24 JUNI 1925
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
E
Berl* chten –
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJN VAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
10E JAARGANG
WOENSDAG 24 JUNI 1925
No. 495
INHOUD.
Blz.
HET VERDRAG TUSSOHEN NEDERLAND EN BELdE VAN
3 Apan, 1925 IN BETREKKING TOT DE MAASWERKEN
door
Mr. Dr. L. F. H. Regout………………….
532
De Export van Groenten en Fruit en de buitenlandsche
invoerrechten door
Mr. L. Nieinöller
…………..
532
Een kijkje in den economischen ontwikkelingsgang van
Nieuw Zeeland II (Slot) door
J. Sibinga. Mulder
.
. .
534
het herleefde ontwerp Nelissen III door Prof. Mr. W.
H
.
Drucker
………………………………..
536
De Rijksmiddelen …………………………….
538
BUITENLANDSOHE MEDEWERKING:
Begrooting en bescherming door
Dr. T. E. Gregorij.
539
OVERZICHT VAN TIJDSOHRIFTEN ………
541
NIAANDOIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen …………………
541 STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
.. 542-550
Geldkoersen.
I
Bankstaten.
Goederenhandel.
Wisselkoersen.
I
Effectenbeurzen.
Verkeerswezen.
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
Wd. Algemeen Secretaris: Mr. Q. J. Terpstra.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
COMMISSIE VAN ADVIES.
J.
van Hasselt; Jhr. Mr. L. H.
von Lennep;
Prof.’
Dr. E.
3f
oresco; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
flaron Ren gers; Mr. Q. J. Terpstro; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerde leden: Prof. Mr. D. van Blom;
Prof. Mr. H. R. Ribbius.
Redacteur-Secretaris: D. J. Wansink.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam
:
Telefoon Nr. 3000. Postrekening 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en .Kolon’iën f25,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
instituut’ ontvangen het weekblad gratis.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh ct van Ditmar’a Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage.
22
JUNI
1925.
Ook ‘deze week werd de geidruimte weder grooter.
iarticuIier disconto daalde van 2V4 tot 2% pOt.; de
prolougatierente noteerde
22%
en 2 pOt. Aan het einde
der week begonnen gelclgevers echter eeni’gssins terug-
houdend te worden, om op deze lage prijzen geld op
langen termijn uit te zetten.. ‘De vraag naar wissels
vcrd daardoor kleiner, maar daarentegen het aanbod
van caHgeid nog groo’ter dan het reeds was, zoodat
zelfs tot
%
pOt. werd afgedaan. Ook in de nieuwe
week was ]o vraag naar wissels minder dringend en
toen de toewijzing op het sc’hatkistpapier bekend werd
en bleek, dat ‘drie-maand4 promessen, ondanks de nog
lagere taxatie, tot 2% pOt. gegund werden, waren ook
disconto’s niet meer onder dien prijs te plaatsen. in-
geschreven w’ercl in totaal voor
f
55.000.000. Toege-
wezen werden
f
38.880.000 drie-maauds promessen tot
f994,20;
f
9.280.000 zes-maands promessen tot
f
988,13 en
f
6.840.000 biljetten
h f
1009,10 of 2%,
2/io en ruim 3 pot.
De wcekstaat van De Nederlandsehe Bank vertoont
over de geboele lijn een ‘daling in het beloop der ere-
dietebligatiën. De post binnenlandsche wissels blijkt
met ruim
f
3% millioen te zijn teruggeloopen en wel
van ruim
f
91,2 millioen op ruim
f
81,6 millioen,
terwijl de post rechtstreeks
bij
de Bank geplaatst
schatk’istpapier van
f
5 millioen op
f
3 millioen blijkt
te zijn gedaald.
De post papier op ‘het buitenland alleen is geste-
gen met ruim
f
3 millioen; de diverse rekeningen
onder het actief vertoonen daarentegen een daling
van ruim
f
4 millioen.
De biljettencirculatie blijkt met bijna
f
13 millioen
te zijn afgenomen, de rokeningcouran’t-saidi van ande-
ren met bijna
f
1 miljoen. Het beschikbaar metaal-
saldo is toegenomen van rond
f
289,5 millioen tot
rond
f
293,4 millioen. Het dekkingspercentage be-
draagt nagenoeg 52.
* *
*
• Op de. wisselmarkt heerschte in verband met de
ruime gel’çlmarkt en het groote verschil met den rente-
stand in Londen en New York, een vaste stemming
voor ponden en dollars. Londen steeg van 12,09% tot
1212 en New York van 2,48
7
/s tot 2,49%. Ook de
dverige goiidwissels liepen evenredig onihoog Zwit-
serland zelfs beven het goudpunt tot 48,45. Daaren-
tegen waren Fransche en Belgische francs weder
sterk aangeboden en ook lires liepen sterk terug.
Parijs daalde van 12,02% tot 11,65, later iets beter
tot 11,18 en België van 11,82% tot 11,65. Lires no-
teerden voorbijgaand 8,85 maar konden zich daarna
aanzienlijk herstellen tot 9,44. De stemming bleef
echter voor alle drie zeer flauw; vooral op langen
termijn was het aanbod ‘dringend en tot belangrijk
lageren koers. Van ‘cle ovenige
4
wissels trok Kopen-
hagen de aandacht ‘dooi een nieuwe verbetering tot
47,75 Maandag zelfs 48.
LONDEN,
22
APRIL
1925.
Het verloop van ‘de geldmarkt gedurende de afge-
loopen wech was ‘gelijk aan dat ‘van de voorafgaande,
n.l. vrij groote vraag gedurende de eerste helft en een
gemakkelijker toon gedurende de tweede helft.
Disconto bleef vast op 4
3
/s pOt. niettegenstaaude
cle invoer van £ 1.000.000 goud uit Holland (hetgeen
wel zal beteekeuen •het vrijgeven van ‘goud, dat hier
reeds voor Nederlandsche rekening lag). Zaterdag 1.].
was de noteering zelfs niet beter dan pOt. voor
3-maands prima barikaccepten, terwijl 2-maands en 4-
maands papier resp. 4
1
/s en 4% pOt. noteerden. Ook
heden bleef disconto
4I1.6
pOt. met vasten tendens.
Guldens werden verleden week niet onbelangrijk
goed’kooper hier, de koers liep op tot 12,11%; slot
heden l2,11fs-12,12. New York 4,86%. Parijs 104,50.
532
.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
– 24 Juni 1925
HET VERDRAG TUSSCHEN NEDERLAND
EN BELGIË VAN 3 APRIL 1925 IN
BETREKKING TOT DE MAASWERKEN:
Het dezerzijds in de, ,,Econ.-Stat. Berichten”, ge-
publiceerde ter zake van de in uitvoering zijnde
Maaswerken, meer in het bijzonder van ‘het laterale’
kanaal Maastridht-Maasbracht, moge eene aanvulling
vinden in enkele opmerkingen over het kortelings
afgesloten Nederl.andsch-Belgische verdrag, zoover
dit .ver’drag met bovengemelde aangelegenheid ver-
band houdt.
Op de voornaamste plaats vraagt hier art. VII de
aandacht, waar in par. 2 wordt overeengekomen, het
kanaal Luik-Maastricht geschikt te maken voor sche-
pen van 1000 ton. Daarop vindt men in par. 3 van
hetzelfde artikel besproken de verbreeding van de
Zuid-Willemsvaart tusschen Maastridht en Boch’olt,
benevens den aanleg van een verbindingskanaal tus-
sc’hen de Zuid-Willem’svaart en de Maas, van eau
punt tusschen Bocholt en Neeroeteren naar Maas-
bracht
De in par. 2 genoemde verruiming van het kanaal
Luik-Maastricht vormt een noodzakelijk complement
van onze Maaswerken, gelijk zonder meer duidelijk is.
Daarentegen wekken de in art. 3 genoemde ka-
naaiplamien door Belgisch-Limburg op het eerste ge-
richt wel eenige verwondering en zouden zij aanlei-
ding kunnen geven tot de vraag, of de aanleg van
het laterale kanaal door Nederlandsch-Lim’burg daar-
mede niet in het gedrang komt. Is niet een van beide
w’aterwegen, hetzij in Belgisch- hetzij in Neder-
landsch-Limburg, overbodig te achten? Dit is in elk
geval niet zoo, voor wat ‘het laterale kanaal Maastricht-
Maasbracht betreft, zonder welks totstandkoming
a. het doorgaande verkeer van Luik naar Rotterdam
zijn weg zou moeten nemen over een veel langeren
en gebrekkiger waterweg door Belgisch-Limburg, met
de daaraan verbonden coplicaties van herhaalde
grensoverschrijding, hetgeen wederom de aantrekke-
lijkheid van de .geheeie vaarweg naar Rotterdam, bo-
Ven eene eventueele grootscheepsche verbinding Luik-
Antwerpen zoo twijfelachtig maken; b. ‘het Zui’d-Lim-
burgsc’he mijngebi cd van eene waterverbin’ding ver-
stoken laat.
De blijvende wenschelijkheid van de totstandko-ming van het laterale kanaal kan dan ook niet twij-
felachtig zijn, evenmin als
betwijfeld
kan worden, dat
voor ‘het transitoverkeer aan deze verbinding de voor-
keur zal worden gegeven boven de andere, zoodra
bei’de kanaaiplannen zijn uitgevoerd.
De betreffende bepalingen in art. VII par. 3 van
het verdrag kunnen dan ook volgens mijn oordeel
niet anders, dan geheel los van het ‘doorgaande ver-
keer over ‘de Maas worden beschouwd. De omstandig-
heid, ‘dat nochtans deze kanaalplannen hun weg naar
het verdrag gevonden hebben, ‘vindt wellicht reeds
hare meest gereede verklaring hierin, dat in deze
icanaaiplannen oorspronkelijk voorzien was ‘bij het
verdrag van .Versailles, toen ter tijde echter
wél
met
•de bedoeling, om de verbinding van ‘boven- met bene-
den-Maas door Belgisch-Limburg te. leiden.
Sindsdien is België echter verrast ‘door ‘de spoe-
dige indiening en aanneming van ‘het Nederlandsche
wetsontwerp, wa.rbij tot aanleg van het kanaal Maas-
tricht-Maasbracht besloten werd. Dat toen ondanks
het gewijzigde aspect der zaak, toclh de-eerste gedachte
niet meer geheel werd losgelaten, kan verschillende
nadere redenen gehad hebben. Op ‘de eerste plaats
zou hier kunnen genoemd worden ‘de verkrijging eener
betere waterverbin’ding tusschen de Kempen en Luik,
terwijl ook de afzetmogelijkheid van het belangrijke
Kempensche mijngebied gediend is door eene ‘directe
waterverbinding met de ‘beneden-Maas. Vervolgens
kan eene verbreeding van de Zuid-Willemsvaart tot
Bocholt, België wellicht- aanleiding geven, zijne nog
vage plannen voor eene verbeterde scheepvaartver-
binding Luik-Antwerpen aan eene ‘minder ‘kostbare
herziening te onderwerpen over Bocholt. Wellicht
ook ‘denkt men reeds aan eene toekomstige verbinding
over Boc’holt naar het Rijn
–
Schelde kanaal. Er is hier
plâats voor meerdere gissingen.
Daartegenover is voor Nederland het ‘belang van
het kanalenplan door Belgisch-Limburg gelegen in
de waterverbinding van de Kempen via Maasbrac’ht
met Rotterdam. Het is dan ook vermoedelijk op ‘dezen
grond, ‘dat het aan te leggen kanaal Boch’olt-Maas-
bracht als cciie concessie aan Nederland vermeld
wordt, waarin door België wordt ,,toegestemd”, waar-
uit wel volgen zal, dat Nederland het grootste deel,
zoo niet het geheel van de kosten zal hebben te dra-
gen. Of daartoe voldoende reden is, gezien ook het
belang hetwelk de Kempen zelf ibij deze waterverbin-
ding hebben, lijkt intusschen twijfelachtig.
Samenvattende ‘kan naar mijne overtuiging van de
betreffende bepalingen in art. VII ‘geenerlei schade
verwacht worden voor het Maasverkeer en daarmede
voor Rotterdam. En zelfs zoo eene grootscheepscher
verbinding Luik-Antwerpen er door bespoedigd
mocht worden, wat alsnog zeer twijfelachtig is, zal
de zooveel gemakkelijker weg over de Maas steeds
sterk concurreerend blijven, zoodat ook dan voor Rot-
terdam geene reden tot ‘bezorgdheid zou ‘bestaan.
Uiteraard anders is het gesteld met ‘het in art.
VI vermelde Rijn
–
Schelde kanaal, hetwelk in het
verdrag voorloopig over Venlo gedacht is, ten voor-
deele natuurlijk van Noord-Limburg. Dat de totstand-
koming van zulk een waterweg voor Rotterdam niet
aangenaam ware, is begrijpelijk. Men make zich echter
‘niet te veel zorgen voor den tijd. Het Rijn-Schelde
kanaal i’s er nog niet en ondanks ‘den beperkten ter-
mijn, gedurende welke Duitschlan’d ‘door het verdrag van Versailles tot medewerking gehouden is,
lijkt
de
geheele uitvierung van het thans wederom in het
Nederlandsch-Belgisch verdrag voorziene plan hoogst
onzeker.
Mocht “het intussohen met de uitvoering van een
Rijn-Schelde ‘kanaal ‘over Nederlandsch grondgebied
in de toekomst ernst blijken, d’an zou het toch de
vraag zijn, of Nederland zich hiertegen ten slotte ge-
v’oegelijk had kunnen verzetten, terwijl evenzeer in
dit geval Rotterdam krachtens zijne ‘bevoorrechte na-
tuurlijke ligging een geduchte concurrent van Ant-
werpen blijven zal. L. F. H. REcouT.
Meerssen, 14 Juni 1925.
DE EXPORT VAN GROENTEN EN FRUIT EN
DE BUITENLANDSCHE INVOERRECHTEN.
Welk een
belangrijke
plaats de groenten- en fruit-
export in ‘de internationale han’delsbeweging van Ne-
derland inneemt, blijkt uit ‘het feit, ‘dat de waarde der
in 1924 uitgevoerde
versche vruchten
heeft bedragen
f10.579.000; dat de waarde der in 1924 uitgevoerde
versche groenten
heeft bedragen
f
45.016.000 en ‘dat
de waarde der in ‘dat jaar uitgevoerde
vroege aard-
appelen,
die eveneens tot ‘de tuin’bouwproducten wor-
den gerekend, f7.670.000 heeft beloopen; zoodat de
totale exportwaarde van versche groenten en fruit
over 1924 bedroeg ruim 63 millioen gulden. Voegt
men de waarde ‘der
ingernaa1ite
producten, welke wer-
den uitgevoerd, hier nog bij, dan wordt de totale uit-
voerwaarde nog 10 millioen gulden hooger.
De beteekenis van dit bedrag, hetwelk op zichzelf
beschouwd reeds zeer belangrijk is, wordt nog ver-
hoogd door het feit, dat ‘de uitvoer van ‘deze produc-
t’en nagenoeg uitsluitend te danken is aan ‘het pro-
ductievermogen van onzen eigen ‘bodem; kunstmest
is ongeveer het eenige, voor deze productie benoo-
di’gde artikel, dat moet worden ingevoerd, zo’odat na-
genoeg het volle bedrag tea voordeele ‘der ederland-
sche ‘handelsbalans komt.
Verreweg het grootste gedeelte van den groenten-
24
Juni
1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
533
en fruitexpoit is in 1924 voor
Duitschland
bestemd
geweest. Zoo is van de 33 millioen kilo’s appein
en peren, welke het vorige jaar in totaal uit ons land
werden uitgevoerd, ruim 80 pOt. over onze Oostgrens
gezonden; zoo werd 72 pOt. van alle in 1924 geëxpor-
teercio kersen, 60 pOt. ‘der druiven, 60 pOt. der aard-
beien en frambozen en 52 pOt. der kruishessen door
Duisc h2and
afgenomen.
Nog sterker komt het enorme belang, hetwelk •de
Nederlandsche groenten- nu frui’tteelt heeft bij het
Duitsche achterland, uit in ‘do uitvoercijfers der
groenten. Van cle 121 millioen KO. kool, welke het
vorige jaar in totaal uit ons land werden geëxpor-
leerd, is ruim 80 pOt. riaac de
Duitsche
markten ge-
gaan; 95 pOt. van alle in 1924 uitgevoerde bloem-
kool; 78 pOt. ‘der sla; 30 pOt. der tomaten, uien en
peer; 92 pOt. ‘der ko’m!kommers; 81 pOt. der augur-
ken; 80 pOt. ‘der knollen en rapen en 65 pOt. der
vroege aardappelen werden naar
Duitschland
ver-
zonden.
De waarde van den Nederlandschen export van ver-
sche groenten en fruit naar
Duitschiand
bedroeg het
vorige jaar ruim 41.100.000 gulden, oftewel ruim %
van de totale exportwaarde.
Sinds het •begin van ‘den oorlog was de invoer in
Duitschiand van alle groenten- en fruitsoorten vrij-
gesteld van ‘de betaling van invoerrechten. Reeds on-
1
middellijk na den oorlog echter werd in agrarische
kringen in Duitschiand de actie tot wederinvoering
vati toltarieven op land- en tuinbouwproducten aan-
gevangen. Ten aanzien van versche groenten en aard-
appelen kon deze wederinvoering slechts met mede-
werking van ‘den Rijksdag •tot stan’d komen. Voor
fruit is de i)uitsche Regeering bevoegd om zelfs zon-
der toestemming van den Rij1raad de vrijstelling
van invoerrechten weer in te trekken; van deze be-
voegdheid heeft zij reeds in 1923 gebruik gemaakt,
zoodat verleden jaar voor aardbeien 20 Mark per
100 T.C.G. invoerrecht moest betaald worden; voor per-
ziken’ en abrikozen 8 Mark en voor verpakte appelen
en peren 10 Muric.
liet onlangs door ‘de Duitsche Regeering ingedien-
de tariefontwcrp wil nu deze tarieven nog aanmer-
keWk verhoogen en ook aan de vrijstelling van ver-
sche groenten en aardappelen radicaal een einde ma-
ken, waardoor onze producten met z66danige hooge
invoerrechten zullen worden belast, dat export naar
})uitschland zeer sterk zal worden belemmerd, ja vaak
onmogelijk zal worden gemaakt.
Het ontwerp stelt bi. dp
kool
een invoerrecht van
4 Mark per 100 KG. voor, dat is
f
240 per wagon
van 10.000 K’G. Waar de doorsnee-marktprijs van kool
gedurende de eerste vier ‘maanden van dit jaar
f
640
per wagon heeft bedragen, zou dat invoerrecht dus
neerkomen op een belasting van 31 pOt. van de
marktwaarde van het product. Echter is de markt-
waarde van tuinhouwproduc’ten buitengewoon varia-
bel en bedroeg zij voor kool gedurende de laatste vier
maanden van verleden jaar slechts
f
310 per wagon,
zoodat toen een invoerrecht van
f
240 niet minder
dan bijna 80 pOt. van ‘de marktwaarde zou hebben
bedragen. Het is duidelijk, dat bij zulk een ‘belasting
er van uitvoer van kool naar Duitsehland nagenoeg
geen sprake meer Ican zijn, hetgeen een ramp voor den
Noord-Hollan,dschen tuinbouw heteekent, aangezien
voor de 100 millioen KG. kool, ‘welke tot nu toe jaar-
lijks naa:r Duitsehiand werden gezonden, onmogelijk
een ander afzetgebied kan worden gevonden.
Even erg is het gesteld met bloemkool, spruitkool,
tomaten, asperges en rabarber, waarop ‘het tarief-
ontwerp een invoerrecht van 20 Mark per 100 KG.
(d.i.
f
1200 per wagon) voorstelt; de doorsnee-markt-
prijs van tomaten bijv. was in 1924 ongeveer
f
2500
per wagon; het voorgestelde invoerrecht zou dus een
belasting van bijna 50 pOt. van de marktwaarde van
het product beteekenen.
Alle andere ‘groenten wil het wetsontwerp met 10 M.
per 100 KG.
(f
600 per wagon) belasten. Voor sla,
waarvan in 1923 (in 1924 was de prijs ‘door ‘bijzon-
dere omstandigheden abnormaal) de ‘doorsnee-markt-
prijs
f
1600 per wagon bedroeg, ‘beteekent dit dus een
belasting van 31 pOt. van de marktwaarde van het
product; voor poen, waarvan de doorsnee-marktprijs
in 1924
f
500 per wagon bedroeg, beteekent het ee
belasting van 120 pOt. van de waarde; voor ]corn-
kommers en augurken, waarvan de ‘doorsneeprijs ver-
leden jaar
f
2500 per wagon ‘bedroeg, beteekent ‘het
een belasting van .bijna 25 pOt. der waarde. Voor de
vroege ardappelen, waarvan de donrsnee-marktprijs
verleden jaar
f
800 per wagon bedroeg, beteekent hef
voorgestelde invoerrecht van 4 M. per 100 KO.
(f
240
per wagon) een belasting van 30 pOt. van de waarde.
Het fruit zal, indien het ontwerp wet wordt, even
zwaar getroffen worden; voor druiven, waarvan in
1924 de doorsnee-marktprijs
f
6500 per wagon be-
droeg, beteekent het voorgestelde invoerrecht van 45
M. per 100 KO.
(f
2100 per wagon) een belasting van
ruim 40 pOt. van de ‘ruarde; voor aardbeien, waar-
van verleden jaar de doorsneo-marktprijs
f
3600 per
wagon was, heteekent het voorgestelde invoerrecht van
30 M. per 100 KG.
(f
1800 per wagon) een belasting
van 50 pOt. van de waarde; terwijl voor appelen en
peren, waarvan de gemiddelde prijs
f
3200 per wa-
gon bedroeg, het vodrgestelde invoerrecht van 15 M.
per 100 KG.
(f
900 per wagon) een belasting van
30 pOt. van de waarde uitmaakt.
Het nieuwe Duitsche tarief-ontwerp is voor de
groenten- en fruitpro’dueten dus niet rnalsch. Wel
betreffen de voorgestelde wijzigingen uitsluitend het
autonome
tarief, hetwe]’k feitelijk niets anders dan
een maximumtarief is en waarop ‘de Duitsche Regee-
ring ‘dus aan landen, waarmede zij een handeisver-
drag afsluit, belangrijke reducties kan verleenen,
maar het gevaar is niet ‘denkbeeldig, ‘dat de Neder-
landsehe Regeering, wanneer eenmaal het Neder-
ian’dsc’h-Duitsche verdrag aan de orde komt, zulke
reducties voor onzen
tuinbouw
niet zal weten te
bodin gen.
V66r den oorlog profiteerde dc Nederlandsche tuin-
bouw van de voorkeurstarieven, die aan andere lan-
den werden toegestaan, ten gevolge van het feit, dat
Nederland ten opzichte van de Duitsche invoerrech-
ten de meest-begun stiging gen not.
Deze meest-begunstiging heeft Nederland ribg
altijd; maar de beteelcenis ervan is sindsdien aan-
merkelijk gewijzigd, ten gevolge van de specialisee-
ring in de ‘handeisverdragen, waarbij aan een land
slechts gedurende ‘bepaalden tijd van het jaar vermin-
dering of
vrijstelling
van invoerrecht wordt verleend.
Zoo zullen bijv. Franikrijk, Spanje en Italië voor
hun bloemkool, sla, tomaten en druiven wel vrijstel-
ling of vermindering van invoerrecht weten te ‘be-
dingen bij invoer in de maanden December tot en
met April, de maanden namelijk, waarin hmn pro-
clucten aan •de markt zijn, doch de Nederlandsche
voortbrengseien zullen daar geen voo:rd cel van heb-
ben, omdat deze ‘eerst n. 1 Mei aan de markt komen.
