Jrg. 15, editie 741

1 MAART 1080

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

Economisch~Stati*stische

Beri*chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

I5EJAARGANG

WOENSDAG 12 MAART
1930

No. 741

INSTITUUT VOOi ECONOMISChE GESChRIFTEN.
Algemeen ,Secretaris: Prof. Mr. Dr. 0. M. Verrijn Stuart
ECONOMISCH-STATJS7’ISCIIE BERICHTEN.
COMMISSIE YAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. vczn ilasselt; Jhr. Mr. L. II. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. II. Regout; Dr. E; van 1Vtld.eren
Baron Renjers; Prof. Mr. II. R. Ribbins; Jan Schilthuis;
Mr. Q. J. Terpstra;
Prof.
Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Verrjn Stuart.
Assistent-Redacteur: II. M. 11. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de lloochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Abonnementsprijs voor liet weekblad franco P. P. in
Nederland f 20,—. Buitenland en IColoniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont-
vangen dc abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor voo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Njgib i van Ditniar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravanhage. Postchèque- en giro-
rekening No. 6720.

11 MAART 1930.

Aanvankelijk kwam er in den toestand van de geld-
markt gedurende deze berichtsweek weinig verande-
ring. De meerdere vraag naar geld, in verband met
do maandswisseling ontstaan, bleef nog aanhouden,
zoodat er in de rente weinig verandering kwam en er
reden was om te gelooven, dat de grootere geldvraag,
die gewoonlijk om dezen tijd van het jaar ontstaat,
reeds begonnen was. De algemeene verlaging van de
rente van verschillende circulatiebanken op Donder-
dag en Vrijdag bracht echter een omkeer in de stem-
ming. Cail-geld liep daarop van 3% pOt. terug tot
2 pOt. en particulier disconto, dat Dinsdag opgeloo-
pen was tot 3 en
3’Iie
pOt., daalde gisteren tot 2
5
/s
pOt. Alleen de prolongatie-rente bleef onveranderd.
Na 3 h 3% pOt. werd Vrijdag en Zaterdag weliswaar
2% pOt. genoteerd, maar gisteren bleef er vraag be-
staan op 3 pOt.

* *
*

Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank
geeft de post binnenlandsche wissels een teruggang
van
f 100.000
te zien. De beleeningen blijken met

f
23.0 millioen te zijn afgenomen. Het renteloos voor-
schot aan het Rijk daalde met
f 5
millioen.
De goudvoorraad der Bank bleef vrijwel onveran-
derd. De zilvervoorraad klom met
f 10.000.
De post
papier op het buitenland en de diverse rekeningen op
de actiefzijde der balans vermeerderden resp. met

f
60.000 en
f
600.000.
De biljettencirculatie vertoont een daling van
f 25
millioen. De rekening-courant-saldi blijken met
f
2.4
millioen te zijn teruggeloopen. Het beschikbaar ,me-

taalsaldo bedraagt
f 11.1
millioen meer dan verleden
week. Het dekkingspercentage is 56%.

* *
*

De vele disconto-verlagingen, die deze week plaats

vonden, hebben slechts weinig invloed op den loop
der wisselkoersen uitgeoefend. De markt had aanvan-
kelijk een kalm verloop met kleine omzetten. Toen het
aftreden van President Schacht bekend werd, ont-
stond er een zenuwachtige stemming en trachtte men
grootere posten – voornamelijk Marken – te doen,
wat echter gezien het eenzijdige karakter, dat de
markt toen kreeg, niet steeds gelukte. De Dollar/Pon-
denkoers liep van 4.8685 terug op 4.8630. Hier schom-
melde het Pond slechts weinig; van 12.12%. kwam
de koers op 12.12%, na een kleine inzinking tot
12.12%. Dollars moesten hier dus wel sterk terug-
]oopen; zij daalden dan ook van 2.4057 tot 2.4030.
Marken waren om de reeds bovengenoemde reden
sterk aangeboden en vielen van 59.53 op 50.38, na
voorbijgaand zelfs 50.31 te zijn afgedaan. (Ponden
tegen Marken 20.41%). Heel vast was ook de Zsvit-
sersche Frank, die op 48.26 kwam (Ponden daalden
in Zürich van 25.17 op 25.12%). Skandinavische wis-
sels eveneens flauwer: 66.72, 66.92, Oslo 66.60. Pese-
ta’s natuurlijk flink fluctueerend; op den eersten dag
zakte de koers zeer sterk in en kwam op 28.65; hier-
op volgde, na zeer groote schommelingen, een herstel
tot 30.75. Yen 1.23. Rupees 90%. Turksche Ponden
heel flauw op 1.07. Rio gezocht op leeningsgeruchten:
29. Pesos lager op 93%. Canada 2.48%. Ook het écart
tusschen het Engelsche Pond en T. T. uitbetaling
Australië werd weder veel grooter; het bedraagt thans
3% pOt. ten gunste van Londen. T. T. Nieuw-Zeeland
blijft onveranderd op 2% pOt. onder Londen ver-
krijgbaar. Indië hooger op 1.00%.
De marges op de termijnmarkt liepen terug. Voor
één en driemaands luiden de noteeringen nu: Ponden
resp. /-%, 1%-1%, Dollars 17-15 en 37-35, Mar-
ken 10%-9% en 25-23, alles onder den kassa-koers.

LONDEN, 10 Maart
1930.

Met uitzondering van Zaterdag was geld de vorige
week goed bruikbaar.

Toch wordt de concurrentie voor wissels steeds
grooter en schijnt daarvoor op het oogenblik veel geld
beschikbaar. De inschrijving
op
de 30 millioen schat-
kistwissels beliep Vrijdag bijna £ 60 millioen, gehol-
pen natuurlijk door de verdere verlaging van het of f i-
cieel disconto hier tot 4 pOt.
Disconto verzwakte dan ook nog verder en heden
wordt feitelijk niet hooger dan 3% pCt. genoemd.
Optimisten spreken over een officieel disconto van
3 pCt. in de naaste toekomst.
Marken zijn hier tijdelijk goedkooper (20.42-43)
tengevolge van de verlaging van het disconto te. Ber-
lijn en van het aftreden van den president van de
Reichsbank. De heer Schacht was hier in financieele
kringen gezien en men ziet met belangstelling tege-
moet, wie zijn opvolger zal zijn.

234

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

DE CONJUNCTUUROMSLAG IN 1929 EN

DE VOORUITZICHTEN VOOR 1930.

1-let klassieke conjunctuurbeeld is den economisch
geschoolde welbekend. In een periode van 7 tot 10
jaar loopende, ziet men eerst een hausse, zich mani-festeerende door prijsstijging, daarna productiever-
meerdering en tenslotte een verhooging der rente-
stand.
Laten wij beginnen vast te leggen, dat de hausse
ditmaal een dergelijk verloop niet had. Van een prijs-stijging is geen sprake geweest; integendeel, de groot-
handelsprijzen zijn gedaald. De verklaring ligt voor
de hand: wij leven in een periode van teruggaand
algemeen prijsniveau.
Uit onderstaande indiees (1913 = 100), gebaseerd
op de groothandelsprijzen in de U.S.A., Engeland en
Nederland blijkt zulks duidelijk:

Jaar

U.S.A.

Engeland

Nederland

1920

…………
221,2

295,3

292
1921

…………
139,8

182,4

182
1922

…………
138,5

154,1

160
1923

…………
144,1

151,8

151
1924.

…………

140,5

164,6

156
1925

…………
148,3

159,5

155
1926

…………
143,7

.

149,6

145 1927

………….
136,7

144,2

148
1928
…………
140,-

141,9

149
1929
…………
138,-

133,-

142

De conjunctuuromslag in het klassieke beeld pleegt
zich het eerst te manifesteeren in de basis-industrieën.
Hiervan was ditmaal eveneens geen sprake: de in-
dustrieën, die het eerst den terugsiag voelden waren
die, welke consnmpti-artikelen voortbrachten, til.
de Auto-, de Radio-, de Kunstzijdé-industrie e.a. Obr-
zaak: Overschatting van de koopkracht van het Pu-
bliek, verschuiving van de natuurlijke grens door
excessieve credietverleening (afbetaling). Dit laatste
geeft mede aanleiding tot de gedachte der ,,constant
prosperity” in Amerika, welke gedachte er ook de
oorzaak van is, dat men den conjunctuuromsiag in
1929 loochont. Het doel is, in dit artikel aan te too-
nen, dat hiervan wel degelijk sprake is.

* *
*

Wanneer men de conjunctuurberichten der Amen-
kaansche Banken en Instituten van ,,Business Re-
search” leest, dan valt één ding op:
zij
zijn allen druk

bezig, de zaken verkeerd voor te stellen. De feiten
zijn moeilijk te loochenen: de crisis op de effecten-
beurs, de teruggang der auto- en radio-industrie en
de terugslag hiervan op de basis-industrieën. De ver-
klaring blijft echter angstvallig aan de oppervlakte en
dat wel om geruststelling te geven voor 1930. ,,De-pressie, neen! Business recession”, schrijft Harvard.
Voor 1930: herstel in het voorjaar, volledige verbe-
tering in het najaar, zoodat: ,,1930 should prove a

fairly good year”.
Deze crisis is niet alleen geweest een crisis op de
effectenbeurs; voor een werkelijke verklaring moeten
wij verder zien.
De conjunctuuromslag in November 1929, welke
zich manifesteerde in een beurscrisis, heeft, als elke
andere crisis, tot oorzaak disproportionaliteit tusschen

koopkrachtige vraag en productie-capaciteit.
Men moet verder zien dan de gebeurtenissen op de
effectenbeurs. Deze zijn uitvloeisel, gcen oorzaak.
De industrieele afzet ging met reuzen-schreden

vooruit, vandaar dat de speculatie ongekende pro-
porties aannam, omdat men vergat, dat deze afzet
niet ongelimiteerd uitgebreid kon worden. De afzet
stagneerde en daarvan was de terugslag op de effec-
tenbeurs gevolg. Wij zien in deze crisis niet hoofd-
zakelijk een speculatiecnisis, maar wel degelijk een

industrieele.
Onze stelling is dus, dat in de hausse het produc-
tie-apparaat in een dergelijke mate is uitgebreid, dat
de afzet stootte aan de natuurlijke grens: de con-

INHOUD.

.
Blz.
DE CONJTJNOPUUROMSLAC
iN
1929 EN
DE VOORUITZICH-
TEN VOOR 1930
door
Drs. J.
G.
,S’tridiron

……..
234
De goederenmarkt van Amsterdam

…………….
236
De ,,socialiseering” van den Russischen landbouw door
ii
.,
Buys ………………………………….
240
])e crisis in de batikindustrie op Java door
Lirn Eng
Liong……………………………………
242
De stoomtreilvisscherij in
1929
door
P.
E. van Renesse
243
BUITENLANDSOFIE MEDEWERKING:
De stabilisatie van den piaster in Fransch Indo-
China door
Prof.

B. Jogaro

………………
244
AANTEEKENINGEN:
Discontoverlagingen ……………………….
245
Indexeijfers van groothandeisprijzen …………..
246
Indexeijfers van Nederlandsche aandeelen ……..
247,

9JIAANDCIJFERS:
Resumé uit het ,,Monthly Bulletin
of
Statistics”…..
248
.Postchèque en Girodienst……..-. … .-

.-. .. ..

..
–
249
INGEZONDEN STUKKEN: Efficiency in de rijwielvoorziening …… 249

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…………….
249-256
Geidkoersen.

Bankstaten.

1

Verkeerswezen.
Wisselkoersen.

1

Goederenhandel.

sumptie-mogelijkheid der Maatschappij. De acute
vorm van deze disharmonie noemt men een cnisistoe-
stand. Deze trad in den herfst in de U.S.A. in en be-
invloedde het economisch leven in de geheele wereld.
De uitbreiding der productie leert men het best
kennen door te zien naar de Amerikaansche produc-
tie-indices. Harvard laat onderstaande cijfers zien:

Jan. Febr. Mrt. April Mei Juni Juli Aug. Sept. Oct. Nov. Dec.
1927 101 103 105 106 106 103
100
100 99 96 91 93
1928 100 102 104 103 102 103 104 107 108 108 101 103
1929 110 112 115 117 117 119 114 114 112 105 96 –

Uit deze cijfers blijkt duidelijk de groote uitbrei-
ding der productie en de snelle val in Oct. en Nov.
1929.

De Federal Reserve Board publiceerde eveneens
belangwekkende
cijfers
over de snelle uitbreiding der
productie en stelde daarnaast loon-indices, die de
toeneming van de verloonde bedragen moeten aangeven
en belangrijk ten achter blijven bij de eerste cijfer-reeks. Wij laten deze interessante cijfers hieronder
volgen (1923125 = 100):
1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929
Index verloonde bedr. 81,1 103,4 9,7 106,9 104,3 102,- 101,8 108,6
Productie-index

85.- 101.-

95.- 104.- 108.- 106.- III.- 122.-

Men kan niet verwonderd zijn, dat bij een derge-
lijke toeneming der productie de afzet tenslotte moei-
lijkheden ondervond. Men ziet duidelijk, dat in de
laatste jaren de toeneming van de productie niet meer
parallel gaat met de
stijging
in den Index der ver-

loonde bedragen.
General Motors heeft dit ingezien. Deze onderne-
ming deed het voorstel, om slechts 5 dagen per week te
wenken. Minder productie en meer .consumptiemoge-
lijkheid door meen vrijen tijd zouden het gevolg er-van zijn. Het resultaat van een dergelijk experiment
schijnt dubieus; de algemeene toepassing zal op moei-
lijkheden stuiten. Bovendien is het speciaal bedacht
voor de Auto-industrie. Dit alles neemt echter niet
weg, dat het een juist inzicht toont in de grondoor-
zaak van de crisis.
Ford kondigde aan, hoogere bonen en prjsvermin-
deiing te zullen invoeren. Men begrijpt dat Ford
hoopt, dat wanneer de loonsverhooging algemeen
wordt doorgevoerd, dit vooral aan zijn goedkoope
wagentjes ten goede komt. De prjsvermindening van
de Ford-auto werd op weinig origineele wijze opge-
lost, nl. door provisievermindening der tusschenhan-
dcl van 20 pOt. op 17% pOt. Ook dit plan, men moge
er over denken, zoo men wil, toot inzicht in de
groudoorzaak der crisis.
Wanneer men de grondoorzaak der crisis heeft her-
kend, dan volgt, dat de productieteruggang uitsluit-
sel kan geven op de vraag, in hoeverre een herstel
mogelijk is.

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

235

Voor de wereld-conjunctuur is de U.S.A. beslis-send. Bekijkt men daar de productie-indices van de
voornaamste industrieën, dan verkrijgt men geens-
zins een hoopvol beeld.
De
automobielindustrie is
een der belangrijkste
industrieën voor het economisch leven in de U.S.A.
Volgens de ,,National Automobile Ohamber of Oom-
merce” gebruikt deze industrie in procenten van het
totaal gebruik in de U.S.A. voor:

rubber

………….
85 pOt.
spiegelgias

……….
67

ijzer

en

staal

……..
19
koper

……………
15
hout

……………
18
lood

……………
27

De productie-index vertoont onderstaand beeld:
Jan. Febr. Mrt. Apr. Mei Juni Juli Aug. Spt. Oct. Nov. Dec.
1927

92 98 101 102 104 92 88 89 78 67 50 62
1928

88 96 105 103 102 113 120 128 130 110 85 93,
1929 131 143 156 153 148 159 143 137 124 102 73 –

De radio-industrie.

Verkoop ontvangapp.

Dollar
1928 ………..2.500.000

306.000.000
1929 ………..3.650.000

450.000.000

Volgens het blad ,,Radio retailing” was er eihde
1929 reeds een overproductie van 900,000 sets, terwijl
de factory-capacity 15.000.000 sets bedroeg. Onnoodig
te zeggen, dat op een toeneming van ruim 300 pOt.
in den verkoop voor 1930 niet te rekenen valt.

Productie-index der ijzer- en staalindustrie.
Jan. Febr. Mrt. Apr. Mei Juni Juli Aug. Sept. Oct. Nov.Dec.
1927 , 102 108 114 116 112 103 103 99 94 87 83 91
1928

103 106 110 120 109 107 117 113 118 115 110 115
1929

111, 116 1.25 129 133 138 138 129 126 110 90 83

In Januar.i 1930 wordt t.o.v. Dec. 1929 een kleine
achteruitgang geconstateerd.

Productie-index der bouwbedrijvigheid.
Jan. Febr. Mrt. April Mei Juni Juli Aug. Sept. Oct. Nov. Dec.
1927 215.5 255.2 346.8 337.6 306.0 311.1 354.1 302.1 271.2 244.6 263.7 248.6 1929 217.1 283.6 337.4 288.6 321.7 318.7 280.7 270.2 233.9 246.9 227.4 217.4 1929 213.3 229.7 372.4 479.5 259.9 218.8 241.1 211.9 183.9 213.1 165.8 123.8

De bouw-nijverheid toont den scherpsten teruggang,
die ook reeds vroeger inzette. In Dec. 1929 wordt een
iaagte-record bereikt. In Jan. 1930 wordt de toestand
nog slechter; men meldt een teruggang van ca. 17 pOt.
1.0v.
Dec. 1929.
* *
*

Uit bovenstaande cijfers blijkt dus een sterke pro-
ductie-teruggang; een teruggang, die veel sterker was
en in veel korter tijdsbestek plaats vond, dan ooit te-
voren is geconstateerd. Hoe men met deze feiten voor

oogen kan spreken van ,,business recession” en een
oplossing kan verwachten binnen enkele maanden,
is ons niet duidelijk.
Ook de uitvoer der U.S.A. heeft geleden onder de
crisis:

Januari

1929 …….. $491 millioen
December 1929 …….. ..434
Januari

1930 ………,, 417

1-loewel in de U.S.A. geen werkloosheidsstatistiek
bestaat, zou volgens betrouwbare schattingen het aan-
tal werkloozen 4 á 5 millioen bedragen. Ook :in andere
ia’ricieu ziet men een sterke stijging in het aantal werk-
1 oozen.

Gaan wij over ‘tot beantwoording van de vraag,
welke rol de effectenspeculatie heeft gespeeld. Dit
verschijnsel heeft aan deze crisis haar eigen aanzien
gegeven.

Door de gedachte, dat men in éen eeuwigdurende welvaart zou leven, werd men t.o.v. de winsten als-
mede van de uit te ]ceeren dividenden en claims steeds
optimistischer gestemd, zoodat een ongekende over-
speculatie ontstond, waarbij de koers elk verband met
het rendementsniveau had verloren.

Zooals uit onderstaande cijfers blijkt, is de koers

van de specuiatieve aandeelen in de laatste 3 jaar
in ongekende mate opgeloopen. De speculaties hadden
afmetingen aangenomen, zooals men nog nimmer had
gezien. Al het vrije kapitaal stroomde naar de beurs.
Dit illustreeren wij door een index in te voegen
van het koersverloop van 40 industrieele aandeelen.

Jan. Febr. Mrt. Apr. Mei Juni Juli Aug. Sept. Oct. Nov. Dec.
1927

117 125 131 137 141 144 149 161 175 170 172 192
1928

202 202 217 236 257 247 247 277 325 378 444 467
1929

531 547 585 566 562 543 599 652 692 580 393 396

De bankvorderingen in milliarden Dollars te New-
York geven eveneens den omvang der speculatie te kennen en het kapitaal, dat daardoor in beslag werd
genomen.

Jan. Febr. Mrt. Apr. Mei Juni Juli Aug. Sept. Oct. Nov. Dec.
1927 31.24 27.44 34.49 32.01 31.27 33.01 30.75 31.f5 33.37 34.69 33.28 38.94 1928 37.88 32.74 44.79 41.78 45.27 45.46 3508 35.10 38.73 45.19 4547 52.73 1929 54.72 46.29 55.42 47.98 50.04 43.26 49.22 49.03 50.34 63.33 t3.60 39.85

De
stijging
in October tot 63,33 en de val in re-
cordtijd in December tot 39,85, vormen een nooit te-
voren gezienen omslag.
Het spreekt, dat door de vele speculatieve winsten
de hoogconjunctuur verlengd werd, omdat de dispro-
portionaliteit tussehen productie en consuiptiemoge-
lijkheden door deze fictievé winsten verdoezeld werd.
Eveneens spreekt dat, dit het geval zijnde, de specu-
latieve verliezen na de crisis een naar verhouding
even zwaren terugsiag op de industrie zouden hebben.
Oonjunctuurverlengend werkte ook het zeer ver-
breide afbetalingssysteem. Dit beteekent niets anders,
dan dat de later te vormen koopkracht vroegtijdig
in beslag genomen wordt, dat dus momenteel meer
goederen worden verkocht, dan de koopkracht van de
maatschappij toelaat.
De rol van de ,,investment trusts” is bij deze crisis ook een zeer belangrijke geweest. Deze ,,investment
trusts” zijn niets anders dan een soort holding corn-
panies, wier activa uitsluitend bestaan uit aandeelen
van andere ondernemingen. Zij schijnen zich in ruime
mate met de speculatie in effecten bezig te houden.
Wat is nu de rol van de beurscrisis in den alge-
meenen conjunctuuromslag in de Vereenigde Staten?
Dat is deze, dat zij geenszins de oorzaak is, integen-
deel, het is het ontstaan van een economische crisis,
die een beurscrisis tengevolge had. Natuurlijk kan
niet beweerd worden, dat de beurscrisis geen invloed
heeft op het verloop van de economische crisis, om-
dat
e
de hausse in de aandeelen een niet-reele koop-
kracht had geschapen, die de disproportionaliteit
tusschen koopkracht en productie bedekte. Hierdoor werd de crisis in
tijd
verschoven, maar de dispropor-
tionaliteit grooter.
De heurscrisis openbaarde de grootte van deze dis-
proportionaliteit en verscherpte ze door de groote spe-
culatieve verliezen, die de koopkracht der consumen-
ten drukte.
De
conjunctuuromslag:
in de U.S.A. heeft invloed
uitgeoefend op het economisch leven in alle landen.
Bezien wij eenige
belangrijke
Europeesche landen en
Nederland.
* *
*

In
Engeland
deed zich de terugslag op de beurs ernstig gelden. Van een afname der productie was
tot December 1929 geen sprake. Integendeel, deze was
in den loop van 1929 grooter geworden dan in de
voorafgaande jaren het geval geweest was. In Decem-ber 1929 en ,Tanuari 1930 ziet men echter een omme-
keer. Deze maanden geven dalende productiecijfers
te zien, terwijl de werkloosheid grooter is dan in de
overeenkomstige perioden van de voorafgaande jaren.
Duitschland
leefde sedert 1927 in een periode van
teruggaande conjunctuur. In den herfst 1929 accen-
tueert deze toestand zich ‘hoofdzakelijk door afzet-moeilijkheden. Hoewel de productie in haar geheel
blijft toenemen, ondervinden de consurnptiemiddelen-
industrieën een belangrijken teruggang; de automo:
biel-productie vertoont, evenals in de U.S.A. midden

236

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

1929 een omslag om, in het laatste kwartaal 1029,
een record-laagtepunt te bereiken. De werkloosheid
stijgt voortdurend, waarvoor de toenemende rationa-
lisatie als oorzaak is aan te geven.

Hoewel de toeneming der werkloosheid uit dezen
hoofde van ,,voorbijgaanden aard” zal zijn, wanneer
aan de Duitsche industrie het kapitaal beschikbaar
wordt gesteld, hetwelk zij noodig heeft, hetzij door
kapitaalvorming in Duitschiand, hetzij door buiten-

landsche credietverleening, moet o.i. voor 1930 niet
gerekend worden op de compenseerende werking, die
de uitbreiding van het productie-apparaat zal uit-
oefenen. Voor de effectenbeurs is het voorjaar 1927
reeds een keerpunt, terwijl de daling van het najaar
1029 voortgezet wordt.

In
Fran1rijk is
de toestand, ondanks de terugsiag
op de beurs, die hier in mi]deren vorm plaats vond,
dezelfde gebleven. De industrieele productie neemt
nog voortdurend toe; slechts de auto-industrie zag
haar afzet verminderen, echter niet in die mate als
in de U.S.A. en Duitschiand. De terugslag van de
crisis in de U.S.A. zal echter in den loop van 1930
merkbaar worden door verminderd vreeemdelingen-
bezoek en verminderden afzet van de luxe-industrie.

italië
heeft overproductie in dezelfde takken van

industrie als de U.S.A., nl. de auto-industrie en de
ijzer- en staalindustrie. De toestand is hier de laatste
maanden ongunstiger geworden, hetgeen duidelijk
uitkomt in de toeneming van het aantal faillissemen-
ten. Ook de werkloosheid is hier toegenomen.

De
Nederlandsche Beurs
reageerde zeer sterk, dit

in tegenstelling met de Fransche. De industrie ver-
toont hier en daar neiging tot overproductie; de
prijsvorming voor de Indische cultures is niet gun-
stig. Een aanwijzing voor de bedrijvigheid vormt het
invoersaldo van industrieele grondstoffen. Dit be-
reikte Juni 1029 zijn hoogtepunt (dezelfde maand als
de top-productie der U.S.A.) en daalde sedert dien
belangrijk. De werkloosheid is
•
in Nederland, mede
door den zachten winter, waardoor de normale sei-
zoenwerkloosheid zich minder deed gelden, geringer

dan in 1928.
* *
*

Resumeerende is te zeggen, dat voor 1930 o.i. ge-
rekend moet worden met een toestand van depressie,
terwijl plannen als die van Hoover, die neerkomen
op een min of meer kunstmatig werkverschaffen, door
gi-oote opdrachten van Staat en Industrie, aangezien
moeten worden als een erkenning van den depressie-toestand. Dit in tegenstelling met het couranten-opti-
misme, dat door of ficieele en semi-officieele lichamen

wordt gesteund.

Wij begonnen ons artikel met een opmerking over
het prijsverloop in de laatste 10 jaar.

Dit verloop vertoont een tendens tot prijsdaling.
Naast overproductie zijn zeer zeker andere factoren te

noemen
)
welke oorzaak zijn van het teruggaan van het algemeen prijsniveau. Te wijzen is dan o.a. op de sta-
bilisatie van het ruilmiddel, die in sommige landen
een element van deflatie in zich droeg, en op de ge-
volgde goud-politiek, waarbij groote goudvoorraden
l)ij de circulatie-banken werden gevormd, waardoor
een druk op het wereldprijsniveau wordt uitgeoefend.
Treedt een verdere prijsdaling in, dan worden de be-
talingen der herstelschulden aanmerkelijk zwaarder.
Duitschiand Zou hiervan in de eerste plaats groot
nadeel kunnen ondervinden. Ook de inkomstenver-
deeling, natiônaal gezien, zou beïnvloed worden en
wel ten gunste van crediteuren en rentetrekkers.

Over de hoegrootheid van de prijsdaling kunnen
slechts gissingen geuit worden. Wij willen ons beper-
ken tot de opmerking, dat het verloop van deze depres-
sie en de reëele beteekenis der herstelschulden er in
belangrijke mate afhankelijk van zijn.

Das.
J. G.
STRIDIft0N.

