Hbo’er met migratieachtergrond vindt sneller baan dan voorheen

De onderwijsdeelname en het opleidingsniveau van jongeren met een migratieachtergrond in Nederland zijn de afgelopen decennia sterk gestegen, wat heeft geleid tot verbeterde arbeidsmarkt­uitkomsten voor deze groep. Dat blijkt uit gegevens van afgestudeerde hbo’ers met een bachelordiploma uit de HBO-Monitor over de periode 2011–2023. Aan de hand van regressieanalyses onderzoeken we de relatie tussen migratieachtergrond en arbeidsmarktuitkomsten, gecontroleerd voor geslacht, leeftijd, afstudeercijfer, studierichting, en de stedelijkheid en baandichtheid van het gebied waarin de respondent woont.

De figuur laat zien dat hbo’ers met een migratieachtergrond langer op zoek zijn naar een eerste baan dan hbo’ers zonder migratieachtergrond, hoewel er wel sprake is van een convergerende trend. In 2014 zochten jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond gemiddeld ruim anderhalve maand langer naar hun eerste baan dan jongeren zonder migratieachtergrond; in 2023 is dit verschil teruggelopen naar circa 10 dagen. Deze afname zal deels worden verklaard door de krappe arbeidsmarkt.

Als hbo’ers eenmaal aan het werk zijn, zijn de arbeidsmarktuitkomsten vergelijkbaar of zelfs gunstiger voor hen met een migratieachtergrond. Zo is er geen significant verschil in de kans op een baan op minimaal hbo-niveau. En sinds 2017 verdienen jongeren met een niet-westerse migratie­achtergrond gemiddeld een hoger bruto-uurloon dan jongeren zonder migratieachtergrond – dit verschil blijft grotendeels in stand wanneer er gecorrigeerd wordt voor het beroep. Mogelijkerwijs leggen migrantenjongeren een langere weg af naar hun eerste baan en ervaren zij meer ouderlijke druk, wat hun motivatie op de arbeidsmarkt kan vergroten.

De bevindingen suggereren dat de arbeidsmarktpositie van jongeren met een migratieachtergrond is verbeterd. Tegelijkertijd blijft de langere zoekduur naar een eerste baan een aandachtspunt. Om structurele verbeteringen te realiseren, zijn gerichte maatregelen nodig, zoals transparantere wervingsprocedures. Het verkleinen of wegnemen van mogelijke barrières blijft cruciaal om gelijke kansen te waarborgen.