Jrg. 1, editie 22

1916_0022 Download [1,96 mb]

31 MEI 1916

E.conomtsch-Statistische.

Berichten.

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

SECRETARIS VAN MEDEWERKERS: Mr. H. G. KRONENBÊRG
1E JAARGANG

WOENSDAG 31 MEI 1916

îo. 22

INHOUD
BIz.

GRONDCREDIET
IN

NEDERLAND
……………………
325
De gemeenten en de levensmiddelenvoorziening
……..
326
Duitsche willekeur ten opzichte der Nederlandsche
scheepvaart

………………………………
327
Een moeilijkheid voor de vaste scheidsgerechten
……..
32S
Beschikbaarstelling van goedkéope tabak voor Nederland
329
De

Duitsche

wisselhandel

………………………
329 Japan

oorlogstijd

………………………….
329
Het Dortmund-Eemskanaal in den oorlog
…………
330
REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED
………….
330
MAANDCIJFERS:
Emissies

Mei

1916

……………………..
330
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
……………….
331-339
Geldkoersen.
.

Effectenbeurzen.
Wisselkoersen. Goederenhandel.
Bankstaten..

Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelin gen den ihoud betreffende
gelieve men te zenden aan den Secretaris van mede-
werkers, adres: Geldersche Kade
21 b,
Rotterdam;
verslagen, overzichten en verdere gegevens voor de
afdeeling ,,Stalistielc en Overzichten” aan Nico J.

Polak, Dier gaardelaan
45 b,
Rotterdam, tel. No.
1425.

Abonnemenisprijs franco p. p. in Nederland
f
10,—,

buitenland en koloniën f
12,—
per jaar. Losse

nummers
25
cents.

Advertentiën f
0,35
per regel. Plaatsing bij abonne-
ment votgens tarief.

Mededeelin gen betreffende abonnementen en adver-
tentiën richte men tot Nijgh & vanDit mar’s Uitgevers
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

30 MEI 1916

De verruiming van de geidmarkt bleef ook deze be-
riclitsweek aanhouden. Particulier disconto daalde ge-

leidelijk van
2114
pOt. tot 1/
4
pOt. en de prolongatierente

liep van 2/
4
pOt. terug tot
21/4
pCt. De terughouding

op de prolongatiemarkt, welke dateerde uit de onrus-

tige dagen van einde Maart, begint langzamerhand

weder te verdwijnen. Er komen meerdere geidgevers in

de markt; de ruimte wordt echter eerder in de hand

gewerkt door de stilte op de effectenmarkt en het ont-

breken van nieuwe speculatieve engagementen, zoodat

meer gebrek aan vraag dan overvloed van aanbod de

daling veroorzaakt.

De reeds meermalen besproken Skandinavische

koers kon ook deze week weder belangrijk daleff en

sloot op circa 72.20. De overige koersen zeer
•
stationair

niet uitzondering van de Duitsche, welke sterk terug

liep.

Het prospectus voor de nieuwe 5 pOt. leening van

Nederlandsch-Indië is verschenen.. Voor Nederland is

.f
50.000.000,— gereserveerd tot een koers van in-

schrijving van 99
1
/2
pOt., voor Indië
f30.000.000,-

tegen een koers van 101
1
/
4
pOt., zijnde de Neder-
landsche prijs van uitgifte, hrleid in verband met

den T. T. koers.

Van de diensten van een consortium is blijkbaar

door de regeering geen gebruik gemaakt: zij heeft zich

echter het guichet en daarmede den steun verzekerd

van de Indische en van de Nederlandschebanken en

bankiers, welke de vorige leening gegarandeerd

hebben.

Men mag van het welslagen dezer emissie goede

verwachtingen hebben, zoowel wegens het geboden

rendement als ook om de moreele verplichting, die.

elkeen in moederland en kolonie zal gevoelen om tot

het succes der leening bij te dragen. –

GRONDCREDIET IN NEDERLAND.

Het verslag eenige weken geleden door de Directie
der Nederlandsche Hypotheekbank te Veendam over
het 25e boekjaar der bank uitgebracht, bevat naast
den gewonen inhoud een drietal schetsen op het ge-
bied van het gronderediet, die aan het verslag eene
bijzondere beteëkenis geven.
De eerste schets doet enkele grepen uit de geschie-

denis. Een kind van den nood, het grondcrediet. Po-
gingen, na den 7-jarigen oorlog, het onroerend goed
,,coursable” te maken, leidden in Piuisen tot de op-richting der bekende Landschaften, coöperatief ge-

dacht, gegrond op solidaire aansprakelijkheid. Edoch,.

‘
als steeds in het credietwezen ,,naar mate de nood
wijkt, voorspoed en vooruitgang zi.ch doen bespeuren,
treedt de behoefte aan vrijheid en zelfstandigheid
naar voren”. De solidaire aansprakélijkheid kwam op
den achtergrond, de pandbrief kreeg allengs zijn mo-
der.nen vorm, onopzegbaar, op langen termijn gelijk
‘het verleende crediet.
Naast dezen dikwijls beschreven ontwikkelingsgang
stelt de schrijver gegevens betreffende ons eigen land,
merkwaardige, tot dusver onbekende gegevens ont-
leend aan tal van bronnen. Nauw verband ook hier te
lande tusschen grondcrediet en tijden van ongunst
‘voor het grondbezit. Na jaren van ongekende prijzen
in en na den Napoleontischen tijd brachten 1819 en vol-
gende jaren. èen ernstige landbouwcrisis. Vaste goede-
ren werden tot spotprijzen verkocht, de noodzakelijk-
heid van een goed geregeld landelijk .credietwezen

trad op den vobrgrond. Goldberg, van viens hand het
Economisch-Historisch Jaarboek ons vobi kort een be-
langrijke nota over de Nederlandsche textielindustrie
bracht, was ook hier de man en met hem koning Wil-
lem T, wiens beteekenis voor het economisch leven van
ons land door dei toenemende bestudeering van de
merkwaardige eerste decenniën na de restauratie ten
leste in een’-bèter licht begint te komen. Vooral voor
Groningen geeft de schets uitvoerige mededeelingen.

326

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31 Mei 1916

Een maatschappij naar ,,Landschaft”-model kwam tot
stand, credieten tot een half millioen schijnen te zijn

verleend. Gaandeweg bleek evenwel de opzet niet aan

onze Nederlandsche toestanden aan te passen.

De hypotheekbank in den vorm, waarin wij haar
kennen, dateert uit den aanvang der zestiger jaren.
Vooraf ging een periode, waarin tal van plannen naar

voren kwamen, plannen, waarin de bekende Bachiene

een belangrijk deel had. De aanvang was niet gelukkig.
Twee der vier baüken, welke tot oprichting geraakten,

zijn spoedig geliquideerd. Een, de Nederlandsche Hypo-

theekbank, die vrijwel geheel in Oostenrijk-Hongarije

werkte, zelfs op geruchtmakende wijze. De twee an-
dere banken daarentegen, de Nationale en de Rotter-

damsche, hebben• hun bedrijf regelmatig zien op-

groeien en zijn de grootste gebleven. Omtrent dé ont-

wikkeling, die het
bedrijf
sedert genomen heeft, wor-

den vervolgens tal van gegevens verstrekt, toegelicht

door graphieken.

De tweede schets schildert de economische beteeke-
nis van het grondcrediet, eerst voor den landbouw, dan

voor den huizenbouw. De tijd, dat de hypotheekbanken
in hoofdzaak landbouwcrediet gaven, is voorbij. Steeds

meer treedt op den voorgrond het crediet op stede-

lijke onderpanden, waar de hypotheekbank thans het
terrein in de eerste plaats deelt met levensverzeke-
ringsmaatschappijen en andere lichamen van derge-

lijken aard. Teleurstellingen zijn op dit gebied niet

uitgebleven. De taxaties, steeds de zwakke stee, zijn
hier moeilijker nog dan elders, ongezonde prikkeling

der bouwnijverheid, overmatige stijging van prijzen de

te vreezen gevolgen.

In mindere mate dan de schrijver wel zou wenschen,
heeft de hypotheekbank een sociale taak kunnen ver-
richten. Orediet op arbeiderswoningen heeft gevaren
en schaduwzijden, die de banken huiverig doen zijn,.
Gelukkig is het staatscrediet, dat in den vorm van
voorschotten ter bevordering der volkshuisvesting
meer kan doen dan ooit van het particuliere hypotheek-

crediet te wachten ware, hier een te prijzen aanvulling gebleken. Naar den stand van 15 September 1915 wa-

ren zoodanige voorschotten tot een totaal van ruim

44 millioen toegestaan.

Een afwerende houding is ook waar te nemen ten
opzichte van tal van erfpachtsvormen, hiet name

waar deze wortelen in gemeentelijke ,sociale grondpo-

litiek. Is den hypotheekbanken hiervan een ernstig
veiwijt te maken? ,,Degenen, die op dit gebied stelsels van grondcrediet voorstaan, welke b.v. aan gemeente-
besturen eigenlijk alle recht in handen willen laten,

zullen zich niet moeten verwonderen, wanneer hypo-

theekhanken het niet met de verantwoordelijkheid
voor de toevertrouwde gelden weten overeen te bren-
gen,.om het grondcrediet op dit recht te doen steunen,
wanneer dit althans niet een karakter aanneemt, dat
met dat vah eigendom niet veel verschilt.”

In de derde plaats bespreken de schetsen de hypo-
theekbank als pandbrieven-instituut. Welke eischen
van deugdelijkheid moeten aan de hypotheekbanken,
aan vier goede zorgen welhaast een half milliard van
het nationale vermogen is toevertrouwd, worden ge-
steld? Alleen eerste hypotheken tot een matig percen-
tage van betrouwbare, met waarborgen omkieede taxa-
ties, deugdelijk onderzoek van aanvragen, geregelde
inspectie en herschattingen der perceelen, publicatie

in het jaarverslag van den uitslag van executies, dit
alles kan en wordt meer en meer statutair vastgelegd.
Toch mag de vraag worden gesteld, of de wetgever,
die elders het gronderediet binnen den kring zijner
hemoeiing getrokken heeft, zich wel van alle règeling
behoort te blijven onthouden. De schrijver beantwoordt
deze vraag bevestigend, doch meent dat het voldoende
is, indien de wet er zich toe beperkt, verplicht te stel-
len wat thans reeds door de goede hypotheekbanken
geschiedt. Hoofdzaak blijft steeds zaakkundig en
nauwgezet beleid, waartoe geen wetsbepaling kan
dwingen. Trouwens veel in de goede richting is reeds

bereikt door de werkzaamheid der Rijkspostspaarbank,

die als een der voornaamste afneemsters van pand-

brieven haar voorwaarden stelt.

Ten slotte wordt uitvoerig ingegaan op de vraag,
welke politiek de hypotheekbank te voeren heeft tegen-

over het algemeene koersdalingsverschijnsel, dat ook
de 34 en 4 pOt. pandbrieven in zoo hooge mate ge-
troffen heeft. De band tusschen pandbrief en hypo-

theek is in den loop der tijden geheel te loor gegaan.

Zelfs is de uitloting, waarbij althans tusschen den
looptijd van beiden nog eenig verband werd gelegd, bij,

de hypotheekbanken van jongeren datum onbekend.

Gevolg is, dat, terwijl de hoofdsom der hypotheek
steeds haar volle waarde blijft behouden, de pandbrief,

waarvoor geen verplichting tot uitloting bestaat – .of

hier juridisch nog eenige twijfel mag heerschen, zij
daargelaten – van de hoofdsom is losgemaakt. De

inkooppolitiek, die als steun aan den pandbriefkoeis

de uitloting vervangen heeft, heeft aan de hypotheek-
bank een ander karakter dan enkel tusschenpersoon
gegeven en de vraag mag gesteld worden, of de met

dien inkoop gemaakte winsten ten ‘koste van de hoofd-
som van den pandbrief wel geheel juist zijn. De hypo-
theekbanken, voor hun bedrijf in de eerste plaats af-

‘hankelijk van de welgezindheid der pandbriefnemers,

geven blijk, het belang van het vraagstuk in te
zien. Verschillende maatregelen als
geleidelijke
om-

zetting in een hooger rentetype, terugkeer tot een stel-

sel van uitloting pari zijn er de
bewijzen
van. In de

schetsen wordt voorgestaan een krachtige inkooppoli-

tiek tegen koersen ongeveer gelijk aan die van ver-
koop. De bank gaat hiermede stellig Vrij uit. De vraag

rijst evenwel, of deze politiek, die ten slotte het risico
van het algemeene koersverloop geheel op den beleg-

ger afwentelt, ook niet haar
schaduwzijden
heeft, scha-
duwzijden, aan een stelsel van uitloting niet in die
mate eigen.

Wij moeten ons in het weergeven van den zoo

belangwekkenden inhoud der schetsen beperken. Ook

zonder de in het verslag gegeven
aanwijzing
is het
niet moeilijk, de hand van dr. Bos erin te herkennen.

Zijn voornemen, de verzamelde stof om te werken
tot een standaardwerk over het Nederlandsch grond-

crediet, heeft
hij
helaas niet mogen volvoeren. Des
te dankbaarder mogen wij zijn, dat hij ons het bijeen-

gebrachte materiaal niet heeft willen onthouden en

het in dezen vorm,
verrijkt
met een uiteenzetting

van zijn denkbeelden over, enkele voorname vraag-
stukken, die het grondcrediet thans doet rijzen, toe-
gankelijk heeft gemaakt.

Midden in het volle leven stond Bos, het bedrijfs-

zoo goed als het sociale leven. Wat zijn wetenschap-
pelijke belangstelling., hem te schrijven noopte draagt

hiervan den stempel.
B?’U

DE GEMEENTEN EN DE LEVENSMIDDELEN-

VOORZIENING.

Een der moeilijkste en meest urgente problemen
van het heden is dat der levensmiddelenvoorziening
en het vraagstuk, dat anders tot evenveel oplossingen
aanleiding zoude geven als er politieke partijen zijn,
wordt thans van uit éen gezichtshoek gezien: den
drang der omstandigheden.

Het stuk, dat als Memorie van Toelichting het wets-
ontwerp tot beschikbaarstelling van een buitengewoon
erediet van
f
20 millioen begeleidt, is een dier vele
documenten, die voor den geschiedschrjver van straks
van groote beteekenis kunnen zijn. Maar evenzeer is dit
het geval met het adres, dezer dagen door de besturen
der drie grootste gemeenten van ons land naar aan-
leiding van genoemd ontwerp tot den Minister van
landbouw, nijverheid en handel gericht. Het geldt hier
tweeërlei.
Eenerzijds
wordt in het ontwerp den ge-
meenten een omvangrijker’ taak toegedacht dan deze
voor de zaak zelve wenscheljk achten, anderzijds heb-
ben zij bezwaar tegen een verdeeling der uit de levens-

31 Mei 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

327

middelenvoorziening voortvloeiende kosten op den

voet, waarop dit in het ontwerp wordt voorgesteld.

