Jrg. 1, editie 25

21 JUNI 1916

Econom’ii’èh-Statistsche

Beri
‘*chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

SECRETARIS VAN MEDEWERKERS: Mr. H.
G.
KRONENBERG
0
1

E
JAARGANG

WOENSDAG 21 JUNI 1916

No. 25
1

INHOUD

Blz.
LEVENSMIDDELENVOORZIENING

……………………
373
Moderne

goudpolitiek
…………………………
375
Spoorwegtarieven
en
tijdsomstandigheden

…………
375
De
Federal Trade Commission
en de
Trusts

……….
376
Regeling van den verkoop van landbouwproducten
in
Roemenië

……………………………….
376
De
Rijksmiddelen
…………………………….
377
De
economische toestand van Canada gedurende den oorlog
377
Exploitatie van kolenmijnen
op
Spitsbergen

………378
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSCEBIED
…………
378
MAANDCIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen

………………..
379
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
379-388
Geidkoersen.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen. Goederenhandel.
I
•Bankstaten.
Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelin gen den inhoud betreffende,
gel’ieve men te zenden aan den Secretaris van mede-
werkers, adres: Geldersche Kade 21
b,
Rotterdam;
verslagen, overzichten en verdere gegevens voor de afdeeling ,,Statistieken en Overzichten” aan Nico J.
Polaic, Dier gaardelaan 45
b,
Rotterdam, tel. No. 1425.
Abonnementsprijs franco p. p. in Nederland f10,—,
buitenland en icoloniën f 12,— per jaar. Losse
nummers 25 cents.

Advertentiën f 0,35 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.

Mededeelingen betreffende abonnementen e’n adv er-
tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-

Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

20 JUNI 1916

De geidmarkt was in de afgeloopen
week zeer stil.

Particulier disconto was
doorloopend
voor 1
7
%
2 pOt.

te plaatsen. De
prolongatiekoers noteerde iets hooger

en liep van
2Y2 tot 3
pOt. op. Er zijn echter eenige

tcekenen, die
wijzen op
een ruimer worden van de

markt. Het
geheele
verloop
van den Mei-termijn ver-

toont
zeer veel
overeenkomst
met dien
van November

en
het zou zeer
goed
mogelijk zijn, dat er
weder een

even
groote geldruimte intreedt
als toen. Voordat

echter
de
stortingen
op de Nederlandsch-Indische

loening hebben plaats gehad, valt hieromtrent nog

niets met zekerheid te zeggen.

*
4*

Het resultaat der economische conferentie te Parijs

wordt met belangstelling tegemoet gezien. Ook voor

ons land is het van het
grootste gewicht, dat
de weder-

opbloei van
het
economisch leven na den
oorlog
niet

door voortzetting van den strijd, op handelspolitiek’

gebied, zal worden belemmerd. i

LEVENSMIDDELEN VOORZIENING.

In de
laatste
weken heeft zich de aandacht hier
te lande steeds
meer op het probleem
der levensmidde-
lenvoorziening geconcentreerd.

Het bruine brood aanvaardde
men over het alge-
meen gelaten. De wetenschap, dat na de
korte periode,
waarvoor
de eigen
tarweoogst strekken kan,
wij voor
den grondstof geheel op buitenlandschen aanvoer
zijn
aangewezen, leidde tot berusting.
Ook zij,
die in de
gevoerde
politiek
ernstige fouten meenden te kunnen
aanwijzen, erkenden,
dat
de groote moeilijkheden,
waarmede de regelmatige aanvoer van graan juist in
de afgeloopen maanden te kampen had, in sterke mate
tot verergering van den toestand hadden bijgedragen.
Bovendien moest geconstateerd worden, dat de regee-
ring
geslaagd is
in
haar
streven,
het tarwevraag-
stuk uitsluitend een
voorraadvraagstuk te doen blij-
ven en te voorkomen
dat het, wat bij schaarschte op
het stuk
der
levensmiddelenvoorziening het groote en
onmiddellijk dreigende gevaar is, omsloeg in een

prijsquaestie. Op onderdeelen is der regeering ook
hierbij kritiek niet gespaard. In hoofdzaak echter

heeft de getroffen regeling, doordien de aangevoer-
de voorraden gedurende het gansche bewerkings-

iproces, dat zij hier te lande ondergingen, onder
het
bereik van een
centraal gezag werden gehouden,
een
stelsel van
distributie mogelijk
gemaakt,
waarbij de
individueele behoeften
op
den
voor-
grond stonden en voorkomen kon worden,
dat het
,verschil
in koopkracht tusschen
de individuen leidde
tot een proces van
prijsvorming, dat
de economisch
zwakkeren voor
groote moeilijkheden zou
hebben
ge-
plaatst.

• Ongunstig
steken hierbij
af
de ervaringen
in den
laatsten tijd
hier
te
lande opgedaan
met een
aantal ‘andere, voor de, volksvoeding
slechts weinig minder
gewichtige voedingsstoffen. Te ongunstiger waar het
1
hier
betreft
voedingsmiddelen als aardappelen, visch, suiker, groenten etc., welke ons eigen land
niet alleen
voor de eigen
b
e
h
oe
ft
e
ti
n voldoende hoeveelheid
voort-
brengt, maar waarvan steeds een belangrijk deel voor

uitvoer beschikbaar blijft. De taak, waarvoor de regee-
ring zich zag gesteld, was dus oogenschijnlijk veel
eenvoudiger. Wanneer
zij
zorgde, dat een voldoende
gedeelte van het eigen
product
voor binnenlandsch
verbruik beschikbaar bleef tegen
prijzen, welke
den
Nederlandschen consument
niet meer
dan bilhijk
be-
lastten, dan kon zij geacht
worden
te hebben gedaan
,wat van haar kan
worden verlangd. Aldus
vatte
de
]egeering
haar taak op.
De
hooge, dikwijls
exorbitante
‘prijzen, in
het
buitenland
te verkrijgen,
dwongen
hierbij eenerzijds tot nauwlettend toezicht,
dat niet
teveel werd uitgevoerd, doch maakten het ander-
zijds mogelijk de
winst op
het voor
binnen-
]andsch verbruik te reserveeren
deel in
te perken. Op
deze grondslagen is langzamerhand een geheel ge-
bouw van uitvoerrege’lingen, van prjszettingen en
van consentenverleening, van samenwerking met or-

ganisaties van producenten en onder toezicht van
commissies ad hoc ontstaan, waarin het den buiten-

4
I

‘T’,

374

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21 Juni 1916

staander moeilijk zoo niet onmogelijk is den weg te

vinden.

De kritiek; die zich in de laatste dagen in de pers

en in het parlement heeft geuit en die zich vooral
aan de in de groote steden voorgekomen moeilijkheden
aanknoopte, heeft zich voornamelijk tegen dit aldus
gegroeid organisme gericht. De grieven betreffen in

de eerste plaats vragen van staatsbeleid, van juiste

afbakening van bevoegdheid en verantwoordelijkheid,

en geven
blijk,
dat
bij
velen een sterk verlangen be-

staat naar een meer centrale, wellicht
0
eenhoofdige

leiding. In de tweede plaats is telkens de vraag naar

voren gekomen of de belangen van sommigè groepen

van producenten, de landbouw vooraan, bij en wel-

licht tengevolge van de getroffen regeling niet tezeer

waren gediend, ten koste van het algemeene belang

van de verbruikers.. Wij zullen ons in deze vragen;
welke buiten het kader van dit tijdschrift vallen, niet

begeven. Onafhankelijk van de vraag, of de Organi-satie niet anders en beter had kunnen zijn, blijft deze
andere: hoever behoort de regeering of het door haar

in het leven geroepen bijzondere bestuursorgaan bij

het
ingrijpen
in het economisch leven te gaan? Be-

hoort men zich gelijk tot dusver te beperken tot een
regeling, die den uitvoer aan zekere banden legt doch
de binnenlandsche distributie, weliswaar onder zeker
toezicht en ingrijpen vooral van de zijde der gemeenten,

aan het vrije verkeer overlaat, of behoort men.verder
te gaan en ook de geheele distributieregeling van den

eersten producent af in eigen handen of onder direct eigen toezicht te nemen?

Dezen laatsten weg wil de minister zooveel moge-
lijk vermijden. Waar het kan wil hij de in de maat-
schappij aanwezige tusschenpersonen in hun bedrijf

handhaven, doch, aangezien onder de bijzondere om-
standigheden van het oogenblik dit maatschappelijk organisme niet aan alle eischen,bljkt te kunnen vol-
doen, aan de gemeenten een belangrijke plaats hierbij
inruimen. De gemeenten zullen, waar noodig, als

koopers optreden en vooi de verdere distributie in
eigen kring zorg dragen. Voor hun aankoopen zijn zij
echter op de vrije markt aangewezen, waar in begin

sel de vrije prijsvorming gehandhaafd blijft.
De vraag of deze regeling technisch,juist is, of met

name niet in plaats van de gemeenten een centraal

orgaan zou moeten optreden, bljve thans onbesproken.-
Het is een te betréuren verschijnsel, dat wederom de
groote gemeenten zich genoopt hebben gezien in heL
openbaar tegen de plannen van den minister

op te komen, een verschijnsel, dat wijst op een yooral
thans niet wenschelijk gemis aan overeenstemming en
‘samenwerking. Het moge waar zijn, dat -het Neder
–

landsche gemeenterecht tusschen de gemeenten en het
hooger gezag een verhouding heeft geschapen die bij
problemen als dezetoL moeilijkheden aanleiding kan
geven, welke hij een regeling, die het Fransche
stelsel meer nadert, ondenkbaar zijn, dit had te eer

moeten leiden tot een streven, tevoren zooveel moge lijk tot overeenstepiming te komen.
Hoe dit evenwel zij, hoofdzaak is dat de minister
de vrije prijsvorming zooveel mogelijk wenscht te

handhaven. De redeneering is blijkbaar deze: Wan-
neer er maar voor gezorgd wordt, dat voldoende voor-
raden in Neder]and aanwezig blijven, dan zal in be. ginsel de vrije maatschappij het best voor de distri-
butie zorg dragen. De wet van vraag en aanbod zal
haar werking blijven uitoefenen als altijd, voor zoo. veel noödig kunnen schadelijke uitwassen door toe-‘ zicht en ingrijpen van overheidswege worden tege-

gegaan.
– De vrâag mag worden gesteld of de ervaring gedu-

rende dezen oorlog opgedaan wel tot deze verwach-
tingen recht geeft en of-met name niet het verschijn’-
sel van voorraadvorming, dat zich overal heeft voor-

gedaan, de strekking heeft alle berekeningen van deze soort in de war te sturen. – Met deze voorraadvorming
wordt niet bedoeld die welke bij dreigende schaarschte
door den consument geschiedt: de huisvrouw, die,
wanneer de suiker slechts bij kleine hoeveelheden

verkrijgbaar is, er naar streeft een paar pond meer in

te slaan dan
gewoonlijk.
Toegegeven wordt ook, dat de

voorraadvorming bij den producent en den tusschen-
handel, waarop wij in de eerste plaats het oog heb-

ben, hier te lande misschien in de hand is gewerkt

doordat in de uitvoerpolitiek en de gansche consenten-

regeling dikwerf een weinig vaste lijn te bespeuren

viel, wat verwachtingen moest opwekken en leiden tot

speculatie en vasthouden van voorraden. Waar het

hier om gaat, is of, ook onafhankelijk van dergelijke

speculatieve momenten, schaarschte van levensmidde-

len niet als zoodanig de strekking heeft een stre-

ven, tot voorraadvorming of liever tot het in’het
leven roepen van verdere beperking van het aanbod.

Heeft het verschijnsel zich niet reeds ten vorigen
jare in Duitschland met de aardappelen voorgedaan? Ten slotte bleken nog belangrijke, ten deele zelfs on-

bruikbaar geworden voorraden aanwezig te zijn, en

do vraag werd toen gesteld of dit niet moest worden

toegeschreven aan het feit, dat wanneer eenmaal de
voorraad krap gemeten is, een
verdere beperking van

het aanbod leiden moet tot een meer dan evenredige

prijsstijging,
zoodat zelfs indien het achtergehouden
deel ten slotte als waardeloos moet worden weggewor-
pen, het winstsaldo toch nog grooter is dan wanneer

de gansche voorraad ter markt wordt gebracht.
Het verschijnsel zal zich uitteraard pas gaan

voordoen, wanneer de voorraden – zeer beperkt

zijn, niet alleen van het betrokken voedings-
middel, maar ook van andere, die desnoods als
plaatsvervangers konden optreden, en dientengevolge

de vraag dus uitermate weinig elastisch geworden is.

Men begrijpt echter, dat zoo spoedig het, ook door een
politiek van maximumprjzen slechts weinig te stui-

ten verschijnsel optreedt, de geheele normale werking
van vraag en aanbod oçgeheven is, integendeel het

aarbod een (Dntrair belang heeft gekregen.
Het is natuurlijk uitermate moeilijk na te gaan,
vainear dit oogenblii gekomen is. Is dit echter het
eval – op de vraag of dit thans hier te lande zoo is

wagen wij 1
–
et niet een antwoord te geven – dan zal

men de consequentie hebben te aanvaarden ‘en er toe moeten overgaan, dc vrije. prijsvorming geheel op te

heffen en haar te vervangen door een regeling der dis-

tributie van overheidswege, een stelsel, vergelijkbaar
met dat hetwelk voor de broodvoorziening is aan-
vaard. Tot uitschakeling van de talrijke groepen van
tussehenpersoneu behoeft een zoodanig stelsèl
niet
te

leiden. Doet het zulks, dan mag dit zelfs als een em-
stige fout worden aangemerkt. De regeling van de

hrood’oorziening en lievër nog de pas getroffen rege

ling voor de verzorging van ons land met voedergra-Tien is daar om te doen zien dat de gewenschte vorm van samenwerking wel degelijk te vindenis.
Een beroep op het buitenland is bij vraagstukken
als deze en onder de omstandighdden van het oogen-
blik natuurlijk uiterst moeilijk. Wie echter de ont-
wikkeling van het levensmiddelenvraagstuk in

Duitschiand gevolgd heeft, zal hierin een volledige be-
vestiging van de boven gevoerde beschouwingen vin-

den. Geleidelijk en ten slotte via een stelsel, dat over-.
eenkomstig het thans hier te lande aanhangig voor-
stel op de gemeenten het zwaartepunt legde, is- men

thans met de benoeming -van’ von Batocki en de in-

stelling van het Rriegsernhrungsamt gekomen tot
cm volledig gecentraliseerde regeling welke aan het
nieuw geschapen rijks-orgaan zelfs tegenover de ove-rigens in hun inwendige – politiek geheel zelfstandige

bondsstaten .-erstrekkende bevoegdheden •geeft. En
naast Duitsehierid, waarmede de vergelijking natuur-
lijk ii verschillend opzicht niet opgaat, mag misschien
met nog neer recht een beroep worden gedaan op’
Remeuin, dat teu opzichte van zijn graanvmaagstuk

precies
7)Ø
staat as wij ten opzichte van onze aard-

appeleit, on7e grt’)eLlten, ons vleesch en onze suiker,
en dat, gelijk op een volgende bladzijde
–
in dit num-

mer nader wordt uiteengezet, een regeling heeft ge-

21 Juni 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

375

troffen, clie duidelijk hct kenmerk draagt zich in de

eerste plaats
Ie
richten tegen het vormen van voor-

raden, welke onttrokken worden aan de binnenland-

sche consumtie. Ook daar te lande vindt de binnen-

landsche distributie plaats tot lagere prijzen dan die,
waartegen het surplus aan het buitenland wordt

verkocht.
V:n versch:l]ende zijden is in den laatsten tijd, o.a.

in het dezer dagen verschenen Voorloopig Verslag
omtrent het 20-millioen-ontwerp aandrongen op cen-
trale regeling ook voor den uitvoer naar het buitenland.

