10 MEI 1922
AUTEURSRECHT
VOORBEHOUDEN.
Economisch~Statistische
Beri
*chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
7E JAARGANG
WOENSDAG 10 MEI 1922
No. 332
INHOUD
BIz.
DE PRIJSVORMING DER BOUWMATERIALEN II
door
ir.
P.
Bakker Schut………………
………..
…..
419
De Nieuwe Koers des Economische Politiek van Sowjet-
Rusland III door
Dr. J.
Struns ………………..
423
Londensche Correspondentie
……………………..
424
AANTEEXENINCEN:
Suikerproductie der wereld
……………………
426
Belastingdruk in een zeven en twintigtal grootere ge-
meenten in Nedesland
……………………..
426
INGEZONDEN STUKKEN:
Beperkte of onbeperkte Rubberproductie door
M. J.
Koch
428
MAANDCIJFERS:
Productie der Kolenmijnen
……………………
430
Emissies in Mei 1922 ……………………….. 430
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
430-437
Geidkoersen.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.
Goederenhandel. Bankstaten.
Verkeerswezen.
INSTITUUT
VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J. Bruin.s.
,,&ssistent-Red’icteur voor het weekblad:
D. J.
Wansink.
Secretariaat: Pieter de Hooghweg 152, Rotterdam.
Aa.ngeteekende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 37.
Telefoon Nr. 3000. Postchèque- en girorekening
Rotterdam No. 8408.
Abon.nementsprjs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland f £0,—. Buitenland en Kolonirv f
25,-
per jaar. Losse nummers 50 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen
het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande
ontvangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij aborvre-
meztt volgens tarief. Administratie van abon.nementen
en advertenties: Nijgh & van Dilmar’s Uitgevers-
Afaatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s- Gravenhage.
8 MEI 1922.
In den toestand van de geidmarkt kwam deze be-
richtsweek nog geen verandering. Zooals gewoonlijk
bleef de geldvraag deze geheele eerste week der Mei-
maand nog zeer sterk, hetgeen, indien men den bank-
staat per 1 Mei beschouwt ‘en de geweldige toeneming
der beleeningen, waaronder ook de voor-schotten in
rekening-courant vallen in aanmerking neemt, niet
te verwonderen valt. Dat desniettegenstaande de pro-
longatierente van 5 op 4 en daarna op 43 pOt. terug
kon loopen duidt meer op slapte op de effectenmarkt.
In de noteering voor particulier disconto kwam wei-
nig verandering. Voorbijgaand werden Maandag en-
kele posten zelfs voor 4Y2 pOt. afgedaan; daarna was
de noteering weder 4% pOt.
‘S
*
*
Ook deze week liepen de wisselkoersen weder iets
terug. Vooral in het midden der week was de stem-
ming flauw; daarna konden de meeste wissels iets
verbeteren, maar de ondertoon der markt bleef, vooral
ook in verband met den slechten gang van de onder-
handelingen in Genua, zeer flauw.
–
LONDEN, 6 MEI
1922.
Gduren-de de afgelocypeni week ntond de’m’a’rkt in
het teeken van overvloedige geidruiimjte en -geldevers
hadden moeite voor hun fondsen ‘plaatsing te ‘vinden.
D.aggeld werd ihernieuwd
,
tegen 2 pOt., terwijl voor
nieuw geld niet meer dan 1 pOt. gemaakt ‘kon werden.
7-daags gelid bleef op 2Y2-3 pOt.
– Op de discontomarkit waren do ometten van weinig
beteekenis, ‘terwijl de dii-sconto’s een dalende tendens
vertoonden; voor prima bazn-kacce’pten varieerden zij
t.ussehen 2f16—% pOt. voor alle ‘l-ooptijd’en.
DE PRIJSVORMING DER BOUW.
MATERIALEN.
II.
Ka,lkzandsteen.
De prodijctio aan kalkzandnteen bedroeg in 1913
rond 11.3 miljoen :stiïk:s, in 1916 79 nuillioen en is in
de Jaa’tsite jaren sterk
is van betrekkelijk geringe beteekenis. Het produkt
ondervindt een sterke concurrentie van ‘de zachte ‘bin-
nenlandsche baksteen-sorteeringen en vooral van de
Belgische steen.
In 1906 ontstond de Vereeniging van Nederland-
sche kalkzandsteenfabrikanten, die zich met pri.jsbe-
paling bezig hield. In 1915 volgde een nauwere aan-
eensluiting door de oprichting van de N.V. Kalkzarid-
steen, een Centraal Verkoopbureaii, door het meeren-
deel der Hollandsche en Utrechtsche fabrikanten; de
‘overige fabrikanten richtten in 1916 de kaikzands’teen-vereeniging op.
De N.V. Kalkzandsteen, die bij de oprichting 8
fabrieken met een productie van 81 millioen omvatte,
is door uittreden van enkele gro’ote aandeelhouders
teruggeloopen tot 5 fabrieken, met ongeveer 40 & 45
millioen, d.i. een derde deel der Hollandsch-Utrecht-
sche produktie.
Cement.
Cement is uitsluiitand’ een imporbartikel. ‘De drie –
overigens onbeteekenende – fabrieken, welke in ons
land bestaan hebben, zijn stop gezet.
Hetgeen in het rapport wordt medegedeeld, geeft een beeld van de zeer sterke internationale aaneen-sluiting van nagenoeg efle betrokkenen bij de pro-
‘ductie van en den (handel in dit artikel.
Ofschoon nog slechts van historische beteekenis —
het kartel viel tengevolge van den oorlog uit elkander – moge hier omtrent de voor den consument leerzame
geschiedenis een kort overzicht volgen.
420
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
In Be1ië dateeren de eerste prjconventies ven..
1892, de stichting van een Centraal Verkoopbureau,
dat bij de oprichting reeds 12 van de 15 fabrieken om-
vatte van 1903.
In Duitschiand kwamen de eerste prijsconventies
in 1890 ‘toit stand; in 1904 volgde de vorming van
een Noord- en een Zuid-Duitsehe combinatie. Deze’
beide sloten met de Belgische nog in hetzelfde jaar’
een overeenkomst, waarbij de afzet in de beide landen;
en ook in Nederland werd geregeld.
In 1905 volgde de oprichting ven het ‘N.V. ‘Neder-
landsch Cement-Syndicaat, de verkoops-combinatie
voor Nederland van de drie bovenvermelde kartels.t
Later sloten zich daarbij aan een tweetal Engelsehe3
en een Fransche combinatie, terwijl een Noorsche
fabriek zich tegen een afkoopsom verplichtte van im-,
port h.t.l. •af te zien. Het NederL Cement-Syndicaat
kreeg zoodoende praetisch ‘den golieelen Duitsc.hen,
Belgischen, Franschen en Engelschen import in ban-
den. Wel bestond een in naam vrije import van eenige
Noord-Duitsche fabrieken, doch deze waren toch door ha’rte1-ovreenkernsten aan het Synçliciant gabonkien.
Het Nederl. Cement-Syndicaat sloot op zijn beurtk
weer een overeenkomst met de vrijwel volledig in de
Vekeeniging van Oemènt-handelaren (opgericht, in
1909) georganiseerde Nederlandsche handélaren; de
handelaar verbond zich daarbij uitsluitend cement van,
hetsyndinaat .te betrekken en .njet te verkoopen be-,
neden de door het Syndicaat vastgestelde minimum-,
prijzen’. De ha,ndel ontving daartegenover een korting,
die bij het laatst afgesloten contract
f
1.45 per ton
bedroeg in een tijd toen de cement
f
18,— per ton
noteerde.
In 1914 maakte de oorlog een einde aan de interna,
,tionale karteileering, doch de nationale combinaties
bleven bestaan. (Thans bestaat h.t.l. een opgewekte concurrentie; zelfs verscheen – natuurlijk een voor-
j
bijgaand verschijnsel – Hongaarsche en Poo]sche,,
cement aan de markt).
6.
andel in bouwmaterialen.
De handel in bouwmaterialen omvat behalve de
reeds vermelde artikelen vôôrnameijk nog tras, gips,’
drijfsteen, bimscementplaten, grès-aardewerk en tegels.
De in 1905 opgerichte Vereeniging van handelaren in
bouwmaterialen omvat vrijwel alle handelaren van)
eenige beteekenis. Voor dakpannen en schelpkaik (vroeger ook cement) t
plegen, zooals wij reeds zagen, collectieve contracten
te worden gesloten tussoh.en de vereenigde produceu-
ten en de vereenigde handelaren. Ten aanzien van ver-
scheidene der andere artikelen is hetzelde het geval.
Zoo werd tot en met 1911 door de Vereeniging de
dTijfsteen gekocht van het Centraal Vørkoopkantor
der Duitsche, fabrikanten; thans zijn er te veel out-
siders. …..
Tras wordt door elken handelaar voor zich gekocht, i
maar…. de ‘vier O.uitsche firma’s, die Eh.rt.l. leveren
zijn in eeiv’Verlçoop-Syndicaat aaneengesloten.
Ten aanzien van grès-buizen is in 1918 en 1919 i
een overeenkomst gesloten tusschen de Vereenigde
fabrikanten van grs-buizeu en de Vereenigingvan
Handelaren in Bouwmaterialen, waarin behalve’ de’
gebruikelijke bepaling omtrent
–
minimum-prijzen, ver-plichting om uitsluitend: bij de co.utracteerende firma’s
te koopen, ook het voorschrift, dat bij aanbestedingen
of aanvvagen ‘door gemeenten vooraf
overleg,
wordt
gepleegd tusschen de fabxikanten en de plaatselijke
afdeeling. der Vereeni.ging.
Een van de voornaamste functies. van den handel.
in bouwmaterialen is, de aflevering van kleine par-
tijen. Voor ‘deze,n d’etatiiafzet ‘zijn tin ‘de meeste groote
plaatsen tusschen de daar geyestigde handelaren prijs.- overeenkomsten gemaakt met bindend karakter.
7 . Hout, ez Timmrwerk.
–
Het hout voor den ‘woningbouw wordt hooid.zake-
lijk ingevoerd; de importee,reude landen waren vô& den oorlog Zweden; Noowegen, Rualand, Finland en’
DuitacthJ.atnd; tijdens den oorlog p’iiactisoh alleen
Zweden.
De Zweedsehe exporteurs waren reeds lang ver-
eenigd; deze Vereeniging omvat alle belangrijke fir-
ma’s. Tot 1919 was het vooi deze gemakkelijk prijs-
regelend op te treden: zij bepaalde minimum f.o.b.
pruzen, waar beneden nidt mocht worden verkocht.
Toen in 1919 groote in Finland opgehoopte voorraden
op de markt kwamen, zochten en vonden de Zweedsche
importeurs samenwerking met de Finsche. De Finsche
combinatie omvatte echter niet alle importeurs. Bui-
tendien deden zich in 1919 en in verhoogde mate in
1920 de gevolgen van een abn:ormaal groeten Duitschen
import gevoelen, terwijl in 1920 de vraag begon te
verslappen. Vanaf Maart 1921 begonnen de prijzen.
snel te dalen en de Zweedsche combinatie was genood-
zaakt de minimum-prijzeii te doen vallen.
In den Nederlandschen houtimporthandel bestaat
geen aaneensluiting en de Commissie acht die niet
waarschijnlijk, hoewel begin 1921 stemmen zijn op-
gegaan, zoowel in Engeland als h.t.1. om te komen tot
overleg tusschen de Zweedsche exporteurs eenerzijds
en de Engelsche en Hollandsche importeurs ander-
zijds.
In den localen houthandel heeft men op kleiner
schaal meermalen getracht aaneensluiting tot stand
te brengen en. voor bepaalde inschrijvingen komen deze
ook niet zelden tot stand.
Van meer duurzaam karakter is de prijszetting
dooi’ de balkenzagerijen, die sedert 1916 een gemeen-
schappelijk minimum-tarief voor zaag- en schaaf-
werk hebben doorgevoerd.
Van nog hechteren aard is de aaneensluiting in de
timmerbranche: alle belangrijke machinale timmer-
fabrieken zijn; op een paar na, vereenigd in de Neder-
landsche Vereeniging van f’a,brikantein van timmer-
werken, welke besohildt over eenCenbr,aalburea’u, aan
hetwelk iedèr lid, dat een aanvrage ontvangt of aan
een aanbesteding wil meedöen, kennisgeving moet
doen. Uit den’ aard der zaak is dit een uitnemend
middel om ‘te geraken tot ‘overleg v66r de insohrijving
en zood’oende tot ;,opzetjes”. Van alle’ werken boven
f
300.— moet een percentage (min.
1/2
pOt., max. 2
pCt.) aan de kas der Vereeniging worden afgedragen.
Het Centraal-bureau is bevoegd tot accountants-on-
derzoek bij de leden onndé nalevtiing dezer bepalingen
te controleeren.
In den laatsten tijd wordt deze samenwerking be-
dreigd door den import van timmerwerk, die belang-
rijk is toegenomen.
Stulcadoorswerk.
De Nederlandsche Stukadoors-Patroonsbond brengt
minimum-tarieven ter kennis van
zijn
leden, die wei
geen volstrekt bindend karakter hebben, maar in ‘de
praotijk ‘worden :aangoihou’den.’
De Commissie heeft-. twee steekproeven genomen
ter ‘entrôle van ‘dit, tarief. In het ‘een.e geval kwam ‘zij
tot een ‘kostprijs van
f
0.61 Y
aan loon en materiaal-
kosten bij ‘een tariefprijs. van
f
1.—, in het andere
geval tot
f
1.15,kostprijs tegenover
f
2.50 tariefprijs.
In het eene geval ii er dus een opslag van 50 pOt., in
het andere van 80 pOt., waaruit de algemeene on-
kosten bestreden moeten worden, zooalsadministratie-
kosten,, renteverlies, verzekeringspremiën, risicopre-
mie, alsmede ondernemarswiiust. De Commissie acht deze percentages aan den hoogen kant.
Schilderwerk.
Ook de Bond van Nederlandsche Schilderspatroons’
geeft een handleiding voor tarieven en eeuheidsprij-
ren uit; deze handleiding is niet bindend voor de’
leden. De tarieven hebben volgens mededeeling van het bond’sbestuu,r geen geldigheid vooi den woning-
bouw. ‘
De Commissie is van meening, dat de in den wo-
ningbouw berekende prijzen niet in onredelijke ver-
houding staan tot den dooi» baar berekenden kostprijs.
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATIS CHE BERICHTEN
421
– 10.
Mastiek en asphalidalcpapier.
Deze materialen worden h.t.l. door een 10-tal fabrie-
ken vervaardigd; de invoer uit Duitschiand is niet
onbelangrijk. De Nederlandsche produktie is voor om-
streeks 60 pOt. in handen van de N.V. Utrechtsclie
Asphaltfabriek
vlh.
Stein & Takken, die behalve de
Utrechtsche fabriek een tweetal andere fabrieken in
handen heeft en nog eenige andere fabrieken onder
Jaar invloedssfeer heeft. In Holland ien Utrecht is
slechts een drietal kleinere firma’s vrij. Deze concen-
tratie kan daarom voor het Westen des lands gevaar-
lijk zijn. –
IJzerwaren en Snridswerk.
De import van ijzer en ijzerwerk is thans geheei
‘rij. Vroeger heeft een contract bestadu tusschen liet
Stahlwerksv’e’r’band en 13 gr’oote importeurs van
T en [-ijzer. De ontbinding van het Stahlwerksver-
band heeft daaraan een einde gemaakt.
Het convenant van ijzergieterijen, dat een 12-tal
der grootste Nederlandsche firma’s omvat, treedt
prijsregelend op. Don laatsten tijd is de invloed dezer
combinatie verzwakt door ‘Duitschen import.
De invloed tvan [den Bond van Smedenpatroons,
die prijsregelend optreedt, doet zich nog niet gevoelen
op de
prijzen
van het smeedwerk voor het bouwvak..
Conclusies der Coninrissie.
De hoofdzaken van het resultaat van haar onder-
zoek vat de Commissie aldus samen.
,,Ue gezamenlijke invloed ‘van den prijs ‘van cle bouw-
materialen op den kostprijs van de woning is ‘zeer belang-
rijk; globaal gesproken maken de materi’aalkosten 40 tot
60 pOt. van den gaheelen kostprijs uit.
Voor een aantal materialen met name hout, cement, ijzer,
glas, werfstoffen, behang ien sanitaire ‘artikelen wordt de
prijs thans sterk beïnvloed door de herleving van het inter-
nationaal ruitverkeer, de importhandel in deze artikelen
is thans geheel’vrij; ‘hun prijzen zijn de laatste kwartalen
zeer belangrijk gedaald en thans vermoedelijk niet booger
clan redelijk irnoet worden geaoht.
Andere zeer belangrijke materialen met name baksteen
en dakpannen, ‘zijn zoo goed als uitsluitend ‘van binnen-
lairdshe herkomst; de ria
–
vloed van den buiiteulandsohen
invoer blijft onder
normale
omstandigheden beperkt tot
enkele sorteeni’ngen (liet is van de baksteen vrijwel alleen
let rood en liet ‘boerengrauw, dat concurrentie -van de
Belgische steen onidervin’dt), of tot de grensstreken. Reeds
-vÔôr den oorlog bestonden in deze bedrijfstakken sterke
neigingen tot kar’telvorming; deze zijn – ofschoon de
laat.ste weken door de kenteriing in ‘vraag en in ‘aanbod
sterk ‘vallende – thans voor een groot ‘deel ‘verwezen-
lijlct. De prijzen van ‘deze ‘artikelen ‘zijn nog zeer hoog en
zouden bij redelijke minstmarges belangrijk lager kun-
nen ‘zijn.
Een derde groep materialen, voornamelijk sehel,pknlk en kalkzairds’teen, étaat wat de prijsvorming botrelt tus-
.sehen boide in. Zij wonden zoo goed als uitsluitend in
Nederland geproduceerd en hunne producten ‘zijn min of
meer sterk ‘aaneengesloten, maar zij moeten rekening hou-
den met le prijzen ‘van ,,konsumverwa,n,dte” artikelen als
kluitkalk ‘en Belgische steen, die in ojveovloed uit het bui-
tenland worden ingevoerd. Voor kalkucn.dsteen geldt deze fprijsdrukkende invloed
in veel sterker mate dan voor scheipka.lk. Aan dit laatste
artikel immers wordt op teehnishe gronden vaak de voor-
keur ‘gegeven boven klu.itkalk, zoodat een niet onbelang-
rijk prijsversohil tusschen belde gemakkelijker valt te hand-
haven. Voor deze categorie van afnemers geldt ‘het natio-
naal monopolie der sohepkalkbrauders geheel onrvervwakt.”
De Commissie
wijst
er voorts op, dat de beoordee-
ling van de beteekenis der combinatievorming op dit
gebied uitermate moeilijk is. De kartelformaties s:hep-
pen, behalve de tendens tot prjsverhooging, ook de
mogelijkheid om door wezenlijke verbeteringen van de
organisatie van produktie en distributie tot verlaging
van den kostprijs bij te dragen. Wel is op dit gebied
nog weinig bereikt, maar de tijd van eenigszins hechte
aaneensluiting is in de meeste bedrijven ook nog be-
trekkelijk kort geweest.
Hieruit trekt de Commissie de conclusie, dat het
eenerzijds niet gewenscht kan zijn de kartelvorming
op zichzelf van overheidswege tegen te gaan, al is het
anderzijds wl gezwensclit ‘de
prijspolitiek’
der v’r’koop combinaties zoo sterk mogelijk te breidelen.
Door de Commissie voorgestelde maatregelen.
De eerste maatregel, door de Commissie noodig ge-
oordeeld tegen prijsopdrijving is van negatieven aard:
den invoer van alle bouwmaterialen uil het buiten-
land geheel vrij te laten en op geen enkele wijze direct
of indirect het gebruik van buitenlandsche bouw-
mat erialen te bemoeilijken.
Elke zoodanige bemoeiljking immers beteekent het
duurder maken an ‘den woningbouw ‘ten baite rvan een
bepaalde ‘groep -van binmuenlandsche ‘produeten en be-
gunstigt de pri,jspolitiek der verkoopcombinaties. Juist
het herstel van dn buitenlianidsehen in’voer heeft een
voor den woningbouw uitermate gunstigen invloed op de bouwmaterialenmarkt uitgeoefend en verschillende
der combinaties, welke overigens geen enkele strek-
king tot produetieverbetering hadden, doorbroken.