Wat het eerste punt betreft, wordt in bedoeld adres
de stelling uitgesproken, dat bij den aankoop der le-

vensmiddelen de voornaamste zorg zal moeten rusten
bij de gemeenten, welke zelf met de onderscheidene
organisaties van producenten zullen moeten onderhan-

delen, terwijl de taak van het Rijk zich zal moeten

bepalen tot bemiddelend optreden tusschen de organi-
saties en de gemeenten, wanneer zulks noodig is en

door de gemeenten wordt gewenscht. Tegen deze stel-
ling komt het adres der gemeenten op en naar onze mee-

ning terecht. Want het gevaar is groot, dat het resul-

taat, door het ingrijpen van overheidswege in de le-

vensmiddelenvoorziening beoogd, wordt te niet ge-
daan, wanneer het door de Regeering gevolgde systeem

wordt gevolgd. Wat de Overheid met haar ingrijpen
beoogt is te voorkomen, dat door vrije concurrentie de
beperkte productie slechts in handen komt van enkele
koopkrachtigen, met uitsluiting van een groot aantal,

die tegen deze concurrentie onmachtig zijn. Wordt dit
oogmerk bereikt, indien instede van de individueele koopers de gemeenten als koopers op de markt ver-
schijnen? Dit valt te betwijfelen. Want ook van de
gemeenten zal de betrekkelijke koopkracht onderling
zeer verschillen en het is geenszins met mathemati-

sche zekerheid te zeggen, hoedanig in dit geval het
effect op de prijzen zal verschillen van dat, hetwelk
wordt bereikt, indien in plaats de gemeenten de indi-
viduen als koopers optreden. Het is wel eigenaardig,
dat de gemeenten zelf een beperking harer bevoegd-
heid in deze verlangen, doch waar uitsluiting der con-
currentie doel is, is het voorzeker wenschelijk, dat

deze dan ook zoo volkomen mogelijk geschiedt. Dit
is slechts mogelijk, indien éen centraal lichaam, de
Rijksregeering, zelf en alleen de aankoopen ter hand
neemt. En dit klemt te meer omdat elke gemeente, die
op zichzelf als koopster optreedt, slechts haar eigen
behoeften kent en geen rekening kan houden met den
omvang der behoeften van andere gemeenten. Alleen
de centrale regeering heeft het overzicht over behoefte

en voorraad en alleen als de Regeering zelf als koop-
ster optreedt, speelt de prijsopdrijvende invloed der

ongelijke koopkracht bij de vaststelling der pnjzen
geen ro]. In deze gansche materie ware het raadzaam,
den blik te richten naar Duitschiand, waar een onder-
vinding van bijna twee jaren tot een krachtige centra-
lisatie heeft gevoerd, welke met de vestiging van het

,,Kriegsernihrungsamt” haar beslag heeft gekregen.
Ter zake van de prijzen, waartegen de verschillende
producten ter beschikking van de verbruikers wor-
den gesteld, worden de gemeenten vrijgelaten. Het
adres stemt met de zienswijze der regeering in deze
in, doch niet onverdeeld. Weliswaar is het wensche-
lijk, dat de verschillende gemeenten bij de prijsbepa-
ling rekening kunnen houden met de van gemeente
tot gemeente verschillende factoren, zooals het wel-
standspeil der bevolking, doch anderzijds staan de
verschillende gemeenten niet geisoleerd naast elkan-
der en is het gevaar groot, dat wanneer in de eene
gemeente hoogere prijzen zijn gesteld dan in de
andere, door in- en uitvoer een nivelleering der prij-
zen zal ontstaan, die alleen op haar plaats ware, in-
dien
werkelijke behoefte de oorzaak dezer prijsverschil-
len ware geweest. Ter zake van de prjsbepaling wen-
schen de gemeenten wel vrijheid, doch onder goedkeu-
ring van het hooger gezag. Of en hoe met deze nadere
goedkeuring de moeilijkheid, waarvan hier sprake is,
kan worden opgelost, dient te worden afgewacht.

DUITSCHE WILLEKEUR TEN OPZICHTE DE1

NEDERLANDSCHE SCHEEPVAART.

De totale débacle van het internationale recht is
wel een der meest voelbare verschijnselen, die deze
oorlog voor de neutraal gebleven landen met zich
bracht. Neutraliteit wordt blijkbaar als een ondeugd

beschouwd, ook voor die landen, welke geheel buiten

het conflict staan. Zij worden door de oorlogvoeren-

den wederzijds behandeld als bondgenooten der tegen-
partij, hun scheepvaart wordt aan banden gelegd, in-
en uitvoer gecontroleerd en beperkt.

Eenige weken geleden werd in dit blad reeds op sommige willekeurige maatregelen van Engelsche

zijde gewezen. Wat ons echter van Duitsche zijde

wordt aangedaan, is naar onze meening veel ernsti-
ger, daar, behalve de materieele schade, ook mek-

schenlevens in gevaar worden gebracht. Een tweetal

marquante gevallen, ook in de dagbladen aan de kaak
gesteld, worde hier onder de aandacht gebracht.

In de eerste plaats het gebeurde met het stoom-

schip ,,Berkelstroom” der Hollandsche Stoomboot-

Maatschappij. Op 24 April j.l. ontmoette dit schip
op zijn reis naar Londen een Duitsche onderzeeboot, die terstond met scherp begon te schieten en gelastte
de scheepspapieren aan boord te brengen. Hoewel uit

de papieren bleek, dat in het geheel geen absolute con-
trabande aan boord was en slechts 80 tons voorwaar-
delijke, of veel minder dan de helft der totale lading
en dus zelfs geen schijn van recht aanwezig was tot

het opbrengen van het schip, besloot niettemin de
duikbootcommandant, het in den grond te boren, na

de bemanning 15 minuten gelegenheid te hebben ge-
geven, zich in veiligheid te brengen in twee open sloe-

pen en een kleine werkboot. Dat de bemanning hier-
door bij de dikke lucht en onstuimige zee, ver uit de kust, op een weinig bevaren route, aan groot levens-

gevaar werd blootgesteld, scheen den Duitschers niet

te deren.

Thans het tweede geval.
Men zal zich herinneren, dat op 25 Maart 1915 het
s.s. ,,Medea”, toebehoorende aan de Koninklijke Na-
derlandsche Stoomboot-Maatschappij, nabij Beachy
Head met een lading, uitsluitend bestaande uit 16,000
kisten sinaasappelen, van Spanje naar Londen onder-
weg, door den Duitschen onderzeeër ,,U. 28″ tot zin-

ken werd gebracht.

Het Prijsgereeht te Hamburg wees in de zitting van
13 Augustus 1915 de vordering der K. N. S. M. tot

vergoeding der schade toe. Overwogen werd daarbij,
dat geacht werd bewezen te zijn, dat de lading door
kleine vruchten-firma’s in Spanje naar fruitmake-
laars in Londen in consignatie was gezonden om al-
daar in veiling verkocht te worden en niet gesproken
kon worden van een vijandelijke bestemming der la-
ding. Deze en tevens het schip werden dus niet voor
inbeslagname vatbaar geacht. Het tot zinken brengen

was dus wederrechteljk geschied.

Het Duitsche Rijk ging reeds dezelfde iriaand in
hooger beroep bij het ,,Oberprisengericht” te Berlijn.

Voortdurend is de behandeling der beroepszaak echter
vertraagd, hoewel later aanhangig gemaakte zaken

reeds lang berecht waren. Eindelijk is nu het vonnis
in hooger beroep gevallen en de eisch tot schadever-
goeding in hoogste instantie afgewezen. Overwogen
werd nu, dat het er niets toe deed, welke de bestem-
ming der lading was op het oogenblik der prjsmaking,
resp. vernietiging, daar van de lading der ,,Medea”
wellicht later sinaasappelen in cautines of lazaretten terecht hadden kunnen komen, en derhalve ten dien-
ste der vijandelijke troepen hadden kunnen strekken.
Deze uitspraak, zoozeer in strijd met het rechtsge-
voel, was in de betrokken kringen niet verwacht. Waar
het ,,Prisengericht” te Hamburg, dat zeker niet als wel-
willend in zijn uitspraken bekend staat, de reederij in
het gelijk stelt, en thans de Duitsche Regeering, in
hooger beroep gegaan, door het ,,Oberprisengericht”
van vergoeding der schade wordt ontheven, daar vra-
gen wij ons af, waar toch de enkele tonnen schadever-
goeding bij de kolossale oorlogsuitgaven in het niet zin-
ken, of deze houding der Duitsche Regeering niet is

te qualificeeren als ,,Rücksichtlosigkeit” ten opzichte
van ons land. Vergeten wij hierbij niet, dat in den-
zelf den tijd belangrijke hoeveelheden sinaasappelen

328

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31 Mei 1916

naar Duitschland werden vervoerd, welke de Engel-

schen zonder bezwaar lieten passèeren 1

Wij willen hier de rechtskwestie, welke in de dag-
bladen in het licht is gesteld, niet besproken. Duide-
lijk is aangetoond, dat het recht hier aan de zijde der

reederij is.

Tot slot alleen nog dit. Nederland is slechts een klein

land, hetgeen schijnbaar voor Duitschiand wil zeggen,

dat men daarom op Nederlandsche belangen geen

,,Rticksicht” te nemen heeft. Helaas kunben wij niet met
den molenaar van Sans-Souci zeggen: ,,Il y a des juges

it
Berlin”. Het is voor de betrokkèn reederijen te ho-
pen, dat de Duitsche regeering alsnog aanleiding zal

vinden, de geleden schade te vergoeden, gehoor ge-

vende ôf aan een desbetréffend verzoek van de zijdé

der reeders èf aan een diplomatiek vertoog onzer Re-

geering; Dit zou een ,,beau geste” zijn en in hooge
mate voldoening en waardeering vinden bij het Neder-

hndsche volk . A.

EEN MOEILIJKHEID VOOR DE VASTE

SCHEIDSOERECHTEN.

In steeds meer takken van handel zien wij de vaste
scheidsgerechten hun intree doen: bij graan-, koffie-,

effecten-, olie-, bloembollen-, zuidvruchten- en suiker-
handel vinden wij ze in volle werking,
terwijl
de on-
langs te Rotterdam opgerichte Vereeniging voor den

Katoenhandel reeds terstond haar voornemen tot in-

richting eener arbitrale rechtspraak heeft geuit
Deze scheidsgerechten nu staan,
bij
de uitoefening

van hun taak, voor een niet onbelangrijke moeilijkheid.

Ik heb hierbij uitsluitend het oog op dien vorm van
het arbitraal beding, waarbij partijen bij het afsluiten

eener overeenkomst bepalen, dat alle ter zake daarvan
tusschen hen eventueel te rijzen geschillen zullen wor-
den beslecht door een vast scheidsgerecht. In een
koopcontract van graan wordt b.v. gestipuleerd: aan

u verkocht op de Conditiën van de Rotterdamsche
Graanbeurs. Deze conditiën schrijven o.m. voor, dat
alle geschillen door arbitrage zullen worden uitge-

maakt en regelen uitvoerig, hoe deze berechting door
een ,,Oommissie van Arbitrage” plaats heeft. Door tê
koopen of verkoopen op gemelde conditiën verbindt

men zich dus bij voorbaat om in mogelijke toekomstige
geschillen te doen beslissen door die commissie, met

uitsluiting van den gewonen rechter.
In geval van geschil zal de eischende partij de zaak voor het bij overeenkomst aangeduide scheidsgerecht
aanhangig maken. Wanneer nu tusschen partijen geen
verschil bestaat over het tot stand komen der koop-overeenkomst en het daarbij gestipuleerde arbitraal
beding, kan de zaak vlot verloopen en zonder bezwaar
door arbiters woiden uitgemaakt. Maar wanneer het
juist het bestaan der koopovereenkomst is, dat door de
tegenpartij betwist wordt, of wanneer het geldig tot
stand komen
v
an die overeenkomst om eenige reden in
twijfel moet worden getrokken, verschijnt een moei-
lijkheid ten tooneele, waarvan de groote beteekenis
ddoi arbiters zelf veelal wordt miskend.

Dat arbitérs bevoegd zijn om van het geschil kenniste

nemen en daarin te beslissen, met uitsluiting van den
door de wet bevoegd verklaarden rechter, is slechts het
gevolg van de tusschen partijen
gesloten overeenkomst.
Zoolang dus niet vaststaat, dat die overeenkomst in-
derdaad is tot stand gekomen, zoolang is niet het

scheidsgerecht bevoegd, doch deofficiëele rechterlijke macht. De bevoegdheid van arbiters is onafscheidelijk
aan de koopovereenkomst verbonden; men zou deze
laatste kunnén beschouwen als het zaadje, waaruit de
bloem der arbitrale competentie is voortgesproten.
Hieruit volgt dat, wanneer het bestaan der koopover-
eenkomst wordt betwist, arbiters niet bevoegd zijn om
hun eigen bevoegdheid te onderzoeken en daaromtrent te beslissen. Als hoedanig toch en met welke bevoegd-
heid zouden zij een dergelijk onderzoek kunnen, in-
stellen? Zoolang hun competentieniet vaststaat, kun-

‘nen zij van het geschil op geenerlei wijze kennis nemen.
Aldus is op 21 Februari 1913 door ons hoogste

rechtscollege uitgémaakt, terwijl. een geljkluidende
beslissing v66r en na dien door verschillende lagere
colleges is gegeven. .Een tegenovergestelde uitspraak

is mij niet bekend en ou m. i.’ ook met de logica in

strijd zijn.

De door mij bedoelde moeilijkheid voor de vaste

scheidsgerechten zal thans duidelijk zijn. Drie voor-

den van de voor arbiters gedagvaarde partij
zijn
vol-

doende om hen van den rechterstoel te rukken! ,,Ont-

ken de overeenkomst”…. en als door een toover-
spreuk is heel de arbitrale glorie verdwenen. – Het

spreekt van zelf dat deze woorden kunnen gebezigd

worden als zuivere chicane, doch ook volkomen te goe-

der trouw. Ook is het mogelijk – en dit vergroot de
moeilijkheid – dat de overeenkomst niet• uitdrukke-

lijk wordt ontkend, doch dat, aangezien er kwestie is

van dwaling of misverstand of juist één der inte-

greerende bestanddeelen der koopovereenkomst in

geschil is, in
twijfel
moet worden getrokken of zij

wel is tot stand gekomen. Geen overeenkomst, geen
arbitraal beding: het scheidsgerecht onbevoegd.

Onbevoegd, zoolang niet de gewone rechter het be-
staan der overeenkomst met arbitrale clausule heeft

vastgesteld. Is echter de eischende partij er in ge-

slaagd, voor den rechter het bewijs daarvan te leveren,

dan komt plotseling de arbitrale aureool weei de hoof-
den der schoidsmannen omstralen: hun bevoegdheid is

gebleken en geconstateerd, zij kunnen in hoogste in-

stantie uitspraak doen. Meer nog: stel arbiters heb-

ben, in strijd met de boven ontwikkelde theorie, niet-

temin hun bevoegdheid onderzocht, zich bevoegd be-

vonden en in het geschil beslist; de veroordeelde partij
eischt vernietiging van dit vonnis; de rechtbank legt
•
de wederpartij het bewijs op der door haar gestelde
overeenkomst met arbitraal .heding; deze levert dat
bewijs: het arbitraal vonnis zal dan niet worden ver-
nietigd,, doch blijken wel en wettig gewezen te zijn

door bevoegde arbiters, het zal van kracht zijn en
executabel.

Hieruit ziet men, dat de scheidsgerechten de voor
hen zoo ernstige belemmering in de praktijk veelal

kunnen wegnemen. Wanneer zij slechts dn zich
bevoegd verklaren, als de overeenkomst met arbitraal
beding is komen vast te staan door bewijsmiddelen, die
eventueel ook voor den rechter voldoende zullen zijn,
behoeven zij voor vernietiging van hun vonnis, in ge-val dit later wordt aangevochten, niet bevreesd te zijn:
de rechter zal hun bevoegdheid erkennen en hun von-
nis intact-laten. De vaste scheidsgerechten zijn m.i.
wel verplicht, langs dezen weg de moeilijkheid zooveel
mogelijk te ondervangen. Immers hun zoo nuttig ge-
bleken rechtspraak zou ernstig worden bedreigd, in-
dien iedere gedaagde het in zijn macht had om zich,
enkel en alleen dooi het uitspreken van bovenbedoelde tooverformule, aan hun berechting, althans voorloopig,
te onttrekken.