In hoeverre zulks wenschelijk zoude zijn en of met name

tegenovcr do ouinis±enbare voordeelen niet kans op
nieuwe rvikki’lingcn zou ontstaan, zij op het oogen-

biik daargiaten. Wij willen er slechts op wijzen, dat

Roemenië, dat voor dezelfde moeilijkheid stond, blijk-
baar een stelsel van centrale regeling gekozen heeft.
( B

MODERNE GOUDPOLITIEK.

De verschijnselen, die zich thans op het gebied van

het geldwezen voordoen, zijn daarom van zooveel belang,
wijl in hen eenerzijds de abnormaliteit van het gansche

economische leven is uitgedrukt, terwijl anderzijds de
monetaire toestand oorzakeljk op tal van economische
verschijnselen en verhoudingen terugwerkt. Juist

daarom zijn beschouwingen op dit gebied niet slechts
van academisch belang, doch zijn zij de onmisbare
voorwaarde voor een juiste beoordeeling van den toe-

stand.
De stabiliteit der wisselkoersen is steeds als de
grondpijler van normale economische verhoudingen

beschouwd en omgekeerd is de geschiedenis van de
geldordeningen der meeste landen daar om aan te
toonen, hoezeer men zich steeds van de beteekenis van
de handhaving der pariteit is bewust geweest en hoe

Staat en Centrale Bank zeker het belangrijkste dccl
hunner geidpolitiek aan de bereiking van dat doel
hebben gewijd. In dat licht beschouwd is de uitspraak,
dat in de groote schommelingen der wisselkoersen zich de abnormaliteit van den bestaanden toestand
weerspiegelt, zeker niet gewaagd te noemen.
De handhaving der internationale pariteit berust

in normale tijden voornamelijk bij de Centrale Ban-
ken der onderscheidene landen. Bestaan hier te lande
betrekkelijk groote vorderingen op Duitschland en
dreigt daardoor de Duitsche valuta ten onzent eenigs-
zins belangrijk te deprecieeren, dan wordt zulks voor-
komen, indien op de een of andere wijze een vast
bedrag guldens steeds voor een vast bedrag aan Mar-
ken is te bekomen, hetgeen bereikt wordt, doordien in Duitschiand een bepaald quantum goud voor een

bepaald bedrag aan Marken is te verkrijgen en dit
goud hier steeds tegen een vast bedrag aan guldens

is om te zetten. In dit licht beschouwd dient het
goud, dat bij de Centrale banken rust, niet om een
surplus van schulden boven vorderingen te saldeeren
dan wel veeleer om al te groote deviaties in de geld-
koersen, zooals deze bij een minder georganiseerd be-
talingsverkeer zouden ontstaan, te voorkomen.
Naar deze opvatting is het goud dus geen gewone
waar, die zoo noodig de plaats der goederen komt in-
nemen, doch een goed, dat zijn beteekenis voorname-
lijk ontleent aan het feit, dat, wijl het tegen vasten

prijs is aan te koopen en af te zetten, in dienst is ge-

steld van de handhaving der intern ati on ale geldpariteit.
Uit dien geziehtshoek beschouwd is het goud dus
niet geroepen om tot saldeering eener ongunstige ba-
lans te dienen. In meer normale tijden bestaat in elk

land de tendenz tot het in evenwicht brengen der beta-
lingsbalans en in deze tendenz ligt tevens de waar-
borg, dat van al te groote schommelingen der valuta
weinig sprake is. De taak der Centrale Bank beperkt
zich ten slotte daartoe, dat al te groote deviaties, zoo-
als deze op den bodem der normale verhoudingen bij
tijd en wijle kunnen ontstaan, worden vermeden.
Maar tot die normale verhoudingen, waarop het gan-

sche apparaat der pariteitshandhaving rust, behoort

een normale toestand van productie en consumtie, van

in- en uitvoer. Zoodra deze grondverhoudingen een

gevoelige wijziging ondergaan, staat ook het orgaan

der pariteitshandhaving voor een taak, waarvoor

het niet berekend is. Ondergaat b.v. het verband tus-

schen in- en uitvoer van het land een sterke verande-

ring en verlangt men van het goud, dat het nochtans

voor de handhaving der pariteit zorg draagt, dan

legt men aan het goud een taak op, welke buiteu de

grenzen
zijner
bestemming ligt, n.l. om in de plaats

van andere goederen tot saldeering der balans te dienen.
In normale omstandigheden moge deze opvatting

omtrent de rol van het goud slechts van academisch

belang zijn, in deze
tijden
komt aan dergelijke be-

schouwingen een practische zin toe. Immers in het

licht dezer opvatting van de taak van het gele me-
taal moeten maatregelen worden beoordeeld, zooals
die betreffende het verbod van gouduitvoer of die,

welke onlangs door de Scandinavische Regeeringen

zijn genomen met betrekking tot den aankoop van het
gele metaal. Toen met het uitbreken van den grooten

oorlog een gansche ontwrichting van het Europee-
sche haudelsverkeer was te voorzien, was van het

goud niet te verwachten, dat het zijn normale taak,

welke op normale verhoudingen berust, zou kunnen
blijven vervullen. Reeds de goudvoorraden der onder-

scheidene landen zijn niet van een zoodanigen om-

vang, dat zij een belangrijk deel van den export zou-den kunnen vervangen, hetgeen bij een juiste opvat-

ting van de rol van het goud ook niet kan worden
verlangd. Daarom is het
begrijpelijk,
dat men het
goud niet wenscht af te staan, maar het liever bij zich
houdt tot de tijden zijn aangebroken, dat het weer
die taak kan vervullen, die men er van kan ver-

langen, d. i. om op grond van meer normale verhou-
dingen tot handhaving der pariteit te dienen.

In hetzelfde licht behooren ook de maatregelen der
Scandinavische Regeeringen te worden beschouwd,

welke de Centrale Banken dier landen hebben vrijge-
steld van de verplichting, het goud te allen tijde te-
gen vaste
prijzen
aan te koopen. Ook de landen, wier

uitvoeren thans de invoeren overtreffen, kunnen con-stateeren, welke abnormale rol het goud thans speelt. Terwijl de bepaling omtrent de goudaankoopen tegen
vasten prijs geheel gegrond is op zoodanige verhou-
dingen, waarbij het goud niet toevloeit in de plaats
van goederen, doch om min of meer geringe schom-

melingen der valuta te vermijden, vloeit thans inder-
daad aan sommige landen het goud toe tot saldeering
der balans, dus in de plaats van goederen. Een zoo-
danige rol van het goud is menig land begrjpelijker-

wijze maar weinig welkom en even begrijpelijk is het

zoo men, nu het goud een ongewone rol gaat vervul-
len, er van afziet een politiek te
blijven
volgen, die
met een gansch andere taak van het goud samen-
hangt en alleen in die taak haar rechtvaardiging
vindt. Reeds in normale tijden legt het goudbezit het
land aanzienlijke offers op. Hoeveel zwaarder wegen
die, indien het goud een gansch ongewone rol gaat
vervullen en voor een belangrijk deel de invoeren des
lands komt vervangen. Het gele metaal speelt een ab-
normale rol; in verband daarmede is een van de norm
afwijkende goudpolitiek alleszins begrijpelijk. Maar
zooals de abnormale omstandigheden zelf bestemd
zijn om weder te verdwijnen, zoo zal ook voor het

goud dc oude taak weer zijn weggelegd. Intusschen, in de
abnormaliteit der verschijnselen heeft men het wezen

van menig instituut het best kunnen onderkennen.

F4

SF0 ORWEGTARIEVEN EN TIJDSOMSTAN-

DIGHEDEN.

De algemeene verhooging van de prijzen der eerste
levensbehoeften en der grondstoffen voor de industrie
tengevolge van schaarschte en door bezwaren, aan
den aanvoer verbonden, heeft blijkbaar ook de Ne-

376

–

‘

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21Juni1916

derlandsche spoorwegmaatschappijen doen besluiten,

haar vrachten te verbeteren. Zij voerden een verhoo-

ging in onder den’naam van ,,Extra-heffing” en mo-

tiveerden deze als volgt: ,,Tot bestrijding van de ver-

hoogde exploitatiekosten der Nederlandsche spoorwe-

gen ingevolge de stijging der prijzen voor materialen
en grondstoffen heeft voor
alle
vrachtbetalende zen-

dingen (ook voor die van en naar het’ buitenland)

een extra-heffing plaats.” Deze extra-heffing be-

draagt circa 10 pOt. der vracht op Nederlandsch ge-
bied.

– Het is merkwaardig, dat deze vrij aanzienlijke ver-

hooging, voor zoover ons bekend, zonder
7
eenige be-
spreking is gebleven in de pers, terwijl voor eenige

jaren de ,,Stationskosten”, welke in maxima
f
0,50
per zending bedragen, vrij veel oppositie ondervon-

den. Het publiek verwondert zich blijkbaar niet meer

over verhoogde prijzen. Het schijnt, of men er aan

gewoon is geraakt en er in berust, gemotiveerd of
niet.

• Intusschen geeft naar onze meening de nieuwe maat-
regel met het oog op de resultaten van de exploitatie

der Staatsspoorweg-maatschappij over 1915 een i’e

reden tot verwondering. Immers bedroeg’en de bruto-
ontvangsten in dat jaar rond 8Y millioen gulden

meer dan in 191.4, zoodat de
noodzakelijkheid
dei

•verhooging niet terstond in het oog springt.
Een tweede
ingrijpende
tariefverhooging is de op-
heffing der. uitzonderingstarieven voor ijzer en staal

in verkeer met Duischiand. Dientengevolge is op ijzer

en staal, aismedeop ijzer- en staalproducten thans uit-
sluitend het normale tarief van toepassing. Dit be-.

teekent een verhooging van M. 28,— tot M. 30,-
van Rijnsch-Westfaalsche en zelfs M. 46,— van
Elzas-Lotharingsehe stations tot Amsterdam/Rotter-
dam loco, behalve nog de bovengenoemde ,,Extra-
heffing”.
Zoo bedraagt thans de vracht voor ,,Façoneisen”:

per wagenlading
van
10.000 K.G.

Amsterdam of

–
Bochum
Sud/

M. 88 –
vroeger
M. 60,—
Rotterdam

–
Dortmund Hbh/

,,

.

,,
93,—

,,

,,

Diedenhofen
‘

147,—

,,

,, 101,-
Völklingen

172,—

,,

,,

De reeds zoozeer gestegen
prijzen
voor façonijzei’Ç

en dientengevolge die’ van de producten onzer in-
dustrie en scheepsbouw, zullen daardoor zeker aan-
merkelijk beïnvloed worden.

Nog vestigen wij er hier de aandacht op, dat, mede

tengevolge van den oorlog, de bestaande uitzonde-
ringstarieven voor het transito-verkeer via de Neder landsche havens, n:l. de tarieven, in het leven geroe-
pen om aan de. concurrentie van Antwerpen, Ham-
burg en Bremen het hoofd te bieden, werden opge-
heven. Hoewel dit thans, nu genoemd verkeer vrij-
wel geparalyseerd is, geen ernstig bezwaar oplevert,
willen wij niet nalaten, er op te wijzen, welken wel-
dadigen invloed deze tarieven in normale tijden op

handel en scheepvaart hebben uitgeoefend. Zij stel-
den onze havens in staat, een behoorlijk deel van de
productie der Belgische en D’uitsche industrie-centra
tot zich, te trekken en met deze ook tallooze andere

artikelen, welke dikwijls in één hand zijn, ook zulke,
welke buiten de uitzonderingstarieven vallen. Daar-

door, werden booten van grooter tonnage mogelijk,
waarvan de exploitatie-kosten geringer waren en welke
voor het vervoer, van grootere hoeveelheden desnoods
lagere vrachten vereischten. Dank zij deze gelukkige
samenwerking tusschen spoorweg-directies en reede-

rijen is het transiet-vervoer per spoor zeer aanzienlijk

toegenomen.

Wat ook na den oorlog veranderen moge, de gun-

stige economisch-geographische ligging van Antwer-
pen ten opzichte van de Duitsche industrie-gebieden
blijft bestaan, terwijl zeer zeker te verwachten is, .dat
het transito-verkeer via Hamburg en Bremen onder
Duitsche vlag met alle middelen zal worden bevor-
derd.

In onze handels- en scheepvaartkringen wordt dan

ook verwacht, dat na den oorlog de oude beproefde

tariefpolitiek door de spoorwegen zal worden ge-
handhaafd en in overeenstemming met de eischen

van den handelspolitieken toestand zal, worden toege-
past. .
A.d

DE FEDERAL TÉADE COMMISSION EN DE

TRUSTS.

Een merkwardig voorbeeld van wijziging van denk-

beelden tengevolge van den oorlog levert de houding,

die de Federal Trade Oommission thans in zake
trustvorming heeft aangenomen.