De tweede, door de Commissie aanbevolen maat-
regel is van meer positieven aard:
het zooveel moge-
lijk centraal inkoopen van bouwmaterialen.
Zoowel op winstmai-ges van den tusschenhandel als
op die der producenten oefent de centrale inkoop, met
commercieel inzicht geleid, een voor den woningbouw
gunstigen invloed uit. Dit klemt in het bijzonder nu
belangrijke bouwmaterialen als baksteen en dakpan-
nten i’n toenemende mate onder den invloed ‘van kartel-
formaties zijn geraakt, welke echter elk voor zich hun
gebied nog niet
volledig
b,eheersc.hen. ‘Om deze reden
is het voor den centralen inkooper welke met groote
orders aan de markt komt, althans tot op zekere
hoogte mogelijk, outsiders en verkoopcombinatie tegen
elkaar uit te spelen.
Wanneer de prijspolitiek van het kartel al te een-
‘iijdig wordt doorgevoerd, kan de centrale inkooper,
maar ook alleen dan, wanneer hij groote opdrachten in
zijn hand» heeft, een sterke rem daarop uitoefenen
door er mede te dreigen de groote orders’ anders bij
de outsiders te plaatsen.
De positie van den centralen inkooper wordt be-
laingrijk beïnvloed door de ‘verhouding rvan ‘vraag en
aanbod. Is de markt willig dan hebben outsiders geen
groot belang beneden de prijzen der verkoopcombinn-ties te gaan en kunnen seohts geringe voordéeien wor-
den bereikt. Thans is de’ toestand aan het kenteren,
doch deze gunstige toestand verdwijnt weer, indien de
verkoopcombinaties erin slagen het ,aanbod zoodanig
te beperken, dat voor deze verminderde produktie een willige vraag bestaat.
Of en wanneer de vurk’oopcombina’ties in deze than-
delwijze zullen slagen, laat zich niet voorspellen. De
concentratie in de productie van de bouwmaterialen,
voor welke de inlandsche productie onder normale
omstandigheden de inlandsche markt zoo goed als vol-
ledig beheerschte, is echter de laatste jaren in omvang
en sterkte zeer toegenomen, en kan ook thans reeds
een ernatige en ‘vo,ortdurenlde bedreigritnrg van, een roo
goedkoop mogelijlce woningvoorziening vormen. Mocht
het blijken, dat op den duur de handelsverhoudingen
zich zoo ontwikkelen, dat ook door den centralen in-
koop de prijs niet tot een
redelijk
bedrag kan worden
ter.uggebr•adiit, dan zal ‘het stichten ‘of iaankoopen van
bedrijven, rechtstreeks gericht’ op de belangen der
verbruikers moeten worden overwogen. De spoorweg-
maatschappijen en de mjnbedrijven zijn daartoe reeds
overgegaan. Het spreekt echter vanzelf dat daarbij de
grootst mogelijke voorzichtigheid moet worden be-
tracht. Deze handelwijze kan alleen aanbeveling ver-
dienen indien er een redelijke waarschijnlijkheid be-
staat, dat het bedrijf, ‘dat de veilbruilcersbelarngen w’i]
dienen, werkzaam kan zijn tegen productiekosten ge-
lijk ‘aan of lager dan die der best geleide particuliere
ondernemingen. In het omgekeerde geval immers be-
staat het gevaar, dat men een prijsverhoogenden, in-
plaats van een prijsverlagenden invloed op de geheele
markt gaat uitoefenen.
Ten slotte zou de Commissie de gevolgen van de
422
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
collectieve prijsbepaling in de bouwambacliten willen
tegengaan, door .het partieel aanbesteden van onder-
deelen en het verlangen van het overleggen van ge-
detailleerde begrootingen van elk onderdeel van het
bouwwerk ter contrôle van het inschrijviiigsbedrag.
14. SlobescIiouwingert.
Het onderzoek der Commissie is – zij erkent dit
zelve – niet volledig: het rapport vertoont leemten
en – ongelijkmatigheden. Dit was, aangezieli zij het
wettelijk enquêterec.ht miste, onvermijdelijk. Maar
slechts sporadisch vinden wij vermeld, dat inlichtin-
gen werden geweigerd. (De NV. Kalkzandsteen be-
hoorde tot degenen, die de betoonde belangstelling
blijkbaar overbodig oordeelden). Enkele onderdeolen
– wij denken om. aan verf en ijzerwaren – zijn wel
wat heel vluchtig behandeld. Geheel volledig is het
rapport op geen enkel onderdeel; dit was trouwens
niet mogelijk zonder accountantsonderzoek cii dat is
nauwe] ijks denkbaar zonder wettelijk en quêterecht.
Maar im groszen Ganzen is het beeld, dat de Commis-
sie ons geeft, voldoende duidelijk en voldoende gedo-
cumenteerd.
Eigenlijk baart het verwondering, dat le Commissie
alleen door speurzin en vriendelijke verzoeken het
bijeengebrachte materiaal kon verzamelen. Mogelijk heeft daartoe medegewerkt de omstandigheid, dat de
Voorzitter der Commissie in de bouwmaterialen-nijverheid zeer goed geïntroduceerd is. De op he
eerste gezicht eenigsziris zonderliug aandoende samen.-
loop van omstandigheden, dat deze tijdens het onder-
zoek het commissariaat aanvaardde van de NV.
,,Waalsteen”, – waarschijnlijk thans het meest be-
langrijke kartel
OP
het gebied der bouwmaterialen-
productie – heeft dan ook vermoedelijk het oriderzbek
niet geschaad, integendeel.
De zeer heterogene branches van het onderzochte
gebied vert&onen alle eenzelfden o
,
irtwikke1jngsgang:
al is de phase dier ontwikkeling zeer verschi]lei1d,
overal is de tendens aanwezig naar ,,kartelieerin”,
,,aaneensluiting”, ,,combinatie”, ,,syndicaat-vorming”
of ‘hoe ‘dit verscihijrmel anders betiteld moge eijn. In den embryonaien vorm de ondernemers-vereeii-
ging, die prijzen of tarieven vaststelt als desiderajn
zonder bindende kracht. In een volgende ‘phase deze
vereeniging, meestal in den. vorm eener N.V., de nu-nimum-prijzen handhavend dodr middel van bindende
besluiten,
0])
welker overtreding hooge boete wordt
gesteld, met een bentraal orgaan, dat de naleving der
overeenkomst controleert, de boeken der aangeslote-
nen door accountants det nazien. Dan de verolma-
hing vdn het kartel door zich de uitsluitende beschik-
king over de grondstoffen te verzekeren, door con-
currentie tvan -verwante materialen uit ite -sluiten, ddor
afnemers te noodzaken uitsluitend van het kartel te
betrekken, enz. En als ideaal in het verschiet Ue
internationale organisatie ovet’ de geheele linie.
Het Cement-Syndicaat v66r den .00rlog geeft iet
meest treffende voorbeeld te zien van volkomen ora-
nisatie: de producenten, elk in eigen land
vrij
volledig
gekartelleerd, de outsiders aan de prijspolitiek vn
het syndicaat gebonden; die nationale groepen onder-
ling anaeengesloteu tot een verkoop-syndicaat; fa-
brieken in andere landen, die roet in het eten zoudèn
kunnen gooien uitgekocht; de handel volledig, gedr-
ganiseerd en met handen en voeten gebonden, zich
tegen hooge provisie verplichtend uitsluitend van het
syndicaat te betrekken.
1.
Als voorbeeld van zeer geslaagde nationale aaneih-
sluiting kan -de N.V. ,,Schelpkalk” gelden. Dit kartkl,
dat de ptoductie practisch geheel beheeascht, de be-
schikking heeft over de grondstof, geen internationale
concurrentie heeft te duchten en den handel de prij-
zen dicteert, is er zelfs in dezen tijd van malaise in
geslaagd den prijs van het produkt te iouden op een
peil, dat met de produktiekosten slechts in een ver-
wijderd verband staat.
Ongetwijfeld heeft de eb-periode van cle laatste
jaar de kartelvorming tot stilstand gebracht en heeft
op menig gebied de vrije concurrentie tariefovereen-
komsten krachteloos gemaakt. Een stroom van tini-
merwerk uit Duitschland, Tsjecho-Slowakije, Oosten-
rijk en Hongarije tegen zeer lage prijzen heeft plot-
seliiig aan het monopolie der aaneengesloten timmer-
fabrieken een einde gemaakt. De ôngekend groote in-
voer van Belgische -steen en r.elf.s van cDuitsche -sta-en
heeft het peil der kalkzandsteenprjzen sterk doen
dalen. Enzoovoorts. Maar dit zijn tijdelijke factoren,
grootendeels het gevolg der tegenwoordige valuta-
verhoudingen, die de tendens tot aaneensluiting aller-
minst wegnemen, slechts tijde]ijk de uitwerking ervan
krachteloos maken of temperen.
Trouwens, wie zou meenen dat zelfs voor het ooge.n-
blik het
vrije
spel der maatschappelijke krachten”
alles in het reine -zou brengeg, onderschat ‘de vinding-
rjkheid der kartel-leiders. De NV. ,,Waalsteen” heeft
duidelijk doen zien, dat er voor een combinatie, die
handig weet te IniiTnoeuvreereii, ook thans nog wel na-
ken zijn, te doen. Zij heeft ‘den
prijs
van inod en
rengrauw – welke sorteeringen concurrentie -ondervin-
den van Belgische steen en kalkzandsteen – plotse-
li-ng teruggebracht
van f 24.—
a
26.— toit
f 10.-
f 13.—,
maar heeft ide prijzen van hn-rdgrauw en klin-
kers – welke niet aan concu rrenti.e onderhevig zijn
– gelindkaafd, ja zelfs verhoogd tot res’p.
f
28.-
en
–
f 30.—
en . . . . verplicht daarbij de koopers van de
goedkoope zachte steen ook de dure harde steen te
Icoopen. Beperking der productie zal vermoedelijk het
overige moeten doen om de prijzen hoog te houden.
Terecht verklaart Oe Commissie zich tegen maat-
regelen, welke de ]cartelvormirig zelve tegen gaan.
Daargelaten of een wetgeving daurtegen ooit effec-
tief kan zijn en of niet elke poging in deze richting
hoogstens tot resultaat heeft dat openlijke cömbinatie wordt vervangen, door even vruchtdragende geheime
afspraken, zou-den dergelijke maatregelen ongetwijfeld
een bedenkelijke tendens hebben. In de eerste plaats
kan onder bepialde omstandigheden een innige samen-
werking noodzakelijk zijn voor een bepaalden tak van
industrie om een moeilijken tijd door te komen en zou
het dus zoowel ,onbilljk als ongewenscht zijn een ver-
bod te decreteeren. Maar ten tweede kan een kartel-,
vorming voor de tecïhn-i-sche ontwikkeling eener in-
dustrie .gewenscht en zelfs -onvermijdelijk zijn: s-lui-
tin van achterlijke bedrijven en invoering van ver-
beterde productiemethod-en in de overige zal dikwijls
al-leen bij hechte .aaneensluiting mogelijk zijn. Ook al
is deze technische verbetering zelden of îï-ooit liet
doel d
er
aan-eens-luiting, zij kan daarom ‘toch als
del worden -gewaardeerd.
Maar daarom irnRg idte overheid niet blind zijn voor
het gevolg: -de -prij-szetiting die altijd- ‘liet ‘doel en
meestal het gewoig is van de lear
–
telleering. Zij mag
dat -ze-hei’ niet zijn, waar het ‘hiei geldt ‘de bouiwma-
terialen, bij w-elker prijsniveau zij een zeer -grioot be-
lang -heeft. De mogelijkheid ‘van een woningvoorzie-
n-ing’ zonder fi’nancieele gevolgen, die òf voor -de over-
held of voor de ‘huurders, ôf voor beiden ondraaglijk
zijn, hangt in de -eer-site plaats daarvan af.. ‘Daarnaast
ea-hter is het ‘belang vnu de, -overheid erbij
–
betrokken
door de zeer talrijke ‘openbare werken die -direct of
indirect uit tdie overheids-kassen werden bekostigd; men denke slechts aan spoorwegen, wogen, kanalen,
scholen, enz.
De hei-de maatregelen door ‘de commissie voorge-
steld: vrije ‘invoer e’n centrale -inkoop zijn -de eenig
-mogelijke, ‘maar lte’vens zeer noodzakelijke, -om de -na-
deelige ge’voigien ‘der -kartel’voiming te ‘kno’tten.
Twee ‘ma-al heeft de Regeerin-g gepoogd den vrijen
invoer van bouwmaterialen te helemmeren. De eerste
maal in 1916, toen -liet gebruik vnn -Belgische steen,
werd ver-boden bij-de- uitvoering van Ibouwurerken, die
geheel -of gedeeltelijk ui,t cle openbare kassen iworden
bekostig
1
d. In 1918 ‘werd -deze iniawbreggel ingetrokken,
omdat de Regoering tot. :de verrassende ontdekking
was -gekomen, dat de inlandsche- steeu:Cabi,ik-ain’ten
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
423
daarvan misbruik maakten. Maar in 1921 werd
VOOr
woningen, die met ‘Rijks •sîteuu gebouwd worden, het
gebruik ivan inlandsche grès-buizen voorgeschreven.
Onmiddellijk daarna hebben Ide steenbaikkers, ‘volko-
men begrijpelijk, op dezelfde protectie aangedrongen. De Regeering is toen echter op denen weg tot opdrij-
ving der .bouwnaiterigdenprij zon niet ‘verder voortge-
schreden.
Belangrijker tja de tweede maatregel door de Oom-
missie voorgesteld, de centrale
inkoop,
.zoo nodig
gepaard met eigen productie. Wanneer de ‘voorzie-
iring in de zeer belangrijke ‘behoeften der overheids-
organen in een elianld avordt gelogd, kan het ‘met denen
ceutrailen inkoop belaste orgaan door de groote orders
waarmede het in de markt iomt, in zeer ‘vele gevallen
prijsco’ncessies bereiken.
Zoolan.ig inkoopkantoor bestaat sedert 1918 in de
met medewerking van het Rijk opgerichte N.V. ,,Cen-
trale Bouwimaterialen-Voorziening C.B.W. Dit veel-
bestreden en veelbesproken orgaan is bij de oprich-
ting zuiver als centraal inkoo’pkan’boor bedoeld ge-
weest. Het heefrt als izoodunig nog slechts ten deele
aan zijn doel kunnen beantwoorden, censcieels omdat
nog alech,ts een klein gedeelte van de overh,eid’sorga-
nen, ‘die daarvoor iii aanmerking komen, van Zijne
diensten gebruik maakt; an’cierdeels omdat niet ialle
betrokkenen liet als coöperatieve inkoop-centrale heb-
ben leeren gebruiken. Toch leeft de C.B.V. in booge
mate prijsregelend kunnen optreden, en belangrijke
directe ‘voordeelen bereikt. De felle strijd,die van de
oprichting af ‘door de bdlangfhebbenden is gevoerd
togen de C.B.V. en ‘door hen met veel succes is over-
gebracht op politiek terrein, was aanvankelijk gericht
op haar verdwijnen. Later heeft men zich gericht
tegen haar karakter als inkoop-centrale; de zich in
hunne belangen geschaad achtende Irandelaren zagen
zeer wel in, dat zij vanzelf zou verdwijnen, noodra
het hu.n gelokt ‘zou zijn om ‘haar terug te dringen in
de positie van concurreeiend – doch aan ‘handen en
voeten gebonden – handelaar. De’do ire opsomming
ven dc resultaten van haar onderzoek door de enquête-
commissie is een weisprekond pleidooi ‘voor het be-
staansrecht Ider O.B.V. als coöpeiatieve inkoop-cen-
trale dor bouwende overheidsorganen.
De MinisitervaT, Arbeid’ is door twee lijvige rap-
poriten ingelicht over cle ‘toestanden in ‘het bouwbe-
drijf en hetgeen ter verbetering ‘dient te geschieden.
Nagenoeg op hetzelfde oogeublik, dat het tweede deel verscheen, heeft de Raad van Commissarissen
der 0. B. V. Zich verplicht gezien de liquidatie dier
N.V. voor te stellen, hoofdzakelijk tengevolge van de
weifelende en slappe houding der Ministers van
Waterstaat en van Arbeid, die (le kool en de geit wi]leii
sparen.
Terwijl de voornaamste conclusie der enquête-com-
missie is, dat er een inkoop-centrale zou moeten ko-
men, wanneer er geen was, drukken de beide Ministers
de met medewerking van het Rijk gestichte inkoop-
centrale dood. Natuurlijk louter uit liefde en toege-
negenheid.
Een enquête-commissie is een nuttige instelling.
Ir. P.
BAKKER
SCHiJT.
DE NIEUWE KOERS DER ECONOMISCHE
POTITIEK VAN SOWJET-RUSLANI).
1)
III.
Op het elfde congres van de communistische partij
ii, Rusland verklaarde Lenin, dat de ,,vlucht voor
het communisme” nu zou ophou’Jen en dat geen ver-
clere concessies aan het kapitalisme meer zouden wor-
den gedaan. Deze uitingen van Lenin werden door dé
op het congres gevoerde besprekingen over de te vol-
gen koers door het centraal-comité van de partij,
nog onderstreept. Het is te verklaren, dat iets der-
gclijks afle betroklceu kringen ten zec:i’ate zou kunnen
) [‘Zie pag.
306,
300 en 408 van clezen
jaargang. –
Red.]
%erontrusten, vooral ook hen, die reeds nauwere
banden met Rusland hebben aangeknoopt, zooals
pachters en ecincessionarissen, ware het niet, dat deze
iiitinen onmiddellijk voor de conferentie van Genua
gedaan, zouden kunnen worden gelcenmerkt als een
poging om het geheele vraagstuk door de dubbelzin-
nige houding van de Sowjet-regeering ter diseus-
sieering en vereffeniug op de conferentie te brengen,
lijv. zoo, dat Rusland zich met concessies der kapi-
talistische tegenstanclexs een ,,burgcrlijke” houding
op handelspolitiek gebied zou laten betalen. Het is
twijfelachtig of deze uitleg van de woorden en de
houding van Leniu de juiste is; misschien is hier ook
slechts sprake van een buiging van den Sowjet-leider
,voor zijn partij. Verontrusting behoeft het dan oolc
onder de belanghebbenden niet te wekken. Overziet
men kort, wat tot nu toe door de nieuwe Rusaische
handelspolitiek is bereikt, dan moet men tot de slot-
som komen, dat er inderdaad sprake is van een tame-
lijk regelmatige ontwikkeling naar burgerlijke be-
drijfs- en levensvormen, natuurlijk niet een sterkeren
inslag van staatsingrijpen en het verleenen van moiio-
polies van staatswege, dan dit ergens anders het ge-
val zou zijn geweest. Ei’ is hier wel spralce van een
terugtocht, maar van den terugtocht van een buiten-
gewoon zelfbewusten tegenstander, welke dezen moei-
lijken weg gaat om trots alles cle macht in handen te
houden. Of dit het bolsjewisme nog langeren tijd mo-
gelijk zal zijn, kan niemand zeggen.
Vraagt men zich af, wat tot nu toe bereikt is, dan
geeft de volgende samenvatting hierover de noodige
opheldering. Op economisch gebied valt het hemtel
van het marktverkeer en den particulieren handel te noemen, evenals liet wederinvoeren van winkels en
handwerk. I-[ierbij komt nog de verpachting van cle
bedrijven, die onder staatsbeheer niet rendabel bleken
te zijn, en dat zijn bijna alle, zoo mogelijk aan le
vroegere bezitters, directeuren of andere belangheb-
benden. 1-luizen- en kapitaalhezit is toegestaan en
wordt ook in het belang van het herstel der huizen
bevorderd. Men heeft weer banken opgericht, w’ellce
nagenoeg alle voorkomende bankzaken mogen cloeit,
terwijl de deposito’s onaantastbaar zijn. Spaarbanken,
wisselcredieten en het verzeke:ringswezen leven weer
op. Op juridisch gebied is het tegengaan der revolu-
tie- en volksreclitspraak vermeldenswaard. De nieuwe handelspolitielce richting heeft ook reeds een gedeel-
telijke in ee:re herstelling van het civiel- en handels-
recht noodzalcelijk gemaakt. Even zoo ingrijpende ver-
anderingen zijn op het gebied der arbeids-, belasting-
en staatspolitiek gevolgd, welke weder leidden tot het
bepalen van het arbeidsloon naar den goprestcerden
arbeid; een scherpe strafwetgeving en groote veran-
deringen in het staatsbeheer. liet kostcloozc gebruik
van staatsinriclitingen heeft moeten plaats maken
voo;r het tegendeel, nl. zeer hooge tarieven en belas-
tingen van den incest verschillenclen aard.