DE GOEDERENMARKT VAN AMSTERDAM.
‘)

De Amsterdamsehe goederenhandel vindt één van zijn belangrijkste centra in het gemeentelijke Beurs-
gebouw op het Damrak, tot hetwelk gedurende de
beursuren, (voor de Koopmansbeurs op werkdagen,
behalve Zaterdag, van 1314. tot 1514 uur en voor de
Korenbeurs op marktdagen van 9 tot 1514 uur, des
Maandags tot 1614 uur), tegen betaling van een bij
gemeentelijke verordening vastgesteld recht aan een
ieder toegang wordt verleend. Het toezicht tijdens
de beursuren wordt door een college van Beurscom-
missarissen uitgeoefend, hetvelk door het Gemeente-
bestuur wordt benoemd en uit vijf leden bestaat,
waarvan er vier geregelde bezoekers van de Koop-
mansbeurs en één geregeld bezoeker van de Koren-
beurs moet zijn.

De Beurs van Koophandel te Amsterdam is een
zeer oude instelling. Nadat de kooplieden jarenlang
hun samenkomsten in de open lucht hadden gehou-
den, werd in 1008 te hunnen behoeve op het Rokin bij den Vijgendam, ter plaatse waar nu het gebouw
,,Industria” staat, een beurs naar het ontwerp van
11.endrik de Keyzer gesticht; dit gebouw werd in
1845 door een nieuw, met overdekte zalen, vervangen,
dat door Zocher was ontworpen en ter plaatse van de
tegenwoordige ,,Bijenkorf” stond. liet thans in ge-
bruik zijnde beursgebouw, door Dr H. P. Berlage
ontworpen, dagteekent van 1903. Tot 1914 werd in
dit gebouw ook de effectenhandel uitgeoefend, welke
in dat jaar naar een eigen beursgebouw van de Ver-
eeniging voor den Effectenhandel – in de onmid-
dellijke n.bijheid van de Beurs van Koophandel en
ontworpen door Ir. Jos. Th. Cuypers – werd over-
gebracht. De wisselhandel is evenwel in het gemeen-
telij ‘ce Beursgebouw gevestigd gebleven.

De beurshandel als zoodauig valt geheel buiten
de gemeentelijke bemoeienis en ook de algemeene wet-
geving bevat dienaangaane niet anders dan de zeer
algemeene voorschriften van art. 59 tot 01 van het
Wetboek van Koophandel.. Deze bepalen onder andere,
dat de koersen of prijzen volgens plaatselijke regle-

menten of gebruiken worden opgemaakt uit de han-
delingen en afspraken ter beurze gesloten; de hier
bedoelde plaatselijke reglementen en gebruiken zijn
thans in bijna iederen tak van handel door cle op dat
gebied werkzame han deisvereeniging gecodifi ceerd.
De aldus tot stand gekomen aanvulling van het ge-
wone recht betreft niet alleen de hiervoor genoemde
prijzen en koersen, maar veelal de handelsovereen-
komst in haar geheel, benevens de arbitrage inzake
geschillen, daaruit voortvloeiende; in de volgende
korte beschrijving van de belangrijkste afdeelingen
van den Amsterdamschen goederenhandel zal dan ook
herhaaldelijk gelegenheid zijn naar de handelsver-
eenigingen en haar reglementen te verwijzen.

De te Amsterdam gevestigde
beurzen
en haar plaat-

sen van vestiging zijn:

Koopmausbeurs …………..Beursgebouw, Damrak
Korenbeurs ………………Beursgebouw, Damrak Effectenbeurs ……. . ……. Beursplein
Beurs voor den Diamanthandel Weesperplein
4
Ef.outbeurs ……………….Hotel Polen, Kalverstraat
Huiden- en Lederbeurs …….Hotel Krasnapolsky,
Warmoesstraat
Beurs voor den Eierhandel .. Koffiehuis ,.De Bijen.
korf ‘, P. H. Kade 37

) Het volgende overzicht werd naar aanleiding van een
verzoek, hetwelk uit het buitenland tot de Amsterdamsche
Kamer van Koophandel werd gericht, samengesteld; de
daarin vermelde gegevens werden met medewerking van de vereenigiog in eiken tak van handel verzameld. De in-
houd wordt uiteraard bepaald door de vragen, zooals zij
van buitenlandsche zijde werden gesteld; deze oorsprong
verklaart, waarom het niet vollediger kon zijn en ook, waar-door veel daarin den Nederlandschen lezer reeds bekend zal
voorkomen. De herhaaldelijk gebleken belangstelling voor
den Amsterdamschen goederenhandel deed desniettemin tot
openbaarmaking óók hier te lande besluiten.

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

237

Beurs voor dcii Groothandel in
Metaal-, Papier- en Textiel-
grondstoffen. ………….. Bsttrsgebouv (Veiliiigzaal),
Dam
rak
Algemeei,ie Lompen- en Metaal-
beurs …………………Caid

De Pool”, ])anirak
Neclerlancische Zuivelbeurs ….Zeeclijk
2
Seliippersbeurs

(Vrachtbeurs
voor cle binnenvaart) ……. .l3eursgebouiv. I)
)ainrak

De Amsterdarnsclie Liquidaiekcts.

De Amsterdainsche Liquidatiekas treedt hemidde-
iend op bij den
termijnhandel
in eenige belangrijke

goederen, doordat zij de contracten, welke ter beurze
tot stand komen, registreert. Haar werkzaamheid strektzich in hoofdzaak uit tot den termijnhapdel
in
koffie, suiker
en
‘rubber.
De koffie wordt bij hoc-

i’eeiheden van 29.400 kg. (rond 500 baai) gemengd contract omgezet, waartegen Santos, Rio en. andere
Braziliaansche soorten, Robusta en Centraal Amen-
kaausche soorten geleverd mogen worden; de omzet
bedroeg in 1929 1.140.000 baai en in 1928 1.176.000
baai. De suiker wordt bij 50 ton, gemengd contract,
(beetwortel- en rietsuiker), verkocht; in 1929 beliep
de omzet 205.250 ton, hij 211.050 ton in het jaar daar-
voor. Voor rubber, waarvan zoowel crêpe als sheets
kunnen worden geleverd, betreffen de contracten hoe-
veelheden van 2,5 ton, terwijl de verkoop hiervan in
1.929 20.542 en in 1928 11.065 ton beliep.

Diamo..nt.

De diamanthandel te Amsterdam vindt voor een
belangrijk deel in de Beurs voor den Diamanthandel
op het Weesperplein plaats, waar zoowel ruwe als
geslepen diamanten worden verhandeld.. Behalve de
leden van deze Beurs, die als koopman, makelaar of
commissionnair den handel beoefenen, hebben ook
te goeder naam bekend staande buitenlandsche
diamanthandelaren, indien door een lid geïntrodu-
ceerd, tot het handelsiokaal toegang, terwijl vreem-
cielingen, die de Beurs eenige jaren achtereen regel-
matig hebben bezocht, als vreemdeling-lid kunnen
worden toegelaten.
De beursbezoekers zijn hij Ifet handeldrijvett aan de
reglementen van de Beurs onderworpen, ingevolge
welke zij zich bij meeningsverschil over liet gewicht
van diamant – dat hij zijn hooge waarde uiteraard
van groote beteekenis is – aan de aanwijzingen van
cle weegschaal van de Beurs moeten onderwerpen. in
geschillen is de beslissing van de daarvoor bestaande
vaste Commissie der Beurs voor
partijen
bindend,
behoudens het recht van hooger beroep hij het be-
stuur, dat in hoogste instantie beslist. De beslissin-
gen zijn oji de eigenaardige gebruiken van den
diamanthandel gegrond, waar – daar ieder steentje
zijn specifieke waarde heeft – de verkoop op mon-
ster onbekend is, zoodat de makelaars of commis-
sionnairs de partijen diamant in haar geheel ten ver-
koop onder zich krijgen. Verkocht wordt h contant
en op crediet, welk laatste menigmaal van langen
duur is, vooral bij verkoop naar Amerika, de grootste
afnemer, waarbij een crediet van een jaar niet tot de
zeldzaamheden behoort.
Naast de Beurs zijn er te Amsterdam nog een aan-
tal kantoren voor den handel in geslepen diamant,
waar de ter beurze geldende regelen eveneens toepas-
sing vinden.

Tabak.

De hoofdsoorten van de Amsterdamsche tabaks-
markt zijn die uit Sumatra en Java. Op Sumatra
iverci de tabak voor het eerst in 1864 verbouwd, van
welken oogst de in het volgende jaar te Amsterdam
gehouden verkoop 50 pak ter waarde van 4000 gulden
beliep; in 1929 werd te Amsterdam uit den oogst
van 1928 bijna 219.000 pak tot een bedrag van 66,5
millioen gulden omgezet. De geheelc verkoop van
Sumatratahak beliep 71,8 milli.oen gulden, waarvan
14 pOt. aan de Vereenigde Staten. Deze zijn voorts
een bolagnijke afnemer van Jairatabak, van welke

‘uit den oogst 1928 te Amsterdam ruim 281.000 pak ter waarde van 20,8 millioen gulden iverd omgezet, hij een gebeden verkoop van deze soort ten bedrage
van 30,3 millioen gulden. Ter vergelijking hiermede
strekke, dat uit den Java-oogst van 1847 – de oudste
waaromtrent statistieken bestaan – 25.000 pak in
Nederland werd aangevoerd, tegenover een aanvoer uit den oogst van 1870 van 107.000 pak, ter waarde

van 10 millioen guldén.
De tabak wordt te Amsterdam loco bij inschrij-
ving verkocht, termijnhandel bestaat op dit gebied
niet; de verkoopen vinden in het gebouw ,,Frascati”
in de Nes plaats, waai de monsters van de te ver-
koopea goederen ecuige dagen van tevoren getoond

• worden. De meeste handelaren
zijn
lid van de Ver-
eeniging van den Tabakshandel, gevestigd te Am-

sterdam.

Thee.

Als theeniarkt heeft Amsterdam zich krachtig wit-
ivikkeld. Het veilingaanhod – nagenoeg uitsluitend
uit Nederlandseh-lndische thee bestaande – steeg
van 4,5 millioen 3kg.in 1896, tot het dnievoud daar-
van in 1910 en beliep •in het laatst verstreken jaar
ruim 26 millioen Y2kg. ter waarde van bijna 19 mii-
lioen gulden. De aanvoer van de Amsterdamsche im-ponteunshuizen wordt door Pakhuismeesteren van de
Thee, een reeds 112 jacr bestaande f:irma, in haar in
entrepôt gelegen Thee-Etablissement voor rekening
der aanvoerders opgeslagen; de thee wordt daar ge-
sorteerd, bruto gewogen, getarreerd en gekeurd. Van
dezeu opslag geven Pakhuismeesteren de zoogenaam-
de monstenljsten uit, bevattende de namen van de
aanvoerders (verkoopers), de merken en de beschrij-ving hunner partijen, terwijl de toegelaten makelaars
— van wier tusschenkomst in de veilingen gebruik moet worden gemaakt – daarvan monsters ontvan
–

gen. Deze laatsten tazeercn de hun gezonden mon-
sters, waarbij het stuk (uiterlijk van het blad), de
schenk e:n het afgetrokken blad worden beoordeeld,
om vervolgens hun taxaties en beschrijvingen van de
te veilen partijen met de noodigc monsters aan hun
meesters in binnen- en buitenland toe te zenden.
Een kenmerkend verschil tusschen de Amsterdam-
sche en de Londensche veilingen is, dat hier de zoo-genaamde koopmonsters ongeveer 14 dagen voor dc
veiling aan de makelaars worden verstrekt, waar-
tegenover deze ginds slechts enkele dagen van te voren
worden uitgegeven, zoodat slechts de in Londen ge-
vestigde koopers gelegenheid tot het geven van orders
hebben. De reden voor het Amsterdamsche gebruik
ligt in de beteekenis van den buitenlandschen afzet
voor deze markt, op welke ongeveer de helft van dc
aangevoerde thee naar het buitenland wordt ver-
kocht, tegenover 15 pOt. te Londen; de
tijdige
uitzen-

ding der monsters heeft herhaaldelijk het persoonlijk
verschijnen van buitenlandsche koopers op de Amster-
da msche veilingen tengevolge.
Deze vinden sinds jaren in het gebouw ,,De Brakke
Grond” in dc Nes plaats. De thee wordt daar op
cedulien van Pakhuismeesteren aangeboden en wel
ieder 12-tal kisten op één cedul, terwijl zij van de
groote partijen in hun vei.lingscatalogusseni – zon-
genaamde thee-stellen – twee of drie cedullen van
één partij tot kavelirigen van 24 of hoogstens 48 kis-
ten vereenigen; een kist bevat ongeveer 90 YSkg., een
halve kist ongeveer 60 Y2kg. De veiling begint om
10 uur en. duurt zonder onderbreken tot 14 á 1.5 uur,
waarbij op één dag om en nabij 16.000 kisten. tot een
gezamenlijke waarde van ruim één millioen gulden
worden verkocht. Dc verkoop heeft hij opbod op de
veilingsvoorwaarden van de te Amsterdam gevestig-de Vereeniging van Thee-Importeurs plaats, volgens
welke de thee per kg., liggend in entrepôt en ver-
zekerd tegen brand, wordt verkocht en na verkoop
gedureo de drie maan den vrij van pakhuishu ii r in de
opslaghnizen
–
,
in Pakhn.ismeesteren mag blijven.
Daarna komen dle kosten van yerzekeni tig en huur –

238

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

tezamen slechts maandelijks 12Y2 cent per kist – voor koopers rekening.

Na de veiling zenden de makelaars hun opdracht-
gevers in binnen- en buitenland zoogenaamde uitval-
monsters der gekochte partijen, welke met de vroeger

gestoken koop-monsters overeenkomen. De koopers
of hun lastgevers ontvangen hun thee tegen inleve-
ring van de cedullen (bewijzen van opslag), welke
zij tegen contante betaling en na het voldoen van
kleine op de aflevering vallende kosten bij de im-
porteurs hebben opgenomen, van het Thee-Etablisse-
ment; de rechtstreeks voor het buitenland bestemde
thee wordt vrij van rechten, onder toezicht van de
douane, uit entrepôt naar haar bestemming verzon-
den. De makelaars moeten hun principalen binnen
drie dagen na de veiling aan de verkoopers-impor-
teurs noemen. Slechts binnen het Rijk gevestigde
natuurlijke of rechtspersonen worden als koopers er-
kend, zoodat buitenlanders de bemiddeling van een
binnenlandsch huis behoeven, hetwelk daarvoor een
geringe vergoeding pleegt te krijgen. De betaling
moet uiterlijk 14 dagen na de veiling plaats vinden,
tegen een korting van 1/ pOt. van het bruto-hcdrag

en voldoening van 1 pOt. registratie-kosten; de im-
porteurs rekenen reeds eerder met hun lastgevers –
meestal ondernemingen – af, onder aftrek van een
zeker bedrag voor hun onkosten en bemoeiingen.

Koffie.

De weder-uitvoer van koffie uit Nederland is
grooter dan die uit eenig ander land van Europa en
Amsterdam heeft daarin het leeuwendeel. In ‘het
laatst verstreken seizoen beliepen de afleveringen in
geheel Nederland 2,3 millioen baai, waarvan 550.000
baal in het binnenland werd verbruikt, zoodat rond
1,8 millioen haal werd uitgevoerd. i3ovendien worden
jaarlijks groote hoeveelheden koffie voor Nederland-
sche rekening rechtstreeks van de voor threngings-
naar de verbruiksianden verscheept. Dc aflevering
bestond voor 38 pOt. uit Braziliaansche, voor 33 pOt.
uit Oentraal Amerikaansche en West Indische, voor
25 pOt. uit Nederlandsch Indische en voor de rest uit Afrikaansche en andere koffiesoorten. De Vereeniging voor den Koffiehandel te Amster-
dam geeft dagelijks een bulletin uit, waarin onder
meer de noteeringe.n van verschillende havenpiaat-
sen worden vermeld, zij stelt lokalen ter beschikking, waar des morgens de noteeringen worden opgemaakt
en partijen koffie kunnen worden getaxeerd en ver-
ban deld, terwijl zij voorts een reglement voor den
in- en verkoop samenstelde en een arbitrage-commis-
sie vormde, welke in geschillen uitspraak doet. De
ter.mijnhandel in koffie geschiedt ter Koopmans-
heurze en wordt uitsluitend door cle Amsterdamsche
Liciuidatiekas – zie aldaar – gereglementeerd.

Suilcer.

Voor den handel in suiker is
(10
Amsterdamsche
suikertermijnmarkt, welke in Juli 1002 als een ter-
mijnmarkt voor ruwe beetwortelsu iker werd opge-
richt, van belang. Gedurende de oorlogs- en. na-oor-
logsjaren werd zij gesloten, om in Juli 1021 te worden
heropend, thans echter als termijnmarkt voor witte
kristalsuiker. De handel geschiedt onder de auspi-
ciën van de Amsterdamsche Liquidatiekas (zie aldaar),
waarbij als basis de D(utch) S(tandard) 25, welke
kwaliteits-omschrijving met iedewerking van de Ne-
derlandsche Handel Maatschappij in 1830 werd in-
gesteld en wereldhekendheid geniet, is aangenomen.
De transacties vinden gedurende den gebeden dag
plaats, terwijl om 14V4 uur op de Koopmansbeurs
door de gezamenlijke termijnm.akelaars een of ficieele
noteering wordt vastgesteld. Jaarlijks worden 4000
tot 5000 contracten van 50 ton omgezet, iii welk ver-
band nog zij opgemerkt, dat hier ter stede de hoofd-
directie van de V.J.S.P., het.. verkoopkantoor vap de
Vereenigde Java Suiker Producenten is gevestigd en
Amsterdam door de suikervoortbrenging van Java
(ter grootte van rond 3 millioen ton per jaar) één

van de belangrijkste suikercentra is geworden. Tot
de op de termijnmarkt geleverde suikers behooren
onder meer die uit Nederland, Java, België, Duitsch-
land en Polen, terwijl de Amsterdamsehe markt ook
veelvuldig voor arbitrage wordt gebruikt. De- eertijds
voor den suikerhandel bestaan hebbende vereeniging
werd opgeheven.

Kina.

Nederlai:idsch indië levert minstens 00 pOt. van
de wereldvoortbrenging van kina; bijna 88 pOt. van
de aanplant in dit gebied ligt op Java (voorname-lijk in het Westelijk deel) en ruim 12 pOt. op Su-
matra. Vrijwel de geheele uitvoer van kinabast uit
Nederlandsch Indië, in 1028 6,7 m,illioen kg. bedra-
gende, wordt naar Amsterdam verscheept, waar het uit vertegenwoordigers van planters en kininefabri-
kanten samengestelde Kinabureau is gevestigd, dat
zich onder meer met de analyseering van den aan-
geboden bast belast. Deze bast wordt in fabrieks- en
pharmaceutischen bast onderscheiden, waarvan de
eerste voor de bereiding van kina-alcoloiden en de

laatste voor die van pharmaeeutisehe Preparaten
dient. Alleen de pharaceutisehe bast wordt in de
veilingen, waarvan er ieder jaar tien worden gehou-
den, aangeboden. De aldus verkochte hoeveelheid be-
droeg in 1929 ruim 214.000 kg., gevende met den
onderhandschen verkoop een omzet van ruim 250.000
kg. pharmaceutischen bast.

Coca.

Ook voor coca is Amsterdam de aanvoerhaven.

Sedert 1021 wordt deze goederensoort niet meer ge-veild, doch door tussehenkomst van de Coca Produ-
centen Verceniging ondershands verkocht. De uitvoer
uit Java, het oorsprongsgebied van de te Amsterdam
verkochte coca en één van de belangrijkste produ-
centen voor de wereldmarkt, beliep in 1028 413.000
kg., waarvan 325.000 kg. naar Amsterdam werd ver-

scheept. De verkoop te dezer stede bedroeg geduren-
de dat jaar ruim één millioen kg., gedeeltelijk uit
ouden voorraad, l)ij 224.000 kg. in 1929.

Copra.

Een belangrijk handelsartikel te Amsterdam is de
copra, welke nagenoeg uitsluitend op aflading van
de voortbrengingslanden – Nederlandseh- en Britseh
indië – naar de Europeesche havens wordt ver-
handeld. Nu en dan vinden eveneens omzetten in
,,stoomende” •copra plaats, doch loco voorraad is er nooit. Dc handel heeft gedurende den geheelen dag,
dus niet alleen ter beurze, plaats en wel op de voor-
waarden van het Contract T van de Vereeniging voor

dcii Coprahandel. De verschillende soorten worden
op de basis ,,fair average quality” verkocht, terwijl
over afwijking wordt beslist bij wege van arbitrage
door een voor dit doel ingesteld en gereglementeerd
Arbitrage Bureau, in hetwelk alle groepen van den
handel zijn vertegenwoordigd.

Specerijen.

Ten aanzien vai:t dciv specerjhandel heef t Amster-
dam in het bizonder als markt van de voortbrengse-

len van Banda en Java beteekenis. De handel en
arbitrage inzake geschillen geschieden er volgens
daartoe van wege de Nederiandsehe VerenigIi.ng voor
den Specerjhandel opgestelde regelen. De ter plaatse
aangevoerde nootmuscaat en foelie worden om de
drie mdanden in het gebouw ,,De Brakke Grond” in
het openbaar geveild, terwijl de verkoop van peper, kruidnagelen en kaneel, loco zoowel als voor latere
levering, ondershands geschiedt; voor wat betreft den
termijnhandel is die in peper van belang. De omzet-
ten geschieden zoowel ter beurze als elders; om 14.30
worden de termijunoteeringen van peper en noot-
muscaat op de Koopmansbeurs afgelezen.
hierbij zij aangeteekend, dat de markt voor kruid-

nagelen en. peper veel aan heteekenis heeft verloren.
De vraag naar kruidoagelen uit Amboina was ver-
leden jaar door den hoogen prijs gering, terwijl de ver-

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

koopers van de Zanzibar nagelen te Londen zetelen,
naar welke markt de koopers hier te lande zich moe-
ten richten. Ook de pepermarkt is te Londen, waar
zelfs de soorten uit onze overzeesche gebieden meesten-
tijds het gunstigst kunnen worden gekocht. De af la-
dingsoffertes van Nederlandsche invoerhandelaren
luiden dan ook bijna steeds in Engelsche munt en
zelfs cle afladingszaken, waarvan koopers en verkoo-
pers in Nederland zijn gevestigd, geschieden op de
‘oorwaarden van het Engelsche contract en op Lon-
clensche arbitrage.

Cacao.

Onder de invoerharens van cacao der wereld

neemt Amsterdam, met een invoer van rond 56 mil-
lioen kg. gedurende 1029, de vijfde plaats in. De
weder-uitvoer beliep toen bijna 6,4 millioen kg., ter-
wijl het overige deel door de Nederlandsche cacao-en chocoladefabrieken werd verwerkt. Voorts werd
ondcr meer rond 5,1 millioen kg. over Amsterdam
naar de Vereenigde Staten van Amerika doorge-
voerd, in hoofdzaak om te beoordeelen, of de hooda-
ni.gheid aan de daar geldende voorschriften voldeed.
De belangrijkste soorten, welke ter markt komen, zijn
die uit Accra en Lagos, van welke beide in 1929
tezamen ruim 45 millioen kg. werd omgezet; in vei-
ling komt slechts Javaansche cacao. De handel ge-schiedt meestal op beschrijving, op aflading, c.i.f.-
condities, op het contract van The Liverpool United
Produce Association Ltd., met regeling van moge-
lijke geschillen door arbitrage van makelaars of
andere handelaren te Liverpool of Londen.
.In de verzorging der wereld met
cacaoboter
neemt

Nederland, niet een uitvoer van 15,4 millioen kg. in
het laatst veistreken jaar, de eerste plaats in. Het
zichtbare van de zaken in dit voortbrengsel der Ne-
derlandsche cacaofabrieken bestaat reeds sedert jaren
uit de maandelijks te Amsterdam gehouden veilingen
van de firma 0. J. van 1-louten & Zoon te Weesp,
welke steeds groote belangstelling trekken en welker
prijzen den grondslag voor den handel in binnen- en
buitenland vormen. De andere fabrikanten hier te
lande verkoopen hun productie uit de hand.

Gedroogde Zuidvruchten.

De invoerhandel in gedroogde zuidvruehten en aanverwante artikelen vindt in Nederland vrijwel
uitsluitend door bemiddeling van de te Amsterdam
en Rotterdam gevestigde agenten en makelaars plaats,
die allen lid zijn van de Algemeene Vereeniging van
Makelaars en Agenten in Gedroogde Zuidvruchten
en Aanverwante Artikelen. Bovendien bestaat hier
te lande de Nederlandsche Vereeniging voor den
J:Tandel in G-edroogde Zuidvruchten en Aanverwante
Artikelen, waarbij vrijwel alle belanghebbenden bij
dezen tak van handel zijn aangesloten. Haar leden
zijn verplicht hun onderlinge geschillen door het
Instituut voor Arbitrage dezer laatste vereeniging te
doen beslechten, waartoe de mogelijkheid eveneens hij
geschillen tussehen Nederiandsche en buitenlandsche
handelaren open staat.

Granen.

I)e handel in granen geschiedt op de Korenbeurs, welke een afzonderlijk gedeelte van het Gemeente-
lijke Beursgebouw inneemt en in het bizonder op
Maandag, Woensdag en
Vrijdag
druk wordt bezocht.
Nagenoeg alle graansoorten worden daar verhandeld,
waarbij zoowel zaken op levering of verlading, als
loco worden gedaan. De meeste af doeningen ter beurze
komen tot stand op het handelsreglement van de Ver-
eeniging Amsterdamsche Graanbeurs, dat tevens in
een arbitrage-instituut tot het beslechten van geschil-
len voorziet.

Kunsfnsesf- en Voederstoffen.

In aansluiting hieraan zij met betrekkiig tot d
kunstmeststoffen en voederstoff en medegedeeld, dat
op de Amsterdamsche Koopmansbeurs geen omzetten

in kunstmest geschieden; wel vinden des Maandags
eenige kleine transacties in het café ,,De Roode
Leeuw” aan het Damrak plaats, waar kunstmesthan-
clelaren uit de provincie tezamen komen. Daarentegen
worden op de Korenbeurs belangrijke hoeveelheden
voedergranen, voederkoeken en afvallen van de meel-
cl rijstfabrieken verhandeld; in hoofdzaak op de
hiervoor vermelde conditiën van de Vereeniging Am-
sterdamsche Graanbeurs en voorts volgens de voor-
wraa
r
den van de leverende fabrieken. De Vereeniging
van Fabrikanten van en Handelaars in Kunstmest-
stoffen en Voederstoff en is te Amsterdam gevestigd.

Fijne Zaden.

De markt voor fijne zaden te Amsterdam behoort
tot de langst bestaande op dit gebied en heeft – zij
het met een gering verschil tegenover de twee andere
Nederlandsche markten – de grootste omzetten. De
handel heeft op dc Korenbeurs plaats, met als be-
langrijkste soorten het karwijzaad, het maanzaad en
het geel mosterdzaad. De verkoop geschiedt vrij langs
boord, loco en op termijn, volgens de voorwaarden,
door de Nederlandsche Vereeniging voor den Handel
in Fijne Zaden vastgesteld, in welke tevens een arbi-
trageregiement is opgenomen.

Olie.

