Homepagina

Ondanks de waarde die maatschappelijk en politiek aan preventie wordt gehecht, blijven investeringen in preventie achter. Hoe komt dit, en wat kan eraan gedaan worden?

Een groter financieel vermogen maakt het voor huishoudens mogelijk om te investeren in minder energieverbruik, maar kan ook leiden tot consumptie van energie-intensieve luxeproducten. Naarmate het vermogen groter wordt, wint het laatste het van het eerste: de meest vermogende huishoudens verbruiken relatief veel energie.

Financiële prikkels zijn een effectief instrument om gezond gedrag te stimuleren. Toch zijn de experimenten van enkele zorgverzekeraars in Nederland met financiële prikkels afgeschaald. Waardoor wordt de brede inzet van deze interventie belemmerd, en hoe lossen we dat op?

De arbeidsproductiviteitsgroei daalt al langere tijd in de OESO-landen, maar in Nederland nog sterker dan gemiddeld. Dit komt deels door de structuur van de Nederlandse economie, maar is ook het gevolg van de afbouw van de gaswinning in Groningen.

Het aantal verhuizingen ligt de laatste jaren betrekkelijk laag. In de eerste zes maanden van 2024 zijn in Nederland bijna 828.000 mensen verhuisd. Dat is twee procent minder dan in het eerste halfjaar van 2023. Vooral gezinnen verhuisden minder.

De afgelopen jaren hebben een aantal grote Nederlandse ­multinationals hun hoofdzetel naar het buitenland verplaatst. Gevreesd wordt dat met vertrek van de hoofdzetel ook hun R&D-investeringen in Nederland afnemen. Hoe groot is dat effect?

De beslissing van de Franse president Macron, begin juni, om vervroegde parlementsverkiezingen uit te schrijven, leidde tot onrust op de financiële markten. Vooral voor Franse staatsobligaties liep daardoor het renteverschil met Duitse staatsobligaties erg op, maar ook voor andere (vooral Zuid-)Europese landen nam de zogenaamde spread toe.

Vorig jaar stelden we in ESB dat de erfbelasting steeds vaker ontweken wordt. De staatssecretaris van Financiën suggereerde dat de bestaande vrijstellingen wellicht meer gebruikt werden. Dat kan de toename in het niet-aangegeven vermogen echter zeer beperkt verklaren. De ontwijking is dus wel degelijk toegenomen.

Innovatie is een belangrijke motor van welvaartsgroei, maar niet alle vernieuwing komt voort uit bedrijfsmatige onderzoek- en ontwikkelingsprocessen. In de nieuwe aflevering van de Nieuwe Economen podcast vertelt Max Mulhuijzen over zijn onderzoek naar verrassende bronnen van innovatie.

In 2022 kon minder dan 33 procent van alle huishoudens een gemiddelde koopwoning financieren. Voor huishoudens met een huurwoning bedroeg dat 9 procent, terwijl dat voor de eigenwoningbezitters 51 procent bedroeg.

Het huidige Europese financiële bestel met private, procyclische geldschepping is van nature instabiel en zal daardoor steeds weer opnieuw in crisis geraken, met onoverzienbare economische en politieke gevolgen. Het systeem kan alleen stabiel zijn bij anticyclische publieke geldschepping. Daarin kan de digitale euro een sleutelrol spelen als tegelijkertijd het ­mandaat van de Europese Centrale Bank (ECB) wordt verruimd.

In de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) hebben gedeeltelijk arbeidsongeschikten op papier een bijzonder sterke financiële prikkel om te werken. Deze prikkel is echter complex en in het verleden maar weinig effectief bevonden. Is dat terecht?