9 AUGUSTUS 1922
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN
Economischm-iSta
*
tistische
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
7E JAARGANG
WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1922
No. 345
INHOUD
HET
ila
INTERNATIONALE KATOENCONGRES EN DE 8-1JRIGE
WERKDAG
door
Joan Gelderman ………………..
De Russische Jungle IV (Slot) door
J. E. Cohen ,Stuart..
De Geldelijke Uitkomsten van het Staatsspoorweg (S.S.)-
bedrijf in Indië II door 8.
A.
Reitsma …………..
Londensche Correspondentie……………………..
AANTEEKENINGEN:
Stukken op naam of stukken aan toonder? door
E.
Gos-
8chalk
……………………………….
Indexcijfers van Oceaanvrachten ………………
BOEXAANKONDIGING:
Cari A. Schaefer, Dipi. Kfrn. Dr. Ter. pol.: Klassische
Valuta Stabilisierungen und Ihre Lehren für Deutsch-
land, bespr. door
Mr. Dr.
A.
Spanjer …………
MAANDCIJFERS:
Emissies in Juli
1922 ……………………….
Rijkspostspaarbank …………………………
Postchèque ‘en Girodienst ……………………
Giro-omzet bij de Nederlandsche Bank………….. Giro-kantoor der Gemeente Amsterdam …………
Productie der Kolenmijnen……………………
Handelsbeweging over de maand Juni
1922 ……..
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN …………….704-
Geldkoersen.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.
Goederenhandel.
Bankstaten.
Verkeerswezen.
INSTITUUT
VOOR ECONOMiSCHE GESCHRIFTEN
Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J. Bruins.
Assistent-Redacteur voor het weekblad: D. J. Wan8ink.
Secretariaat: Pieter de Hooghweg 1, Rotterdam.
Aangeteekende stukken: Bijkantoo’r Ruige Plaatweg 87.
Telefoon Nr. 8000.
Postchèque-
en
girorekening
Rotterdam No. 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 25,-
per jaar. Losse nummers 50 cents.
Leden en donateurs vani het Instituut
ontvangen
het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande’
ontvangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij bonrne-
ment volgens tarief. Administratie van abonnementen
en advertenties: Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage.
8 AUGUSTUS 1922.
De geidmarkt bleef de geheelé ‘week nog ‘vrij ‘krap.
Vooral voor ‘wissels was aanvankelijk weinig geld
beschikbaar, zoodat Dinsdag en Woensdag. tot 314 pOt.
betaald werd. Daariia kwam eenige ontspan-ning, zee:
dat voor 3½ en 3 pOt. afgedaan werd, waarna heden
weder ‘voor 2 pOt. geld .bescLhikba’ST, was. ProloflgatiQ
noteerde aanvankelijk nog 314 pOt., miaar werá later
weder ‘voor 214 pOt. ‘aa’ngebcsdn.
*
*
De stijging ‘van
f
29,7 mihioen, idiedle pont binnen-
landsdhe iwissels op den weekstaait van ‘de Nederland
–
anke Bank te zien geecf t, komt voer rreiwetg ‘het groot-
nte gedeelte ‘voor rekening van den Staat. Het ‘bedrag
der rechts4reeks bij de Bank geplaatste .schatkistpro-
messen liep in de a.fgeioopen ‘wedk ‘van
f 6
million
tot
f
34 rmillioen op. Daar echter de Ibeleenin
g
gen
tegelijkertijd met niet minder ‘dan
f
30,8 niillioen
terugliepen, ‘blijken de credieteisch’en van het bedrijfs-
leven per saldo zeer aanzienlijk te izijn iazEgenolmien.
De post papier op het du.itenland vertoont een stij..
ging ‘van
f 10
znillioen. Deze stijging correspondeert
‘voor het grootste gedeelte mOt de ‘daling ‘van
f
12 mii-
heen, die de diverse rekeningen op de actief’zijde der
bala.ns te zien geven. Voer de reste’ereri,de
f
2 miilioen
laat de afueming van iaatstbedoelden ‘post zich waar-
.sohijnlijk igrootendeels uit ‘verkoop van dollars ‘ver-
‘klaren.
De ‘biljerttencircui’atie nam met
f 6,9
tmillioen af.
Daar de rekeningco’u.rant-sal’di ‘tegelijkertijd slechts
met
f
1,4 ‘miljoen vermeerderden, nam het beschïk-
baar metaaft’s’aid’o wederom eenigszins toe.
*
e
*
Ook deze week stond de wisselnarkt weder sterk
onder den ‘invloed van ‘de politieke verwikkelingen.
1arken waren ook nu weder sterk .aang&ooden en
kwamen op een nieuw la’a’gterecord. Donderdag vroeg
werd voor 2814 afgedaan; daarna trad een licht her-
stel in, maar de stemming ‘bleef twijfelachtig. Obk
Parijs en België rwaTen weder zeer koortsachtig. Het
slot ‘was •echter over het algemeen ‘vasrter.
LONDEN, 5 AUGUSTUS 1922.
Gedurende d:e dgeloopen week heersch’te iaan de
geidmarkt een levendige vraag en op Maandag den
Slsten en opnieuw op Donderdag bleek het aanbod
aan de open ‘markt ontoereikend en werden flinke be-
dragen bij de, Bank ‘of Engl’and -voor een week tegen
314 pOt. opgenomen. De overige dagen was de positie
ruimer; daggeld was verkrijgbaar tegen 114-2 pOt.,
terwijl 7-daags geld
op
114 pOt. fbleef.
In verband hiermede waren de diconto’s honger,’
hoewel de onietten ‘aan deze markt gerifig wardn. –
2-maands ‘hankaccepten 114_15/io pOt.
–
,,
,,
,,
227io
–
,,
,,
2-2z
6-
,,
,,
,,
214 pOt.
BIz.
692 694
696
698
700 700
701
702
702
702 702 702 702 703
-710
692
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9 Augustus 1922
HET 11E INTERNATIONALE KATOEN-
CONGRES EN DE 8-URiGE WERKDAG.
Ven. 14-16 Juni ii. is te Stockholm
de
iiie Inter-
iruaitic,’nade Qond’er.eutje van Katoenjntdius’tjrjeelen ge-
honden, ‘die, evieiia.ls de vorige :bijeenkoinisten van dien
aard,
zeer ‘diruk beoeht was. De eerste conieirentie
h’a,d in 1904 in Zür.ioh plaats, daarna ¶wer,d’en tot en
met 1911 in verschillende Europeesche handen jaar-
ijks dergelijke congressen geortgainiiseerdj. Men kwam
toen tot cie-tuigiing, dat het moeilijk werd elk
jaar ‘nieuwe onderwerpen, ‘diie de algemeene belainig-stelling -vian ‘de katoenjinid’ust’rie waard waren, op de
agenda te ‘plaatsen, aoodat men hij derse 8e bijeen-
komst -te Barcelona ‘het ‘besluit nam voortaan slechts
om de twee jaar ‘te confereenen. ELelt 9e coingries ‘had
daarop in. 1913 te ‘Soheveniintgen ,plaiajts, terwijl daar-
na idooT dei rwereldooilo,g gedurende vele jaren geen
gelegenheid tot .intomnarbio’niade sameniw.erkirng was.
Na het sluiten van den ‘svapenstilstand trachtte de
,,Lnter’niationai Fedena’tioui ei M’aetier Oorbton Spin-
ners and IVLasaufacturers’ Assnci’a’bi’on’s”, waarvan het
bureau in Mancjhesiter is gevestigd, de ternajtion’aihe
betrekkingen weer te herstellen en had de 10e con-
ferentie in Juni 1920 ‘te Züriclh ‘plaats. Hier waren
alleen de geallieerde en ,neutr:ale ianid;en .tegenjwoor-
dag, ‘daar de vereenigtiingen ‘der eenstirale handen gedu-
rende den oo’rliog hun
i
ba
in
d met de I.nteimnatio,naie
Federatie [hiahclden veirbrelken. In venbaui imet dit feit
en den ailgemeenen wensch om weer soo spoedig mo-
gelijk deze betrekkingen op te vatten, . werd besloten
het volgende conigres zoo mogelijk weer in een neu-
traal ‘land.’ te horujdien en
r
w
-e
r
d die debetr’effende u±t-
‘n’oio’diging voor een congres in Stockholm in 1922
door de Zweedjscdie Vereeni’ging van K’atoenin’dur-
trieelen duS in Züricih dankbaar aanviajar’d. Dit con-
gres heeft nu, uooaJs .herbeven vermeld’, van 14-16
Juni jl. in Stockholm plaats gevonden en ‘het is thans
de bedoeling eenige mededeeuinigen te doen omtrent
een der daar behandelde pnna’ten, dat ook voor ‘andere
midnstrieiIL van belang ijs. Over het ialgemeen ‘zijn de
katoen dus’tir’ieelen in vele landen eenigminis scep-
tisch, gestemd over ‘het ‘practische nut, dat deze
mi-
terin’ational.e bijeenkomsten opleveren. Zij erkennen
volkomen, dat het bijwonen van een dergelijk con-
gres in verband met de daaraan ‘veelbonden feestelijk-
heden, in den Tegel zeer aaingenaaim is, ‘dat men
ook wel melt verschillende personen uit ‘andere lairi,dien
kennis maakt, die bijna steeds in dezelfde iu’diustrie
werlkzaaim izijn, weLke kennismaking dus ‘diikiwijls zeer
interessant kan zijn, doch zij ‘meenen, dat d’e inter-uationiaile samenwerking dan’ ook niet veel verder
moet gaan en dat er dus van de uitgebreide discussies
en de verschillen-die besluiten, idie daarna dan aan-
genomen worden, in den ‘regel weinig terecht komt.
Men moet da echter niet vergeten, dat dergelijke
besluiten niet nijs bindend Ibeschoruwdi belh’o’even te
worden, doch dat het meer de ibed’oseliirnjg is, deze door
dc Intern’ati’oqa’a,l’e Ft*iea-atie ter kennis van de aan-
gesloten vereenijginigen ‘te brengen, opdat elke ver-
eenigijug in ‘zijn eigen land kan trachten deze rten
uitvoer te ‘brengen in noover ‘dit strookt met de oega-
nisatie in het eigen land’. Het spreekt vanzelf, dat
besl’uijten omtrent de wensch’eiijkheid van ‘de be’voecle-
ring van de ‘katoencult’uur van groot belang zijn voor
landen met igroote koloniën in ‘de voor diie culjtaauir
gesohikte ‘wereldis’treken, doch idat ib.v. laiiden ‘als
Z’w’itserlaind en Tsjec’h’o-Slo,w,arkye voor ‘de bevordieritnig
der katoen’cultuur in eigen land niet veel kunnen
doen.
Een der voornaamste punten van de agenda in
Stockholm was de bespreking van den invloed van den
8-urigen arbeidsdag op de productie in de katoen-
fabrieken. In verschillende kringen bestaan daarover
nog geheel verschillende voorstellingen. Bij de zeer
krachtige iirgumenten, die in’ vele Europeeschè landen
na het sluiten van den wapenstilstand in November
1918 voor de 48-urige werkweek werden aangevoerd,
werd de invloed van dezen korteren arbeidsduur op
de productie van werknemerszijde in vele gevallen
als van zeer secundair belang voorgesteld. Men beweer-
de dikwijls, dat met wat betere fabrieksorganisatie
en eenige meerdere inspanning van de
zijde
der werk-
lieden in vele gevallen wel een hoogere productie te
bereiken zoude zijn en dat bovendien de arbeidsiust
in den korteren werktijd ook grooter zoude zijn, waar-
door
.
dan verder een gedeelte van het verlies in pro-
ductie ingehaald zou kunnen worden. Ook in ons
land
zijn
v66r de invoering der Arbeidswet-Aalberse
dergelijke beweringen dikwijls geuit, niet alleen door
de werkliedenorganisaties en hunnevoormannen, doch
ook door vele politieke leiders in en buiten de Kamers.
Van de zijde der industrie was hiertegen toen weinig
in te brengen, men kon wel zeggen, dat men niet
geloofde aan een opvoering van de uurproductie in
de katoenspinnerijen, waar de machines
bijna
steeds
doorloopen en ‘men in enkele gevallen zelfs 98 ‘pOt.
van de theoretische productie haalt, doch men sprak
dan bijna steeds alleen uit eigen ervaring en betrouw-
bare cijfers omtrent de productie der geheele indus-
trie waren toen niet beschikbaar. Illet is iclaaxom
,
nu
wel interessant eens te ‘zien, wla’t ‘de ervaring van in-
dustrieelen in andere landen ons uit hun practijk kan
leeren over den invloed van den 8-urigen werkdag op
de productie in de katoenindustrie.
Wat de ‘sipianerijen betreft, ‘diaa’riv oor is voor bert
congres te Stockholm een artikel geschreven door den
heer ‘H’zrold 011ff, secretaris van de Olidhaim. Mart.er
Cotton Spinners Association.
In de spinnerijen van het Oldham-district werd in
1914 nog 55Y2 uur gewerkt. In de latere oorlogsjaren
werd’ deze ‘werktijd geregeld’ ingelkort wegens gb’rek
aan ruwe katoen, doch na den wapenstilstand werd
weer 55Y2 uur gewerkt tot 21 Juni 1919. Daarna werd
vanaf 14 Juli d.a.v., di
ner
overleg met ‘de ‘airlbeuidbrs-
organisaties, die eerst 44 uur per week wilden werken,
de werkweek op 48 uur gebracht, welke, werktijd ook
thans nog gehandhaafd wordt, ofschoon daarop in
Engeland geen
wettelijke
bepalingen ‘bestaan. De ihee,r
Cliff heeft gegevens ontvangen van meer dan 200
spinnerijen in het Oldham-district en komt dan tot
de volgende vergelijking:
Mule-spinnerijen
(166
fabrieken).
Werktijd
.
e
Juni
1919 55u.
12.161.356
8.121.087
33.5
22.4
Juli
1919 48
,,
12.889.375
7.517.209
33.8
19.7
-11.9
0
/o
Ringspinnerijen
(60
fabrieken).
Juni
1919 55u. 1.790.176 2.069.457 28.6 33.-
Juli 1919 48
,,
1.902.152 1.936.207 29.1 29.6
1
-10.25
0/,
Bij een’ achteruitgang van den werktijd van 13,51
pOt., komt men dus tot een vermindering in de pro-ductie van resp. 11,9 en 10,25 pOt., waarbij men in
aanmerking moet nemen, dat de
werkelijke
achteruit-
gang door het fijnere nummer nog iets grooter is.
Waar echter in den zomer van 1919 de toestanden in de katoenindustrie in Lancashire nog verre van nor-maal waren, omdat men nog steeds groot gebrek aan
geschoolde arbeiders had en men dus toen volgens
den heer Oliff nog in een periode van ,,recons’tructie”
verkeerde, heeft deze ook nog de volgende vergelijking
gepubliceerd:
Mulespinnerijen
(172
fabrieken).
Werktijd
v
1
:..
13.259.922
9,324.011 34.9 24.5
1914 55u
……
1922
48
,
…..13.474.846
8.168.062-j
33.3 20.2
-17.54
0/
Ringspinnerjen
(56
fabrieken).
1914 551
u……
1.767.627 2.173.718 28.6 35.1
1922 48
,……
1.759.557
1.770.552 30.- 30.1
1
-14.15
tIo
9
Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERÏCHTEN
693
Uit deee cijfers b:lijkt wel, dat de pnodructie in dien
zomer viaaz 1919 nog veirie van nrmarw1 v’as, daas’
zoowdl de preductie in de 551% -‘urige werkweek van
1914 als ‘diie van die 48urige wer1cwek rvram 1922 ibeide
belangrijk Jaooger wuven d!a’n de productie in dezelfde
werkweken vara 1919. Verder hlijkt daaruit, dart iiiet-
tegenrstaande een verriii.ndbrdrnig ‘van lclen werktijd iviern
13,51 ‘pOt. cle productie nog meer en resip. zelfs 17,54
en 14,15 pOt. is verminderd. De heer OIJiIff sc:hrijft ‘dit
toe an het feit, ‘dat men vrqeger bij de 55 1%-urige
wedkiweek meer virijhei’d had om het poetsen, smeren,
cnn. (buiten den rarepktijdi te doen geschieden, doch dart
thans -de 48-urige werktijd door de strenge contrôle
vara de vrdcvercenigi’ngen absoluut -als bru’tow-erkweek
hesohoniw4 moet rwondnn en dus door hert noodiaarke-
lij.ke reinigen, smeren,
eniz.
die-werktijd nog ‘verder
wordt vei’nilinderd. De heer Oliff izegt dan ook, dat
hij zelf niet alleen niet verwoniderid is oivus cle uit-
komst van deze cijfers, doch ‘dart iook cle Eingelsdhe
vakorg,arnisatiers dit wuaiischijnilijk wel hebben ‘voor-
zien, daar men hun moet toegeven, .d!art izij bij hot
aandringen op een korter-en rwerictijd nooit het artgu-
mout van de mogelijkheid van een grootrre uurpro.
‘diuobie hebben gdbrndJlct. De heer OJiff izegt verder
nog, dat het totaal aantal spinideis in die Ergerl.sohe
katoeuspiirninrerij-en 50.420.078 bedraagt, zoiodat, idiien
de productie slec[hrts 13,5 pOt. was vceruitgerg’aan,
er -thans 8.805.450 sipinideis meer nioiodig izouden zijn,
om. de productie van de Engelsche kartoenspiia’norijen
en dus de koopkracht van dle daarin werkzame per-
sonen op (hetzelfde peil van 1914 -te ‘bonden. Hiermede
zonde hij die .tegen.wo:ord.ige prijzen een kaipitaall rvun
£ 35 imiiilioeu gemioeid’ zijn.
Als men verder in -aanimerkinig neemt, ‘dat alle
katoenisipii,nnerijen in Nederland snaren sleohrts circa 700.000 spindels bevatten en de cijfers viarn. dien heer
Oliff betr-erldcing hblhen op -ruim 15 milliioen spinideis,
zal men moeten toegeiven, dat cle door hem gepnibiri-
ceercle cijrfers van groote waarde zijn ‘voor de katoen-
industrie.
Wat de Ikartoeniweverijien betreft, zijn voor het con-
gres in -Stockholm izeer in’beressarrste gegevens ver-
stirekt ‘dooir den heer Arth’ur Poster uit Piresten.
Deze wijst eerst •o’p •d!e steeds toenemende hev.olkirvg
van EnigolarocI en Wales, dan op het feit, dart ongeveer drie •viier’de van ide voor deze bevolikirnig beuoodig’de
voed(ingamid!derlern van, uit h’et buitenland moet wlosr-
dien gelmportreeild
1
en dart ‘daar-beigenoivekr dus een oipor:t van andere artikelen moet (bestaan, om ‘voor
deze voedingsmiddelen te betalen. Hij zegt dan ver-
der, dat de enpor-t van katoenen garens dr marnurfac-
turen steeds een van •de grootste posten is geweest
van, den torbalea uitvoer uit Emigelanid en -dat een
vei’:mindet’de productie iniet alleen lcwarntiijtatief dezen
uitvoer en dus ook de ‘koopkracht ‘van het Rijk
VeT-
mtirndert, doch ook relatierf de p’rdinotie du-urrdier maakt en dus voor de Engelisehe katoenindastric cie
coarcuirreutie bemoeilijkt met die lanrdlein, waarr die
procPuc-t,ie niet op een dergelijke wijize is yerrm-ijn’derr:d
en ook de Icrornen minidier -zij, ‘verhoogd-. Hij wijst dan
op het feit, dat in Engel-sdh-in’dië b.cv., waar de ka-
toenlindjustrie in de laatste jaren zeer is -toegenomen
en de fabrieken, op zeer gunstige .fiuuaincieole resultaten
kunnen bogen, de looinien in 1920 s]hts 58 pOt. hoo-
ger waren dan in 1914, terwijl in Engerlanid’ die bonen
in. 1920 zelfs 215 pOt. en in 1921 [nog 14 pOt. hoe-
gerr waren .dlan d loccinen van. 1914. De beer Poster
meent dan -ook, dat .volonal cxrn
ido7,o
redenen ‘cle -ui’tiroecr
van katoenen gazrens en rna’niufactuTen uit Engeland
zoo -verminderd is. Hij geeft daarvan M. de volgende
cijfers:
Uitvoer van katoenen garers in 1000 Ibs.
1913
1920
1921
210099
147.432 –
145.905
uitvoer van katoenen ma,,ufacturen in 1000 yards.
1913
1920
1921
–
–
7.075.252
4.435.405
2.902.659
Hij geeft tre, dat tot deere grootte d:allliazg ook ‘arcidere
factoren ‘zullen (h-chben. mediegawerikib, ‘doch meent,
.dat deze toch heel ernstig is en een zeer ongnnstigen
invloed moet hebben gdha4 op d!
e
koopkracht [van hot
geheele Engelscihe volk. Daarop ‘volgen dan een’ige
cijfevs – -omtrent de productie in verschillende weve-
-rijen. Hij ‘wijst dan eerst op het feit, dat volkomen
betrro’u’whare cijfers ‘zeer moeilijk te verkrijgen zijn,
daar gedurende de tweede helft vara 1920 en verder
ook gedurende 1921 vele weefibonwen hebben stil,ge-
staan wegens gdbrdk aan orders. Hij geeft echter ge-
,
dietarilleermdie cijfer-s vian 14 -grootte twoverij-en en komt
dan tot le conclusie, d!at in
dle
48-urige werkweek de
pircrd’uetie ge
m
i:ddeld 14,2 pOt. lager is geweest -clan
in de 551%urige werkweek. De vermirn,derin’g in pro-
•duc4ie voer ‘deze 14 rwev’erijeni alleen (bedroeg sedert
,d:e incvoew’imrg ‘van de 48-urige werkweek per ‘week
ruim 520.000 yarrds.
V’errdie.r geeft hij eenige cijfers ‘omtrent het ver-
diienjde woflomon in een rwerverrij vara ruim 2000 rwoef-
touwen, die hoofdzakelijk ruwe katoen ‘voor cle druk-
• kerijen fabriceert:
Sh.
d.
gemiddeld weekloon per weeftouw in Mei
1911 tegen de prijzen van de standaardlijst 6
4%
gemiddeld weefloon in Mei 1913, toen het
loon 5 % hooger was dan de standaardlijst 6 7′
gemiddeld weefloon in Mei 1919, toen het
loon 115 % hooger was dan destandaardlijst 12 1.1
6 sh. 4% d. + 115 % = 13 sh. 9 d.
gemiddeld veef]oon in Augustus 1919, toen
hetloon 145% hooger was dan de standaard-‘
lijst en de werktijd 48 uur ………….. 13
2%
48
(6sh.4% d. + 145%) x 5-5–
3/2 = i3sh. 6%d.
gemiddeld weefloon gedurende April en Mei
1920 onder dezelfde omstandigheden . .. . 13
23
gemiddeld weekloon in Juli en Augustus
1920, toen het loon 215 % hooger was dan
de standaardlijst …………………..17
0
48
(6 sh. 4% d. + 215 %) x ‘-=17sh.5d.