Bovendien heeft de Nederiandsehe tuinbouw voor
een aantal producten, als witte en roode kool, vroege
aardappelen, kum]commers en augurken, nagenoeg
een feitelijk monopolie. De zon juist genoemde groote
landen, die voor ons het spits zuilen moeten afbijten,
hebben bij deze producten geen belang; de Neder-
landsche Regeering zélf heeft geen ‘dreigmiddelen te
harer beschikking, en dus zal het autonome tarief in
zijn volle zwaarte op ‘deze producten
blijven
drukken. Het is dan nek geen wonder, dat de Nederlandscho
tuinbouw met ‘bezorgdheid de toekomst tegemoet ziet en dat onder de groenten- en fruittelers, ‘die van ‘huis-
uit volbioed vrijhandelaren zijn, toch steeds meer het
verlangen zich openbaart om aan sluitin’g te zoeken
bij ‘die takken van industrie, welke aan onze Regee-
ring de ‘bevoegdheid iouden willen zien toegekend
534
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN•
24 Juni 1925
tdt- het nemen van rètorsiemaatregelen; zoo werd op
deonlang’s’ehoudeh algemeene vergadering der Tuin-
bouw-Veilingsorganiatie ‘deze wensoh, met name door
den Voorzitter, sterk naar voren gebracht.
En deze mentaliteit is niet eerst opgekomen, sinds
cle Duitsche Regeering haar ontwerp-tarief heeft in-
gediend, doch zij heer’scht rèeds verscheidene jaren,
dmdat’eën tak van bedrijf in Nederland in nage-
noeg alle ‘afzetgebieden méér door invoerrechten
wordt ‘getroffen dan juist de groenten- en frui.tteolt.
Zoo wordt bijir. uitvoer van groenten en fruit naar
de ‘driè Scadinavische landen en naar Finland door
de buitengmoon hooge invoerrechten, welke zij hef-
fen, uitrst zwaar, ja vaak zelfs nagenoeg onmogelijk
gemaakt.
Zweden
bijv. heft op een wagon druiven 10.000
Kronen, ofte*l
f
6600; dat is ruim 100 pOt. van
de waarde van het product. Op appolen, peren en
bessak heft het
f
660 per wagon; op tomaten
f
1320
per wâgon; op andere versche groenten
f1000
per
wagon; ‘op vroege aardappelen
f
165 per wagon.
Noorwegen.,heeft,
twee jaren geleden in verband
met zijn toenilialigen ongunstigen wisselkoers zijn tol-
tarief met 60 tot 100 pOt. verhoogd, met het gevolg,
dat thaks voor een wagon dru’iven
f
3200 invoerreciht
moet beta1d worden; voor een wagon appelen of
peren
f1000;
voor een wagon tomaten f3400; voor
een wagon andere versche groenten of vruchten
f
1700.
De’
Spaansche, Fransche en Italiaansche drui-
ven, tomaten, asperges, bloemkool .enz. mogen echter
vrij van cnvoerrecht in, Noorwegen worden ingevoerd,
want bij het met die landen af’gesloteii han•delsver-
drag is van 1 December tot 31 Mei de invoer dezer
pr,&duc.ten in Noorwegen vrijgesteld van d.e betaling
an inoerrèchten; de Nederl’n.c1sche producten ‘ech-
ter, clie eerst.in Mei aa’i’i’ do markt beginnen te ko-
men, wQIden ‘door het volle invoerrecht getroffen en
komen daardoor pract,isch
vrijwel
voor export naa:r
Norven n jet in aanmerking. –
Hetzelfde is het geval ten aanzien ‘van clan export
naar
Finlolrbd.
Onze druiven, meloone’n, tomaten en
asperges zijn onderworpen aan een invôerrecht van
f
10.400 per wagon vn 10.000 KG., hetgeen natuur-
lijk iedere afzetmogelijkheid van die producten naar
Finland uitsluit. Voor appelen, péren, pruimen moet
f1625, per wagon aan invoerrecht betaald worden;
voer uien en augurken,f 585 per wagon; voor andere
versche. groenten f 390 per wagon.
Wat ten ‘slotte
Denemarken
aangaat, ook ‘dit land
h’eeft,’erleden jaar de invoertarieven voor tuinbouw-
producten. aanmerkelijk verhoogd, zoodat voor onze
bloemkool en sla
f
750 per wagon, voor onze Icom-
kommers
‘f.3000
per wagon, voor onze tomaten zelfs
f.3500 per wagon betaald moet worden..
Behalve .d6or de-Noordelijike landen worden onze
groenten- en “fru’i’tproduct’en ook nog met- min. of
meer hooge invoerrechten belast ‘door België, Zwit-
serland, Oostenrijk en Tsjech’o-Sl.owa’kije, landen, die
v66r den oorlog allen een belangrijk afzetgebied vorm-
den,
terwijl
ten ‘slotte ‘de
Vereenigde Staten,
waar-
heén vroeger
talrijke
millioenen kilo’s kool, peen,
uien en aardappelen konden worden geëxporteerd, bij
‘d.e laatste rta.riefsherzienin’g (‘de Fordney Mac Cum-
ber Tariff Bill) zulke hooge in’voerrechten op ‘deze
producten gelegd ‘hebben, dat zij voor onzen tuinbouw
nagenoeg geheel als afzetgebied verloren zijn geraakt.
.Uit deze enkele gegevens blijkt, dat met uitzonde-
ring van Engeland, al de landen, welke als afzetge-
bieden voor onze groenten en fruit in aanmerking
komen, den invoer van onze producten ‘door invoer-
rechten trachten te bemoeilijken ‘of onmogelijk te
maken:
‘Is het wonder, dat de Nederlandsche tuinders met
bitterhiid de nagenoeg vrijen invoer in ons land ga-deslaan vaij -de producten dierzelfde landen, welke
zièhzelf tegén ‘de
Nederlancische
tuinbouwvoortbreng-
selen ,,besohermen” met een onoverkoombaren tarief-
muur?
De Ned.erlandsche tuinbouw staat op een zeer hoo-
gen trap van cultuur. Zijn producten kunnen de con-
currentie met die van alle andere landen glansrijk
doorstaan. De Organisatie der Groenten- en Fruit-
kweekers heeft in samenwerking met ‘den export’hari-
dcl en in overleg met het Ministerie van Landbouw
een Uitvoer-Contrôle-Bureau gesticht, hetwelk waar-
borgen geeft voor de kwaliteiten der uitgevoerde pro-
ducten. Te verkoop is op oiiovertrefbare wijze geor-
ganiseerd ‘door ‘de veilingsvereenigingen, die in alle
cultuurcentra zijn opgericht. Kortom, alle factoren
zijn aanwezig voor een geregelden en bevredigenden
afzet ‘der producten.
Aan onze Regeering is thans de taak om zorg te
dragen, dat ‘deze afzet niet door het botté middel van
jnvoe.rrechteu, die zeer vaak het karakter dragen van
in
voerverboden,
onmogelijk wordt gemaakt.
Mr.
Luowio
NIEMÖLLER.
EEN TUJKJE iN DEN ECONOMISCHEN
ONTWIEKE/JNGSGANG VAN N.-ZEELAND.
II
(Slot).
Nauw bij de veeteelt sluit zich de akkerhoiiw aan.
Maar haar
cijfers
zijn bescheiden vergeleken met die
van de weide- of schapengron.den. 456.000 acres, die iil
1918 gaven 7 miUioeu bushels tarve, 5 millioen
bushels haver en
Y2
m:illioeu bushel gerst. Verder is
er 23.000 ac.re a’ardappelIaid cii 87.000 acres voor
graszaa.d. Dit laatste cij
.
.er is merkwaardig in verband
met den weid:eaauleg en het onderhoud. Voornamelijk
vinden we akkerbouw op het Zuid-Eiland. De meeste
farms hebben 500-1000 acres la’ird, maar het grond-
bezit komt lan.g’zanierha’nd tot kleinere eenheden.
Wat ‘betreft het kweelden van nieuwe rassen door
kruising, selectie, enz. staat de a’kkerbouw hier niet
op dezelfde hoogte als de veeteelt. Het ]and’bouwpaard
is de Oly’desçlaler, maar meer en meer komt ‘men,
waar mogelijk, tot mechanische grondibewerking, wie-
den en oogsten, ook al uit gebrek aan handen.
Wij zeggen van onze boeren, dat ze nooit tevreden
zijn,
altijd’
mopperen. In Nieuw-Zeeland is liet niet
anders. Een bouv.’boer ‘had eerst een slechten oogst
met goede
prijzen:
hij klaagde. Toen een goeden oogst
met lage
prijzen:
hij klaagde. Toen een slechten oogst
met lage prijzen: hij klaagde; toen een. grooten oogst met hooge prijzen, en toen men hem daarmee geluk-
venschte, fronste hij het voorhoofd en antwoordde:
,,Ik môet afwachten, wat die oogst uit den gron’d zal
nemen.” We zien het, die eigenschap is internationaal.
Maar ze zijn sterk in hun coöperatie voor den verkoop,
voor den inkoop van hun behoeften en ‘wanneer ‘de
oorlog niet tusschenbei’de was gekomen, zouden ze een
eigen stoo.mvaartlj’n op Engeland hebben gesticht.
De wijze waarop’ ze hun coöperaties hebben inge-
richt, ik tig’wel zeggen: gecentraliseerd met vol-
doende soepelhei.d in dc Wmonstellen’de deelen, ,isbe-
wonderenswaar’dig en geeft een groote macht en
kracht aan hun bedrijf. Maar men ‘bedenke wel, dat
nagenoeg de geheele productie voor één doel, dat is:
uitvoer, is bestem’d en deze ook niet naar alle deden
van de wereld gaat, maar in hoofdzaak naar ,,the old
country”.
Ik ‘kom nu tot een product, dat eenige jaren Nieuw-
Zeeland feitelijk heeft beheerscht, n.l. ‘het goud.
Het was omstreeks 1850, .dat enkele gouddeposits
werden ontdekt en honderden werklui van New-South-
Wales naar Nieuw-Zeeland overstaken. Maar een
groote vlucht nam het gou’dbedrijf ‘niet. In 1860 be-
droeg de uitvoer niet meer ‘dan £ 135.000. Bijna in
elke provincie werd wat goud gewonnen. Maar in
1861 wer.d een .deposit van fabelachtigen rijkdom in Otago, het Zuid-Eiland ontdekt en of het ‘den koenen
landbouwers daar welkom was of niet, de groote run
naar de gou’dveiden begon en een maand na de ont-
1-
–
–
–
•-
);4– t.
–
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
535
dekking waren reeds 2000 goudgravers met
•
succes aan
het werk. De armere velden werden verlaten en 3
maanden daarna werden 51.000 acres tot goudveid
goproclameerd. Medio Augustus daarna werd weke-
lijks reeds ruim 10.000 ons gedolven. In ,,no time”
steeg de bevolking van Otago van 12.000 in Decem-
ber 1860 tot 30.000 een jaar later en 79.000 in 1863.
9 maanden na de ontdekking van het goudveld had
het 250.000 ons geproduceerd. liet ging op tot bijna
£ 3mi.11ioen in ’11. Men begon met ,,hydrolie slui-
cing” in te voeren, later ook dredging, want nagenoeg
alle rivieren voeren goud mee. Tot 1893 was voor £ 21
millioen verkregen en voor ‘t grootste deel all u.viaal
goud van ‘t Zuid-Eiland. Maar sedert ’13 gaat de op-
brengst sterk achteruit en blijft beperkt to-t een paar
groote concerns en d-ere doen ook aan goudwirining
uit kwa.rts en merkwaardig is cle tunneibou.w daartoe
noodig.
Tot ’21 heeft Nieuw-Zeeland £ 85.850.000 aan goud
geproduceerd. Maar de oorlog iriep de mannen van
,,the goldmi ni ng” weg en daarna waren de bonen zoo
gestegen, dat slechts bij uitzondering het bedrijf nog
loonend is. hier en daar worden nu weer oude zaken
voortgezet. De totale export bedroeg in ’19 nog
£ 1.300.000, nadat in ’18 nog maar £ 42.391 was uit-
gevoerd. Er is dus weer stijging, maar de fabeladhtig
rijke mijnen van eertijds zijn uitgeput en slechts
enkele schapen grazen nu, waar eertijds 2000-5000
menschen woonden.
Maar sterk in opkomst, ofschoon nu -ook kampende
tegen de slechte tij-den, is de stecnkooiwinn i n, vooral
aan de Westkust van het Zuid-Eiland, in 1840 werd
ze het eerst ontdekt, en nu blijkt het, dat er welhaast
geen land ter wereld is, waar de steenkool zoo alge-
meen voorkomt als in Nieuw-Zeeland. Merkwaardig
zijn zeker de mijnen bij Westport, hoog in de bergen
(3000 voet), the Denni.ston mines. En prima Içwaliteit
bunkerkool en gaskool wordt er gevonden en Nieuw-
Zeeland is een der leveranciers geworden van de aller-
beste bunkerkool voor snelvaren de oorlogsschepen. Tol
1916 was reeds 44.000.000 ton gedolven en jaarlijks
nu 24 millioen ton. De voorraad prima en goed be-
reikbare kool is enorm, aders van 50 voet dikte zijn
lang niet zeldzaam, maar het arbeidsvraagstuk is moei-
lijk en dat hand.icapt de concurrentie op de wereld-markt, en de omringende landen beschikken meestal
zelve over kolenlagen.
Ook marmer belooft in de toekomst een ui.tvoerpro-
duet te worden. Aan de Westkust van het Zuid-Eiland,
niet ver van
WT
es
t Port, cjus van the Denniston coal-
mines, zijn marmergroeven, die wit marmer van uit-
stekende kwaliteit leveren, geschikt voor bevioering,
monum entenbouw, huisversi erin g, enz. Die marmer-
industrie is ncog in een bescheiden stadium, maar het
nieuwe parlementsgebouw te Wellington is van N.ieuw-
Zeelandsch marmer gebonwd en eveneens het centrale
bureau van de staatsverzekeringsbank,a]..daar, en geeft
een goed beeld van,kle.ur en kwaliteit van dit ma-
teriaal.
De voornaamste producten van het land zijn hier-
mee aangegeven, maar met het oog
0])
de ligging van
Nieuw-Zeeland, betrekkelijk dicht bij Nederlandsch-
Indië, kan het nuttig zijn na te gaan of die produc-
ten ook beteekenis hebben als ruilmateriaal voor onze
koloniale uitvoerartikelen.
Wij importeeren in Nederlandsch Oost-Indië eene
steeds toenemende hoevelheid boter, kaas en ge-
condenseer-de melk. Voor een deel uit Nederland.
Maar liet lage smeltpunt van onze Hollandsche
natuurhoter is niet bevorderlijk aan de -du-urzaam-
licid en goedenc -smaak in de tropen. De Australi-
sche boter vol-doet in dat opzicht beter en is dan ook in Nederlandsch Oost-Indië populair geworden en de
Nieuw-Zeelan-dsche is van dezelfde kwaliteit. Kaas
word t uit Hol] au d ingevoerd. i)e Nieuw-Zeeland sche
prima kaas -doet voor onze beste zoetemelksehe en
Edammer niet onder in kwaliteit en smaak en zou
wellicht met succes kunnen worden geïmporteerd, ge-
zien de zooveel kortere reis. Gecondenseerde melk dito.
-De Nieuw-Zeelandsche boter zou de Australische als
concurrent in Indië ontmoeten, de condensed milk
dito. De prima bunkerkolen in concurrentie met Car-
diff -zou-de Westport wellicht in Indië een markt kun-
nen verschaffen. Marmer was vooral vroeger een niet
orbelangrjk importartikel in N. 0.-Indië, voor vloe-
ren vooral en meube1gebriik. Voor vloeren is het om
de kosten meer en meer verdrongen door cementtegels.
Maar als -het Nieuw-Zeelandsche witte marmer voor
-billijken prijs te 1ev-eren is, kan het vermoedelijk een
toekomst hebben. Marmerhevloerin-g is in Indië toch
altijd te verkiezen boven tegelbevloering, wanneer men
niet op -de kosten behoeft te letten.
Maar de -bovengenoemde artikelen zijn toch wat be-
treft d-e henoodigde hoeveelheden niet van groote be-
teekeni-s in de productie van Nieuw-Zeeland, wanneer
we-die vergelijken met wat dat ]an-d aan koloniale
p.i’oducten behoeft. Het produceert geen suiker, thee,
koffie, tapioca, rijst, rottan, specerijen, petroleum-
pi’oducten enz. enz. en -heef t daarvnin groote hoeveel-
lieden noodig. Wanneer al ciie producten uit N. 0.-
Indië werden betrokken, zonde er geeü evenredige uit-
voer naar dat land tegenover staan. Dat is geen abso-
luut beletsel, maar maakt -de zaak toch kostbaarder
en moeilijker.
Maar Nieuw-Zeeland belet toch in zekere mate dat
natuurlijke ruilverkeer met liet -dichtstbijzij-nde pro-
duictegebied. Australië (ofschoon een hecht deel ook
-van het Britsche ri,jk) zoekt zijn economisch voordeel
waar het te vinden is en wenscht geen imperialisme
ten koste van -den prijs van levensbehoeften. Het doet
aan het imperialistische streven naar bevoorrechting
van ge
–
bieden en-der Engetsche
–
vlag niet mee. Z-oo werd
Austraiië een zeer belangrijk afzetgebied voor onze
op Java en Sumatra gegroeide Assambhee. Ze biedt
er met succes het hoofd aan -de concurrentie van Cey
–
lon en Britsch-Indië en heeft daar-bij het geluk beter
in den smaak der Anstraliërs te vallen dan de over-
cenkomende kwaliteiten Ceylon-t-hee.
Koffie wordt in Australië zoowel als in Nieuw-Zee-
land weinig gebruikt en men weet ze er niet behoor-
lijk te berei-den.
Rottan wordt er veel geïmporteerd uit Bomeo en
Sumatra, tapoca enz. vindt er een goede markt en
al die producten worden er niet -door hooige preferen-
tieele rechten getroffen. 1)e productenruil tusschen
Australië en N. 0.-Indi6 is dan ook van groote en nog
steeds -groeiende beteekenis. Maar de Nieuw-Zeelander
-denkt ‘daar ander-s over. Hij is ook in economischen zin veel meer imperialist -dan zijn Australische buur-
man en -beschermt door preferentieele rechten de pro-
ducten uit -de verschillende deel-en van het- Britsche
rijk tegen die uit andere landen. Zoolang dat zoo
blijft,, zal het moeilijk zijn eene regelmatige ruiling
van- producten tussohen Nieuw-Zeeland en N. 0.-Indi6
tot
–
stan-d te brengen.
Er is wellicht geen land op -de wereld, waar per
hoofd der bevolking zooveel- thee wordt gdbruikt als
in Nieuw-Zeeland, maar -de thee die het dichtst bij
huis wordt geproduceerd en ook daar overigens in den
smaak valt, wordt gehandicapt ten- opzichte van de
Britseh-Indische thee -door -de preferentieele rechten
bij invoer. – – –
De suiker betrekt men van de Fidsji-eilan-den via
een raffineeri-egseontract met de Nieuw-Zeelandsche
raffinaderij te Auckland -en alle concurrentie is daar
mede voor onze Jav-asuiker uitgesloten.
Gedurende mijn bezoek aan Nieuw-Zeeland besprak
ik de handelsmogelijkheden o.a. met den Minister van
Landbouw en Handel en den voorzitter van ,,the -board
of trade”. B-eiden hoopten
01)
afzet van Nieuw-Zee-
landsche producten in N. 0.-Indi6 en. wensoht-en
even-als ik eene directe stoomvaartverbin-ding en tel-
‘kens wees ik op -het bezwaar boven-genoemd. Alen -be-
536
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24
Juni 1925
gr&ep dat heel goed, maar meende toch het Australi-
•sche voorbeeld vooralsnog niet te mogen volgen.
Wanneer ik er b.v op vees, dat de Nieuw-Zeelan-
der meer voor zijn thee betaalde dan de Australiër,
die vooi een groot deel zijii thee uit N. 0.-Indi6
betrekt, werd .dat beaamd. Maar meende men uit
Britsch saamhoorigheidsgevoel de bevolking dat of-
fer te moeten laten brengen. Maar in het binnenland
vooral b]eok mij, dat de consumenten wat betreft de
artikelen suiker en bhee die regeeringspolitiek niet
verantwoord achten.
Het zou mij niet verwon-deren, wanneer op den duur
dc regeering het belang der consumenten zal moeten
behartigen en het Australische voorbeeld volgen. En
clan. zal, ook al
zal
ons uitvoerbelang het Nieuw-Zee-
landsche uitvoer-belang overtreffen en er ir waarde
een saldo aan onzen kant zijn, eene geregelde stoom-
vaartverbinding onontbeerlijk zijn. Ik weet, dat de
Nederlandsche scheepvaart het probleem ernstig be-
studeerd heeft en er ‘hare aandacht op -gevestigd houdt
en die rechtstreeksche verbinding ook in Nieuw-Zee-
land zeer •gewenscht wordt. Maar dan zal er belang-
rijke wijziging moeten worden gebracht in de invoer-
rechtenpolitiek. Die barrière •dient te worden opge-
heven wanneer Nieuw-Zeeland ook in N. 0.-Indië een
afzetgebied voor haar producten wl vinden; wellicht
dat een kloek -begin een stuwkracht in de juiste rich-
ting zou beteekenen.
Het totaal aantal inwoners van het land bedraagt
pIm. 1.100.000, maar het biedt ruimte voor meerdere
malen dat getal. Groote uitgestrelcbheden wachten op
menschen voor meer intensief gebruik, en als land van
immigratie biedt het buitengewone voordeelen. Zijn
nabuurschap kan in de toekomst voor den Neder-
lan-dsch-Indisèhen export van zeer groote beteekenis
zijn en op die •beteekenis meende ik goed te doen te
wijzen.
Wat betreft het theegebruik in Nieuw-Zeeland het
volgende. Men krijgt aan het
ontbijt
.thee. Alen gaat
op reis per trein of auto. In heide gevallen zal men
tusschen 10 en 11 uur een station of pleisterplaats
bereiken, waar als ‘t ware automatisch halt gehouden
wordt voor ,,the morning tea”.
Bij
de lunch thee. Men
reist verder en tegen 4 uur afternoontea. Tot slot van
het diner een kop ijhee. Het theeuurtje als bij ons en
om 10 uur nog ees een laatste kopje ,,evening tea”.
En wanneer men zich nu ook nog laat wekken met
een kopje thee, wat lang geen zeldzaamheid is, dan
heeft men 8 maal op éénda-g %ich aan thee verlustigd
en daarmede zelfs -den Australiër nog -overtroffen.
Het is •de moeite waard om van zoo’n bevolking de
theeleverancier te zijn, ook al telt ze maar 1.100.000
zielen.
J.
SIBINGA MULDER.
Bussum.
HET HERLEEFDE ONTWERP NELISSEN
III.
Aandeelen; aandeelhouders; algemeene vergadering.
Wij merkten reeds -op, dat het Ontwerp ernaar
streeft, den in den stortingsplicht gelegen waarborg
te versterken.
Hiertoe strekt het uitdrukkelijk uitgesproken ver-
bod, •den aandeelhouder van zijn obligo te ontslaan
(art. 38a); h-et voorschrift vermeldt alleen -de uitzon-
dering van ‘den omittent, wien een disagio wordt toe-
gestaan,
wiji
meenden een tweede uitzondering te
vinden in het geval van art. 41b.
Hiertoe strekt ook de uitsluiting van compensatie
tussohen den stortingsplicht en de vordering.van den
aandeel-houder (art. 38a
2
), in overeenstemming met
wat
Suyling
verdedigt voor ‘het geldende recht, maar
in afwijking van wat tot -dusver iii -de rechtspraak
werd aan genomen.
D-oor rjwillige ‘toiting wordt -het ebligo gekwe-
ten, maar
vrijwillige
storting, waarovei: een vaste
rehte ig bedongen (,,bij de akte” zegt art.
