■ Sander van Veldhuizen, Bart Voogt en Benedikt Vogt (CPB)
Een belangrijke indicator voor ontwikkelingen op de huizenmarkt is het aantal transacties van koopwoningen. Het nadeel van deze indicator is dat hij achter de feiten aanloopt, omdat de transacties al hebben plaatsgevonden en deze data ook met enige vertraging beschikbaar komen. Een goede indicator heeft juist een vooruitziende blik en bovendien een intuïtief verband met veranderingen in marktomstandigheden.
Omdat consumenten veelvuldig gebruikmaken van Google om informatie te verzamelen wanneer zij een nieuw huis willen kopen, is een nieuwe vooruitziende indicator beschikbaar gekomen. Wanneer consumenten op zoek gaan naar een nieuw huis gebruiken ze op internet ook vaak de zoekterm ‘hypotheek’. We kunnen zodoende het aantal zoekopdrachten naar hypotheken vergelijken met het daadwerkelijke aantal transacties van koopwoningen in Nederland. Daaruit blijkt een sterke correlatie tussen het aantal zoekopdrachten bij Google en het aantal feitelijke transacties op de huizenmarkt (figuur).
Bijkomend voordeel van deze indicator is dat de zoekopdrachten vooruitlopen op transacties. Dit is niet verwonderlijk aangezien het aanvragen van een hypotheek, en daarmee het zoeken naar een hypotheek altijd vóór de aankoop plaatsvindt. Eerder CPB-onderzoek laat zien dat zoekopdrachten bij Google een significant positieve correlatie hebben met het daadwerkelijke aantal transacties van zes en negen maanden later. Deze vooruitlopende ontwikkeling van zoekopdrachten is ook te zien in de figuur, want de zoekopdrachten naar ‘hypotheek’ beginnen bijvoorbeeld al in juni 2015 te stijgen terwijl het aantal transacties pas zes maanden later aantrekt. In de laatste maanden van 2016 dalen de zoekopdrachten. Dit kan op een mogelijke daling in transacties voor 2017 wijzen.
