ztirarbericht
Figuur 2. Consumentenprijsindex,
procentuele mutaties t.o.v. voorgaand
jaar per artikelgroep
Algemeen conjunctuurbeeld
Van de meeste indicatoren die in het
Conjunctuurbericht zijn opgenomen,
is de ontwikkeling gunstig. De stemming onder de industriele ondernemers is positief. De beoordeling van
de orderpositie kent een stijgende
tendens. Voor 1995 voorzien de ondernemers bovendien een forse toename van de investeringen. Het consumentenvertrouwen nam in januari
toe. Het aantal faillissementen is in
de laatste drie kwartalen van vorig
jaar gedaald. De stijging van de consumentenprijzen blijft beperkt. De
prijzen van de afzet en het verbruik
van de industrie lopen daarentegen
op. De arbeidsmarkt blijft een punt
van zorg. De ontwikkeling wordt gekenmerkt door een stagnerende
werkgelegenheid waardoor de werkloosheid niet daalt. De ontwikkeling
van het aantal vacatures is daarentegen hoopgevend. In het derde kwartaal van vorig jaar kwam er een einde aan de jarenlange dalende
tendens.
Figuur 1. Geregistreerde werkloosheid en
faillissementen, 3-maandsgemiddelden
600
faillissementen
550
500
450
400
350
300
250
1987 1988 11989 11990 11991 11992 11993 I 1994
Inflatie
De consumentenprijsindex was in
december vorig jaar 2,6% hoger dan
een jaar eerder. Over 1994 als geheel
kwam de inflatie uit op 2,7%. Van de
onderscheiden groepen kende de categoric consumptiegebonden belastingen en overheidsdiensten vorig
jaar de grootste stijging (7,1%). Door
het relatief geringe aandeel van deze
groep in de totale gezinsconsumptie,
bleef de bijdrage aan de inflatie beperkt tot 0,3%-punt. Voor de catego-
voeding, dranken
sntabak
kleding en schoeisel
huur, vefwanning,
verlichling
meubeten, huish. app.
medisclie verzmgmg
vervoeren
communicatie
ontwikkeling en
ontspanning
totaal
•1993
•1994
-1
0
3
4
5
6
rie huur, verwarming en verlichting
en voor de categoric vervoer en communicatie zijn de prijzen vorig jaar
eveneens relatief fors gestegen (resp.
4,7% en 4,0%). Een uitzondering
vormt de categoric kleding en schoeisel waar de prijsindex in vergelijking
met 1993 iets is gedaald.
Kwakkelende arbeidsmarkt in
1994
participate van vrouwen nog op van
37% tot 42%. De participatie van jongeren tot 25 jaar is vorig jaar afgenomen. De werkloze beroepsbevolking
nam vorig jaar met 65 duizend toe
tot gemiddeld bijna 550 duizend. Tot
de werkloze beroepsbevolking behoren mensen die niet of minder dan
12 uur werken, maar actief op zoek
zijn naar een baan van 12 uur of
meer. Van de 550 duizend werklozen
stonden er gemiddeld 385 duizend
bij de arbeidsbureaus ingeschreven
als werkloos. Bovendien waren er
nog 100 duizend mensen bij een arbeidsbureau ingeschreven die niet
zelf naar werk zochten, maar wel beschikbaar waren voor een baan van
12 uur of meer per week. Het totaal
aantal geregistreerde werklozen
kwam in 1994 uit op 485 duizend.
ll
De ontwikkeling op de arbeidsmarkt
werd verleden jaar gekenmerkt door
een stagnerende werkgelegenheid
en een oplopende werkloosheid. De
Dat zijn er 70 duizend meer dan een
totale beroepsbevolking is in 1994
jaar eerder. De ontwikkeling in de
loop van 1994, voor seizoeninvloemet 60 duizend gestegen tot 6,5 mln.
den gecorrigeerd, was als volgt. In
De werkzame beroepsbevolking is
vorig jaar echter met 5 duizend gehet eerste kwartaal steeg de geregidaald tot 5,9 miljoen. Deze gegevens
streerde werkloosheid nog aanzienzijn ontleend aan de Enquete belijk. In april deed zich een omslag
roepsbevolking van het CBS. De
voor en begon de werkloosheid te
werkzame beroepsbevolking bestaat
dalen. In de tweede helft van het jaar
uit mensen die per week minstens 12
stabiliseerde de werkloosheid. Het
uur werken. Na 1990 is de groei van
aantal geregistreerde werklozen
de werkzame beroepsbevolking
schommelde toen tussen de 470 en
voortdurend afgenomen. In 1990
490 duizend. Het meest recente cijwas de groei 167 duizend, in 1993
fer, over het vierde kwartaal van
was dat 40 duizend. De kleine daling
1994, kwam uit op 480 duizend.