01)
finan-
cieel-politiek gebied heeft men sedert lang liet nutte-
boze experiment om door steeds hernieuwde entis-
sies liet doel van het geld te vernietigen, opgegeven.
Het geld heeft zich machtiger getoond en de ontzag-lijice verarming van het land en de staatskas, cle oit-
mogelijkheid om niettegenstaande grooter werkzaam-
held op alle drukkerijen, voldoende geld voor de staats-
Icas te drukken, hebben tot de meest energieke pogin-
gen geleid een nieuwe geldeenheid in te voeren, een
juiste verhouding te vinden met vredesprjzeii, den
wisselkoers te stabiliseeren en het crediet te ver-
hoogen. ])it moet het uitgangspunt zijn voor de ge-
heelo tegenwoordige Russisciie economische politiek.
Wanhopig zijn de pogingen om tot ccii vcrstandigcn
opzet van de staatshnishonding te geraken.
De poging, om den ouden Tsarenroebel als constan-
ten waardemeter en munteenheici tot vaststelling van
de hegrooting van den staat en het bepalen der markt-
prijzen te gebruiken, is dezer dagin na een experi-
ment van drie maanden opgegeven, daar door de spe-
4214
ECONOMISCH=STATISTIS.CHE BERICHTEN
10 MeL 1922
cultie, bijeen officieelen kers van den ouden roebel
gelijk aan 200.000 sowjetroebel, voor een ouden roe-
bel reeds een millioen sowjetroebel betaald werd. De
goudroebel geldt volgens de laatste sowjetberichten
alleen nog maar als maatstaf voor consulaire en dou
anerechten.
Het voortdurend veranderen van de financieel-po-
litieke basis heeft natuurlijk in vele opzichten den
vooruitgang vertraagd, en voor alles ook de Russische
coöperatie§ na hun losmaking van den staat verhin-
derd zich in onvoorwaardelijk gunstige richting te
ontwikkelen. In ieder geval is men echter vooruit-
gegaan. Men liet het vormen van naamlooze vennoot-
schappen toe en trok zichzelf meer terug in de
staatstrusts en
terwijl
nog voor een maand als regel
gold, dat
bij
de vestiging, van njuwe maatschappijen,
ook bij deelneming van buitenlandsch kapitaal, de
Russische staat op een of andere wiji de meerderheid
in het bestuur of in den raad van commissarissen
moest hebben of wel het grootste deel van het kapi
:
taal moest inbrengen, . is men daar nu van terugge-
komen. De jongste voorschriften van den ,,Raad van
Arbeid en Verdediging” vorderen alleen, dat de Staat
indien mogelijk, den grootsten invloed moet hebben,
maar ook genoegen kan nemen met een deelneming
van 50 pOt. of minder. Natuurlijk zal men er nog ge-
ruimen.. tijd iekening mee moeten houden, dat de Sw
–
jet-regeering zal trachten den grootsten invloed voor
zich op te eischen. Nieuwe ondrnemingen op Russi:
schen bodem zullen in de naaste toekomst voorna
meljk in den vorm van naamlooze vennootschappen
met gemengd kapitaal worden opgericht, om een voor
beeld te noemen: de eerste ,,naamlooze vennootschap
met gemengd kapitaal” was dé N.V. voor Lcderhan
;
del en Lederexport”. Haar kapitaal bedroeg 15 mil
;
lioeii goudroebel, hiervan nam de Sowjet-regeering 6
millioen aandeelen, de Oppeiste Economische Raad
en het Volkscommissariaat vooi den handel met het
buitenland 5 millioen aandeelen, de rest werd door dé.
beide ondernemers Steinberg en Tomin oergenomen,
welke dus van 15.000 aandeelen, 4.000 behielden. Van
de vijf bestuursleden vertegenwoordigen twee hun
sterii,
terwijl
zij ,6n directeur benoemen en de tweede
directeur een communist is. Evenals de Economi sche Raad en het Commissariaat voor den Handel
met het Buitenland, zijn zij verplicht het kapitaal
binnen zes maanden vol te storten. Voor de Sowjet-
regeering echtr geld.en geen b
e
t
a
li
ngsv
erplichtingen,
daar zij door het voor haar gereserveerde aandeelen-
kapitaal alleen haar recht op dividend wil te kennen
geven. De èerste directie van de onderneming, welke
liet ‘karakter heeft van een monopolie voor Iden geza-
menlijk’exi led’erhandel en lecie’rexport van – Rn.slain’d
blijft’ voor drie jaar
v
asit ‘in handen van ‘d.’e iparticu’-
liere ondernemers.
In hoeverre in andere branches evenzoo zulke mo-
nopolies zullen worden opgericht, is niet vooruit te
zeggen, evenmin of misschien naast deze groote onder-
nemingen, kleinére, van geen beteekenis, zullen wor-
den toegelaten. Men is ook in dit opzicht niet meer,
zoo streng, zoo houdt men zich
bijv.
op ander gebied
niet meer aan den tabsoluten voorrang van de
comE
missariaten voor den handel met het buitenland, wel-
ke alleen voor den buitenlandscheri handel in aan-
meiking knranïen en heeft nren aoowel ‘den c’oöpraties
als ‘den eccnoinischen raden meer ibewegingsv’rijhei’d
gegéen. Dit geldt ook voor de betrekkingen van de
concessionarissen met het buitenland, voorzoover zij.
voor den aanvoer hunner grondstoffen, daarop zijn
aangewezen. Uit deze eerst dezer dagen aan het licht
getreden symptomen is te verwachten, dat ook oyer-hét algemeen over den handel, met het buitenland in
de toekomst een mildere wind zal ‘waaien. Ter karak-
teriseerin’g van de werkzaamheid van Je comimissa-
riaten voor den buitenlandschen handel tot op dan
huidigen dag, zij gewezen op ondernemingen als ,de
,,Duitsch-Russische Transportmaatschappj” te Ha’m:
burg, “de ;,Duitsch-Russische’ V-erkeersmaatschapij” té
Brljii,. voor de luchtvaart,. en ‘de .,,Duitéch’Russisch’e
Maatschappij voor de Metaalnijverheid” te Berlijn, wel-
ke alle geheel en al liet karakter van monopolies dra-
gen, hetgeen natuurlijk in de betrokken handelskrin-
gen geen bijzondere tevredenheid heeft gewekt. Deze
bedrijven mêt monopolie benutten, zooals vanzelf
spreekt, hun gunstige positie ten volle, maar de he-
ren in Moskou moeten klaarblijkelijk steeds eerst de
moeilijke wegen ‘probeeren, en men ,heeft met recht
van dezë gemengde naamlooze vennootschappen ge-
zegd, dat zij op een haar op de bankroete Duitsche
oorlogsmaatschappijen lijken. Het spreekt wel van-
zelf, dat de
bij
deze monopolies geïnteresseerde fir-
ina’s en ondernemers de Sowjetheeren in hun politiek
stijven.
Dat niet slechts het Bei-lijnhe connmisarijaat voor
den buitenlandschen ‘handel de hierboven geschildeide
richting volgt, bewijst de !koTtelings plaat’s gevonden
hebbende. oprichting an een Rusai.sch-Engelsohe,
houtexportmaatschappij te Londen, evenals de oprich-
ting ‘van dergelijke ondernemiingen in de Baltische
landen. Langzamerhand zullen de commissariaten
VOOr
‘den handel ‘met liet buitenland in Izeteekeni’s af-nemen. De oppositie rtégen hen is ‘zeer ‘groot en reeds
in een decreet van 13 Maart van den Al-Russischen
Uitvoerenden Raad werden ‘liu.n rechten tea gun’sse
der naamioze ven.notscha-ppen met gemengd ‘kapi-
taal, zoodra hierbij buitenlanders geïnteresseerd zijn,
besn’oeid.
Het gebied, van ‘den’ .buitenlam’dischen handel, Idat
hier, wo’ver ‘de Tuijm’te liet toeliet, werd geteekend, lie-
wijst,, dat
die
‘ontwikkeling van Rusland sedert Mei
van het vorig j’aa’r dikwijls nog zeer langzaam en lior-
tend plaats grijpt en tot ‘op dan huidigen dag hinder-
nissen ‘ontmoet, maar een vooruiitgang is in ider ge-
val ite,consitaiteeren. Wie had voor ,ajndjerh,alf jaar kun-
nen vermoeden, -dat ‘de Raad van Volkscommiasariia’ten
thans met ‘de desbetreffende comniissarîaten ‘zon war-
leen aan een herstel van ‘het bankwezen, het erfrecht,
het ‘ei-viel- en ‘handel’areclit en belastingen zou ‘innen,
als ooit een bourgeoisstaat van het oude regime deed?
Deze geheele, in de voorafgaande drie artikelen be-
sproken ontwikkeling was het welke Europa de uit-noodiging van Rusland voor Genua vergeiakkeljkte
en Rusland de deelneming
mogelijk
maakte.
Een woord nog over het Duitsch-Russisch verdrag.
De ijverzucht der groote mogendheden met betrek-
king tot het groote ôosteljke arbeidsveld leidde tot
de gedachte van een internationaal consortium voor
Rusland. -. De vrees voor een te groot -aandeel van
Duitschland leidde in Genua tot onderhandelingen
van de Entente met Rusland, waarvan Duitschiand
de voor hem zelf gevaarlijke punt afbrak, doordat het door het verdrag van Rapallo eventueele vorderingen
van Rusland op grond van het verdrag van Versailles
uitschakelde.Dit ontnam Frankrijk het voornaamste
lokmiddel voor Rusland; vandaar de opwinding. Uit
economisch en handelspolitiek oogpunt is het ‘ver-
drag van Rapallo slechts het logisch gevolg van het
Duitsch-Russische handelsverdrag van
:6
Mei 1921.’)
1-let is hier niet de plaats eenige onduidelijke bepalin-
gen te bespreken. Niemand behoeft er zich echter over
te verontrusten. Op de basis van gemeenschappelijk
interesse zijn oude oorlogstegenstanders nu samen ge-
gaan. Het ware te hopen, dat de vreedzame ontwik-
keling van handel en verkeer weldra talrijke navol-
gingen van dit voorbeeld zou brengen.
Dr.
J. STRIJNZ.
TJONDENSCHE CORRESPONDENTIE.
De n-iei,we beg’rooting; de moeilijk-
heden in den scheepsbouw en de ma-
‘
chineindustrie; de ruimte op de geld-
markt; dr,aadlooze tele fonie.
Onze Londensche correspondent schrijft ons d.d.
6Mei1922:
1)
fZi’e pgn. 558 ja.arg. 1921. – Rad.]
1
–
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
425
T h e B u d g e t Speech en Monday pro’vided o
surprises, for the groeit secret that ‘the I-ncoime Tax
was to ho recluced was olready known to the whole
woi1d. Eet the wisdom of the Government’s pouicy
in Teducing the tas .depends en the coTreetnesa of the
Ohianoelior’s forecasts, and en the desirabiity of cut-
ling dowii taxation at the cost of leaving the riet bar-
den of deht unaltered.
Before ‘dea&g vi’th the details of tax reduetion,
it rwi1i ho as well to giv.e in outline the cur rent esti-
anaites of the naïtion.al income ad expendlitiure. On
the last .financial year ‘bhere is ava.ilable a net surplus
f-r the reduction of iindeb’tediness ‘of £ 46.5 millions.
The positioii in nOt terms is ‘that if bhing goes
as well as the Oheincellor ‘an.ticipates, ‘the income of
the State would amount to £ 950.5 millions, aisiimiag
no change in taxes,. whilst the expenditure will not be greater than £ 910 millions, so leaving available
eitheïr for debt reduc’tion, or fior the redictio’n of
tax, ‘the slim of £ 46.5 millions. -Now, it is important
to realise
hw
these figures iaTe ariiived nt. 1 forebear
going into the details as to the estimated changes in
the d-ifferent kinids ‘of ta.xatiion. By the reductions of
tanarbion whiich the Government pr-oposes the final
result is rcached that there will be a small sui’,Ius
of £ 700.000. How is this to be done?
It is to ho done, firstily, by suspending the lprocess
of debrt reduetio,n. The statutory siuking funls- date
in part from becfore the war, and are run part the
result of specific pledges to subseribers to certâin of
the war loau,s. As regards ‘these liat’ter pr’ouuises, the
letter of the
‘mw
is to ho carried out by the amounts
of the s’iii!king fund charges being re-borr’owed. As
the oost of re-horr-owin.g art the moment is l-ow, this is
not quito the objoc.tiouable proposai that it appers at first siglt. The pre-war sinking fund will simply
be suspended, a course for whioh there ‘are of cou-rse
precedients.
Secon-dily, ‘the Government ‘has aliowed the sum of
£ 25 miUiiions for ernergeucy purpo-ses. Last year,
Sup-
plementary Estima’tes aimounted to nearjy four itijnes
this sum, burt the Government is able ‘to argue .that
the Coal Strike then upset all their pians. This year
things wil ho much easier, for trade is reviving, and it is possib
–
le to look ahead w’ith more .certai-nty.
Thirdly, it is assumed that the taxes will keep to
the Budget estimates. 1f all these three conditions
are fulfilled the plan can be made to succeed for this
year at least, for there is very great reason to sup-
pose that in the financial year 1923-24, there will
be a deficit, for then certain sources of revenue will
have dried up, notably the receipts from the sale of
surplus stores, whilst it will not have been possible
to cut down expenditure to a similar extent owing
to the large percentage which interest on debt now
forms of the total expenditure. Nothing, it is to be
noted, is included
011
account of possible receipts
from the German indemnity payments: the Budget
is made to balance without reckoning on these ,,wind-
f all” receipts.
The National Balance Sheet then looks as follows:
R
ev
en u e.
(mill. £stg.)
Customs eind
Exejse
………………………..
£273
Motor
Veicles
………………………….
10.6
Estate
Duties
………
… ……………………..
48.0
Stamps……………………………………
18.3
Laad
Tax
etc.
……………………………
,,
3.0
Inoonie
Tax
……………………………….
329.0
E
.
P.
D.
Tas
…………………..
. ……….
,,
27.8
Corrper’ations
Tax
…………………………19.8
Total
Inland flevenue
………………
£
4458
Total
from
Taxation
………………
£
729.4
Post
Office
……………………………….
54.7
Non-Tax
Revenue (i’nol. Postoffice)
…………..
…
181.4
Total
All
Reivenue ………………………….
£
910.8
Expencldture.
–
(mill. £ stg.)
Censolidateci Fuad Services ………………..
£363.5
Supply Services
Army…………………. . …………….. £
62.3
Nevy
…………………………………..,,
64.9
Air Force ……………………………….’. ,,
10.9
Civil Services ……………………………,,
317.5
Castoins and Excise, ete……………………,,
12.3
Post Off.ice
……………………………….539
Spplenientary Estimates ………………….,,
25.0
Total Supply …… . ……………………… £
546.8
Total
All
Expenditure ……….. . …………. £
910.3
The surplus of £ 46.5 millions has gone and lias
been devoted to reductions in the Income Tax, in
the tea duty, in the reduction of the postal charges,
in certain alleviations of the position of the farming
community and in certain concessions as regards the
Excess Profits Duty.
Income Tax is to come down by one shilling, which
-for the great mass of taxpayers really means only a
reduction of one half of that amount, the flat rate
of tax in their case being now three shillings, so
that the reduction will come to sispence. The tea
duty is reduced by fourpence per pound, but here
again, since the greater part of the tea consumed in
this country already enjoys a preferential tax, the
tax paid will be, not eightpence, but six and two
thirds pence, which the Chancellor anticipates will
all ‘be passed on to the consumer. Farmers in the
future will be taxed on an assumed income, not of
twice the annual value of the land occupied by them,
but on an amount equal to the annual value of the
land held by them. The chango in the upward direct-
ion was introduced during the war, when it was
notorious that farmers were making very heavy pro-
fits, which have now ]argely disappeared.
As far as the E.P.D. is concerned, there are very
heavy arrears. It is now proposed that these arrears
should be spread over a period of five years, interest at five per cent being charged, so that in effect there
will be an additional income tax to be paid by those
firms who are behindhand in their payments.
The postal reductions affect the rate for postcards
and for letters, telephone charges, and at the same
time certain facilities withdrawn last year will be
reintroduced. The rate for printed papers is also to
come down.
The Chancellor has also stated that certain revi-
sions and changes in the law relating to the Income
Tax are to be introduced. These in the main affect
the practice of forming one-man companies for the
purpose of escaping supertax, and the practice of
certain trust funds which world in the same direct-
ion. Employees will in future be taxed in the actual
earnings of the work, and not on the basis of a three
years average.
– Thus far the Chancellor. In the debate vhich has
occupied the greater part of the week, no very great
coxitribution to knowledge has been made. Mr. Asquith
really did all that was humanly possible in attacking
what is, taken all in all, a popular piece of world.
The Ex-Premier’s’ attack was based on the smallness
of the sum reserved for supplementary estimates, and
on the danger of overlooking the next Budget after
this one. This is hardly likely to affect a Chancellor
who expects that between the present Budget and the
next there will be, if not a change of Government,
any rate, a General Election.
The business community is not too disposed to
grumb]e, but it is disappointed at the Corporations
Profits Tax being retainod. Of course, it wanted more
than it got, and the more serieus minded are at any
rate glad that the Ohancellor did not fali a victim
to the demand that the cost of pensions should no
longer be met out of revenue, but should be borrowed.
There was a hint in the – speech that the Government
IDuropa:
Spanje
………….
5.000
6.886 .
6.048
Rietsuikeroogst totaal
11,579.060
11.909.672
11.917.111
Bietsuikeroogst: Europa
………..
4.077.500
3.671.575
2.585.488
Noord-Amerika
900.000
969.419
652.957
Canada
…………
23.000
34.600
16.500
Bietsuikeroogst totaal
5.000.500
4.675.594
3.254.945
Wereldsuikeroogst
. . ,
16.57.9.560
16.585.266
15.172.056
Na’ aFtrek van iden oogst van Brit.sdh-Iadië
w(>rdt het
totaal eler werelclprociucti’e:
Wereldpi’oductie
……
14.379.560 14.236.266
12.122.899
Volgens
deze
rarning
zoude
de nieuwe Wereld-
suikeroogst totaal ongeveer evenveel opleveren als de
vorge.
Belastingdruk.in een zeven en twin-
tigtal grootere gemeenten in Neder-
t
a n d.
1)
– Dezer dagen werden door B. en W. van
Rotterdai aan den gemeënteraad ter kennisneming
aangeboden eenige staten en grafieken, een overzicht
gevende an den belastingdruk in een zeven en twin-
tigtal grootere gemeenten van Nederland.
2)
Van deze –
zeer belagwekkende gegevens vinden hieronder een
1)
Zie ook
Jaarg.
1920
pgn.
942,
Jaarg.
1921
pgn:
175,
223, 540
en
887,
jaarg:
1922
pgn. 190.
) Verzameling
1922. Volgu. 121.
426
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
hoped before long to introduce a funding act, to
which littlé attention .has been paid.
The Budget has throwiï every thing cIsc, iocluding
the proceedings at Genoa, very much into the back-
ground. But it is satisfactory. to be able
•
to say that
1
the trouble in the shipbuilding in-
dustry has at last come toan end. Not
that the encling was a very creditahie one to the
unions concerned. A small majority was actually ie-‘
corded against acceptance of the terms offeied by,
the employers, but as this majority was not large
enough to continue the conflict under the rules of
the Union, the men are to go back to work. Thisa
result is anotlier striking illustrtion of the lack of
jnterest in these matters taken hy the rank and file,
for a very small proportion of the union concerned
took the trouble to vote. In t h e e n g i .n e e r i u g
industry no progress bas been made.
The Industrial Court which held its first sittings
this week was actually adjourned yesterday iii ordr
to allow the two sides to confer under the Presidency’
of the’ chairman of the cout, but unfortunatey
nothing has come of the move. The empioyers rere-T
sentative practically refused to give the court an,y
inforrnation, though he denied, in his opening re-
inarks, that his organisation was actuated by au,v
hostility to trade-unionism. The whole matter has be-
come utterly wcarisome to the otdinary citizen, who
does not know what the trouble is all about.