–
na Januari 1921 onder de nieuwe lijst, die 2 %
gunstiger is
bij
een weefloon van 145 %
boven de standaardlijst …………….13 8
,
48
(6sh.4%d. + 2% +145 %.)-x
-13 sh. lOd.
De heer Foster leidt uit deze cijfers de volgende
conclusies af:
1°. in Mei 1911 was de gemiddelde productie zeer
bevredigend;
2
1
.
in Mei 1913 is deze productie gehandhaafd, ter-
wijl het stmukboorn 5 pOt. vrermeei’,d,erd is;
3°. in Mei 1919 was bij denzelfden werktijd van 551%
uur, de productie en. 6 pOt. verminderd, een feit,
dat ook
bij
de spinnerijen is geconstateerd en
waarschijnlijlc een gevolg is van de verminderde
capaciteit en. werklust na den oorlog;
4° in -Augustus 1919, toen
d:e
48-urige-week o’n-
geveer zes wdken in werld,ni
g
was, was- de pro-
ductie nog 21% pOt. lager dan in 1911, en ook in
April en Mei 1920, toen de arbeiders-weer beter aan het fabriekswerk gewend begonnen te wo:r-
den, nam de productie niet verder toe, doch
bleef per uur nog steeds 21% pOt, lager, dan de productie in 1911. Hetzelfde feit heeft men ook
in andere industrieën kunnen constateeren hij
een zeer groote opvoering van de accoordtarie-
ven; –
5
0
.
in Juli ‘en Augustus 1920 bij de afloi’Jiooigsbe 1-ocr-
nen bleef de productie per uur, in de 48-urige
week, rrci’omg steeds 21% pOrt. lager -dan in ‘de 551%
urige week in 1911; –
6°. de laatste
cijfers
toonen aan, dat sedert de ver-
694
ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN
9
Augustus 1922
t
laging van de stukloonen de productie weer is
verbeterd en thans per uur ongeveer gelijk is
aan de productie van 1911 en 1913.
Ook uit Frankrijk en Italië werden dergelijke ar-
tikelen geschreven, resp. door de heeren H. Manuel
en G. Beltrami en hoewel deze minder gedetailleerde
cijfers geven, iko’men zij 1tot dreaeld:e :ndrco
,
nc1usJe
De heer Manuel geeft nog een omschrijving van de
Fransche wet van 23 April 1919 en daaruit blijkt wei, dat deze veel soepeler werkt dan onze Nederlandsche
rbeidiawet, rteT:wiji ibwendien in Eras*rijk bij decrect
van 12 December 1919 nog een extra werktijd van
134-2 uur per week voor poetsen, smeren, enz. kan
worden toegestaan.
De heer Wm. Howarth uit Manchester heeft boven-
dien een kort artikel geschreven, waarin hij de zaak
meer uit en algemeen oogpunt bekijkt en er nog eens
op wijst, dat in 1840 in Engeland nog 68 uur pci
week in de katoenfabrieken werd gewerkt, welke werk-
tijd riuubuurljk iábno
,
runiaa,1 11roog rwas. In 1843 heeft
Robert Gardner in Preston toen in zijn fabrieken de
werktijd van 68 uur op 62 uur gebracht en kwam
daarna tot de verrassende conclusie dat na deze ver-
mindering nog een kleine productievernieerdering
plaats had gevandien, noociat ‘deze neker economisch te
iechrtvaardigén was. De Emgelsche wetgeving heeft
zich toen ook met de werktijden bemoedid’ en in 1.847
wend de wet aangenomen, waanibij de werktijd voor
vrorujwen en kinderen tot 60 uur per week werd he-
perkt, ,,Ten Hours Act”, welk aarntaff uien in 1875
bij de wet tot 5634 werd’ veirminderd. ‘De geleidelijke
vermindering van dn werktijd un ide E)n’geische ka-
toendaibriekea van. 60 uren in 1850 tot 5534 uur in
1919 leo’pt 1dVs roiveT een tijdvallc van bijna 70 ‘jaar en
de i.ndius’trie heeft ‘ruimschoots
tijd
gdhard om zich
aan deren erii’nderden werktijd’ aan ‘te passen. In
die 70 jaren is de rtecihniek neer verbeterid en men kan
gerust aannemen, dat ni’ttegenstaand’e de geleidelijke
i.nkrrimpdixg van de werktijden de iproductiekosten ge-
regeld lager zijn geworden. Met de rplç’tise]ri’n’ge ver-
mindering van 5534 op 48 uur is dit echter geenszins
het geval, daar Jiiertegenorver geen enkele verfleterin,g
in de techniek staart en men uit hoveusrtaanlde cijfers
moet aFleiden, dat de productie per uur eer’der af-
dan toegenomen j
a
.
Deze cijfers zijn izeker zeer merk,wasirdlig en bever-
tigen volkomen hetgeen onze Nedcrlan’dsdhc katoen-
faihrikanrten steeds hebben IbeweerdÇ .dat
al.
een ver-
niindermog van den v’urktij’d’ in hunne fabrieken
steeds autoinratisch een daaiim’ede in overeenstemming
zijn(de. vertminderinig van productie zon vewooraken.
Men mag. dan rook wel aannemen, dart d’e plotselinge
vermindering van iden werktijd in die katoeuindu.strie
van 5534 uur op 48 uur economisch niet te verdeldi
gen is ren dart het beter ware geweest, indien
men
iad
‘tot een verminid!eriinrg had meenen te moeten beslui-
ten, ‘dat ‘deze slechts zeer geleidelijk had plararts ge-vonden. Indien toch ‘door een verdere verbetering van
die technische inrichtingen der Icatoensprinazerijen en
-weverjen de vermindering in productie niet gecom-
penseerd’ kam worden en dus een verlagrinig ‘der kosten
thans niet verder mgeljk is, zal een vermindering
van den ‘werktijd ‘op den ‘duur aillre,en moeten leiden
bot een vemminrdering van het ‘verbruik en dus tot
een beperkinrg van hetgeen tot nu toe al’s ‘een nood-.
zakelijke leivenrabaihoefbe werd beschoud.
De iill’usies, die men in vele kringen eenige jaren
geleden omtrent den 8-unigen ar,heriidedag koesterde,
rijn dan ook ‘zeker niet alle verwezenlijkt en hbben
in ‘vele gevallen tot groote teleurstellinigen. geleid.
Schrijver ‘dezes ‘heeFt ruim drie jaren geleden in dit-
zelf de tijd;schrift (jaargang 1919— pg. 353) reeds’ tegen
die invoering van ‘deze plotselinge jverkoTting in ldn
werktijd voor ide
,
textielinrd’uistrie gewaarschuwd en de
pnrac,tij’k, ‘die uit bo’venstaan’de cijfers b(lijlit, heeft wel
bewezen, dat ‘deze wararrsohnwing niet owemdroven kon
worden geacht. Het is ‘te hopen, dat ook onze Nedeir-
landtohe Regeeiürg eindelijk zal inzien, hoe heleen-
‘xner:en.d de iwe
rkj
g
van die Ar’beddwe’t 1919, zelfs na
‘de jongste wijniging, nog is en idiait deze ‘de lacihjt
zal hebben ‘om de wetgevende lichamen in ons vader-
land te bewegen, aan onze in(dusrbrie weer de bewe-
gingsvvijheid te. liergeven, die nij voor een behoor-
lijke •onbwiIkkeling bdhoeft. Ook de werknemers zul-
len moeten begrijpen, dat een te groote en plotselinge
op’drrijviiing ‘der predructiiekosten op ‘den diuu.r steeds
werkloosheid en lagere bonen moet brengen ‘en dal(
nij er zelf belang bij hebben, ‘dat de besiaanvoonwaar
den eener industrie op de wereldmarkt niet bemoei-
lijkt worden. J. G.
DE .RUSSISCHE JUNGLE.
IV (‘Slolt).
Het Vo&scom,nijssarijaat van Buitenlandisohen Han-
dal, bij verkorting genoemd Wnesjtorg”, is cie nauwe
hals van de groote fiesch die Rusland heet; door
dien hals moet
slok
het heele goederenverkeer met
het Ibuijtenland heen wringen.
Een aanschouwelijk beeld van de hierdoor veroo,r-zaakte opstopping ‘krijgt m:en ‘bij een bezoek aan dat
departement, gevestigdr in liet voormalige ebouw
der M’oskousche Koopmanziyank, aan de Iljinka-poo’rt
van de Moekousolie Ojty. Hier rijden van den vroe-
gen ocflrten/di tot den laten naimrirdld’ag de auto’s en
rijtuigen aan en af; een lange file vran voertuigen
s:taa;t er steeds te wachten en ‘striin’t het ‘verkeer. Om
er binnen te komen, moel men zich eerst gaan legiti-
m’eeren in een speciaal pa’ssenb’ureau in een zijstraat.
Na veel gedrang komt men voor een loketje, waar een paar otniveirechi’llige juffertjes u vragen
win
ge zij.t,
uien ge spreken moet en waarover. Ge krijgt dan een
voclje papier, waarop de naam van dien ambtenaar
‘gcikra’bbeidi staat, en waaamecle ge den schiilldF.vaoht
kunt prasseere
n
, ‘diie met gevulde ibajonet san’ tien
ingang van het departement staat. Daarbinnen boo
pen eveiral drommen rnenscrheu door ide gangen: alle
wachtkamers zitten vol. De hoofd/personen zijn uiterst
moeilijk te spreken te
krijgen,
en
niet i
zeilden gebeurt
het dat ge, na een ipaar uren geduldig wachten, weer
naar huis word/t gesbuurid’ met de boodschap, dat de
per;soon in kwestie naar een dringende vergadering
is opgeroepen die wel ettelijke uren drurren zal. Voor-
af
een uur afspreken ‘helpt niets en is ook niet zoo
eenvoudig, daar de taJ
T
ijk
e
telefoonnummers van
,,Wnesjtorg” vrijwel dJoorloopend in gespne,k zijn en de secretaris, die u moet helpen, izelden op zijn plaats
zit en dan ook weer door een stroom van bezoeker’s
belegerd word/t. Lukt het u eindelijk, na eenigre dagen
vergeefs iterlefoneeren en anitic.harnrbreeren, tot den ge-
vochten persoon door te dringen, clan wordt ge na een
liaastig en ‘onrustig gesprek -. want er wachten zoo-
veel an/cieren, en voortdurend tingeit die telefoon of
komt de secretaris met paperassen etc. – naar een
ander gedirigeerd, waar ge opnieuw moet wachten,
om door d;eeen weer elders heen te werden gestuurd. Zoo kunt ge dieerie dagen in ,,Wnesjtorg” zoek bren-
‘gen, en ik betwijfel of er van elke 100 bezoekers 10
zijn, die werkelijk tot izaken ‘komen.
Het is geen oviedd’rj ving te zeggen, dat geen stuk
koo’p,waair langs wettigen weg de Eru’ssische grens
kan passeea’en zonder .dat er vorora.f een langdurige
e; ingew/ik.keldè correspondentie orver is gevoerd met
ettelijke instanties van ,,Wnesjtorg”; zonider id
,
at
allerlei lichamen en commissies ‘en in tal (van bijeen-
komsten lang en breed over gepraat, en vele ged’ul-
drirge en volliardendie meusciren weken en maanden
lang de deur van ,,Wine.sjtorrg” ,pla.tgeloopen ‘en er
telkens urenlang gewacht en onderhanrdeld hebben.
liii menig opzicht zon men al dit hureajucra’trsche gedoe kunnen vergelijken met de ingewikkeld:e for-
nraliiteiten en ‘organisaties:,
I
dde ibijrv. ooit ons land
tijden’s den oorlog gekend heeft. In Rusladr ech,ter
komen er al de eigenaarciige omstamdirghedren (bij, die
het gevolg rijn van het politieke régime ien rvan de
9 Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
695
nog zoo weinig vaste staatsinrichting. Alles draait
om
i
de plitiøk” en om enkels lioodpersonen. Een
niet-cornmunist:isch ambtenaar (en daarvan zijn er 99
pOt., ook in zeer hooge postiies) mag of durft niets
beslissen zonder goedvinden van zijn con;munistischen
chef of collega; een communistisch ambtenaar doet
niets zonder er zijn partij in gekend te hebben.
Zou
tracht voordurend ieder de verantwoordehjkheLd van
zich af te schuiven, en het gevolg is dat zaken in den
treure blijven sleepen.
Ik weet alweer, ter illustratie, geen meer on’er-
dacht getuige aan te halen dan Lenin, die jn een
van zijn laatste redevoeringen o.a. het volgende staal-
tje gaf van het bolsjewistische ,,red tape”.
De Moskousche Gemeenitedijice Coöperatieve Ver-
oeniging iwil,dis conserv’en koopen. Er verscheen een
Franseh hamdel’aar, idlie aanbood,
ee
te importjeeren..
Daartoe ‘moest ,,Wesjtorg” vergunning geven, maar
deno vond] er een bedenkelijk p,o] i’biek luchtje aan
(Fran.sche
con.ser;ven – mocht dat w.1?) en Met
we-
ten, dat het niet tging zon]der spiecia,le perniiseie van
(het Polibieke Bureau van het Centrale Comité Ider
Communistische Partij. Het P
o
litik
e
]3ureaju bestu-
deerde de ‘kwestie en ‘nam, op ‘oors’tel ‘van Kamene’ff,
president dlr Mesko’usche Sowjet, een motie aan,
‘w.aailbij ,,Wnesj tong” gomac’htigd ‘werd om con’seriv’en
uit het buitenland’ te betrekken. ‘Een ‘maand later
was er nog altij]d niets gebeurd. Lenin in hoogst ‘eigen
persoon ‘werd’ er bij gehaald. Ieder klaagde rover den
,biireaucia,tisohen r’onnpsloau’p van ,,Wnesj’to’rg”. Lenin
sprak ‘er over met Kr,assii,’n, ‘die ‘toen juist uit Londen
was gekomen; K’raseirr sprak met Kamneff – en
de F’ran.sche c’onser’ven ‘werden gekocht. Maar, zei
Lenin, het is toch al te dwa’as, dat op deze m’ainier
leidende regeeringspersonen, die met ‘belangrijk werk
o’verkropt zitten, met ‘dergelijke fubiliteiten ‘worden
lastig gevallen.
Natuurlijk heeft ‘ook ‘op het gebied’ van den bui-
tenandenhen handel de nieuwe economische pol’itiCk
vdc.h tdoen ‘gevoelen, ien nog niet zoo lang geldd’e’u liet
het zich aanzien, idlat het monopolie van den. ‘staat
opgeheven en de buitenlandsche, evenals de binnen-
land’scbe h,aind’el, ‘voor ‘het particubiere initiatief ‘zou
werden opengesteld. Zooweé in Rusland’ nelf als
100k
van ‘buitenlajn,d’sche rzijkle ‘wer)d sterk idaaxop ‘aange-
drongen, ‘en toen Krass’in (die, zooals men. weet,
Volksco’mmi’ssaris ‘van Bu,ijtenil’anidsciien ‘Handel is),
in ‘het laatst ‘van Februari jl. naar M’oku lowaim,
vond hij ‘er de stemmimg geheel ten gunste van de
opheffing ‘van vij’n monopolie. Hij ‘heeft
‘7iicih
daar
echter ‘stek tegen verzet en het is heim na hef tijgen
strijd gelukt, izijn idenkboeildeu lbo doen ize
g
gevieren, zij
bert, ook niet ‘zonder eenig co’mprio,mis – een coini-
prmi’s, .dat ev’enrwel
niet
izoozeer rtiegemoet komt aan
het ‘vrije particuliere ‘in±tia’tief, ials
,
rweil iaan (liet injijti-
a’tiief van. diverse ‘regoer’i’njgsorgainen., staatsibed’ri,jven
en se’miiofficieele coöperatieve ‘organisaties. Ook bier
dus ‘weer helt noiogenaaan’dt ,,staiatskap±taliem’e”.
Als instrument voor die uitoefening van het ban-
d’elsmn’opo’lie in het buitenland’ diende lagen ‘tijd
‘uitsluitend’ de Coöperatieve Oer tra]1e ,, Oen.trroeoj oer”
‘(te Londen geregistreerd als ,,ARCOS”, id.l. All Rus-
sian Cooperative Society) – een uitvloeisel van de
‘oors’p’ronlkelijke poging der Enitente om ‘met de Rus-si’sc.he coöperatieve ‘v’ereenigingen in h andelsbetrek-ki’ngen te treden huilen de S.oiwjetregeering om. Deze
heeft toen eenvoudig ‘die coöperatieve osganijsaities’ in
Holland’ met, inbegrip ‘van (bars Centrale ,,verstaait-
licht” en Krassi’n, ialls v’er,tegoniwoordiger daakvan naar
Londen gedirigeerd’.
In ‘een decreet ‘van 13 Maart 11. izijn ‘nu de begin-
sele.n van ‘het .gewijuiigde ‘monopolie als rvoiglt neer-
gelegd.
1)
Het Vo]kscommii,ssari’aat van. Bui’ten’lanjd’sc’hen Hen-
dol (V.B.H.) reakseeLt lop ide b’u’ijtenlandjsche mark-
ten de door ‘d’e verschillende staa’tsoirga.nen en dito
i) [Zie voor ten votliedigea tekst ‘van dit ‘decreet pgn. 408
‘van dezen j.aargang. – Rol.]
onderneeningeu ter beschikking gestelde enportgoe-
deren; (liet provenu rwnrtdt icien Staat ‘gem’edteer.d in
vreemde valuta, id,ain ‘wel ‘aangewend’ voor .in:ko.open
voor rekening ‘van de rexpo’r,te’ered.t lioha’mnen togen
een zekere commissie. Het V.B.’H. (kan hddloelden
lichamen ook toestaan zelf transacties
‘int ‘het buiten-
l’an’d af te sluiten, imits elke ltrainsaeti’e voo’ref aan
‘zijn goedkeuring ‘wordt onderiw’orpen. Een uitzon-
.cl’eri’ng wordt ‘alleen gemaakt voor de Oentr’osojoer,
d,i’ ‘zelf staind(ig ‘mag handelen. ,,,onjder ‘de algemeene
contrôle” (doch zonder verplichte voorafgaande goed-
keuring) van het V.B.H. Op soortgelijke wijze worden
de impottbeh’oeften gedekt; ‘de ‘i’mporteerende licha-
men kunnen eigen vertegenwoordigers naar het ‘bui-
tenilaaid dirigeeren om als desikunidigen ‘dcii’ inkoop-
agenrtsclh’appen van het V.B.H. ter izijde ‘te ‘staan.
Het V.B.H. ‘wordt voorts geimachtigd om buiten-
laud’sc’li ‘kapitaal in jde origaniisa’bie ‘van den buiten-laiid,sc’ben handel ‘te ‘betrekken (door de vorming van
naamlooze venn’ootsc’hapipe,n, waarin R’ussisclhe en
vreemde kapitalisten gemeenschappelijk met den
Russisohien Staat ‘kunnen ‘clealnennen. Deze a.g. ge-mengde maatschappijen ‘(naar Duitsicth ‘model) nul-
len ‘ten doel hebben den export te ibevorderen of be-
paalde itaikken van banidel, ‘transport e.d. te ntw’ik-
keien.
Ter ‘metiveering van het ‘behoud van het staats-
monopolie heeft Xr’assi’n gewezen ‘op ‘het gevaar ‘van
een ,,uitverkoop” van Rusland, aoo’ails in Oostenrijk
en Du’i’tscblanid ‘heeft plaats gehad; voorkomen moet
woCden, .d’at ‘speculanten, profiteerend van de ‘abnor-
male ‘waardeve’rhoudingen in Rusland’, lde beschik-
‘hare ex’portgoeciereun ‘voor een apipel en een ei ‘opkoo-
pen. Daarom moet alles in helt buitenland worden’
gekocht en ‘verkocht, en wel ‘aoo’v’eel ‘mogelijk in het
groot om de ibest
mogelijke
prijzen te kunnen bodtiui-
gen. lvi ida ‘tweede plaats’ ‘is ‘het nooidii’g,
de ,d’o’or export
beschikbaar ‘komende’v’re’enzdJe valuta rzoo .doel1matiitg
mogelijk aan te ‘wenden; de ‘behoefte aan (buitenland-
sche goederen is noo groet, idat ‘wanneer ieder maaT
‘kon ‘importeeren wat ‘hij wil’dt, ‘vele ‘n,00daakeljke aan-
sch’affingen van algemeen staatsbelang achterwege
zouden moeten blijven. In ‘de derde ‘plaats komt ide
‘handeiswinst geheel, ‘of – ‘in ‘het geval van ‘de gei-
.meng.de
maatschappijen – voor een groot deel aan
den Staat ten ‘goeid. Krassin verwerpt ‘het voorstel
der ivrijhandelaren om den Staat een aén’d’eel in ‘de
h’andel’swins’t te verzeiker’en ‘door belastingen en/of
dcyua’n,er’eclhten, en ‘wel ‘omdat ‘het .d’aanbo’e veT’eiiscJite
administratieve apparaat eerst nog m’oet worden ge-
schapen; ‘hiermede nou nog ‘wel ‘aanzienlijke tijd moe-
‘ten verloopen. (I’n’tiu,sschen ‘is het feit, dat toch aan
een doua.ne-tai-ief iivor&t gewerkt, misschien wel een
‘a’an.rwijzing, dat eens
‘veran’dleriinjg
van politiek in idie
richting ‘n’iet is uitgesloten). Hoe plausihel deze argumenten ook lap ‘het eerste
gezicht mogen lijken, izij ruilen m.’i. op den ‘duur ovi-
mogelijk ‘stand kunnen houden tegen den drang van
het normale economische leven, dat al ,djer’gelij’ke
kunstmiddelen niet verdraagt. ) Wanneer het zelfs
1)
Bo’ven’dien wijkt de werksljkthaiicl reeds nu aanzienlijk
van ‘de theorie af. Op alle Russische grenzen ‘wvirtt eei
levendige ‘smokkel,handel gedreven en oogluikend
dooT
cle
plaatselijke ‘autoriteiten (die er zelf goed bij ver,d,ie4en)
toegestaan. ‘Maar ‘zelfs ide ,,wettige” methodes leveren heel
andere resultaten op dan de staatsmonopolisteu er eich van
‘hadden voorgesteld. ‘Dat de Staat iden tusscirenihandel zou
kunnen uitschakelen en ‘alile winst voor
r
chzel.f ma ‘kunnen
behouden, is eer f,ictie. Een naar het buitenland gezonden
inkoopej van een industr.ieele ,steatstrust “vertelde mij, dat
er ongeveer 60 ‘pOt. aan ,,onkosten”, diverse provisie ‘etc.
op de door hem betaald buitenlandisahe prijzen kwamen,
wa’ar’van circa 20 ,pCt.