Tenslotte zij het
mij
vergund den omvang der hier
behandelde moeilijkhid toe te lichten met eenige cij-
fers, betreffende de arbitrages bij het Comité van
Graanhandelaren te Rotterdam. Van Mei 1912 tot Mei
1916 werden door de ,,Commissie van Arbitrage” be-
handeld en berecht 1000 geschillen, gerekend buiten
de zuivere qualiteits-arbitrages, waarbij geschillen
over •eenig rechtsiiunt zijn uitgesloten. In die 1000
arbitrages deed zich 42 maal de vraag der bevoegdheid•
voor, bijna steeds doordat de koopovereenkomst door
den gedaagde uitdrukkelijk werd ontkend, in enkele
gevallen doordat partijen verdeeld waren over een
punt, dat met het tot stand komen van die overeen-
komst ten nauwste verband hield. In die 42 gevallen hebben arbiters 22 maal na onderzoek beslist, dat de
gestèlde overeenkomst tusschen partijen geldig was tot

stand gekomen en dat dus arbiters bevoegd waren om
uitspraak te doen; 20 maal kon de overeenkomst niet
voldoende bewezen worden en verklaarden arbiters

31 Mei 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

329

zich onbevoegd om van de vordering kennis te nemen;

éénmaal werd een bevoegdverklaring door appèl-arbi-

ters vernietigd.
Dat de bevoegdheids-kwestie slechts in 4 pOt. van
de arbitrages is voorgekomen, kan tot gerustheid stem-

men. Dit betrekkelijk gunstige percentage zal echter

wel te danken zijn aan het feit, dat arbiters de theo-
retische moeilijkheid in de praktijk ter zijde hebben
gesteld. Intusschen behooren toch de contracteerende
partijen – en dit zal wel niet alleen voor den graan-

handel gelden – meer dan tot nu toe te bedenken, aan

welke
moeilijkheden
en gevaren zij zich bloot stellen,

door zich niet van stonde af aan het afdoend bewijs

der gesloten overeenkomst te verschaffen.
W.Ni

BESCHIKBAARSTELLING VAN GOEDKOOPE

TABAK VOOR NEDERLAND.

Een medewerker schrijft:

Voor de beschikbaarstelling van goedkoope tabak
voor Nederland is thans tusschen belanghebbenden

met medewerking der N. 0. T. een voorloopige rege-

ling getroffen.

Zooals bekend is, was het door de hooge prijzen,
door de buitenlandsche koopers voor binnengoed en
omblad besteed, voor vele Hollandsche fabrikanten
langzamerhand onmogelijk geworden, de goedkoopste
soorten van sigaren zonder verlies te fabriceeren. Men
meende, dat een prijsverhooging, wilde die afdoende
zijn, zoo belangrijk zou moeten zijn, dat daardoor het
debiet, juist van deze soorten, al te zeer zou te lijden
hebben, en men vreesde als gevolg daarvan toenemen-
de werkloosheid onder de sigarenmakors.

Bij de thans vastgestelde regeling is men uitge-

gaan van de grondgedachte, dat zij, die in het alge-
meen gesproken in de eerste plaats van de hooge prij-
zen profiteeren, d.w.z. de importeurs, zich een opoffe-
ring te getroosten hebben om den fabrikanten de be-
noodigde grondstoffen te leveren tot prijzen, welke

hun nog juist het fabriceeren van bovenbedoelde goed-
koope sigaren mogelijk maken.

1)c importeurs hebben zich thans te verbinden om
15 pOt. hunner aanvoeren ter dispositie te stellen
eener voor dat doel in het leven geroepen commissie;
maakt deze hiervan gebruik, m.a.w. acht zij de tabak
voor haar doel geschikt, dan worden deze 15 pOt. den
importeur vergoed tot de
volle
marktwaarde der tabak,
zoodat hierop door hem geen verlies geleden wordt.
Daar de distributiecommissie de tabak echter, zooals
boven aangeduid, ter beschikking der Hollandsche fa-
brikanten moet kunnen stellen op een
lagere
basis, zal
hierdoor een tekort ontstaan, hetwelk gedekt zal
worden uit een fonds, waartoe de gezamenlijke impor-
teurs, naar verhouding van hun aanvoeren, bij te dra-
gen hebben. Zij betalen daartoe voor alle partijen door
hen aan te voeren een ,,aanvoerrecht” van
f
3,— per
100 Kilo’s.
Intusschen zal het in de practijk wel daarop neer-
komen, dat de importeurs de kosten weer op de koo-
pers verhalen, zoodat zij zelf slechts indirect getroffen
worden, namelijk voor zoover deze conditie invloed
uitoefent op de door hen te behalen prijzen.

Ook aan deze regeling kleven dezelfde gebreken als
aan alle maatregelen, bestemd om op kunstmatige
wijze in te grijpen in den natuurlijken loop der om-
standigheden, welke in casu zou zijn dat de prijzen
der sigaren zich aanpasten aan die der grondstoffen.
Er is dan ook veel critiek daarop uitgeoefend, en zeker
niet altijd zonder grond.
Toch dient men bij de beoordeeling der zaak zich
ook eenigermate op het standpunt te stellen, dat de
buitengewone tijden, die wij thans beleven, soms ab-
normale maatregelen noodzakelijk maken, terwijl het volgens veler oordeel om verschillende redenen noo-

dig geworden was, hier op de eep of andere wijze in
te grijpen.
/j’,
J

DE DUITSCHE WISSELHANDEL.

Het vierde der verslagen, door de Directie der
Duitsche Rijksbank gedurende den oorlog uitgegeven,
draagt den titel ,,Reichsbank und Devisenhandel” en

is dan ook geheel gewijd aan de organisatie van dit
bedrijf, haar oorzaken en haar gevolgen. Veel nieuws
bevat het verslag niet; toch zijn er enkele gedeelten
wel waard om te vermelden.

De voor Duitschland ongunstige loop der wissel-

koersen wordt op de bekende gronden verklaard; daar-
naast worden de oorzaken aangegeven van de buiten-

gewoon scherpe daling der Rijksmark op het eind van

1915 en in het begin van het loopende jaar, welke da-ling tot het bekende ingrijpen van de overheid leidde.
,,Geleid door het streven, reeds gedurende den oor-
log de hand te leggen op de noodige grondstoffen, die
na het sluiten van den vrede noodig zouden zijn, –
zoo lezen wij in het verslag – hebben de Duitsche
handel en industrie
aanzienlijke
aankoopen in het bui-
tenland gedaan; het feit, dat beschikbaarstelling van
de tegenwaarden meestal onmiddellijk moest geschie-
den, kon niet zonder invloed blijven op den mark-

koers. Daarbij kwam nog de haussespeculatie in den
wisselhandel, die
bij
de gestadige beweging der koer-sen in voor Duitschland ongunstige richting een ver-lokkend zekere transactie scheen en zich daardoor in steeds ruimer kring verbreidde. Eindelijk ontstond er
groote vraag door de arbitrage, van welke zich, behalve
onze bondgenooten, ook en niet in de minste mate de
neutrale en vijandelijke landen bedienden om Duitseh-

lands vorderingen in het buitenland aan hun eigen
belangen dienstbaar te maken. De verstrekking van
buitenlandsche betaalmiddelen aan den wettigen in-
voerhandel werd daardoor ten zeerste
bemoeilijkt.
Dit
leidde er toe, dat ten slotte de importeurs, ten einde
hun behoeften in ieder geval te kunnen dekken, bij hun bank veel te hooge bedragen op het buitenland
aanvroegen of tegelijkertijd aan verschillende huizen
hun orders gaven, hetgeen natuurlijk tot een nog groo-tere, geheel ongemotiveerde stijging leidde.”
Over de regeling van den wisselhandel, zooals die
nu reeds vier maanden in werking is, wordt een bij-
zonderheid medegedeeld, waaruit wel
blijkt,
hoe zaak-
kundig de Devisenzentrale wordt beheerd en hoe men

iedere transactie in de hand tracht te werken, die tot verbetering van de wisselkoersen kan bijdragen. De
vorm, waarin de noteering wordt gepubliceerd, een
biedende en een latende prijs, is gekozen met het oog
op de effectenarbitrage, die, zooals het verslag op-
merkt, voor het in het leven roepen van saldi in het
buitenland juist onder de tegenwoordige omstandig-
heden van overgroot gewicht is. ,,De effectenarbitra-
geant – zoo gaat het verslag voort – die op grond
van de noteering van den dag zijn calculatie heeft ge-
maakt, moet er op kunnen rekenen, dat hij zijn pro-venu nog denzelfden dag bij een der tot den wissel-
handel toegelaten banken kan realiseeren, daar hij het
risico van rijzing of daling van den wisselkoers den
volgenden dag niet op zich kan nemen. Terwijl andere
na den niddag inkomende orders overeenkomstig de tusschen de geprivilegieerde banken getroffen rege-

ling eerst den volgenden dag worden uitgevoerd, heb-
ben deze banken besloten, de provenu’s van effecten-
verkoopen en couponincasso’s, die vaak aanzienlijke
bedragen vertegenwoordigen, ‘s namiddags nog tot den
geidkoers van denzelfden dag te koopen.” Eenigszins
breedvoerig wordt dan aangetoond, dat de dubbele no-
teering het risico der banken bij zulke namiddag-
aankoopen eenigermate beperkt.
rj ii

JAPAN IN OORLOGSTIJD.

Een der beste bronnen voor de kennis van Japans
economischen en financieelen toestand is het vanwege
het Ministerie van Financiën uitgegeven jaarboek,
waarvan thans het 15e, loopend over 1914, is ver-
schenen. Van graphieken en vergelijkende tabellen

330

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN .

31 Mei 1916

voorzien, levert het een zeer belangrijk studiemateriaal.

Het uitbreken van den oorlog tastte uiteraard
het economisch leven in Japan krachtig aan. Toch

was de economische en financieele toestand des lands

juist in die tijden verre van ongunstig. De schat-

kist bevatte een ruim overschot, zoodat er geen be-

hoefte was, zich door leening of door uitgifte van

schatkistwissels de noodige fondsen te verschaffen.

De geldcirculatie was reeds sinds het voorafgaande

jaar verminderd,
terwijl
de handelsbalans, aanmer-

kelijke verbetering had ondergaan. Uit hoofde van

dien krachtigen toestand, waarin het land zich bij

het uitbreken van den oorlog bevond, behoefden in

Japan geen buitengewone maatregelen te worden
genomen zooals oninwisselbaarverklaring van bank-

biljetten, verbod van uitvoer van goud en gouden

munt, afkondiging van een moratorium, uitgifte van

papiergeld van Staatswege. Zelfs ‘heeft de Bank van

Japan bij het uitbreken van den oorlog haar dis-

conto niet verhoogd.
Het eenige, wat de Regeering deed, was het stellen van een garantie op het gebied der zeeverzekering en

het beschikbaar stellen van een kapitaal van yen 8 mii-

lioen tot steun van de producenten van ruwe zijde
en andere artikelen, die door sterke prijsdaling en
bemoeilijkten verkoop werden gedrukt.

Uiteraard werden scheepvaart, buitenlandsche wis-

selkoersen’ en buiteniandsche handel door het uit-

breken van den oorlog sterk aangetast. Dit alles
blijkt zeer duidelijk uit de in het jaarboek voor-

komende statistieken, vooral uit die, welke den in-

en uitvoer betreffen. De in- en uitvoer bedroegen in

het jaar 1914 yen 1.186.837.186 of
12.9
0
1
0
minder dan

in 1913. Verdeelt men het jaar 1914 in twee perio-
den, resp. vôSr en nt het uitbreken van ‘den oorlog,.
dan ziet men in de eerste periode een uitvoer, welke
dien in de overeeukomstige periode van 1913 met

9.2
0
/0
overtreft, terwijl in de tweede periode de uit-

voer 29.5
0
/0
minder is dan die van de ôvereenkomstige

periode van het
–
vorige jaar. De invoer, welke in de

eerste periode van 1914 reeds 7.1
0
/0
minder was dan
in de overeenkomstige periode van 1913, verminderde
in de tweede periode zoodanig, dat dit verschil tot

37.6°/
o
klom.

Een bijzonder
verschijnsel
in het jaar 1914 was de

buitengewoon groote rijstoogst, die 14
0
1
0
meer bedroeg
dan die van normale jaren, tengevolge waarvan de

prijs van dit artikel van yen’ 22.80 in Januari 1913.
en yen 20.10 in Januari 1914 aan het einde van dat
jaar tot yen 11.60 is gedaald. In verband hiermede
werden in het Parleiiient maatregelen tot valorisatie

van het product besproken.
Vermelding verdient alsnog de monetaire toestand

van Japan in 1914. Hierbij bemerkt men merkwaardige
verschillen met andere landen. Terwijl bij de andere
centrale banken de jaarcijfers over 1914 een geheel
abnormaal aanzien hebben, is dit ten opzichte van
de Bank van Japan geenszins het geval. De bank-
biljettencirculatie aan het einde van 1914 is circa
yen 40.000.000,.minder dan die over 1913 (respect.
426.388.708 en 385.589.096) en hetzelfde is het geval met het opereerend kapitaal (yen 202.022.828 in 1913
en, yen 167.352.096 in 1914). Ook de muntcirculatie

toont einde 1914, vergeleken met einde 1913,. een
niet onbelangrijke vermindering aan (yen 179,308.905
in 1913 en yen 181.526.179 in 1914.

11
HET DORTMUND-EEMSKANAAL IN DEN

OORLOG.

Volgens eene mededeeling in ,,Glückauf” heeft het
verkeer op dezen voor Nederland uit een concurrentie-
oogpunt zoo belangrijken waterweg geweldig door den
oorlog geleden.
Na de opening in 1898 werd in 1903 het eerste mii-
ben tonnen bereikt, in 1907 het tweede, in 1910 het
derde.en in
1918
het vierde.

In 1915 was dit
cijfer
weer gedaald tot 1,42 mii-‘

lioen. Het ertsverkeer naar zee vertoonde in 1914 een

vermindering van 394.000 t. = 26,27 pOt. en in’19.)5.
van 422.000 t. = 38,17 pOt.

REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.

U i t v o er v e r b o d e n. Verboden is de uitvoer
van
traan
en
olijfotie.

Levertraan was reeds als geneesmiddel ten uitvoer

verboden; thans betreft het verbod alle traan.

Oli.jfolie was een der -weinige oliën, dit tot dusverre
nog vrij uitgevoerd konden worden. Met dit ‘verbod

zal vermoedelijk tevens beperkt worden de uitvoer van

in deze olie geconserveerde vischsoorten, als sardines
in blik, enz.

Voorts is verboden de uitvoer van
bier.
Tot ‘dusver

kon dit artikel vrij uitgevoerd worden, aangezien het,
evenals gist, jexiever en moutwijn, niet geacht werd

te vallen onder de verboden producten van granen.

De uitvoer van bier was in den laatsten tijd niet on-
belangrijk toegenomen en bedroeg over de eerste 4

maanden van het loopende jaar 48.840 H.L. tegen

slechts 28.260 H.L. over de overeenkomstige maanden
van 1914; tezelfdertijd vermindrde de invoer Mn

14.170 H.L. tot 2700 H.L.

‘Prijsopdrjving van aardappelen.

Aangezien gebleken is, dat voor binnenlandsch ver-

bruik bestemde partijen aardappelen door handelaren

worden opgekoëht en aan het verbruik onttrokken,
teneinde de
prijzen
dezer aardappelen op te drijven, is
door den Minister bekend gemaakt, dat partijejl aard-

appelen, die aldus worden opgehouden, onmj,dZljk in
beslag zullen worden genomen.
/ A’.

MAANDCIJFERS.

EMISSIES IN MEI 1916.