De Amsterdamsche oliemarkt is waarschijnlijk de oudste in haar soort en buitendien is zij, wat de lijn-
olie aangaat, heden ten dage de belangrijkste ter
wereld. in vroeger tijden was de raapolie het voor-
naamste artikel; zij moest echter haar plaats voor de
lijnolie inruimen, terwijl de handel in raapolie thans
nog slechts van ondergeschikt belang is. Reeds in
1669 bestond hier ter stede een prjsnoteering voor
raapolie en sinds 1682 ook voor lijnolie. Van het
laatst genoemde jaar tot 1151 werden de laagste en
hoogste prijzen in elk jaar aangeteekend en sedert
dien werden de prijzen geregeld van marktdag tot
marktdag bijgehouden. Het oudst bekende reglement
voor den handel in olie te Amsterdam stamt uit 1828.
Praktisch wordt alle lijnolie, welke in Nederland
wordt geslagen, op de Amsterdamsche markt ver-
handeld en, daar in 1928 418 millioen kg. lijnzaad
hier te lande werd ingevoerd, mag deze binnenland-
sche voortbrenging gedurende dien tijd op 133 mil-
lioen kg. worden gesteld. Doordat evenwel door de
arbitrage- en de speculatiezaken dezelfde olie dikwijls
vele malen wordt verkocht, overtreffen de omzètten
de vervaardigde hoeveelheid verre.
De handel heeft plaats op de open ruimte, gren-
zende aan de Korenbeurs, omvat zoowel zaken in loco
lijnolie – zoogenaamd ,,vliegend” – als termijnzaken
en geschiedt grootendeels door publiek bieden en
laten. De olie wordt ,,naakt” – dat is zonder verpak-
king – verkocht en moet door den kooper van de
fabrieken en opslagplaatsen aan de Zaan, te Amster-
dam of Utrecht en omgeving worden afgehaald. De
betaling geschiedt contant, zonder korting. De op
termijn verkochte olie wordt ééns per maand, namelijk
op den eersten marktdag van de maand van levering,
verrekend. Te Amsterdam is de Vereeniging van Be-
langhebbenden bij den Handel in Olie gevestigd.

Go972,copa.l.

De hoofdmarkt voor de Nederlandsch indische
soorten gomcopal was véér den oorlog in Nederland
gevestigd, waar geregeld openbare veilingen plaats
vonden, terwijl Amsterdam een belangrijk deel van
den omzet voor zijn rekening had. Deze veilingen
werden in verband met den beperkten aanvoer tijdens
den oorlog afgeschaft en sindsdien niet opnieuw in-
gesteld; de aanvoer vindt thans echter weder regel-
matig plaats, waardoor de gom-markt te dezer stede
haar vroegere beteekenis heeft herwonnen. De han-
del, velks omzetten slechts voor een klein deel ter
beurze tot stand komen, geschiedt meestal door be-
middeling van makelaars en voorts rechtstreeks tus-
schen de verschillene huizen. De handeisgebruiken

240

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

zijn niet gecodificeerd, behalve voor zoover het de
arbitrage inzake geschillen hetref t, ten aanzien van
welke door de te Amsterdam gevestigde Vereeniging voor den ilandel in Gommen een reglement werd op-
gesteld. Deze vereeniging, tijdens den oorlog door
de N(ecici.landsche) O(verzee) T(rustmaatschappij)
in het leven geroepen, trad gedurende dien tijd her-
liaalcielijk hem iddelend tussehen de laatste en de
gomhandelaars op; blijkens het op peil blijven van
haar ledental voorziet zij ook thans nog in een he-
hoef te.

Rubber.

Met betrekking tot dan handel in rubber is Am-
sterdam – na Londen, New York en Singapore -.
de belangrijkste markt, waar het meerendeel van dc
ederlandsch Indische producenten, importeurs, han-
delaren en makelaais is gevestigd. De Amsterdamschc goedereubeurs, waar zij hun transacties aangaan, voor
zoove: zulks niet ter beurze van Londen of New York
geschiedt, i.s voor hen van essentieel belang; een
a:fzonderlijke beurs voor den rubberhandel bestaat ter
plaatse niet. De transacties worden over loco-par-
tijen, over partijen op aflading, of op termijn aan-
gegaan, volgens voorwaarden, vastgesteld door de
Nederlandsche Vereeniging voor den Rubherhar dcl,
onder meer inhoudende, dat geschillen door arbitrage
worden – beslecht. De Amsterdamsche termijn markt
voor ru.bber heeft zich in de laatste twee jaar snel
uitgebreid; terw’ijl de omzet in 1927 4.355 ton bedroeg,
steeg deze gedurende het volgende jaar tot 11.065 ton,
om in 1929 20.542 ton te besommen. Meer en meer
wordt door buiten.ianclsche huizen bij arbitragezaken
van deze macht gebruik gemaakt. De termijn-koopen
worden door de Amsterdamsehe Liquidatiekas gere-gistreerd (zie aldaar).

Wol

Amsterdam werd éé:n van de belangrijkste centra
van den wolhandel in Europa, toen bij het eind van den wereldoorlog een groot aantal belangrijke wol-importeurs hun zaken naar h:ier verplaatsten. Deze
wolhandeifirma’s – georganiseerd in, de ter plaatse
gevestigde Vereeniging van Nederiandsehe Wol-
importeurs – hebben bijna allen haar eigen inkoop-
afdeelingen in de overzeesche voorthrengingsgehie-
dçn (Australië, Nieuw Zeeland, La Plata en De Kaap)
en vertegenwoordigers in de wolverwerkende landen
(Duitschlarid, Tsjecho Slowaldje, Oostenrijk, Italië,
Frankrijk, België, Engeland en cle Scandinavisehe
landen) De zeer belangrijke omzetten betreffen zoo-
wel ruwe wol, als gekamde handen en andere soorten;
zij vinden niet ter beurze, doch tusschen de vertegen-
woordigers van de wolhandelaren en hun afnemers
plaats, terwijl de wol meestal rechtstreeks uit de lan-
den van oorsprong naar de havens van de-verhruiks-
landen, wordt verscheept.

Kapol:.

De markt voor Javaansche kapok is te Amsterdam
gevestigd, met een jaarlijksehen omzet van rond 5 mii-
lioen kg. (ongeveer 100.000 haal). Voorts wordt jaar-
lijks rond 66n millioen kg. kapok uit West Afrika en
Oeylon, benevens ongeveer 400.000 kg. uit Indo China
en Calcutta – de laatste in kleine hoeveelheid –
m.gezet. Ettelijke partijen worden loco, doch de
meeste op aflading verkocht, waarvoor door de te
Amsterdam gevestigde Vereeniging .voor den Kapok-
handel een vast contract’werd opgesteld; de arbitrage
inzake geschillen geschiedt door het Kapok Arbitrage-
bureau, dat eveneens domicilie •te Amsterdam heeft.
De zaken: worden steeds door middel va.n makelaars
afgesloten.

Huid en.

Voor deu Amsterdamscheri huideahandel zijn cle
exotische runder- en buffelhuiden het beiangrijkst
en wei in het bizonder die uit Java en Sumatra, waai-
vandaan in 1.929 360.100 runderhoiden en 225.200
buffelhuiclen werden aangevoerd. Voorts beliep de

aanvoer van Zuid en. Midden Amerjkaansche huide:ri
65.000 stuk, van bokken-, geiten- en schapenvellen
30.000 stuk, van reptielenvellen 210.000 stuk en van
verschillende andere buitenlandsehe huiden- en vel-lensoorten tezamen 1C.500 stuk. De toen nog onge-

organiseerde handelaren hielden reeds gedu rende
n’ieer dan een halve eeuw wekelijksche samenkomsten
tot het doen van zaken en het bespreken hunner be-
langen, als zich in de oorlogsjaren de behoefte aan
nauwere aaneensluiting deed gevoelen en in 1911 de
vereeniging ,,De Amsterdamsche Huiden- en Leder-
beurs” werd opgericht met het doel op geregelde tijden
heursbijeenkomsten te houden In samenwerking met
de vereeniging ,,De Nederlandsche Huiden- en Leder-
beurzen.” werd door haar een arbitragereglement vast-
gesteld, aan hietwelk alle ‘leden der Nederiandsche
bui denbeurzen zijn onderworpen – Vrijwel alle belang-

rijke Nederlandsche huidenhandelaren zijn lid van de
A msterdamsche vereeniging.

Een groot deel van de inlandsche huiden wordt
om de drie weken in de veilingzaal van het Beurs-geouw op het Damrak, door de Coöperatieve Ver-
eeniging ,,Amsterdamsehe Iluidencluh”, op ‘de daar-
toe door haar vastgestelde verkoopvoorwaarden ge-
veild. Het aanbod bedroeg in 1929 ruim 418.000 liui-
den en ruim 288.000 vellen, met een verkoopwaarde
van meer dan 8,6 millioen gulden.

Hout.

De houtmarkt van Amsterdam is de belangrijkste
van Nederland. De aanvoem geschiedt i.n standaard
maten en bestaat hoofdzake]ij]c uit naaldhout van
Finland, Zweden en Rusland, terwijl onder meer
Ap’ierikaansche grenenhout, eikenhout, oregon pine

en Hemlock uit de Vereenigde Staten wordt aange-
voerd. De omzetten gaan met den toestand van de
markt op en neer, behalve die van Amerikaanach
greu enhout, welke gestadig verminderen. T-‘[andei in
hinnenlandsehe houtsoorten vindt niet plaats, ter-
wijl hier ter stede slechts twee zagerijen en schaverijen
zijn gevestigd. De zaken met de Noord Europeesche
landen geschieden op f.o.b.-voorwaarden en die met de
Vereenigde Staten op c.i.L-voorwaarden, de verldoopeml
worden door agenten’ afgesloten, met contante beta-
ling tegen documenten. Er hebben geen veilingen
plaats, doch wel wordt des Maandagsmiddags in het
hotel ,,’Polen” in de Kaiverstraat een houtheurs ge-
houden. Daar Nederland van zoo veel verschillende
landen koopt, bestaan er op het stllld van den hout-
handel hier ter stede geen hi.zondere voorwaarden en geschiedt de handel op de in de landén van herldornst
opgestelde contracten; slechts treedt de Nederland-sehe Houtbond in algemeen regelenden zin op. Ge-
schillen worden onderling opgelost.

DE ,,SOC!ALISEERING” VAN DEN RUSSISCHEN

LANDBOUW.

Op weg naar den econ•orni.schen. c1aos?

liet groote ,,vijfjarenplan” van de Russisehe in-

dustri.e schijnt nog sneller tot mislukking te zijn ge-
doemd, dan men had kunnen verwachten. Het Rus-
sisehe centraal uitvoerend comit( heef t in een op-
roep aan ,,alle eerlijice proletariërs” moeten toege-
ven, dat in de belangrijkste takken van de groot,in-
dustrie de opbrengst van de productie bij de ge-

raamde hoeveelheden reeds gedurende het eerste jaar,
dus van October 1.928 tot October 1929, aanmerkelijk
is
‘uhttergebleven. Het ligt voor de hand, dat de,
t vergelijlcing met de ramingen dalende beweging,
die tint os misschien
.10g
door stimnlanten van aller-
lei aard wordt tegengehouden, sneller zal worden,
wanneer deze remmen met meer werken. Daarmede
begint het overmoedige project van Stalin, dat zijn
revoiuti.onnaire agrarische politielc en haar mate-
ieeie behoeften moet verwezemilijlcen en bcvred igen,
te w’anlcelen, de regeering zit gevangen tussehen een
verlamde industrie en een in collectieve bedrijven

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

241

bijgezetten, van zijn bedrijfsmiddelen beroofden boe-
renstand, di.c niet tot werken in staat is. Aan den
horizon doemt cle economische chaos op.
Volgens het vijfjarecèplan zou tegen het einde van
1933 ongeveer 26 pOt. van den bodem ,,gesocialiseerd”
moeten zijn, maar dit plan is thans gewijzigd en men
streeft in allen ernst naar het doel, 100 pOt. van den
bodem te socialiseeren. Dit komt dus hierop neer,
dat dc sovjetregeerirtg in cle eerstvolgende drie jaren
den particulieren landbouw wil afschaffen, gelijk zij
den particulieren handel heeft afgeschaft. Groote
graanverbouwende gebieden, zooals het Noordelijke
deel van den Kaukasus en het beneden-Wolgadal moe-
ten reeds :in den herfst van dit jaar gesocialiseerd zijn;
en alle graanverbouwende streken van de sovjetunie
moeten het in den herfst van 1931 zijn. Alle bezittin-
gen van den boer, zijn land, vee, landbouwwerktuigen,
zullen met die van zijn buren tot coöperaties of

ingeenings-boerenbedrijven worden vereenigd.
Deze gebeurtenissen wijzen erop, dat de revolution-
naire terrèur opnieuw oplaait, in het bijzonder de
strijd tegen de goed-gesitueerde boeren, de Kulaken,
die naar de meening van de sovjetregeering de schuld
dragen van de omstandigheid, dat de verbouw van
graan wordt beperkt en aldus de voorziening van cle
steden wordt bedreigd en de export onmogelijk ge-
maakt. liet boisjewisme heeft onder Stalin het denk-
beeld van het staatsgraanbedrijf, van de ,,broodfabrie-
ken”, dat Lenin na het eerste experiment opgaf, om-
dat het geen kans van slagen had, weer ter hand ge-
nomen, om den staat vrij te maken van de sabotage
door het platteland. Stalin is op den graanuitvoer
aangewezen, om zijn industrialiseeringspolitiek te kunnen uitvoeren, om het ,,vijfjarenplan” te finan-

cieren. De ,,Sowehosy”, de eigenlijke staatsbedrijven
en de ,,Kolchosy”, de collectieve bedrijven ten platte-
lande, zouden in de eerste plaats het noodige quan-
turn graan voor den staat moeten verzekeren; het
tweede doel, dat er mede werd beoogd, den boer in de
,,Kolchosy” over te brengen en een, zij het nog zoo
kleinen particulieren ondernemer te veranderen in een lid van de gesoeialiseerde huishouding, is on-
langs juist in de ernstige kringen van de sovjets zeer
sceptisch beoordeeld. Lang heeft de ,,opposite van
rechts” gewezen op de bedenkelijke gevolgen, die zou-
den moeten ontstaan, wanneer de boer terwille van
een politieke herschenschim meer en meer tot oppo-
sitie genoopt zou worden en vervreemden van pro-
ductieven arbeid. Men herinnert zich ongetwijfeld,
hoe weinig vertrouwen Boecharin in de gedwongen
,,socialiseering” heeft gehad en hoe scherpzinnig
Rykow het fiasco van de ,,Kolchosy” heeft voorspeld.
De plotselinge koersverandering van de drie leiders
der oppositie wordt nu verklaard met de opmerking,
dat de gang van zaken bij de collectieve landbouwbe-
drijven hun berekeningen en waarnemingen heeft
overhoop geworpen. De Russische bladen zijn ver-
vuld van een overwinningsroes over den geweldigen groi van de Kolchosy en over de ,,beslissende bres”,
die nu in het oordeel van den Russischen boerenstand
is geslagen. Stalin’s wil heeft gezegevierd, het par-
ticuliere boerenbedrijf verkeert in staat van ontbin-
ding, binnenkort zal in Rusland de landbouw zijn
,,gesociali seerd”.

* *
*

Maar nu de feiten, die dit gejuich hebben ont-
ketend.
Allereerst de cijfers, die schijnen te bewijzen, dat
de ,,Kolchosy” plotseling als paddestoelen na een
herfstregen te voorschijn komen. De plannen van het
commissariaat van landbouw zijn bijv. in den Noor-
delijken Kaukasus met het achtvoud overtroffen. In den Oeral, aan de Wolga heeft de stichting van col-lectieve bedrijven zulk een vlucht genomen, dat het
vier- tot negenvoud van de Moskousche raming is bereikt. In de ,,republiek van de Duitschers”, van-
waar de Wolgaboeren onlangs zijn gevlucht en waar

enkele maanden geleden nog slechts 11.4 pOt, van
de boerenbedrijven ,,collectief” was gemaakt, strekt
thans het collectieve bedrijf zich uit over de volle
100 procent. De chef vdn den ,,Gosplan”, Krsjisja-
nowsici, kon cen.ige weken geleden reeds het centraal-
uitvoerend comté verklaren, dat er nog in het jaar
1930 ten minste du.izend groote Kolchosybedrjven op
liet gebied van groot-Rusland zouden zijn, dat ten
minste twintig milliôen hectaren met ongeveer vijf
millioen boerenbedrijven deel zouden uitmaken van
den ,,socialistischen sector”; de gang van zaken heeft
echter zulk een tempo, dat deze getallen zelfs reeds verouderd schijnen. Het valt niet te betwijfelen, dat
de Russische hoeren plotseling in geheele districten
•tot de Kolchosy overgaan en de ,,Ekonomitsjeskaja
Shisnj” ziet daar het bewijs in, dat ,,geheel de oor-
spronicelijke boerenmassa van haar eeuwenoude posi-
ties afglijdt en in beweging komt”. Ziedaar nu de
eigenlijke oorzaak van de geestdrift, die men in
Moskou aan den dag legt: het oorspronkelijke doel,
dat met de collectieve bedrijven werd nagestreefd, de
productie en de veiligstelling van het graan, is bijna
naar cle tweede plaats verdrongen, des te grootscher
komen het bolsjewisme echter de politiek-sociale mo-
gelijkheden voor, die voortvloeien uit de vlucht van
de boeren naar de Kolchosy. Niets kenschetst den
toestand beter, dan de beschikking van de regeering,
dat voor de aanstaande graancampagne proletanische
,,stormafdeelinmgen”, zelfs 25.000 man, naar de Kol-
chosy zullen worden gezonden, om het productieproces
te leiden en te controleeren, tevens echter, om dc
boeren, die uit hun eigen bedrijven in de collectieve
zijn overgegaan, politiek onderricht te geven. Deze
25.000 proletaniërs, die blijkelijk in de fabrieken ge-
mist icunnen worden, wanneer er revolütionnaire pro-
paganda valt te maken, weten natuurlijk niets, of
maar zeer weinig van de omstandigheden van den

graanbouw en van het gebruik van tractoren. Maar
zij weten des te meer van de ,,Politgramota”, zij we-
ten, hoe men onder het voorwendsel van ,,zelfcritiek”
de botte gehoorzaamheid van de menigte cultiveert en
stemmingen bereikt, die blijk geven van ,,eenstemmig-
heid”. 25.000 opzichters stuurt Stalin naar de ,,brood-
fabrieken”, om den boer, die materieel zoo goed als.
alles heeft verloren, die echter nog steeds zijn indivi-
dueele boerenpsyehologie heeft behouden, tot een
klassebewusten proletariër te maken. Elf jaren lang
bedreigde het particuliere boerenbedrijf en nog meer
het boeren-individualisme het streven naar socialisee-
ring in de steden. Voortdurend zweefde boven het
bolsjewisme een zwaard van Damocles: de boerenrevo-
lutie. Thans is uit den afweermaatregel, die het col-lectief bedrijf aanvankelijk is geweest, een idee ge-
groeid, die van Moskou ui.t met alle kracht wordt g-
realiseerd: de boer zal tot proletriër worden gemaakt,
hij zal niet alleen zijn koe en zijn ploeg in het col-
lectieve bedrijf brengen, maar hij zal ook zijn boeren-
psycho verliezen. Dan eerst is de communistische
staat verzekerd, dan ook heeft deze communistische
staat een proletariërsleger beschikbaar van 150 mil-
lioen.man voor den strijd voor de wereldrevolutie.

* *
*

Zonder twijfel heeft de sovjetregeering
uiterlijk een
groot succes behaald. Indien men weet, met welke
financieele chicanes zij den laatsten
tijd
ten platte-
lande heeft gewerkt, dan wordt de plotselinge ,,bres”
in de gezindheid der boeren ook begrijpelijk. Niet
alleen, dat de leening voor de industrie, waarop ge-
heel ,,vrjwillig” zou worden ingeteekend, met geweld,
ten deele door ,,massa-aanvallen” van de jeugdbriga-den werd afgedwongen, maar ook voor het overige is
de helastingschroef tot het uiterste vastgedraaid, zon-
dat de boer geheel is uitgeschud. Te verliezen heeft
hij niets meer, dus neemt hij maar de vlucht in de
collectieve
bedrijven,
om tenminste rust te hebben van
de politie. Maar op zulk een ,,Kolchosenepidemie”
onder de boeren was men in Rusland in het geheel

242

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

niet voorbereid en het gejuich is gemengd met be-
zorgdheid, of geheel het Koichosensysteem, dat vroe-
ger dreigde te sterven aan gebrek aan medewerking
van de boeren, thans niet aan zijn overdaad ten gronde
zou kunnen gaan. Hoe zal de regeering de vele hon-gerige monden vullen, die zij door haar eigen rigou-
reuze politiek hun eigen verzorgingsmogelijkjieid
heeft ontnomenl ioe zal zij de geweldige machine-
rie, die thans voor het collectieve bedrijf noodig
wordt, uit den grond stampen? Het bolsjewisme heeft
ook hier weer te vroeg vernietigd, het geraamte voor
het nieuwe gebouw is nog lang niet gereed en hoe
deze, uit haar hutten bijeengedreven, gedemoraliseer-de, verbeten en met tegenzin werkende boerenmenig-
to nu een ,,collectieven” oogst moet opleveren van den
omvang, dien de regeering verlangt, is een raadsel. De resultaten van de graancampagne van het vorig
jaar zijn minder bevredigend uitgevallen dan men
kon verwachten. In de vruchtbaarste gebieden heeft
de opbrengst van den oogst niet meer dan 60-10 pro-
cent van de raming bereikt. Dat bewijst ten duide-
lijkste, dat men er in de Kolchosy met machine-arbeid
alleen niet komt, dat de menschelijke werkiutensiteit
en werklust hebben gefaald en dat moet nog minder
bevredigend worden, wanneer nu in de Koichosy ook
de tractoren onvoldoende zijn en al het werk moet
worden gedaan door een enorme kudde slaven. Licht
zou de ontwikkeling van het Koichosybedrijf hierop
kunnen uitloopen: dat tenslotte noch een gesociali-
seerd graanbedrijf noch een gesocialiseerde boeren-
stand aanwezig is, maar een menigte hongerige, door
de revolutionnaire propaganda geteisterde nietsnut-
ters, wier wanhoop zich tegen het systeem zelf kan
keeren.

In Ruslandheeft men thans te doen met de eigen-
lijke revolutionneering van den mensch zelf; mcii
mag niet over het hoofd zien, dat het Stalin met deze
revolut.ionneering ernst is. Het bolsjewisme van
Lenin, dat den Russischen boer ongemoeid liet, die
op de ,,smytschka”, het vergelijk tusschen proleta-
riaat en boerenstand bedacht was, dat het niet aan-
durfde, het probleem der socialiseering van den land-
bouw in ernst aan te pakken, dat in de ,,Nieuwe
Ecoflomische Politiek” voor den boerenstand zonder
meer capituleerde, is bijna onnoozel naast de vast-
beradenheid, waarmede Stalin den boer wil proleta-
r.iseeren. De onderneming is grootsch, maar men
begrijpt, dat Rykow en Boecharin bij de uitvoering
van dit plan rillen en dat zij de verantwoordelijkheid tenslotte van de hand wijzen, uit hun functies treden
en onderduiken in de menigte. De ,,industrialisee-
ringspolitiek” van Stalin was al een gewaagd experi-
ment, het ,,vijfjarenplan” is een fantasie, maar hir
heeft men nog maar te maken met de financiën en
hun waarschijnlijken ondergang, nog niet met de
structuurverandering van geheel de samenleving en
daarmede met de revolutionneering van den meusch.
Stalin heeft om het ,,socialisrne in één land” waar te
maken, thans alles op één kaart gezet, hij vernietigt
den vrijen boer en acht zich in staat, een nieuw tijd-
perk van gebonden economie en de verwezenlijking
van de klasse-boze samenleving tot stand te brengen,
maar het is meer dan wautschijnlijk, dat hij in den
chaos zal blijven steken.
H. Buvs.
DE CRISIS IN DE BATIKINDUSTRIE OP
JAVA. )

De N.R.Ort. van 19 Januari ji. bevatte een be-
richt omtrent den slechten toestand van de batik-
industrie en de stagnatie in den verkoop, waardoor
reeds tal van batikkerijen in financieele moeilijkhe-
den verkeeren.

1)
Deze crisis betreft niet zoozeer de kwaliteits-produc-
ten, als wel de ruwere, goeclkoope batiksoorten, die in
groote hoeveelheden worden aangemaakt (massa-productie) en op pasardagen in diverse plaatsen worden verkocht.

De meeste batikkerjen op Java zijn klein
–
bedrijven,
veelal beheerd door één of twee totok-Chineezen, die
zelf als arbeider medewerken. Deze Chineezen komen

in hun jeugd met een klein k.pitaal naar Indië, wer-
ken aanvankelijk in loondienst bij reeds aldaar ge-
vestigde familieleden of kennissen en vestigen zich,
zoodra zij voldoende overgespaard hebben om de be-
noodigde gereedschappen aan te schaffen, op de on-
derneming. Voor hun standplaats op de onderneming
hunner vroegere werkgevers moeten zij natuurlijk
huur betalen, daar zij voor het stichten eener eigen
onderneming niet voldoende kapitaal hebben. Deze
eenigszins eigenaardige toestand vindt zijn verkla-
ring in den sterken familie-band bij de Ohineezen.
In den aanvang van dit jaar was, zooals gezegd, de

toestand zeer ongunstig. Vorderingen konden nauwe-
lijks meer worden geïnd, terwijl er van afzet geen
sprake meer was. De oorzaken hiervan waren:
1. De aanvoeren van goedkoope Japansche tex-
tielgoederen (blatjoe’s).

Japan bracht zooveel ongebleekt goed aan de markt
cii tegen zul]de lage prijzen, dat zich steeds meer han-

delaren op deze branche toelegden. Het gevolg hier-
van was, dat de batikkerijen van alle zijden credieten

kregen, waardoor zij de productie in onbeperkte mate
konden uitbreiden. liet principe ,,quality first” werd
over boord geworpen.

2. De concurrentie van de verschillende batikpro-
dacenten onderling.

Dit had het verrassende, doch noodbottige resultaat,
dat de sarongs steeds smaller werden. Het versmal-
ben van de sarongs was namelijk het eenige middel
voor de hatikkerijen om hun concurrenten te Idunnen
onderhieden, daar verlaging van de productie-kosten
op andere wijze niet, of nauwelijks, meer mogelijk was.
Men zal zulks beter begrijpen, indien men weet, dat
er in het batikbedrijf van industrialisatie nog geen
sprake is. Dit moet worden toegeschreven aan:
de goedkoope arbeidskrachten.
De goedkoopte der arbeidskrachten blijkt wel uit
het feit, dat Japan zijn blatjoe’s ongeblcekt verkoopt.
I-Iet bleeken langs chern:ischen weg, zooals in Japan
en Europa geschiedt, is kostbaarder dan de bewer-
king in Indië. Eerstgenoemde methode van bleeken
]cost 1 á 2 cent per saronglengte, terwijl de laatstge-
noemde, hoewel zij langer duurt, nauwelijks 1 cent
bedraagt. Hierin hebben de Japanners dus een voor-sprong op de Europeanen, die hun producten niet in
ongebleekten toestand willen leveren, daar zij aan hun
principe ,,quality first” vasthouden, hetgeen hun
reputatie ten goede komt,

afkeer bij de consumenten van industrieele pro-
ducten, omdat deze sarongs slechts aan één kant be-
stempeld worden en de kleuren niet wascheeht zijn,
waardoor zij gauwer verbleeken.

Wellicht is dit wel dc voornaamste oorzaak, waar-
om de Twentsche bontweverijen in Indië niet kunnen
coneurreereli.