Het is bekend, dat in de Vereenigde Staten door
zeer velen wordt nagegaan, wat de gevolgen van de

totstandkoming van den vrede voor ‘de Amerikaansche

industrie zullen zijn. Sommigen zijn van oordeel, dat

de Europeesche landen tengevolge van de verwoes-
tingen van den oorlog voorshands genoeg werk aan
hun eigen industrieën zullen verschaffen, zoodat deze

niet als erustige concurrenten op de wereldmarkt zul-
len kunnen optreden. Ook wordt door optimisten

aangevoerd, dat niet meer dan 10 of 20 pOt. van de

productie in de Vereenigde Staten voor export be-

stemd is, zoodat de door velen verwachte verhooging,
van invoerrechten in Europa (speciaal Engeland) de

Amerikaansche industrie slechts weinig kan deren.
Zij, die . de toekomst donkerder inzien, houden vol,

dat de invloed van de verlaging der invoerrechten
in de Vereenigde Staten zich tot dusverre nog niet
heeft kunnen döen gelden, aangezien deze ver]ltging
eerst kort voor den oorlog van kracht werd. Ook
wordt gevreesd, dat de millioenen mannen, die bij
beëindiging van den oorlog uit den dienst zullen out-slagen worden, zulk een groot aanbod op de arbeids-

markt zullen brengen, dat de loonstandaard in Europa
eene sterke verlaging zal ondergaan; gelijk bekend,
zijn in Amerika de bonen in de industrie tijdens
den oorlog niet onbelangrijk verhoogd.

De’ Federal Trade Oommission heeft de kwestie

ook overwogen en hare beschouwingen in een rapport

neergelegd, waarbij zij tot de conclusie komt, dat de
toestand zeer ernstig is. Zij wijst, behalve op het

bovenvermelde, ook op de macht, welke de Duitsche
industrieelen door hunne nauwere aaneensluiting ver-
werven. In dat opzicht staat de Amerikaansche nij-

verheid tengevolge van de bepalingen der Sherman-
act vrijwel machteloos. En daarm stelt de Federal
‘frade Commission dan ook voor, ten behoeve van den

uitvoer, de Sherruan-act buiten werking te stellen.
Weinige jaren geleden had men een dergelijk voorstel

van een regeeringslichaam niet durven verwachtn.

JI

REGELING VAN DEN VERKOOP VAN LAND-

BOUWPRODUCTEN ‘IN ROEMENIE.

Evenals in ons land hebben zich ook in Roemenië
moeilijkheden voorgedaan bij de distributie van bo-
demproducten, welke zoowel voor de volksvoeding als
voor den export van groot belang zijn. In Roemenië
zijn dit in de eerste plaats granen, welker uitvoer lan-
gen tijd belemmerd was door de sluiting der Darda-
nellen en door de transacties der Entente-mogend-
heden om export naar haar vijanden te voorkomen;
na het sluiten van een handelsovereenkomst met

Duitschiand heeft de uitvoer van granen echter weer
een grooten omvang verkregen en is een ingrijpen
van de overheid noodig geworden om te voorkomen,

dat de export op groote schaal zou leiden tot

schaarschte en duurte in het binnenland.
De vorige maand’ is door de Kamers een wet aan-
genomen tot regeling van. den .verkoop van land-
bouwproducten. De overheid heeft deze regeling
blijkbaar niet zelve in handen willen ‘nem.én, maar ze

21
Juni 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

377

opgedragen aan twee waarschijnlijk half-officieele
lichamen, de Centrale Commissie voor den verkoop
en den uitvoer van granen en graanproducten en de

Centrale Kas der Volksbanken. Vooral aan deze laat-
ste, tezamen met de Volksbanken in de verschillende gemeenten, is een omvangrijke taak opgelegd.

De Volksbanken verleenen haar diensten bij den
verkoop der producten van die landbouwers, die min-

der dan 10 ton van elke graansoort voortbrengen.

Deze landbouwers kunnen hun product niet zelve
verkoopen, zij mogen het zelfs niet buiten hun ge-

mecnte vervoeren, alvorens aan de Volksbank opgaaf
is gedaan. De Centrale Kas stelt dan in overleg met

de Centrale Commissie voor verkoop en uitvoer de

hoeveelheden vast, die de landbouwer voor den nieu-wen uitzaai en voor het levensonderhoud van zich en
zijn gezin onder zich mag houden, onder streng ver-
bod, iets van dit kwantum ter markt te brengen of
ook maar buiten zijn gemeente uit te voeren. Vol-

gens voorschrift van de Centrale Commissie stelt de
Centrale Kas verder de hoeveelheden vast, die elke
landbouwer voor binnenlandsch verbruik jen voor
uitvoer mag verkoopen. De Volksbank in zijn ge-

meente heeft het recht, zijn voor binnenlandsche con-
sumptie bestemd kwantum geheel of gedeeltelijk
tegen den maximumprijs over te nemen; maakt zij van

dat recht geen gebruik, dan is de landbouwer vrij, zijn product te verkoopen op elke binnenlandsche

markt of aan elke andere Volksbank.

De voor uitvoer bestemde hoeveelheid wordt door
tusschenkomst der Volksbank ter beschikking gesteld
van de Centrale Commissie voor verkoop en uitvoer.
Deze bezorgt den verkoop in het buitenland van alle

voor uitvoer bestemde partijen en verdeelt de winst
onder alle producenten naar verhouding van de door
hen geleverde hoeveelheid. Of daarbij ook met de
hoedanigheid van het door ieder geleverde graan

rekening wordt gehouden blijkt uit den tekst van de
wet niet; de uitvoeringsbepalingen, tot welker vast-
stelling de Minister van Landbouw gemachtigd is,
zullen ook deze kwestie wel regelen.

De grootere producenten, die voor iedere graan-
soort een grooteren oogst dan 10 ton mogen ver-
wachten, handelen rechtstreeks met de Centrale
Commissie, zonder tusschenkomst van de Volksban-
ken. Ook voor deze producenten stelt de Centrale
Commissie vast, welke hoeveelheid zij voor binnen-
landsche consumptie moeten verkoopen en welke voor
uitvoer bestemd is. Den verkoop voor binnenlandsch
verbruik mogen deze producenten zelf bewerkstelli
gen, mits zij van elken verkoop binnen drie dagen

aangifte doen bij de Centrale Commissie. Het spreekt
vanzelf, dat ook zij aan de vastgestelde maximum-
prijzen gebonden zijn. Voor den uitvoer hunner pro-
ducten gelden dezelfde bepalingen als
bij
de eerste

categorie: ook hier wordt de uitvoer en de verkoop
in het buitenland geheel bezorgd door de Centrale
Commissie en geschiedt de winstverdeeling nader-
hand pondspondsgewijze tusschen de verschillende

producenten.

Verkoop van te velde staande gewassen is bij deze
wet verboden; alleen met binnenlandsche fabrieken
mogen voor de grondstoffen harer industrieën con-tracten op levering worden afgesloten. De Centrale
Commissie controleert wederom den afzet van die
fabrieken en gaat ook na, of haar aankoopen van
grondstoffen de noodzakelijke behoeften niet te boven

gaan.

Overtredingen van deze wetsbepalingen worden
strafbaar gesteld, terwijl de verkooper tegenover den
kooper aansprakelijk is voor de schade, die voor dezen
uit de overtreding mocht voortvloeien, tenzij deze

laatste er mee bekend was, dat de verkooper in strijd
met deze wet handelde. Bovendien kan den overtre-
der het recht op uitvoer van een deel zijner producten
worden ontnomen, zoodat zijn geheele oogst voor ver-
koop in het binnenland wordt bestemd.
il

DE RIJKSMIDDELEN.

De opbrengst van de Rijksmiddelen, waarvan het
gebruikelijke overzicht onder de
maandcijfers
is opge-
nomen, blijft bevredigend. Tot dusver werd in 1916
ontvangen f78.052.000, d. i. ruim
f
17.400.000 meer

dan in hetzelfde tijdvak van 1915 en ruim f 8.000.000
meer dan in de eerste
vijf
maanden van 1914, toen de

oorlog zijn invloed nog niet deed gelden.
Intusschen is dit resultaat voor verreweg het groot-

ste deel te danken aan wetswijziging, immers aan de
invoering van de Rijksinkomstenbelasting. Deze be-
]nsting bracht met de
gewijzigde
vermogensbelasting

in 1916 f 8.741.000 meer op dan bedrijfs- en vermo-
gensbelasting tezamen gedurende 3anuari tot en met
Mei 1914. Aan den anderen kant moeten voor een
juiste vergelijking de opcenten, welke sedert 1
Januari 1915 op den verlaagden suikeraccijus tot het
bedrag dier verlaging ten behoeve van het Leening-

fonds worden geheven, aan de algemeene middelen

over 1916 worden toegevoegd.

Met inachtneming van een en ander vindt men, dat in 1916 f1.698.000 of 2,8 pCt. meer werd ontvangen
dan in 1914. Het resultaat wordt belangrijk gunsti-
,ger, wanneer men de successiebelasting buiten de ver-
gelijking stelt. H1ervoor bestaan termen met het oog
op de buitengewoon groote opbrengst in 1914 en den
grilligen loop van dit middel. Het gunstig verschil
voor 1916 wordt dan ruim
f
4.000.000 of 7,89 pOt.
Dit percentage stemt zeker tot tevredenheid.

Toch mag niet onvermeld blijven, dat evengenoemd
bedrag van f 4.000.000 voor niet minder dan

f
3.300.000 wordt gevormd door de stijging van één
middel, t. w. den suikeraccijns. Dat deze stijging voor
een goed deel een kunstmatige is, immers samenhangt
met de buitengewone omstandigheden, valt wel niet te
betwijfelen. Zij kan allerminst als een normaal accres
worden aangemerkt. Ten deele is zij te beschouwen als
een ontvangst bij voorbaat van hetgeen in gewone
omstandigheden over langer tijdvak zou ontvangen
worden, ten deele als een voorschot, dat later door
‘s Rijks schatkist zal gerestitueerd moeten worden als
de producten, waarin de veraccijnsde suiker is ver-
werkt, naar het buitenland worden uitgevoerd. Het
is niet aan te nemen, dat deze
stijging
van den op-
,
brengst van den suikeraccijus bestendigd zal blijven.

DE ECONOMISCHE TOESTAND VAN CANADA
GEDURENDE DEN OORLOG.

– Hoezeer de oorlog op allerlei
wijzen
het economisch
leven in de Vereenigde Staten gunstig, ten deele zelfs
buiten verhouding gunstig, beïnvloed heeft, is alge-
men bekend. Minder aandacht daarentegen pleegt
te worden gewijd aan den nabuur der groote repu-
bliek, Canada.

Ook dit land heeft, hoe ware het anders te verwach-
ten, zijn deel aan de oorlogsconjunctuur. Een land-
bouwland in de eerste plaats, heeft Canada in een
jaar van buitengewoon overvloedigen oogst terdege geprofiteerd van het feit, dat het Russische graan de
wereldmarkt niet kon bereiken. Deze oogst, die te
.zamen met de recordproductie der U. S. A. in nor-
male omstandigheden wellicht goedkoop had moeten

worden verkocht, bracht nu ongekend hooge prijzen op.
De bijzondere grootte van den oogst blijkt wel uit
het volgende staatje:

•

Opbrengst in

duizenden bushels:

Tarwe

Haver

Gerst

1900

47.868

108.015

20.323
1905

106.097

185.261

41.094
1910

145.991

286.782

42.900
1911

216.826

366.764

54.089 1912

199.236

361.733

44.074 1913

231.717

404.669

48.319
1914

161.280

313.078

36.201
1915

376.303

520.103

53.331

378

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21′ Juni 1916

Voor het loopendë jaar wordt een geringere oogst

verwacht, weliswaar niet beneden het normale peil,

maar stellig niet van zoo buitengewonen omvang als
verleden jaar. Daarnevens moet echter in aanmer-

king worden genomen, dat, naar ,,The Statist” mede-

deelt, einde Maart 191.6 van den ouden oogst zich een

veel grooter gedeelte dan gewoonlijk nog in handen

der boeren bevond. Terwijl dezen op ultimo Maart4

1915 nog maar 1234 % van den oogst 1914 onverkocht:

in bezit hadden, hielden zij op dien datum in 1916′
van den tarweoogst 1915 23 %, van den haveroogst
1
45 % en van den gerstoogst 34 %. De totale tarwe-

voorraad in de kolonie werd op 31 Maart 1916 ge-
taxeerd op 196 millioen bushels tegen nog geen 😯

millioen in 1915. –
Het isechter geenszins alleen de gunstige toestand

van den landbouw, die den J1oei van het Dominion’ heeft veroorzaakt. Weliswaar op veel bescheidener’

schaal dan de Vereenigde Staten levert niettemin

ook Canada thans
zijn
industrieproducten aan het
nioederland en diens bondgenooten; voor een niet ge-

ring deel zijn ook hier deze artikelen oorlogsbenoo-

digdheden van die landen.
– Het volgende staatje illustreert zulks. Het blijkt,i

dat de export van fabrikaten een veel grootere ver-

meerdering heeft ondergaan dan die van landbouw-
producten of welke andere klasse van goederen ook.i
l

Uitvoer vân Canada 1 April-31 Maart, in
•

duizenden dollars.
–

vermeer-
1915/16

1914/15
dering in
O/1

Landbouwprodueten

249.661 134.746

78

Boschproducten

51.271

42.650

20

Dierlijke producten

102.882

74.391

38

Visch

22.378

19.687

14

Delfstoffen

66.590

51.741

29

Fabrikaten

242.035

85.539

183

Tengevolge van deze groote •uitvoercijfers is de
handelsbalans actief geworden. Terwijl de invoer:

over 1912/13 den uitvoer van dat jaar nog met
$ 292.900.000 overtrof, was in 1915/16 de export
¶ 271.500.000 hooger dan de import. De stroom vaa
Europeesch kapitaal naar het Dominion heeft dan

ook vrijwel geheel opgehouden te vloeien; integendeel’,

heeft Canada voor een aanzienlijk bedrag fondsen
van Engeland teruggekocht en talrijke hypothecaire
leeningen afgelost. Het overschot op de betalings
balans, na aftrek van ong. $ 182.000.000 rente aan het.
buitenland te betalen, wordt geschat op circa 100 mil-
lioen dollar, welke mogelijk voor schuiddelging zijn
1

vrijgekomen. Intusschen is de Regeering voortgel
gaan in het buitenland te leenen. Korten tijd ge-j
lede werd $ 75.000.000, ditmaal in de Vereenigde

Staten, opgenomen.
Het spreekt vanzelf, dat ook het bankbedrijf de
gevolgen van den gunstigen toestand ondervindt. Ook
in Canada het verschijnsel, dat voorschotten in ruime
mate worden terugbetaald en omgekeerd de deposito’s
belangrijk toenemen. De geidmarkt is ruim van mid-
delen voorzien, de- rentevoet voor korte credieten is
belangrijk gedaald. Canada maakt in dit opzicht geen
1

uitzondering.
De vraag, weiken invloed dergelijke verschuivingen’
in den prijs van het korte crediet op het algemeene
renteniveau uitoefenen, is steeds moeilijk te beant-
woorden. Zelfs een tijdelijk hooge stand van den
koers van effecten, die als belegging het meest be-
geerd en dientengevolge het meest liquide bezit vor-

meii, is op zich zelf geen voldoende aanwijzing, vooral

niet wanneer het duidelijk is, dat de lage prijs van
het korte crediet in hoofdzaak aan tijdelijke, abnor-male omstandigheden te wijten is. De mogelijkheid
bestaat dus, dat het landbouwcrediet, vooral wanneer
het den vorm van hypotheekcrediet aanneemt, den
invloed slechts in geringe, mate ondervindt, waarbij
intussehen niet vergeten mag worden, dat het mede
de landbouwende bevolking is, die haar kapitaaikracht

door de oorlogsconjunctuur belangrijk heeft zien stijgen.
Voor de in de laatste jaren snel in omvang toege-

nomen belangen van het Nederlandsche kapitaal bij
den Canadeeschen ]andbouw is dit alles niet zonder
beteekenis. Ook op het bedrijf der hier te lande ge-
vestigde hypotheekbanken kan het zijn invloed, of-
schoon in anderen zin, niet missen. Tegenover deze

oogenblikkelijke neigi.ng tot daling van den rente-
voet in Canada staat toch, dat de rentevoet, waar-

tegen thans nieuw Nederlandsch kapitaal verkregen

kan worden, stijgende is. Enkele der hypotheekban-
ken zijn dan ook in het begin van het jaar er toe over-
gegaan, profiteerend van den gunstigen wisselkoers,

pandbrieven van een hooger rentetype ter markt t

brengen dan
zij
tot nog toe hadden uitgegeven.

