80 NOVEMBER 1932
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economisch~Stati*stische
Be
‘
n’chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAAR.T
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
17E JAARGANO
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1932
No. 883
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRiFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Ver’rijn Stuart.
ECONOMISCH.STAT!STISCIJE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom.; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr.. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Weldaren
Baron Rangers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schilthuis; Mr. Q. J. Ter pstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart. Redacteur-Secretaris: Dr. H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de ioochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver.
tenties: Nijgh
d
van Ditmar N.V., Uitgevers, Rotterdam
Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro-reken’ing No
145192.
29 NOVEMBER 1932.
De geidmarkt was deze week weder zeer stil. De
noteeringen zijn geheel nominaal: voor prolongatie
1 pOt., voor particulier disconto
1% %
püt.. en voor
caligeld % pOt.
Bij de inschrijving op schatkistpapier werd in totaal
ingeschreven voor f125.333.000. Toegewezen werden:
f
1.9.870.000 drie-maands promessen á
f
999,63 of
pl.m.
s
132
pOt.;
f
8.130.000 zes-maands promessen
f
998,10 of pim. % pOt., en
f
27.000.000 jaarbiljetten
k
f
1.020,95 of pl.m. pOt.
Later werd Mei-papier verhandeld voor
1%
püt. en
volgende maanden meestal voor iedere maand met on-
geveer.
/io
pOt. verhooging, zoodat September-pap ier
voor
5/
pOt. werd afgedaan.
Blijkens den •weekstaat van De Nederlandsche Bank daalde cle post •binnenlandsche wissels met
f
128.000;
cle beleeningen geven eveneens een teruggang te zien
en wel van
f
535.000. ‘s Rijks schatkist, die de vorige
week nog een tegoed in rekening-courant had aan te
wijzen van
f 6,3
millioen, heeft thans een voorschot
opgenomen groot
f
12,5 millioen.
In den post munt en muntmateriaal kwam weinig
verandering. De goudvoorraad steeg met een gering
bedrag; de zilvervoorraad nam met f783.000 toe.
Onder de passiva der Bank is de hiljettencirculatie
met
f
3,9 millioen opgeloopen. De saldi in rekening-
courant van anderen vermeerderden met
f
13,0 mii-
lioen; tengevolge van het verdwijnen van het tegoed
van het Rijk bedroeg dus de toeneming van het totaal
der creditsaldi
f
7,5 millioen. Het beschikbaar metaal-
saldo is met
f
4,1 millioen gedaald. Het dekkingsper-
centage staat op circa 83 pOt. tegen bijna 84 pOt. de
vorige week.
De wisselmarkt was deze week over de geheele linie
flauw. De vooruitzichten blijven voorloopig nog verre
van rooskleurig, wat de geheele markt drukt. T-let was natuurlijk weer de daling van den Pondenkoers, waar-
op zich aller aandacht concentreerde; van 8.16 liep de io1eeririg ‘tot 7.90 terug, slot 7.91%. Dollars kwamen
van 2.4905 op 2.4880. $/ noteerden, na op 3.27% de
week begonnen te zijn, tenslotte 3.17%. Men moet tot
in Februari 1920 teruggaan om een dergelijke hooge
Pondennoteering in Londen te vinden. Marlen kwa-
men met maar weinig zaken van 59.17 op 59.10, Fran-
sche Francs van 9.75 op 0.73 en Belga’s van 34.48%
op 34.45. De Zwitsersche Franc liep van 47.88 op
47.84 terug, de Lire van 12.75 op 12.70. Peseta’s no-
teerden ca. 20.30. Met het Pond was Kopenhagen
lager: 42.40-41.25. Stockholm kon zich iets beter
handhaven 43.40-43.10, zoo ook Oslo 41.50-40.90.
Canada verder flauw 2.11..
De Termijn-marges veranderden uiteindelijk niet
veel; één- en drie-maands Ponden noteerden % resp.
71
c. onder den contanten koers, Dollars resp. 25 en
55 punten.
Door den lageren Dollar-koers is de prijs van gou-
den baren gedaald; gisteren werd er voor
f
1.648%
gedaan. Eagles doen echter nog 2.49%, wat zijn. oor-
zaak vindt in het feit, dat de disponibele voorraden
veel, kleiner geworden zijn. Sovereigns 12.08%.
LONDJN, 28 NOVEM]3Ii11 1932.
Ook verleden week was geld weder beter bruikbaar,
hetgeen verband houdt met de grootere bedragen aan
nieuwe schatkistpromessen, (weer £ 15 millioen),
welke de markt moest absorbeeren dan door haar uit afloopende wissels ‘werd ontvangen. Geld zal echter
nenige dagen na 1 December, wanneer.de groote geld-
verschuivingen hebben plaats gehad, wel weder ge-
makkelijk worden. Aangenomen wordt namelijk, dat
met inbegrip van het ‘War Loan dividend, dat ditmaal nog £ 50 millioen bedraagt, meer door het Gouverne-
inent moet betaald worden ckn het zal ontvangen uit
de nieuwe uitgiften (2 pOt. Treasu-y Bonds en 3 pOt.
Conversi e Leenin g, vermeerderd met het overschot
op schatkistpromessen).
De discontomarkt was onder den invloed van een en
ander en in voortzetting van de tendens, die zich reeds
had kenbaar gemaakt, veer vast, zoodat de koers be-
langrijk aantrok. Het nieuwe schatkistpapier werd
tegen een nog iets hoogeren prijs genomen dan’ ‘ver-
wacht werd. De prijs stelde zich op pim.
1’/16
pOt.,
terwijl de
inschrijvingen
blijkbaar vrij ver uiteen lie-
pen, va
15/io
pOt. wt 1%. Driemaands bankaccepten
zullen zich dus nu op 11ie—% stellen. Verwacht
wordt, dat het overvloedige geld begin December het
disconto wel weder zal drukken, ofschoQn de invloed
daarvan misschien Vrijdag a.s. nog niet zoozeer ge-
voeld zal worden.
Het teleurstelleitde antwoord uit Washington, ont-
vangen op de Europeesche nota’s aangaande de oor-
iogschuldbetalingen aan de Ver. Staten, had een ma-gunstige uitwerking op de effecten- en wisselmarict.
De Dollar- en Guldenkoersen liepen van 3.29 en 8.21
tot 3.211 na 3.20 en 7.99 na ‘7.97 ‘terug. Heden zijn
deze no.teeringen op 3.18% en 7.91. ‘verder terugge-
l
oopen.
‘
.
r’
. ….
946
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 November 1932
VERSLAG VAN DE COMMISSIE INZAKE WETTELIJKE
REGELING VAN DE AFBETALINGSOVEREENKOMST.
Bovengenoemde commissie heeft op 29 Juni 1932
haar verslag uitgebracht, dat een paar weken geleden
verschenen is. 1-let stuk
1
bestaat uit het eigenlijke ver-
slag, een ontwerp van wet tot regeling van de over-
eenkomst van koop en verkoop op afbetaling met
memorie van toelichting en een ontwerp van wet
01)
het afbetalingsbedrijf eveneens met memorie van toe-
lichting.
De commissie heeft zich geplaatst op het standpunt,
dat er weliswaar aan het afbetalingss’telsel bezwaren
verbonden zijn, maar, dat dit stelsel als zooclanig niet
verwerpelijk is.
In de memorie van toelichting op het eerste ont-
werp wordt gezegd, welke de ‘voordeelen zijn, welke
de commissie aan het afbetalingsstelsei verbonden
acht. Ook zij beroept zich daarbij niet voornamelijk
0
1)
liet vroeger door de voorstanders veelal aangehaalde
argument, dat het stelsel in staat stelt goederen met
productieve strekking aan te koopen. Immers meent
zij, ware dit het eenige voordeel, dan zou naar een
regeling kunnen worden gezocht, waarbij het stelsel
alleen voor prod ucti cve goederén toegelaten werd.
Maar het stelsel heeft daarenboven volgens de com-
missie het voordeel, dat het het sparen bevordert. De
koop ,,kan zich imers vertoonen als een wijze van
belegging van gespaarde en op te sparen gelder,w elke
voor velen veiliger is dan het bewaren iii natura. De
vreugde, die daaruit voortvloeit, kan in vele gevallen
grooter zijn dan die van het kweeken van i nterest te
verwachten is. Het is
moeilijk
in te zien, waarom de
mogelijkheid hiervan in beginsel zou moeten uitgeslo-ten worden.” .Een nieuwe theorie omtrent de kapitaal-
vorming lijkt mij in dezen zin opgesloten te liggen.
Niet alleen ziet de commissie kans de arbeider gelden
te laten beleggen, die hij nog
moet
opspareri, maar
hij iran daarenboven zijn gelden beleggen in goede-
ren, die hij, zij liet langzaam, verbruikt. Men kapi-
taliseert door te verterer. Drirtkt
gij
een ‘biertje o’f
gaat gij naar de ‘bioscoop, dan verteert gij uw inko-
men; koopt gij een gramofoon, clan ‘belegt gij uw be-
spaarde en nog op te sparen gelden en zelfs nog voor-
cleeliger dan wanneer
gij
hen naar de s’paarbak
brengt. immers de vreugde van deze belegging, dat
is dus liet genot, dat men van het gebruiksgoecl heeft,
kan grooter zijn clan de interest, zegt het rapport.
:Di t zal inderdaad wel eens het geval zijn! 1.[et rap-
port riet echter geheel over het hoofd, dat wanneer
men i nterest geniet, men het kapitaal intact’ houdt,
terwijl bij de vreugde ‘an cflt genieten liet ]capitaal
langzamerhand mede verdwijnt. Deze poging tot het
vinden varï een economisch verdedigbaren grondslag van het afbetalingsstelsel lijict mij al bijzonder orige-
lu.kkig uitgevallen.
Een tweede argument van dc commissie is: .,Wie
zich een voorwerp van blijve:ncl nut, dat aoders bui ten
zijn ‘bereilc zou liggen, op afbetaling kan verwerven,
kan daarin een aa.nsporing vinden, zich te verplichten
tot liet terzijde leggen van kleine bedragen, die anders den weg zouden gaim ‘van veel uitgaven, gedaan voor
vluchtig genot.” :oeze recleneering wordt meer ge-
houden. maar berust eveneens op een sofisme. Het ge-
not, dat cle meer duurzame gehriiksgoederen verschaf-
f en is even vluc.ht’ig en in geen één opzicht meer-
waardig clan het genot, dat verbruiksgoecleren ver-
schaffen. De vergelijking wordt voor den consument
alleen zuiver, wanneer hij
c]C
som au de diensten,
die het ge’bruiksgoed in dcii loop van den tijd ver-
schaft, rekening houdend met het clisagio van toekom-
stige prestaties, voor liet oogen’hlik vergelijkt met cie
diensten, die de verschillen cle verbruiksgoed eren hem
bezorgen, clie hij anders niet het bedrag kan koopen.
Niet wanneer hij het offer, dat hij brengt, onderschat,
omdat hij het pas in de toekomst moet brengen. Ook
omdat
hij
het pas in de toekomst moet brengen. Ook
natuurlijk bij den consument geen sprake van sparen.
INHOUD:
,
Slz.
VERsI.Ac
VAN
I)E
COMMISSIE INZAIdE”WE’L’TELIJRE REGE-LING VAN DE AFBETALINGSOVEREENNOMST
door
Dr. R.
‘van Geaechten …………………………….946
De electriciteitstarieven voor huishoudelijk verbruik in
Nederlandscbe.steden niet meer dan 100.000 inwoners
II (Slot) door
Dr. 0. V’isier …………………… 948
De ontwikkeling van het grootbedrijf in de schoenindus-
trie door
D. 0. Renooij
……………………..950
Het internationaal tinkartel door
Dr. E. M. 11. A. van der
V
alk…………………………………
–
. 952
Herleidingsstelsel en crisisbstrjding door
Mr. .J G.
Koop
nsans ………………………………..954
De Indische middelen over Augustus
1932 ……….955
AAN’FEEKENINGEN:
Rotterdam in het derde kwartaal van
1932 ……..956
Resultaat van de rondvraag van de Internationale
Vereeniging voor de Suikerstatistiek ……….
957
ONTVANGEN BOEKEN ………………………….
957
MAANDCIJFERS:’
Overzicht van de Indische middelen …………..
958
STATISTIEKEN
EN
OVERZICHTEN ……. . …….
958-964
Gelcikoersen. – Wisselkoersen. – Bankstaten. – Goederenhandel
hij betaalt dan alleen cle behoeften’hevredigingen van
de periode, die hij geniet, hetgeen wel het minst is
wat men mag verwachten.,ilet ,,terzijde leggen”, ge-
stelcl tegenover ,,vluchtig genot”, wekt dan ook een
verkeerden indruk evenals liet begrip ,.voorwerp. i’an blijvend nut”, w’ant alle g,ode.eni slijten en de meeste
goederen, die op afbetaling worden verkocht, zelfs
vrij snel. Het bezwaar tegen het .huurlcoopstelsel, zelfs
wanneer er geen één misbruik aan inherent was, is dat men zijn toekomstig. inkomen reds thans vast-
legt voor het ‘bevredigen van )eloefteI .in een be-
aalcle richting, terwijl er niet de minste reden is
om aan te nemen, dat deze behoeften ook later nog het
dringeodst worden gevoeld ii mers het rapport zegt
liet zeer goed: de rem, clie hij liet gewoon crecliet zoo-
wel ‘bij credietgeve:r als hij credietnemer bestaat, ont-
breekt hij het afbetaling’sstclsel, althans voor zoover
het verkochte goed tot zekerheid dient van het ver-
leende crediet. Wanneer het iioodig is het verkochte
goed zelf als ondeipanci te nemen voor het verleende
crecliet,, bewijst dit, dat cle credietwaarclig’heicl van den
credietnenier op zichzelf niet groot genoeg is om hem
dit crecliet te verleenen. Het stelsel berust daarom
0])
een forceeren van liet crediet en dit op een wijze, die
i ni strijd is met de wet, want een pandrecht, waarbij
het pand] niet in bezit is van den pa.ndnemer, wordt
dooi dle ivet niet erkend en dit is liet, wat men hier
ivi 1 verwezenlijken.
De commissie, die niet doorgedrongen is tot cle eco-
norn ische kern van liet huurkoopstel’sel. heeft zich toch
een oordeel w’illen vormen over de voor- en n.adeelen
ervan. Daarom heeft zij aan een groep verkoopers en
lcoopers vraaglijsten rondgezoniden. In de ontvangeni
all twoorden worden de gewone bijkomende bezwaren opgesomd, speciaal over het colportagestelsel. Opmer-
lcelijk is, dat alle geraadpleegcle Overheidsinstellingen
tegenstanders van het afbetalingsstelsel zijn, door cle
meerderhei cl der arbei dsorganisaties en vrouwenver-
eenigingen werd daarentegen ,,het nut van liet stel-
sel erlcencl”.
Evenmin als het rapport cle lcern van het econonn-
sche probleem ‘belicht, dioet het dit met.hkt juridisch
probleem, dat trouwens met het economisch nauw
samenhangt. De moeilijkheid ligt in het huurkoop-
stelsel; met hetgeen het rapport zegt over den koop
op afbetaling, waarbij er geen eigendomsvooi-behou.d
wordt gemaakt, kan ik mij in het algemeen vereeni-
gen (niet echter met haar wetsvoorstel daaromtrent),
maar het is onbelangrijk, omdat ,het stelsel van ‘het koopen op afbetaling alleen in den tegenwoordigen
p
30 November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
947
ônivang bestaanbaar is, wanneer het eigendomsvoor:be-
houd wèl wordt gemaakt. Bij het huurkoopstelsel wor-den. de goederen overgedragen aan den kooper zonder
dat er eigendomsoverdracht plaats vindt. Hier zit
economisch de fout, zooals wij hooger zagen en hier
zit ook juridisch het zwakke punt van het stelsel. Men
heeft juridisch nooit kunnen verklaren wat er bij deze
overdracht dan wel plaats vond.
Prof.
Mr. Chr. Zeven-
bergen
heeft in een uitstekend geschrift de onhoud-
baarheid van alle constructies, die men gebruikt om
die overdracht te omschrijven, aangetoond en heeft
zelf de overeenkomst gedefinieerd als één waarbij er
feitelijke inbezitstelling plaats grijpt, maar de juridi-
sche levering ‘wordt voorbehouden. Daardoor toonde
hij mi. den weg aan tot een oplossing. Door te bepa-
len, dat deze splitsing niet mogelijk is en dat met de
feitelijke overdracht de juridische levering tevens
plaats vindt, was het huurkoopstelsel veroordeeld. Dit
zou m.i. de eenige goede wijze van regeling van de af-
betalingsovereenicomst zijn, namelijk de eenige waar-
bij dit credietstelsel binnen zijn natuurlijke grenzen
zou worden gehouden. Het ‘is evenwel niet deren weg,
dien de commissie verkiest, wat begrijpelijk
is,
waar
zij immers het stelsel niet ‘veroordeelen wil. ‘Zij slaagt
er echter geenszins in ons
11
u ook een aanvaardbare
un di sche constructie te geven ‘van hetgeen er bij de
transactie gebeurt. Zij wil als wetsartikel invoeren:
,076h. Huurkoop is de koop en verkoop op afbe-taling, waarbij partijen overeenkomen, dat de ‘ver-
kochte zaak, niet door
e&ete
overdracht, in eigen-
dom van den kooper overgaat.” Dit is een zonderlinge definitie. Zij zegt nl. wat er niet gebeurt. De ‘verkoch-
te zaak Saat
niet
door enkele overdracht in eigendom
over. Het ware evenwel van meer belang geweest, te
weten., wat er wel gebeurt. Het eigendom blijft in het
stelsel van de commissie bij den verkooper. Het is ech-ter een eigendom, waarop de kenmerkende eigenschap-
pen van het digendom niet meer van toepassing zijn.
Immers een andere voorgestelde bepaling zegt.:,, Ver-
vreemding door den verkooper van de in huurkoop
overgedragen zaak werkt niet ten nadeele van den
huurkooper.” De verkooper-eigenaar kan de zaak dus
practisch niet meer vervreemden. Kan de verkoo-
per-eigënaar wel vervreemden de kans, die hij heeft,
het goed terug te krijgen, wanneer de huurkooper
zijn recht verliest? In art. 1576m wordt ons gezegd,
wat de kooper wel krijgt: ,,De kooper heeft van de
zaak, die hij krachtens huurkoop onder zich heeft, het
genot, ook voordat hij den eigendom daarvan ver-
krijgt.” Krachtens welken titel de huurkooper dit ge-
not verkrijgt, wordt niet gezegd. De wilsovereenstem-
ming van partijen’
is – de commissie laat het de ‘Me-
morie van Toelichting zelf zeggen – ,,gericht op over-
drac’ht van eigendom tegen betaling van een bepaal-
den prijs. Het voorbhoud van eigendom, dat de ver-
kooper maakt, het genot v66r de elgendomsoverdracht,
dat de kooper zich b’edingt (sic), ‘het betreft slechts
een voorbijgaande fase in de afwikkeling.” Zoo wordt dus het essentiëele gedeelte van de huurkoopovereen-
komst, dat gedeelte waarin het specifieke van deze
overe’enkomst bestaat,
vrijwel
genegeerd. Het karakter
ervan wordt niet nader aangeduid. Daarenboven, wit
is het voor een soort genot, dat de kooper verkrijgt?
Ware het niet gewenscht geweest hier als’ bij huur,
bruikleening enz. een regeling te treffen voor het ‘ge-
val de’.kooper tijdens deze ,,voor’bijgaande fase i:n de
iifwikkeling” ovèrlijdt? Noch het rapport noch het ont-
werp van wet, noch de Memorie van Toelichting spre-
kn er over, terwijl mi. den aard der overeenkomst
:iiet duidelijk insluit, dat men ook voor zijn erfge-namen’ bed ingt. De kooper betaalt de afbetalings-
bedragen om den eigendom te verkrijgen, maar
hij vèrkrijgt slechts het ‘genot, waarvoor hij niets lie-
Liald lieef t, zoodat zijn erfgenamen niet zonder meer
eigendomsrechten kunnen oritleenen aan’ het door
hem reeds’ betaalde bedrag. Wannee me niet ‘cle
mi.. eenige zuivere- oplossing ‘wil toepassén,’ watr-
bij het ëigendomsvoorbehoud verboden wordt, omdat
het in strijd is met de wet, die op goede gronden
van- rechtszekerheid geen -pand toelaat, w’anneer dit
pand niet in het bezit is van den pandnemner, dan
is, m.i. de eenige oplossing diegene door
Mr. J.
Eggens
in het W.P.N.R.. uiteengezet, iii. te ‘bepalen,
dat bij elk contract moet worden aangegeven welk
gedeelte van het betaalde bedrag als huursom en
welk gedeelte als afbetalings’som tot verkrijgen van
het eigendomsrecht wordt betaald. In den tweestrijd,
waarin zij zich bevond, toen zij eenerzijds een contract
wilde regelen dat een economische en juridische on-
mogelijkheid is, terwijl zij anderzijds de z.g. ,,uitwas-seri” van het afbetalingsstelsel wilde bestrijden, ‘heeft de commissie allerlei ingrijpende veranderingen in de
wetgeving voorgesteld, waardoor zij naar aanleiding
van dit onderwerp van beperkten’ aard, niet schroomt
fundamenteele algemeene beginselen van ons recht aan te tasten: cessie van loon wordt ‘beperkt tot het
beloop van de termijnen van den
koopprijs,
matigings-
recht en zelfs opheffingsrecht wordt aan den Rechter.
toegekend ten opzichte van een bij overeenkomst door
den kooper op zich genomen verplichting tot betaling
van een zekere som als schadevergoeding’of straf, be-
perking tenslotte van de handelingsbevoegdheid van den man ‘bij het aangaan van een huurko’opovereen-
komst ten aanzien van zaken, welke de behoeften der huishouding betreffen, welke niet door hem kan wor-
den aangegaan zonder schriftelijke toestemming van
zijn vrouw. De commissie zal wel nauwelijks de illusie
hebben gehad, dat er ooit eenige wetgevende vergade-
ring bereid zal zijn een bepaling goed te keuren als
de laatste, waarbij aan den man wèl wordt gelaten de
beschikking over het .geheele vermogen van de ‘hnwe-
lijksgemeenschap, maar waarbij hij geen stofzuiger
kan koopen op afbetaling zonder dat zijn vrouw het
contract mede onderteekent. Na deze vrijmoedigheid
ten opzichte van zoo algemeene -rechtsbeginselen. ver-
baast ‘het niet meer te lezen, dat de huurverkooper be
scherm’d zal worden tegenover den verhuurder van het
huis van den huurverkooper, die van den huurkoop ken-
nis droeg. In dit geval zal de laatste het voorrecht,
dat hij heeft voor de huurpenningen op deze goederen,
niet mogen uitoefenen. Waarom de huurverkooper
aldus ‘beter ‘bescheimd moet worden dan iemand, die
b.v. uit vriendschap een voorwerp aan. den huurder
leende, ‘is mij niet duidelijk. De verwijzing naar art.
1,192 B. W. gaat niet op; in dit artikel wordt gezegd,
‘dat de verkooper boven den,verhuurder gaat, wanneer
de verhuurder kennis droeg, dat de meubelen en ver-
dere goederen voor het huis of de landgoederen die-
nende; door den huurder niet waren betaald. Maar bij
de huurkoopovereenkomst zijn zij juist wèl gedeelte-
lijk betaald. Ook hier wreekt zich ‘weer de fout, dat
de commissie de juridische onhoud’baarheid vicu liet
‘contract heeft genegeerd. De betalingen, die hebben
plaats gehad ter verkrijging van den eigendom worden
hier niet als zoodanig erkend. Het reeds veel vbor-
komende misbruik van huurkoopers, waarbij deze’hun
inboedel aan het verhaal van de meeste hunner credi-
teuren onttrekken door het huurkoopcontract nooit
geheel af te werken, maar ‘die tot hiertoe daardoor
den fiscus en den verhuuider nog niet konden dupee-
ren, zouden, vnneer deze ‘bepaling wet werd, iveer
worden versterkt. ‘Ook de fiscus moet in het voorstel
der commissie’ voor dezen, ‘blijkbaar bijzondeie be-
scherinin’g verdieneiide,’ huurverkooper wijkeh.
