■ John Michiels, Jeroen Nieuweboer en Noortje Pouwels-Urlings (CBS)
De meeste van de in 2013 gestarte zelfstandigen verdienen met hun werk als zelfstandige vijf jaar later minder dan het minimumloon of ze zijn gestopt. Dit is vaker het geval voor zelfstandigen die zijn gestart vanuit een uitkering dan voor hen die vanuit loondienst begonnen zijn.
In 2013 zijn 18.200 personen die voorheen als belangrijkste inkomensbron een uitkering hadden, gestart als zelfstandige. In datzelfde jaar is het aantal starters dat vanuit werk in loondienst als belangrijkste inkomensbron is begonnen als zelfstandige zeven maal groter met 127.400 personen. Voor beide groepen zelfstandigen kijken we naar de inkomensontwikkeling na het startjaar.
Zelfstandigen worden geacht om het pensioen en de verzekering voor het risico op arbeidsongeschiktheid en werkloosheid zelf te financieren vanuit hun zelfstandigeninkomen. We vergelijken daarom het inkomen als zelfstandige – winst uit onderneming, loon directeur-grootaandeelhouder, en resultaat uit overige werkzaamheden – met het ‘super-bruto-minimumloon’: het bruto-minimumloon met de werkgeversbijdragen aan de inkomensverzekeringen erbij opgeteld.
Van alle zelfstandigen die in 2013 zijn gestart, is het aandeel met een zelfstandigeninkomen hoger dan het minimumloon gegroeid van 16,0 procent in 2014 naar 18,3 procent in 2018. De meesten verdienden dus minder dan het minimumloon, of zijn alweer als zelfstandige gestopt.
Personen die vanuit een uitkeringssituatie zijn begonnen, zijn veelal wat slechter af. Voor deze groep groeide het aandeel van 10,8 procent in 2014 naar 13,1 procent in 2018. En na vijf jaar is 54 procent gestopt als zelfstandige.
Zelfstandigen die voorheen voornamelijk hun inkomen verdienden als werknemer, zijn gemiddeld net wat beter af. Bij hen is het aandeel met een zelfstandigeninkomen boven het minimumloon gegroeid van 20,2 naar 22,5 procent en is na vijf jaar 53 procent nog als zelfstandige werkzaam. Het perspectief op een voldoende zelfstandigeninkomen is dus relatief beter voor zelfstandigen die beginnen vanuit een werknemerspositie dan voor starters vanuit een uitkering.