T h e m ö n e t a r y e a s e shows no sigh of coming
to an end. The iate for Treasuries is again a record
low one, and yet the money market has in the last few
days seen vast sums transferred to permanent invesi-
ment. Both the Brazilian and the Mexican Eagle of-
fers were quickly taken up, and thus over £ 14 mil-
lions have been absorbed in two loans without ariy
trouble at all.
(he •discussion of the Post Office entiimaites on
Thursday gave the Post :Master General the oppor-
tunity of stating the attitude of his department to-
wards the transmission ofuews for the henefit of the
possessers of w’ir ei es s ‘t ei op ho no •instru.ments.
The use of these on ‘a large scale is to be facilitated by the fact that in future the purchase of a license at
bhe post-office will siffiee.’ The couuitry is to be
‘divided up into provinces, in each of .’which tihere is
to he one transmission station, thus there will be
avoidod the chaos which he statecl prevailed in the
United S’ta’tes. The firrns which are prod’ueing the
wireiess apparatus ‘are to be invited ‘to meet at the
post-office in order to arrive at a ordiniateci pohcy.
A great future is predicted for ‘the roadcasting of
news ‘by the meaus ‘of wireies•s telephony.
AANTEEKENINGEN.
Suikerproductie der wereld.
–
Wij
laten hieronder volgen de laatste taxatie van den
Wereldsuikeroogst 1921/1922, gepubliceerd door Wil-
let & Gray, te New York op 13 April. De opbrengst-
cijfers 192011921 resp. 1919/1920 zijn ter vergelijking
bijgevoegd.
Taxatie
Opbrengst
Opbrengst
192111922
11920/191
191911920
tons
tons
tons
4.030.500
3.658.738
2.574.514
Bulgarije
…………
22.000
.- 7.837
10.974
Runnendë ………….
25.000
5.000
–
Europa totaal
4.077.500
3.671.675 .
2.585.488
R
iets u
i
k e r.
Arord.Am5ka
.
.Louisian’
……….
238.393
150.996 108.035
Portorico
……….
395.000
438.494
433.825
Tenue
…………..
2.920
6.238
–
Saisttwioh-]dïlauiclen
. .
480.000
508.392
.
496.183
West-Indië: St.-Croix
5.000
4.50.0
12.400
Cuba
…………….
3.500.000
3.936.040 3.730.077
Britsch-West -Indië:
Trinidad.
………..
52.000
54.933
58.416
Baebados
……….
20.000
24.817 54.279
Antigua
………..
10.500
11.20
15.540
JamaIca
………..
35.000
40.000
46.875
St.-liitts
………..
8.000
8.063
.
10.036
Andere
eiiiain:d,en
. . . .
10.000
3.603
5.651
Fransch West-Indië:
Martinique
………
27.000
27.000
19.097
Guadelodpe
…..
32.000 28.000
25.500
San Do!min’go
…..
225.000
185.546
175.736
Haïti
…………..
10.000 5.625
4.12.5
Mexico
………….
110.000
115.000
92.000
Centraal-Amerika:
Guatelama
………
19.000
17.500 15.100
Ovonig Centr.-Aenerika
18.000 20.000
20.000
Zuid-Amerika: Demerara
……….
90.000
96.168
85.356
Suriiiarme
……….
10.000
12.000
7.169
Venezuela
(uitvoer)
.
16.000
15.000 18.000
Ecuador
…………
7.000
6.998 7.628
Peru
…………..
325.000 350.000
330.090
Argentinië
………
175.000
202.158
298.709
Brazilië
…………
325.000
340.063
177:1.55
Amerika totaal
, .
. 6.145.813
6.608.454 6.246.892
Azië:
Boitsch-:[nAië
2.200.000
2.349.000
3.049.15.7
Java
…………..
1.626.654 1.508.755 1.335.763
m
Forosa en Japan
.
425.000
342.176
283.482
Pliii.ippijuen
……..
276.000
255.843
209.336
Azië totaal
.
4.527.654 4.455.774 4.877.738
Anstralië
…………
295.000
182.401
162.298
Piciji eilanden
65.000
73.000
88.000
Australië totaal
,
360.000
255.401
250.298
Afrika:
Bgyp’te
…………
100.000 79.706
86.712
Mauritius
……….
200.000 259.872
235.490
RéILnion
…………
38.593
42.079 32.336
Natal
…………..
150.000 151.500
142.851
Mozambique
……..
52.000 50.000 38.746
Afrika totaal
. .
540.593 583.157 536.135
B iets
ii ik
e r.
–
Duitsoblaud
,,.,
1.330.000 1.152.960
739.a48
Tsjecibn-Slowakye
650.000 705.919
493.781
Oostenrijk en Hongarije
68.000
47.977
12.151
Frnkrijk
…………
275.000
305.041
154.444
België
……
390.000
242.589
146.918
Rualejuci
(Oekraine en
Polen)
325.000 278.905
218.013
Nederland
.,.,.,
370.000 316.402
238.692
Zwèden
…………..
227.000
164.194
145.072
Denemarken
,
145.000
,
134.835
152.852
Italië
…..,
200.000
135.484
182.843
Spanje
…………..
135.000 170.722 81.650
Zwitserland
……….
5.500 3.710
8.550
4.030.500
3.658.738
2.574.514
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
427
grafische voorstelling en een staat een plaats. Gelijk
men ziet slaat Rotterdam eejk zeer goed figuur, vooral
ten aanzien der gemeentelijke inkomstenbelasting.
Doch ook bij sarnentelling van Rijks- en Gemeente-
hel astin gen blijft Rotterdam achter bij ‘s-Gravenhage,
Amsterdam. Utrecht en Groningen, hoewel het ver-
schil met ‘s-Gravenhage maar gering is. Voor uitvôe-
rige beschouwingen naar aanleiding der cijfers en
grafieken zij verder verwezen naar de toelichting door
B.
en W. gegeven.
1921-1921/1922.
DE DRUK VAN
ALLE
BELASTINGEN, NAAR HET INKOMEN EN OP HET VERMOGEN,
TE
ZAMEN VOOR GEHUWDEN
ZONDER
KINDEREN
bij een inkomen van:
1
1
1
1
1
1
1
1
–
.
1
H
–
FE/Is,Pi4P1
RHE
E
!
r
0
:
EE
z
.
Waar ook de veronogensbelasting is aangegeven hebben deze belastingen betrekking op inkomen uitsluitend uit verniogen.
Veomogensbelasting, 25 opcenten Leeningsfonds 1914, Prvincia1e opcenten, Gemeentelijke opeenten, Verdedigings
belasting 1 a en 1h (Inkomen 5
Olo
van het Vermogen).
I1
Rijksinkomstenbelasting, 25 opcenten Leeningsfonda 1914, Provinciale opcenten en Verdedigingsbelasting II
11
Plaatselijke inkomstenbelastiog en plaatselijke opcenten op de hoofdsom der Rijksinkomstenbelastjng.
0)
Minimum en maximum aantal opeenten op de hoofdsom der personeele belasting, bovendien nog geheven door
provincie en gemeenten te zamen.
1.
428
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
DE BELASTINGEN
Verschuldigde Geipeeuteljke Iukom
Zuiver
.
Ainster-
.
s-Gra-
Utrecht
Gro-
Apel-
doorn
Arijhein
Breda
.
Delft
0
Dor-
cirec
h
t.
Eind-
hoven
Emnien
E
ccli
tukonien
dam
venhage
ningen
Gulden
Gulden
Gulden
Gulden Gulden
Gulden Gulden Gulden
Gulden
Gulden Gulden
Gulden
Gul
Van.de bedragenaan
1.000
6)
5
12
15
12
12
24
9
23 24
15
15
2)
belastingzijn decenten
1.100
12
17
21
19
18
33
13
30
31
20
«
24
tot en
met 50
weg-
1.200
19
23
27
27 25
41
18
39 39
25
34
gelaten.
Boven f0,50
1.300
27
29
34
36
31
51
24
47
46
31
44
is afgerond tot f1,-
1.500
45
41
47 57
45 70 35 68 60
67
naar boven.
J
1800
72
61
69
90
67
98.’
56 99 85
106
2.000
90
73
86
113
82
117
71
120
102
69
134
3.000
180
138
.
189
.
230
162
.217
145
238
.
189
128
289
4.000
275
206
315
353
249 317 223
376
283
193
481
5.000
375
277
441 481
344
422
305
527 379
264
702
,
–
6.000
483 350
567
614
446
527
392
681
493
340
924
7.000
‘
597
424
693
751
556 632
485
835
584
422
1.147
8.001
715 500
‘
819
894
669 742 584 989 676
509
.. 1.369
9.000
841
577 945 1.040
781
852 690
1.143
786
602
1.592
10.000
977
656
1.071
1.190
894
962
804
1.297
870
701
1.815
12.000
1.276
819
1.323 1.493 1.119 1.192
1.052
1.605
1.100
913
2.260
14.000
1.600
990
1.575
1.797
1.344
1.422
1:326
1.913
1.318
1.136
2.705
16.000
1.924
1.170
1.827 2.101
1.569
1.662 1.606
2.221
1.541
1.370
3.150
18.000
2.248
1.357
2.079
2.405
1.794
1.912 1.886
2.529
1.7671
1.611
3.595
20.000 2.572
1.552
2.331
2.709 2.019 2.162 2.166
2.837
1.998
1.857
4.040
25.000
3.382
2.085
2.961
3.469
2.581
2.837
2.866
3.607
2.591
2.491
5.153
2
30.000 4.192
2.630
3.591
4.229 3.144
3.562
3.566
4.377
3.1911
3.138
6.266
2
40.000 5.812 3.720
4.851
5.749 4.269 5.162
4.966
5.917
4.391
4.431
8.492
1
2
50.000 7.432 4.810
6.112
‘7.269
5.394
6.962 6.366
7.457
5.591′
5.725
10.718
75.000
11.482
7.535
9.261
11.069
8206
.
12.037
9.866
11.307
8.5911
8.959
16.282
100.000
15.532
10.260
12.411
14.869
11.019
17.412,
13.366
15.157
11.591
12.194
21.847
l(
Aantal opcenten op de:
Geen
50
Geen Geen
50
100 100
Geen
100
50
100
G
,,
50-141
50-110
50-100
50-65
50-110 50-100
50-100
50-140
50-135
.50
50
(Geb. Eigend
80 80 80 40 80
80
80 80
80
80 80
Grondbel.
Ongeb. Eigend 20
20
20
10
20
–
20
20
20 20
20
20
e
Vermogens-belasting ……
Personeële-
-…….
Div. en Tant.-belasting….
48
.48
48 48 48 48 48 48
48 48 48
.
Rijk
s
i
n
k
olns
ten-belaSting
..
17
2
9
20
9
9 9
11
11
2 2 2 2
11 11
20
20
Vermogens-
,,
..
Personeele-
,,
..
17
34
2
20
9
22
20 50
9
21
21
33
,
20 20
33
.
50
Grondbelasting (Geb. en
34-34
23-23
22-22
50-50
21-21 21-21
33-33
23-23
23-23
33-33
50-50
2Ç
Zakelijke belasting op het be-
drijf (bedr.p.arbeideringuld.)
12
12
12
Geen
12 12
Geen
Geen
12
Geen Geen
G
Ongeb. Eigend)
………
Wegenbelasti)g, art.
242’c
(z.g.
Straatbelasting) (S.)
S.
S.
S.
–
Geen
S. S.
Geen
S.
S.
Geen
Geen
Bouwgrondbelasting, art.
242b
Geen Geen Geen Geen Geen Geen
Geen Geen
Geen Geen Geen
G
Betterment-Tax, art.
242d
(B.T.)
Geen Geen
B.T.
6
)
Geen
Geen
Geen
Geen Geen
Geen Geen
Geen
B
H. H.
H.
H. H.
H. H.
–
H. H.
Geen
Hondenbelasting (H.)
………
Belasting op tooneelvertoonin-
T.
T. T.
T.
T. T. T.
–
T. T. Geen
gen, enz.
(T.) ………….
..
1) Wegens gebouwde eigendommen.
2
)Herleid tot
12
maanden.
8)
Art.
240j,
(oud).
4) Rioolbe]asting. 5)
+
15 opcenten Bemal
6)
Tarief voor de bewoners van
het stadgedee1te van Amsterdam; voor het platteland, behoorende tot de gemeente Amster
INGEZONDEN STUKKEN.
Wannéer dit het geval zou zijn, dan behoefde men
BEPERKTE OF ONBEPERKTE .RUBBEB-
h
e
t
a
ce:
PRODUCTIE.
het ‘verschiet biedt, welke geleid heeft tot het aan-
Mijnheer de Hoofdredacteur,
–
drnen op 1iroductiebeperking. Wie garandeert oven-
In uw nummer van 26 April 1922 geeft de heer
gens, dat over eenige jaren de toename van verbruik
M. Sanders een overzicht van het pro en contra eener
gelijken tred zal houden met de steeds toenemende
gefonceerde productiebeperking van rubber. De heer
productie? }Iet is mi. volstrekt niet zeker, ja zelfs
Sanders schaart zich aan de zijde van de vooista
nders
hoogst onwaarschijnlijk, dat dit het geval zal zijn.
der, beperking en gaat, naar mijn meening, van eene
De hoofdoorzaak van de tegenwoordige malaise 1ig
verkeerde praemisse uit bij de bestrijding der argit- m.i. in het feit, dat in de jaren 1908 tot en met 1912
menten van de tegenstanders van inkrimping. ZEd.
te veel rubber werd geplant, d.w.z. dat het met rub-
is ni. van meening,
dat binnen
eenige
jaren
het
ber beplante areaal te groot is voor de jaarlijksche
wereidverbruik ‘van rubber dermate zal zijn toegeno
–
consumptie. In genoemde jaren werden toch groote
men, dat de wereldproductie geheel door de consump-
complexen woeste gronden op Java en Sumatra tegen
‘tié regelmatig zal worden opgenomen.
.
–
–
hooge prijzen en met dooraans mooie verdiensten
10 Mei 1922
ECONOMISCHS’ÇATISTISC1TE
BERICHTEN
429
1921 OF 1921-1922.
1.:..,.
.,.
h,,,n ,nndr
kinderen
Gouda
Rttr Elaarlem
dam
Ueerlrn
ilelder
tog-
bosch
Hilver-
sum
l
;v
Leiden
Tilburg
Zwolle
Gulden
Gulden
Gulden
Gulden Gulden
Gulden
Gulden
Gulden
Gulden
Gulden
Gulden
Gulden Gulden Gulden
Gulden
Gid.
18.
6
10
17
11
21
24
11
14
14
14
13
18
1.000
23
32
6 9
26
ig
18
–
23
17
28
32
16
21
21
16
20 25
1.100
41
13
35
12
26
30
23
36
40
21
27
28
21
28
36 32 39
1.200 1.300
51
17
44
15
34
37
30 43
48
27
39 34
49 35 50 26
37
55
55
1.500
70
25
63
21
50
50
46
59
64
101
38
92 36
91
74
69 82 89 55 72 87
73
88
53
64 85
106
81
100
1.800
2.000
123
47
111
44
121
271
89
166
84
162
99
187
106 195
68
133
.
167
172
125
232
201
3.000
233
37
94
143
.211
311
.
99
166 421
247
241
.
287
289
210
247
261
193
387 318
4.000
489
197
416
236
571
334
321
399
390
302
332
357 267
556 447
5.000
1638
255
521 311 721
425
404
521
496 406
417
459 343
731
588
741
6.000 7.000
776
317
626 388
871
522 488 654 609
727
511
616 502 592 568 683 423 505 913
1.100
907
‘8.000
‘
.
950
385 736 846
467
554
1.021 1.171
624 732 574
661
798 944 852
721
682 797 595
1.293
1.086
9.000
1:130
1.321
459
541
956
712
1.321
844
750
1.089
982
826 772 912 685
1.492
1.275
10.000
1.708
736
1.186
888
1.621
1.077 932
1.381
1.261
1.036
962 1.140 877
1.909
2.339
1.660
2.045
12.000 14.000
2.095
938
1.416
1.064
1.921
1.323 1.119
1.309
1.672 1.963
1.564
1.891
1.246
1.456 1.152
1.352 1.369 1.598
1.077 1.277
2.788 2.430
16.000
2.482 1.141
1.343
1.656 1.906
1.240
1.416
2.221
2.521
1.573 1.823
1.499
.2.254
2.239
1.666 1.562
1.827 1.477
3.244
2.815
18.000
2.869
3.256
1.546
2.156
1.592
2.821
2.073
1.689
2.545
2589
1
1.876 1.772
2.056
1.677
3.700 3.199
20.000
4.224 2.052
2.831
2.032
3.571
2.698
2.173
3.273
3.465
2.401
2.347
2.628 2.177
4.840
5.980
4.161
5.123
25.000
30.000
5.191
2.558
3.556 2.472
4.321
3.323 4.573 2.658
3.627
4.001
5.457
4.341
6.093
2.926
3.976
2.972
4.372
3.200
4.344
2.677
3.677
8.260
7.047
40.000
7.126
3.571
4.583
5.156 6.956 3.352 4.232
5.821 7.321
5.823
4.596.
6.913
7.845,
5.026 5.972
5.488
4.677
10.540
8.971
50.000
9.061
13.899
7.114
12.031
6.432
11.071
8.948
7.018
10.553
12.225,
7.651
10.547
8.348
11.208
7.177
9.354
16.240
21.940
13.781
18.591
75.000
100.000
18.736
9.646
17.406
8.632
14.821
12.073
9.441
14.193
16.605
10.276
15.422
Geen
50
100
100
Geen
50
Geen
Geen
15
Geen
100 100
Geen
100
50 40 50
50-102
50-140
40
50-125
50-100
50-120
50-75
50-100
50-80
50
50-110
50
50-130
40
80
80
80
80 80 80 80 80 40 40 80
40
80
80
10
20
20
20′
20
.
20 20 20
20
10 10
20
10
20
20
48
48
48
48
30 48
48 48 48 48 48 48
48
48
48
2
2
17
12
17
11
17 15
2
12 9
2
11
17
9
9
2
2
17
12
24
17
34
11
33
17
34
15
30
2
20
12
.
24
9
21
2
11
17
20
33
34
21
20 20 34
23-23
23-23
34-34
28-35 34-34
33-33
34-34
38-50)
23-23 28-35
21-21
23-23
33-33
34-34
29-32
Geen
12
12 12
Geen
Geen
12
Geen
.
12
Geen
12
Geen
Geen
12
6-12
Geen
S.
S. S.
Geen Geen Geen
4
)
Geen
Geen
S.
Geen
S.
1)
S.
4)
Geen
7
)
Geen
Geen
Geen
Geen
Geen
Geen
Geen Geen
Geen
Geen Geen Geen Geen
Geen
Geen
Geen
Geen
Geen
Geen
Geen
Geen Geen
Geen
Geen
Geen Geen Geen Geen
Geen
Geen
Geen
–
H. H.
H.
H. H.
H.
–
H.
H.
.
H.
H.
H.
H.
H.
T.
T.
T.
T.
T.
T. T.
T. T. T. T. T.
T.
T.
T.’
belasting.
geldt een lager tarief.
7)
Tonnenbelasting.
8)
Voor
1922.
voor de inbrengers in nieuw opgerichte maatschappijen
ingebracht en met rubber bp1ant: Om den inbreng-
prijs bekommerde men zich toen niet, als het terrein maar naar ligging, bodemgesteldheid en klimaat ge-
schikt was voor het beplanten met rubber, was er geld
mee te verdienen. Dat daardoor verschillende maat-
schappijen te hoogen prijs betaalden voor den inbreng
en nooit een behoorlijk rendement zullen kunnen af-
werpen, spreekt vanzelf.
Nu al die terreinen in productie komen blijkt het,
dat er een teveel aan rubber is. Wil men dus de pro-
ductie in overeenstemming brengen met het verbruik,
dan moet men dit niet trachten te vinden dooi- het
inkrimpen van de productie door alle planters, doch
çloor het verkleinen van de met rubber beplante op-
jiervlakte. Zoolang dit niet is geschied, zal er moeilijk
verbetering in den toestand komen, daar de aanplan-tingen, die om der wille van productiebeperking niet
worden getapt, elk oogenblik in tap genomen kunnen
worden, zoodra de prijs maar eenigszins verbetert.
Deze aanplantingen zullen dus steeds op eventueele
prijsverbetering remmend werken. Een duurzame verbetering der prijzen zal eerst ver-
kregen kunnen worden, wanneer die aanplantingen
als producenten definitief zijn uitgeschakeld. Die uit-
schakeling zal na een tijdperk van zeer lage prijzen
automatisch plaats hebben, wanneer de
on
dernemingen
niet meer over bedrijfskpitaal beschikken en zij dit
ook niet meer bij het publiek kunnen vinden.
