Ceteris Paribus

ceteris paribus
Vraag v/d week
Thijs ten Raa, universitair hoofddocent aan de
Universiteit van Tilburg.

Zijn termijncontracten
verantwoordelijk voor de
hoge wereldvoedselprijzen?
Je moet wat geld wegzetten. Onroerend
goed leek hiervoor altijd wel geschikt. De
meeste producten kunnen steeds efficiën­
ter gemaakt worden en daardoor de markt
overvloeden, met alle prijsverlagingen van
dien, maar grond blijft schaars en wordt
duurder. Door dat gedonder met hypotheek­
houders die hun verplichtingen niet nako­
men is er evenwel de klad gekomen in deze
markt. Waar dan wegzetten? Aandelen?
Over een periode van ruim een decennium
zijn alle conjuncturele dips genomen en is
het rendement voldoende. Als je geduld
hebt zijn aandelen inderdaad een veilige
investering. Hedgefondsen, de VOC’s van
de eenentwintigste eeuw, hebben heel veel
weg te zetten, maar geen geduld. Als de
aandelen zakken, kun je beter elders weg­
zetten. Toch? Dus maar wegzetten in de
goederenmarkten. Hedgefondsen handelen
het liefst in goederen met termijnprijzen,
dan zijn er mogelijkheden om termijnwin­
sten nu al te verzilveren. Denk aan grond­
stoffen. Rijst kan ook; vijf jaar geleden
heeft India een termijnmarkt ingesteld. De
wereldeconomie is onrustig, maar net als
onroerend goed, zal voedsel nodig blijven.
Speculanten houden rekening met mis­
oogsten en de termijnprijs is hoog. Boeren
wachten om er gebruik van te kunnen
maken. Ook als de verwachting van een
misoogst niet rationeel is, kan hij zichzelf
waarmaken. Termijncontracten verhogen
inderdaad de voedselprijzen.

ESB-Top 10
Ontwikkelingshulp van de industrielanden 2006.
In procenten van het bruto nationale inkomen

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zweden
Luxemburg
Noorwegen
Nederland
Denemarken
Ierland
Groot-Brittannië
België
Oostenrijk
Frankrijk

1,02
0,89
0,89
0,81
0,80
0,54
0,51
0,50
0,47
0,47

Bron: The index of global philanthropy, Center for global
prosperity.

Uit de oude ESB-doos
Het landbouwbeleid in West-Europa en in de
Verenigde Staten wordt gekenmerkt door een
merkwaardig dualisme: enerzijds is het gericht
op de handhaving van de persoonlijke ondernemingsvorm en anderzijds op gelijke beloning van
arbeid en kapitaal met vergelijkbare sectoren.
De ene doelstelling is echter de oorzaak van het
niet vervullen van de andere. Daardoor lijkt het
landbouwbeleid dikwijls sterk op het beleid van
Baron Von Münchhausen toen hij in het moeras
zat. De vraag waarvoor wij staan is of we de persoonlijke zelfstandige ondernemingsvorm, in de
landbouw zullen kunnen (of willen) handhaven.
In de industrie heeft men het grootbedrijf reeds
lang geaccepteerd, eigenlijk reeds vanaf de eerste industriële revolutie. De moderne variant van
concentraties en fusies doet eigenlijk alleen stof
opwaaien, voor zover de werkgelegenheid erdoor
gevaar loopt of een te sterke monopoliepositie
wordt verkregen. De discussie die thans in de
landbouw aan de gang is
over het gezinsbedrijf, is een
vertraagde discussie, een
achterhoedegevecht.
H. Vredeling, Van werkezel naar
medebeheerder, ESB,
12 februari 1969, 154–158.

Colofon
ESB signaleert nieuwe ontwikkelingen in de
economische wetenschap. Daarnaast worden
in ESB economische inzichten toegepast om
beleidsrelevante aanbevelingen te doen voor
de overheid, maatschappelijke instellingen en
bedrijven. Ook analyseert ESB de belangrijkste
ontwikkelingen in de Nederlandse economie.
Artikelen in ESB verschijnen op persoonlijke
titel.
ESB-redactie
Hoofdredacteur: Albert Jolink
Redacteuren: Izaak Dekker, Mark Dijkstra,
Eva Niesten
Bureauredactie: De Twee Hanen v.o.f.
Redactiemedewerker: Mike Dell
Redactiesecretariaat: Carla van der Meulen
Marketing: Jacinta Gelauff
Uitgever: Roel Langelaar
Commissie van Redactie
P. Kooreman, W.T.M. Molle (voorzitter),
E.J.J. Schenk, L.L.G. Soete,
C.N. Teulings, H.A.A. Verbon, H. Verbruggen.
Redactieadres
Postbus 20025
2500 EA Den Haag
tel. (070) 378 92 37
fax (070) 799 98 40
esb@sdu.nl
www.esbonline.nl
Kopij
Auteursaanwijzingen staan op internet:
www.esbonline.nl. Gelieve kopij elektronisch
aan te leveren op het redactieadres.
Abonnementen
Sdu Klantenservice, Postbus 20014,
2500 EA Den Haag, tel. (070) 378 98 80,
fax (070) 378 97 83, sdu@sdu.nl. Tarieven
voor Nederland en België incl. btw: bedrijven
en instellingen € 253,34, particulieren
€ 121,90, studenten € 27,56.
Toeslag buitenland: € 63,60.
Losse nummers
€ 8,53 incl. btw en portokosten.
Losse nummers van ESB zijn te
bestellen via Sdu Klantenservice,
tel. (070) 378 98 80, fax (070) 378 97 83,
sdu@sdu.nl.
ESB verschijnt ook online (www.esbonline.nl).
Advertentieverkoop
Product- en Personeelsadvertenties:
Asiea van der Geest, tel. (070) 378 07 06
fax (070) 799 98 79.
E-mail: a.v.d.geest@sdu.nl
Basisvormgeving en artdirection: Flinc.Design
Opmaak: Jacques van Schie
Illustratie: Loek Weijts
Strip: Johan van Zanten
Foto’s: Robert Goddijn, Arenda Oomen,
Hollandse Hoogte
Druk: De Groot Drukkerij bv.
ISSN 0013-0583
ESB is een uitgave van Sdu Uitgevers
ECORYS Nederland BV is houder van de merk­
naam ESB (Economisch Statistische Berichten)

352

ESB

93(4536) 30 mei 2008