6 SEPTEMBER 1916
he
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
IE JAARGANG
WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1916
No. 36
1
INHOUD
Blz.
DE OPLOSSING DER VISSCHERIJ KWESTIE………………
553
De
Roebelkoers
………………………………
555
Turksche statistiek
…………………………….
556
Geldcirculatie
in
bezet Rusland
………………….
556
De
daling der suikerprijzen
in
Amerika
……………
557
De
praeadviezen der Vereeniging voor
de
Staathuishoud
kunde
en
de
Statistiek
……………………….
557
INGEZONDEN
STUKKEN:
–
Het kapitaal
na
den
oorlog
…………………..
557
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSGEBIED
…………
558
MAANDCIJFERS:
Inklaringen
op
Amsterdam
en
Rotterdam
……….
558
Emissies
in
Augustus
1916 ……………………
559
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………559-567
Geldkoersen.
Effectenbeurzen.
–
Wisselkoersen. Goederenhandel.
Bankstaten. Verkeerswezen.
Bijdragen en mededeelin gen den inhoud betreffende,
alsmede gegevens voor de afdeeling ,,sStatistielcen en
Overzichten” gelieve men te zenden aan het secretariaat,
Geldersche Kade
21 b,
Rotterdam, telefoon No. 10685.
Abonnementsprijs franco p. p. in Nederland f 10,—,
buitenland en icoloniën f
12,—
per jaar. Losse
nummers
25
cents.
Advertentiën f
0,85
per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.
Mededeelin gen betreffende abonnementen en adv er-
tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.
5 SEPTEMBER 1916
De geidmarkt had deze week over het algemeen
een gewoon verloop. Privaat-disconto bleef zich op
het eenigszins verhoogde peil van 1%—Y4 pOt. hand-
haven; alleen op den eersten beursdag dezer week was
de noteering nog een fractie hooger 1—% pOt. Ook
de noteering voor prolongatie-rente bereikte op dezen
dag het hoogtepunt van de week n.l. 1% pOt.; op de
andere dagen was de noteering onvéranderd 1Y2 pOt.
De wisselmarkt stond zeer sterk onder den invloed
der politieke en militaire berichten. De-Entente-
deviesen waren over het algemeen vast, de noteeringen
op de Centrale mogendheden daarentegen flauwer.
*
*
• *
Opnieuw is de voorraad gouden munt bij de Neder-
landsche Bank met een millioen gulden verminderd en
ook de zilvervoorraad is weer belangrijk afgenomen.
Het Rijk plaatste wederom
f
21 millioen schatkist-
promessen bij de Nederlaridsche Ba±tk, waardoor de
post Binnenlandsche wissels een groote vermeer-
dering onderging en nu bijna hetzelfde bedrag heeft
bereikt, hetwelk zij v66r de plaatsing der
4Y
pOt.
staatsleening aanwees. Een aanzienlijke vermeerde-
ring van de biljetten-circulatie ging meltdeze crediet-
verleening gepaard.
DE OPLOSSING DER VISSCHERIJKWESTIE
Een medewerker schrijft:
Moeilijk vraagstuk, welke wel de diepste roerselen
zijn, die de volksziel in beweging zetten. Telkenmale tijdens dezen oorlog schenen belangrijke inheemsche
industrieën wegens gebrek aan grondstoffen tot stil-stand gedoemd te worden; graan, aan de Nederland-
sche regeering geconsigneerd en voor de Nederland-
sche bevolking bestemd, werd weken lang in Engelsche
havens opgehouden; vreedzame schepen, varende
onder Nederland’s aloude vlag, werden op roeicelooze
wijze getorpedeerd – en zie, op handen zijnde werk-loosheid zoomin als mogelijke hongersnood en aan-
slagen op menschenlevens zijn in staat geweest z66
spontaan en z66 algemeen een uitbarsting van ont-
roering te voorschijn te roepen als zulks vermocht is
door het opbrengen van een deel van Holland’s vis-
schersvloot naar Britsch gebied.
Het is dus toch waar, dat het volk waardevoller
goederen kent dan eigendom en leven? Toch waar, dat
het heiligste bezit eener natie haar geschiedenis is?
Toch waar, dat het ons recitsbewustzijn is, dat de
richting onzer daden bepaalt?
Indien ja, dan is de verklaring voor de hand lig-
gende. Want indien er één ding is, waarmee de ge-
schiedenis van ons land is saamgeweven, dat zijn op-
komst, bloei, vernedering en herleven heeft meege-
maakt, eeuwen lang het troetelkind is geweest van hoog en laag, van jong en oud, dan is het wel onze
zeevisscherj geweest, inzonderheid de haringvissche-
rij: nationale industrie bij uitstek van jaarhonderden
her.
In de hier aangegeven richting wijst ook het
opvallende féit, dat terwijl de Engel sche eischen
betrekking hadden zoowel op de versche zeevisch-
visscherij als op de haringvisscherj, de ontioering
bij het volk als zoodanig daarover eigenlijk uit-
sluitend betrekking hadop het laatst bedoelde bedrijf,
dat blijkbaar het nauwst aan het hart ligt. Ook betrof
de ontroering niet zoozeer de eischen op zich zelf, als
wel het feit, dt er eischen gesteld werden. Velen
toch onder de verontwaardigden wisten slechts zeer
onvoldoende, waarin de gestelde eischen eigenlijk
bestonden. –
Kern der voorwaarden was zekerheid te verkrijgen,
dat via Nederland (weg der voortgezette reis) geen
contrabande (in casu visch) Duitschiand bereiken zou.
Dat laatste kon belet op tweeërlei wijs; hetzij door
een deel der vloot op te leggen; terwijl de rest bleef
varen om te voorzien in de behoeften van Nederland
zelf aan visch, in welk geval men van Engelsche zijde
bereid was schadevergoeding te verleenen voor het
stil liggen van het grootste deel der vloot; hetzij door
het deel der vloot, dat volgens de eerste regeling zou
stil liggen, voor Engelsche rekening te charteren.
Beide eischen werden door de Nederlandsche verte-
genwoordigers onaannemelijk verklaard. Uit econo-
misch oogpunt voerde men er tegen aan, dat de even-
tueele vergoeding wel de reeders kon schadeloos stel-
len, maar dat daarmede niet de werkloos geworden
bemanning gebaat was. Bövendien zou het stil liggen
der schepen een terugslag uitoefenen op de verwante
554
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 September 1916
bedrijven: kuiperijen, taanderijen, boeterijen; de han-
del zou buiten emplooi raken, de winkelstand met
armoede bedreigd worden. Varen voor Engelsche reke-
ning was, afgezien van het duikbooteng’evaar, even-
eens onmogelijk, daar de schepen dan in Engeland
zouden moeten havenen, waar geen gelegenheid be-stond op Hollandsehe wijs netten te tanen en te boe-
ten en waar men ook niet het Hollandsche fust vond,
waarmee bij de inrichting der schepen rekening was
gehouden; bovendien zou men niet meer tegen -molest
gedekt zijn, terwijl ten slotte aan deze regeling ten
deele dezelfde fouten kleefden als aan de eerste, dat
de nevenbedrijven zonder werk zouden raken.
Daarnaast kantte men zich op gi’ond van internatio-
naal recht tegan eenige belemmering der Nederland-
sche visscherij. De visch wordt gevangen in de Vrije,
d.i. de eigen zee, het vervoer — een integreerend deel
van het bedrijf – geschiedt door eigen gebied naar
eigen havens, waar de visch te koop wordt aangeboden
op de eigen markt, die open is voor iedereen. De visch
is dus niet bestemd voor een aan Engeland vijandig
leger, ook niet voor de burgerij van een aan Engeland
vijandig land. Mitsdien is volgens algemeen erkende
volkenrechtelijke regelen de visch niet vatbaar voor beslagneming door een oorlogvoerende. Voorts – en hierop wees speciaal minister Loudon in de Tweede
Kamei — is le ,,Nederlandsche Noordzeevisscherij
niet gelijk te stellen met een internationalen trans-
porthandel, uitgelokt door de speciale behoeften van
één der oorlogvoerenden;
zij
is eena nationale industrie
van zeer oude dagteekening, die geenszins haar ont-
staan te danken heeft aan den oorlogstoestand. Een
belemmering dier industrie” (die thans 852 schepen
telt met ruim 11.000 koppen bemanning, voor zoover
betreft de haringvisscherj, en 200 schepen met ca.
3000 koppen bemanning, voor wat betreft de trawi-
vloot, een en ander verdeeld over 275 reederijen) ,,zou
het gevestigd bestaansmiddel van een belangrijk deel
der Nederlandsche bevolking treffen, niet alleen van
de reders en visschers,
maar
ook van allen, wier be-
drijf” (waarin ongeveer 9 h 10,000 personen werk-
zaam zijn) ,,afhangt
van
de visseherij.”
Het werd niet ontkend,
dat
een groot deei der
visch, die op de open Nederlandsche markt komt,
door Duitschland wordt gekocht; wil Engeland dit
beletten, dan koope het zelf op onze open markt de visch op. Ook is de richting van export onzer visch
niet gewijzigd; immers in normale jaren gaan er
evengoed groote kwantiteiten naar Duitschland en
zeer geringe naar de geallieerden. De volgendé
tabel geeft in dezen nadere bijzonderheden (in tons
van 1000 K.G.)
1)
Herkomst
of
Bestemming
Aan-
voer
trawl.
en beug-
visch
Aanvoer
steur- en
pekel-
haring
Invoer
alle
visch
Uitvoer
versche
zeevisch
Uitvoer
haring
Uitvoer
alle
visch
–
33.099 99.222
–
– – –
–
–
367
11.250 9.103
21.280
Duitsehland.
–
–
950
11.740
78.476 90.460 Engeland. .,
–
–
12.428
98
•762
1.119
Noorwegen
.
–
–
7.898
–
1.088
1.103
– –
1.891
–
3.789
3.794
Zweden …….
Ver.St.N.Am
—
–
1
–
14.247
16.951
België ……..
Alle andere
– –
230
6
2.694
3.477
Totaal
1913.
–
33.099 99.222
23.765
23.094
110.159
138.184
1912.
–
37.342
65.924
22.755
26.827
69.909
101.308
1911..
31.815
85.541
17.613
20.261
79.182
102.088
1910.
–
28.717 97.728
18.038
21.762 96.278
123.199
1909..
25.332
100.805
16.381
16.291
98.445
118.162
1).
Een optelliag der staten voor aanvoer plus invoer geeft
het totaal, der zeevisch, ie Nederland bereikt. In de cijfers
ijn niet begrepen de geringe hoeveelheden makreel, die bij
cle drijfnetvisscherij op haring mee wordt gevangen. In
1913
beliep dit kwantum
1087
ton. Vermeld zij voorts, dat
ook
bij
het trav1vischen ietwat haring wordt gevangen; deze hoe-
veelheid is medegeteld onder- trawl- en beugvisch.
Overigens wilde. men – Engeland zooveel mogelijk
tegemoet komen; had dit bezwaar om de
prijzen
te
besteden, die Duitschiand op de open markt betaitide,
dan vilde men voor Engeland doen, wat men voor
Duitschland
niet
deed, nl. een deel der vangst voor
vasten prijs
reserveeren.
Voor de haring herhaalde
men het aanbod, reeds in het voorjaar gedaan, toen
men vruchteloos looimateriaal en netten uit Engeland
wilde betrekken, om 50 pOt. van den haringexport
tegen den zelf kostenden
prijs
van
f
40 per kantje te
leveren, op welk voorstel nimmer antwoord was ont-
vangen.
Ongeveer op deze basis is het gelukt ten aanzien der
versche zeevisch tot overeenstemming te komen; de
schepen mogen in Holland blijven havenen, 30 pOt.
der vangst blijft in Nederland, 35 pOt. der door Enge-
land gewenschte soorten wordt door Engeland op de
open markt in Ijmuiden gekocht tegen dagprijs,
waarop dan door de reeders restittitie wordt verleend
over zoodanig bedrag, als de marktprijs op, den. dag
van den koop hooger is dan de gemiddelde prijs der
soort over het eerste halfjaar 1916. Deze prijs is zéér
redelijk, zoodat zelfs in het geval, dat Duitschland
voor zich zelf gelijke voorwaarden eischt (dus 1gere
prijzen wil betalen dan het nu geeft) .het
bedrijf loo-
nend blijft.
Wellicht; zou het gelukt
zijn
gelijktijdig op denzelf-
den voet ten aanzien der haring tot overeenstemming
te komen, als hier de zaak niet moeilijker geweest was,
doordien Engeland, waar men haring in verschillende
zouten pekelt en ze overigens gaarne gebakken of
gerookt of op andere wijs geconserveerd dah gezouten
nuttigt, eigenlijk vrij slecht de Hollandsche pekelha-
ring kan gebruiken, en indien de zaak ook niet ver-
troebeld was door de’ z.g. Algimex-kwestie, waarbij de
viaag werd opgeworpen, of er wel werkelijk in Neder-
land een ,,open” markt voor haring bestond, en of niet
wellicht sommige reeders zich
bij voorbaat
verbonden
hadden hun vangst naar Duitschiand te leveren, zoo-
dat althans op hun aanvoeren de theorie der ,,contra-
bande met vijandelijke bestemming na voortgezette
reis” van toepassing zou zijn. Ten bewijze hiervoor
beriep men er zich op, dat een Ijmuidensch reeder
zijn aanvoeren niet in de Rijksvischhal op den afslag
bracht, doch ten einde de 2 pOt. veilingkosten en ver-
dere overladingskosten te ontgaan, zijn haring direct
op den trein naar Duitschland zette en daarvoor den
prijs ontving, dien de Algimex, vertegenwoordigster
der Zentrale Einkaufsgesellschaft, daarvoor bepaalde. Als verder
bewijs
werd aangevoerd, dat in Vlaardin-
gen reeders, die zelf ook handelen, een deel der haring
afslaan, doch de rest voor zich houden (welke dus niet
afgeslagen wordt) eh aan den Algimex leveren. Er
werden berekeningen gemaakt, waaruit zou blijken,
dat de Algimex voor de haring minder betaalt dan deze
dan handelaar, die op de open markt koopt, met inbe-
grip zijner kosten zelf kost – bij welke berekeningen
men echter vergat, dat de reeder aan zichzelf als
handelaar de haring tegen lager prijs overdoet dan hij als handelaar aan andere handelaars berekent. De on-
juistheid der verdachtmaki’ngen, dat de bovenbedoelde
Lîmuidensche reeder niet Vrij
ZOU Zfl
om zijn ha-
ring te.verkoopen aan iedereen, blijkt wel hieruit, dat toen men hem verzocht ook ,,den schijn des kwaads”
te vermijden en al zijn haring te doen afslaan, hij aan-
stonds daartoe is overgegaan.. . waarbij echter als
eenig gegadigde weer de Algimex optrad, daar nie-
mand hooger prijs geeft.
Eveneens werd als bewijs, dat géén vrije markt
bestond, aangevoerd, dat door, middel van de ,,Ha-
ring-contrôle-maatschappij” de Algimex contrôle
op het gewicht en de kwaliteit der haring uit-oefent, alsmede dat alle niet aan den Algimex
geconsigneerde partijen na passeeren der grenzen
in Duitschiand of België in beslag worden genomen.
Deze kwestie, hoe onaangenaam overigens voor de han-
6 September 1916
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
delaren, die i.n Duitschiand of België niet aan hun
gewone afnemers kunnen leveren of prijzen berekenen,
die zij zelf wenschelijk achten, heeft echter met de
vraag, of er in
Nederland
een open markt is, niets uit
te staan; geen enkele bepaling immers belette den han-
delaars, die geen genoegen willen nemen met den
door den Algimex bepaalden prijs, hun haring elders
dan in België of Duitschland af te zetten….iets,
dat
zij
uiteraard niet deden, omdat men in geen enkel
land voor de haring meer wil geven dan de Algimex
doet.
Maar met dat al hebben deze vertroebelende facto-
ren, evenals sommige andere gebruiken van localen
aard, die nog het restant zijn van eeuwenoude ge-
woonten en niets met een open markt te maken heb-
ben, de afdoening der visscherijkwestie, voor zoover de
haring betreft, vertraagd, met het bedroevende gevolg,
dat, terwijl van onze ongeveer 200 trawlers er slechts
7 naar Engeland zijn opgebracht, van de 852 Neder-
landsche haringvaarders ten slotte meer dan 150 in
Britsche havens lagen.
Eindelijk is echter ook bier overeenstemming ver-
kregen. Bij de getroffen regeling, voor welker rich-
tige nakoming de organisatie onze’r haringreeders
borgstaat, is bepaald, dat men
Vrij
is 20 pOt. der
vangst te exporteeren, waarheen men wenscht, dat de
Engelsche Regeering het recht heeft verdere 20 pOt.
te koopen tegen denzelfden prijs; dien de Nederland-
sche Regeering betaalt, en dat de rest, na aftrek van
de hoeveelheden, die voor Nederlandsch verbruik –
eveneens ca. 20 pOt. – noodig zijn, zal worden uit-
gevoerd naar Noord-Amerika of andere landen, waar-
heen de geallieerden zulks toestaan. Voor die ret be-
taalt de Engelsche Regeering aan de reeders een toe-
slag van 30 sh. per gepakte to van 115 K.G. netto
inhoud. Het blijft den Nederlandschen schepen ver-
boden in de verboden zône te visschen. Daarentegen
zullen alle aangehouden schepen, voor zoover zij be-
hooren aan reeders,
bij
de Vereeniging van Neder-
landsche haringreeders aangesloten – de aansluiting
toch vormt de waarborg voor het nakomen der aange-
gane verplichtingen – worden vrijgelaten en zullen
deze schepen als gewoonlijk uit Engeland de benoo-digde materialen (netten, cachou e.d.) kunnen beko-
men.
Als tijdstip van inwerking treden werd 1 September
aangenomen; reeders en handelaars hebben van de ge-
legenheid, dat er enkele dagen speling bestond, ge-
bruik gemaakt door voor 1 September zeer aanzien-
lijke hoeveelheden haring – naar schatting 6500
t
7000 ton naar Duitschiand te exporteeren, zoodat
op den datum van het van kracht worden der over-
eenkomst de voorraad haring hier te lande zeer gering
was geworden.
Naar verluidt zâl ook van Duitsche zijde geen be-
zwaar worden gemaakt tegen bovenbedoelde overeen-
komst, welke aan de centralen aanmerkelijk geringer
hoeveelheden haring verschaft dan zij in normale
jaren uit Nederland betrokken, en zijn dus alle moei-
lijkheden opgelost, voor zoover althans niet de bewoor-
dingen der overeenkomst zelf tot verschillende uitleg-
ging aanleiding geven. De kans daartoe schijnt ons
niet buitengesloten, waar het de clausule betreft, dat
de Engelsche Regeering het recht heeft 20 pOt. der
vangst op te vorderen tegen den prijs, dien de Neder-
landsche Regeering betaalt. Nu is het een feit, dat de
Nederlandsche Regeering in het geheel geen haring
koopt; de hier te lande gedistribueerde z.g. ,,regee-
ringsharing” is door de ,,Zeevischvereeniging” tegen
verlaagden prijs beschikbaar gestelde haring, die door
haar op de open markt wordt aangekocht tegen d-
zelfde prijzen als b.v. Duitschland besteedt. Het ver-
schil tusschen in- en verkoopprijs wordt gevonden uit
de opbrengst van een z.g. consentrecht, waarvoor de
exporteurs de beschikbaarstelling van haring in natura
afkoopen.
De clausule zal van Engelsche zijde wel
ZOO
be-
doeld zijn, dat Engeland het recht heeft 20 pOt. der
haring te vorderen tegen den
prijs
van de ,,beschik-
baarstelling voor het Nederlandsche publiek; dus tegen
ca.
f
25 per ton, en nièt tegen den inkoopprijs van
ca.
f
60 op de open markt. Gaan beide partijen hier-
mede accoord, dan rijst nog de vraag, of bij den export
de consentgelden (ca.
f
6 per ton van 150 K.G. bruto)
komen ten laste van de Engelsche Rqeering of van
de Nederlandsche reeders.
T.
DE 1?OEBELKOERS.
In de afgeloopen week heeft de rioteering van het
Russisch devies zich zeer belangrijk kupnen verbe-
teren;
terwijl
aan het eind der vorige week 154 R.
te Londen met £ 10 gelijkwaardig golden, bedraagt
de koers thans ca. 144, nadat een oogenblik zelfs 136
genoteerd werd. Als oorzaak voor deze plotselinge
zeer krachtige verbetering van de itusschen ook
thans nog ruim 45
%
gedeprecieerde Roebelvaluta
wordt algemeen het ingrijpen van Roemenië in den
wereldoorlog genoemd. –
Kan de stand van het krijgsbedrijf iflderdaad op
de wisselkoersen invloed uitoefenen? Gedurende den
ganschen oorlog is dit van verschillende zijden ont-
kend. Men beriep zich op vroegere ervaringen, met
name op het verloop van de Fransche visselkoelsen
in den rampspoedigen borlog van 1870 —’71 en ook
in dezen oorlog viel het niet moeilijk op tal van
stijgingen en dalingen van verschillende deviezen te
wijzen, die klaarblijkelijk met den loop der -gebeur-
tenissen op het slagveld in geenerlei verband stonden,
dikwijls recht tegen de schijnbare ontwikkeling van
den oorlogskans ingingen. Men hield staande, dat de
buitengewone afwijkingen, die de wisselkoersen ver-
toonden, en de van tijd tot tijd plaats vindende
schommelingen hun uitsluitende verklaring vonden
in de ontzaglijke verschuivingen op de betalings-
balans en de toevallige constellatie dezer balans op
ieder gegeven oogeoblik. Ook de geringe invloed, dien
naar veler gevoelen het ingrijpen der Duitsche regee-
ring tenslotte op het algemeene koersverloop van den
Mark heeft gehad, werd als bewijs aangehaald voor
de stelling, dat factoren, die niet in de betalings-
balans zelve verandering brengen, al bitter weinig
invloed op het verloop der wisselkoersen vermogen
uit te oefenen,
Het ingrijpen van Roemenië heeft nu echter een
wijziging der wisselnoteeringen tengevolge gehad, die
moeilijk met eene directe verandering in debetalings-
balans in verband kan worden gebracht. Verwachtingen
dat een spoediger ontsluiten van de Dardanellen en
hervatten van Rusland’s export hiervan het gevolg
zouden kunnen zijn, kunnen natuurlijk hun invloed
doen gelden.
Niet onmogelijk is ook, dat men de kansen van
Rusland op het vinden van credieten in het buiten-
land gestegen acht en hierop in zekeren zin anti-
cipeert.
Het is echter de vraag of enkel uit deze en derge-
ijke overwegin gen de zoo aanzienlijke koersnoteering
te verklaren is, te meer waar met deze koersver-
beteriug een zeker herstel van de noteeringen op de andere entente-landen is gepaard gegaap, terwijl de
deviesen op de centrale mogeudheden tegelijkertijd
een tegengestelde beweging vertoonen, waarbij vooral
de Oostenrijksche kronen een vrij scherpe daling
hebben ondergaan. –
Speelt dus toch de vertrouwensfactor een belang-rijke rol? En zoo ja, welke? Staan wij ma.w. slechts
tegenover een korttondige olfbeweging of is iiLder-
daad een blijvende verschuiving van het koersniveau
te verwachten? Het zal in verband met deze en
dergelijke vragen in hooge mate belangwekkend zijn,
het toekomstig koersverloop der verschillende valut
na te gaan. –
1
556
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 September 1916
TURKSOHE STATISTiEK.
Een enkel woord zij gewijd aan het
,,Bulletin,
Annuel de Staistique de l’Enapire Ot,ion’ba9il’,
jaar-
gang
1827 (1911),
hetwelk, ofschoon 1914 als jaar van
uitgave dragende, onlangs verscheen. Het is een 385
pagina’s groot, goed verzorgd boek, het derde dat in
deze serie is verschenen, echter zag van het eerste
overzicht (1909) slechts eene Turksche bewerking het
licht. In latere jaren werd ook eene Fransche uitgave
bezorgd. De staten behandelen hoofdzakelijk finan-
cieele onderwerpen, daarnaast is een twaalftal gra-
phische voorstellingen in het werk opgenomen, waar-
van wij hier enkele in nadere beschouwing willen
nemen.
Van de algemeene inkomsten en uitgaven van het
Turksche keizerrijk zijn technisch goed . geslaagde
cartogrammen ontworpen, welke weinig evenwicht
vertoonen ‘tusschen inkomsten en uitgaven van de
vilayets op zichzelf beschouwd. Door economisch-
geographische factoren in rekening te nemen, is het
nog niet mogelijk overeenstemming aan te bonen.
Onze waarneming moge dan ook op feilen in de finan-
cieele huishouding wijzen.
De graphische voorstelling, aangevende de waarde
van in- en uitvoer, verdient eveneens belangstelling
en kenmerkt zich evenzeer door zaakkundige opvat-
ting. De resultaten der .jaren 1907-1911 zijn afzon-
derlijk in beeld gebracht. Het zou van veel gewicht
zijn als ook beschikt kon worden over de totalen der
jaren 1912 en 1913, maar reeds wat hier voorhanden
is wijst voldoende uit, dat Dr. Harms het bij het
rechte eind heeft als hij de vele menschen, die de toe-
komstige ontwikkeling der Duitsch-Turksche econo-
mische betrekkingen met groote verwachting en geest-
drift tegemoet zien, waarschuwt:
,,In diesen Wein
wird noch viel Wasser fliesse’n”
1)
Immers de vol-
gende in- en uitvoercijfers staan voor het jaar 1911
te boek:
Invoeren: Gr. Britannië ……….9.945.900 T.P.
Duitschiand ……….5.162.700 ,,
Oostenrijk-Hongarije . . .
6.838.100
Rusland
…………..3.040.700
Frankrijk …………..3.939.100
Uitvoeren: Gr. Britannië ………..5.977.000
Duitschiand
……….1.514.500
Oostenrijk-Hongarije
3.460.700
Rusland
…………..
949.300
Frankrijk …………..4.683.600
Het is opmerkelijk, dat Dr. Harma zich van getallen
bedient, die een ‘ongunstiger resultaat voor Duitsch-
land opleveren. Volgens hem (pag. 214) droeg Enge-
land 20 pOt. tot den Turkschen invoer bij, Frankrijk
18 pOt.,
Oostenrijk-Hongarije
9,21 pOt., Duitschiand
9,13 pOt.; uit de bovenstaande getallen vindt men
echter onderscheidenlijk: 22,11 pOt., 8,76 pOt., 15,19
pOt. en 11,48 pOt. In de Turksche Statistiek komen
Oostenrijk-Hongarije en Duitschiand dus v66r Frank-
rijk. Toch zal men met bovenstaande getallen voor oogen Harms’ overtuiging moeten deelen, dat eene
directe belangrijke verlevediging van den Duitschen
buitenlandschen handel met Turkije niet te wâchten
staat.
Wil men nog weten welk figuur Nederland in de
statistiek maakt: wij verheugen ons ook al in eene
actieve handelsbalans en voeren in Turkijé voor
815.800 T.P. in, waartegenover wij voor 417.900 T.P.
van daar betrekken. Met.1910.vergeleken namen de in-
voeren met 2,51 pOt., de uitvoeren met 20,10 pOt. toe,
wat in analogie met andere landen niet een gunstig
teeken mag heeten.
Tenslotte zij onderstaande vergelijkende statistiek
der rijksuitgaven overgenomen, welke boekdeelen
spreekt van het peil waarop de Turksche staa.ts-
inrichting zich bevindt.
1)
Dr. B. Harms,
Deutschiands A.nteil an Weithandel und
Weltschiffahrt,
1916.
Nature des dépenses:
–
%
par rapport
an total
Dette publique:
des dépenses
Emprunts, avances, garanties kilométriques 22,10
Pensions viagères et retraites …………8,65
Services publics:
Finances, Postes et Télégraphes, Douanes,
Oadastre
. ……………………… .11,09
Grand-Vézirat, Oonseil d’Etat, Aff. Etran-
gères…………………………..0,81
Intérieur ……………………… …3,72
Oheikh-ul-Islamat, Justice et Oultes, Sûreté
publique …. …………………… 4,29
Instruction publique ………………..2,32
Travaux publics ……………………. .3,23
Oommerce, Agriculture, Forêts, Mines et
Industrie ……………………….1,02
Guerre, Marine, Fabrique de Munitions,
Gendarmerie
…………………….40,77
1911 was echter oorlogsjaar (Italië—Turkije).
De statistiek kan aldus samengevat: 30,75 pOt. der
uitgaven werden besteed aan den dienst der leeningen
en pensioenen, 67,25 pOt. voor de openbare diensten
waarvan 11 pOt. voor inningskosten der directe en
indirecte belastingen, 9 pOt. v’oor den burgerlijken
stand en de politie, 7 pOt. voor wetenschappelijke en
economische doelèinden alsmede openbare werken, en
40 pOt. voor de landsverdediging.
–
Het is zeker te waardeeren, dat bij eene dergelijke
verdeeling van de geldmiddelen nog in dezen tijd,van
oorlog iets overschoot om dit statistisch-jaarboek,
waarop de bewerkers zeer terecht trotsch kunnen zijn,
uit te geven. HUA
GELDOIRCULATIE IN BEZET RUSLAND.
Hoezeer
-bij
het aannemen vangeld psychologische
factoren een rol spelen, blijkt duidelijk uit de moei-
lijkheden, welke Düitschland met
zijn
papiergeld in
het bezette deel van Rusland ‘ondervindt. Het Duitsche geld wordt door de Russische bevolking ongaarne aan-
genomen en schatvorming vindt er in die geidsoort
plaats, jegens welke men het grootste vertrouwen
koestert: den papierroebel. Zeker kan als een der oor-
zaken hiervan het feit worden aangemerkt, dat men
gewend is aan een geidsoort, welke in roebels is uit-
gedrukt, terwijl geld, dat een vreemden naam draagt,
met de onbekendheid ook ongeliefdheid mede-
brengt. Velen in het bezit van Duitsch geld trachten
dit ten spoedigste in roebels om te zetten, wat aan
speculanten een looheitd bedrijf verschaft, doch aan
de bevolking groote nadeelen brengt en den geregelden
gang van zaken zeer in den weg staat. Immers de op
roebelprjzen berustende calculaties van den Russi-
schén koopman, die marken ontvangt, worden door
den heftig schommelenden roebelkoers zeer bemoei-
lijkt.
Ten einde aan dezen toestand een einde te maken,
heeft het Duitsche Gouvernement besloten, in het
bezette Rusland een geldsoort met het karakter van
wettig betaalmiddel in omloop te brengen, welke zich
bij het’ Russische roebelgeld nauw aansluit.
Deze geldsoort, een Duitsch roebelgeld dus, wordt uit-
gegeven door de ,,Darlehenskasse Ost der Ostbank fiir
Handel und Gewerbe”, die derhalve de eigenlijke rol
van ciiculatiebank vervult. Als doel dezer bank
noemen de statuten de – bevrediging der crediet-
behoefte in de nader aangeduide deelen van het be-
zette Rusland – in het bijzonder de emissie van
Darlehenskassenscheine – en de ondersteuning van
het economisch leven. – Maximaal zullen voorloopig
door haar 100 millioen roebel aan Darlehenskassen-
scheine worden uitgegeven.
Behalve langs den weg der credietverleening wordt
het roebelgeld ook in circulatie gebracht door den mili-
tairen fiscus, welke met dit geld zijn betalingen zal
doen. -Maatregelen zijn getroffen om het vertrouwen in het nieuwe papier te wekken en om te voorkomen,
6 September 1916
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
557
dat het tweeërlei roebelgeld, dat nu in Rusland circu-
leert, in het verkeer ongelijk wordt behandeld. Daar-
toe moet o.a. dienen de verklaring, dat alle betalingen
aan Duitschiand in het nieuwe geld kunnen plaats
vinden en dat de banken het als rentegevend deposito
zullen aannemen, terwijl uitdrukkelijk wordt ver-
klaard, dat op den duur de inwisseling van. den Duit-
schen tegen den Russischen roebel mag worden ver-
wacht.
Aan de andere
zijde
wordt zorg gedragen, dat de
aanwezigheid van tweeërlei Duitsch geld de verkeers-
betrekkingen tusschen Duitschland en het bezette ge-
bied niet al te zeer bemoeilijkt, doordien marken en
Duitsche roebels steeds tegen elkander kunnen worden
ingewisseld in een verhouding, welkeyan overheids-
wege zal worden vastgesteld.
DE DALING DER SUIKERPRIJZEN IN
AMERIKA;
Onze medewerker voor suiker schrijft: De voornaamste gebeurtenis op de suikermarkt was
in de afgeloopen week de enorme daling van 96
0
Oentrifugals te New York. De spot-noteering, die aan
het eind der voorafgaande week nog 5,52 c. bedroeg,
liep binnen enkele dagen terug tot 4,64 c. om zich
daarna weer op 5,02 c. teherstellen. Einde Juli was
deze noteering 6,33 c.
Een dergelijke geweldige prijsverandering kan
slechts vergeleken worden met de groote prijsbewe-
ging van de eerste oorlogsmaand, met dat verschil,
dat téen de beweging een opwaartsche en thans een
dalende richting aantoonde. Ook trekt men zich op
het oogeublik van deze prijsbeweging, die hoofdzake-
lijk op termijuspeculaties terug te voeren is, minder
aan, omdat men aan hevige prijsschommelingen voor
de verschillende consumptieartikelen langzamerhand
gewend geraakt is.
Intusschen kan deze door geen bizondere politieke
redenen veroorzaakte groote daling wel als erustige
waarschuwing dienen voor bonafide suikerkringen, die
in den laatsten tijd wel wat te veel onder den invloed
gekomen zijn van dié berichtgevers, welke, in verband
met de in vele landen heerschende suikerschaarschte,
een verdere aanmerkelijke rijzing van de reeds zoo
hooge suikerprjzen voorspellen. Men moet niet uit
het oog verliezen, dat er door verdere prijsopdrijving
toch niet meer suiker disponibel zoude komen, en
waar de geheele inkoop voor het grootste consumptie-
land, n.l. Engeland, in één hand berust, die tegelijk
ook voor Frankrijk koopt, wordt de concurrentiestrijd
op de verschillende wereidmarkten van zelf binnen
bepaalde grenzen gehouden. Zoo moet ook de hoof d-
aanleiding van de groote daling in Amerika déérin
gezocht worden, dat de Engelsche Sugar-Oommission zich voor het oogenblik geheel van de Amerikaansche
markt teruggetrokken heeft ën verschillende speculan-
ten, die bij hun operaties op een hernieuwd koopen
van deze zijde gerekend hadden, nu téleurgesteld zijn
en
a
tout prix willen verkoopen.
Deze gebeurtenissen mogen wel als voorproef be-schouwd worden van hetgeen er gebeuren kan, wan-
neer er eenmaal vrede in zicht is, doch speciaal Java
kan deze ontwikkeling kalm afwachten, aangezien de
geheele oogst van dit jaar reeds verkocht is, terwijl,
wat den volgenden oogst betreft, een prijsdaling bij
het beëindigen van den oorlog voor een groot gedeelte
gecompenseerd zou kunnen worden door mogelijke
verlaging van de tegenwoordige hooge vra1a.
DE PRAEADVIEZEN DER VEREENIGING VOOR
DE STAATHUISHÛUDKrJNDE EN DE
STATISTIEK.
,,In hoeverre zijn uit de crisis van 1873 lessen te
putten voor hetgeen ons op economisch gebied te
wachten staat?” is de vraag,, welke in de komende
vergadering der Vereeniging voor de Staathuishoud-
kunde en de Statistiek zal worden behandeld en
waarop door de heeren Mr. H. A. Hartogh en W.
Westerman praeadvies is uitgebracht. Met mededee-
ling der conclusies, waartoe het onderzoek der beide
praeadviseurs heeft geleid, moge worden volstaan.
Mr. Hartogh concludeert o.m.: ,,Niettegenstaande
,,de tallooze punten van verschil tusschen het tijdvak
,,187013 en de jaren 1914116 is uit eene toevallige ge-
,,steldheid der geidmarkten van 1873 (d. i. twee jaar
,,nit den oorlog) en nu (d. i. gedurende eenen krijg)
,,eene enkele les geput.
,,Wordt echter van den schrijver verwacht, dat hij ,,eene parallel trekke tusschen de crisis van 1873 en
,,hetgeen ons thans nk het sluiten van den
,,v r e d e te verwachten staat, dan moet hij den lezer
,,- in den aanhef van dit opstel reeds gewaarschuwd
,,—teleurstellen.
,,Het ondeizoek naar den loop der gebeurtenissen
,,van toen en thans heeft slechts punten van-verschil
,.opgeleverd. Is van de toekomst – na het sluiten
,,van den vrede – anders te verwachten? Trouwens
,,is het niet voorbarig nu reeds zich aan voorspel-
,,lingen omtrent die toekomst te wagen?”
Na de problemen, welke na afloop van den oorlog
oplossing zullen vragen, te hebben opgesomd, ver-
volgt de schrijver:
,,Een halve wereld is verwoest. Alle
volken gaan gebukt onder de gevolgen van oorlog en
mobilisatie. De duisternis der komende tijden- ver-
bergt bange zorgen”, al meent de praeadviseur, dat
wij ons ,,dra weer zullen verbazen over de na iedere
ramp balsembrengende ,,vis medicatrix naturae”.”
Het antwoord van den heerWesterman op de ge-
stelde -vragen resumeert deze als volgt:
,,dat de crisis van 1873 ons ten opzichte van het-
,,geen ons na den oorlog op economisch gebied te wach-
,,ten staat al bitter weinig kan leeren, omdat die
,,crisis uit geheel andere oorzaken ontstond dan die
,,welke ons thans in moeilijkheden zouden kunnen
,,brengen;
,,dat er niettemin uit de geschiedenis dier crisis
,,lessen te putten zijn voor onze toekomstige handel-
,,wijze en paralellen te trekken ten opzichte van wat
,,wij reeds hebben doorgemaakt;
,,dat de voornaamste dier lessen, wat Nederland
,,betreft, die is welke ons waarschuwt tegen een zich-
,,in-slaap-laten-wiegen door ruimte van geld, omdat ,,niéts onzekerder is dan dat, en ten slotte
,,dat alleen beperkingen in het verleenen van cre-
,,diet in iederen vorm en een uiterst voorzichtig ge-
,,bruik van de credietmiddelen ons land zonder geva-,,ren kunnen leiden door de moeilijke tijdq welke wij
,,tegemoet.gaan.”
INGEZONDEN STUKKEN.
HET KAPITAAL NA DEN OORLOG.
Geachte Redactie,
Het zij mij vergund alsnog op den leader van no. 33 ,,Het kapitaal na den oorlog” puntsgewijs eenige kant-
teekeningen te maken. – Met den inhoud, zoowel van
het oorspronkelijk artikel als van de gelijkgestemde
recensie, kan ik mij nl. niet volkomen vereenigen. Het artikel constateert een verhooging van efficien–
cy. Inderdaad is die thans aanwezig: werklieden ge-ven hun rust- en vacantiedagen prijs, maken talrijke
over- en nachturen: er wordt ,,gejakkerd”. Een voort-
zetting echter van die koortsachtige bedrijvigheid in
het eens wederkeerende normale bedrijfsleven acht ik
even buitengesloten als een constante bedrijvigheid in de loopgraven. Het is niet aan te nemen dat de in hare
gezindheid meerendeels socialistische arbeidersklasse,
wier ideaal het
einde
der kapitalistische maatschappij
is, bij voortduring
extra
zweet zal geven, juist om
die
maatschappij in stand te houden! Wat is er gestreden
om den vrijen Zaterdagmiddag, om de vacantie, om
den- 8-urendag. Die strijd wordt grif hervat na den
558
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 Sèptmb’er 1916
oorlog. Waar blijft dan de meerdere efficiency van
arbeiderswege? Het artikel wijst eveneens op grootere
efficiency van machinerieën, en meer gescherpte
inventiegeest. Zeker: maar een werkdadig- en vin-
dingrijkheid in het afdraaien van granaten! Het
Deventer proces van ,,handwarm” maken b.v.b Doch
hoe weinig patenten voor Nutzzwecke zijn in de oor-
logsjaren aangevraagd! Werkt het niet belemmerend
op uitvinders-initiatief dat de internationale bescher-
ming van patenten is opgeheven? Zijn niet de Duit-
sche patenten in Engeland zonder vorrn van- proces
krachteloos verklaard? De geest der volken spitst zich
toe op het oorlogsbedrijf. Het menschelijk vernuft is
in al die oorlogsjaren dan ook improductief werkzaam.
Op het belang van dit intellectueel streven legt de
heer Roberts zei den nadruk.
De Engelsche export (in £) is toegenomen. Doch
voor een vergelijking met vroegere jaren: Hoeveel £
komen op rekening van de algemeene- prijsstijging
alleen?
De Europeesche amokpartij zal wel degelijk op
de toekomst drukken, al is het vernielde
productie-
kapitaal
te overzien.
10.
Een zeer belangrijk deel –
milliarden – van het
bestaand vlottend kapitaal
(con-
sumptie’-kapitaal) is op improductieve wijze vernie-
tigd. In plaats van potten en pannen van het aan-
wezig. ijzer te gieten: shrapneils – bom – schon
da gewesen – en met .wat voor productief nut? Welk
een ontzaglijk voedselverbruik voor soldaat en paard
zdnder eenig nuttig rendement! 2
1
. Ook de
vorming
van
vlott end kapitaal is
onmiskenbaar tegengehouden.
Want, toegegeven dat de achter het front verblijven-
den met lioogdruk produceeren (hoe weinig komt hier-
van echter het normale consumptie-kapitaal ten
goede) – wat deden die millioenen soldaten in vredes-
tijd? Een feit is alzoo dat het totale vlottend kapitaal
langs directen en indirecten weg sterk is verminderd.
En wie anders dan de menschen van morgen zullen
daarvan de gevolgen ondervinden? Er zal grootere
schaarschte heerschen, vandaar opwaartsche verschui-
ving der nutsmargina, d.i’. meerdere ontberi’ng bij de
economisch zwakkeren.
De staatsschuld. Het eq.uivalenrt kan iets nuttigs
zijn. B.v.b. de nieuwaangelegde breede heirwegen in
België zullen een blijvend gerief vormen, evenals het
de Napoleontische wegen hier te lande nog steeds zijn.
De nieuwe strategische spoor]ijnen a.d’. dito. Doch de
overgroote tegenwaarde der pas aangegane schulden
is als in het water geworpen.
Die
schulden zijn slechts
een
wassen
neus aan het lichaam der maatschappij, zij
verrichten geen functie. Zij dienen alleen om een gat
te stoppen,. om de maatschappelijke balans te flattee-
ren. De staatsschuld is een schuld der genreenschap
aan zichzelf, alleen de wijze waarop de gelden zijn
besteed is van belang. Indien de staatsmachine vol-
maakt in hare werkilng ware (en’ daar streeft men toch
naar), zou de staatsschuld vanaf haar oorsprong een-
voudig kunnen wegvallen ‘): de staatsuitgaven konden
evengoed rechtstreeks door de, individuen gedaan wor-
den in gelijke proportie als thans hun bijdragen in de
belasting. Het aangaan der
improductieve
staatsschnld
is dus identiek met bezi’tverwoesting door elk belas-
tingbetaler zelve’ in verhouding tot de bijdragen in het
staatsbudget. In het feit d’a’t de gemeenschap; die de
gelden tot rentbetaling opbrengt, 66k zelf die rente weder in gelijke-mate int, ziet de heer R. een licht-
punt. M.i. ten onrechte. Indien de’ gelden, thans door
de staatsschuld opgeslorpt, in productiemiddelen wa-
ren belegd, dan zou het renteg’enot werkelijk een
winst beteekenen, terwijl deze bate nu slechts dient
tot ,,offsettin'” van een debetpost op d’e maatschap-
pelijke- winstrekenin’g, n.l. een evengroote belic’sting.
Men staat dus in de toekomst voor eene winstdei’vi’ng
ten beloope der staatssch.uldrente, m.i. hetzelfde als
een direct verliea.
1)
‘Een administratief voordeel’ van den staatssciuld is
de verdeeling der lasten over een aantal jaren.
Het artikel geeft deh
indi:uk
dat
bij
dé
beschouwing
het productie-kapitaal tegenover het vlôttand kaipitaal
wordt overschat. Dit laatste is toch hanweljks mindej
belangrijk. De prodantieidde’lefl toch wotden uit
vlottend kapitaal opgebouwd. De enorme veihietigihg
van vlottend kapitaal werkt dus onmiddl1jk op de
productiemiddlefl in. Het komt mij vooi dat ook in
de m.i. te optimistische tecensie het belang van een
ruimen voorraad vlotend kapitaal wordt onderschat:
II.
REGEERINGSMAATREG’ELN OP
HANDELSCEBIED.
Uitvo erverh o den. Verboden is de uitvoer
van
jute
in eIken vorm. Tot dusverre was alleen ver-
boden de uitvoer van jute-doek, van jute garens en
van ruwe jute, thans vallen o.. ook jute4ompan daar-
onder. Vermoedelijk zal een -regeling worden getrof-
fen om onder zekere voorwaarden voor gevulde jute-
zakken en voor jute, welke als emballage wordt ge-
bezigd, uitvoervergunningen toe te staan. De uitvaar-
diging van het nieuwe verbod zal, naar verwadht mag
worden, er toe bijdragen om den aanvoer van jute
uit Engeland naar ons land, die in den laatsten tijd
zeer ernstige belemmeringen ondervond, te vergemak-
kelijken.
De tijdelijke opheffing van het uitvoerverbod voor
rond spinaziezaad is
weder ingetrokken.
M a x i m u m p r ij z e n. De lijst van maximum-
prijzen voor de maand September wijkt slechts weinig
af van de tot dusverre geldende. Verhooging vertoo-
nen de prijzen voor boter’ – 5 ets. per K.G., zoowel
in groot- als kleinhandel — en voor rijst,.
f
0,50 per’
50 K.G. in den groothandel en 1V2 ct. per
1%
K.G. in
den kleinhandel. Ook voor enkele vischsoorten zijn de
prijzen iets veranderd.
De Minister van Landbouw brengt hierbij in her-
inn ering, dat ovei’schrij ding der maximumprijzen
ingevolge de Distributiewet 1916- gestraft wordt met
gevangenisstraf of geldboete, terwijl de goederen-
j
ten
aanzien waarvan de overtreding heeft plaa’tsgeonden
y
kunnen worden verbeurd veiklaard.
MAANDCIJFERS.
INKLiRINGEN OP’ AMSTERI3AM.
Augustus 1916.
Landeai
Aantal
Tonneir
van herkomst.
schpen.
netto.
Engeland …………..
47
33.194
Zweden
…………..
23
13.94’0
No
.
oiwe’geiï …………
3
1.303
Denemarken
……….
2
1.308
t
Frankrijk
…………
1
478
or
150J1
…….. …….
Spanje’……………….
2
2.791
Italië
…………….
Griekenland ……….
Ned.-Indjë ………….
2
8.215
Noord-Amerika ……..
51
9.226
Zuid-Amerika (Oostktt)
4′
15.453′
West-Indische eilanden..
4
–
‘
4.998
Nederlandsche havens
6
2988
Totaal liandelssch’epen’ 99
93.894
129
t58434
–
Visschersvaartüigen’..
15
1.740
11
1.
1.442′
Totaal…… 114
95.634
140
159.87
Onderscheiding der handelsschepen naar de nationaliteit:-
Percentage Augustus 1916
Aantal
–
Tonnen
vandetotale
schepen.’
netto.
tonnenmaat
Nederlandsche
70
73.984
78,8
Britsche …………
T
5.164 5,5
Zweedsche ……….
15
9.078
9,6
Noorsche
……..
4
2029
2,2-
Deensche
3
3.639
3,9
99
93:894
100′
Augustus1915.
Aantal Tonnen
schepen. netto.
67
48.459
}22
14.380′
95
,
5
.
656
2.253
3.522
1.152
5
22′.149
2
5.]35
15
51.936′
2
3’39
.
6′
4.448.
6 September 1916
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
559
INKLARINGEN
OP
ROTTERDAM.
Aug. 1916.
Aug. 1915.
Landen
Aantal
Tonnen
Aantal
Tonnen
van herkomst.
schepen. nett.
schepen. netto.
Engeland …………..152
83.484
194
121.656
Frankrijk ………….8
3.806
10
4.464
De Oostzee…………1
2.393
1
1.865
Zweden …………..48
14.683
28
23.341
Noorwegen …………16
10.997
16 .
20.043
Afrika …………….4
2.501
6
7.622
Noord-Amerika ……..07
160.175
– 15
59.921
Indië (Engeisch) ……-
–
1
2.307
Indië (Nedeilandsch)
3
9.565
3
9.158
Nederland …………1
140
3
3.452
Denemarken ……….1
448
–
Portugal …………..1
1.147
–
–
Spanje…………….2
1.460
1
1.205
Griekenland ……….2
4.838
–
–
China …………….2
5.748
–
–
Zuid-Amerika ……..12
23.988
12
29.484
Binnen!, plaatsen ……17
2.938
8
2.447
Nieuw gebouwd ……..1
6
– –
–
Totaal……337
328.407
298
286.965
Onderscheiding naar de nationaliteit:
Percentage
Aug. 1916
Aantal
Tonnen
van detötale
schepen.
netto.
tonnenmaat.
Nederlandsche
197
186.576
56,8
Britsche …………46
25.916
7,9
Noorsche ……….54
55.935
17,0
Zweedsche ……….21
16.460
5,0
Belgische ……….10
28.680
8,7
Grieksche ……….2
1.649
0,5
Deensche
1
876
0,3
Amerikaansche
6
12.315
3,8
33.7.
328.407
100
Het vrijlaten van een groot aantal door Engeland,op-
gehouden graanschepen komt in de cijfers van 1916 duide-
lijk uit.
EMISSIES
IN AUGUSTUS
1016.
Provinciale en Gemeentelijke leeningen
f 3,.91.1.625,-
zijnde:
Gem. Utrecht
1
2.400.000 4’/2
0
10 Obl.
11 10014
01,
Amersfoort
1
1.500.000 4
1
12 01 Obi.
5. lOO/o
0/.
Bank- en Oredietinstellingen …………
987.500,-
zijnde:
Prov. Cred. en Spaarkas f1.000.000 5
0/
Obl. 5.
9814
0/,
Hypotheekbanken, werkzaam in het
buitenland ……………………………
Ned. Transatl,
f
750.000
5
0/
Pandbr.
5.
95l/
0/
Industrieele Ondernemingen …………
Coöp. Beetw. suikerfabriek Roosendaal
f
800.000 6 % Ob!. 5. 101
0
/0
1’Iach.fabriek en Scheepsw. P. Smit Jr.
f1.000.000
5
0/
Obl. 5. 99’12
0
10.
Totaal … …
f 7.4I8
,
375,-
Totaal der emissies in Januari
…
f
26.282.800,-
Februari
,,
18.978.475,-
Maart
,,
132.756.462,50
April
,,
2.507.000,-
Mei
…………
,,
9.708.625,-
Juni…….. … …
,,
108.22.9.300,-
Juli
.
… ……… ..
,,
20.344.900,-
Augustus
,,
7.418.375,-
A.lgemeen totaal ………
t
32&225..937,50
Bovendien:
f
26.825.000 6 md 4’12
0/.
schatkistbiljetten 5.
f
1014,88-.
f
18.1:75.000 6 mci, scha4kitpr6messen 5.
f
991,25.
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
beteekent: Cijfers nog niet Ontvangen.
GELDKOERSEN.
1. BANKDISCONTO’S.
2 September 1916
– – 20 Juli 1914
Disc.Wissels.
N S
e
4’/2sedert 1 Juli ’15
3
1
/2sedert23 Mrt. ’14
Bel.Binn.Eff.
{Vrsch.in
4’/8
,,
1
,,
’15
4
,,
23
,,
’14
Bank
RC
5212
,,
19Aug.’14
5
,,
23
,,
’14
Bank of England..
6
,,
14Juli’16
3
,,
29Jan. ’14
Deutsche Reichsbk.
5
23 Dec. ’14
4
,,
5
Febr.’14
Banque de France.
5
20Aug.’14
3’12
29Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5
10Apr.’15
4
12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6
,,
27 Juli ’14
5
1 Apr. ’14
Nat. Ban k v.Denem.
5
,, 10
,,
’15
5
6 Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
4
1
12
,,
1Mei 40
4
1
12
0
’14
ZwitserscheNat,Bk.
4
1
12
,,
2Jan.’15
3
1
12
19
’14
Bank van Italië ..
5
1 Ji.ini ’16
5
9Mei ’14
Feder.Res.Bk.N,Y.
3-5 ,,
4Febr.’15
–
Javasche Bank..
. .
3812
1 Aug. ’09
3812.
,,
1Aug.’09
II. OPEN MARKT.
I
A,nsterda,,,
1 Londen
1
Berlijn ‘Parijs1 N. York
Data
1
Part.
1
Prolon-
1
Part.
1
Pa?t.
1
Part:.
1.
Cali.
1
disconto
gatie
disconto disconto disc.inoncy
2
Sept.
’16
1
1
18.
2
1
4
1 12
512182
4-s/s
–
2’12-3
28A.-2S.’16
1
1
78
8
18
1 1/..314
5
82
/22.
2
18
4-
1
18
–
2-3
21-25 A. ’16
1.11
4
r14-2
51
4
–
!18
2
1
14
14-18 ,,
16
1-/8
.
1.”/.
5
1
1s
18
–
2
1
14.
2
12
30A.-4 S.’15
–
28124
31A.-5S.’14
– –
4814
‘.
– –
7
20-24Ju1,’14 3 l/_8/20 ‘ 2
1
1
4
.
8
14
281
4
.21
4
2 18”18
2214. 1 8/..2
1
j,
WISSELKOERSEN.
T. KOERSEN IN NEDERLAND.
Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagel.ijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
!ijksche koersen op New York, de laagste en hoogste der
week en de Zaterdagsche noteeringen zijn aan particuliere
opgaven ontleend.
Data
1
Londen
J
Berlijn
Parijs
New York
28 Aug. 1916
..
11.58’12
42.65 41.20
2.4’218
29
,,
1916
. .
11.5981
4
42.60
,
41.35
2.43’/a
30
,,
1916
.
.
11.61’/4
42.60 41.45
2.43
1
72
31
,,1916..
– – –
–
1
Sept. 1916
..
11.6012
4215
‘
41.55
2.44’1
2
,,
1916
..
11.66
1
/
‘
4250
41.65
2.4411
4
Laagste der week
11.57
42’30
41.15
2.42
1
12
Hoogste
,,
,,
11.67
42.77
1
/2
41.65
2.44’72
26 Aug. 1916. ..
11.5681
4
42.77’12
41.115
2.421
19
,,
1916
..
11.55″J2
43.05
41.07’/2
242
Muntpariteit
…
1>2.1018
59.26.
48.-
2.4881
4
ata
Zwitser-
oene,i.
Kopen.
Stock-
Batovia
land
.
Izageu
lolm’
‘eelt
telegra/I
2 Sèpt. 1916
46.05
28.30
66.65
8.90
99-‘/2
Laagste d.
w.
45.77
1
72
28.20 66.60 68.80
–
Hoogste
,,
,,
46.10
29,65
67.30′
69.50
–
26 Aug. 1916
45.80 29.65
67.27’12
69.37
8
12
98’12-99
19
,,
1916
4580
29.77.
1
/2
67.55
6935
98/-
1
/
Muntpariteit
48.-
50.41 66.67
66-.67
100
OVERZICHT.
Deze week is de invloed van de politieke berichten op de
wisselmarkt bij voortduring merkbaar geweest.
Voor Londen bleef de stemming vast en. dë koers verbe-
terde van 11,56 tot 11,663%. De koersen van Parijs en New
560
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 September 1916
York waren in verband hiermede ook beter: francs stegen
van 41,15 tot 41,62% en check New York van 2,42
3
/8
tot ca. 2,44
1
/4.
Roebels waren sterk gevraagd op verhoogde
koersen (ca. 81% na ca. 75).
Marken liepen van 42,77% terug tot 42,30, slot weder
iets beter met 42,47 Y2. Oostenrijksehe Kronen werden alge-
meen aangeboden en liepen van 29,65 tot 28,35 terug.
Skandinavische koersen flauwer; Kopenhagen 67,30-
66,75, Stockholm 69,35-68,95. Check Kristiania bijna niet
te plaatsen. Een enkele kleine transactie werd gedaan tot
een koers van ca. 67,90.
De wisselkoers op Oost-Indië is de laatste dagen ook
sterk oploopend: ca. 99-99%.
II. KOERSEN TE NEW YORK.
Cable
Zicht
Zicht Zicht
Da
0
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(in
$
(in frs.
(ii, cents
(in cents
per £)
P. ,$)
p. Rm. 4)
pet gld.)
2 September 1916
4.76.45
5.89
1
18
6914
41)14
Laagsted. week..
4.76.45
5.8881
8
6981
4
41
1
110
Hoogste,,
,,
..
4.76.50
5.9081
4
71)12
4114
26 Augustus1916
4.76.45 5.9018
71
1
18
41’116 19
,,
1916
4.76.50.
5.90
1
/
7211
4
41’/jo
Muntpariteit.. ..
4.86.67
5.18’/g
95
1/4
40110
III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP
LONDEN.
–
Plaatsen en
Landen
Noteerings- eenheden 18Aug.
1916
25Aug.
1916
Week
26Aug.-1 Sept.
LaagstcHoogste
1 Sept.
1916
Alexandrië..
Piast. p. £
9771
9771
977/
977119
97110
B. Aires ‘)
. .
d.p.gd.pes.
48182
48
5
/i,
48/,,
48’12 48’12
Calcutta
. . . .
sh/d.p.rup.
114
1
18
114
1
18
114
8
182
114’18
1I4/82
Hongkong ..
id. p.
$
211
3
18
211
1
12
2h181
8
21114 21114
Lissabon ….
d. p.escudo
35 35 34
8
1
35
35
Madrid
….
Pesêt. p.
£
23.55
23.57
1
2
23.57
23.65 23.63
Montevideo’)
d. p. peso
52’14
521/
4
5211
4
521/
4
521/
4
Montreal.. .
.
$
per
£
4.76
1
12
4.77 4.76
1
12
4.77
4.76
1
1
Petrograd ..
R. p. £ 10
156 154
141 151
1
14
142
1
14
R.d.Janeiro
1)
d. p. milr.
12
21
192
1212
12
1
12
12518
121182
Rome
……
Lires p.
£
30.85
30.87
30.80 30.90
30.84
1
12
Shanghai
. .
sh/dp.tael
2111
2/ll’s
2111’4
310814
310’14
Singapore
. .
id. p.
$
.
214e116
2/4’I,,
2141,
2148/19
214
8
11,
Valparaiso ‘)
d.p.pap.p.
9
7
1
9″/82
9
1
12
9
1
°189
9
88
192
Yokohama ..
sh/d.p. yen
211e18 211
3
1a
211
3
s
211
3
1s
211
8
18
1)
Noteeringen op 90 dagen.
NEDERLANDSCHE BANK.
VERKOETE BALANS OP 2 SEPTEMBER 1916.
Activa,
Binnenl. Wis-( H..bk.
f
84.920.285,48
sels, Prom., B.-bk.
,,
384.392,07
enz. in disc.
I
Ag.sch. ,, 11.97 1.324,97 /2
Papier o. h. Buitenl. in
disconto ……………………..
Idem eigen portef..
f
8.180.437,-
Af : Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.
Beleeningen {H.bk.
f
20.331.529,98
1
12
mcl.
vrsch.
in rek.-crt. B.-bk.
3.913.004,84
op onderp. Ag.sch.
39.798.925,61’1
f
64.043.460,44
Op Effecten ……/ 58.087.6604
OoGoederenen Snee… 5955.800.—
,, 64.043.460,44
Voorschotten a.h. Rijk …………….
,, 14.166.117,92
MuntenMuntmateriaal
Munt, Goud ……/ 61.949.545,-
Muntmat. Goud…. ,,522.915.651,98
1
12
f584.865.196,98
1
/2
Munt, Zilver, enz. •
7.459.800,93
Muntmat. Zilver ..
–
,, 592.324.997,91112
Effecten
Bel. v.h. Res.fonds..
f
5.149.332,62
1
12
id. van
1
1
8
v.h.kapit.
3.970.360,75
,,
9.119.693,37’1
Geb.en Meub.der Bank …………….,,
1.400.000,-
Diverse rekeningen ………………,, 56.933.237,06%
f
843.443.946,24
Passiva.
Kapitaal ………………………..
f.
20.000.000,—
Reservefonds
……………………
,,
5.155.090,93’1
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
679.570.775,-
Bankassignatiën in
omloop …………
,,
2.164.944,17
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk ……
f
–
Van anderen
……
,,132.714.018,78
–
,
132.714.018,78
Diverse rekeningen
………………
,,
3.839.117,35’1
f
97.276.002,52
1
1
,, 8.180.437,-
f
843.443.946,24
GOUD EN ZILVER.
GOUDBEWEGING BIJ DE BANK OF ENGLAND.
Sedert begin Augustus 1916 worden de dageljksche ont-
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank of England
tijdelijk niet bekend gemaakt.
ZILVER.
Was de vorige week de stemming zeer vast zonder noe-
menswaarige prijsverhooging, in de afgeloopen week heeft.
de noteering zich met bijna ten volle 1 penny kunnen ver-
beteren: van 31
1
12
is zij geleidelijk tot 32/is gestegen, om
aan het slot weer tot 32’14 terug te gaan.
China was nog eenigszins verkooper, hoewel in veel ge-
ringer mate dan te voren. De beschikbare voorraad daar te
lande is reeds sterW verminderd en de stijgende wisselkoers,
die vrijwel gelijken tred houdt met den zilverprijs, maakt
verkonpen naar Europa hoe langer hoe minder voordcelig.
Ook van andere zijde is het aanbod gering en de voorraad
te Londen bedraagt slechts ruim 7 millioen ounces tegen
10 millioen eiflde Juli.
Noteering te Londen.
te New York.
2 Sept. 1916 ……..32’/4
67’14
26 Aug.
1916 …….. 31 ’12
66’18
19
,,
1916 ……..31’/,,
6521
4
12
,,
1916 ……..31″/,
66V4
4 Sept.. 1915 ……..23/2
48V
5
Sept. 1914 …….. 24
1
1
53
1
12
20 Juli
1914 ……..24
16
/is
54
1
18
Beschikbaar metaalsaldo
…………..f
428.532.163,68
Op.
de basis van
2
1
melaaldekking
……
265.642.216,09
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is .. ,, 2.142.660.815,-
Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
verschillen:
Meer
Minder
Disconto’s
…………..
21.388.580,04
Buitenlandsche wissels..
307.629,-
Beleeningen
713.783 62
1
12
Goud
947.598,97
Zilver
770.995,20’I2
Bankbiljetten…………
22.461.625,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s
..
6.073.051,07
1
/2
N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën blijkt, dat uitstonden op:
26 Aug. 1916
2 Sept. 1916
Aan schatkistpromessen
f
92.780.000,—
/
106.860.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
59.500.000,—
,,
80.500.000,- Aan schatkistbiljetten
43.707.000,—
50.737.000,-
Aan zilverbons
……..
.
,,
14.132.403,50
,,
14.112.613,-
6 September 1916
ECONOIÎSCH-STATISTISCHE BERICHTEN
561
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN..
(In duizenden guldens.)
Dato
Goud
Zilver
B 4
bift
je en
Andere
opeischbare
schulden
2
Sept.
1916
.. ..
584.865
7.460
679.571
134.879
26 Aug.
1916
…
585.813
8.231
657.109
140.467
19
1916
.. ..
587.278
8.694 659.399
133.792
12
1916
. .
..
588.254
9.074 662.369
124.635
5
,,
1916
.. ..
588.114
9.788
668.017
116.044
29
Juli
1916
.. ..
581.564
10.784
661.679
92.148
22
11
1916
.. ..
581.173
10.464 649.687 105.408
15
,,
1916
.. ..
578.989
9.873
654.012
100.459
8
,,
1916
.. ..
575.116
9.246
655.968 91.330
1
1916*.. ..
573.231
8.958 56.795
82.9142)
24
Juni
1916*..
. .
552.026
8.407
630.911
93.8881)
17
,,
1916
.. ..
548.614
7.615 639.001
84.802
10
,,
1916
.. ..
546.323
6.715 642.005
74.904
‘4
Sept.
1915
….
378.865
1.839
520.208 22.032
5
Sept.
1914
.. ..
162.20.6
.
2.710
445.194
31.741
25
Juli
1914
. .
..
162.114 8.228
310.437
6.198
Waarvan Rek.-Crt. saldo van liet Rijkf19.810.000,-.
3.677.000,-.
D
° °
Disconto’s
Belee-
Beschik-
baar
Dek-
kings.
Hiervan
0
aa
T
1
Schatkist-
ningen
Metaal
percen
promessen
saldo
toge
rechtstreeks
2 Sept.1916
97.276 80.500 64.043 428.532
73
26 Aug. 1916
75.887
59.500
64.757
433.626
74
19
,,
1916
70.087 53.500 65.766
436.430
75
12
1916
66.467
49.500
66.421
439.024
76
5
,,
1916
64.058
46.500
67.203
440.195
76
29 Juli 1916
37.521
19.500 68.101
440.696
79 22
1916
36.011 17.500
68.189
439.734
78
15
1916
34,580
15.500
72.434
437.086
78
8
,,
1916
31.689
12.500
72.669
434.026
78
1
,,
1916*
37.332
17.400
74.486
433.380
79
24 Juni
1916*
42.314 22.400
80.094
414.639
78
17
1916
40.156
20.400
74.521
410.638
77
10
,,
1916
39.834
19.400
71.858′
408.830
77
4 Sept.1915
57.917
29.060 88.489 271.762
70
5Sept.1914
174.886
43.300
126.147
69.361
35
25 Juli 1914
67.947
14.300
61.686
43.5211)
54
‘) Op de basis van
2
12
metaaldekking.
*) De
5
0
/0
Ned. md, leening werd tusschen 23 Juni en
1 Juli nagenoeg volgestort.
JAVASCHE BANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(in duizenden Guldens.)
Data
.
Goud
Zilver
bÎe
‘
;n
Andere
S/
e
,,:
l
c
d
,
8
Juli
1916 ……
55.049 28.082
156.492
39.576
55.061 28.533 146.783 44.848
24
Juni 1916 ……
62.779
29.087
149.878 40.942
64.578
..
29.460
149.801
41.940
1
,,
1916 ……..
17
,,
1916 ……..
30.015
..
31.901
119.965 25.805
10
Juli
1915 …….
24.241
31.112
111.319
15.265
11
Juli
1914 …….
25
Juli
1914 …….
22.057
31.907 110.172
12.634
Data
Dis-
conto’s
Wissels,
buiten
N.-Ind.
betaalbaar
Belee-
ningen
1
Diverse
–
rake
ninn’)
Beechik.
baar
metaal-
saldo
Dek-
kings
percen..
(age
8 Juli1916
6.747
41.453
60.659 8.002
43.918
42
1
,,
1916
6.656
41.939
54.895
8.118
45.268
44
24Juni1916
6.593
41.494 46.956
7.585
53.602
48
17
,,
1916
6.566 41.110
43.300
10.533 55.690
49
10Juli 1915
6.004
8.566
55.631 15.780
32.762
43
11Juli1914
6.712 9.638 48.786
1.555
4.7192)
44
25 Juli 1914
7.259
6.395
47.934
2.228
4.8422)
44
i) Sluitpost der activa.
2)
Op de basis van
2
10 metaaldekking.
SURINAAMSCHE BANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden guldens.)
Andere 1 Data
Metaal Circulatie opeischb.
1
Disconto’s Div. reke’
ningen
1)
schulden
1
15
Juli
1916..
715
1.013 902
920
595
8
,,
1916..
698
1.050
710 929
645
1
1916..
797
1.012
730 957
561
24
Juni 1916..
800
952
891
952
745
17
Juli
1915..
1.143 1.070 1.534
860
926
18
Juli
1914..
638
1.152
493 739
398
25
Juli
1914..
645
1.100 560 735 396
1)
Sluitp.ost der activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
1.
BANK OF ENGLAND.
WEEKSTAAT VAN 30 AUGUSTUS 1916.
ISSUE DEPARTMENT.
Notes issued..
£
72.854.995
Governm. Debt
£
11.015.100
Other securities,,
7.434.900
Gold coin and
bullion.. ..
54.404.995
£
72.854.995
‘
£
72.854.995
BANKING DEPARTMENT.
Capital……£
14.553.000
Government
Rest ………,
3.548.698
securities ..
£
42.188.314
Publicdeposits
,,..
52.361.446
Othersecurities,,
91.941.125
Other deposits
102.140.601
Notes ……..
36.703.060
Seven-day and
Gold and silver other bilis.
.
21.257
coin
……..
1.792.503
£172.625.002 £172.625.002
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.
(In duizenden p. st.)
Currency Notes.
Data
Metaal Circulatie
1
Goudd.
1
Gov. Sec.
30 Aug. 1916 56.197
36.152 129.659 28.500 97.529
23
,,
1916
57.147
35.536
129.444 28.500
97.586
16
,, 1916
57.414
35.706
129.948 28.500
96.644
9
1916 56.551
36.147
128.687 28.500
94.702
1 Sept. 1915 68.433
32.325
57.747 28.506
14.586
2 Sept. 1914 47.773
35.288
25.156
10.924
22 Juli 1914
1
40.164
1
29.317
Data
______________
Go!’.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
De/sas.
Re.
serve
Dek-
kings-
Percen-
tage i)
30Aug.1916
42.188 91.941
52.361
102.141
38.496
24/8
23
,,
1916
42.188 89.047
51.428
101.752 40.061
26
1
/8
16
,,
1916
42.188
83.811
54.222 93.862
40.158
27
1
/s
9
,,
1916
42.188
80.642 54.625 88.990
38.854
27
1 Sept.1915
44.418
.
145.105
137.935
87.922
54.558
24
1
/s
2 Sept.1914
28.024 121.821 28.677 133.819 30.935
19
22 Juli 1914
11.005
33.633
13.735
42.185 29.297
5221
8
1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
562
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 September 1916
II. DEUTSCHE REICHSBANK.
IV. RUSSISCHE STAATSBANK.
STAAT VAN 31 AUGUSTUS 1916.
De biljetten zijn sedert den oorlog niet invisselbaar.
Metalibestand
………………’..
Mk 2.494.327.000
davon Goldbestand
………………,
2.469.036.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ….
333.625.000
Noten anderer Banken
…………..
12.365.000
Wec’hsel
……………………….
7.077.485.000
Lombardforclerungen
………………,
12.691.000
Effekten ……………………….
106.455.000
Sonstige A.kti.va
…………………,
484.616.000
Grundkapital……………………
..
180.000.000
Reservefonds ……………………..
85.471.000
Notenumlauf ……………….. … .,,
7.117.524.000
Sonstige tiiglich fii.11ige Verbi ndlichkeiteu
2.835.529.000
Sonstige Passiva
…………………..
295.011.000
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE
POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Dar1ehenkassen zijn ingesteld op 11 Augustus
1914.
(In duizenden Mark)
Dato
Mctaal
_______________
Daarvan
Goud
1
Karren-
scheine
Circu-
latie
t
Dek.
1
king:.
1
percen-
tage ‘)
31 Aug. 1916
2.494.327 2.466.036 333.625
7.117.524
40
23
,,
1916
2.495.963 2.468.562 340.978
6.863.154
41 15
,,
1916
2.496.121
2.468.392
365.330
6.926.740
41
7
,,
1916
2.495.627
2.467.953
371.331
6.981.314
41
31 Aug.1915
2.455.074 2.410.204
210.530
5.564.335
48
31 Aug.1914
1.606.922
1.556.499
183.159
4.234.873
42
23 Juli 1914
1.691.398
1.356.857 65.479
1.890.895
93
1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.
Data
Wi.çsels
Rek. Crt.
Darkhcnskasse,,sc/,cjne
Totaal
In kas bij
uitge-
de Rcichs.
1
geven
bank
31 Aug. 1916
7.077.485
2.835.5.29
2.033.400
298.200
23
,,
1916
6.658.583
2.691.145
1.879.700
301.900
15
,,
1916
6.717.380
2.671.096 1.878.100
326.700
7
,,
1916
6.523.366
2.439.371 1.861.100
333.900
31
Aug. 1915
4.941.699
1.736.312 1.020.000 162.000
31 Aug. 1914
4.750.067 2.441.337 243.000
173.000
25 Juli
1914
750.892 943.964
III. BANQUE DE FRANCE
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd.. De met
*
geteekende posten- komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den veekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.
(In duizenden francs.)
–
*
Te goed
•
Uitge.
Dato
Goud
Zikjer
in het bui-
Wissel.,
.çtelde
tenland
zuissels
31 Aug. 1916
4.812.732
338.610 691.060
448.319
1.406.862
24
1916
4.808.058
339.326 667.020 424.838 1.418.650
17
1916
4.802.141
338.401
583.050 440.126 1.424.812
10
,,
-1916
4.780.346
338.461
617.870 428.209 1.430.702
2 Sept.1915
4.326L354
366.716
980.530 283.760 2.044.719
3 Sept.1914
– –
–
–
–
23 Juli 1914
4.104.390 639.620
–
1.541.080
*
Buitgew.
B
k-
Rek. Crt.
C t
Data
Beleening vocrsch.
biljetten
Partl.
R°k
‘
Saat
31Aug.1916
1.174.835 8.400.000.16.424.647
2.213.659
80.1631
24
,,
1916 ‘1.180.577
8.400000
16.3.76.066
2.240.313
158.515.
17
,,
1916
1.183.309 8.400.000
16.316.421
2.129.718
141.807
10
,,
1916
1.186.781 8.400.000
16.329.923
2.129.355 137.504
2Sept.1915
587.285 6.400.000
13.060.002 .499.079
30.788
3Sept.1914
–
– –
– .
–
23Juli1914
769.400
1
………
1
.
5.91.1.910
942.5:70
400.59.0
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).
Data n. st.
Goud
Te goed
uh bui.
tenland
Zilver
en
pasmunt
Schatkist.
biljettcn Circulatie
21 Aug. 1916..
1.549
2.057
84
3.931
6.927
12
1916..
1.549 1.962
83
3873
6.876
5
,,
1916..
1.546
1.868
82
3.899 6.813
29 Juli
1916..
1.547
1.668
79
3.762
6.753
21
Aug. 1915..
1.583
71
41
2.287 4.021
21
Aug. 1914..
1.606
117
60
.
.
..
2.411
21
Juli
1914..
1.601
144
’74
….
1.634
Data
t,.
st.
Wissels
Voor.
schatten
Effecten
Andere
voor-
schotten
Rnl.
Courant t
Porti-
cnlieren
Rek.
Courant
Staat
21
Aug. 1916-..
394
437
128
1.370
.
305
12
1916..
383 453
131
1.304 200
5
,
1916 360
473
136
1.229
216
29 Juli
1916..
3117
499
139
1.225
210
21 Aug. 1915..
381
508
201
1.207
216
21
Aug. 1914..
721 243 237
.
715
341
21
Juli
1914..
393.
121
243 596
503
V. SOCIÉTÉ GÉNÉRALE DE BELGIQUE.
Van de Nationale Bauk,van België, die haar gouclvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6. Augustus 1914
geen weekstaten openibaar gemaakt..
Dc Sociét6 Gnrale is einde 1914 met de functie van
circulatiebank belast.
De bankbiljetten zijn niet inwisselbaar.
OVERZICIIT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden francs.)
Metaal
13 elven.
t
Belc’en.,
81,111V
.
t
Circa’
Rek.
Data
t
mcl.
vnu,
t
van
wissels
Cr1.
1
buite,,l.
buiie,,l.
1
prom. d.
en.
1
latie.
seldi
,’ordcr.
provinc.
belen.
24 Aug. 1916
308.545
71279
480.0.00′
53.208 751.825
153.639
17
,,
1910
308.440
71.010
480.000 52.690 747.994 156.534
10
,,
1916
308.846 70.734 480.000
53.699
755.478
150.437
3
1916
288.125
70.558
480.000
50.731 733.052
149.929
26 Aug. 1915
114.925
22.977
360.000
38.595
408.509
127.969
VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
U. S. FEDERAL, RESERVE BANKS.
In werking getreden op 16 November 1914.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden dollars.)
Data
Goud
–
Zilver
Wissels
Deposito’s C’rcu-
latie
Dekking:.
28 Juli ’16
364.760
16.589
111.048
547.808
11.814
–
67
21
’16
363.54-1
13′.802-
114.3
–
19
546.277
11.812
67′
14
’16
390.203
10.279105.098
572.418
11.818
–
69′
7
’16
385.853
36.882
92.131
579.56:7
1.713
68
30 Juli ’15
266.192
22.092
–
40.727.
306.183
14.965.
85′
1)
Gouddekking van deposito’s en cisculatie na aftrek; vant
de posten tusschen de banken onderling,
6 September 1916
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
563
NEW YORK ASSOCIATED BANKS AND TRUST
COMPANIES.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(Gemiddelcien in duizenden dollars:)
Reserve.
Data
–
en
Eiden
1
Bij Fed.
Elderi
Bezit
1
Res. Bank lgedepohdcrdl disconto’s
–
2
Sept. 1916
..
449.100
164.900
53.7Ï0
3.252.000
26 Aug. 1916
..
448.100
171.60
54.670
3.244.040
19
,,
1916
..
440860
160.500
52.700
3.240.050
12
,,
1916
..
432.010
162.60
52.200
3.232.940
4 Sept. 1915 ..
498.880
i.9.080
34.600
1
2.65459Ô
5 Sept. 114 ..
301.010′)
1)
2.136.960
25 Juli 1914 ..
467.880′)
__-
‘)
2.057.570
Dc.,osito’i
Data
Circulaiie
Didalijk
1
Re
ursè
plusv
,e
–
opvraagbaar
termijn
S
2 Sept:1916.:
31.190 3218.276
173.170
113.370
26 Aug. 1916:.
31.130
3.180.240
197.150
125.910
19
, 1916;.
31.20
3.147:200
217.040
111.780
12
,
1165.
31:230
3.122.560
229.220
108.300
4 Sept.1915.;
36.090
2.672.720
142.180
209:520
5 Sept.1914:.
114.60
I:002.390
1
)
‘)
37.130
25 Juli 1914,.
41:730
1.958.320
1
)
‘)
26.170
‘) Op dee data wefden ie86rVded deposito’s bèicle otigèsplitst
opgegeven.
£PPECIEKgEWIM.
Amstardatn, 2 Septamher 1916.
In den koersstand der
Ndtionale Schuldsooten is
in dc
achter ona liggei’icid week cinig verandating gekomen.
Enkele waarden, speciaal 4 pCt. 1916, welke van 1013/
4
tot 102 pCt: en 3 pCt. N.W.S. welke van
741i
tot 7551
pCt. voo’ruitgingetï,. ontmoetten iets ruimePe belangstelling.
De gettoffeit rcgeiiig in zake de visscheij-kwestie heeft
ten cleele tot deze betere sttoming voor onze staatspapiereii
medegeeetkt: De belangrijkste factor blijft intusschen de
ruiiiie ge1diarkt, waardoor de tei mai-kt. komende emissics
schier ionciei uitzondeiidg op een zèeP giiisstig onthaal
kunneti rékenen. De inschrijving op
f
45 millioeiï schat-
kistbiljettea slaagde naarwensch en niet iertiouweii laag
ook de emissie van
f
24 millioen schatkistbiljetten tege-
moet worden g’eiien.
Voor buitesilandsche staatspapieren
was dé koeÈsbeweging
min of tneer oniegélmatig. De verdec uitbfeiding van het
oorlogsgebiell heeft op. Duitsehe schildseorten geen iCvloed
van beteekenis gehad. De Oostenrijksche waarden echter
gingen evenals de Uongaatsché vrij belangrijk in prijs
terug. Deze lailden
7ijii
dan ook door cle oorlôgsverklaring
van Roemenië in de ihoeilijkste positie gekomen, hetgeen
hoüders van OostenPijksch-iongaarsche waarden blijkbaar
tot verdere realisatie heeft bewogen. I)e Regeering tracht
thans doot allerlei middelen de belangrijke lasten (o.a.
Kr. 750 millioen rente) uit den oorlog ontstaan; te be:
strijden. Zij erhoogde de belastiftg p brandewijn en tabak
(waaruit Kr. 100 millioen verkregen werd) en zal over-
gaae tot eed verhooging
van
diiecte en indireCte belastingen alsook van de spooCweg- en posttarieven.
Vooi Russen was de stemming mulder Ctabiel; de stijging
in ded Roébelkoérs schijnt geheel geneutraliseerd te zijn
dooi het aanmerkelijke deficit dat de begiooting aanijst;
Voor Portugeezen tvas- de ste ning ‘medé zwak, op
de uitgifte eener nieuwe binfienliindsche leening van pes. 15
millioen, welke beoogt de door de Bank van Portugal voor
militaire doeleinden verleende voorschotten af te lossen.
In Zuid-Amerikaansche waarden was de handel gering,
de grondtoon bleef vast.
De
loCdle
mark-t had, behoiidéns enkélé fluctuatiés naar
aanleiding vad spialé oorzäken,7 een vij kalm aanzien.
In
bd9ihdandeelOfl
varen de fiiictûaties vrij belangrijk.
Aand. RétterdCmsche Bankeiééu-igidg zetten de opgaande
bevegig iets verder tot 1473 voort en ook voor Kolo-
niale Bahken ed Nationale Badkereènigihg was dé ten-
dedz gëei gunstig;’ déch daaftegedé$ei war’en aand; Roll.
Bank voor Zuid-Amerika aan een Vrij krachtige reactie
onderhevig (125% pCt. na
1293/
4
pCt.).
De
industricele
soorten wijzen een verdere rijzing aan.
Javasche Machinehandel en Gas-Mij. monteej-den van 31 tot
45 pCt., Scholten’s Aardappelmeelfabrieken zetten de op-
waartsche beweging verder voort en boeken eind week een
koerswinst van 9 pOt. Aand. R. S. Stokvis & Zonen avan-
ceerden van 221 pOt. tot 250 pOt. Amst. Superphosphaat
echter moesten 15 pOt. van het in de vorige week behaalde
koersavans prijsgeven. –
Bij gebrek aan belangstelling brokkeldezi de koersen van
cultwerwaarden
verder af, ondanks de zeer goede berichten
van de suikercampagne in Indië. Het schijnt echter, dat in
de te verwachten moeilijkheden, die zich bij de verscheping
van het product zullen voordoen, de aanleiding tot de
gedeprimeerde steffiming mot worden gezocht. Aand. Vor-
stenlanden reageerden van 2263/
4
tot 222% pCt. en aand.
Handeisvereenigirig Amsterdam van 373% pot. tot 360 pCt.
Een krachtige verbetering van 25 pCt. in aand. Temoeloes
Landbouw en van 10 pOt, in aand. Int. Crecliet- en Han-
delsvereeniging trok de aandacht.
De meeste aandacht werd geschonken aan de afdeeling der
petrolcurnwaarclen,
in verband met de houding van Roe-
menië. De hoofdvaarden gaven reacties te iien van 12 tot
20 pOt. doch, hoewel het geheele verlies niet kon worden
teruggenomen, was het slot vaster toen de oorlogstoestand
tusschen Oostenrijk-Hongarije en Roemenië een voldongen
feit werd. De ligging der bronnen, waarbij Nederlandsch
belang is betrokken, schijnt dusdanig te zijn, dat de kansen
op verwoestirig gering zijn, hetgeen tbt een optimistischer
beschouwing van .den toestand leidde.
Rubberwdarden
met geringe belangstelling, hoewel niet
ongunstig gestemd. Amst. Java Rubber konden een weinig
in prijs opkomen onder invloed van de nieuwe aandeelen-
uitgifte van
f
300.000 aandeelen, vaatop aan aandeelhou-ders recht van voorkeur is verleend. De oprichting van een
nieuwe vennootschap te Doorwerth met een kapitaal van
f 10.000.000,
welke onderneming een ,,nationaal” karakter
zal dragen, had geen invloed op de markt. Serbadjadi zoo-
wel als Oost-Java Rubber varen zelfs zeer zInk van toon.
Tabakswaarden
bewogen zich aanvankelijk in dalende
tichting en wijzen, ondanks liet eind week ingetreden her-
stel, per saldo vrij gevoelige verliezen aan. Ook deze maat-
schappijen ondervonden moeilijkheden bij den afzet vad
product in verband met de beperkeiide bepalingen, welke
de Engelsche Regeering vaststelde.
Ook voor schcepvaartaandeelen
was de stemming minder
gunstig; onder aanvoering van Kon. Ned. Stoomboot en
Oostzee liepen cie koersen ktachtig terug cii cle niarkt slüit
in flauwe stemming.
Mijnaandeclen
handhaafden de vaste, kalme houding deC
voorgaande week. Aequator Mining stegen vad 105 tot
113% pCt., Bôlang Mongondou gingen per saldo nogmaals
2 pCt. vooruit. Recljaug Lebong vast op bevredigende exploi-
tatiêberichten.
25Aug. 30 Aug. 2 Sept.
Rij ziné of daling.
APnsterdaiische Bank ……
188e/s
188 188
–
314
Roll. Bank v. Zuid-Amerika
12914
125
125’12
4’14
Koloniale Bank
……….
150 152
154
+
4
Nationale
Bankvcreeniging
115
118
120
+
5
A’damsche Superfosfaatfabr.
193 180
181
–
12
Insûlinde Oliefabrieken
– . .
210
212’12
220
+
10
Ja’. Mach.handel
&
Gas Mij
31
45
45
+
14
Néd. Scheepsbouw Mij. .. ..
199
19314
195
–
4
Scholtens Aardapp.meelfabr.
241
250
250
+
9
–
Stôkvis
&
Zonen……….
221
250
2491
8
+
28
1
18
Vorstenlanden …………
226/4
223
222’12
–
411
flandelsvereen. A’clam
. . . .
373814
362’12
360
–
Internat. Cred.
&
Hancl.vet.
210
2159
4
220
+
10
Temoeloes Landbouw.Mij…
552 575 575
+
23
Aeuator Mijnbouw Mij.
..
105
113
5
18
11318
+
8e18
Bolang Mongondou……..
155
159 157
+
2
Geconsol. Roll. Petroleum..
193
1
1
181
1
18
184814
–
814
Koniéklijke
…………..
506’12
488112
493814
–
1214
Orion …………………
73’/4
62
63
–
10’14
Steaua flomaun.
……….
127’/4
112
1
12
110
–
17’14
Amsterdam Rubber ……..
‘
198
194
196
–
2
A’clam Java Rubber ……
36
’12
38’/,
381/4
+’ 114
Kendeug Lêmboe……
…
..
217
1
1
224/4
223
+
58/4
Oost-Java Rubber
……..
260’12
250
255’/j
–
5
Serbadjadi
………….
.:.
317112
315
310
–
7
1
12
Holland-Amerika-Lijn
….
415’/2
407
406’12
–
9
Roll.
Stoomb ………….
l78/s
173
17514
–
3’18
Java-China-Japan-Lijn ….
167’1 162’1
164
–
3’12
Kon. Ned. Stoomboot
..
;:
220
213’12
2141
5114
Oostzee
………………
369
36414
355
–
14
564
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 September 1916
25 Aug. 30 Aug. 2 Sept.
R
ijzing
A’dam Deli …………..248
2
/2 243
241
– 7
1
12
Besoeki ………………171’/4
165
166
– 521
4
Senembah …………….537
530
530
–
7
A’dam Thee …………..66
1
12
65
62218 – 4
1
18
Banjoewangi …………..
78
82
1
12
86
+ 8
Holland Dakota Landbouw 50
5918 59514 + 9814
Steenkolenhandel Mij…..78
110
110
+ 32
Voor
Amerilcaansche fondsen
was het animo niet groot,
blijkbaar onder invloed van het dreigende conflict tusschen
spoorwegarbeiders en de betrokken maatschappijen. On-
danks de goede verwachtingen, die men van het optreden
van president Wilson. om het conflict tot een goed einde te
brengen koesterde, duurt de wrijving tusschen de partijen
voort en Wilson’s bemiddeling schijnt niet tot den geweusch-
ten uitslag te leiden. Voor spoorwegwaarden was de grond-
toon dientengevolge zwak, meer in ‘t bijzonder voor de
hooggeprijsde shares. Voor enkele kleinere, meer speeula-
tieve waarden, w.o. South Rails en Denver Rios bleef,
waarschijnlijk op dekkingskoopen, een vaste stemming ge-
handhaafd.
Van Industrials daarentegen, hoewel ook deze aanvan-
kelijk neiging tot reactie toonden, konden Steels een verder
hoogterecord 93% pCt. bereiken. Waarschijnlijk heeft de
overweging, dat de uitbreiding van den oorlog tot verdere
belangrijke bestellingen zal leiden, tot speculatieve aankoo-
pen in dit fonds gevoerd. Andere industrieele soorten, om.
Car & Foundry en Studebaker, wijzen vrij gevoelige verlie-
zen aan, laatstgenoemden zelfs 5% pCt. (126 pCt. na
1313% pCt.).
Voor Int. Merc. Marine was de tendeiiz gunstig doordien
het reorganisatieplan zeer waarschijnlijk zonder belang-
rijke tegenkanting zal worden aanvaard. Prefs. verbeterden
4% pCt. tot 106 pCt. en gewone aandeelen 6
5
/8
pOt. tot
45 pCt.
Ook Maxwells monteerden krachtig tot 20% pCt. op de
publicatie van het administratiekantoor, dat een bedrag van
f
192.000 voor aankoop van restantbewijzen beschikbaar is.
Deze laatste konden tot 86
3
/8
pCt. verbeteren onder leven-
digen kooplust.
25 Aug. 30 Aug. 2 Sept.
Rigf
American Beet Sugar ….
851g
83
8
18
83
1
18 — 118
American Car & Foundry. 65
1
/,o 6318 6414 –
American Hide & Leather. 56
0
1,6
56
56/o + /
ic
American Smelting ……95
15
/
94
95
8
1e
–
0
/16
Anaconda Copper ……..175
8
/4 173
1751a
+ 1
18
Central Leather ………. 62’/o
60*
6011
2
–
8
18
Dominion Steel ………. 548/4
5318
5318
— l’/o
Intern. Steel Pump …… 65
67
67212
+ .2 ’12
Studebaker …………..131
8
/4 127
1
14 126
– 521
4
United Cigar …………SO°/je 49 ‘/o
48814
–
U. S.Steel ……… … …92’/e 91
6
18
93I8
+ 1’14
Atehison Topeka ….. … 103/4 10418 10411s
+ 12118
Chesapeake & Ohio …… 59/8 58 56’18 — 381
4
Cuba Railroad ……….97
9661
96814
— 21
4
Denver
…………….15
8
/16
15
15
1
1e
+
s
/je
Ene …………………
388/
4
37614
37
2
12
— .
121
4
Kansas City Sout.hern . . . 26
1
18
2518
251/10 – 8/55
1Iissouri Pacific ……..
7e/s
6
8
18
6
,
116 —
l°/io
National Railway of Mexico 20’/
4
2381
4
22
+ 1814
Southern Railway …….. 24
1
/8
2481
4
25
+ 718
Union Pacific ……….141
2
/4 140
14015/je –
Intern. Merc. Mar. common. 38/ie 42
6/,
44’/jo + 618
Intern. Merc. Mar. pref. . . 101’1
104e18 106
± 4814
Maxwell …………….
14
8
1,o
18
1
1e
19/10 + 5818
Het maakte ter beurze van L o n d e n een goeden indruk, dat de nieuwe Engelsche 5 pCt. leening groot £ 50 millioen
een zeer gunstigonthaal in de Ver. Staten heeft gevonden:
binnen twee dagen na de openstelling der inschrijving bleek
zij reeds ruim overteekend. In het algemeen heeft. Engeland
tot dusver de oorlogslasten bestreden door leeningen op
korten termijn, doch thans schijnt het niet ongeueigcl een
nieuwe belangrijke binnenlandsche leening te sluiten.
De B e r 1 ij n s c h e markt is onder den druk der Balkan-
gebeurtenissen weinig opgewekt. Niettemin wordt alles in
‘t werk gesteld om de nieuwe oorlogsleening te doen sla-
gen. Het Gemeentebestuur van Berlijn schrijft op deze vijfde
leening voor Mk. 60 millioen in, en talrijke andere belang-
rijke inschrijvingen komen reeds binnen. Naar te verwach-
ten is zal de deelname van het neutrale buitenland in deze
nieuwe leening niet van beteekenis zijn, temeer waar de
krijgskansen thans niet in het voordeel der Centralen
schijnen.
GOEDERENHANDEL
GRANEN.
4 September 1916.
T a r w e. De markten zijn in de afgeloopen week aan
hevige schommelingen onderhevig geweest. Nadat aanvanke
lijk de Amerikaansche markten stegen tengevolge van be-
richten van vorst in Canada, had het bekend worden van
de oorlogsverklaring van Roemenië een zeer scherpe daling
tengevolge: Daar deze daling in de Engelsche markten ge-
reedelijk gevolgd werd, scheen liet, alsof de Engélsche con-
sument reeds dadelijk eenbelangrijk, tastbaar voordeel van het deelnemen van Roemenië zou ontvangen. Reuter stond
dadelijk gereed om het de wereld te verkondigen. Edoch, de
hoop of de vrees dat de Dardanellen nu geopend zullen
worden moge al dan niet gegrond zijn, het tijdstip waarop
dit zal geschieden zal nog wel niet in de allernaaste toekomst
liggen en in ieder geval zal het nog geruimen tijd duren
voordat de Zwarte Zee West-Europa geregeld van graan zal
kunnen voorzien. In Amerika heeft wederom een herstel der
prijzen plaats gevonden en ten slotte sluit de markt niet
zooveel lager dan een week geleden.
Het weder is in Europa zeer ongunstig geweest voor het
binnenhalen der oogsten. In Frankrijk schijnt de oogst
grootendeels binnen te zijn en de resultaten zijn zeer bevre-
digend, als men tenminste den kleinen uitzaai in aanmerking
neemt. In ieder geval zal Frankrijk moeten voortgaan,
groote hoeveelheden tarwe te importeeren. In Engeland,
Nederland, Skandinavië en waarschijnlijk ook in Duitsch-
land hebben de slagregens nogal schade veroorzaakt.
Buiten Europa waren de oogstberichten over het algemeen
niet ongunstig, met uitzondering van Canada, waar zooals
reeds vermeld, nu en dan vorst schade veroorzaakte. De
oogst wordt aldaar op ongeveer 180.000.000 bushels tegen
verleden jaar 400.000.000 bushels geschat, welke cijfers voor
zichzelf spreken. Weliswaar
,
was de vorige oogst
–
abnor
–
maal groot en is het overschot daarvan nog zeer aanzien-lijk. In Argentinië viel voldoende regen; ook in de andere
overzeesche landen varen de weersomstandigheden gunstig.
M a ï s. Op zeer bescheiden schaal werden de fluctuaties
van tarwe’door mais gevolgd. Er was geen oogenblik sprake
van een zoo bodemloos flauwe markt als voor tarwe. Of-schoon het weer in Noord-Amerika en Argentinië gunstig
was, had ten slotte toch geen daling plaats. De verschepingen
waren tamelijk ruim, en tengevolge daarvan, maar vooral
wegens de groote aanvoeren, liep de Engelsche markt terug, niettegenstaande de betere consumptievraag. Ofschoon er in
den laatsten tijd meer is afgeladen, zal er voorloopig in
Engeland nog wel geen sprake zijn van groote voorraden.
In de eerste plaats moeten vooral de onzichtbare’ voorraden
zeer klein geworden zijn, daar geruimen tijd zeer weinig
werd aangevoerd. Bovendien neemt de vraag tegen den win-
ter aanmerkelijk toe.
Ge r s t. Het aanbod is zeer gering, evenals de versche-
pingen. De markt was daardoor vast, maar tot de verhoog-
de vraagprijzen kwamen slechts weinig zaken tot stand.
Indien het weer niet spoedig verbetert, vreest men in Enge-
land slechts weinig gerst te hebben, ,die geschikt is om te
mouten.
H a v e r.- Niettegenstaande de berichten betreffende den
nieuwen Franschen haveroogst zeer gunstig luiden, blijft
de Fransche markt de belangrijkste en behalve naar Frank-
rijk en Italië hebben er slechts zelden groote verschepingen
plaats.
L
ij
n zaad. De markten hadden een kalmer verloop.
De vraag verminderde sterk in Engeland’ tengevolge van
ruime Indische verschepingen en de trage markt voor lijn-
olie. Weliswaar stegen de prijzen van lijnkoeken aanzienlijk,
maar dit was nog niet voldoende om de fabrikanten in staat
te stellen, met voordeel te werken. Bovendien zijn de voor-
uitzichten zoowel in Noord- als in Zuid-Amerika beter. In
Noord-Amerika is nu de zeer kritieke tijd aangebroken,
waarin vorst alles beheerscht. Bij uitblijven daarvan is men
geneigd, een grootere opbrengst te verwachten dan in het
laatste of ficieele oogstbericht werd aangegeven..
Markten in Nederland.
De prijs van t a r w e bleef nog steeds onveranderd, niette genstaande de hooge markten in Noord-Amerika. De Regee-
ring tracht een tegenwicht te vinden in een verdere vracht
verlaging der Nederlandsche stoomschepen, waarover onder-
handelingen gaande zijn. Algemeen wordt geklaagd over
gebrek aan bloem, hetgeen evenwel niet hetzelfde is als ge-
bi’ek aan tarwe. Aangenomen mag worden, dat tengevolge
van het tekort aan veevoeder en de hooge prijzen, die daar-voor te beclingen zijn, de zoogenaamde afvalproducten een belangrijk grooter perceutagé van de tarwe vormen, dan het
6 September 1916 * ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
565
geval zou zijn, indien de prjsverhouding van bloem tot
veevoeder een meer normale was.
Voor September werd voor m a i s 40 pCt. van de aange-
vraagde hoeveelheid toegewezen. Ten einde in het nijpend
gebrek te voorzien, heeft men zon spoedig mogelijk na aan-
komst een hoeveelheid h a v e r gedistribueerd. Overigens
vonden geen distributies van veevoeder plaats, en het zal
nog wel eenigen tijd duren, voor men met de voorbereidende maatregelen gereed is. Van verschillende kanten worden nog
pogingen aangewend om in de ontworpen regeling verande-
ring te brengen, daar sommige categorieën van handelaren’
anders zouden worden uitgesloten.
Noteeringen.
Chicago
Buenos
Airo.i)
Data
Tarwe
Muis
Haver
Torwe Mais
Sept.
Sept.
1
Sept.
Sept.
Sept. Sept.
2 Sept.1916 145
86%
45
81
10,-
5,13
13,50
26Aug.1916 151/4
86
49
71
10,35
5,10
13,90
2Sept.1915
97314
7214
36/8
12,55
4,65
11,35
2Sept.1914
114814
8118
4981
4
– – –
20
Juli1914
821)
56
8
18
1
)
36V2′)
9,40
1
)
5,388)
13,702)
‘) per Dec.
2)
per Sept.
*)
De noteeringen van
Buenos
Aires
zijn van
31
en
24 Augustus.
Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.
Soorten.
4Sept.
28 Aug
Soorten.
4Sept.
28
Aug.
368
1
)
368
1
)
Haver 38 lb.white
Rogge No. 2
clipped
……
17,25′)
17,25
1
)
Western ..
nom. nom.
Lijukoeken.
Nd.
Tarwe …….
Mais LaPlata
265
1
)
265
1
)
Amer. van La
Gerst
46
lb.
Plata-zaad
..
168
1
)
.
168′)
feeding.. ..
370
1
)
370
1
)
LijnzaadLaPlata
540,-
540,-
1t
Regeeringsprijs.
AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.
Artikelen
Rotterdam
A-msterda,,i
2718-219
Sedert
2718-219
Sedert
1916
1Jan.’16
1916
1Jan.’16
1099.188 2.900
18.793
(waarvan voor de Bel-
Tarwe
……………65.137
gium Relief Comm.)
11.467
.
498
592.576
–
–
Rogge
…………..
17.139
‘ –
–
Boekweit
………….1.072
.
9.762
–
503
38.787
319.336
12.870
106.988
(waarvan voor de Bel-
Mais
……………..
gium Relief Comm.)
–
56.495
–
–
10.020
72.268
5.380
9.929
Gerst ………………
Haver
……………..
1.720
29.106
–
4.218
20350
79.212
–
34.020
11.160 110.599
300
5.735
Lijnzaad
………….
4.195 17.540
–
Lijokoeken
………..
Tarwemeel
………..
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)
–
1.261
–
–
METALEN.
IJZER EN STAAL.
E n ge 1 and. De ruwijzer-markt is in de afgeloopen
week kalm geweest, met het oog op het voortdurend beslag-
leggen op de uitvoeren naar neutrale landen. Toch kwamen
eenige zaken tot stand voor de Geallieerden. De aanvoeren
zijn nog steeds verre van overvloedig en een vermeerdering
van de productie, voornamelijk voor haematiet, zou alge-
meen met vreugde begroet worden. De productie wordt zoo
v.ordeelig mogelijk verdeeld.
Een nieuw prijstarief is door het Gouvernement aan de
fabrieken in de Midlands toegestaan, zooals in Staffordshire,
Shropshire, Worcestershire en Northamptonshire. Andere
districten zullen geen voordeel trekken uit deze nieuwe prijs-
regeling. De verhooging in prijs bedraagt gemiddeld 51-
per ton en sluit soorten als giet-, smeed- en basis ruw
–
ijzer in.
D u i t s c h 1 a n d. . De toenemende bedrijvigheid op de gevechtsterreinén doet de vraag naar oorlogsmateriaal toe-
nemen, zoodat alle orders voor particuliere rekening ver-
onachtzaamd worden.
Het gebrek aan bekwame werklieden treedt sterker op
den voorgrond, zoodat het bijna onmogelijk is, de productie
te vermeerderen.
A m e ri k a. Niettegeustaande de talrijke complicaties wordt verwacht, dat de produçtie van ruw-ijzer en staal-
materialen gedurende Augustus niet minder zal zijn dan die
van de vorige maand.
De vraag der binnenlandsche verbruikersnaar afgewerkt
staal voor levering in 1917- is niet zoo levendig, doch de
koopers zijn geneigd een premie te ‘betalen voor spoedige
levering.
Loco-Noteeringen te Londen:
Data
IJzer
Clcv.
Koper
Standard
Tin
1
Lood
Zink
No.3
1 Sept. 1916..
nom.
110.-!-
170.51-
31.-!-
49.-/-
25Aug. 1916..
nom.
110.-!-
171.-!-
30.716
58.-!-
3 Sept. 1915..
64110
67.1216
154.-!-
23.26
74.-!-
4Sept.1914.:
5116
56.101-
– – –
20 Juli
1914..
5114
61.-1-
145.15/-
19.-!-,
21.101-
SEENKOLEN.
De Beurs van Londen was slechts matig bezocht en weinig
zaken kwamen tot stand. In den toestand trad geen ver-
betering van belang in en niettegenstaande het feit, dat de
mijnen prijzen vragen, die blijkbaar boven den Londenschen
standaard zijn, bestaat er geen moeilijkheid, over eenig over-
schot in andere richtingen te beschikken.
Beste huishoudkolen zijn zeer schaarsch en tweede kvali-
teiten zijn verre van overvloedig. De vraag naar stoomkolen
is ook zeer groot.
KATOEN.
NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN
(Middling Uplands.)
1
1SePt.’16J25AzIg.’16l8Aug.’li 1Sept.’15
1
1Sept.’14
New York …. 16,30e 15,85e 14,40e
9,75e 11,- c
Liverpool ….
9,90d
9,42d
8,86d ‘ 5,94d
6,20d
Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)
–
‘
1 Aug. ’16
Overecokomstiqe periodei,
tot
,
1 Sept.’16
1915-’16
1
1914-’15
Ontvangsten Gulf-Havens..
205
81
44
–
11
Atlant.Havens
122
63
19
Uitvoer naar Gr.Brittannië
145
40
9
‘t Vasteland.
194
104
15
Japan etc…
29
18
–
•
Voorraden in duizendtallen
25Aug. ’16
1
25Aug. ’15
25Aug.
’14
412 672
225
Binnenland …………..
265
431 112
Amerik. havens …………
New York
…………..
,
80
226
90
…
119
52
New Orleans ………….79
Liverpool
……………
678
1252
890
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 23 Augustus 1916.
Sedert den Fransch-Duitschen oorlog van 1870/1 heeft de
noteering van middling Amerikaansche katoen te Liver-
pool geen 9 pence kunnen bereiken; gisteren was de markt – echter reeds tot 9,09 pence gestegen, terwijl de verkoopen
7350 balen bedroegen, wat onder deze omstandigheden zeker
hoog genoemd mag worden. De slechte oogstberichten bleven
de geheele week aanhouden en de prijzen zijn dan ook gere-geld gestegen. Zonder twijfel hebben alle blanco-verkoopers
slechte zaken gemaakt, daar het Zuiden ‘ook zeer vasthou-dend blijft en van daar slechts weinig katoen wordt aange-
boden. Totdat deze blanco-verkoopen gedekt zijn, zullen de
hevige fluctuaties zeker aanhouden, terwijl ook weer hoo-
gere vrachtprjzen verwacht worden,-‘zoodat wij waarschijn-
lijk voorloopig wel hooge katoenprjzen zullen zien. Na de
sterke rijzing had gisteren een kleine reactie’ plaats en zijn
prijzen weer ongeveer 10 punten gedaald. Men meent, dat
bij deze hooge prijzen de export wel zal verminderen en het
Zuiden dan misschien wel gedwongpn zal worden, een ge-deelte van zijn voorraad te liquideeren. Doordat de stijging
speciaal betrekking had op de vroegere maanden, is het
verschil tusschen Augustus/September en Januari/Februari
r
566
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 September•
1916
weer circa 10 punten toegenomen. Egyptische katoen, hoe-
wel goed gevraagd, is weinig in prijs veranderd. De weke-
lijksche ontvangsten zijn ongeveer dubbel zoo groot als
verleden jaar.
De vlugge stijging van katoenprjzen trof samen met een
zeer geringe vraag naar garens, zoodat nu bijna geen zaken meer wordeii gedaan. Spinners vi
–
agen
3
/s pence meer
dan een week geleden, zoodat de noteeringen nu ongeveer
1 penny hooger zijn dan in het begin der maand. De binnen-
landsche vraag is iets toegenomen en belangrijk beter dan
de vraag voor export. De moeilijkheid om licenses, speciaal
voor Zweden, te verkrijgen neemt toe en daar nog groote
orders tot betrekkelijk lage prijzen loopen, toonen koopers
weinig belangstelling voor nieuwe zaken. Bombay heeft
eenige flinke orders geplaatst, speciaal in 3012 en 4012
ruw en gebleekt, tegen een prijs van plm. % pence boven de noteeringen van Juli. Egyptische garens zijn eveneens
duurder en spiuners van deze soot hebben hun marge
eenigszins kunnen verbeteren. Voor nieuwe zaken in Egyp-
tische garens brengt dikwijls de gevraagde levering groote
moeilijkheden.
De doekmarkt is vrij gunstig en hoewel er nog een goede
vraag is, houdt de voortdurende stijging van katoenprijzen
vele nieuwe zaken tegen. In fijne goederen om te bleekeu of te drukken is nogal wat gedaan en fabrikanten daarvan
zijn thans in een betere positie dan sedert maanden het
geval is geweest. Ook voor dhooties en ruwe shirtings is
meer vraag, hoewel daarin tot nu toe niet veel gedaan is.
Die overzeesehe markten, welke zoo gèruimen tijd niet ge-
kocht hebben, beginnen thans te beseffen, dat zij voor hun
behoefte aan manufacturen voortaan veel hoogere prijzen
zullen hebben te betalen. De berichten van Engelsch-Indië
luiden gunstig en het is wel jammer, dat deze verbetering
wat laat komt, nu de kostprijzen in korten tijd zoo belang
–
rijk zijn gestegen.
WOL.
Te Bradford is het iets levendiger geworden. Weliswaar
zijn de prijzen geheel onveranderd bij de vorige weken; maar
de vraag neemt merkbaar toe, vooral voor ,,low crossbred
tops”.
Noteeringen te Bradforcl:
64
Colonial carded
Data
l
average
56
50
1
46 40
1 September 1916
53 39
32’1
27’12
25
25 Augustus
1916….
53
39
3212
2712
25
1 September 115.. ..
40 33
28
1
12
25
1
12
23
‘1
SUIKER.
Aan onze B i ets u ik er markt was de stemming gedu-
rende de afgeloopei:i week over het algemeeu flauw. Zoow’el
fabrikanten en raffinadeurs alsook speculanten nameu een
afwachtende houding aan, zoodt cle waarde van Oct./Dec.-
levering van
f
26
1
1, terugliep tot
f
26
5
I8.
F. 0. Licht bericht, dat het weder door den regenval ii de
lagere streken vaii D u i t s e h 1 a
ii
d niet naar weosch geweest
is. Weliswaar is het gewicht der bieten wat toegenomen,
maar het suikergehalte onderging geen verbetering en hier
en daar werd
zelfs
een achteruitgang geconstateerd. Znl de achterstand nog geheel ingehaald worden, dan moet nu een
droge zonuige periode intreden. Dit laatste geldt ook voor
Oosten rijk – Ho i
i
garij e.
Op Java bleef de markt betrekkelijk kalm gestemd en
wij vernamen geen afcloeuingen van beteekenis. De maal-
resultaten van 94 fabrieken per 15 Aug. toonen
io
doorsncê
ruim 18
3/
4
01
meer suiker aan da.n verleden jaar. Het is te betreuren, dat ee, onzer grootste cultuur-banken nog steeds niet het goede voobeçId viui andere instellingen
volgt, die zich cle maalresultaten geregeld telegrafisch laten
opgeven. Wij zouden dan nog een twintigtal fabrieken hij
deze opgave kunnen voegen en zoo doende een nog zuivercier
up to date overzicht over de ontwikkeling van den Java-
oogst krijgen. Enkele fabrieken hebben de campagne van
dit jaar reeds beëindigd en zijn uiterst tevreden over de
behaalde resultaten.
De Amerikaanse h e markt vertoonde een scherpe
daling, welke elders in dit nqrnmer wordt besproken. De
aanvoeren in Amerika bedroegen 41,000 tons, cle versmel-
tingen 49.000 tons en de v6orraad 258.000 tons tegen
303.000 tons en 328.500 tos fn de beide voorgaande jaren.
Op 4e Lon4ensche mrkt werden Cuba-centrifugals
op 30 Aug, met 1713 S. f. o.
b.
Cuba voor Sept.-afscheep en
met 1419 S. voor Maart-afscheep genoteerd, doch overigens
heeft de Amerikaansche daling geen invloed gehad op de
hooge verkoopprijzen van de Sugar-Commission, die tot
dusver ten volle gehandhaafd bleven. De officieele notee-
ringen te Londen voor American granulated en witte Java’s
varen resp. 281- S. f. o. b. New York en 221- S. f. o. b. Java,
en het zal van de verdere ontwikkeling der Amerikaansche
markt afhangen in hoeverre deze beide noteeringen ge-
wijzigd zullen worden.
De Engelsce import-statistiek, vergeleken bij verleden
jaar, is a.v.:
Import in alle havens
vanlJan.t/m26Aug
1916
1915
Toename
Ruwe suiker ……..735.786
654.787
80.999 tons
Geraff…
……..
317.469
298.748
18.721
Totaal.. 1.053.255
953.535
99.720 tons
De Cuba-statistiek, die wij heden wat uitvoeriger kunnen
weergeven, luidt:
1916
1915 1914
Aanvoer der week t!m 27 Augustus
9.828
17.400
16.000 tons
Totaalsedert 1 Dec. …
2.954.843
2.476.869 2.529.528
,,
ExportnaarU.K.111-318
468.312 271.840
209.319
Exp. n. Frankr. 111-318
110.067 5.895
32.988
,,
Voorraad op 28 Aug..,
396.000 386.000
238.000
,,
Werkende fabrieken ..
3 4
2
NOTEERINGEN.
Londen
.4mslerda,n
New York
4 nieric.
Dato
per Tates
Wit/te
Granu-
96%
Oct,/Dcc. Cubes
Java;
loted
Cenirifug.
No. 1
fob.
1 Sept.1916…. f
26’18
4711
1
/2
221-
2816
4,89
25 Aug. 1916..
. .
26
718
4711
11
2213
2813
5,52
1Sept.1915….
,,
19182
311- 201-
–
4,77
1
,,
1914….
,,
13
3316
–
–
6,02
21 Juli
1914..
..
,, ll”/
181-
–
–
3,26
RUBBER.
De markt voor Plantagesoorten was in de afgeloopen week kalm. De aanvoeren waren niet groot en geen be-
langrijke transacties in loco vonden plaats. Ook voor de
verdere termijnen bleef de omzet beperkt.
Bijzondere aandacht trekt nog altijd de markt voor
Parnsoorten. De stemming blijft zeer vast en de prijzen
stegen tot 312. Nadat alle ,,shorts” voor Augustus levering
waren gedekt, daalden de prijzen wel eenigszins, doch de
vaste stemming kreeg spoedig weder de overhand en de
week sluit op 312.
Slotnoteeringen:
Prima Hevea Crepe loco
212
3
14
einde vorige week 2/3
l/
Septemh. 2/2
3/
4
,,
,, 2
1
31
Oct.,Dec. 214
1
1
4
,,
,,
. ,,.
214 ‘/2
Jan 1Juni 21492
,,
,,
,,214
8
14
Smoked Sheets
1
14
d. minder
1
1
4
cLmind.
Hard cure fine Para loco.. 312
31
KOFFIE.
–
(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duus-ing & Zoon,
Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson &
Zonen).
Over Ned.-Indische koffie valt slechts te herhalen dat voor
het betrekkelijk weinige, dat van tijd tot tijd wordt aange.
boden, goede kooplust blijft bestaan. En wat N. 0. T.-soorten
aangaat, zoo is eiidelijk medegedeeld dat connossementen worden afgeteekend. Voor hoeveel halen dat het geval zal
zijn, is niet officieel bekend, doch officieus wordt vernomen
dat ca. 45.000 balen Santos en Afrika, benevens ettelijke
partijen van Londen en ilavre, zullen worden vrijgegeven.
elkei, invloed dit op de noteering van Superior Santos, die middelerwijl van 44
2
12 C.
op 45 e. kwam, zal hebben,
moet afgewacht worden.
Noteeringen en voorraden.
Data
Rio
Sontos
Wisselkoers
J/oorraad
..
Voorraad
2 Sept. 1916
290.000
6525
2.003.000
6900
12/8
26 Aug. 1916
340.000
6525
1.802.000
6800
12
5
/8
2 Sept. 1915
343.000
4825
1.932.000 5500
12″118
24 Juli
1914
353.000
4900
889.000
5700
16
&
Septem;ber
1916
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.
561
Ontvangsten.
GRAAN.
Data
Rio
1
Santos
1
Petro-
Odesso
Ati. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo
Dato
grad
Londen!
Rotter-
1
Afgeloopen 1
Sedert
1
Afgeloopen
Scdert
..
week
1
1 Juli
1
week
1
Juli
R’dom
dani
Rotter-
dam
Bsistol
Kanaai
Rotter-
dam
Enge-
Ia;id
2
Sept.
1916
..
1
55.000
1
419.000
1
317.000
12.691,000
•
S
28 A./2 Sept. ’16
–
–
f
15
1119
f
105
15213
2
Sept. 1915
-..
84.000
594.000
312.000
3.065.000
‘-
21126 Aug. 1916
–
–
f
15
11110
–
15616
30 A.14 Sept. ’15
–
–
919
913
701-
6216
VETTEN EN OLIËN.
31 A.15 Sept. ’14
–
81-
–
214I2
–
141-
0 1 e o –
lvi:
a r g a r i xi e.
In
het
begin der afgeloopen week
Juli
1914
11 d.
713
1111
1
14
1111
1
14
121-
121-
werden op September-Afladiog van Amerika ,,Extra’s” ad
HOUT.
t 89,— en mooie 2e kwaliteit ad
f
87,— gedaan. Voor
,,Extra’s” werden verder nog
f
89,— geboden, maar onder
Cro,stadt
.
Golf van Mexico
f
91,— tot
f 9114
as niets meer te koop.
Oostk.
1
Premier-Jus.
IvIen
wil
voor -Noord-Amerikaansche
Data
Holland
Engeland
Holland
(pach.
tch-
,,Extra’s”
f
84,— besteden.
Zuid-Amerikaansche 2e soorten
(gezaagd)
(mijn-
pine)
pne)
werden op September-aflading gedaan bij partij ad
f
75,—.
stutten)
28 Aug.12 Sept. 1916
Voor le soort wordt f
77
1
/2 verlangd.
M
u t t
0
fl
j
u s. Hierin is afgesloten ad
f
71,— September-
aflading; thans verlangt men
f
72,— terwijl verder
f
71,—
21126 Augustus 1916 . .
–
–
5101-
geboden wordt.
30 Aug.14 Sept. 1915 . .
–
–
f
115,—
–
Neutrallard.
Noteering
op
aflading
van
Amerika:
31 Aug./5 Sept. 1914 . .
–
–
—
901-
t 91,—/90,—.
Juli
1914 . .
f
12,—
2416
751-
7716
1 m i t a t i e – N e u t r a 1 1 a r d
noteert
op
aflading . ca.
ERTS.
f
89,-188,—.
Bilbao
Ca, t/za-
gena
Grieken-
land
Poli
Katoen z a a d – 0 1 ie. Biedingen van 158,—voor Butteroil
cii. Rotterdam werden geweigerd met tgen-offerte ad $11,—
Data
Middlc
Middles- Middles-
Middles-
en
$ 11,27
per
100
Amerik.
ib. ,,kost-vracht Rotterdam”
bro’
bro’
bro’ bro’
(gelijkstaande met ca.
f 5814I59,—).
Neutraal Cocosvet ioteert onveranderd
f
76,— voor
28 Aug.12 Sept. 1916 ..
1816
191-
–
–
prompte levering.
21126 Augustus 1916 . .
1816
191-
–
–
30 Aug.14 Sept. 1915 . –
121-
1316
–
COPRA.
31 Aug.!5 Sept. 1914 ..
4110
51412
611112
–
Juli 1914 . .
413
51012
519
816
De markt was deze wéek onveranderd kalm gestemd en er
ging weinig om.
Voor Java f. ni. s. werd ca
f
37
1
18 geboden,
KOLEN.
doch er werd niet onder
t
38
1
12
geoffreerd. Molukken telquel
–
Carif
Oôstk. Ezgelazd
werd tot f35
5
/s gedaan.
?ar-
Genua
Port
LG
Rot/er-
CroH-
Ceylon
cii.
Londen’ £31.10.-
en
cii.
Marseille £ 35.-.-
Data
koop.ers.
–
.
deaux
dam
stadt
NOTEERINGEN.
Java f. m. s.
28 A.12 Sept.’16
341-
62110
601-
3716
f
6,50
–
21/26 Aug. ’16
3/-
63/6
62/6
–
,,6,50
–
2 September 1916…. t 37l/}
26
Augustus
1916.. ..
37
1
18
. .
0 T. condities
30 A./4 Sept.’15 fr 26,—
301-
3214
1
12
–
,,6,—
–
2 September 1915.
…..29
31 A.15 Sept.’14 ,,
6,—
71-
716
1416
513
–
2 September 1914.. . .
31z1
Juli
’14
7,—
71-
713
1416
312
51-
20-25
Juli
1914….
,,
DIVERSEN.
Bonzbay
Bur,nah
Vladivo-
Chili
VERKEERS’VVEZEN.
Data
West
Europa
West
Europa
stork
West
i
West
Europa
_____________________________
(d, iv.)
(rijst)
Entopa
i
(salpeter)
BEVRACHTINGEN.
2 Sept. 1916.
Voor Noord-Amerika vonden
lechts weinig 28 Aug.12 Sept. 1916 ..
1301-
–
–
bevrachtingen plaats; belanghebbenden wachten het resul-
21.’26 Augustus 1916 ..
1301-
1501-
–
–
taat af van de bemoeiingen van President Wilson in de drei-
30 Aug.14 Sept. 1915 . .
521-
–
581
1)
gende spoorwegstaking. Reeders toonden meer belangstelling
31 Aug.15 Sept. 1914 ..
191-
301-
2716
2016
voor Engeisch Indië, waar een betrekkelijk groot aantal
Juli
1914
.:
1416
1613
251-
2213
schepen afgesloten werd van Karachi naar Europa op basis
1)
Per zeilschip.
van ca. 1201— per ton d.w. Zuid-Amerikavrachten vertoon-
den eenige neiging tot dalen.
.
RIJNVRACHTEN.
Het deelnemen van Rumenië aan den oorlog had geen
Er heeft in de afgeloopen week een buitengewone bedrij-
invloed op de vrachtenmarkt; wel wordt in de Ententelan-
vigheid in de haven geheerscht. Tengevolge van het vrijlaten
den verwacht, dat daardoor opening van de Dardanellen en
verscheping van de Zwarte Zee in afzienbaren tijd mogelijk
der in Engeland opgehouden graanschepen kwamen ongeveer
zal zijn.
–
gelijktijdig
een groot aantal graanschepeil hier
aiih,
welke
Kolenvrachten waren flauw gestemd. De ôorzaak hiervan
anders over verschillende weken verdeeld zouden zijn gear-
moet worden toegeschreven aan het feit, dat de autoriteiten
riveerd. Een grootc vraag naar lichterschepen was hiervan
belangrijke hoeveelheden kolen noodig hadden,
waardoor het gevolg en honderden lichters zijn voor granen aangenomen.
voor den handel slechts weinig beschikbaar bleef. Ook wilden
Onder de schipperij zijn stemmen opgegaan om te trachten
bevrachters wachten tot maximumvrachten naar de Middel-
van
deze tijdelijke
drukte
gebruik te maken en voor het
landsche Zeehavens vastgesteld zijn. Naar verluidt wordt de
regeeringsgraan hoogere liggelden te verlangen. Daaraan
basis Cardiff/Genua 6216, Marseille 601—, van cle iyne
werd echter niet toegegeven.
extra.
Voor particuliere reizen werden hoogere vrachten betaald.
Naar Nedcrland worden weinig bevrachtingen gemeld.
VRACETEN TE ROTTERDAM.
Tengevolge van het lange vasthoudeii van een aantal naar
(in Gld. per 2000 K.G.) Nederland bestemde schepen door de Britsche autoriteiten,
Erts ,zr. R
iz
h
r
/
zavens
l.I11550k
goed.
is het gebrek aan ruimte nog nijpender geworden. De regee-
ring legt thans beslag op alle booten boven 2000 ton voor
Data
1 l3ov’èn-
Waterstand
1/4
lostiJd
‘Ii
graan
en
veevoeder
en
betaalt daarvoor zeer verlaagde
rijn
vrachten, welke door de oorlogvoêrenclen betaald worden. Er
28 Aug12 Sept. 1916 ..
–
–
–
gunstig
is eenigé vraag naar scheepsruimte voor meel, vetten, lijn-
21-26 Aug.
1916 . .
0,27’12
0,37
1
12
–
gunstig
zaad, ete. tot hooge vrachtcijfers, t.w. ca.
f
90,— per ton
30 Aug.14 Sept. 1915 ..
0,30 0,40
–
gunstig
van Noord-Amerika en ca.
f
115,— van Zuid-Amerika, doch
31 Aug/S Sept. 1914 ..
0,40 0,50
1,35
gunstig Nederlandsche schepen kunnen daarvan dp ‘t oogenblik niet
20-24 Juli
1914 ..
0,60
–
0,70
1,05
gunstig
profiteeren.
–
568
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 September 1916
Bol!
&
Dunlop’s Distilleerderij, Rotterdam
J.
&
J.
M. VOORHOEVE OPGERICHT ANNO 1821
Makelaars in Assurantien
Agenten, de Heeren: JACOBSON, V)LN DEN BERG
&
Co., Semarang,
Anno 1836
Soerabaya, Batavia, Cheribon
VAN NIE
&
Co., Medan, Deli
ROrTERDAM
HESTERMAN
&
Co., Menado
NICHOLAS RATH
&
Co., New York
De Erven de Wed. J. van Nelle
VAN
RIJN
&
C
ROTTERDAM
UTRECHT
–
POSTBUS 40
Tabaks- en
Sigarenfabrieken
EENIGE FABRIKANTEN
VAN DE UTRECFITSCHE
Koffiebranderij
–
Theehandel
FIJNE TAFELMOSTERD
Scheepvaart- en Steenkolen-Maatschappij — Rottérdam
Filialen: AMSTERDAM
–
IJMUIDEN
–
LEEUWARDEN
–
HARLINGEN
ENGELSCHE StEENKOLEN
GEREGELDE LIJNEN:
ROTTERDAM—LEITH
AMSTERDAM—NEWCASTLE o/T.
HARLINGEN —GOOLE
GE
BR.VAN
Reeders en Cargadoors
Bevrachtingsagenten
–
Expediteurs
KOOP en VERKOOP VAN SCHEPEN
ROTTERDAM
AMSTERDAM
–
ZAANDAM
Telegram-Adres:
,,VANUDEN”
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
Vereengde Indische Cultuur Ondernemingen
GEVESTIGD TE ‘s-GRAVENHAGE
MAATSCHAPPELÉJK KAPITAAL
f 10.000.000
9
–
‘vaarvan geplaatst en volgestort
f 3.500.000,—.
UITGIFTE VAN
f
1.500.000
9
—
6 pCt. Obligatien aan
Toonder
aflosbaar è pari in ten hoogste
20 jaren,
aanvangende in
1917,
verdeeld in
1500
stukken van
f 1000,—
elk.
De
Rotterdamsche -Bankvereeniging.
bericht, dat de inschrijving op bovengenoemde
f
1.500.000,— 6
pCt. Obligatiën
op
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1916
van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur
is opengesteld bij hare kantoien te ROTTERDAM, AMSTERDAM en ‘s-GRAVENHAGE tot den
koers van
100 pCt.
Prospectussen en inschrijvingsbiljetten, alsmede exemplaren der statuten, zijn bij de inschrijvings-
kantoren verkrijgbaar.
–
Concept der trustacte ligt aldaar ter inzage.
ROTTERDAM, 6
September 1916.