promotie
Op 6 juni 2007 vond de verdediverschuldigd zijn. Ook wil de
ging van het proefschrift De harCommissie dat het eenvoudiger
monisatie van de btw plaats aan
wordt om btw terug te vorderen
de Universiteit van Tilburg. Het
op zakelijke kosten die onderproefschrift beschrijft het harnemers maken in lidstaten waar
monisatieproces van de btw in
zij niet voor de btw zijn gereEuropees verband, dat inmiddels
gistreerd. Over dit btw-pakket
ruim veertig jaar gaande is. Nog
heeft de Raad onderhandeld op
altijd zijn de lidstaten er niet
4 en 5 juni 2007. Volgens het
in geslaagd een btw-systeem
officiële persbericht heeft de
te creëren dat het vrije verkeer
Raad politieke overeenstemming
van goederen, diensten, persobereikt over de noodzaak om
nen en kapitaal niet hindert en
bepaalde hervormingen door te
geen concurrentieverstoringen
voeren. De aanvaarding van het
veroorzaakt. Oorspronkelijk was
btw-pakket – al dan niet in gede invoering van een dergelijke
wijzigde vorm – hangt af van de
neutrale heffing wel de doelinstemming van Luxemburg, dat
stelling van de Raad, de combezwaren maakt tegen de voormunautaire regelgever. Hoewel
gestelde regels voor telecommuin de loop van veertig jaar grote
Astrid van Dongen (2007)
nicatie en elektronische dienvooruitgang is geboekt, blijft de
De harmonisatie van de btw.
sten als gevolg waarvan deze
harmonisatie van belangrijke
Universiteit van Tilburg.
diensten zullen worden belast in
onderwerpen zoals tarieven en
de lidstaat van verbruik en niet
administratieve verplichtingen achter. Hoewel de
in de lidstaat waar de dienstverrichter is gevestigd.
regels over de plaats van de prestatie zijn geharmoDe Raad heeft aangekondigd onderzoek te willen
niseerd, leiden de verschillen in interpretatie tussen
doen naar een geheel nieuw systeem, zonder een
de lidstaten en de ouderwetsheid van deze regels tot
duidelijke keuze te maken tussen heffing op basis
situaties van dubbele of geen heffing. Het bedrijfsvan verbruik en heffing op basis van oorsprong.
leven ondervindt hierdoor grote problemen wanneer
Uit het proefschrift blijkt dat de huidige problemen
het activiteiten in andere lidstaten wil ontplooien.
met de btw vooral worden veroorzaakt door politieke
Een onderneming die goederen of diensten in andere strubbelingen binnen de Raad. Het Hof van Justitie
lidstaten wil verkopen, dient eerst advies in te
in Luxemburg doet zijn best om deze problemen op
winnen over de btw-gevolgen van deze activiteiten.
te lossen, maar de machtenscheiding betekent dat
Bedrijven klagen over de hoge lasten die zij onderde belangrijke doorbraak van de Raad, de regelgever,
vinden bij hun deelname aan de intracommunautaire
moet komen.
handel, en er zijn sterke aanwijzingen dat de lastenIn het proefschrift wordt de invoering bepleit van
druk de groei van deze handel belemmert. Het is
een nieuw systeem dat de handel tussen de liddus nodig om de btw-regels te vereenvoudigen en te
staten niet hindert en geen excessieve lasten voor
harmoniseren. De opheffing van de fysieke grenshet bedrijfsleven veroorzaakt. De voorstellen van
controles per 1 januari 1993 was niet voldoende; de
de Commissie verdienen steun, maar kunnen alcontroles hebben zich verplaatst van de douaneposleen verbetering brengen als de lidstaten optimaal
ten naar de administratie van de ondernemer.
gebruik maken van de moderne technologie, zoals
De btw speelt niet alleen een rol in het vrije verkeer,
internet. In dit verband wordt gewezen op interesmaar ook in het stelsel van eigen middelen. Deze
sante projecten in Canada en de Verenigde Staten,
eigen middelen vormen de inkomstenkant van de
waar de autoriteiten de nieuwste technologie inzetbegroting van de Europese Gemeenschap. De lidstaten om het bedrijfsleven te ondersteunen. Indien
ten dienen een klein percentage van de grondslag
de Raad kiest voor een geheel nieuw systeem, zoals
voor de berekening van de btw af te dragen aan de
een oorsprongslandsysteem met een verrekenstelsel
Europese Commissie. Om ervoor te zorgen dat ietussen de lidstaten, leert de geschiedenis dat de
dere lidstaat op gelijke wijze aan de eigen middelen
kans bestaat dat het bedrijfsleven uiteindelijk met
bijdraagt, is een geharmoniseerde btw nodig.
de lasten wordt opgezadeld.
De Europese Commissie werkt al jaren aan voorstellen om de btw beter aan te passen aan de moderne
economie. Zo wil de Commissie nieuwe regels invoeren over de plaats van de prestatie om te bereiken
dat de btw wordt betaald in de lidstaat van gebruik.
Om de lasten voor het bedrijfsleven te verlichten, wil
de Commissie een éénloketregeling invoeren. Via één
digitaal loket kunnen ondernemingen aan hun btwAstrid van Dongen
verplichtingen voldoen in alle lidstaten waar zij btw
Rechter aan de rechtbank te Haarlem
414
ESB 29
juni 2007