Het spijt mij over het verslag van de comii’cissie
niet gnmiei te kunnen oordeelen. Zij heeft de ge
1égeheid om’ een belangrijk sociaal probleem princi-
piëel ‘te onderzoéken én juridisch’ te rdgelen, – onge-
bruikt laten voorbijgaan, terwijl nochtins de aiinwe-
zigh’eid ‘van een paai harer voortanstaandé ledei’c de
beste verwachtingen daaromtet ivettigde, en de ‘op-dracht, die haar verstrekt was, de moeIijkheid daar-
‘toe opende: I’m’mdrs,’el werd er bij de instelling ‘ge-
zegd, door’ den Minister,’ dat’hetdoel niet’in de eerste
948
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 November 1932
plaats was ,,een onderzoek van het afbetalingsstelsel
als sociaal en economisch verschijnsel”, maar daaraan
werct toegevoegd: ,,Al zal natuurlijk de wijze van
waarcleering van het stelsel wel van beteekenis blijken
hij de juridische vraag of en, zoo ja, welke regelen de
wet heef t te stellen ten aanzien van de overeeukoni-
sten van koop en verkoop op afbetaling”. Dit laatste
punt heeft de’ commissie, zeer ten nadeele van het
resultaat van haar werk, over het hoofd gezien. Zij
heef t de overeenkomst willen regelen zonder zich in
het wezen van cle transactie te verdepen.
Geheel verëeuigen kan ik mij daarentegen met het
beginsel van het voorstel dr cdmrnissie tot hët tref-
fen van wettelijke bepalingen omtrent het afbetalings-
bedrijf, waarbij het vérkoopen ôp afbetalihg van goe-
deren uitsluitend •of voor een overwegend deel ter
waardé van
f
50,— of minder en de colportage met
goederen op afbetaling, van een vergunning afhanke-
lijk wordt gesteld. Verder dan éen principiëele in-steniming kmia ik echter ook met dit ontwerp, dat
eigénlijk als een aanvulling van de geldschieterswet
moet worden beschôûwd, niet gmian, omdat de corn-
missie op de éigencarclige gedachte .is gekomen het
veïleenen van cle vergunningen inhanden te leggen
van dè Kamers van Koophandel, die voor te lichten zijn
door B. en W. De aanleiding, die zij hiertoë had, dat
hét gebied der Kamers van Koophandel grooter is en
liet gevaar, dat vöoral bij de colportagetoelatiog, die
allicht voor het heeld land moet gelden, op den voor-
grond treedt, dat de colleges van B. en W. van klei-
nere gemeenten daarmede wel eens te royaal zouden
kunnen zijn, is begrijpelijk, maar daartegenover staat, dat het afhankelijk maken ‘van de uitdefening van een
bedrijf van een toelating reeds op zichzelf een ge-
vaarlijk elemen’t váii stuiting van liet economisch leven
in zich bergt’, maar dat dit gevaar, waar ik in dit
geval in principe zou willen overheenstappen in ver-
band met den aard van het uitgeoefende bedrijf, nog
sterk verhoogd wordt, wanneér de toelating moet
worden verleend door instellingen, waarvan het be-
stuur niet verantwoordelijk tegenover de publieke
opinie is. Was het niet beter geweest cle bevoegdheid te laten verleenen dooi Gedeputëerde Staten na’voor-
lichting door de Kamers van Koophandel?
–
S
R. VAN
GENEORTEN.
DE ELECTRICITEITSTARIEVEN VOOR HUISHOUDE- LIJK VERBRUIK IN NEDERLANDSCHE STEDEN MET
MEER DAN 100.000 INWONERS.
II (Slot.)
Conclusies.
In het vorige artikel zagen wij, dat in de prijzen,
betaald voor electrischen stroom, een belangrijk be-
drag aan winst schuilt, welke dooi’ het G.E.B. aan de
gemeente wordt afgedragen. Wij willen hier de oude
strijdvraag, of deze winst als indirecte
belasting
moet
orden beschouwd, niet weer heropenen. Vast staat
in ieder geval, dat deze winsten
‘koor
een zéér belang-
rijk deel mededragen in de financiëele behoeften der
gemeenten.
Hiertegen worden velerlei bezwaren ‘ingebracht.
In de eerste plaats betôogt men,, dat ‘deze ‘belasting weinig progressief is en daardoor op bepaalde klassen
zwaarder, op andere minder zwaar drukt, dan wan-
neer hetzelfde bedrag door middel van de inkomsten-
‘belasting zou worden geheven.
In de tweede plaats meent men, dat de bedrijfswin-
sten, die immers een onderdeel van den kostprijs bij
handel en nijverheid vormen, eigenlijk werken als een
zakelijke bedrijfsbelasting. Met dien
» verstande, dat de
heffing niet evenredig is met het aantal arbeiders,
doch met het electriciteitsverbruik. Hoewel iij deze en enicele verdere bezwaren goed-
deels onderschrijven, meenen wij toch dat twee andere
bezwaren, die tegen ‘bedrijfswinsten kunnen worden
ingebracht, economisch gezien meer essentiëel zijn.
Het eerste bezwaar is, dat de bedrjfswinsteu de
rationaliteit van het economisch leven hebben ge-
schaad.
immers, de kosten der gemeentelijke huishouding
pleegt men te beoor-deelen naar de hoogte van liet be-
cirag, dat men aan gemeentelijke inkomstenbelasting
betaalt. Wordt dit bedrag te hoog, dan ontstaat ver-
zet en wordt éen zuiniger beheer in de hand gewerkt.
Doordat men via de eiectriciteitsrekeninger belang-
rijke bedragen
.., in verschillende gevallen gelijk aan
60 pCt. en meer van den opbrengst der gemeente-
lijke inkomstenbelasting, aan zich heef t getrokken,
heef t men dezen druk ontgaan en is het gemeentelijke uitgavenniveau geklommen tot een hoogte, die zonder
deze bedrijfsw’insten niet had kunnen worden bereikt.
Het tweede bezwaar is in den een.igen tijd geleden
in dit blad gevoerde polemiek naar voren gebracht
door
Dr. Knibbe,
die betoôgde, dat door de hooge be-
drijfswinsten het verbruik van de door de gemeenten
geproduceerde artikelen noodzakeljker wijze moet
worden geschaad.
Dit is naar onze meening slechts tot op zekere hoog-
te juist, voorzoover het althans de electriciteitstarie-
ven betreft. Wij meenen ‘te kunnen aantoonen, dat in
de groots gemeenten dit verwijt slechts zéér ten deele
opgaat en dat dit in de verschillende gemeenten ook niet in gelijke mate het geval is. Naar onze meening
ican men in Amsterdam nauwelijks meer volhouden,
dat het verbruik door de tariefpolitiek is geschaad,
terwijl in Rotterdam zulks – zij het in mindere mate
dan men gezien de hooge winsten zou verwachten –
wel het geval is, terwijl ‘s-Gravenhage het midden
tusscheu deze beide steden houdt.
Inderdaad schijnt het logisch; dat door de hooge
bêdrijfswins’ten de electriciteit duurder zou worden, dan met het oog op de productiekosten noodzakelijk
zou zijn.
Dit moet dan tengevolge hebben, dat de electrische
stroom ‘voor allerhande doeleinden minder kan worden
benut, dan’ zonder de winsten mogelijk zou zijn. In
zoo’n geval wordt de rationaliteit van het economisch
leven geschaad, wordt kunstmatig het uit de bestaande
sociale en economische verhoudingen ‘voortvloeiende
verbruik aan verschillende artikelen veranderd en be-
let de overheid dus de bevolking om gebruik te maken
van de groote voordeelen, dio de electriciteit voor
velerlei doeleinden kan bieden.
De teekening op de volgende pagina zal zulks
011-
middellijk duidelijk maken.
Drukt de winstmarge gelijkmatig op het geheele
verbruik, bijvoorbeeld in een
enlceltarief
(z.g. vlak-
tarief), dan zal de winst dus tengevolge hebben, dat het verbruilc tot
‘bijvoorbeeld
licht- en gering huis-
houdelijk verbruik beperkt blijft. Werd de winst be-
nut voor tariefsverlaging, dan zou in dat geval een
zéér belangrijke ‘debietsuitbreid’i’ng kunnen worden
bereikt, welke door de dalende kosten per eenheid, gevolg van de meer-productie, nog zon worden ge-
accentueerd.
Door de invoering van het ‘vastrechtsysteem is tot
op zekere hoogte aan dit ‘bezwaar tegemoet gekomen.
Immers, een deel van de winst wordt reeds in het
vaste bedrag verdisconteerd en dus op het lichtver-
bruik afgewenteld. Daardoor komt de
prijs
per kWh.
zoo laag te liggen, dat ruim ‘huishoudelijk verbruik en
ver
rb
rn
ik voor bijverwarmingsdoeleinden mogelijk
wordt. M.a.w. dit tariefsysteem maakt ‘het de gemeen-
te mogelijk, om een deel van het
consun’cers-surplus,
dat de lichtverbruiker zou kunnen genieten, te ver-
overen, zonder dat het debiet aan eleetriciteit noe-
menswaardig wordt geschaad.
Het is nu zonder meer duidelijk, dat men, bij een
gegeven vraagcurve, een grooter debiet aan electrici-
teit mogelijk maakt en dus de verbruikers méér in de
gelegenheid stelt om van de voordeelen, die de elec-
triciteit bieden kan, te profiteeren, ingeval men het
30November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
949
vastrechtbedrag h66g en den prijs
11cr
kWh. lidg stelt,
clan in het tegenovergestelde geval.
1)
Een dergelijk tarief belemmert dus cle ontwikkeling
van het electr.ic•itei.tsverbruik ook mindei, clan- een tarief, waarin cle
prijs
per kWh. vrij hoog gehouden is en zal daardoor ook op den duur hoogere winsten
gaan opleveren.
T
oora
l wanneer men., zooals in Ani-
sterciam, ‘het verbruik extra stimuleert door lage tarie-
ven op die momenten, waarop zulks de centra2e het meest schikt,
en waarop prijzen mogelijk zijn, di.e
practisch geen belemmering voor zéér ruim verbruik
vormen (op Zaterdagmiddag en Zondag in Amster-
dam 1 ‘j cent).
Onze conclusie is dan ook, dat Amsterdam ondanks
hooge winsten: in 1.931.
f
1.98
7
7.844 tegen
f
4.453.312
in ‘s-Graveu:hage en
f
1.914.241 in Ro’tterdarn, het
verbruik het minst schade heeft toegdbracht ). Dit
klopt ook met cle verbruikscijfers voor licht- en huis-
houdelijk verbruik, clie, volgens de Statistiek van Ne-
derlandsche electricitei tsbedrijvn ieclroegen in 1.929:
in Amsterdam 594 kWh., in ‘s-Gravenhage 484 kWh.
en in Rotterdam 431. kVTh. per verbruikei.
3)
Daardoor
is een der bezware:n tegen de bedrijfswins’ten op dec-
triciteit in Amsterdam naar onze meen ing vervallen,
voorzôd ver het om huishoudelijk verbru i.k gaat.
De winst immers wordt gelegd op het inframargi-
nale verbruik, zoodat aan den verbruiker consumers-
surplus wordt ontnomen, dat anders voor andere be-
hoeften-bovrediging kan worden aangewend. Of deze
behoeften-bevrediging hem wordt ontnomen door di-
recte belasting, dan wel via de electriciteitsrekening, kan ons met het oog op het electriciteitsverhrnik on-
Daar, waar nog ii jet alle ingezetenen stroorna.fnemers
zijn, iitoet een ander tarief naast dit tarief open staan. om-tint anders het hooge vastrécht (Ie verbruikeis zou kunnen
afschrikken. VOOrdat ‘dergelijke tarieven een succes kunnen
worden, moet dus ook de be’o1ki•I3g’tot een bepaald ver-
bruik opgevoed zijn.
Een ‘belangrijk deel der heclrijfswinstcn moet uit het
verbru ik voor licht en huishoudelijke cioclei nden komen.
Immers, van. de totale inkomsten over 1.929 van het
Ani-
sterciamscise bedrijf beloopencie rond f20.000.000, kwam
rond
f
13.000.000 uit huishoudelijk verbruik. Deze cijfers ziu, tengevolge van het feit, dat ook sociale
factoren iiivloecl kunnen hebben, natuurlijk geen strikt be-
wijs. Het zal echter duidelijk zijn, dat de verschillen in
sociale structuur moeilijk (Ie afwijkingen tusselien ‘s-Gra-
s’en.hage en Amsterdam kunnen verklaren.
verschillig laten
4)
Anders, wanneer de prijs per kWh.
betrekkelijk hoog gehouden wordt, zooals bijvoorbeeld
in Rotterdam geschiedt. In dat geval blijft deze hef-
fing drukken
–
op den marginalen verbruilcer, die .daar
door worcl.t uitgeschakeld, en vormt zij dus een be-
lemmering voor het verbruik
5).
Resumeerende meenen
vi
dus ‘te constateeren dat
het niet zonder meer is uit te maken of Amsterdam
als electricitei tslevcrancier in vergelijking met andere
groote’ gemeenten duurder clan wel goedkooper is.
Wèl kunnen wij constateeren, . dat over het alge-
meen het verbruiic lôuter voor licht en huishoudelijke doêleinden in de eerstgenoemde stad duur, ruim huis-
houdelijic verbruik en verwarming op daarvoor ge-
schilcte momenten relatief goedkoop ‘is, en verder dat Amsterclarn door zijn tariefpolitiek althans voor huis-
houclelijk verbruik bewerkt heeft, dat de w’instopslag
het electrictte.i-tsveri)ruild in. mindere mate. heeft
geschaad, dan .in de andere gemeenten het geval is.
Tenslotte blijft echter in alle gemeenten het be-
zwaar bestaan, dat de gemeenten door middel van
exploitatie van electrische centrales kans hebben ge-
zien, om de voorcieelen van den vooruitgang der elec-
trotechniek voor eep belangrijk deel in de eigen zak
te doen vlooien, in plaats van dat zij in den vorm van
consumers-surplus aan de verbrnkers ten goede zijn
gekomen. Daardoor Icon de gemeentelijke huishouding
meer gaa.n kosten clan men zich realiseerde.
Natuurlijk niet uit aidereoogpun’teu. Zie cle boven-
bedoelde bezwaren.
Het wezenlijke verschil tussclien liet Ainsterclamsche
tarief en dat van de andere groote steden schijnt ons hier
iii te liggen, dat Amsterdam, hoewel evenzeer strevenci
naar een Jiooge winst als andere groote gemeenten, het
vraagstuk van prijs, kostprijs, verbruik en winst tot op
zekere hoogte dynamisch beschouwt, terwijl in de andere
groote gemeenten. de statische .beschou wiugswijze t.a .v.
vei’.bruik en kostprijs (zie het ontbreken van dnbbelta.rieven)
nog oi’erweegt ‘Weliswaar ziet snen ook diAr, dat het vei
–
bruik
door een lagenprijs toeneemt en heeft men ook dlAr, door middel van liet vastrechtsysteem, het iriframarginale ver-
bruik (licht en huishoudelijke doeleinden) ten bate vals het
mar.gin.hle verbruik met een beroep op den kostprijs zwaar-
der helmist, doch men is daarin lang niet zoover gegaan, als
in Ansterdam. Dâml.r ziet uien duidelijk in, dat het ver-
brink en de verbruiksmogelijkeid sterk afhankelijk zijn van
het tarief en dat kostprijs, verkoopprijs, verbruik, winst-
marge en w’instfactoren zijn, die elkander
‘weder/ceerig
be-
invloeden.
Geschematiseerde vraagcurve voor electriciteit voor huishoudelijke doeleinden.
PR!J
per
w
1 Si
OPSLA
KOSrPR’JS
VERBRUIKTE Kwi,.
+ Licht en gering huishoudelijk verbruik. (stofzuiger, radio.) • Ruimhuishoudeljk verbruik en bijverwarming. (theeketeltjes, broodroosters, ete. ete.)
* Verwarming op ruimen schaal.
950
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 November 1932
De gemeenten zullen deze inkomsten vermoedelijk
niet meer kunnen missen; de vraag blijft echter open,
of hetgeen tijd wordt om den consument te’waarbor-
gen,’dat ook toekomstige verbeteringen in de techniek
•(bijv. meer economische lampen) niet grootendeel
aan de gemeente-financiën in plaats van aan den ver-
bruiker ten goede zullen komen.
Dr.
C. VISSER.
DE ONTWIKKELING VAN HET GROOTBEDRIJF IN
DE SCHOENINDUSTRIE.
De groei van het grootbedrijf moet ongetwijfeld
gerekend worden tot een der belangrijkste verschijri
selen van de in’dustriëele ontwikkeling. Tot voor kdrt
was het echter moeilijk dit proces te volgen door het
ontbreken van statistische gegevens. De statistiek der
ondernemhgen van. de
Rijksverzekerings’bank
heeft
dit bezwaar ‘voor Nederland voor een groot deel op-
geheven.
Zoodoencie is het ook mogelijk de ontwikkeling van
de schoenindustrie na te gaan, welke door haar be
trekkeljk recente mechanisatie zeer interessante ver
schijnselen in verband daarmede te zien geeft. De ont-
wikkeling van het grootbedrjf •.is er een van.
Uit de statistiek der ondernemingen blijkt in de
eerste plaats, dat het totaal aantal arbeiders, werk-zaam in de schoenindustrie (type-arbeiders) sedert
1925 een regelmatige stijging onderging, welke alleen
van 1928 op 1029 is onderbroken.
1)
Aantal arbeiders, werkzaam in de schoenindustrie.
1925
1926
1927
‘ 1928
1.929
1.930
13.702 14.099 14.352 14.903 14.788 15.171
liet totaal aantal bedrijven vertoonde tot er met
1929 een uitgesproken daling; in 1930 had weer een
stijging plaats.
Aantal bedrijven in de sehoenindustric
1925
1926
1927
1928
1929
1930
3.965
3.763
3.640
3.483
3.404
3.598
Het gemiddeld aantal arbeiders per bedrijf is tot
en met 1929 gestegen, in 1930 deèd zich een kleine
daling voor.
Gemiddeld aantal arbeiders per bedrijf:
1925 ‘ 1926 1927 1928 1929 1930
3,5 3,7 3,9 4,3 4,5 4,2
Deze cijfers ‘betreffen echter een te heterogene
groep ‘bedrijven, zoodat men er geen duidelijk inzicht
in het ontwikkelingsproces der schoenin,dustrie door
kan verkrijgen.
:l)aarom volgt hieronder een verdergaande detail-
leering der gegevens. In de eerste plaats worden de
bedrijven gesplitst in die met en clie zonder kracht-
werktuigen.
Gem. aantal arbeiders
Aantal bedrijven Aant. arbeiders in bedr. per
.
bedrijf in bedr.
met zonder met zonder met zonder
krwt.
krwt.
krwt.
krwt.
krwt.
krwt.
1925 . 375
3.590
9.307
4.395
24,8
1.2
1926 . 383 ,
3.380
9.801
‘4.298
25,6 ,
1,3
1927 . 383
3.257
10.117
4.235.
26,4
1,3
1928 . 380
3.103
10.732
4.171
28
2
2
1,3
1929 . 389
3.015
10.684
4.104
27,4
1,4
1930 . 396
3.202
10.968
4.203
27,7
1,3
‘) De stijging van het aantal arbèiders in
1930
gaat
parallel met een toename van de productie in bedrijven,
welke 1.000 en meer paren per jaar vervaardigen, nl. van
9.348.000
paar in
1929
tot
9.607.000
paar in
1930
(Maand-
schrift van het Centraal ‘Bureau voor de Statistiek, Nov.
1931).
1)it is wel vreemd, wanneer men bedenkt, dat de
depressie, welke reeds in
1.930
zijn invloed deed gevoelen,
ook de sehoeninciustrie lieef t ‘getroffen, hetgeen bv. door
het verslag der E. v. K. cii F. voor de Langstraat wordt
bevestigd.
Niet’tegenstaande de productiestijging daalde de uitvoer
van lederen schoenen in
1930
met 100.000 paar t.o.v.
1929,
terwijl die van andere schoensoorten eveneens daalde. De invoer steeg daarentegen’ met 100.000 paren. Indien geen grootere voorraadvorming bij de binnnlaudsche fabrieken
lieef t plaats gevouclen, moet het verbruik van schoenen
dus van
1929 op 1930
met ongeveer een half millioen paar
zijn toegenomen.
l
–
Iieruit blijkt in de eerste plaats, dat, terwijl het
aantal bedrijven met krachtwerktuigen ‘betrekkelijk
stabiel bleef (de
stijging
ten opzichte van 1925 be-
droeg slechts 5,6 pOt.), het aantal bediijven zonder
krachtwerktuigen daalde met 12,1 pOt.
De aantallen arbeiders geven en
stijging
te zien
‘van 17,8 pOt. in de bedrijven met krachtwerktuigen
en een afname ‘van 4,4 pOt. in die zonder kracht-
werktuigen, ten opzichte van 1925. Het machinale bedrijf heeft zich dus niet zoozeer in
aantal, dan wel ‘in grootte ontwikkeld. Het handbe-drijf ‘behield practisch een stabiele gemiddelde he-
drijfsgrootte en vertoont in ‘het algemeen een ‘er-
zwakking van haar relatieve positie. Di.t wordt door
de volgende cijfers nader geaccentueerd:
Aantal sehoanniakers in procenten van liet totale
ii a.nta.l seh oenmakers. werkzaam in
:1925 1926 1927 1928 1929 1930
Bedrijven met krwt. .
67,9 69,5 70,5 72,- 72,3 72,3
zonder ,.
. ‘
32,1 , 30,5 29,5 28,- 27.7
27,7
l)eze ontwikkeling bevestigt op iiierkwaardige wijze
de stellingen, welke ontwikkeld zijn in verband met
toenemende mechanisatie. in de eerste plaats is
inechaniseering eerst hij een’ bepaalde productiegroot-
te ‘voordeelig. D.i t stemt overeen met de hoogdre ge-
middelde bedrijfsgrootte in de gemechaniseerde be-
drijven. Neemt men hierbij in aanmerking, dat de
arbeider in het machinale bedrijf belangrijk meer kan
produceeren dan in het ‘handbedrijf, dan spreekt het
vanzelf, dat de productiecapaciteit zelfs voor de klei-
ne machinale ‘bedrijven belangrijk grooter is dan van
cle handwerlebedrj ‘en.
In de tweede plaats leert de ontwikkeling van de
sclloenilldustrie, dat het machinale grootbedrijf bin-
nen zekere grenzen voordeeliger is dan het machinale
kleinbedrijf, door den geringeren druk der vaste kos-
ten per eenheid bij stijgende productie. Dit wordt
reeds eenigermate bevestigd door de stijging van
de gemiddelde bedrjfsgrootte der bedrijven met
krachtwerktuigen, maar nog sterker door onderstaan-de cijfers, waarbij de aantallen arbeiders en onderne-
mingen verdeeld ‘zijn naar kleinbedrijf (minder dan
5 arbeiders per bedrijf), middenbedrijf’ (5 tot en met
49 arbeiders) en grootbedrijf (50 en meer arbeiders
per bedrijf).
1)
Aantal ondernemingen en arbeiders in bedrijven met
minder dan
5
arb.
5
‘t./m.
49
arb.
50
arb. en meer
ondern….Ii.
oudei-n. ar
.b.
ouden,. ‘arb.
.I3cdrijv. met
krachtw.t.
1925
159
289
1.67
3.903
49
6.106
1926 …….168
307
156
2.424
59
7.070
1927
170
325
155
2.530
58
7.202
1928
166
300
154
2.560
. 60
7.872
1929
178
322
147
2.438
54
7.924
1930
177
299
154
2.724
65
7.945
Bedrijven zonder
krachtw.t.
1925 ……3.496 3.704
93
632
1
59
1926 ……3.291 3.678
89
620
–
–
1.927 ……3.162 3.595
. 95
640
–
–
1928 ……3.008 3.538
95
633
–
–
1929 ……2.912 3.434
103
670
–
–
1930
……3.104 3.563
97
639
) 1
) 1
) Deze cijfers ‘betreffen een bedrijf tiisschen
200
ei,
499
arbeiders, (lat in
1930
slechts t type-arbeider iii dienst had.
.Eloogstwaarschijnlijk is hier van een fout in cle statistiek
sprake.
‘) De statistiek der Rijksverzekeringsba.nk geeft welis-
waar nog een verdergaande verdeeling, maar het kwaiii
mij niet noodzakelijk ‘oor deze in exteilso over te nemen.
t. omdat de tendenzen even duidelijk blijken uit cle samen-
getrokken cijfers;
2.
omdat het overzicht bij een geringer
aantal gegevens beter is,;
3.
omdat liet niet-machinale be-
drijf niet meer dan 50 arbeiders heeft (behalve in
1925)
welk aantal speciaal dus voor de schoenindustrie een goede
af scheiding geeft tussehen het midden. en kleinbedrijf eener-
zijds en het grootbedrijf anderzijds;
4.
omdat debovenver-
melde indceling het meest gebruikelijk is.