vorig jaar was de eerste die
Figuur 3. Arbeidsmarkt 1994, x 1000
is gemeten sinds de Enquete beroepsbevolking in 1987
Flexibel dienstverband
van start ging. De daling
(425)
Werkzaam_ Vast dienstdeed zich geheel voor bij
verband
(5 92O)
(4797)
werknemers met een vast
Zelfstandigen
dienstverband. Het aantal
(698)
werknemers met een flexiBeroepsNiet-ingeschr.
• bevolking •
bel dienstverband (zoals uitbij arbeidsbur.
(6466)
(162)
zendkrachten en oproepWerkloos_ Geregistr.
Bevolking
krachten) en het aantal
(15-64 jaar)
(547)
werkloosh.
-zoektzelf
(1O 473)
Zelfstandigen is vorig jaar
(385)
-zoekt niet.
toegenomen. De arbeidspar1 wel beschikbaar
ticipatie van vrouwen bleef
Niet-beroepsbevolking —
(10O)
(4007)
1
Rest
in 1994 vrijwel gelijk. Tus(3 907)
sen 1987 en 1993 hep de
Kerngegevens recente ontwikkelingen, procentuele mutaties t.o.v. hetzelfde jaar daarvoor, tenzij anders aangegeven
1987^9 1 .
1992
1993
gemidd.
1993
4ekw.
1994
lekw.
Trend 2)
1994
2ekw.
3e kw.
2,0
sept.
okt.
nov.
dec.
VOIJJMEGEGEVENS
Landbouw en visserij
Nijverheid
Handel, hotel- en restaurantw., rep. bedr.
Transport, opalag- en communicatiebedr.
Overige dienstverlening (excl. overh.)
Algemeen overheidsbestuur, enz.
3,0
4,1
2,4
3,6
4,8
3.2
1.0
1.3
1,1
-0.7
0.7
5.3
2,2
0,9
0,4
5,4
-2.0
0,2
1,7
1,7
0,6
0.3
5.1
-0.9
-0.9
1,5
2,0
0,6
2.2
2,2
2.6
1.6
3,0
4,0
-2.8
4.0
2,7
2,5
1,1
1,6
1
1+
1
1
1+
1+
1
0.8
3.1
Produktie(maandindicatOTvn)
Delfstoffenwinning
Industrie
Voedings- en genotmiddelenindustrie
Textiel-. kleding- en lederindustrie
Papier- en grafische Industrie
Chemische Industrie
Rubber- en kunststofverw. Industrie
Hout- en bouwmaterialenindustrie
Basismetaalindustrie
1
3
3
1
3
2
-7
0
-1
0
1
6
-2
-2
-2
-1
-3
2
]
1
5
0
-2
-2
-4
-3
1
2
2
-2
0
-2
2
-5
3
2
4
3
3
1
2
3
1
0
0
-2
2
0
1
1
5
-2
-2
3
6
2
6
3
-1
1
2.0
Rest metaal- en overige Industrie
Openbare nutsbedrijven
Boawnijverheid
-4
-3
2
0
-7
4
-6
2
2
Elektrotechnische Industrie
6
2
0
1
-1
-1
2.3
1.4
-O,5
2
3
2
1
0
-1
0
1
-2
0
-1
-6
3
-1
11
3
-1
3
1
6
6
5
,
0
3
1
2
2
5
6
7
-5
1
-3
5
2
2
3
6
10
-31
4
7
1
1+
1
1+
1
k-t1+
^.
6
6
I-H-
4
2
6
3
4
3
3
5
0
3
1
3
4
2
0
0
3
2
0
2
-5
1+
1
4
1
1
2
0
1
4
2
-2
1
-3
2
1
1+
1
Consumptie
Voedings- en genotmiddelen
Duurzame consumptiegoederen
Overige goederen en diensten
-4
2
3
1
-3
2
2
btvesteringeninvastefKtiva
Bmto famsteringcn, totaal
Bedrijven
Overheid
-3
-8
2
-9
-3
2
0
4
3
1
4
1
3
5
1+
1
Btatenlaidse ftandel (goederen)
Invoer
Uitvoer
BBPintemUwnaal
Verenigde Staten
Duitsland
Verenigd Koninkrijk
Japan
3.9
2.0
4,9
1,2
3.1
-1.7
2.1
-O.I
-1
8
4
9
3.1
3.7
1.7
-0,5
2,9
-0,8
3.1
-0.4
4,1
2.3
4.0
0.4
MH.