Bank- en Oredietinstellingen…………

8.595.000,-
zijnde:
Amsterdainsche Bank
f
5.000.000
aand.
OL 152
0
/0.
Ned. Bankinst. voor waarden belast met
vruclitgebruik enz.
f
1.000.000 5
0/

Pandbr.
S 991/
0/

Industrieele Ondernemingen …………

428.250,-
zijnde:
Asten Creameriesf
285.500
aand.
S 150
0/

Oultuurondernemingen,Handelsvereen.
en llandelsvenn…………………….

500.000,-
zij nde:
Hou. Transati. Handeisver.
f
500.000
aand.
5. 100
0
/0

Diversen ………………………………….

185.375,—
zijnde:
Nederi. Veem
f
45.375
aand.
5, 100 01.
Ned. Zendingsehool
1140.000
4
2
/2
0
/0
Oblig.
S 100
010
-.

Totaal……
f
9.708.625,-

Bovendien introducties van:
Aandeelen Kon. Stearinekaarsenfab-riek
Gouda
D. 385
O
/
o
.

5
0/
Pandbrieven Holl.-TexasHyp. Bank
5.
95
0
/0.

Totaal der emissies in Januari

…

f
26.282.800,-
Februari

,,
18.978.475,-

Maart

,,
132.756.462,50

April

,,
2.507.000,-

Mei

………,,
9.708.625,–

Algemeen totaal……
f
190.233.362,50

Wegens plaatsgebrek konden de Nederlandsche in- en uitvoercijfers over Apri1 niet in dit nummer worden op-
genomen. – .

31 Mei 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHEBERICHTEN

331

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

I. BANKDISCONTO’S.

20 Jnli 1914

Ned (DiscWissels.
4
1
/
sedert
1Juli’15
3.
1
/2sedert23 Mrt. ’14
jBe1.Binn.Eff.
Ban
4
1
/2

’15
4

’14
I
Vrsch.inR.C.
5
2
/2

19Aug.
1
14
5

’14
Bank of England..
5

’14
3

29 Jan.
1
14
Deutsche Reichsbk.
5

23 Dec. ’14
4

5
Febr.’14
Banque de France.
5

20Aug.’14
3
1
/2

29Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

12Apr.’15
4

12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6

29 Juli ’14
5

1 Apr. ’14 Nat. Bank v.Denem.
S

’15
5

6 Febr.’14
Zveedsche Rijksbk.
5
‘Is

5
Jan.’15
41/2

’14
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
12

’15
3
1
/2

.,,

’14
Bank van Italië
. .
5/

10Nov.’14
5

9Mei

1
14
Fecler. Res. Bk.N.Y.
3-5

4Febr.’l5
–
Javasche Bank….
3
1
/2

1Aug.’09
3
1
/2′

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Amsterdam

1 Londen Berlijn Parijs1 N. York
Dato

1
Port. 1 Prolon.
1
Port.
I
Po,t.
1
Port.
1
Coli.

1
disconto
1
natie

1
disconto disconto
I
disc.
I
inoney

27 Mei ’16

–

4/16 4 /4/8 –
22-27

’16 1/42
‘/

2
1
/4.
2
/4

48i

4 ’14/8 –
15-20

’16

2-‘/4

3.8/4

4
0
/je

–

– 1
1
/4-2
1
/4
8-13

’16

2-3

1
38/
4
_4
1/

419/

4-
1
/s

1/42
1
/2

25-29 M: ’15

3
8
/8

3
l/_l/ 1)
2 l
8
/j&.
7
/,

–

1
?/

25-30 M. ’14 28/
4
.7/
8

2-ij4

21-1

2’/s-‘/4

2°/4 1/8-2

20-24Jul.’14 3 I8/l6
1
2 l/..8/

l/..8/

2
I/..I/
s

281
4
1
‘I-2
/2

) Noteeringen van de Ver. v. d Effectenhndel en de
Prolongatievereeniging door elkander.

WISSELKOERSEN.

I. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op Nèw York, de laagste en hoogste der
week en de Zaterdagsche noteeringen zijn aan particuliere
opgaven ontleend.

Data

1
Londen
I
Berlijn
1
Porijs
1
New York

Mei

1916

..
11.51
44.90 40.95
2.408/
4

1916

..
11.51’/,
44.90
40.95
2.41
24

1916

..
11.52’/
44.80
40.95
2.41
1
/2
25

1916

..
11.51’/s
44.65
40.8221
2

2.4181
4

1916

..
11.51
44.55 40.82
1
/2
2.41
1
/2
27

1916

.
11.51
44.42
1
/2
40.772/
2

2.411/
2

Laagste der week
11.50
44.35 40.70
2.40 2/4
Hoogste

,,
11.53
45.02’/2
40.95
2.42
20

Mei

1916

..
11.50
2
/2
45.02
1
/2
40.75
2.41
13

1916

..
11.51
1
/2
45.15 40.60
2.41
1
/2
Muntpariteit

..
12.10
1
!8
59.26
48.-
2.488/
4

Data
Zwitser.
land
1
Weenen
Kopen-
hoge,,
Stock-
holm
Batovia
telegrafisch

27 Mei

1916
46.20 31.10 71.90 72.10
98-‘/2
Laagste d.
w.
45.90
31.-
71.60 71.80
–
Hoogste
,,

,,
46.40 31.35 73.85 74.10
–
20 Mei

1916
46.-
31.30
74.-
74.10
98-
1
/
13

1916
46.30 31.30
74.40
74.60
98-/4
Muntpariteit
48.-
50.41 68.67
66.67
100

OVERZICHT.

De koers 5p Londen was deze week bijzonder standvastig.
Het verschil tusschen den hoogsten en laagsten koers der
week was slechts enkele centen. Parijs dat de eerste dagen
sterk gevraagd was en boven pariteit noteerde, moest dit

avance weder spoedig prijsgeven. Dollars bijna onveranderd
en zeer stil, daarentegen Zwitserland sterk gezocht en circa
1/2
O/
hooger. Berlijn terugloopend en vooral Vrijdag sterk
aangeboden. Ook Skandinavië belangrijk lager, naar men
zegt door invoer van goud uit Engeland, waardoor de Skan-
dinavische koers voor Londen belangrijk steeg.

II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cobie
Zicht
Zicht Zicht

D
0 0
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(in
,
(in frs.
(incents
(in cents
per £)
P. ,)
p.Rm.4)
per gld.)

Mei

1916

..
4.76.35
5.93
76
1
/
Laagsted. week..
4.76.35
5.92
76
1
/2
41
1
/2
Hoogste,,

. .
4.78.50
5.93
771/
4

411/
2

20 Mei

1916 ..
4.76.60
5.92
77/9
41/o
13

1916

..
4.76.40
5.94
77’/4
471

,Muntpariteit ….
4.86.67
5.18’/4
95
‘/
40
8
/to

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

Week
Plaatsen en Noteerings- 13 Mci 20MeiLagstel
22-.-26 Mei

26Mei
Londen

eenhcden

1916

1916
Hoogste

Italië ………
Lires p.
£
30.121
30.15
30.07
30.22
1
/2
30.221
Madrid

….
Peset. p.
£
24.45 24.15
23.90 24.07
‘/1
23.90
Lissabon….
d.p.escudo
34
1
/1
34
1
/2
348/s
34
5
/8
34
8
/8
Petrograd
. .
R. p. £10
1552/4

15514
155
1
/
155
3
/4
155
1
/
Alexandrië.
.
Plast.
p. £
97
/,&
97/10
97
1
/1
97
1
/2
97
1
/2
Calcutta
. . . .
sh/d.p.rup.
1/4
1
/8
1/4
1
/8
1/4
1
/8
114
1
!8
1/4
1
/8
Singapore
..
id.
p. $
2/4/2
2/4/82
2/4/,2
214/s 2/4/$2
Yokohama
. .
id.
p.
yen
2/1
1
/4
2/1
8/je

2/1
2/
2/1
8/
2/1
‘Ijo
Hongkong
..
id.
p. $
2/3’/8
2/2/8
2/1/4
2/2
1
/2
2/1
7
/8
Shanghai

..
id. p.tael
312
1
I2
3/2′!2
31-
3/2
1
/s
3/0
1
/4
Montreal ….
$
per
£
4.78
4.778/4
4.77’/2
4.78
4.77 12
B. Aires 90 d. d.f.gd.pes.
49’/22
49
49 49
1
/26
49
Valparaiso
,,
d.p. pap.
p.
8 lh/16 888/82
8
1
/4
8
8/4
Montevideo,,
d.p.peso
53
8
/18
53I1e
538/8

538/
538/s

R.d.Janeiro,,
d.
p.
milr.
121/,,

12
8
/22
12
11
/25
12 /16
12
/10

GOUD EN ZILVER.

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK OF ENGLAND.
•

–

Week van 18-24 Mei 1916.

(In duizenden p.st.)
In.

Uit.
Baren …………..798

Continent ……….246
S
overeigns ……….-.

Koloniën …………

–
Vreemde munt

–

U. S. A . …………

5
Koloniën ………….105

Zuid-Amerika ……..100
Diversen
…………

Baren en diversen….

–
Per saldo uitgevloeid

Per saldo ingevloeid.. 552

903

•

ZILVER.

In het begin der afgeloopen week was de zilvermarkt
onderhevig aan een sterke reactie op de buitengewone stijging
van de laatste maanden: de prijs viel op 66n dag volle 2 d.
omlaag. Berichten omtrent centralisatie der mtintaankoopen
voor de Ententestaten, om niet langer in onderlinge con-
currentie de prijzen omhoog te jagen, lokten winstnemingen
en, naar men veronderstelt, zelfs baisseverkoopen
.
uit. Zoowel
van Amerikaansche als van Indische zijde werd, nu de bij-zonder villige stemming is verdwenen, materiaal ter markt
gebracht.
Toch luiden de berichten algemeen ,,bullish”. De vraag
voor muntdoeleinden blijft aanhouden en, naar de firma
Mocatta & Goldsmid meent, het ter markt komend materiaal
zal gemakkelijk bestemming vinden. Bovendien is dit mate-
riaal, volgens de firma Samuel Montagu & Co., nog steeds
vrij gering en zullen ook de vervoermoeilijkheden den aan-
voer, vooral uit het Oosten, belangrijk blijven beperken.
Noteering te Londen.

te New York.

27 Mei

1916 …….. 34’/lo

71/8
20

1916 ……..38

751/
29 Mei

1915 ……..23’/i

491/4
29 Mei

1914……..26

567/
s

20 Juli

1914 …….. 2428/16

541/,

332

‘

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31 Mei 1916

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKORTE BALANS OP 27 MEI 1916.

Activa,
r
Binneni. Wis-( H.-bk.

/
10.705.639,00′!2
–
sels, Prom.,. B.-bk.

461.373,89
enz.
in disc. (Ag.sch.

16.526.807,96

27.693.820,85
1
h
Papier o. h. Buiteni. in
(liScOlitO

……………………..
.-
Idem eigen portef..
/

8.557.027,-
Af: Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.

Beleeningen

8.557.027,-
H.-bk.

18.797.042,67
mcl. vrsch.
B.-bk..

4.163.353,51 /2
in re.cr.Agsch_,,
46224.227,751/2

/
69.184.623,94

Op Effecten

……
f
‘65.963.33,94
OpGoederenen Spec. ,,

3.221.300-
69.184.623,94

Voorschotten a. Ii. Rijk …………….
10.986.760,65 /i

IViuntenMuntmateriaal
Munt, Goud

……f
70.448.365,-
Muntmat. Goud….

/540.030.359,88
Munt, Zilver,
enz:.

4.486.426,96
Muntmat. Zilver

544.516.786,84
Effecten
Bel. v.h.Res.fonds..
/

4.900.813,94
id. van ‘/v.h.ka.pit.

3.923.998,50
8.824.812,44
Geb.en Meub:der Bank …………….
rekeningen

………………
56.042.897,13 /2

f
727 .406 .728 ,86

Pa8siva.

Kapitaal ………………………..
/

20.000.000,-
Reservefonds

……………………
,,

5.000.000,-
Bankbiljetten in omloop …………..
,, 636.982.525,-
Bankassignati6n in omloop ……
……
1.963.942,33
1
/2
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk:…..
f

–
Van anderen ……

56.006.126,12
,,

56.006.126,12
Diverse rekeningen

……………….
,,

7.454.135,41

–

/ 727.406.728,86
1
!

Beschikbaar metaalsaldo………….
–
. / 404.748.312,38
Op
de basis van
2
1
melaaldekking …….,,
265.757.893;69
Min(ler bedragaan bankbiljetten in omloop
• dan w’aartoe de Bank gerechtigd is .. ,,2.023.741.561,90

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
verschillen:
Meer

Minder

Disconto’s
1.949.809,84
Buitenlancische wissels..
128.906,-
Beleeningen
1.398.878,50
Goud
..
………………
1.744.643,26
Zilver

………………
2.181.967,12
Bankbiljetten ………….
1.826945,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s
3.801.171,60

N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
–

blijkt, dat uitstonden op:

20
Mei
1916
27
Mei
1916

Aan scha.tkistpromessen
f’
68.090.000,-

f
67.090.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
7.300.000,-
6.300.000,-
Aan schatkistbiljetten
67.128.000,-
67.126.000,-
Aanzilverbons

………
.
9.207.170,_
,; 10020.644,50

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Goud
Zilver
B k
bI

tt
1
je

Andere
opeischbare
schulden

Mëi

1916

….
540.030
4.486
636.983
57.970
20

1916
538.286
2.304
635.156
–
54.470
13

19113* ..
535.804
1.925
644037
46.453
8

1916* ..
532.877
1.797
664.373
98.0442)
29 April 1916

.
529.896
1.873
881.884
76.688
22

1916

..
528.602
1.541
651.675
92.819
15

1916

..
523.023
1.721
654.425 86.346
8

1916

..
520.251
1.940
656.732
76.671
1

1916
517.104
3.768
647.174 84.056
25 Maart1916

..
510.546
4.659
588.443
108.222
18

1916

..
509.469
4.799 582.430
105.608
11

–
.,

1916

..
501.878
4.624
582.678
93.388
4

1916

..
495.530
4.798
586.149
7.9.686

Mei

1915

….
316.831 3.128
485.131 48.731
30 Mei

1914

.. ..
163.096
–
8.432
316.636
7.012

Juli

1914
–
.. ..
162.114 8.228
310.437 6.198

‘) Waarvan Rek.-Crt. saldo van het Rijk
f
34.492.000,—.

–

Data

Disconto’s

Belee.
Besclnk.
baar
Dek-
kings.
Hiervan
Totaal
Sc/,at/o,st.
–
nngen
Metaal.
percen-
promessen
saldo lage
recht streek.,

27 Mei

1916
27.694
6.300
69.185 404.748
78
20

1916
29.644
7.300 70.584 401.893
78 13

1916*
30.859
8.000 78.817
398.116
77
6

1916* 101.267
79.000-
90.295
381.418.

.
70
29 April 1916
100.879
79.000 79.128
379.25
70
22

1916
94.275 73.000 74.023
380.477
71 15

1916
95.662 74.000 74.018
375.835
71
8

1916
90.536 68.000
73.831
374.300
71
1

1916
92.601
71.000 72.458 373.931
71
25 Maart1916
72.541
52.000
68.700 375.178
74
18

1916
67.771
47.000 68.867 375.971
75
11

1916
65.184.
44.000 69.403
370.408
75
4

1916
61.380 40.000
71.227
366.489
75

29-I’1ei

1915
62.416
13.000
148.775
210.566
.
60
.
30 Mei

1914
..66.825
6.500
66.275
41.902
1
)
53

25 Juli

1914
67.947 14.300
61.686
43.521
1
)
54

1)
Op de basis van !/! metaaldekking.

*) De 4’/2
0
/0
Staatsleening 1916 werd van 1 tot 8 Mei
nage’noeg volgestort.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Iii duizenden Guldens.)