30 November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
951
:De relatieve ‘verdeeling van de aantallen arbeiders
en
ondernemingen
in
bedrijven
met
resp.
zonder
krachtwerktu gen blijkt uit onclerstaan de
percentages.
Proc. aandeel in het totaal aantal ondernemingen met
kra ehtwerktu igen
en
arbeiders
claa,r.i n
werkzaam.
minder dan
5
arb
.5
t/nl.
49
aib.
50
en meer nrb.
Oud.
Arb.
Ond.
Arb.
Ond.
Arb. 1925
…….42,4
1.2
44.5
31.2
13,1
65,6
1926
…….43,9
3
1
1
40.7
24.7 15.4
72,2
1927
…….44,4
3,2
40,5
25,-
:15,1
71,8
1928
…….43,7
2,8
40,5
23,9
15,8
73.3
1929
…….45,8
3,-
37,8
2 2, 8
16.4
74.2
1910
…….44,7
2,7
38.9
24,8
16,4
72,5
Proc. aandeel in het totaal aantal ondernemingen zonder
k rachtwerktu igen cli arbeiders daarin w’erkzaam.
minder dan
5
arb.
5
t/m.
49
arb.
50
en meer arh.
Ond.
Ar.b.
Ou(l.
Arb.
Oud.
Arb.
1925
…….97,4
84,3
2,6
14,
4
–
1,3
1926 …….97,4
85,6
2,6
14,4
–
–
1927
…….97,1 . 84,9
2,9
15,1
–
–
1928 …….96,9
84,8
3,1
15,2
–
–
929 …….96,6
83,7
3,4
16,3
–
–
1930
. ……96,9
84
3
8
3,0
15.2
in de eerste plaats wordt door de resultaten van
cleie ‘breken.ing ‘bevestigd, dat het machinale bedrijf
overwegend grootbedrijf is
•
(wanneer men het aantal
arbeiders als . maatstaf neemt), het niet-machinale
overw’égencl klein’bedrijf. De. niet-machinald’ bedrijven
produdeeren of speciaal schoenwerk (b.v. het zuivere
naaatwèrk), of choenwerk van mindere kwaliteit,
waarmee ze nog tegen de maçhinale bedrijven kunnen
con curreèren.
Ten tweede nam het overwicht der groot’bedrijveti onder de machinale bedrijven van 1925 op 1926, wat
het aantal arbeiders betrof, sterk toe.. Ook het aandeel
in ‘liet aantal bedrijven van de fabrieken met mee:r
dan 50 arbeiders steeg toen relatief belangrijk. Na
1.926 bleef het percentage der aSheiders in de groot-
bedrijven ongeveer stabiel.
De toename van het aandeel der grootbedrijven in
de categorie der ondernemingen met krachtwerktui-
gen van 1925 op 1926 ging vooral ten koste der mid-
den’beclrijven, terwijl de machinale kleinbedrijven zich
ongeveer konden handhaven. Vermoedelijk is dit te
verklaren uit den invloed van den electromotor, waar-.
door men bij kleine bedrijfsgrootte “oor bepaalde he-
werkingen toch de voordeelen van machines kan ge-
nieten, zonder daarvoor een veel vaste kosten mee-
brengende drijfkrachtinstallatie als een stoommachine
of dergelijke nood.ig te hebben. Zoodra de mechanisa-
tie zich echter verder ui tstrekt, waardoor men stoom-,
diesel- of zware electrische installaties ‘moet gaan
gebruiken, wordt het voordeelig, het bedrijf te ver-
grooten boven den omvang van het middenbedrijf,
mede geclrongên door de noodzakelijkheid om bij ver-
dergaande mechanisatie sy,nchron’isatic van de ver-
sdhillende bewerkingen te verkrijgen. Immers, gaat
men een machine invoeren, die een bewerking 10. maal
zoo snel uitvoert als met de hand mogelijk is, dan
moet men of cle andere bewerkingen dbor een ev&n-
redig grooter aantal arbeiders laten verrichten, of de
machine voor 9/10 van den tijd stilze’tten, of voor de
andere bewerkingen ook machines invoeren. Dit laat-
ste is ongetwijfeld het vocirdeeligst, onder meer omdat
drijfkrac’ht, geleverd door installaties met grootere
capaciteit, welke bij meer machines noodig zijn, goed-
kooper is.
Uit liet verdere verloop der cijfers blijkt, dat de
relatieve positie van het machinale midden’bedrijf tot
en met 1929 geleidelijk is achteruitgegaan. In 1930 is
deze daling door een stijging onderbroken. Dit moet
waarschijnlijk worden, toegeschreven aan de crisis, welke hedrijfsinkrimping tengevolge had. Hierdoor
gingen een aantal grootbedrijven naar de categorie
der middenbedrij’en over. Of deze teiidens zich in
1931 en 1932 .heef t voortgezet is door het ontbreken
van cijfers.nog niet na te gaan.’ in de niet-machinale
bedrijven zijn de verschuivingen van geringe hetee-kens.
De bovenvermelde cijfers zeggen’ niets omtrent de
“erschui.vingen .i.n- de verdeeling van het totaal aan-
tal ondernemingen e.n arbeiders in de schoeni.n-
clustr:ie. Onderstaande tabel laat deze verdeeling zien.
Proc. aandeel in het totaal aantal ondernemingen en
arbeiders in cle schoeniuclustrie -van bedrijven niet
krachtwerktuigen met:
minder dan
5
arb.
5
t/in.
49
arb.
50
en meer arb.
Ond. Ar-b,
Oud. Arb.
Ond.
Arb.
1925 ……..4,-
2.1
‘ 4,2
21,2
. .1,2
44,6
.1926 ……..4,5
2,2
4,1. – 17,2
1,6
50,1
1927 .. …… 4,7
2,3
4,3,
17,6
1,5
50,6 –
1928 ….. …4,8
2,-
4,4
17,2
1,7
52,8
1929 …….. 5,2
2,2
4,3
16,5
1,9
53,6
1930 …….- 4,9
2,-
4,3
18,-
1,8
52,3
idem van -bedrijven zonder .krachtwer1uigeu
minder dan
5
arb.
5
t/in.
49
arb
.50
en meer arb.
Ond. – Ar.b.
Oud: Arb.
Ond.
A-rb.
195
……. 88,2
27,-
2,3
1,6
–
1926 … …..87,5
26,1
24
4,4
–
1927 ……… 86,9 ”
zs;-
2,6
4,5
– –
1928 . ……
86,4
23,7
2,7
–
4,2
1929 ……..85,5
23,2
3,–
4,5
– – –
1930 ……… 86,3 – 23,5
–
2,7
4,2
–
-?
– De afname van de relatieee beteekenis der kleine
handbedrijverr – tot 1929′ blijkt hieruit duidelijk. De
machitiale bedrijven hebben de arbeiders uit de kleine
hand’bddrijven opgenomen, zoodat reeds meet :datd de
helft van alle sehoenmakers in cle machinale grootbe-
clij’en werkzaam zijn. Ook ‘hi
–
erbij vertoonen dë cijfers
voor 1930 een lichte rekctie. – –
Men
–
dient in dit veiband bij de ‘beoordeeling van
cle relatieve beteekenis der handhedrijven er rekening
mee te ‘houden, dat deze dikwijls -bepaalde ‘bewerkingen
door een fabriek ‘laten verrichten, terwijl de eenpèr-
soons’bedrijven niet onder de Ongevallenwet- vallen mi derhalve niet in de statistiek worden opgenomen.
De toename van de bedrjfsgrootte blijkt eok ilog
uit de omstandigheid, dat ‘in 1928, 1,929 en 1930 een
bedrijf meer dan 500 arbeiders in dienst had, wat
voorheen niet voorkwam.’ –
D’ Nederlandsche schoen industrie is voor het groot-
ste deel gevestigd in Noord-Brabant, in het ‘bijzonder
in Midden-Brabant. Dit blijkt uit onderstaande tabel.
Aandeel in procenten van cle productiegebieden «in de
Nederlandsche productie van schoenen
in
bedrijven,
welke 1.000 en meer paren per jaar vervnt.rdigen. –
– ‘
– 1925 1927 1929 1.930 1931
Gebied der K. v. 1. en F. voor de
.Langstraat ……………
40,1 40,- 39,8 41,3 43.2
Gebied ‘der K. v.
K.
en F. voor
Ti-lbûrg ‘eo…………….
29,3 30,6
30,8 30,1
28.7
Overig Noord-Brabant …….
9,7′ 9;1. ‘ 7,4
S,- 6.4
Ovei-‘ige provincies ………..
–
20,9 20,2- 22,1. 20.7
21.8
Uit deze tabel blijkt tevens, dat zich in de gdografi-
sche verdeelig der productie ‘slechts betrekkelijk ‘ge-
ringe veranderingen voordoen. ‘Alleeiï de beteekenis
van de productie in overig Noo)d-Brâhant is wat ge
daalci. in de totale productie speelt .Overig – Noo,rd-
Brabant ‘slechts een kleine rol. ‘
Van een toenemende geografische concentratie der
schoenindustrie is geen sprake. Vermoedelijk is dit
toe te schrijven aan de omstandigheid, dat “oor cle
schoen industrie tandplaatsfactoreL’niet zoo’n grdote
beteekenis hebben. Hoogstens zou de arbeid daartoe
kunnen worden gerekend. Deze verplaatst zich echter
betrekkelijk gemakkelijk, terwijl de speciale geschikt-heid’ door toenemende mechanisatie niet ‘zoo veel in-
vloed meer heeft. Ingrijpen-de veranderingen zijn dan
ook ten- aanzien van de geografische verdeeling’ ‘an
cle schoenindustrie niet te verwachten. Wel is – dit
clenlibaar ‘hij de ontwikkeling van. de bedrijfsgrootte.
Een regelmatig onderzoek hiervan kan dan ook bij
deze betreklceljk jonge gemec’haniseerde industrie
zel.cer ‘belangwekkende resultaten opleveren.
D. C. RENOOIJ.
952
ECONOMISCH-STATÏSTÏSCHE’ BERICHTEN
30
November
1932
HET INTERNATIONALE TINKARTEL.
liet gezegde – Kartelie sind Kinder der Not – is
wel heel toepasselijk op het Internationale TinkarteL
In zeer lossen vorm en op beperkte schaal begonnen in
het jaar
1929 –
oprichting van (le Tin Producers
Association
1) –
is de samenwerking tusschen de
groote tinproducenten door den nood gedrongen steeds
hechter geworden. Voor de tininciustrie geldt in dit
opzicht, dat de wensch naar organisatie sterker werkt
in perioden van dalende dan in die van opgaande con-
j unctu ur.
De moeilijkheden in de internationale tinindustrie
dateeren reeds van v66r de crisis. Het reècls zoo vaak
geconstateerde verschijnsel was ook hier waar te
nemen, nl. dat dooi overschatt.ing van de Yraag een
te groote productiecapaciteit in het leven is geroepen.
De hooge prijzen in de periode van
1.924-1.927,
gevolg
van het feit, dat het verbruik grooter was. dan de pro-ductie, leidde tot een zeer aanzienlijke kapi taalinvcs-
teering in deze industrie, waardoor de productie zich
sterk kon uitbreiden. Zoo werden reeds in
1921
de
hoogste
prijzen
bereikt. Intusschen begonnen de voor-
raden in
1927
te stijgen en toen in
1929
de crisis uit-
brak, bleek het spoedig, dat de productiecapaciteit
veel te groot was voor de sterk dalende behoefte aan
dit metaal
2)•
Het gevolg hiervan was een verwoede
concurrentiestrijd, waardoor de tinprijzen op een
steeds lager niveau kwamen.
3)
Dit leidde begin
1931
tot een internationale over-
eenkomst tusschen de regeeringen van Bolivia, Ma-
lakka, Ned.-Indië en Nigeria, die ten doel had den
uitvoer van tin uit de betreffende landen tot een vast-
gestelde hoeveelheid te beperken. Eenigen tijd later
heeft ook Siam zich bij deze oyereenkomst aangeslo-
ten.
4)
Op deze wijze, is in cle tinindustrie in tbetrek
kelijk korten
tijd
een interiationaal kartel tot stand
gekomen, dat zeker tot een, van de best georganiseerde
internationale kartels is te rekenen. Hiervoor zijn de
volgende redenen naar voren te brengen.
1.o. Een sterke geografische concentratie van de tin-
industrie. De genoemde vijf landen leverden in
1929
00 pOt. van de totale wereldproductie.
2o.
Deze factor werd begunstigd door het ingrijpen
van cle regeeringen in de betreffende landen. Want in
tegenstelling tot bij’. Ned.-Indië en Bolivia bestaan er
in Malakka, het belangrijkste productiegebied van tin, honderden zelfstandige producenten, die niet te orga-
niseeren zouden zijn geweest zonder dwang van staats-
wege.
3o.
1-Tet ontbreken van handelspolitielce factoren in
de internationale tinindustrie. Dit is mede hieraan
toe te schrijven, dat de groote productielanden zelf
geen belangrijke consumenten van dit metaal zijn. De
Ver. Staten, die in het geheel geen tin voortbrengen,
zijn de grootste tin..erbruikers der wereld (in
1929
46.4
pOt. van de totale wereldprocluctie). Door het
ontbrelcen van, eenige bescherming in den vorm van
preferen ti ëeie invoerrechten stonden de producenten
(lus in dit opzicht vrij tegenover elkander
5)
(men ver-
Vgl. het artikel van Ir. P. Blövig ,,Neclerlandsch-Tn(lië
en de Tinrestrictieplaunen” in Ec.-Stat. .Ber. van 11 Dec. 1929.
Volledigheidshalve zij er hier op
gewezen,
(lat cle sterke
uitbreiding van cle tinindustrie in. zooverre gerechtvaardigd
‘was, dat het verbruik in de periode
van
1926 tot 1929 zeer
aanzienlijk was gestegen (van 151.000 ton
in
1926 tot
185.000 ton in 1929).
‘) Zie voor den ioop van deze prijzen (Ie statistiek van
groothancielaprijzen in dit weekblad.
4)
Zie over de totstandkoming van dit Kartel dc artike.
len ven Ir.P. Hövig ,,De Nieuwe Tinrestrictie” in Econ.-
Stat. Ber. van 25 Maart en 1, April 1931 en het maand-
bericht van cle Rotterdamsche Baukvereenigiug vati Dec.
1931,
,5)
Volgens de Statistische Zusammenstellungen” (33.
Jahrgang) van cle Metailgeseilschaft wordt op basis van
et jaar 1931, volgens den stand van de invoerrechten in Juli van dit jaar, 77 pCt. van de aluminium-, 76 pCt. van
de lood-, 75 pCt. ‘van dc zink- en 61 pCt. van (Ie koperpro.
ductie in'(Ic wereld door invoerrechten beschermd.
gelijke dit b.v. met de Ohadbourne-overeenkomst,
waarbij de hancielspolitiek een zeer belangrijke rol
speelde en alleen reeds hierom de Java-su..ilcerindus-
trie tot groote concessies werd gedwongen).
4o. In veiband met het voorgaande moge er op ge-
wezen worden, dat het Internationale Tin kartel – al-
thans tot dusverre – geen prijsafspraken heeft ge-
maakt. Het Kartel werkt in d:it opzicht nog vrij pas-
sief. Dit vormt ontegenzeggelijk een gezonde basis
voor samenwerking.
De resultaten, clie het Internationale Tinkartel tot
dusverre heeft ‘bereikt, zijn zeker niet ongunstig te
noemen. Wij willen hier slechts op twee belangrijke
zijden wijzen, t.w. cle productie en de prijzen.
Zooals reeds gezegd, is de productie in de jaren
1926
tot
1929
sterk uitgebreid, mede in verband met
het gestegen verbruilc. De onderstaande tabel toont de
ontwikkeling van de productie sedert
1926.
1)
Productie in 1000 metr. tons.
1926
1927
1928
1929
1930
1
1931
4,1 3,6 4,1
3,4
1,2
.8,6
55,2
65,5
70,5 65,0 53,5
33,5
33,9 35,5 36,3
34,9 28,7
6,2
6,9 6,9
6,6
6,4
China
……….6,6
7,6 7,7 10,1 11,7
12,6
Europa ………3,0
Malakka
……..
Siam ………..7,1
Overig Azië
3,0
.
3,1
3,8
4,3
5,1
4,8
Ned.-Indië …….
10,9
11,9
13,3 10,6
8,3
Bolivia ……..
30,5
36,4
42,1
47,1
38,8
31,2
Afrika
………9,2
Overig Amerika
0,2
0,2
0,2
0,2
0,4
0,9
Australië ……
3,2
..
..
3
1
0
3,2
2,3
1,6
1,5
Wereldproductie
144,9
160,6 180,4
195,1
178,1 149,1
Wat de aandacht trekt, is, dat de productie van
Ned.-lndië van
1926
tot
1929
een uitbreiding heeft
ondergaan. van ongeveer 0 pOt., hetgeen minder is
dan de stijging van het wereldverbruik in clie periode.
Daarentegen hebben Malaicka en Bolivia, de twee
grootste tinproducenten, de overproductie in het
leven geroepen. Hun productie is namelijk in de genoemde periode veel sneller gestegen dan liet
wereldverbruik.
Verder blijkt uit deze tabel reeds het resultaat van
het restri cti eplan, met uitzondering van de productie
van Nigeria, die niet afzonderlijk is opgegeven. Ter-
wijl Boliva, Malakka en Ned.-Indië hun productie
‘hebben beperkt, is hiervan in Siam niets te merken..
Dit land, dat eerst aan het einde van
1.031
tot het
Kartel is toegetreden, heeft in dat jaar zijn productie
nog
–
verder uitgebreid; hieraan is thans echter een
einde gekomen.
In welke mâte de productie van de kartelleden
sedert het begin van de overeenkomst (Maart
1031)
is beperkt, blijidt uit de volgende tabel:
Overzicht ‘an dc ti itrestrictie in de periode van
Maart 1.931 tot November 1932.
Tons Tons Tons -voor
per
per
de ver.sch.
jaar maand perioden
late quota periode 3 maanden
dt
36,072 3,006
9
2
018
2de
,,
,,
3
,,
.56,072 4,672
14,016
3dc
,,
,,
4
56,072 4,673
18,692
4de
,.
,,
5
,,
,,
71,072 5,923
29,615
5cic
,,
,,
1 maand
91,072 7,589
7,589
6cle
,,
,,
5 maanden
108,112 9,009 . 45.045
21 maanden
5.903 123,975
Men ziet hieruit, dat de omvang van de restrictie
steeds belangrijlder is geworden.
Volgens de nieuwe regeling zal de restrictie
63.003
tons bedragen (van 1 Dec.
1.032
tot 30 Juni
1933),
– dus evenals in de Ode quota periode
9.009
ton per
maand – zoodat in totaal op dien datum in
28
maan-
dien
187.038
ton minder zal zijn geproduceerd dan
in
1929.
Voorts ‘brengt de eerste ‘tabel naar voren, dat enkele
‘i)
Indien niet vermeld, zijn de verschillende gegevens
ontleend aan de publicaties van de Metallgesellschaf t A. G.
30 November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
953
,,outsiclers” hun productie in 1931 in he geheel niet
hebben beperkt (overig Amerika) of slechts in geringe
mate (China, Australië en overig Azië). In 1931
maakte de gezamenlijke productie van de ,,outsiclers”
nog slechts een gering percentage van de geheele
wereldproductie uit. Het is echter te verwachten, (at
over 1.932 deze tendens sterker zal spreken, omdat in
dit jaar de kartelleclen ‘hun proclutie nog verder heb-
ben beperkt.
Voor de eerste negen maanden van dit jaar is deze
tendens althans duidelijk waar te nemen. Terwijl over
1931 de gemiddelde maandproductie van alle kartel-
leden 1.0.807 ton bedroeg, is deze over de eerste negen
maanden van 1932 gedaald tot 0.700 ton of met onge-
veer 38 pOt.
1)
Daarentegen is de gemiddelde maand-
productie van de outsiders gestegen van 909 ton in
1931 (gemiddelde van 12 maandeo) tot 1.039 t6n in
1932 (gemiddelde van 9 maanden). In plaats van
een daling heeft hier dus een
stijging
plaats gevon-
(1en.
2)
Dit beteekent met andere wporden, dat het aan-
deel van de outsiclers in de totale wereldproductie
niet onbelangrijk is toegenomen. 1-let feit, dat de
.qeza-
9nenhiylce
productie van de o.utsiders – in tegenstelling
tot de drastische productiebeperking van het Kartel –
is gestegen, is natuurlijk mede toe te schrijven aan
het; ontbreken van dwang van hoogerhand en aan de
betrekkelijk gunstige prijsontwikkeling van tin verge-
leken met die van enkele andere metalen.
Dit brengt ons tot het tweede punt, de prijspolitiek.
De nauwe aaneensluiting tussc’hen de belangrijkste
tinproducenten en de daarop gevolgde productie’be-
perking heeft een verdere prijsdaling niet kunnen
tegenhouden. Telkens bleek opnieuw, dat het,verbruik
meer was gedaald dan de productie, zoodat herhaal-
delijk tot een drastischer beperking moest worden be-
sloten. In welke mate het verbruik in de laatste jaren is afgenomen, toont de volgende tabel. Tevens blijkt
hieruit, welke belangrijke consument van dit metaal
de Ver. Staten zijn.
Verbruik van ruwe tin in 1000 metr. tons.
Verbruikvan de Verbr. v/d. Ver.
Jaar
Wereidverbruik
Staten in
0
/0
v/h.
Ver. Staten
wereidverbruik
1926
151,4
77,2
51,0
1927
156,9 70,3
44,8
1928
175,3
76,7
43,S
1929
185,5
86,1 46,4
1930 164,5
75,0
45,1;
1931
141,9
63,8
45,0
Ook in het begin van, dit jaar bleven de voorraden stijgen eii de prijzen verder dalen, totdat in het mid-
den van dit jaar een verbetering intrad. De statisti-
sche positie van het metaal ‘is in de laatste maanden
aanzienlijk verbeterd en het schijnt inderdaad, dat
thans productie en verbruik nagenoeg met elkaar in
evenwicht zijn, hetgeen reeds tot een aanzienlijke
prijsstijging heeft geleid. De positie van het tin steekt
dus in dit opzicht al heel gunstig af bij die van koper
en lood.
Het moeilijke punt bij de beoordeeli.ng van de ver-
kregen resultaten, die vergeleken met die van de ge-
noemde metalen zôker gunstig zijn, is, dat men –
ditzelfde geldt voor zoo vele andere economische ver-
schijnselen .- nooit kan zeggen, hoe de toestand an-
ders geweest zou zijn, in.dit’geval dus, indien. de tin.-
industrie aan het vrije spel van de economische krach-
ten was’ overgelaten. . Eenerijds beweert men, dat (Ie
toes’tiind in het laatste geval beter geweest zou zijn,
omdat de zwakke p±od.ucent’en dan waren u:i’tgescha-
keld, anderzijds wijst, men er op, dat dan een moor-
) Hierbij client men in het oog te houden, dat (le be-
Iangrijkste tiuproducenten iii Juli en Augustus de produc-
tie hebben stop gezet.
2)
Deze gegevens, evenals clie betreffende de re’strictie
(zie tabel vorige – pagina), zijn ons van particuliere zijde
verstrekt.
clen.de concurrentie zou zijn ontstaan, die de prijzen
tot een veel lager ni veen zou hebben gedrukt.
1
–
let is ons niet mogelijk hierover ee.0 uitspraak te
doen. Men kan nooit zeggen, hoe laag de tinprijzen
geweest zouden zijn bij afbsolute vrije concurrentie.
Toch zouden wij op grond van dd ervaring bij enkele
andere metalen tot de meening willen overhellen,
dat zonder productiebeperking door de grootste pro-
clucenten de toestand op de tinmarkt thans waar-
schijnlijk veel ongunstiger zou zijn geweest.
1)
Hoewel natuurlijk bij de verschillende metalen de
mogelijkheden van productie en consumptie en aller-
lei andere technische en economische omstandigheden
sterk van, elkaar afwijken, is het toch wel ‘van betee-
kenis om hier even (Ie aandacht te vestigen, op de
ioestaudefi op de tin- en zinkmarkt eenerzijds en die
op de koper- en loodmarkt anderzijds.