‘tea
bate ‘van ,,Wnesj’tor’g”.
La
deze
20 pCt. zou dan
ook
de vracht begrepen zijn ‘van de ‘Rus-
sLsohe grens tot Moskou, plus
nl
het 1daarmede verihonden
,,smeergcid” enz. Men ‘vraagt ‘zIch af, of niet de ‘bier ‘be-
doelde industrie goedkooip,er terecht aou komen bij scherp onderling ooncurreerend:e particulieren, en of niet de Staat
aan deze ‘transactie netto ‘heel wat meer zou kunnen ver-
dienen door de eenvoudige heffing ‘van een invoerrecht?
696
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9 Augustus 1922
voor een klein land als het onze practisch onmogelijk
is gebleken, om al zijn behoeften van uit run centrum
te overzien en zijn buiteniainid,schen handel langs
bureaucratisohen weg te regelen, hoe ter wereld is
dein zo’o ‘iets tdenkbaax voor een oarmetelijk rijk als
Rusland, en
dien nog wel in zijn bituidiigen toestand,
nu het centrum bniçten elk geregeld contact staat met
helt gr;ooitste deel ivan het bininen.Ia,nd?
Groote venv•achtinlgen koestert men
dii
Rusland.
van
de gemengide Irandelmaaïtischappijen. Men hoopt daar-
:jfl
een voor het ibui’tenl’amdiscdie kap±taal aamnemeiijken
vorm van ,,seani-staatakapitalismo” te heibiben govon-
dien, en in’derdaud zijn er op cijeize basis reeds enkele
comftdeabies tot s’taiicl gekomen. Het lijkt ‘mij echter
twijfelachtig, nf de toch al niet groote ianimo voor.
de Russiscihe zaken wordt aangeinoedigd door een ver-
plicht comp.a,gnonscibiap met d’en Rusisiechen staat, idie
voor zich niet alleen ida helft van de sviuist, doch ook
de helft van het ibeheor der onderneming o’peischt.
Gegeven idedoox Lenin c.s. zelf erikende i,nco,mpeten-
trio der communistische beidirijfslelidiens; gegeven de
algemeene
.diemoralisa,tie, corruptie en oinjbetroliiw’haaT-
held in de huidige Russische maa’tscihappij, en gege-
ven het reeds gebleken fiasco van vrijwel tafle staats-
kapitalistische beidrijvena, is het toch op zijn minst en-
wajarschijnilijk, Id:at ‘buitenlaindsche ondernemers
lint
zuilen gevoelen zich imet deze on.trociderdo Russische
zakenwereld te associeor’en.
Rusland heeft buiteni.aaidisch ‘keipibaaJ en buiten-
larudoch crediet noodrig, niet alleen voor zijn economi-
sche reconstructie, maar ook
voor zijn
b’ujitenland-
sclven, ja aelfs voor zijn hiunenll.azndlschen handel. Het
huisd,ige Rusland is echter, economisch ‘boschouwdi, Mn
groot dTijfzanid geworden en het huiitealandsche kapi-
taal ‘zal, ‘om er te kunnen werken, eerst zijn eisen
vaste steliupunten ‘moeten sciiepipen, in de gedaaarte
van buitenlanders, die er zich vestigen en er gedlu-
rende eeniigen ‘tijd liet ‘trreln verkennen. Men zal
wiLlen beginnen met allerlei pro&f.biidiernjemjingen op
‘bescheiden schaal, en eerst wanneer deze succes blij-
ken te hebben, izaá hot, thans nog zoo schuwe, kapi-.
taal heel geleidelijk voor den dag komen en zich weer
in Rusland gaan iwai
g
gen.
Een verstandige Russische regeoring zou ‘daarom
dien gangmakers van het buiterdaaadscihe kapitaaJ op
elke manier tegemoet moeten komen en hun
de
grootst
mogelijke vrijheid van ibeweging moeten toestaan.
Helaas is dit ‘tot ‘dusver niet het
geval en
tracht men
Je buitenlanders te dwingen in het keurslijf van
quasi-communistische bedrijfsvormen, die eiken solie-
den grondIslag missen en zeker niet geschikt zijn, het
w
ra
ni
t
r
u
ouw
en van het buiteenilandsche kapitaal ‘te over-
w,i.iinien. Moge het negatieve resultaat der Haagsehe
condereniaie er toe ‘hbben bijgedragen, die oogein dor Russen ‘te openen voor ‘de werkelijkthoid.
Lntusschen zou het im.i. niet jnist zijn, de grootste
moeilijkheden van !ht Russische probleem te zoeken
in de eigenaardige opvattingen en de wonderlijke
mentaliteit der Sowiet-leiderei. Want, zooals ik ge-
poogd ‘heb aan te toonen, leiden deze minder dan zij
zelf geleid ‘worden. Het Russische vraaistuJc is in
de eerste plaats een
economisch
vraagstuk, tot heioor-
deeling waarvan het niet voldoende is, zekere prin-
cipes en . d’ssidor,ata vast te stellen, diie voor een ge-
ordende maatschappij gelden.
Men moet beginnen met de feiten te leeren kennen
en de juiste verhouding tusschen de feiten weten
vast te stellen. Het is verwonderlijk, dat dit zelfs na
de Haagsche Conferentie nog zoo weinig ingezien
wordt. Men beoordeelt de heele Russische kwestie te
veel naar dingen, die, als men ze in de Russische
werkelijkheid ging bekijken, veel van hun belangrijk-
heid zouden verliezen, of in een geheel ander licht
zouden verschijnen.
Zoo vreemd en onwezenlijk als de Russen staan
tegenover onze Westersche samenleving, zoo onwe-
tend is Europa ten opzichte van al wat zich in den
Russisdilien ,,Jun,gle” nspieelt. Wie echter dozen jungle
identifieert met de verward,e doctrines der macht-
hebbers, zonder verder in de werkelijkheid door te
dirinigen, loopt gevaar, om
door
,db•coim!munistische
‘booirnen het ware Russiishe bosch niet te zien.
J. H. COHEN STUART.
DE GELDELIJKE UITKOMSTEN VAN HET
,9TAATSSPOORWEGt (S.S.)BEDRIJF IN INDIE.
11.
Hoe interessant we dle finannioele lbeischorawiingen
waa den beer Qaspersz ook aohtje’n, – al gaan wij ‘blij-
kens ons vorig artikel niet een groot deel daeirva.n
niet accoord -, van veel moer gewicht zijn ide daar-
aan ,v.astgeiknooprbe opmerkingen inzake ‘de oorzaken
van het d’oior den schrijver gesdgnaloer:die kwaad; liet
is d’us izaalk deze niadie
,
r te onderzoeken.
Waaraan ‘worden door den heer Claspersiz de teleur-
stellende f’ina!ncieele resultaten bij die S.S. toege-schreven? Niet aan de d
1
aurte van ,vesschi.U’enjde ma-
toria.len en aan die hooge bonen, want deze ‘treffen
ook de pairticuJiere ‘broinsportimaatschappijen., welke
bijna alle in na’terioel’eei akn voor’uitgiogen.
Uit vergeilji]dn,g imet die 1beidirijfsresultaten onderliug
kcm’t de beer Casporrsz ‘tot die conclusie, .dat het
ver-
schil ‘bussc?aen de bij Staats- en particuliere maat-
sc.happijen gevolgde tarievenpodiitiek de oorzaak van
het verschijnsel is; de S.S. izou verzuimd hebben
t.ij,dig tarie,fsrverhoogingen bi te voeren. Heristel van
een gezonden toestand zou alleen verkregen kunnen
worden door alsnog ‘tot ‘veritooging over ‘te gaan.
Alvorens op de conclusies in ‘te gaan, zij ivooraf
onderzocht of een vergelijking ‘van het Iriidiisc.h Staats-
spoorbedrijf met ‘een particuliere onideruleming in den
door den heer Caspersiz jbedoeldlein izin, eigenlijk wel
toelaatbaar is.
Men vergetie niet, dat de Inidische ‘S’taatssipooriwe-
gen aangelegd ‘worden in leen
tijd,
toen ide ‘vette brok-
ken van den ketel ‘waren. De Nediorianjdisch-Ind’iscdie
Spoorwe,g;maatsclaiappij was in het bezit iv’aio. ,d’e lijnen
Sam’aran,g—Vo’rstenlanden en Buitencorg—Batavia
en bleef nmb jaren lang ‘tot diie winstgevend geoor-
deelde lijnen ‘bepalen.
Alle pogingen
om
liet particulier kapitaal verder
in spoorwegen op Java te i’nterosseeren, faalden; het
particulier kapïtaal zag dlaa,rin als geldbelcgging geen
heil.
Ten einde raad besloot
de
Regeering een Proef te nemen met staiaitsaaalog, waaruit sitaa’tsexpioitatie
voo’rtkwa,m. Latere uithr,eidlingen ivan het met gingen
bijna altijd noodgedwongen en udat gebleken was,
dat het partic.uliiere kapitaal teru.giscthirikte. Uitvoerig
heb ik deze geschiedenis beschreven in de eerste doe-
ln van mijn tdooir die S.S. uiitgegewen. ibodlewerk
,,Indische Spoorwegpolitielo”;
ik meen naar deze bron te mogen verwijzen en ih,ier te dz
ui
n
mnen
volstaan ‘met
dle coinstateering vara hot feit, dat dle Staat lijnen in
het economisch belang van Java aanilegdte, toen de
rentalhiliboit dermate twijfelachtig was, idal geen par-
ticulier zich daaraan waagde.
Men denke aan die Preamgoriij’n en laan het woord
van den heer De Bordes, toen aan ide
,
N.-I. S. aan-
geboden was, om 11raaT niet ‘tot ,Madiioen aan de eene
en Tjiiatjap aan de andere zijde te verlengen:
,,On,ze
maatsohappij heeft
ide
twee Spoorwegen op Java,
,4ie zeker door geen ander in opbrengst ruilen worden
,,overtroîfen. Waarom ui’tbreidiing, iis&ien er gevaar be-
,,staat, dat
zij
financieel nadeelig kain zijn?”
De S.S. legde, nadat de o’nidiorhandelingen niet tot
aanleg door
die
maatschappij hadden geleid., de lijnen zelf maar weer aan.
Dit geldt voor ‘de hoofdlijnen; hoeveel
te
meer voor
die andere lijnen, welke aangelegd werden om ‘aclhtea’-
lijke streken uit hun ‘isolement op ‘te ‘heffen, ‘of rwiier
totstaxadlkomin,g om militaire redenen gemwenselmit world.
In d
1
e Memorie van Antwoord ibij de
le
Aamvul-
lingsbogrooti:n.g voor 1922 (onderwerp
1,
Afd. VIII
struik 3) werd er zeer terecht op gewezen, dat bij de
9 Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
697
voteening van geldn voor jaanle
g
g ivande lijn Kailisat-
Bsinj oowangi, PacIialara’ng—’Krawang, Ra1cnsbe
toen,g—Laiboean, Tjikampek—CheriJbon, Cherüjbon-
Kr.oja, Banidjar—Parigi en Zuid.-Sunratira gerekend
was ‘op een rente van •resp.
Q, 2/s,
BV5,
3%
i),
4, 1
en
1%
p0
t., waa.ribij nog niets uiitgebrolkken wee voor nfsohrijviogen, pensioenen cd., titniwijl Ibij het 1bouw
kapitaal geen boiiiwren’te IbijgesclLreylen was geworden,
zoodn.t al deze lijnen uit een
consnercieel
oogpunt
verliesgevend waren.
Voeg
‘hiurhij nog de militaire
lijnen id Abj’e,h en de Proainger, benevens de in onder-
houd, en ‘in enp’loitatie ‘zeer kostbare rsw.are keeglijnen
ter ‘Sumatra’s
Westkust,
dan (blijkt liet, dat de
S.S.
een net berit, ‘zoo bisitenge.woo’u on’vnordeelig – ‘het
derde deel van het kapitaal van ongeveer 150 imujilioen
gulden werd in onrendabele lijnen gestoken – dat
hot nog veribaiziiug moet wekken, ‘dat bedrijfsresulta-
ten lberelkt werden, al’s waarop de
.S.
te’r’ecIrt trotsela
mag rsijn – een overwiinet”vajn
5,2
pOt. over ihet 10-
jarig tijdvak
1911-1920 – (
nie o.a. ‘ook W’encke-
bach’s Rapport ‘van
1914
‘over die fi’naincieele zelf-
s’tandliigheid der
S.S., bI. 34).
La den loop van een daail,ve eeuw heeft die
S. S.
altijd
de pioniersibanen aangelegd. Terwijl in
1917
de N.-I. S.
in haar jaarverslag scirreef, dat de lijdisomstandigho..
den. uiiet Ibevoircierlijk waren om do vraag te (bea’nt-
woosicien, in. hoeverre de ‘maatschappij zou moeten
modewer’kein om op dle ibuiten,gwesben iriailtransport
in te voeren, begon. de
S.S.
het voorbereidende werk.
Tereelht zegt de moer aangehaalde Momor:ie van Asit-
woord, ibnkooren’cle (bij
die
1e A’anv. Bogr.
1922:
,,)3ij thet stellen van den eisch, dat de ‘dienst der Staats-
,,spoor- en rtramwegen ‘rendabel zij, mag vooral niet uit
,het oog verloren worden, dat tot den aanleg van cle be-
,,angrijkste lijnen voor het algemeen verkeer ‘in vroegere
,,jwreIIl, zoewel als ‘van de in de laatste jaren tot bevorde-,,ring van de economische ontwikkeling van bepaalde land-
,,streken gebouwde ‘kostbare ‘lijnen door den begrootings-
,,wetgever is ibesloten, terwijl
vooraf
bekend was, ‘dat rij
,,gn ol slechts een zeer matig ex.ploitatieoverschot zouden
,,opbrengen……..
,,]i)n over,winst boven •de verschuldigde leeniagsrente ,,ove’r het in den bouw gestoken kapitaal, iwerd dus nooit
,,in uitzicht gesteld, ‘noch ook verlangd. En van een
vol-
,,ledige rentabiliteit in conrmercieelen zin was bij den
,,opzet van het bestaande staatsspoorwegnet en rvan Zijne
,,exploitatieiwijze geen sprake ……..
,,Dat een vergelijking der resultaten van de S.S. niet de
,,winsten der particuliere spoor- en ‘tramwegen – indien
,,men het Îuindasuen’teele verschil in opzet uit het oog ver-
,,liest – tot onjuiste gevolgtrekkingen nioct leiden, be-
,,’hoeft na het hierboven gereleveerde geen betoog.”
De Regeering verwees in hetzelfde stuk nog naar
de pa’rtieuli:ere lijnen, die slech’ts daar ontworpen en
aangelegd ‘werden, waar men meende, dat het behalen
van winsten met voldoende sekeriheid verwacht kon
werden.
i)
Het is waar, de heer Oaspeir,sa is aan liet groots ver-
schil tu’sschen de Indische Staatssrpoonwegen en par-
ticuliere lijnen niet ongemerkt ‘voodbij’geg.aain, hij
heeft er met een enkel woord op gedoeld, doch eer-
stens heeft ‘hij het beding in onrendabele lijnen be-
legd, veel ‘te laag aangeslagen, iveTder er bij zijne con-
clusies totaal geen rekening mede gehouden.
3)
3)
Ten rechte
4
pOt., izwals berekend was door de com-
missie, in wier ‘handen het voorontwerp door den Minister
van Kolonian gesteld was.
2)
In den Volkraad had reeds .vroeger cie heer C. Crarner
hetzelicle betoogd. (H. le G. Z. 1920, ‘bl. 582).
ALs een ‘dergelijke oçpsnerking geplaatst wordt, ‘hoort men
van particuliere ‘zijde dadeljk spreken van weinige waar-
cleering voor •den arbeid ‘hunner onderneming.
Zie ook Fr. Ulrich, Das Eiselbahntarifjwe.sen, u.s.w.,
bldz. 4.
• 3)
De Atjehtram stond eind 1920 voor niet minder dan
f
21.777.000 bij de S.S. te iboek. De ongu’nst der tijden liet
zich natuurlijk izwaar op deze 511 KM. lange militaire lijn
gevoelen, zooclat zelfs geen ibedrijfsoverschot gehaald kon
worden, doch een tekort op de exipioitatierekeni’ng van
22% ton geboekt werd. Een particulier ecploitant zou kier
zeer ‘zeker failliet gaan om met iden keer Caspersz te spre-
Maar behalve, dat ide ‘aar d van het net totaal ver-
schillend .is, is cie rwijize, waarop een staatslijn ge-
exploiteerd wordt,, geheel anders dan bij een particu-
liere lijn. Vroeger heeft men in Indië ‘nooit ‘gerede-
noord
1
,
dat een staatsljn cie rente riem het kapitaal en
de amortisatie (‘vernieuwirig) moest rpbrengen. Men
was ‘reeds tevreden, ials,derechtstreeksche
,
exploitatie-
kosten ‘behoorlijk gedekt waren, zooclait de tarieven
min of
moer het karakter ‘droegen van reitrijbutiën
(O’ebührenp,ririizip).
Of dit 1bewust geschieddie, ‘is mij niet (bekend; in
de bestaande literatuur en in de ‘oude arc]ziefs’buLk-
ken, ‘welke ik vroeger voor een gelheel andjer
doel
door-
weikte, ijs door mij daaromtrent zoo ‘goed
eis
niets
aange’tr:offen. Misschien heeft men
nich over
dle kapi-
taalsr’ento nooit druk gemaakt, omdat tot ‘voor kort
ok de kapitaelsniitgaven uit de gewone middelen be-
streden werden en voor den aanleg niets geleend
werd, ‘zoodat rente en aflossing theoretische
begrip-
pen,
geen
feiten
waren..
(Zie
o..a. wat J. J. Kenzpees
hierover in 1889 schreef:
Het een en ande,r over
Spoorwegen op Java, bi. 55 e..v.).
Pas kort geleden kwam de vraag der TenteblLhteat van liet S.S.-net principieel aan de orde en ‘wel inte-
i’essant ijs liet na te gaan onder welke omstandighe-
den. Een fijne geelst als die heer Vroede, ienianid wien
men ‘overigens ook groots kennis iran spoorzaken niet
aal lbetwisten, enerlkte in de vergaiciariiug van den Volks’ra’ad van 12 Juni 1920 bij ‘de Algemeene Be-
schooiwingen om. het. ‘volgende op. (Hand
1
. le.
G. Z.
1920, ibl. 33, zie
‘ook (bi.
247):
,,Waar de overheid zClve IbedTijven exploiteert, die de
,,verzorging van eerste levensbehoeften ‘ten doel hebben,
,,laeeft het sociale belang der volkshuishouding grooter
,,beteekeuis clan het 1 inaucieele belang ,der schatkist. Waar
,,’zoodanige bedrjiven ie handen van particuliere onder-
,dnemers zijn, daar zie de overheid toe, dat deze ide op
,,hunine schouders rustende sociale ‘taak ibeseffen en grjpe
,,zij izoo noodig in met requisitie en distributie.
,,Uit deze ‘beginselen vloeit voort, dat de zoo juist
le-
,,doelde staatsbedrijven in het algemeen tbehooren te cwor-
,,cien gedreven op het .zelfkosten- of bedruipi’ngsbegi.nsel.
,,Zulke ibeidrijven ‘behooren ‘het maken ‘van winst niet ‘tot
,,doel te hebben, integendeel zooveel mogelijk op versohaf-
,,fing van ‘het product tegen kostprijs uit te ‘zijn.
,,In dit verband wil ik erop wijzen, dat zout en steen-
,,kool in de Nota betreffende ‘s Lands ftnaucisn nog steeds
,,worden opgenomen onder de rubriek ,,producten”, waar-
,,bij het maken van winst kennelijk (voorop staat. Zij ‘hehoo-
,,ren naar mijn gevoelen te wonden overgebracht naar de ,,rubriek ,,bedrjven”, waarin Staatsspoorwegen, de Post-,
,,Telegraaf- en Telefoondienst, sohoone voorbeelden geven
,,vsJn overheidSbedlrjven, wier doel niet is het maken van
,,winst, ‘doch de vervulling ‘van ‘eene noodzakelijke functie
,,der volkahuishoucling.”
De Regeeringisgeenaehitjgdle voor Algemeene Zaken,
de heer Muurling, ‘antwoordde hierop in de vergade-
ring rvan 22 Juni 1920 (H. ie.
G. Z.
1920, bi. 121):
,,Gouv’eraementsbedrjven, ik bedoel niet de openbare
,,diensten, maar de echte bedrijven, worden opgezet tot het
,,rnaken van winst ter ster.kiug van ‘s Lands middelen;
,,deze manier om de inkomsten te vermeer,deren vindt
,,juïst bij meer vooruitstre’venden in ‘de politiek, sterke
,voorlief de.
,,Nauweljks is echter een ‘bedrijf opgezet en rendabel
gemaakt, of men onderkent daaraan eene sociale zijde,
die moet prirneeren boven het fiscale belang, waarvoor
,,het bedrijf is opgezet. De Regeering erkent, dat naast ‘het
,,fiscale belang het sociale belang niet uit het oog cmag
,,worclen verloren, ‘dat dus een middenweg moet bewan-
,,deid en dat het sociale belang moet wegen naarmate de
,,omstandigheden.”
Het behoeft geen verwondering ‘te ibaxen, dat deze
door hare kortheid eenigszins sfinxachtig klinkende
regeeringsverklarung niet bevredigde en dat bij do
najaarszitting van den Volksraad in verband met de
verhooginig van de ‘tarieven van staa’tsspoorwegen,
ken – echter die
i7Ä>u
de lijn ook nooit hebben aangelegd.
Volgens de beginselen der Ontwerp-Bedrjveuwet werd in
1920 ‘rond 2 millioen op deze lijn toegelegcl. Een andere vraag is of het nut dier lijn daarmede ‘te duur is gekocht.
698
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9 Augustus 1922
telegraaf en telefoon (toen als argument aangevoerd
werd, dat de. uitgaven dezer diensten door de in-
komsten gedekt moeten worden), in het afdeelings-
verslag de vraag werd gesteld, of
.
de Regeering deze
diensten als staatsbedrijven dan wel als publieke
diensten beschou.wde (2e. G.
Z.
1920 Oud. 1 Afd.
VIII stuk 4
h.
par. 1).
In de Memqrie van Aniwoord werd klare wijn
geschonken, wij ]ezen daar (stuk 5
h.
par. 1):
,,De Regeering beschouwt zoorwel de Post-, Telegraaf- en
,,Telefoonclienst als de Staatsspoor- en •traimwegeu als be-
,,’clrjven, die echter niet in de eerste plaats het maken
,,van winst ten doel hebben, doch well er taak het is dien-
,,sben aan het publiek te leveren tegen vergoeding der
,,kosten, waaronder ‘begrepen wordt normale kapitaalisreate.
