Ceteris Paribus

ceteris paribus
Vraag v/d week
Aan Lans Bovenberg verbonden aan Netspar en de
Universiteit van Tilburg

Op welke leeftijd gaan
Nederlanders met
pensioen in 2020?
De pensioengerechtigde leeftijd bestaat
niet meer. Mensen wisselen betaald werk
geleidelijk in voor vrije tijd, vrijwilligerswerk
en mantelzorg naarmate ze ouder worden.
Men krijgt meer regie over de eigen levensloop en de gewenste combinaties van werk,
zorg en vrije tijd. Besparingen voor pensioen en andere doelen lopen steeds meer
in elkaar over en pensioenuitvoerders en
banken ontwikkelen zich tot financiële concerns die mensen helpen bij de finan­ iële
c
planning over het gehele leven. Mensen
zijn vrij om tijdens hun actieve leven al
een deel van het gespaarde vermogen aan
te spreken voor investeringen in menselijk
kapitaal en voor inkomensderving als gevolg
van vrije tijd, vrijwilligerswerk en mantelzorg. Vanaf een leeftijd die opschuift met
de levensverwachting mag men het hele
pensioenvermogen aan gaan spreken voor
levenslange uitkeringen. Het periodieke
i
­nkomen dat men daarvoor terugkrijgt
hangt af van de resterende levensverwachting. Zo verschuift het langlevenrisico naar
de betrokkene. Ook het eigen vermogen
in het eigen huis wordt een belangrijke
bron van pensioenvermogen. En verder is
het tijdstip waarop men voor het eerst een
AOW-uitkering wenst te ontvangen naar
keuze. Hoe eerder men ervoor kiest AOW te
gaan ontvangen, hoe lager de uitkering.

Colofon

ESB-Top 10
Landen (minimaal 1 miljoen inwoners) met de
meeste mobiele telefoons per inwoner.

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Trinidad en Tobago
Hong Kong
Litouwen
Estland
Italië
Tsjechië
Verenigde Arabische Emiraten
Israël
Portugal
Verenigd Koninkrijk

1,58
1,41
1,32
1,27
1,23
1,21
1,19
1,18
1,15
1,14

Berekend op basis van gegevens van het CIA world fact book.

Uit de oude ESB-doos
In deze “throwaway age†consumeert de Ameri­
kaan­ e burger nu reeds gemiddeld tweemaal zos
veel goederen als vóór de laatste wereldoorlog.
Bijna 40 pct. van zijn goederenbezit is echter
niet essentieel voor zijn fysiek welzijn. Het geraffineerd bespelen van het klavier van de onbewuste behoeften en instincten en het exploiteren
van de statusdrang schieten echter nog te kort
om het evenwicht tussen produktiepotentieel en
afzet te realiseren. De afzetmoeilijkheden “noodzaakten†de Amerikanen in grote getale verkwistende producenten en consumenten te worden.
Onder het motto “steeds kan er nog meer bijâ€
wordt getracht de gezinnen te overreden bij het
aanschaffen van huizen, ijskasten, wasmachines
en auto’s niet te volstaan met één exemplaar. De
uitspraak van dictator Mustapha Mond in Aldous
Huxley’s Brave new world : “we dont want people
to be attracted by old things.
We want them to like the new
onesâ€, is in de Verenigde
Staten in aanzienlijke mate
werkelijkheid geworden.
M. Hart, Consumptiestimulering door
verspilling, ESB, 23 november 1960.

ESB signaleert nieuwe ontwikkelingen in de
economische wetenschap. Daarnaast worden
in ESB economische inzichten toegepast om
beleidsrelevante aanbevelingen te doen voor
de overheid, maatschappelijke instellingen en
bedrijven. Ook analyseert ESB de belangrijkste
ontwikkelingen in de Nederlandse economie.
Artikelen in ESB verschijnen op persoonlijke
titel.
ESB-redactie
Hoofdredacteur: Albert Jolink
Redacteuren: Izaak Dekker, Mark Dijkstra,
Eva Niesten
Bureauredactie: De Twee Hanen v.o.f.
Redactiemedewerker: Mike Dell
Redactiesecretariaat: Carla van der Meulen
Marketing: Jacinta Gelauff
Uitgever: Roel Langelaar
Commissie van Redactie
P. Kooreman, W.T.M. Molle (voorzitter),
E.J.J. Schenk, L.L.G. Soete,
C.N. Teulings, H.A.A. Verbon, H. Verbruggen.
Redactieadres
Postbus 20025
2500 EA Den Haag
tel. (070) 378 92 37
fax (070) 799 98 40
esb@sdu.nl
www.esbonline.nl
Kopij
Auteursaanwijzingen staan op internet:
www.esbonline.nl. Gelieve kopij elektronisch
aan te leveren op het redactieadres.
Abonnementen
Sdu Klantenservice, Postbus 20014,
2500 EA Den Haag, tel. (070) 378 98 80,
fax (070) 378 97 83, sdu@sdu.nl. Tarieven
voor Nederland en België incl. btw: bedrijven
en instellingen € 253,34, particulieren
€ 121,90, studenten € 27,56.
Toeslag buitenland: € 63,60.
Losse nummers
€ 8,53 incl. btw en portokosten.
Losse nummers van ESB zijn te
bestellen via Sdu Klantenservice,
tel. (070) 378 98 80, fax (070) 378 97 83,
sdu@sdu.nl.
ESB verschijnt ook online (www.esbonline.nl).
Advertentieverkoop
Product- en Personeelsadvertenties:
Asiea van der Geest, tel. (070) 378 07 06
fax (070) 799 98 79.
E-mail: a.v.d.geest@sdu.nl
Basisvormgeving en artdirection: Flinc.Design
Opmaak: Jacques van Schie
Illustratie: Loek Weijts
Strip: Johan van Zanten
Foto’s: Robert Goddijn, Arenda Oomen,
Nationale Beeldbank
Druk: De Groot Drukkerij bv.
ISSN 0013-0583
ESB is een uitgave van Sdu Uitgevers
ECORYS Nederland BV is houder van de merknaam ESB (Economisch Statistische Berichten)

416

ESB

93(4538) 27 juni 2008