Terwijl in de tin- en zinkindustrie sterke kartels
bestaan, die voortdurend trachten de productie bij
het verbruik aan, te passen, is de koper- en loodindus-trie vrijwel ongeorganiseerd. Welke uitwerking dit op
de wereldvoorraden heeft gehad, moge uit het vol-
gende blijken:
Werelclvoorra.ad in 1000 tons
2)
Tin Zink Koper Lood
September
1931
………
56,8 199 623
131.8
1932
…………
3
155
850 )
173.4
) Metallgeseilschaft.
Dit overzichtje behoeft geen commentaar; het
spreekt voor zichzelf. In’ overeenstemming met de
tendens, .di.e hieruit naar voren komt, is ook de ont-
wikkeling van de prijzen “van deze metalen. Voor een
‘goed overzicht hebben wij te dien einde met elkaar
vergeleken de’ hoogste met de laagste noteeringen
sedert 1923 en deze beide eveneens met de huidige
prijzen.
Vergelijkend overzicht van de fluctuaties van enkele
metaalprijzen.
ee
,.
‘
‘0
02
0
.
•..
‘0
,
bi
0
0
a
.
a
o.
0V
•.’
C
‘.-
02
o
.
.i
0’…
“0
o
02
02
z
o
…00.’o
00
.2
Maart
1927
April
1932
Tin
.
..
3131915
203118110
,
8311916
73.2
1041181
24,9
66,5
Maart
1929
Juli
1932
Koper.
891414 751917
191216
78.6
21118/6 14,6
75,4
Jan.
1925
‘
Juli 1932
Lood..
4011013
2314111
713(5
,
82,3
8 3/-
13,6
79,9
Oct.
1925
‘
Juli 1932
Zink ..
391515
2411718
81616
78,8
‘
10.9/-
25,5
73,4
Beschouwt men de verschillende uitkomsten, dan
zal men toegeven dat zij vdor de tin, zeer gunstig zijn.
Wij erkennen gaarne, dat men hiermede niet,alles kan ‘bewijzen, maar het is in elk geval n:i.et te ontkennen,
dat de toestand in cle tinindustrie, als geheel be-
schouwd, heel wat beter is dan in de koper- en lood-
industrie.
Intusschen is thans .weliswaar nagenoeg een ven-
wicht tusschen productie en verbruik ‘bereikt, maar
daarmede zijn de overtollige voorraden nog niet weg-
gewerkt. Zo,odoende staat het Kartel tegenover (Ie
prijsofitwi.kkeling nog vrij passief. Volgens de Kar-.
Het is niet aan te nemen, dat ‘bij’. Bolivia hij vrije
concurrentie tot een veel grootere productiebeperking zou
Zijn overgegaan, omdat dt land voor een groot deel van de
tinopbrengst.’ afhankelijk i.s. Bovendien zou bij verdere da-
ling van cle tin.pr.ijzen de Bolivi.a.no
zonder twijfel verder in waarde zijn gedaald, waardoor ‘tevens de kostprijs der tin-
producenten zou zijn verlaagd.
Zoo is het gebleken, dat iii Ma]akka de kostprijs van de
Ch i mieesche bedrijven door zeer drastische loonverlagingen
tot een vroeger voor onmogelijk gehouden punt kan dalen.
En wat Ned.-fndië betreft, dit land beschikt over de
rijkste ertslagen in (Ie wereld, waardoor het zonder twijfel
in staat ‘is zijn kostprijs nog aanzienlijk verder te verlagen,
indien dit nood ig mocht zijn.
Omitleencl aan het Economisch-Statistisch Kwartaal-
bericht” van
26
Oct. jI.
954
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 November 1932
teloereenkomst, zal de tinpool
1)
eerst mogen verkoo-
pen (echter liet meer clan 5 pOt, van den voorraad),
ndien cle prijs een maand lang £ 1.65.-.- heeft e-
dragen. )
liet spreekt vanzêif, dat men in de Ver. Staten cle
verrichtingen van het Kartel met aandacht volgt. Dit
land, zelf geen tinproducent, maar de grootste ver-
brulcer van dit metaal, zou zeker niet gebaat zijn hij
een wereldmonopolie van tin, dat alleen de belangen
van de producenten zou bevorderen.
8)
Immers, eeti
internationaal grondstoffenkartel is in het algemeen
veel gevaarlijker dan een internationaal kartel van
fabrikateia. Prof. L.iefrnann wijst erop, dat een mom)-
polistische prijsopdrijving in den regel bij de laatst-
genoemde kartellen leidt tot een vermindering van
het verbruilc en voorts ook tot het ontstaan van sur-rogaatartikelen. Bij grondstofmonopolies is meestal
noch een concurrentie van surrogaten mogelijk, noch
het optreden van nieuwe producenten, omdat, zelfs,
wanneer de oerproductie niet gemonopoliseerci is,
de oprichting van nieuwe werken toch een zeer groot
kapitaal vereischt.
4)
Algemeen gesproken, is deze
stelling juist, maar er gelden voor elke industrie bij-
zondere omstandigheden en zeer zeker ook voor. cle tin industrie ). Op Malakica bv. werken veel proclu-
centen met geringe kapitaalsuitustingen, terwijl er
voor tin ook wel surrogaten zouden te vinden zijn.
6)
De beteekenis van het internationaal Tinkartel ten
opzichte van de prijspolitiek is daom eerst in een
peri.ode van opgaande conjunctuur goed te heoor-
cleelen.
7)
Tot dusverre heeft het Kartel gestreefd naar een betere aanpassing tusschen productie en verbruik.
Hierin is het, afgaande op de beschikbare gegevens,
zekei geslaagd. Over de prijspolit.iek valt echter nog
weinig te zeggen, omdat, zoolang de groote voorraden
nog boven de markt zweven, een ongerechtvaardigde
prijsopdrijving, ïndien men dit zou willen, niet zou
zijn door te voeren. Eerst indien die voorraden ge-
liquideerd zijn, zal het blijken, of het Kartel een goe-
de politiek zal voeren, een politiek, waarbij zoowel
met de belangen van producenten als met die van
consdmenten rekening zal moeten worden gehouden.
En dan nog is het de vraag, of de Kartelovereen-
komst, die tot 1.934 van Icracht blijft, zal worden
verlengd. v.
d. V.
Er .bestaau op het oogeoblik twee tin.pools, waarvan
(16
eeûe ongeveer
21.000
ton cii (le tweede ongeveer
5.000
ton
bezit.
De eerste pooi is door de Nederlandsche producenten
opgericht in samenwerking met een Engelsche groep, welke
nauw geliëercl is met de Engelsche tinproducenten.
Deze prijs was oorspronkelijk vastgesteld op
£ 150.-.
Na de clepreciatie van het Pond is hij verhoogd tot
£ 165.-.-.
Door (le verdere depreciatie correspondeeren deze £ 165….
thans met ongeveer
£ 110.10..-
goudponden, dus een veel
lager bedrag dan de oorspronkelijk vastgestelde .
150.-.-.
) Zie over een mogelijke samenwerking tussehen proclu-
centen en consumenten van tin het artikel van C. L. James:
.,Jntennationa.l .Control of Tin Ore” in Harvard .l3usiness
lteview van October 1932.
Liefmaun: Kartelle, K.ouzerno und Truats, blz.
196.
Een belangrijk argument tegen de verwezenlijking van
een monopoliepositie van cle tin.procluccnten, is, dat cle
regeeringen van de genoemde vijf landen zich daartegen niet
zoudeis verzetten, hetgeen ons voorsIi.aiids ondenkbaar voor-
komt. IDe Nederlandsch-Inclischc regecring heeft althans in
den Voiksraad verklaard, niet aan een prijsopdrijving te
zullen medewerken. (Zie onderwerp 88 – alci. VIII – stuk
3 vals het zittingsjaar 1930-31 van ([ele Volksra.acl).
– 6)
Jij liet zoo juist genoemde artikel: ,,International Con-
trol of Tin Ore’ wordt in dit verband cle volgende uit-
spraak van het Bureau of Mines geciteerd ., ,For example,
waterproof cartons, glass jars, or lacquerecl steel might
replace tin calls.”
7)
Er moge hier nog op w’orclen gewezen, dat liet Tiji-
kartel zijn taak verder uitstrekt clati alleen tot regeling vals
de productie. Het Kartel beschikt op het oogenblik eveneens
over een Rese.arch-afcleeliug, die nieuwe verbruik.smogelijk-
lieden voor tin onderzoekt. Tevens beschikt liet Kartel
over een Statistisch Bureau. .
HERLEIDINGSSTELSEL EN CRISISBESTRIJDING.
Met hetgeei door
Prof. Mr. W. C. Mees R.Azn.
in
de ,,Ec.-Stat. Ber.” van 9 dezer wordt betoogd kan ik
mij ooic cli tmaal in vele opzichten vereen igen. Intus-
schen zij het mij vergunci nog met een enkel woord
terug’ te lcomen op het voornaamste ptin t, dat ons ver-
cleelcl blijft houden. nl
. het verwijt door mij tot den
schr. gericht inzake de overschattung van cle ‘beteeke-
ii is van liet hei’leidingsstelsel als conj unctu u r-n i vel-
leerencle factor. :FTetgeen door Prof, Mees thans tot wecrleggi og van dit verwijt wordt aangevoerd, heeft
mi.j namelijk nog n.iet van. cle ongegronclheid daarvan
kunnen overtuigen. Integendeel Icomt mi. cle bedoel-
de ,,oversohatting” juist iii dit laatste artikel w’eder
bijzonder duidelijk tt uiting: ni. daar waar cle schrij-
ver – na enicele opmericingen over liet nut van een
,,vei lighei dsklep”, waarmede ik als ioodan ig ten volle
kan instemmen – cle zinsnede doet volgen: ,,Het her-
leidingsstelsel
. . . . is echter
niet alleen veitigheicls-
klep,
liet is tevens
recjuta.teur”.
Zoekt men in liet artikel naar een nader bewijs voor deze stelling, clan vindt men die slechts in. de passage
onderaan de eerste kolom, luidencle: ,,Tnclien liet her-
leiclingsstelsel w’ordlt aanvaard, passen cle roductie-
lcosten zich automatisch aan aan wijzIgingen in het
prijsniveau en indien dat geschiedt,
is
cle crisis over-
won nen” (cursi veering van den schr.). Di.t laatste
meen ik nu echter juist te moeten ‘betwijfelen ; althans
schijnt deze voorstelling van zaken mij w’ei w’at al te
zeer vereenvoudigd. Het punt, waar liet liter op aan
kom t, is nl. naar mijn meening juist dit, dat een
vermindering der prod uctiekosten in overeenstemming niet het
gemiddelde
van. cle prijsdaling der eindproduc-
tea nog lang niet voldoende is om die
bedrijven
weder
01)
gang te helpen, wier producten door een crisis het
zwaarst – veel zwaarder dan dit in het algemeen in-
clexcijfer tot uitdrukking komt – plegen te worden ge-
troffen. In het algemeen wordt m.i. op dit punt door
de voorstanders van het •herleidi.ngsstelsel de omstan-
cli.gheid mislcend, dat (om ons eenvoudigheidshalve
tot den voornaamstert kostenfactor, ni. ‘liet arbeids-
loon, te bepalen) niet slechts. cle ,,verstarring” der
nominale
bonen, maar c.q. ook en vooral die van het
reëele
loonpeil aan economisch-noodzakelijke aanpas-
singen van het bedrijfsleven in den weg kan staan en
aldus tot crisisfactor kan worden
1);
hetzelfde geldt
trouwens mutatis mutandis ook voor de overige kos-
tenfactoren.
Bovendien blijft daarnaast nog altijd d.e monetaire
factor bestaan: en wel
niet
alleen cle monetaire factoi
iii den beperkten zin, waarin Prof. Mees es. deze op-
vatten
2),
maar in de eerste plaats,het verschijnsel van
liet geid-oppotteia (,,hoardirig”),
hetgeen m.i., anders
dan de schr. dit verwacht, door een algemeene toe-
passing van het herleidingsste’lsel niet alleen niet zal
worden verminderd, maar zelfs -.-
zooals ilc in mijn
vorige artikel reeds terloops in een voetnoot opmerkte
– daardoor veeleer nog zal worden versterkt.
Dit laat-
ste
blijft
al. naar
mijn
meen ing ook dan nog het geval,
wanneer men relcening houdt met de ,,concessie”, die
Prof. Mees in zijn laatste artikel doet mt ‘betrekking
tot het niet-toepassen van de herleiding op bankdepo-
sito’s en girosaldi; ook al erken ik gaarne, dat door
deze concessie c.q. wèl wordt tegemoetgekomen aan het
andere tevoren door mij geöpperde ‘bezwaar, nl. dat van
cle verbreking (er ,,equivalentie” tusschen de ‘bankbil-
jetten en het giraalgeld. Geheel afgezien daarvan blijft
echter de omstandigheid hestaan, dat, wanneer alle be-
leggingen, die thans op het punt van ,,valuta-risieo”
met baar geld en/of deposito’s gelijk staan – dat zijn
chis in principe alle geldleenungen, van grootboekin-
i) Vgl. in dezen zin o.m. A. C. ‘Pigou, Industrial Fluctua-
tions
(1927),
Book II, Ch. ÏX: ,,Wage Policy”, speciaal pg.
28 3/4.
2)
Nl. vrijwel uitsluitend met betrekking tot het ,,ab-
stracte” eis niet tot het ,,coucretc” geld; zie hieromtrent
nader mijn bijdrage in het nummer van
19
Oct. jl.
30 November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
955
schrijv.ingen en hypotheken af tot uitzettingen
,,on
cail” en øp prolongatie toe – onder het herleidings-
stelsel zouden komen, te vallen, een ieder, di.e een da-
ling der
goederenprijzen
verwacht en daarop wensoht
te speculeeren,
in nog veel sterkere 9nate dan dit thans
het geval is uitsluitend op het ar.mhuden van ,.kasmid-
delen’ (hetzij in baar iie Id of in deposito-vornd) ware
aangewezen,
zoodat juist hierdoor het ,,hoarden”
in
een tot dusverre ongekende mate zou worden aange-moedigd. Vooral om deze reden hen :ik dan ook van
rneening, dat het herle.idi’ngsstelsei,
juist naarmate
het algerneener zal worden toegepast.
als ,,reguiateur”
der conjunctiiurversehijnseien
01)
minstens één he’-
langrijk punt niet alleen niet in den juisten zin, maar
zelfs naar alle waarschijniijkhoicl volkomen averechts zal functioneeren.
De overige vertehilpunten, die tusseh.en den geach-
ten schrijver en mi,j nog blijven bestaan, zijn in ‘ver-
gelijking tot het voorafgaande van, betrekkelijk onder-
geschikte beteeketxis, zoodat ik de lezers van dit- week-
blacihiormede niet verder zal vermoeien.. Alleen zij in
antwoord op de desbetreffende passage uit het artikel viui. Prof. iv[ees nog opgemèrkt, dat ik van mijn kant
allerminst ongenegen ben om
binnen de grenzen,. waar
een toepassing van het herleidingsstelsei nt.i. zonder
gevaar mogelijk; zou zijn.,
in voorkomerde gevallen tot
cle ,,opvôecl ing” van het publiek in deze richting
kraehtig mede te werken”. indien bij voorbeeld d.e re-
geering er toe zou kunnen besluiten, om (zooals dit
indertijd in deze kolommen door Prof. G. Al. Verrijn
Stuart werd aanbevolen) liet herlaidingssteisel een
,.fair ehanee” te geven, door van, een eventu ccie nieu-
we staatsleening
een gedeelte – tegen overigens ge-
Eijke voorwaarden – met een index-clausule te emit-
teeren, dan zou ik dit zonder voorbehoud kunnen toe-
juichen en iedere propaganda hiervoor ‘hij het beleg-
gend publiek zonder aarzelen willen steunen, zij het
ook zonder hiervan voorloopig een zeer groot succes
te verwachten. Daarentegen kan ik echter, op grond
van de hierboven en in mijn vorige artikel u.iteenge-
zette bezwaren, mij vooralsnog niet scharen aan de
zijde van hen, die het herleidingsstelsel zoo spoedig
mogelijk tot een algemeenen rechtsregel verheven zou-den willen zien.
J. G. KO0PMANs.
DE INDISCHE MIDDELEN OVER AUGUSTUS 1932.
In de maand Augustus bedroeg de opbrengst der
landsmiddelen ,in totaal
f
39.4 millioen tegenover
j
•
46.3 millioen in dezelfde maand van het vorige
jaar. 1:lierdoor is een totaal micldelenopbrengst over
de eerste acht maande.n van 1932 ontstaan van
,f
279.2
millioen, terwijl in de eerste acht maanden van 1.931
j’335.9 millioen werd ontvangen, een achteruitgang
dus van
,f
56.1 millioen.
De opbrengst der ‘verschillende hoofdgroepen aan
middelen in vergelijking tot de ramingen bedroeg .in
millioenen guldens, respectievelijk:
1112
8112
Eerste acht
Groep
raming
Augustus
ra.ming maanden van
1032 1932 1931 1930 1.932 1932 1931 1930
Belastingen
26.8 24.1 24.4 26.9 214.- 142.8 156.7 189.4
M’onopolies
6.2
4.- 5.- 6.3 49.3 33.7 42.2 51.7
Producten . .
5.4
1.5 4.1 5.2 43.2 17.8 35.- 46.5
Bedrijven
. . 10.3
7.4
9.- 10.9
82.8 63.6 72.8 83.6
liv.
mid.
..
.
4.1
2.5
3.8
3.2
32.6 21.4 29.2 33.7
Totaal. .
52.8 39.4 46.3 52.5 421.9 279.2 335.9 404.9
Bij beoordeeling van het achterblijven van het totaal
der middelen t.o.v. de fractioneele jaarraming, moet
in aanmerking worden genomen, dat verschillende mid-
delen, in hoofdzaak de kohierbelastingen en de pro-
ducten, sommige
‘bedrijven
en eenige middelen van de
groep ,,Diversen”. zooals •winstaandeelen, mijnconces-
sies, enz: niet regelmatig over een jaar hinnenvloeien,
doch
op
onregelmatige wijze worden betaald.
De verschillen in de opbrengst tusschen de maan-
den Augustus 1932 en Augustus 1931 en tusschen de
eerste acht maanden van 1.932 en van 1931 worden bij de verschillende middelengroepen, in hoofdzaak
(loer de navolgende afwijkingen veroorzaakt:
Eerste
8
maan-
Opbrengst in millioenen guldens den van
1932
Eerste mht meer of minder
Omschrijving
Augustus
maanden van
dan
1931
1932 1931 .1.932 1931 1930
(+ of-)
t llvoerrechten
. 4.- 4.3 31.1. 37.6
52.8
– 6.5
lJ’itvoerrechten .
0.13 0.33 1.8
3.- 6.2
– 1.2
Sta.tistiekrecht .
0.17 0.26 1.6
2.3
3.5
– 0.7
Accijnzen ……
2.6
3.1 24.5 25.- 29.8
– 0.5
Zegel recht …..
1.1
0.8
6.4
6.6
8.6
– 0.2
Oversehr.recht .
0.13 0.21 1.4
1.6
1.8
– 0.2
Slachthelastingen
0.55 0.56 3.9
4.2
4.4
-0
Totaal….
8.7
9.6 70.7 80.3 108.1
– 9.6
Bij vergelijking van de opbrengst 1932 met die van
1.931. dient er rekening mede te worden gehouden, dat
ingaande 1 Januari 1932 de opcenten op de invôer-
rechten werden verhoogd van 10 tot 20 en ingaande
15 Juni, 1932 van 20 tot 50 en voorts dat vanaf 16
Maart 1932 cle opcen’ten op den accijns op benzine
83 (vanaf 1 Jan. jl. 20) bedroegen.
Ee.n nadere ui.tipli.tsing van de opbrengst der ac-
cijnze.n leidt tot onderstaande groepeering:
Opbrengst in niillioeneu guldens
8112
Omschrijving
Augustus Eerste S maanden van ramillg
1932 1.931
1932 1931 ‘ 1930’
1932
Petroleum …..
0.9
0.9
7.4
7.7
8,5
27 1
Benzine …….
1.2
1.5
13.1
11.8
13.6
Lucifers …….
0.4
0.7
3.3
4.9
6.9
6.7
Gedistilleerd
0.03 0.06
0.5
0.5
0.7
0.8
Tabak ………
0.012
b.Oi
0.064 0.054 0.061
0.067
Bier ………..-
–
–
–
–
0.08
Totaal ….
2.5
3.2
24.4
25.- 29.8
34.7
.I)e kohierbelastingen bleven in de eerste acht maan-
den van 1932, zooals uit de hieronder opgenomen ver-
gelijkende specificatie blijkt, met uitzondering van de
persorteele belastin.g
bij de opbrengst van de eerste
acht maandlen van 1931 ten achter.
Opbrengst in millioetieh guldens
Omschrijving
Augustus
Eerste
8
maanden
v.
1932 1931 1930 1932 1931 1930
-Persoueele belasting
0.6
0.6
0.6
3.2
3.1
3.1
Inkomstenbelasting ..
3.6 4.3 4.9 25.7 27.8 31.-
Vennootschapsbelasting
3.5 2.7 3.2
9.4 10.4 15.
‘e’rpondiiig
………2.6
2.7
0.9
9.6
12.1′
7.-
Landelijke inkomsten
3.5 4.1 4.1)
16.1
191
22.6
Crisisheffing op ‘het
inkomen
1.4 – – 4.7 – –
Totaal ….
152 :14.4 14.5
65.7
72.5 . 78.7
Bij de betaling der inkomstenbelasting .is door de
i.n 1.932 ingevoerde wijziging van de vervaldaen (vèr-
meerd’ering van het aantal termijnen) een beriigijke
versnelling van het tempo ontstaan, waardoor de fac-tioneele opbrengstcijfers over 1.932 niet meer verge-
lijkbaar zijn met die over 1931.
De
landelijke in,konzsten,
nader nitgesplitst, geven
liet volgende beeld:
Opbrengst in millioenen guldens
Oirischrijving
Augustus
Eerste S maanden
v.
1.932 1931 1930
1932.1931 1930
Landr. Java & ladocra .
3.2 3.8 4.4
14.6 18:1 21.-
Alle overige ………..
0.3
0.3
0.5
1.5
1.- 1.6
Totaal ….
3.5
4.1
4.9
16.1 19.1 22.6
De
overige belastingen
brachten in de verslagmaanci
f
0.27 millioen op tegen
f
0.52 millioen in dezelfde
maand van 1931, terwijl de totaal-opbrengst o’ver de
eerste acht maanden van 1.932 en 1931 respectievelijk
f 3.5 euf 3.8 millioen bedroeg.
De mindere opbrengst over cle eerste acht maanden
van 1932 t.o.v. dezelfde periode van 1931 vindt haar
bdi-zaak voornamelijk in de mindere ontvangsten van:
het recht van openbare verkoopingen, belasting ‘ op
lof
erijen.
en
opgeheven belastingen,
welke voor 1932
9.56
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30
November 1932
resp. bedroegen
f
216,
f 0.52
en
f 0.11
millioen tegen-
over
f
2.29,
f 0.57
en
f 0.2
voor
1931.
Monopolies.
De monopolies brachten in cle verslagmaand
f 0.9
millioen minder op dan in Augustus
1931,
terwijl cle
totaal-opbrengst in de eerste acht maanden van
1932
f 8.5
millioen achterbleef bij clie over dezelfde periode
van
1931,
welk verschil aldus kan worden gespecifi-
ceerd:
Eerste 8 maan-
den van 1932
In millioenen guldens
meer of minder
Opbrengst eerste S maanden van dan 1931
Omschrijving
1932
1931
1930
(+
of
-)
Opium ……..12.1
17.7
24.-
– 5.6
Pandhuizen …..12.1
14.5
17.7
– 2.4
Zout ………..9.5
10.-
10.-
– 0.5
Totaal …. 33.7
42.2
51.7
– 8.5
Product en,.
De opbrengst van de producten bedroeg in Augus-
tus
1032 f 1.5
millioen tegen
f 4.1
millioen over de-
zelfde maand in
1931
of
f 2.6
millioen minder, terwijl
de totaal-opbrengst in de eerste, acht maanden van
1932 f 17.2
millioen achterbleef bij die over dezelfde
periode van
1931.