EXPLOITATIE VAN KOLENMIJNEN OP

SPITSBER GEN.

Spitsbergen belooft de redder uit den nood te wor-

den voor de Scandinavische rijken, die zelf geen ko-
lenmijnen bezitten en daardoor in den oorlog geducht

van den kolennood te lijden hebben. In Noorwegen
heeft zich al een consortium gevormd, dat de steen-

kolenvelden aan den Westkant, van Spitsbergen in

bezit heeft gekregen, en in Zweden is een maatschap-

pij bezig om eveneens in die richting een arbeids-

veld te zoeken.
De Noorsehe combinatie heeft reeds de hand gelegd

op een veld van 450 K.M.
2
aan de Adventbaai, dat

sedert 1910 door een Amerikaansche onderneming

wordt geëxploiteêrd en 1400 millioen ton bevat. Bo-

vendien beschikt de combinatie over een veld bij

Green Harbour van 270 millioen ton. Noorwegen zelf

verbruikt per jaar pl.m. 3 millioen ton, de voorraad is

dus voor langen tijd voldoende.
De Spitsbergsche kolen zijn volgens deskundigen

uitnemend; het eenige bezwaar is, dat de Adventbaai
en Green Harbour alleen in den ijsvrijen tijd Juli-

October bereikbaar zijn.

REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.

Uitvoerverbodein. Met ingang van 16 dezer

is verboden de uitvoer van
staal-
en
ijzer
–
afval,
be-

nevens van oud ijzer en oud staal.
Ook is, te beginnen met genoemden datum, ver-boden ,de uitvoer van spinazie, andijvie, postelein,

peulen, doperwten
en
capucijners. /
Het laatste verbod heeft natuurlijk ten doel, hier

te lande in voldoende mate de beschikking te houden,
tegen matigen prijs, over verschillende groentesoor-

ten. In verband hiermede heeft de minister ook bij
beschikking van 15 dezer bepaald, dat de tijdelijke

vrije uitvoer iran
bloemkool
en bosjespeen
niet langer

zal zijn toegelaten.
Uitvoer van m o n s t e r z e n d i n g e n.

Voor zooveel noodig is de aandacht van belanghebben-
den gevestigd op het feit, dat de uitvoerverboden ook betrekking hebben op monsterzendingen. Verzending van monsters van artikelen, waarvan çle uitvoer ver-

boden is, kan derhalve alleen geschieden, nadat daar-
voor vergunning tot uitvoer zal zijn verkregen.
A a r d a pp e 1 e n. Besloten is, dat wanneer straks

le aanwezige hoeveelheden consumptie-aardappelen
grooter blijken te zijn dan verbruikt kunnen worden,
toch in geen geval consenten tot uitvoer voor . die

aardappelen zullen worden gegeven.
In verband met de distributie van, aardappelen

van regeeringswege is door het Ministerie van Land-
botiw – aan alle burgemeesters telegrafisch verzocht,
de hoeveelheid aardappelen, niet voor gebruik in de
eigen gemeente bestemd, te laten opnemen en niet te
laten uit- of doorvoeren, totdat de Directeur. van het
Centraal Administratiekantoor voor de distributie
van levensmiddelen nader bericht heeft gezonden.

21• Juni 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

379

Beschikbaar steil ing van zeev
is ch

Blijkens een door den Minister van Landbouw tot de
burgemeesters gerichte circulaire zal uiterlijk met

ingang van
1
Juli a.s. een nieuwe regeling worden

gètroffen voor de beschikbaarstelling en de distri-

butie van zeevisch, met inbegrip van Noordzeeharing. Deze visch zal voortaan uitsluitend beschikbaar wor-

den gesteld voor gemeentebesturen, die de visch zelf
hebben te distribueeren of onder hun verantwoorde-

lijkheid doen distrihueeren onder de verbruikers in
hun gemeente tegen kostenden prijs, vermeerderd met
liet zuivere bedrag der aan den verkoop verbonden

onkosten.
Naar dezer dagen officiëel is medegedeeld zal

binnenkort een verbod tot uitvoer van zeevisch

moeten worden tegemoet gezien.

MAANDCIJFERS.

OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN.

(In Guldens).

Mei
1916

Eerste vijf
maanden
van 1916

Eerste
vijf
maanden
van 1915

Directe belastingen.
Grondbelasting ……….
2.591.957
5.896.244 5.397.116
Personeele belasting

….
1.601.365
2.300.012 2.219.069 3.589.679
17.086.332
–
Belasting op bedrijfs-

en
andere inkomsten
–
–
6.378.428
Vermogensbelasting ……
129.383
1.069.597
4.438.480
Mijnen

……………..
–
13.514
–

7.912.384 26.365.699
18.433.093

1.614.669
7.396.529 6.477.572
2.386
11.156
10.455

1.617.055 7.407.685 6.488.027

Accijnzen.
3.254.708
12.008.342 10.356.868
44.616
391.007 483.539
2.116.600
10.636.638
8.368.430
182.478
918.548 958.066
Bier

‘en azijn …………
148.570
627.384 588.140

Inkomstenbelasting …….

Geslacht …………….
837.630
3.905.401
3.110.348

6.584.602 28.487.320 23.865.391

Totaal ………….

Gouden
en zilveren werken
51.845
251.971
153.640

Invoerrechten

………….
Formaatzegel

………..

58
216 274

Totaal ………….

51.903
252.187
153.914

Suiker

……………..
Wijn

……………….

Iiglirecte b eiatin gen.

Gedistilleerd ………….
Zout

……………….

725.938 3.150.876 2.028.078
Registratierechten
946.750
4.049.698
1.879.802

Totaal …………..

Hypotheekrechten
112.829
400.386
173.811

Essaailoon …………….

Totaal …………..

1.324.863
6.395.715 6.392.056

Zegelrechten …………..

3.110.380
13.996.675
10.473.748

174.795
948.913 442.613

Successierechten
.
………..

17.160

.

.

.
.

235.394
247.994

Totaal …………..

Domeinen

………………

463
1.827 652
3taatsloterij

…………….
Jacht en
visscherij
……….
68.906 356.715
530.399
Loodsgelden

…………….

Totaal generaal ….
19.537.649
78.052.414
60.635.831

OPOENTEN VOOR HET LEENINGFONDS
1914.

Mei
1916
Eerste
vijf
maanden van 1916

Eerste vijf
maanden
van 1915

Directe, belastingen.
1.020.919 945.487
Personeale belasting

..
332.055
.
514.950 350.544
m
Inkostenbelasting ……
1.209.672
5.705.552
–
Vermogensbelasting
27.256
292.642
–

Accijnzen.
650.942 2.401.668 1.516.133

Grondbelasting ………..512.718

Wijn

……………….8.923
78.201
12.817
Gedist. (binn.- en buitenl.)

..

21
.1.660
1.063.664 838.367

Suiker

………………

Indirecte ‘belastingen.
Zegelrecht van buitenl. eff.

49.805 221.783 52.362
Registratierechten
92.892
402.686
171.286
Hypotheekrechten
11.226
39.632
15.982

Totaal ……..
.3.107.149
11.741.697
3.902.979

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

I. BANKDISCONTO’S.

20
Juli
1914

Ned (Disc.Wissels.
4’/tsedert 1Juli’15
3’/2sedert23 Mrt. ’14

BankBclBinft
4
1
/2

,,

1

,,

’15
4

23

,,

’14
1Vrsch.inR.C.
5’/2

,,

19 Aug.’14
5

,,

23

,,

’14
Bank of England..
S

8

,,

’14
3

29 Jan. ’14
Deutsche 1{eichsbk.
5

,,

23 Dec.
1
14
4

,,

5 Febr.’14
Banque de France.
5

20Aug.’14
3
1
/2

,,

29Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

,,

10Apr.’15
4

,,

12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6

,,

27 Juli ’14
5

1 Apr. ’14
Nat.Ba.nkv.Denem.
5

,,

10

,,

’15
5

,,.

6 Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
4
1
I2

1Mei’16
4
1
/2

6

,,

’14
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
/2

2 Jan.’15
38/2

,,

19

,,

’14
Bank van Italië ..
51/8

,,

9Nov.’14
5

,,

9Mei

1
14
Fecler.Res.Bk.N.Y.
3-5 ,,

4Febr.’15
–
Javasche Bank….
3
1
I9

,,

1Aug.’09
3
1
/2

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Data
Amstcrdam
Lo,la’en
Part.
Berlijn
Part.
Pjs
Part.
N. York
Caij.
Part.
Prolon.
disconto
gatie
disconto
disconto
disc.
lnoney

17 Juni ’16
–
2/4
5
1
/8
3
8
/4
.
4
8
/8
3

1/

12-17 ,,

’16
1 /-2
2 ‘/t3
4….5
8/8

38/4.48/8
–
2
1
/4-3
‘It
5-10

,,

’16
2
.1
/
2.
1
/8
4
0
/16
4
8
/4
.
4
8
/8
–
2’/2-3
/t
29M.-3J.’16
18/
4
.21/
4

2.1/
4

401,0
4-
1
I8
–
2
1
/2-3

14-19 J. ’15
‘

2/8
31/3_8/41)
2/8-3”’
–
–
1/t-2
15-20 J. ’14 2/t-3 /8
3.3/4
2/a-Is
2
8
/0
1
/4
28/
4

1
1
/2..2

20-24Jul.’14
3
1
/8-
0
/io
2
I/
4
_0/
4

2
1
/
4
.
8
/4
2
2
/s_ho
2’/4
18/
4
_2
2
/2

1)
Noteeringen van de Ver. v. d. Effectenhaudel en de
Prolongatievereeniging door elkander.

WISSELKOERSEN.

I. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, de laagste. en hoogste der
week en de Zaterdagsehe noteeningen zijn aan particuliere
opgaven ontleend.

Data
Lo,lden
Berlijn Parijs
New York

12Juni1916..
–
–
–
–
13

1916

..
11.42
44.20 40.55
2.39 1/4
14

1916

..
11.45
44.22’12
40.70
2.3
,
98/
4

15

1916

..
11.46
44.30
40.75
2.40′
16

1916

..
11.46
8
/4
44.32/
40.75
2.40
17

1916

. .
11.47 1/4
44.30
40.77
‘/2
2.40 1/4

Laagste der week
11.41
44.15 40.47
1
/2
2.388/
4

Hoogste

,,

,,
11.47
1
/2
44.32
1
/2
40.77
1
/2
2.40
8
/8
9 Juni 1916

..
11.41
1
12
44.20 40.55
2.39
3

,,

1916

..
11.47
1
/2
44.45 40.75
2.40
8
/4
Muntpariteit

..
12.10/8
59.26
48.-
2.488/
4

Data’
Zwitser-
land
Weenen
Kopen-
Ilagen
1

Stork-
Ilolm
Batavia
telegrafisch

17 Juni 1916
45.77
1
/2
30.85 71.35 71.45
98-
1
/2
Laagste d.
w.
45.55
30.65
71.-
71.10
–
Hoogste
,,

,,
45.80
30.87
1
/2
71.85 71.90
–
9 Juni 1916
45.52
1
/2
30.75
71.85 71.85
98-
1
/2
3

,,

1916
45.80 31.10
71.95
72.10
98-
1
/
Muntpanitéit
48.-
50.41 66.67
66.67
100

OVERZICHT.

De wisselmarkt was na de feestdagen zeer stil. De koers
op Londen was vast en steeg van 11.41 tot 11.47
1
/. Parijs,
New York en Zwitserland in aansluiting daarmede eveneens

380

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
21

Juni 1916

hooger.

Skandivavi

zeer onregelmatig bijna zonder handel
.
NEDERLANDSCHE BANK.
en ten

slotte tot ongeveer onveranderde koersen. Duitach-
land en Oostenrijk iets beter door de gewone vraag van de
VERKORTE BALANS OP 17 JUNI
1916.
medio-betalingen, overigens eerder aangeboden en steeds be-
duidend onder Ber1ijnshe pariteit.
Activa.

.

.

Binnenl.Wis-{fl.-bk.

f
24744.393,59
1
/2
sels, Prom.,

B.-bk.

428.174,96
II. KOERSEN TE NEW YORK.
enz.indisc.

Ag.sch.

14.983.736,36
1
/2

Papier o. h. Buiteni. in
f

40.156.304,92
Cable
Zkht
Zicht
J

Zicht
Data
Londen
(;
Parijs
(in frs.
Berlijn
(in cents
Amsterd.
(ill

cents
disconto

……………………..
—
j’er £)
P.

)
P. Rnt. 4)
per gid.)
Idem eigen portef. .
f

8.145.236,-
Af : Verkochtmaar voor
.

17

Juni

1916

..

4.76.50

5.911/8

758/4

41/8
de bk. nognietafgel.
,,
•

—
Laagste d.
week.
.

4.76.40

5.91/8

75/

4i/s
Beleeningen

(

.
8.145.236,—

:
Hoogste,,

..

4.76.65

5.92

76
1
/

41/4
mcl

vrschj H.-bk.

f
27.845.765,26
10

juni

1916

..

4.76.35

5.9
1
/4

76

4l2/
in re k.-crtj B.-bk.

3.885.412,53
3

,,

1916

..