412;
deze
woor-dën zouden gemist kunnen worden), geldt als
leening. Vooral in verband met de uitsluiting van
compensatie is dit v-oorschrift van belang. –
Ontslag van obligo-
-bij’
overdracht van -het niet vol-
gestorte aan-deel, dat natuurlijk steeds op naam moet
staan (art. 38c), wordt nog verder bemoeilijkt. Met
de bepaling, -dat alleen uitdrukkelijk ontslag van den
oorspron’keljkèn aandeelhouder ‘het obligo opheft,
ook in geval van overgang op erfgenamen en derge-
lijke omstandigheden (artt. 39b, 39c) geeft het Ont-
werp alleen wat ook thans reeds als recht geldt.
Nieuw is -het voorschrift, dat -ook de ontslagen aan-
deelhouder nog kan worden aangesproken voor stor-
tingen, welke binnen het jaar na -de overdracht wor-
den opgevorderd (art. 39’b). Dit voorschrift, dat ook
in het 0.0. werd aangetr-off en, heeft nogal bevreem-
ding -gewekt; men meende, dat wie eenmaal zijn aan-
deel ‘had overgedragen en zelfs van -obligo ontslagen
was, niet meer aansprakelijk kon worden gesteld.
Het voorschrift is echter onmisbaar ter voorkoming
van benadeeling van crediteuren -door samenspanning
van aandeelhouders en bestuurder-s. In verschillende
nieuwere wetten vindt men een
–
‘dergeljlce regeling.
Een register, vermeldend de namen van houders
van niet volgestorte aandeelen met het ‘bedrag van
hun obligo moet ten ‘kantore van de vennootschap
voor ieder ter inzage liggen (art. 39). Publiciteit in
dit opzicht was reeds verkregen met -de invoering van
het Handelsregister, waarvan het voorschrift op dit
punt (art. 8) wordt gehandhaafd.
Ten aanrien van de overdracht van alle aandeelen
op naam schrijft het Ontwerp voor, dat -zij- alleen kan
plaats hebben door• -beteekening aan -de Naamlooze
Vennootschap of door erkenning van de zijde van -d-e
vénnootsc-hap in den vorm van een aanteelcenin op
het aan-deel. Voor overdracht van niet volgestorte
aand-eelen eischt het Ontwerp een n-otanieele of on-
-derhand-sche geregistreerde akte (art. 39a).
Aandeelen met preferente rechten worden niet uit-
gesloten (art. 39d) en preferenties ten aanzien van
inkomsten en kapitaal kunnen naar goedvinden wor-
den ingevoerd, daargelaten, -dat alles uit de akte moet
blijken. Preferenties van anderen aard sluit het Ont-
werp geenszins uitdrukkelijk uit, maar zij worden in
hooge mate belemmerd, door-dat verschillen-de belang-
rijke -beslissingen op -dwingende wijze in ‘handen van
cie gewone algemeene vergadering worden gelegd.
Ik vermeld de -keuze van directeuren en behoudens de
uitzondering van art. 50d
2
van commissarissen, •het
ontslag van bestuurder-s, -de vaststelling van winst- en verliesrekening en balans.
• Als regel heeft elk aan-deel éôn stem, maar toeken-
ning van meervoudig stemrecht blijft vrij (art. 44b). I-Iiervan gebruik makend, Iran men dus belangrijke
hestuurspreferenties verleenen. Aan. -het tegeuwoor-
dige -beginsel van art. 54, -dat één aandeelhouder
slechts een beperkt aantal stemmen mag uitbrengen,
maakt het Ontwerp natuurlijk een eind. De ,,stroo-
man n en kwestie” wordt d aarede van minder ‘belang,
al. zal zij wellicht ook niet geheel verdwijnen. Aan-
deelen zonder stemrec’ht zijn uitgesloten.
Wij
–
komen thans tot de algemeene vergadering.
Het Ontwerp kent slechts één soort algemeene ver-
gadering. Bijzondere vergadeningen van bijzondere
groepen van aandeelhouders worden niet uitgesloten,
maar het Ontwerp geeft -daaraan geen aandacht.
]e (gewone) algemeene vergadering blijft het Ont-
werp beschouwen als de ‘hoogste macht in de vennoot-
schap, al wordt dit uitdrukkelijk ook alleen in de
toelichting gezegd. Een regeling, -die het anders zou
willen, wordt door -het Ontwerp practisch uitgeslo-
ten. Het is reeds opgemerkt, dat -op dwingende wijze
in handen van de aigehmene vergadering is- gelegd
de benoeming en het -ontslag van ‘bestuurder-s en de
vaststelling van de winst- en verliesrekening en van
de -balans. Het mag bevreemding wekken, dat het-
t
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
537
11
zelfde niet geldt van de beslissing over het verlee-
nen van décharge. Dat de algemeene vergadering be-
sluiten vermag te nemen omtrent het te voeren be-
leid, wordt niet gezegd, maar volgt uit haar positie.
Deze di ogen behooren – het wordt wel eens vergeten
– te worden onderscheiden. Het kan zijn, dat er geen
grond is een voorgestelde balans te weigeren, terwijl
men toch geen décharge wil noch behoeft te ve.rlee-
rien. Het kan zijn, dat er geen grond is de •décharge
te weigeren, terwijl de algemeene vergadering toch
het gevoerde beleid wil afkeuren. Dat alleen de alge-
meene vergadering den directeur kan déchargeeren,
behoorde te zijn bepaald. Over het beleid behoeft niet
te worden gesproken.
Het dwingende voorschrift (art. 42), .dat de alge-
meene vergadering de winst- en verliesrekening moet
vaststellen, acht ik misplaatst. liet gaat daarbij om
kwesties, ten aanzien waarvan men toch op zijn minst
genomen vrij moet zijn, ze te leggen bij het bestuur.
De positie van de algemeene vergadering is voldoen-
(le gewaarborgd doo:r haar bevoegdheid, de directie ter
verantwoording te roepen en een oordeel uit te spre-ken omtrent het beleid.
in verband met het voorschrift, •dat de vaststelling
van de balans legt ‘bij de algemeene vergadering moet
worden -kennis genomen van deû regel van art. 42d,
bepalend, dat behoudens afwijkende regeling van -de
akte, de winst behoort aan aandeelhouders.
ik had ‘di.t voorschrift liever niet in hot Ontwerp
gezienhet is alsof de wetgever -duidelijk wil zeg-
gen tot de Naamlooze Vennootschap: kapitaalvor-
ming ligt niet
0])
uw weg. Verschillende moeilijkhe-
-den wo:r-den zoo nict geschapen door dit voorschrift dan toch verzwaard veeleer dan opgelost.
Zal nu wanneer een deel van de winst, in naam
voor reserveering, inderdaad voor kapitaalvorming is
gebruikt, de individueele aandeelhouder nietigheid
van het besluit kunnen inroepen, omdat zijn recht op
de winst wordt aangetast? Natuurlijk niet, wanneer
de statuten aan de algemeene vergadering volledige
bevoegdheid geven naar goedvinden over afschrijving
en reservevorming te beslissen. In andere’ -gevallen
kan ‘de vraag met meer klem worden gesteld; er is
in het buitenland nogal over gediscussieer:d. De recht-
spraak levert een enkel voorbeeld, waar de vraag ont-
-kennend werd beantwoord. Niettemin is het jammer,
‘dat in -het G.O. niet is gehandhaafd -de bepaling van
art. 44 f 0.0., volgens welke ‘de algemeene vergade-
ring steeds tot r-eserv-eering bevoegd zou zijn. Vol-
gens de toelichting tot het tegenwoordig ontwerp zou
daartegen weer ander ‘bezwaar zijn, maar -dit ware,
zoo noodig, bp andere wijze te ondervangen, dan door
het voorschrift geheel te ‘doen vervallen.
Het Ontwerp wil met de bin-dende voordracht bre-
ken (art. 48); de algemeene vergadering zal in haar
keuze van -bestuurders vrij moeten zijn. Het zal zeker
niet dan na rijpelijk overleg in het Ontwerp zijn
neergeschreven. De wensch, •de vensters open te hou-
den, heeft -hier ongetwijfeld den -doorslag gegeven.
Ik voor mij zou meenen, dat voor vrije luchttoetre-
ding voldoende is gezorgd, wanneer de algemeene
vergadering de beslissing houdt -over de décharge en
het ontslag van bestuurders en zich in het algemeen
over het beleid kan uitspreken. Het in -het Verslag
(lii. 14) gebezigde argument, dat vrijheid van keuze
het meest is in overeenstemming met het karakter
van de Naamlooze Vennootschap (die men dan als
een soort vereeniging ziet), zou, indien juist, slechts
kunnen ‘dienen tot motiveering van een aanvullende,
niet van een dwingende bepaling. Eigenaardig is, -dat
het doel, waarvoor de oligarchische clausule aanvan-
kelijk moest dienen, ‘de wering van vreemde, vooral
buitenlandsche invloeden uit het bedrijf, nu geheel
onbesproken is gebleven,
liet in het G.O. aanvaarde beginsel wordt ver-
zwakt, doordat de mogelijkheid wordt gelaten van een
voordracht van commissarissen, die wel niet volstrekt
bindend mag zijn, maar waarvan ‘de statuten toch
mogen voorschrijven, dat zij slechts d-oor een meet-
derheid van van het aantal uitgebrachte stemmen
kan worden op zijde gesteld. Bedenkt men, ho& moei-
lijk het is, in een algemeene vergadering een meer-
derheid tegen bestuursvoorstellen te krijgen, dan
blijkt, dat het door een zoodanige regeling practisch
wel uitgesloten zal zijn, -dat ten gevolge van een op-
zet van aandeelhouders een niet gewenschte ‘directeur
wordt gekozen. Door het scheppen van preferente
aandeelen met meervoudig stemrecht kan ook het ge-
vaar, dat van de zijde van vreemde financieele mach-
ten mocht dreigen, tot geringe proporties worden
– teruggebracht.
Een voordracht met meer beteekenis dan van eên advies, van andere zijde dan commissarissen wordt
niet toegelaten, vermoedelijk -op grond van ‘de in het
Verslag opgeworpen niet on’bedenkelijke fic’tie, dat de
commissarissen de positie zouden hebben van ver-
trouwen sman nen van aandeelhouders.
Als -de ‘hoogste macht in de Naamlooze Vennoot-
schap kan de algemeene vergadering naar goedvinden
over alles besluiten tot -waar zij zou overschrijden de grenzen, getrokken door de statuten, de wet, de open-
-bate orde en de goede zeden. De -eerste factor is
slechts- van betrekkelijke waarde, omdat -de statuten,
iii het algemeen gesproken, vatbaar zijn vdor wijzi-
ging. In hoover ook deze môgelijkheid wederom aan
grenzen is gebo-nde:n, zulled wij zdo dadelij’k nader
bezien. –
De nietigheid van het -omvettige besluit kan door eiken aandeelhouder worden ingeroepen (art. 4Ca);
deze mogelijkheid wordt ook thaiis’-d(or. niemand be-
twijfeld. Nieuw lijkt mij het ‘denkbeeld, ook derden
toe te laten tot het inroepen van denietigheid, wan-
nebr zij -daarbij belang hebben(t.z.p.). Is wellicht
bedoeld: als hun – rechten dreigen te wbrden aage-
tast? De categorie van mogelj
–
ke eisc-hers wordt an-
d-er-s wl zeer vergroot!
De fantastische gedachte ‘van het 0.0. (art. 431)),
de minderheid van aandeelhouders toe te laten, in
rechte ook de nietigverklaring van besluiten te vor-
deren wegens ondoelmatigheid, is gelukkig in het
G.O. niet overgenomen.
De normale -taak van de algemeene vergadering be-
paalt zich tot zeer enkele aangelegenheden, onder ge-
wone omstandigheden tot -de jaarlijkselie behandeling
van het verslag en de rekeningen. De yerkiezing van
bestuurders door de algemeene vergadering kwam
reeds ter sprake.
Een functie, welke normalerwijze ook behoort -bij
de algemeene vergadering is het aanbrengen van de
noodigo wijzigingen in -de statuten.. ‘De vraag, of sta-
tuten, weike zelve dienaangaande niets bepalen, do6i’
de algemeene vergadering kunnen worden gewijzigd,
is nu naar geldend recht wel uitgevochten ten gunste
v-an hen, ‘die de bevoegdhei-d van de algemeene ver-
gadering in het algemeen bevestigen.
Het, Ontwerp sluit zich hierbij aan en geeft,- voor
zoover de akte niets anders -bepaal, -de bevoegdheid
zonder .eenige beperking, dus -ook, ten aanzien van
essentieele aangelegenheden, als met name het -doel
der vennootschap (art. 45). –
De wijzigingsbes-luiten vin-den een -grens (evenals
alle andere besluiten) in de wet, de ‘openbare orde en
de goede zeden. Onder de besluiten, strj’dig met -de
wet worden -gerangschikt die, welle verkregen rech-
ten -aantasten. De vraag, wat in dit verband als vei-
kregen recht moet wet-den aangemerkt, is zeer vrucht-
baar gebleken voor discu-ssie. Moet niet ook ingrij-
pen-de wijziging van de oorspronelijke -positie van
d-en aandeelhouder als aantasting ‘an een verkregen
recht worden besakouwd? Deze en ‘dergelijke vragen
geven gelegenheid, den geheelen strijd omtrent de
mogelijkheid de statuten te wijzigen opnieuw op– te
J.
S’
-‘t
538
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Juni 1925:
rakelen. De B.’ooe Raad vond onlangs
V0OL
de kwes-
tie een ‘oplossing door uit te maken, op grond van
de toepasselijkhei’d van art. 1374 B.W., dat een be-
sluit, waardoor. cle oorspronkelijke positie ‘van ‘dan
aandeelhouder wordt gewijzigd, onder omstandighe-
den nietig ‘kan zijn wegens strijd met ‘cle goede trouw
(het arrest betrof eigenlijk de positie van het lid
eener coöperatieve vereeniging).
Het Ontwerp betreedt het gebied der verkregen
rechten met art. 45a, ‘twelk bepaalt, ‘dat wijiiging
van ‘de statuten (hetzelfde geldt weer van alle beslui-
ten van ‘de algemeene ergadering) aan veikregen
rechten van anderen ‘dan aandeelhouders ‘geen afbreuk
kan doen. Maar hoe dan met de verkregen rechten
van aandeelhouders? Kunnen preferen ties naar goed-
vinden worden vernietigd? Daarvoor verwijst de toer
lichting naar het hiervoren bedoelde arrest van ‘den
11:oogên Raad.
Wat nu eigenlijk het nut is van art. 45a? Het be-
paalt tiiets, ‘dat niet voor iedereen vast staat. Het kan
aanleiding geven tot een gevaarlijke redeneering a
oontrario ten aanzien van verkregen rechten van aan-
deelhouders. Het ware ‘beter hèt artikel maar te doen
vervallen. Wanneer de bescherming van ‘hot verkre-
gen recht van den aandeelhouder wordt overgelaten
miii algemeene rechtsheginseleu, kan hetzelfde zonder
bezwaar ook gedaan worden niet de verkregen rechten
van anderen. Het vraagstuk van ‘de ‘verkregen rechten
wordt door het voorschrift geen stap nader tot dc
oplossing gebracht.
Ter loops zij even aangestipt, dat het in het stelsel
vnu het Ontwerp •taak van de administratie is, te
beoordéelen, of, door een statute n wijzigin g verkregen
rechten worden aangetat.
Het Ontwerp geeft verschillende regels omtrent het
beleggen van de algemeene vergadering, mededeeling
an stukken v66r ‘de vergadering, en.z., waarbij wij
niet nader zullen stil staan. Het zal zker algemeen
worden gebillijkt, ‘dat ook aan aandeelhouders de ge-
legenheid wordt gegeven in geval van noodzaak eeii
algemeene vergadering uit te lokken (artt. 43e v]’g.).
De aandeelhouder is vanzelfsprekend ‘bevoegd aan
de algemeene vergadering deel te nemen. Hij heeft
ook het recht dit te doen ‘door een gemachtigde. Dit
kan bij do akte niet anders worden geregeld (art. 44a);
do toelichting meent; .dat een statutaire regeling, di.e
den aaiideelhouder in zijn keuze va’ti vertegenwoordi-
ger zou beperken, evenzeer nietig zou zijn.
Aandeelhouders, die ‘het ‘beleid van het bestuur
wantrouwén, hebben theoretisch rechten, maar staan
praktisch niet sterk. Zon erg, ‘dat het bestuur in ‘de
alemeene vergadering geen meerderheid meer kan
krjge, wordt het niet lic’ht.
Hierin’wil het Ontwerp ‘voorzien door toekenning
van het enqueterecht van artt. 53 vig. Een minderheid
zal cunnen vorderen – en haar wil desnoods in rech-
te kunnen doorzetten – dat door deskundigen een
onderzoek naar het beleid en den gang van zaken in
cle,. vennootschap wordt ingesteld. Als dwingend recht
is dit voorstel niet aannemelijk. Het ‘beteekent, .dat
nien in N’eder.hn’d geen Naamlooze Vennootschap zal
kunnen oprichten
;
waarin niet een minderheid de
‘dôdr de wet gewaarborgde gelegenheid zal hebben de
zaken in het honderd te sturen.
Een troost is, dat ‘de regeling verschillende waar-
borgen inhoudt, die wel zullen meebrengen, dat van
‘het middel weinig of geen gebruik zal worden ge-
maakt. Van de b]ijkbaar tot voorbeeld gediend heb-
bende regeling van sect. 109 der Engelsche Compa-‘nies (Consol.) Act van 1908 zegt
Palmer,
dat zij
has
been
ve?:y
rare?y ued.
Maar niettemin zouden wij de
wet zeer ongaarne met ‘dit middel zien ingevoerd.
(Wordt vervolgd).
DRUcKER.
-‘
, – DE RIJESMIDDELEN.
In dit nuffinier. t-reft men aan ‘het gebruikelijke
overzicht van de opbrengst der Rijhsmiddelen over
ie maand Mei 1925, vergeleken met de overcenkon
stige cijfers van Me,i 1924.
Degeone middelen brachten in de afgeloopen
maand
f
43.642.100 op tegen
f
39.995.300 in Mei
1.924 cu vertoon.en mitsdien een vooruitgang van
f
3.646.800. Van laatstgenoemd bedrag komt echter
f
422.100 op rekening van de nijwielbelasting, die in
Mei 1924 nog geen ‘hate voor de ‘hatkist opleverde,
De totale opbrengst in de afgeloopen maand overtrof
cle raming met een ‘bedrag van
f
8.813.600.
De. opbrengst over de eerste vijf maanden dozes
jaars bedroeg
f
15.112.800 meer dan de opbrengst in
de overeenkomstige maanden van 1924, terwijl de
i’aming met
f
15.454.900 werd overschreden. Laat
men echter ook hierbij de rijwielbelasting, die in dat
tijdvak in totaal
f
6.03.200 opbracht, buiten beschou-
wing, dan blijkt, dat de ‘opbrengst in het vorige
jaar en ‘de raming slechts met onderscheidenlijk
f
9.139.600 en
f
11.505.000 werden ‘overtroffen.
Di vergelijking met ‘de overeenlcomstige maand van
het vorig jaar vertoonden de grondbelasting, cle in-
komsten belasting, de dividend- en tantièmebelasting,
de vermogenisbelasting, de suiker-, de bier-, de ge
slacht- en do taba’ksaccijn’s, de zegelrechten, de regi-
stratierec’hten, ‘de successierechten, de domeinen, cle
loodsgelden en de belasting op ‘gouden en zilveren
werken een hooger ophrengstcijfer. Daarentegen
brachten minder op de personeele belasting, de wijn-,
de gedistilleerd- en ‘de zoutaccijns, de invoerrechten,
cle statistiekrechten, ‘het mijnrecht en de belasting
op speelkaarten. Het geheel maakt een vrij bevredi-
gouden indruk.
De op’brengst der grondbelasting bleef zich in stij-
gencie
lijn
bewegen; ‘het surplus bedroeg ditmaal
f
53.000, hetgeen als een normaal accres mag worden
beschouwd. De personeele belasting gaf evenwel
f
67.700 minder te boeken ‘dan in de maand Mei van
het vorige jaar, een geing verschil overigens, dat
zijne verklaring vindt in de hoogere ontvangsten van
vorige maanden. De opbrengst der bei’de hierbedoelde
belastingen in de eerste 5 maanden van dit jaar over-‘
trof die van hetzelfde ‘tijdvak van 1924 niet respec-
t.ievelijk
f
1.224.600 en
f
810.300. Ook de raming
werd, naar de eerste 5 maanden gerekend, bij de
grondbelasting overschreden (met
f
74.500); hij de
personeele belasting werd ‘de raming daarentegen nog
steeds niet bereikt; de opbrengst was nl.
f
4.716.500
lager.
De inkomstenbelasting vertoonde in Mei 1925 eene
hoogere opbrengst ‘dan in de gelijknamige maand van
1.924. Het voordeelige verschil was evenwel zeer ge-
ring
(f
4.500) en een ‘bepaalde reden kan daarvoor niet worden opgegeven. Vergelijkt men de ont
v
a
ng
:
sten uit ‘deze belasting over de ee:rste vijf maanden
van 1924 en 1925, darm blijkt, dat de opbrengsten zich
als volgt over de verschillende dienstjaren splitsen:
Jam,. tim. Mei 1924. Jan. tirn,. Mei 1925.
1020/21. ……
.f
413.900
• –
1.921/22 ……,, 2.310.500
–
1,922/23 ……,, 9.927.400
f
2.077.600
1923f24 ……
,,
85.816.000
‘
6.984.800
1024/25 ……,,
800
,,40.111.900
1925/26
–
1.400
f
48.591.600
f
49.115.700
De snellere invordening en de scherpere contrôle
doen bij ‘dit middel nog steeds hun invloed gevoelen
en met het oog hierop blijft het uiterst moeilijk, uit
de
cijfers
een bepaalde conclusie te trekken. Bedenkt
men evenwel, dat de raming in de eerste vijf maan-
den dezes jaars met
f
13.159.000 en de opbrengst van
liet vorig jaar met
f
578.1,00 werd overschreden, dan
mag de opbrengst over de eerste maanden van ‘dit
jaar niet onbevredigend worden genoemd.’
De dividend- en tantièmebelasting ‘bracht ditmaal
f
1.242.400 op tegen
f
826.500 in Mei 1924 en steeg
mitsdien met
f
416.000. Deze vooruitgafig.’is wellicht
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATIS’TISCHE BERICHTEN
539
te verklaren uit de verbetering (Ier bedrijfsresultaten
van vele Naamlooze Vennootschappen in 1924. lotus..
schen dient nog even afgewacht, of het aceres ook in
de volgende maanden zal aanhouden. Voor het rui-
mer vloeien aer verrnogensbelastiiig (met
f
90.900)
is geen bepaalde oorzaak aanwijsbaar. Vergelijking
van de opbrengsten der beide laatstgenoemde belas-
tingen over de eerste vijf maanden van 1924 en 1925
doet zien, dat de opbrengst in het vorig jaar met
respectievelijk
f
485.500 en
f
1,41.800 werd overschre-
den; bij ‘de vermogensbelasting werd ook de raming
door de opbrengst overtroffen (met
f
1.033.500), in
tegenstelling met ‘de dividend- en tantièmebelasti.ng,
waarbij de opbrengst bij de raming een ‘bedrag van
f
1.133.500 ‘ton achter bleef.
De suikeraccijns klom van f2.296.100 tot! 3.534.800
en leverde ‘dus een meerdere inkomst voor de schat-
kist van
f
1.238.100. In dit gunstige cijfer weerspie-
gelt zich de terugkeer van normaler toestanden in
den. groothandel, waardoor meer suiker in het vrije
verkeer komt. De opbrengst in cle eerste vijf maan-
‘den van 1924 en de raming werden in het tijdvak van
Januari
tlm.