Data
Goud
Zilver
b1jetten

Andere
opeisclib.
schulden

34.073
,144.987
29.407
1

Apr. 1916 …….47.028
M
33.722 141.508
30.615
25

1916 …….47.791
33.305 141.899
29.243

33.204
140.934 29.610
18

1916 …….47.026
11

1916 …….48.473

29.213 114.694
.13.562
3

Apr. 1915 …….30.776
29.149
111.093
11.164
4

Apr.

1914 ……..25.293

Jul!

1914 …….22.057
.
31.907
110.172
12.634

Data
Dis-
co,,to’s

Wissels,
buiten
N,.lnd.
b

Belec. llsiigen
Diverse
reke
ningenl)1

BescJzik.
baar
,netaal.
saldo

Dek-
kings.
jercen.
lage

1Apr.1916
6.327
17.074
47.895
26.458.
46.222
46
25 Mrt 1916
6.348
17.212
43.933
27.478
47.089
47
18

1916
6.450
16.800
43.905
27.249
47.103
47
11
–

1916
6.398
16.900 43.160 26.747
47.569
48

3Apr.1915
5.150
5.677
34.588 3.208
34.338
51
4Apr.1914
5.452
11.620
42.136 2.432
5,5392)
45

25 Juli 1914
7.259 6.395
47.934
2.228
4.8422)
44
‘) Sluitpost der activa.

) Op de basis van
2
/i
metaaldekking.

. –

31 Mei 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

333

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

–
Data
Metaal Circulotie
Andere
1
opeischb.
schulden
Disconto’s
li1gen
Div. rek
‘
e-
)

25 Maart 1916..
970 895
835 928
560
18

1916..
951
914 788
922
553
11

1916..
914 938 753
927
555
4

1916..
920 975 713 914
756

27 Maart 1915..
1.259
990 1.331 821
646
28 Maart 1914..
669 1.032
443
712
325

25 Juli1914….
645
1.100
560 735 396

0
Sluitpost der activa.

•
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1. BANK OF ENGLAND.

WEEKSTAAT VAN 24 MEI 1916.

ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued.. £ 77.138.810

Governm; Deb. £ 11.015.100
Other securities,,

7.434.900
Gold coin and
buflion.. ..

58.688.810

£ 77.138.810

BANKING DEPARTMENT.

Capital ……
£
14.553.000
Government
Rest ………,
3.139.187
securities
. . £
33.187.474
Public deposits,,
54.250.998
Other securities,,
76.446.807
Other deposits,,
81.405.160
1

Notes ……..,,
42.395.450
Seven-day and
I
Gold and silver
other bilis..
24.882
coin

…… .
,,
1.343.476

£153.373.207 1

£ 153.373.207

OVERZICH.T VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p. st.)

Cnrrency Notes.
Data

Metaal Circulatie Bedrag
1
Goudd.
I
Gov. Sec.

24 Mei

1916
60.032
34.743
117.526
28.500.
83.775
17

1916
60.094
1
34671
117.182
28.500
83.775
10

1916
59.363
34.426
116.562
28.500 83.677
3

1916
57.469 34.333
117.160
28.500
83.677

26 Mei 19151 61.738 1 32.947 II 45.1601 28.500 1 9.586

27 Mei 1914 35.947

28.933

22 Juli 1914 40.164

29.317

Data
Gov.
•Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
Depos.
Re-
serve

Dek-
kings-
percen-
tage
1)

24 Mei 1916
33.187 76.445
81.405
54.251 43.739
32V4
17

1916
33.187 79.879 60.645 78.583 43.873
31
1
1
10

1916
33.187
79.410
54.834
83.442
43.387
31
2
/8
3

1916
33.188
77.377
48.444
86.024
41.587
307/

26 Mei 1915
51.043
139.290
132.089
87.742
47.241
21
2
/2
27 Mei 19.14
11.047
41.467
19.015
41.249 25.464
42V4

22 Juli 1914
11.005
33.633
13.735
42.185
29.297
5211
8

t)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

II. DEUTSCHE REICHSBANK.

STAAT VAN 23 MEI 1916.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Metallbestand ………………….Mk. 2.503.032.000
davon Goldbestand …………….

2.463.392.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine..

527.547.000
Noten anderer Banken …………..

24.199.000
Wechsel ………………………..
,,

5.266.386.000
Lombardforderungen ……………..
,

11.091.000
Effekten……………………….
,,

36.036.000
SonstigeAktiva ………………..
,,

327.387.000

Grundkapital ……………………

180.000 000
Reservefonds ……………………. .
,,

85.471.000
Notenumlauf ……………………
,,

6.443.316.000
Sonstige tiiglich fallige Verbindlichkeited

,,
1.775.453.000
Sonstige Passiva ………………..
,,

211.438.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine De Scheine, welke niet in kas zijn
hij deRe.ichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

Data
Metaal
Daarvan
Goud
______________

Kas ren- scheine
Circu-
latie

Dek-
kin gs-
percen-
tage ‘)

23 Mei 1916
2.503.032 2.463.392
527.547
6.443.316
47
15

1916
2.502.216
2.462.791 683.630
6.536.244
49
6

1916
2.502.188 2.462.507
878.295 6.642.205
51
29 Apr.1916
2.503.901
2.461.702
938.972 6.696.911
51

22 Mei 1915
2.428.377
2.378.360 524.689 5.142.718
57
23 Mei 1914
1.686.055 1.353.364 74.192 1.839.368
96

23 Juli 1914
1.691.398
1.356.857
65.479 1.890.895
93

t)
Dekking der cireulatie door metaal en Kassenscheine

Data
Wissels
Rek. Cet.

Darlehenskassenscheine

Totaal
In kas bij
uitge.
I

de Reislis-
____________

geven
bank

23 Mei

1916
5.266.386
1.775.453 1.716.700
483.100
15

1916
5.046.962
1.510.915 1.892.700
642.700
6

1916
5.051.916
1.642.134
2.099.200
839.700
29 Apr. 1916
5.138.099
1.736.894 2.158.600
900.500

22 Mei

1915 3.982.1 13
1.548.939
1.188.000 494.000
23 Mei

1914
793.008
998.167

23 Juli

1914
750.892 943.964

III. BANQUE DE FRANCE.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
De met * geteekende posten komen eerst sedert 28 Jan. 1915
in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert den oorlog niet
inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

Dato
Goun
Zilver
*
Te goed
in het bui-
tenland
Wissels
*
Uitge-
stelde wissels

25 Mei 1916
4.731.513
352.436 758.970
421.811
1.532.093
18

1916
4.722.895 354.269
806.130 422.418 1.543.909
11

1916
4.715.060 358.623
780.680
394.834
1.552.720
4

1918
4.811.032
356.191
697.636
445.678 1.567.296

27 Mei 1915
3.913.407
375338
823.194
243.535
2.423.248
28 Mei 1914
3.730.363
632.650
–
1.595.990

23 Juli 1914
4.104.390 639.620
-.
1.541.080

…….

Dato
Beleenig j*vBo,,,iTv
t.I

old. Stoot 1

Bank-
biljetten
Rek. Crt. Particu-
heren
Rek. Crt-
Staat

25 Mei 1916
1.211.840 7.500.000
15.434.971
2.109.144
105.706
18

1916
1.218.552
7.400.000
15.445.556 1.995.536
106.035
11

1916
1.222.263
7.400.000
15.432.465
1.980.221
48.463
4

1918
1.219.124
7.100.000
15.423.122
2.040.139 32.623

27 Mei 1915
639.552
5.500.000
11.827.869
2.201.045 75.074
28 Mei1914
731.780
5811.870
845.940 183.710

23Juli 1914
769.400
–
5.911.916
942.570
400.590

334

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31 Mei 1916

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).

Data n. st.
Goud
1
Te goed
1
i/l& bui-
tenland

Zilver
1

en
pasmunt
Schatkist.
biljette,,
Circ,slatie

21 Mei

1916..
1.630
1.315
62
3.572
6.261
14

1916..
1.631 1.224
62
3.647 6.213
6

1916..
1.630
1.124
60
3.700
6.227
29 April1916..
1.629
Ï.229
59
3.76
6.254

21 Mei

1915..
1.571
139
55
1.617
3.397
21 Mei

1914..
1.584
198
74
….
1.641

Juli

1914..
1.601
144
74
..

.
1.634

Data n. St.
Wissels

Voor-
schotten
op
Effecten

Andere
voor-
schotten

Rei.
Courant

Parti-
culieren

Rek.
Courant
Staat
21 Mei

1916..
–
340 704
171
1.041 262
14

1916.
346
641
174 1.042
224
6

1916..
344
482
176
1.072
211
29 April 1916..
343 499
181
1.133
215

21 Mei

1915..
405
841
225
1.140
213
21 Mei

1914..
385
91
269
621
433

,Juli

1914..
393
121
243
596
503

V. SOCIÉTÉ GNÉRALE DE BELGIQUÈ.

Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Socitd ‘Gdnérale is einde 1914 met de functie van
circulatiebank belast.
De bankbiljetten zijn niet inwisselbaar.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden francs.)

Metaal
Beleen.
1
Beleen.
Binn.
–
Rek.
mci.
van
1

van
wissels
Circu-
Crt.
Data

–
buiteni.
buiteni.
1
prom. d.
en
latie.
saldi.
saldi.
,.ordcr.

1
provinc.
beleen.

23 Mei

1916
246.603
61.366
480.000
61.910
700.075
148.207
18

1916
248.627
63.045 480.000 63.285 694.348
155.905
11

1916
246.170 82.814 480.000 62.023 690.277
156.200
4

1916
206.626 62.360 480.000 62.304
665.971 140.643

27 Mei

1915
62.680 8.106
240.000
22.014 251.472 82.298

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

U. S. FEDERAL RESERVE BANES.
In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN

(In duizenden dollars.)

Dat4
Goud
Zilver
Wissels
Deposito’s
Crcu-
ltie
–

Dekkings-
Percen.
tage
1)

20Apr.’16
316.140
9505
66.304 452.640
11.581
71
14

’16
322.899
11504
66.270
461.239
10.934.
71
7

’16
327.338
11.600
64.384 460;513
10.751
71
31 Mrt.’16
335.240
9.938 61.675
458.456
9.867
74

23 Apr.’15
238.710
29.184
36.478
297.210
10.889
80

t)
‘Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken ondeHing.

NEW YORK ASSOCIATED BANKS AND TRIJST

–

COMPANIES.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Data
Reserve.
Beleenin gen
en
idisconto’s
Eigen
Bij Fed.
Elders
I
Bezit
Res. Bank
gedopeneerdp

Mei

1916..
422.450
162.220
61.810 3.396.590
20

1916..
441.280
163.300
58.760 3.379.220
13

1916..
442.360
164.950
55.830
3.356.580
6

1918..
445.330
165.540
57.790
3.358.490

29 Mei

1915..
i36.410
118.300 32.340
2.427.350
30 Mei

1914..
5133601)
–
1)
2.113.890

25 Juli

1914..
467.8801)
–
‘)
2.057.570

Deposito’s
Surplus
Data

Circuiatie

Dodelijk
1

Reserve
opvroogbaar

termijn

27 Mei 1916..

31.546 3.365.740

161.200

67.730
20 .

1916..

31.630

3.363.950

184720

84.460
13

,, 1916..

31.610

3.327.730

179.390

90.440
6

1916..

31.610

3.347.760

189340

93.040

29 Mei 1915..

37:880

2.343.320

131.070

182.270
30 Mei 1914..

41.370

2.142.3301)

48.980

25 Juli 1914..

41.730

1.958.3201)

28.170

1)
Op deze data werden reserve en deposito’s beide ongesplitst
opgegeven.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 27 Mei 1916.
De Meimaand heeft voor de beurzen een nieuw geluid
gebracht. Onophoudelijk werden de vredeskiokjes geluid;
het klonk wOl veraf en onzeker, doch het werd toch ver-
nomen
–
en de effectenmarkten bleken gevoelig te zijn voor
dien klank. Tal van fondsen, in de eerste plaats
Btaats-
fondsen,
langen tijd verwaarloosd en gedrukt, verwisselen
thans tot stijgende koersen meermalen van eigenaar. Oos-
tenrijkers, Bulgaren, Portiigeezen, Russen enz. konden ge-durende de laatste vier weken zich zeer belangrijk herstel-
len. Zoo stegen 4 pCt. Russische Consols 1889 bv. van 573
tot 64 pCt. De ontstemming, verwekt door de bekende
eisehen van de Russische regeering nopens de verzilvering
van coupons, raakt dus geleidelijk meer op den achter-
grond. De vermeerdering van het Russisch goud-tegoed in
het buitenland van Rbl. 1223,8 tot Rb]. 1314,7 millioen,
maakte trouwens -een vrij goeden indruk. Op Oostenr-ijksch-
Hon’gaarsche fondsen kan het wapensucces aan de Italiaan-
sche grenzen van invloed zijn geweest (de Januari-Juli-
rente won in de afgelooîen maand ruim 4 pCt.), temeer
waar deze factor zijn uitwerking niet gemist heeft bij de
verlenging van den inschrijvingstermijn der vierde oorlogs.
leening. Ook Turksche fondsen nemen den laatsten tijd
aan de opwaartsche koersbeweging van staatspapieren deel.
Zoo steeg de Bagdadieening (le serie) in de afgeloopen
week van 51 tot 564 pCt.
Noord- en Zuid-Amerikaansche waarden, die een stijgend
profijt trekken uit den voordeeligen stand der handelsba-
lansen geven eveneens bij voortduring van een gunstige
houding blijk. Brazilië komt de rjzing van den rubberprijs
natuurlijk uitstekend te stade, alsmede de gunstige voor-
uitzichten voor den koffie-oogst, daar het wel en wee van het land nog steeds in hooge mate van de opbrengst dezer
artikelen afhankelijk is. De waarde ,van de milreis is dan
ook voortdurend aan het stijgen. De uitvoer over het eerste
kwartaal van het loopende jaar bedroeg 104.124 .Contos
moer dan over hetzelfde tijdvak van 1915. Zeer opmerke-
lijk was ook in de afgeloopen week de krachtige rijzing
van Uruguay’s (de 5 pOt. leening gold
66-
70%
–
73
—
77,) die wel grootendeels verband zal houden met de snel
verbeternde economische positie des lands, die duidelijk uit
de jongste in- en uitvoercijfers blijkt.

Uitvoer.

Invoer.
1915 ……..1.248.000.000 Pes.