Een gefoiceerde productiebeperkirig zal misschien
in den beginne eenig resultaat hebben voor zoover
den loop van deii prijs betreft, betwijfeld moet worden
MAANDCIJFERS.
PRODUCTIE DER KOLENMIJNEN.
1)
(In tonnen van 1000 K.G.)
(Gegevens verstrekt door het ,,Centr. Bur. voor de Statistiek”)
Naam van de
Februari
Maart
Mijn
1922
1
1921
1922
1921
Staatsmijnen.
Wilhelmina ……
44.894 39.847
50.775
40.082 67.517
..
60.839
80.831
68.043
wrna …………
aendrik ……….
38.105
34344
44.798 32.370
Totaal ….
150.516
135.030 176.404 140.495
Particul, mijnen.
Donianiale mijn
38.470 40.378
46.150
36.053
1jn Laura en Ver-
)ranje-Nassau
34.098
.
42.359
38.560
eeniging …….37.287
mijnen ……..
.80.065
.
52,036 94.573
57.761
ilijn
Willem
So-
17.890
26.615
19.870
phie
……….23.720
Totaal ….
179.542
144.402
209.697
152.244
Totaal generaal
330.058
279.432
386.101
292.739
1) Kolenolik
,,iet
inbegrepen (in 1921 voor alle mijnen te zamen 240.960
ton en in de maanden Januari tot en met Maart 1922: 62.274 ton.)
OPEN MARKT.
Data
Amsterdam
1
Londen
1
Part.
1
Berlijn
1
Part.
liParU31’N.
Part.
York
Cali
–
Part.
1
Prolon.
disconto
.
gatle
1
disconto disconto
±!::.
1
moneg
6
Mei ’22
481
I4’f
2’/
4..515
3-31/s
1)
1-6
,,
’22
4
3
1
s
_
1
/
J4_5
2
1
I.,)f
4_ö
–
3_5
24-29 A. ’22
411_Sf
I’l-
5
211
–
3_5
18-22
,,
’22
411_8/
4_81
21
4_51
–
3-3
1
1
2-7
itt.
’21
I’Is-‘ia
4_4L/
5
.
531
4….5/
–
6-7
38 M.
‘
20
I3
5
ls
3
I
5-6
61-1
4-15
–
6-7
fJ.24JuIj’14I3’f
s
…
8
/ 15
2’l
a
l
4
4
2’f_
8
/
2
1
l.u/
2l
5
1
/
7
1/
i
‘) Noteering van 28 April.
WISSELKOERSEN.
WISSELMARKT.
Bijna alle wissels waren deze week meer of onijn.der sterk
aangeboden. De norgan.nde plaatsing van leenin.gen – in
430
ECONÖMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
of de maatschappijen per saldo beter af zullen zijn.
Nemen wij als voorbeeld een schrijver bekénde onder-
neming, welke over het afge.loopen jaar circa 500.000
halve KG. rubber produceerde tegen een kostprijs van
4S cent per half
RG
(alles inbegrepen). Indien die
onderneming een productiebeperking van 50 pOt. had toegepast dan was haar het halve
KG.
rubber te staan
gekomen op 69 cents. Indien men dus, voor wat be-
treft de aangehaalde onderneming, tot eenzelfde eind-
resultaat wil komen over 1921, dan zou, al$ gevolg
van beperking met 50 pCt. de prijs voor rubber in een
korte spanne tijds met ruim 20 cents per half
KG.
moeten oploopen. Nog eens, wie garandeert dat? Is
liet remedie dan niet erger dan de kwaal?
Bezien wij het vraagstuk van koloniaal standpunt,
dan blijkt dat men de twee Nederlandsch-Indjsche
rubbercentra: Java en Sumatra niet over één kam
kan scheren. Eene inkrimping der productie moge
0
1)
Sumatra Vrij gemakkelijk zijn door te voeren, op Java
zal dit niet altijd het geval zijn. Java werkt op ge-
heel andere wijze dan Simatra, de Jvaplanter neemt
in het sociaal-economisch leven een geheel afidere
plaats in dan de Sumatraplanter, over het algemeen
zal Java goedkooper rubber produceeren dan Sumatra.
Dit voordeel nu zouden Javapianters moeten prijs
geven bij productiebeperking ten bate van hunne.
Sumatraansche collega’s? Daarmede zou de Indische
regeering haar eigen ruiten ingooien vooral met het
oog op de Inlandsche bevolking.
Ligt het bovendien op den weg der Indische regee-
ring de belangen van de Javaplanters te schaden ten
behoeve van planters in Malakka en Ceylon?
De gevolgen van eene productiebeperking zijn niet
in vallen omvang te overzien, of de prijzen duurzaam
hooger zullen blijven dan thans is niet met zekerheid
te zeggen, vele nadeelen zijn aan het systeem verbon-
den waarvan men de draagkracht niet kan meten en
ondergeteekende zou vooralsnog geneigd zijn met het
Fransche spreekwoord te zeggen: ,,Dans le doute, ah-
stiens-toi
Wanneer werkelijk, zooals de heer Sanders schrijft,
de Ned.-Indische Regeei’ing aan de Internationale
Vereeniging voor de Rubbercultuur in Ned.-Indië
haar advies zal vragen in zake het rubbervraagstuk,
clan vertrouwt ondergeteekonde, dat degenen die ge-
roepen zullen zijn dat advies uit te brengen, dit zul-
len doen op onpartijdige, boven verdenking verhevene
wijze. M. J.
KOCH.
Rotterdam, 2 Mei 1922.
EMISSIES IN
APRIL 1922.
Staatsleeningen
…. . ……….
….f
16.000.320,7-
zijnde:
China fl6.667.000,- 8
0/
Schatkist-
biljetten ft
96
0/o.
Provjnc. en Gemeentelijke leeningen
753.750,-
zijnde:
Gemeente Meester Cornelis f750.000,-
7
0
/0
obl.
6.
100′
01
Industrjeele Ondernemingen ……
,,
1.862.500,-.-
zijnde:
Algemeen Ned. md. Electriciteit Mij.
fl.500.000,-. aand.
6.
105
O
l
o.
N. V.
Carton- en Papierfabriek v/h.
W. A. Seholten
f
250.000,- aand.
6.
115
0/,
Scheepvaart
–
Maatschappijen
……
..
9.600.000,-
zijnde:
.Ned. Anierik. Sloomvaart Mij., Hol-
land-Amerika Lijn f10.000.000,-
6
0
/o
obl.
6.
96
o
lo.
Tramweg-Maatséhappijen
……..,,.
2.020.000,-
zijnde:.
Semarang-Cheribon
Stoomtram-Mij.
f
2.000.000,- 7
0/
obi.
6.
101
0
/0.
Diversen ……………………
zijnde:
394.000,-
Sint Augustinusstichting /400.000,-
6
%
obl.
6.
98
1
12
Ol
o.
Totaal
….
f
30.630.570,-
Totaal der emissies in Januari
..
f
35.581.700,-
Februari
.
,,
12.702.500,-
Maart
..
. .
,,
89.233.000,-
April
….
,,
30.630.570,-
Algemeen Totaal . .
f
168.147.770,-
Bovendien:
t 67.060.000,- 3/m. Schatkistproxnessen
â
/ 988,37
1
12
32.340.000,- 6/m.
978,26
33.656.000,-.- 5
0/
biljetten
,,
1
,1000,-
terwijl voorts ook hier te lande gelegenheid bestond tot
inschrijeing op de uitgiften van Staat Tsjecho-Slowakije
£ 500.000,-. obl. 6.931/
4
0/s; ,,Marzillger” Fischirodustrie A.G.
Mrk. 15.000,000,…… aand.
6.
120 0/s; S. A. Comptoir Charbon-
nier Maritjme frs. 5.000.000,- aand.
6.
125 0/; S. A. John
•
Cckeri11 frs. 25,000.000,- aand.
6.
90 Ol
o.
STATISTIEKEN EN- OVERZICHTEN.
N.B. •S*
beteekent: Cijfers nog niet ontvangeE.
GELDKOERSEN.
BANKDISCONTØ’s.
N
d
(Disc.Wissels. 4 1Juli ’15
Zweeds.R.ksbk 5 1
0Mrt. ’22
Bk ‘Be1.Bjnn.Eff.
5+19Oct. ’20
Bk.v.Noorw.. 6
25Jan. ’22
,Vrsch.inR.C. 6+
19Oct. ’20 Zwits.Nat.Bk.3+
2Mrt.’22
Bk. van Engeland4
13Apr.’22
Belg.Nat.Bk.5-5,19]lfej
’21
Duitache Rijksbk. .5
23Dec. ’14
Bank v. Spanje 6
4Nov.’20
Bk. van Frankrijk 5
ii Mrt. ’22
Bank v. Italië .
6 20 Mei ’20
Oostenr. Hong. Bk. 7
30Nov.’21
F.Res.Bk.N.Y.
4
+
2Nov.’21
Nat. Bk. v. Denem. 5
25Apr.’21
Javasehe Bank
3
+
1Aug.’09
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
431
Amerika en nu ook in Engeland drukken sterk op de wis-
selkoersen. Vooral ponden en dollars worden daardoor be-
invloed, niEvar ook Zwitserland en ook zelfs Parijs en Bel-
gië kunnen zich aan dezen druk niet. onttrekken. De af-
geloopen week was dIt ook weder duidelijk merkbaar. Dol-
lars daalden ‘van
2,6234
op na.
2,60
en bleven zoo aangebo-
den. Ponden liepen terug van
11,6034
tot
11,55
en ‘konden
sich daarna iets herstellen op vraag uit Amerika. Parijs
daalde -van
24,10 tot 23,7734,
daarna
23,9234;
België
22,1234
-21,7734.
Marken waren weder zeer onseker; laagste koers
na.
0,84,
hoogste ca.
0,99
met talloose schommelingen. Ook
Skandinnvië was veel lager. Vooral Stockholm en Chris-
tiania zeer flauw. Zwitserland
51,05-50,25,
Spanje
40,80-
40,45.
Indië onveranderd. Buenos Aires iets flauwer.
KOERSEN IN NEDERLAND.
13 ata
Londen
Parijs
‘1
Berlijn
‘)
Weenen
•î
Brussel
‘)
New
York”)
1 Mei
1922 11.59
24.073
0.923
0.033
22.10
2.61
1
/
2
2
1922
11.553
24.-
0.891
0.033
22.02
2.61
3
1922..
11.563
23.773
0.86
0.03.3
21.723
2.601
4
4
.
1922
11.573
23.823
0.893
0.033
21.773
2.601
5
1922
11.573
23.873
0.913
0.033 21.84
2.60’/
6
1922..
11.583
23.923
0.903
0.03
v
–
–
Laagsted.w.
1)
11.55
23.70
0.87 0.03
21.70
2
.
593
1
Hoogste
,,
,,
)
11.60+
24.15
0.94
0.033
22.15
262
1
1
1
29Apr.1922
11.60
24.-
0.92
0.0332208
22.6235
22
1922
11.643
24.55
0.98+ 0.033
22.56+
2
2.63*d
Muntpariteit..
12.10
48.-
59.26
50.41
48.-
2.48
1
1
5)
Noteering ee Amsterdam.
5*)
Noteering te Rotterdam.
t)
Particuliere opgave.
1)
Noteering
van 28 Ap,il 1922.
2)
Idem
van 21 April 1922.
00
Stock-
helm’)
Kopen.
hagen’)
Chris.
tionio’)
Zwitser-
land’)
Spanje
1)
Batavla
t)
telegrafisch
1 Mei
1922
67.90 55.55
49.50
50.70
40.65
99_991j,,
2
1922
67.50
55.50
48.623
50.60 40.45
99_991;
3
1922
1
67.80
55.35
48.10 50.45
40.40
99 991,2
4
1922
67.75
55.45 48.50
50423
4040
99-991
/2
5
1922
67.50 55.30 48.50 50.40 40.45
99_99
1
/
6
.,
1922
67.50
55.40 48.50 50.40
40.45
98
1
/-99
L’ste
.1. w.
1
)
67.25 55.15
48.-
50.20
40.40
99
H’ste
,,
,,
)
6820
55.75 49.20 51.05
4080
99
’12
29 Apr. 1922
68.10
55.75
49.20 49.20 40.65
98
22
1922
,,
68.50 56.20 50.10
50.10
40.90
99_99
1
12
Muntpariteit
66.67 66.67 66.67
48.-
48.-
100
5)
Noteering
ee Amsterdam.
1)
Particuliere opgave.
Termijnnoteeringen der – Valuta-Kas.
Ecarts tusschen termijnnoteering en contanten koers
(week van 1-5 Mei 1922).
Londen.
Med. Mei
Med. Juni
MecI. juli
Hoogste B Koers
agio
1
ct.
agio
21
4
ct. agio
4
3
1
t
ct.
Laagste B
,,
,,
1
/2
,,
,,
21/
4
,, ,,
4
Hoogste L
,,
L
,,
11
,,
1
,,
3
1
1
2
,,
2
8
1
,,
5
1
1
2
Laagste
,, ,,
,,
,,
,,
New-York.
Hoogste B Koers
agio
1
1
4
ct.
agio
1
1
2
ct.
agio
8
1
4
ct.
Laagste B
,,
Pan
,,
11
4
,,
,,
11
2
,,
Hoogste L
,,
sgio
119 ,,
Pan
,,
91
11,
lis
Laagste L
,, ,,
,,
Parijs.
Hoogste B Koers
agio
2
1
1
2
ct.
agio
5
ct.
ogio
7
1
1
5
ct.
Laagste B
,,
Pan
. ,,
2
1
1
2
,, ,,
5
Hoogste L
,,
agio
4
1
1
7
,,
,,
9I/
Laagste L
,,
Pan
,,
2
1
/
,,
5
Brussel
Hoogste B Koers
agio
2
1
1
2
ct.
agio
7’/
2
ct.
agio
15
ct.
Laagste B
,, ,,
2
7
12
Hoogste L
,, ,,
5
10
15
Laagste L
,,
,,
2
1
1
2
7
1
12
12
1
1
*
Berlijn.
Hoogste B Koers
Pari
Pari
Pan
–
Laagste B
,,
Pari
Pari
Pan
Hoogste L
,,
Pari
Pari
Pan
Laagste L
,,
Pari
Pari
Pan
KOERSEN
TE
NEW YORK.
0
0
CableLond.
(in
per
£)
ZichtPa,ijs
(in ets. p.frs.) (in
Zicht Berlijn
ci. p.
Mrk.)
Zicht Amsierd.
(in cle. p.
gId.)
6
1Iei
1922
4.44.50
9.16
034
38.36
Laagste
d.
week
4.43.37
9.07
0.33
38.19
Hoogste
,,
,,
4.44.87
9.17
0.35
38.36
29
April
1922
4.42.62
9.18
0.35
38.14
22
1922
4.42.62
9.33
0.39
37.95
Muntpaniteit
.
4.86.67
5.18’/
95
1
1
40°/
KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN
OP
LONDEN
Plaatsen en
Notrcrtngs-
22April 29April
1-6
Mei22
6A’iei
Landen
eenheden
1922
1912
Laagste
1
Hoogste
1922
Alexandrië..
Piast.
P. £
9715132
9715/I
971
182
9715132
97151′
•B. Aires
1
)..
d.
P. $
44
44
9
1
44
44
1
.
1
2
441/
Calcutta
. . . .
Sh.
p.
rup.
1136132
1,3
5
I32
113/
2
113
3
1
s
113
5
I
Hongkong
..
id.
p. $
2/6
3
1
s
26′
2
216
1
1
4
2J7
1
i
26
13
1
Lissabon
. . . .
d. per Mii.
4
3
1
4
11
4
4
018
451
Madrid
,,,.
Peset.
p. £
28.50
28.53
28.48
28.67
28.59
•Montevideo
1
d. per
$
421
43114
43
4313
43114
Montreal….
$
per
£
40.503
4.50
8’12
4.52
1
/
2
4.52
‘R.d.Janeiro.
d. per
Mil.
7191823
791
71132
7t31g
713116
Lires
p. £
81
1
1
2
83
15
1
82
5
1
s
84
83
Shanghai….
5h.
p.
tael
315
1
1
315/
3
!
0
13
3;6
1
1
2
35
8
1
Rome
…….
Singstpore
..
id.
p. $.
2/3
23
1
32
2/3
15
1
32
2!3
°i,
2
1
3
15
I
2/3
°
‘
*Valpanaiso..
peso
p. £
39.60
39.60 39.30 39.50
39.30
Yokohama
..
Sh. p.yen
2.11
2111
4
2/1/
211/
2/1
°
/
‘Koersen der
voorafgaande
dagen,
t)
Telegrafisch
tranefert.
2) Noteering
van
21
April.
NOTEERING VAN ZILVER
Noteering te Londen te New York
6 Mei
1922
……35
69
29 April
1922
. ….
34°/
s
67
1
1,
22
1922
….
34
3
1
t
67
3
1,
13
,,
1922
…..
33
3
1
s
65
1
1
s
7 1vlei
1921
3511
,
621
8
,,
1920
……6l/,
104
1
1
20 Juli
1914
……
24
15
1
1e
54
1
1
NEDERLANDSÇHE BANK.
Verkorte Balans op 8 Mei 1922.
Activa.
Binnen!. Wis-{H.-bk. f121.403.241,78
1
1,
sels, Prom., B.-bk.,, 45.082.423.76
enz. in disc. Ag.sch. ,, 73.465 850,93
1
1
2
f
239.951.516,48
Papier o. h. Buiten!, in disconto
–
Idem eigen portef..
f
92.950.855,-
Af :Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel. •
–
92.950.855,-
Beleeningen { H.-bk. f 59.003.808,39
mcl. vrsch.
in rek.-crt. B.-bk. ,, 11.l9i.228,30h/
op onderp. Ag.sch. ,, 61 877.633,69’/
(132 072.670,39
OpEffecten …… fll3.4ll.002.Sl’/
a
OpGoederen en Spec.,, 18.595.667,51’/ .. 132.072.670,39
Voorschotten a. h. Rijk …………….13.716.195,66’/
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
56.238.205,-
Muntmat., Goud .. ,,549 650 860,97
f0058890bS,Yl
Munt, Zilver, enz.. ,, 5
.
521.110,3411
Muntmat., Zilver
Effecten
Bel,v.h.Res.fonds..
f
5.317.447,-
id. van
ii
v. h. kapit. ,, 3937.602,62
1
1
2
Geb.enMeub. der Bank ……………..
Diverse rekeningen ………………..
Passiva.
Kapitaal …………….. . ……. .
f
20.000.000.
Reservefonds ………………….,, 5.386.728.62
1
1,
Bankbiljetten in omloop …………,, 1.040.787.555,-
Bankassignatiën in omluop ………..3.352.627,77
1
1
Rek.-Cour.
‘1,
Het Rijk t’ –
saldo’s: J Anderen ,, 31.539.796,92
31.539796.92
Diverse rekeningen ……………….,
27.433.894.68
f 1. 128 .500.603.00
,, 611.410.176,311/
,
9.255.049,621,
3.747.500,-
25.396.639,251
2
fl.128.500 603.00
DE SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden puldpns.
,.jata
daar
.lrcu atje
Andere
opei,c o.
schulden
ijisconto,
Div. reke.
nlngen
1
18Mrt. 1922..,.
1.603
2.146
957.
1.093
1.122
11
,,
1922….
1.597
2.181
1.010
1.097
1,142 4
,,
1922
. ..
1.477
2.271
673
1.100
1.181
25Febr.1922..
1.474
2.123 763
1.092.
1.112
18
,,
1922….
1.474
2.063
908
1.091
1.104.-
11
,,
1922….
1.474
2.157
888
1.097
1.097
19kErt. 1921….
1.140
2.247
751
.2.045
206
20Mrt
1920….
1.052
1.568
931
1.755
494
25Juli
1914….
645
1.100
560 735 396
s .iuupoat oer activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes,
in duizenden pond sterling.
Data
Metaal
Circulatte
Curren cu Notes.
Bedrag
Goudd.
G00.
Sec.
3 Mei
1922
128.874
122.091
301.328
28.500
261.627
26 April1922
128.873
121.307
303.229
20.500
264.221
19
,,
1922 128.877
121.638 306.571
28.500
267.572
12
,,
1922
128.863 122.439
307.300
28.500
268.391 5
..