Het verschil
i5
aldus samengesteld:
Eerste S maan-
dcii van 1932
In
niillioenen guldens
meer of minder
Opbrengst eerste 8 maanden van
dan 1931
Omschrijving
1932
1931
1930
(+ of -)
Kina en thee . . . 0.2
0.2
0.5
–
Lanclscaoutchouc-
bedrijf 0.9
1.5
2.7
0.6
Boschwezen:……5.5
8.7
10.7
– 3.2
Goud. en zilver .
–
0.6
0.8
– 0.6
Bangkatin ……6.6
16.7
22.-
– 10.1
Steenkolen
4.6
7.3
9.8
– 2.7
Totaal …. 17.5
35.-
46.5
– 17.2
Bedrijven.
De opbrengst voor de bedrijvengroep, verdeeld naar
cle diverse bedrijven, geeft in millioenen guldens het
volgende beeld:
1/12
8/12
Omschrij- raming Augustus
raming Eerste 8 maanden
ving 1932 1932 1931 1930 1929 1932 1932 1931 1930 1929 Haven-
wezen 1.3 0.7 0.6 0.8 0.9 10.3 10.1 9.9 11.- 11._
Bagger-
dienst 0.3 0.2 0.3 0.3 0.4 2.1 2.3 2.- 2.8 3.3
Waterkr. Electricit
0.3 0.2 0.2 0.1 0.3 2.3 1.9 1.6 1.2 1.-
Lands-
drukkerij
0.2 0.1 0.1 0.1 0.1 . 1.3 0.8 0.5 0.6 0.6
P.T.T.
2.6 2.1 2.3 2.6 2.7 21._ 17.3 19.5 21.2 21._
S.S……5.7 4.1 5.5 7.- 8.8 45.8 31.2 39.3 46.8 57.1
Totaal .. 10.3 7.4 9._ 10.9 13.2 82.8 63.6 72.8 83.6 94
Diverse middelen.
De opbrengst van deze groep was in de eerste acht
maanden van
1932 f7.9
millioen minder dan die in
de overeenkomstige periode van
1931..
lIet achterblij-
ven van cle opbrengst over deze periode bij de frac-tioneele jaari-aming met een bedrag van
,f 11.3
mii-
lioen en bij dezelfde periode van
1931
met
f 7.9 mii-
hoeft vindt zijn oorzaak in het feit, dat verleden jaar
was.. ontvangen
f2.-
millioen aandeel in de winst
van de N.V. ,,Gemeenschappelijke Mijnbouw Mij. Bil-
liton’! en
f1.4
millioen aandeel in de winst iran cle
Javasche Bank, op welke posten di.t jaar geen betalin-
gen plaats vonden en voorts door het achterblijven
van bijna alle overige middele:n, welke tot deze groep
behooren.
Slechts de Opbrengsten der Weeskamers en die
voor het ijken van maten en gewichten gaven ten
opzichte van de fractioneele jaarraming éen gunstig
verschil, te zien van resp.
f 0.12
en
f 0.099
millioen.
Schoolgelden brachten in de verslagmaand
f 0.019
millioen minder op dan in Augustus
1931;
in de
eerste acht maanden van
1932
werd hierop ontvangen
f 3.757
millioen tegenover
f 3.763
millioen in dezelfde
periode van
1931.
De opbrengsten van de andere tot deze groep be-
hoorende middelen geven geen aanleiding tot bijzon-
dere vermelding, met uitzondering van de baken- en
loodsgelden, welke in de verslagmaand
f 0.006
mii-
lioen achterbleven bij Augustus
1.931
en in de eerste
ccht maanden van
1932
totaal
f 0.237
millioen minder ophrachten dan in dezelfde periode van
1931.
Het algemeen verloop der landsmiddelen in het loo-
pende jaar, in vergelijking met de drie voorafgaande
jaren, moge blijken uit het volgende overzicht:
Opbrengst in millioenen guldens
Maand
per maand
t/m. de maand
1929 1930 1931 1932 1929 1930 1931 1932
Januari 51.9 53.5 45.5 34.9
51.9
53.5
45.5
34.9
Februari48.9 42.2 35.9 31.1 100.8
95.7
81.4
66._
Maart. 50.4 437 36.9 32.3 151.2 139.4 118.3 98.3
April.. 51.3 45.1 38.6 32.1 202.4 184.5 156.9 130.4
Mei . .. 53.8 52.3 39._ 32.6 256.2 236.8 195.9 163._
Juni .. 61.2 50.4 45.2 36._ 317.4 287.2 241.1 199….
Juli … 67.0 65.3 48.6 40.8 384.4 352.5 289.7 239.8
August. 62.2 52.5 46.2 39.4 446.5 405.0 335.9 279.2
Sept. .. 62.4 593 46.2
508.9 464.3 382.1
October 71.6 57.2 41.4
580.4 521.5 423.5
Novemb.56.1 46.9 45.6
636.6 568.4 469.1
Decemb. 72.2 63.1 49.2
708.7 631.5 518.3
AANTEEKENINGEN.
Rotterdam in het derde kwartaal van 1932.
De zoo juist verschenen statistiek van handel, nij-
verheid en verkeer van Rotterdam over het derde
kwartaal van
1932,
in het licht gegeven door de
Kamer van Koophandel en Fabrieken dier stad, levert
over bijna de geheele linie een beeld van inzinking.
De snelheid van den achteruitgang moge dan niet
meer zooveel als vroeger aan die van sommige ver-
gelijkingsobjecteu vooruit zijn, deze overweging kan
weinig of niets afdoen aan den onbehagelijken indruk,
dien de cijfers ook ditmaal weder maken. De vermin-
dering van het aantal der binnengekomen schepen
(2491
in deze drie maanden tegen
2879
in het verge-
lijk:ingstijdvak van
1931) is
niet minder ernstig, om-
dat Vlaardingen-Vondelingeriplaat en Schiedam, die
zich langen tijd beter hdbben gehouden •dan Rotter-
dam, tegenwoordig naar verhouding ernstiger worden
getroffen. Voor hen, die het have.ugdbied langs den
Nieuwen Waterweg als een eenheid zien, beteekent
deze ontwikkeling van het scheepsverkeer een reden
tot toenemende ibezorgdheid. Voor Rotterdam verdient
voorts in het bijzonder de aandacht, dat de scheep-
vaartbeweging met kleine eenheden op Maassluis (ver-
scheping van Westlandsche producten) blijft toe-
nemen.
Tegenover Antwerpen en 1
–
lamburg is de scheep-
vaartbeweging op den Nieuwen Waterweg achteruit
gegaan (voor de enkele haven van Rotterdam alleen
wat de tonnage der binnengekomen schepen betreft).
In veel scherper mate is deze relatieve achteruitgang
ingetreden voor de door de schepen vervoerde goede-
ren. Over de eerste negen maanden van
1932
heeft
Rotterdam in- en uitgaand nog slechts onderscheiden-
lijk
33,69
pOt, en
35,18
pOt, gehad van het geheele
goederenverkeer over Antwerpen, den Nieuwen Wa-
terweg en Groot-Hamburg (over het geheele jaar
1930
bedroegen deze cijfers nog onderscheidenlijk
39,94
pOt. en
38,16
pOt.). De havens van Antwerpen
en Groot-Hanïburg hebben beide haar aandeel kunnen
verbeteren.
– De Rijuvaart op Rotterdam heeft, vooral wat het
vervoer van lading betreft, weder menige veer moe-
ten laten. Van het totale goederenvervoer langs Lobith
maakt het aandeel van Rotterdam over de eerste
negen maanden van
1932
nog slechts
46,04
pOt. uit
(drie kwartalen
1931: 51,16
pOt.; jaar
1930: 55,03
30 November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
957
pCt.). België heeft het over hetzelfde tijdvak gebracht
tot 25,9 pOt., zijnde aanmerkelijk meer dan vbbr den
oorlog. Antwerpen: stijgt gestaag, thans tot 13,02 pOt.
(zelfde kwartalen van 1931: 11,4 pOt.).
Het behoeft geeti betoog, dat ook de verdere ver-
schijnselen; die met de scheepvaartbeweging in ver-
band staan, den slechten toestand weerspiegelen. Lie
ver dan daarop in te gaan, willen wij de aandacht
vestigen op het opmerkelijke verschijnsel, dat de
Engelsche scheepvaart in onze haven voor •het eerst
na geruimen tijd weder naar verhouding aan betee-
kenis wint. De Britsche vlag is in het derde kwartaal
van 1932 weder bijna even vaak gezien als de Duit-
sche en staat ook weder aanmerkelijk dichter bij de
Nederlandsche dan wij gewend waren geraakt. De
onder de Br.itsche vlag ‘binnengelcoinen scheepston-
nage is in dit kwartaal zelfs weder grooter geweest
dan die, welke door de kleuren van eenig ander land
ter wereld (liet onze inbegrepen) werden gedekt. In
dit vèrbaud verdient het ook de aandacht, dat het tele-
foonverkeer met Engeland zich, vergeleken met dat
niet Duitschland. België en Frankrijk, •goed houdt.
:Deze verschijnselen moeten wel in ver:band worden
gebracht met de gevolgen van de depreciatie van het
pond sterling, waardoor anderzijds het aantal der iii de Rdtterdamsche hotels logeerende Engelschen tot
een bedroevend laag peil is gezakt.
Ten aan2ien van de levendigheid, welke enkele
voorname goederonsoorten
..in de haven brengen, is de
economische barometerstanci als volgt geweest: aan-
voer van erts op zeer laag peil iets beter; levering
van bunkerkool droevig; werkzaamheid der drijvende
graanelevatoren iets minder op hoog gebleven peil;
koffie slecht; Java-thee zeer slecht; terpentijn slecht;
katoen redelijk.
Tenslotte zij erop gewezen, dat de
inlagen
op de
spaarbanken weder de in crisistijden normale flinke
marge boven de terugbetalingen hdbbeu vertoond. De.
crisis in de crisis, gekenmerkt door groote. opvragin-
gen, behoort voorloopig tot het verleden.
L.
ONTVANGEN BOEKEN.
ïJermsndejrende meeropbrengsten
door Dr. R. van Ge-
nechten. (Haarlem 1932; De Erven F. Bohn NV.
Prijs ing.
f
4.25, geb.
.f
5.25).
Hoofdstuk T. Verminderende meeropbrengsted van den
grond. II. Gevolgen van de vermindering der meeropbreng-
steii van den grond. [II. Verininderenda mecropbrengsten
van den arbeid. TV. Gevolgen der vermindering der meerop-
brengsten van dcii arbeid.
î•
Vcrm,i.nderende meeropbreng-
sten van het kapitaal. VI. Gevolgen der vermindering der
nleeroibrengsten van Jet kapitaal.
Eenige grondslagen voor de financiering der
.
. onder-
neining
door Dr. N.
J.
Polak, Hoogleeraar aan
cle Neclerlandsche Hanctels-ioogeschool. Vijfde
herziene druk. (1
–
Taarlem 1.932; De Erven F. Bohn
N.V. Prijs ing.
f4,
gb.
f5).
De groote belangstelling voor deze bedrijfseconomische studie moge hieruit blijken, dat
in ruim
10
jaren de vijfde
druk is verschenen. Deze druk vertoont slechts geringe, zeer verspreide aanvullingen en wijzigingen.
De Amsterdamsche goederenmar/ct
door Mr. Dr. H. Fortuin, adjunct-secretaris van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Amsterdam. Deel
T, Nr. 2 van de Uitgaven ijan het Koningin Wil-
helmina-fonds 1923. (Amsterdam 1931; Drukkerij
& Uitgeverij J. H. de Bussy).
Internationale dubbele belaingheffir&g
door Prof.
Mr. G. W. J. Bruins. Geschriften van de Ver-
eeniging voor Belasti.ngwetenschap No. 18. (Pur-
merend 1932; J. Muusses).
Stenogra.fiseh verslag van een voordracht van Prof. Mr.
G. W. J. Bruins over dit onderwerp.
Het zegelrecht op beurs- en geldtransacties.
Stenogra-
fiscli verslag van de voordracht door Mr. H. A.
B.artogh in de algemeene vergadering van 21 Mei
1932 te Amsterdam gehouden en van het daarop
gevolgd debat (met als bijlage: nota van Dr. P.
J. A. Adriani, e.a.). (Purmerend 1932; J. Muus-
ses).
Werkloosheidsverzelcering, wachtgeldrekeningen.
Ver-
slag van den Rijksdienst der werkloosheidsver-
zekeriiig en arbeidsbemiddeling over het jaar
1930. Uitgaven van den Rijksdienst der Werkloos-
hei dsverzekeri ng en Abeidsbemiddeling No. 60.
(‘s-Gravenhage 1932; Algemeene Landsdruk-
kerij).
Jaarverslag van den Rijksdienst der werkloosheids-
verzekering en arbeidsbemiddeling over 1930.
ç
Arbeidsbemiddeling; emigratie. Uitgaven van
den Rijksdienst der Werkloosheidsverzekering en
–
Arbeidsbemiddeling No. 61. (‘s-Gravenhage 1.
9
3;
Algemeene Landsdrukkerij).
1
Resultaat van de rondvraag van de Internationale Vereeniging voor de Suikerstatistiek.
Dr. Gustav Mikusch te Weenen zendt ons onderstaand overzicht van de Internationale Vereeniging vôor
de Suikerstatistiek:
.
.
Aantal fabrieken
Bebouwde oppervlakte Hoeveelheid verwerkte
Suikerproductie in
in bedrijf
Aantal
.
in
H.A.
bieten in metr. tonnen
metr. tonnen ruw-
ant-
woorden
suikerwaarde
1932/33
1931132
.
1932133
1931132
.
1932133
1931132 1932133 1931132
200
216 200
218.025
317.547
6,589.386 9,414.290
1,049.669
1,594.810
Tsjecho-Slowakije
….
121
1:13
121
138.248
179.168 3,557.281
4,429.018
622.072
814.414
7
7
7
43.390
43.314
971.140
971.126
160.015
162.550
Duitschiand ………..
12
12
12
33.234
56.038
.
750.000
817.017
105.000
125.250
Oostenrijk
………….
Joegö-Slavië
8
8
.
8
30.056
36.920
525.000
608.734
72.778
86.303
Hongarije …………..
6 7
20.000 15.000
400.000
330.000
62.220
47.944
lersche Vrijotaat
1
1
1
5.300,
2.077
157.000
34.850 25.500
5.580
Roemenië
………….7
36
42 36
48.983 43.310
1,750.000 1,326.000
235.690
205.064
Italie. …………….
51
52
51
70.000.
106.700
2,300.000 2,490.000
315.000
361.400
België
……………
64
.
67
64
120.400 138.239
2,370.000 2,736.572 416.000 493.062
Polen ……………..
Denemarken
9
9 9
37.500
29.200
1,276.000
737.500
187.000 122.046
19
20
.’
21
–
40.600
35.076
1,438.000
852.426 221.200
143.612
Zweden ……………
1
1
1
2.380
1.949
50.000
31.326 6.600 4.203
Finland
………….
Turkije
(Europ.)
1
1
1
10.000
8.700 108.500
103.200
18.500 16.000
Totaal ……..
57
575 539
818.116
1,013.238
22,242.307
1
24,882.059
1
7
.
2
4,182.238
958
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30
November
1932
MAANDCIJFERS.
OVERZICHT VAN DE INDISCHE MIDDELEN.
(In Guldens).
0msc h rijving
Augustus
le acht
1932
mnd. 1932
leacht
mnd. 1931
Belastingen.
7
63
98
Invoerr. mci. Landsgoed
3.920
31.082
37.605
Uitvoerr. mci. Landsgoed
133 1.837
3.029
Accijns op gedistilleerd
.
32
547
534
bier ………..
–
–
petroleum
.
…
2.165 20.516
19.525
lucifers
378 3.348 4.901
tabak
12
64 54
Andere ontv. I. U. en A
14
125
155
Statistiekrecht
170
1.597 2.321
Pachten..
.
…………….
Personeele belasting
.-
592
3.214
3.088
Inkomstenbelasting
3.623
.
25.678
27.847
Vennootschapsbelasting
3.530
9.407
10.439
Vermogensbelasting
–
–
–
2.596 9.558 12.073
Recht van openb. verkoop
57
2.160 2.288
1.121 6.385
6.604
Overschr. van vaste goed
132
1.432
1.610
Recht v. succ. en overgang
21
32.9
293
Zegelrecht …………….
Vergunning speeltafels
10
63
61
Slacbtbelaétingen
545 3.869
4.151
Bijzondere bel. buitengew.
5
58
82
7
44
45
Verponding ……………
Landelijke inkomsten
3.486
16.064
19.146
Belasting op loterijen
106
520
570
Motorbelastingi.d.B.Gew
24
45
–
Opgeheven belastingen
18
114
196
Crisisheffing o. h. inkon’en
1.351
4.689
–
Totaal
24.055
142.808
156.71.5
Monopolse8.
Opium excl. opiumfabriek
1.441 12.081
17.720
Roof dgeld …………….
1.495
12.133
14.465
1.096
9.462
10.006
Totaal ….
33.676
42.191.
Producten.
Pandhuizen
…………..
51
229 223
zout …………………
Landscaoutchoucbedrijf
127
880
1.505
Eïna en Thee …………
262
5.459 8.738
1oud en zilver
–
–
547
583 6.598 16.706
434
4.605
7.248
Totaal
17.771
34.967
Bedryven.
704
10.147
9.868 205 2.293
2.022
iV aterkracht en Eiectricit
221
1.946
1.561
Boschwezen …………..
L.andsdrukkerij
74
750
520
Banka.tin ……………..
Post-,Telegr.-enTel.dienst
2.051 17.272 19.519
Steenkolen ……………
3poor. en Tramwegen
4.134 31.154
39.326
avenwezen …………..
Baggerdienst …………..
Totaal
7.389 63.562 72.816
Diverse middelen.
Winstaandeel,,Billiton”
–
–
2.000
WinstaandeelJav.Bank
–
–
1.441
A.fstand van grond
129
2.070 2.282
4
9
405
653
Boeten en verbeurdverki
89
723
959
l’ljnconcesaies ………..
Leges en salarissen
39
310
291
effing terzake van gesl.
werkovereenkomsten
6
95
151
)pbiengst d. Weeskamers
46 520
517
3
1
237
240
)ntv. Gevangeniswezen
375
2.460
3.236
4Jkoôp heèrendienst. B.G. 225
2.426
3.637
516
3.757 3.763
)ntv.groote ziekeninricht.
adaster
..
……………..
en krankz.-gestichten
71
596 741
[Jk van maten
en
gew
61
439 423
choolgelden ………….
mrerk;en verh. van huizen
162
1.345 1.545
)ntv. waterleidingen
45
334
321
233
1.603
1.718
3akengelden ………….
223
1.837 1.959
oodsgelden
………….
.11erlei ………………
212
2.223
3.374
.Totaal
21.380
29.251
2.512
Recaitulatie.
rotaal belastiigen
24.055 142.808
156.715
monopolies
4.032
33.676
.
42.191
1.457
17.771 34.967
bedrijven
7.389
63.562 72.816
producten ……….
–
diersemiddelen
2.512 21.380 29.251
39.445 279.197
335.940
Totaal generaal….
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
GELDKOERSEN.
N.B. ” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
BANKDISCONTO’S.
NedIDisc. Wissels. 2419
Apr.’32
Be1.Binn.Eff.
Lissabon …. 64
4
Apr.’32
Bk
3
19Apr.’32
Londen ……2
30Juni’32
Vrsch. inR.C.
3
19 Apr.’32
Madrid ……64
8Juli ’31
Athene ……….
10
8Aug.’32
N’.-YorkF.R.B.24
23Juni’32
Batavia ……….
4410 Mrt.’SO
Oslo
……..4
1 Spt. ’32
Belgrado
……..
7420 Juli’31 Parijs
……
24
9
Oct.’31
Berlijn
.
……….
4 22Sept.’32
Praag
……
44
26 Spt. ’32
Boekarest ……..
7
3 Mrt.’32
•Pretoria
….
5
8Oct. ’32
Brussel ……….
3413 Jan.’32
Rome……..
5
2 Mei ’32
Budapest ……..
4417 Oct.’32
Stockholm
.. 34
1 Spt.’32
Calcutte
……..
4
7Juli 32
Tokio
… .4.38
17 Aug.’32
Dantzig
……..
4
12Juli’32
Weenen ……
6
23 Aug.’32
Helsingfors ……
6419Apr.’32
Warschau ….
6
20Oct. ’32
Kopenhagen
….
3412 Oct. ’32
Zwits.Nat.Bk.2
22 Jan.’31
OPEN MARKT.
1932
26Nov.
21126
14119
7112.
Nov.
Nov.
Nov.
1931
23128
Nov.
1930
24129
1F20124
Nov.
1914
1
Juli
Amsterdam
Partic.disc.
114113
1!
4
_11
3
l(
4
_l(
3
l(
4
_l(
3
1
1
12
I
3
116′
1
1I6
311
4
3/,
4
Prolong.
1 1
1
1
;8-1I4
I114_11
3
2
1
(4(4
Londen
DageId.
. .
‘
4-1
1
11-1
14-I
1141
4
1
12_6
1
1
123
114-2
Partic.d isc.
1
i16-!4
l
2(
4
11
(1c_
1
.
4
1i6
5
11
116_6
2132»7132
41/4.314
Berlj/n
Daggeld…
42/_5l(
g
411
5
_511
4
421
5
.51/
4
45114
8-9J2
4_7
1
12
–
Maandeld
4112_5112
411
2
..51/
3
41135213
4’125
1
12
8-11
–
–
Part, disc.
371
371
8
3718
318
8
4
7
18
2
1
/8.
1
12
Waren- wechsel.
4.11
4
4.11
4
411
4
4-114
7/3-8
5
1
14.
3
(8
–
New York
Dageld
1)
1.11
4
I’
1
14
1-1/
4
1
.1(
4
2212_21
4
211
4
1
3
14.2
1
12
Partic.disc.
S
IP
51 11 51
311
2
–
1) Koers van 25 Nov. en daaraan voorafgaande weken
t/m.
Vrijdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Da a
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Bal asic
York,)
*)
,)
) )
1)
22 Nov. 1932
2.491
8.10%
59.184
9.744
34.49
99
23
,,
1932
2.49
815K
59.17
9.74
34.474
99
24
,,
1932
2.48l5/
8.07i.
59.144
9.74
34.46
99
25
,,
1932 2.48%
8.02
59.124
9.74 34.45
99
26
,,
1932
2.487/
8.01
59.13 9.74
34.444
99
28
,,
1932
2.487/
8
7.9.3X
59.124
9.734
34.454
99%
Laagste d.wl)
2.4860
7.89
59.074
9.724
34.40
993/
4
Hoogste d.w’)
2.4915
8.17
59.20
9.75
134.521
99%
21
Nov.
1932
2.4911,
8.16
59.174 9.754
34.51
99sf
14
Nov.
1932
2.493/
1
8.33
59.21
9.764
34.56
99
Muntpariteit
2.4878
12.1071
59.263
9.747
34.592
100
Data
srid
Weenen
Praa5
Bo:ka-
Milaan Madrid
22 Nov. 1932
47.89
–
7.38
1.48
12.76
20.36
23
,,
1932
47.88%
–
7.374
1.48
12.754
20.36
24
,,
1932
47.87%
–
7.37
1.48
12.75
20.36
25
,,
1932
47.83
1
4
–
7.374
1.474 12.72
20.324
26
,,
1932
47.85
–
7.37
1.48
–
–
28
,,
1932
47.85
–
7.39
1.48
12.70
20.30
Laagste d.w1)
47.80
–
7.34 1.424
12.65
20.20
Hoogste d.w’)
47.95
35.25 7.40 1.524 12.80
20.50
21 Nov. 1932
47.90
–
7.38
1.474
12.75
20.36
14
Nov.
1932
47.93
–
7.38
1.48
12.76
20.374
Muntpariteit
48.12% 35.007
7.371
L488
13.094
48.52
D a a
Stock-
Kopen-
Oslo
S,)
hel-
Buenos-
Mon-
hoirn
)
hagen*)
rf’Ti
Aires’)
treall)
22 Nov. 1932
43.35
42.30
41.40
3.56
65
2.15%
23
1932
43.50
42.50 41.70
3.58
65
2.15%
24
1932
43.35
42.15
41.40
3.58
65
2.15%
25
1932
43.25 41.85 41.15
3.474
65
2.14
26
1932
43.25
41.85
41;15
3.50
65
2.11
28
1932
43.25
41.80
40.90
3.474
65
2.10
Laagste d.wl)
42.85
41.25 40.70
3.40
–
2.08
Hoogste d.w’)
43.70
42.80
41.80
3.624
65
2.17
21
Nov. 1932
43.40 42.50
41.60
3.57j1
65
2.1634
14
Nov.