970.000.000 Pes.
1914 ……..867.000.000

1.021.000000
Alleen Aziatische fondsen, met name Chineesche obliga-
tiën, toonen een neiging tot dalen, vermoedelijk zoiwel in

31 Mei 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

335

verband met de onklare financieele en politieke verhoudin-
gen in het Hemelsche rijk als wegens de kans op conflict
met Japan, dat schijnbaar moeilijkheden met zijn buurman zoekt om uit diens oogenblikkelijk moeilijke positie, munt te slaan.
Voor onze Neclerlandsche staatsfondsen is de koersver-
betering in de afgeloopen maand uit den aard der zaak
niet zoo belangrijk geweest als voor buitenlandsche staats-
papieren, daar ook de reactie niet evenredig was en bui-tendien reeds geruimen tijd terug het prjsherstel voor de
Nationale Schuidsoorten is aangevangen. Niettemin sluiten
ook thans weer alle soorten op een hooger koerspeil dan
vier weken geleden en was ook in de laatste dagen de stem-
ming voor N. W. S.-soorten gunstig, dank zij de verrui-ming, die de geldmarkt heeft ondergaan. Hieruit en ook
uit de verminderde beleeningen bij de Nederlandsche Bank,
zou men mogen opmaken, dat het tijdstip zeer geschikt is
om de nieuwe Indische leening te ontvangen. Alle grootere
of kleinere uitgiften in de laatste vier weken aan de
markt gebracht, vonden een uitstekend onthaal.
29 April 6 Mei 13 Mei 20 Mei 27 Mei
3
°Io
Ned. Werk. Sch. 71

72
0
/8

71I8

72/4
21/
0/
N. Werk. Sch. 60
88
/is 61
‘
5
/io 620/
4

61
0
/8

62
7
/8
5
0/
Oost-Indië ….100 ‘ho 100
1
/
1
8
100
1
/s 1001/
i
1001s
4 °/oOostenr.Jan.-Juli 44/4

49I

48/8

470/4

480/8
4
l/2
°/o Port, Tabaksl. 76

788/
4

79
4 °/o Rusi. Nic. ’67-’69 61’/io 63
8
/i6

62’/8

62
81
/is 62/&
4
0/
Rusland 1880 .. 57

560/
8

55118

571/4

567/s
4
0/
Rusland by Hope 59
1
/2

60
‘/16
61

64
11
/to
Op de
locale
markt zou nien de grondstemming in de
Mcimaand getoond, haast ,,waardig” kunnen noemen.
Want, zonder dat, – op een enkele uitzondering na, –
iets dat op een ziekelijk speculatieve bedrijvigheid geleek,
te bespeuren viel (integendeel waren de omzetten meestal
niet overmatig groot en was de handel doorgaans kalm)
had toch over de geheele linie een welbewuste en per saldo
zeer krachtige koersrjzing plaats.
Voor
cultuurfondsen
vindt de hervatte rijzing, na slechts
korte onderbreking, gereedeljke verklaring uit het feit,
dat cle suikerprijzen zich weer in sterk opwaartsche rich-ting bewegen, nu blijkt, dat de groote behoefte aan suiker
juist sarnenvalt met een vermoedelijken totalen bietsuiker-
oogst, die zeer aanmerkelijk bij vorige jaren ten achter zal
blijven. Aandeelen Internat. Crediet & H.ver. Rotterdam
waren in de afgeloopen week zeer willig 20034-215-209,
wijl het bevredigend jaarverslag een dividenduitkeering
van 14 pCt. (v. j. 10 pCt.) toelaat. Pengadjarans verbeter-
den van 138 pCt. tot 1643% pCt.
Petroleum fondsen
stonden geheel onder den invloed van
de krachtige rijzing van het hoofdfonds ,,Koninklijke”,
waarvoor de bedrjfsuitzichten door den goeden loop der
exploitatie bij de verbonden maatschappijen (thans verlui-
den weer zeer optimistische geruchten nopens de petro-leumwinning bij de Roxana Cy.) en wegens de voortdu-
rende prjsrijzing van het product hoogst bevredigend blij-
ven. Rumeensche soorten varen gezocht, daar de prijzen in
het binnenland zich den laatsten tijd op hooger peil bewe-gen en in de transportmoeilijkheden verbetering schijnt te
komen. Edoch zou volgens de laatste berichten de Rumeen-
sche regeering thans ingegrepen hebben in de prijsopdrij-
ving van residu en benzine voor binnenlandsch gebruik en
voor deze producten een prijsmaximum hebben vastgesteld.
Wellicht heeft het vooruitzicht hierop de noteeringen voor
de betrokken fondsen slotweek eenigszins gedrukt. De kleine schommelingen in den rubberprjs hadden geen
nadeelige uitwerking op het koersverloop van
rubber-
fondsen
hier ter beurze, daar de prijshoogte nog altijd een
zeer bevredigende vinstmarge voor de goed beheerde maat-
schappijen laat; de productie is vrij algemeen sterk toege-
nomen. Zoo bedroeg deze bij de Amsterdam Rubber over
1915 1.759.100
34
K.G. tegen 883.800
34
K.G. over 1914 en
is sedert nog toegenomen, daar over de vier eerste maan-
den van dit jaar 813.500
34
K.G. verkregen werd tegen
452.500
34
K.G. over gelijk tijdvak van 1915. De Oost-Java Rubber Mij., die het vorig jaar slechts 4 pCt. dividend heeft
kunnen uitkeeren, betaalt thans 24 pCt., terwijl de directie
der Serbadjadi 20 pCt. voorstelt tegen 10 pCt. het vorig
jaar enz.
Om ongeveer gelijke redenen blijft de
scheepvaartafdee-
ling
bij haar onwankelbaar vaste houding volharden. De
vrachtprjzen blijven hoog, de winsten zijn in overeenstem-
ming hiermede en de gelukkige bezitter van scheepvaart-
fondsen op lagere prijzen dan de thans geldende, vraagt niet verder. Hij houdt zijn bezit krachtig vast, zoodat de
minste vraag groote koersrijzingen veroorzaakt. Zoo liepen
in de afgeloopen week, schier zonder handel, Nievelt Gou-
driaans van 613 tot 63334 pCt. op.

Wij kunnen het lied van de stijgende koersen besluiten
met op
tabalcsaandeelen
te wijzen, die eveneens op gunstige
jaarverslagen, gunstige dividenduitkeeringen en – naar
verluidt – gunstige vooruitzichten voor den nieuwen oogst,
in het harmonisch gunstig geheel hun partij vervulden.
Toch viel slotweek eenige vermoeidheid in de stijgende
koersbeweging waar te nemen en begonnen enkele fondsen
op winstnemingen koersbuitelingen te maken.

29 April 6 Mei 13 Mei 20 Mei 27 Mei

Wester Suikerraffin 1731/
s
1778/
4
1932/
4
185
1
/s 189
Vorstenlanden ……199
1
/4 191

188

203

201
1
/2
Haudeisvereen. A’dam 298

325

330

343

345
Suiker Cultuur .. . . 165/

174
1
/4 187

190

188
Guyana Goud ……
21’12

218/4

23
8
/4

298/
4

Dordtsche Petroleum 183
3
/4 190

196
1
/2 194

198
Geconsolideerde …. 198/

227
8/4
226

238 8/
4
233
1
/
2

Koninklijke ……..804
8
/4 6228/
4
6278/
1
83511
4
657
Amsterdam Rubber..
18781a
195

198/4 206

211
8
/2
Bandar Rubber ..

84
1
/s 101 /4
Kendeng Lemboe…. 1988/
2
190

194

195

215
Oost Java Rubber .. 1781/
2
215

2148/
4
240

225
8
18
Serbadjadi ……..310

322

332/2 325

334
Kon. bil. Lloyd…. 160

169

1678/
4
168
1
/t
169
0
/s
Ned. Sch.vaart Unie
1548/4
161
8
/4 164

164

1678/
4

Rotterdamsche Lloyd 1601/
2
1651/
4
1612/
4
180
1
/9
164
Stoomv. Mij. Oostzee 240
1
/ 285

272

288

2898/
4

Amsterdam Deli . . .. 2448/
4
240

248

249
8/2
254
Amsterdam Laugkat 220

2242/
4
240

2508/
4
2548/
4

Besoeki …………152

1521/
2
157
8
/s 1521/4 154/2
Deli Batavia …….. 416’/2 4412/8 45911

472
1
/2
471
Deli Maatschappij .. 468k/2 494
1
/2
510

5228/
4
529
Medan …………162

163

179

194

197 /i
Rotterdam Deli . . . . 210

2308/
4
229
8
/1
241 /2 246
1
/2
* ex. div.

De hooger geschetste belangstelling, die bijna over de ge-lieele locale markt verdeeld was, heeft de
Amerikaansche
af-
deeling een hoogst ongeanimeerd aanzien gegeven, zoodat de
zaken daar niet tot veel beschouwing aanleiding geven.
Slechts zij vermeld, dat de aanvankelijk vaste houding, die
,Wallstreet voor spoorwegfondsen getoond heeft, hier op
eenigszins kleingeestige wijze werd nagevolgd, daar de
vraag schier uitsluitend de heel goedkoope soorten betrof.
In tegenstelling met eenigen tijd geleden bestaat er thans
voor spoorwegfondsen meer aandacht dan voor industrials.
Vermoedelijk houdt de geringere belangstelling voor
Amerikaansche industrieele aandeelen hier ter beurze ook
verband met enkele prijsverlagingen voor ijzer en staal-
artikelen en met de voorbereiding voor de presidentsver-
kiezing, die altijd een periode van onzekerheid met zich
brengt. Om het tijdperk van welvaart voor de Unie ook na
den oorlog te doen voortduren is namelijk een sterke partij
doende, stemming te maken voor den candidaat, die be-
schermende rechten in zijn program heeft staan, terwijl.
Wilson meer heil zoekt bij de pacifisten. Ons publiek doet vermoedelijk nog zoo onverstandig niet door een afwach-tende houding aan te nemen.

29 April 6 Mei 13 Mei 20 Mei 27 Mei
American Beet Sugar
65 648/
4

67
668/
2

66
Amer. Car
&
Foundry
59
1
/8
60/8
60
11/
6

60
11/16

60/s
Am. Smelt
&
Rel.
871/
3
*
918/
4

92’/2
92e/8
93
1
/8
Anaconda Copper
168 168
169 170 170
Studebaker Corp.
1241/
4
*
127/i
128
1
/8
133’/4
133
1
/18
United Cigar ……
51
1
/16
53*
538/8
54
538/
U.S. Steel ……….
76’/,
7818/i6
795/s
80/26
79
1
/8
AtehisonTopeka ….
97
8
/4
100
100
1
/2
101/s
102
7
/8
Denver & Rio Grande
ll/,
11
8
/8
llls/,o
141/
16

13’/1
Kans.CitySouth.gew
23/jo
24
8
/8
24
18
/16
261/
4

26
Miss. Kans.
&
Tex.
4
O/

2e Hyp…..
34’/,6
36/s
37
1
/2
39
398/s
Canadian Pacific

..
–
–
170
1
/8
175
188V4
Int. Merc. Mar. prei.
73
5
/16
818/
4

83’/io
$38/
83/8
*
ex. div.

Te L o n d e n is in het Lagerhuis thans het elfde crediet
sedert het uitbreken van den oorlog, zijnde £ 300 millioen,
goedgekeurd, zoodat het totaal der toegestane oorlogscredie-
ten thans £ 2382 millioen beloopt. Van de uitgifte eener
oorlogsleening is evenwel nog steeds geen sprake en de idee van een premieleening is definitief uitgeschakeld. De regee-
ring zet de verkoopen van schatkistobligaties zoo krachtig
mogelijk voort. Den laatsten tijd zijn deze verkoopen vrij
bevredigend en, om deze verder te stimuleeren, worden
naast schatkistobligatiën, die in 1921 vervallen, ook dezulke
met 3-jarigen looptijd verkrijgbaar gesteld. –
Consols en andere ,,goudgerande waarden” genoten in de
afgeloopen week veel vraag en sluiten vaster. Evenzoo

336

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31 Mei 1916

werden aan de Theems Argentijnsche en Japansche staats-
fondsen op betere koersen verhandeld. Argentijnsche en
Braziliaansche tractiewa.ard en gaven daarentegen wegens minder gunstige ontvangstcijfers een kleine reactie te zien.

In F r an k r ij k zullen schier alle belastingen sterk
worden verhoogd. Men verwacht hieruit een toeneming der
staatsontvangsten met Ir. 907 millioen in oorlogs- en
fr. 1092 millioen in vredestijd. Het heeft er allen schijn van,
dat men de uitgifte van een groote binnenlandsche leening
aan het voorbereiden is. Immers, het aangenomen wets-
ontwerp, waarbij uitgifte, verkoop, of introductie van bui-
tenlandsehe zoowel als van binnenlandsche fondsen tot op
een nader te bepalen tijdstip na den oorlog verboden wordt,
–behoudens door den minister van financiën gegeven toe-
stemmingen – kan slechts beoogen, alle disponibele mid-
delen, die belegging zoeken, slechts 6en richting, – die van
de schatkist – op te drijven. Verschillende fondsen werden aan de Seine levendiger
gezocht, zoodat het slot, ook voor Fransche Rente, (62.50-
63) vrij vast was.
Ter beurze van B e r lij n was aanvankelijk de koopnei-
ging voor ,,Vredesfonclsen” weer overheerschend. Later hsdden echter reacties plaats, oschoon het slot weer zeer
bevredigend was. –

GOEDERENHANDEL.

GRANEN..

T a r w e was gedurende de afgeloopen week algemeen flauw
met lagere prijzen, vooral in Argentinië. Tegenover de
flinke voorraden van tarwe in de importlanden en de
buitengewoon groote hoeveelheden nog ter verscheping naar
Europa aanwezig in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika,
Canada, Australië en Argentinië hadden gedurende de
laatste weken de minder gunstige bérichten over den nieuwen
oogst, zoowel in de beide Noord-Amerikaansche landen als
in verschillende landen van Europa, een scherpe daling in
den tarweprjs kunnen tegenhouden. In den laatsten tijd’
echter bereiken ons geruststellender berichten over de nieuwe
Noord-Amerikaansche vintertarwe. Wel wordt daar geklaagd
over insectenschade, doch te groote waarde schijnt aan die
klachten niet te moeten worden gehecht. In Canada, waar
gevreesd werd voor nadeelige gevolgen van den vertraagden
uitzaa, wordt nu een opbrengst verwacht, die weliswaar
ver achterblijft bij den enornien oogst van 1915, doch dien
van 1914, toen record-oogst, nog overtreft. Ook Engeland
en Frankrijk melden zeer gunstig weder met goede vooruit-
zichten. De tot vastheid stemmende factoren van de laatste
maanden verdwijnen dus allengs en flauwe markten waren
het gevolg. –
De verschepingen van tarwe hebben in deze week de
wekelijksche behoefte weder flink overtroffen en de voorraden
in Europa zijn weder toegenomen, vooral in Engeland, waar
ook voor de naaste toekomst een voortzetting van dit ver-
schijnsel wordt verwacht. De vraag is daar dan ook slecht.
De aankomsten aan de Noord-Amerikaansche en Canadeesche
markten blijven bij voortduring zeer belangrijk en men
verwacht, dat zij dit nog geruimen tijd zullen blijven.
Ook in Argentinië is de voorraad in de havenplaatsen
wçder vermeerderd. De tarweprijs is daar tot een ongekend
laag niveau gedaald en bedraagt te Buenos-Aires ongeveer
$ 7.-7 per 100 K.G. tegen $13.— een jaar geleden. Men
berekent den gemiddelden kostprijs in Argentinië op $ 8.-
en daar ook voor andere graansoorten de prijzen zeer laag
zijn, wordt hij de .Argentijnsehe Regeering aangedrongen op maatregelen’ ter verhooging van de graanprijzen. De oorzaak
van deze lage prijzen in Argentinië dient in de eerste plaats
gezocht te worden in de buitengewone schaaa-schte aan
scheepsruimte en de enorme hoogte, waartoe de vrachten,
vooral van Argentinië, zijn gestegen. Deze duurte der
vrachten heeft tengevolge, dat de Argentijnsche tarwe in
Europa slechts kan concurréeren met deuit andere landen
ruimschoots aangevoerde soorten, wanneer zij in Argentinië
zeer goedkoop kan worden gekocht. De tarwevoorraad in
de Argentijnsehe havens bedraagt reeds het dubbele van
den zichtbaren voorraad van einde Mei 1915.
Mal s. Ofschoon ook voor dit artikel de vraag in Europa
weinig verbetert, was de stemming toch niet zoo algemeen
flauw dan voor tarwe. In Noord-Amerika is de prijs, na da sterke daling der vorige week; vrijwel stationair gebleven.
e.
, flinke consunptie-vraag in Noord-Amërika leidde tot
ëen belangrijke vermindering in de aanvoeren aan de hoofd-
markten en bovendien was het weder niet onverdeeld gunstig
voor den uitzaai en de ontwikkeling van
den:
nieuwen oogst.