Het is dus niet te verwonderen, dat .men tot
versmalling van de sarongs overging, in de hoop
door verlaging van den prijs de kooplust van het
publiek op te wekken. De eersten, die met deze smal-
lere sarongs ter markt kwamen, hadden succes. De
concurrenten volgden vanzelfsprekend hun voorbeeld.
Een stuk blatjoe van 46 yard levèrde aanvankelijk
22 sarongs, dit aantal werd langzamerhand uitgebreid
tot 26, terwijl 24 wel het maximum is. Hiermede was
dus de uiterste grens overschreden, eefi zoo smalle
sarong kon men niet dragen. Men betaalde liever
een dubbeltje meer voor een sarong van een behoor-
lijke lengte.
3. De verminderdekoopkraeht van de bevolking,
als gevolg van den slechten oogst van het vorige jaar
door langdurige droogte en als gevolg van de daling
van den rubberprjs.

4. De overwal (Singapore, Saigon, Rangoon,
Penang, e.a.) betrekt tegenwoordig zoo goed als niets
meer uit Batavia. Door de hooge tariefmuren van

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

243

Indo-Ohina en Achter-Indië bloeit de industrie dezer
gebieden, zoodat uit Java veel minder behoeft te
worden ingevoerd. Ten opzichte van Indo-Ohina werkt
cle daling van den zilverprijs, die een prijsstijging van
goederen, afkomstig uit landen met een gouden stan-
daard, veroorzaakt, eveneens in deze richting. (Ter-
loops merken wij op, dat Indo-China in Januari ii.
tot stabilisatie de facto is overgegaan, zoodat deze
factor thans zijn beteekenis heeft verloren). Ook de
hatikhandel vaii Singapore kwijnt dientengevolge.

Resumeerend kunnen wij dus zeggen, dat de 3
eerstgenoemde oorzaken, ni. de te groote aanvoeren
van cle Japansche producten (waardoor de productie
te sterk werd opgevoerd evenals door de op groote
schaal verleende credieten) en de versmalling van de

sa.rongs (teneinde de productie-kosten te verlagen)
uiteraard tot moeilijkheden moesten leiden. Sommi-
gen hadden zulks reeds eenige jaren tevoren ver-
wacht en hun bakens tijdig verzet.
De twee laatstgenoemde oorzaken, waardoor de toe-
stand nog slechter wordt, moeten aan toevallige om-
standigheden worden toegeschreven.

Lin
ENG
LIoNo.

DE STOOMTREILVISSCHERIJ IN 1929.

Vertoonde onze stoomtreilvisscherij in 1928 reeds
teekenen van toenemenden bloei, in het afgeloopen
jaar heeft deze zich, naar blijkt uit opgaven, welke ik
van de afdeeling Visscherijen van het Departement
van B.innenlandsche Zaken en Landbouw mocht ont-
vangen, in nog veel sterker mate geopenbaard. Dit
valt af te leiden uit de uitbreiding der stoomtreil-
vloot, welke natuurlijk ten nauwste verband houdt
met de gunstige bedrijfsuitkomsten.

Het aantal in bedrijf
zijnde
stoomtreilers, dat van
162 in 1927 tot 113 in 1928 was aangegroeid, bedroeg
in 1929 ni. niet minder dan 201.

I-Ioewel de uitbreiding allengs in den loop van het
jaar plaats vond en de vaartuigen, welke an de vloot
werden toegevoegd, dus slechts gedurende een groo-
ter of kleiner deel van het jaar in bedrijf waren, en
niettegenstaande de visscherij in Februari door de
strenge vorst en in het najaar door stormweder em-
stige belemmering ondervond, nam dientengevolge
het aantal reizen, waarvan de aanvoer hier te lande
afkomstig was, toe van 4736 in 1928 tot 5075 in 1929.
De meeste dezer reizen, ni. 4995 (4705 in 1928), von-
den plaats in de Noordzee en dienden voor de uit-
oefening van cle gewône treilvisscherij. De visscherij
met den harigtreil wordt door onze stoomtreilers ng
weinig uitgeoefend. Dit ligt voor de hand, want die
soort haringvisscherij is eigenlijk een bijbedrijf van
de geregelde IJsiandvisscherij, waarmede onze stoom-
treilers zich nog weinig bezighouden.

In het geheel voerden onze stoomtreilers hier te
lande 37.873.700 EG. visch aan, welke
f
12.759.350
opbracht, tegen 36.528.000. KG met een opbrengst
van
f
12.211.700 in 1928. Het grootste gedeelte. hier-
van, nl. 35.1.77.250 met een opbrengst van.,f 12.436.550
(in het voorafgaande jaar: 34.538.175 EG. met een
opbrengst van
f
11.859.425) werd weder in de Noord-
zee met het gewone treilnet gevangen.
Er werden 26 (in het voorafgaande jaar 24) IJs-
landreizen gedaan, welke een vangst van 1,212.975
EG. (705.825 EG. in 1928) ter waarde van
f
241.725

(f
104.050 in 1928) opleverden.
Met den haringtmeil werd gedurende 54 reizen
1.648.975 EG. gevangen, welke
f
215.875 opbracht,
terwijl in 1928 een vangst van 105.825 EG. met een
opbrengst van
f
104.050 in 24 reizen werd verkregen.
De achteruitgang der vangsten in de Noordzee,
welke reeds in 1928 viel op te merken, zette zich in
1929 voort. De Noordzee-vangsten, welke onze stoom-
treilers hier te lande aanvoerden, bedroegen nl. ge-middeld per reisdag slechts 801 EG. tegen 855 EG.
in 1928 en 877 EG. in 1927.
Blijkens de IJmuidensche statistiek betrof deze

achteruitgang vooral de scholvangsten en met name de vangsten van schol van cle kleinste marktsortee-
ring. Gemiddeld per reisdag bedroeg n.l. de te IJmui-
den aangevoerde vangst van die Noordzee-schol 177.4
EG. tegen 235.6 EG. in 1928. OoIc voor kleine tong
en kleine schelvisch was dit gemiddelde aanmerke-

lijk kleiner; voor de eerstgenoemde vischsoort be-
droeg het 18.7 EG. tegen 31.6 EG. in 1928 en voor
de laatstgenoemde 162.1 EG. tegen toenmaals 176.3
EG.; voor kabeljauw, althans van de grootere soort,
steeg het daarentegen.

Tot de verbetering van den toestand van de treil-visseherj heeft de aanmerkelijke toeneming van de
tongvangsten in niet geringe mate bijgedragen. Ter-
wijl onze stoomtreilers in 1913 gemiddeld per reis-
dag niet meer dan 11 EG. tong in de Noordzee vin-
gen, bedroeg dit gemiddelde 55.7 EG. in 1927, 52 EG.
in 1928 en 42.2 EG. in 1929. Daar tong tot de duurste
vischsoorten behoort, had dit een gunstigen invloed
op
de besommingen. Voor een groot deel is deze
grootere tongvangst aan de toepassing van meer
doeltreffende vischmethoden te danken.
De besommingen waren gemiddeld eveneens lager,
dan in 1928, doch niet in die mate, als de vangsten.
Gemiddeld per reisdag bedroegen zij nl. voor de
Noordzee-reizen
f
285 tegen
f
294 in 1928. Dit was
te danken aan het feit, dat niettegenstaande de groo-tere aanvoeren van versche zeevisch de vischprijzen
in doorsneê hooger waren. Daardoor bracht de Noord-
zee-visch, door stoomtreilers hier te lande aange-
-voerd, gemiddeld per 100 EG. ongeveer
f 1
meer op,
dan in het voorafgaande jaar.

Een gunstigen invloed op de vischprijzeu had voor-
eerst de mislukking van de haringvisscherij in de
Zuiderzee, waarop ik reeds de aandacht vestigde
1).

Dientengevolge werden in het voorjaar de prijzen der
versche zeevisch niet, zooals anders het geval pleegt
te zijn, gedrukt door de massale aanvoeren van
Zuiderzee-haring. Dit was vooral van belang, omdat
in denzeifden tijd ruime aanvoeren door motorlog-

gers plaats vonden. Deze schepen toch brachten, voor-
namelijk in het eerste halfjaar, niet minder dan
3.541.300 EG. (1.195.445 EG. in 1928) aan.

Verder is de afzet in het buitenland veel verbeterd.
Vooral Frankrijk wordt hoe langer hoe meer een af-
nemer van beteekenis; niet alleen naar Parijs, maar
ook naar andere plaatsen, o.a. in den Elzas, kan met
toenemend succes versche visch gezonden worden. In
het bijzonder fijne vischsoorten, zooals tong, vinden
daar veel aftrek.

De. hoeveelheid en waarde der uitgevoerde visch
bedroegen in 1929 en 1928:

1929

1928
Hoeveelheid Waarde Hoeveelheid Waarde
inl000KG. inf 1000 inl000KG. inf1000
Totaal

29.038

8.261

27.464

7.662
waarvan naar:
Duitscblaiid

6.392

2.061

4.757

1.607
België

11.235

1.686

11.274

1.442
Gr.-Brittannië

4.654

1.950

5.623

2.518
Frankrijk

5.751

1.965

4.925

1.701

In 1927 bedroeg de export naar Frankrijk nog
slechts 4.031.000 EG., ter waarde van f1.467.000; in
twee jaar tijds is zij dus met niet minder dan 1.714.000
EG. ter waarde van
f
498.000 toegenomen. Zij over-
trof verleden jaar die naar Groot-Brittannië, welke
een aanmerkelijken achteruitgang, ni. met bijna een
.millioen KG. vertoont.

Een opmerkelijk en’ verbljdend verschijnsel is de
belangrijke toeneming van den uitvoer naar Duitsch-
land. Sommigen zoeken de oorzaak hiervan in een toevallige omstandigheid, nl. dat de buitengewoon
gunstige uitkomsten der haringtreilvisscherij in den
vorigen zomer de Duitsche stoomtreilvloot verlokt
hebben, deze op ruimere schaal dan anders uit te oefe-
nen en daarvoor de gewone treilvisseherj eenigszins
te verwaarloozen met het gevolg, dat zij toen de Duit-

1)
Zie E.-S. B. van
22
Januari
1930.

244

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

sche markt minder dan anders van versche zeeviseh
voorzagen en deze moer haar helioef te aan dat artikel
i.n ons land moest dekken. Van andere zijde wordt
echter opgemerkt, dat liet verbruik van versche zee-
visch in Duitsehiand in den laatsten tijd is toege-
nomen, hetgeen te clankeit zoti zijn aan cle ijverige
propaganda, welke daarvoor sedert eenigen tijd daai
te lande is gemaakt: De gemiddelde waarde der uit

ons land naar Du.itschlancl uitgevoerde versche zee-
visch was untussehen geringer dan in 1928.
Ook de beteekenis van België voor onzen uitvoer
van versehe zeevisch neemt voortdurend toe. Niet dat
daar zooveel meer vsch kan worden afgezet, maar

men besteedt er nieer geld
voor.
Dit verschijnsel viel

reeds in 1.928 op te merken, doch trad verleden jaar
in nog sterker mate op. De gemiddelde waarde per
00 KG-. der naar België gezonden versche zeevisch

toch steeg van
f
12.79 in 1928 tot f15 in 1929.
De verbetering van de Belgische markt voor onze
zecv:isch zal wel voor een groot deel het gevolg zijn
van de toeneming der koopkracht en de ilgemeene
prijsstijging hij onze zuidelijke buren. flun. pogingen,
om de eigen visseherij tot ontwikkeling te brengen,
schijnen bovendien mislukt te zijn, zoodat België zijn
behoefte aaji versche zeevisch in hoofdzaak op onze
markt moet blijven dekken.
opmerkelijk is het, dat niet aileen in ons land,
maar ook in Groot-Brittannië en in Duitschiand een
gunstiger konjunktuur voor de treilvisseherij viel te
constateeren; in laatstgenoemd land werd de stoom-
treilvloot verleden jaar o.a. met 14 nieuwe schepen
uitgebreid. De oorzaak zal wel schuilen in de alge-
mcciie toeneming der welvaart en een grootere waar-
deering van de versehe zeevisch als voedingsmiddel.
De sterke uitbreiding van onze stoomtreilvloot heeft
i.ntusschen een ander probleem doen ontstaan, ni. hoe
men voor het grootere aantal schepen een voldoende
bemanning moest vinden. Herhaaldelijk leverde dit

moeilijkheden op en moesten stoomtreilers in de haven
blijven, omdat men hen niet kon bemannen. Vooral
de kleine stoomtreilers, de zoogenaamde ,,kustbooten”
hadden met deze moeilijkheden te kampen; sommige
hunner moesten zel:fs in verband daarmede worden

opgelegd.
Pogingen, om geschikt personeel van elders te
rekruteeren hadden weinig succes. De Zuiderzee-vis-
sehers, die door de drooglegging hun oude beroep niet
meer zullen kunnen uitoefenen en de aangewezen per-
sonen zouden zijn, om bij de zeevisscherij dienst te
nemen, toonden geen of weinig lust, om hiertoe over

te gaam
P. E. VAN
RENESSE

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

DE STABILISATIE VAN DEN PIASTER IN
FRANSCH INDO-CHINA.

Prof. B. Nogaro te Parijs schrijft ons:
Sedert begin Januari is de piasterkoers van .[ndo-
China de facto stabiel, hetgeen stellig niet aan een
toeval te danken is, doch klaarblijkelijk is toe te
schrijven aan een officieele interventie met het doel
om den koers te regelen, volgens de aanwijzingen van
den Minister van Koloniën, den heer Piétri. Deze sta-
bilisatie geschiedde tegen een koers van 10 Fransche
francs, wat ook in de bedoeling van den Minister had

gelegen.
Men moet toegeven, dat deze koers laag is en een
waardevermindering van den piaster beteekent, aan-

gezien de laatste koersEm. v66r den oorlog een veel
hooger bedrag aan tegeuwoordige francs zouden heb-
ben opgeleverd. Maar de zilverprijs daalde voortdu-
rend en in aanmerking nemende, dat gestabiliseerd
moest worden tegen een koers, die in overeenstem-ming was met de handelswaarde op• het tijdstip, dat
de stabilisatie de facto tot stand werd gebracht, heeft
de Minister van de gelegenheid gebruik gemaakt om
den piaster een waarde van 10 francs te geven, waar-
door het geidstelsel van de kolonie nauw aan dat

van het moederland wordt verbonden.

Ongetwijfeld is het niveau, waarop gestabiliseerd
is, zoowel in economisch als in techn:isch opzicht, het
meest betwistbare punt van de hervorming; daar ech-
ter ook andere niveau’s voor- en nadeelen vertoonen,
zou men geen aanmerking kunnen maken op de keuze
van den Minister. Liet komt er slechts op aan, hier
aan te toonen, onder welke economische omstandig-heden de hervorming plaats vond, en op welke tech-
nische voorwaarden zij definitief zou kunnen worden

verwezenlijkt.
* *
*

Vooraf herinuieren wij er hier aan, dat het stabili-
satie-vraagstuk van den Indo-Ohineeschen piaster
sedert langen tijd aan de orde is en dat de oplossing
daarvan tot nu toe was vertraagd door de bijzondere
situatie van Indo-Ohina en de verschillende belangen,

waarmede rekening gehoudefl moest worden. De be-
langrijke handel van deze ver afgelegen kolonie met
China, (kit dien zilveren standaard heeft behouden,
werd tot voorkort als reden aangevoerd om een her-
vorming te vermijden, die de bestaande vaste basis van
de wisselkoersen dezer heide landen zou opheffen. An-
clerzijds zag men in perioden van diepreciatie van den
piaster hierin een goede stimulans voor den uitvoer
naar landen met den gouden standaard; en ten tijde
dat de koers steeg, zagen velen hun inkomsten toene-
men, indien deze in franes omgewisseld werden. Dit
ivaren de gerepatrieerde ambtenaren, de oud-ambte-
naren en verder allen, die inkomsten uit Indo-Ohina
kregen.
De argumenten, aangevoerd tegen de stabilisatie
van den piaster op basis van den Franschen franc,
werden na den oorlog nog sterker, toen de franc zelf
labiel was geworden. Een stabilisatie op goudbasis
zou :[ndo-Ohuna een standaard hebben gegeven, die
dien wisselkoers, zoowel ten opz;ichte van China als van het moederland aan voortdurende veranderingen

onderhevig maakte.
Evenwel dient erop gewezen te worden, dat een
gelukkige simenloop van omstandigheden den tegen-
standers van de stabilisatie oogensehijnlijk in het ge-
lijk heeft gesteld. In de economisch zoo verwarde
na-oorlogsehe periode is de zilverprijs gestegen en
[ndo-Ohina was door de waardevermeerdering van
den piaster in staat de werelderisis bijna zonder na-
deelige gevolgen door te komen. De waarde van den
piaster steeg, terwijl die van de overige geldsoorten,
liet goud inbegrepen, ten opzichte van goederen
daalde, en de hausse in de prijzen der groothandels-
artikelen werd zoodoende voor Indo-Ohina bijna ge-
neutraliseerd. Zijn inwoners behoefden dus voor de
goederen op de wereldmarkt niet meer piasters uit
te geven dan vroeger, omdat elke pi aster een. grootere
waarde vertegenwoordigde. Tengevolge van de hausse
der goederenprjzen, in goud uitgedrukt, werd de
mindere ontvangst aan piasters voor de uitvoerartike-
len door de stijging.van den zilverprijs min of meer

gecompenseerd.
Men liet op dit tijdstip evenmin. .na, de aandacht
te vestigen op den gunstigen economischen toestand

van onze groote kolonie.
Toen de zilverprjs echter plotseling begon te dalen,
wat bovendien nog werd verscherpt door de nieuwe
munthervorming van Indië en de daarmede gepaard
gaande zilververkoopen, moest men erkennen, dat het
niet voldoende was op het bloot toeval te rekenen om
blijk te geven van wijs beleid. Bovendien werd steeds
meer geld uit het moederland in Ïndo-China belegd.
Een gemeenschappelijke muntbasis, tot meerdere
zekerheid van de kapitaalbewegingen tussehen moe-
derland en koloniën, was noodzakelijk geworden sedert
de Fransehe franc op goudbasis was gestabiliseerd.
i)aarom vindt de stabilisatie van den piaster sedert
cenigen tijd in de fincuicieele pers in Frankrijk een

gunstig onthaal.
De benoeming van een zeer deskundig financier
aan het Ministerie van Koloniën moest de uitvoe-

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

245

ring van deze maatregelen, die door de daling van den
zilverprjs urgent waren geworden, bespoedigen. Reeds
direct na zijn lomst heeft de heer Pitri een aan-
vang gemaakt met het verkoopen van den beschik-
baren zilvervoorraaci der kolonie en, nadat hij op
deze wijze de ziiverreserve, die zich in cle laatste jaren
bovendien vrij onvoorzien in de kolonie had gevormd,
in goud had omgezet, bracht hij onverwacht de stabi-
lisatie van den .Lndo-Chineesche.n piaster de facto tot
stand.

* *
*

Men kun dus de munthervorming van Fransch
Lnclo-China reeds in wezen als voltrokken beschou-wen. liet is evenwel noodzakelijk, dat zij in de naaste
toekomst wettelijk geregeld wordt en men vraagt zich
af, in welken, vorm zulks zal geschieden.
Indien men een blik in het verleden werpt, doet
het eenigsziris eigenaardig aan te constateeren, dat
de stabilisatie van het indo-Ohineesche geldvezen op
basis van het Fransche reeds sedert lang op verschil-
lende
•
ma nieren door (idn enkelen admi nistratieven
maatregel had kunnen worden tot stand gebracht,
zonder (lat het :000dig ware geweest de hulp van des-
kundige financiers :in te roepen of het voorbeeld van
Engelsch-Ïndië te volgen.
In 1878 had feitelijk een eenvoudige oplossing
tot stand gebracht kunnen worden, toen in de kolonie
Fransche geldstukken van 5 franes werden ingevoerd.
Bijna gelijkwaardig aan den piaster konden zij deze
laatsten in het binnenlan.dsch verkeer zeer gemakke-
lijk vervangen. Daar deze zilveren franc-stukken an-
clerzijds in Frankrijk een vaste op goud gebaseerde waarde bezaten, zouden zij Indo-China – evenals de
landen van de Latijnsche Muntunie – in staat heb-
ben gesteld, een bijna stabielen wisselkoers ten op-
zichte van Frankrijk en daardoor ten opzichte van (le
overige landen met een gouden standaard te hand-
haven. Om echter de hervorming door deze eenvou-
dige en practische methode tot stand te brengen,
moest aan verschillende voorwaarden worden voldaan.
De eerste voorwaarde was de algeheele vervanging
van de in de kolonie circuleerende piasters door het
vijffrancsstuk, met het volstrekt verbod om de piasters
weder in te voeren, teneinde de buitenlandsche debi-
teuren te beletten, hun schulden met gedeprecieerd
zilvergeld te vereffenen en den wisselkoers daardoor
terug te brengen op het niveau van het zilver in
tijden, dat de handelsbalans voor Indo-China gun-

stig was.
De tweede voorwaarde bestond in het afgeven van
een vrij groote hoeveelheid vijffrancsstukken aan deze
kolonie om haar in staat te stellen ten
tijde
eener pas-
sieve handelsbalans een deel hiervan naar Frankrijk
uit te voeren, om zoodoende de buitenlandsche ver-
effeningen te regelen op basis van den Franschen
franc en niet op basis van de tegen den metaalprijs
verkochte zilverstukken.
De pogingen om den piaster door het vijffrancsstuk
te vervangen werden echter niet met voldoende kracht
doorgevoerd. Men wist evenmin de noodige maatre-
gelen te nemen om de speculatie tegen te gaan, voort-
vloeiende uit het verschil tusschen de wettelijke waar-
de van de vijffrancsstukken en de handelswaarde van
de piasters, die gelijktijdig in de kolonie in omloop
waren.
Het muntvraagstuk van Indo-Ohina had eveneens
zuiver administratief kunnen worden opgelost, indien
men een voorbeeld had genomen aan Algiers. Algiers
heeft nooit eenige moeilijkheid gehad in zijn geld-
verkeer met het moederland, terwijl de koersen van andere koloniën, die eveneens in theorie den Fran-
schen franc als munteenheid bezaten, aan belangrijke schommelingen onderworpen waren. De administra-
tie der posterijen in Algiers heeft steeds tegen een
vasten koers postwissels, in Frankrijk betaalbaar, ver-
strekt. Hiertoe behoefde zij slechts in rekening-cou-

rant te staan met de Fransche schatkist.

Indien men dit geval even doordenkt,
begrijpt
men,

dat de postadmiistratie door het afgeven van past-
wissels op dezelfde wijze kan opereeren als een wis-
selkantoor, zooals dat van Manilla op New-York, het-
welk van ambtswege tegen een vasten koers wissels
afgeeft, wanneer handelswissels niet getrokken kun-
nen worden. Dit komt, doordat de administratie der
posterijen zich niet zelf op de wisselmarkt behoeft te
dekken.
De Bank van Algiers bezit hetzelfde privilegie en
het stelsel van rekening-courant met de schatkist van
het moederland, dat opereert als een soort elastische
conversiekas, heeft zoo voldaan, dat men het tegen-
woordig in de meeste Fransche koloniën heeft in-
gevoerd.’)
* *
*

De voorloopig in ludo-China ingevoerde hervor-
ming berust op de inwisselbaarheid van den piaster
in het buitenland door de middelen, waarover de kolo-
nie beschikt.
Het is zeker, dat hij op deze basis gestabiliseerd kan
worden en Fransch Indo-China volgt hiermede het
voorbeeld van Engelsch-Indië, de Philippijnen,
Straits-Settlement en Siam. Niets staat er in den
weg om de stabilisatie eveneens tot stand te brengen
of te versterken door opening van een rekening-cou-
rant bij de schatkist van het moederland. Het verschil
van munteenheid heeft in dit opzicht geen enkele he-
teekenis. De Ïndo-Ohineesche piaster is reeds sedert
langen tijd een zilverstuk, dat slechts in beperkte mate
wordt aangemunt en in Indo-China kunnen rekenin-
gen slechts door middel van den Indo-hineeschen
piaster vereffend worden. Het gevolg hiervan was tot
dusverre, dat, wanneer de handelsbalans van ludo-
China passief was, de piasterkoers in overeenstemming
was met den zilverprjs, terwijl hij in het tegenge-
stelde gevat soms zeer aanzienlijk steeg. In elk geval
was de invoering van een specialen piaster, die slechts
tot een beperkt bedrag kon worden aangemunt en het
eenige wettig betaalmiddel in Judo-China was, vol-doende, om de speculatie te beletten, in ludo-China
onder de werkelijke waarde gekochte zilvern munten
in te voeren met het ddel om zich daarvoor postwis-
sels, betaalbaar in Fransche francs, te verschaffen.
Dientengevolge staat dus aan de opening van een
rekening-courant bij de Fransche schatkist ten gunste
van de Bank van Judo-China en de administratie van

de kolonie niets in deii weg.
* *
*

De regeling van een enkel onderdeel zal weliswaar
met enkele moeilijkheden gepaard gaan, wanneer, zoo-
al.s in cle bedoeling van den hervormer lag, de koers
van den piaster gehandhaafd wordt op dien van 10
francs. De ervaring heeft inderdaad geleerd, dat het
veel moeilijker is een geldwezen uit zilver bestaande
dan een fiduôiair geldwezen te stabiliseeren. Want
indien de prijs van het zilver stijgt, is het voor de-
genen, die in het buitenland schulden hebben, veel
voordeeliger om te betalen door middel van den uit-
voer van munten dan door het koopen van buiten-
landsche wissels tegen een vasten koers. Ook is het
te voorzien, dat, wanneer de stabilisatie op 10 francs
wordt gehandhaafd, de Regeering veel minder pias-
ters zal laten aanmunten en de betaling met papier-
geld in het binnenlandsch verkeer zal aanmoedigen.

AANTEEKENINGEN.

Discontoverlagingen.

–

Nadat de laatste maandwisseling voorbij was’, heb-
ben wederom verschillende circulatiebanken haar
disconto verlaagd. Op 6 Maart jl. gingen zoowel de
Bank of England, als oolc De Nederlandsche Bank en

1)
Voor een uitvoerige beschrijving van dit stelsel ver-
wijzen wij naar het artikel van Dr. G. H. Bousquet:,,Een
eigenaardig systeem voor de stabilisatie
van
wisselkoersen”
in E..S. B. van
5
Juni 1929 (Red.). –

246

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

de centrale banken te Stockholm en Kopenhagen met
haar tarieven omlaag, terwijl Berlijn een dag later
volgde. De ruime positie der verschillende circulatie-
banken en de lage rentestand op de onderscheiden
geidmarkten maken deze renteverlaging zeer begrij-

pelijk.
1)

De Bank of England is thans met haar disconto

van 4 pOt, teruggekeerd tot een rentepeil, dat sinds
December 1925 niet meer gegolden heeft. Zoowel
voor de ontwikkeling van de Londensche geldmarkt,
als ook voor het Engelsche bedrijfsleven is deze rente-

verlaging van beteeken.is. Men weet, dat in den laat-
sten tijd de verhouding tusschen het bankwezen
eenerzijds, en het bedrijfsleven, inzonderheid de in-
dustrie, anderzijds, zeer de aandacht heeeft getrok-
ken, en dat de hooge rentestand in den herfst van
het vorige jaar de Regeering zelfs aanleiding heeft
gegeven eene Commissie in te stellen tot het onder-

zoeken van dit vraagstuk. Wat de hoogte van den
rentestand betreft, zal deze Commissie weinig desi-
derata meer naar voren kunnen brengen, en eenig

politiek succes voor de Labour Partij, waarop ver-
moedelijk verschillende leden van deze partij hadden

gehoopt, is hier niet meer te behalen. Hetgeen ove-
rigens niet zeggen wil, dat er in het Engelsche bank-
wezen niets te verbeteren zou zijn. De Bank Charter
Act vertoont nog vele ouderwetsche trekken, en het
bedrag van 150 millioen pond, dat velen nog als mi-nimum voor den goudvoorraad in het hoofd zit, is al
evenmin op redelijke gronden te verdedigen. Maar
overigens mag men, gelijk ook in het artikel van den
heer F. W. Forge in ons nummer van 5 dezer is uit-
eengezet, zeker aannemen, dat de Bank of England
alles in het werk stelt om in de verhouding tusschen
bankwezen en industrie grondige wijziging te brengen.
De goudvoorraad van de Bank of England is sinds
de vorige discontoverlaging, welke juist een maand
tevoren, ni. op 6 Februari plaats vond, oder geste-
gen, en de ,,reserve” is opvallend groot geworden.

