5
eerder
tel winnen aan
ands produkt,
een e angrij e in icator voor de groei
van een economie, was in het eerste
kwartaal in volume 1,9% groter dan een
jaar eerder. De groei werd eerder
geraamd op 1,3%. In de eerste helft van
dit jaar was de toename van de industriële produktie de grootste na de eerste
helft van 1990. Mei: name in de elektrotechniek en de chemie trekt de bedrijvigheid aan. Het vertrouwen van de consument in de ontwikkeling van de
economie is in augustus voor het eerst in
48 maanden weer positief. Ook de
arbeidsmarkt verbetert iets. Het aantal
door uitzendkrachten gewerkte uren
groeit weer en de langdurige daling in
het aantal vacatures is omgeslagen in een
stijging. De dalende
treerde werklooshei
aantal uitgesproken
slotte was in juli
in de overeenkomst”
Grote parallellen
en Nederlandse conjunctuur
Het volume van
lands produkt (bbp
Bondsrepubliek Du
duid als West-Duits
e
kwartaal van 1994
ten opzichte van ee
land groeide het bb
zelfde percentage. Het volume van de
consumptie door g
Duitsland gegroeid
n
opzichte van het ee
1993. In ons land was dat 2,5%. Duitse
consumenten hebben belastingverhogingen achter de rug en zijn daardoor voorzichtiger in hun uitgaven. Het volume
van de bruto investeringen in vaste activa
is in het eerste kwartaal van 1994 in
West-Duitsland 0,4% gedaald. In de
voorgaande kwartalen waren de dalingen
veel sterker. Voor 1993 als geheel
bedroeg de daling bijna 7%. De investeringen in woningen hebben zich tegendraads ontwikkeld. De bouw van woningen in West-Duitsland is, mede onder
invloed van een flinke immigratie, de
afgelopen jaren fors gegroeid. Zelfs in
recessiejaar 1993 werden 3,5% meer
woningen gebouwd dan het jaar ervoor.
Volgens het Statistisches Bundesambt is
het volume van de uitvoer van goederen
in 1993 gedaald met ruim 5%; voor de
invoer van goederen is een daling van
11,5% genoteerd. In het eerste kwartaal
van 1994 gaat het een stuk beter: 7,1 %
groei van de uitvoer van goederen en
1,7% invoergroei (beide groeicijfers t.O.V.
1993-1). In deze cijfers is de handel met
de voormalige DDR begrepen. Het blijkt
dus dat de recente economische ontwikkeling in Nederland veel overeenkomsten
vertoont met die in West-Duitsland.
schil tussen de economische neergang
van begin jaren tachtig en die van vorig
jaar is de ontwikkeling van de regelingslonen en de prijzen. Vergeleken met de
forse stijgingen in het begin van de jaren
tachtig zijn de groeicijfers over 1993 relatief bescheiden.
Figuur 1. Bruto binnm14nds produkt Duits14nd (west) en
Netkr14ná, indexcijfers, 1980 = 100, volume seizoen gecorrige
lOS
De recessies vergeleken
Vergeleken met de recessie van begin
htig is de economische dip van
scheiden. Vanaf het vierde kwar1981 tot en met het eerste kwar1983 werden voortdurend dalingenomen (steeds
vereenkomstige
der). De groeicijfers
s geheel bedroegen
en -1,4%. In het
1983 was er een
g met een stijging
van 2,3%. Over 1983 als geheel nam het
e economische dip
van 1
n in het eerste
name van het
volume van de voortgebrachte goederen
93 als geheel nam
0,4%. In het eerste
jkt de economie de
jk terug te vinden.
erste trimester van
1994
lumestijging 1,9%.
Van de onderscheiden bestedingscategorieën kenden de bruto investeringen in
vaste activa begin jaren tachtig de grootste achteruitgang. Ook in 1993 vielen de
investeringen het sterkst terug. De achteruitgang vorig jaar (-2%) was echter
veel minder fors dan in 1981 (-10%) en
1982 (-4%). Het volume van de uitvoer
van goederen en diensten was in het
begin van de jaren tachtig de enige categorie die geen significante daling toonde.
Ook vorig jaar was de uitvoer de motor
van onze economie. Van alle bestedingscategorieën kende de uitvoer de grootste
stijging (+1,7% ten opzichte van 1992).
In het eerste kwartaal van 1994 trekt de
groei zeer fors aan. Een opmerkelijk ver-
Figuur 2. Bruto binnenl4nds produkt en invoer (volume),
procenten jaarmutaties
t.O.
v. voorga4nJ jaar
8
Figuur 3. Consumptie, investeringen en uitvoer (volume).
Procentuele jaarmuraties
t.O.
v. voorgaandjaar
–
………….. ,
-;jo-“”I
‘t
.-.1tcJllIIl,.._~
-n–……… ‘
Hij~.
‘0’
0Verie0–. (-.
~
__ “uH.’
oWo!L}
I … ….
iIe
~~
…w..,fê
f-.P.,.; :
:….’
.Iitq~
–
~:..J _, ~~
k~.X£;;
Ii –
-~6~.f:e~i~.~~’_.
‘… :
–
.~<
~==~~~_;!~ilt~Jtcl>”‘~
j~:i?’:Ci7ftnHf~.ttf;k’
‘-
‘Ii,.d.–.
-~i’
ft
‘
1’0 – ie–J-~. – •
:~:l/:.3′,.-
‘::~._.,1tlIJiIstde – :.’-“
:,y.~ •• -:.;.;
~.-‘\f
.&tk -t:~~.,,~.;:’~;,~~!
~~Pt::-:~){?~.~t~i;\f>
n_nt:4~’:’
è_
_-< __ _,,-::_~:.:~:
ó
………. ..-.-lil
0.1-
.-”’Njbll”’- —
<>’
“<‘
~.-
-E.;.:: .~ •
.~~~;~J~Â¥Ji~~G~~
-I
n.
I
.4
.. 1.Z
.10
0.4
Dl
BSD 31 – 8 – 1994
11