De arbeidsmarkt is nu in het eurogebied krapper dan vóór de uitbraak van de coronapandemie, en verder werken er van de potentiële beroepsbevolking nu meer mensen dan voor de pandemie.
De figuur toont het onbenutte arbeidspotentieel in de eurozone. Dat onbenutte arbeidspotentieel bestaat uit mensen tussen 15 en 74 jaar die niet werken, en valt uiteen in vier verschillende categorieën. Een klein deel bestaat uit personen die wel willen werken maar niet direct beschikbaar zijn, bijvoorbeeld door gebrek aan kinderopvang. Circa een kwart zijn parttimers die graag meer zouden willen werken. Het grootste deel, ongeveer de helft, bestaat uit ingeschreven werklozen. Het resterend deel zijn mensen die niet (meer) zoeken naar werk, vaak omdat het niet lukt om iets te vinden.
Vóór de coronacrisis was er een duidelijke afname van het onbenutte arbeidspotentieel; dat kwam met name door een daling van het aantal werklozen. Sinds het begin van de pandemie is er een toename van de dynamiek zichtbaar.
In de eerste twee kwartalen van 2020 nam het onbenutte arbeidspotentieel sterk toe. Veel mensen raakten hun baan kwijt maar besloten om zich niet als werkzoekend in te schrijven, mogelijk omdat gedacht werd dat de pandemie snel voorbij zou gaan. In het derde kwartaal liet een groot deel van deze mensen zich toch als werkloos registreren.
Opmerkelijk is de snelle toename van de niet direct beschikbaren in het eerste kwartaal van 2020, gevolgd door een snelle afname in het tweede kwartaal. Mogelijk komt dit door sluiting van kinderopvang in het eerste kwartaal en vervolgens een toename van de werkmogelijkheden door de opkomst van het thuiswerken in het tweede kwartaal.
In de tweede helft van 2021 nam het onbenutte arbeidspotentieel snel af als gevolg van dalingen van het aantal werklozen en niet actief zoekenden. Dat niet actief zoekenden zich nu weer vaker op de arbeidsmarkt begeven, is waarschijnlijk het gevolg van het krachtige economische herstel en het inmiddels historisch lage werkloosheidscijfer die zorgden voor hernieuwde kansen op de arbeidsmarkt. Per saldo is de arbeidsmarkt nu krapper dan in lange tijd het geval was.