Onderstaand staatje geeft hiervan een overzicht:

Metaal
(1000 £)

Reserve
0
/0

1 Januari 1930
146.116
22
19
1
32

149.215
36
150.654
132

8

,,

,……….

………

151.289
5lio,,,
15

,,

,
……….

22

,……….
150.428
5212/,
29

,,

,……….
5

Februari,……….
151.212
5429132
12

,………
151.499
5613133
19

,,

,
……..1
151.639
61121
33

28

,,

,……….
151.979
65121,
5

Maart

,……….
152.290
60

Wat De Nederlandsche Bank betreft, zoo valt al-
mede te constateeren, dat hare positie bij voortduring
ruim is gebleven. :De goudvoorraad is percentsgewijze
weinig achteruitgegaan en buitenlandsche wissels en diverse rekeningen, hoewel eveneen.s eenigszins ge-
daald, beloopen nog steeds aanzienlijke bedragen: De volgende cijfers geven van een en ander een beeld:

(In miljoenen guldens).

°
>
OQ
F-.

6 Januari1930

447
219
38
704
167 54
13

447
219
33
699
155
55
20

446
219
24
689
146
56
27

,,

,,

440 217 24
681
141
57
3 Februari ,,

437
211
23 671
165 55
10

437
212
17
666 235
57
17

,,

,,

437
206
25
668
135
58
24

,,

,,

437
.

201
31
669
120
573f
3 Ilaart

437
201
31
669
1.66
55
10

,,

,,

437
201 32
670
141
56

Het nieuwe rentetarief ziet er
in vergelijking met
liet voorgaande als volgt uit:

16 Jan.
1930
6 Mrt.
1930

Wisseldisconto
4
3/.
Promessen disconto

..,,
43<
4
Beleening van Effecten..
4X
4
Beleening van Goederen.
4X
4
Voorschotten in Rek. Crt.
4 4

Voor vergelijking met vroegere rentetarieven ver-
wijzen wij naar ons nummer van 22 Januari ji., blz. 89.
Tenslotte de Duitsche Rijksbank. Ook hier werd
de discontoverlaging reeds lang verwacht. De positie
van de R.B. gaf er alle aanleiding toe. Deze had haar
goudvoorraad laatstelijk versterkt, hetgeen uit den
relatief hoogen rentstand in Duitschland tegenover
dien in andere landen verklaarbaar is, maar er was
geenerlei redelijke grond aan te wijzen, waarom
Duitschiand, weiks bedrijfsleven gebukt gaat onder
depressi.e en dat waarlijk wel aan iets anders behoefte
heeft dan aan hooge rente ter geidmarkt en toe-
vloeiing van improductief metaal, op dezen weg ver
–

(Ier zou. gaan. Het discontotarief werd op 1 Maart
verminderd van 6 tot 5Y2 pOt. en de beleeningsrente

van 7 tot 66′ pCt.
Van de positie der Duitsche Rijksbarik geven vol-

gende
cijfers
een beeld:

1) Per 10 Maart heeft ook de Javasche Bank haar dis-
conto verlaagd, hetwelk thans 4Y
2
pCt. beloopt.
(In millioenen Reichsmark)

Deviezen Andere
Goud

als goudd.
1
wissels

Belee-

Diverse
1
Circu. Rekening Diverse Dekkings

1 geldende en cbeques ningen

Activa

latie

Courant Passiva perc.
2)

2.283,8
403,8
2.369,9
51,2
581,9
2.134,0
397,7
1.893,8
67,9
578,5
7

Januari

1930

………

2.286,5
399,8
1.807,1
51,4
580,4
15

,
……….
23

,
……….
2.297,1

1
397,1
2.027,9
169,6
608,0
30

………..
7

Februari

,……….
2.325,9
393,8
1.959,9
54,8
502,7
2.351,0
401,6
1.719,7
78,2
505,0
15

………..
2.410,2
398,8
1.620,4
54,7
511,9
22

,……….
28

………..
2.444,4
383,8
1.916,8
323,3 484,9
7

Maart

,………
.2.462,1
401,8
1.918,2
95,6 516,8

1) Dekking van bankbiljetten
door goud en deviezen.

Indexcijfers van groothandeisprijzen.

,,The Economist” schrijft. De baisse in de groot-
handelsprijzen bleef ook gedurende de afgeloopen
maand met onverminderde kracht voortduren, zoo-
dat -ons
indexcijfer
einde Februari een verdere daling
van ruim 2 pCt. te zien geeft en daarmede, zooals
uit de volgende tabel blijkt, bijna 12 pCt. lager is
dan een jaar geleden.

De grootste daling gedurende Februari, gaven de

4.604,7 584,5

295,6
58
4.187,0
543,4

299,7
60
3.952,6
708,7

299,0
68
4.653,3
356,8

303,1
58
4.38,0
451,0

208,6
62
4.166,4
502,2

157,0
66
4.004,6 615,8

1

160,3
68
4.722,4
468,5

151,2 60
4.480,2
530,3

149,0
64

V. S.

.lemiddelde 1927

=100

Febr.
Nov.
Dec.
Jan.
1
Febr.
1
1929
1929
1929
1930

1930

Granen en Vleesch
101.2 90.6
92.3
89.2 85.4
Andere voedings en ge.
88.5
84.0
83.6 83.1
83.0
99.9 83.6 82.6
76.7 74.7
notmiddelen ………
Weefstoffen ………..
96.4
92.4
92.4 92.6
90.5
Delfstoffen …………
Diversen ………….
.91.4
89.8 89.2
88.0
87.0

Totaal ……………..
95.6
88.3

1
88.3

1
86.1

1
84.2

12
Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

247

Indexcijfers van Nederlandsche aandeelen.

De
Bank voor Handel en Scheepvaart te Rotterdam zendt ons onderstaand overzicht:

. –

Indexcijfers van 12 aandeelengroepen der Amsterdamsche effectenbeurs.
1)
—–

l
Banken

Ei-
::
Industrie
Kunst-
Mijnbouw
Olie
s:?
{

Suiker Tabak Thee

Januari

1929
158.8
308.5
180.0
420.9
309.3
300.4 399.0
256.1 142.0
411.7
579.4
468.1
Februari

1929
165.0
316.9
182.0
427.3 286.9
297.6 386.3
273.9
139.9
412.8 576.6 458.3
Maart

1929
166.0
310.5
183.3
421.8 280.3 291.6 394.8
.270.3
140.6
412.0
559.1
442.3
April

1929
62.7
328.0
178.2
418.2 274.8 275.8
394.9
238.6
135.4
400.8
514.4

•
458.5 Mei

1929
161.8
361.5
170.4
435.6
281.4
269.2
393.4
242.2
128.5
401.8 485.5
472.9
Juni

1929
155.3
375.2
,
167.4
455.3
292.5
273.5 404.2 234.2
126.6
403.2
459.9
445.7
Juli

1929
157.8
366.2
166.0
462.2
258.3 272.2 392.0
244.4
122.9
402.3
451.6
447.6
Augustus

1929
154.4
375.2
165.9
489.4
259.0
276.9
396.8
248.8
121.2
400.8
462.4
443.4
September 1929
1594
378.4
169.9
482.0
219.5
280.9
431.7 247.2
120.1
414.7
470.3
433.2
October

1929
156.5 335.3 158.0
427.3
185.4
254.0
435.4
225.4
113.0
397.5 453.3
423.8
November 1929
151.4
301.1
150.2
384.1
144.3
218.9 398.3
174.6
106.2
366.9
426.7
406.4
December

1929
150.4
292.8
144.6
368.7
124.4
213.9
396.7
145.7
103.4
356.1
408.3
418.2
Januari

1930
155.8
289.6
143.8
311.7
107.6
211.2
398.2
1425
102.1
354.4 413.8
396.1
Februari

1930
1
159.9

1
278.6
144.2
302.7
103.9
219.-
389.5

1
154.8

1

96.6
1

365.-
428._ 392.4
1)
Men zie voor
de toelichting
op
dit overzicht
het nummer
van

i.-S.
B. van
15 Januari
1930,
blz.
64.

Schommelingen in het aandeelen.indexcijfer.
2 Januari 1930 fS.114.480.000
=
100.
Indien men
1924
als 100 neemt, bedraagt ons in-
2

Januari

1930……..100
dexcijfer voor de afgeloopen maand
72.8
tegen
74.4
8

1930 ……..100.1.
einde Januari en
82.6
een jaar geleden.
15

1930……..102.4
De volgende tabel toont ons indexeijfer, herleid tot
22

1930……..102.4
het gemiddelde van
1913:
29

1930……..102.2
.

—

n’
5

Februari 1930……..101.9
12

1930……..101.1
D
0
to
.2
19

1930……..100.5
.
.i
.
26

1930……..99.3
jTadrl,k verboden.
1913
100
100
100 100
100
100
graanprijzen te zien

tarwe gerst haver en rijst wer-
Gemiddelde

1925..
168.4
204.2
194.6 139.8 126.2 160.9

den alle veel goedkooper. ieesch was cluurderen bii
de groep: ,.Andere voedings- en genotmiddelen

werd
”

een clahng van de kofheprijzen teniet gedaan door
,,

1928
152.9
189.7
165.0
115.2 111.2 140.9

een stijging van den cacaoprijs. Na de hevige, plotse-
–

.1929
143.0
173.5
144.7
119.6
105.0
132.8
Einde Feb.

1929
149.3
179.0
156.8 120.6
106.1
137.3
linge prijsdaling gedurende de voorafgaande maand,
Maart
148.9
176.5
158.2 124.7
106.1 138.1
waren de wolnoteeringea vaster. De prijzen voor ka-
April
146.2 174.9 151.8
120.9 104.5 135.0
toen, vms, herinep en jute bleven echter dalen. Bij cle
136.6
170.5
149.0 119.7 103.9
131.5
groep ,,Delfstoffen” daalden de prijzen voor metalen
,,

Juni
140.3
170.1
145.5
120.4
103.6 131.7
behalve ijzer cii bij de groep ,,Diversen”

woog een

,,

Mei

…….

Juli
102.7
171.3 143.8 120.2 106.6 134.6

eibeteiing
‘
w den rubbeipaijs op tegen een d’dmg
van lijnolie en creosoot.
Sept.
141 4
175 1 137.7
1203
1062
131.9

De volgende tabel toont de veranderingen (in ver-
,,

Oct.

,,
139.3
171.9
133.7 118.3 105.3 129.6

gelijking met de vorige maand en het vorige jaar)
Nov.
Dec.
133.7
169.9 131.2 115.6
104.2
126.9

in de prijzen van alle-

arti]e1en, waarop ons index-
.
Jan.

1930
136.2
131.6
169.1
168.0
129.6
120.4
115.6
115.8 103.5 102.1
126.9 123:7
cijfer is gebaseerd:
,,

Feb.

,,
126.0
167.8
117.2 113.9
101.0 121.0

Indexciifer
Toe- (+) ofafneming(_)
in perc.
vergeleken met

Indexcijfer
Toe- (+) ofafneining(-)
in perc.

.

1
vergeleken metj

.
lndexcïjfer
Toe-(4-)ofafaeming(.-)
in perc.
vergeleken met
vor. maand

vorig jaar
ver, maand

vorig jaar 1
ver. maandi vorig jaar

Tarwe (buiteni.)
–
7,7
-14,4
–
4,1
-21,1
Hout (Eng.) …….
–
8,8.
–
10,3
Katoen (Am.) ……
,,

(Egypt.)..
–
4,9
-25,3
,,

(Zwee’dach)
11

(Eng.) ……..
–
7,9
–
6,7
–
5,7
-20,6
Cement ……….
Meel

……………
Gerst ……………
–
5,9
-23,3
Garen …………..
Laken …………
…
–
7,3
–
1,0
-10,7
–
8,5
-35,1
Wol (Eng.)

…….
–
2,7
-33,3
. .

._
6,7
-.- 0,9
-39,2
.

..
-38,1
Benzine No. 1
..
+
14,8

Haver …………..

Rijst

………….
–
8,5
–
12,2
+

1,9
–
36,0
Petroleum
•
+
14,3
-53,6

..
..

.

.
-15,7

luiden …….
……

.
Rundvieesch (Eng.) +
+

,,

(Austr.)

…….

–
2,6
-38,3

Leder …………..

–
+
40,5
(Arg.).
.

.
+
13,6

Zijde

…………..
Vlas ……………
lennep

…. ……
–
6,9
–
12,9
..

.
–
3,3
Schapenvl. (Eng.)
..
+
2,4
+
2,4
–
2,8
–
25,4
Talk …………….

±
-38,9

Maïs

……………

11

(N. Z.)
..
+
4,6
+
10,2
Weefstoffen

Rubber ………….
noda
…………. – 2
6
-25 2

Aardappelen ……..

Varkensvl.(Deensch)
-4.1

..

–
7.5

,,

(tops) ……….

.
‘ ‘
Amm. Sulphaat
…
–
4,2
–
20,7

(jranenenVleesch..
.

.

.
+

8,2
Creosoot

………
–
8.9
-29,6
–
4,3
–
15,6

Thee

………….

Jute ……………

………

Stalen rails
IJzeren staven
. . .

..

..
.

.

..

+
4,9
.
–
4,8
–
0,9
-20,6
– 1,1

Koffie

…………
– 4,4
..
–
3,8
Blik

…..
……..
–

1,3
+
2,8

Stookolie ………..

+
4,6
+
57
Kolen (Welsch)..
..
–
0,6
+

1,3

Lijnolie …………

Rietsuiker
……..
– 1,1
–
6,5
(Dur. Gas.)
–
1,5
.f
11,9
Cacao

…………..

Bietsuiker
..
–
6,1

Ruw-Ijzer
……….

(buisbrand)
.

.
–
2,3

..

Kaas (Can.)

..

..

..

—

5,8
–
6,5
–
14,0

Diversen
………

Boter (Deensche)
.

.
–
9,0
Tin
…………..

..

–
4,9
-23,8
Kokosolie
………
+
1,5
–
9,3
–
4,2
–
16,5
Tabak
…………..
..

..

+
2,3

Lood
……………
..

–
5,7
-29,4
Andere voedings. en

Koper…………..
Ongez. Zink
……..

Genotmiddelen…
– 0,1
–
6,2
Delfstoffen

……..
–
2,3
–
6,1

248

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTN

12 Maart 1930

De gemiddelden, in overeenstemming gebracht
met het aantal artikelen van elke groep, toonen aan,
dat de voedingsmiddelen thans 43 pOt. en de mate-
rialen slechts 10 pOt. hooger zijn dan v66r den oorlog.
Voorts volgt hier nog een overzicht van het prijs-
verloop in een aantal belangrijke landen.

.c
‘-
.
J’•

•0

..

N

–

n
•Q
..

Z

cd

1913
70
100
5

100
lOO
100
7

lOO
100
100
November

1918..
358 438
367
392
214
Ç
..
591
679
..
325 366
297
322
oogs e
..

.
O3..

(Apr.)
(Apr.)
(Jan.)
(Juni)
(Juli) (Mrt.)
Gemiddelde 1925..
555 646
142
5

–
161
155
202
1926
100
5

703
654
134
145
149 145
179
1927
95
618
527
138
142 146 148
170
1928
98
621
491
140
145
148
149
171
1929
96
611
481
137
141
140 142 166
Januari

1929 97
630 496
139 143
144
146
172
Februari
97
638
498
139 143
145 146
171
Maart
98
640 499
140 142
144 147
171
April

,,
97
627 493
137
140
141
144
170
Mei
,,
96
624 485
136
139
140
142 169
Juni
96
611
480
135 139
139
141
168
,,
Juli
98
614
477
138 143
140
141
166
Augustus
98
597
474
138
143
141
142 165
September

,,
97
598 472
138
142 140
141
164
October
,,
96
590
470
137
142 138 140
163
November
94
584 464
135 140
135
137
160
December

,,
94
576
459
134 139
134
135
155
Januari

1930……
562
453
132
136
..
131
1)
Bureau of Labour.

Stat. l4eichsamt. ) senert
iuz
genaseera op
48 artikelen. 4)1926=100.
5)
Jaargemiddelde.
6)
Sedert October 1923:
Juli 1914= 100.
7)
Midden 1914 = 100.

De volgende opmerkingen zijn ontleeud aan de des-
betreffende maancipublicatic van het Centraal Bureau
voor dc Statistiek en hebben betrekking op de Neder-
landsche .indexe.ijfcrs met basis 1913 = 1.00.
Bij beschouwing der iudexcijfers over Januar.i 1930
in vergelijking met die der voorafgaande maand,
blijkt, dat het alge.neeri in.dexeijfer met 4 (3 pOt.),
dat der voedingsmiddelen met 6 punten (4.3 pOt.) is

gedaald.

Tegenover een prijsstijging van 8 artikelen (4 voe-
dingsmi.ddeleri) met in totaal 25 punten (wo. ki.ifs-vleesch met 10 punten), staat een prijsdaling van 24
artikelen (1.7 voedingsmiddelen) met in totaal 218
punten (w.o. eieren met 53, kaas met 19, zemelen
met 15, groene erwten met 1.4, vlas met 13, rogge met
12, gerst, haver en rijst eik met 1.1 en mais met 10

punten).
In vergelijking met cle prijzen van December 1929

is in Januari 1030 de stijging
in procenten als volgt:
aardappelen 0.3, thee 1.2, cacao 1.3, kalfsvleesch 8.1,
Zweecisch vurenhout 6.1, lijrsolie 0.5, terpentijn 4.8

en hars 1.2; de
daling is
voor: hooi 2.6, tarwe 2.2,

rogge 12.2, gerst 11.5, haver 11.8, rnaïs 8.3, zemelen

9.8,
rijst
5.9, macaroni 2.5, groene erwten 14.8, suiker 0.7, koffie 7, peper 0.8, botei 3.4, kaas 11.6, varkens-
vleesch 5.4, eieren 24.8, zwavelznre ammoniak 2.3,
ruwe katoen 0.6, hennep 0.6, vlas 8.3, zilver 5.3, T-

ijzer 3.3 en tin 5.

MAANDCIJFERS.

RESUMÉ UIT HET MONTHLY BULLETIN OF STATISTIOS (VOLKENBOND).

Maandgemiddelde

1
_______

1929

1913

1

1928

1
1929

1
Juni

1
Juli

1
Aug.

Sept.

1

Oct.

1

Nov.

1
Dec.

Productievan
24,337
20,129
1,736
20,201
21,444
20,867 21,225 23,358
22,613
21,764

steenkool
43,088 43,052 45,510
39,138
41,393 45,217
4t3,545
54,038 46,919 48,859

1000
tons)
3,338
4,280
4,486
4,432
4,736
4,568
4,299
4,858
4,603
4,363

Duitschiand
8)
15,842
12,573
13,620
13,221
14,362
14,467 13,480 14,835
14,157
13,652

Productievan 869
560 642
668
683 693 675
700
643 653
ruw ijzer
2,592
3,167
3,580
3,777
3,846
3,816
3,554
3,646 3,232 2,882

(1000
tons)
434
832
870 365
877
893
851
894 852
874

207
325
341
342
347
348
347 361
340
340

Duitschland
5)
1,397
984
1,117
1,164
1,204
1,168
1,109 1,157
1,091
1,100

Import(voor
Engeland 1000
£
6)
54,931
89,716
92,654
81,882
85,581
91,973
91,633 101,150
99,981
.

98,637

binneni.

Engeland …………

Ver. Stat. 1000
$
147,932
339,820 362,056 350,347 347,133
372,757
356,512
396,168
332,635
310,572

verbruik)
Frankrijkl000Frs.
7
)
701,778 4452,963 4857,052 5165,042 4627,293 4339,533 4353,138
4515,576
1579,358
4789,413 1531,050
5019,755
2121,425
Italië

1000 Lire
8

303,803 1826,702
1779,415
2266,753
1567,459 1413,820 1436,249 1161,038
1013,07e
D’land

1000 M.
9)

897,474
1166,250
1119,549 1077,445
1226,411
1072,589
1038,321
1106,672

Export (bin-
Engeland 1000
£
6)
43,771
60,286 60,796 49,893
68,520
63,045 55,104
64,589
63,125
58,430

nenlandsche
Ver. Stat. 1000
$
204,024
419,175 430,923 388,799
393,838
374,725
431,809
522,415 435,513
450,622

producten)

Engeland 1)

………

Frankrijkl000Frs.
1
°
573,351
4281,227 4172,095
4349,341
1548,162
4269,148
1054,166
3804,235
1210,462
4221,004
1233,150
4385,958
1348,236
4267,785
1316,175
4396,484
1393,68€

Ver. Staten ………
Frankrijk 2)
……….

Italië

1000Lire
8

D’land

1000 M.
9)

209,303 841,436
1213,253
970,050
1240,533 1056,918
1014,652
1030,252
1122,902
1136,377
1164,650
1094,035
1005,161

Inklaringen

Ver. Staten ……….
Frankrijk
4)
…..
……

Engeland(geladen)°)
4,089
5,028
5,225
5,355 5,962
5,881
5,896
5,831
5,130
4,944

(1000.
tons)

België ……………..

Ver. Staten
(ge!. en ballast)..
2,827
4,778
–
5,103
5,741
5,479
5,344
5,374
5,043
–

Frankrijk

(geladen)
2,876 4,363
4,841
5,031
5,133 5,382 5,045 6,265
4,890
562

Italië (gel. en ballast)
1,560 1,734
1,812 1,922
1,851 1,851
1,851
1,714
1,714
1,714

Aantal werk-
Engeland
11)
1,164
1,178
1,199 1,203
1,254
1,326
1,344

loozen in 1000
Italië
12)
193
202 217
229
297
333 409

,Duitschland
18)
….
394
395
410
442 499 635
923

Indexcijfers
V.St.
14
)
(1926=100)
.
191,0
202,7 210,3
216,1
194,4
144,8
146,9

van koersen
Engel.
16
(1913 =100)
‘
240
232
2.38
238 228 205
207

v.
aandeelen.
Zweden
16)
(nom.
waarde=
100)
–

‘
246 256 250
241
226
215
211

Zwitserland
17)
(id.)
.
245,8
243,2
242,4
239,3
220,7
212,4
215,0

Nederland
18)

(1921-25=10p)..
121 121
122
118
113
98
99

11 Voor den verkoop beschikbaar. Vanaf einde 1921 zonder Ierland.
21 mcl. bruink. Vanaf 1918 mcl. Elzas-Lotharingen. Vanaf 1920 mcl., sedert
Jan. 1927 excl. het Saargebied.
31
Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotharingen.
Vanaf 1920 zonder Saargebied en de Pfalz. Vanaf Juli 1922 zonder Poolsch
Opper-Silezië.
41
Vanaf 1919 inclusief Elzas-Lotharingen.
51
Zonder
Luxemburg. Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotharingen, vanaf 1922 zonder
Poolsch Opper-Silezië.
61
Vanaf 1 April 1923 met inbegrip van den
handel van Groot-Brittannië en Noord-Ierland met den lerschen vrij-
staat en uitgezonderd den buitenlandschen handel van den lerschen
vrijstaat.
7]
Sedert Januari 1921 gedeclareerde waarde.
81
Sedert Januari
f
1922 nieuwe schatting op grond der gedeclareerde waarden.
91
Vanaf

Januari 1922 in goudmarken. 101 Met ingang van 1925 officieele waarde-
cijfers. Verplichte verzekering. Sedert April 1922 excl. den lerschen
Vrijstaat.
12]
Geheel werkloos.
15]
Leden van vakvereenigingen; geheel
werkloos. Sedert Jan. 1927 mijnwerkers inbegrepen.
541
Sedért Novem-
ber 1929 is het indexcijfer van de Wall Street Journal vervangen
door dat van de Standard Statistics Company of New-York. Deze
index heeft betrekking op 342 industrieele aandeelen, waaronder enkele
preferente aandeelen.
151
London and Cambridge Ecoïiomic Service:
20 gew. aand.
16]
Officieel: lndustrieele en Scheepvaartaand.
171
Natio-
nale Bank 32 industrieele aandeelen.
IS]
Officieel: 49 gewone aan-deelen. a) bruinkool inbegrepen.

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

249

POSTOHEQUE EN GIRODIENST
(In duizenden guldens).

Januari 1930 Januari 1929

Aantal
Bedrag
Aantal
Bedrag

Aantal rekeningen
op ulto.

……..
152.749
140.381
Bijschrjvingen ….
2.445.380 521.715 2.081.712
476.512
wegens:
u. Stortingen
998.608
133.323
834.268
119.427
b.
Overschrijvingen.
van andere rek.
1.446.619 375.269
1.247.291
331.367
van Ned. Bank.
153

..

13.123
153
25.718
c.
And, onderwerpen
–
–
– –
Afschrijvingen ….
1.537.431
531.800
1.332.051
502.043
wegens:
70.950
213.123
68.406
b.
Overschrijvingen.
..

op andere

rek.
1.290.375
375269
1.107.345
331.367

a. Ch4ques

………234.427

naar Ned. Bank
1.155
85.511
1.130
102.229
c.
And, onderwerpen
11.474
70
10.453
41
Gezamenlijk tegoed
op uit’
104.204
95.410
Bedrag der beleg-
ging’)

–
81.827
–
70.827
9 liet bedrag, dat vroeger tegen vergoeding van rente
aan de schatkist werd verstrekt, wordt tegenwoordig, voor
zoover het nog niet vior vaste belegging is aangewend, te
zamen met andere bedragen in rekening-courant met het
Staatsbedrijf der posterijen en telegrafie begrepen en is
daarom niet meer in het bedrag der belegging begrepen.

INGEZONDEN STUKKEN.