Mei 1925 met ondersehei’denlijk
f
2.899.900 en
f
1.292.600 overtroffen. De wijnaccijiis
daalde met
.f
14.300; de oorrzaak van ‘dozen teruggang
is echter niet bekend. Ook de gedistilleerdaccijus gaf
een mindere opbrengst te zien (van
f
524.500). Be-
denkt men evenwel, dat Mei 1925 een verschijodag
van den credietterrnij’n minder bevatte clan Mei 1924,
dan valt ‘de opbrengst van clezen accijns per slot van
rekening ditmaal niet tegen. Toch schijnt het gedis-
tilleerd-verbruik, ten gevolge van den hoogen accijns,
op den ‘duur af te nemen; ‘de opbrengst in de eerste
5 maanden van het loopende jaar bleef f 1.034.500 hij die in hetzelfde tijdvak van 1924 ten achter. De
zoutaccijns liep met
f
2.100 terug, een vrij onbeteeke-
nen’d bedrag. De ‘hieraccijns ‘daarentegen accresseerde
met
f
669.400 als gevolg van de op 12 Mei 1924 in
werking getreden sterke accijnsverhooging, clie in de
maand Mei van het vorige jaar ‘hare werking nog niet
(leed gevoelen, door de groote hoeveelheden, die in
Januari en Februari 1924 waren ingeslagen, vertoon-
den de maanden Maart tlm. Mei. van dat jaar inte-gendeel een ahnormaa] laag opbrengstcijfer. In dit
verband mag nog worden opgemerkt, dat de verhoo-
ging van den bieraccijns een welkome versterking der
schatkist blijft vormen; van een toeneming van clan-
destien verbruik blijkt geen sprake te zijn. Voor de
geringe
stijging
van den’geslachtaccijns (met f
5.100)
kan geen reden worden opgegeven; wellicht doen (le
hooge veeprjzen zich daarin gevoelen. In het accres,
dat de taba’ksaccijns vertoonde
(f
174.900), komt de
zoo juist tot stan’d gekomen. accijnsverhooging tot
uiting, die echter nog niet geheel tot haar recht komt.
Zooal’s reeds werd opgemerkt, bracht de rijwielbe-
lasting nog f 422.700 op, hetgeen erop wijst, ‘dat in
Januari van ‘dit jaar nog lang niet alle fietsen in
gebruik waren genomen. In totaal heeft, deze bolas-
ting reeds f 6.033.200 opgebracht, waardoor de na-
ming voor 1925 reeds met f 1.033.200 werd overschre-
den; het aantal rijwielen is derhalve belangrijk on-
dersc’hat.
Van de middelen, die meer in direct verband staan
met het zakenleven, brachten de zegelrechten f 538.800
meer op,. waarvan f 194.100 komt
01)
rekening van ‘de
heurs’helasting. Nog tei]c’ens worden nieuwe leeningen
uitgegeven voor conversie van oude leeningen met
een hooger rentetype; bovendien valt in den effec-
tenhandel eenige meerdere bedrijvigheid te couista-
teeren. De registratierechten stegeu met
f
325.500,
wat ongetwijfeld in verband staat met meerdere over-
drachten van vast goed. De invoerrechten liepen terug
met
f
62.600 en de statistiekrechten met f 5.500.
Daarentegen kwamen de loodsgel’den weer met
f
30.800 vooruit; vooral in dit laatste middel, zoo-
mede in de zegel- en registratierec’hten, manifestee-
ren zich de opleving in dan handel en de terugkeer
tot betere economische verhoudingen.
Ten slotte moge nog )vorden gewezen, op de suc-
cessierec]itcu, vaaro> nimer een peil te trekken valt
en die ditmaal met f 389.800 vooruitgingen; op de
(lomelnen, die met f 101.400 opliepen; op de belas-
ting op gouden en zilveren werken, ‘die f 5.800 meer
ophracht., en op het recht op de mijnen, dat van
f
147.900 plotseling op f 1.200 daalde ten ‘gevolge
van de afschaffing van dat recht met ingauig van
1. Mei ji.
1)e inkomsten van het ,,Leeningfon,.ds 1914″ bedroe-
gen in de afgeloopen maand .f 10.449.300 (raming
1011(1
f
7.783.000); in de afgeloopen vijf maanden
f
43.221.900 (vorig jaar f43.533.300).
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
BEGROOTJNG EN BESCHERMING.
N. T. E. Gregory te LoIndlen schrijft ons:
‘[‘rots de poging ‘der Regeering om h’et belang der
beschermende maatregelen, ‘die zij in de begröoti’ng
belichaamd heeft, ‘voor te stellen’ als uiterst gering,
lijdt het geen twijfel of een ‘hoogst ernstige crisis
is ontstaan over gansc’h ‘dc strijd.’raag. In dit opziôht
zijn niet zoozeer de McKenna-rechten en ‘het nieuwe
“e(ht op zijde belangrijk als wel in. dc eerste plaats
)wt nieuwe recht op kant (bezien in ‘het licht van ‘cle
beloften ‘der Regeering hij de laatste algemeene ver-
kiezing) en. voorts ‘de kloof, ‘die
hij
het ‘debat ji. Vrij-
dag aanwezig bleek in de Lahour-Party. En a,hter
deze strij’clvragen komt een nieuwe op, ‘die nog em-
st.igor is: ‘die aangaande de mogelijkheid van een
recht op staal- en ijzerproducten.
Over ‘de McKen’na-rechten valt zeer weinig te zeg-
gen; heel ‘deze kwestie is zon vaak bediscussieerd, dat
van geen van heide kanten nieuwe argumenten meer
kunnen worden aangevoerd.. De heer Churchill heeft
getracht, ‘het ‘herstel van deze rechten te behandelen
als een ruiver fiscale aangelegenheid, hoewel
‘hij
niet
ontkent, ‘dat ‘de rechten steun zouden verleenen aan
de hier te lande erbij betrokken nijverheid.
Over ‘het zijde-recht daarentegen is heftig govoch
len en wat dit ‘betreft is de Regeenirig nog in ‘geenen
dooie uit ‘de moeilijkheid. Blijkbaar ‘had de heer
Churchill, toen hij oorspronkelijk ‘dit recht voorstel-
de, zich er ‘geen rekenschap van gegeven, ‘dat hij niet
alleen de fabrikanten van kunst-zijde en de’erbij be-trokken import-belangen, maar practisc’h gansch rio
katoen-nijverheid van Lancashire iniagorde tegen-
over zich zou vinden. Van het s’tdpunt van Lan-
‘-ashire zijn thans de garens vanjkunstzijde van zeer
groote ‘beteekenis geworden eaangezien de textiel-
nijverheid in het aigemeen6en tij’d van sieepende
depressie ‘heeft ‘doogemaaikt’ is men daar noodzake-
lijk zeer bezorgd oer de wecing van prijsverhooging
op het verbruik van kunstzijde-voortbrengselen. Do
Regeering oiitlefit natuurlijk, dat haar herziene rech-
ten-schaal (die èn aanzienlijke vei-minderin’g?van in-
komsten èn e’enige meerdere bescherming ‘voor de
nationale bedrijven heteekent) veel zal beduiden voor_
het verbruik. De fabrikanten spreken ‘dit natuurlijk
tegen en het kan zijn, dat .de mate, waarin de prijzen
inderdaad zullen stijgen, overdrevefi
is.
In elk geval
is de koers der aandeeien-Courtaul’d (de voornaamste:
Engelsc’he fabriek van kuinstzijde, die . in deze ‘gan
sche beweging voorop heeft gestaan) in de,. laatste
paar ‘(lagen ter beurze opmerkelijk omhoog gegaan.
Er is iets gedaan om Lancashire te verzoene, zoo
niet met het beginsel van het invoer,iecht ‘dan toch
met zijn wijze van heffing, t.w. ‘door de aankondiging,
dat het Customs Department voornemens is in Man-
chester een commissie-van-advies in te stellen, be-
staande uit kooplieden en douane-aut6riteiten, die de
moeilijkheden, verbonden aan de heffing: van rechten
op zijde en kunstzijde, ter behandeling zal knijgen.
540
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Juni 1925
In zooverre heeft de Regeering een zeer belangrijk
deel harer tegenstanders weten te verzoenen, maar
liet blijft niettemin van bijzondere betcekenis, dat in
de tussc’bentijdsche verkiezing in Oldhaxn, ‘belangrijk
eentrum immers van ‘katoen-nijverheid, geen con ser-
vati.ef candidaat .meevecht.
Gelijk reeds werd opgemerkt, stelt het nieuwe recht
op kant onmiddellijk fundamenteelere strijdvragen
aan de brde. Om een recht op kant was reeds gevraagd
in 1923; toen is het niet ingevoerd. De commissie,
die in Maart 1925 was benoemd onder het nieuwe
stQlSei van Safeguarcling of Industries, kwam thans
tot de slotsom, dat een recht op kant zou moeten wor-den ingesteld, hoewel de betrokken tak van nijverheid
niet ten volle beantwoondde aan de eischen, waaraan
industrieën hebben te voldoen om bescherming te ver-
krijgen. De commissie drukt een tabel af ten bewijze,
dat, wat katoenen kant betreft, deze in het Vereenigd
Koninkrijk niet in abnormale hoeveelheden voor ver-
bruik ligt opgeslagen, hoewel verder wordt opgemerkt,
dat ‘de opgeslagen voorraden van zijden en gemengde
kantsoorten grooter zijn dan zij v66r den oorlog wa-
ren. Zelfs ‘hier echter is de toeneming niet heel groot.
Tusschen 1910 en 1913 bedroeg het jaarlijksch ge
middelde voor opgeslagen importen van zijden en ge-
mengde kanten f182.000; van 1921 tot 1924 klom dit
gemiddelde slechts tot £ 281.000. Wat de katoenen
kanten enz. betreft, is dit gemiddelde van opgeslagen
importen van pl.m. £ 1/2 millioen tot beneden £
millioen gevallen. Duidelijk blijkt uit het rapport
der commissie, dat het hier in hoofdzaak een vraag-
is van veranderingen in de mode en van achteruit-•
gang op de vreemde markten, waar Bnitsche fabrikan-
ten mededongen met fabrikanten van het vasteland, en in het rapport wordt toegegeven, dat de Britsche
:Esbnikan’ten met de immer wisselende mode niet ge-
lijken tred hebben gehouden, hoewel ‘de commissie
gelooft, dat bescherming op de buitenlandsche markt,
van Bnitsche firma’s grootere bestaanszekerheid
zou geven en deze hierdoor in staat zouden wor-
den gesteld om grootere risico’s te dragen; een deel
van •de ingeboete welvaart zouden zij aldus kunnen
herw’inneu. In elk ‘geval kwam het der commissie
voor, dat de buitenlandsehe belastingen en bonen
dermate afweken van de Bnitsche, dat eenige ‘bescher-
ming haar gerechtvaardigd voorkomt. Er is wel nie-
mand, die wezenlijk en ernstig geloof hecht in •de
wrkdadigheid van het nieuwe iuvoerrec’ht en het be-
lang van het geval is dan ook eerder in zijn verhou-
ding tot de regeeningspoiltiek ten opzichte der ,,safe-
guarding” in het algemeen te
zoeken.
De heer Bald-
win werd gister in het Lagerhuis aan een kruisver-
hoor onderworpen over de vraag ‘of bedrijven, die niet
aan de bekende eschen van het White Paper voldoen,
toch voor protectie in aanmerking kunnen komen.
Maar hij liet zich niet uithooren en bepaalde nich
tot de kennelijk jüiste doch even kennelijk niet ter
zake dienende opmerking, ‘dat ‘de beslissing of, al .dan
niet aan’beyelingen der commissie kracht – van wet
zullen erlangen in laatsten aanleg ligt b,jj- het Kabi-
net. Toen vrog men hem .of, indien ide commissie
j;a,pporteert dat aan de eisc’hen van he’t W’hite Paper
niet is voldaan, de Regeering h.et
bedrijf
zou ‘beschou-
ven als voor bescherming niet in aanmerking komend,
doch de heer Baldwin antwoordde enkel, dat hij er
de voorkeur aan gaf, ,te wachten tot dit geval zich
zou voordoe.
Di-t alles staat in eenig verband met ‘de veel
be-
langrijker ‘toepassing’ van protectie, ‘die, naar ver-
luidt, bepaalde takken an het ijzer- en staalbedrijf
voor zich bégeeren van ‘den Board ‘of Trade. Het
blijkt nagenoeg onmogelijk aan dit bedrijf bescher-ming ‘te verleenen (ongeacht of aan de eischen van
het White l’aper is voldaan) zonder dat ‘de vraag van
bescherming in het algeniemi aan de orde wordt ge-
steld’. Want het is wel zeer iduidelbk, ‘dat indien de
voornaamste industrie ds ‘lands ‘op ‘deze wijze be-
scherming enlangt, er in hetVereenigde Koninkrijk
nauwelijks een enkele industrie zal zijn, die hiervan
niet den invloed ondergaat. Dit inaakt wensche’lijk,
na te gaan, hoe cle positie der ijze.rr en staal-nijver-
hei-cl is. Fieunig is. zij zeker inderdaad niet. De uit-
voeren vai’i ‘de eerste vijf maanden der ‘jaren 1923-
em. 1925 bedroegen resp. £ 30, £ 33 en £ 29 millioen.
Daartegenover stegen de imp’orten in hetzelfde tijds-
besteld van £ 5Y2 tot £ 103′ millioen. Evenel schijnt
cte recente
stijging
der importen van ijzer- en
sthaiwaren haar einde te naderen. De opgeslagen im-
Potten van ruw ijmr en staal zijn van April op Mei
gevallen van 164.000 op 11.3.000 ton en ‘die van ander
ijzer en staal van 11,0.000 op 83.000 -ton. Dus blijkt
de mededinging van Frankrijk en België in ‘de laat-
ste paar weken minder scherp te ‘zijn geworden, ter-
wijl nu op ‘hetzelfde oogenhlik ‘dle ijzer- en staal,-
industrie officieele bescherming aanvraagt.
De sfeer, waarbinnen ‘de gansche strijd wordt uit-
gevochten, wordt gekleurd door de scherpe ‘toeneming
der werkloosheid, -clie sinds het begin ‘van Mei heeft
plaats gegrepen; 4 Mei was het werkl’oosheids-cijfer
1.180.000, 8 Juni was het geklommen tot 1.291.000.
(1 Red. E.S.B.). Het is wellicht niet, me gemakkelijk
als het schijnt op het eerste gezicht -om verband te
leggen tussc’hen deze cijfers en den terugkeer tot den
gouden standaard, went alle uitvoeren samen over de
eerste vijf maanden van het jaar ‘overtreffen die van
1923 en 1924 ‘beide en Mei is hooger dan April. Feite-
–
lijk eischen ‘clè ontwr;ichting’v-an dan kolenhandel, de
-depressie in den scheepsbouw cum het ijzer- en staal-
bedrijf eik een eigen verklaring, waarmee ‘het alge- –
moene
prijsniveau
zeer weinig te maken heeft.
Het zou veel gemakkelijker zijn, den komenden strijd om prot,ectie voor ijzer ei staal in het gelaat
te zien, zoo men er zeker van kon zijn, dat de offi-
cieele ‘oppositie in deze één was. Ongelukkigljk kan
men ‘dit niet. Op het protectievraagstu’k is, de Labour
Party thans in tweeën gespleten. In het ‘debat over
Imperial Preference hebben een twintig leden der
Labour Party samen met de Regeering voor uitbrei-
ding der preferen-tieele rechten tot de Dominions ge-
stemd. Weliswaar is het mogelijk speciale redenen
te bedenken ter rechtvaardiging van ‘de stem van
sommige leden; niettemin wijst ‘deze stemming uit, dat inzake belastingen niet langer kan worden gere-
kend
‘OP
een volkomen eenstemmige, streng gedisci-
plineerde oppositie. En in elk geval is ‘de werkloos-
heid z66 erg en ‘de noodzaak om hiertegen iets te doen
z66 dringend, dat, zoo de Regering kwam met een uitgewerkt plan de campagne – zelfs met een plan,
opgetrokken op dn grondslag van het denkbeld om
vreemde mededin ging buiten te sluiten .- men zich
onmogelijk kan voorstellen, dat de Labour Party als
één man zich hiertegen zou koeten. Aan den anderen
kant moet men aan ‘de stemming in -het Lagen-huis
over de preferentieele rechten als symptoom van de
houding der Labour-Party jegeiEis protectie in het
algemeen niet een overdreven beteekenis hechten. De
coöpera’tie-vleugel der arbeiders-beweging ,staat ‘bitter
vijan-di’g tegenover het gansche ‘denkbeeld en indien
het land besprongen werd met een algemeen protec-
ti’onistisch tarief-plan -kan men toch niet voorstellen,
dat h’et steun zou vinden bij -de Labour Party, tenzij deze zich zelve politiek om hals zou willen brengen.
Hoe dit zij’, de verwachtingen van al degenen, die
in den heer Churchill een stut tegen reactie zagen,
zijn ‘deerlijk teleurgesteld. Die voorstanders van den
gouden standaard, welke hoopten, dat waardevastheid van ‘het geld jegens vreem’de munt blijvende verbete-
ring in de bedrijfswereld des lands zou aanbrengen,
zijn evenzeer teleurgesteld. De Regeering heeft in
de uftiegging harer verkiezingsbeloften zich’ geheel
onverwachte vrijheden veroorloofd. Onder deze om-
standigheden ‘zou h’et niet verrassend zijn, een her-
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
541
haling van de plotselinge algemeene verkiezing van
1923 te beleven, en ditmaal kon dan de uitslag wel
eens garisch anders zijn. T. E.
GRECORY.
Aanhang s ei.
[landel met het buitenland in de eerste vijf maanden.
(In millioenen £).
Invoeren
1923
1924
1925
Voedsel
211
223
234
Grondstoffen .
131
166
191
Fabrikaten
105
118
138
Samen
449.5 509.8
566.6
Uitvoeren. Voedsel
16
21
22
Grondstoffeii
56 48 39
Fabrikaten
.
243 252
265
Samen
319.8
326.4
333.8
OVERZICHT VAN TIJDSCHRIFTEN.
De Naamlooze Vennootschap. – Roer-
mond, 15 April 1925.
Prof. J. G. Ch. Volmer,
Belastingplichtigheid bij
inkoop van oprichtersbewijzen;
Mr. J. M. J. A.
,S’inons,
De ontslagen directeur;
A. B. A. van Ketel,
Gehei me reserves;
Mr. G. Russel,
De ,,richtige hef-
firig” der directe belastingen;
D. Veenenbos,
De ge-
liquideerde N.V. met Sén aandeelhouder en de wet
op den handelsnaam;
Dr. M. van Haaften,
Inkom-
stenibelasting en lcvensveraekerhig met voorschot.
id cm. – Roermond, 15 Mei 1925.
Prof. Mr. E. J. J. v. d. Heyden,
[let vetsontnerp
Nelissen-Heemske.rk, T;
Prof. J. G. Ch,. Volmer,
Openbaarheid en financicele aan sprakeiijk’heid;
1[fr.
J. M. J. A. ,S’i?n one,
Koninklijke bewilliging.
Sociale Voorzorg. – ‘s-Gravenhage, De-
cember 1924.
A. J. A. Rikicert,
voiingheuien en woningstatis-
tiek in Nederland;
Mr. A. N. Molenaar,
Een merk-
waardlg :[nstituut;
Meyer de Vries,
Een en ander
over arbeidsbemidclehng.
Do Socialistische Gids. – Amsterdam,
.Turm.i 1925,
bevat o.a.:
Mr. M. J. A. Moitzer,
1-let wetsontwerp inzake de
ziekte- en ongevallenverzekering, II (slot) ;
A. W.
Michels,
Gewestelijke uitbreidingsplannen; S.
do
Wolf,
f,
Beschouwingen over de waardeleer, III.
Journal de la Société de Statistique
cl e P a r i s. – Parijs, Mei 1925.
Razous,
Sur quelques moyens permettant d’atfé-
nuer ie nombre et la gravitS des accidents dans les
exploitations agricoles, viticoles et forestières;
H.
Bunle, Ohro.nique cle d(mographi.e.
The Geographical Journal. – Londen,
Mei 1925.
A. Stem,
Innermost Asia: its geography as a factor
in history;
R. D. Oldham,
The Portolan maps of the
ihone delta; Lord Curzon of Kedleston;
F. R.
Ma.unsell,
The land of Elam.
Id e nl – Londen, Juni 1925.
A. Stem,
Tnne.rmost Asia: its geograyhy as a factor
in history; Dr. A. F. Vening Meinesz, The determi-
nation of gravity at sea in a submarine; E.
0., The
internatiotal geographical congrcss at Cairo;
A.
Holmes,
Radioacti’vity and earth history.
e T n d i s e h e 0 i d s. – Amsterdam, 1 Juni
1925.
H. Ch. G. J. van der Mandere.
De opiumconferen-
ties te Genèye; J.
C. Lanrster,
Kaarteeririgen te re-gistratie van het Jnlandsch grondbezit;
.1. van Boon,
Slotwoord;
M. Nitlel-de Wolf f van Weslerrode,
Kijkjes in het leven onzer .[nlandsche bedienden;
Mr. J. J. van Bolhuis,
Indië en de Ned. Volksverte-
genwoordiging;
L. J. van Dijk,
De zelfbesturende
landschappen in de Residentie Timor en Onderhoo-
ii gh cd en.
MAANDCIJFERS.
OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN.
(In Guldens).
Mei
Sederf
1 Januari
1925
Overeen-
komst ige
periode 1924
Directe belastingen.
2.347.378
8.043.652
6.819.102
Personeele belasting ..
.2.416.774
5.762.702
4.892.401
Inkomstenbelasting ..
12.822.202
49.175.694
48.597.551
belasting ………
1.242.421
3.266.472 2.780.981
Vermogensbelasting …
858.851
5.408.478
5.266.697
Accijnzen.
3.534.820
17.750.950
14.851.017
48.749
719.631
743.442
Grondbelasting ……..
3.906.735
18.665.942
19.700.413
Dividend- en tantième-
139.286
891.188 626.459
1.012.406
4.290.296
1.906.361
758.495 3.834.783
3.800.604
Suiker
…………….
Wijn ………………
1.662.267
6.746.651
6.694.761
Gedistilleerd ………..
Zout ………………
Belast, op speelkaarten 5.844 51.709 53.719
Bier
………………
Geslacht
…………..
422.724 6.033.180
–
Tabak………………
Rijwielbelasting ……….
Indirecte belastingen.
11.921.414
2
9.588.766
3
7.920.165
Registratierechten 2.537.814
9.587.471
10.104.363
Successierechten ……
3.914.181 19.474.482
19.234.504
Invoerrechten
2.887.428
14.850.058
15.301.814
Gouden
en
zilver. werken
80.495
432.942 374.879
Zegeirechten ………..
Belasting …………..
Essaailoon ………..
.61
360
467
3 .32.506
1.694.243
1.724.592
Mijnen
……………..1.233
..
.
198.771
330.469
Domeinen ………….
443.073
1.259.678 1.058.718
St atistiekrecht ………..
236.998
.238.019
Jacht en visscherij
919
.
4.991
2.664 Staatsloterj
………….17.079
Loodsgelden ………..
326.911
..
1.627.268
1.400.384
Totaal-Generaal..
43.642.066
..
189.597.356
174.424.548
1)
Hieronder begrepen
f 421.622
wegens zegelrecht van
nota’s van makelaars en commissionnairs in effecten, enz.
(Beursbelasting).
2)
Idem
[2.130.884
3)
Idem
f 1.619.538.
HEFFINGEN VOOR HET LEENINOFONDS
1914.
Mei
1925
Sedert
Januari
1925
Overeen-
komstige
periode 1924
Verdedigingsbelast. la
256.494
1.621.369 1.546.758 Verdedigingsbelast. Ib 784.253
4.972.464 4.817.875
Verdedigingsbelast.
II
3.212.485
12.390.836
13.368.704
Opcent en:
471.232
1.616.629 1.369.366
Grondbelasting ………
Personeele belasting..
468.587
1.183.879
1.000.025
Inkomstenbelasting ..
3.493.435 13.292.320
13.985.596
Vermogensbelasting ..
214.712
1.352.128
1.292.746
Dividend- en tantième 409.999
1.077.936
917.724
706.964
3550.190
2.970.203
belasting …………
143.926 148.688
Suiker …………….