4.76.50

5.91ijj

77

41/10
op

onderp.. Ag.sch.

42.789.646,88
Muntpariteit ….

4.86.67

5.18’14

95/4

40/1
f
74.520.824,67

Op Effecten

……
f
71.419.524,67
III. KOERSEN VAN DE VOLGENDEPLAATSEN
op
OpGoederenenSpec.

3.101.300,—

LONDE
N.
74 .5 20.8 24,6 7

Voorschotten a. Ii. Rijk ……………..
13.270.452,66 /2
Plaatsen en
Londen
Noteerings-
2 Juni
1

Juni
1

Week
10-16
1
116 Juni
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud

f
70.448.805,—

j

eenlzcden
1916
1916
Laagste Hoogste
1

1916
……
Muntmat. Goud.. .. ,,478.165.496,06

f548.614.301,06
Lires p. £
30.27

.30.55
30.43 30.55 30.50
Madrid

..
. .
Peset. p. £
23.78
23.45 23.40 23.76 23.40
Munt, Zilver, enz. • ,,

7.615.236,18 VI
Italië

…….

Lissabon ….
d. p.escudo
34l8
345/
8

345/a
34/8
34/8
Muntmat. Zilver

Petrograd . .
R. p. £ 10
156 /2
156
155
‘/8
156
155 1/2
550.229.537,242/2

Alexandrië. .
Piast. p. £
972/
3

97
1
/2
97 V
97 V
97
’12
.
Effecten

Calcutta . . ;.
sh/d.p.rup.
1/4°/Il
1/4/22
1/4
8
/22
1/4/33
1/42/21
Be]. v.h. Res.fonds. .
f

5.O54.932,62’/

Singapore

. .
id. p. $
2/4/33
2/4
8
/32
214/32
2/4
8
/52
2/4/22
id. van
‘/5V.
h. kapit. ,,

3.923.970,75

Yokohama ..
id. p. yen
2I1l,o
2/1/8
2/1e/s
2/1/
2/12/8
8.978.903,37
‘
/
2
it
Hongkong
..
id.

. $
2/1
2
/8
2I0I8
2!O’lz
2/0v/s
2/01/2
Geb.enMeub.derBank ………..
1

1.400.000,-

Shanghai

. .
id. p. tael
2/112/
4

2/10 /s
2;9
2
/2
2/1014
2/10 ‘/
Diverse rekeningen

………………
47.870.443,73

$ per ‘
4.77 V
4.77
2/

4.77
‘I
4.78
4.77 8/4
f
750.571.702,60
/8
B. Aires 90 d.
d.p.gd.pes.
48
81
/82
48
12
/22
48
31
/82
49

……………………………..

49

Montreal ……

Valparaiso
,,
cl.p. pap.p.
8/g3
8
82
/81
9
9
VII
9

.2
Montevideo,,
d.p.peso
53/,o
535/je

53/io
535/,

53
5
/to
Passiva.
R.d.Janeiro,,
d. p. milr.
12 /i
12
8
/8
12
12
1,2
12 /o
128/8
Kapitaal ……………………….
f

20.000.000,-
Reservefonds ……………………,,

5.155.090,93’12
Bankbiljetten in omloop …………..,, 639.001.490,-
GOUD EN ZILVER.
Bankassignatiën in omloop …….
…..

2.592.727,68

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK OF ENGLAND.
Rekening-Courant saldo’s:
Van hetTRijk ……
f

–
Week van 8-15 Juni 1916.
Van anderen ……,, 82.209.753,25/
3

(In .duizeuden p.st.)
.
82 .20 9 .753 ,25 ‘/2

In,

Uit.
Diverse rekeningen

………………,,
1.612.640,73’/

Baren

…………..804

Continent

……….8,
f
750.571.702,60
1
/
Sovereigns

……….-

Koloniën
Vreemde munt

–

U. S. A………….7

Koloniën …………-

Zuid-Amerika ……..-
Diversen …………-

Baren en diversen….

700
Beschikbaar metaalsaldo ……………

f
410.637.698,98
Per saldo uitgevloeid . . –

–

Per saldo ingevloeid ..

89
Op de basis van
2/

melaaldekking ……

,,
265.876.904,79’/
Minderbedragaan bankbiljetten in omloop
804

804 –
dan waartoe deBank gerechtigd is ..

2.053.188.495,-

ZILVER.
Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
verschillen:
Het begin der week bracht een tijdelijke verbetering van
Meer
Mi,,der
den zilverprijs tengevolge van contraminedekking en na
een
Disconto’s

…………..322.366,41 13
noteering van 302/
4
aan het slot der vorige week werd op
Buitenlandsche wissels

1.324.730,-
dentweeden Pinksterdag de 31 weer bereikt. Hernieuwd
aanbod, zoowel van Indische als van Chineesche zijde, deed
, Beleeningen

………. …2.663.022,37’/2

de noteering weer spoedig inzakken: na 30
1
1
2
op Dinsdag
Goud

……………….2.290.895,16
Zilver
was de noteering Woensdag 30
1
/8 en Donderdag 30’/ll. Tegen
900.060,36′
•
–
Bankbitt

….
3.003.470,- het eind der week verminderde het aanbod eenigermate en
Part. Rek.-Crt. saldo’s

10.399.375,68
kon de noteering zich weer tot 30 ‘/2 herstellen.
Het schijnt, -dat de muntorders van het Vasteland sterk
zijn verminderd; de Britsche en ook de Indische Munt zijn nog steeds

op

groote schaal koopers. Belangrijke hoeveel-
N.B.

Uit de bekendmaking van den Minister van, Financiën

heden ,,sycee” worden van China naar Indië verscheept, terwijl
blijkt, dat uitstonden

:
op

Indië zilver in baren naar Londen verzendt,
t

.

-t
t

10
Juni 1916
17
Juni
1916
‘Noteering te Londen.

.

te New York.
–

17

Juni

1916 ……..30’/2

637/
8

1an schatkistpromessen
f

81.590.000,—

f
82.590.000
1
–
10

,,

1916 ……..3o’/

63’/4
waarvanrechtstreeksbij
19

Juni

1915 ……..23/8

49’/8
de Ned. Bank geplaatst
19.400.000,—
20.400.000,-
20

Juni

1914 ……..
25
13
/in

56
1
/
8

‘-‘Aan schatkistbiljetten
67.126.000,—
,, 67.126.000,-
20

Juli

1914 ……..24’/

.

54’/s
Aan zilverbons

……….
,,

12.977.394,—
1,13.601.685,50

21
Juii
1916

ECONOMISCH-STATISTICHE BERICHTEN

381

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Goud
Zilver
8′ k
b i

–
1
je

en

Andere
opeischbare
schulden

17

Juni
1916
..
548.614
7.615 639.001
84.802
10

,,
1916
..
546.323
6.715 842.005 74.904
3

1916
..
542.893
5.947
845.484 64.648
27

Mei
1916
..
540.030
4.486
636.983 57.970
20

1916
..
538.286
2.304
635.156 54.470
13

,,
1916*
..
535.804
1.925
644.037
46.453
6

,,
1916*
..
532.877
1.797
664.373
98.0449
29 April
1916
..
529.896
1.873
681.864 76.688
22

1916
….
528.802
1.541
651.675
92:819
15

,,
1916
..
523.023
1.727
654.425 86.346
8

,,
1916
520.251
1.940
656.732
76.671
1

,,
1916
517.104
3.768
647.174
84.056
25 Maart 1916
510.546
4.659
588.443
108.222

19 Juni
1915
..

..
331.914
2.568
482.503
55.920
20 Juni
1914
..

..
160.626 9.245
303.783 8.594

25 Juli
1914
.

.

..
162.114 8.228
310.437
8.198

‘) Waarvan Rek.-Crt. saldo van het Rijk
1
34.492.000,-.

D a

Disconto’s
Belee.
Beschile-
baar
Dek-
kings.
Hiervan
T
t
al
0 0
Schatkist-
ningen
Metaal
percen-
pro,nesscn
saldo
tage
rechtstreeks

17 Juni 1916
40.156
20.400
74.521
410.638
77 10

,,

1916
39.834
19.400 71.858
408.830
77
3

,,

1916
31.992
11.300
72.186
405.991
77
27
Mei

1916
27.694
6.300
69.185
404.748
78
20

1916
29.644
7.300
70.584
401.893
78 13

,,

1916*
30.859 8.000
78.817
398.116
77
6

,,

1916*
101.267
79.000 90.295 381.418
70
29 April 1916
100.879
79.000 79.128 379.285
70 22

1916
94.275
73.000
74.023
380.477
71
15

,,

1916
95.862 74.000 74.018
375.835
71
8

,,

1916
90.536 68.000
73.831
374.300
71
1

,,

1916
92.601 71.000
72.458 373.931
71
25 I1aart1916
72.541
52.000
68.700
375.178
74

19 Juni 1915
74.229
31.500
124.704
226.347
62
20 Juni 1914
65.396
12.500
58.067
44.7541)
54

25 Juli

1914
67.947
14.300
61.686
43.5211)
54

0
Op de basis van

metaaldekking.

*) De
4’/2
Io
Staatsleening 1916 werd van 1 tot 8
Mei
nagenoeg volgestort.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

Data
Goud
Zilver
Bank-
biljetten
Andere
opeiscl,b.
schulden

22

Apr. 1916 …….
48.221
33.335 143.034
28.121
15

,,

1916 …….
49.343 33.399
143.021
28.416
44.048
34.252
141.790
31.134
47.028
34.073
144.987
29.407,
8

,,

1916 …….
1

,,

1916 …….

27.921 29.602 108.989
17.119
24

Apr. 1915 …….
24.191 29.127 108.952
11.033
25

Apr.

1914 …….

25

Juli

1914 …….
22.057 31.907
110.172 12.634

Data
Dis-

~.c
onto’s
–

Wissels,
buiten
N.-Ind.
betcalbaar

Belee.
fijn fJefl

1
1
Diverse

1

‘”-
ningen
‘)

Besch,ik.
baar
metaal
saldo

Dek.
kings.
percen.
tage

2Apr.1916
6.288
16.719
41.818 29.505 47.325
48
15

,,

1916
6.330
17.233 41.327
28.858 48.455
48
8

1916
6.353
17.151
47.831
27.902
43.715
45
1

,,

1916
6.327
17.074
47.895 26.458
46.222
46

24Apr.1915
5.411
6.254.
54.458
6.503
32.30 1
46
25Apr.1914
5.459
11.344
42.555
2.304
5.3772)
44

25 Juli 1914
7.259 6.395
47.934 2.228
4.8422)
44
1)
Sluitpost der activa.

s) Op de basis van
/2
metaaldekking.

SURINAAMSCHE BANk.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Metaal
Circulatie
Andere
opeischb.
schulden
Disconto’s
Div. relee. ningen
1)

6 Mei 1916….
790
867
797
924
826
29 April

1916..
919 956
769
917 653
22

,,

1916..
900 908 746 916
24
15

1916..
981
923 803
919
590

8
Mei
1915….
1.356
1.080
1.422
846 613
9 Mei 1914..
..
666
1.140
408 719 311

25

Juli1914….
645 1.100
560 735 386

1)
Sluitpost der activa.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

I. BANK OF ENGLAND.

WEEKSTAAT VAN 14 JUNI 1916.

ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued.. £ 78.438.430

Governm.Debt £ 11.015.100
Other securities,,

7.434.900
Gold coiu and
bullion ……59.988.430

£ 78.438.430
1

£ 78.438.430

BANKING DEPARTMENT.

dapital ……£
14.553.000
Government
Rest ……….
3.174.701
securities
. .

£
42.187.454
Public deposits52.264.229
Othersecurities
,,
70.702.587
Other- cleposits
87.541.321
Notes ……..
,,
43.083.075
Seven-day and
Gold and silver
other bills..
29.135
coin

……..
1.589.270

£
157.562.386
£ 157.562.386

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Gbvernment securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sdert 26 Augustus 1914.

1

(In duizenden p. St.)

Data
Gov.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
_________

Other
Depos.
Re. serve

Dek.
kings.
percen-
tage
i)

14Juni 1916
42.187
70.703
52.264
87.541 44.672
31
1
/,
7
.

,,

1916
42.187 63.602 50.301
82.286 44.536
33
‘1
31 Mei 1916
38.187 72.653
53.534
82.858
43.276
31/4
24.

,,

1916
33.187 76.445 54.251
81.405
43.739
32
1
l

16Juni 1915
51.043
139.489
113.042
101.759
42.033
19
1
/,
17Juni 1914
11.047
37.462
17.637
41.869 28.714
48
1
/4
–

22 Juli 1914
11.005
33.633
13.735
42.185 29.297
52
3
/,

1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

Data
Metaal
Circulatie
Currency Notes.

Bedrag

Goudd.

Gov. Sec.

14 Juni 1916
61.578 35.355
120.551
28.500
84.720
7

,,

1916
61.570 35.484
119.887
28.500
85.680
31
Mei

1916
60.215 35.389
118.550 28.500
83.775
2

,,

1916
60.032 34.743
117.526
28.500
83375

16 Juni 1915
56.530
32.947
45.642
28.500 9.586
11
Juni
1914
38.682
28.418

2

Juli

1914
40.164
29.317

382

-.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

. 21 Juni 1916

II. DEUTSCHE REICHSBANK.

STAAT VAN 15 JuNI 1916.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Metailbestanci ………………..

Mk

2.501.005.000

davon Goldbestand …………….,,

2.464.934.000
Reichs-.und Darlehenskassenscheine.

281.831.000
Noten anderer Banken ………. …..,

13.570.000
Wechsel ……………………….,,

5.783.846.000
Lombardforderungen …………….,,

12.307.000
Effekten …………………………

..41.001.000
SontigeAktiva ………………..

371.663.000

Gruudkapital …………………….

180.000.000
Reservefonds …………………….

85.471.000
Notenumlauf ……………………

6.636.519.000
Sonstige titglich fiiJlige Verbindlichkeiten

,,
1.828.551.000
Sonstige Passiva ………………..

. 274.682.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegevdn
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskaésen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

4

Dato
Metaal
Daarvan
Goud
Kas ren-
scheine
Circu. latic
kin gs-
percen-

15Juni1916
2.501.005
2.464.934
281.831
6.636.519
42,
7

,,

1916
2.499.900
2.464.602 406.264
8.697.034
43-
31 Mei 1916
2.499.663
2.464.403 553.073 6.737.650
45.
23

,,

1916
2.503.032
2.463.392
527.547
6.443.316
47.