1932
44.25 43.45 42.45 3.574
65
2.22
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.266
95%
2.4878
5) Noteering te Amstèrdam. ) Not. té Rotterdam. ‘) Part, opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
30
November
1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN
959
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
D
a
Londen
($per)
Parijs
($p.lOOfrJi’$p.lOOMk.)((‘$p.lOOgld.)
Berlijn
Amsterdam
22 Nov.
1932
3,2615,
3,9111
16
23,78
1
40,15%
23
,,
1932
3,251a
3,91%
23,76
40,15%
24
1932
–
–
–
–
25
1932
3,20%
3,9181
9
23,78 40,20
26
1932
3,2191
3,915
23,77%
40,19%
28
1932
3,1818/
3,91
1
1
23,75%
40,19%
30
Nov.
1931
3,39%
3,91
23,75
40,22
Muntpariteit
4,86
23.81%
40$1
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Noteerïngs-
12
Nov.
19
Nov.1
21126
Nov.
’32 126Nov.
Landen
een/zeden
1932
1932
1LaagstelHoogsfel
1932
Alexandrië Piast. p.
£
97%
9734
97819
97
1
97%
Dr.
p.0
580
580
565 600
582%
Bangkok
Sh.p.tical
‘/’°T%
‘/’
°
Tv
‘/’°T7
1110
1/10,.’
Budapest
Pen.p.
19
19
17%
20
18%
Buenos Aires
d. p.$
42%
42%
42%
4315
43l5!
7
Calcutta
. . .
5h. p. rup.
1681,
116181e4
1166/32
1/67182
11613154
Constantin
Piast.p.c
680 680
670
680
670
Athene ……..
Hongkong
Sh. p.
$
114
15
1
1/4%
11411
115
114
7
1
Sh. p. yen
11351
1/2%
1/2%
11371
8
1/3%
Lissabon
Escu. p. £
109% 109
106
109
106%
Kobe
…….
Mexico
$
per £
10.10
10.25
9.50
10.50
9.75
Montevideo
d. per
£
30 30
28
32 30
Montreal
.
$
per
£
3.72%
3.78
3.74
3.79%
3.78k
Rio d. Janeiro
d. per Mii.
5%
551
9
61/
8
5%
5%
Shanghai
Sli. p. tael
1,igill
lg
119
5
18
119%
1110
1/9%
Singapore
.
id. p.
$
213
29
1
32
213291
33
213i’1
214
213
29
1
32
Valparaiso
1)
$
per
£
–
–
–
1
– –
Warschau
Zi. p.
£
29
/8
29%
28
29% 28%
1)
90 dg.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
8)
Londen’)
N.York2)
Londen
22 Nov. 1932..
18t
26%
22 Nov. 1932….
12611
23
,,
1932.
.
18
1
1,
26
5
1
8
23
,,
1932.. ..
1251101
24
,,
1932..
1881
15
–
24
,,
1932….
126110
25
,,
1932..
1811
8
26%
25
,,
1932….
12718
26
,,
1932..
17
1
81
16
259/
,
26
,,
1932….
127111
28
..
1932..
17
1
s1
25s1
8
28
,,
1932….
12814
30 Nov.
1931..
181s/,
281/,
30 Nov.
1931….
117111
27 Juli
1914..
24
11
1
59
27 Juli
1914….
84110%
1)
in pence p. oz. stand.
2)
Foreign
silver in $c. p.oz. line.
3)
in sh. p. oz.fine
STAND
VAN
‘a
RIJKS KAS
Vorderingen.
15 Nov. 1932
1
23 Nov. 1932
Saldo van ‘s Rijks Schatkist bij De Ne-
derlandsche
Bank ………… . …..
t
5.242.470,27
/
11.792.264,77
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
,,
350.868,49
,,
110.287,55
Voorschotten op ultinio Oct. 1932 aan
de gem. verst, op v. haard. de Rijks-
adm. te heffen gem. ink. bel, en opc.
op de Rijksink. bel ………
. ……..
3.290.708,71
Voorschotten op ultimo Oct. 1932 aan
de gem. verstr. op aan haar uit te
.
keeren hoofds. der pers. bel., aand. in
…..3.290.708,71
de hoofds. der grondbel. en der gem.
fondsbel., alsmede opc. op die belas-
tingen en op de vermogensbelasting
–
–
212.789.171,20
,,207.701.301,86
Voorschotten aan Ned.-lndië… …. ….
Id. aan
Suriname …………………
…13.288.025,27
,,
13.255.894,23
Id.
aan
Curaçao ……………..
.
.. ……
7.629.382,29
,,
7.523.689,99
I{asvord. weg. credietverst. ah. buitenl.
,, 105.950.697,44 ,, 105.550.675,59
Saldo der postrek. v. Rijksconiptabelen
,,
27.224.008,78
,,
21.455.014,34
Vord.ophetAlg.Burg.Pensioenfondsl)
1.139.944,06
,,
2.155.250,10
Id. op andere Staatsbedrijven
1)
…….
,,
14.744.317,31
Verstr. t. laste der Rijksbegr. kasgeld-
…14.529.656,06
leeningen aan gemeenten (saldo)……
37.930.327,35
,,
37.844.327,35
V er pil_c h ti_n_ge_n
Voorschot door de Ned. Bank ing. art.
16 van haar octrooi verstrekt
–
–
Schuld a/d Bank v. Ned. Gemeenten
–
–
Schatkistbiljetten in Omloop ………
f325.910.000,-
f325.795.000,-
Schatkistpromessen in Omloop …….
120.170.000,-
,, 120.170.000,-
Zilverbons in omloop
……..
. …….
1.674.977,-
,,
1.669.297,-
Schuld op ultimo Oct. 1932 aan de ge-
meenten enz …………………..
4.248.375,57
,,
4.248.375,57
.
….
…
Schuld aan het Alg. Bprg. Pensioenf.’)
–
–
….
Id. aan het Staatsbedrijfd.P.,T.enT.’)
.,
94.183.611,67
,,
77.839.465,30
Id. aan andere Staatsbedrijven’) ……….338.850,21
,,
313.850,21
Id. aan diverse instellingen’) ……..
…2.734.947,22
,,
10.681.572,25
1)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
1
19 Nov. 1932
1
26 Nov. 1932
Vorderingen:
Betaalmiddelen in
‘s
Lands kas
–
–
waaronder Muntbiljetten.
…. ……..
–
–
Saldo Javasche Bank.. ……………
..-
–
Verplichtingen:
Voorschot
‘s
Rijks kas
e.
a. Rijksinstehi
/216,074.000,-
/217.177.000,-
3.050.000,-
,,
3.050.000,- 7.265.000,-
,,
7.265.000,-
Schatkistpromessen
…………………
Muntbiljetten in omloop
………….
2.065.000,-
,,
2.062.000,-
Schatkistbiljetten
…
……………….
Sch,ild aan het Ned.-Ind. Munttonds.,,
488.000,-
,,
488.000,-
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank.,,
…845.000,-
,,
866.000,-
Voorschot van de Javasche Bank…….
3.439.000,-
,,
2.375.000,-
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 28 November 1932.
Activa.
Binnen!. Wis.Hfdbk.
f
31.680.188,79
sels, Prom.,
Bijbnk.
,,
89.282,17
enz.in
disc.Ag.sch.
,,
6.277.031,64
f
38.046.502,60
Papier
o. b.
Buiten!. Iiisconto
……,,
–
Idem eigen portef.
.
f
7 1.320.621,-
Af :Verkochtmaar voor de bk.nog niet afgel.
fl.320.621,…
Beleensngen
mcl. vrsch.
Bidbk.
f
23.547.419 45
in r:k.-:rt.
Bijbnk.
,
5.759.858,27
op
Ag.sch.
,,
44.273.748,73
73.581.026,45
Op
Effecten
……
f
72.431.329,93
Op Goederen en Spec.
1.149.696,52 73.581.026,45
Voorschotten a. h. Rijk
…………….
..
12.504.114,89
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……
f
98.198.080,-
Muntmat., Goud
.. ,,
934.384.490,80
(1.032.582.570,80
Munt, Zilver, enz.
•
,,
20.619.043,06
Muntmat. Zilver..
–
.11
Belegging
1
1
kapitaal, reserves en pen-
1.05 3.20 1.6 13,86
1
)
sioenfonds
…..
.
……………….
19.995.784,29
Gebouwen en Meub. der Bank
…….. ..
5.000.000,-
Diverse
rekeningen
………………
.,
14.827.656,33
Staat d. Nederl. (Wetv. 27/5/ 32,
S. No.
221)
,,
19.331.195,17
Passiva.
f
1.307.808.514,59
________________________
Kapitaal
…………………..
f
20.000.000,-
Reservefonds
……… ……………..
,,
3.000.000,-
Bijzondere
reserve
………………,,
5.000.000,-
Pensioenfonds
………………….,,
8.213.178,51
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
968.852.615,-
Banka8signatiën in omloop
……….
..
828.542,07
Rek.-Cour.Ç Het Rijk
(
–
saldo’s:
Andéren,, 301.028.045,51
,,
301.028.045,51
Diverse rekeningen
………………,,
2.886.133,50
f
1.307.808.514,59
Beschikbaar metaalsaldo
………….
f
545.199.091,57
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is. ,,
1.362.997.725,-
1
)
Waarvan In het buItenland
/
3.020.302,58.
Voornaamste posten in duizenden
guldens.
Goud
Andere
Beschikb. Dek-
Data
Circulatie
opeischb.
Metaal-
Ikin
es
Munt
Muntmat.
schulden
saldo’)
perc.
28
Nov.
’32
98198 934.384 966.853 301.857 545.199
83
21
’32
98196
934.384 962.909 293.524
549.324
84
14
’32
98196
934.384
971.027
286.312
547.925
83
7
’32
100696
934.313 984.285 272.791 550.216
84
31 Oct.
’32
100696
934.181
1002.603
264.875
546.353
83 24
,,
’32
100695
934.181
965.223
295.951
549.260
83
30 Nov.
’31
94.691
806.463
1050.772
199.249
428.353
74
25 Juli
’14
65.703
96.410
310.437 6.198 43.521
54
Totaal
Schatkist-
B ee-
•
e
Papier
Diverse
Data bedrag
promessen ningen
op
het reke-
disconto’s rechtstreeks
buiten!.
ningen
2)
28 Nov.
1932
38.047
–
73.581 71.321 14.828
21
1932
38.175
–
74.116 71.336
15.044
14
1932
39.362
–
74.933
71.336
14.931
7
1932
37.852
–
74.088 71.336
14.721
31 Oct.
1932
39.744
–
82.114
71.336
14.744 24
,,
1932
40.318
–
75.503
71.336
14.478
30 Nov.
1931
105.984
–
113.430
66.413
52.274
25Juli
1914
67.947
–
61.686
20.188
509
OCUCI t uc,. UdIUtbtddt van ‘t jati. 1,4v up uc oasis van
’15
metaal-
dekking.
3)
Onder de activa.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
Circu-
latze
Andere
1
opeischb.
schulden
Discont.
1
Div.
reke-
nlngenl)
29
Oct.
1932..
867 1.313
581
801
2.311
22
1932..
867 1.062 482
811
2.439
15
,,
1932..
867
1.112
442
810
1.309
8
1932..
869
1.181
523
808
2.356
31 Oct.
1931
873 1.418
620
1.019 407
5
Juli
1914…
645
1.100
560
735 396
‘1 Sluitp. Oer activa.
960
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 November 1932
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn tolegrafisch ontvangen.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
schulden
saldo
26Nov.1932
150’Ï0
207.530
32.540 54.222
19
1932
150.270
211.030
30.030 53846
12
1932
150.350
214.920
29.680 52.510
29 Oct. 1932 104.660
46.338 213.723
33.394 52.151
22
1932 104.634
45.615 234.785
31.832 51.602′
15 ,, 1932 104.626
45.127
219.26e
29.809 50.125
8 ,, 1932 103.625
44.945 222.034
28.189 48.480
28Nov.1931 132.125
45.548 234.226
29.004 72.381
‘
29 ,, 1930 138.771
37.340 254.501
41.885 57.556
25 Juli1914 22.057
31.907
110.172
12.634
4.842
Data
_____________
i
buiten,
betaalb
wssels.
.
N.-Ind.
1
Dis-
1
conto’s
1
1
Belee-
ningen
D
reke
iverse
–
1
ningen’)
1
kuzgs-
Percen-
tage
26Nov.1932
18.610
80470
24.270
63
19
1932
18.320
62.050 23.960
62
12
1932
18.270
58.500 30.980
61
29Oct. 1932
18.747
31.631
61
8.908
1
40.048
2
1932
19.025 9.126
1
40.445
30.991
61
15
1932 19.311
9.276
1
41.4241
28.349
60
8
1932
19.198
9.261
1
40.776
1
29.676
1
60
28 Nov.1931
4.829 8.777
1
41.214
34.696
67
29
,,
1930
31.259 9.016
1
42.843
1
42.180
59
–
25 Juli1914
6.395
7.259
75.541
2.228
44
‘) Sluitpost activa.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden pondeu sterling
Data
Metaal
Bankbi(j.
in
circulatie
Bankbilj. in Banking Departm.Advances
Disc.and
Other Securities
ecur, zes
s
t
23 Nov. 1932
140.426
357.847
56.575′
11.958
18.021
16
1932
140.452
359.397
55.025
11.795
17.478
9
1932
140.443
361.210 53.212
11.799
17.787
2
1932
140.460
361.472 52.950
11.954
17.538
26 Oct.
1932 140.441
358.431
55.992
11.597
18.434
19
,,
1932
140.416
359.218 55.204
11.606
20.048
25 Nov. 1931
121.684
354.401
41.309
12.698 31.233
22 Juli
1914
40.164
29.317
33.633
Data
1
Gov.
Sec.
Public
Depos.
1
__
Other Deposits
1
1
Other
Bankers
Accountsl
1
Reservel
1
1
Dek-
kings-
perc.
1)
23
Nov. ’32
68.582
26.531
78.082
33.742 57.578
41
19
/,
16
,,
’32
68.563 20.447
82.500
33.198 56.055
41
8
/
32
.
9
,,
’32 68.053
20.428
79.858 33.857 54.233
4018/
3
,
2
,,
’32
78.813 7.019
102.672
34.898 53.988
37
,
1
10
28 Oct.
1
32
66.998
25.426
77.336
33.588
57.010
41
1
/i
19
,,
’32
66.238
30.751
71.934
33.741
56.198
41e’
132
25Nov.’31
56.581
27.034
59.844
38.140 42.283
33l
8
f,
22Juli ’14
11.005 14.736
42.185
29.297
52
1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten ‘s millioenen francs
Data
Goud
ZilverI
ITe
goed1
in he
Wis-
1
Waarv.I
op het
1
.
1
Belee-
IRenteloos
voorschot
buitentl.
sels
buitenl.I
ningen Iv.d.
Staat
18 Nov.’32
83.308 11.308
1
2.968
1
4.662
1.918
2.510
3.200
10
,
’32
82.233 11.297
2.988
4.512
1.961
2.546
3200
4
,,
’32
82.036 11.285
2.986
1
4.773
1.996
2.678 3.200
28 Oct.’32
82.909 11.275 2.981
1
5.639
2.002 2.764
3.200
20Nov.’31
67.676
1
932
15.661
115.566
8.750
2.727 3.200
23Juli’14
4.104
640
–
1
1.541
8
769
–
Bonsv.d.
Diver-
1
1
Rekg.
Courant
Data
zelfSt.
sen
1)
Circulatie
1
Staat
I
Zelfst.
I
Parti-
amort.
k.
Iamort.k.J_culieren
18Nov.’32
6.621
2.170
81.605
1
1.029
2.231
22.159
10
’32
6.621
2.484
82.313
1
1.691
2.259
20.778
4
,
’32
6.621
2.572 83.022
1
1.752
2.274 20.266
28 Oct.’32
6.621
2.364
82.205
1
2.430
2.123
21.229
20Nov.’31
5.065 2.453 81.645
1.304
6.764
23.111
23Juli’14
–
–
5.912
1
401
–
ï
943
1)
Siuitpost activa.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichsmark.
Daarvan
Deviezen
Andere
–
a IS
‘
d
ou
bij bui-
als
goud-
wissels
Belee
tenl. circ.
dekking
en
ningen
banken
1)
geldende
cheques
23 Nov. 1932
818,6
57,9
114,9
2.529,2
86,0
15
,,
1932
825,2
65,4
104,5
2.630,1
95,3
7
,,
1932
817,3 61,3
121,8
2.783,4
99,1
31
Oct.
1932
817,3
61,3 123,0
2.857,1
197,8
23
,,
1932
796,8
63,4
137,2
2.616,9
85,0
23 Nov. 1931
1.008,6
84,5
187,5
3.655,0
119,0
30 Juli
1934 1.356,9
– –
750,9 50,2
Da a
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
Activa’)
latie
Crt.
Passiva
23 Nov. 1932
394,9
779,0 3.306,3
429,1
–
743,9
15
,,
1932
394,9 759,4
3.413,6
357,6
746,4
7
,,
1932
362,3
832,6 3.502,2
366,2
765,7
31 Oct.
1932
362,3 794,5
3.620,0
389,5
777,1
23
,,
1932
362,2
807,9
3.414,0
376,9 750,0
23
Nov.
1931
102,9
849,1
4.277,2
424,4
886,4
30 Juli
1914
1
330,8
1
200,4
1
1,890,9
1
944,
40,0
‘)
unnelast. ; wo. t
1 1NOV., ii, zi OCt. ‘.5
en 23 Nov. ’31 resp. 38; 29; 33; 20; 33; 19 miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.
Goud
,3
Data
8
c
Rekg.
Crt.
.3;
1932
s”
__
24 Nov.
2608
66
690
———–
70
367
40
3.623
21 185
17
2614
65
689
64
367
40
3.626
37
166
8
2613 64
692
57
367
40
3.657
38 127
3
,,
2613 64
681
64
367
40
3.659
49
110
27 Oct.
2611
64
1
683
50
367
40
3.637
16
152
26Nov.1)
2558
34
936
58
290
39
3.550
9
325
.1 ImI.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in’ millioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel
Totaal
–
1
Dekking In her-
I
disc. v. d. t
In de
open
bedrag
1
F. R.
1
Notes
Zilver
etc.
member
markt
banks
i
gekocht
9Nov.’32
3.009,6
2.270,5
186,0
311,0 34,0
2
,,
’32
3.003,6
2.251,0
196,6
326,0
34,1
26 Oct. ’32
2.992,6 2.247,8
198,8
322,3
33,7
19
’32
2.955,6
2.259,4
196,5
313,5
33,6
12
’32
2.932,0
2.245,7
192,1
327,7
33,3
5
’32 2.912,5
2.229,4
196,9
333,4
33,3
11Nov.’31
2.826,6
1.706,1
162,7
683,8
596,8
Belegd
Notes
1
Getort
1
Goud-
Dek-
Algem.
Dek-
Data
in U.
Gov
.Sec.
incircu-
s
pitaal’
kings- kings-
(atje
I
perc.’)
perc.’)
9Nov.’32
1.850,7
2.715,3 2.404,5
152,1
58,7
62,4
2
,,
’32
1.850,8
2.700,8
2.453,7
152,3
58,2
62,1
26 Oct. ’32
1.850,9
2.688,9
2.470,0
152,3 58,0 61,9
19
,,
’32
1.851,0
2.717,4
2.391,8
153,0
57,8 81,7
12
,,
’32
1.850,9
2.737,8
2.357,1
153,0 57,5 61,3
5
,,
’32
1.851,3
2.744,9 2.345,0 153,0 57,2
61,1
11Nov.’31
727,5
2.450,0 2.333,3
164,4
1
62,4 62,5
) vernouazng tutalen gouavoorraaa tegenover opiocnoare
schulden:
F.
R. Notes en netto deposito. 2) Verhouding totalen
voorraad muntmateriaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Data
Aantal
banken
Dis-t
conto’s
en
beleen.
1
Beleg-
1
gingen
1
‘
IJj’eserve
1
bij
de
1
F. R.
1
banks
Totaal
depo-
sito’s
1
I
Waarvan
time
deposits
2Nov.’32
105
10.441
8.585
1.929
17.704
5.709
26Oct.’32
103
10.516 8.602
1.975
17.755 5.725
19
,,
’32
94
10.632 8.489
1.871
17.672
5.892
12
’32
107
10.634
8.347
1.799
17.519
5 660
5
’32
307
10.637
8.245
1.828
17.445
5.644
4Nov.’31
428
13.510
7.637
1.605
18.769
6.297
30 November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
961
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
29 November 1932.
Gedurende de geheele afgeloopen week heeft goede vraag.
bestaan iii Engeland naar Manitoba en Australisc.he t a r w e
en geregeld kwamen flinke zaken tot stand. Men meent,
dat Engelsche molens als koopers ook in de naaste toekomst
iii cle iiuu-kt zullen blij ren, daar de voorraden buitenland-
.sche ta.rve slechts beperkt kunnen zijn. De invoeren sedert
1 Augustus hebben namelijk slechts 8.002.125 quartcrs be-
dragen tegen 11.771.823 quarters in dezelfde periode van
het vorige jaar. De waarde van het Engelsche Pond heeft
in de afgeloo.pen week sterk gefluctueercl en meestal was
het Engelsche betaalmiddel flauw. De prijzen variderden in
overeenstemming daarmede. De Canadeeache Dollar vas ook
niet vast en daarvan ondergingen de prijzen den invloed
01)
het continent, waar zij langzaam utbrokkelden. De ter-
mijnmarkt te Winiiipog is in het begin der week iets ge-
stegen, daarna is weder een matige verlaging ingetreden.
Het slot was % dollarcents per 60 lbs. lager clan een week
geleden. Op het continent komen geregeld zaken in Mani-
toba tarwe tot stand, doch daar kan van belangrijke om-
zetten niet worden gesproken. Voor latere verseheping be-
staat op het continent meer belangstelling voor Argentijn-
schc tarwe, welke goedkoop wordt aangeboden, doch in
Engeland wegens het voorkeurstarief niet wordt gekocht.
De berichten over tarwe in Argentinië blijven gunstig en
in het Noorden is men met het binnenhalen van den oogst
ijverig bezig. Aan cle Argentijnsche termijnmatktei:i i’as de
stenmiing over het algemeen flauw en op verscheiden dagen
brokkelden de prijzen af.. Tegen het einde der week trad
weder ecn herstel in. Het slot te Buenos Aires was 4 een-
tavos per 100 EG. lager dan een week geleden voor den Februari-termijn. Rosjirio sloot voor denzelfdeu termijn
5 centavos lager. In Australië wordt met het binnenhalen
van den oogst goede voortgang gemaakt, niettegenstaande
het in sommige districten regende. Berichten over opbrengst
en kwaliteit zijn gunstig en de verwachtingen van een
groote opbrengst blijven gehandhaafd. Australië is drin-
gend aan de markt met tarwe tot in de afgeloopen week
weinig veranderende prijzen. Ook in het ‘erre Oosten be-
staat cloorloopend vraag naar deze tarwesoort en geregeld
komen daarheen belangrijke zaken tot stand. De Ver. Sta-ten spelen geen rol als exporteur van tarwe, cle prijzen ijn
er boven export.pariteit. liet slot te Chicago was Y2, dollar-
cent per 60 lbs. lager dan een week geleden, in verscheiden
districten van het w.intertarwegebied is voldoende •vocht
in den grond aanwezig en zijn de vooruitzichten goed. in
het Zuid-Westen en het Westen van Kansas echter is de
toestand ongunstig. Op het continent ‘aren de weersom-standigheden gunstig voor de getaaide winter.tarwe. Het
nitzaaien van wiutertarwe in Rusland is beëindigd. De
voorbereidende werkzaamheden voor den ui.tzaai van zomel
–
tarwe vinden langzaam voortgang. In een gedeelte van
Roemenië is voldoende regen gevallen om den uitzaai van
wintertarwe voort te zetten, doch in andere gedeelten heeft
cl roogte dat onmogelijk gemaakt.
