■ Arne Maes (BNP Paribas Fortis)
Consumenten in België gaven minder uit in de dagen voorafgaande aan de eerste lockdown. Ze wachtten, met andere woorden, niet om hun gedrag aan te passen tot de regering hen daarom vroeg. Dat heeft belangrijke implicaties voor de beleidsmakers.
Op basis van geanonimiseerde transactie-data analyseerde BNP Paribas Fortis de uitgaven door Belgische consumenten sinds het begin van dit jaar. Daarbij werden de betalingen met pinpas en cash geld en de uitgaven aan e-commerce bij elkaar opgeteld.
De oranje lijn in de figuur toont hoe de uitgaven in een bepaalde week zich verhouden tot het niveau van januari 2020. Tijdens de maand april lagen deze uitgaven zo’n veertig procent lager. Opvallend is dat de uitgaven al kelderden, nog voordat de toenmalige premier Wilmés de semi-lockdown uitriep op een persmoment in maart.
Dat lijkt erop te wijzen dat bezorgde burgers hun gedrag reeds aanpassen voordat hun dat gevraagd wordt. De statistische relatie tussen de verminderde aankopen en de zogenaamde stringency index, een maatstof voor de strengheid van de overheidsmaatregels, blijkt niet zo sterk.
Er is een veel sterkere correlatie met verschillende variabelen die rechtstreeks gerelateerd zijn aan de aanwezigheid van het virus, zoals het aantal nieuwe gevallen of overlijdens per week. Voor België bleek een regressiemodel met het aantal coronapatiënten op intensivecare-units – met blauw aangeduid in de grafiek – de meest verklarende kracht op te leveren. Een mogelijke reden is dat een hogere bezettingsgraad van de intensivecare-units de consumenten zorgen baart. Zij reageren door onnodige uitgaven (zowel fysiek als digitaal) te vermijden.
De conclusie op basis van deze statistiek is dat beleidsmakers er beter aan doen om niet te overschatten hoeveel economische schade ze kunnen vermijden door eventuele strengere gezondheidsmaatregels uit te stellen.
Auteur
Categorieën