1+
1
1+
1
4,5
2,5
4,0
1,1
PKUZEN
Particuliere bedrijven
Overheid
GepremieeFde en gesubsieerde sector
3,2
2.6
2,7
3.0
2,9
2,7
2,7
2,8
2J
-1.8
-3.6
-1,4
-2,7
-0.8
-1,3
-O.l
1,1
0,9
2,1
4,1
2,5
4.3
17,24
15,42
13,74
15,97
2,5
17,08
1,4
3,8
19,00
-1,2
-3,1
19,32
16,29
16,58
17.07
16,17
1,8
2,0
2,1
4,3
3,2
4.0
3,2
2,8
2,8
2,4
1,6
2.6
1.7
1.2
0,4
1,3
0,9
0,4
1.3
2,5
3.7
0,2
1.2
0,0
0,2
1.2
0,0
OJ
0,2
1,96
1,127
CoBsuraentenprijsmdex
Pmducentenprijzen Industrie
Afzet
Verbnuk
Aardolie, North Sea Brent (in $ per barrel)
1.93
1.126
1,87
1.122
2.81
1.81
1.122
2,72
1.77
2,4
0,8
2,6
1,3
0,0
1+
1
1
–I
1
1
1
WisseUuxrsen(ingUL)
Amerikaanse dollar (1)
Duitse mark (1)
Engelsepond(l)
Japanse yen (100)
1,43
1,86
1,123
2,79
1.68
1,89
1,122
2.82
1,74
1,122
2,88
1.80
-14
-36
-22
16
-16
-36
-3
37
13
-19
-2
5
24
-•>»
-47
-8
36
12
-22
100
83
-22
102
81
80
-12
102
83
-9
104
83
-4
104
85
-36
-11
-12
3,37
-26
-21
-14
5
-29
-13
8
-25
-8
-14
-17
-8
5549
5554
39
415
5499
5537
43
520
8,1
778
-1
5607
42
461
7.2
742
14
39
484
7,6
756
27
3,2
3.2
5
3,3
4
2,75
1
1
1
1.76
I-H-
-20
-13
5
1,76
3,10
1.39
1.75
1,74
1,121
1.70
1,73
1,76
1,120
2.74
1,73
1,121
2,74
1,76
*•
16
-1
13
-6
-3
1
-5
5
-6
-2
0
-4
3
4
-3
104
-4
103
-1
103
2.72
1,76
1,120
OVERIGE INDICATOREN
1
EconOmiSCh “rlimaat
Koopbereidheid
Koersindex voor aandelen, algemeen
Uitgesproken faillisseroenten
-4
S
4
-2
-50
-4
27
25
-1
1
3
0
14
-3
-8
-8
-7
1
-18
I-H1
Carytaictuunest
Industrie
Beoordeling orderposMe 1) (in %)
Oiderpoatie (4ekw. 1993=100)
Bezetungsgraad (in %)
-7
116
85
Beoordeling orderposhie 1) (in %)
Computer Bervicebureaiia
Ingenieun- en architectenbur.
Ecooomuehe adviesbuream
-16
115
1
1+
MxUmtutl
Aantal banen van werknemers (x 1000)
Aantal vacamres
(x 1000)
Geregi»treerdewerklozen3)
5206
5,3
6^
33
453
7,1
587
664
712
•*
-10
-12
6
7
2,8
6
67
336
(x 1000)
Idem, in % van de touue beroepsbevolking
Aantal werUooiheidsuiuteringen (x 1000)
Aantal uren uitzendkracnten
1
– -1
484
7,6
763
490
7.6
480
7,4
762
770
I++
I++
I++
I++
Oddaibtdia
Spaartegoeden
Binnenlandse liquiditeiteniiiaMa
5,7
8
7
3,4
4
1.9
3
1,9
1+
I++
1) Saldo van posiu’eve en negatieve antwoorden in procenten van het totaal; 2) Trend: procentuele jaarmutatie van het meest recente voortschrijdende 12-maands gemiddelde;
– – 1 : kleiner dan -5%; – 1 : tussen -5% en -2%; 1 : tussen -2% en +2%; 1 +: tussen 2% en 5%; 1 ++: groter dan 5%. 3) Driemaandsgemiddelden opgenomen onder de middelste
maand. De secevens ziin niet voor het seizoen cecorriaeerd: 4) Reeksbreuk: – : cecevens noe niet beschikbaar.
ESB 25-1-1995