,,Deze eisch is billijk, otndat ‘de gebruikers dier diensten
,,niet over alle deden van het land en alle lagen der be-
,,volkiag gelijkmatig verdeeld zijn.
,,Werd niet tot tariefsv.erhoogiuig overgegaan, dan zouden
,,de ‘tekorten op de beclrijfsrekeuing gedekt moeten ‘worden
,,uit ‘belasting en andere algemeene middelen ten nadeele
,,van hen, ‘die van de Idiensten van staataspoor, telegraaf
,,en telefoon géén of weinig gebruik maken.”
Wij zien hier ten opzichte van
Indische
Staats-
spoorwegen voor hët eerst den eisch van volledige
rentabiliteit gesteld op gronden, welke indertijd
reeds door den heer J. Th. Gerlings in zijn nog
altijd hoogst belangrijk Economistartikel van 1883
(blz. 395 e.v.) tea opzichte van spoorwegen in het
algemeen ontwikkeld werden en welke geheel in over-
eenstemming zijn met hetgeen de toonaangevende
Duitsche staathuishoudkundigen v66r en na dien tijd
geschreven hebben; – een staatsspoorweg zij geëx-
ploiteerd als ,,öffentliche Unternehmung”, niet als
,,öffentlicher Anstalt”.
1)
Of ide ‘voor de spoorwegen Ionbwikkelde ‘theorie look
opgaat voor Iden postidienst rzij ‘hier buiten beschou-wing gelaten, ook of het aangegeven middel het eeuig
deugdelijke was; met de strekking van het betoog,
dat
getracht
moet worden de inkomsten de uitgaven,
zooals deze omschreven werden, te laten dekken, kan
goeddeels ingestemd worden, nu de tijdsomstaudig-
heden van dien aard zijn, dat naar vermijding van
alle improductieve uitgaven moet worden gestreefd;
of het
mogelijk
zal
zijn
het doel te bereiken is natuur-
lijk een andere vraag. Voor normale tijden achten we
de uitspraak te absoluut in het bijzonder voor Indië,
dat een achterstand op het gebied van communicatie-
middelen heeft in te halen, wil het niet in den con-
currentiestrijd der natiën voor onafzienbaren tijd ge-
.haiadiicnp.t Mijven. Doch om terug te keeren tot de M.
v. A., zoo blijkt er uit, dat ten opzichte der renta-
biliteit van spoorwegen een eisch gesteld werd, welke
voordien – en dit is het belangrijkste in verband
met het betoog van den heer Oaspeusz –
n4t gegol-
den ‘had.
De consequentie van den nieuwen koers zal zijn,
dat
bij
den aanleg van elke lijn overwogen zal moeten
worden, in hoeverre de rentabiliteit van het geheele
net daardoor beïnvloed zal worden; het is toch duide-
lijk, dat aan ta’rief.s.v•erhooginlg een grens is en dat toe-
voegiinig van (ymrenda]bele lijnen dien hieoibo’ven genoem-
den eisdh tot een ddodn letter scu maken. Vroeger werd
hij geen enkel wetsontwerp, den aanleg der iÜa,lrijIke im-
prodlu
dragen a gulden, die ‘vlam cle vo’orgesteiide lijn werden be-
cijferd op
b
gulden, na den aanleg zal in het geheele
hedaijf
A
Imillieen gestoken sijn, ‘verunondelijke oplbTen-
gende
a +
S
gulden, overeeukomende met een rente
van 4 pOt. (na 1915 5 pOt.) of meer van het totale
aanlegkapitaal, zoodat aanleg uit een financieel oog-
punt gemotiveerd is. Niemand heeft, meen ik, tevoren
ooit dien eisch gesteld, men beschouwde de lijn ,,an
sich”, rekende ook met
indirecte
baten, als verhooging
1)
S/erg. os. Fr. Ulriøh, Das LEiseabahntarifwesen new.
‘bldiz. 147; IR. von der Borght, Das Verkehrswesen,
bl&z. 161;
Dr. Emil Raink, Das Eisenbaih,ntaritwesen, hldiz. 108;
Arch’iv 1 ür Eisealbalhuwesen 1902.
der volkswelvaart, meerdere opbrengst van belastin-
gen, opheffing uit het isolement (Bantamljn—Tjile-
gen), openleggin,g van ‘verder af gelegen s’tre’ke,n, be-
sparing op andere transporten e.d., en besloot daarna,
tot den bouw, indien die indirecte voordeelen groot
genoeg bleken. Terloops zij opgemerkt, dat men tot
vreemde consequenties komt, als men
later
die indi-
recte baten op zij schuift en van de rentabiliteit al-
leen een rekensommetje maakt. In tijden van malaise
komt men dan tot resultaten, welke een zeer onzuiver
beeld van het vroegere en het tegenwoordige beheer
geven.
In den Volksraad kwaim de heer Ber’gmeijer tegen dc
Regeeringsopvattingen, neergelegd in de meergenoem-
de Memorie van Antwoord, in oppositie; (II. 2e. G. Z.
1920 biz. 467), waarop in de vergadering van 9 De-
cember de nieuw opgetreden Directeur van Gouver-
aemenitbedrjven van besched diende Qbl. 594):
,,Er rij.n staatsbedrijven”, aldus cie ‘heer Roelofsen, ,,waar-
,,’bij .dat doel (d.i. het uitsluitend en alleen maken van
,,winst) niet voorsit, doch waarvan niettemin om biiijk-
,,lieidsredenen, aooals de M.
‘v.
A. ‘die aangeeft, of om het
,,hehoud van het algemeen financieel evenwicht van den
,,Staat de
eisch
moet worsten gesteld, dat de uitgaven in-
,,clusief normale ‘kapitaalsr.en’te zullen worden ‘gedekt –
,,,dus door de gebruikers en alleen ‘door de gebruikers
zul-
,,Ien worden betaald. Tot deze soort van bedrijven rekent
,,de R’egeering de Post, Telegraaf en Telefoon en de Staats-
,,spoer- en tramwegen.”
Het verdere debat tusschen het Volksraadslid, die
de stof niet geheel bleek te bëheerschen en gevioels
argumenten zwaar liet wegen, en den Directeur van
G. B. operlde yerder geen nieuwe gezichtspunten.
Vragen we wat de consequenties zullen zijn van den
nieuwen koers, dan
zijn
het deze: le. dat de Staat
de productieve
lijnen
verdei- niet in concessie zal
mogen uitgeven ten einde niet met de onrendabele
verbindingen alleen te worden opgescheept; 2e. dat
noch de Staat, noch de particulieren de onrendabele
lijnen zullen bouwen, m.a.w. dat de aanleg van spoor-
en tramwegen voorloopig in uiterst langzaam tempo
zal plaats hebben – iets wat, we gaven het boven
reeds met een enkel woord aan – alleen in abnormale
tijden gewettigd is. Bij de ,,nieuwe” opvatting – om
haar zoo maar te noemen – is er slechts een gradueel
onderscheid tusschen staats- en particulier bedrijf,
een verschil, dat echter nog groot genoeg is om af-
spiegeling te vinden in de gestie, zooals deze in de
tarieven tot uitdrukking komt, waarovet de volgende
maal meer. S. A.
REIIsMA.
LONDENSCHE CORRESPONDENTIE.
De nota. van Bo2f our; commentaren
van Lloyd George, Layton, Keynes en
Asquith; de hand schoenenrechten; een
nieuw handelsverdrag met Spanje; de
arbeidstijd op de cle part ement en.
Onze Londensche correspondent schrijft ons dd.
5 Aug. 1922:
There eau seldom have Ibeen a week of such utiter
confusion as this: a confusion produced by
the Bal-
four note. Although the Press preitencts to ho wise
after the esent, there is no clorebt lat iall that ‘the
public wias taken uitterly unjaiwares, and ±t may jais well
be said ‘thiait all hope ‘that next week’s conference ,will
prod’uce goed resulIts bas heen abamidpued all round. Sinoe iit is quito nseless ‘to epecuilate au the vutco’me
of the discussions, to take place ±n a few short honrs
from now, it ‘will ho bebter ‘to cliiscuss ‘tIto reactions
of the usoite on public opiniori. The is seine justiflica-
tien in the view that, for better or worse, the note
has defiuitely fixed Bnijtisli ‘policy, and
is
is with the
vieiws cm iils poilicy rthiis fixed ‘blijat
we I
bave to deal. First, 1 ‘tihinik that one is justiif’ied in sayimg ‘that
n goed deal o’f satisfacition ‘is ‘expiessed cia two
gronn’dls. The first is Ilhait it. ploases the sentiment af
justice. The argument ‘Ilhat
‘we
caninot justily cancel
debts without our own being also cancelled is a
9 Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
699
priori so obvious
that peopre naturally refrain
from uskiing wheLher rnorai principies sre goiog •to
se.ttle a maas like ithe present one,
OT
iwhelhhe.r it is
nnt beLber to be frnn1kly expedient, and a’hatidon
abstract moral .pninciples for ‘the time ibeing. Secondly,
the note pleases that section of the people, who, like
the Fedeiration of British Industries, think that
charity bagius int horne, and rag’ard
in
nh.illinjg o’ff the
inoo,me tax as the true tent of staiteanranship ‘aL the
present ‘moment. Qui’te apart from ‘this na’tural feeling
that we cannot accept •a ,,dead” ‘wiicJi is uindair to
the taxpayer; er cnn iie represented: iais such, ‘bliere iis a good deint of •isndre,rlying satisfaction that we Iiawe
told America the truth; the view, as the ,,New
Statesmasi” puts it this morning, itihat, ialilibough we
shail pay, yet thajt ,,we do net rwish to pay it, do not
conisider it just that we ntiould ‘iie asiked to pay it,
and do not expect actually to have to pay it.” In other
wordsi, a goed many of us oan’t heitp feeling rather
pleiased that Leed Balf our h’ais ,,caUed” iwihat we con-
sidor ‘to be the rubher cainiting atbijtiude takeu up :by
America. This is quirbe aipairt froni the questioin of
w’hetheir we will psy: of that ‘there is not the smal-
last doiubt.
B iit wallawimg in ‘mor’al er ‘imimouaJ satintacitions
of ‘this sor:t ‘do not help to setitle Reqiaaaitions: and
here th ere are a goed many dfferent vieien to iie dis-
cussed.
rnhere
is the school that ‘bhiiojks ibhait ,,Fra’nce
is always right” and which is nov prepared to see
the French make iijay of Europe, with the comfortable
convic tien at the animo time that this: ‘wiill put ‘the
1’niime Minister in ‘aaa a,wkward poniitiiou.
We are ledt wih tihre more serieus positions: that
of the Government itself and two views represented
‘by Mr. W. T. Laytotn, the edisor of the ,,Leonomist”,
a.nd the iriew of Mr. J. M. Keynes, wihioh, an the
whole is that of the Lilberal Opposii’bioin.
The G’oveanment’a vew was expressed very vigor-
ously by
the Prime Minister
in the House of Corn-
mens on TJiu’rsday night. It is iimmor,bamt to notice
that there is, as it ware, .a secondary G’omvermnimen,tal
poilicy wliidh is not affecited lby the mtruth of untrutih,
the expediency er inexpendiency, of the Balfour note.
‘l’his ‘suboase is simply that it
UJS
da’nigerous to mpress
boe far the idem and that Gerimany sihoujid pay: that
not punishiment, but reparation, is heiinmg dein’randed
from G’er,many, and that this comtmtry, bn
hougih prepa
r
ed
in the inJterests of wmorid order to nacrifice axnyth.ing
abo,mre the amoijut necessary to meet its Aimerican
debt, ciannot iie indifferent to ‘tflume posalbility of Ger-
mnainy ibeáng lef t in a few years ‘time wi’th practicially
no i31’ternlal debt at all, duo to coirmbinued iinilation,
wihi]t its eobernal debt has 1boen fixeid
at
a iow Iligure,
bociaumso of a .temporary flood of epinion that she
cianinot pay anythimnmg. The at’tmitude ‘of Mr. Asquith
we shoruild forgive Franoe and Germany every
–
thing, and asik mnothiug for ouTsalive, mid the Pre-
misv, cainnot
be
sustainecl in the inteiests of the
bax’payer. All this, it is to iie nojed, is only n resumé
of wha’t ‘the Fedenajtion of British Ind’ustr’ies ihas been
aayinig. Phe Federation iasks for :a iireati’ng space for
Geu’nsany, but argues that if we gimvie lip our rights to
inerease the chance of a settlemen’t: than ‘there imay
never iie
in
‘settIement at all. It is also bo
m
‘ho notemd
that the Balfour note expressly stated that it did
not desire that all ropmarations shoiuld be rvipeci ooit,
presumebly a roflecjttion of thi
s
poi,nrt of view.
Mr: Layton
has attempted to attack the Balfour
nota at the point which rouses most sentiment. That
is, ho bas attacked the mmomriaj issue, by asserti’ng thait
the loans which ‘the United iSitgtes saade ho thijs conu-
try after 1917 ware not made to us
ormly i
boeause it
did not think that the credit omE Iltaly and Frauce was
by itself goed enougth. The goeds boiuglimt in dlie United
States rsvtith this monemy wonid have had ‘to hei bo’umgh’t
in any oase Iby this country: we could not have ‘pro-
mtheim in this country, nor could we have pro-
diuced in this country ninder the ciToumstainces of the
waa, goocis ‘which could h’ave piaid Lor ‘diie amounits we
irn;ported. It is truc that our Allies lbaught soime
things in this
coun
t
ry, sucih as munitiio,ns, which we
bought in the United States, and th’as iincreased our
ck4bt in the United States, and it is also true ithat the
stalhilisation of exclhiaoge which was effected ‘in p
a
rt
wji’tlh Americian money, halped the All’ie atsio, but
these elements are suubsiidiary, and in any case,
50
faT
as the purchases in this comun,rtry are conoerned, for
we had to ‘make ‘offsetting puirch
haaes jam the
United States, these iwere l
a
t
er
exeiuclsd from the
general arrangement. 1f ‘the wbole of ‘tibis case eau
ho suaitiained, it is dear that much of the aittrac-
tiivmeuess of the Balfour argument oes, for we can, no
longer ‘say, ,,’we borrowed so and zo much from you,
but it ‘was en account of our Allies. ‘Had it not ‘been
for them, we should not omwe you em penmny”.
Mr. Keynes
takes the line that the Balfour nota is not objectionable as a ibeginning. Ho bjects to
the terms upon wibich we shoul’d have redievedi France
had we acoepted the Poincaré berms as adv’ociated by
the Times; that is, are shonlid have taken paynnent min
O bonds and ,1nit the Fwench in undlisiputeid posses-sion of the iremainder of the sums d
1
ue from Geamany.
He cbjects to this, ‘en the very ‘simple ground, elready explained by me in prew’ious letters, flhmamb there is
nothing belhind the 0 honds, so ‘that their cancolia-
tion means nothing at all. He also thinks that the
chances of’a’n international toen on
ni
l
arge
aciale are
nijl, a lange interaiiatiorjail lamn, like large reparations
l)aylmen’ts, is an ill’usion. Wha’t h
ei
wan’ts is an imime-
di ate mormaboriiumm, and uext year, a settiement, ,inivol-
ving a la,rge canceillation of rirrter-Allies dieibt maccern-
p
an
,ui
e
d by a cuttinig out of ‘the British dlains for
pensions, itlie aibojzdonmont of ithe occupatioma of liiie
Rhi’neianici, and pniiority of payment for ‘the dev’asted
dmistrmi,c’ts.
Mr. Asquith,
as a matter of fact, goes a littie further
than this: because ho thinks ‘that an iimmnedia’te sacri-
fice of con’timn.gent rigbts, would p’ay, if it would brinig
with it ,,a prompt and clean settleaxmenjt
of
the Euro-
pean economie simtu’atiomn”. This would maan caaical-
lation o n t e r m s, without waiting for America.
Reparatiomns have taken up so imueh public attention
this week, that ‘there is vury liutti
e
eisa to write about.
The
Order imiposing th
e
varions
anti-dumping duties
en fabric gloves and the rest,
bas inofw sazfeily paissed the
Heuse of Oommomns, af bar ma ‘dehate in liiie Heuse of
Conmimons in which it was of ceurne impossibie to say
auytihin,g f’resh nt
nu.
This morning comes ‘the
ÉIiOWS
that ‘the an’Üi-durnpi:nig duty deirnjaaucled by the manu-
fiamotujrors of giass-bott,ies wilt not iie granted: the
Oomnniittee to which the daniand had been referred
oonsmidering thait ‘Lha:s was not a casa in iwlaich ac tien
need iie taken.
A
new contmercial treaty with S’pain
bas been
inib
iialleid, and Mr. Bmaid
1
win gave some paJmltioulars
about it to
the
Ronse of Oommonis yesteuiday. It pro-
vides ‘that this country shail enjoy most-favoijmreld
nation tmrea,tme
n
t in Spain, rwhichh mean
i
s that the con-
cessions recen’tly granted’ ‘to Smwi’tmzenland ‘and France
will also jbe graun’ted to ‘this country. In add’i’biomn, the
nogotiiators ha»ne been ‘suecessful in ohtaining fresh
redmuctions, some huamdird in iriumber, mwhilst it is
provideci also that tin-plato ‘iaoported into Spamin shell
hei free of du’ty if ‘useci for the puripose of ipadkinig
produce Lor exportamtjion. Agai’nst this, this country
grants freearllmi’ttlamnce to ia series of articles, miainly
fruits, coak ‘and iron ore, and agrees ‘to impose no
restricition en tiheumr en’try intio this country. kb liiie
name time we ibind
,
ourselves not to inerease the raite
of dkmty en Sp:amnish rwiinmes for at bast itfhree years. As
the rediactions are niet yet ia.nnou
nco
du, i’t reiruai’tms to
be seen whether tbey are of n su’bsmtanbial nature,
‘buit we neem to have gaineci a goed deal et ‘very littie
coat.
The Civil Service
has come up for criticism this
week, on the ground that its hoiurs are far shormter
700
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9 Augustus 1922
than rtihose of o’utsi’de clerioall labour, and ists .hiolidays
too long in cotm’paTiso1. The AssociatiorL of Olraanbers
of Comimerce has taiken qj ‘this poinjt, which wais
bronsg’Jit forward iby the Select Oemimit’tee •ou Esi-
mates, and maken a dedinite dma:n’d that ‘ho’irrs in the
Service shala be inereased te
eigdit a ‘day.
AANTEEKENINGEN.
Stulcicen op naam of st’u17cen aan
t o o n
d & – De keer E. Gôlsscih
,
alftc te Parijs achïrijft
ons:
Deze kwestie houdt momenteel in Frankrijk de ge-
moederen der financieele wereld warm.
De meest geliefde vorm bij het groote publiek, zoo-
wel veer aaarcieellen ‘alla voor obligaties, is in Frankrijk
zeer zeker het stuk aan toonder, en het overgroote
gedeelte der waar.epapieren circuleert hier dan ook
in stukken aan toonder. In een Hollandsch blad de
voordeelen van dezen vorm op te sommen is dan ook
vrijwel overbodig. De aandeelen op naam zijn daar
toch
vrijwel
niet in gebruik. In Frankrijk echter
komt deze vorm nog
vrij
veelvuldig voor, daar zeer
vele aandeelen hier verhandeld worden in niet vol-
gestorte stukken, waarbij dan natuurlijk alleen sprake
kan
zijn
van stukken op naam. Het publiek voelt
daardoor hier aan den lijve, dat deze vorm niet prac-
tisch is.
Tot nu toe, om stukken op naam te ‘verkoopen,
moet een zoogen. transfert geteekend worden, op welk
stuk de handteekening van den verkooper ten kan-
tore van den verkoopenden Agent de Change gezet
behoort te worden, daar deze laatste de handteeke-
ning van den verkooper moet garandeeren. Deze
manier van handelen is uit den aard der zaak tijd-
roovend. Daarna moet de Agent de Change nog ten
kantore van de betreffende maatschappij de goedkeu-ring van een dergelijk braasfert aianvvralgen; le beba-
.linig ‘van. dergelijke wiaarden vidt ‘eert plaats, nadat
de goedkeuring voor het trausfert verkregen is, het-
geen voor den verkooper niet alleen tijd, doch ook renteverlies met zich brengt. Bij een arbitrage van
fondsen komt dit bezwaar nog duidelijker uit, daar
het dan kan voorkomen, dat de gekochte waarden ge-
leverd worden en dus betaald moeten worden lang
voordat de ‘betaliinig ‘van cle iverkochte atuftoklen plaats
heeft, daar deze opgehouden wordt door de moeilijk-
heden verbonden aan het verkoopen van stukken op
naam.
Het Parlement heeft dan ook laatstelijk ingezien,
dat de handel in stukken op naam bezwaren met zich bracht en in het reglement eenige kleine veranderin-
gen gebracht. Thans ni. moet de koopende Agent de
Change de stukken betalen, indien de verkoopende
de stukken levert en de geteekende transfert bijvoegt.
Het werk de toestemming voor een transfert te ver-
krijgen komt dus thans op het hoofd der koopers neer.
Of dit in de practijk veel verandering zal brengen is
nog een vraag. Deze nieuwe maatregel werpt nl. de
volgende kwestie o’p. Wat gebeurt er, in.clien eene
maatschappij een verzoek tot transfert harer aandee-
len niet goedkeurt, hetgeen toch ook kan voorkomen.
De verkooper heeft zijn geld ontvangen en zal heel
weinig bereid zijn dit te rembourseeren. De Agent de
Change, die de geleverde stukken betaald heeft, is
tijdelijk uit zijn geld, daar de kooper natuurlijk niet
bereid is te betalen, indien hem geen stukken gele-
verd worden. In de practijk wordt dan ook nog steeds
aliFeen betaaitd, ‘wanneer Ide demande cle ‘tiiairs’fert door
de maatschappij is goedgekeurd, en de overdracht der
aandeelen dus geschied is.
Nu zijn er
bij
de Fransche regeering plannen (voor-
stel Dumont), om aan de eerstvolgende Internatio-
nale Conferentie voorstellen te doen, alle waarden
met uitzondering der Staatsfondsen, in stukken op
naam te doen plaatsen en bij verkoop der stukken het
transfert verplichtend te maken, hetgeen dus zuiver zou neerkomen op afschaffing van alle stukken aan
toonder.
Deze maatregel zou dan genomen worden, teneinde
fiscale fraude zooveel mogelijk te voorkomen. Als
voorbeeld van de
mogelijkheid
der uitvoering van een
dergelijken maatregel wordt Engeland aangevoerd.