EFFICIENCY IN DE RIJWIELVOORZIENING.
De heer
T.
Barendsen te Dordrecht schrijft ons:
Naar aanleiding van het in No.
739 (26
Febr. ji.)
van dit weekblad geplaatste ingezonden stuk van den
heer Ir.
S.
van Roogstraten, moet ik in de eerste
plaats opmerken, dat het mij ontgaat, om welke reden
het vroeger door dec heer v.
H.
gehezigde
éénmans-

bedrijf
thans, en blijkbaar kleineerend, met
a.rchaische
bedrijfsvorrn
wordt aangeduid en hoe wij, door het
onder bepaalde omstandigheden laten voortbestaan
van kleine bedrijven, onherroepelijk weder bij den
schoenmaker in het pothuis terecht moeten komen.
Deze beeldspraak echter gegeven zijnde, wil ik aan
dc hand daarvan op het volgende wijzen: De schoenmakers-pothuizen zijn, met uitzondering
van enkele reparatie-inrichtingen, verdwenen, toen
gebleken was, dat schoenen practiseh geheel machinaal
vervaardigd konden worden en bij machinale ‘er-
vaardiging op groote schaal winstgevend konden wor-
den verkocht beneden pothuisprijzen. De pothuis-
schoenmaker moest het toen wel tegen de schoenfa-
briek afleggen.
De kleine rijwielbedrjven, waaronder de éénmans-, bestaan nog steeds, doordat rijwielen
niet
geheel ma-
chinaal vervaardigd kunnen worden en doordat het
inccrendeel der machinaal vervaardigde. onderdeelen
door speciale fabrieken, zoowel aan groote als kleine
bedrijven, goedkooper geleverd worden, dan de rijwiel-
fabrieken in Nederland deze zelf vervaardigen kun-
nen. Met het onder de tegenwoordige omstandigheden
verdwijnen dezer kleine bedrijven zal de consument
dus niet gebaat zijn, want het rijwiel wordt er niet
goedkooper door, terwijl het verplaatsen van omzet en
winst van klein- naar grootbedrijf economisch, en voor
den consument, van geen interesse is.
Blijkbaar zien de bestaande groote
bedrijven
geen
kans, door vergrooting van hun productie, den prijs
te drukken, wat geheel past in het kader van mijn be-
toog in het artikel, waaraan de heer v.
H.
refereert.
Aannemende, dat de bestaande groote rijwielfabrie-ken in ons land er door concentratie in zouden slagen,
den verkoopsprijs te verlagen, dan nog zal – om
redenen door mij genoemd – deze vlaging niet van
dien aard zijn, dat de rijwiel-pothuizen uitgeschakeld worden. Dit zal eerst een economische noodzakelijk-
heid worden, wanneer in de fabricage van rijwielen
een verbetering komt, die slechts op groote schaal kan
worden toegepast, waardoor de archaische bedrijfs-
vorm vanzelf zal verdwijnen.

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.

N
d
(Disc. Wissels. 34
7Mrt.’80
Zwits.Nat.Bk. 3422 Oct.’25 Bk ‘Be1.Binn.Eff. 4
7Mrt.’30
N.Bk.v.Denem. 44
7Mrt.’30
tVrsch. in R.C. 4
7 Mrt. ’30
ZweedscheRbk 4
7 Mrt.’SO
Javasche Bank….
4410
Mrt. ’30
Bank v.Noorw. 5
28Dec.’29
Bank van Engeland 4
6 Mrt.’SO
Bk. v. Tsjecho-
Duitsche Rijksbank 54
8 Mrt. ’80
slowakije .. 5
8 Mrt. ’27
Bank v. Frankrijk. 3
30Jan.’30
N. Bk. v. O’rjk. 64
10Feb.’30
Belgische Nat. Bnk.
3431
Dec.’29
N. Bk. v. Hong. 64
12Feb.’30
Fed.Res.BankN.Y. 4
6Feb. ’30
Bank v. Italië. 8/
3Mrt.
1
30
Bank van Spanje..
5419
Dec.’28
Z.-Afr.Res.bnk 6
17Aug.
1
29

OPEN MARKT.

1930
1929 1928

11

1914

8 M t
3’8
I24Febr./
17122 419
5110
2
01
24

Maart
1
Mrt.
Febr.
Maart
Maart
Juli

Amsterdam
Partic.dïsc.
2
3
14
23
14
–
3 2
13
116-
7
18
2
11
j-7/
4
1
j2
9
116
3
3
1e
7
18
3
1
19-116
Prolong.
2
3
14
231
4
311
4

2
3
14-3
2
3
14-3
1
4
431
4
5
331
4
.411
4

211
4
-3/
4

Londen
DageId…
214-3
1
14
214-4
3
14
3
1
124
1
12
3-4
3I2-5I4
3I4-412
1314
.2
Partic.disc.
3
1
18_3
116
3
1
18
–
116
318-I4
3314_15j3

5
1
I4-18
4
132
–
/16
2
1
14_
1
/
4

Berlijn
Daggeld…
51137
5
1
13-812
31/
1
10
3
1
I2-7
614-9
1
1
612-9
–
Partic.disc.
30-55 d…
5
3
18
5
3
18
51
5
3
1′
611
4
11
4

6
5
18-
3
14
–
56-90 d..
.
5318
511
5/8
5
1
18
6
1
18_
1
14
618-14
2
1
18-
1
/2
Waren- wechsei.
57/t
5I8
514f8
5
5
I8
–
14
6
3
18-12
651,7
–
New York
Dageld
1)
31/
3
.31
4

311
3
411
4

4.31
4

4.31
4

812
114
4
1
14.
1
/3
1
1
14_2
1
1,
Partic.disc.
311
3

311
3
_71
3
1
18
3I8
53/
331
8
–
1)
Koers van 7 Maart en daaraan voorafgaande weken
tlm
V ijdag.

•
WISSELKOERSEN.

KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavia
York’)

4Maart1930
2.49%
12.12,
59.524
9.76
34.75
100
5

,,

1930 2.49%
12.12/,
59.524 9.76
34.754
100
1
/16
6

,,

1930
2.491/
8

12.12,
1
,
59.52
9.76 34.75
100
1
/16
7

,,

1930
2.497/,
12.12,
5
,
59.48 9.76
34.75
10011
5

8

,,

1930
2.497116
12″21v

59.48
9.76
34.75
10011,
10

,,

1930
2.4951
t0

12.12k
59.32
9.751
34.74
10011,
Laagsted.w.1)
2.49%
12.11% 59.31
9.754
34.72
997/t

Hoogste d.w’)
2.4991,
6

12.12s1,
59.54
9.764
34.764
10011
3

3 Maart1930
2.499/,
1212T

59.53
9.76
34.75
100
24 Febr. 1930
2.49′,
12.12%
59.53 9.76 34.75
100
‘/,
Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
9.75
34.59
100
Data
ZW1t-
serlan
Weenen
Praar
Boeka-
Milaan Madrid
j
rest’)
‘
e
)
“)

4Maart1930
48.17%
35.15 7.394
1.49
13.07
29.35
5

,,

1930
‘48.20
35.15 7.394
1.49
13.064
29.20
6

,,

1930
48.193i
35.15
7.39
1.49
13.06
29.474
7

,,

1930
48.22 35.15 7.384
1.49
13.06
30.30
8

1930
48.24
35.15
7.39
1.49
– –
10

,,

1930
48.25%
35.12%
7.39
1.49
13.07
30.75
Laag8ted.w.1)
48.15 35.09
7.38
1.48
13.05
28.70
Hoogste d.wl)
48.27
35.17% 7.394
1.50
13.085
31._
3Maart1930
48.15
35.12%
7:384
1.49
13.074
30.-
24 Febr. 1930
48.12
1
.
35.12% 7.384
1.49
13.06
31.05
Muntpariteit
48.-
35.-
2)
48.-
13.09
48.524

Da a
Stock-
1

Kopen-
S
0 lo
Hel-
Buenos-
Mon-
hol,n)
hagen’)
Aires
1)
treal’)

4Maart1930
66.974 66.774
1

66.724
6.275
94%
2.48%
5

,,

1930
66.95
66.75
66.725
6.27
943/,
2.4871
16

6

,,

1930
66.92
66.725
66.70
6.264
93’1
7

,,

1930
66.95
66.724 66.70
8.274
93%
2.4811,
8

,,

1930
68.925
66.75
68.724 6.274
9334
2.48s,
10

,,

1930
66.95 66.75
66.70
6.274
93%
2.48%
Laagsted.w.l)
68.874
68.70
68.674
6.26
93
2.4771,
Hoogste d.wl)
67.-
66.774
66.75
6.284
9434
2.48%
3 Maart1930
67.-
66.80 66.724
8.28
9411
5

2.48%
24 Febr. 1930
66.924
66.80
66.70 6.28
94
1
18
2.4851
5

Muntpariteit
66.67
66.67 66.67
6.264
105%
2.48%
*) Noteering te Amsterdam. **) Noteering te Rotterdam.
1) Particuliere opgave. 1) Wettelijk gestabiliseerd tusschen
7534′
en 1.21
1
!2.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht
voor van een aantal niet ekeljks opgenomen wisselkoersen.

250

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12′ Maart 1930

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

D
£3
a
Londen
($ per £)
Parijs
($ p. lOOfr.)
Berlijn
($ p. 100 Mk.)
Amsterdam
($ p.lOO gid.)

4
Maart 1930
4,86
3,91%
23,86%
40,08%
5

,,

1930
4,86’1 3,918/,
23,86%
40,09
6

,,

1930
4,8631
1

3,9181
8

23,87
40,10%
7

,,

1930
4,8681
5

3,91%
23,85%
40,0934
8

,,

1930
4
9
86%
3,9181
8

23,85
40,10%
10

,,

1930
4,86
5
1
3,91e,
23,83
40,12

11 Maart 1929
4,8511
8

3,90%
23,7234
40,05
t4untpariteit ..
4,8867
3,9051
8

23,81%
4051
4

KOERSEN TE LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
22 Febr.
1930
1 Mrt.
1
1930

1Laagste
l
Hoogste
8

3/8 Maart’30
8 Mrt.
1930

Alexandrië.. Piast.
p.0

973<
9734

9771,6

9791i6
974
375′,

374%

375%
375
Bangkok…. Sh.p.tical

1
1
,
1081
8

111081
5

11081
8

1110
5
18
111051
8

Budapest
..
.
Pen.
p £

27.81
27.84 27.78

27.84
27.81

Athene ……Dr. p.g

375.15

Buenos Aires

d. p.$

4271
16

428
8

42i
1

42
15
1
33

42
3
1
Calcutta
. . . .
Sh. p. rup. 1j5
67
1
1/5718

11’527139 5529/
33

115871

Constantin.. Piast.p..

10.55
1.090

1.070

1.110 1.100
Hongkong ..

Sh. p.
$

116)
1

1/6

1/5%

116%
116 210b1
1

2/0%

21071
6

210
11
1
32

Lissabon…. Escu. p.
£
108%
108%

108i1
8

10831
8

108%
Mexico’)….

$
per
£

10.20
10.221

10.15

10.35
10.25
Montevideo
.

d.per

43%
4371,

43%

443.
44
Montreal
…

$
per £

4.88k
4.88%

4.88

4.883%
4.88%

Kobe

…….Sh. p. yen

210
9
1
32

Rio d. Janeiro d. per Mii.

5’11,
5171
33

5),

5
25
/
32

%
Shanghai
. . .
Sh. p. tael 111171
6

1110+,1

1/10

Til 1
111111,

Singapore

. .

id. p.
$

213
47
1
2/3
47
/

2/3
21
/
33
2/3
1
8/
16

213
57
1
Valparaiso 2).

$
per
£

39.76 39.79

39.79

39.82

1
43.48
39.82
Warschau ..

Zi. p.
£

43.36
43.361 43.31
43.37
1)
In het vervolg worden de Mex.
$
niet meer in penc. doch in
£
genoteerd.

2)
90
dg.

ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS’) Londen’) N.York’)
Londen
3Maart1930..

18181
86

3971
8

3 Maart1930. . ..
84111%
4

,,

1930..

1851,

3951, 4

,,

1930….,
84111%
5

,,

1930..

18is,

4081,
5

,,

1930…
.
8411134
6

,

1930..

18%

4051
8

6

,,

1930….
84/10),
7

1930.
.

1911,,

41%
7

,,

1930….
84111%
8

,,

1930—

1981
55

4071, 8

,,

1930….
84110%
9Maart1929.. 26

5611,
9 Maart1929….
84111%
27 Juli

1914..
24″,,

59
27

Juli

1914….
84111
1)
In pence p.oz.stand.
1)
Forelgn sliver
In

c. p.oz. line.
8)
In sh. p.oz. line

STAND_VAN_’s_RIJKS_KAS.

Vorderingen.

1
28
Febr.
1930

1
7
Maart
1930

Saldo bij de Ned. Bank

………….
– –
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
t

94.679,94
/

231.980,19
Voorschot

op

ultimo Jan.
1930

aan
de gem. op voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten op

…..

,,

31.449.380,06
,,

31.449.380,06
Voorschotten aan Ned.-lndit ………
,,

51.304.087,72
Id. aan

Suriname …………………
…47.026.606,89
,,

13.382.439,42
,,

13.483.976,78

de Rijksinkomstenbelasting ……….

Id.

aan

Curaçao ………………….
Kasvord.we. credietverst.aJh.buitenl
,

1.335.044,44
,,
125.483.457,60
•

1.336.958,59
,,
125.408.000,21
Daggeldleeningen tegen onderp
– –
Saldo der postrekeningen van Rijks-

.
..

comptabelen

……………
. …….
21.069.784,20
,,

21.954.136,82
Vordering
op
het Algemeen Burgerlijk
..

Pensioenfonds’)

……………………
–
334.989,97
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’)
,.

12.715.309,18
,,

12.825.309,18

V
er
pil c
h t
i
n gen.

Voorschot door de Nederi. Bank ingee. art.
16
van haar octrooi verstrekt
f
15.000.000,-
/

11.445.800,18
Voorschot door de Ned. Bank inrek.
»

4.210.378,22
–
,
131.810.000,

.
130.607.000,-
courant verstrekt
……………….
Schatkistbiljetten in Omloop
……….
,

58.720.000,-
71.640.000,-
Schatkistpromessen in omloop
…….
.

Waarvan direct bij de Ned. Bank
–
–
Daggeldleeningen

………………..
3.000.000,-
2.000.000,-
Zilverbons in

omloop
…. ………..
Schuld
,,

10.990.278,-
aan het Alg. Burg. Pensioenf.
1)
Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.

T.’)
en
,,

361.592,92
–

Id. aan andere Staatsbedrijven’)
…..

..11.022.982,-

38.198.776,24
270.000,-
,,

37.081.111,90
,,

285.000.-
Id. aan diverse instellingen’) ……..
….
…7.784.833,69
‘
•,

7.507.133,69
1)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH-INDISCHEVLOTTENDE SCHULD.

8
Maart
1930

Vorderingen:
–
–
Saldo bij

‘s
Rijks kas
…………………
–
–
Saldo bij de Javasche Bank…………….
Verplichtingen:
Voorschot
‘s
Rijks kas
.
……………
.
f
46.954.000,-
f
50.032.000,-
Schatkistpromessen

…………….
– –
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
– –
Waarvan Muntbiljetten …………..

….

–
–
Muntbiljetten in omloop
. …………
»
36.280.000.-
»
35.719.000,-
Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfonds.

….

6.230.000.-
.
6.652.000,-
Idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank.
,,

898.000,-
,,

861
.000,-
Voorschot van de Javasche Bank……
7.947.000,-
15.058.000,-

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans
op 10
Maart
1930.
Activa.
Binnenl.Wis.(Hfdbk.
f

44.897.060,95
sels, Prom.,

:Bijbnk.
,,

‘

206.599,96
enz.in disc.(Ag.sch.
,,

11.753.053,37

f
56.856.714,28
Papier
o.
h. Buitenl. in disconto

……

Idem eigen portef.
.
f
200.911.014,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk.nogniktafgel.

–
200.911.014,_
Beleeningen1 Hfdbk.
f

31.750.829,91
mcl.
vrsch.

in rek.-crt.1 Bijbnk.
,,

6.282.514,90

Ag.sch.
,,

46.374.646 80
op
onderp.

f

84.407.991,61

Op
Effecten

……
f

82.310.825,13
OpGoederenenSpec.
,,

2.097.166,48
84.407.991,61
Voorschotten a.
li.
Rijk
…………….,,
9.954.474,22
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……
f

64.959.535,-
Muntmat., Goud
..

372.022.853,73

f
436.982.388,73
Munt, Zilver, enz.
• ,,

26.885.121,84
Muntmat. Zilver..

,

–
11
463.867.510,57
1
)
Belegging
115
kapitaal, reserves en pen.
sioenfonds

……………………,,
25.421.408,80
Gebouwen en Meub. der Bank
……..,,
5.200.000,-
Diverse

rekeningen
………………,,
32.046.534,84

Passiva.

f
878.665.648,32

Kapitaal
……………………….
f
2
0.000.000,-
Reservefonds
…………… ………,,
7.106.550,55
Bijzondere

reserve

……… …. …..

,,
8.000.000,-
.
Pensioenfonds

………………….,,
6.320.091,15
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
801.411.045,-
Bankassignatin in omloop

……….,,
201.219,25
Rek.-Cour.
5
Het Rijk
f

–
saldo’s:

‘l,
Anderen

17.475.920,97
17.475.920,97

Diverse rekeningen
………………,,
18.150.821.40

f
878.665.648,32

Beschikbaar metaalsaldo
…
……….

f
135.800.392,27
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is
339.500.980,-
1
)
Waarvan in het buitenland
/
23.890.447,18.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Goud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Munt
1
Munt maJCirculatie
opeischb. schulden
Metaal-
saldo
1)

kinga
perc.

10Maart’30
64.960
372.023
801.411
17.677
135.800
5tIJ

3

. ,,

’30
(34.968
372.024
826.378
21.712
124.136
55
24 Febr. ’30
64.982
372.024
782.401 23.739 141.186
54
17

’30
64.989
372.024
785.427
18.429
142.152
58
10

’30
64.999
372.024
795.381
20.939
137.251
57
3

’30
64.995
372.024 823.734
29.482
120.196
55

11Maart’29
67.043 367.501 791.541
24.427
128.903
56

25 Juli ’14
65.703
96.410
310.437
6.198
43.521
54
Totaal
Sdiot kist-
B 1
ee-
Papier
Diverse
Data
bedrag
promessen
1
e
op
het
reke-
disconto’s
rechtstreeks
n ng n_
buitenl.
ningen
2)

10Maart1930
56.857
6.000 84.408
200.911
32.047
3

,,

1930
57.544
6.000 108.341
200.852
31.418
24 Febr. 1930
51.177
, –
79.057
200.708
31.174
17

1930
51.660
–
83.416
205.792
24.829
10

1930
52.458
–
182.590
211.528
17.385
3

1930
52.204
–
12.414
211.308
22.809

11Maart1929
144.489
–
97.975 101.394 44.389

25 Juli

1914
87.947
–
61.686
20.188
509
1) Sedert den bankataat van
14
Jan.
’29
weder op de basis van
21
metaaldekking.
1)
Sluitpost activa.

SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
________________

Metaal
C/a7/
Andere
opeischb.
schulden Discont.
D

reke-
ningen’)

1
Febr.

1930-
815e
1.647
591
1.069 459
25 Jan.

1930-
‘

7602 1.449 617
1.065
541
18

1930-
5722
1.468 626 1.069
548
11

,,

1930..
580
2

1.008 655 1.069
523

2 Febr.

1929…
815
1.540
613 1.030
357

5
Juli

1914…
645
1.100
560
735
396

‘)Siuitp. der activa.
1)
f
100.000
bij de Ned. Bank gedep.

12
Maart
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

251

JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. be
samengetrok-
ken cijfers der laatBte weken zijntelegrafisch ontvangen.

Andere Beschikb.
Data

Goud

Zilver

Circulatie opeischb. metaal-
____________

schulden saldo

8Mrt.1930

168.000

285.200

30.800 41.600
1 ,, 1930

169.400

275.800

30.800 46.760
22Feb. 1930

169.500

.274.800

33.700 46.100

8Feb. 1930 139.189

29.712 283.142

32.072 42.815
1 ,, 1930 139.288

30.532 277.202

39.924 42.969
25 Jan.1930 139.553

30.304 279.315

39.006 42.528
18 ,, 1930 139.272

28.116

286.187

36.106

38.471

9Mrt.1929 168.206

19.957 308.889

43.630 47.155
10Mrt.1928 173.447

19.398 312.645

40.523 122.627
2

25 Juli
1914
22.057

31.907

110.172 1 12.634 1 4.842

Wissels,

–

Dek-
Data

Dis-

buiten

Belee-

Div:rse

kings-
conto’s

N.-Ind.

ningen

r en’)

peet

betaalb.

ning

lage

8Mrt.1930

139.900

••

53
1 ,, 1930

136.200

•••

55
22Feb.1930

131.400

sea

55

8Feb.1930 ‘9186 32.31

78.376′

30.989

54
1 ,, 1930

8.444 31.881

82.392

31.683

54
25Jan 1930

8.420 31.055

86.187

29.697

53
18 ,, 1930

8.525

31.880

90.977

30.414

52

9 Mrt. 1929

8.539 35.430

78.954

47.803

53
10Mrt. 1928 12.778 26.904

81.754

15.234

55

25 Juli1914

7.259

6.395

47.934

2.228

44
1)
Sluitpost activa.
2)
Basis
11
metaaldekking.

BANK VAN ENGELAND.
Voornaa.mste posten in duizenden ponden sterling.

Bankbilf. Bankbilf.

Other Securities
Data

Metaal

in

in Banking Disc, and
s
ecuri les
circulaiie Departm. Advances

5 Maart1930 152.290 347.296

64.306

6.841 15.104
26 Febr. 1930 151.979 346.812

64.515

4.716

12.869
19

1930 151.639 345.581

65.391

4.733

16.293
12

1930 151.499 348.003

62.933

7.963

14.513
5

1930 151.212 348.690

62.093

5.603

13.915
29 Jan. 1930 150.428 348.018

62.117

5.500

13.976

6 Maart1929 151.829 355.088

56.385 10.379

16.115

22 Juli 1914 40.164

29.317

33.633

Data
Gov.
Sec.
Public
Depos.

Other Deposits
1
Other
Bankers 1Accounis
l
Reserve’
Dek-
kings
1
perc.
1)

5 Mrt. ’30
38.6112
7.675
63.694
35.922
64.994
60′,
26 Feb. ’30
34.442
11.987
50.714
36.231 65.167
65
1
8/,,
19

’30
,,
38.582
13.871
59.167
34.417 66.058
611
3
1
32

12

’30
44.712
17.937
59.084 35.482 63.496
56
18
1
32

5

’30
49.895 23.294
54.250
36.227
62.522
29 Jan.’30
54.301
14.593
67.463
35.987
62.410
5218116

6 Mrt. ’29
44.797
8.283 64.184
1

37.296
56.741
51
19
1
32

22 Juli ’14
1

11.005 13.736
42.185
29.297
52
1)
Verhouding tusscben Reserve en IJeposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen 1 ranes.

Te goedj
Wis-
Waarv.
Belee-
Renteloos
Data
Goud’)
Zilver
inhe
buitenl.l
sels
i
buitenl

op het
.
ningen la.d.Slaat
voorschot

28 Feb.’30
42.855
247
6.956
24.068
18.739
2.658
3.200
21

’30
42.960
247
6.968
25.319
18.743
2.489
3.200
14

,,

’30
42.947
245
6.978
24.805
18.734
2.511
3.200
7

’30
43.931
241
6.979 25.201
18.736
2.578
3.200

1 Mrt.
1
29
34.063
732
11.474
22.766
18.446
2.405
3.200

23 Juli’141
4.104 1
840
–
1.541
8
769
1
–

Bons v. dIDlver
Rekg. Courant
Data
zei/st.
sen2)

Circula tie
I

e’ifst. I

Parli-
Staat
amort. k.
Iamort.k.lculieren

28Feb.’30
5.453
2.938
71.116
5.112 3.655 7.136
21

’30
5.453
1.581
68.872
5.632
4.072
8.327
14

.,

’30
5.453
1.532
69.072
6.448
3.331
7.609
7

,,

’30
5.453
1.663
69.429
6.711
3.340 7.489
1 Mrt.’29
5.930
2.336
64.226
5.424
6.143
6.238

23Juli’14
–
–
5.912
401
–
943
Uij
de stabilisatie
Is
de goudvoorraad gewaardeerd volgens de
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost activa.

DUITSCHE RLJKSBANK.
Voornaamste posten in milijoenen Reichamark.
Daarvan
Deviezen
Andere
Data
0
”
ud
bij bui- alsgoud-
wissels
Belee-
ten!. circ.
dekking
en
ningen
banken
1)
geldende
cheques

7 Mrt. 1930
2.462,1
149,8
401,8
1.918,2 95,8
28 Febr. 1930
2.444,4
149,8
383,8
1.916,8 323,3
22

,,

1930
2.410,2
149,8
398,8 1.620,4
54,7
15

,,

1930
2.351,0
149,8
401,6
1.719,7
78,2
7

,,

1930
2.325,9
149,8
393,8
1.959,9 54,8
7 Mrt. 1929
2.682,8
73,1
128,0
1.749,4
153,8
30 Juli

1914
1.356,9
–
–
750,9
50,2

D
12 12
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.- Diverse
ten
Activa’)
latie
Cr1.
Passiva

7
Mrt. 1930
93,2
516,8
4.480,2
530,3
–
149,0
28 Febr. 1930
93,3
484,9
4.722,4
468,5
151,2
22

,,

1930
93,3
511,9
4.004,6
615,8
160,3
15

,,

1930
93,3
505,0
4.166,4
502,2
157,0
7

,,

1930 93,3
502,7
4.381,0 451,0
208,6
7 Mrt. 1929
93,1
506,1
4.337,7
502,9
181,7
30 Juli

1914
330,8
1

200,4

1
1.890,9
944,-
40,0
‘3unuea5,.
•. w.o. ,cenlenoanlcscnetne
7
Mrt.,
2b,
ZZ,
13, 7 iebr.
’30,
7
Mrt.’29, resp.46; 18; 60; 1; 40; 40 miii.

NATIONALE BANK VAN BELGIE.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.

Data

Goud

“t

.

c
O
n
1 c

.2

Rekg. Cr1.

°
!

1930

Q.
o

0
s,
.42

6Mrt.
1179
539
45
809
42
309
2.800
16 77
27 Febr.
1179
548
45
808
1

40
309
2.798
15
84
20 1179
535
45 787 33
309
2.743
22
93
13
1178
534
45
792
38
310
2.763
15
87
6
1177 521 45
795
1

34

1
310
2.770
16
72
7 Mrt.’
907
454
44
722
49
340
2.394
23
67
‘) I1.

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANXS.
Voornaamste posten in millioenen dollars. –

Goudvoorraad
Wettig
Wissels

Data
betaal-
middel,
Zilver
Totaal
Dekking
F. R.
di
In her-
.d

sc.

.
in de
open
bedrag
Notes
etc.
member
markt
banks
gekocht

19Feb.’30
2.977,5 1.718,4
199,4
378,9
281,1
12

,,

’30 2.975,0
1.704,2 198,5
381,9 276,1
5

,,

’30
9.976,6
1.704,5
199,9
381,4
295.8
29 Jan.’30
2.985,2 1.712,4
203,1 406,9
258,5
22

,,

’30
2.975,2 1.739,8
196,3
433,2
298,4
15

,,

’30 2.961,1
1.752,5
193,5
442,3
323,3
20 Feb.’291
2.681,1
1

1.267,7
158,8
865,0
355,6

Belegd
Totaal
– –
“-
Â&em.
1
Data
in
u. s.
Gov.Sec.
Notes
in circu-i
estort
1,1
0
apitaal
Dek-
kings-
Dek-
1

kings- latie
1
perc.’)
1

perc.S)
__________
19Feb.’30
480,6
1.656,2
2.390,9
171,6
73,5 78,5
12

,,

’30
478,6
1.682,4
2.388,9
171,4
73,7
77,9
5

,,

’30
477,8
1.683,5 2.389,3
171,5
73,0
78,0
29 Jan.’30
476,5
1.701,9
2.369,0
171,4
73,3
78,3
22

,,

’30
476,7 1.739,2
2.415,0
171,3
71,6
76,3
15

,,

’30
479,1
1.782,4
2.403,9
171,1
70,7
75,4

20Feb.’29
172,6
1.651,6 12.361,0
1

150,2
66,8
1

70,8
)
vernouulng totalen goudvoorraad tegenover opeiscbbare schuideo: F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verbouding totalen
voorraad muntmaterlaal en wettig betaalmiddel tegenover Idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Data
Aantal
banken

Dis-
1

conto’s

1

en
beleen.