15 Jûni 1915
2.433.468
2.382.215 263.669 5.244.018
51
15Juni1914
1.687.635 1.356.205
66.938
1.834.404
96..

23 Juli 1914
1.691.398 1.356.857
65.479 1.890.895
93(

1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine

III. BANQUE DE FRANCE.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
De met * geteekende posten komen eerst sedert 28 Jan. 1915
in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert ‘den oorlog nit
inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

‘

Data
Goud
Zilver
*Te goed
in het bui-
tenland
Wissels
*Uitgd.
stelde
wissels 1

15 Juni 1916
4.750.509
348.782 620.300 392.233
1.488.55
8

,

1916
4.745.245
350.032
688.180
399.165
1.495.226
2

,,

1916
4.739.234
352.336
701.340 442.148
1.513.72
25 Mei 1916
4.731.513 352.436
758.970
421.811
1.532.093

17 Juni 1915
3.921.220 373.979 780.166 257.452
2.304.170
18 Juni 1914
3.875.310 641.600
–
1.599.420

23 Juli 1914
4.104.390
639.620
-‘
1.541.080

……

…….

Dato
Beleening
*
Buitgeso.
voorsch.
old. Staat
Bank-

–
biljetten
Rek. Crt.
Particu.
heren
Rek. Cr-
1

Staat;

15Juni1916
1.219.307
7.800.000 15.746.680
2.048.342
53.561
8

,,

1916
1.206.600
7.700.000
15.665.235
2.096.454
42.213
2

,,

1916
1.203.646
7.600.000
15.531.129
2.105.963
54.716
25 Mei 1916
1.211.840 7.500.000
15.434.971
2.109.144
105.706

17 Juni1915
626.093
5.900.000
12.043.646 2.215.647
131.951
18Juni1914
753.280
5.917.360
944.570 203.990

23Juli 1914
769.400
5.911.910
942.570
400.590

•

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert’14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).

Dato
ii.
st
.
Goud
Te hoed
uh bui-
tenland

Zilver
en
pasmunt

Schatkist.
biljetten
Circulotie

6 Juni 1916..
1.540
1.409
68.
3.637
6.340
29 Mei

1916..
1.541
1.409
66
3.520 6.286
21

1916..
1.630 1.315
62
3.572 6.261
14

1916..
1.831
1.224
62
3.647
6.213

5 Juni 1915..
1.574
138
56
1.583
3.452
5
Juni 1914..
1.591
193 73
….
1.648

21 Juli

1914..
1.601
144
74
….
1.634

Data n. st.
Wissels

Voor.

I
schotten
1

op

1
Effecten
1

Andere
voo r-
schotten

R e
.
Courkant
Port
culieren

Rek.
Courant
Staat

6 Juni 1916..
342 679
157
1.101
204
29 Mei

1916′..
340 695
165
1.124 202
21

1916..
340 704
171
1.041
262
14

1916..
346
641 174
1.042
224

5 Juni 1915..
408
590 218 1.155
441
5 Juni 1914..
363
94
261
606
436

21 Juli

1914..
393
121
243 596
503

V. SOCIPT9 GËNÉRALE DE BELQIQUE.

Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Soci6td G6n6rale is einde 1914 met de functie van
circulatiebank belast.
– De bankbiljetten zijn niet inwisselbaar.

–

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden francs.)

Metaal
iJeleen.
Deken.
Binn.
–
Rek.
Data
inch.
van
van
‘
iiissels
Circu Crt.
buiten!.
buite,,l.
prom. d.
en
latie. saldi.
saldi
vorder.
provinc.
beleen.

8 Juni 1916
247.902 66.228 480.000
60.062 701.763
147.819
30 Mei

1916
253.629
65.371
480.000
61.114 699.996
147.366
23

,,

.

1916
246.603
61.366 480.000 61.910 700.075
148.207
18

1916
248.627
63.045 480.000 63.285
694.348
155.905

10 Juni 1915
78.527
12.123
280.000 29.592
293.359
106.824

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

– U. S. FEDERAL RESERVE .BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden dollars.)

Dato
Goud
Zilver
Wissels
Deposito’s
C”
/7′
o ,e
Dekkings.
Perccn-
tage
t)

19 Mei ’16
326.608
17.697
71.995 503.497
9.754
66
12

’16
312.174
7.927
69.203 465.963
10.153
68

5

,,

’16
306.597
10.259
67.947 460.357
10.267
68
28 Apr.’16
311.182
12.011
69.033 453.671
10.5,20
70

21 Mei ’15
243.376
36.832
34.626
295.038
10.859
81

i) Gouddekking van cleposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.

Darlel,enskassenschcine

Dato
Wissels
Rek. Crt.
Totaal
In kas bij
uitge-
dc Reichs-
I

–
geven
bonk

15 Juni 1916
5.783.846
1.828.551 1.542.000
238.700
7

,,

1916
5.637.840
1.756.625 1.640.200
364600
31 Mei

1916
5.493.650
1.728.412 1.780.200 512.000
23

,,

.-1916
5.266.386
1.775.453 1.716.700
. 483.100

15 Juni 1915
4.294.119
1.508.015
968.000
227.000
15 Juni 1914
782.404
979.974

23 Juli

1914
750.892
943.964

4

21Juni 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

383

NEW YORK ASSOCIATED BANKS AND TRUST

ÇOMPANIES.

OVERZICHT DER VOÖRNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Reserve.

1
Beleenin gen
Data

Eigen

Bij Fed.

Elders

disconto’s
en

Bezit

Res. Bank gedeponeerd 1

17 Juni 1916..

423.080

159.020

60.190

3.324.700
10

,,

1916..

406.690

160.130

60.480

3.371.680
3

,,

1916..

412.740

163.330

61.070

3.400.030

27 Mei 1916.. 422.450

162.220

61.810

3.396.590

19 Juni 1915.. 454.660

126.390

31.
1
640

2.473.580
20 Juni 1914.. 502.8801)

–

)

2.126.200

25 Juli 1914..

467.880′)

–

‘)

2.057.570

Deposito’s
Surplus
Data

Circulatie

Dadelijk

Op

Reseove
opvraagbaar

term, je

17 Juni 1916..
31.560
3.271.430
177.450
80.010
10

,,

1916..
31.520
3.308.940
172.730
58.450
3

1916..
31.550
3.357.500
163.350
59.940
27 Mei

1916..
31.540 3.365.740
161.200
67.730

19 Juni 1915..
37.940
2.405.500
138.190
196.500
20 Juni 1914..
41.160
2.046.3901)
1)
38.840

25 Juli 1914..

41.730
1
1.958.3201)1

1)

1
26.170

1)
Op deze data werden reserve en deposito’s beide ongesplitst
opgegeven.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 17 Juni 1916.
De scherp opwaartsche beweging, die in de voorafgaande
weken de markt voor
,S’taatsfondsen
heeft doorgemaakt, is
plotseling tot staan gekomen en heeft voor een onzekere,
weifelende beurshoucling plaats gemaakt. Hoe kon dit ook
anders, nu door de gebeurtenissen van de laatste dagen de
ii edesvooruitzichten meer en meer op den achtergrond
geraken? De Russisehe legermachten, reeds eenige malen
door de tegenpartij voor dood verklaard, schieten niet
kracht naar voren, terwijl Italië, dat om politieke redenen
niet kracht van wapenen vermeesteren wilde hetgeen het
zonder oorlog had kunnen verkrijgen, zich dermate in
zijn verwachtingen ziet teleurgesteld, dat bereids een kabi-
netscrisis hiervan het gevolg was. Door een en ander is
het latente stadium van den strijd, dat den tijd rijp scheen
te maken voor onderhandelingen, verbroken en werpen de
vijanden zich met nieuwe woede op elkaar, daarbij de
viedesgedachte geheel onder den voet loopend. Op de staats-
fondsenmarkt heeft dit herleven van deu strijd zeer ver-
koelend gewerkt, zoodat, op een enkele uitzondering na,
noch de Russische overwinningsberichten aan de Oosten-
rijksche grenzen, noch het succes van de Oostenrijksche
wapenen op Italiaanschen bodem, het koerspeil der betrok-
ken fondsen ton goede is gekomen. Ook het bericht, dat
Rusland verder financieel door Amerikaansche bankiers gesteund zal worden, liet de waarden van het Czarenrijk
ongevoelig. Azialische fondsen (Turken en Chineezen)
werden op afbrokkelende koersen afgedaan, terwijl Zuid-
Amerikanen vel Vrij vast waren, inzonderheid obligatiën
Venezuela, Chili en Brazilië, doch nagenoeg niet verhan-
deld werden.
Nederlandsche staatsfondsen waren evenzeer verwaarloosd
en gaven, hoewel de geldmarkt betrekkelijk ruim blijft,
slechts matige koersverschillen te zien.

10 Juni 15 Juni 17 Juni

5
0/
Ned. ‘Werk. Schuld

101
15
he 1021/
1
, 102
1
/1,
4..

1/

3’1
0/

dito

84

837!,

83/8 – 1/8
3
°/,

dito

74/4

74
1
/8

73/4 – 1
5
0/
Oost-Indië ……..100
1
/8 100
11
/16
101

+

7
/8
5 °/o Bulgarije 1904 . . .

69

72

72

+ 3
4
1
/2
°/o Oostenrijk 1913 .

48

58

56

+ 8
4
0/
Oostenr. Kroneurente

48
1
/4

45 8/4

46/4 – 2
3 °/o Oostenr. Lokaalspoor-
weg Mij. Prior ……40

43ij4

431/4 + 31/4
41/
1
O/
Iwang. Dombrowa 648/
4
62

63

–
11/
4

10 Juni 15 Juni 17 Juni
Rijzing of
daling
4
1
/0
Rusland Nicolaï..
.
63
62’/8
62 11he
–

1
/16
4
0/
Rusland Gecons. 1880
59″Ii,
59
58’/4
–

1
11
/16
4
0/

Rusland Zuidwest
.
59 7/
58
1
/18
572/4
–
4
0/o
Rusland bij iope&Co
66′!2
67
651/,,
–
l/io
3
0/

Rusl. Goudleen. 1889
42
457/8
45
+
3
4o/, Servië 1895
44/
451/ 47
i
/
+
3/
4 o/
o
Bagdad Spw. 2e Serie
541/2
52
3
/4
52V4
–
2
1
/4
4 °/o

Japan 1899 ……..
69’/4
69
1
h
67V8
–
2’/8

De meeste belangstelling trok andermaal de
locale
markt,
doch bijzonder levendig waren de omzetten hier evenmin. Het schijnt, dat de kamerdebatten nopens de voedselvoor-
ziening, alsmede de wanordeljkheden, die in verband met
de sehaarschte van levensmiddelen hier en daar plaats
vonden, de aandacht van de beurs sterk hebben afgeleid.
Aandrang tot verkoopen bestond echter allerminst, zoo•
dat
1
wederom vaak geringe vraag groote voordeelige koers-
verschillen te voorschijn riep. Sterk kwam deze omstandigheid vooral tot uiting in de
afdeeling voor
scheepvaart fondsen,
waar Nievelt Goudniaans
met een paar groote sprongen van 730 naar 865 pCt. liepen.
Naast deze rijzing van 135 pCt. stonden nog andere zeer
belangrijke koersverbeteringen; zoo behaalden Holland-
Amerika-Lijn een avance van 27 pCt.; Hilligersberg van
32 .pCt.; Oostzee van 19Y
2
pOt. enz. Het langzaam weg-
doezelend uitzicht op vrede voorspelt namelijk voor de
scheepvaartmaatschappijen een nieuw schitterend exploita-
tiejaar, temeer nu van een vermindering der abnormaal
hooge vrachtprijzen door het nog steeds nijpend gebrek
aan scheepsruimte nog in een verre toekomst geen sprake
kan zijn.
In de afdeeling van
bankfondsen
waren de koersbewe-
gingen in de afgeloopen week van weinig belang.
In
nij,erheidsfondsen
hadden daarentegen weder enkele
scherpe fluctuaties plaats. Zoo staat tegenover een rijzing
van 30 pOt. in aandeelen Philips’ Gloeilampen en een ver-
betering van 14 pCt. in Insulinde Oliefabrieken een daling
van 15 pCt. in Centrale Guano’s.
Cultuurfondsen
worden nog steeds gunstig beïnvloed
door den stroom van jaarverslagen, die, dank zij den hoogen
suikerprijzen, schier zonder uitzondering met goede eind-resultaten voor den dag komen.
Hetzelfde motief geldt voor de gunstige houding van
rothberfondsen,
die, ondanks de onzekere prijsfluctuaties
v.00r het buigzaam product een bijzonder willige houding
aan den dag blijven leggen. In dit geval werkten naast hoo-
g.ere prijzen ook grootere producties tot den goeden eind-
u,itslag mede, zoodat het resultaat dubbel bevredigend
werd. De in de afgeloopen week voorgestelde dividenden van
rubbermaatschappijen zijn dan ook in vergelijking met het
vorige jaar schier zonder uitzondering gunstig.
Div. voorstel
1915

1914
Deli Batavia …………8

pCt.

–
Java Caoutchouc

……….734

Sumatra Rubber

……….6

Zelfs voor ondernemingen, door welke geen dividend zal
worden uitgekeerd (Malabarrubber e.a.) had toch een
1anmerkelijke koersverbetering plaats, wijl door de reser-
veering van de gemaakte winsten de financieele positie zooveel krachtiger wordt. Kali Telepak stegen 34 pCt.;
IÇendeng Lemboe 40 pCt., enz.
In de
petroleumafdeeling
was de handel minder opgewekt.
De hoofdsoorten Koninklijke en Geconsolideerde sluiten
na eenige geringe koersschommelingen ongeveer op het
vorig koerspeil. Meer belangstelling vonden enkele Ru-
meensche soorten: Orions, Internationale Rumeensche en teaua Romana, die van een vaste houding blijk gaven op
geruchten, dat de onlangs door den Rumeenschen minister
vastgestelde maximumprjzen voor olieproducten, wegens
het daartegen aangeteekend protest herzien zullen worden.
– Tabalcsfondsen
waren over het algemeen zeer gunstig
gedisponeerd, daar de taxaties voor en de uitslagen van
de jongste tabaksveilingen wederom alle reden tot tevre-
denheid geven. Bijzonder gezocht op 31 pOt. hooger koers.
peil waren Arendsburg Tabak, terwijl voorts ook voor
diverse Delisoorten goede vraag bestond.
Het mooie winstcijfer der H. IJ. S. M.:
f
1.124.933
(v. j.
f
675.000) heeft het betrokken fonds een koersrijzing
gebracht van 8734 tot 92’% pCt.