In
Frankrijk
eahter is ‘cle ‘geiegenheid de belasting
met stukken aan toonder te ‘ontduiken reedis
,
aan-
me:rkelijk ingekrompen. De regeering heeft reeds, in-
dien qij ‘dat aou willen, een belangrijk nontr.leimdcFdd1
in de staten, waarop de beuais’bd1asting vIoldaan be-
hoort te worden. De Agent de Change of de bemid-
delende bankier moet op deze lijsten alle transacties
vermelden, welke
hij
voor derden uitvoert en de
namen van kooper en verkooper opgeven. Ook bij de
betaling van de couponbelasting komt de naam van
den eigenaar der stukken in een groot aantal geval-
len, niet echter altijd, te voorschijn.
Een hela,nig’rijk punt, vaar fran.ide kan bestaan, blij-
ven
altijd
de successierechten, maar ook hier is de
mogelijkheid reeds beperkt. Banken, notarissen enz.
die stukken in hun bezit hebben, zijn verplicht in ge-
val ‘van ‘oiverBjden Eliumier eliërnten, Jiicrivan hij den
fiscus aangifte te doen. Braridkasten en safes mogen
alleen in het bijzijn van een notaris geopend worden,
die verplicht is een staat van de gcvonden waarden
op te maken en bij den fiscus te deponeeren. Beide
categoriën zullen al moeilijk voor fraude in dit op-
zicht te vinden zijn.
Dat men geweclt, .dat een dergelijke maatregel ina.-
deelige gevolgen zal hebben, blijkt wel daaruit dat
men staatspapieren wil uitzonderen. Deze bevoordee-
ling zal wcl grootendeels voortkomen uit vrees, dat
het publiek zich niet meer voor dergelijke waarden
zal interesseeren, indien de handel der stukken teveel
bemoeilijkt of aan banden gelegd wordt. Tot nu toe
‘zijn van alle FTansche oorllogs’ieeningen de coiupo’n.s
bijv. overal, in postkantoren,
bij
de betaalmeesters enz.
incasseerbaar zonder noemenswaardige formaliteiten.
Terecht vreest men dan ook, dat de belangstelling
van het publiek voor een groot deel verdwijnen zal,
indien de stukken verplichtend op naam gesteld zijn.
In financieele kringen is men dan ook van oordeel,
dat een dergelijke maatregel voor den beurshandel
een gevoelige klap zou zijn en de lust om verder kapi-
taal in waardepapieren te beleggen belangrijk ver-
minderen zal. Men hoopt dan ook dat deze maatregel
niet ten uitvoer gebracht zal worden.
Indexcijfers van Oceaanvrachten. –
Hieronder treft men aan de indexcijfers van Oceaan-
vrachten, berekend door den Federal Reserve Board
en betrekking hebbende op graan, provisions, katoen.
icatoenzaadolie en’ bloem in zakken.
(Noteeringen van Januari
1920 = 100.)
Van Atlantische havens der V. S. naar:
Maand.
a,
50
‘
5
.
1921
Januari ……..
60.7
30.2
34.1
42.9
43.2
43.3
Februari
……
54.7 27.7
29.2 30.9
43.8
38.5
Maart
………
49.3
24.6
28.3 30.8
42.2
35.9
50.1
32.6 36.6
29.4
35.7
39.0
50.6
35.0
38.2 31.3 34.6
40.1
Juni
……….
42.7
34.7
38.3
31.3
34.0 37.6
April ………..
Mei
…………
42.5
.. ..
33.2
37.0
29.0
34.7
36.8
42.9
..
33.4
36.7
28.4
34.3
36.7
Augustus …….
September
..
41.8
32.7
35.8
28.2
33.6
36.0
37.0
28.5
30.7 26.7
33.3
32.3
33.5 25.0
,
25.2
24.0 32.9 28.8
October ………
32.4
22.7 22.9
23.3 32.3 27.2
Juli
………..
November …….
December …….
1922
Januari ……..
31.7
22.7 23.3
23.4 32.2
27.1
34.7
25.7 25.2 23.3
31.8
29.1 33.1
26.5
24.9
23.4
30.1
28.3
Februari
…….
.
27.3
24.8
22.7
24.0
27.1
25.4
Maart
………
April ………..
27.9 25.5 22.8
23.4
24.7
25.7
Mei
………..
Juni
………..
24.5
26.1
23.0 23.4
24.4
25.7
9 Augustus 122
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
701
BOEKAANKONDIGING.
Klassische Valva_Stabilisierungcn
und Ihre Leh,ren fiir Deuischland,
ven Onri. A. Schaefer, Diipl. Kf1m. Dr.
rer. po1., Ha!aibizr,g 1922. Verlag
rv.
0. Boy.se’n.
Schrijver bgiat met een bknepte uiiteenizettiiag
enitirent de begripipen imiljatie, ivaluta.tiabi.Iisatie,
legale dev.a11-vsutie en betglirrigisbalans en met een sche-
matdsh oirzic.ht
der ondersdheidene theoiretdsch-
mogelijke valutastaibikiseerdogen. Hij •otndersdhjei&t:
onv000wraaildelijke
s
t
a
lbiluiiteirt h pazri.
vioorwaarldbiujke
,,
,,
oaider iyari
tonemende insLa1bilijteit
Een én iander
vrdt
door een virta&l ;dagrmamimen
owei’zichtelijk varduidelijiet en toegelicihrt en vorimit de
inidi og van het boek, dat in totaal 120 hbz. lbeslaat
en afgezien van d’e intieldlirtg, in vier hooiidbtjukken
niet een ,,ALnjhauîg” is derrverdeeld.
Na beknopte, helder geschreven theoretische uit-
eenzettingen, belicht S. uirbvoerig, taan ide hemd van
een vrij
rijk
h!istosisch m’ateiiia’alI, de aita-tabtili-
sceriingen in Angen4imiië, EnIgeliscih1ndrië (1898), Oost-
Afrika (1904) en Rusland (1897), wiaanibij hij dale
systemen onriersoheidit: nl. die van
Witte, Torivjuist
en
Lindscy.
Deze drie systemen steuinien op die quam-
ti’teiiitsfflieorie en hiiitenlandsohe valuta-kredieten. De ,stelsek Tomnqirdst en Li1nidaay komen voorts hiieriin
overeen, cliait ‘ze den gouden s’tainldiaardi zonder goud-
ciirlcuilrutie Voorstaan, de eersite niet ‘een eigen, de
tweede met een Engelsohe (ivoor Indië te Lonidien be-
sc:hsiIchaar gehouden) gou’cir’esarre. Een verder punt
van overeenkomst ‘tusschen beide .sbeIselsis, dat zou-
wel T. als L. de stalbiliseerling
dodelijk
door middel
van goruldkiiiediioten willen itot stand’ brengen (T. ‘door
gewone, L. door speciaal met dit doel gegeven irre-
d’ieten).
Witte iuoonide zich voorstander van een gouden
standaard met gonrdcircula’tie en adbt}te d!e ,otalbidisa-
liie eerst met ibehulp arain goud izelf d’oouvoetbaar.
Rusflandj is door goud, Indië, Awigentliinië en Duii’tsdh
0 ost-Afi’i’lca zijn door goudkredIietien geholpen aan
een stalbiele valuta; -de eerste metihodë werkte
lang-
sanzer
dan die tweede.
Op v.erd
1
ienstelijke wijze orid’eut iS. een rijk Jilsto’-
risgh materaal onder ‘de aangegeven theoretische be-
gnippen, waaaibij hij sciherp stelling neemt tegen de
critici van het stelsel Torngu.ist, dat r.i. voor .Angen-
tinië udtinemend heert gewerkt.
Zoowul met zijne theoretische verhandeling als imet
zijne ‘historische oniderizoekingen heeft S. een bij uit-
stek piiactisch probleem op het oog, nl. het in den
,,Anhan’g” behandelde probleem’ idër nrarkstaIbdi]Ii’satie.
De stalbikseering van cle mark ‘acht ook iS. de kern vau cie w relictorisis en hij ihoudt jile, aanpassing van
het vraagstuk van het herstel aan het werkelijk ‘be-
t’ali’ngsvermoige’n van Duïtschl’and v’ooa d:e onm’ibnre
hoefdivoor,waard’e voor de ,opioaaing van het stabili-
seeringspe’db]eem van de mark.
Toepassing van het stelsel Witte acht S. inliet
wensdhelijk, in verband met izijin langzamer werking.
Z.i. komen slechts de stelseLs van IÂindeay (kunst-
matige stabilisatie met Ibehulp rvan ibuitenl’ajnjdscbe
garantie) en van Toauiqiïis’t (natuurlijke, eelifstaardige stabilisatie ‘met ‘behulp van virtueele stalbiLiseerings-
cred)ieten) in aanmerking. De ‘door cijfers en de his-
torie ges’teiunide conclusie van ‘S.
is:
,,Einem mit ‘der Reparation uebermlisiig helasteten
Dautschianci hi’lf t keine ktinstliche Stahilisieru’ccg; -ein von
clem udberanliazigen Reparationadruek befreites Deutsch-
land braiucht keina kiinsij1iche ,Stabilisi erung.”
Z.i. is de weg:
Durch Reparwtionsmoratorium zur Stabilisierung.
Durch Staibilisierung zur ermhszigten Reparations-
zahlung.
Die Entente macht ,daan eine gute Politik.
U’nd
Deutsoklan,d eine gute Valuta.
Op dein. ‘duur moet de sulua’d’eloo’sstelling enkel uit
Duitsc.hlan’ds netto vcrmogens’aananas worden rvnldann.
Indien men, ‘bij liet vraagstuk van. het herstel, uit-
gaat van de noodzakelijkheid van een stabiele mank,
zon het stabilisatie-proces van de nrairk, als volgt n,oe-
ten verloop en:
Langdurig moratorri,um – Matiging idetr disthen
voor herstel – her stelleening in [het buitenland
van ‘eenige miiliard’en gouden marken.
Kunstmatig-actieve betaliin’gslbalian,s met vermin-
dering van den bïljetitenoanitoop. De ‘mank stijgt tot een crisi’sipuint (‘deflatiecrisis).
Vaststelling van ‘dien nieuwen gestalbiliseer’den
koers.
Het bereiken ven’ ‘dien koers.
Toestroomen van goud naar de Duritsc’he Rijks-bank; ’emissie -van. goud-bankbiljetten ‘op basis
van den •nieu’wen koer&
Reserve-:vormimig in het jbelaing der stalb’ilis’ati’e
Oonsolidia’ti’e van. de ‘viiebtende gohuld.
Een nieuwe regeling voor de bamkb’iljettenemissie
treedt iii werlieng.
Elasti’sche reparatie-betalingen. Den.o’mmn.a’tie van de munt (ter vermij’ding van
to groote getallen).
Wie dit Jboekje
,
en de boeken en opstellen van
Keynes en ‘die van andere Ideskunili
g
gen leest, wordt
opnieuw getroffen ‘door liet feit, dat onder de waar-
lijk rver’standigen en iteir naice Iciundigen – behoudens ‘min of meer belangrijke veirsdhiilen van ‘zienswijze op
ondergesoh’iilote punten – omtrent die liood3dziaken van
het [herstel-probleem, zoo ‘goed’ als volkomen overeen-
stemming heerscht. Het schijnt helaas met dit pro-
‘hieeni te moeten gaan al’s met het Vrijhandelsrraiag
stuk; omtrent ‘da theoretische voorkeur van het
vrijhanda],s’begiiinsel ‘zijn alledes’lounidligen het eens,
maar niettemin voeren verantwoordelijke politici het
afilreurenswaardige prortec.tiebeigiins’eil op steeds grco-
ter ‘schaal ‘door. Zoo ook met het gelheel der Idenlobeal-
‘den omtrent [het herstel. Iedereen ‘weet, ‘dat veriblinde
staatsl’ieden met [hardriekkighaidi rl’oorh’ollen ‘in een
richting, diie volgens ide iwiaaTlijk [ter aake kuudigen
tot ‘den ondergang, van Europa leidt.
Op de quaesties der mn.teriraitiional’e ischulden en van
een buitenlandsche ieenïng aan Duitseihiand ging S.
‘noch uitvoerig, noch uiitd’rukkeaijk iie. Uit den seinen-
hang izijnor dbn.kibeeild’ein (zie ‘puiilt 1 liier[boven) blijkt
echter diuidelijlc, idait hij een buitenlainidsehe leeniog aan Duitdllilaind ivoor cle nzarkstabiiis’atie onmisbaar
acht, terwijl [het evenmin twijfelachtig iiis, dat ‘S. ‘een c1earinig van internationale schulden itussethen Ame-
rika en Europa ‘o’f Engeland’ en het vastel’and – op
d’e ‘wijize, aooals onlangs ‘door iden bekenden financier
H’artley Withers in de Telegraaf van 22 en Ivan 29
Juni werd ibepleit – in het lbelamig van Duitschland,
Europa en ‘de wereld zouachten.
Moge S.’ boekje, ‘dat ‘ziuilke verstandige denkbeelden
in ‘liet ibelaffig van het geteisterd Europa verkondigt,
in wijden ‘kring lezers ‘vinden. Mr. Dr.
A.
SPANJER.
ONTVANGEN:
De Ongevallenwet
1921
door Mr. H.
W. Groeneveld,
Administrateur bij het Departement van Arbeid,
Ohef ‘der Afdeelijnig Arbei)ders’verzekering en Mej.
Mr. G. J. Stemberg, Referendaris bij het Depar-
tement van Arbeid. Alphen a/d. Rijn 1922.
Dezelfde schrijvers, van wier hand het ‘bekende hand’boek
over de Invaiidi’teitiswet verscheen, hebben thans een in
opzet daarmede overeenkomende behandeling van de Onge-
vallenwet 1921 het licht doen zien. Zij hadden zich kunnen beperkea tot het cominientai-ieeren der wij zigingswet van
2
‘Mei
1921.
Terecht waren zij echter van oordeel, dat
arbeid van grooter nut verricht werd door het geven van
een commentaar op ‘de geheele wettelijke regeling der On-
gevalilenverzekering, gëlijk deze thans in ons Vaderland
geldt. Hierdoor is een geheel verkregen, ,dat allen, die op
eenigerlei wijze hij de uitvoering der wet betrokken zijn, het vinden van den weg in de talloo’ze bepalingen en uit-
702
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9 Augustus 1922
voeriiigsbealuiten aeer zal vergemakkelijken. Door de ver-
melding bij de verzchilkncle artikelen van de daarover be-staande jiirispridentie, elsmede door een register wordt ide
brui1obaarheid nog vedhoogd.
De gewijz’igdo Arbeidswet 1919;
Ailbeikliswejt
1919,
Koudeme
bepalingen tot bepec*ing van (dien ar
–
hclis1iuur in het algemeen en tot Ihet tegengaan
ran geranraijkeu iaxibeid. Alpihen aan dien Rijn,
N.
Saimsom;
1922.
Orrteere’wd hrsdboek der Staat huishoud1c’unde,
voor
,Hogere Burger.soholen, Ha.nidielssdh.o,len en vooz
Zelfsüadiie, door
G.
H.
Mouw-, Leeraar
in ide
&9ja49wetenschapp’en aan de iste H. B.
S. mt
5-j. c.,
iaan
die
2.de H. B.
S.
niet
3-j. e.
(be Am-
sterdaim en laan ide
Gooische H. B. S.
met
5-j. (e.
te Bunsurn. Geïlih.ijs’treei’d’.
Ing.
f 2,90.
Geb. f 3,25;
(bij J.
B.
Wolters’
U.-M. –
Groningen, Den
Haag.,
:1922.
Coat
iii
Ierntioncd. Trade
hy A.
J. Sargent,
M. A.,
Professor of
Comune,vce ‘in ithe UniLversity
of
Londen; Lon’dbn,
P. S.
King . &
iS
,
on. Ld.,
Or-dhjaid’ Heuse, Wes(timin.s’ter,
1922.
The Directory of Insurartce Brokers
with a list
of
claims assessors in the .principal towns, 1922;
London, Oawley’s Publicity Service.
Le Commerce extérieur de la Belgique,
avant et après
la guerre, étude de Statistique commerciale par
• M.
Camille Jacquart; Bruxelles, Librairie Falk
Fils; 1922.
MAANDCIJFERS.
EISIISSIES
IN
JULI
1922.
Staatsleeningen ………………
f 147.000.000,-
zijnde:
Nederland f150.000.000,- 6
0
/0
obi.
S
98
0/.
Tabaksondernemingen …………,,
1.500.000,-
zijnde:
N. V. Besoeki Tabak Maatschappij
f
1.500.000,- 8
0/
obl. 0. 100
Olo.
Diversen . ……………………,
247.500,-
zijnde:
Gemeenschappelijk ElecLriciteitsbedr.
Bandoengenomstrekenf 250.000,-
7
0/
obl.
0.
99
O
lo.
Totaal . …
f 148.747.500,-
Totaal der emiesies in Januari ..
f 35.581.700,-
Februari . ,,
12.702.500,-
Maart …. ,,
89.233.000,-
April …. ,,
20.630.570,-
Mei ……,,
22.772.340,-
Juni …. ,,
5.110.000,-
Juli …… ,,
148.747.500,-
Algemeen Totaal ..
f 344.777.610,-
Bovendien:
f
68.670.000,- 31in. Schatkistpromessen
S
f
992,50
5.840.000,- 6/in.
,,
,, ,,
984,61
25.490.000,- 4
1
12
% Obligaties
,, ,,1010,90
RIJKSPOSTSPAARBANK.
JUNI
1920
1921
1922
f
10.005.753f
10.138.993f
10.261.203
Terugbetalingen
..
,,
10.310.437,,
9.542.191
,,
9.111.413
Tegoed der inleggers
op ultim6 .. ……
,, 264.255.748,,
274.632.863 ,, 285.215.642
Nom. bedr. der uitst.
staatsschuldboekjes
Inlageu
………..
op
ultimo ……….
40.064.650,,
43.501.600,,
44.827.600
Spaarbankboekjes:
..
gegeven
10.827
9.922
9.545
Aantal nieuw uit-
Aantal
geheel
af-
betaald
8.458
8.702
7.672
Aantal in omloop
op
ultimo
1.900.453
1.912.355 1.924.816
POSTOHEQUE EN GIRODIENST.
Maart 1922
11
Maart 1921
Aantal
1
Bedrag
Aantal
1
Bedrag
Aantal rekenin-
64.889
–
36.611
–
105.499.574
219.372
73.595.660
Overschrijvingen:
661.398
a bijgeschreven
317.737.691
109.685
171.756.003
gen op u
0
……..
b.
afgeschreven
79.521.972
122.943
173.543.553
Stortingen ……………
Afschrijvingen
471.185
wegens chèques.
318.013.965
95.070 103.671.666
Totaal tegoed reke-
ninghoudersopu°.
–
192.446.216
–
77.273.878
GIRO-OMZET BIJ DE NEDERLANDSOHE BANK.
Juni 1922
Juni 1921
Posten
Bedrag
Posten
Bedrag
Voor reke-
ninghouders
47.747
f1.488.193.000
.42.252
f2.117.496.000
waarvan door
de
11.-bank
plaatselijk…
26.507
,,1.183.477.000
20.607
1.802.220.000
Ter voldoe-
ning van
Rijksbelast.
2.495
7.133.000
2.021
8.059.000
GIRO-KANTOOR DER GEMEENTE AMSTERDAM
Mei 1922
Mei 1921
Posten
gedrag
Posten
Bedrag
Ontvangen en
betaald:
in contanten.
28829
f
13.347.754
26394
f
15.999.574
door over- schrijving
i),
101032
66.229.054
66566
,, 86.433.033
Particuliere
rekeningboud.
154602)
25.692.380
10857
2
),, 23.039.337
Saldo te goed
part. rek. u°.
–
12.675.648
–
7.752.191
Deposito’s voor
een jaar vast.
13322) ,,
3.481.800
t)
Inciusieve
-verrekeningen
tu.sscben
gemeentedienst-»,
zijnde
pim. 112.798.572,66
voor de maand Mei 1922 en
f
29.479.308,02 voor de
maand Mei 1921.
‘)
Aantal.
PRODUOTIE DER KOLENMIJNEN. i)
(In tonnen van 1000 KG.)
(Gegevens verstrekt door het ,,Centr. Bur. voor de Statistiek”)
Naam van de
Mei
Juni
Mijn
1922
1
1921
1922
1921
Staatamijnen.
49.433
35.987 46.968 41.902
Wilhelmina……..
79.249
61.440
74.824 72.698
45.992
33.624
42.468
41.292
Emma …………
Hendrik
.
………
Totaal….
174.674
131.051
164.260 155.892
Partioel.
mijnen.
Domaniale mijn
46.111
32.029
44.390
37.876
reljn Laura en Ver
41.095 39.069 39.653 41.719
Oranje-Nassau
eeniging ……..
mijnen ……..
96.508
62.949
86.389 79.736
kijn Willem So
25.438
19.200
24.050
21.535
phie …………
Totaal
….
..
209.152
153.247
194.482
180.866
Totaal generaal
383.826
284.298
358.742
336.758
1)
Kolenslik
niet
inbegrepen (in 1921 voor alle mijnen te zamen 240.960
ton en in de maanden Januari tot en met Juni1922: 19.913 ton.)
•
9 Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
703
HANDELSBEWEGING OVER
DE
MAAND
JUNI
1922
(volgens
de
groepeti
der naamlijst van goederen, opgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek.)
Iuvoer
t
Uitvoer
Saldo Invoer Saldo Uitvoer
Groepen
Gewicht
Waarde
b
1
Gewicht
Waarde
Gewicht
Waarde
Gewicht
Waarde
R.G.
Gulden
K.G.
Gulden,
K.G.
Gulden
K.G.
Gulden
1 Dieren en dierlijke
producten
10.358.398
6423.594
43.493.353
28.055.216
–
–
33.134.955
21.631.622
II Plantaard.
voort-
brengselen
171.883.517
34.636.679
56.299.673
10.038.557
115.583.844
24.598.122
–
–
III Mineralen,metalen
en
niet in andere
groepen
opgeno-
men fabrik. daarv.
959.949.176 28.997.298 263.454.772
9.910.895
696.494.404
19.086.403
–
–
IV Meel en meelfabri-
12.728.330
2.381.640
20.208.598
3725.891
–
–
7.480.268
1.344251
V Chemische produc-
ten,
geneesmidde-
len, veriwaren
en
kleurstoffen
..
21.866.699
4.045.008
7.423.110
2.750.930
14.443.589 1.294.078
VI Olie,hars,was, pak,
teer en distillatie-
producten van teer;
fabrikaten van deze
stoffen, n. a. g.
44.801.476 7.987.199 27.315.260
10.037.575 17.486.216
–
–
2.050.376
VII Hout en fabrikaten
van hout en derge-
like stoffen; meu-
belen, v.a.s …….
109.508.559
9.046.343
4.106.951
815.730
105.401.608
8.230.613
–
–
VIII fluiden, vellen, le-
der, lederwerk en
katen
…………
schoenwerk
1.600.712
.
3.431.041
1.794.325 2.089.722
–
.
