■ Toep van Dijk (Ministerie van Financiën)
Volgens de afgelopen winterraming van de Europese Commissie staat de eurozone er weer beter voor: de economische groei was in 2016 met 1,7 procent van het bbp voor het derde jaar op rij positief. De afgelopen jaren hebben de eurolidstaten op verschillende beleidsterreinen maatregelen getroffen om het groeipotentieel van hun economie te vergroten. Het ondernemersklimaat is een van de beleidsterreinen waarop lidstaten progressie hebben geboekt.
Een veelgebruikte maatstaf om de kwaliteit van het ondernemersklimaat in een land te bepalen is de zogenoemde Doing Business Index van de Wereldbank. De Wereldbank kijkt daarbij onder meer naar het gemak waarmee een bedrijf kan worden opgericht, bouwvergunningen worden verleend en eigendom kan worden geregistreerd. Ook kijkt zij naar de mate waarin bedrijven toegang hebben tot krediet en naar de efficiëntie van insolventieprocedures.
De figuur toont de ontwikkeling van de kwaliteit van het ondernemersklimaat voor verschillende ontwikkelde economieën sinds 2010, waarbij de scores voor de eurozone en voor niet-eurolanden zijn gebaseerd op de ongewogen gemiddelde score van de betreffende lidstaten. In Nederland is het ondernemersklimaat in lijn met het gemiddelde in het eurogebied. Uit de figuur blijkt dat er de afgelopen jaren weliswaar flinke stappen zijn gezet op het gebied van het ondernemersklimaat in het eurogebied, maar dat er – gezien het verschil met de VS, het VK, Zweden en Denemarken – nog meer winst te behalen is. Daarnaast laten relatieve nieuwkomers in de EU de afgelopen jaren een flinke verbetering zien.
Het ondernemersklimaat bevordert ook het aanpassingsvermogen van een economie. Dit is in het bijzonder relevant in het eurogebied, omdat lidstaten binnen een muntunie geen gebruik kunnen maken van het wisselkoersinstrument om (al dan niet asymmetrische) economische schokken op te vangen. Daarom heeft de Eurogroep in februari gesproken over manieren om het ondernemersklimaat in de lidstaten verder te verbeteren.