10 Juni 15 Juni 17 Juni Rijzingof

Amsterdamsche Bank ……171

171

174

+ 3
Amst. Liquidatiekas ……138

138

135

-3
Koloniale Bank ……….144

143
3
/4 143

-1
Ned. Handel-Mij. resc…..174″/e
1652/4*
168

-1
15/

384

ECONOMISCH-STA+ISTISCHE BERICHTEN

21Juni 1916

10 Juni 15 Juni 17 Juni Rijzingof

Rotterdamsche Bankvereen.
1302/2
131
1
/ 131
1
/2 + 1
NorthWestern&Pac.fl.Bank 111

115
1
/
121

+ 10
Alg. Ned.-Ind. Eleetr. Mij. .. 125

127
7
/8 128°/io + 3/io
Centrale Guano Fabrieken.. 319

314

304

—15
Van Deventer’s Glasfabriek. 118

120 – 123

+ S
Insulinde Oliefabrieken …. 189

200

203

+ 14
Philips’ Gloeilampen ……395

425

425

+ 30
Wester Suikerraffinaderij .., 183

181

182’14 – 81
4
‘.

Bodjong Suikerfabrieken .. 112
8
/2 115

115

+ 2
1
12′
Handeisvereen. Amsterdam. 355

358/2 360
1/8
+
S’Ia
Insulinde Cultuur ……..128
8
/4 135

135

+6/4
Javasche Cultuur ……..335

358’12 348 1/2 + 131/t
Ngredjo Cultuur.Mij …….
1448/g
179

179

+ 34
1
/1′
Pengadjaran Cultuur-Mij. .. 179/s 170

169 1/4 – lOVi
Oost-Borneo.Mij ………… 30v/s

35
1
/I

36118 + 6

Paleleh ……………….19
81/16
17
1
12

17718

– 112/

1

‘

Redjang Lebong ……….187

180

166

—.21
Geconsolideerde ……….240/2 237
8
18 239

:__

Koninklijke …………..522
6
/2 .522

.522

–
Orion …………………

76
1
/i

81/2

85
7
/s

+ 98/(

Steaua Romana ……….142
8
/8 143
8
/8 1438/8 + 1/47
Deli Batavia Rubber …… 151
8
/4 156
1
/
2
1558/4 + 4

Java Caoutchouc ……….152’/4 160

166

+ 13e/s
Kali Telepak …………157

170

191

+ 34
Kendeng Lemboe……….225

244

265

+ 40
Malabar Rubber ……….68

80

76 1/2 + 8
1
/2
Rotterdam Tapanoeli ……165

162’/2 164V2

1
/2
Serbadjadi …………..326

315

317

+
Holland.Amerika-Lijn …. 361’/2 368

388
VI
+ 27 ,
Kon. Hol! Lloyd……….177 171V2 177

Kon. Ned. Stoomboot …… 193 V4 194
1
/
2
196 /s + 2
7
18
Nievelt Goudriaan ……..730 770/2 865 + 135
Stoomboot-Mij. Hi!ligersberg 358

368

390

+ 32 i
Stoomv..Mij. Oostzee ……..317

327

336V2 + 19112,
Amsterdam-Serdang ……129

134 ‘/2 132

+ 3 ,’,
Arendsbu.rg Tabak.Mij ….. 619

649

650

+ 31
Besoeki ………………152

1498/
4

147

—5

-)
Deli-Batavia……………479

484
8
/
2
480

+ 1
Deli-Mij. ……………. 527’/I 537V2 533
8
/s

± 6
1
/s,
Deli-Mij., cert………….526

542

– 535

-f
–
.
9
Rotterdam-Deli ……….249
8
/4 246

2458/s _42/,
SerdangTabak ………… 110

106

106

—4
,,Goucla” Kaashandel ……145

161

161

+ 16
Ned. Panopticum ………. 37V2

34

34

….31/

Bosch-HelmondStoomtramw. 18
8
/8 22

22

+ 3
8
/sd.
Madoera pref ………….
698/4

70
1/4*
77

+ 10 1/4

* ex.-dividend.

.
De berichten uit de Unie zijn nog steeds niet bij machtè,
wegens hun tegenstrijdig karakter, de belangstelling hièr

ter beurze voor
Amerikaansche fondsen
te doen herleveij:
Zoo verluidt wel, dat de export van munitiebenoodigdhedeil

fabelachtige proporties heeft aangenomen, terwijl ook h?2t
cijfer van de onuitgevoerde orders der Steel Corporatioi hoogst bevredigend blijft (over Mei 9.938.000 ton; vorig
jaar 4.264.354; vorige maand 9.830.000), doch tegenover
deze gunstige gegevens, ten deele reeds in het koerspeil
tot uitdrukking gekomen, staan eenige tegenwerkende fa-
toren.
Zoo kan de uitbreiding van de sfeer van werkzaamheid der Steel Corporation naar het buitenland, hoe nuttig mi’-
schien ook voor de toekomst, aanvankelijk, door groote
kapitaalvastiegging, de uitkeering van extra.dividenden in
den weg staan. Voorts vormen de minder gunstige oogst-
berichten een factor van gewicht voor de z.g. graanspoor.
wegen, hoezeer ook deze thans door munitie- en ander ver-
voer naar de havens hun handen vol hebben. Temeer drukte
deze omstandigheid op het koerspeil, omdat spoorwegbe
sturen en arbeiders in zake den door laatstgenoemden ver-langden 8-urigen arbeidsdag, die, zooals bekend, de 1 actô
met een groote salarisverhooging gelijk staat, plotseling
scherp .tegenover elkaar zijn komen te staan, zoodat ecu
staking niet uitgesloten schijnt. De spoorwegbeambten
hebben, van hun standpunt bezien, voorzeker het goede
moment weten te kiezen om de zaak op de spits te drijven, daar door het wêgtrekken van arbeiders van alle nationali-
teiten naar het moederiand, om daar hun dienstplicht te
vervullen, het gebrek aan handarbeiders in de Unie zeer
groot is, zoodat eventueele stakers moeilijk te vervangen
zijn.
. S
Ten overvloede begint het geldvraagstuk in de Unie
méer en meer de aandacht te vragen, daar de vermindering
an de reserves hij de Nationale .banken met een rijzing
der beleeningsrente gepaard blijft gaan, die, nu Frankrijk,
Rusland, China en de Zuid.Amerikaausche republieken,
zonder nog van het binnenland te gewagen, – bij T,Jncle –

Sam om kredieten aankloppen, in de toekomst wellicht eer
zal toenemen dan vei
–
minderen.
Ten onzent bestond alleen eenige belangstelling voor Ma-
rinesoorten, ofschoon niet op hoogere koersen, terwijl Stee!-
shares, aanvankelijk verwaarloosd, later eenige vraag ont-
nioetten. Maxwells werden hooger gezocht wegens den .op
handen zijnden verderen terugkoop van restantbewijzen.
Van spoorwegfondsen werden alleen Denvers en Ene’s op
noemenswaardige schaal gezocht. De overige soorten volg.
den zonder omzetten van beteekenis, het voorbeeld van
Wallstreet.
10 Juni
15 Juni
17 Juni
R1,gOf
It
American Beet Sugar.
.
75 87
1
/8
86
1
18
+11’II
American Can ………
54
l
/
55
7/
551/4
+
1
American Car &Foundry
59
597/8
6O’/is
+1
1
/10
Americ. Hide
&
Leather.
47
47
46112
–
‘Is
Americ. Smelting& Rel. 91/4
92
92
7
/s
+P/s
Cities

Service

……..
262 261
264

.
+2
Marconi WirelessTelegr.
78 75
74
1
/2
—3’/I
Studebaker Corp …….
1381/4

137
1371/I
—

United States Steel….
79
1
/is
80e/is
797/8
+
“/us
Central Pacific ………
85’/s
83V2
84’/2
– 1/8
Denver

…………..
13
12
/is
148/
4

14
1
/4
+

7/je

Ene

…………….
37
1
/2
37
398/
s

– 7/8
Louisville
&
Nashville.
.
117
117
123 ‘/
+6’/4
1′.’lissouri Kansas &Texas
5
11
ho.

6
8
/is
618/16
+
1
Missouri

Pacific

6
5/

goud notes

……..
83 88

.
888/
4

+5
8
/4
Southern Pacific ……
96’/I
977/
8

9711/,s
+12/is
Southern Railway
. . . .
228/
4

22’/4
215/8
–

Canadian Pacific ……
1868/4

185 185
_11/
4

Int. Mere. Mar. Common
23e11s
228/
4

231/is
–
hz

Intern. IVIerc. Mar. pref.
92
8
/s
92
5
ius
92
– 1/8

Te B e r 1 ij n is de beurshandel aanmerkelijk ingekrom-
pen. Het viel te voorzien, dat alleen reeds de aangekon-
digde besprekingen om den beurshandel te beperken, tot
een zakenonthouding leiden zou, daar nu de kans bestond,
dat speculanten plotseling niet hun stukken, niet voor be-
leggingsdoeleinden gekocht, zouden moeten blijven zitten.
Zoo werkten deze besprekingen dus preventief. Intusschen
zal, zooals te voorzien was, de regeering wel water in haar
wijn doen en voorloopig de gewraakte verhooging van de
,,Umsatzsteuer” wel intrekken, om het inbinden van den
beurshandel nog eens aan de bankiers over te laten, die
als hoofdmaatregelen, een beperking van de credietverlee-
ning ‘en verbod van koerspublicaties, onder welken vorm
ook, aanbevelen.

Te L o n d e n heeft het vrijkomen van gelden door de
gedwongen effectenmobilisatie nog altijd groote vraag ten
gevolge naar goudgerande waarden, een vraag, die in den
laatsten tijd ook Consols in bijzondere mate is ten goede
gekomen. Intusschen begint de geidruimte al weer eenigs-
zins te verdwijnen en werd (ook om financieel-tactische
redenen) het disconto van schatkistbiljetten tot.5 pct. ver-
hoogd.

Te P a r ij s blijft de beurshandel stil en zonder beteeke-
nis. Russen 1909 waren vaster: 78-79,50, doch Spanje
Buitenland, Rio Tinto’s e.a. werden lager afgedaan. Daaren.
tegen trekt aan de Seine de thans in gang zijnde economi-
sche conferentie der geallieerden zeer de aandacht.

GOEDERENHANDEL

GRANEN.

T a r we. Tengevolge van wederom zeer groote wereld-
verschepingen, waarvan een belangrijk gedeelte voor Engeland
was bestemd, was de kooplust in dit !and zeer gering. Aan-
vankelijk konden de prijzen vrijwel gehandhaafd worden,
aangezien de markt in Amerika tengevolge van het on-
gunstige qogstrapport steeg, maar toen de flauwe stemming
ook in Chicago de overhand kreeg, daalden de prijzen in
Engeland aanzienlijk, vooral voor Canadeesche soorten. De
voorraden zijn in Engeland wederom aanzienlijk gestegen,
niettegenstaande de aanvoeren van . in!andsche tarwe deze
week zeer klein varen. De voorraden in de havens zijn nu
dubbel zoo groot als op denzelfden datum in 1914 terwijl
verwacht kan worden, dat ook gedurende de overige maanden
van dit jaar belangrijke hoeveelheden’ van de Vereenigde
Stateh en Canada verscheept zul!en vorden.
Merkwaardig is, dat de markten in Noord-Amerika het
meest gedaald zijn in den laatsten tijd, terwijl juist de oogst-
berichten van dien aard zijn, dat hoogstens een middel-

21Juni 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

385

matige oogst verwacht kan worden. De grootste rijzing vond
plaats in den tijd van den grootsten overvloed, toen de
nieuwe oogstberichten nog geen invloed van beteekenis kon-
den uitoefenen. Men redeneerde toen blijkbaar, dat gedurende
den oorlog de vraag van Europa van dien aard zou zijn,
dat de record-oogst van Noord-Amerika geheel opgenomen
zou worden. Ofschoon de verschepingen gedurende het geheele
jaar zeer ruim zijn geweest, blijven de voorraden nog ge-
weldig groot. De daling van de Noord-Amerikaansche vrach-
ten kwam vrijwel tot staan, ofschoon er van verhooging nog
weinig sprake was. De dispa.riteit met Zuid-Amerika blijft
nog steens bestaan, wat de zaken met Argentinië sterk
benadeelt. Indien de vrachtprijzen in Noord-Amerika zoo
laag blijven zal ongetwijfeld spoedig ruimte naar Zuid-
Amerika getrokken worden en zijn later grootere versche-
pingen van dat land te verwachten.
Mais. In nog sterkere mate dan voor tarwe was de
stemming van mais flauw te noemen. De prijzen van Noord-
Amerikaansche mais zijn natuurlijk tengevolge der vracht-
verlaging aanmerkelijk gedaald, doch de Europeesche markten,
althans de Engelsche, staan voor Laplatamaïs ver beneden
pariteit. De verschepingen zijn zeer matig en vooral treft
het, dat niettegenstaande week aan week de verschepingen
naar Engeland klein zijn, de daling daar zoo scherp geweest is.
Tenzij de consumptie sterk verminderd is, moeten de voor-
raden in Engeland ook aanmerkelijk afgenomen zijn, vooral
daar geen aanvulling van andere voederartikelen heeft plaats
gehad. De markt in Noord-Amerika fluctueerde slechts in
geringe mate. Ook in Argentinië ondergingen de prijzen
weinig verandering. Van het vaststellen van een minimum-
prijs aldaar is verder niets bekend geworden.
Gerst. Ook dit artikel was flauw, in sympathie met de
andere soorten. De verschepingen waren voornamelijk van
Noord-Amerika. Argentinië is bijna geheel uitgevallen.
Haver. Wederom is Frankrijk het voornaamste land,
waarnaar de verschepingen van haver gedirigeerd worden.
Op Engeland werd slechts weinig afgeladen; wat er ver-
scheept werd was vrijwel geheel voor rekening van de
Regeering. De markt was flauw gestemd en de prijzen, zon-
wel voor de buitenlandsche als inlandsche haver, ondergingen
een belangrijke verlaging.
L ij n za a d. Nog steeds staat de handel van Laplata lijn-
zaad in Engeland zon goed als stil, doch tengevolge van
groote verschepingen van Indië werd de vaste stemniing
teniet gedaan. De prijzen in Argentinië bleven vrijwel onver
–
anderd, doch aangezien zij zich gunstig onderscheiden ten
opzichte van de verschillende graansoorten wordt een veel
grootere uitzaai van lijuzaad verwacht. De voorraad in
Buenos Aires zijn belangrijk grooter dan in normale tijden.
Noord-Amerika gaat voort met het betrekken van lijnzaad niet-
tegenstaande berichten van grooteren uitzaai in het land zelf
.

Noteeringen.

