Conjunctuurindicator
juni 1990
Hoogconjunctuur verder onder druk
____
De waarde die de DNB-conjunctuurindicator voor augustus aanstaande aangeeft is wederom lager dan die van
de voorgaande maanden (zie figuur 1). De daling van de
intensiteit van de conjunctuur sinds de top in oktober 1989
is overigens nog slechts vrij beperkt. Er kan daarom nog
steeds van hoogconjunctuur worden gesproken, al is het
waarschijnlijk dat deze steeds verder onder druk zal komen
te staan.
De DNB-conjunctuurindicator is gebaseerd op vijf voorlopende componenten. label 1 toont de bijdragen van
deze componenten aan de veranderingen in de DNB-indicator. Te zien is hoe de verwachte bedrijvigheid in de
Industrie, de feitelijke orderontvangst in de Industrie en de
reele geldhoeveelheid al sinds lange tijd hebben geduid op
een neergang van de conjunctuur. Een van deze drie
reeksen, de feitelijke orderontvangst, toont overigens voor
de maanden juli en augustus, als enige van de vijf componenten, weer enig herstel. De IFO-conjunctuurindicator
van de Industrie in de Bondsrepubliek Duitsland is sinds
kort aan de neergaande fase van de conjunctuurbeweging
begonnen, na een bescheiden opleving in de eerste twee
kwartalen van dit jaar.
De tweede reeks die tot voor kort nog op een toenemend
vertrouwen in de economie heeft geduid, maar nu een
duidelijke achteruitgang van de stemming aangeeft, is de
verwachte omzet van nieuwe polishouders bij de Nederlandsche Credietverzekering Maatschappij (NCM). Deze
reeks is als component in de DNB-conjunctuurindicator
opgenomen omdat zij een bruikbaar beeld geeft van het
vertrouwen van het bedrijfsleven in de economie. De omvang van de kredietverzekering en de conjunctuur zijn
negatief met elkaar gecorreleerd. In een periode van conjuncturele neergang schatten bedrijven het risico van wanbetaling door afnemers hoger in, zodat ze zich eerder
daartegen willen verzekeren. De verwachte omzet van
houders van nieuwe kredietverzekeringpolissen onderging
in het eerste kwartaal van 1990 een opmerkelijke toenam^.
Dit zou een indicatie kunnen zijn dat de hoogconjunctuur
verder onder druk zal komen te staan. Figuur 2 laat de
conjuncturele component van deze reeks zien. Vanwege
de bovengenoemde negatieve correlatie tussen kredietTabel 1. Bijdragen van de componenten aan de mutatie in
de Conjunctuurindicator
Component
IFO-conjunctuurindicator Duitsland
Verwachte bedrijvigheid, Industrie
Feitelijke orderontvangst, industrie
Verw. omzet nieuwe NCM-polish.
Reele geldhoeveelheid
Indicator
1989
III
IV
39
23
15
29
-45
46
-2
60
I
1990
II
Indicator
Realisalie
verzekering en conjunctuur, correspondeert een toeneming van kredietverzekeringen met een achteruitgang van
de conjunctuur.
Niet alleen de verwachte omzet van nieuwe polishouders, maar ook de totale kredietverzekering is duidelijk
gestegen. Volgens berichten van de NCM werden in het
eerste kwartaal nieuwe polissen met een premie van /11,2
miljoen verkocht, hetgeen het hoogste bedrag is sinds het
derde kwartaal van 1983.
Figuur 2. Conjuncture/a component van de verwachte omzet van nieuwe NCM-polishouders
-2
80
81
82
83
84
85
86
87
Toelichting: het verloop van deze conjuncture^ component is tegengesteld
aan dat van de verwachte omzet van nieuwe NCM-polishouders zelf.
Conclusie
juli/
aug.
-4
13
-16
14
-11
-50
32
-30
16
-31
-18
4
-64
-2
14
-16
-34
36
-44
-94
-42
-3
Toelichting: de bijdragen luiden in eenduizendste eenheden van de figuur,
dat wil zeggen genormaliseerde waarden.
532
Figuur 1. DNB-conjunctuurindicator
De DNB-conjunctuurindicator tot en met augustus aanstaande duidt op een blijvende neerwaartse druk op de
conjunctuur. Een indicatie hiervan wordt mede gezien in de
in het eerste kwartaal van dit jaar sterk toegenomen verwachte omzet van polishouders van nieuwe kredietverzekeringen bij de NCM, een van de componenten van de
DNB-indicator.