■ Corine Hoeben (COELO)
De enige echte belastingen die de provincies heffen zijn de opcenten op de motorrijtuigenbelasting. De provinciale opcenten worden betaald voor personenauto’s en motorrijwielen, niet voor bestelauto’s, vrachtauto’s of bussen. Het tarief is een percentage van de hoofdsom van de landelijke motorrijtuigenbelasting zoals die gold per 1 april 1995 – de provinciale belastingopbrengst verandert dus niet als het Rijk de motorrijtuigenbelasting verhoogt – en is afhankelijk van het gewicht (hoe zwaarder hoe hoger het tarief), het soort voertuig (bijvoorbeeld auto of motor) en de soort brandstof (diesel is duurder).
Het tarief dat provincies mogen heffen is gemaximeerd. In 2018 is het maximumtarief 111,8 procent, maar de provincies blijven hieronder: het tarief varieert in 2018 van 67,9 procent in Noord-Holland tot 92,0 procent in Drenthe. Het gemiddelde tarief is 80,0 procent, 0,1 procent lager dan vorig jaar.
De figuur laat echter zien dat de opbrengst wel stijgt met 2,2 procent in 2017, en dat in vrijwel alle jaren de opbrengst sterker stijgt dan de tarieven. Dat komt doordat er meer personenauto’s komen, en deze ook zwaarder worden. Het jaar 2013 vormt hierop een uitzondering, want toen daalde de opbrengst ondanks een gemiddeld hoger tarief. In 2013 hoefde voor zeer zuinige auto’s geen motorrijtuigenbelasting te worden betaald, waardoor de provincies hier ook geen opcenten voor ontvingen. In 2014 is deze vrijstelling alweer vervallen.
Gemeenten stellen hun ozb-tarieven doorgaans neerwaarts bij als de WOZ-waarden sterk stijgen. Provincies lijken hun tarieven echter niet te corrigeren voor de ontwikkeling van hun belastinggrondslag. Het ligt niet voor de hand dat het aantal motorvoertuigen en hun gewicht een sterk verband vertonen met de middelen die provincies nodig hebben om hun taken te vervullen. Wegen vormen immers maar een klein deel van het provinciale takenpakket.
Een betere verklaring voor de constante tarieven is dat verhoging van de belastingopbrengst niet op weerstand stuit, omdat weinig mensen beseffen dat zij provinciale opcenten betalen, laat staan hoeveel. Opcenten worden immers tegelijk met de motorrijtuigenbelasting geheven, waardoor zij weinig zichtbaar zijn.
Auteur
Categorieën