Gedist.(binn..enbuitl.)
39
.0.673
1.866.594
1.970.041
Wijn
………………9.750
Zegelrechtvanbuitl.eff.
30.684
159.589
145.593
Totaal..,.
10.449.268
.43.227.860
43.533.319
SPLITSING VAN DE OPBRENGST DERGROND-, PERSO-
NEELE-, INKOMSTEN- EN VERMOGENSBELASTING
SEDERT
1
JANUARI
1924.
Dienstjaren
Grond-
belasting
Personeele
belasting Inkomsten-
belasting
1
Vermogens-
belasting
1920121
–
–
–
42
1921/22
–
–
–
1.617
1922123
–
–
2077.588
9.466
1923124
81.752
844.280 6.984.795
38.252
1924/25
3.442.156
2.096.666 40.111.874
5.359.101
1925126
4.519.744 2.821.756
1.437
–
Totalen
.
8.043.652 5.762.702
49.175.694
.5.408.478
542
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Juni 1925
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
S**
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.
N d (Disc. Wissels. 4 15Jian.’25
Zwits. Nat. Bk. 4
16Juli ’23
Bk
el.Binn.Eff. 447.5
Jan.’25
N.Bk.v.Denem. 7
17Jan. ’24
Rrsch.inR.c.
5415 Jan.’25
ZweedscheRbk 54
8 Nov.’23
Javasche Bank…
4490 Oct. ’24
Bank v.Noorw. 7 8
Mei
’25
Bankvan Engeland 5
5Mrt.’25
Bk. v. Tsjecho-
Duitsche Rijksbk. 9
26Feb.’25
slpwakijë. ..
725 1! rt. ’25
Bank v. Frattkrijk 7
11Dec. ’24
I’. Bk. v. O’rijk. 11
25Apr. ’25
Belgische NatBnk. 5422
Jan.’23
N. Bk. v. Hong. 923
Mei
’25
Fed.Res.Bank N.Y.
3JR6
Feb.’251
Bank v. Italië. 7
17Juni’25
Bank van Spanje… 5
23Mrt.’23
Z.-Afr.Res.bnk 54
– –
OPEN MARKT.
1925
1924
1923
11
1914
20 Juni
15-20
8-13
25-30
16-21
18-23
20-24
Juni
Juni
Mei
Juni Juni
Juli
,4mjterdom
Partic. disc.
2
1
16
2
1
181/2
2’18-3
3.1/4
3114-5116
3314
311-I16
Prolong.
21/
4
2)
2.2
1
14
211
4
-3
23/4-3
3
33/4_4114
211014
Londen
Daggeid ..
3311
3-4 3-4
3_41/
I
1
14_
21
12
1-2
3/4-2
Partic. disc.
4
18
–
116
418-116
4
3
18-
7
116
4
18
–
116
3
2
1
116_
3
116
21/4_3/4
RerliJn
Daggeld ..
8-9
1
1
7
1
129
1
12
79
1
12
8-10
– –
—
Partic. disc.
30-55 d…
73/
4
2)
7314
7
3
14-8
8
–
.-
–
56-90 d..
.
7
5
/8
2
)
7118
751_3/
4
731
4
_7/
5
–
–
2
1
18
-1
12
Waren-
wechsel.
–
–
8
3
/4-
7
/8
818
–
–
–
New York’)
Cail money
33/
4
.4
331
4
.4
33/4_4114
3314_4314
2-1/
4
5_31
4
13/
4
2113
Partic. disc.
33/
8
3
3
18
1
3318
1
331
8
1
,
–
–
–
Lat!money-tcoers
v.
iq juni en aaaraan vOoratgaancle weken
tim.
Vrijli.
2) Noteering van 19 Juni.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
D a
0
New
York)
Londen
•)
Berlijn
S)
Parijs
S)
Brussel
t)
Bataeia
1)
16 Juni 1925
2.481s/
16
12.10*
59.23 11.90
11.76
100t/
17
,,
1925
2.4815/
10
12
.
1
3*
59.25
11.90
11.78
100t/
;
18
,,
1925
2.493%
12.11*
59.30
11.75 11.664 1001/
8
19
1925
2.495/
1
2
.11*
59.35
11.79
11.67*
1001,
20
1925
–
–
–
–
–
lOOIj,
22
1925
2.49%
12.114
59.33
11.61
11.524 1001/
8
Laagsted.w.i)
2.482/
12.094
59.21 11.56
11.47
1
100
Hoogste d.w’)
2.49i,
12.124
59:40 11.96
11.78
100%
15 Juni 1925
2.49
12.094 59.25
11.98 11.79
1001/,
8
,,
1925
2.48
7
1
8
12
.09* 59.25
11.98 11.78
1001/,
v1untpariteit
2.48%
12.10
59.26
48.-
48.- 1100
t)
Noteering te Amsterdam.
St)
Noteering te Rotterdam.
1)
Particuliere opgave.
Data
e7.a
‘
r
.d
Weenen
Praag
Boeka-
Milaan Madrid
16 Juni 1925
4835
35.10
7.38
1.16
9.604
36.274
17
1925
48.35
35.07it
7.38
1.16
9.51
36.34.
18
1925
48.4234
35.10 7.38
1.15
9.174
36.321
19
,,
1925
48.42% 35.10 7.39
1.15
9.20
36.34 20
,,
1925
–
–
7.39
1.15
–
–
22
1925
48.45
35.10
7.38
1.14 9.33
36.43
Laagsted.w.l)
48.25
35.-
7.36
1.10
8.85
36.224
Hoogsted.w’)
48.50
35.20
7.42
1.22
9.65 36.45
15 Juni 1925
48.35.
35.071/,
7.37
1.16
9.68 36.30
8
,,
1925
48.26
35.07% 7.38
1.16
9.92
36.274
Muntpariteit
48.- 35.-
50.41
48.- 48.- 48.-
) r’loteering te Amsterdam.
St)
Noteering te Rotterdam
1)
Particuliere opgave.
Data
Sock-
holm*) Kopen-
hagen)
*
S
0
)
Hel-
/f
Buenos-
Aires’)
Mon
treal
1
)
16 Juni 1925
66.65
47.20
42.074
6.27
991/
8
2.48%
17
1925
66.65
47.25 42.05
6.274
100
2.487/,
18
1925
66.70
47.45 42.25
6.30
100%
2.49%
19
1925
66.75 47.70 42.35
6.30
J,001/
8
2.49%
20
1925
–
–
–
6.27
100%
2.49y
4
22
1925
68.724
47 95
42.374
6.28
100%
2.4934
Laagsted.w.’)
68.55 47.05
42.-
6.25
99%
2.48%
Hoogste d.w’)
66.80
48.-
42.45
6.32
101
2.4934
15 Juni 1925
66.65 47.17JI 42.05
6.274
992/
2.483%
8
-,,
1925
66.65
46.80
41.90
6.27
1001/
2.49
Muntpariteit
66.67
66.67
1
66.67
48.-
1
105
2.484
•) ioteering te Amsteraam.
) !Noteering te l
kOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
Data
Londen
($
per
£)
1
Parijs
($ p.lOOfr.)
Berlijn
($p.
100
Mk.)
Amsterdam
($p.
100 gid.)
16 Juni,
1925
4,86i
8
4,76
23,80
40,17
17
1925
4,86 4,76
23,80
40,15
18
1925
4,86
4,73
23,80 40,10
19
1925
4,861f
4,75
23,80 40,12
20
1925
4,86
‘,’,
4,72
23,80
..
40,06 22
1925
4,861/,
4,66
23,80-
40,11
9 Juni
19;51
4,86
4,94
23,80
–
40,18
Muntpariteit
. .
4,8667 19,30
23,81%
401j
5
KOERSEN TE LONDÈN.
–
Plaatsen en
Landen
Noteerings-
I
eenheden
6
Juni
1925
13
Juni
1925
1
15/20
Juni
’25 –
I
Laagste
l
Hoogstel
20
Juni
1925
Alexandrië…
Piast.
p. £
9715/53
97
15
/,
97t,
97e,,
971513
Bangkok
.. .
Sh.
p.
tical
1/101/
8
1/1011,
1/101/
6
1/1011
8
1/101/,
B.
Aires’)
…
d.
p. $
4534
44
7
6
44h1/,
45sf,
/18
Calcutta
Sh.
p.
rup.
161/
1/61/
6
1161/35
1
1
63
/32
1
I
61
10
Constantin.
.
Piast.p.
z
e
900
905
900 925 910
Uongkong
…
Sh.
p. $
2/3
7
/
213
19
/
32
2/3ti,
2/4 2/3
11
/6
Lissabon
1) …
d. per
Mii.
27
/16
27/
t
,
213135
2
‘/16
271
Mexico . …..
d. per
$
26 26
25 27
26
.lontevideo
1)
d. per
$
48
473%
4734
48
Y,
48
Montreal
..
$
per
£
4.854k
4•85H
4.85.
4.86′
485H
R.d.Janeiro
1)
d. per
Mii.
561
513/33 52/8 59/16
515/33
Shanghai ….
Sh.
p.
tael
3117/
16
311+*
3/1%
32
y,
311
5
/8
Singapore…
id.
p. $ 2/4
5
1
32
2/4
2
/ 2/4
1
/8
2/4%
2/41j
16
Valparais0
2
).
peso
p. £
42.40 42.10 42.10 42.40
42.10
Yokohama
..
Sh.
p.
yen
118
9
/
35
1
1181/
18
1,8
0
/
33
1
l/8l/
6
–
oeracn uer vooratgaanue uagen.
0)
1
eiegranscn transtert.
‘) YU og.
ZILVERPRIJS
GOUDPRLJS’)
Londen’)
N.York’)
Londen
15 Juni 1925..
313%
687/,
15 Juni 1925..
84/11%
16
1925..
31
1
2,
691j,
16
1925..
84111%
17
1925..
31′
1
/
6
68%
17
1925..
84111%
18
,,
1925..
311i,,
68%
18
,,
1925..
84/11%
19
,,
1925..
3111,,
68%
19
,,
1925..
84111%
20
,,
1925..
31
12
/16
687/,
20
1925..
–
21 Juni 1924.. 34%
67
20 Juni 1924..
95/0
20Juli
1914..
2411/,
54
1
/8
20Juli
1914..
84/10
1)
in pence
p.
oz.stand.
2)
Foreign silver in 2e.
p. oz.
line.
3)
in sh.
p.oz.fine.
STAND VAN ‘s RIJKS
Voorsch. door de Ned. Bank
f
13.883.447,63
f
9.091.966,70
Sehatkistbilj. in omloop’)
,,134.838.000,- 134.793.000,-
Schatkistprom. in omloop
,,121.060.000,-
,,1
19.060.000,-
Waarv. direct bij Ned. Bk.
5.000.000,-
,,
3.000.000,-
Zilverbons(met inbegripv.
de bedragen bij de betaal.
17.943.448,-
18.136.328,50 Door den Postch.- en Giro-
meesters in kas).. …. ….
dienst in
‘s
Rijks Schat.
kist gestort
…………
,,
39.099.323,62
37.787.907,69
1)
Waarvan
f
37.056.000 verval
en
op of
na
1
April
1927
NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
De Minister van Kolonitn maakt bekend:
1
13Juni 1925
1
20Juni
1925
Voorschot uit
‘s
Rijks
–
kas aan
N.-I. …
j’
971.000,-
f
1.093.000,-
md. Schatk.prom. in omi
89.700.000,-
73.700.000,_
Voorsch. Jav.Bk. aan N.-I.
7.913.000,-
,,
14.699.000,-
Muntbiljetten in omloop
34.327.000,-
34.468.000,-.
Tenvoordeeie v. N.-I. ge-
boekt beieggingsgeld v.
h. N.-I. muntionds
»
5.276.000,-
5.578.000,
Totaal…..
.. ..
f
3
S.l
87
.
00
O,…..
fl29.538.000,_
In ‘s lands kassen
–
1
–
,,
41.237.000……
Saldo bij Nederl. Bank..
f
.
-.
(
–
Saldo bijbetaalmeesters..
,,
5.583.642,20
5.912.122,18
Saldo b.
cl.
Bank
v.
Ned.
Gemeenten
……….
,,
2.615.662,56
,,
2.868.323,11
Voorschotop uit. Mei 1925
aan de gemeenten
op
voor haar door Rijk te
heffen gem. ink.bel. en
opcentenopRijksink.bel.
,,
46.645.525,64
..
,,
46.645.525,64
Voorsch. aan de koloniën
9.414.525,36
7.989.300,46
Voorsch. a. h. buitenland
.211.555.570,83
,,213.949.553,10
Daggeldleeningen
tegen
onderp.
v.
schatk.papier
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
543
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 22 Juni 1925.
Activa.
Binnenl.
Wis-t
Hfdbk.
f
36.147.048,09
sels,Prorn., Bijbuk. ,, 20.158.444,66
enz.In uisc.Jïg.scn.
,,
Öi.z’ssi
ous,Ln
f
87.554.996,9:3
Papiero.h. Buiten!. in disconto
…………
–
Idem eigen portef.
.
f
190.794.610,-
Af :Verkocht maar voor
de bk. nog niet af gel.
,
–
190.794.610,-
Beleeningen
mcl. vrsch.
Bfdbk.
f
69.939.526,71
in rek.-crt.
Bijbnk.
9.013.097,38
op onderp.
.Ag.sch.
70.775.927,60
f
149.728.551,69
Op Effecten.
.. …
f
148.672.901,69
OpGoederenenSpec. ,,
I.055.650,_
149.728.551,09
Voorschotten a. h.
Rijk…..
.. .. ….. …
7.816.639,93
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
56.284.085,-
Muntajat., Goud
…
,,
399.055.621,37
f
455.339.706,37
Munt, Zilver, enz.
–
22.413.596,39
Muntmat., Zilver
Effecten 477.753.302,76
BeleggingRes.fonds.
f
5.653.709,42
id. van it, v. h. kapit.
»
3.952.108,63
9.605.818,05
Gebouwen en Meub. der Bank
.. ,,
5.2 12.500,-
Diverse rekeningen
48.656.223,09
f
977.122.642,45
Passiva.
1apitaal
..
_…….._
…..
.
f
20.000.000,-
Reservefonds
… .. …. ..
…………
5.655.237,53
Bijzondere reserve
._
………….
8.235.000,-
Bankbiljetten in omloop……… ..
…
867.418.495,-
Bankassignatiën in omloop…….- ..
1.503.863,92
Rek.-Cour.
5
Het Rijk
f
–
saldo’s:
Anderen,,
51.366.273,22
51.366.273,22
I)iverse rekeningen .
,,
22.943.772,78
/
977.122.642,45
Beschikbaar metaalsaldo
–
f
293.388.741,35
Op de
ba,8i8
van ‘ metaaidekksng……. ,, 109.331.014,92
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,, 1.466.943.710,-
Voornaamste posten in duizenden guldens.
AndereBeschikb. Dek-
Data
Goud Zilver Circulafie opeischb. Metaal- kings
k
schulden saldo
perc.
22 Juni ’25 455.340 22.414
867.418 52.870 293.389 52 15 ,, ’25 455.336 21.970
880.406 60.212 289.475
51
8
’25 467.396 21.560
887.169 39.436 303.306 53
2
’25 479.459 21.456
899.888 41.648 312.]57 53
25 Mei ’25 479.470 21.423
875.275 45.151 316.455 54
18
,, ’25 479.470 21.209
892.587 31.677 315.475
54
23 Juni ’24 531.511 10.340
946.110 48.326 342.365 55
25 Juli ’14 162.114 8.228
310.437
6.198 43.521
1
) 54
Totaal
Hiervan
–
Papier –
0 t
bedr
Schatkist- Belee-
ophef
reke-
discon’s
ningen
buiten- ningen2)
22 Juni 1925
87.555
3.000 149.799
190.795
48.656
15
1925
91.205
5.000 159.283
187.406
52.819
8
1925
92.902
5.000
157.312
167.007
54.645
2
1925
91.119
2.000 166.020
168.421
41.151
25
1925
88.548
–
160.430
169.092
45.088
18 Mei
1925
89.977
–
159.518
165.310
52.016
23 Juni 1924
137.968
–
142.356 95.079
101.146
25 Juli
19141
67.947
14.300
61.686 20.188
509
1)
Op de basis
van
Bis
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste
posten in
duizenden guldens.
Data Metaal
1’f
Andere
opeischb.
Discont.
Dk
ne
e
n
9 Mei
1925-
1.024
1.536
805
1.030
264
2
,,
1925..
1.038
1.593
784
1.033
278
25 April 1925..
1.040 1.450
959
1.029 278
18
1925..
1.040
1.481
951
1.030
283
11
1925-
1.041
1.556
730
1.028 296
10 Mei
1924..
1.135 1.460
977
1.101
485
5 Juli
1914-
645
1.100 560
735 396
3
onuinpuut Un 4ÇtIV4.
JAVASCHE BANK.
‘ooritaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
Andere
opeischb.
schulden
IBeschikb.
1
metaal-
1
saldo
20Juni1925
1i.500
292.500
48.000
114.400
13
1925
182.500
293.000
45.000
114.900
6
1925
184.500
289.000
47.500
117.200
16 Mei 1925
133.924
49.927
282.783
41.534
119.755
9
1925 133.551
50.042
282.821
42.199
119.435
2
1925
133.534
50.364
279.068
49.801 118.974
25Apr. 1925
133.505
50.567
276.499
49.453 119.714
21Juni1924
140.699
65.129
253.792
65.692
142.662
23Juni1923
156.071
61.372
264.468
80.852
149.009
25 Juli1914
22.057
31.907 110.172 12.634
4.842e
Data
Dis-
Wissels,
buiten
Belee-
1
Diverse
1
reke-
1
Dek-
kings-
conto’s
N.-Ind.
ningen
1
ningen’)
1
percen-
betaalb.
tape
20Juni1925
13
1925
6
1925
16 Mei 1925
•
1800
114.020 116.350
”
.”
61.810
54 54
55
57
20.731
17.372
41.972
9
,,
1925
20.339
17.731
44.394
59.034
56
2
1925
20.672
18.675
42.161
65.237
56
25Apr.1925
20.464
18.152
40.605 63.979
56
21Juni1924
35.533
17.643
58.707
19.058
64
23Juni1923
35.760
28.338
65.795
19.813
63
25 Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228
44
1)
Sluitpost activa.
2)
Basis
‘is
metaaldekking.
BANK VAN ENGELAND.
‘oorri;iamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes, in duizenden panden sterling.
Data
Metaal
.irculath
Currency Notes Bedrag
1
Bankbilj.J Oov. Sec.
17 juni 1925
157.596 145.972
292.250
53.950
243.592
10
1925
157.071
148.026
294.006
53.950
245.313
3
1925
156.473
148.831
295.464
53.950
246.648
27 Mei
1925
156.690
148.183
291.507 53.950
242.583
20
1925
155.908
147.241
291.244
53.950
242.344
13
,,
1925
153.617
147.606
292.639 53.950
243.699
18 Juni 1924
128.235
125.487
291.808
27.000
2
)
247.970
22 Juli
1914
40.164
29.317
–
–
–
Dafa
Oov.
I
Other
Public
Other
Reserve
Dek-
g
Sec. Sec.
Depos.
Depos.
17 Juni’25
38.502 70.950
13.368
109.626
31.374
251/
2
10
’25
39.877
70.501
8.954 112.428
28.795
23%
3
,,
’25
42.997
73.110
11.604
114.110
27.392
21%
27 Mei ’25
37.037
75.042
15.779
106.716
28.258
23
20
’25
3.352
72.027
15.748
102.232
28.417
24
13
’25
33.302 78.332
17.426
102.159
25.761
211/
3
18Juni’24
48.667 71.224 11.329
113.236
22.498
18,06
22 Juli ’14
11.005
33.633
13.735
42.185
29.297
52sj
.,
vcraiuuuirzg
tubbçllcjI flcbcIVc CII LJCpUbIIb.
-, UUuuuCKKIII5.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.
Waarv.
1
Te goed
Buit. gew.I
Schat-
Wis-
Data
Goud
1
in het
Zilverl
In het
voorsch.
1
kist bil-
sels
buit enl.
j
buifenl.
ald. Staatljetten
1)
18Juni’25
5.547
1.864
314
578
25.250
5.048
3.744
11
1
25
5.547
1.864 315
577
25.200
5.041 3.771
4
,,
’25
5.547
1.864 315 577
25.200
5.023 5.177
28 Mei’25
5.547
1.864 314
578
23.850
5.013 4.595
22
,,
’25
5.547
1.864
317
578
24.100
5.010
4.272
19Juni’24
5.543 1.864
300
570
23.000
4.723
3.704
23Juli’14
4.104
–
640
–
–
–
1.541
Waarvan
Uitge-
Belee-
1
Rekg. Courant
Data
op
het
stelde
Wisselsl
ningen
Circulatl e
Parti-
1
Staaf
buiteni.
culierenl
18Juni’25
24
6
3.110
43.054
2.118
21
11
’25
26
6
3.164
43.387
2.025
4 4
’25
23
6
3.045
43.648
2.040
27
28 Mei’25
18
6
2.989
42.703
2.124
52
22
,,
’25
20
6
3.063
42.750
1.923
8
19Juni’24
29
9
2.681
39.743
2.003
18
23 Juli’14
8
–
769
5.912 943
401
1) In disc, genomen wegens voorsch. v. d. Staat a.buitenl. regeeringen.
544
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN – .
n 24 Juni 1925
DUIT SCHE RIJKSBANK.
Voornaamste nosten in millioenen Reichsmark.
Daarvan
Deviezen
Andere
a a
Goud
bij bui-
als goud-
wissels
Belee-
teni. circ.
dekking
en
ningen banken
1)
geldende
cheques
15 Juni 1925
1.040,2
75,7
346,7
1.402,5
8,9
1925
1.015,8 52,2 338,6
1.522,2
4,2
31 Mei
1925
1.015,7 56,5
338,6
1.648,4.
27,9
23
,;
1925
1.015
2
3
65,5
338,4
1.351,3
16,6
15″
1925
1.014,8
86,5
338,3
1.416,9
16,2
7′
,,
1925
1.014,3 117,9 338,1
1.492,3
7,7
23 Juli
1914
1.36,9
– .
–
750,9 50,2
–
Schuld
a
Ii
Effec-
Diverse
Circu-
.Rekg.-
‘Diverse
aan
ten Activa
2
)
latie
Crt.
Passiva
Renten-
bank
15 Juni 1925
201,2
1.078,8
2.362,9
717,3
_______
776,1
5,6
6
,,
1925
201,0
1.090,1
2.488,1
678,5
769,2
9,1
31 Mei
1925
200,6 963,9
2.608,8
581,5
759,3
9,8 23
,
1925
200,4
1.161,0
2.202,8
836,4
821,0
10,5
15
1925
200,3
1.149,0
2.269,5
787,4 845,0
14,0
7
,,
1925
200,3
1.163,1
2.386,5
754,4
825,3
19,3
23 Juli
1914
330,8
200,4
1.890,9
944-
—
40,0
S)
unueiast
‘
W.U. flCIILCIIUOIIKOLIICIIIC
no, u juni, oj,
o,
n,
, J,1cl, •
top.
515,2; 444,5; 313; 538,2; 502; 466,9 miii.
BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.
Voornaamste nosten in millioenen 1 rancs.
0.i
.
Data
o
o
,
18 Juni25
382
85
480 1.210
231
5.200
7.384
234
11
’25
381
85
480 1.239
290
5.200
7.485
219
4
,,
’25
380
85
480 1.127 409
5.200
7.531
134
28 Mei’25
379
85
‘480
1.223
320
5.20
7.489
221
20
,,
’25
378
.85
480 1.231
276
5.200
7.483
190
14
’25
378
85
480
1.280
293 5.200 7.530
213
19 Juni’24
355
85
480 1.331 364
5.250 7.520
230
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS. Voornaamste posten in usillioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
‘Wissels
Data
middel,
Totaal
Dekking
In her-
disc. v. d.
I n d e
open
bedrag
.
.