1.341.319
193.613
–
IX Garens, touw
en
touwwerk, weefsels
en stoffen, kleede-
ren en modewaren
7.128.543 22.393.429
.4.153.815
10.939.485
2.974.728
11.453.94
–
–
X Aardewerk, porse-
lein,
pottenbak-
kerswerk,
gebak-
ken steen en andere
künststçen
37.351.511 1.645.515
7.189.392
679.670
30.162.119
965.845
–
–
3.226.712
1.031.720
2.567.199
530.137
659.513 501.583
– –
7.337.601 2.741.361 19.542.826
2.828.521
–
–
12.205.225
87.160
XIII Voedings- en ge-
XI Glas …………..
XII Papier …………
notmiddelen,
niet
genoemd in de groe.
pen 1,11, IV en VI
31.486.255
10.211.986 39.921.701 12.859.330
–
–
8.435.446
2.647.344
XIV Rijtuigen, voertui-
gen, vaartuigen en
.
luchtvaartuigen
3.745.918 3.813.807
1.201.815
1.457.060
2.544.103
2.356.747
–
–
XV Andere
goederen
dan gebracht onder
de groepen
1 tot
en met XIV
13.936.364
13.210.106
7.762.085
6.285.465 6.174.279
6.924.641
–
–
–
1.436.909.771
151.996.726
506.434.875
103.004.184
930.474.896 48.992.542
–
–
Waarvan Goud en Zilver,
Totaal ……..
al of niet gemunt (op-
genomen ingroep III)
17.403
96.991
44.360
2.323.304
•-
.
–
26.957 1.226.313
OVERZICHT
van
de waarde
van den
In- en Uitvoer
voor
elke maand
van het loopende
jaar
en de
drie daaraan
voorafgaande
jaren, met
uitzondering
van
Munt en Muntmateriaal,
in guldens.
0)
&taan de
ii
Invoer
Uitvoer
1919
1920
1
1921
‘J
1922 1919
1920
1921
1922
Januari
75.073.388 256.207.615 214.136.278
152.495.668 41.321.453
135.932.785
115.835.310 86.106.447
Februari ……
106.229.028
233.591.043
170.369.270 152.353.594
44.543.205
113.309.645 120.956.498
84.204.248
148.758.852
187.916.138
213.830.220
180.328.763
52.660.723 68.210.466
107.204.662 112.879.875
April
……..
189.565.086
203.592.812
195.772.602
.167.451.702
50.827 142
99.448.337
108.819.697
92.729.841
257.009.336 298.514.162
168.114.951
194.080.257
96.168.708
170.393.137
93.818.710
108.423.679
Maart ……….
Juni
……..
258.183.821
345.402.373
188.559.719 150.899.735 126.270.353 179.478.445
120.815.908 100.680.880
Juli ……….
274.264.390
..
314.861.366
170.674.007
–
133.623.129 177.114.162 105.420.129
–
Augustus
….
313.403.619
..
267.956.122
186.640.179
—
163.771.619 130.018.883
142.544.083
–
Mei
…………
September
….
317.368.670
197.271.439
–
162.131.110
165.965.569 135.749.765
–
October
……
319.833.079
337.338.332
179.043.171
–
.
214.577.467
148.140.438
114.694.641
–
November
. .
..
..
..
298.107.886
296.351.809 270.811.334
175.806.364
–
171.171.804
156.557.011
106.623.879
–
December
….
288.958.920
..
298.867.123
180.000.903
–
154.241.692 156.922.833
97.115.318
–
Totaal ….
‘2.825.739.2143.332.427.0902.240.219.103
997.609.71911.411.308.405 1.701.491.711 L369.598600
1
585.024.970
)
In de
Statistiek over December 1919 zijn
de
bedragen vermeld
met
inbegrip van gouden
en
zilveren munt
en
muntmat?rjaai.
704
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9 Augustus 1922
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. *** •bete&ent: Cijfer.s nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.
N
d
(Disc. Wissels. 4
18Juli ’22
Zweeds.R,ksbk 5
10Mrt.’22
Bk Bei.Binn.Eff. 4
18Juli’22
Bk. v. Noorw.. 5
18 Hei ’22
IVrsch.inR.C. 5
18Juli ’22
Zwits. Nat. Bk. 3
2Mrt. ’22
Bk. van Engeland 3
13Juli
’22 Belg:Nat.Bk.5-5l9
Mei ’21
Duitsche Rijksbk. .
6 28Juli ’22
Bank v. Spanje 5
18Mei ’22
Bk. van Frankrijk 5
11 Ilirt. ’22
Bank v. Italië 6
20Mei ’20 Oostenr. Hong. Bk.
7 30Nov.’21
F. Res. Bk.N.Y.
4 21 Juni’22
Nat. Bk. v. Denem. 5 25Apr.’21
Javasche Bank 34
1Aug.’09
OPEN MARKT.
Data
Amsterdam
1
Londen
1
Part.
Berlijn
Part.
Parijs
Part.
1
N. York
1
Cali-
Part.
Prolon.
_____________
disconto
1
gatle
disconto disconto
dlsc,l
manco
5 Aug. ’22
3-218
212
1
)
21
4
4-/
–
3_31/,
1)
31 J.-5A.’22
2
7
1_3
1
1
211_311
1718-2114
4_51
–
3-511,
24-29 J. ’22
23/4-718
3-
1
1
1
7
18-2
4_511
–
3_411
17-22,
1
’22
2-
3
1
4
114-2113
118-2
4_6
–
2
1
12-5
1-6 A.
‘ 2
1
–
–
“2
1/2/8
4_5/,
–
5_6
1
1
2 7 A.
’20
3-
‘!,
’12-
6″
‘
18
IS
4-18
–
6-8 2)
20.24Ju1i’14
31/8/
“11
St
h
2’/,-/,
2’/
5
-‘1
3
28/t
I5’i2-‘/2
t)
Noteering
van 4 Augüstus.
2)
Idem van 6 Augustus 1920.
WISSELKOERSEN.
WISSELMARKT.
De svisselmarkt was deze week weder zeer onzeker; voor-
al voor marken en 1 raucs. ffarken daalden weder
sterk in verband met de dreigende houting van Frankrijk.
Vooral .de
eerste dagen der week ‘liep de koers sprongsge-
wijze terug. Het aanbod kwam hoofdzakelijk uit ‘Duitsch-
land, waar een algemeene vlucht voor de mark plaats vond
en iedereen tot eiken prijs huitenlandaclie deviesen w.ilde
koopen. Zooa.ls gewoonlijk iwerclen ook ide F’ranzche en Bel-
gische koersen hierdoor sterk beïnvloed. Nochtans veran-
derden ideize koersen per saldo iederen dag maar weinig en
was het slot der week eerder hooger. Londen iwas aan-
vankelijk eveneens aangchoden, maar was later eerder
vaster. Dollars liepen een kleinigheid terug. Skanclinavië,
Zwitserland en ‘Spanje ‘waren vrij statio.n,uair, echter met
zeer weinig eaken. Indië iets honger, 97%-98Y4.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
Londen
Par
(1
s
‘)
Berlijn
8)
Weenen
)
Brussel
“)
New
York”)
31 Juli
1922
.
11.504
20.85
0.39
0.007
19.75
2.59
1
/
1
Aug.1922..
11.50
21.20 0.40
0.0064
20.05
2.581
2
1922..
11.514
21.824
0.334 0.005
19.92
1
/
l
2.591
3
1922
.
11.514
21.15
0.314
0.004
19.97
2.59
1
/,
4
1922
.
11.52
21.25 0.334
0.0054
20.05
2.59
5
1922..
–
–
–
–
–
–
Laagsted.w.
1)
11.494
20.80
0.284 0.004
19.70
2.58
1
1
4
Hoogste
,, ,, 1)
11.524
21.324
0.42
0.004
20.15
2.5961,
28 Juli 1922
11.49
21.374
0.47
0.0074
20.26
2.58
1
/
3
21
,,
1922
.
11.45
21.174
0.524
0.0084
20.56 2.5718
Muntpariteit..
12.10
48.-
59.26
50.41
48.-
2.48
‘)
Noteering
te Amsterdam.
8*)
Noteering
te Rotterdam
t)
Particuliere opgave.
Data
Stock-
holm’)
Kopen-
hagen’)
Chrls.
tiania’)
Zwitser.
land’)
Spanje
II
Batavla
11
telegrafisch
1
Juli 1922
67.40
55.50
44.30
49.324
40.05
97814
1
Aug. 1922
67.45
55.50
43.75
49.25
40.05
9731t
2
1922
67.40
55.60
44.-
49.35 40.10
973j4
3
1922
67.65
55.75 47.40 49.30 40.10
9781,
4
1922
67.70
55.75
44.10
49.25 40.10
961,-97
5
1922
–
– –
–
40.05
–
L’ste
d. w.’)
67.30
55.35
43.40 49.15
40.-
97814
H’ste
,,
,,
1
1
67.80 55.85
44.60
49.40
40.20
98
1
1,
28 Juli 1922
67.30 55.55
43.75
49.10 40.05
968/
4
-97
21
,,
1922
66.90
55.60 43.10 49.424
40.-s
97°/
Muntpariteit
66.67
66.67
66.67
48.-
48.-
100
“t Noteering
te Amsterdam.
1)
Particuliere opgave.
°) Noteering van
29 Juli.
5)
Idem van
21Juli.
KOERSEN TE NEW YORK.
° °
CaF,leLond.
Zicht Pacija
Zicht Berlijn
Zicht Amsterd.
(in
.
per
£)
(In
cta. p.jrs)
(in. ct. p. Mrk.)
(In cia. p. gid.)
5Aug.
1922
4.46.-
8.20
0.13
38.70
Laagste d. week
4.44.50 8.14 0.12 38.65
Hoogste
,,
4.46.-
8.23
0.16
38.70
29 Juli
1922
4.45.-
8.15
.
0.16
38.65
22
,,
1922
4.45.50
8.37
0.19
38.90
Muntpariteit
.
4.86.67
5.18″
4
95
ti.
40’11
KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN
Plaatsen en
Landen
Noteertng..
eenheden
22 Juli
1922
97151,
29 Juli 31juli-5
1922
Laagste
97151
9715/
Aug. P22
1
Hoogste
97161
5 Aug.
1922
97151
Aiexandrië..
Piast. p.
£
•B. Aires
1
)..
d. p.
$
441/4
44151
44815
45
4
4
7
1,8
Calcutta
..
. .
Sh. p. rup.
113f
4
1/3hh/
l6
Ii/3
2
u/
s2
113231’35
1/3hh/
Hongkong ..
id. p.
$
217116
2
1
7°
132
21614
2171
3
217
1
1
1
,
Lissabon
..
. . d. per
Mii.
371s
3
27
/
32
3314
4
313/,,
Madrid
….
Peset.p..
28.60
28.65
28.64
28.75
28.71
‘Montevideo
1
d. per
$
44
1
1
4
44
1
1
44 44
1
1
2
44
1
8
Montreal….
$
per
£
4.49819
4.48
4
.
451
12
4.47112
4.4611
d. per
Mii.
7
7
1
t6
7
1
12
713132
7571
7181
33
Lires
p. £
95
7
1
961
33
95
1
/,
99
961
53
Shanghai….
Sh.
p.
tael
31518
315715
3/5
316114
315318
Rome
…….
Singapore
..
id.
p. $.
213
29
1
2/3″/,,
213j
2/4
1
/
213
1
1
52
‘Vaiparaiso..
peso
p. £
1
34.70 32.60
32.20
32.80
32.60
Yokohama ..
Sh.
p.
yen
211
3
1, .211
25
1
32
2!1″/,,
2/1
27
/
32
2111
4
‘Koersen der. voorafgaande
dagen.
i)
Telegrafsach tranefert.
NOTEERING VAN ZILVER.
Ncseering te
Londen
te
New Yorl
5 Aug. 1922
.
..
3511
s
6951,
29 Juli
1922
.
35’/
6911
4
22
,,
1922 35
1
1,
6 Aug. 1921
38
8
1
g
61
3
1,
7 Aug. 1920
58
1
/
S
95
20 Juli
1914
.
241519
54118
NEDERLANDSÇHE BANK.
Verkorte Balans op 7 Aug. 1922.
Activa.
Binneni.Wis-(H.-bk.
f
93.706.871,56
sels, Prom.,I B.-bk.
,,
38.774.446,28
eng, in disc.
Ag.sch.
,,
66.791.823,45’/
f
199.273.141,2911
Papier
o.
h. Buitenl, in disconto
..
….
–
Idem eigen portef..
f
77.495.645,-
Af: Verkocht maar voor
debk. nog niet afgel.
–
77.495.645, Beleenin
g
en
tH.-bk.
f 28.861.177,181I
mcl.
vrsch.J
in rek.-crt.
B.-bk.
,,
6.87l.956,63’/
op
onderp.
Ag.sch;,. 66.313.182.52
1
1
2
f1020463 16,34
1
1
Op
Effecten
……
f
85.311.679,20L,
Op
Goederen en Spec.,,_16.734.637,14
102.046.31 6,34i1
3
Voorschotten a. h.
Rijk
……………
12.499.845,18
Munt enMuntmateriaal
Munt, Goud ……f 56.238.850,-
Muntmat., Goud
…
,,549.715.947,01
f605.954.797,0I
Munt, Zilver, eng..
8.239.208,34
Muntmat., Zilver
Effecten
614.194.005 .35
Bel.v.
h. Res.fond,,.
f
5.573.320,3711
id. van
1
/sv.
h. kapit. ,,
3.892.600,3711
9.465.920,75
Geb.enMeub. dei Bank
……………….
4.522.000,-
Diverse rekeningen
,. .
…………..
34,473.969,21
fl.053.970.843,13
Passiva.
Kapitaal
..
…………………
f
20.000.000,-
Reservefonds
………………….
,,
5.660.599,75
Bijzondere
reserve
………………..
1.675.581,33
Bankbiljetten in omloop
……………
98 1.568.165,-
Bankassignatiën in omloop…………
1.524.810,80
Rek.-Cour.Het Rijk
f
–
,
saldo’s:
5
Anderen
,,
36.338.706,59
1
12
36.338.706,59
1
1
Diverse rekeningen
………………
..7.202.979,65’/
(1.053.970.843,13
9 Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
705
NEP. BANK
7
Aug. 1922
(vervolg).
Beschikbaar nietaalsaldo…………..
f
409.567.051,86
Op
de basis van
21
metaaldekking….
,, 205.680.715,38
Minder bedragaan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is..
,.
2.047.835,255,-
Verschillen m. d. vorig. weekst.:
Meer
Minder
Disconto’s …………29.
743
.
022,42
‘/a
Buitenlandsche wissels
10.056.497,-
Beleeningen ………
30.832.820,17112
Goud …………….-
–
Zilver ……. .. …….
83.140,601/2
Bankbiljetten
6.880.815,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s
1.380.961,36
1
1
VoornaaTnste posten in duizenden galdens.
Data
Goud
Zileer
Bank.
biljetten
1
opei.chbare
schulden
7 Aug. 1922 ……
605.955 8.239 981.568 37.864 605.955 8.156
988.449
36.825
31
Juli
1922
……
..
605.955
8.020 976.325
75.857
605.955 7.720 992.036
49.638
605.955
7.607
1.000.648 60.569
24
,,
1922…….
17
1922
……
10
1922
……
605.969
10.792
1.018.176 60.967
8 Aug.
1921 …….
9 Aug.
1920 …….
636.338
15.579
1.027.587
102.687
25 Juli
1914
162.114
1
8.228
1
310.437
1
6.198
Totaal Hiervan
Schatkist-
–
–
1
Belee-
te-
baar
–
king,.
Data
bedrag
disconto’s
1
promessen
1
ningen
Metaal-
percen-
rechtstreeks
1
saldo
lage
7 Aug. 1922
199.273
34.000
102.046 409.567
60
31
Juli
1922
169.530
6.000 132.879
408.316
60
24
1922
215.686 55.000
116.200
402.798
58
17
1922
217.478
55.000
105.443
404.599
59
10
1922
232.728
68.000
105.275
400.578
58
8 Aug. 1921
275.816
138.700 130.229
400.191
57
9 Aug. 1920
88.734
–
313.078
425.067
58
25 Juli
1914
67.947
14.300
61,686
43.5212)
75
1)
Op de baeo
van
916
metaaldekking.
Uit cle bekendmaking van den M i n i st er v .a n F in a n-
c i ë ii blijkt, ‘dat nitstonden cxp:
31
Juli
1922
1
7
Aug.
1922
Aan schatkistpromessen.. f296.300.000,.- f328,1 30.000,-
waarv. direct bij Ned. Bk.
,,
6.000.000,-
,,
34.000.000,-
Aan echatkistbiljetten .. ,,24 1,920,000.- 231.378.000,-
Aan zilverbons ………
,,
28.858.269,50
,,
29.273.474,50
Onder de vlottende schuld is begrepen:
Voorsch. aan de Koloniën
1
,257.753.000,- ,,261.419.000,-
Voorschot aanGemeenteni
31 Mei
30 Juni
voor door Rijk voor hen’
,,
62.040.702,94
,,
48.957.697,71
te hef fen Ink. belasting)
31 Juli
7
Aug.
Tegoedv.d.Postch.&G.dst
53.551.168,37 ., 54.585.577,20
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten In iduizenden gu.ldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Elan –
k
Andere Beschikb.
Dato
Goud
Ziloer
– opeischb.
metaal.
ietten
schulden
saldo
29Juli1922
200.250
266.500
85.000 129.950
22
1922
201.500
267.500
82.500 134.050
15
1922
203.750
269.500
79.000 135.900
24 juni1922 149.961
48.369 264.572
68.995 132.272
17
1922 149.971
47.890 267.671
71.908 130.590
10
1922 152.571
47.576
271.103
74.390 131.692
30Juli1921 208.021
18.819
300.395 140.015 139.213
31 Juli 1920 204.722
6.139 334.549 192.162 105.665
25Juli 1914
22.057
31.907
110.172
12.634
4.8422
TV 135C13.
roer-
Diverse
Data
Dis..
buiten
8dec.
scholier,
reke.
kings.
conto s
N..Ind.
n,ngen
aan het
percen-
betaalbaar
Gouo.nem.
ningen
‘
tage
29Juli1922
ieToo
17.000e
57
22
,,
1922
164.520
18.400e
e.r
58
15
,,
1922
160.340
17.900e
”
58
24Juni1922 34.30923.206 73.073 9.216 23.070
59
17
1922 34.637 22.760 74.871 11.344 22.623
58
10
1922 35.086 22.854 80.489 8.924 19.402
53
30 Juli 1921 35.768 23.318 104.443 25.684 31.808
51
31 Juli 1920 27.902 22.878 165.154 84.096 24.020
40
25 Juli1914 7.259 6.395 47.934 6.446
2.228
44
1)
Sluitpost activa.
8)
Basis 11
5
metaaldekking.
8)
Cred,tsaldo.
DE SURINAAMSCHE BANK.
Voornaalniste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
Circulatie Andere
opeischb.
schulden
Disconto’s
D
Ut.
Te ke-
ningen
1 Juli
1922….
1.543
2.014
764
1.052
1.164
24Juni1922….
1.514 1.977
658
1.036 1.170
17
1922….
1.472
2.164
662 1.044
1.233
10
1922
–
..
1.588
2.081
773
1.047 1.152
3
1922
.
..
1.604
2.163
833
1.051
1.129
27Mei
1922
..
1.603
2.024
731
1.061
1.127
2 Juli
1921
. .
1.113
2.095
1.215
2.029 274
3 Juli 1920
.
..
1.072
2.128
964
1.691 155
25 Juli
1914
..
645
1.100
560
735 396
1)
Sluitpost
der
activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten, onder bijyoegin.g der Currency Notes,
in duizenden pond sterling.
Data
Metaal
Circulatie
Currencg, Notes.
Bedrag
1
Goudd.
1
Go,,. Sec.
2 Aug. 1922
127.400 125.774
299.730
•
27.000 257.343
26 Juli
1922
127.404 124.758
296.447
27.000
253.995
19
1922
127.402
124.256
297.611
27.000 255.488
12
1922 127.901
124:249
298.635
27.500
257.411
5
1922
128.459
124.523
297.904 28.000
256.461
28 Juni 1922
128.947 123.048
1
295.374 28.500
254.312
3 Aug. 1921
128.382
128.699
329.220
28.500
293.038
4 Aug. 1920
123.108
126.489
366.680 28.500
336.481
22 Juli
1914
40.164
29.317
–
–
–
D ata
Cao.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
Depos.
Re.
serve
Dek.
2Aug.’22
44.280 76.980
15.356
107.970
20.075
16,28
26Juli ’22
46.505
72.243
14.297
107.576
21.096
17,30
19
’22
4040
76.216
22.175
104.467
21.596
17,05
12
,
’22
47.104 73.663
12.612 112.375
22.102
17,68
5
’22
67.088
75.820
14.923
133.394
22.386
15,09
28Juni’22
49.221
75.725
16.348 115.088
24.349
18,52
3Aug.’21
45.597
77.281
16.318 108.710 18.133
14,50
4Aug.’20
76.266 74.789
17.462
130.686 15.069
10,20
22 Juli ’14
111005
33.633
13.735
42.185
29.297
52
3
/
8
1)
Verhouding tusechen Keserve en Ueposita.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voc.nia.nsnste posten, onder .bijvoegi.ng der Darlehens-
kassenscheine, in duizen(len Mark.
Data
Metaal
Daarvan
Goud
Kassen.
,cheine
Circa-
Zatte
Dek,
kings.
perc.
)
28 Juli
’22
1.024.8501.004.860
13.083.023
189.794.722
7
21
’22
1.025.330 1.004.859
9.351.163
177.027.024
6 14
’22
1.024.326
1.004.859
10.789.974
175.437.418
7 7
’22
1.024.476 1.004.859
14.281.874 172.736.686
8
30 Juni ’22
1.023.602
1.003.859 14.605.085 169.211.792
9
22
,,
’22
1.023.200
1.003.861
11.150.689 157.935.228
7
28 Juli
’21
1.105.815
1.091.557
5.397.594 77.890.858
9
31
Juli
’20
1.096.206
1.091.677
17.829.748
55.632.255
34
23 juli
’14
1.691.398
1.356.857
65.479
1.890.895 93
i) Dekking der
circulatie
door
metaal en Kasoenocheine.
Data
Wissels
Rek. Crt.
Darlehenskassenschetne
Totaal
In kas bij de
uiigegeoen
Reichsbank
28
Juli
19221
215.980.298 39.976.216 25.422.500
13.067.900
21
19221
203.026.231
35.603.336 20.724.900 9.336.900
14
1922
201.126.658
36.275.656 22.301.400
10.774.100
7
.,
1922
189.949.556
31.531.010 25.221.100
14.264.400
30 Juni 1922
190.877.495
37.173.745 25.082.800
14.588.900
22
,,
1922
171.785.995
29.490.168
20.696.500
11.134.800
28
Juli
1921
81.117.496
15.824.156 113.802.200
1
5.323.700
31 Juli
1920
48.427.450
19.834.069
31.279.300
17.831.100
23
Juli
1914
750.892 943.964
–
706
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9
Augustus 1922
BANK VAN FRANKRIJK.