De verschepingen van mais naar Europa waren weder klein,
niet het minst door het nog steeds van kracht zijnde En-
gelsche voorschrift aan de Britsche reeders om minstens
75
0
/0
hunner scheepsruimte beschikbaar te stellen voor dèn
aanvoer van tarwe. Ofschoon de vraag naar maïs in Enge-
land zoowel als in Frankrijk; ook in verband met den gun-
stigen stand der weiden, zeer klein is, heeft dan ook in
Engeland de prijs zich kunnen verbeteren na de zeer flauwe
markten van de vorige week. Slechts Argentinië blijft, weder
door het gebrek aan scheepsruimte, flauw en de prijzen zijn
ongekend laag met flinke aanvoeren naar de havenplaatsen
en toenemenden voorraad.

Ge r st. De verschepiigen van gerst uit Noord-Amerika
waren zeer klein, doch- Britseh-Indië verscheepte voor het
eerst in dit seizoen een bëlangrjke hoeveelheid gerst, vrijwel
geheel voor Engeland, waar echter voorloopig de voorraden
nog zeer klein zijn met vaste prijzen.

In haver gebeuren weinig zaken, ofschoon de verschepin-
gen zeer groot zijn en in de afgeloopen week zelfs belangrijk
grooter waren dan ze in dit seizoen tot dusver waren
geweest. De haver was echter vrijwel uitsluitend bestemd voor de Regeeringen der Entente-landen. ])e verwachting
evenwel, dat van deze zeer groöte hoeveelheden haver een gedeelte bij aankomst aan den handel zal worden verkocht,
heeft in Engeland eenige prijsverlaging tengevolge gehad.
In Frankrijk veroorzaakt de zeer lage, onlangs voorge-
schreven, maximum-prijs, dat bijna geen zaken worden gedaan.

Noteeringen.

Chicago –

Buenos Aires •)

Data

Tarîue
I
Mais

Haver

Taroue Mais

Lijn:.
Mei

Mei

Mes

Juni

29 Mei 1916
107
70
i/
39
1
/s
7,00
4,05
10,45
22

1916
107°/4 72’12
43
0
/8
7,55 4,35
10,75
29 Mei 1915
139
74
5
/s
50
1
/2
13,40
5,05
11,75
29 Mei 1914
99
1/
4

70
2
/
4

40’/
9,25°)
5,35
3
)
13,15
3
)
20 Juli 1914
82
1
)
56
1
/s’)
38’/a’)
9,40°)
5,382)
13,702)

‘) per Dec.
2)
per Sept..
2)
per Juli.

*) De noteeringen van Buenos Aires zijn van 24/25 en
15/18 Mei.

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.
Soorten.
29 Mei
1
22 Mei
j

Soorten.
29 Mei
1
22 Mei

368
368
Haver 38 lb.white
Rogge No. 2
16,85
Western ..
nom. nom.
Lijnkoeken.

Nd.

Tarwe …….

MaIs LaPlata
nom.
nom.

clipped

…….16,80

Amer. van La

70,—
Gerst

1h.
Plata-zaad

..
oom.
nono.
feeding.. ..
363
363
LijnzaadLaPlata
470,-

AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

Artikelen

Rotterdam
Amsterda;n

21-27 Mej
Sedert
21.27 Mei
Sedert
1916
1 Jan. ’16
1916
1 Jan. I6

Tarve

…………..
45.294 556.346
460
4.685
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.).
24.616

300.629
–
–
–
12.027
–
–
Rogge

……………..
Boekweit

…………
–
5.539
–
503
8.862 135.549
5.060
54.930
(waarvan voor de Bel-
gjuiu Relief Comm.)
–
46697
–
–

Itleïs

……………….

1.100
42.119
–
4.549
Gerst ……………….
725
22.385
–
4.218
320
–
41.969
–
32.790
11.900
79.700
–
4.165

Haver

………………..
Lijnzaad

………….

635
2.121
–
–
–
Lijnkoeken

………..
Tarwemeel

………..
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.).
–

1.036
–
–

Markten in Nederland.

De tarwevoorraad neemt toe en de belangrijke vei-sche-piagen van tarwe naar Nederland in de laatste weken doen
verwachten,, dat binnenkort weder een voldoende voorraad
beschikbaar zal zijn. –
De handel in voedergranen is zeer weinig levendig
wegens de plannen der Regeering, die den aanvoer daarvan
tot zich wenscht te trekken. De onzekerheid omtrent de
uitwerking van dezen maatregel,. die bovendien het doen
van nieuwe
.
import-zaken uitshuit, heeft tengevolge, dat de

31 Mei 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

337

vraag zeer gering is en de kleine voorraden, welke zich nog
in handen der handelaars bevinden, slechts moeilijk koopers
vindeji. De vraag naar voedergraan is echter in de maand
Mei steeds zeer beperkt. In de prijzen valt zeer weinig
verandering waar te nemen.

METALEN.

IJZER EN STAAL.

In E age! and heerseht buitengewone schaarschte aan
ruw-ijzer, voornamelijk aan gietkwaliteiten, waarvan de
aanvoeren niet voldoende blijken te zijn om de binnen-
landsche verbruikers te bevredigen,
De uitvoerhandel is geheel buiten kwestie; een poging is
echter aangewend om in den toestand verlichting te brengen,
door een paar ovens meer in gebruik te nemen, zoowel voor
Cleveland als ook voor haematiet ijzer. Dit is evenwel geen
gemakkelijke taak met het oog op het toenemend gebrek
aan werklieden.
Ook doet de schaarschte aan halfafgewerkt staal zich zeer
sterk gevoelen, van welk materiaal de geheele productie
gereserveerd is voor rekening van het Gouvernement.
De tussehenkomst van het Duitse h e Gouvernement
betreffende de prjspolitiek van het Stahlwerks- Verband
draagt in zooverre reeds vruchten, dat het Ministerie van
Oorlog, in overleg met de vertegenwoordigers van de groote
industrieele ondernemingen, maximum prijzen heeft vast-
gesteld voor ijzer-erts, dat van het Siegerland-district komt.
Door een grens te stellen voor de prijzen van dit ruwe
materiaal hoopt het Gouvernement tegelijkertijd contrôle uit
te oefenen op de marktprjzen van ruw ijzer en afgewerkt
staal. –
Loco-Noteeringen te Londen:

IJzer1
Data

1
CIev.

Koper 1 Tin

Lood

Zink
Standard
1
1 No.3

26 Mei

1916..
1

95/-
121,-/
193.-!-
31.101-
90.-!-
19

1916..
nom.
138.-t-
197.5/-
31.15/-
95.’-/-
28 Mei

1915..
65/3
78.15/-
163.-/- 20.5/-
88.-t-
29 Mei

1914..
5113
63.-/-
143.-!-
19.3/9
21.10!-
20 Juli 1914..
51/4
61.-!-
145.15/-
19.-!-
21.10/-

STEENKOLEN.

Ter beurze van Londen treden de handelaars zeer sterk
als koopers op, doch de mijnen nemen nog steeds een af-
wachtende houding aan. De vraag, zoowel naar stoom- als
ook naar huishoudkolen, voör regeerings-doeleinden is enorm,
zoodat de beschikbare hoeveelheden voor particuliere rekening
zeer gering zijn.

PETROLEUM.

(Ontleend aan den Petroleum Reviev)

Londen, 19 Mei.
Benzine. Sinds ht laatste bericht heeft er zich een groote
verandering voorgedaan. De ,,Shell Conipany” heeft thans
haar prijzen op hetzelfde niveau gebracht als haar concur-
renten. Met de verhooging van 2 d. per gallon, die verleden
week gesignaleerd werd, zijn thans de detailprijzen in Londen
als volgt:
No. 1 ……………2e. lOd.)

No. 2 …………..2s. 9d.

per gallon.
No.3 …………..2s.

8d.J
Alle merken in Schotland en Ierland 1 d. per gallon hooger.
Smeeroliën. Geen officieele noteering. Prijzen zijn onge-
veer:
American pale…………..vanaf £ 29.-
red …………….£ 32.
filtered cylinder
.,,
£ 30.-

Paraffine. De loopende prijzen zijn ongeveer als volgt:
140
0
smeltpunt 6 d.

van 130-1320

51/ d.

-, 125-1280

4
7
/s d.

118-1200

4
1
12 d.
Geraffineerde petroleum. Prijzen blijven onveranderd voor
2e destillaat ……ii’!, d.
Standard White..

1 s.
Water White ……1 s. 1 d.
Stookolie en vethoudende oliën niet officieel genoteerd.
Terpentijn. Amerikaansche terpentijn kalm.
Loco ……….43e.
Juni/Augustus.. 43 s. 3 d.
Juli!December.. 43 s. 3 d.
Sept./December . 43 s. 3 A.

Liverpool, 18 Mei.
Amerikaansche petroleumproducteu gaan geregeld van de
hand en 11 d. tot 1 s. per gallon wordt voor Amerikaansch
genoteerd. Geen Russische olie aan de markt.

Bakou, 18 Mei.
De Ruwe-oliemarkt blijft vast en de noteering staat op
48 ‘/2-49 kopeken per pud. De Review verneemt, datde door het Gouvernement vastgestelde maximumprijzen nog niet in werking zijn getreden.

New York, 18 Mei.
Geraffineerd in kisten 11,25
t.
per gallon.

Standard White in vaten 8,95
t.
Credit Balances ……2,60
t.

Pennsylvanian Crude $ 2,40 per vat.

KATOEN.

NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN.

(Middling Uplands.)

1
2
6Mei’
16
1
19
Mel’
16
1
I2Mei’16
I
26Mei’l5
I
26Mes’14

New York …. 12,90 c
1
13,30 c 13,05e

9,50e 13,70e
Liverpool .-…

8,47d

8,74d

8,44d

5,24d

7,70d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.

(In duizendtallen balen.)

–
1 Aug. ‘I5
tot
26 Mei ‘IS

Overec,,komstiqe perioden
–
1914—’15
-‘
1

1913-’14

Ontvangsten Gulf-Havens..
4546
6802 6391
,,

Atlant. Havens
2415
3572
3954
Uitvoer naar Gr. Brittannië
2288
3602 3285
‘t Vasteland.
2168 3738
4009
Japan etc…
408 440
375

Voorraden in duizendtallen
1
26Mei ’16
1
26Mei ’15
1
26 Mei’14

Amerik. havens ………..1123

1088

514
Binnenland …………..
.651

600

271
New York ……………222

233

122
New Orleans ………….291

221

128
Liverpool ……………701

1708

1027

Marktbericht van de Hoeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 17 Mei 1916.

De noteeringen van Amerikaansche katoen in Liverpool
blijven geregeld stijgen en vooral de vraag naar voorradige
partijen blijft levendig. Door realisaties zijn de prijzen wel
iets gedaald, doch de markt blijft vast en algemeen worden
hoogere prijzen verwacht. Voorraden zijn ook verminderd
en het wordt steeds moeilijker deze aan t.e vullen. De be-
richten omtrent den nieuven oogst luiden minder gunstig en de houders in het Zuiden profiteeren van den toestand
door voor hun nog onverkochte voorraden zeer hooge prijzen
te vragen. In Egyptische katoen is vrij veel gedaan, doch
de prijzen zijn wat flauwer, hoofdzakelijk door de gunstige
berichten ovei den nieuwen oogst. Naar Amerikaansche garens is vrij goede vraag en vooral
voor binnenlandsche consumptie zijn flinke partijen afge-
sloten. Noteeringen zijn circa /2 penny honger dan veertien
dagen geleden en spinners blijven goed met orders voorzien. Hoofdzakelijk inslaggarens worden gevraagd, doch ook voor
kettinggarens bestaat meer belangstelling en men is daarin
minder om orders verlegen. Prijzen van grove garens blijven
in verhouding nog het best, voornamelijk omdat verkoopers
daarin nog steeds volop niet orders voorzien zijn. De vraag
voor export is goed, maar getwijnde garens worden wat
kalmer en de prijzen zijn iets teruggeloopen. Door de hooge wolprijzen is de vraag naar, katoenen garens voor de tricot-
fabrieken toegenomen en zijn daarin veer flinke orders ge-
plaatst. Naar Egyptische garens is minder vraag, doch de
prijzen blijven vast.
Voor manufacturen is meer vraag van Engelsch-Indië,
maar de zeer hooge kostprjzen houden groote zaken tegen,
hoewel de limites der koopers veel hooger zijn dan eenige
weken geleden. Voor fabrikanten is de positie echter niet
gunstig, daar hun kostprijzen zoo hoog zijn geworden, dat
van winstmarges bijna geen sprake kan zijn. In geverfde
goederen en fancies is nog al wat gedaan, terwijl zoowel
Zuid-Amerika als de kleinere Europeesche markten koopers
blijven. China is rustig, hoewel men daar ook wel kleine
hoeveelheden begint te koopen.

338

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31 Mei 1916

WOL.

De markt te B r a d f o r d is onveranderd. Belangrijke om-
zetten hebben plaats gehad in merinos en betere crossbreds,
terwijl voor de gewonere soorten minder belangstelling be-
staat. –
De uitvoeren van en de verkoopen in. A u s t r al i ë be-
droegen van 1 Juli tot 30 April:

Uitvoeren

Verkoopen

1915/16…..

].’942.00.0 balen

1.671.000 balen

1914/15….

1.821.000

1.307.000

1913/14….

2.296.000

1.817.000

Noteeringen te Bradford:

Colonial carded Data

l
average
56
1

40
47’/B
3811J
321/21
281/2
I
25
26

Mei 1916
……..
….
19

1916 ……….
1

461/
2

38
1

321/
2
1
281/
2
1
25 26

Mei 1915 ………..
34’/2
30
1
121
2
9
1
/21
262/2
I
25

SUIKER.

Onze Bietsuikermarkt was in de afgeloopen week
over het algemeen vast gestemd. De waarde voor Mei-
levering kan op
f
31.— A,
f
31’/2 aangenomen worden. Voor
Oct./Dec.-levering bestond veel belangstelling: nadat de prijs
tot
f
27/8
ft
f
28.— was opgeloopen, veroorzaakten winst-
nemingen tijdelijk een flauwere stemmiig doch de markt
kon weder vast sluiten met afdoeningen tot
f
272.1/82.
Met betrekking tot den kleinen voorraad in ons land
ontleenen wij aan de N. R. Ct. het volgende:
De moeilijke toestand, waarin de grossiers in suiker op
het oogenblik verkeeren, is het hoofdonderwerp geweest van
de besprekingen in de Dondrdag te Utrecht gehouden ver
–
gadering van het bestuur van den Nederlandschen Sui-
kerbond.
Was de levering tot heden onregelmatig en lang niet
voldoende, thans begint de toestand zeer te nijpen, daar niet
alleen niet voldoende geraffineerde suiker wordt beschikbaar
gesteld, doch ook de fabrieken, die z.g. afgedraaide suiker
vervaardigen, de aflevering hebben gestaakt.
Mondeling, telegrafisch en per request is het ministerie
öp de hoogte gebracht van den moeilijken toestand, waarin
de groothandel in suiker verkeert. Ook het suikerbureau,
waarnaar men werd verwezen, kan den handel niet helpen,
daar er eenvoudig geen suiker meer schijnt beschikbaar
te zijn. Algemeen vond men het noodzakelijk, dat een paar be-
stuursleden van den Suikerbond door de regeering werden aangewezen om zitting te nemen in het suikerbureau.
Er werd besloten, in dezen geest een verzoek tot de
regeeriog te richten.
Men meénde te weten, dat er nog heel wat ruwe suiker
in het land is, en de noodzakelijkheid werd betoogd, dat
de minister deze suiker in beslag laat nemen, wil er eenigs-
zins in den nood worden voorzien. Wanneer doelmatige maatregelen genomen worden yoor
een verstandige verdeeling van de binnenlandsche voorraden,
mag verwacht worden, dat deze zullen toereiken tot de
nieuwe bietoogst binnenkomt.
F. 0. Licht bericht, dat in Duitschland de veld-arbeid
onder zeer gunstige omstandigheden kon worden voortgezet.
In Oosten rijk, waar tot dusver droog weder heerschte,
zijn in de laatste dagen regens gevallen, die den aanplant.
ten goede komen.
Het volgende overzicht van de zichtbare voorraden en
zeilende ladingen wordt door F. 0
7
Licht gegeven:

1916

1915
Duitschland

) 1 Febr…..1.200.000
ton*

2.350.000 ton
amburg
Oostenrijk 1 Febr ………..