F R
Notes
Zilver
etc.
member
markt,
banks
gekocht
3Juni’25
2.818,1
1.567,0
139,4 412,3
285,0′
27 Mei ’25
2.838,0
1.583,7 143,8
414,0
278,4,
20
1
25
2.834,6
1.581,9 146,0
338,4
276,0
13
’25
2.853,5
1.629,0
140,7
338,7
283,0
6
,,
’25,
2.845,5
1.613,9
141,7
410,6 278,5
29 Apr.’25
2.851,1
1.598,5
142,0
400
2
0.
266,8
4 Juni’241
3.125,1 2.137
2
6
99,9
401,4
1
55,6
Belegd
Notes
F.R.
Totaal
eP3_
Gestort
Öiïd-
Dek-
Algem.
Dek-
Data
in
u. s.
Gov.Sec.
in circu-
I
Kapitaal
kings-
kings-
latie
–
pere.’)
perc.S)
3Juni’25
354,1
1.674,7 .2.222,1
115,5
72,2
75,9
27Mei ’25
349,2
1.670,6
2.201,9
115,5
73,2 77,0
20
,,
’25
358,4
1.656,5
2.176,4
115,4 73,9 77,8
13
2
25
380,0 1.676,2
2.200,0
115,3
73,6
‘
77,2
6
’25
375,7 1.683,0 2.232
2
3
115,2
72,6
76,3
29 Apr.’25
349,0
1.683,9
2.187,4
115,2
73,6 77,3
‘4 Juni’241
397,9 1.884,0 2.041,1
111,5
79,6
82,2
r
yernouulng sotaien guuuvuurraau
SC5CIIUVCI iopCloi..11ualb
F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding tolalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Aantal
Dis-
conto’s
1
Beleg-
Reserve
bi de
Totaal
Waarvan
Data
banken
en
1
gingen
FR
de-
sito
po
s
time
deposits
beleen.
bcnks
27 Mei ’25
736
13.108 5.485
1.608
17.954
5.169
20
’25
736 13.097
5.486
1.591
–
17.990 5.158
13
’25
736
13.167
5.448
1.616
18.135
5.134
6
,,
’25
736
13.185 5.483
1.646
18.084 5.098
29 Apr.
1
25
736
13.232
5.484
1.608
18.087
5.063
28Mei ’24
749
11.951
4.659
1.447
15.815
4.323
12a,u
nee eiuu vuu ieuer fl.WLLL baas WUSUU CCLI UvCnLax,nt 1
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
BANKSTATEN,
KWARTAALSGEWIJZE OPGENOMEN.
I. FEDERAL RESERVE BANK TE NEW YORK.
(In millioenen dollars).
Data
Goud000rraa.d
belnal-
middel,
i
‘
Vetlig
Wissel,
In herdisc. 5, de open
van k
markt
Totaal
Dekking
bedrag
F.R. Notes
Ziloer
dc.
member
gekocht
bonk,
3 Juni 1925..
934,3 365,3
31,8 104,5
64,5
27 Mei
1925.
.
955,8 366,2
31,6
110,4
66,7
20
1925.
.
931,6
362,7
34,7 59,8
75,1
13
1925..
892,7
364,1
33,7 72,5
89,6
6
1925..
865,3
365,2
34,3
129,8
83,2
29 April1925.
.
954,4 366,4
35,1
87,7 57,6 22
1925.
.
934,9
367,7 34,2
109,3
64,3
15
1925.
.
889,7
344,0
32,7
115,8′
57,5
8
1925.
.
876,9 330,1 31,2
129,0
83,5
1
1925..
910,0 371,2
31,2
99,1
73,2
25 Mrt. 1925..
895,6
372,5
31,8
136,8
62,2
18
,,
1925.
.
872,4
374,0
30,3
103,2 52,6
4 Juni 1924..
982,8
639,1
23,9 38,0
17,0
6 Juni 1923..
1.037,5 644,7
20,1
194,4
74,1
Data
Belegd in
U. S. Goo
Sec.
FR. Notes
,
In
c,rculal,e
Totaal
Deposito’s
Gestort
Kapitaal
Algemeen
Dekkn1gs-
perc.
)
3 Juni 1925..
68,3
,
334,2
857,7
31,6
81,0
27 Mei
1925.
.
61,8 332,0
863,4
31,6
82,6
20,,
1925.
.
80,2 331,5
836,5 31,5 82,7
13
,.
1925.
.
112,4 334,1
856,2
31,5
77,8
6
1925.
.
118,2
338,3 862,5
31,5
74,9
29 Apri11925.
.
93,6 340,3
861,2
31,5
82,4
22
1925.
.
97,7
340,1
873,5
31,3 79,9
15
‘
1925.
.
103,2
342,1
837,0
31,3
78,2
8
1925..
111,5 348,1
853,4
31,3
75,6
1
1925.
.
109,0
357,6 827,2
31,3 79,4
25 Mrt. 1925..
94,3
357,3′
835,8
31,3
77,7
18
,,
1925.
.
169,7
362,6
848,4
31,3 74,5
4 Juni 1924..
95,4 344,3 783,2 30,0 89,3
6 Juni 1923_1
21,1
568,6
735,8
29,2
81,1
1)
Verhouding totalen voorraad muntmateriaal en wettig betaal-
middel tegenover F.R. notes en deposito’s.
II. NATIONALE BANK VAN DENEMARKEN.
(In” millioenen Kronen.)
ata
OU
1
eer
Tegoed
in het
buiten-
land
Dis-
conto’,
en
Beleen.
Circu-
latte
Rek.
Cr1.
–
31 Mei
1925..
209,5
20,5
37,8
405,4
467,3
35,1
30 April1925..
209,5
19,0 38,1
421,1
464,9
29,8
31 Mrt. 1925..
209,5
17,8
34,9
420,4 452,3
45,7
31 Mei
1924..
209,6
16,2
21,7 479,9
481,0
69,3
51 Mei
1923..
228,2
3,5
3,7
374,4
456,3
47,9
30 Juni 1914..
75,6
6,6
1
19,8
95,6
1
159,8
4,8
III. ZWEEDSCHE RIJKSBANK.
(In millioenen Kronen.)
iJata
1.Ol1O
Buiten!.
tegoed
en
wissels
Zweed.
sche en
vreemde
Staatsf.
Dis.
conto’s
en
Beleen.
Circu-
lat ie
Rek.
Cr1
13Juni’25
235,5
92,7
52,8 399,9
473,4
238,8
6
,,
’25 235,7
97,3
53,1
423,6
487,2
243,2
30 Mei ’25
234,4
94,3 53,2
408,1
499,6 242,7
23
’25
232,9 88,2
53,5
396,4
450,8 245,9
16
’25
232,9
‘
85,3
53,5
410,2
463,3 245,8
9
’25
233,3
87,7
54,0 420,9 470,0 249,6
2
’25
233,3
87,1
54,0 448,0 496,8
253,0
25 Apr.’25
233,5
86,3
54,0
410,7 447,3
259,8
18
,,
’25
233,6 85,9 54,0 415,0
459,3
252,9
11
’25
233,6
89,8 54,2
417,0 484,0
246,2
4
,,
’25
233,7 94,0
54,2
437,0 501,6
239,8
28 Mrt.’25
233,7
97,5 54,5 392,7
472,9 229,2
21
,,
’25 233,8
105,2 54,6 392,2 462
1
0
245,8
14 Juni’24
247,4
23,9
57,0
480,8
501,7 244,6
16Juni’23
273,1
36,7
152,8
336,0
527,1
215,8
25Juli
114
105,8 115,6
28,0 92,4
206,2
68,2
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
545
IV.
BANK VAN NOORWEGEN.
(In millioenen Kronen.)
Da(a
Goud
egoed
in het
buiten!.
Effecten
Di3.
contos
B en
deen.
ircu-
latie
L.
15 Juni
1925..
147,2
59,4
9,2
334,6 371,3
107,4
8
,,
1925..
147,2
59,4
9,3
341,8 370,5
116
1
9
30 SIei
1925..
147,2
59,5
9,3
335,7
375,5
106,6
22
1925..
147,2
59,2
9,3
332,7 368,2
109,9
15
1925..
147,2
59,2
9,3
335,0
369,6
110
1
2
7
1925..
147,2
59,2
9,3
337,5
372,4
109
1
0
30 April
1925..
147,2 56,7
9,3
350,5 380,3
110
1
2
22
1925..
147,2 57,3
9,2
340,3 372,9
107
1
4
15
,,
1925..
147,2
56,2
9,3
351,9 381,5
109,6
7
1925..
147,2
54,4
9,2
351,4
388,1
100,5
31 Maart 1925..
147,2
51,4
9,2
355,3 379,5
107,9
23
1925..
147,2
42,9
9,2
354,5 363,2
107,2
16
1925..
147,2
38,9
9,2
360,6 362,2
1083
16 Juni
1924..
147,3
19,2
9,0
441,2
377,0
123,3
15
,,
1923..
147,3
20,9
9,4
487,9 398,4
137,8
22 Juli
1914..
52,4
65,7
8,9
79,3
120,8
10,7
V.
BANK VAN
SPANJE.
(In millioenen
k’eseta’s.)
Staats.
Dis
–
conto
Circu.
Rehg. Cr1.
–
Data
Goud
Zilver
fond.
en
lalle
sen i)
Ede en.
Pa71ic.j
Stoot
13 Juni
’25
2.536
650 590
6.822
4.280 944
620
6
,,
’25
2.536
649
590 2.191
4.332
1.069
639
30 Mei
’25
2.536
652 590
1.977
4.295
1.135
144
23
’25
2.536
648
590
1.991
4.315
1.153
156
16
’25
2.536
645
590
2.003
4.358
1.129
143
9
’25
2.536
645 590
2.022
4.386
1.134
166
1
’25
2.536
649 590
2.056
4.364
1.133
156
25 April ’25
2.536
648 590
2.067 4.364
1.130
194
18
’25
2.536
645 590
2.141 4.401
1.148
196
11
’25
2.536
644 590
2.186 4.420
1.150
213
4
’25
2.536
649 590
2.214
4.431
1.131
247
28 Mrt.
’25 2.536
655
590
2.164
4.397
1.096
245
21
,,
’25
2.536
652 590
2.202
4.441
1.0851
271
14 Juni
’24
2.534
658
592
2.112
4.366
9431
409
16 Juni
’23
2.526
663 593
1.937
4.114
9441
404
24 Juli
’14
543,5 726,8
494,4
783,8
1919,0
497,9
‘)
1
en oeurage van
344
mililoen, pitis voorscnot in ree.-crt.aan ue scnalie.
VI. ZWITSERSCHE NAT. BANK.
(In mili. Francs.)
Data
Goud
Zilver
Tegoed
in hel
bu,ten-
land
Dis.
conto’s
en
Beleen.
Circu-
!atle
Rek.
Cr1.
15
Juni
1925..
482,1 89,7
18,9
299,5
772,0
115,6
6
,,
1925..
482,0 89,3
18,3
298,6 792,6 88,5
30 Mei
1925..
23
1925..
482,0
481,9 89,2
89,6
19,7
18,0
308,8
299,8 822,0
774,8
79,8
105,2
15
1925..
482,0
89,5
19,1
299,1 782,2
108,6
7
,,
1925..
481,8
89,1
17,1
311,0
802,6
86,4
30 April
1925..
480,1
89,5
16,3
312,8
829
1
9
76
1
2
23
,,
1925..
480,8
90,1
15,1
292,7
772,8
99,7
15
1925..
482,5
89,5
20,2 292,1 790,8
89,4
7
,,
1925..
482,6
89,1 18,2
304,2 813,5
70
1
9
31 Mrt,
1925..
481,3
89,6
15,8
321,6 835,6
70,5
23
,,
1925..
478,2
90,2
18,8
305,2
772,2
99,7
14 Juni
1924..
518,6
100,6
27,7
275,8
823,7
102,9
15 Juni
1923..
537,0
102,6
11,4
289,9
833,3 150,6
23 Juli
1914..
180,1
1
18,9
–
107,8
267,9
105,2
VII. NAT. BANK VAN HONGARIJE.
(In milliarden Kronen.)
Data
Goud
Vreemd
geld.
deviezen
tegoed
Binnen1.
wissel,.
ce:en
Voor
schol
aan den
latle
C,rcu-
Rekg.. Courant
in hel
en
effecten
Staat
Staat
Part,c.
bulten!.!)
15 Juni
’25
633
2.157
1.326
1.959
4.194
2.231
266
7
,,
’25
633
2.148
1.394
1.959
4.305
2.480 226
31 Mei
’25
649
2.130
1.459 1.960
4.494
2.307 234
23
,,
925
648
2.127
1.412 1.960
4.079
2.706 203
15
,,
’25
648
2.119
1.442
1.968
4.292
2.608
118
7
,,
’25
648
2.111
1.470 1.968
4.438 2.432
133
30 April ’25
654
2.082
1.486
1.969
4.526
2.342
129 23
’25
654
1.964
1.421 1.969
3.869
2.705
120
15
’25
653
2.010
1.439 1.969
4.010
2.662
124
7
9
25
653
2.014
1.518
1.969
4.185
2.590
134
31 Mrt.
’25
669
1.984
1.515 1.970
4.270 2.409
144 23
’25
669
1.961
1.563 1.972
3.893
2.676
215
15
’25
596
2.027
1.636
1.972
4.001
2.630 212
VIII. OOSTENRIJKSCHE NATIONALE BANK.
(Voornaamste posten in millioenen Schillingen.)
Data
G
Ou
d15e
,
1
Vreemd
devie-
zenen tegd.
Iilh.buil.l.
2
)
Andere.
ede!-
valuta3)
Dis-
1
conto’s
en
Beleen.
schot
old.
Staat
Circu-
latie
Rek.-
Cr1.
15Juni’25
11,3
382,6
129,2
85,0 208,6
758,2
52,2
7
,,
’25
11,3
385,7 131,7
90,4
208,6
782,5 38,9
31 Mei ’25f
11,3
386,3
133,4 92,6 208,6 816,6
15,7
23
’25
11,3
342,0
135,4
86,9
208,6
718,1
66,2
15
’25
11,3
338,1
145,7
90,8
208,6
739,2
55,2
7
’25
11,2
344,2 145,9 103,2
208,7
767,1
46,2
30Apr.’25
11,2
347,5
147,9
105,9
208,9
797,6
23,7
23
’25
11,2
320,7
152,1
96,6
209,6
707,3
83,0
15
,,
’25
11,2
331,9 162,6 101,2
210,0
741,2
75,7
7
’25
11,2
326,5
167,4 108,2
910,3
767,4 56,2
31 Mrt.’25
11,2
3203
172,3
104,8
210,8
789,8 29,5
23
,,
’25
11,2
313,5
162,2 105,5
211,3
712,0
91,7
15
,,
’25
11,2
318,2
156,3 115,7
214,1 736,2
79,3
15Juni’24
10,8
308,4
–
270,9
225,9
721,8
76,6
15 Juni’23
7,3
200,6
–
84,7
254,7
501,41
37,0
1
)14.400 papierkronen
=
1 goudkroon.
Als dekking der circulatie en saldi in rekg. crt. geldende, volgens
art.
85
der Statuten.
Tot dusverre slechts kostdeviezen in $ en £. Tot einde 1924 wer-
den deze onder ,,Vreemd geld enz.” opgevoerd. Zie pag. 236 in het
No. van
18
Maart jl.
IX. TSJECHOSLOWAKIJE
1)
Bankafdeeling van het Ministerie van Financiën.
(In millioenen Tajechoslow. Kronen.)
Data
Vorde-
ring op
den
Staat
Goud
en
Zil ver
t
1
Tegoed
1
in hei
bi!
uten.
con
tos en
belee-
ningen
Circu. lotie
Rek.
Cr1.
7 Juni
1925
5.468
1.031
566 1.300 7.277
601
31 Mei
.
1925
5.419
1.031
551
1.344
7.437
625
23
1925
5.424
1.030
554
1.363
6.922
787
15
1925
5.434
1.030 562 1.393 7.063
788
7
1925
5.447
1.030
571
1.484 7.296 839
30 April
1925
5.460 1.030
566
1.479 7.526
748
23
1925
5.460 1.030
561
1.536
6.954
971
15
1925
5.471
1.029
550 1.570
7.162
873
7
1925
5.480
1.029
548
1.560
7.422
743
31 Mrt.
1925
5.495
1.030 544
1.487 7.681
584
23
,
1925
5.495
1.030
554
1.380
7.068
744
15
,
1925
5.513
1.030
572
1.497
7.288
761
7 Juni
1924 10.100*
1.016
678
2.085
7.882
4.809
7 Juni
1923
10.100*
951
1.692
1.860
9.112
4.489
1)
Met ingang van 31 December 1924 is de opstelling van
den weekstaat veranderd. De posten onder de activa en
passiva, welke betrekking hadden op de staatsschuld, in
zooverre uit bankbiljetten bestaande, zijn er uitgelicht en in hun plaats wordt thans onder de activa een post opge-
voerd, representeerende het ongedekte saldo dezer schuld,
door de bankafdeeling voorgeschoten. Verdwenen zijn dus de
»
Vorderingen op de 0. H. Bank”, terwijl de saldi in rekening-
co.urant thans zuiver giro-saldi zijn.
) Vorderingen op de 0.-Hong. Bank. In liq.: Bankbil-
jetten, rekening.crt.-saldi en schatkistbons.
X. ZUIDAFRIKAANSE RESERVEBANK.
(Voornaamste posten in duizenden Ponden.)
ata
Goud en
ou
–
cert.
Dis.
conto’s
en
heleen.
Waar-
van
Reg..
papier
Circu-
!alle
Rek.-
CO.
A!ge-
meen
Dekkings
perc°.)
23 Mei
1925.
.
13.971
3.070
–
10.121
6.374
83,4
16
1925..
13.376
4.152
–
10.172
5.698
83,0
9
1925..
12.611
4.520
–
10.490
5.380
78,1
2
1925..
12.665 5.293
–
10.920
5.393
76,5
25 April
1925..
11.901
5.126
–
10.699
5.’027
74,5
18
1925..
12.391 4.651
–
10.818
5.321
75
1
6
11
1925..
12.868 4.717 10.942
5.203
78,4
4
1925..
12.227
5.308
–
11.122
4.951
74,9
28 Maart 1925..
12.440 4.816
–
11.097
4.819
76,9
21
1925..
12.438
5.273
–
10.641
5.724
74,8
14
1925..
12.662 4.289
–
10.676 4.989
79,5
7
1925..
12.662
4.580
–
10.904
4.996
78,3
28 Febr.
1925..
14.073
4.915
–
11.136
6.578
78,3
24 Mei
1924..
10.652
6.145
2.000
10.467
5.221 68,2
26 Mei
1923..
10.623 5.961
2.200
9.652 5.992 68,7
1)
Als dekking van biljetten en saldi in rekg.-courant geldende, vol-
0
) Verhouding goud, goudcert. en pasmunt tegenover opeischbare
gens art.
85
der statuten,
schulden: bankbiljetten en deposito’s.
4
546
ECONOMISCH-STATISTISCHE’BËRICHTEN
24 Juni I925
t
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 22 Juni.1925.
Gedurende de achter ons liggende beribhtsperiode zijn
O
l
p
cle internationale beurzen geen gebeurtenissen van ingrij-
pende beteekenis op te merken geweest. Alleen te B e r lij n
heeft een Vrij groote verandering van stemming plaats ge-
vonden. Onmiddellijk na het bekend worden van de moei-
lijkheden bij het tinues-coucer.n was daar ter plaatse een
instelooze tendens, ontstaan, w’elke nog werd aangewakkerd
door de pogingen van baissiers. om
profijten uit de situatie te trekken. Naar becveerd werd, waren het voornamelijk
buitenla.ndsche speculanten, clie in deze richting werkzaam
zijn geweest. In den aanvang van de berichtsperiode ws
jfl (lezen toestand nog niet veel verandering gekomen. In het verder verloop echter verkreeg de effeotenma.rkt een
veel beter aanzien; in cle eerste plaats, doordat van de
zijde der steun-verleenende banken vertroiiwenwekkende
medecleelingen werden gelanceerd, in (le tweede plaats, ‘door-
dat bleek, dat de geruchten omtrent moeilijkheden bij andere
groote incliistrieele groepen niet gefuncleerch waren en ten
slotte in aansluiting aan groote orders, door cle spoorwe-
genverstrekt. De aandacht is op deze wijze eeoigszi.ns van
de oorzaak der lustelooze ‘houding afgeleid, zoodat dek-
kingsaankoopen gepaard zijn gegaan met bona 1 ide orders,
waardoor tegen het slot der berichteweek verbeteringen
van 3 h 4 pCI. voor de hoofdsoorten, in vergelijking met
de vorige periode, geconstateerd. konden wo’rdeu.
Te Le ii cle n is de markt ook iets vaster geworden,
met name voor cle beleggingsafcleeli.ng. De onmiddellijke
aanleiding hiertoe is de goudzencing ad. j 1.000.000 uit ons
land naar cle Bank of England geweest, temeer, omdat bij
geruchte vernomen werd, dat binnenkort ook een goudzeu-
ding van Zuid-Afrika tegemoet kon worden gezien. Overi-
gens is cle verbetering in de desbetreffende af dieeling niet
zeer omvangrijk geweest, in verband, met het feit, dat nog
vele ongeclasseercle foiiclsen boven cle markt zweven, ter-
wijl tegelijkertijd reeds nieuwe emissies – o.a. £ 5.000.000
hypothecaire obligaties der Dunlop Comp. – werden aaci-
gekondigd. Overigens heeft ook de onbevredigende loop van
zaki in China eenigen, hoewel geen grooten, invloed uit-
geoefend. Van cle nandeelenmarkten hebben rubberfondsen
een Lichte reactie te aanschouwen gegeven, doordat vor
het eerst sinds weken de ruhbervoorraacl te Londen een lichte toeneming te aanschouwen had gege.en. Voor het
overige bestond op de aaaicleelenmarkten slechts matige be-
langstelling.
Te P a r ij s is de fondsenma-rkt geheel beheerscht gewor-
den door de daling in den koers van het inheemsche bê-
taalmic dcl. De langzame gang van zaken, welke ten aan-
zien van het sluitend maken van cle begrooting voor 1925
valt op te merken, heeft in binnen- en buitenland geen
prettigen indruk gemaakt. Vooral heeft het de aanclaçht
getrokken, dat de minister van financiën heeft toegestemd
in het opnemen, in de bcgrooting, van de inkomsten over
het loopende jaar uit het plan-Dawes. Men vreest, dat zij
hierdoor de links staa.ncle partijen teveel tegemoet is ge-
komen, hoewel van i-egeeringszijde als verklaring is gnge-
ven de onmogelijkheid, om nieuwe belastingen zoo spoedig
in te voeren, dat gedurende dit jaar nog eenige aannemé-
lijke baten hieruit verkregen couden kunnen worden. De
daling van den franc heeft het gewone gevolg gehad: reac-
tie van Fransche obligaties, koersverbetering van Fransche, doch meer nog van buitenlandsche aandeelen.
Te N e iv Y o r k heeft de inuvl.oecl van den zomertijcl. zich
vrij sterk doen gelden. De omzetten zijn geringer gewor-
den en de koersfluctuaties hebben geenerlei aandacht gé-
trokken. De geldma.rkt is ruim gebleven. Van de indus-
trieele centra zijn bevredigende berichten binnengekomen,
hoewel de staalmarkt nog eenige teekenen van lusteloos-
beicl heeft aangetoond.
T en o n z en t is de fondsenmarkt over het algemeen
vrij onbelangrijk gebleven. Dit geldt ook voor de
beleg-gingsccfcleeling.
Variaties van beteekenis zijn hier niet voor-
gekomen, hoewel cle vraag naar prima beleggingsfondseu
nog steeds groot is gebleven. Voor een goed deel kan deze
vraag echter worden bevredigcl door de nieuwe emissies,
welke worden aangeboden. De Chineesche woelingen heb-
ben geen invloed meer op cle betrokken afdeeling uite-
oef end. 6 pCt. Necl. Werk. Schuld 1922: 104%, 10418/
16
,
104/;
41%
pCt. Necl. Werk. Schuld 1917: 9734, 97
1
/ic;
7 pOt. Necl. Indië: 92,
102e/,
10234,
102/1s
434 pCt.
