■ Hans Wisman (Kadaster)
Nieuwbouwwoningen stijgen sterker in prijs dan bestaande woningen. Je zou dan ook verwachten dat mensen die ooit een nieuwbouwwoning hebben gekocht, bij hun volgende woning niet opnieuw voor dure nieuwbouw kiezen. En toch stijgt het percentage woningkopers dat opnieuw een nieuwbouwwoning koopt, vooral in perioden waarin woningprijzen sterk stijgen (figuur).
Uit data van het Kadaster blijkt dat er vijf tot zeven jaar tijd zit tussen de aankoop van een nieuwbouwwoning en de volgende aankoop. Dat betekent dat de kopers van de afgelopen jaren hun vorige nieuwbouwwoning tijdens de financiële crisis van 2008 kochten. Tijdens de crisis was het prijsniveau relatief laag.
In de afgelopen vijf jaar stegen de prijzen van nieuwbouwwoningen nog sterker dan die van de bestaande koopwoningen. Het Kadaster en het Centraal Bureau voor de Statistiek noteerden voor nieuwbouwwoningen een stijging van 43 procent, tegenover 35 procent in de bestaande markt (periode 2016K2–2020K2). Inmiddels wordt voor een nieuwbouwwoning gemiddeld 400.000 euro neergeteld, ruim 80.000 euro meer dan voor een bestaande woning.
Waarom kiest een eigenaar van een nieuwbouwwoning opnieuw voor nieuwbouw als de prijzen daarvan juist zo sterk stijgen? Een van de mogelijke verklaringen is dat, als gevolg van de achterblijvende nieuwbouwproductie, (relatief) nieuwe woningen in de huidige markt schaars en dus gewild zijn. Met als gevolg dat eigenaren van een relatief nieuwe woning ook snel overwaarde kunnen opbouwen. Het is aannemelijk dat zij die overwaarde weer te gelde maken bij een volgende periode van prijsstijgingen.
De keuze voor opnieuw een nieuwbouwwoning zou er ook mee te maken kunnen hebben dat Nederlanders graag in dezelfde omgeving blijven wonen. Uit data van het Kadaster blijkt dat nieuwbouwkopers vaak in dezelfde gemeente blijven wonen (circa zeventig procent) en over geringe afstand verhuizen (ongeveer twee kilometer). Zij wonen vaak in een nieuwbouwwijk waar in een latere fase nog meer gebouwd wordt.
Tot slot zijn nieuwbouwwoningen relatief groot, in vergelijking met oudere woningen. De gegevens van het Kadaster laten in ieder geval zien dat deze ‘nieuwbouw-hoppers’ er qua woonoppervlakte behoorlijk op vooruit gaan (ongeveer twintig vierkante meter extra).