.Voornamste posten un duizenden franes.
Data
Goud Waarvan
in het Buitenland
Ziloer
Te goed
in het
Buitenland
Buit.gew.
ra
vooch.
a/d..Slaai
2Aug.’22
5.530.360
1.948.367
285.355
578,015
23.000.000
26Juli’22
5.530.149
1.948.367
285.255
577.890
23.000.000
19
,,
’22
5.529.780
1.948.367
285.239 578.178
23.400.000
12
,,
’22
5.529.572
1.948.367
283.138
‘*
23.500.000
4Aug.’21
5.521.286
1.948.367
275.535
626.325
25.200.000
5Aug.’20
5.589.479
1.978.278
247.980
600.178
25.900.000
23Juli ’14
4.104.390
–
639.620
–
–
LVi3,el
s
Uitge.
stelde
Wis,ele
1
Beleg.
J
nig
Bankbil.
jetlen
Rek. Cr1.
Parit-
culieren
Rek.
Cvi.
Staat
2.517.259 35.042
2.139.106 36.399.294
2.357.561 25.115
2.103.237 35.453
2.154.527 36.049.939 2.352.183
79.900 2.081.932 35.723
2.206.053
36.369.763
2.379.916
42.853
o
2.103.289
35.957
2.218.741
36.501.518 2.197.409
47.238
2.989.636
73.507
2.158.062
37.364.596
2.788.876
36.285
2.360.513 503.592
1.918.83k
38.213.259 3.235.152
56.974
1.541.980
–
769.400 5.911.910
942.570 400.590
BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.
Voo.inaamste posten un &uisenden franes.
Data
Metaal I
Mci. hulteni.
2n.
1
aan
1
hutten!.
1
,.Jg,.
Belgen.
1
van
1
prom. d.
i
or.oinc
1
Binn.
J
wissela
1
en
l’f.en.
Circu. latie
Rek.
Crt.
PartIc.
3Aug.’22
332.073
84.6531480.000
590.193 6.402.679
219.636
25
u
’22
332.012
84.653
480.000 623.224
6.327.881
321.398
18
.,
’22
330.763
84.653
480.000
624.133
6.287.335
256.511
13
’22
329.441
84.653
480.000 622.780 6.273.528
228.322
4 AIIg’21
325.178
84.653
480.000 768.724
6.170.097 340.860
5Aug.’20
356.974184.653
480.0001
721.8835.464.632
1.571.854
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in duizenden tdollars.
_________ Zilver
Note3 in
In het
etc.
circu-
buiten!.
1
‘
latie
19 Juli
’22
3.045.335
2.236.735
–
123.9872.132.848
12
’22
3.035.833
2.203.411
–
121.207 2.158.122
5
’22
3.020.677
2.184.958
–
113.252 2.194.323
28
Juni ’22
3.020.868 2.171.580
–
127.498 2.124.422
20 Juli
’21
2.508.298
1.735.845
–
151.068 2.564.613
23 Juli
“2
01
1.983.271
1.303.866
111.531
150.741 3.118.205
Goud-
Algem.
ata
isse
Totaal
Gesort
Dek-
Dek-
Deposttos
Kaptaal
i
kings kings.
perc.
1)
pe:c.
5)
19 Juli
’22
592.438
1.942.531
105.239 74,7 77,8
12
’22 587.617
1.924.937
105.224
744
77,3
5
’22
653.937 1.884.702
105.217
74,0
76,8
28 Juni ’22
623.161
1.939.276
105.078
74,3
77,5
20 Juli
’21
1.710.056 1.693.019
102.222
58,9
62,5
23 Juli
‘201
2.823.450
2.457.977
1
95.008
39,6 44,4
1)
Verhouding totalen goudvoorraad
tegenover
opeischbara ,,chulden:
F. R. Notes en netto deporito.
2)
Verhoudino totalen voorraad munt- materiaal en wettig
betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED.
RES. STELSEL.
Voornaamste posten in duizenden dollars.
Data
1
Aantal
Totaal
uitgezette
Reserve
hij de
Totaal
Waarvan
time
banken
gelden en
beleggin gen
F. R. banks
deposito’s
deposit.,
12Juli ’22
796
10.839.161
1.438.146 14.783.545 3.476.360
5
,,
’22
796
10.838.372 1.400.669 14.679.673 3.470.561
28Juni’22
799
10.783.121
1.440.290 14.627,985
3.380.434
21
,,
’22
817
11.873.822
1.254.660
13.371.133 2.919.332
13Juli ’21
816 11.737.598
1.247.21113.266.870
2.903.087
16Juli ’20
813
16.977.9191
1.421.524114.364.3331
1693.631
Aan het eind van ieder lowairdaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
EFFECTENI3EURZEN.
.
Amstei;dam, 7 Augustus 1922.
De alles beheersohende factor in het fn.ternstionai1e beurs-
verkeer was in de a.fgeloopen week zo,n.der eenigen twijfel
de hevige daling van de Duitsche Tijksmark. Sinds den
mjoord ‘van den Duitsohen minister Rath.euaai iia,cI deze
va)Iu.ta eene steeds zwakkere tencleuz getoond, leeue stem.
nhiag, die door het jngste ultimatum van Frankrijk i-
zake cie xmpensatie-beta1ingen van snfzlden Augnstus, een
ipau•ek.ac.htig karakter heeft verkregen.. Terwijl de Amen-
k.aainsohe dollar te Berlijn in de laatste dagen van Juli
reeds bven ‘de 600 imm gestegen, ieen koers, die reeds tot
tal van commentaren in de Duitsche pers aanleiding gaf,
naderde hij in het imidden oflzer berichtsperiode .deji onge-
kenden stand ‘van 900. Tegen het einde der week viel de
‘dollar op 730, ‘om cie week weer Ihooger op 790 te verlaten.
Het dreigement der Fransohe r.egeerikg om ‘bij niet-beta-
ling tot afzonderlijke revanche-maatregelen over te gaan,
wak
wel de ‘voornaamste oorzaak dezer catastrofe. Toen
tegen het einde clan week bleek, dat deze maatregelen ‘niet
aanstouds een al te scherp karakter souden aannemen,
werd de stenrnïin.g iets geruster, de jongste Ibaukstaat der
Duitsc.he Rijksbank heeft echter veel van deze stemming
weer doen verloren gaan. De ibankibiljetteupers heeft te
Berlijn in de afgeloopen week ‘weer sneller gedraaid idiain
ooit, naast 966,5 m.i’llioen :ndeixwie Darlehnskasseiischeine
werden niet minder dan 12767,7 millioen bainknoten ge-
creerd, zoodat de totale omloop dezer laatsten tot 189794,7
nsillioen is gestegen.
Noch op ‘de I)uitsche effecteabeurzen, noch op die der
internationale fi.nancieeie centra heeft deze valuta-paniek eene zoodaniige funeste uitwerking ‘uitgeoefend, als zulks
wel bij vroegere gebeurtenissen van een dergelijk karakter
het geval placht te zijn. Het spreekt van zelf, dat ‘buiten-
landsche ‘waarden ‘te B e r lijn hoo.ger noteerden, thetzelfde,
was met de koersen der meeste ‘bi.nneniain’dsohe nandeelen
het ‘geval, doch lang niet in verhouding tot de daling der
‘valuta. Het index-cijfer der Frank.furter Zeitang uit de
beurskoersen der voornaamste aamideelen samen’gestel.d, luidt
voor 28 Juli: 40586, voor 4 Au.gustus: 44792.
•Nt het reeds ‘vermelde Fra’nsche ultimatum heeft ook
‘cie ‘nota der En,gelsche ‘regeering betreffende de vegeli’ag
‘der iuter’geal’lieer.de schulden de tezondere aandacht ‘der
internationale fonclaercmarkt getrokken. Deze nota loopt op
cle besprekingen te L o n den, die inmiddels een aanvang
genomen ‘hebben, vooruit; reeds ‘hebben de Vereenigde
‘Staten verklaard hunne ‘vorderingen niet te ‘willen kwijt-
schelden, hetgeen de fondsenmarkt dc L oud e n niet al
te acer heeft verontrust, doch de afwachtende ‘hondin,g, die
deze heeft aangenomen, zeer begrijpelijk ‘maakt. ‘Dc voor-
liefde ‘van het publiek ging weer ‘vral. uit naar gilt-edged
securit,ies, ‘waarvan de 54 .pCt. Britsch-In,dië boven pan
kon komen, (Ie 5 pCt. Britsche oorlogsieening is reeds
aanmerkelijk boven dit ‘niveau gekomen. Zui’d-Afnikaa’nsche
mi,i,nwaarden, ,zooals Randfontei.n, Robinson Deep ‘en der-
gelijke, die voor Zuid-Afr,ikaansche rekening gekocht war-
‘dan, liggen vast in de markt. Ook ‘diamant-shares . beter
in verband met de ‘langzame, doch geleidelijke op’levinzg
der betreffende industrie. Pet,roleumwarden ‘minder ge-
an’imeerd in afwachting van ‘verdere ‘prijsverlaging van het
ruwe product, Mexican Eagles voor den zooveelsten keer
luier op berichten van ‘het i.ndrin.gen van tzoutwator in de bronnen. Fransche spoorweg-obligaties in reactie door ‘cle
daling der Fransche valuta.
Te P a r ijs was de houding van het publiek eveneens
gereserveerd, ook hier maakte ‘zich een lichte ‘drang tot
aankoopen van :buitenlandinhe fondsen ,v.rnl. ‘in ponden
sterling merkbaar, hetgeen op de markt aan de overzijde
‘van het Kanaal een ‘guustigen invioed uitoefende. Turksche
waarden vast, ‘hetzelfde was •het geval met Roenmeen3che
dito ‘op de ‘verbetering van ‘den Leu-koers. ‘Rio Tinto’s
gezocht.
De markt in W a.’ll,st ‘r e e t was, ondanks de ‘vele neer-
dru.kkende factoren, ‘niet slecht gestemd, al izijn de omzet-
ten ook daar afgenomen. De stand van ‘het arbeidsconflict
heeft nog niet veel wijziging ondergaan, doch de waar-
schijnlijkheid, dat men tot eene schikking aal ‘komen,
neemt steeds ‘toe. Het ain.nonceeren van een ‘kwartaalsdi,vi-
dlend van 23-s pOt. ‘benevens 14 pOt. extra op de gewone
aandeelen S.tudabaker Oorpor.ation, heeft een uitsteken,cien
indruk gemaakt, de ‘bloei der nutemoisielnijverheid is in
deze tijden een duidelijk ‘bewijs van gunstige verhoudingen
in ‘het economisch ‘leven cener natie.
Ten on z en t ‘is ‘het ‘ter ‘beu.r.ze nog steeds stil gebleven,
al was de grondtoon bepaald vast te noemen. Men trok
zich van de daling der Duitsche valuta niet ‘al ‘te veel aan.
De vraag naar ‘beleggingen blijft aan.houden, ‘staats- en ge-
Goudvoorraad
Dato
9 Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
707
meente-obligaties in dat verbaacI sterk gezocht ‘mede in
verband met de ruime geidmarkt. Geld op proloaigaibie is
grif en tegen lagen koérs verkrijgbaar; door de storting
op de nieuwe staatsleening hebben
onze
staatsfinanciën eene krachtige verbeterIng ondergaan. De viottencie schuld
is door deze storting met 133 ,millioen gulden verminderd en op 538,2 ,millioen gedasild, waarvan slechts een groots
200 millioen voor rekening ain het Rijk zelf komen. Vlot-
teud kapitaal voor aade1 en nijverheid is voldoende ‘be-
schikbaar, als het’ vertrouwen v.an het puibliek wecierkeer.t
zal ongetwijfeld het effecteisverkeer ten onzent ,weer
Op-
leven, de onzekere toestanden op bet gebied der in.terna-
tionale politiek ‘weerhouden het echter inog.
31 Juli 4 Aug. 7
Aug.
5 ‘i/o Ned. W. Sch.
1918 871
87
1
1
2
871116 – 81
4
1
/
0
/0
,,
,,
1916
86814
871
3
87
1
1,
o
+ h/,o
4
0
/0
,,
1916
781
i
78
1
1
3
78
1
12 +
51
3
1
1
Olo
.
.70
70
1
12
71
+ 1
3
0/
,,
..
61
8
1
8
61
8
1
s
61
I8
211,
ho
Cert. N. W. S. ……
528/4
5331,6 53
+
‘I
5
0
1 Oost-Indië 1915 , . .
89
1
/
90
–
+
81
6
glo
,,
1919
95
9511
951
1
+
1
/
4 °/s Oostenr. Kronen rente a
l
,
–
–
5
0
/0
Rusland 1906 ……5
481
43/
– 11
4
‘lo
Rus!. bij Hope & Co
411,
4
481 +
11
411
0/o
China Goud 1898
5
11
1
76
8
1
8
761
4
+ 111
4
°/
o
Japan 1899 ……..65L/
–
–
4
0
/8
Argentinië BuitenL
691
3
–
–
5
0/
Brazilië 1895 ……57
55
1
1
2
561
8
–
1
1
8
7
0/
Staatsspoor – ……. 103
7
/,
103113
103
1
1
3
+
1118
7
0/
Amsterdam ……..103
103
103
De afdeeling voor
petroleumwaarden
‘had een stil ver-
loop, de handel in aandeeleii Orion was minder aevendig
dan zulks dit de vorige rweek het geval was, toch blijft er
voor dit aandeel belangstelling ‘vanwege het buitenland :be-
staan, ii.l., uit Londen, waar de British Orion-aandeelen
worden uitgegeven en men eene introductie der gewone
aandeelen dezer maatschappij eveneens veiiwadht. Consols
beter in aansluiting met de ‘betere stemming voor ‘Roemeen-
sche waarden elders.
De
suikermarict
blijft vast op cle hoogere noteeriuigen ‘van
Cuba-suiker. De verkoopen van de Viap hebben evenzeer
een ‘vlot vei-‘loop, in de vorige week hmit zij 900.000 pikois
superieur verkocht voor
f
13,75 á
f
14,—, terwijl voor
levering Januari/Februari reeds
f
14,12 wordt ‘bedongen.
Ook de
tabalasnwrkt
blijft prjshoudend, men leeft hier
natuurlijk in afwachting, wat de najaar.sinscihrjvin,gen ,zul-
len ‘brengen. In hoeverre Duitschlaiad nog als belangrijke
kooper van liet product ‘ai kunnen optreden in verband met de ‘verdere daling der Dnitsche valuta, blijft fe be-
zien, al hebben de Duitscho importeurs reserven in buiten-
lan
i
dsehe valuta ‘gekweekt. De toestand in de Nederlandsche
sigarenindustrie begint echter te venbcteren, ‘hetgeen een factor is, die zeker in staat tzad ‘blijken te nijs, de tahaks-
markt beter te stemmen.
31 Juli 4 Aug. 7 Aug.
Rngof
Amsterdamsche Bank …. 124
1
1
2
124
1
1
12411
1(
4
–
f4
Koloniale Bank ……….
110
1
/
2
111
1
1
2
1 09814
–
31
Ned.Handel-Mij.cert.v.aand.
120
1
1
120
12111
+
112
Rotterd. Bankvereeniging
881
4
88/
88114
–
1
1
2
Amst. Superfosfaatfabriek
241
3014
–
+
5
’12
Van Berkel’s Patent ……
28/
4
29
281
Insulinde Oliefabriek ……
2/
3
2
8
1
8
2
1
1
2
Jurgene’ Ver. Fabr. pr. aand
581
53
1
1
5111,
– 751,
Hollandia Melkproducten
132
135
–
+
3
Philips’ Gloeilampenfabriek
240
–
–
R. S. Stokvis
&
Zonen
578
–
–
Vereenigde Blikfabrieken
75
7711s
–
+
2
1
1
2
Compania Mercantil Argent
301
34
1
12
3411,
+
3
6
18
Cultuur-Mij. d. Vorstenland
140
1
1,
14011
3
13971
8
– 71
8
Handelsver. Amsterdam.
33411
337′(
33311,
– 1
HolI. Transati. Handelever.
18
–
–
Linde Teves
&
Stokvjs
68
72114
–
+
41/4
VanNierop&Co’sflandel-Mij
1/
4
–
–
Tels
& Co.’s
Handel-Mij..
5
6
1
8
8112
–
+
2
7
18
Gecons. HolI. Petroleum-Mij
113
114114
1181
12
+
5
1
12
Kon. Petroleum-Mij.
……
4118/4
413
407
8
1
t
–
4
Orion Petroleum-Mij.
Afgest. Aand
37
1
1
2
39
1
1
38
1
1
3
+ 1
Steaua Romana Petroleum
–
Mij.
..
Afgest. Aand
38814
3112
39314
+ 1
Amsterdam-Rubber-Mij.
58
61
1
1,
62
+
.4
Nederl.-Bubber-Mij ……..
34
35
1
1
36
+
2
Oost-Java-Rubber-Mij.
….
l02f
3
105
104
+ 1
1
1,
Deli-Batavia …………..
250’/
2
240113
243
—
71/
Deli-Maatschappij
……..
185
18211
4
183
1
1
2
– 1112
31 Juli 4 Aug. 7 Aug.
Rizingof
Senembah-Maatschappij…. 272
1
1′ 265
266
– 6112
Op de markt voor
nijverheidsaandeel en
gaat steeds nog
niet ‘veel om, een korten tijd rwas er een levendige handel
in de nieuwe obligaties Jurgens Fabrieken, die iia de ont-
binding van het syndicaat sterk aa.nigdboden waren en
reeds aanstonds een ‘tiental procenten moesten inboeten.
&h.eepvaartsandeelen
‘met langzaam herstel, hier en daar
kan eenige verbetering in den koers van een ‘aandeel wor-
den geconstateerd, dat door eenzijdig aanibod sterk was ach-
‘teruitgeloopen en nu op vraag van idegenen, die ‘de koers-
val te o’vnidreven vinden, eenige procenten gaat montee-
hen. Ook de vrach’ten’markt toont eeni’ge neiging tot ver
–
betering ‘en dragen stakingen -in de Vereenigde, Staten er
verder toe ibij het zeeverkeer ‘levencllger ‘te maken, dan zulks
sindis lang het geval bleek te zijn.
Rubberaandeelen
met zeer beperkte omzetten, ide prijs van het product is noo goed ials onbewegelijk. In Enge-
land, Izoowel als in de Vereenigde Staten stelt tnle’n groot
belang inzake de houding van de Nederla’ndsch-l’ndisc,he
regeering alsmede die der planters inzake de TeStrictie,
waaronder men geene verbetering in den prijs verwacht.
31 Juli 4 Aug. 7 Aug.
R•naof
Holland-Amerika-Lijn
.. . – II 0’/
11 2/
1111/2 + 1
,,gem.eig
971/3
100
99
+ 11/3
Holland-Gulf-Stoomv.-Mij
35
–
–
Hollandsche Stoomboot-Mij 1511
4
16
18
+ 2814
Java-China-Japan-Lijn
71
71
1
12 72
+ 1
Kon. Hollandsche Lloyd.
11
10
1
1
–
–
1
1
2
Kon. Ned. Stoomb.-Mij…..48
4981t
50
+ 2
Koninkl.-Paketvaart Mij.
82
83112
821/, + 112
Maatschappij Zeevaart ..
47
481
50
+ 3
Nederl. Scheepvaart-Unie
88
8811
4
88
Nievelt Goudriaan ……..105
10111
3
10411
– 8/
Rotterdamsche Lloyd ……
1138/4
114
11 48/
+ 1
Stoomv.-Mij.,,Hullegersberg” 571
3
–
–
,,Nederland”
113
11
4
114
11411, + 1114
,,Noordzee” .
20
20′
21
+ 1
,,Oostzee”. …. 52
57112
–
+ 5112
De
,&merikaansche ma’rkt,
die in des laatsten tijd ten
onzeut reeds niet bizonder ‘levendig gestemd is, in navol-
ging van Wall Street nog vuil-er, al gast er ii.i.ogwel wat om
in Amorikaansche bonds, voor ‘beleggers, clie een uitslui-
tenid gutdeabezi,t ‘wel wat te eenzijdig vinden.
31 Juli 4 Aug. 7 Aug.
R
,?
z
R
of
American Car
&
Foundry
16711,
175114
–
+
7314
Anaconda Copper
……..
109
1
/
3
10918
–
+
1
18
Un. States Steel Corp. ….
104
1
/
2
104
11
104118
– 318
Atchison Topeka ……….
107
107
107
1
1,
-1–
15
1
1
Southern Pacific……….
955
18
97
9618
+
1114
Union Pacific
…………
146
1491
149814
+
381t
Int. Merc. Marine orig.
Corn.
19 16
7
1
8
16112
–
2112
76
7131
‘hû1I
1
l7f
•»
,,
‘ f4
” f8 – ” f8
1 Ex.
Geld
op prolongatie ruim aangdboclen niet fweinig vraag,
slot 2 pOt.
Ad interim.’
GOEDERENHANDEL
GRANEN.
Wegens uitstedigheid was onze mede
–
werker verhinderd
zijn ‘woke
–
lijksch overzicht te schrijven. -Voor den staat nle
volgende pagina.
SUIKER.
De ‘beetwortels konden zich ook gedurende de afgeloopen
week in geheel Europa gunstig ontwikkelen. Men verlangt
nu naar moer con en hoogere temperatuur ter ‘verhooging
van het gehalte der bieten.
Over de suiker-markten val-t niet ‘veel nieixvs te berich-
ten. A ,m e r i k a, als toonaa.ngevends markt, ‘bleef rv’ast ge-stemd. Spot iCentrdfugals fluctueercien tussc,hen d.c. 5,36 en
cl.-c. 5,49 en termijnnoteeri’ngen sloten op dc. 3,84 voor
October; d.c. 3,93 voor December; 3,66 ivoor MaaT’t en
d.c. 3,76 voor Mei.
De laatste C u -b a-statistfek luidt:
1922
1921
1920
tons
tom
,tons
Weekontvnngst tot 29 Juli 68.195 18.273 42.873
Tot. onhv. 1 Jan.-29 Juli 3.488.857 3.013.761 3.369.743
Werkende inbrieken 13 4 5
Weekexport tot 29 Juli –
85.800
42.450
61.774
Tot. exp. op 29 Juli – – . – 2.877.541 1.602.255 2.989.051
Tot. voorraad op 29 Juli .. 640.464 1.410.886
383.868
708
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTËN
9 Auguètus 1922
Noteeringen.
Locoprijzen te
Rotterdam/Amsterdam.
Chicago
Buenoa Agres
Soorten
7 Aug.
31 Juli
8 Aug.
Data ____________________________
1922 1922
192!