1922
128.879 122.897
302.977
28.500
265.692
29 Mrt. 1922
128.771
122.719
300.351
28.500
261.479
4 Mei
1921
128.358 129.528
338.442
28.500
302.735
5 Mei
1920
112.520 111.116
343.054
28.500 322.455
22 Juli
1914
40.164
29.317
–
–
–
Data
Go,,.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
Depos.
Re.
croe
Dek-
king,-
perc.
1)
3Mei ’22
63.543
74.969
14.356
131.694
25.233
17,20
26 Apr. ’22
47.534
78.461
14.669
119.698
26.016
19,35
19
,,
’22
48.454
78.102
16.835
117.761
25.689
19,08
12
,,
’22
57.139
77.674
17.431
124.572
24.874
17,51
5
,,
’22
59.399
80.378
24.163
122.365
24.432
16,67
29 Mrt. ’22
46.319
97.931
30.037
120.504
24.502 16,27′
4Mei ’21
61.667
79.778
15.438
125.370
17.279
12,30
5Mei ’20
55.310
79.691
20.650
116.516
19.854
14,50
22 Juli ’14
11.005
33.633
13.735
42.185 129.297
521
-, veeflouning
tusBChen IÇeserve en Oeposits.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der Darlehens-
kassenscheine, in duizenden Mark.
Data
Metaal
Daarvan
Goud
Kassen.
sc/,eine
Circu.
latie
Dek.
king!-
29 April’22
1.020.136 1.000.867
3.898.700
140.420.057
.
3
22
,,
’22
1.019.307
999.868
3.622.769
132.627.759
3
14
,,
’22
1.018.758
999.865
4.291.536
134.063.613
4
7
,,
’22
1.019.017
999.876
4.979.747
131.837.249 5
31 Mrt. ’22
1.016.163
996.877 6.272.763
130.671.352 6
23
,,
’22
1.015.869
996.877′
4.741.935
122.903.538
4
30 April’21
1.100.436
1.091.579
24.149.059 70.839.725
36
30April’20
1.094.756 1.077.644 15.192.722
47.939.649
34
23 Juli
44
1.691.398
1.356.857
65.479
1.890.895
93
‘)
uea.ing der carculatle
do’,r
metaal en
Kaesenschejne.
Darlehen,kaa,en,c/,eine
Data
Wissels
Rek. Crt.
Totaal1 In kas hij de
uitgegeven
Reichs bank
29 April1922 158.020.568 31.616.168
22
– 1922 149.563.658 29.771.760
14
1922 151.560.725 30.774.360
7
1922 144.857.004 25.842.705
31 Mrt. 1922 148.682.924 33.358.332
23 ,,
1922 133.551.718 24.145.398
30 April1921 60.893.729 20.855.989 30 April1920 41.994.737 16.498.909
23 Juli -19141
750.892
943.964
13.181.600
3.878.300
12.478.000
3.603.300
13.126.000
4.271.600
13.815.700
4.958.600
15.063.700
6.242.900
12.712.900
4.620.600
33.750.8Ô0
24.087.400 29.049.500
15.153.800
432
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
NED. BANK 8 Mei 1922
(vervolg).
Beschikbaar metaalsaldo …………..
f
395.598.649,40
1
1
Op de ba8ia van ‘Is metaaldekking ……
180.462653,46
1
/
2
Minder bedragaan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is.. ,, 1.977.993.245,-
Verschillen m. d. vorig. weekst.:
Meer
..
Minder
Disconto’s …………
40.455.447,03’/
Buitenlandsche wissels.,
38.81 1,-
Beleeningen
57.871.036,21
Goud ……………,
–
–
Zilver
53.716,42’1
Bankbiljetten
14.910.710,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s..,
.
815.988,2011,
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Goud
ziz,
B ank
–
hellen
Andere
opeischba,e
schulden
8 Mei
1922 …….
605.889
5.521
1.040.788
34.892
1
,,
1922 ……
605.889
–
.
5.575
1055.698
36.444
24 Apr. 1922……
605.889 5.608 985.085
37.241
605.953.
5.271
998.014
29.486
10
,,
1922 ……
605.953
5.420 997.132 30.802
18
,,
1922……..
9 Mei
1921
605.948
.
13.402 1.082.722
58.949
8 Mei
1920
635.648
11.817
1.078.869
147.623
25 Juli
1914…..
.
162.114
8.228
310.437
–
6.198
Data
otaaij
bedrag
Schatkist.
Belee. rseacjue..
boot
sieR-
bingo-
isconto,
prome8sen
rechtstreeks
ningen
clan.
saldo
Dercen-
lage
8 Mei
1922 239.952
39.000.
132.073
395.599
60
1
,,
1922 199.496
26.000 189.944
392.357
59
24
Apr. 1922
180.170
26.000
133.066
406.356
60
18
,,
1922
176.541
30.000
140.038
404.995
59
10
1922
181.515
35.000
133.250
405.047
60
9 Mei
1921
272.644
114.000
208.657
390.278
54
8 Mei
1920
180.139
76.000
331.290
401.649 53
25 Juli
19141
67.947
14.300
61.686
43.521 ‘..
75
1)
Op de
basis van ‘/5 metaaldekkin
g
.
Uit de bekendmaking van den M in i
ster
v a n F
i
n a n-
c
i
ë n blijkt, dat uitatonden op:
_____________
1 Mei 1922
.
8 Mei 1922
Aan schatkistpromessen..
1
f417.880.000,-
1f421.6 ib.000,-_.
waarv. direct bij Ned. Bk.
,, 26.000.000,- J,. 39.000.000,-
Aan schatkistbiljetteif..
,,304. 104.000,-
,;292.1 89.000,-
Aan zilverbons
……..
…30.180.937,50
,, 31.170.024,50
Onder de vlottende schuld
is begrepen:
Voorsch. aan de Koloniën
1
,,269.957.000,-
,,272.033.000,-
Voorschot aan Gemeenten)
28 Februari
31 Maart
voor door Rijk voor hen
‘
,, 84.776.664,48
,, 88.856.161,46
te heffen Ink. belasting)
Tegoedv.d.Postch.&G.dstJ.,_53.512
1
M
.846
i
,40
1..
53.605
8M
.2
ei
65,91
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldena.De
samengetrokken
cijfers der laatste weken zijn telegraphisch_ontsvadgen.
Data
Goud
Zilver
.B
k.
.
“
tellen
Andese
opeischb.
Beschikb.
metaal.
_______________________
schulden
swao
29Apr.1922
1.250
262.000
98.000
114.250
22
,,
1922
184.000
263.000
97.000
112.500
15
,,
1922
185.500
265.500
98.000
112.800
1Apr.1922
152.136
397
261.396
81.588
123.578
25Mt.1922
148.631
38.551 262.271
84.101
118.517
18
,,
1922
146.063
37.991
266.263
80.958
115.245
30Apr.1921
225.012
13.565
313.568
155.635
145.019
1 Mei 1920
182.476
4,927 316.257
104.827
103.381
25Juli 1914
22.057
1
31.907
110.172 12.634
4.8422
Dis.
conto’,
N..lnd.
betaalbaar
ata
–
Belee.
nrngen
schollen
aan het
Gouv.nem.
Diverse
re e.
ningen
bingo-
percen.
lage
29Apr.1922
150.620
26.500e
•ss
52
22
,,
1922
150.930
25.300′
51
15
,,
1922
154.400
24.500e
•s*
51
1Apr.1922
36.156
19.276
90.150
2.909 21.207 55
2510rt. 1922
37.037
19.436
87.517
7.433
25.972
51
–
18
,,
1922
37.324
20.221
88.313 7.668 27.259
53
30Apr.1921
37.457
22.687
92.712
60.703
33.478
51
1 Mei 1920
17.448
24.999 150.569
25.286 33.706
45
25Juli1914
7.259
6.395
47.934
6.446 2.228
44
1)
Sluitpoet activa.
0)
Basis gis metaaldekking.
8)
Crdits5Ido
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
43.3
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in duizenden 1 ranca.
–
Data
Goud
Waarvan
in het
Buitenland
Zilver
Te goed
in het
Buitenland
Buit.gew.
000rsch.
old. Staat
•
4 Mei ’22
5.527.103
1.948.3671
282.872 629.697
22.800.00C
’27Apr.’22
5.526.878
1.948.3671
282.732 629.136
21.100.00C
20
’22
5.526.603
1.948.3671
282.723 629.253
22 300.00(
13
’22
5.526.225
1.948.3671
282.154 629,984
22.200.00C
6 Mei’21
5.517.858
1.948.3671
271.640 659.256
26.700.00(
6 Mei
1
20
5.686.566
1.978.278
242.577
670.630
25.900.00(
23Juli
’14
4.104.390
–
639.620
– –
Wiuel,
Uitge-
stelde Wissels
Bela.
ning
Bankbil’
jetten
Rek. Crt.
Parli.
culieren
Rek.
Crt.
Staat
–
2.954.531
40.319
2.254.176
36.178.276
2.433.951
15.940
2.580.165 41.325 2.282.236 35.787.208 2.358.046
53.962
‘
2.621.043
42.420
2.322.493
35.951.264
2.310.435 35.279
cr
2.655.125
45.631
2.402.913
36.153.385
2.091.372
19.742
3.047.968
126.722
2.156.980
38.832.839
3.087.147
27.570
1
2.028.180
555.801
1.829.806
36.249.345
3.423.368
59.948
1.541.980
–
769.400 5.911.910
94.570
400.590
BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.
Voornaamste posten in duizenden
francs.
–
Data
Metaal
Inc1.
buiten!.
saldi
Bdeen.
1
van
1 buiten!.
1
vorder.
Bdeen.
van
prom. d. prooinc.
1
Binn.
wissels
en
bdeen.
1
Circu-
1
latie
t
Rek.
Crt.
partic.
l-
4
M
’22
327.358 84,653 480.000 600.372 6.319.846
214.622
27Apr.’22
327.799 84.653 480.000
611.4966.302.032
283.115
20
’22
327.286
84.653
480.000 607.588 6.297.288
231.645
13
’22
326.327
84.653
480.000
616-244
6.320.677
20997€
4 Mei ’21
333.545 84.653 480.000 836.865 6.173.739
486,88€
6Mei ’20
360.483 84.803 480.000
1
828.3265.087.943
1.249.91e
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in duizenden dollars.
Data
Goudiroor,aad
Zilvcr
dc.
F.R.
Notes in
circu-
___
Totaal
Dekking
In het
____________-
bedrag
1
F. R. Notes
1
kuilen!.
latie
19 Apr. ’22
2.298.071 1.481.410
–
194.733 2.856.700
12
22
,,
2.985.738
2.150.024
–
126.285 2.200.305
5
’22
,,-
2.983.201
2.137.914
–
126.400 2.198.072
29 Mrt.
’22
2.975.355
2.155.604
–
128.024 2.181.843
22 Apr. ’21
3.317.569 1.481.404
–
187.194 2.830.1 18
23 Apr. ‘201
1.949.693 1.276.878
112.781
e
133.8753.068.307
sjata
Wiisels
Totaal
Depoito’s
Gestort
Kapitaal
Algem.
Dek-
kings-
peic.
1)
Percent.
Goud.
dekking
circul.
°)
19 Apr. ’22
640.110
1.852.860
104.221
77,3
**
12’22
667.151
1.803.031
104.109 77,7
,,
5
22
,,
732.273
1.804.444
104.005 77,7
•
29 Mrt. ’22
738.643
1.805.136 103.993
77,8
22 Apr. ’21
2.218.308
1.749.351
101.231
54,1
65,8
23 Apr. ’20
2.882.854 2.590.615 91.364
43,0 47,7
5)
Verhouding tusochen: den totalen
g
oudvoonaacl, zilver etc.. en de
opeischbare
schulden:
F. R. Notes en ‘netto deposito’s.
5)
Na aftrek
van 35 pCt, der totale
dekkingemiddelen
als
dekking
voor
de
netto
depositos.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED.
BES.
STELSEL.
Voornaamste posten in duizenden dollar8.
Data
Aantal
banken
Totaal
1
uiigczctte gelden en
Reserve
1
bij de
1
F. R. bank.,
Totaal
deposito’s
Waarvan
time
deposits
beleggingen
12Apr.’22
802
10.856.725 1.311.739
13.850.471
3.142.975
5
’22
802
10.874.199
1.313.825 13.735.549
3.121.448
,,
29 Mrt. ’22
804
10.842.098
1.293.212 13.638.787
3.130.607
22
,,
’22
805
10.892.672
1.256.746
13.694.699
3.132.921
15 Apr.’21
820
12.364.589
1,269.570
13.516.300 2.923.718
16Apr.’20
811
15.457.218
1.437.118 14.466.795
2.594.19
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
EFFECTENI3EURZ EN.
Amsterdam, 8 Mei 1922.
Het is een niiet te weerspreken feit, dat de conferentie
veilt
Genua in de achter ons liggende dagen een spkeer
.
vn nagerusthei.d op de beurzen te voorschijn heeft geroe-
pen, die izich ook weerspiegeld heeft in het algemeen koers’
verloop. Het waren voornamelijk de publicaties omtrent
Russisilhe onderiiandelingen, die aanleidi og ‘zij n geworden
tot nerweuze gevoelens en speciaal wel die, welke betrek’
king hebben gehad op -het -uitgeven van petroleam’o’nces-
,sies tin liet vroegere Tsarenrijk. Van ouds is petroleum een
delfstof geweest, die groote tegenstellingen, niet alleen
,tusselaen ‘verschillende ondernemingen, maar ook tuaschen
ilaties, heeft veroorzaakt en het heefit er allen schijn van,
dat die trUitie ook thans zal wor.den geandhaald. Want,
hoewel er slechts ondehandelingen schijnen te loopen tus’
sdhen Rusland en een particuliere maatsdhnppij (de Ko’
ninkljke-&h-ell-groep) zijn thans reeds èn Frankrijk èn
België in het geding gekomen om het resultaat der onder-
handelingen te verjdelen en lieef t ook de Regeering van
de Vereenigde Staten stappen oudernomen om zich aan de
zijde der laatstgenoemde landen te scharen. Wellswar uit
andere overwegingen, doch met hetzelfde resultaat. Het is
teekenenci, ‘dat feitelijk alle andere piieblemen .van Genu-a
door dezen loop van zaken op ‘het tweede plan nijn terug.
gebracht. Vooral voor Duitsch-l-a-nA is -di-t van groote betee-
keiii-s en zeer zeker niet in gunstigen zin. Bij onze Ooster’
buren -neemt -het inflatie’proces steeds -grooter iverhoudingen
aan en al wordt hierdoor de periode van sehijnwelstanil
verlengd, aan den anderen kant ‘worden de teekenen steeds
duidelijker, .dat dit tijdperk een einde -moet nemen. Het
deficit op de begroo.ti-ng is reeds schrikbarend en zal nog
verder worden ‘verhoogd door d-e loonsverhoogingen, die na
het vaststellen van liet budget zijn toegestaan; in totaal
wordt het tekort voor hdt lopende jaar getaxeerd op ruim
200 inilliard uark. Nieuwe -belastingen, welke tot dekking
in,gkvoer.d souden kunnen worden, zouden reeds -da,cielijk
–
het
elf-eet hebben den -leveasstniidaard nog hooger op te voeren,
derhalve een ‘nieuwen stimulans te geven aan bonen,
tarieven, enz. Inmiddels zijn de -productiekosten, de prij.
zen van materialen, eilz. reeds gestegen tot een -zoodan.ige
hoogte, -dat liet buitenland met succes tegen Duitschland
-kan ooncurreeren, m.-aw. de grens ‘van verdere opdrjving
-is nagenoeg ibereikt. -Onder deze omstandigheden is het voor
Duitscihland -een leven,be1ang, dat binnen zeer -korten tijd
maatregelen wor.den genomen, die tot meer normale toe-standen zouden kunnen v,eren, b.v. ru
.itstel van de direct
vervallende termijnen der schadeloosstelling, -een emissie
van een internationale -ieen.ing, euz. En daar het er -niet
naar uitziet, alsof deze verlangens spoedig in vervuiling zullen gaan, heeft de beurs te Berlijn over het algemeen
een ongeani-meerd verloop gehad. Met ui-t.zoniderinjg valt
enkele ,,-vxluta”.fondsen heeft de geheele markt lagere
koersen te aanshouw-en gegeven, -zoodat liet index.cijfer,
dat de Fran.kfurter Zeitung -iedere week opmaakt, is ge-
daald ven 258 tot 248. Tegelijkertijd is de animo tot het
doen van zaken ook gevoelig afgenomen.
o
Te L o ode n heeft de onzekere toestand van Genua uit den aard, der zaak ook wel tot eenige terughouding aan-
leiding ‘gegeven, doch de stimul-eerende factoren hebben hier toch de overhand behouden. Vooral de cijfers van het
budget liebben een zeer ganstigen indruk gemaakt. Buiten-
gewoon sterke bezuinigingen zijn toegepast, -waardoor d-e
Regeering ook vermoedelijk in -staat ‘zal worden gesteld de
inkomstenbelasting van 30 pot. op 25 ipOt. -terug te bren-
gen, terwijl tegelijkertijd de in.voerr-edhfen op -thee en suiker
aanmerkelijk verlaagd zullen worden. Bovendien wordt de
-algemeene toestand in Engeland veel gunstiger beoordeeld
clan eenigen -tijd -geleden. Welimva.ar
is de werkloosheid nog
niet ‘verdwenen, doch zij is aan het afnemen en er zijn
teekenen, die er op wijzen, dat het -economisch herstel in
een iets vlugger tempo -zal plaats vinden. Zoo is b.’v. -de export over de maand Maart met 7 millioen pond sterling
gestegen, terwijl de import in hetzelfde tijdvak is toegeno-
men met 19 millioen pond. Dientengevolge is het invoer-
surplus over ide maand Maar-t gebracht op 13 millioen
pond sterling tegen £ 1 millioen over Februari 1922. Deze
op zichzelve niet veel zeggende verandering komt echter in
een ander licht ‘te staan, indien men weet, dat het invoer-
surplus hoofdzakelijk is veroorzaakt door den imnpont van
ruwe materialen.
–
De industrie krijgt ellen.gs meer behoefte
aan grondstoffen, mede tin verband m-et het minder -kraoh-
-tig worden der DuitsOhe concurrentie en dit -werpt een guu-
stig lidht op ‘de naaste toekomst. Ook de geldmar-k-t werkt
nog steeds mede; indien de nijverheid kapitaal behoeft,
kan zij het thans op de -meest -gemakkelijke condities ver-
krijgen. T-er beurze komt één en nader tot uiting in de
434
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
hooge koersen voor de ,,gi’lt-ed.ged” fondsen en het succes,
waarmede tal van emisaies, zoowel ‘ten behoeve van het
binnen- als van ‘het ibuitenland, worden door
g
evoerd.
Vanuit Pa r ij s komen thans de berichten slechts epora-
disch tot ons. De beurs voert ec een problematiek ‘bestaan.
Wel is de effecten,niar,kt ivoor een deel ontheven van de
oontrôle van staatswege, doch id.e ‘haute-finance osidethou’dt
zulke na.u.w•e betrekkingen met lde Reg’eering, dat het opper-
toeziøht prantiseh ‘toch nog bij ‘het Gouvernement berust.
Genura idoet zich op deze wijze niet al te sterk gevoelen; alles wordt zoo’veel mogelijk in balans gehouden ten ‘be-
hoeve van cie inaaste belangen van Frankrijk. Als ddn dier
belangen kan i;n de eerste plaats wel worden genoemd het
verkrijgen van gelden tot dekking van het defic.it op de
begrooting, dat ‘voor ihet loopeade budget-jaar wordt ge-
tax’eerd op 18 t 20 miIli’ard francs. Volgens de plannen
van ‘het Ministerie van Financiën moet dit tedrag vorden
gedekt door het uitgeven van een leening op langen ter-
mijn, diie dan ‘vermoedelijk in den laten vomer tot door-
voering zou komen. Dientengevolge ‘behoort ‘het tot het
streven van den Minister de gaIdmarkt zooiveel mogelijk
vrij te honden van ‘nieuwe uitgilteu voor andere doeleInden;
het verband tussohen dit streven en ‘het beroep, dat door
tal van gemeenten en particuliere Fransdhe ondernemingen
op de geidmarkten rvan New York en Londen word,t gedaan,
is niet ver te zoeken. Todh zal niet alles op deze wijze in het- buitenland gefinancierd kunnen worden; ter ‘beur,ze
‘van Parijs lioiu,dt men rekening met eeni,ge uligiften, die
in cle komende maanden de Fi’ansdhe geiclimarkt ‘zullen
komen belasten. Men ‘voorziet n,l. een aantal emissies, tot
en toitaal bedrag van circa 2 milliaaci fr•aaics, ten behoeve
‘van liet Credit Fonci.er, de Messiugéries MarilAmes, de stie-
taalnij.verheid, de koleumijnen, enz., wellicht ook ten ‘bate
‘van ‘de stad Parijs. In Juli echter zal cie Fransche gold-
markt voor ‘pr’ivé-emissies onherroepelijk wioi’den gesloten, teneinde de kapitaal-accumulatie nitsluiten,d te lcqinnen be-
steden voor de nieuwe Staiatsieening. Terzelfd.er
tijd zal
men ‘dan vermoedelijk met een verlagi’ng van den rentevost
der Banque ‘de France kunnen rekeaen.