1
1

Beleg-
1

gingen
1

kïrve
bil de
P.
R.
banks

Totaal
p
si
de
to
o-
‘s

19.836

Waarvan

deposits
time

12Feb.’30
185
16.588
5.512
1.687
6.853
5

,,

’30
173
16.625
5.502
1.701
19.885
6.880
29 Jan.’30
193
16.662
5.529
1.691
19.898
6.913
22

’30
220 16.688 5.549 1.730
20.266
6.915
15

’30
230
16.877
5.567
1.725
20.325
6.886
13Feb.29
669
16.233
6.010
1.740
20.432
6.879
Aan net einci van ieder Kwartaal worat een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankataten.

252

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

ii Maart 1930.

De stemming op cle wereldmarkt van t a r w e was, in de
afgeloopen week op de meeste dagen flauw en tengevolge
van beperkte vraag waren de zaken van geringeren om-
vaag dan in de voorafgaande week. Op sommige dagen
bracht de actie van den Amerika anschen Farm Board cenige
verhooging der prijzen aan de termijnmarkt te Chicago,
doch de fluctuaties zijn niet groot geweest
dl
vergeleken hij
een week geleden was het slot voor Maart 2 dollarcents
en voor Mei 1% dollarcents lager. Geregeld zijn ge-
durende de afgeloopen, week berichten bekend gemaakt over
cle politiek van den Fa.rm Board. Deze berichten waren nog
al uiteenloopend wat betreft cle toekomstige gedragslijn
van den Fa.rm Boarci. Volgens de laatste mededeelingen.
welke door den Bonnd zelve zijn gepubliceerd, is besloten
dat voortgegaan zal worden met het koopen vdn tarwe tot
den marktprijs van dusdanige hoeveelheden, als noodig zullen
blijken te zijn om groote verlagingen aan cle markt te voor-
komen. Ook zal de Board voortgaan om aan landbouwers-
organisaties voorschotten te geven op bij de boeren aanwe-
zige voorraden- Ook heeft de Farin Board de mededeeling
bekend gemaakt, dat hij alleen ten doel had de prijzen te
stabiliseeren. Dit heeft hij eenige maanden geleden ook ge-
zegcl, doch sedert zijn de prijzen ongeveer 25 dollarcents pe
bushel gedaald, zoodat men zou zeggen, dat het doel niet
geacht kan worden te zijn bereikt. Tengevolge van cl actie
van den Farm Board zijn de voorraden van tarwe in de
Vereenigde Staten niet verminderd en eenmaal zullen deze
voorraden toch moeten vordcn opgeruimd om plaats te
maken voor aanvoeren van den nieuwen oogst, wanneer die
ter markt zullen komen. Op het oogenblik wordt cle be-
schikbare opslagruimte tengevolge van de comisignaties door
de boeren zoodanig in beslag genomen, dat de Farm Boarci
gedreigd heeft met een verbod om verdere tarwe per spoor
te vervoeren. Van verschillende zijden wordt voorgesteld
om een groot gedeelte der tarwe, welke door den Farat
Board werd gekocht, naar China te sturen en daar cadeau
te geven in die streken, waai- hongersnood wordt geleden, niet uit humanitaire overwegingen, doch om een oplossing
te vinden voor cle moeilijkheden, waarin men, tengevolge
van het aanhouden van groote voorraden, is geraakt. Ten.
gevolge van de prijspolitiek zijn op hct oogenblik dc prijzen
voor tarwe in de Vereenigde Staten te hoog in verhouding
tot andere tarwesoorten, welke met dc Amerikaansche Hard-
winter concurreeren, om verkoopen naar Europa, mogelijk
te maken. Vooral Canada treedt op het oogenblik sterker
als verkooper op den voorgrond dan gedurende geruimen
tijd het geval was. Men schijnt er daar eindelijk toe over
te gaan liever tot de in Europa maakbare prijzen te ver-
koopen dan de groote beschikbare voorraden nog langer aan
te houden. Terwijl in het najaar en ook nog korten tijd
geleden steeds de prijzen voor Canadeesche tarwe werden
verhoogd, zoodra ze op een peil varen gekomen, dat export-
zaken mogelijk waren, heeft op het oogenblik vraag voor Manitoba.tarwe niet onmiddellijk verhooging der prijzen
aan de termijnmarkt te Winnipeg tengevolge gehad. Deze zijn in de afgeloopen week zelfs bijna dagelijks afgebrok.
keld. Vergeleken bij een week geleden was het slot voor
Mei 34 dollarcents en voor Juli 3Y4 do]larcents per
60 lbs. lager. Het verschil in prijs tussehen Manitoba- en
Plata.tarwe is kleiner gevorden, doch volgens de meenirig
in molenaarskringen bestaat voor de Manitoba-tarwe nog
een te grootc premie in vergelijking met cle Plata. Van deze

laatste soort is het aaebod niet dringend en Canadeesche
afladers maken van die omstandigheid gebruik om in Euro-
pa te verkoopen. Tengevolge van de kleinere oogstopbreng-
sten in Argentinië en ook in Australië worden uit die lan-
den gedurende dc eerstvolgende maanden geen groote ver-
schepingen verwacht. Aan de termijnmarkt te Buenos Aires
zijn de koersen sedert 1 Maart 25 cents per 100 KG. ge-
daald en te Rosario 35 cents pci’ 100 KG. Waar in de Vet’-
eenigde Staten taro’e niet op exportpariteit staat, bestaat er dus op het oogenblik den goede kans voor houders in
Canada oni een gedeélte daarvan naar Europa te verkoo-
pen. Dat deze kans wordt benut, blijkt wel uit de grootere
verschepingen van Canadeesche tarwe. De vraag in Europa
was in de afgeloopen week slechts matig en koopers be-paalden zich in hoofdzaak tot het lcoopen van onderweg
zijnde en spoedig verwachte partijen, welke voor geschikte
prijzen van cle hand werden gedaan. Voor het prijsverloop
in cle eerstvolgende maanden is vooral van belang, welke
hoeveelheden door den Europecschen importhandel, vooral
op liet Continent, zullen moeten worden gekocht. Tot nog
toe zijn de behoeftcn aan tarwe in Europa klein geweest, teagevolge van goede eigen oogsten, alsmede van regee-riugsmaatregclen, welke in vele landen liet invoeren van
buitenlandsehe tarwe bemoeilijken. In Duitschlaud is de
handel opgeschrikt door nieuwe plannen, welke in cle maak
zijn, om de consumptie vati rogge te vergrooteu. Voor dat
doel zou het invoerreclit op tarwe wederom verhoogd moe-
ten worden, alsook liet invoerrecht op gdrst en zou een
regeeringsmonopolie voor den invoer van mais moeten
worden gevormd. Door iie tarive en de gerst door middel
van verhooging van het invoerrcclit duurder te maken, zou
de bevolking er dan toe komen om meer roggebrood te eten
en zou ook meer rogge worden gebruikt als veevoeder. Er
is over deze plannen nog niets definitiefs besloten, doch
het bekend worden der plannen had in Winnipeg een ver-
flauwenden invloed op de ternnjnkoersen, daar deze plan-
nen, indien ze tn uitvoer zouden worden gebracht, de
mogelijkheid van den afzet naar Duitschiand zouden ver-
minderen. De zich op 1 Maart nog in handen der boeren
bevindencie voorraden tarwe van den ouden oogst w’orden
door de regeering in de Vereenigde Staten geschat op
120.200.000 hushels, hetgeen gelijk staat met 16 pCt. van
den oogst. in 1929 bedroeg cie voori-aad bij de hoeren
148.313.000 bmishiels of 164 pCt. en in 1928 130.944.000 bushels of 14.0 pCt. van den oogst. Over den stand van cie
te velde staande winter-tarwe in Europa en in Amerika zijn
geen berichten binnengekomen, welke wijzen op verande-
ring van den toestand. In de Vcreenigde Staten blijven ie
vooruitzichten voor wintertarw’e gunstig en men blijft daar
van meening, dat w’interschade dit jaar tot een gering per-
centage beperkt zal blijven. In sommige gedeelten van het
wintertarwegebied is regen noodig. doch over nadeelige ge-
volgen van droogte wordt nog niet geklaagd. In Europa
staat de wintertarwe er ook goed voor. In vele streken is
tengevolge van den zachten winter de ontwikkeling wat
snel gegaan, doch daar nu geen strenge vorst meer dreigt,
zijn de daardoor mogelijke gevaren wel geweken.
R o gge blijft flauw en de verkoop van de groote voor-
racien in Duitsehland blijft moeilijk gaan. Zooals hierboven
reeds werd gezegd, worden weder nieuwe plannen in Duitschm-
land overwogen om liet verbruik van rogge te vergrooten.
Verbetering der prijzen is hiervan niet liet gevolg geweest.
Zij zijn integendeel verder gedaald, terwijl de omzetten niet
grooter werd en.
De prijzen voor m a 1 s ziju gedurende de afgeloopen w’eek

N. V.

INDUSTRIEELE DISCONTO MAATSCHAPPIJ

AMSTERDAM

LONDEN

BERLIJN

PARIS’S

KOPENhAGEN

Maatschappelijk Kapitaal
f
25.000000.—

Volgestort geplaatst en reserves / 13.400.000.-

De Maatschappij financiert de aanschaf fing op termijnbetaling

van Industrie-machines, Landbouwmachines, Zuivel-

installaties, Kantoor- en Winkelmachines,

Bedrijfsautomobielen, enz. enz.

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

253

AANVOEREN in tons van 1000 KO.

Rot terdam

II

Amsterdam

Totaal

Artikelen

.
1
2j8 Maart
1

Sedert

Overeenk. II 2j8 Maart 1

Sedert

1 Overeenk.

1930 1930

1
1 Jan. 1930
1
tijdvak 1929
II

1930

1Jan. 1930

tijdvak 1929

6.375
259.157 273.060
–
9.630
30.382
268.787
303.442
Tarwe

……………..
Rogge

……………..
6.796
42.730
23.782
–
9.169
–
51.892 23.782
297
1.857
4.202
.100
585
–
2.442
4.202
Boekweit ……………..
5.573
211.196
161.009
6.245 48.590 48.586
259.786
209.685

8.449 125.386 92.918
–
3.115
98
128.501
93.016

1.876
37.918 36.232
–
1.289
1.529
39.207 37.761

Mais ……………….

502
16.620
42.792
‘11.403
72.592
91.474
89.212 134.266

Gerst

……………..
Haver

………………

3.068 34.065 35.427
–
–
–
34.965 35.427
Lijnzaad

………………
Lijukoek

……………
114
14.780
16.745
1.592
5.749
5.010 20.529 21.755
Tarwemeel

…………..
Andere meelsoorten
509
–

3779
1.711
– – –
1

1.711

verder gedaald, niettegenstaande het aanbod van stoomende
en spoedig verwachte maïs slechts beperkt is en van Donau-
mais zelfs zeer klein. De consumptievraag is klein en het
aanbod uit aankomende booten is voldoende om aan die
kleine vraag te voldoen. In het binnenland wordt geklaagd over gebrek aan vraag door verbruikers en het groote aan-
bod van binnenlandsch goed van den vorigen oogst, dat
wordt gebruikt voor voederdoeleinden. Niet alleen voor
spoedige, maar ook voor latere afladingen zijn de prijzen
in cle afgeloopen week aanmerkelijk gedaald. Het aanbod
van Donau-maïs was dringend. Dagelijks daalden de prij.
zeri ter verlading in deze en de eerstvolgende maanden. De
nog voor uitvoer beschikbare hoeveelheid Donau-mais wordt
op 1% millioen ton geschat en nadat de Donau gedurende
geruimen tijd tot de maakbare prijzen niet aan de markt
was, is men overgegaan tot het doen van verkoopen tot
aanmerkelijk lagere prijzen dan die welke tot eenige weken
geleden te maken waren. De weersomstandigheden aan
den Donau zijn gunstig geweest voor de kwaliteit van de
mais. Droog weer en lichte vorst des nachts hebben de
kwaliteit verbeterd en koopers hebben daardoor meer ver-
trouwen gekregen. Zij meenen, dat de in deze en volgende
maanden te verschepen mais wel in -goede hoedanigheid zal
aankomen en hebben in meerdere mate gebruik gemaakt van
de aanbiedingen van den Donau. De vooruitzichten van
mais in ArgentiniiLblijven zeer gunstig. Onlangs in Argen-
tinië gevallen regen is vin gunstigen invloed geweest op de laat gezaaide mais. De verschepingen van den ouden oogst
zijn gedurende de laatste veken Vrij sterk afgenomen en
ook de voorraden in de aflaadhavens zijn verminderd. Spoe-
dig echter zullen de verschepingen van den nieuwen oogst
beginnen, waarvan de opbrengst groot belooft te worden. Volgens particuliere schattingen wordt in Argentinië een
opbrengst van maïs verwacht van 41 millioen quarters
tegen 27.075.000 quarters in het Vorige jaar. In verband
met de gunstige vooruitzichten van den nieuwen mais-oogst
in Ai-gentinië zijn de prijzen daarvoor ook aanmerkelijk
gc:laald. Reeds zijn ter verscheping gedurende de zomer-
maanden flinke contracten afgesloten, doch meestal ge-
sehiedden de verkoopen door speculanten, die geneigd waren
tot lagere prijzen af te geven dan waarvoor de eerste hand
aan de markt was. De prijzen voor mais aan de termijn-
markt te Buenos Aires zijn sedert 1 Maart voor den
Maart-termijn en voor Mei 20 cents gedaald. Te Rosario
waren deze voor Maart 25 eeTits en voor Mei 20 cents lager.
Ge r s t was zeer flauw en vond moeilijk koopers, zelfs
tot sterk verlaagde prijzen. Hoewel de verschepingen van
Donau-gerst klein waren, is Roemenië voor verlading in
deze en de volgende maanden dringend aan cle markt. De
voor uitvoer nog beschikbare hoeveelheid gerst wordt in
Roemenië op 700.000 ton geschat. De geringe kooplust voor
gerst vindt gedeeltelijk haar oorzaak in het aanbod van
Russisehe gert, waarvan ook weder in de vorige week
groote hoeveelheden werden verscheept en welke in alle
posities door de Rqssen dringend werd aangeboden.
De prijzen voor h a v e r zijn ook in de vorige week ver-
der gedaald en steeds bestaat groot aanbod van Duitsche
haver. De omzetten waren in de afgeloopen week niet groot.
Ook Plata-haverw’ordt geregeld aangeboden tot lagere prij-zen. Ook hierin waren de omzetten beperkt.

SUIKER.

De stemming op de verschillende suikermarkten was in
de afgeloopen week onregelmatig.
Terwijl in A m e r i k a de Maartliquidaties de markt na
het herstel aan het einde der vorige week, drukte, veroor-
zaakte de voorgestelde verhooging der invoerrechten iets meer kooplust. Er kwamen weder verkoopen tot stand tot
1.25132 d.c. c. & Ir. New-York.
De termijunoteeringen te New-York luidden aan het slot als volgt:

Mrt. 1.74; Mei 1.79; Juli 1.80; Sept. 1.86 en Dec. 1.94.
Spot Centrifugals noteerden 3.77.
De ontvangsten in de Atlantische havens der V. S. be-
droegen deze week 39.000 tons, de versmeltingen 50.000 tons
tegen 64.916 tons verleden jaar en cle voorraden 504.000
tons tegen 271:300 tons.
De 0 uh a-statistiek is als volgt:

1930

1929

1928
tons

tons

tons
Cubaproduetie ………..1.850.000 2.620.000 2.040.000

Consumptie …………..10.741

15.643

11.552

Weekoutv. af6cheephavens – 162.097

242.759

222.598
Totaal sedert 111 ………986.512 1.659.571 1.188.127

Weekexport ————-45.654

113.124

80.093
Totale export sddert 111 . – –

343.621

712.191

375.223

Voorraad afscheephavens. – 815.389

948.995

851.113

11

binnenland

680.249

944.786

840.321
Aantal werkende fabrieken –

155

163

170

In E n ge 1 a n d bood goede kooplust weerstand aan de
zwakte van de markt. De noteeringen op de Londensche
termijnmarkt bleven gedurende de geheele week zoo goed
als ongewijzigd met de volgende slotnoteeringen:
Maart Sh. 6/6;. Mei Sh. 6/81/t
;
Aug. Sh. 711%.; Dec.
Sh. 7/7%.
De Zichtbare Voorraden zijn volgens Czarnikow:

1030

1029

1928
tons

tons

tons
Duitschland 112 ……….1.479.000 1.401.000 1.127.000

Tsjeeho-Slowakije 112 …..643.000

646.000

803.000

Frankrijk 112 ………….666.000

626.000

560.060

Nederland 112 ………..239.000

260.000

176.000

België 112 ……………185.000

198.000

166.00(1

Polen 112 …………….547.000

416.000

273.000
Engeland 112 Geimporteerd

325.000

298.000

288.000

112 Binneul…..97.000

67.000

53.000

Europa….4.181.000 3.912.000 3.446.000
V. S. Atlant. havens 112 . –

684.000

236.000

196.000
Cubaansehe havens 112 . . . .

312.000

477.000

305.000

Cuba binnenland 1
11
111111
357.000

539.000

263.000

Totaal – . . . 5.534.000 5.164.000 4211.000
F. 0. L i c h t schat het met bieten te planten oppervlak
inclusief Rusland iets grooter dan in 1929. In D u i t s e h-
1 a n cl en T s
j
ee h o-S 1 o wak ij e wordt slechts een ge-
,ringe uitbreiding verwacht, voor 0 o s t e n r ij k 10-15
pCt., terwijl in D en e m a r k e n 10-20 pCt. meer ver-
wacht mag worden, indien de regeering cle industrie te hulp
zal komen. In 1 t al i ë daarentegen zullen waarschijnlijk
minder bieten worden uitgezaaid.
Op 1 a v a blijft de markt lusteloos. Disponibe]e witt6
suiker oude oogst werd uit de tweede hand tot
f
10.50 en

zelfs tot
f
10.25 verhandeld.
H i e r t e 1 a n d e oefenden de liquidaties der ruime
Maartaandieningen aanvankelijk een druk op de markt uit,
doch verbeterden de noteeriugen zich.hierna ook tengevolge
van de vastere berichten uit New-York. De slotnoteeringen
luidden als volgt: Maart
f
10%; Mei
f
10%’; Aug.
f11.-

en Dec.
f
11%, met verkoopers
f
% hooger. De omzet be-
droeg 12.100 tons.

KATOEN.

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.

Manchester, d.d. 5
Maart 1930.
De Amerikaansehe ka.toenmarkt heeft een flauwe en rus-tige week doorgemaakt. Nadat prijzen DGnderdag 4 punten
daalden, was er een stijging van 9 punten op jI. Vrijdag
en 2 op Zaterdag. 0p Maandag en Dinsdag echter had er
weer een daling van resp. 13 en 5 punten plaats, waardoor loopende maandlutures weer het niveau van 8 d. bereikten
en Mid-American spot gisteren 8.33 d. noteerde. Noteeringen

254

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart 1930

in New-York hebben eveneens gefluctueerd en gisterenavond
had er een daling plaats van 1 tot 10 punten. rgyptisehe
kaf,oeii bleef tot gisteren vast, toen
F.G.F.
Sakel spot tot
13.65
d. steeg. De markt was gedurende de geheele week
flauw en de totaal verkoopen bedroegen slechts
23.000
balen,
waarva.n iets meer dan de helft uit Amerikaansche katoen
bestond, terwijl 1e meeste andere soorten in het restant
vertegenwoordigd waren Het is wel vermeldenswaard, (lat
voorrden in Alexan.drië ca. 400.000 cantars nier bedragen
clan een jaar geleden.
In de Amerikaansche gareiintarkt gaat wederom slechts
weinig om. Gedurende de laatste dagen der vorige week cii
gisteren werd er iets meer gedaan in medio en fijnere iwin-
mers. Grove nummers zijn min of meer verwaarlooscl en over
het algemeen is er deze week in (le meeste soorten, zoowel’ twist als weft, slechts weinig gedaan. Slechts in enkele ge-
vallen vernamen wij, dat de geheele productie verkocht was,
doch dit zijn uitzonderingsgevallen en waarschijnlijk om
margins nog lager te houden. Naar getwijnde garens in be-
scheiden hoeveelheden bestaat voor binnen.lan.dsch gebruik
eenige vraag. E.gyptische garens worden slechts in kleine
kwanti verlangd en de totale verkoopen hielden geen ge-
lijken tred niet de productie. Gisteren werden hier en daar echter flinke hoeveelheden genoemd in fijne twist en weft
voor Indië en cloubling w’efts voor hinnenlancisch gebruik,
doch dit was niet algemeen. De prijzen, waartegen is afge-
sloten, zijn slecht, zoodat er thans niet veel bemoedigencis te
rapporteeren valt.
In de doekmarkt gaat momenteel weinig om. De noteeriri-
gen zijn grootendeels onveranderd en hoewel er een geringe
vraag van de meeste Oostersehe markten bestaat, is het
aantal werkebjke orders teleurstellend gering. 1n1ië houdt zich afzijdig, hetgeen geen verwondering behoeft te baren
in verband met de politieke positie aldaar. Ook China lijdt
nog van (le daling in zilverprijzen, zoodat er geen aannioe-
•cliging van overzecsche koopers van onze groote Oostersche
markten bestaat en zij een afwachtende houding aannemen.
Intusschen worden echter diverse orders op buitengewoon
goede condities afgesloten, doch er komen geen belangrijke
zaken tot stand om de markt te stecinen.
Lïverpoolnoteeringen

Oost. koersen 25Feb. 4Mrt.
26 Feb. 5Mrt. T.T.opBr..Indië 115 l/5
F.G.F. Sakellaridis 13,55 13,75 T.T.op Hongkong 1/61/
5
1/5
G.F. No. 1 Oomra 4,65 4,45
T.T.
op Shanghai 111 1X l/
1
OK

Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In dulzendtallen balen).

1
Aug.’29 Overeenkomst/ge periode
tot
28
Febr.
’30

1928129

1
1
927128

Ontvangsten Gulf.Havens.
Atlant.Havens
1)
7671
1
8355
1
7122
1
Uitvoe
‘
inaarGr.Brittannjë
1

1079
1524 920
,, ‘t Vasteland etc.
1

3356
3597
3611
Japan……
1

949
1

1165
777

Voorraden.
(In duizendtallen balen).

Overeenkomstig tijdstip
28
Febr.
’30
–
1929 1928

2103
1978
2021
1288
906
989

Amerik. havens ……
……

85
191
Binnenland

…………..
New York

……………98
New Orleans …………
470 328
497
Liverpool

……………
438 717
536

KOFFIE.
iii de afgeloopen week bleef de markt in vrij vaste stem.
ming verkeeren. De kost- en vracht-aanbiedingen van Bra-
zilië waren iets hooger, terwijl aan de Rotterdamsche ter-
mijnmarkt de noteeringen niet enkele kleine schommelingen
ct. hooger sluiten.
Volgens uit Brazilië ontvangen telegram is de limiet van
de dagelijksche aanvoeren uit het binnenland van Sao Paulo
naar de haven vals Sautos vanaf
5
dezer gebracht van
44.000 balen op
50.000
balen, het cijfer, dat reeds eenigen
tijd geledeis was in uitzicht gesteld. Het schijnt dus, dat liet Instituut tot Permanente Terddliging van de Koffie
gebroken heeft met de tot dusver gevolgde methode, om de
aanvoeren voor een bepaalde maand in overeenstemming
te brengen met dcii uitvoer van de vorige maand, daar cle
uitvoer van Santos in Februari voor Maart slechts een
limiet van ongeveer 34.000 halen zon w’ettigen, tenzij het
thans in de bedoeling mocht liggen door grooteren aanvoer
tnt het binnenland den voorraad te Santos, die in de laatste
dagen ongeveer 1.050.000 balen heeft bedragen, te brengen
op het indertijd vastgestelde maximum van
1.200.000
baten,

STATISTISCH OVERZICHT

TARWE
ar

inter
No. 2 loco
otterdmI

peT’K.

ROGOE
AmericanNo.2
2
)
loco
Rotterdam
per 100 K.O.

MAIS
La Plata
loco R’dam(A’dani
per 2000 K.G.

GERST
mer.

0.
loco
Rotterdam

2008G

LIJNZAAD
La Plata
loco
R’dam(A’dam
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
Weetfaalsche!
Hollandsche
bunkerkolen,
ongezeefdf:o.b.
R’damjA’darn

PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
33 tlm 33.9°
BébSI

IJZER
cve an Foundry No.