T arwe
MaTs
Hauer
Tarwe
Mais
Lii nzaad
Tarwe
…………..
1
)
Rogge (No. 2 Western) ‘)
__________
13,50 10,50
–
________
13,50 11,25
___________
20,-
19,-
Juli
Juli
luit
1
Aug.
Aug. Aug.
5Aug.’22
106/
8
61
1
1
2
33,
12,10
8,20
20,45
Male (La Plata)
……’)
208,-
212,-
238,-
29Juli’22
1077
8
62
1
/
2
12,45
8,50
20,70
Gerat (48 ib. malting)
..’)
205,-
214,-
300,-
5Aug.’21
118
1
1
2
56I
s
36
1
1
18,45
9,-
23,10
Haver (38 lb. white cl.).
1)
10,-
10,-
16,-
5Aug.’20
252
14814
733/4
22,-
9,10′
25,15′) Lijukoeken (Noord-Amen.
5Aug.’19
223
174’/
69,-
16,70′
9,85
_’)
ka
van
La Plata-zaad)
1
)
14,-
14,30
19,60
20Juli’14
82
561
36
1
/
2
9,40
5,38
13,70
Lijnzaad (La Plata)..
.
.8)
456,-
462,-
510,-
1)
per September.
–
1)
p. 100 K.G.
‘) p. 2000
K.G.
)
per 1960 K.G.
S)
Nr. 2 Hard/Red Winter
Wheat.
AANVOEREN in tons van 1000 K.G.
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
Artikelen.
30Juli15 Aug.
Sedert
t
Overeenk.
30 luit/S Aug.
i
Sedert
Overeenk.
1922
1921
1922
1Jan. 1922
1
tijdvak 1921
1922
1Jan. 1922 tijdvak 1921
33.867 616.477
780.911
–
26.976
12.010
643.453
792.921
5.153
125.291
881546
–
–
325
125.291
88.871
217
9.555
1.090
–
–
500
9.555 1.590
Boekweit
…………….
Male
…………….
629.401
554.059
–
66.999 44.407
696.400
598.466
Gerst
…………….
.5
88634
150.462
–
3.597 6.398
92.231
156.860
Tarwe ……………..
Rogge ………………
7.809
78.634
47.23i
ï
74.063
–
50 1.154
78.684 48.393
28.
.266
2.230 94.893
3200
61.680
53.459
156.573 127.522
Haver
. . .
…………
..929
1.475
43.275
72.502
–
1.547
15.370
44.822 87.872
Lijnzaad ……………
Lijnkoek ……………
Tarwemeel ………….
1.551
33.069
32.270
–
4.954
1.070
38.023
33.340
Andere meelsoorten
…,
–
4.946
1
25.852
–
2.615
1.263
1
7.561
27.115
Naar Europa wenden nog eenige ladingen Cubasu.iker itot
sli. 1913 en 19/4, basis 96, en Javasuiker No. 17 tot sh.
201-
c..i.f. verkocht, terwijl ook voor Witte Javla.su.ikcr belang-
stelling bleef bestaan.
Op J n v a was de markt over het algemeen zeer ‘vast en kon de Trust iSuperieuT late levering ‘tot
f
14,- e.k. ver-
koopen, ‘voor partijen uit de tweede hand werd
f
13% en
f
13%, al naar gelang van tij.d van levering betaald. De
maalcampagne heeft zonder stoorsiis plaats en het rende-
ment bedraagt op 1 Augustus over 140 fabrieken ruim
6 pOt. meer dan ‘verleden jaar.
De markt in N ede r
11
a n d is kalm, maar vast. In ver-
band met de onzekere toestanden in Duittsehlimd tonnen
koo.pers zich meer gerescr.veeod. Afdoeni.ngen van Java-
uiker bepalen zich tot aangekomen en spoedig aankomende
partijen. Op de termijnmarkt werden ruim 3000 tous
om-
gezet; voor Novem.berfDecber-iev.erin,g werd het laatst
f23,S7% betaald.
KATOEN.
Markbberichjt van de Hecren Sir Jaocsb Behrenz & Sons,
4anchester, d.d. 2 Augustus 1922.
Na pubLicatie van het Bareaurappor.t, dal de gemIddelde
conditie van den Amerikaainzchen katoenoogst op 25 Juli
aangaf
sta
70,8 tegen 71,2 de vorige maand en 64,7 vericten
jaar, ontatond er direct een drang tot koopen, zowel in
New York als in Liverpool. ‘Now York steeg .110 punten,
terwijl Livorpool 60/70 punten Ihooger sloot, daar men over
het algemeen een hooger co’aditiecijf.er verwacht had. Het
Bureau schat den nieuwea oogst thans op 11.449.000 balen,
togen 11.065.000 baden een maand geleden
en
8.202.000
balen verleden jaar. Men vermeldt dat 80 pCt. der be-
bouwde oppenviakte door de boil weevil ie aangetast. Van
Ailex’asidrië valt geen nieuws te ‘vermelden, terwijl de Egyp-
tische oogst goed vooruit.gaat.
De .garenmarkt is in ‘de afgeloopen week ‘buitengewoon flauw geweest en verhoopen, izoowel
wt
prijs als hoe-
veelheid betreft, zijn voor de Spinners zoo ontmoedigeuci,
dat er weer sprake van is om ,,shor’t time” te werken.
Verscheidene fabrieken in . Oidhium verlengen hunne ge
wone jaarlijksehe weekvacantie to.t veertien dagen, om aoo-
doende grooter ‘voorraden te ‘voorkomen, daar men thans
beter kan stopzetten dan de tegenwoordige b’iijdi.ngeu te aocepteeroo. Indien de huidige katoenprjzen zich kunnen
handhaven, zullen garen.prj.zen nog flink moeten stijgen
voor er van zaken doen op gezonde bas sprake kan zijn.
Voor het binnenland bestaat slechts weinig vraag, evenals
v
i
oor export, terwijl bovendien de huiteniandsche wissel-
koersen den uitvoer belemmeren. Over het algemeen zijn
Juli en Augustus voor den katoenlhandel ruhtige maanden,
maar het is wel opmerkelijk, ‘dat. er thans hij tien gunstigen
moesson absoluut geen ‘vraag ‘van Indië bestaat, hetgeen
anders nooit het geval Is.
Hot is moeilijk om nu reeds den i.rnvloijd van het Con-
cLitiecijfer op ‘de eloekmarkt te vooi
–
spellen. De geheele week
is de stemming rustig geweest, hetzij als een gevolg van
de naderende vaoautie, hetzij dat koopere voorlooig de
oogstvoorultrÂohten nog eens îw.i’llen aanzien. 11v elk geval
is er slechts weinig gedaan, hoewel enkele fabrikanten er
in geslaagd zijn hun productie voor langer dan een week te verkoopen. Het is ‘nu maar de vraag, of de ‘verhoogde
katoennoteeringen nieuwe orders ton gevolge zullen heb-
ben, of koopers hierdoor juist zullen worden afgesohrlkt.
Voonaichtighoid is thans wol gehoden en vaste katoonprij-zen een eerste veraiscbte om het vertrouwen bij koopers te
doen terugkeeren.
26Juli 2 Aug.
Oost. koersen.
25Juli 1 Aug.
Liverpoolnoteeringen.
T.T. op Indië .. .. 1/3k 1131
F.G.F.Sakellanidis 18,25 18,25 T.T. op Hongkong 217
217
G.F. No. 1 Oomra 9,10 9,30 T.T. op Shanghai. 315
8
1
315
1
1
Noteering voor Loco-Katoen.
(Midd.ling Uplands).
15Au
g
.’22 1291u1t’22122Ju11’2215Aug.’2115Aug.’20
New York voor
Middling .. 21,35e
1
21,70e 21,95e:2,2
53,45e 39,50e
New Onleans
voor Middling 21,25e 21,50e 21,75e
5c 37,- c
Liverpoo! ‘goor
Fy Middling 13,16d 13,34d
1
13,75d
8,94d 28,15d
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen)
1
Aug.
’21
Overecnkomstige perioden
tot
‘
4Aug.
’22
1920-21
1
1919-20
Ontvangsten Gulf-Havens..
8
61
–
,,
Atlant. Havens
3
26
–
Uitvoer naar Gr. Brittannië
7 10
–
‘t Vasteland,
9
61
–
Japan
ete,..
J
Voorraden
in
duizendtallen
5Aug.’21
–
6 Aug.
’20
–
1303 741
Amerik. havens…………
Binnenland……………
–
1101
793
New York …………..
157
39
New
Onleans …………
435 220
Liverpool
— ————-
–
–
1
1075
991
Voor de opengelaten opgaven hebben
wij de
gegevens
niet ontvangen.
9 Augustus 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.709
KOFFIE,
Statistiek der firma G. Duuring & Zoon.
Zichtbare voorraad op 1 Augustus 1922 in duizenden balen.
1922 1921 1920 1919 1918
Voorraad in Europa.. 2.463 1.997 2.220 2.470 1.462
StoomendfBrazilië .. 478 633 275 758 272
n.Europa køost-Indië.
7
52
–
83
2.948
2.682
2.495
3.311
1.734
1.124
1.761
1.783
914
2.175
229
430
543
648
641
4.301
4.873 4.821
4.873 4.550
1.819
1.351
322
628
796
2.481
2.932
1.567
4.714
5.762
13
36
19
10
81
8.614
9.194 6.729 10.225 11.189
8.639 8.700 6.750 10.336 11.702
THEE.
(Opgave van den makelaar J. van Eck.)
Bericht van den afloop Theeveiling op 27 Jüli 1922
Aanbod in veiling bestond uit:
Heden:
13785
1
33812, 20/4 ku. Java thee
658
,, Sumatra thee
819
,, ex voorg. veil.
Totaal.. 15062, 338/2, 20/4 kn. thee.
28 Juli 1921:
18781, 20/4 kn. Java thee
341
,, Sumatra thee
1856
,, ex voorgaande veiling.
Totaal.. 20978, 2014 kn. thee
Âanbod 1 Januari ji. tot heden
idem 1921 idem 1920
10 veilingen 10 veilingen 8 veilingen.
Java thee
89667 kn. 167254 ku. 127860 kn.
Sumatrathee 19728 ,,
7747 ,,
9525
voorHand.rek. 4594 ,,
1482 ,,
3141
Totaal ……….113989 kn. 176483 kn. 140526 kn.
Gem. per veiling.. 11399 kn. 17648 kn. 17566 kn.
Zoowel het verloop als de stemming was zeer onrgel-
matig.
Oranje Pecco’s vonden een goede vraag, en rworden vrij-
wel allen verkocht tot circa vooriaande prijzen. Peeco’s en
Peeeo’s Souclion’s hradh’ben ongeveer taxatie op, doch deze
was opgemaakt enkele centen lager dan in ‘voorgaarn.de vei-
.lin.g ‘was hetaald.
Gebroken Pecco’s en Gebroken Oranje Pecco’s werden
veelal 3 tot 5 ets. onder taxatie afgedaan, maar op een
groot aanitad partijen was lISt hoogste bod slechts 7 5. 8
ets. onder
de
prjnen van ‘vooraanide veiling. Voor een
dergelijke verlaagde pijs varen ‘houders niet geneigd af te
geven. . .
Gebroken ithee en /Faniniags hadden een een.igszï.ns be-
tere markt dan G. P. en &. 0. P., maar ook van deze
sorteering hleven 3 nummers ‘niet ‘biedingen 3 t 4 ets.
oa.der taxatie otnafgedaan.
Van de in veiling opgehouden partijen thee, totaal 3773,
4412, 10/4 lon. kwamen nog vele nummers onimid’delljk aia
afiloop tot afidoening.
Volgende veiling tzal plaats hebben op 1 Sptembar e.k.,
het aanbod zal waarschijnfijk zijn ongeveer 18000 ku.
RUBBER.
De prijzen bleven deze week vrijwel onveranderd, de
stemming echter over het algemeen iets rustiger. De omzet was geringer dan die der voorafgaande week.
De alotnoteeringen op de termijnmarkt zijn:
einde voorafgaande week:
Prima Crpe Aug………..40’/ ,………..40
Sept ……….. 40 112 ,………..40 l/
Oct./Dec. …… 41
11 ,. ………..
41
1
/
Smoked SheetsAug. …….. 41
,……….. 40’/
Sept .
…….. 41
…………41’/
Oct./Dec ……. 42
,……….. 41,12
7 Aug. 1922.
COPRA.
De markt was dezè week weder flauwer gestemd; voor-
namelijk in navolging van Londen.
Nederl. Indische soorten worden door importeurs niet
bijzonder veel aangeboden.
De noteeringen zijn:
Java f.m.s stoomend …………
f
29,50
Ned. md. f.m.s stoomend ……..,, 29,25
,,
Juli jSept. afl…..
29,12
1/
7 Aug. 1922.
KAPOK.
–
(Opgave van de Makelaars Gebrs. van der Vies, Amsterdam.)
Kapokstatistiek
op 31
Juli 1922.
Voorr.
Aanv. Verk. Voorr.
Importeurs:
1 Jan.
tot tot
op
1922
31 Juli.
31Juli
31 Juli
H. G. Th. Crone ……..
115
5516
5568
63
Edgar & Co………….
–
2130
2105
25
Van Eeghen & Co. ……
–
6081 6081
–
Handel en Cultuiir Mij.
44
3952
2838
1158
Hand. Venn. Maintz & Co
199
961
1160
–
Hand. Verg. Reiss & Co
–
124
124
Van Heekeren
&
Co…..
–
1750
1750
–
Hoving
&
Beer……….
157
344
257
244
Internationale Prod. Cie
348
1753 2101
–
Koning Teves
&
Co.
….
–
711 711
–
Landb. Mij. ,,Geboegan”
64
88
152
–
Mendes de Jong
&
Co
–
69 69
–
A. Merens ……….
…
–
1426
1426
–
Mirandolle Voûte&Co
–
11825
11014
811
Wm. H. Muller
&
Co
–
1250
1250
–
Ned. Mij. v. Overzeehandel
3617
1510
5127
–
C. Strauss Evans
–
472
472
–
W. Tengbergen
&
Co
–
200
200
–
Weise
&
Co ………….
.1298
6919
7835
382
Zweedsehe Oost-Ind. Cie
173
2368
2155
386
Order………………
–
1084
1084
–
6015
50533 53479 3069
VERKEERS WEZEN.
SCHEEPVAART.
GRAAN.
Data
Petro-
grad
Londenl
Rdam
Odessa
Rotte,.
lam
Au.
Kust
Ver. Staten
San Lorenio
Rotte,.
Bristel
Rotte,.
Enge- dam
Kanaal
dam
land
31 J.15Aug.
.
1
22
–
–
111
219
231- 231-
24-29 Juli
. .
’22
–
–
12
1
1′
219
2416 2416
1-6
Aug.
. .
’21
– –
516
516
–
4613
2-7
Aug.
.
.’20
– –
1116
1116
851-
801-
Juli
1914
11 d.
713
1111
1
1
4
1/l1
1
/
121-
121-
KOLEN.
Cardif
1
Oosth. Engeland
Data
1
Eo,.
1
1
La 1
Rotte,-
1 Gothen.
deaux
1
Genua
Said
Rioler
1
1
Plata
Jam
burg
31 J./SAug. ’22
619
1211
1/39
151-
515
1
1
713
24-29 Juli
’22
619
11110
141-
1514
1
1′
2
513 713
1-6 Aug.
’21
8/5
1716 1616
141-
714
101-
2-7 Aug.
’20
2216
351-
1
3216
3716
176
Kr.42
Juli
1914
Ir. 7,-
71-
1
713
1416
312
41-
DIVERSEN.
Bombaj,
Eirma
Vlot/loo.
Chili
•
z.,ata
West
Europa
West
Europa
•
atoch
West
West
Europa
(1. to.)
(rijst)
Europa (salpeter)
31 Juli/S Aug.
1922..
181-
251-
351-
341-
24-29
,,
1922..
181-
251-
3216
301-
1-6
Aug.
1921..
3216
601-
–
–
2-7
Aug.
1920..
601-
–
–
–
Juli
1914..
.
1416 1613
251-
•
2213
1)
Amer. cents p.
100 lbs.
Graan Petrograd per quartet San 496 II,,. zwaar. Odesaa pet uniL. Ver. Staten
per quartet San 480 Ibi. iwaar.
Overige noteerin gen per ton oan 1015
K.G.
Voorraad Ver. Staten
Stoomend
naar’Brazilië
Ver.StatenJ
–
Voorraad in Rio
Santos..
Bahia
•
Totaal……
Op 1 Juli ……….
710
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
9 Augustus 1922
INKLARINGEN.
IJMUIDEN.
Landen van
her kom s t
Juli 1922
Aantal
N. R. T.
schepen
Juli 1921
Aantal
N. R. T.
schepen
Binnen!, havens
13
18.996
18
29.202
Groot-Brittannië
107
67.561
95
63.166
Duitschland…,
32
54.824
36
33.898
Noorwegen
4
1.742
2
728
Zweden
22
15.686
10
4.949
Denemarken
10
3.895
5
1.797
Finland ……..
35
28.135
17
9.842
5
9.680
2
1.198
Frankrijk
3
.
1.586
13
7.613
Spanje
4
5.585
1
‘694
Portugal
1
927
–
–
2
1.894
5
4.056
Italie………….
Oostenr.-Hong.,
België ……….
Griekenland
2
2.154
–
–
Levant
–
.
-.
2
2.436
And. Midd. Zeeh
3
4.143
1
735
Senegal, Dakar
2
2.580
–
–
Ov.Westk.Afrika
–
–
2
1.929
Oostkust Afrika
1
.
3.646
1
3.645
Ned.-Oost-Indië
10
41.836
7
30.004
Vereen. Staten
–
–
6
23.138
!’lidden-Amerika
4
15.038
–
–
Ned. West-Indië-
Ned. Antillen
5
9.648
6
16.707
Brazilië
1
5.128
–
Argent.,tlruguay
2
.
7.569
4
24.254
1
2.726
2
4.624
Totaal
269
304.979
235
264.615
Chili …………
Periode 1 Jan.-
31
Juli ……
1.635
1.811.921
1.327
1.541.107
Nat io na!
i
t ei t.
Nederlandsche ,,
119
167.162
110
117.868
Britsche
63
46.542
60
50.817
Duitsche
,
41
30.723
49
21.289
Noorsche
……
13
9.924
4
940
Belgische
..
–
.
–
–
–
Fransche
–
–
4
1.383
Zweedsche
15
9.962
6
4.048 Deensche
9
8.700
–
–
Vereenigde Stat
7
29.876
2
8.270
Andere
2
2.090
–
–
269
304.979
235
264.615
(Vereenigde Scheepsagenturen. vaü
Halverhout & Zwart en Zurmtlhlen & Co.)
D.ELFZIJL.
Juni 1922
Juni 1921
Landen van
herkomst
Aantal
N. R. T.
schepen
Aantal
N. R. T.
schepen
Bnenl. havens
–
–
2
.
261
Groot-Brittannië
4
3.198
–
101
2
.
169
Noorwegen
1
.
–
366
–
Zweden
5
880
–
–
Denemarken….
–
.
.
1
69
Duitschiand …..2
Finland
7
2.209
–
3
.
873
België
–
–
2
236
19
6.754
10
1.608
Totaal ….
Nationaliteit
.
–
.
Nederlandsche
6
3.516
5
509
Duitsche
……..
10
.
2.550
4
976
Noorsche
1
366
–
Zveêdsche
2
–
322
. –
–
Deensche
–
–
1
–
123
Totaal ….
19
6.754
10
1.608
(A. van Dijk.)
NIEUWE WATERWEG.
Juli 1922
Juli 1921
Landen van
her kom st
‘Aantal
N. R. T.
schepen
‘
Aantal
N.
R. T.
schepen
Binnen!, havens
50
21.377
36
27.364
Groot-Brittannië
390
329.246
322
259.027
Duitschland
37
57.235
54
57.675
Noorwegen
47
95.069
33
58.189
33
34.014
21
11.120
Denemarken
3
294
9
4.731
Rusland- Oostz.h
3
3.221
1
327
Finland
6
5.255
7
2.979
België
16
24.149
23
28.916
Frankrijk
49
48.575
92
79.162
Spanje
28
44.050
25
28.301
Italië ……….
9
20.602
25
50.860
Oostenr.-Hong.,
.
Zweden …………
Griekenland
3
3.859
2
924
Rusland-Zw. Zee
1
1.813
–
–
Roemenië, BuIg
7
11.927
7
13.931
And. Midcl. Zeeh
21
38.009
9
14.300
Over. Wk. Af rika
7
..
13.312
5
7.890
Oostkust Afrika
4
18.951
–
–
Zuid-Afrika
3
9.312
4
11.441
Voor-Indië
9
31.095
4
13.406
Achter-Indjë
1
3.742
1
5.955
Ned.
Oost-Indië
5
21.232
4
13.016
And. Aziat. hav.
7
36.495
12
50.223
Australië
1
4.366
3
12.324
Vereen. Staten
55
224.384
63
257.482
Canada
13
43.618
8
29.200
klidden-Amerika
4
11.928
1
741
Ned. West-Indië-
Nederl.Antillen
–
–
1
3.170
Brazilië
1
3.253
2
5.412
Argent.,Uruguay
12
36.782
14
44.302
Chili
……….
–
–
1
3.155
Zuid-Georgië
1
..
2.259
1
2.259
826 1.199.424
790
1.097.782
Totaal
Periode 1 Jan.-
31
Juli ……
5.315
7.552.042
5.663
7.347.651
Nationaliteit.
Nederlandsche
244
379.507
205
277.543
Britsche
..
296 363.583
246
330.549
Duitsche
76
71.273
101
54.400
Noorsche
47
82.783
42
63.254
Belgische …….4
4.537
3
8.215
Fransche
.7
57.699
59
51.162
Zweedsche
26
24.407
21
30.914
Deensche
3
4.327
15
17.473
Vereen. Staten
23
83.068
50
170.505
Andere
60
128.240
48
93.767
Totaal ..
. .
826 1.199.424
790
1.097.782
‘) 1913, 6.663 8chepen met 8.035.307 N. R. T.
(Dirkzwager’s Scheepsagentuur Maaseluis.)
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Verschenen:
Bedrijfsleven en de strijd tegen
de Armoede in Nederland
door Dr. CH. A. VAN MANEN.
Prijs ingënaaid.
f
3,-.
Gebonden
f
4.75.
Voor leden der Vereeniging en geabon-
neerden op het Weekblad wordt dit werk
beschikbaar gesteld tegen den prijs vn
f
2,50 ingenaaid en
f
4,-
gebonden.
Bestellingen richte men tot het Secretariaat van het
Instituut, Pieter de Hooghweg 122, onder gelijk-
tijdige remise per postwissel of op postchèque- en
girorekening No. 8408, Rotterdam.
: