■ Jos Klaus (CBS)
De Nederlandse arbeidsmarkt heeft in de periode 2009–2019 een sterker internationaal karakter gekregen. Het aantal kennismigranten, buitenlandse uitzendwerkers en werkende studenten uit het buitenland zit in een stijgende lijn. Dit is te merken op de werkvloer, maar er zijn ook specifieke gevolgen voor overheidsdiensten die een taak hebben op het terrein van de arbeidsmarkt en loonbelasting. De nationaliteit speelt vaak direct of indirect een rol bij het stelsel van werkvergunningen en – iets minder bekend – bij het toepassen van de juiste heffingskortingen in de inkomstenbelasting. Hierbij wordt een groepsindeling gehanteerd die in grote lijnen de relevante regelgeving en internationale verdragen volgt.
In de periode 2009–2019 steeg het totale aantal banen van werknemers van 7,8 miljoen naar 8,5 miljoen, oftewel met bijna negen procent. Deze ontwikkeling verschilt per nationaliteitsgroep. Binnen de groep van werknemers met een Nederlandse nationaliteit steeg het aantal banen met 366.000, een toename van vijf procent. Bij de banen van werknemers met een niet-Nederlandse nationaliteit was de relatieve toename hoger.
Het meest opvallend is de groei van het aantal banen van personen met een nationaliteit van de nieuwe lidstaten van de Europese Unie (toegetreden na 1 januari 1995). Bij deze groep steeg het aantal banen van 104.000 naar 303.000, een toename van 191 procent (figuur). Ook nam het aantal banen van werknemers met een nationaliteit van buiten de EU toe met 58.000, oftewel met 47 procent. Het aantal banen van werknemers met een nationaliteit van een van de landen die op 1 januari 1995 de EU vormden, exclusief Nederland, steeg met 29.000, een toename van achttien procent.
De instroom lijkt niet te leiden tot verdringing van Nederlandse werknemers. In de periode 2013–2019 werd de spanning op de Nederlandse arbeidsmarkt steeds groter. Dat blijkt uit een stijging van het aantal vacatures per honderd werklozen van 14 naar 90.
Auteur
Categorieën