M
d
OJa

per

KOPER
Standaard
Locoprijzen Londen
per Eng. ton

f1.
0
10
f1.
51
f1.
0(
0.
0
10
0.
Ol
o

f1.
%
8
01
Sh.
010
01
Jaargemfdd. 1925
17.20
100,0
13,07
5

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462.50
100,0
10,80
100,0 1.68
100,0 731-
100,0 62.116
100,0 1926
1590
92,4
11,75
89,9
174.25
75,3
195,75
83,4 360,50
77,9
17,90 165,7
1.89
112,5
8616
118,5
58.11-
93,5
1927
14,75
85,8
12,475
95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,51
78,4
11,25
1 r4,2
1.30
77,4
731- 100,0
55.141-
89,7
Februari

1927
15,22
5

88,5
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00 97,5 373,75
80.8
12,10
112,0
1.70
101,2
8316 114,4
54.161-
88,3
Maart
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9 354,75
76,7
11,25
104,2
1.26
75,0
811-
111,0
55.17!-
89,9
April
14,80
86,0
12,82
5

98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50
76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
801- 109,6
55.216
88,8
Mei
15,75
91,6
13,575
103,8
172,75
74,6
258,25
109,4
373,75
80,8
10,95
101,4
1.22
72,6
74/-
101,4
54.14!-
08,1
Juni

•
15,60
90,7
13,20
101,0
175,25
75,8
245,00
104,2
372,75 80,6
11,00
101,9
1.22
72,6
701-
95,9
54.216
87,2
Juli
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
14,1
235.75 99,9 367,75
79,5
11,10
102,8
1.22
72,6
701-
95,9
53.19,-
86,9
Augustus
14,876
86,5
11,45
87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
368,25 79,6
11,05
102,3
1.22
72,6
691-
94,5
55.516
89.0
September
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25 98,8
369,50 79,9
10,90
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
54.131-
88,0
October

,,
November
13,72
5

13,45
79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50
97,7 359,00
77,6
10,90
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
55.51-
89,0
,,
78,2
12,125
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8
349,75 75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
651-
89,0
59.11-
95,1
December

,,
13,40
77,9
12,57
0

96,2
201,00
86,8
246,25
104,3
348,25
75.3
10,60
98.1 1.22
72,6
651-
89,0
60.21-
96,8
O
nuari

1928
13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00 78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
89,0
62.-!-
99,9
ebruari

,,
13,80
80.2
12,875
98,5
226,50
97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
99,2
Maart

,,
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8
9,95
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98,6
April

,,
15,30
88,9
14,975
114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99,4
Mei

,,
15,30
88,9
15,47
0

118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1
1.19
70,8
661-
90,4
62.15(-
101,1
Juni
14,375
83,6
14,275
109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
63.171- 102,9
Juli

1
14,25
e2,8
13,07
5

100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4 62.181-
101,3
Augustus

,,
12,00
69,8
12,62
5

96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75
75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661-
90,4
62J0j6
100,7
September ,,
11,65
67.7
11,570
88,5
198,75
85,9
198,25
84,0
350,75
75,8
10,00
92,6
1.21
72,0
661-
90,4
63.81-
102,1
October
12,27
5

71,4
12,27
93,8
218,50 94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
70,8
661-
90,4
65.12!-
105,7
Novem’ber
12,325
71.7
12,075
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6 386,25
83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,4
67.181-
109,4
December

,,
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,50
76,5
373,75
80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
661-
90,4
70.31-
113,0
Januari

1929
12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0 194,25
82,3 365,00
78,
10,10
93,5
1.16
69,0
661-
90,4
75.1016
121,7
Februari
12,72
5

74,0
12,65
96,7
236,00
101,9 194,75
82,5
357,25 77,2
12,90
119,4
1.11
66,1
65/6
91,1
78.-16
125,7
Maart
12,65
73,5
12,62
5

96,6
233,00
100,6
191,75
81,3
359,00 77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
671-
91,8
89.81-
144,0
April

,
12,12
5

70,5
11,625
88,9 218,00
94,1
185,25
78,5 373,25
80,7
11,05
102,3
1.11
66,1
681-
93,2
82.1716 133,5
Mei
11,125 64,1
10,57
5

80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50 78,6
11,15
103,3
1.16
69,0
69(6
95,2 75.4(6
121,2
Juni
10,876
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25
76,8
11,25
104,2 1.30
77,4
711-
97,3
74.11/-
120,1
Juli
12,80
74,3
11,20
85,6 218,50
94,4
191,25
81,0
415,50
89,8
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.1216
117,0
Augustus
13,125
76,3
10,75
82,2
202,50 87,5
182,75
77,4
452,50
97,8
11,25
104,2 1.30
77,4
72/6 99,3
73.17!-
119,0
September
12,62
5

73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9
506,75
109,6
11,40
105,6
1.30
77,4
7216
99,3
74.191-
120,7
October
12,10
70,4
9,87
5

75,6
185,00
79,9
168,00
71,2
516,50
1.11,7
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.161-
117,3
November
11,775
68,5
9,20 70,4
174,00
75,2
164,75
69,8
483,25
104,5 11,35
105,1
1.30
77,4
7216
99,3 70.51-
113,2
December
12,625
73,4
9,35
71,5
166,00
71,7
163,75
69,4 482,00
104,4
11,75
108,8 1.30
77,4
7216
99,3
68.616
110,1
Januari

1930
12,676
73,7
9,35
71,5
149,25
64,5
151,2.5
64,1
433,75
93,8
11.75 108,8
1.21
72,0
72/6 99,3
71.916
115,1
Februari
11,725
68,2
8,175
62,5
139,00
60,0
135,75
57,5
3
0
8,50
86,2
11,75
108,8
1.11
66,1 7216
99,3
71.1216 115,4
3 Maart
11,30
65,7
7,60
58,1
138,00
59,6 30,00
,55,1
395,00 85,4
11,75
108,8
1.11
66,1 7216
99.3
68.716
110,1
10

,,

,,
11,-
64,0 7,25
55,4
133,00
57,5
122,00
51,7
374,00 80,9
11,50
106,5
1,11
66,1
7216
99,3
68.-/-
109,5
men zie voor de toelichting op dezen Staat de
nummers van
8
en
15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689190 en 709.
2)
=
Western
vÔôr de invoeringn
va
Manitoba No. 3.
–
J
Zuid-Russische.

0.

12 Maart 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

255

om dcarna de limiet weder te verlagen. Of een ruimer aan-
bod van ]3raziel koffie liet verbruik dezer soort onmiddellijk
zou doen toenemen, is echter voor liet oogenblik een open
vraag, want, zooals reeds meermalen – ook te dezer plaatse
– werd vermeld, is de consumptie van Braziel koffie in
de laatste jaren achteruitgegaan en clie der ,,Milds” toege.
nornen. Dat deze verschuiving onder bepaalde omstandig-
necleii (zooals in Duitschland, waar het zeer hooge invoer-
recht het prijsverschil tusschen de dure en de goedkoopere
soorten betrekkelijk gering maakt) buitengewoon grooten omvang heeft aangenomen, wordt wel zeer duidelijk aan-
getoond door de of ficieele cijfers van de Duitsche douane
betreffende het verbruik aldaar te lande in 1911 eh in
1929. Bedoelde cijfers zijn namelijk (herleid in balen van
60 KG.) als volgt: Land van Herkomst

1911

1929
bu.

bn.

Brazilië ………………..2.356.550

907.558

Guatemala ……………..283.648

490.662

Salvador ……………….42.515

280.675

Venezuela ………………58.578

146.205
• Mexico

…………………51.265

159.115

Costa Rica ……………..44.507

147.488

Columbia ……………….36.265

119.465
Nicaragua . ………………

12.620

52.403
Alle soorten tezamen ……3.053.170 2.462.850
‘Uit deze gegevens blijkt dus, dat het geheele verbruik
in Duitschland in 1929 nog ruim 19 pCt. ten achter ge-
bleven is bij 1911 (waarbij in aanmerking dient genomen
te worden, dat het land in 1911 grooter was dan thans),
doch dat het verbruik van Braziel koffie in dat tijdsverloop
met niet minder dan ongeveer 61% pCt.
,
is teruggegaan,
terwijl dat van Guatemala met 73 pCt. is toegenomen en
Veezuela koffie 2% maal, Mexico en Costa Rica 3 maal, Columbia 3%, maal, Nicaragua 4 maal en Salvador zelfs
bijna. 7 maal grootere cijfers aantoont in 1929 dan in 1911.
De prijzen van de verschillende Robusta-soorten in Ne-
derlandsch-Indië zijn ongeveer
1%
á 1 ct. lager.
In loco liet de afzet nog steeds te vsnsehen over bij
onveranderde noteeringen îan 42 ct. per
% KG.
voor Supe.
rior Santos en 35 ct. voor Robusta. Aan de Rotterdamsche termijnmarkt waren de noteerin-
gen op 11 dezer des voormiddags: Maart 27, Mei 26
5
/8,
Sep.
tember 251,, December 24
3
/8,
Maart 23% ct.

De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos op prompte verscheping zijn thans ongeveer 61/- á 641- per cwt. en van dito Prime ongeveer 651- k 681., terwijl zij van
Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte versche-
ping, bedragen 44/3 il 451-.
Van Robusta op aflading van Nederlauclsch-Indië zijn’ de
prijzen iii de eerste hand op het oogenblik:
Palembang Robusta, Maart-verscheping, 25% ct.; Ben-
koelen Robusta, Maart-verscheping,
25%,
ct.; Mandhehing
Robusta, Maart-verscheping, 27% et.; W.I.B. f.a.q. Ro-
husta, Maart.verscheping, 37 ct., alles per
% KG.,
ciL, uit-
geleverd gewicht, netto contant.
De slot-noteeringen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rid No. 7) waren:

Maart
1

Mei
1

Sept.
1

Dec.

$

8,75
$

8,43
$

7,95
$

7,77
3

,…. …
,,

8,79
8,49
,,

7,99
7,80
10 Maart …….

24 Febr.

……
,,

8,70
..
8.27
,,

7,78
‘

7,62
17

,.

……
..,,

8,56
7,99
,,

7,58
7,41

Rotterdam, 11 Maart 1930.

THEE.
De vaste stemming op de theemarkt, waarvan wij in ons
vorig overzicht melding maakten, kon zich ook de afge-
loopen week handhaven.
In navolging van Londen had de Amsterdamsche veiling
van 6 Maart dan ook aen vlug verloop. Er heerschte een
vaste stemming en er werd tegen hoogere prijzen afgedaan,
waarvan vooral de gewone en middenkwaliteiten konden
profiteeren. De totale midclenprij.s was volgens mededee-
lingen van Pakhuismeesteren van de Thee 63% ets.’ tegen-
over 58%cts. in de vorige veiling.
De uitvoer van thee van Zuidelijk Britsch-Indië bedroeg
gedurende Januari 1930 4.030.000 lbs. (1929: 4.923.000).
De voorraden in Londen bedroegen op ,ulto Februari 1930
267.028.000 lbs. of 30 milliocu lbs. meer dan een jaar ge-
leden. Per ulto. Januari 1930 bedroegen de voorraden
266.633.000 lbs., zoodat (Ie voorraden in Londen de afge.
loopeu maand slechts met 400.000 lbs. zijn toegenomen.
De aanvoeren te Londcu behiepen in totaal 39.4 millioen
lbs. en de afleveringen 39 millioen lbs. tegenover resp. 36.9 en 32.9 millioen lbs. in Februari 1929.

AN GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

TIN
locoprijzen
Londen per
Eng. ton

KATOEN
for Middling
locoprijzen
New York
per Ib.

‘WOL
gekamde
Australische,
Merino, 64’s Av.
loco Bradford
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,
Crossbred Colo-
nial Carded,
SO’s Av. loco
Bradford per Ib.

RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked

1ocden
per Ib.

SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’dam/A’dam.
per 100 K.G.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam per
‘Ii
K.G.

THEE
Afi. N.-1. theev.
A’dam gem. pr.
Java- en Suma-
tratheep.111K0.

Indexcijfer
vlh. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleid
van 1913= 100
tot 192= 100

Indexctjfer
van The
Economist,
herleid
1927
=
100
tot 1925=100

O/
$
cts.
°Io
pence
0
10
pence
O
jo
Sh.
OJo
8.
0
(0
cts.
0
10
cts.
0
10
261.171-
100,0
23.25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
2)11,625
100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
‘
84,5
100,0
100,0 100,0
290.1716
111,1
17.55
75.5
47.25 85,9 24,75
83,9
21-
67,4
17.50
93,3
55.375
90.2
94.25
111,5
93,2
92,9 290.41-
110,8
17,50
75,3
48,50
88,2
26,50

‘
89.8
116,375
.51,6
19,12
5

102,0
46,875
76,4 82,75
97,9
95,4
89,5
309.816
118,2
14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
21,125
112,7
48,75
79,4
71,25
84,3
94,2
89,9 312.151-
119,4
14,25
61,3
47,75
86,8
26,50
89,8
118,25
56,8
20,62′
110,0
48 78,2
70
82,8 92,9
89,2
304.11-
116,1
14,75
63,4
47,50
86,4 26,25
89,0
1/7,875
55,8
20,25
108,0
48
78,2
72,25
85,5
92,3
88,7
295.121-
112,9
‘

16,15
69,5 47,00
85,5
26,00
88,1
117,75
55,4
20,25
108,0
47
76,6
86,5
102,4
93,5
90,4
296.9/6
113,2
16,85
72,7
47,25
85,9
26,00
88,1
116
50,5
18,37′
98,0
47
76,6
81,25
96,2
96,1
89,6
289.1516
110,7
17,90
77,0
48,50
88,2
26,50
89,8
114,75
47,0
18,62′
99,3
47
76,6 84
99,4 97,4
92,2 292.-16
111,5
19,70
84,7
48,50
88,2
26,50
89,8
115,25
40,8
18,50
98,7
45,375 73,9
–
–
96,1
90,2
287.1216 109,8
22,05
94,4
.

50,00
90,9
26,50 89,8
114,25
45,6
17,87
5

95,3
44,25
72,1
‘
94,5
111,8
96,8
89,1
264.216
100,9
20,65 88,8 50,25
91,4
26,75
90,7
114,375
46,0
16,87′
90,0 45,25
73,7
93
110,1
96,8
88,6
264.416
100,9
20,25
87,1
52,25
95,0
28,50
96,6
1(6,5
51,9
17,25
92,0
46 74,9
96
‘
113,6
97,4
88,9
266.1316
101,8
19.70
84,7 51,50
93,6
28,75
97,3
117,75
55,4
17,87
5

95,3
46
74,9
89,25
105,6
97,4
88,2
255.11- 97,4
19,25
82,8 53,00
96,4
29,75
100,8
117,25
54,0
17,37′
92,7 46
74,9
84,5
100,0
98,7
87,9
233.1016
89,2
18,35
78,9
54,75 99,5
31,75
107,6
113,75
44,2
16,75
89,3
46
74,9
79,5
94,1
96,8 87,9
233.1716
89,3
19,35
83,2 55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
35,8
16,876
90,0
47
76,6
79
93,5
98,1
89,2
234.61- 89,5
20,65
88,8
‘

54,50
99,1
33,00
111,9
-19,375
26,3
16,87
6

90,0
47
76,6 74,25 87,9
98,7
90,5
230.131-
88,1
21,55
92,7
54,25 98,6 32,25
109,3
-19
25,3
16,62
5

88,7
48,25
78,6
78,25
92,6
98,1
91,2
218.816
83,4
21,35 91,8 55,50
100,9
31,75
107,6
-/9,25
26,0
15,75
84,0 49 79,8
73,25
86,7
98,7
89,8 211.191-
80,9
21,75 93,5
,

53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50
82,7 49,875
81,3
71,25
84,3
95,5
88,2
211.181-
80,9
19,30
83,0 51,75
94,1
30,00
101,7
-19,25
26,0
‘

16,00
85.3 51,875 84,5
67,75
80,1
92,9
86,6
214.716
81,9
‘18,55
79,8
47,00
85,5
29,00 98,3
-18,5
23,9
15,875
84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5 85,4
221.19/-
232.1016
84,8
19,45 19,90
83,7
85,6
46,25
47,25
84,1
85,9 27,25
27,50
92,4
93,2
-18,8
-18,625
24,7
14,625
14,00
780
747
53
53
86,4
86,4
73
75,75
86,4
94,2
95.5
85,1

228.81-
88,8
87,2 20,45
88,0 46,25
84,1
‘
28,00 94,9
-/8,5
24,2
23,9
13,92
5

74,3
51,75
84,3
76,5 89,6
90,5
95,5
85,1
84,8
222.716
84,9 20,20
86,9
46,75
85,0
‘

28,75
97,3
-19,875
27,9
13,775
73,5 53,125
86,6
‘
77,25
91,4
94,2
84,6
222.111-
85,0 20,10
86,5
44,25
80,5
27.75
94,1
1/-
33,7
13,375
71,3
54
88,0
74,25 87,9 94,2
85,4
221.016
84,4
21,25
91,4
44,00 80,0 27,50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
‘
88,0
72,75
86,1
94,8
85,8
207.516
79,2 20,45
88,0
43,25 78,6
27,25,
92,4
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
88,0
74,25 87,9 92,9
83,9
197.516
75,3
19,40
83,4
41,50
75,5 26,25
89,0
-110,875
30,5
12,25
65,3
54
88,0
73,50
87,0 91,6
81,7 200.51-
76,5
18,75
80,6
40,00
72,7
25,75
87,3
-110,625
29,8
12,00
64,0
54
88,0
69,50
82,2 91,0 81,9
209.516
79,9
18,65
80,2
38,75 70,5
24,75
83,9
-111
30,9
13,425
71,6
54
88,0
68,50
81,1
91,0
83,7
210.11/-
80,4
18,60
80,0
37,00 67,3 24,00
81,4
-110,5
29,5
13,00
69,3
53,50
87,2
64
75,6
91,6 83.6
205.516
78,4
18,90
81,3
34,25
62,3
23,75
80,5
-110 125
28,4
13,475
71,9
51,75 84,3
64
75,6
91,0

,
82,0
188.916
72,0
18,45
79,4 32,50
59,1
22,50
76,3
-19,625
27,0
13,30
70,9
48,50
79,0
66
78,1
90,3
80,5
182-16
69,5
17,50
75,3
31,25 62,3
23,00
78,0
-18,125
22,8
12.50
66,7
41,75
68,0
66,50
78,7
88,4
78,8
178.18/6
68,3
17,25
74,2 31,25
56,8
21,25
72,0
-18
22,5
12,075
64,4
36,75
59,9
60,75 71,8
87,1
78,8
174.13/-
66,7
17,15
73,8
2,50
53,6
19,25
65,3
-17,375
20,7
11,675
62,3
35 57,0
60,50
71,6 84,5
76,9 174.41-
66,5
15,45
66,4
28,50
51,8
17,75
60,2
-18
22,5
•

11,40
60,8
35
57,0
58,25
68,9
75,2
167.15/-
64,1
14,155
60,95
,
-17,75
21,8
10,50
56,0 35
57,0
63,50
6

‘75,16
161.1216
61,7
.
-/7,5625
21,2
10,50
56,0 35
57,0
de huidige officieele noteeringswijze (Jan. 1928); vanaf 16Dec.1929 7415 K.G. Hongaarsche.i)=’Malting vôor de invoering van de huidige 0111e. noteeringswijze (jan. 1928).
4)
Jaar- en maandgemiddelden afgerond op
1J
pence.
5)
7 Maart.
6)
6 Maart.

‘

1
256

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

12 Maart1930

COPRA.
De markt was in de afgeloopen week aanvankelijk flauw.
Er werden tamelijk groote zaken met consumenten afge-
sloten. liet Oosten gaf regelmatig af.
Tegen het slot was er iets meer dekkingsvraag te bemer-
ken, doch de hoogere prijzen werden door de olieslagers in
het geheel niet gevolgd.
De markt sluit voor Ned.-Ind. fms., vrijwel alle termij-
nen, op
f
25.—.
Marseille was eveneans tamelijk fluctueerend. Ook daar
was tegen het einde der week moer dekkingsvraag.
De slotnoteeringen voor N.-I. Mixed Nopad zijn:
dichtbijstoomend
f
237/
s
; verdere termijnen
f
23%.

STEENKOLEN.

Van alle markten worden nu lagere prijzen gemeld. Er
werken verschillende oorzaken samen om de vraag gering
te maken. In de eerste plaats is er de slappe winter ge-
weest en secundo is er het feit, dat meer dan 2 millioen
tons d.w. aan tonnage opligt, waardoor minder gevaren
wordt en overeenkomstig minder kolen worden verbruikt.
Verder is er slapte in ongeveer alle bedrijven, wat ook van
invloed is op het kolenverbruik, altemaal factoren, die
enkele maanden geleden misschien wel niemand voorzien
heeft.
De onderstaand voor Westfaalsche kolen genoemde prij-
zen zijn nominaal. Er wordt bericht, dat verdere verlagin-
gen overwogen worden.
De prijzen zijn:
Northumberland Ongezeefde ………….
f
10.50
Durham Ongezeefde ………………… ..11.-
Carcliff 213 large 113 smalis …………,, 13.-
Schotsche Gezeefde (Prime Lothians) ….., 11.25
Yorkshire gewasschen Singles …………10.75
Westfaalsche Vetförder ……………….12.75
Vlamstukken 1 …………,, 13.75
Smeenootjes ……………,, 13.25
Gasvlamförder ……………12.50
Gietcokes

……………….16.50
E[ollandsche Eierbriketten …………… ..15-50
alles per ton van 1000 KG. franco station Rotterdam/Am.
sterdam.
Ongezeefde bunkerkoleu f.o.b. Rotterdam/Amsterdam

f
11.50. Markt onzeker. 11 Maart 1930.

IJZER.
Als nieuws van de Continentale ruwijzermarkt verdient
in de eerste plaats vermelding dc ontbinding van het West-
Europeesche Gieterij.ijzerkartel, als gevolg waarvan een
zeer onregelmatige prijssituatie met betrekking tot de
exportmarkt voor Lux 3 ontstaan is. De stemming is
overigens onveranderd kalm. De Fransche markt is in het
algemeen nog vast gestemd. De Clevelandmarkt wordt ge-
kenmerkt door een steeds grootcr wordende lusteloosheici,
tengevolge waarvan de voorraden bij de hoogovens toe-
nemen.
De staalmarkt vertoont vrijwel hetzelfde beeld als 14
dagen geleden: slechts weinig zaken komen tot stand, daar
verbruikers hun afwachtende houding niet laten varen.

VRACHTENMARKT.

Graan van Noora-Amerika.
Tengevolge van het gebrek
aan kooplust is de vraag naar scheepsruimte veer zeer ge-
ring geweest en liepen de vrachten nog verder terug. Na
de afsluiting van een boot van 33.000 qtrs. per 10120 Maart
van St. John N.B. naar de Micidellandsche Zee (niet Ooste-
lijk van West-Italië) op basis van $ 0.11, optie Adriatische
Zee $ 0.13, zijn nog twee booten afgesloten van New-York
naar de Middellandsche Zee op basis van $ 0.10 met de optie
St. John laden tegen $ 0.10% per midden Maart.
Van de Goifhavens werden de zaken hervat door de af-
sluiting van 35.000 qtrs. boot, per 15125 Maart naar be-
paalde havens U.K. tegen 21- per qtr., met de optie Ant-
werpen of Rotterdam tegen 119.
Van Montreal houden bevrachters zich nog steeds terug,
niettegenstaande scheepsruimte per e.o.w. verkrijgbaar is
op basis van $ 0.10% naar Antwerpen of Rotterdam.
Van de Noord-Pacific is iets meer vraag en aangezien speciaal Maart ruimte schaarsch is, zijn de vrachten iets opgeloopon. Twee booten van 7000 ton per eind Maart/
begin April en begin April, werden afgesloten tegen 201-
van Puget Sound of Portland naar U.K./Continent. Verdere
zaken worden in uitzicht gesteld van Vancouver per Maart
of begin April naar Griekenland tegen 2113 en naar Por-
tugal voor Maart en April, beide tegen 201..

Van de
La Plata
rivier is de afgeloopen week al bijzon-
der rustig geweest. De vraag was al heel slecht en de
vrachtcijfers zijn dan ook niet verbeterd. Afsluitingen be-paalden zich in hoofdzaak tot Maart-verscheping en werd
van de Bovenrivier naar UK/Continent 111. tot 11/3 ge-
accepteerd, met een reductie van 6 d. naar Antwerpen of
Rotterdam en in sommige gevallen ook naar Amsterdam.
De meeste tonnage werd van Bahia Blauca gesloten, van-
waar de lage vracht van 916 naar Antwerpen of Rotterdam
geaccepteerd is.
,Suiker van West-Indië.
Een aanzienlijk grootere vraag valt waar te nemen; deze heeft evenwel geen vergrooting
tengevolge van het aantal orders voor de eerstvolgende
maanden, die zeer gewaardeerd zou zijn geworden, doch moet toegeschreven worden aan het feit, dat bevrachters
bereid zijn te bevrachten tot en met September aflading.
Van San-Domingo werd een €000 tonner per begin April
naar U.K./Continent afgesloten togen 13/-, terwijl voor een 7000 tonner van Cuba per eind Maart/begin April hetzelfde
vrachtcij Ier geaccepteerd. werd. Voor . latere verscheping
zijn de vrachten iets beter; . 1316 wordt aangeboden van
San Doiningo voor 6000 tons per.begiu Mei, met de optie
Cuba laden tegen 1413. Een groote boot (8500 tons, 5 pCt.)
werd afgesloten per 1120 Juni van Cuba naar U.K./Conti-
nent tegen 1413 naar één en 1513 naar twee loshaveos, met
cle optie Marseille tegen 15/9; deze afsluiting is ook de
basis waarop voor verdere ladingen van April tot Septem-
ber tonnage kan worden opgenomen.
Salpeter van Chili.
Voor de eenige definitieve order voor
tramp.tonnage (per Maart naar Alexandrië) hebben be-
vrachters een vrij veel hoogere vracht moeten inwilligen
(nl. 2216 voor een 7000 tonner met 31 Maart cancelling), dan zij in uitzicht gesteld hadden.
Voor lijnruimte was eenige vraag; circa 12.000 tons werd
geboekt voor Maart-verseheping naar Borc1eaux/Antverpen
range, Havre/Hamburg en 1-lamburg direct tegen 13/6 minus
commissie. Niettegenstaande deze afsluitingen is evenwel
nog vrij veel Maartruimte beschikbaar, doch tot dusver
wordt niet meer lading aangeboden.
Burma.
Bevrachters toonden matige belangstelling voor
April-tonnage. Voor een 9000 tonner per 10125 April naar
Nederland direct werd 171- betaald. Verder zijn bevrachters
in de markt voor 617000 tons per 2de helft April naar Neder-
land direct tegen 1716 en 181- naar Antwerpen/ilamburg
range, doch tot dusver slaagden bevrachters er niet in
tussehendekkers, zooals verlangd wordt, tegen die cijfers
te vinden.
Donau en Zwarte Zee.
Van den Donau is geen verbete-
ring. De eenige afsluiting van de afgeloopen week betr. een 4200 tons stoomschip per begin Maart op basis van
12/9 Antwerpen of Rotterdam, 1313 Antwerpen/Hamburg
range/U.K. en 1613 één, 1619 twee en 1713 drie havens in
Denemarken.
De Zwarte Zee is ook flauw, een boot van 6800 ton, per 1/15 Maart werd bevracht van Constanza naar Antwerpen
of 1-lamburg range tegen 11/6, optie Siluna laden 12/-. Drie
ertsiadingen werden bevracht naar het Continent, twee van
Poti tegen 111- met de optie Nicolaeff tegen 019 en een van
Poti naar Baltimore tegen $ 3.50. Van Mariupol werd een
lading pek in bulk gedaan naar Cette tegen 916.
Middcllandsche Zee.
Deze markt blijft buitengewoon flauw.
De vraag naar ertsruimte is zeer gering, omdat Duitsch-
land nagenoeg heeft opgehouden te koopen. Voor groote
booten is het moeilijk ladingen te krijgen. Slechts eenige
afsluitingen werden gedaan, o.a.: Melilla/IJmuiclen 51-,
Duinkerken, Glasgow 613, La Calera/Rotterdam 5/6, Port
Breira/Jarrow 6/-, Benisaf/Ardrossan 6/6 en Huelva/
Calais 813.
In fosfaat werd niets gedaan, doch wordt voor handige
booten van Sfax genoteerd: naar HuIl 819, Birkenhead
813, Cork 9/3 en Rouaan 6/6.
Noord-Spanje.
Ook deze markt blijft zeer flauw, slechts
één afsluiting is gedaan, nl. Bilbao/Grangemouth 5/3, ter-wijl voor Ijmuiden 419, Middlsbro 61- en Tyne-Dock 519
genoteerd wordt.
Kolen van U.K.
Hoofdzakelijk tengevolge van het opleg-
gen van meer en meer schepen, is de toon iets vaster. Het is
evenwel jammer, dat de vraag niet vergroot is, want nu is
er nog altijd voldoende tonnage om aan de vraag te vol-
doen. Zuid-Amerika is nog altijd de meest vaste markt,
tengevolge van de slechte La Platamarkt. Afgesloten werd:
Van Zuid-Wales naar Rouaan 41-, Lissabon 616, Genua
713, Piraeus 717
1
/2, Alexandrië 7/9, Las Palmas 713, St. Vin-
cent 7/3, Rio 14/6, Burma
16/.
en van de Oostkust: naar
Landskrona
514%,
Kalmar 5/3, Gothenburg 419, Kopenhagen
419, Hamburg 314%, Ghent 2/3, Rouaan 3/6, Gibraltar 519,
Civita Vecchia 713, Alexandrië 813 en St. Vincent 713.