De r o g g e-markt vertoonde in de afgeloopen week wei-
nig verandering. Noord-Amerikaansche soorten worden te
hoog iii prijs gehouden. Russische en Poolsche rogge zijn
allengs iets verlaagd in prijs. Voor Argentijnsehe rogge ter
verlading in de eerste maanden van het volgende jaar zijn
de prijzen ook weder iets teruggeloopen, doch koopers toon-
den weinig belangstelling. Aan de termijnmarkt te Winni-
pcg sloot rogge dollarcent per 56 lbs. lager, te Chicago
t dollarcent hooger. In het begin der a.fgeloopen week waren groote hoeveel-
heden m a 1 s binnengekomen, zoowel uit Argentinië als uit
Noord-Amerika, Roemenië en Rusland. De stemming was
dientengevolge gedrukt en de prijzen werden verlaagd. Per
slot van rekening bleek de vraag zeer groot en in den loop
der week vond zoo goed als het gebeele aanbod zijn weg naar het binnenland. Dat de prijzen . niettegenstaande de
groote vraag toch daalden, was het gevolg van dalende koer-
sen aan de Argentijnsche termijnmarkten en dringend aan-
bod van Donau-maIs. Ook werkte daartoe mede aanbod uit
Engeland, waar de prijs in Shillings niet steeg iii overeen-
stemming met den geclaalden Pondenkoers, waardoor, om-
gerekend in Guldens, goedkoop werd aangeboden. Gedurende
de laatste dagen is in de stemming voor mais weder eene
verandering ingetreden en werd deze aanmerkelijk vaster.
1
–
let goedkoope aanbod uit Engeland hield op, omdat daar
cle prijs in Shillings in overeenstemming kwam met de in-
ternationale waarde. De Donau trok zich terug als ver-
kooper en was tot de lage prijzen niet meer aan cle markt
en •ook Argentijnsche afladers verhoogden hunne prijzen,
nadat de koersen aan de termijnmarkten iii Argentinië ver-
den verhoogd. Echter was de verhooging voor Plata-mais
slechts matig, omdat Donaumals sterk blijft concurreeren
en verschillende Guldens lager te koop is. In Mixed-maïs
worden op het oogenblik geen aanbiedingen in de eerste
hand gedaan, alleen de tweede hand is verkooper tot prij-
zen, welke ongeveer gelijk staan met clie voor Plata-maïs.
De termijnmarkt te Buenos Aires sloot voor maïs 14 centa-
vos per 100 EG. lager, clie te Rosario 15 centavos lager
dan een week geleden. Het slot te Chicago was
5/
dollar-
cent per 56 lbs. lager.
In ge r s t zijn in clan loop der week verschillende zaken
gedaan door den i)onau, waarvoor de prijzen in het begin
der w’eek iets zijn verlaagd. Later hebben zij slechts kleine
wijzigingen ondergaan; het slot was tenslotte een kleinig
–
heicl hooger. Do Russen zijn niet gerst
01)
aflading en stoo-mend niet aan dc markt. Zaken in Russische gerst geschied-
den in de tweede hand met een premie boven Donaugerst.
Sle consumptie voorziet in hare behoefte uit dc hisponibele
voorraden Russisohe en :Donaugerst. Tegen het einde der
week zijn de prijzen voor Platagerst van den nieuwen oogst
ter verlading in de eerste maanden van het volgende jaar
gevoelig verlaagd •en toen zijn vee-scheiden zaken tot stand
gekomen. Gisteren waren cle vraagprijzen weder hooger
en daartoe werden ook iveer vrij belangrijke zaken gedaan.
De stemming voor Oloheemsche h a v e r werd allengs vas-
ter en de prijzen werden verhoogd. Matige zaken zijn •tot
stand gekomen, icoopers weigerden gedurende de laatste
dagen de volle verhooging te betalen. Plata-haver was flauw
en werd verkocht tot dalende prijzen.
SUIKER.
De stemming op dle verschillende suikermarkten was
gedurende de afgeloopeic week gedeprimeerd tengevolge
van December liquiclaties, alsmede tengevolge van de on-
zekerheid betreffende schuldenbetalingen aan de Ver. Staten.
In A m e r i k a oefenden houders van ruwe suiker eeni-
gen druk uit op de markt, waardoor de prijzen tot beneden
1.05 d.c. daalden voor Cubasuiker c. &. Ir..
De noteeringen op de No w-Y o r k cc h e termijnmarkt
brokkelden bijna dagelijks iets af en luidden aan het slot:
Dec. 0.87, Jan. 0.82, Mrt. 0.84, Mci 0.89 en Juli 0.94,
terwijl de laatste noteering voor Spot Centr. 2.95 bedroeg.
De ontvangsten in de Atlantische havens der Ver.. Staten
bedroegen deze w’eek 31.000 tons, cle versmeltingen 36.000
tous tegen 35.000 tons verleden jaar en de voorraden
141.000 tons tegen 108.200 tons.
De belangstelling voor ruwtuiker was in E u ge 1 and
gering, •terwijl verkoopers nogal op prijs .hielden.
AANVOEREN in tons van 1000 KG.
Rotterdam
Amsierdam
Totaal
Artikelen
9126 Nov.
Sedert
Overeenk.
20126 Nov.
.
Sedert
Overeenk.
1932
1931
1932
1
Jan.
1932
tijdvak
1931
1932
1
Jan.
1932
tijdvak
1931
30.986
1.347.561
1.488.771
–
7.800
36.237 1.355.361
1.525.008
Tarwe
……………..
7.361
445.691
415.895
450 3.003
1.157
448.694
417.052
Rogge
………………
Boekweit ………………
600
24.773
27.736
–
244
338
25.017
28.074
Maïs ………………
1.244.901
1.264.826
–
303.624
254.240
1.548.525
1.519.066 5.103
448.701
594.646
844
33.889
55.621
482.590 650,267
2.607
178.232
241.195
201
3.892 3.476
182.124
244.671
43.
.750
4.939
265.422
185.322
–
347.082 404.570
612.504 589.892
Gerst
……………..
Haver
……………..
1.975 83.601
109.526
–
50
204
83.651 109.730
Lijnzaad
……………
Lijnkoek
………….
184
22.383
74.644 384 12.632
23.058
35.015
97.702
Tarwemeel
…………….
Andere meelsoorten
–
1.554
41.334
39.743
169
12.229
11.943
53.563 51.686
962
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30 November 1932
De laatste Cii b a-statistiek is als volgt:
1932
1931
1930
tons
.tois
tons
Productie ……(Raming) 2.602.864 3.122.186 4.671.260
Ontvangsten ………….11.603 21.066 65.401
Totaal sedert 1/1
.
……..1.580.451 1.998.942 3.616.579
Verschepingen ………..21.954 66.111. 87.321
Voorraad in afscheepha.vens
704.273
852.723
837.940
IDe L
011
den sc h e termijnmarkt was zeer rustig en
prijshoudend. Door de fluctuaties van het Pond gaf het ver-loop der noteerungen geen juist beeld van de markt.
Op J a
v
i verkocht cle V.LS.P. en. 13.000 toi Superieur
en ea. 27.000 ton bruine suiker.
II
i c
r
te la ii cl e verliep de utiarkt uiterst kalm. De
i.ioteeringen op 1e Arit st e r cl aal s.c ii c termijnmarkt
konden zich ‘niet ten volle handhaven en sloten als volgt.:
Dec.
f
5%, Mr.t.
f
5%, Mei
,f
51 en Aug.
f 0%.
De omzet
‘bedroeg 4600 tons.
KOFFIE.
De markt blijft stil en lusteloos gestemd. Ook over de
afgeloopen week waren cle cijfers der verschepiugen en der
verkoopeu iti:t Sautos onbevredigend. Naar Anuerilca werden
verscheept 44.000 balen tegen 42.000 balen in de vooraf-
gaande week, terwijl Jaar Etiropa tot verlading ‘kwamen
63.000 balen tegen 44.000 balen, dus tezamen 107.000 balen
tegen 80.000 balen. ie verkoopen naar Auiierika bedroegen
50.000 balen tegen 41.000 balen en naar Europa 65.000
balen tegen 43.000 balen, dus tezamen 115.000 balen tegen 84.000 balen. Deze cijfers toonen weliswaar een klei]Ie toe.
neming, doch in aaanterkiitg’ genomen, dat cle
versc’liepiti..
gen en cle verkoopen in cle laatste weken bepaald klein zijn
geweest, kan aa’u de lichte vermeerdering van deze week
niet veel beteekenis worden toegekend. De oorzaak van den geringen omvang der zaken is hoogst-
waarschijnlijk te zoeken in het feit, dat, nadat de Koffie.
Raad op 17 dezer officieel had bekend gemaakt, dat het
extra.uit’voerrecht van 55 Milre’is per baal gehandhaafd zon
blijven, thans wederom – zij het ook niet-oficieel – ge.
meld werd, dat er plannen bestonden tot verlaging of af.
schaffing van andere reeds langen tijd bestaande uitvoer-
rechten op het artikel. Volgens een particulier telegrani
uit Brazilië zou er kwestie zijn van afschaffing vail de
zoogenaamde ,,P4uta”, zijnde het uitvoerrecht van 9 % van
de waarde, terwijl van andere zijde alleen bericht vercl, dat
vermindering van een der rechten werd overwogen. Een
derde telegram daarentegen meldde, dat cle handel ii, dcii
Staat Sao Paulo om een reductie. van 16 3V[ilreis per baaI
op de verschillende uivoerreehten van dezen Staat heeft
gevraagd (‘vat ongeveer overeen zou komen met 2% Ned.
cent per % K.G.) en dat de houding van het Gonver,nenieut
tegenover dit voorstel niet bepaald ongunstig zou zijn. lui
elk geval zijn al deze berichten in hooge mate geschikt om
(leil import.handel overal in zijn afwachtende houdi lig te
doen volharilen, aangezien elke vermindering iler uitvoer.
rechten in den tegenwoordigen tijd iiatuu rI ijk dadel ijk een
evenredige verlaging ‘van de vraagprijzen van het procluc.
tic’l.and tengevolge zon hebben.
De IÇoffie.Raad heeft bekend gemaakt, dat iii cle afge.
looperi week vernietigd zijn 25.000 balen te Bio cii 7000
halen te Santos. De cijfers der andere pliatseii zijn ook
ditmaal niet bekend gemaakt, doch wel is officieel mede-gedeeld, dat in totaal tot 15 November vernietigd ivaren
3.863.000 baln te Santos, 1.211.000 balen te Rio, 489.000
balen te Victoria, 4.653.000 halen in Sao Panlo en 257.000
balen op andere plaatsen, tezamen 10.473.000 balen.. ivat een
vermeerdering in dc ‘eerste helft van November beteekeiit
i’a ii 270.000 balen. ]o’elicliel)
. .is per telegraaf bericht out.
vangen (officieel is dit echter niet) dat nieuwe aal plant
van ‘koffie in, l3razilië voor cle eerste drie jaren is ver-.
boden. Wanneer dit bericht juist mocht zijn, kan het in
c’lk geval voor de eerstkomende jaren niet van invloed zijn,
daar, zooals bekend is, een koffieboom in Brazilië vier
jaren iioodig heeft om tot ‘bloei te komen.
De kost- en vrachtaanbiedingen vaul gewond goed hc. schrevi,i Superior , Santos zijn thans ongeveer $ 11.50 h
11.05 per cwt. en van dito IPrime ongeveer $ 11.05 h 11.85,
terwijl zij van Bio type New-York 7 met beschrijving proatp.
STATISTISCH OVERZICH
GRANEN
EN ZADEN
ZUiVEL EN EIEREN
MINERALEN
‘
TARWE
anitoba
‘
.
R000E
MAIS
GERST
‘
LIJNZAAD
–
BOTER
A
E.< AS
ammer
EIEREN
STEENKOLEN
Westfaalschej
,
PETROLEUM
No.
2 loco
No.
2 Canada
La Plata
—
Z. Russische
La Plata
per K.G.
Alkmaar
Gem. not.
Hollandsche
Mid. Contin.
Crude
Rotterdam!
loco
R’damlA’dam loco R’damjA’dam
loco R?tter_
loco
R’dam/A’dam
Leeuwar-
der Comm.
,
Fabrieks-
kaas Eiermijn Roermond
‘
bunkerkolen, ongezeefd f.o.b.
hfl1 33.90
Amrd
K
au
per 100 K.G.’
per
2000
K.G.
per
1960
K.G.’
Noteering
kI.
iuerk
100 st.
R’dam/A’dam
2)
3)
,
4)
–
‘
p
f1.
.
0J
0
6.
Ol
o
f1.
0
/0
f1.
O/
f1. 01
f1
0j
f1.
01
f1.
01
f1.
%
$
5/
1925
17,20
100,0
13,075
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
2,31
100,0
56,.,-
100,0
9,18
100,0
10,80 100,0
1,68
100,0
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4 360,50
77,9
1,98
85,7
43,15
77,1
8,15
88,8
17,90 165,7
1.89
112,5
1927
14;75
‘85,8
12,475
95,4
176,00
‘
76,0
237,00
100,4
362,50
78,4
2,03 87,9
43,30 77,3
7,96
86,7
11,25
104,2
1.30
77,4
1928
13,475
78,3
13,15
100.6
226,00 97,7 228,50
96,8.
363,00
78,5
2,11
91,3
48,05 85,8
7,99
87,0
10,10
93,5
1.20
71,4
1929
12,25
71,2
,
10,875
83,2
204,00
88,1
179,75
76,2
419,25
90,6
2,05
88,7
45,40
81,1 8,11
88,3
11,40 105,6
1.23
73,2
1930
9,67
5
56,3
6,22
5
47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77,0
1,66
71,9 38,45
68,7
6,72
73,2
11,35
105,1
1.12
66,7
1931
5,55
32,3
4.55
34,8
84,50
‘36,5
107,25
45,4
187,00
40,4
1,34
58,0 31,30
56,9
5,35
58,3
10,05
93,1
0.58
34,5
Jan.
1930
12,675
73,7
9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
2,00
86,6 43,95
-78,5
7,55
82,2
11,75
108,8
1.21
72,0
Febr.
,,
11,725
68,2
8,175
62,5
139,00
60,0
135,75
57,5 398,50 86,2
2,03
87,9 41,15
73,5
6,90
.75,2
11,75
‘
108,8
1.11
66,1
–
Maart
»
10,90
63,4
7,15
54,7
143,50
62,0
125,00
53,0
390,00 84,3
1,71
74,0 41,25
73,7
5,18
56,4
11,55
106,9
III
66,2
April,
,,
11,175
‘65,0
7,625
58,3
180,25
77,8
129,75
55,0
431,00
93,2
1,50
64,9 36,50
65,2
5,16
56,2
11,35
105,1
1.165
69,3
Mei
,,
10,45
60,8
6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,00 87,6
1,44
62,3 37,20
66,4
5,30
57,7.
11,35
105,1
1.18
5
70,5
j
uni
10,05
58,4
‘
5,275
39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50 83,4
1,54
,
66,7
37,-
66,1
5,09
55,4
11,35
105,1
1.185
70,5
uli
9,55 55,5
5,82
5
44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
345,75 74,8
1,72
74,5 39,90
71,3
5,99
65,3
11,35
105,1
1.18
5
70,5
–
Aug.
–
9,45
54,9
6,30
48,2
146,00
63,1
116,25
49,3
365,00 78,9
1,58
68,4
40,20
71,8
6,03
65,7
11,35
105,1
2.185
‘70,5
Sept.
8,40
48,8
5,25
40,2
127,50
55,1
99,00
41,9
318,75 68,9
1,64
71,0
37,55
67,1
7,23
78,8
11,35
105,1
1.185
70,5
Oct.
7,40
43,0
4,62
5
35,4
112,25,
48,5
86,00 36,4 281,25
60,8
1,63.
70,6
36,90 65,9
8,60
93,7
11,35
105,1
1.185
70,5
Nov.
7,25
42,2 4.25
32,5
94,50
40,8
82,25 34,9
270,75 58,5
1,58
68,4
36,50
65,2
9,63
104,9 20,90 100,9
0.85
50,6
Dec.
,,
,
7,075
41,1
4,30
32,9
96,00
41,5
91,00 38,6 247,75
53,6
1,55
67,1
33,50
59,8
7,97
86,8
10,85 100,5
0.85 50,6
Jan.
1931
–
6,525
37,9
4,-
30,6
84,50
36,5
86,25 36,5
207,50 44,9
1,61
69,7.
32,25
57,6
6,63
72,2
10,30
95,4 0.85
50,6
}ebr.
5,775
33,6
‘
3,90
29,8
87,50
‘37,8
85,75 36,3 206,25
44,6
1,66
71,9
33,80
60,4
6,21
.
67,6
10,30
95,4
0.85
50,6
Maart
5,625
32,7
4,20
32,1
103,00
44,5
104,75
44,4 214,00
46,3
1,47
63,6 35,00
62,5
4,94
53,8
10,30
95,4
0.66
39,3 April
5,90
34,3
4,42
5
33,8
112,00
48,4
117,00
49,6
197,75
42,8
1,35
58,4 31,60
56,4
4,20
45,8
10,15
94,0
0.53
31,5
Mei
6,15
35,8
4,976
38,0
95,75
41,4
124,00
52,5
189,00
40,9
1,26
54,5 30,85
55,1
4,(Y75
44,4
10,00
92,6
0.53 31,5
Juni
5,75
33,4
5,05 38,6
86,75
37,5
116,50
49,4
191,50
41,4
1,29
55,8 33,50
59,8
4,30
46,8
10,00
92,6
0.34
5
20,5
juli
5,425
31,5
4,70
35,9
84,25.’
36,4
115,75
49,0
.211,00
45,6
1,32
57,1
37,75
67.4
4,40
47,9
10,00
92,6
0.24
14,3
Aug.
4,975
28,9
4,02
5
30,8
74,50
32,2
119,50
50,6
185,50
40,1 1,30
56,3
36,00
64,3
4,98 54,2
10,00
92,6
0.43
5
25,9
Sept.
4,775
27.8
.
4,275
32,7
68,00
29,4
97,00
41,1
164,25
35,5
1,27
55,0 32,25
57,6
5,775 62,9
10,00
92,6
0.56 33,2
Oct.
‘
5,-
29,1
4,475
34,2 68,50
29,6
94,75
40,1
160,25
34,6
1,24
53,7 26,25 46,9
6,275
68,4
9,90
91,7 0.56
33,2
Nov.
5,825
33,9
–
5,475
41,9 81,00
35,0
114,50
48,5
169,75
36,7
1,17
50,6 24,75
44,2
7,07
77,0
9,90 91,7 0.68 40,4
Dec: 4,925
28,6 4,95
37,9 69,25
29,9
111,25
47,1
145,75
31,5
1,18
51,1-
21,40 -38,2
5,325 58,0
9,90 91,7
0.71
42,3
Jan.
1932
5,05
29,4
5,07
5
38,8 71,25 30,8
114,00
48,3
142,50
30,8
1,16
50,2 25,75
46,0
4,71
51,3
8,25
76,3
0.71
42,3
Febr.
5,30
30,8
5,075
38,8 74,00 32,0
108,50
46,0
142,25
30,8
1,34
58,0 27,75
49,6
3,79 41,3
8,25
76,3
0.71
42,3
Maart
5,525
32,1
5,80
44,4 86,75 37,5
118,00
50,0
143,25
31,0
0,98
42,4
23,65
42,2
3,425 37,3
8,35
77,3
0.71
42,3 April
5,65
32,7 6,22
5
47,6 88,75 38,3
124,50
52,8
135,25
29,2
0,99
42,9
19,60
35,0
2,775 30,2
8,65
80,1
0.86
51,2
Mei
5,60
32,6
5,30 40,5
78,00
33,7
116,00
49,2
130,25
28,2
0,82
35,5
19,65
35,1
2,88 31,4
8,30
76,9
0.86
51,2
‘
,,
j
uni
5,225
30,4
‘
4,15
31,7
80,75 34,9
105,75
44,8
128,75
27,8
1,11
48,1
2.,25
43,3
3,08
33,5
8,25
76,3
0.86
51,2
‘
uli
4,90
28;5
4,-
–
30,6
78,75
34,0
100,25
42,5
129,75
–
Aug.
28,1
0,96
41,6.
19,55
34,9
3,125
34,0
8,10
75,0
0.86
51,2
5,20′
30,2
4,075
31,2
77,50
33,5 98,25
41,6
133,00
28,8
0,76 32,9
17,90
32,0
3,72
40.6
7,80
72,2 0.86 51,2
Sept.
,
5,475
32,8
4,20
32,1
78,50
33,9 88,50
37,5
150,75
32,6
0,84
36,4
19,70
35,2
4,64
50,5
7,75
71,8
0.86 51,2
Oct,
,,
5,25
30,5
3,92
5
30,0
74,50 32,2 79,50
33,7
138,25
29,9
0,82
35,5
25,50 45,5
5,73
62,4 7,65 70,8
0.86
51,2
7 Nov.
4,90 28,5
3,85
29,4
71,50
,
30,9
77,00
32,6
132,00
28,5
0,827
35,5
28,-7
50,0
6,95 75,7 7,40 68,5 0.86
51,2
14
,, .
5,-
29,1
4,-
30,6
73,00 32,5
80,00
33,9
138,50
30,0 0,820 35,5
26,-
9
46,4
6,75
73,5
7,50 69,4
086
51,2
21
,,,,
4,90
28,5
3,90
29,8
71,00
30,7
81,00
34,3
237,50
29,7
0,82
9
35,5
26,50
0
47,3
6,60
71,9
7:40
68,5
0.86
51,2
28
4$:
28,2
‘
3,85
29,4
69,50
1
30,0
78,001
33,1
133,00
28,8
0,78
10
33,8 25,50
10
4″,5
6,30
68,6
7,20
66,7
0.86
57,2
11
1)
Men zie voor detoel. op dezen staat de nos. van 8 en 15 Aug.1928 (No. 658 en
659) pag.’689190
en
709.
2)
Tot Jan. 1931 Hard Winter No.2, van Jan. 1931 tol
vanaf 26Mei
1930
tot 23 Mei 1932 74 K.G. Zuid-Russische.
4)
Tot Jan.
1928
Malting; van Jan.
1928
tot 9 Febr. 1931 Anierican No. 2, van 9 Febr. 1931 tot 23 Mei 193
30 November 1932
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
963
te verscheping, zij
t
$ 9.40 á 9.50: Vergeleken met een week
geleden zijn deze prijzen zoo goed als op veranderd.
In Nederlandsch.Jlndië blijft de stemming vast, en cie dl-
prijzen van lRobnsta in cle eerste hand zijn voor cie onge-
wasschen soorten wederom
34
it 1 ct. per 34 .K .0. hooger.
ewasschen Robusta bleef oll’verct nderd. De prijzen zijn 01)
het oogenblik:
Palembang Robusta, ‘Decentber-verscheping, 1834 ct.; Ben-
koelen Robusta, .December-verscheping, 1934 ct.; Mamtcl-
heling Robnsta. December-verscheping,,21
34
ct.; WIJ).
faq. Robnsta, December-ver.schepiug, 23% ct., alles per
34
i.Ç.O. ,cif. uitgeleverd gewicht, netto contant.
Dc noteeringen tuut iie termijnmarkt te Rotterdam zijim
voor de rnciandait ‘Maart tot en met September
34
int
36
et.
lager dan verleden week, doch voor December is de prijs
tengevolge vuil indekkingsvraag
34
et. gestegen Bij liet
opmaken valt dit Overzicht noteert December, 2234, Maart
20%, Mei 19
7
/8
en September 1934 et. per
34
NO.
De officieele loco-noteeringen te Rotterdam bleven ott-
‘veranderd 32 ct. per
34
K.G. voor Superior Santos en 24 ot.
voor Robnsta.
De slot-uoteeringcn te New-York waren
Gemengd contract
Sautos contract
(basis Rio No. 7)
(basis Santos No. 4)
Dec. Srrt. Mei Sept. Dec. Mrt. Mei Sept.
28 Novemriher
$
5.94 5.80 5.00 5.40 9.39 8,52 8.16 7.90
21 November ,. 6.04 5.92 5.73 5.59 . 9.60
8.75
8.38 3.13
14 November ,, 6.- 5.70 5.57 5.40 9.13 8.43 8.13 7.90
7 November 6.10 5.74 5.62 5.42 8.99 8.45 8.18 7.93
‘Rotterdam, 29 Novemiil,r 1932.
THEE
De theemarkt te Londen gaf iii de afgeloopen week een
vast verloop te zien voor de goedkoopste soorten, terwijl
de theeën met go8den schenk en geelpunt eveneens ten volle
prijshotidencl varen . M.iddensoorten waren eenigazins on-
regelmatig. :Bo’emistaande geldt in het bijzonder voor de
Java- en Suimtatra-tlieoëmi. terwijl cle Britsch-‘Indiscbe en
Ceylon-theeën iets gemakkelijker van cle hand gingen, ten-
gevolge van achteruitgang in kwaliteit.
Volgens publicaties van de Vereeniging voor cle Thee-
cultuur bedroeg de werelduitvoer (inclusief China) geclu-
rende de maanden Januari/September 295 millioen liG.
tegenover 293 millioen 1KG. in dezelfde periode van 1931.
Noordelijk Britsch-Inciië toont cie grootste vermeerde-
ring en wel van ruim 5 millioen NO. Zuidelijk Br.-Indië
heeft ca. 2 millioen NO. meer uitgevoerd en Ceylon ca.
134,
millioen NO. Java en Sumatra gevemt tezamen een ver-
mindering van ca.
34
millioen NO. te zien. Eveneens geldt
deze vermindering voor Japan en Formosa te,anen. De
grootste vermindering komtit op rekening van China, dat
ca. 434 millioen NO. minder uitvoerde dan verleden jaar.
Volgens gegevens valt tien ,,Board of Trede” bedroeg de
aanvoer valt , Gr.-Brittannië gedurende October 1932 66
millioen lbs. (v.j. 62 millioen lhs.). Gedurende Januari/
Octuber werden 439 millioen lbs. aangevoerd
(vi. 412 mil-
lioen lbs.). De uitvoer hedroeg in October 5 millioen lbs., tegenover ca. 11 millioen in dezelfde maand van 1931. In
de periode Januari/Oetober werden 61 mnillioen lbs. imitge-
voercl (v.j. 74 millioen lbs.).
!msterda.m. 28 November 1932.
STEENKOLEN.
De berichten uit de kolenindustrie luidemi gunstiger. Over-
al wordt een toename van de bedrijvigheid gemeld.
Door de bij het ‘Westfaalsche IKolensyndicaat behooreude
mijnen werd in October. ruim 12 pOt. meer geproduceerd dan in September en de mijnen werken op 55-60 pCt.
van
haar capaciteit. Vooral cle afzet in het biniien.land is.toege-
nomen, hetgeen de opbrengst zoozeer verbeterd heeft, dat
(Ie ,.IJmnlage’ van R.M. 3.97 in September tot op R.H. 3.87
in October verlaagd kon Ivorciel]. Het aantal arbeiders ver-
meerde van 196.030 man in het midden van September tot
pim. 203.373 man half November.
Ook in Engeland verheugt men zich in beteren afzet,
vooral aami (Ie Tyne, terwijl in Schotlamid een sehaarschte te
coitstateeren valt. De Schotsche nhijneigenaars hebben ver-
‘AN
GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)
METALEN
.
TEXTIELGOEDEREN DIVERSEN
ZILVER
.
IJZER
cve arm
KOPER
TIN
.
t’
–
KATOEN
WOL
,
am e
WOL
gekamde
KOE-
KALK-
cash Londen
per
F
OUtF
0.
Standaard
Locoprijzen
..
cormJzen
L
”
oop1tjzen
Middling
locoprijzen
,
Australische,
CrossbredColo-
HUIDEN
Gaaf, open
SALPETER
Old.
per
Mei’
Sndard
Middlesbrough
pe
d
g
e
?on
Eng. ton
per Eng. ton
N-‘ork
loco E3’rford
:Itc
57-6
°
nd.
Ou
nce
per
ng.
0fl
–
per Ib.
50’s
netto
.
Bradford per Ib.
pence
0
/o
Sh.
0/
£
01
.
01
0/t,
$
ets.
0
/s
pence
Q/s
pence
0f f1.
01
f1.
O
‘o
32
1
/s
100,0
.73/-
100,0
62.116
100,0
261.17/-
100,0
36.816 100,0
2325
100.0
55,00
100,0
29,50
100,0
34.70
100,0
12,-
100,0
28
1
16
89,3
8616
118,5
58.11-
93,5
290.1716
111,1
31.116
85.3
17,55
75,5
47,25
85,9
24,75
83.9
28.46
82.0
11,61
96,8 26
3
/4
83,3
73/-
100,0
55.141-
89,7
290.41-
110,8
24.4
–
66,4
17,50,
75,3 48,50
88,2
26,50
89,8
.40,43
116,5 11,48
95.7
26
1
/,6
81,1
66/-
90;4
63.16/
102,8 227.51
86.8
21.11-
57,8
20,00
86,0 51,50
93,6
30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
24
7
1,6
76,2
7016
‘
96,6
75.141-
1219
203.156
77,8
23.51-
63.8
19.15
82,4
39,-
70,9 25,25 85.6
32,25 92,9
10,60
88,3
17
1,
/,6
55,4
67/-
91,8
54.131- 88,0
142.51-
543
18.116
49,6
13,55
58,3
26,75
48,6
16,25
55,1
25.36
73,1
9.84 82,0
13
1
1
41,6
55/-
75,3
36.51-
58,4
110.11-
42,0
12.11-
33,1
8,60
37,0
21,50
39.1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71.8
20
1
5/1
65,3
7216
99,3
71.916
155,1
174.131-
66.7
21.111-
59,4
17,15
73,8 29,50
53,6
19,25
65,3
26.63
76,7
10,11
84,3
201
62,6
7216
993
71.1216
115,4
174.41-
66,5
21.41-
58,2
15,45
66,4 28,50
51,8
17,75
60,2
24,50
70,6
10,21
85,1
19
1
/s
59,5
701-
95,9
68.1916
111,1
165.18/-
63,4
18.161-
51,6
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9
24,-
69,2
10,21
85.1 19
9
116
61,0
6716
92,5 61.31-
98,5
16L17/6
61,8
1.616
50,3
16,45
70,8
27,25
49,5
17,25
58,5
24,13 69,5
10,21
85,1
18
1
1,6
59,0
‘
67i6
92,5 53.91-
86,1
145.-)-
55,4
17.161-
48,9
16,50
71,0 28,75
52,3
18,00
61,0
2625
75.6
10,21
85,1 16
1
116
50,0
6716
92,5
50.1 6
80,7
136.46
52,0
17.191-
49,3
14,50
62,4
27,75
50,5
17,50
59,3
2663
76,7
10.21
85.1 16
49,9
6716
92,5
48.21-
77,5
134.1716
51,5
18.31-
49,8
13,10
56,3 27,00
40,1
16,75
56,8
24,25 69,9
918
76.5
16
3
/
51,0
651-
89,0 47.151-
76,9
135.56
51,7
18,61-
50,2
11,95
51,4
27,25
49,5
16,50
55,9
24,88 71.7
9.28 77.3
16
11
116
52,0
6316 87,1
46.61-
74,6
132.61-
50,5
17.181-
49,1
1i,-
47,3
27,00
49,1
15,75
53,4
26.50
76,4
939
78,3
16
1
12
51,5
6316
1
87,1
43.-1-
69,3
117.131-
44.9
15.151-.
43,2
10,55
45,4
24,50
.44.5
14,50
49,2
26.25 75,6
9,49
79,1
16
5
/8
51,9
6366
87,1
46.816
74,8
113.16′-
43,5
.15.18 6
43,7
10,85
46,7 24,00
43,6
13,00
44,1
25,25 72,8
9,70
80,8
16)’8
51,9
6316
6
87,1
47.616
76,2
115.31-
44,0
15.516
41,9
9.95
42.8
22,50
409
12,50
42,4
25,
72,0
9,90
826
13
7
/
43,2
6016
82,9
45.716
73,1
116.81-
44,4
14.-16
38,5
10,30
44,3
21,25
38.6
12,00
40,7
24,63
710
10.11
843
12
1
,
38,9
586
80,3
45.116
72,6
117.,-/6 44,7
13.56
36,4
10,95
47,1
21,75 39,5
12,00
40.7
22,50 64,8
10,21
85,1
13
7
/
41,8
586
80,3
45.1
1
6
72,6
122.11
46,6
13.36
36,2
10,90
46,9 25,25
45,9
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
13
1
/8
40,9
586
80,3
42.1516
68,9
113.41-
43,2
12.10
–
34,3
10,25
44,1
24,50
44,5
,
14,50
492
22,25
64,1
10,21
85,1
12
1
.-/,
40,3
5816
80,3
39.66
634
104.171-
40,0
11.106
31,6 9,40 40,4
23.50
42,7
13,00
44,1
21,75
62,7
10,21
85,1
12
7
8
40,1 5816
80.3
36.616
58,5
106.26
40.5
11.1116
31,8
9,10
39,1
22,00
40.0
12,50
42,4
19,13
55,1
10,21
85,1
13
1
)
41,2
5816
80,3
34.141-
55,9
112.516
42.9
12.1516
35,1
9,25
‘
39,8
22,25
40,5
12,50
42,4
20,25
58,4
8,26
68,8
12
13
/,
39,9
5816
80,3
32.151-
52,8
114.196
43,9
11.196
32.9
7,20
31,0
22,25
40,5
12,00
40.7
18,75
54,0
7,_
58,3
13
53
16
41,4
55/6
76,0
30.36
48,6
111.161-
42,7
11.4′-
31,1
6,55
282
20,00
36,4
11,00
37 ,3
18-
519
6,50
54,2
13
13
116
43,0
46-
63,0
28.216
45,3
101.1j6 38,6
10.96
28,8
6,30
27,1
19,50
35,5
10,75
36,4
1750
50.3
6,65
55.4
141/
45,1
4416
61,0
27.196
45,1
102.-!-
39,0
11.51-
30,9
6,40 27,5
19,00
34,5
10,75
36,4
16,75
48,3
6,80
56,7
14’i,
44,6
41 6
56,8
27.6/6
44,2
98.1716
37,8
I0.161
29,6
6,30
27,1
16,25
29,5
9,00 30,5
—
–
6,95 57,9
l37/
43,2
41 6
56,8
27.14/6
44,7
98.18/-
37,8
10.14/-
294
6,65 28,6
16,50
30,0
9,00 30,5
11,63
33,5
7,10 59,2
14
43,6
41 6
56,8
26.4′-
42,2
99.216
37,9
10.51-
28.1
6.90
29,7
16,25
295
9,00
30,5
11,75
33,9 7,25
60,4
1311
4
42,8
441-
60,3
24.181-
40,1
96.61-
36,8
9.91-
25,9
6,90
29,7
16,50
30,0
8,75
29,7
10,25
295
7,40
61,7
40,9
45/-
61,6
23.81-
37,7 84.1516
32,4
8.1616
24,2
6,25
26,9
16,50
30,0
9,00 30,5
9,25
26,7
7,40
61,7
1251s
39,3
44′-
60,3
21.61-
34,3
89.1316
34,2
8.
/-
22,0
5,80
24,9
15,75
28,6
8,25
28,0 8,88
256
7,40
61,7
12
5
/
39,3
44
1
–
60,3
20.126
33,2
84.91-
32,3
7.51-
19,9
5,25
22,6
15,25
27,7
7,75
26,3
9,-
25,9
7,40
61,7
l2
3
/
38,5
42j6
58,2
19.216
30,8
90.1716
34,7
7.316
19,7
5,80 24,9
16,00
29,1
8,50 28,8
9,75
28,1
–
–
12L11
16
39,9
42/-
57,5
22.416
35,8
101.-!-
38,6
7.1716
21,6
735
31,6
15,75
28,6
8,25 28,0
12,-
34.6
5,70 47,5
13
40,5
42!-
57,5
25.8/-
409
109916 41,8
9.1016
26,1
7,75 33,3
16,75
‘30,5
8,75
29,7
13,75
396
5,90 49,2
12
1
/2
38,9
41/-
56,2
22,5/6
35,9
105.1316
404
8.71-
22,9
6,50
280
15,75
28,6
8,50
28,8
14,-
40.3
6,-
50,0
12
7/
38,7
40!-
54,8
21.10/-
346
104.41-
39,8
8.51-
226
6,30
27,1
15,25
11
27,7
8,25
11
280
12,_t4
34,6
6,10 50.8
12
1
/
38,5
40/6
55,5
23.2/-
37,2
10810/-
41,4
8.16/-
24,2
6,40
27,5
15,50
2
28,2
8,25″
28,0
6,10
5,08
12
11
114
39,5
40/-
54,8 211816
35,3
104.181-
40,1
8.31-
22,4 6,15 26,5
15,25
13
27,7
8,25″
28,0
6,10 5,08
11314
36,6
38/6
52,7
21.5/6 34,3
99.181
38,2
7.1316
21,1
5,80
24,9 6,10
50,8
5Sept. 1932
79 K.O.
La Plata.
3)
Tot
Jan. 1928
Weetern;
vanaf
Jan.
1928
tot 16
Dec. 1929
Anierican
No.
21
van 16
Det.
1929
tot 26
Mei 1930
7415
K
.
G.
Hongaarsche,
115 K.G.
Zuid-Russische.
Van
23
Mei-19 Sept.
1932
No. 3 Canada.
S)Noteering
Schotland
5916. 6
)58/
–
.
2)46)11
)I8
10)
25
11)3
“)lO
13)17
14)
15 Nov.
964
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
30
November 1932
grootiug van hun quota gevraagd, daar men reeds over de
toegestane hoeveelheden ‘tot aan het eind van het jaar be-
schikt heeft. Anclere districten maken hiertegen bezwaar
op grond van het feit, dat de mininiu.mprijzen in Schotland
te laag zouden zijn gesteld.
Dc onderhandelingen op dc officiëuze internationale con-
ferentie te Brussel betreffende de markt voor nevenpro-
ducten van de kolertindustrie, waaronder ook briketten,
schijnen een bevredigend verloop te hebben.
Naar verluidt, zou in Nederland de Contiugenteerings-
gedachte van de baan zijis.
Dc prijzen zijn:
Northumberlaud Ongezeefde ………….f 7.25
Durham Ongezeefde ……………………
7.50
Cardiff
2/3
large
113
smalls ……………
.
9:75
Schotsehe gezeef de (Prime Lothiauz) ……..
7,25
Yorkshire gewasschen Singles …………
7,50
Westfaalsche Vetförder ………………,
8.25
Vlamstukken T …………. ..
9.-
Smeenootjes ……………..
8,75
Gasvlamförder ……………
8,25
Gieteokes. …………….. ..11.-
Hollandsche Eierbriketten ………….. ..,
12.50
alles per ton van 1.000 KG. franco station Rotterdam/Am-
sterdam. Ongezeefcle bunkerkolen f.o.b. Rotterdam/Amster-
dam
f 7.20.
Markt opgewekt.
29
November
1932.
UZER.
Er is nog altijd heel weinig vraag naar Lux 3 op de
exportmarkt van ruwijzer. Het prijsniveau is iets gezakt
en wel tot 34 sh. goud fo’o. Antwerpen; de noteering is
evenwel zoo goed als nominaal. De prijs van het Comptoir
belge voor de Belgische markt is zwak. De noteering is
momenteel
275
B. Frs. franco Fr.-Belgische grens. In Frank-
rijk is de toestand vrijwel ongewijzigd; noteering
190-220
Frs. basis Longwy.
In het Cleveland-district is de stemming wat opgewekter.
Er werd voor levering tot einde
1932
verkocht; op. de
exportmarkt werden eenige zaken gedaan. De voorraad ver-
mindert, de verschepingen van de Tees, ook naar Schot-
land, nemen toe. Prijs
5816
fot. hoogoven voor het district;
55/-
fot. Falkirk voor levering in •Schotlaucl.
Het Roheisenverband heeft, voorloopig tot einde Maart
1933,
de Prijzen van ruwijzer voor de Duitsche markt met
6
31k. verlaagd Tengevolge van de luwende vraag op de exportmarkt voor staal, kon de prijs van stafijzer niet 01)
60
sh. goud fob. Antwerpen worden gehandhaafd. De afge-
loopon week daalde hij tot
58
sh.
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTÈN.
Bedrijfsleven en de strijd tegen
de Armoede in Nederland
door Dr. CH. A. VAN MANEN.
Prijs ingenaaid
f
3,-.
Gebonden
f 4,75.
Voor leden der Vereenigiug en geabon-
neerden op het Weekblad wordt dit werk
beschikbaar gesteld tegen den prijs van
f
2,50 ingenaaid en
f
4,- gebonden.
Bestellingen richte men tot het Secretariaat van het
Instituut, Pieter de Uoochweg 122, onder gelijk-
tijdige remise per postwissel of op postchèque-
en
girorekening No. 8408,
Rotterdam.
Vervolg STATISTISCH OVERZICHT VAN GROOTHANDELSPRIJZEN
–
DIVERSEN
KOLOMALE PRODUCTEN
INDEXCIJFERS
VURENHOUT
RUBBER’)
SUIKER
KOFFIE
THEE
Bruto-
gewicht v. d.
‘0
.
IE
basis
7″
f.o.b.
Zweden:
Standaard
.
Ribbed Smoked
Witte kristal-
Robusta
Afi. N.I. theev.
COPRA
Ned.-lnd. f.m.s.
buit, handel
1′
Finland
Sheets
suiker loco
R’damA’dam
Locoprijzen
Rotterdam
A’dam gem. pr.
Java- en Suma- per
100
K.G.
Nederland
1925= 100
perstandaard
van
4.672
M.
loco Londen
per Ib.
per 100 K.G.
per
5,5
K.G.
tratheep.IJ,KO.
Amsterdam
In-voer
Uit-
voer
1
ee
L).’
2
/
0
10
Sh.
0
10
fi.
01
ets.
01
ets.
0
10
f
01
1925 159.75
100
2111,625 100,0
18,75
100,0
61,375
1000
84,5
100,0
35,87′
100,0
100
100
100,0
100,0
1926
153.50
96,1
2′-
67,4
17,50
933
55,375
90,2
94,25
111,5
34,
–
94,8
112 128
93,2
92,9
1927
160,50
100,5
116,375
51,6
19,12′
102,0
46,875
76,4
82,75
97,9
32,62
5
90,9
113 116
95,4 89,5
1928 151,50
94,8
-/10,75
30.2
15,85
84,5
49,625
80,9
75,25
89,1 31,875
88,9
118 128
96,4
87,6
1929
146,00
91,4
-110.25
28,8
13,-
69,3
50,75
82,7
6925
82,0
27,37
5
76,3
122 132
91,6
82,6
1930 141,50
88,6
-15.875
16,5
9,60
51,2
32
52,1
60,75 71,8
22,625
63,1 124
135
75,5
69,4
1931
110,75
69.3
-‘3
8,4
8.-
42,7
25
40,7
4250
50,3
15,375
42,9
117
J36
62,6 57,9
Jan.
1930 147,50
93,9
-/7,375
20,7
11,670
62,3
35
57,0
60,50
71,6
26,875
74,9
128 136
84,5 76,9
Febr.
147.50
92,3
-/8
22,5
11,40
60.8
35
57,0 58,25
68,9
26,375
73,5
112 126
81,3
75,2
Maart
147,50
92,3
-17,625
21,4
10,70
57,1
35
57,0 62,25
73,7
25,25
70,4
125
131
78,7
74,2
April
,
147,50
92,3
-/7,375
20,7
10,55
56,3
35
57.0
59,50 70,4
26,12′
72,8
115
127
78,7
72,8
Mei
145,00
90.8
-16,875
19,3
9.80
52,3 34,75
56.6
58
68,6 25.50
71,1
132
132 76,1
72,0
luni
145.00
90.8
-/6.125
17,2
9,770
52,1
33
53,8
58
68,6
22,87
5
63,8
131
133 76,1
70,4
juli
142,50
89,2 -15.625
15.8
9,27
49,5 31,50 51,3 55,50
65,7
2175
60,6
138
141
74,2
69,3
Aug.
142,50
89,2
-14,875
13.8
8,50
45,3 29,50
48.1
55,25
65,4
20-
55,7
129 145
73,5
67,9
Sept.
140,00
87.6
-14,125
11,6
7975
42,5 28,25
46,0 59,50 70,4
19,25
53,7
122 126
72,3 65,4 Oct.
132,50
82.9
-14
11,2
8:62
5
46.0
29
47,3 66.50
78,7
18,75
52,3
128 152
71,6
64,6
Nov.
,,
130,00
81,4
-14 375
12,3
8.75
46,7
29
47.3
68,25
80,8
19,37
5
54,0
121
139
71,0
63,3
Dec.
,,
130.00
81,4
-14.375
12,3
8,20
43,7
29
47,3 66,75
79,0
19,-
53,0
105
129
69,0
61,3
lan.
1931
125.00
78,2
-/4,25
11,9
8,20
437
28
45.6
66,25
78,4
18,25
50,9
121
132
67,7
59,2
lebr.,,
12500
78,2
-13,875
109
8,20
43,7
26,25
42,8 53
62.7
18,12
5
50,7
96
121
67,1
59,4
Maart
,,
125.00 125,00
782
78,2
-13,75
10,5
8.30
8,57
5
44,3
45.7
25,50
41,5
45 43
53.3
50,9
18,62
5
17,50
51,9
48,8
107
110 140 138
66,5 65,8
59,1
58,4
April
Mei
luni
125.00
110,00
78,2 68,9
-13,125 -13.125
-13,125
8,8
88
8,8
8,50
8,575
45.3
24,75
25
25,75
40,3
40,7
42.0
40.25
39,50
47,6 46.7
15,37
5
14,12
5
42,9 39,4
114
127
141
133
65,8
64,5 56,8
56,8
juli
110,00
68.9
-13
8,4
8,770
45,7
48,6
27
44,0
38,25
45,3
15,-
41,8
138 153
62,6 55,8
Aug.,,
100,00
62,6
-/2,5
7,0
7,90
42,1
25,50
41,5
38,50
45,6
14,12
39,4
122
142
60,6
55,6
Sept.
100,00
62,6
-12,375
6,7
7,525
40,1
23,75
38,7
37,50
44,4
13,37
5
37,3
125 146
58,7
58,1
Oct.,,
100,00
62,6
-12,375
6,7
7,55 40,3
23
37,5
37,75
44,7
13,25
36,9
119 146
58,7 58,5
Nov.
10000
62,6
-12,25
6,3
7,15
38,1
23
37,5
37
43,8
13,75
38,3
113 132
58,7
58,8
Dec.,,
82.50 51.6
-12,25
6,3
6,75 36,0 23
37,5
35
41,4
12,75
35,5
115 114
.54,8
58,8
lan.
1932
82,50 51.6
-12,125
6,0
7,35 39,2 23 37,5
32
37,9
13.12
5
36,6
103
107
54,2 58,4
lebr.
82,50
51.6
-/2
5,6
7,05 37,6
23
37,5
30
35,5
14,50
40,4
86
III
53,5 59,8
Maart
7000
43,8
-11,625
4.6 4,2 6,25
33,3 31,5 23
23
37,5 37.5
31
29,25
36,7
34,6
14,75
14.-
41,1
39,0
87
89
116 110
52,9 51,6 58,3 56,0 April
Mei
70,00
70,00
43,8
43,8
-:1,5 -/1,5
4,2 5,90
5,625
30,0
23,50
38,3
30,25
35,7
13,25
36,9
89
107
51,0 54,0
,,
70.00 43,8
-:1,375
3,9
6,30
33,6
24
39,1
28,50
33,7
12.37
5
34,5
101
116
50,3 52,5
j
uni
uli
67,50
42,3
39,4
-11375
3,9
670
35,7
35,1
24
24
39,1
23,75
22,75
28,1
26,9
12,375
12,375
34,5 34,5
100
95
112
105
49,0 48,4
53.7 55,3
Aug.
Sept.
Oct.,,
63,00
60,00
63,50
37,6
39,7
-/1,75
-12,125
-11,75
4,9
6,0
4,9
6,57
5
6,525
6,325
34,8
33,7
25,25 26,50
39,1 41,1
43,2
2375
28,50
28,1
33,7
12,75
12,37
5
35,5 34,5
96
104 112
127
49,0 49,7
57,1
55,4
7Nov.
63,5Ô
39,7
:J1,75
4,9
6.-
32,0
’25
42,4
30,75
2
)
36,4
12,25
34,1
14
,,
,,
21
,,
,,
63,50 63,50
39,7
39,7
-11,875
-/1,75
5.3 4,9
6.-
.
‘
6,-
320
320
25
.24
42,4
39,1
.
12,37
5
12,25
34,5
341
28
,,
,,
63,50
39,7 -11,75
4,9
5,50
29,3
24
39,1 11,75
32,8
t) Jaar- en maandgem. afger.
op
ijs
pence.
2)
10
Nov.
N.B.
Alle Pondennoteeringen vanaf
21
Sept.’31 zijn op goudbasls omgerekend