930.000

,, *

1.274.054
Frankrijk 1 April……..133.898

217.375
e

Nederland 1 Mei ……..45.893 ,,

102.045
België 1 April ….. …..

51.402

,,.

168.045
Engeland 1 Mei ………119.916 ,,

360.147

Totaal in Europa . . . . 2.481.109 ton

4.471.666
Ver. St. v. N. A. 11 Mei. .

158.000 ,,

329.066
Cüba, alle havens 10 Mei: .935.000
,,

680.000

Totaal ………… 3.574.109

5.480.732
• Raming.

Op Java vonden herverkoopen plaats van witte suiker uit
den .00gst van dit jaar tot
f
14
1
/
4
en
f
14
8
/8. Een partij
No. 12-14 uit de eerste hand werd tot
f
12
1
/4
verkocht.

Over het algemeen is de stemming echter kalmer. Meer
animo bestond voor vroege levering uit den oogst 1917,
waarvoor Chineezen nog
f
13.— voor Superieur en
f
ll/s
voor No. 16 en hooger betaalden.
Op C u b a bedroegen de aanvoeren gedurende de voor-laatste week 73.136 ton tegen 93.000 ton in hetzelfde tijd-
vak van het vorige jaar, en de totale aanvoeren. 2.616.000
ton tegen 2.088.000 ton. Het aantal in werking zijnde fa-
brieken is tot 53 geslonken tegen 126 verleden jaar. Uit
enkele districten worden zware regens gerapporteerd.
Te New York liep dè noteering voor ceutrifugals van
6.52 tot 6.40 terug, waarop de markt vast sloot.
Van de overige suikermarkten valt niets nieuws te melden.

NOTEERINGEN.

Londen

Data
Amsterda
Tates
1
Whitc
1
Ainer.
ic
New York
96%
per Mei.
Cubes
1

J’8
Granu-
Centrifug.
No.
1
1

fob.

latod
1

fob.

25 Mei 1916….
f
30
8
/8

47/11/2
21/6

30/6

6,40
18 ,, 1916….

47/1’/2 19/6

30/6

6,52
25 Mei 1915….

22
1
/2

31/-

1916

–

4,89
25 Mei 1914..
.. ,,
11/

18/3

–

. –

3,32

RUBBER.

De vredesgeruchten, die in den laatsten tijd de ronde
doen en die alle markten op het oogenblik min of meer
beïnvloeden, hebben niet nagelaten, ook op de rubbermarkt
hun invloed te doen gelden. –
Verbruikers hebben orders voor levering op bepaalden
tijd en zijn daarvoor gedekt; van den kant der importeurs,
zoowel als van de verbruikers bestaat geen drang om zich
verder te binden en er heerscht over het algemeen een af-wachtende houding. De meeningen, wat voor invloed een
spoedige vrede op de rubbermarkt zou hebben, loopen zeer
uiteen.
De stemming was in de afgeloopen week tamelijk flauw
en de prjzn toonden dagelijks eenige neiging tot dalen;
de omzet iu loco rubber was echter niet onbevredigend en
aangezien verkoopers eenigszins tegemoetkomend. waren,
werden de aanvoeren grif opgenomen.
De. slotnoteeringen luiden:

Prima Hevea Crepe loco 2/8
1
/2 einde vorige week 219
2
/
2

Juni

2/8/4

2/10
Juli/Dec. 2!9

2/10
t/
a

Smoked Sheets
1
d. minder
..

1 d. minder
Hard cure fine Para …. 2/92/
4

,,
2110

KOFFIE.

(Uit hetMailbericht vaii de Makelaars G. Duuring & Zoon,
Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

KGff ie blijft in hoofdzaak onveranderd gestemd. De Ned. Indische soorten bedingen zelfs, in weerwil van de onzeker-
heid omtrent maatregelen in het Buitenland al dan niet te
treffen, eei’ hoogere prijzen, terwijl die der aan de N. 0. T. verbondene wel uiteenloopen. doch over het algemeen iets
gemakkelijker zijn. Naar vernomen wordt, zou van de laatste
aan.voeren uit Indië met de ,,Sarpedon” en de ,,Tantalus”
voorloopig het grootste gedeelte aangehouden worden; rede-
nen onbekend.

Noteeringen en voorraden.

Data

Rio
Santos

Wisselkoers

Voorraad
Voorraad

26 Mei

1916
141.000
6950
607.000
7600
12/82
19

1916
130.000
7425
828.000
7600
12/g2
26 Mei

1915
333.000
4625
482.000
5650
12/22
24 Juli

1914
353.000
4900
889.000
5700
16

Ontvangsten.

Rio

Santos
Data
Afgeloo pen

Sedert

Afgeloo pen

Sedert
week

1 Juli
I

week

1
Juli
26 Mei 1916….

26.000

3.118000

57.000 11.114.000
26 Mei 1915….

60.000 13.141.000 1 33.000

9.162.000

31 Mei 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

339

VETTEN EN OLIËN.

01e o – Ma r ga r i n e. In de afgeloopen week was er weder
eens een offerte in de markt c.i.f. Rotterdam, en wel van
het merk Harrison ad
f
04,— exclusief molest, onder voor-
behoud van verladingsmogelijkheid. Deze offerte bleef echter
zonder belangstelling van de zijde der koopers. Juni-levering in New York, le kwal., werd ad
148/4
$ cents
pr. Amerik. 1h. geoffreerd, 3e kwaliteit ad 13
1
/ $ cents.
P rem i er – J u s. 2e kwaliteit Zuid-Amerikaansche werd
op Juni-aflading ad f78,— gedaan e.i.f. Rotterdam exclusief molest, betaling tegen vertoon van dokumenten. le kwaliteit
werd op deze condities ad f81,— aangeboden.
Aan het eind der week zijn nog gedaan: 500 trcs. fac ,,B” Juni-afladiug ad
f
80,— inclusief niolest,
franco wal Rotterdam. Men wil verder biedingen tot dien
prijs naar Amerika seinen.
In Neutrallard was er een offerte ad
f
96,— c.i.f.
Rotterdam, exclusief molest.
Imitatie-Neutrallard, zonder offerten.
Katoenzaad-Olie. Op .aflading zônder offerten en
zonder zaken. Loco Bntteroil werd aanvankelijk met f75,-tot
f
76,.— later met f77,— betaald.

COPRA.

Onze markt was deze week zeer vast gestemd, doch er
ging tot de hoogere prijzen bijna niets om. De markt sluit
met koopers voor Jaija f. ni. s. tot
f
39/8.
Ceylon eif. Londen £34.-.- en cif. Marseille £ 38.-.- ver-
koopers.
NOTEERINGEN.

Java f.m.s.

27 Mei

1916 …………f 39/
20

1916 …………., 38
1
/
27 Mei 1915
f74,—
N.O.T. vrij en f30
1/4
N.O.T.
27 Mei

1914 …………f 29
8
/4
20-25 Juli 1914 …………,, 281

VERKEERS WEZEN.

BEVRACHTINGEN.

27 Mei 1916. In de afgeloopen week werden weinig be-
vrachtingeu gemeld.
Kolenvrachten voor Mei a.flading vareu lager; verschei-
dene bevrachters wachten met verscheping tot maximum
vrachten en prijzen vastgesteld zullen zijn, waardoor voor
prompte aflading meer ruimte beschikbaar kwam. Voor-
loopig zullen maxiniumvrachten alleen voor de havens aan
de Westkust van Frankrijk in werking treden. Over vrachten
naar Fransche havens in de Middellandsche Zee, en waar-
schijnlijk ook naar Italië, duren de onderhandelingen voort.

GRAAN.

Data

Petro
–
grod
Londen!
R’dam

Odessa
Rotter
dom

Ati. Kust
Ver. Stoten San Lorenzo

Rotter.
t
Bristol
Rotte,-
‘Enge.
dam
Kanaal
dom
land

22127 Mei

1916
–
–
f
18.25
13/6
–
172/6
15/20

1916
– –
–
14/-
f110,-
173/-
24/29 Mei

1915
–
–
10/-
7/9
601-
6319
25/30 Mei

1914
1/1/1
616
2/-
2/-
13!-
13!-
Juli 1914
11 d.
7/3
1/118/
4

1/118/
4

12/-
12/-

–

HOUT.

Cronstadt
Golf Van Mexico

Data Holland
Oostk.
Engeland
Holland
Engeland

–
(gezaagd)
”
(pitch- “ine)
1

(pitcli.
pi’)
stuIten)

22/27 Mei
1916
–
–
– –
15/20

,,
1916
–
–
–
560/-
24/29 Mei
1915
–
–
–
225/-
25/30 Mei
1914

……
f12,—
24/2
70/-
75/-
Juli
1914

……
.,, 12,—
.
24/6
75/-
77/6

ERTS.

Bilbao
1

Cartl,a.
1
Griehen-
Poti
Dato
Midd les-
gena
1 Middies.
la,,d Middies.
Middies.
bro
bra’
b,o’
bro’

18/6
19/-
– –
18/6 19/6
–
–
22/27

Mei

1916 …….

11/6
14/-
–
–
15,20

1916

…….
24/29

Mei

1915 …….
4/6
5/6
–
8/3
25!30

Mei

1914 …….
Juli 1914
4/3
5/4’/
5/9
8/6

KOLEN:

Data

Cardiff
Oostk. Engeland

Bar-
Genua
La
Plata
Rotte,-
Cron
deaux
Rivier
dam
stadt

22/27 Mei 1016
fr.59,—
871- 1051-
–
f6,50
–
15/20

.1916
,, 66,—
951-
112/6
60/-
,,6,50
–
24/29 Mci 1915
., 20,—
31/6
25/-
25/9
,, 6,—
–
25/30 Mei 1914
,,

7,—
713
7.3
3/-
4/9
Juli 1914
,,

7,—
7/-
7/3
14/6
3!2
5!-

DIVERSEN.

Bonzbay
Burma!,
Vladivo-
Chili
(8
a
D t
West
West
stock
West
Europa
,
Europa
Wcst
Europa
(d.
it)
(rijst)
Europa (salpeter)

125/-
–
–
–
133!9

,
140/-
–
150/-
22/27

Mei

1916 …….

24/29 Mei

1915
56/3.
– –
82/6
15/20

1916

…….

25/30 Mei

1914
1516
–
20/3
18/-
Juli 1914
14/6 16/3
25/-
22/3

Graa,, Petrogrod per qiarter von 496 lbs. zwaar, Odesso per U,,it,
Ver. Statcii per quarter van 480 lbs. zwaar.
Hout gezaagd en pitchpine per St, Pet. Sta,,dard van 165 kub.
VI.,
,nijnstutten per vadern van 216 kub. ot.
Overige noteeringen per ton van 1015 K.G.

RIJNVRACHTEN.

Er is geen wijziging van den toestand te vermelden.

VRACHTEN TE ROTTERDAM.

(in GId. per 2000 K.G.)

‘Erts nr. Rnl,rl,avcnsl

Massa/el
Data

‘

goed. Waterstand

22-27 Mei 1916

–

gunstig
15-20 ,, 1916

–

gunstig
25-29 Mei 1915

0,22’/

0,32/2 –

gunstig
25-30 Mei 1914

0,65

0.75

1,15

gunstig
20-24 Juli 1914

0,60

0,70

1,05

gunstig

ADVERTENTIËN

Reedera en Cargadoora

GEBR.
VA
N,
U
DEN
Bevrachtingsagenten

KOOP en VERKOOP VAN SCHEPEN

ROTTERDAM ‘ AMSTERDAM – ZAANDAM
‘
Telegram-Adres: ,,VANUDEN”

Boli
&
Dunlop’8 Distilleerderij, Rotterdam

OPGERICHT ANNO 1821

Agenten, de Heeren: JACOBSON, VAN DEN BERG & Co., Semarang,
Soerabaya, Batavia, Cheribon
VAN NIE & Co., Medan, Deli
HESTERMAN & Co., Menado
NICHOLAS RATH & Co., New York

VAN RIJN & C

UTRECHT – POSTBUS 40

EENIGE FABRIKANTEN

VANDE UTRECHTSCHE

FIJNE TAFELMOSTERD

340

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31
Mei 1916

5 pCt. GELDLEENING

1.
groot ‘:f 80.000.000,-

TEN LASTE VAN

NEDERLANDSCH”INDIE
”

waarvan opengesteld in Nèderland. . f 50.000.000,-

en in Nederlandsch-Indië…….f 30.000.000,-

in Schuidbewijzen aan Tôonder groot f1 000,—, f500,— en f100,-

Uitgifte in NEDERLAND tot den koers van 99
‘
/
2
pCt.

Inschrijvingen op deze leening kunnen worden ingeleverd

op Donderdag 8 Juni 1916

van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur

TEN KANTORE VAN:

te A]’1S1’ERDAv1:

De Nederlandsche Handel-Maatschappij,

De Nederlandsch Indische Handelsbank,

Dë Nederlandsch-Indische Escompto-Maatschappij;

te ROTTERDAIVI:

De Nederhi’ndsche Handel-IVlaatschappij;

te ‘s-GRAVENHAGE: De Nederlandsche Handel-Maatschappij,

•

De Nederlindsch Indische Handelsbank,

De Nedèrlandsch-Indische EscomptoMaatschappij;

EN VOORTS:

te AMSTERDA1VI:

De Amsterdamsche Bank,

De Twentsche Bankvereeniging B. W. Blijdenstein & Co.,

Hope & Co.,

Lippmann, Rosenthal & Co.,

De Rotterdamsche Bankvereeniging,

Wertheim en Gompertz;

te ROTTERDAM:

De Amsterdamsche Bank,

R. Mees en Zoonen,

De Rotterdamsche Bankvereeniging,

De Wissel-S en Effectenbank;

tè ‘s-GRAVENHAGE: De Rotterdamsche Bankvereeniging;

en in Nederlandsch-Indie tot den koers van 101
1/4
pCt.

TEN KANTORE VAN:

DE JAvASCHE
BAI.K
te
Batavia
en al hare vestigingen,

DE NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ te
Batavia’
en al hare vestigingen,
Da NEDERLANDSCH INDISCHE HANDELSBANK te
Baia’via
en al hare vestigingen,

DE NEDERLANDSCH-INDISCHE ESCOMPTO-MAATSCHAPPIJ te
iBatavia
en al hare vestigingen.

Inschrijvingsbiljetten en prospectussen zijn bij alle b&vengenoemde kantoren kosteloos verkrijgbaar.

De stortingen zullen moeten geschieden op een der werkdagen van 23 Juni tot en met 8Juli 1916.

Voor verdere bijzonderheden raadplege men het p,osectus.

De Minister van Koloniën,

‘

De Minister van Financiën,

TH. B. PLEYTE.

ANT. VAN GIJN.

J. & J. M. VOORHOEVE

Makelaars in Assurantin

Anno 1836

ROTTERDAM

De Ervn’ de Wed. J. van Nelle

ROTTERDAM

Tabaks- en Sigarenfabrieken

Koffiebranderij – The’ehandeL

Jrg. 1, editie 22

Auteur