Japan probeert overheidsschuld te beheersen
Aute ur(s ):
FDA (auteur)
Dit artikel is samengesteld door Financiële Diensten Amsterdam
Ve rs che ne n in:
ESB, 86e jaargang, nr. 4309, pagina 423, 11 mei 2001 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
financiëlemarkten
Japan heeft een nieuwe premier die, naast andere hervormingen, een betere beheersing van de overheidsfinanciën hoog in het vaandel
heeft staan. Volgens de plannen van de nieuwe regeringsleider Junichiro Koizumi zal allereerst gepoogd worden om de
financieringsbehoefte van de overheid te stabiliseren op zo’n zes procent van het bruto binnenlands product (bbp). Later, op een nog
nader te bepalen moment, zal via een omvangrijk hervormingsproces worden gestreefd naar het terugdringen van het primaire
financieringstekort naar vrijwel nihil. Alleen voor de lasten die voortvloeien uit de financiering van de bestaande schuld zal dan nog
een beroep op de kapitaalmarkt worden gedaan.
De schijnbare ommezwaai in het begrotingsbeleid is niet uit luxe geboren. Ramingen houden rekening met een staatsschuldquote die
volgend jaar tot bijna 140 procent van het bbp zal zijn gestegen. De forse aanslag van de publieke sector op de binnenlandse
besparingen betekent dat de ruimte voor de particuliere sector inmiddels flink is beperkt. Japan is daarmee een extreem voorbeeld van
crowding out van de particuliere bestedingen geworden, wat verklaart waarom Japan zich nog altijd niet heeft weten te herstellen van de
financiële en economische crisis van begin jaren negentig. Waar in de andere industrielanden het beleid gericht was op sanering van de
overheidsfinanciën, betekende in Japan de combinatie van een structureel zwakke particuliere sector en aanhoudende
begrotingsstimulering dat de staatsschuld zeer sterk opliep. Inmiddels is ook Japan zelf duidelijk geworden dat de ingeslagen weg niet
houdbaar is. Problematisch is echter dat een te forse sanering van de overheidsfinanciën een zodanige schok oplevert voor de economie
dat de particuliere bestedingen hier waarschijnlijk nauwelijks enig tegenwicht voor kunnen bieden.
zie figuur 1
Figuur 1. Overheidschuld Japan, VS en Eurozone in procent bbp
Copyright © 2001 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)