DE2E WEEK
«onjunctuurindicator
Conjuncturele
tegenwind
De Nederlandse economic ondervindt momenteel conjuncturele tegenwind. Dit komt tot uiting in een
tragere economische groei. In de verwerkende Industrie, een relatief conjunctuurgevoelige bedrijfstak, is
deze tegenwind thans goed merkbaar. Dit blijkt dan ook in figuur 1
uit de scherpe daling van de realisatiereeks, die is afgeleid van de produktie in de verwerkende industrie.
Ook in de komende tijd treedt nog
geen duidelijk herstel op. Dit kan
worden afgeleid uit de DNB-conjunctuurindicator, die de conjunctuur
voorspelt tot en met oktober aanstaande, zie figuur 1. Aan de ge’indiceerde daling wordt door alle vijf
componenten van de conjunctuurindicator bijgedragen, zie figuur 2.
Deze synchroniteit geeft aan dat de
conjuncturele neergang zich in een
breed scala van economische grootheden manifesteert. In het hierna
volgende worden de afzonderlijke
componenten nader beschouwd.
De verwachte bedrijvigheid in de industrie is een reeks uit de Conjunctuurtest die maandelijks wordt gepubliceerd door het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS). Het betreft
een enquete onder circa 1.600 ondernemers in de industrie. De reeks geeft
aan welke verwachting ondernemers
hebben over de bedrijvigheid in de
komende drie maanden. Omdat ondernemers gevraagd wordt in de toekomst te kijken, loopt deze indicator
voor op de actuele bedrijvigheid.
Eveneens afkomstig uit de Conjunctuurtest van het CBS is de feitelijke
orderontvangst van de industrie. De
orderontvangst heeft voorspellende
waarde, omdat een stijging van het
aantal binnengekomen orders hogere produktie in de nabije toekomst
waarschijnlijk maakt.
De derde component is de IFO-conjunctuurindicator voor de Duitse industrie, die de conjunctuur van onze
belangrijkste handelspartner aangeeft. Deze indicator wordt samengesteld door het Hamburgse Institut fur
Wirtschaftsforschung (IFO) en is een
gemiddelde van twee enquetes: de
meningen van industriele ondernemers over de actuele bedrijvigheid
en hun verwachtingen over de toekomstige bedrijvigheid.
De vierde component is de reele
geldhoeveelheid, een in conjunctuurindicatoren veel gebruikte component. Een reeel gezien grotere geldhoeveelheid wordt geacht de economische bedrijvigheid op termijn te
stimuleren. Het geldbegrip dat is ge-
ESB 7-8-1991
82
80 81
82 83 84 85 86 87 88 89 9O 91 92
Feitelijke orderontvangst
-2
-3
SO
81
82
S3 84
85
IFO-indicator Duitsland
Reele geldhoeveelheid
hanteerd is ‘Ml’, dat chartaal geld
(bankbiljetten en munten in handen
van het publiek) en giraal geld
(waaronder bij voorbeeld rekeningcouranttegoeden bij banken) omvat.
De vijfde reeks, ten slotte, is de verwachte omzet van nieuwe polishouders waarvan de betaling wordt verzekerd door de Nederlandsche
Credietverzekering Maatschappij
(NCM). Deze grootheid geeft een indicatie van het vertrouwen van het
bedrijfsleven in de economic. De
omvang van de kredietverzekering
hangt negatief met de conjunctuur
samen: in een periode van conjuncturele neergang schatten bedrijven
het risico van wanbetaling door afne-
SO 81
82
S3 84
85 86
87 88 89 9O 91 92
Verw. omzet NCM-polish.
SO 81
82 83 84
85
7 88
89
90
91 92
mers hoger in, zodat ze zich eerder
daartegen willen verzekeren .
realisatie
indicator
ei
Verwachte bedrijvigheid
80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 9O 91 92
Figuur 1. DNB-conjunctuurindicator
BO
Figuur 2. Componenten van de conjunctuurindicator
Conclusie
De conjunctuurindicator geeft aan
dat de conjunctuur zich ook in de
komende maanden in een neergaande fase bevindt. Alle vijf componenten van de indicator duiden daarop.
1. Een hogere verwachte omzet van nieuwe NCM-polishouders correspondeert
met een lagere conjuncturele component.
Figuur 2 geeft de conjuncturele compo-
807
I