Te N e w Y
.0
r k heeft ook een lichte reactie plaats ‘ge-
‘vonden in veband met de kans op wrj’vilig, die van ide
petroleum-conflicten uitgaat. Desondanks is ‘de levendigheid
‘niet veel geringer gewonden. Hoe groot deze is, komt tot
uiting in de omzetcijfers van nandeelen’ gedurende het loo-
pend’e jaar. Tot einde April werden vei’han,deld ruim 77
millioen aandeelen tegen ruim 52 mi:ilioen iii dezelfde
periode ‘van het vorig jaar.
Ten .o n s en t heeft de mar3t een zeer onregelmatig ‘ver-
loop gehad. Verschillende gebeurtenissen hebben ‘hun in-
‘vloed op de afdeelin.gen uitgeoefend; ide /bewegingen ‘liepen
echter meestentijcls parallel. Voor
Staatsfondsen
•en overige
ibeleggïngswaarden bleef cle vraag onvernii’n,dei’,cl bestaan,
zoodat de Nederlan’clsehe Staaitsleen.Lnig 1922 een nieuw
r,ecor:cl ‘heeft kunnen ‘behalen. Vermoedelijk moet dez
‘vraag ‘voor ecn groot deel worden .toegescllireven aan be-deggingen van hen, clie onrustig en angstig geworden door
cle voorvallen op ba’nkgdhiecl van den laatsten tijd, er de
‘voorkeur aan geven deposibo’s op te gaven en het vrijko-
rnen:cle geld te beleggen in stanto-dbligabies, zelfs ‘als deze een kans op ‘verlies ‘hij uibloting geven.
1
Mei 4 lief
8
ilej Rij:in8of
5
0
/0
Ned. W. Scti.
1918 88
8
1
891
89
1
1
+
1/2
0
/0 ,,
,,
,,
1916 87
87
87
1
1
+
11
2
4
0
/0 ,,
,,
,,
1916
79
781
7814 – 11
4
311,
0/
,,,,,,
71
1
1
8
71
1
1
2
7111
4
11
5
3
0
/0
, ………..
621/,
6291,,
6210
/1e
+ ‘iie
2
1
1,
O
lo
Cert. N. W. S. …… 52’/
521
3
52
1
1
2
+ 1/
5
‘ijo Oost-Indië
1915
.. –
921
921
4
92
7
/
s
+ ‘/
6
01
,,
1919 . .
.
961
12
96″
963/t +
‘l
4
Olo
Oostenr, Kronenrente
31
4
314
81
4
5
°/o Rusland 1906 ……
9
11
,
1
16
9518
9
18
–
1
1,6
4
O/
Rual. bij Hope & Co.
9
91,6
9
‘h’o + ‘/
je
4112
0/
China Goud
1898
.. 71
1
1
2
711
72
+
11
4
°/o Japan 1899 ……..64’/,
64
1
1
64’/,
4
0/
Argentinië Buiteni
68
68
68
5
0/
Brazilië 1895 ……61’/,
611
12
60
1
1
9
7
0/
Staatsspoor ……..I04’f
104
1
1
104
1
1
8
1
1
8
7 °/o Amsterdam ……..104/
4
104
103
7
1
–
318
Het zijn dec ‘vooiwailon op baukgebieci, die de ‘markt
tegen het einde ‘der beriulitspeiiode wel het scherpst ‘hebben
verontrust. Deze ‘week is ‘het de Bank-Associatie geweest,
die door cie ‘tijds-omsta,n,dtgheden in moeilijkheden is ge-
raakt. Reeds weken ‘tevoren waren de aan’deelen ter
beurze en tei’ executie aangeboden, doch waar deze vrij
grif werden opgenomen, resp. opgehouden tot, prijzen,
varieerend tu’ssc’hen 70 en 75 pOt., ‘waar boveiuclien korte-
lings nog een dividend van 43.4 pCt. in uitzicht ‘was
ge.
steld, dacht men niet aan imaninent gevaar. Tot plotseling
j.l. Vrijdag de aandeelen bij zeer ‘nerveuzen handel tot
30 pOt. daalden, om Zatei’:dag en Maanda.g day, tot 21
resp. 17 pct. te 1′.eageeren. Toen begreep men,
1
d,lat er iets
haperde, ‘dat iwel eens ‘tot een ‘débâcle szou kunnen fvoeren.
In afwijking echter ‘van de overige, tot nu toe in moeilijk-
heden geraakte ‘banken en effeeten-finnia’s, sdiiijn,t de posi-
tie der Bank-Associatie niet zioodanig te zijn, dat tot liqui-
da,tie moet worden besloten. 1h ieder geval ‘is onder ‘leiding
van cle Nederlan’dsehe Bank een syndicaat gevormd, be-
staaude uit vrijwel alle groote ‘banken en bankiers, dat
steun heeft verleend door hot verstrekken ‘an 4 millioen
Gulden tegen ontvangst ‘van 0 pC.t. prefei’en’te ean,deelen.
Het in fuiltzicht gestelde ‘dividiencl zal nu natuurlijk niet
worden ui,tgekeei
–
d, terwijl bovendien op de aan,deeien een
deel zal ‘wonden afgesdkreven. Op deze wijze zal wermoede
lijk de Bank ‘ha-re saken kunnen voortzetten.
1
Mei 4 Mei, 8 Mei
Rijzingof
Amsterdajnsehe Bank
…. 135
1
1
142
139112 +
4
‘i
Koloniale Bank
……….
..123’/
3
124
121
–
2
1
1
4
Ned.Handel-Mij.cert.v.aand, 129
129
125’1
2
—3
1
1,
Rotterd. Baukvereeniging.. 100
1
1
98
1
1,
96
–
4’/
4
Aznst. Superfosfaatfabriek .. 37
, 37/
36
–
Van Berkel’s
Patent ……
.38’/
4
,3731
35
–
3’/
4
Insulinde Oliefabriek …… .7’/,
1
611
5
18 – 2/8
Jurgena’ Ver. Fabr. pr.
aand 7214 c73
73
3
1 +
1
Hollandia Melkproducten .. 138
1
1,
138
136
–
21/,
Philips’ Gloeilampenfabriek 251
1
253
1
1,
250
– 1
R. S. Stokvis & Zonen ….
578 7 578
578
Vereenigde Blikfabrieken.. 69
69’1
3
72
+ 3
Compania Mercantil Argent. 53 51
1
1
45
1
1,
– 71/,
Cultuur-Mij. d. Vorstenland.
152
1
1
2
4
1521
8
149
3
1
8
–
3/
4
Handelsver. Amsterdam. .. 369 “,-
367
1
1
353 – 16
Holl. Transatl. Handelsver. “20
22
22
+
2
Linde Teves & Stokvis ….
76,.
75
1
1
2
75112 –
i
i,
Van Nierop & Co’sHandel-Mij.
.’ 11
1/
– 1I
Tel, & Co.’s Handel-Mij….
1
.24 251
4
26
+
2
Gecons. Roll. Petroleum-Mij. 145
7
1
8
147
1
1
9
141
1
1
4
–
4
5
1
8
Kon. Petroleum-Mij. ……
493
508 492
1
1
1
2
–
1
1
2
Orion Petroleum-Mij.
Afgest. Aand. 130
30
293
14 –
‘iS
Steaua Romana Petroleum
Mij. .. Afgest. Aand.
40’i
40
3911 –
71
Amsterdam-Rubber-Mij, ..
88
’12
87
3
1
4
8481 – 331
Nederl.-Rubber-Mij …….. 5l
501
12
50
– 1
Oost
–
Java-Rubber-Mij…..140
1
/
4
139
137
– 3/
4
Deli-Batavia ………….. 292’/, 298
1
1
4
298114 4 551,
Deli-Maatschappij .. ……
243
1
/, 243
– 240
–
3
1
1
9
Senembab-Maatschappij…. 359
36911
2
354
– 5
Ondanks deze vrij gunstige regeling ‘heeft het ‘voorval
op zichzelf, zcsoals te begrijpen is, de gemoederen sterk
verontrust een een geest van algemeen wantrouwen wak-
ker geroen. Ook bij de overige bank-aans’delen is dit
merkbaar geweest; oerigeus ook op allle andere afdeelia-
gen der beurs. Hiertoe heeft ivender medegewerkt de groote
ouszeke,iheicl, ‘waarin men ‘zich ‘ten aanzien van de trans-
acties emt,’en•t de Russisdhe olieveiden bevond. Gedemen-
teerd is, dat er reeds een overeenkomst tussehen de
Koninklijke-Shell-groep en de ‘Russische autoriteiten was
gestoten; aan den anderen kant echter is men er iebsoiuut
van overtuigd, ‘dat er onderhandelingen gaande zijn. En
daar men wel iziet, dat deze niet zulk een vlot veelooip zul-
len kunnen ‘hebben, (ten gevolge van het ingrijpen ‘van
Frankrijk en Amerika) als men aanvankelijk had geiloopt,
heeft de ‘beurs de ‘aandeelen lager gewaardeerd, twaarbij
zij ‘geholpen is door de houding van Walistreet en door aan-
vallen van iele contraimine te onzent, die in ide ‘trobele al-gemeene atmosfeer ‘voldoende ruggesteun heeft gevonden.
Feitaljk ‘heeft de geheele overige beurs onder clan :zlwaren
druk ‘van de hier in het kost gesehetste gebeurtenissen
gestaan. Geen enkele afdeelinig ‘heeft een goainimeerd ver-
loop gehad, ‘terwijl de omzetten uiterst gering zijn gewor-
‘den. De daling ‘heeft wel het soherpst om zich heen ‘ge-grepen in Suikerwnkr,den, terwijl ook Scheepvaart-aan-deelen over het algemeen waren aangeboden. De 7 pCi.
Obligaties der Koninklijke Hoilruicisehe Lloyd waren ‘bijna
onverkoopbaar; vermoedelijk zullen ‘deze worden verwisseld
togen preferente aandeelen.
1
Mei
4 Mei
8
Mei
Rijzing
of
daling,
Holland-Amerika-Lijn
.. ..
142
1
1
2
147
‘
141
11
,,geln.eig.
129
130
126
3
1
4
—2
1
1
Holland-Gulf-Stoouiv.-Mij…
70
70
70
Hollau,]eche Stoomboot-Mij.
37
38 38
+ 1
Java-China-Japan-Lijn
….
97
96
9311
—31
Kon. Hollandsche Lloyd.
..
18
17
1
1
16718
–
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
435
1
Mei
4Mei
8 Mei
Rijzing of
daling.
Kon. Ned. Stoomb.-Mij…..
65 68
681
3
+
3113
Koninkl.-Paketvaart Mij.
94’1
3
97112
9331s
–
1
1
1
8
Maatschappij Zeevaart
66
68 64
–
2
Nederi. Scheepvaart-Unie
106
108
1
1
2
107’1
2
+
1112
Nievelt Goudriaan ……..
148
148
140
-8
Rotterdamsche. Lloyd ……
136’/
2
143
1411
+
51
4
Stoornv.-Mij.,,liullegersberg”
67 73
1
1
2
73
1
1
3
+
6
’13
,,Nederland”
.
16I1
165
1
1
2
161’1
3
–
1′
,,Noordzee”
.
28
28
26
-2
,,Oostzee”…..
66 74
70
+
4
De
Amerikaamsche markt
is veel sbiller
geworden, clodh
bleef toch nog goed prjslioudeud.
1 Mei
4Mei
8 Mei
Rijzing ol
daling.
American Car
&
Foundry..
1711
171
7
1,
1711
8
+
314
Anaconda Copper
……..
110
110
10911
1
i
–
i
12
Un. States Steel Corp…..
103
102
103
Atchison Topeka ……….
105/
1051
1051
Southern Pacific ……….
95
951
97
3
1
4
+
21
Union Pacific …………
144’/
2
146(8
1461
+
23
8
Int. Merc. Marine orig. Corn.
241
2811
25
23
1
32
+
982
prefs.
891
8
891 891
+
3/4
De
gelclinarkt
tooade een ruimere tendens; prolongatie
ten slotte 4 pCt.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
0 Mei 1922.
Op vaste markten in de eerste dagen der algeloopen
week is voor de meeste graansooriten eene prijsdaling ge-
voigd. Nadat op den laatsten beursdag van April Mei-tar.we
te Ohicago een flanwen dag had doorgemaakt, tra£I prijs-
herstel in, tint na eenige dagen niet minder dan 5 dollar-
cent per 60 lbs. bedroeg. Door tdezou steun bleven ondanks
de hij voortduring gunstige vooruitzichten voor de nieuwe
A.mertkaiansdhe wdntertarwe ook de latere termijnen vast. Bovendien zetten verschillende Europeesche landen ‘hunne
inkoopen van hroodgrnain ‘voort. Het waren vooral Austra-
lische en Argeiitijnsclie tai’we, die cle aandacht bleven trek-
ken, doch ]3ngeland kocht ditmaal ook hard winter ter ver-
scihepinig vnu iden nieuwen oogst. Duitscihiand deed aanvan-
kelijk hetzelfde, doch bepaalde aidh later tot La Plata-
tarwe, waarvan in enkele dagen meer dan 50.000 ton op
Mei/Juni werd gekodht. Ook bleef Duitschiancl in het begin
der week in cle markt ‘voor Noond-A’meri.kaiansahe rogge
van den nieuwen oogst. Omstreeks liet niic]d.en der week
sloeg de stemming om. Te Ohiosgo onderging in enkele
dagen Meitarwe eene sterke prijsdaling, die op het einde der week den prijs had gebracht op 8% cent
beneden
het
hoogste punt dci’ week en 11 cent beneden liet record, dat,
sedert in te I’aaschweek de haussebevegiing inzette, bereikt
was. De Juli-termijn verloor 43.4 cent. De markten in
Argentinië hadden reeds eerder van eene weifelende stem-
ming blijk gegeven, ondanks de goede Europeesche vraag
naar Argentijnsehe tarwe. De verschopiegen waren echter deze week klein en worden door de aanvoeren verre over-
troffen. De groote DuitsQhe inkoopen konden dan ook tot
langzaam .inzakkende prijzen plaats vinden. Op de termijn-
markten te Buenos Aires en Rosario daalden in den loop der
week de tarweprijzen 25 tot 35 centavos per 100 Kgr. Ter-
wijl i•n de uitvoerlanden de tarwemark’ten hare vaste stem-
•ming verloren, vei
–
miaderde tevens de vraag in Europa en
vooral in Engeland was de laatste dagen de omzet teleur-
stellend. Het betere weder in Europa wekt de verwachting,
dat de stand der te velde staande gewassen nog tijdig zal
kunnen verbeteren en de achterstand in den uitzaai van
(het zomergraan goeddeels zal worden ingehaald. Reeds
komen uit Frankrijk en Engeland berichten in dien geest,
doch het is vooral Duitschland, dat onder het ongunstige
voorjaar geleden heeft en het schijnt nauwelijks aanneme-
lijk, dat de geheele schade daar nog kan worden hersteld.
De hooge tarweprijzen hebben in de Vereeni
g
de Staten
geleid tot eene belangrijke vermeerdering in de aanvoeren en het schijnt dus, ‘dat men nog eenigen tijd op goede ver-
schepingen kan blijven rekenen. Deze week trouwens uvaren
ze klein en daar ook ut Argentinië en Australië minder
dan in vorige wéken verladen werd, waren de totale wereld-
versehepingen beneden het gemiddelde. Deze hausse-factor
werd echter geneutraliseerd door groote aankomsten in
Europa en door de zeer gunstige berichten over den voor
–
jaarsuitzani in de Vereenigde Staten en Canada. In beide
landen vas ‘deze door ongunstig weder vertraagd, welke
omstandigheid bot de vaste stemming had bijgedragen, donh
de achterstand schijnt nu vrijwel geheel te zijn ingehaald
en bovendien is het vochtgehalte van den bodem buiten-
gewoon gunstig. In Canada wordt zelfs tegenover het vorige
jaar eene sterke vermeerdering van dn uitzani verwacht.
luidden het hedenavoad verschijnende inaandberieht van
het Departement van Landbouw te Washington even gun-
stige cijfers brengt omtrent de wintertarwe als door par-
tieuliere experts berekend worden, die ccce opbrengst on-
geveer als in 1921 aangeven, de zomertarwe zich goed
blijft ontwikkelen en te Chicago geen nieuwe opdrijving
van ‘den prijs der Mei-‘tarwe plaats vindt, ziet de toestand
er voor de tarwe-ia’voereude Europeesche landen beter uit
dan deze zich nog in het begin der afgeloo.pen week liet
aanzien:
Maïs was deze week over liet algemeen vrij vast. Welis-
waar was in de meeste Europeesche landen de vraag niet
levendig, maar Ohieago zoowel als Argentinië wisten hunne
prijzen te hand.hawen. In Argentinië bleef dat, ondanks
kleine verschepingen tot aan het einde der week het geval,
waarschijnlijk mede ten gevolge van on’voldoende droogte
der nienwe mals. In cle Vereenigde Staten was ‘het weder
ongunstig voor cle ontwikkeling van den uieutwen oogst.
Noteeringen.
Locoprijzen te
Rotterdam’Amsterdans.
Chicago Buenos
Ayrc,
Soorten
8 Mi
1 Mr!
9 ,’,l’el
1922
1922 1921
Tarwe Mal.,
1
Haver
Tarwe
Mars
1
Lijnzaad
Data
T
arw
e*
…………..
1
Rogge (No. 2 Western) ‘)
–
15,35
1
15,50
14,-
14,-
2050
21,-
MeL
Mei
Met
Juni Juni
Juni
1
6 Mei’22 136
1
1
2
61
37
1
1
13,70
8,15
21,90
MaIs (La Plata)
……
217.- 230,-
255,-
29Apr. 22 I391
4
60(
8
361
113,80
1
)
8,15
1
21.701)
Gerst (48 Ib. malting)
. ,8
226.- 223,- 265,-
6 Mei 2!
148’/4
I
6fP/
37’/
117,15′)
7,45
116,-‘)
Haver (381b.white
cl.). ‘,
11,50
11,40
15,-
6 Mei 20 300
1
1881
g
l05/
1
24,65
1
j
11,30
28,95
Lijukoeken (Noord-Amen-
6Mei ’19
278t/
170
68/
8
111,30
5.80
21,65 ka
van La Plata-zaad)
1
)
16.-
17,25 14,50
20
Juli’14
82
1
56/
36’/,
1
9,40
5,38
13,70
‘Lijnzaad (La Plata)..
.. l
467,-
468.-
320.-
1)
Mei.
.
1) P. 100 K.G.
‘) P.
2000
K.G.
8)
per 1960
K.G.
°)
Nr.
2
*Hard/Red Winter Wheat.
AANVOEREN in tons van
1000 K.G.
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
Artikelen,
1/6
Mcl
Sedert
t
Oocreenk.
16
Met
1
Sedert
Overrenk.
1922
1921
1922
1
Jan. 1922
tijdvak 1921
1922
1
Jan. 1922
tijdvak 1921
Tarwe …………
….1
58,516
320.010
338.974
–
23.077
7.111
343.087
346.085
Rogge
………………
5.225
21.982
46.311
–
–
–
21.982
46.311
–
8.149
2792
–
–
500
8.149
3.292
Boekweit
………
…….
Mais
……………..
20.
124
401.835
300.031
–
53.253 32.717
455.088
332.748
43.664
91.762
–
2,505
3.573 46.169 95.335
–
..
29.940
9.561
–
50
430
2,990
9991
Lijnzaad
…………..
4.562
59.899 64.930
–
45833
38525
105.732
103.455
Gerst
……………..360
Haver
……………….
