■ Astrid Pleijers en Robert de Vries (CBS)
De coronamaatregelen hebben niet alleen gevolgen voor onderwijs aan scholieren en studenten, maar ook voor opleidingen en cursussen van volwassenen in het kader van een leven lang ontwikkelen. Zo moesten tijdens de lockdowns veel bijeenkomsten digitaal in plaats van fysiek gehouden worden. Mogelijk heeft het even geduurd om een dergelijke omslag te maken, want in het tweede kwartaal van 2020 volgden ruim 1,6 miljoen 25- tot 65-jarigen in Nederland een opleiding of cursus (achttien procent), terwijl dit er in het tweede kwartaal van 2018 en 2019 nog 1,8 miljoen waren (figuur). In het derde en vierde kwartaal van 2020 herstelde de scholingsdeelname zich en was deze weer van een vergelijkbaar niveau als in dezelfde kwartalen in de jaren ervoor. Of het hier gaat om online dan wel fysieke cursussen, konden we niet onderzoeken.
De afname van scholing in het tweede kwartaal van 2020 betrof uitsluitend het niet-formele onderwijs. Het formele onderwijs, met een duur van minimaal zes maanden, zoals een hbo- opleiding Bedrijfskunde, is op gelijk niveau gebleven. Niet-formele opleidingen zijn voornamelijk opleidingen of cursussen met een duur van minder dan zes maanden, bijvoorbeeld een workshop Bedrijfshulpverlening. In het tweede kwartaal van 2020 volgden 930.000 25- tot 65-jarigen niet-formeel onderwijs. In hetzelfde kwartaal een jaar eerder was dat nog ruim 1,1 miljoen. Deze daling komt geheel voor rekening van mensen met betaald werk en niet van werklozen en personen die niet behoren tot de beroepsbevolking. Verder is onder deelnemers aan niet-formeel onderwijs ook het aandeel afgenomen dat deze opleiding naar eigen zeggen door de werkgever betaald kreeg.
Deelnemers aan niet-formeel onderwijs volgden vooral minder vaak een hele kortdurende cursus (minder dan een week), zoals een tweedaags seminar. Ook nam de deelname aan opleidingen en cursussen met een duur van een week tot zes maanden af, maar deze daling is minder sterk dan bij die van hele kortdurende cursussen. Naast minder deelname besteedden mensen in het tweede kwartaal van 2020 ook minder uren aan opleidingen.