Portugal Tabak: 5834, 60; 5 pOt. Brazilië 1903 £100:
7415j16, 7534 ; S pOt. Sao Paulo 1921
:
9915/1 9913f.
Van de aancieelenmarkten waren de meeste min of meer
gedrukt.’
Rubberaandeelen
hebben een groot deel van hun
levendigheid moeten inboeten, waarmede een lichte inzin-
king van het koerspeil gepaard is gegaan. Niettemin is
het aanbod uitermate beperkt gebleven ; eerder is de vraag
wat afgenomen. De verschillende berichten dmtrent syn-
tluetische rnbber hebben geenerlei invloed uitgeoefend, om-
dat gedurende den oorlog ook reedts bij herhaling sprake
Is geiveest van een dergelijk procéclé, dat per saldo een
u’einig ernstige concurrent voor de plantagerubber is ge-
bleken. Amsterdam Rubber Cultuur itlij.
:
225, 2257%,
22734 ; :riidische Rubber Oomp.
:
26834, 267, 270; ilessa
Rubber
:
274
1
/
s
, 27834
2811/4;
Java Oaoutchouc Cy.: 131,
13234, 13534; Ned. Ind Rubber en Koffie: 232, 234, 233
3
/
4
;
Lampoig Sumatra Rubber Mij.: 191,
192%,
195;.Oost Jaa’a
Bubber: 249, 255, 260; Wai Sumatra Rubber Mij.: 177,
182
3
/
4,
184%.
De
tebaksmar/ct
is eveneens stil geweest; op een enkele uitzondering na viel ook hier een lichte achteruitgang van
het koerspeil op te merken. Nog steeds ijn er geen b&-
richten, welke een stimuleerende uitwerking op deze afdee-
ling ter beurze hebben kunnen uitoefenen. Arendsburg:
41134,
407,
410%, 409; Besoeki ‘Tabak Mij.: 280, 283, 286;
Dcli Bata.via:
32734,
334, 340; Dcli Mij. 392,394%, 391,
‘394; Senembah
Mij.:
40234, 4001/
4
, 404%.
Leveuchiger is de
suikernvarkt
geweest. Er bestond hier
echter een zekere tegenstelling tussehen aandeelen Hart-dlelsvereeniging ,,Amsterdam” en de overige aaudeelen.
Laatstgenoemdle waren over het algemeen min of meer ge.
drukt, onder den invloed van de zivakke houding voor Cuba-suiker te New York. Daarentegen hebben naircleelen H.V.A.
een nieuwe rijzilig ‘atl beteekenis kunnen behalen, vooral
toen tegen het slot der berichtsperiode het jaarverslag over
1 94 werd gepubliceerd. Het gevolg was een hernieuwde
kooplust, waarbij slechts sporad isch reali saties, wi nstne-
Iningen, e.d. opgemerkt konden worden. Cultuur Mij. der
Vorsteul ancIen: 170, 172, 154 (ex div.) ; Handels Verg.
Amsterdam’. 551, 557%, 566
3
1
4
; Java Cultuur Mij.: 3168/
41
315,
31034;
NecI. Jnd. Suiker Unie
210%,
208, 205;
Pradjedan Tangeran
:
335 (ex div.) ; Tjepper: 599, 598;
Watoetoelis Poipoh: 615, 610, 606; Poerworedjo: 128%,
127%, 128%.
De
petroleunrafdecliiug
was zeer kalm. De richting voor
aandeelen Koninklijke Petroleum Maatschappij is grooten-
deels door het buitenland aangegeven. Zee was de markt.
van Parijs op sommige dagen koopster van het aandeel,
rendier dhat dit nochtans den koers ten onzent sterk heeft.
kunnen steunen. Oo,usols waren verlaten en zonder ingrj..
pende variaties. Dordtsche Petroleum md. Mij.: 368%,
370, 364% ; Geconsolideercle Roll. Petroleum Oy.: 146 34,
145%, 146
1
/; Koninklijke Petroleum Mij.:
392%,
393%,
389%.
De
.wIiccmaa.rtafdeeliivg
is ongeanimeerd geweest. De be-
richten
van de vraebtanniarkt ‘hebben alle melding gemaakt
vat; te lage tarieven; de ituclexeijfers, welke The Econo-
mist” regelmatig pubLiceert omtrent de vrachtprijzen in cle
wilde vaart, hebben over ‘die’ maand Mei op nieuw een daling
van beteekenis aangetoond. Bovendien heeft het bericht,
dat de Java China Japan Lijn over 1924 geen dividend
zal uitkeeren, een teleurstellende uitwerking gehad. Ter
bei.irze had men dle verwachting gekoesterd, dat althans een
geringe uitkeering zou kunnen plaatsvinden. Niet alleen
de desbetreffendle aandeelen, (lech de geheele scheepvaart-
markt was dientengevolge lusteloos gestemd, ‘waarbij het
;
aanbod de vraag op sommige dagen sterk heeft overheerscht.
:lollancl Amerika Lijn: 66, 65, 64; Java China Japan Lijn:
102, 100, 99%; Kou. Ned. Stoomboot Mij:: 62%, 61, 60;
Mij. Zeevaart: 75%, 75, 74% ; Ned. Scheepvaart ‘Unie: 145,
143%, 142; Stoomv. Mij. Nederland: 151%, 149
3
1,
149%.
De afcleeling voor
binneniandsolte indnstrieele aandeelen
is veel rustiger geworden, ook voor aau’deelen in ku.nstzijde-
ondernemingen. Dat desniettemin cle belangstelling voor
deren tak van nijverheid nog steeds groot blijft, bewijst
de aankondiging van de uitgifte van aandeelen in cle Inter-
nationale Viscose Compagnie, welke maatschappij sterk is
geliëerct met de Hollandsche Kunstzijde Industrie te Breda.,
Aandeelen Philips Gloeilampenfabrieken hebben een . deel van het te voren behaalde koersavance prijs moeten geven.,
Alleen aandeelen Jurgens bleken opnieuw sterk gevraagd, waardoor de koers niet onbelangrijk kon monteeren. Cen-
trale Suiker Mij.: 116
7
/8,
116%, 116% ; Constructie Werk-
plaats Dci Croo & Brauns: 17, 16%, 16; Feyenoord: 131,
132%, 135; Holhandsche Kunstzijde Industrie:
1767/
s
, 175,
178% ; Roll. Mij. t/h. maken van Werk. in Geiv. Beton: 155%, 152, 159; Jurgens: 102, 107
3
/s, 106%; Maeku,bee:
135%, 138,
139%;
Philips Gloeilampenfabr.: 444%, 436%,
438; A’damsehe Droogdok Mij.: 159
3
1
a
,
161%,
161
3
/
4
1
01) de
inijnn[deeliv.g
hebben aandeelen Redjang Leboug
en Algemeene Exploratie Maatschappij.cle aandacht getrok-,
ken door een, vaste houding. Voor eerstgenoemde hebben
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
547
de vooruitzichten van het negende niveau de aanleiding tot
cle koersstijging gevormd; voor aancieelen Algemeene Exploratie Mij. ivaren het cle uitlatingen in het jaarver-
slag van de Koninklijke Petroleum Maatschappij. Alge-
meene Exploratie Mij.: 89, 91, 92; Billiton Mij. late Ru-
briek: 497, 499; Ned. Surinaamsche Goud. Mij.: 25%, 31,
29
3
14
; Redjang Lebong: 278,
285%,
289; Singkep Tin Mij.:
201, 202%, 196.
De markt voor
banktaivdeelen
s’as kalm, doch vast. Aan-
cleelen Ho]lanclsche Bank voor Zuid-Amerika konden, na
een aanvankelijke daling, lichtelijk herstellen op de aan-
kondiging van cle niutatie in de directie dezer instelling.
Amsterdamsche i3ank: 146, 145
3
/
41
145; Incasso Bank:
109%, 109%; Koloniale Bank: 173 (ex cliv.), 173
13
/
18
,
174%; Ned. md. Rand. Bank:
149%,
150, 151% ; Ned.
Handel Mij.:
126%,
1273/, 127%; R’damsehe Bankwer-
eeniging: 80, 79%; Twentsclue Bank: 128.
De afdeeling voor Aacea
–
ika.ansche fondsen
heeft geen aan- –
leiding tot bijzon clere opmerkingen gegeven. Meerendeel s
was de handel hier kalm en de koersen hebben nauwkeurig cle aanwijzingen van New Vork gevolgd. America.n Smel-
tiug & Ref. Cy.: 100%, 103%; Anaooncla Copper: 78,
79/uo,
793/4;
Stuclebaker: 1115, 1136, 1150; United States
Steel: 117%, 117%; Atohisouc Topeca: 1187/
8
, 1177/
g
; Union
Pacific Ry.: 140,
140%;
Wabask Rw.: 26
11
1
36
, 28
7
/
1e
, 28
19
1
32
.
De
geldm.arkt
was ruim, doch toonde tegen het slot der
berichtsweek een lichte neiging tot verstroeving, hoewel
ook toen slechts een uioteering van 2% pCt. voor prolon-
gatie werd bereikt.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
23 Juni 1925.
De flauwe stenmuing aan de graanuutarkten van Noord-
Amerika, die
reeds
in cle vorige week heerschte, heeft deze
week aanvankelijk nog tot verdere prijsdaling geleid. De
lage officieele Washingtonsche ramingen van de opbrengst
van t a.r we en r o g ge der Vei
–
eenigde Staten, die in de
vorige week waren gepubliceerd, haddden baar invloed op
cle markt geheel verloren en blijkbaar maakten de goede
oogstvooruitzichten in Canada en Europa alsmede de ge-
ringe Europeesche vraag naar broodgraan een veel groo-
teren indruk. Vooral ook de berichten over de waarschijn-
lijkheid van hinken graainuitvoer uit Rusland in het ko-
mende seizoen zal in Amerika tot de flauwe stemming heb-
ben bijgedragen. Tui Rusland wordt dank zij den onlangs
juist op tijd gevallen overvloedigen regen de geheede oogst
der verschillende graansoorten geraamd op 55 milliocu ton
tegen 41 millioen in 1924 en 45 unillioen in 1923. Voor
uitvoer zou in het nieuwe oogstjaar 4 It 5 millioen ton
beschikbaar zijn. De zeer goede vooruitzichten voor den
nieuwen oogst, vooral in de Westelijke en Noord-Westelijke
landen van Europa beperkt daar de vraag naar buiten-
landach broocigraan en voo?al in Duitschlanci is eenigen
tijd zeer weinig gekocht. Voor Frankrijk kwam daarbij nog
de dalende wisselkoers cii Italië had nog steeds overvloed
van tarwe uit zijn te groote inkoopen van eenigen tijd
geleden. Buiten de laatstgenoeluucle twee landen is in den
1oop dezer week de vraag voor tarwe in Europa geleide-
lijk verbeterd, aangetrokken door cle lagere prijzen, ook
in Duitschland. Wel werd ook cru slechts gekocht ter dek-
king der onmiddellijke behoefte, doch na de periode van
geringe inkoopen was clanrvoor toch blijkbaar meer nooclig
clan te voren. Op enkele cingen vooral na een krachtig her-
stel der Noord-Anierikaansche markten op 17 Juni werden
in :lngeland zelfs weder vrij groote zaken gedaan. De druk,
clie uitgegaan was van aankomende ladingen Australische
tarwe heeft zich dan ook slechts kort cloeui gelden. Niet
slechts Engeland, doch ook het vasteland heeft heel wat
Australische tarwe tot de gedaalde prijzen opgenomen. Het
Noord-Amerikaanscbe prijsherstel van 17 Juni heeft zich
goed kunnen handhaven, doch in Argentinië bleef de
markt flauw en op de zeer sterke prijsdaling van de vorige week is daar geen blijvende verbetering van eenige betee-kenis gvolgd. Wel waren op 17 Juni de terniijnma.rkteu te
Rosario in Buenos Aires vaster, doch reeds den volgenden
dag ging de prijsveritooging weder verloren. Er werd dan
ook in de Argeuutijnsche havens veel tarwe aangevoerd en
ofschoon de verschepingen veel grooter waren clan in de
vorige week namen de voorraden in de havens nog aaui-zienlijk toe. De markt sloot
01)
22 Juni te Buenos Aires
15 t 20 en te Rosario 25 t 35 centavos per 100 KG. lager
dan een week tevoren, terwijl de prijzen in de voorafgaande
week 135 t 150 centavos gevallen waren. Tarwe staat dus
nu in Argentinië ongeveer 12 pCt. lager dan in het begin
der maand. Iii Noord-Amerika is eerst de laatste dagen
(le ta.rwemarkt weder wat minder vast geweest, doch ook op 22 Juni sloot de markt te Chicago nog 4 t 5 en te Win-
nipeg voor Juli 2 en voor October bijna 5 dollarcent per
60 lbs. iiooger dan op het laagste punt dezer week, dat op
16 Juni was bereikt. Op dien dag had te Chicago voor tarwe
een daling plaats gevonden van ongeveer 3%, te Winnipeg
van 4% (Juli) en
17/8
(Oetober)cent. Behalve in den wis-
selenden omvang van de vraag der in.voerlanden en in
de Europeesche oogstvooruitzichten vinden deze fluctuaties
van de Noord-Amerikaansche markten vooral haar oorzaak in de berichten omtrent de oogsten in de Vereenigde Staten
en Canada. Het oogsten der wintertarwe is in de Vereenigde Staten in vollen gang en breidt nicli geleidelijk noordelijker
uit. Daarbij schijnt te blijken, dat de in de eerste tien
dagen van Juni gevallen regen te laat is gekomen om nog
veel invloed ten goede uit te oefenen en het heet, diat nau-
welijks gerekend ka.n worden op een grootere opbrengst
dan de 407 millioen bushels, waarop zij op 1 Juni officieel
is geraamd (in 1924 zijn 519 millioen bushels geoogst).
Daartegenover staat echter, dat de zomertawe der Ver
–
eenigde Staten er goed voor staat en de laatste particuliere
ramingen zijn aanzienlijk hooger dan in het begin der
maand. Van groote beteekenis is bovendien de uitstekende
ontwikkeling van den Camcdeeschen tarweoogst. Officieel
wordt de opbrengst geschat op 340 t 350 millioen bushels (opbrengst in 1924 262 millioen), doch ook aanmerkelijk
hoogere particuliere ramingen werden gepubliceerd, waar-
door de flauwe markten van het begin der week te Chicago
en Winnepeg goedldeels veroorzaakt werden. Uit Argen-
tinië komen over de nieuwe tarwe eveneens gunstige – be-
richten. Reeds hebben wij de goede Europeesche oogstvoor-
uitzichten vermeld. Een uitzondering schijnt Hongarje te
vormen, waar ernstig over droogte wordt geklaagd ter-
wijl ook in een groot gedeelte van Zuid-Slav-ië slechts een
middelmatige opbrengst wordt verwacht. In de meeste
andere Europeesche landen rekent mèn echter op een veel
grooteren oogst dan in 1924 en gedleeltelijk zelfs op een
grootere opbrengst van broodgraan clan het gemiddelde der
laatste 5 jaren.
In het begin der week was in Noord-Amerika ook rogge
zeer flauw en evenals voor tarwe bracht dat aan de
Europeesche markt een sterke prijsdaling te iveeg, waarbij
de prijs zich voortdurend beneden de A.merikaa.nsche pan-
teit bleef bewegen. De aanvoeren overtroffen namelijk steeds
de behoefte en ook bij het prijsherstel, dat op 17 Juni te
Chicago intrad, bleef clie wa.uverhouding bestaan, ofschoon
deze week slechts zeer weinig rogge (21.000 quarters) uit
Noord-Amerika werd afgeleden. Later was ook voor rogge
de stemming te Chicago minder vast, doch het slot op
22 Juni was toch tegenover den 15clen voor JULi onver-
anderd en voor September 1
5
/8
dollarcent per 56 lbs. hoo-
gen, zoodat de prijsverlaging van 3 cent van den 17den
weder was ingehaald. Allerminst was dat echter het geval
met den val van den 15den, toen rogge te Chicago niet minder dan 8% (Juli) en 57/8 (September) cent in prijs
was gedaald. De week sluit ook in Europa voor rogge wei-
nig vast en beneden de Amerikaansche prijzen. De voor-
uitzichten voor de roggemarkt schijnen echter te verbete-
ren wegens uitbreiding der vraag in Duitschiand en reeds heeft een zeer aanzienlijke prijsverbetering plaats gevon-
den voor spoedige rogge te Hamburg, waar de laatste dagen
door Polen en de Baltische randstaten groote inkoopen
zijn gedaan. De druk, clie daar onlangs nog uitging van de
naar die haven onderweg zijnde rogge, is geheel verdwenen
en in plaats daarvan is een schaarschte aan spoecige rogge
ontstaan, die daarvoor dcii prijs sterk heeft doen stijgen
boven den voor Juni af lading geldenden en boven den
roggeprijs in naburige havens. Te Rotterdam valt daarvan
echter de invloed nog nauwelijks te bespeuren. Wel werd
hier wat meer rogge naar den Rijn verkocht, doch nienwe
zaken van Amerika had dat nog niet ten gevolge. Nu ech-
ter de Amerikaansche roggeverschepingen zoo sterk zijn
afgenomen zullen de inkoopen wel spoedig worden hervat.
M al s is bijna de geheele week flauw geweest en vooral
voor spoedige posities was dat in hooge mate het geval.
Het niveileerings-proces der prijzen voor spoeclige en latere
mdïs heeft zich in snel tempo voortgezet en zoo vercl hij-
voorbeeld Platamaïs in een boot, die in het laatst der week
te Rotterdam arriveerde, op 19 Juni
f
30 per 2000 KG.
lager verhandeld dan op den 15den, terwijl voor ladende
Jlatamaïs de verlaging niet dien omvang bereikte en zij
voor zomeraflacling slechts enkele guldens bedroeg. De oor-
zaak hiervan ligt in groote verschepingen van Argentinië,
waar zij deze week eindelijk de hoeveelheid van het vorige
jaar nabijkwamen, en van den Donau alsook in overvloedige
aanvoeren en geringe vraag in Engeland wegens het mooie
zomertveder en eveneens beperkten kooplust in verschil-
548
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Juni 1925
Noteeringen.
Chicago
– Buenos Aires
Data
Tarwe Maïs
Haver Tarwe Mars LtJnzaad
Juli
I
Juli
I
Juli
I
Juni
I
Juni
Juni
20Juni’25 1553,
108,4
49s
13,65
8,80
20,90
13
,,
1
25
159′
114
14,40
9,10 21,35
20Juni’24 114/
86
47
1
/
12,95
1)
8,-
t),
21,20
1)
20Juni’23 104
823/
8
40
11,50
1)
8,45
1)
21,70
1)
20Juni’22 1125/
62 35
12,25
2)
7,75
2)
20,25
2)
20Juli’14
82
56
8
/
s
36
9,40
1
5,38
13,70
1)
per Juli,
2)
per
Augustus.
L000prjzen te Rotterdam/Amsterdam.
s
oor en
22Juni
1925
15 Juni
1
23 Juni
Tarwe
.- …………….
,
1
16,75
16,75
13,50
Rogge (No. 2 Western)..
12,50
12,75
9,80
Mais (La
Plata) ………
2
222,-
254,-
175,-
Gerst (48 lb. malting)
,
2
245,-
248,-
202,-
Haver (381b. white clipp.)l
12,30
4
)
12,40
4
)
9,85
4
)
Lijnkoeken (Noord.Ameri-
kavan La Plata-zaad)
1
13,50 13,60 12,10
Lijnzaad (La Plata)
..
.
,2
455,-
466,_
400,-
1)
per 100KG.
2)
per2000KG.
8)
per 1960KG.
No. 2 Hard/Red Winter Wheat.
4)
Canada No. 3.
AANVOEREN in tong van 1000 KG.
Rotterdam
II
Amsterdam
Artikelen
Totaal
14120 Juni
Sedert
I
Overeenk.
t
14120 Juni
1
Sedert
Overeenk.
1925
1
Jan. 1925
tijdvak 1924
1925
1 Jan. 1925 tijdvak 1924
1925
1924
Tarwe
._ .
……_ .. .
24.132 500.895 463.864
Rogge
..
.
_.
12.620
105.380
222.322
Boekweit
. .
,. ..,
225 14.950
11.866
Mais
.
… … .. ._ .
.. .
18.571
308.974
331.817
Gerst…
2.119
74.984
153.184
13.176
94.038
96.236
Lijnzaad
..
.. ..
..
3.263
84.195
124.616
Haver
……………..
1.390
102.672
98.879
Lijnkoek
._
………
Tarwemeel
… .. ,
695
43.795
1
121.772
Andere meelsoorten
.. .
–
3.187 3.568
lende vastelandsche invoerlanden. Verschepers van Boe-
meensehe en Zuid-Slavisehe mais hebben aanvankelijk nog
getracht zich tegen de prijsverlaging te verzetten, doch
zagen
zich ten slotte eveneens gedwongen voor hun stoo-
mencie en laclende partijen met sterk gedaalde prijzen ge-
noegen te mTiien, vooral toen bleek, hoeveel mais deze
week van den Douau naar West-Europa was verleden. Nog
steod.s wordt gemeld, dat de ma.ïsverschepingen vail den
Donau spoedig sterk zullen verminderen, doch vooiloopig
ziet het daarnaar nog niet uit en de nieuwe Roemeensche
mais staat goed. Hoe overvloedig vooral de Rotterdamsche
markt nu plotseling van maIs is voorzien, blijkt uit de
omstandigheid, dat een lading Donaumaïs, clie hiei- ouver-kocht was aangekomen, slechts gedeeltelijk en clan nog tot dagelijks lageren prijs kon worden vet
–
kocht en het restant
ten slotte naar Hamburg werd doorgezonden, w’aa.r een iets
bebeve prijs te maken sehijut te zijn. Vast is ook daar
echter mais allerminst. Op 22 Juni nam echter iii Nader-
land tot de lagere prijzen de belangstelling toe. In onlangs
uit Argentinië vertrokken partijen werden flinke inkoo-
pen gedaan en ook stoomeucle en lacleride Donausoorten
vonden gemakkelijker plaatsing. Ook werd Zuid-Afrikaan-
sche mais op zomeraflacling gretig gekocht, nadat daarvoor
in den loop der week cle prijzen een.igszins waren gedaald.
Iets sterker was de prijsverlaging voor Plata.maïs op zomer-
aflading, ofschoon de Argentijusche termijnmarkten na den
val van cle vorige week weinig 1 luctuaties vertoonden. Zelfs
kwamen enkele vaste dagen voor, die hun afspiegeling you
–
den aan cle maïsmarkt in Engeland, doch op het vatclaucl
minder indruk maakten. Op 22 Juni sloten de Argentijn-
sclie termijnmarkten voor maïs op vrijwel hetzelfde niveau
als den 15den. Slechts was de Juni-termijn te Rosario 1.5
c’eattavos poi 100 KG. lager. In Noord-Amerika is de tnaïs-
prijs -ten slotte flink gedaald. In het begin der week kwa-
men nog enkele vaste dagen voor, doch liet weder was door
regenval gunstig voor den nieuwen oogst en cle laatste da-gen w’as mais te Chicago flauw met. sterke prijsverlaging.
In Zuicl-Airikaansche mais werden deze week in Engeland
weinig -zaken gedaan en de grootste omzet werd. daarin
bereikt in Nederland.
Ge r s t was in Amerika overwegend vast met geleidelijk hoiigere prijzen. De invoerlanden kochten echter weinig en
hadden nog steeds eenige moeite met het verwerken hun-
iser vroegere inkoopdn. Eerst de allerlaatste dagen kwam
daarin verbetering, -doch nieuwe zaken naar het vasteland
kwamen nog niet weder tot stand, terwijl ook Engelaiid
weinig gerst kocht. Uit Noord-Afrika wordt nieuwe gerst
nog steeds niet sterk aangeboden. Het heet nu, dat niet
slechts in Marokko, doch ook in Tunis cle opbrengst niet
meevalt en dus slechts Algiers een flinken gerstoogst heeft.
Roemenië is tot dalenden prijs met nieuwe gerst op Juli/
Augustus af lading aan de markt, doch ontmoet daarvoor
tot nog toe weinig belangstelling.
Voor h av er blijft le vraag goed in Duitschlaud en
Nederland, doelt cle groote Amerikaansche verschepingen
–
9.498 14.427
510.393
478.291
–
–
3.775
105.380
226.097
–
–
528
14.950 12.394
1.326
38.570
51.997
347.544
383.814
489 3.647
27.072
78.631
180.256
–
150
305
94.188
96.541
–
19.740
42.695 103.935
167.311
–
–
700
102.672
99.579
103
8.150
11.847
51.945
133.619
–
–
–
3.187 3.568
der laatste weken hebben het tempo der nieuwe inkoopen
doen af nemen. Haver was op enkele dagen dezer week in
Amerika flauw, doch later trad eenig ‘herstel in, zoodat
nu aanzienlijk hoogere prijzen worden gevraagd dan in liet
begin der week door Amerikaansehe versehepers zijn ge-
accepteercl. De verschingen waren deze week veel kleiner
dan den laatsten tijd het geval is geweest. In Engeland
werden in haver deze week weinig zaken gedaan.
SUIKER.
De verschillende sui kerm arkten tvarea de afgeloopen
week over het algemeen prijshoudend gestemd. De in Europa
sporacliscli gevallen regeus wareu niet voldoende om ecuc
flauwe stemming teweeg te brengen.
De noteeriugen te N e tv Y o r k waren deze week aan
slechts geringe fluctuaties onderhevig, ‘hetgeen uit cle vol.
gen de cijfers blijkt:
Sp. C. Juli Sept. Dec. Jan.
Slot voorafgaande week …….. 4.40 2.67 2.81 2.88 2.87
Opening verslagweek ……..4.40 2.70 2.85 2.93 2.93
Slot verslagweek …………4.43 2.68 2.82 2.90 2.91
De ontvangsten in de Atl. havens der V. S. bedroegen
83.000 tons, de versmeltingen 71.000 tons en de voorraden
241.000 tons.
Prompte Cubasuiker werd verhandeld tot prijzen van
2,66 dc. oploopend tot 2,69 d.c. c. & 1. New York, terwijl
de noteering elf. Europa voor deze positie sh. 12/9
3
1
4
was en voor Juni/Juli verscheping sh. 13/-. De C u b a-statistiek is als volgt:
1925
1924
1923
Tons
Tons
Tons
Weekontvangsten 13 Juni ’25.. 84.953 33.729 30.894
Tot, sedert 1Dec. ’24-13 Juni’25 4.056.115 3.239.999 3.120.699
Aantal werkende fabrieken 24 10 9
Weekexport 13 Juni 1925 …..130.359
47.447
66.129
Totaal exp. 1 Jan.-13 Juni ’25 2.846.627 2.353.941 2.495.602
Totale voorraad op 13 Juni’25 . 1.209.488 886.008 625.997
Iii E n ge 1 a liii werd de Board. of Trade-statistiek over
Mei gepubliceerd met de volgende cijfers:
Mei
Januari/Mei
1925
1924
1925
1924
Import Riet ……..133.757 116.646 580.288 618.169
Geraffineerd
50.488
95.119 276.462 258.232
Totaal …………..184.245 206.765 856.750 876.001
Voorraad in Entrepot 285.800 330.900
–
–
11 in Raffinaderij
36.250
52.050
–
–
Opbrengst
,,
86.589 110.710 327.140 384.796
Tot. binneni. verbruik 160.073 205.856 651.477 620.806
Totale uitvoer
9.273
5.974
25.811
28.966
Voorr. op 30April
1925f
303.150
1924
f402.950 tons.
,, 31 Mei …
‘l 322.050
382.950 ,,
Het groote oonsumptieeijfer van verleden jaar werd ver-
oorzaakt door de belangrijke onttrekkingen uit entrepot,
24 Juni 1925
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
549
welke volgden op de bekendmaking van het Budget. De
consumptie der maand Mei van dit jaar mag zeer bevre-
digencl worden genoemd.
De Zichtbare Voorraden zijn volgens C. Czarsiikow:
1925
1924
1923
Tons
Tons
Tons
Duitschiand 1 Mei ’25 …..-
487.000 642.000 723.000
Tsjechoslowakije 1 Mei ’25
407.000 268.000 200.000
Frankrijk 1 Mei ’25 ……..
292.000 110.000 114.000
Nederland 1 Mei ’25 …….
109.000
92.000 126.000
België 1 Apr. ’25
166.000
62.000
59.000
Engeland 1 Juni ’25 ………
328.000 396.000 352.000
Europa.. 1.789.000 1.570.000 1.574.000
V.S. Atlant. havens 17 Juni’25 241.000 248.000 181.000
Cuba alle havens 13 Juni ’25.. 1.209.000 886.000 626.000
Totaal .. 3.239.000 2.704.000 2.381.000
Op J a v a was de markt prjshôudend. De waarde voor
Superieur uit den binnenkomencien oogst was
f
1034, waar-
toe enkele af doeniingen plaats vonden, terwijl No. 16 &/h.
verhandeld werd van
f834
tot
f9.
H i e r t e 1 a n d e verkeerde cle markt aanvankelijk in
prijshoudende stemming. Toen echter pit sommige plaatsen
eenige regenval gerapporteerd werd, ‘ontstond wat aanbod,
hetwelk echter geen koopers vond. De markt sloot kaf m
met verkoopers van Augustus/December tot
f
1934 en koo-
pers tot
f
34
lager.
De omzet bedroeg deze week ongeveer 3200 tons.
KATOEN.
Marktbenicht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester, d.d. 17 Juni 1925.
Prijzen van Amerikaansche katoen zijn clan laatsten tijd zeer onregelmatig geweest. Verleden Maandag was er een
stijging van meer dan 50 punten in New York futures en
34 tot 40 punten in Liverpooi ten gevolge van ongunstige
weerberichten. Gisteren was de markt iets vaster. Er wordt
geregeld verkocht en het totaal voor Lancashire bedroeg
verledeln week 50.000 balen. Egyptische soorten zijn vaster,
doch verkoopen zijn slechts gering.
De markt voor Amerikaansche garens toont geen ver-
betering. Spinners van grove nummers rapporteerden wei-
nig vraag, hoewel enkelen meer verkocht schijnen te heb-
ben. Dit is echter lang niet algemeen en de omzet van
medio nummers, zoowel mule als ringtwist en ook inslag-
garen, is slechts gering. Het schijnt wel, alsof cle geheele
productie niet meer geconsumeerci kan worden en wat den
korteren werktijd betreft doet ieder zooals hemzelf goed-
dunkt, hetgeen ook de positie der markt niet verbetert.
Tn getwijnde garens gaat niet veel om, terwijl ook spinners
van Egyptisehe ‘garens weinig verbetering van den omzet
rapporteeren. Verkoopen van cops beperken zich slechts
tot kleine hoeveelheden, hoewel de vastere katoeninarkt
wel eeniga verbetering heeft gebracht. Voor India gaat
wat om in bunclelgarens in de nummers 50er tot lOOer,
alsook iu getwijnde garens voor het Continent. De Board of Trade geeft een totaal export van katoenen garens ge-
durende de maand Mei van 17.203.000 l’bs. tegen 18029.100
voor Mei 1924 en 12.574.500 voor 1923. Duitschland toont
een vermindering van 234 millioen pond, terwijl Holland
bijna
134
millioen pond meer heeft afgenomen. Het totaal voor Zwitserland is ongeveer gelijk aan verleden jaar. Het
valt op, dat verschillende andere kleinere Europeesche mark-
ten gedurende de afgeloopen maand minder dan gewoonlijk
hebben afgenomen.
Doekprijzen blijven zeer vast; de vastheid der markt
ondanks de sleepende vraag is zelfs merkwaardig. De groote
Oostersche markten geven nog weinig voldoening en de
politieke berichten van China luiden nog Verre van gun-
stig, hoewel de berichten van vauda.pg iets beter zijn. Voor.
India gaat alleen iets om in diverse lichtere goederen, hoe-wel deze markt wel iets meer belangstelling toont clan den
laatsten tijd het geval geweest is. De beste markten zijn
nog West-Afrika, Zuid-Amerika, de Le’vant en de Straits, doch hoewel er meer vraag is en de belangstelling grooter
begint te worden, is de handel nog van een zeer gemengd
karakter en zijn koopers nog zoo voorzichtig, dat van een
op (Ien voorgrond treden van een bepaalde style of district
in Lancashire nog geen sprake is. Doekprijzen blijven ech-
ter vast en de markt toont meer neiging tot stijging dan
tot flauwere prijzen.
10 Juni 17 Juni Oost. koersen. 9 Juni 16 Juni
Liverpoolnoteeringen. T.T. op Br. Indië 116 1/6
54
F.G.F.Sakellaridis 31,70 32,_ T.T.opliongkong2/334 213i
G.F. No. 1 Oomra
9,25 9,65 T.T.op Shanghai 311 3/134
Noteering voor Loco-Katoen.
(Middling_Upland.)
19Juni 12Juni
5Juni
18
Juni
1
18
Juni
1
1925
1925
1925
1924
1923
New York voor
Middling
.
.. 24,15e
23,65e
24,70.c
29,90e
.28,- c
New Orleans
voor Middling 23,80 ô
24,05e
24,85 c
29,55e
28,25 c
Liverpool voor
Middling
.
_. 13,62 d
13,36 d
–
d
17,43
d*
16,66d*)
*) Voor fully middiing ouden Standaard.
Ontvangsten
–
in- en uitvoeren van Amerikaan sche havens.
(In duizendtallen balen).
1
Aug.’24
Overeenkomstige
periode
tot
—‘—
1923-’24 1922-’23
12Juni’25
Ontvangsten Gulf-Havens.
9312
6681
5675
PP
Atlant.Havens
j
Uitvoer naar Gr. Brittannië
2491
1619
1246
,,
,, ‘t Vasteland ete.
4388
3249
2646
Japan
..
887
579 623
Voorraden.
(In duizendtallen balen).
Overeenkomstig
tijdstip
12Juni’25
–
1924
1923
Amerik. havens
. . .
420 328
352
Binnenland
.
281 302 385
New York
135
61
90
New Orleans
93
105
86
Liverpool
.
.527
233
227.78
KOFFIE.
Ook de a.fgeloopeu week bleef het artikel voor hef tige
prijsbewegingen gespaard. In den aanvang brokkelden op
termijn de prijzen iets af, doch daarna herstelden zij zich
veder gedeeltelijk, zoodat de noteeringen aan de termijn-
markt bij het opmaken van dit bericht tenslotte slechts
eene fractie lager stonden dan acht dagen te voren. Het was
ook nu weder in de eerste plaats de houding van Brazilië,
clie aanleiding gaf tot de bewegingen, welke de prijzen aan
de verschillende termijnmarkten ondergingen. Over het al-
gemeen genomen kan worden gezegd, dat cle stemming in
Brazilië vast is. Alleen de Rio-prijzen schommelden nog tamelijk hevig, doch clie van Santos ondergingen slechts
zeer weinig verandering. Ook de Braziliaansche wisselkoers
op Londen bleef vast en staat thans op /64
tegen 5
1
/64
ruim vijf weken geleden. Tot cle houding van Brazilië heeft
ongetwijfeld bijgedragen het feit, dat de afzet vandaar naar
Amerika, en, hoewel in mindere mate, ook naar Europa,
in de laatste weken zooveel grooter is geweest, clan sedert
eruimen tijd het geval was. Naar Amerika bedroeg cle
uitvoer van Santos in cle laatste vier weken 601.000 balen,
dat is dooreen 150.000 balen per week, terwijl in de vooraf-
gaande vier weken dooreen slechts 36.000 balen per week
daarheen werden uitgevoerd. En naar Europa werden in
cle laatste vier weken 376.000 balen van Santos uitgevoerd,
dat is dooreen 94.000 balen per week tegen dooreen 52.000
balen in elk der voorafgaande vier weken.
De prijzen der kost- en vrachtaanbiedingea uit Brazilië
zijn op het oogenblik van goed beschreven Sccperior Santos
op prompte verscheping, ongeveer 106/- 8. 1081- per cwt. en
van dito Prime ongeveer 1091-
8.
111/-, terwijl zij van Rio
type Neai York 7 met beschrijving, prompte verscheping,
bedragen. 95f6 en voor latere verscheping 85/6
8.
951-, naar
gelang van den verschepingstermijn.
De prijzen van Robusta op aflading uit Indië komen
thans ongeveer uit op:
Palembang Robusta, telquel,
Juli
verscheping 4834 cl.
September
,,
4734
alles cif, uitgeleverd gewicht, netto contant. Van Mand-
heling Robusta waren in de laatste dagen geen offerten.
In loco ging het een en ander om tot onveranderde prij-
zen. De officieele noteeringen alhier bleven 70 ct. voor Su-
perior Santos en 62 et. voor Robusta.
De noteeringen aan de termijnmarkt waren aan de och-
tend-cail te:
Rotterdam (Santos-contract)
Amsterd. (Gemengd con-
basis Good
tract) basis Santos Good
Sept. Dec. Mrt.
I
Mei Sept. Dec.
I
Mrt. Mei
23 Juni 4934 4534
43u,
4234 465
431, 41
40
16
495/
4634 447/
437
8
4434 42., 41
t
1
9
50′.
47
1
j
46
447i
47′
447/
8
4334 42′
2 ,,
48
45
4434 433I
453
44
43
415/8
550
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 juni 1925
De slotnoteeringen ‘te New York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio
No.
7) waren:
Sept.
Dec.
I
Mrt.
Mei
$14,10
$13,55
14,45
13,80 22
Juni
…….$ 16,43
$
15,05
15
,……..,,
16,74
,,
15,45
14,60
,,
14,_
8
……….,,
16,80
15,62
1
,……..,,
16,13
,.
15,14
,,
14,50
Rotterdam, 23 Juni 1925.
(Mededeeling van de
Vereeniging voor
den Goederenhandél
te Rotterdam.)
–
Noteeringen en voorraden in Braailië.
1
te
Rio
te Santos
Wisselkoerk.
Data
1
te Rio
1
Voorraad
1
Prijs Voorraad
1
Prijs
it
(In Balen)
1
No.
71)
(In Balen)
1
No.
4
1
°’
Londen
22 Juni 1925
98.000
37.800 1.672.000
37.000
537
15
1925
93.000
38.475 1.719.000
38.000
1/32
8
,,
1925
69.000
39.500 1.920.000
38.500
5171,,
22 Juni
1924
295.000
26.425 1.386.000
29.000
61/
i
1)
In Reis.
Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in
Balen.
te
Rio
te San
tos
Data
Afgeloopen
Sedert
Afgeloopen
Sederi
week
1Juli
week
1juli
20 Juni 1925…
44.000 13.123.000 133.000
1
9.144.000
20 Juni
1924..
56.000 13.531.000
1
177.000 10.034.000
THEE.
])e theemarkt in de afgeloopen week had een kalm ver-
loop. Wel konden nog enkele opgehouden partijen ex vorige
veilingen tot afdoening geraken, doch men hield zich meer
in afwachting van de voorlaatste voorjaarsveiling, die op
25 dezer vastgesteld. is. De stemming te Londen is -intussohen vast voor de goede
soorten en nauwelijks prijshoudend tot
6
d. lager voor dé
zeer ordinaire soorten, terwijl er meer vraag ontwikkeldè
voor
,
de goede blacisortaties.
De maandcijfers over Mei van thee in het Vereenigd
Koninkrijk geveh aanvoeren te zien ten bedrage van ruim
17 .mllioen 1bs. of 35 millioen l’bs. minder dan in Mei
1924. De. invoeren tot verbruik geven een cijfer te zien ‘au 37,6 millioen lbs., ‘»elk cijfer bijna 16 millioen lbs.
lnger is dan verleden jaar, toen echter de invoeren tot ver
1
bruik bovenmatig waren opgevoerd, nadat het verlaagde tatief van invoer van kracht was gowrden. Het cijfer der
uitvoeren geeft eindelijk tegenover dat van verleden jaar
een toename te zien en wel van bijna 1 rn!illioen lbs. en
staat voor Mei op 5,6 millioen lbs.
Opvallend is het, dat de cijfers over cle eerste vijf niaan
den van het jaar voor zoover het aanvoeren en invoeren
betref t, vrijwel gelijke hoeveelheden te zien geven als ver-
leden,jaar. Alleen blijven de uitvoercijfers ten becliage van
27,3 millioen lbs. bijna 4 millioen l.bs. ten achter bij veP
leden jaar.
De voorraden in entrepôt, eindelijk, zijn in Mei 26,4
millioen lbs. ter-uggeloopen en staan thans op 190,7 mil-
linOn lbs., een hoeveelheid, die nog 40 millioen ibs. hooger
isdan verleden jaar.
Amste
–
dam, 22 Juni.
STEENKOLEN.
De prijsverlagingen hebben zich in de aigeloopen be-
rich’tsperiode verder geaccentueerd. Over de geheele linie,
behalve dan de Weatfaalsche, iijn de prijzen lager gewor-
den en het schijnt, dat de Engelsche mijnen er op uit zijn
om binnen niet al te langen tijd den afstand, die er thans ligt tussohen hare te hooge prijzen en •die van de West-
faalsohe mijnen, te overbruggen door langzaam aan en zon-
der onderbreking met lagere prijzen uit te komen. Wan-
neer Engeland er verder in slaagt een reductie op de thans
betaald wordende bonen te erlangen zonder staking of
desnoods na een staking, is het niet ondenkbaar, dat Enge-
land op den besten weg is het verloren terrein in de over-
zeesche gebieden terug te winnen.
i)e prijzen zijh:
Nortbumberlanci Ongezeef de ……..
f
11,35
Durham Ongezeef cle …………….., 12,-
Cardif t Ongezeef de………………., 15,25
Schotsche Gezeef de …………….. ..1,50
Yorkshire Gewaaschen Doubles …… .. 12,25
Weetfaalsche Vetförder ………….,, 12,75
Vetstukken ………… ,, 15
1
–
Westfaalèche Smeenootjes ………..
f
14,50
Gasvlarnför-der ……… ..12,75
G,ietookes
…………. ..17,50
alles per ton van 1000 KO-., franco station RotterdamfAm-
sterclaüi.
Westfaalscht bunkerkolen f.ob. Rotterdam/Amsterdam
f
10,90. Markt prjteouclencl.
– Rotterdam, 23 Juni 1925.
–
– VERKEERSWEZEN.
-.
VRACHTENMARKT.
De toestaaid in cle graanvrachtenmarkt van Amerika is
wocler-&m slechter geworden en voor het geringe aantal aan-
vragen zijn dô botten in de St. Lawrence -df bestemd voor
Montreal meer dan voldoende. De vrachten geven een ver-
dere daling te zien en zijn -nu op een lager peil dan in
lange jaren ooit gezien. Van Montreal kan een boot ge-
plaatst worden per Juni, terwijl tonnage werd gedaan naar
Antwerpen/Hamburg range tegen 10 cents -tot 9 cents per.
100 l-bs. naar gelang van grootte, votr zwaar graan met 1 cent extra voor gerst en 2 centsextra voor haver.
West-Iuci gaf iets peer afsluitingen te zien in suiker;
het feit dat voldoende tonnage voo»handen is veroorzaakte
een daling in de vrachten. Cuba en San Dçmingo konden
beiden groote booten plaatsen van omstreeks 7000 tons en
naar U. K./Continent werd afgesloten tegen 16/- tot 15/6 per Juni en Juli belading, met cle optie Marseille tegen 2/- extrt.
Van de North Pacific waren iets meer definitieve aan-
vragen aan de markt, doch cle overvloed van tonnage hield
de vracbten op hetzelfde légè
peil
van 32/6 per Juli. Voor
den ilieuwen oogst werd de lagere vracht van 321. geaccep-
teerd en in verband hiermede hebben -de hevrachters hun
idee voor Ootober/Novemberbeladiing op 31/3 gesteld. Voor
lumber wordt nog steeds tonnage gevraagd nai.r Austraijd
tegen $ 14 per mille.
Afsluitingen tegen 11/- van Buenos-Aires naar Barcelona
geven duidelijk té-. zien dat ook de markt van cle River
Plate een verdere daling in de vrachtprijzen heeft moeten
ondergaan. Zoo gauw een definitieve aanvrage – aan de
markt is, wordt deze onmiddellijk door de reeclers opgôuo-
men, daar zij er nu de voorkeur aan geven een lage. vracht
te accepteeren voor de thuisreis en zoodoende uit te varen
zonder verdere vertraging, aangezien reeds vele boeten zijn
vertrokken in ballast. –
Op de salpetervrachtennsarkt drukt de voldoende tonnage
in de
Plato-
en ]3razili6 de vrachten steeds meer. Een -bootS
vlan 6/6400 bus per aiiicl Juli/begin Augustus -werd afgeslo-
ten op basis van 221- naar de BordeauxfHamburg ran.ge;
optie Noord-Spanje tege 23/-, Mi-dclellaaidsche Zee 24/-,
Alexan-drid 25/-, terwijl een lading van ongeveer 7000 tons
‘»erd gédaen per 20/31 Augustus naar Alexandrië direct
tegen 24/-. Naar de Galveston-Boston Rauge werd -$ 3,75
basis één haven naar ‘twôe of twee havens naar één, betaald
voor belading Juli/Augustis.
De Oostelijke markten geven geen verbetering te’ zien.
Van Wladiwostock werd geboekt -naar Rotterdam en/of
Hamburg tegen 20/- per Juni/Juli, 2113 per Juli/Augustus
en 23/9 per September. Van Mauritius bestaat tamelijk veel
definitieve graag, doch ook biOi’ verhindert cle ovérvloed van
tonnage een vrachtenbasis, ciie -gunstig is voor cle reeders. Terwijl in het begin van de week Oen 7000 tonner met 24/6
betaald werd per September, werd tegen -het einde van cle
week 23/- geaccepteerd voor Augustus/September. Ook van
Zuid-Afrika -bestond wederom eenige vaste vraag -naar boo-ten -van handige grootte, doch ook hier veroorzaakte de over
–
vloedig voor-handen tonnage een scherpe daling in de vrach-
ten. Van Durban-Cape Town Range -werd tegen 211- -tonnage
genomen naar U. K. /Continent.
Op de markt van -de Middell-andsche Zee -bestaat slechts
weinig definitieve vraag. Afsluitingen zijn: La Goulette/Rot-
terciam 5/3, Bona/Rotterdam 4/9, Algiers/Botterdam 4/7V2,
I3ritohferry 619, Port Breira/Middllesboro 6/-, Hornil-lo Bayf
Ant-werp 5/6. Twee ladingen werden van Huelva afgesloten
tegen 10/- naar Northei-n States havens. –
Wat de uitgaande kolenvrachteumarkt van Engel-and he-tref t, hebben de vrachten naar de Zuid-Amerikaansohe ha-
vens een verdere stijging te zien gegeven, één boot bedong
20/. naar Buenos-Aires. Ofschoon sindsdien 1916 en 191-werd geaccepteerd is de markt toch vast en men verwacht
dat voor prornpte belading de vracht van 20/- zal worden
herhaald. De afsluitingen van Zui-d-Wales – zijn: Suudsv all 5/9, Nantes 4/3, Huelva 8/6, Genua 8/9, Stamboul 11110V2,
Alexandrië 1113 en van de Oostkust: Stockholm 5/1V2, Ham-
burg
3/10V2,
Antwerpen 3/-, Bordeaux 51134, Gen-un 8/9,
Pyraeus 10143/s, Alexandrto 10/3, Port Said 10/3, Buenos-
Aires 19/6. –
/
N
/
–
t
–
-,
1
t
-..
–