1
30.062
54.086
–
1547
9.296
‘
31.609
63382
Lijnkoek ……………1.082
an
.
2.900
1
19.397
8,994
–
1
3.245
1.170
22.642
10164
Tarweeel
………….
Andere meelsoorten,,..
55
1
4.199
13.200
–
1
1.710
1.247
5.909
14.447
436
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Mei 1922
Wel daalde de markt op Za.terdag ‘vrij geroelig, doch
gisteren werd het verlies gedeeltelijk ingehaald. De Euro-
peesche vraag ‘begon zidh in het einde der week te ver-
beteren en zoowel Duijtsehlancj en Nederland voor Noord-
Amenilcaansohe als België voor La PJata-maïs toonden meer belangstelling. Misschien zal het betere weder den
koopluat beperken,
doch
men schijnt te mogen verwachten,
dat Duitsc.hiaad en ook Scandinavië dIt sdizoen een flinken
niaïsimp:ort noo.diig zullen hebben.
In gerst blijft de handel beperkt, doch voor haver komt meer en meer belangstelling. Verschillende Europeesche
landen gaan voort met het koopen ven haver uit Canada
en de Vereenigde Staten. De zaken van Argentinië zijn
edh’ber ‘van geringen omvang.
Lijnzaad was vast in Engeland wegens kleine stootmende
‘v’oorraden en goede ‘bin-neulainjdsche vraag naar olie. De
statistische positie van lijeizaad doet eene ibestendigi’ag der hooge prijzen verwadhjten, ondanks de spoedig te verwach-
ben vermerdering in de Br.itsch-Indische versohepingen.
Nederitanid. Nederland kocht weinig tar-we en de
aankomende partijen overtroffen de vraag, zoodat zich te
Rotbeildam een niet onbelangrijke voorraad heeft gevormd.
Voor maïs was in het begin der week cie afzet eveneens
teleurstellend, doch langzamerhand is de ‘loco voorraad ver-
minderd en in het laatst der week werden, weder tvrij be-
langrijke nieuwe inkoopen van Noord-Amerlkaansche mais
gedaan. In L Piajta- en Donau-soorten gaat echter weinig
om. Haver wordt den laatsten tijd van Noord-Amerika ge-regdld gekocht en de afzet van dIt artikel is veel beter dan
tan.gen tijd ‘het geval is geweest.
In Jijnccaad is de omzet niet groot, ofschoon tot de stij-gende prijzen toch vrijwel dagelijks inikoopen, zij het van
matigen omvang, worden -gedaan. li[et zadhtere weder komt
‘den verkoop van koeken en mals niet tea goede, doch de
voorraden hij veribrui.kers zijn klein, zooidat vooral voor
spoedige beschikbare partijen eene vortdurin,g der vraag
mag worden verwacht.
SUIKER.
Er valt deze week weinig nieuws te melden. De -weers-
cmstandiigilieden waren over het algemeen wel bevoniderlijk
,roor de werkzaainhecIen op ‘de Europeesche bijetjval,den.
F. 0. Licht geeft de volgende cijfers voor de eicdetbare
vnrrajdeu:
1922
1921
1920
tons
tons
tons
Duitseliland 1 Maart . .. . 615.000
685.969
464.900
Tsjedho-Slowakye 1 A/priil . 258.944
441.965
286.669
Frankrijk 1 Febr . ……..
154.619
269.346
.128.052
Holland 1 April ………104.738
113.649
70.534
België 1 April …………71.380
119.303
62.797
Engeland 1 April ……..222.450
341.795
285.050
Totaal in Europa 1.427.131 1.972.027 1.298.002
Ver. St. v. N.-A.m. 20 Apr.
234.858
158.830
73.548
Cuiba, alle ‘havens 29 April_1.0S3.957 1.109.274
682.346
Totaal 2.745.946 3.240.131 2.053.896
In Engeland verheogdn de raSfinadours 4h•ans tweder
hunne prijzen met 3
ci.
De verschillende markten verkeerden in kalmie stemimiing
met dalende tenclenz.
In A m er ik a noteerden Spot Ceatni-Fugals aan het
einde der week 3,98 d.c. en termijnsuiker Juli 2,62 d.c.;
September 2,81 d.c.; Deoember 2,86 d.c.; Maart 2,82 d.c.
Todh kwamen geen onbelangrijke zaken tot stand. en wer-
–
den een 20.000 boos Cubasuiker .prompten en Mei/Juni
afscheep tot ongeveer 2
7
1
d.c. c. & 1. Nw York en idaarna tot iets lager afgedaan.
De versmelbingen in de Vereeniigde Staten bedroegen
van 1 Januari tot 5 April 1.002.000 toins itegeu 637.000 en
848.000 tom in de beide voorgaande jaren.
De laatste Cuba-staitisbiek luidt:
1922
1921
1920
tons
rtons
tom
Weekontvanget t. 29 Apr. . 198.664
133.251
132.054
Tot. onitiv. 1 Dec.-29 Apr. . 2.264.702 2.163.704 2.570.571
Werkende Fabrieken . ……163
195
162
Weekexport tot 29 April . 157.391
•63.477
141.453
Tot. eup. 1 Jan.-29 Apr. 1.336.958 1.091.227 1.900.790
Totale voorraad 29 April .. 1.084.047 1.109.264
672.947
Weeikextport Oude oogst – –
20.289
Voorraad Oude oogst . . -.
86.756
Uit Ja .v a kwamen nog steeds geen berichten -‘van af-
doeningen dor de Vereeniigde Jaivasuiker Producenten, ter-
wijl prijzen in de 2e hand wtat afbrokkelden.
Ook, h i er t e 1 a -n ide daalden de prijzen eenigszins en
sloten deze op
f
23,50 voor Mei, rwaartegen -aanbod;
f
22}
afgedaan voor Augustus en f2 0,62 4 geboden voior Ocitobr.
De omzet der week bedroeg ongeveer 1.700 tans.
NOTEERINGEN.
Data
Amster.
dam per
Londen
New York
96pCI.
Tate,
1
Wide Java
f.o.b. per
Amer. Gra.
nulated cl.!.
Mei
Centri. fuga/s
Cube,
No. I
1
Juni Juli
–
April/Mei
Sh
1
–
Sh.
Sh.
$
ets.
3 Mei ’22
f23
5
1
8
52,9
17110
1
,
2011
1
1
2
3,98
26 Apr. 22
1,23
1
1
5216J
181-
l9/l0’/
3,98
3Mei ’21
,,
–
701-1
221-
329
-5,25
3Mei ’20
–
841_J
961-
119/-
19,56
4Juli
’14
,,I
118/
181-1
–
i
–
3,26
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester, d.d. 3 Mei 1922.
Ten gevo-lge van de o-ugunsbige weerberihten en een
grootte schatting van het verbruik door het Amerika.ansche
Haud.elsbureau zijn prijzen van Amerika,ansoho katoen vrij
snel gestegen sedert het begin van ide week en zijn thans
60 punten ho.oger dan verleden Woensdag. Egypti-sehe ka-
toen is eveneens gestegen, hoewel de berichten van Alexan-
‘drië oiver den niieuiwen oogst gunstig luiden. Verkoo-pen in
Liverpooil zijn deze week niet groot geweest.
De loonkwestie in Lancaehire is nu definitief geregeld
‘voor de eerste twaalf maanden, t4geen n.atuurdijk een gun-
stigen invloed op de industrie uitoefent. De vraag naar
Aimeriikaanaehe garens is echter tot nu toe niet verbeterd
en de meeste waverijen koopen slechts votor directe bdhoefite,
«zoodat het voor Spitnuers zeer moeilijk is hun marge te
verbeteren. De exporthandel is ook zeer kalm en worden
er slechts enkele zaken in 40er inule. gedaan voor Calcutta
en Madra.s tegen slechte prijzen, hoewel cle meeste biedin-gen veel te laag sijn.’ Bomibay doet bijna niets, ter-wijl ook
cle handel met China vrijwel stil-s
–
baat en de vraag van het
vaste lanid zich hoofdzakelijk tot ongebwijnde Aimerikaan-
seheNgarens beperkt. Voor Egyip-ti
–
sche gar-ens bestaat over het algemeen al heel weinig belangsiteilinig. Prijzen voOr manufacturen izijil bepaald vast i-n verband
“met de betere prijzen ivoor iruwe katoen en garens. Okina nog dit de markt door de politieke moeilijkheden, maar
1
1ni(lië zendt verschillende aanvragen, hoewel deze slechts
in enkele gevallen tot zaken leiden en is er met uitzon-
–
dering van zwaar gesterkte goed-eren tot nu toe voor die
snurkt slechts weinig gedaan. Er schijnt ook een betere
“vraag ‘te zijn naar gedrukte goederen, zoowel van Lndië
-als van ht Continent. Als cle hooger-e prijzen voor katoen
en garents gehandhaafd blijven, zal men moeten
–
afwachten
of de otverzeesche markten ben slotte deze prijzen zuilen
– kunnen betalen. Op h-et o;ogenbliik is het zeer moeilijk een
verbetering der limites te verkrijgen, -zooclait ook ten ge-
volge daarvan al heel weinig zaken tot sta,nd kom-en.
Noteering voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands).
6 Mei ‘221 29Apr.’22 121
Apr.
‘
2
21
6 Mei
‘211
7 Mei’20
New York voor
Middling
..
19,55c
18,35c
18,05e
13
5
-e
41,10c
ew Orleans
–
voor Middling 18,12c
17,-c
16,88c
11,88c
40,25,
Liverpool voor
Fy Middlingl 11,15d
1
10,36d
10.26d
8,36d 27,88d
1)
Gesloten.
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen)
1
Aug. ’21
Overeenkomstlge perioden
–
–
-.
lot
6Mei’22
1920-21
1919-20
Ontvangsten Gulf-Havens..
1496
1293
2833
,,
Atlant. Havens
3805
–
4252
–
–
3955.—
Uitvoer naar Gr. Brittannië
1354 1375
2794
tVasteland.}
::
::
3470
2798
2868
Voorraden
ja
duizendtallen
5
Mei ’22
6 Mei ’21
7 Mei
’20
Amerik. havens ……….
894
1493
1147
Binnenland …………..
947
1472
1078
..
118 130
40
New York
………………
..
233
400
337
New Orleans …………..
Liverpool
…………
–
927
986
1199
10 Mei 1922
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
437
–
KOFFIE,
(Mededeeling van de Makelaars
G.
Duuring & Zoon, Kolfi
& Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
Noteeringen en voorraden.
Data
Rio
Santos
1 1
Wisidkoers
1
No.4
Voorraad
Prijs
No.7
Voorraad
1
Prijs
6 Mei
192211.720.000
15.6001
2.697.000
119.100
7
25
/
32
29
April 19221
1.716.0001
15.3251
1)
)
‘7171
‘
132
22
192211.720.0001
16.125!
2.587.000119.300
75/s
29 April
1921
1
635.000
1
9.1251
2.875.000 110.800
8
11
/
Ontvangsten.
Data
Rio
1
Santos
Afgeloopen t
Sedert 1 .4fgeloo pen
Sedert
week
1
1 Juli
1
week
t
1 Juli
6 Mei 1922…. 40.000 13.447.0001 153.000
1
7.408.000
6 Mei 1921…. 73.000 12.642.0001 137.000
1
9.t70.000
‘) Feestdag.
THEE.
(Opgave van den makelaar J. van Eck.)
Bericht van den afloop Theeveiling op
27
April
1922.
Aanbod in veiling bestond uit:
Heden:
6963, 33512, 20/4
kn. Java thee
3694
,, Sumatra thee
1283
., ex voorgaande veilingen
Totaal. .
11940, 33512, 2014
kn. thee.
28
April
1921
16343, 216/2, 5914
ku. Java thee
369
,, ex voorgaande veilingen
Totaal..
16712, 21612, 5914
kn. thee
Aanbod 1 Januari jI. tot heden
idem
1921
idem
1920
6
veilingen 6 veilingen
4
veilingen.
Java thee
54386
ku.
105860
kn.
73063
kn.
Sumatrathee
13121
3384 ,,
5735
voorHand.rek.
4474 ,,
1482 ,,
1742
Totaal ……….
71981
kn.
110726
kn.
80540 kii
Bij opening der iveiling heersdhite een weifeiende stem-
ming, die gaandeweg verheterde tot een vvrij vast sl$.
Prima en zeer goede Oranje Pecon’s, waarvan ‘het aanbod
niet groot was, werden afgedaan tot circa taxatie, waarbij
enkele iets kooger werden betaald dan in rvorige veiling.
De meeste attentie was voor ordinair en midcienIcwalitei-
ten . en deze werden rjwel alle tot vorige en iets betere
prijzen verkocht. Voor goed en prima gruis was de fvraag gering,
wint
werd
verkocht ging een paar centen onder vorige veiling, doch
ecu groot deel kwam niet tot afdoening.
Hoewel de kwaliteit van de
.2014
kn. witpunt zeer goed
was, werden die niet ‘verkocht. Het verbruik van d1ie thee
is thans zeer beperkt.
Ornnidclelljk na veiling kwamen ‘verschillende nuinzmers tot afdoening.
Ona.fgedawn bleven:
3168, 5912, 2014 kn.
De aanvoeren zijn zeer klein, zelfs de thans nog losseude
thee imedegereken4, kunnen op
18
Mei e.k. slechts
7500 kis-
ten thee worden aangeboden. –
COPRA.
De markt bleef deze week zeer kalm gestemd, en de
fluc-
tuaties bleven tot een minimum beperkt.
De markt sloot vrij vast in aansluiting met Londen.
De noteeringen zijn:
Java f.m.s. stoomend……….
f 29,12
1
I2
Juni/Aug. afscheep..
,, 29,37
1
/2
METALEN.
Loco.Noteeringen te Londen:
Data
Ijzer
Cle,,.
No. 3
Koper
ton ar
Tin
Lood
Zink
8 Mei
1922..
Dom.
60.716
149.716
24.716
27.216
1
,,
1922..
norn.
59.151-
151.101-
24.-/-
26.1716
24
Apr. 1922..
nom.
59.101-
153.716 24.216
27.51-
18
,,
1922..
nom.
59.216
152.17/6 22.151- 26.151-
9 Mei
1921..
Dom.
72.7/6
176.2/6
24.-/-
26.-/
–
20
Juli
1914..
5114
61.-/-
145.151-
19.-1-
21.101-
VERKEERS WEZEN.
SCHEEPVAART.
GRAAN.
Petra.
grad
1
1 Odesa
At!. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo
Data
1
Londen/
1
Rotte,.
– –
R’dam
dam
Rotte,-
Bristol
Rotte,.
Enge-
1
Jam
Kanaal
dam
land
16
Mej 1922
–
–
14c.
413
3216 3216
2429 April1922!
–
–
13c.°
413
311-.
311-
2-7
Mei
19211
–
–
616
616
501- 501-
3-8
Mei 19201
–
–
–
10/6′
1291-
112/6
1
Juli
1914
1
11
d.
713
1/111/
4
l/11l/
121-
121-
KOLEN.
Cardiff
1
Oostk. Engdand
Data
Bar.
deaux Genua
Port Sald
Plala
Rotte,.
dam
Gothen- burg
Rtoie,
1-6
Mei 1922
616
12,6
1413
141-
513
81-
24 29Apr. 1922
616
131
4
1416 1419
5111
719
2-7Mej1921
–
–
–
–
–
–
3-8 Mei
1920
401-
6216
–
–
f12,-
–
Juli
1914
fr. 7,-
71-
713
1416
312
4/-
DIVERSEN
.
Bom kat,
Birmo Vladico.
C/ilt
Da
0
t
West
Europa
West
Europa
1
stock
West West
Europa
(d. is,.)
(rijst)
Europa (salpeter)
1-6
Mei
.
1922
.
1916
2716
351-
281-
24-29 April
1922..
201-
281-
351-.
276
2-7
Mei
1921..
_
–
–
32,6
3-8
Mei
1920..
–
1401-
–
–
Juli
1914..
1416 1613
251-
2213
1)
Voor Britsche schepen
1)
Amer. cents p. 100 lbs.
RIJN VAART.
Week van 1 tot
8
Mei
1922.
Door de ruimere aanvoeren van erts was er de afgeloopen
week een levendiger aanvraag naar sdheepsruinite dan in
geruimen tijd het geval was. De ‘vrachten Rotterdam-
Ruihrhavens konden zich derthtive aanmerkelijk ‘verbeteren
en konden deze tot
f 1,-
tot
f 1,20
per ]ast oploopen.
Ook liet sleeploon werd honger genoteerd, mede ten ge-
volge van den gu.nstigen waterstand; het sleeploon
–
van Rot-
terdam naar de Ruihrhavens bedroeg gemiddeld het
85 tot
90
ce’nfs tarief.
Scheepsruimte van cle Rullirhavens naar Manniheim werd
slechts tegen daghuur en
wel
tegen Nk. 1,- tot 3tk.
1,20
per ton aangenomen. Het sleeploon van de Riïhrhaivens
naar Maniiheim kon zich aanmerkelijk verbeteren en wel
bedroeg dit in de aigeloopen week genitiddeltcl Mk. 90,- tot
Mk. 100,- per last.
Vracht voor exportkoien van de Ruihr]zavens naar Ro,t-
terdaim werd niet genoteerd.
‘
Cauber Pegel wees einde der week 1dtr.
3,40
aan.
INKLARINGEN.
DELFZTJL.,
Landen van
April 1922
April
1921
her kom s t
Aantal
N. R. T.
Aantal
N. R. T. schepen schepen
Binnenl. havens
1
2.229
–
–
Groot-Brittannië
2
1.092
1
433
Duitschland
6
1.427
18
3.977
Noorwegen
–
–
1
334
Zweden
1
538
– –
Denemarken
1
49
– –
Finland ……..
–
–
2
492
Vereen. Staten
–
–
–
2
932
Chili ………..
–
–
2 6.440
Totaal ….
11
5.335
26
12.608
Nat
i
o n al
i
t ei t.
.
Nederlandsche
5
3.539
6
1.164
Britsche
–
–
2
.
932
Duitsche
6
1.796
18
10.512
Totaal ….
11
5.335
26
12.608
(A. van Dijk.)
438
10 Mei 1922
NEDERLANDSCH INDISCHE HANDELSBANK
AMSTERDAM
BATAVIA
‘s-GRAVENHAGE
AMPENAN, BANDOENG, BOMBAY, CALCUTTA, CHERIBON, GORONTALO,
HONGKONG, KOBE, MAKASSAR, MEDAN, MENADO, PALEMBANG, PEKALON
–
GAN, PROBOLINGGO, SEMARANG, SHANGHAI, SINGAPORE, SOERABAYA,
TEGAL,
TJILATJAP,
WELTEVREDEN.
Kapitaal /55.000.000,-
Reserven
t
47.750.000,-
OCTROOI- EN
MERKENBLAD
UITGAVE VAN DE
VEREENIGDE OCTROOIBUREAUX,
IE V. D.
BOSCHSTRAAT No. 1,
‘s.GRAVENIIAGE
Bevat o.a. eene
volledige opgavevan alle open-
baar gemaakte octrooiaanvragen en ver-
leende octrooien en van alle gedeponeerde
Fabr eks- en Handeismerken.
Abonnements-
prijs voor Nederland f5,—; voor Indië f6,— p. jaar.
Vraagt nog heden . een
gratis Proefnummer
KONINKLIJKE
MELJBELTRANSPORT-MIJ.
DE GRUIJTER & Co.
DEN HAAG
AMSTERDAM
ARNHEM
Bergplaatsen voor inboedels
Opslag van Reisbagage.
Verpakking van Kunstvoorwerpen
DE ALGEMEENE
SPAÂRVERZEKERING
•
Opgericht 1907
‘s-Gravenhage
Anna van Saxenplein 3
SELLER’S
Klem k
0
ppe bussen Kussenblokken
Hangers
Z&tsrnerendePilaarconsoles
IIJ
RIEM-
en
SNA ARSCHVEN
Levering uit voorraad
11ACtIlMUrAB,iLM6L
•i
–
AFD. DRLÏF WERK
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
Wilton’s MachinefabriekenScheepsweif
ROTTERDAM
•
Scheepsbouw en Machinefabriek
Speciale inrichting voor reparatiën van eiken omvang
Vier droogdokken met lichtvermogen tôt
46000
ton
Dwarsheliing
Drijvende kranen met iichtvermogen tot
120
ton
Telefoon: 7303 en 7304
Telegrarnadres ,,WILTON” Rotterdam