■ Piet Rietman (ABN Amro)
Het minimumloon is gekoppeld aan de uitkeringen en is bovendien van invloed op de rest van het loongebouw, met name de onderkant. Daardoor zijn wijzigingen in het minimumloon goed terug te zien in de consumptie, maar bijvoorbeeld ook in overheidsuitgaven en in problematische schulden van huishoudens.
De hoogte van het minimumloon is gekoppeld aan de cao-loonontwikkeling. De ramingen van het Centraal Planbureau in september (MEV) en maart (CEP) van de cao-lonen worden hiervoor gebruikt. Deze ramingen waren de afgelopen tijd meestal hoog genoeg om het minimumloon halfjaarlijks minimaal één procent te laten stijgen. Genoeg om de inflatie voor te blijven.
Voor prognoses die ernaast zitten, voorziet de Wet minimumloon in een correctiemechanisme: het ‘na-ijleffect’. De te hoge of te lage stijging van het minimumloon wordt dan gecorrigeerd in het halfjaar daarna. Zo lijkt de halfjaarlijkse stijging van het minimumloon niet altijd in de pas te lopen met de cao-loonontwikkeling, maar is dit over een langere periode toch wel zo (figuur).
Door de coronacrisis komt er op 1 januari 2021 een stevig na-ijleffect aan. De raming van maart 2020, één week voor de crisis, ging namelijk nog uit van 2,9 procent loonstijging in 2020. In september 2020 werd dit bijgesteld naar 2,5 procent. In combinatie met een loonprognose voor 2021 van 0,8 procent of lager zou het minimumloon gedaald zijn. Maar die loonprognose werd bijgesteld naar 1,4 procent. Volgens mijn berekening stijgt het minimumloon daardoor van 1680,00 euro nu naar 1684,80 euro in januari 2021.
Deze minieme stijging zal in oktober, bij de officiële bekendmaking, ongetwijfeld zuurstof geven aan de discussie over de hoogte van het minimumloon. Wie niet kijkt naar de momentopname maar naar de langere termijn, zal zien dat de gemiddelde ontwikkeling over heel 2020 en 2021 gewoon de loonontwikkeling volgt.
Een cao-loonprognose die eens per half jaar wordt aangepast, en de correcties die daardoor nodig zijn, is niet meer van deze tijd. Gebruik van realtime-prognoses kan afwijkingen zoals in deze figuur voorkomen. Los daarvan zijn er overigens voldoende argumenten voor handen om het minimumloon generiek te verhogen.