Chicago

Buenos Aires )

Dato

Tortoe Mais

Haver

Tarwe Mais

Liin,.
Juli
I
Juli

I
Juli

I
Juni
I
Juni
I
Juni

19 Juni1916
102
8
/s
I
72
1/
4

391/
4

7,20
3,95
11,10
12

,,

1916
103
70’/s
39’/
7,30 4,00
11,20
19Juni1915
105e/s
748/
8

451/4
11,90e)
4
,
958)
11,108)

19 Juni1914 82’/
69/a
39’/s
9,008)
5,358)

13,108)

20 Juli 1914
82′)
56/8′)
36’/2′)
9,402)
5,382)

13,708)

‘) per Dec.
2)

per Sept..
8)
per Juli.
*)
De noteeringen van Buenos
Aires zijn van
8 en 15 Juni.

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.
19Juni
1
10 Juni
Soorten.
119 Juni
1
10Juni

368
368
Haver 38 lb.white
Rogge No. 2
18,-
17,75
Western ..
nom. nom.
Lijnkoeken.

Nd.

Tarwe …….

Mais LaPlata
nom. nom.

clipped

……..

Amer. van La
Gerst

46

ib.
Plata-zaad

..
nom.
nom.
feeding.. ..
387 377
LijnzaadLaPlata
509,-
495,-

Markten in Nederland.

De aanvoer van tarwe was wederom zeer matig. De
prijs bleef onveranderd gehandhaafd.
De regeling, ontworpen tussehen de Regeering en den handel
voor den aankoop en de distributie van ge r st.
Haver en lijnkoeken, is in werking getreden en
eenige ladingen werden in de afgeloopen week doo.r den
handel aangekocht, tot zeer scherpe prijzen. Voorloopig wordt
nog slechts een partij lijnkoeken gedistribueerd, daar van
gerst en haver nog geen voldoende hoeveelheden aanwezig zijn.

Ook in lijnzaad kwamen wederom eenige zaken tot
stand en nog steeds koopen de olieslagers met graagte alles
wat geofireerd wordt.

AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

Artikelen

Rotterdam
Amsterdans

1018Juni
Sedert
10.18 Juni
Sedert
1916
1 Jan. ’16
1916
1 Jan. ’16

18.048
659.565
–
6.745
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)
9.355
372.593
– – –
12.027
– –
Boekweit

…………….
–
5.539
–
503 30.812
189.476
4.243
66.540

Tarwe

…………….

(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)
–
46.697
– –

Rogge

………………

Maïs

……………..

932
43.051
–
4.549
–
22.385
–
4.218 2.435
52.401
–
32.995

Gerst ……………….

1.900
82.400
–
4.385

Haver

……………..
Lijnzaad

………….

–
3.671
–
–
Lijokoeken

………..
Tarwemeel

………..
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)
–
1.036
– –

METALEN.

IJZER
EN STAAL.

Belangrijk nieuws valt deze week bijna niet te berichten.
Het is duidelijk, dat in Engeland de vraag naar alle
soorten ijzer overstelpend is. Ten einde aan de dringende
binneulandsche vraag tegemoet te komen, moesten de ver-
schepingen naar de Ententelanden verder beperkt worden.
In verschillende deden des lands kan men thans duidelijk
de voorbereidingen waarnemen, die gemaakt worden om de
productie van haematiet en bijzondere soorten ruw-ijzer te
verhoogen, doch de verwezenlijking van dit plan geeft
aanleiding tot groote moeilijkheden, daar de aanvoer van
cokes en beschikbare werkkrachten totaal onvoldoende blijken.
Dit is de reden, dat enkele hoogovens niet in werking
gesteld zullen worden voor laat in den herfst.
Wat de staalindustrie betreft, hierover valt weinig te
berichten. Haar jongste ontwikkeling is van dien aard, dat
zij in staat is, al het ijzer te verwerken, hetvelk haar in
de eerstvolgende maanden wordt toegevoerd.
Connal’s stoeks verminderden wederom en omvatten op
den 16 duni slechts 29.607 tons.
In Duitschiand schijnt de kritiek op de prijspolitiek
van de fabrieken de algemeene aandacht nog steeds bezig
te houden, doch het blijkt uit het besluit, genomen door
het Roheisen Verband en liet Stabeisen Syndicaat, dat de tusschenkomst van het Gouvernement de lucht gezuiverd
heeft. Beide vereenigingen hebben in haar jongste verga-
dering besloten, hare tegenwoordige prijslijst te handhaven voor een verdere periode van 3 maanden.
De meeningen aangaande den toestand van de markt in
A me r ik a loopen uiteen. Het kan echter niet ontkend
worden, dat de binnenlandsche vraag naar alle soorten
ijzer- en staalproducten een besliste vermindering aantoont
en dat de fabrieken meer geneigd zijn, te dingeu naar
contracten voor buitenlandsche rekening, waarvoor lagere
prijzen schijnen geaccepteerd te worden.

Loco-Noteeringen te Londen:

Dato
1

IJzer
1

Ctev.
Koper
Standard
Tin
Lood
Zink
No.3

16 Juni1916..
nom.
115-1-
178.-!- 31.2/6
68.-!-
9

,,

1916..
nom.
123.10/-
188.-!-
31.15/- 71.-/-
18 Juni1915..
66/1
81.15/-
168./10-
25.15/-
110.-!-
19 Juni1914..
51/2’/2
61.6/3
137.716
19.10/-
21.716
20 Juli 1914..
51/4
61.-!- 145.15/-
19.-!-
21.10/-

STEENKOLEN.

De Beurs van Londen werd in de afgeloopen week matig bezocht en er werden weinig zaken gedaan.
De schaarschte aan kolen en de toenemende moeilijkheden
om de productie uit te breiden, tengevolge van het gebrek
aan werkkrachten, maken dat de vooruitzichten tamelijk
twijfelachtig zijn.
In Derbyshire waren de mijnen genoodzaakt, het werk
met Pinksteren te staken, hetgeen een aanmerkelijke ver-
mindering in de beschikbare aanvoeren van binuenlandsche
kolen tengevolge had.

–
386
.

ECÔNOMISCH-STAISTISCHE BERICHTEN

21
Juni
1916

De vraag naar alle soorten kolen is dringend en er zijn
bijgévolg geen hoeveelheden Vrij om op de markt verhandeld
te wordén.

PETROLEUM.

Londen, .9 Juni 1916.

.

Terpentijn. Amerikaansche terpentijn is goedkooper ge.
worden.

Loco…………42
S.
3 d.
Juli/Augustu

. .
42 s.
7
1
/2
d.
Juli’December
. .
43 s. Sept/December
. .
43 s.

Sineeroliën. De prijzen zijn wat billijker wegens de voo-,
uitzichten op vroege verseheping; zij zijn nominaal genoteerd:
American. pale ………..£ 28
American red
. ………
£ 31
Amer. gefiltr. cylinder
..
£ 29

Geraffineerde petroleum. De prijzen blijven als volgt:
2e destillaat ……..11
1
/2
d.
Standard White
….
1 s.
Water White ……1 s. 1 d.
Stookolie en vethoudende oliën.Geen of ficieelé noteeringen.

Benzine. Geen verandering heeft plaats gehad, zoodat de
prijzen blijven:
No. 1 …………2s. 10d.
No. 2
.
…………2 s. 9 d. per gallon.
No. 3 …………2s.

8d.J Alle soorten zijn 1 d. per gallon duurder in Schotland en
Ierland.
Paraffine. De loopende prijzen zijn ongeveer als volgt
Smeltpunt

140° …..
.
.6d.

–

1.

130-132° …… 51/4
d.

lb
125-128° ……
47/s
d.

per

118-120° ……

4’/,d.)

.
Liverpool, 8 Juni 1916.
Petroleumproducten vinden vastn verkoop en Amen-
kaansch wordt 11 d.-1 s. per gallon genoteerd. Geen Ru.
sische olie aan de markt.
Bakou, 8 Juni 1916.
De markt voor ruwe olie blijft vast en de noteeringën
bedragen 48
1/,_49
kopeken per pud. De maximum-prijzen zijn nog niet in werking getreden.
New York, 8 Juni 1916.

.
Gera.ffineerd in kisten 11,50 c. per gallon.
Standard White in vaten 8,95 c.
Credit Balances ……2,60 c.
Pennsylvauian Crude
•$
2,40.per vat.

–

KATOEN.

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 7 Juni 1916.

–

Sedert het laatste verslag is het bericht van het Land-
bouwbureau gepubliceerd en de daarin getaxeerde stand
van den oogst bedraagt slechts 77Y2 pCt., tegen 80 pqt.
verleden jaar en 74,3 pCt. in 1914. Toch is de markt daar-door niet gestegen, daar sedert de oogstberichten algemeeh
gunstig luiden en de toestand zeker verbéterd is. Zelfs
w5S
de markt de eerste dagen van de maand bepaald lager, doch
daarna is weer een reactie ingetredeu, daar men wel ii)-

ziet dat de statistische positie van den ouden katoenoogt zeer sterk blijft. Houders in het Zuiden geven slechts tôt
volle prjen af en Liverpool heeft door den geringen
voorraad slechts weinig aan te bieden. Bovendien is het
nog te vrôeg om ieëds een definitief oordeel te hebben
over de grootte van den nieuwen oogst. Egyptische katoen
blijft nog steeds goed gevraagd en de voorraden in Alexan-drië zijn ongeveer een millioen cantars minder dan verleden
jaar. De berichten omtrent den nieuwen oogst blijven
gunstig.
De vraag naar Amerikaansche garens blijft kalm en
spinners hebben hun prijzen ca.
1
/s
d. per 1h. moeten verla
gen, niettegenstaande de kans, dat zij een loonsverhooging,
zullen moeten inwilligen. Deze kwestie is nog. hangende;
doch men meent algemeen, dat tot een verhooging van
7
y
2
pCt. zal worden besloten. De spinners zijn nog steeds
goed bezet en zelfs naar medium nummers is de vraag on-
langs weer grooter geworden. De exporthandel is zeer
kalm, maar bij de groote hoeveelheden, die daarvoor nog
tegen oude orders geleverd möeten worden, is zulks niet
te verwonderen. Ook wordt het voor de spinners moeilijker,
volle vraagprijzen te bedingen en springen orders. dikwij1
af op kleine prijsverschillen, waaruit men dus mag con-
cludeeren, dat koopers beter voorzien zijn. Er is nog al
vraag naar Egyptische garens, maar de groote prijsstijging;
die vior gewone garens ca. 1 penny en voor de betere

kwaliteiten bijna 2 pence in drie weken bedraagt, maakt
de zaken moeilijk. De spinners hebben echter de laatste
weken veel verkocht en behoeven dus nu geen haast te
maken.
Voor snanufacturen is de markt bij voortduring vast en
voor Indië blijft nog steeds een goede vraag bestaan. Daar
bovendien de voorraden daar te lande zéer zijn ingekrompen,
verwacht men voorloopig wel meer orders van deze voor
Laneashire zoo gewichtige markt. Voor Egypte,. Zuid-
Amerika en de kleinere markten bestaat nog steeds een
goede vraag, terwijl ook het binnenland druk blijft.

NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN.

(Middling Uplands.)

–

.1
16
Jlifli’
16
1
9
Ju,,i
‘1612
Ju,,i’lG
16
Juni’15116
Juni’14

New York
….
12,85e 12,85 c 12,65e

9,85e 13,60e
Liverpool
….

8,25 d

8,42 d

8,43 d

5,42 d

7,68 d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.

(In duizendtallen balen.)

1
Aug.
’15
tot
16Juni’16

Overeenkomstige perioden
–
1914-15

1913—’14

Ontvangsten Gulf-Havens..
4743 6922 6491
Atlant. Havens
2495 3608
4008

–
Uitvoer naar Gr. Brittannië
2465
3702
3360
‘t Vasteland.
2320
3847
–
5010
Japan ete…
–

447
453
375

Voorraden in duizendtallen
16
Juni’16
16
Juni’15
1

16
Juni’14

915
.
928
417
Binnenland …………..

514
538 204
Amerik. havens ………..

250 116
New Yoik

……………183
210

.

187
95
New Orleans ………….
Liverpool

……………
664
1793
1009.

WOL.

Op de vierde veiling,’te Amsterdam den 16den dezer
onder groote belangstelling gehouden, werden van de aan-
geboden 548 balen wol 287 balen verkocht. Vooral de fijne
volsoorten, die hier te laude zeer schaarsch zijn; brachten
buitengewoon hooge prijzen op. Van de grove wollen gingen
de betere kwaliteiten tot flinke prijzen van de hand en ook
de
goede
soorten werden wel gekocht, doch voor mindere
kwaliteit bestond geen belangstelling. De 100 balen lams-
vellen, die ter markt kwamen, werden opgehouden.
De prijzen waren als volgt:

No. 1

f
4,20-4,30
2

4,05-4,25
Montevideo Crossbreds
–

3

,,
3,75-3,85
4

,,
3,55-3,65
4/5
,,
3,35-3,45
Buenos Aires Crossbreds

4/5
,,
3,30
Te B rad ford was de markt zeer kalm, in afwachting
van regeeringsmaatregelen omtrent binneulandschen voorraad
en uitvoervergunningen. De prijzen waren ‘onveranderd.

Noteeringen te Bradford:

64

Colonial carded
–

Data

~
averoge

56
1
50
1
46
J
40

16 Juni 1916 ………50

39

33

29

25
1
/
9

,,
1916 ………50

39

33

29

25’/
16 Juni 1915 ………
39
1
/2

34

32

28

25

De firma H. Dawson & Co. te Londen schrijft het vol-
gen de in een circulaire betreffende de volmarkt:
Het voornaamste kenmerk van het oogeublik is de posi-tie van de merinos, waarvoor de vraag het aanbod belang-
rijk overtreft, hetgeen in sterk opgedreven prijzen tot uit-
drukking komt. Alle fijnere wolsoorten zijn zeer schaarseli
en de Engelsche verbruikers hebben tevergeefs geVracht,
zich op de koloniale markten van het ontbrekende te voor-
zien. Ook de grootere orders van het ,,War Contracts
De-
partment” hebben groote hoeveelheden uit de markt ge-.
nomen.
– –
Intussehen zijn als de voornaamste oorzaken voor çle
tegenwoordige moeilijke positie van het artikel te be-
schouwen:

10.
de verminderde opbrengst van Australië, waar naar
schatting de productie met 400.000 balen is afgenomen,

11
21 Juni 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

387
11

2
0
. de groote aankoopen van andere landen in de Brit-
sche koloniën.
Dit laatste blijkt wel uit het feit, dat de Vereenigde
Staten in 1915 meer dan 550.000 balen koloniale wol koch-
ten (daaronder slechts 70.000 balen Nieuw-Zeeland) tegen
169.000 balen in 1914 en niet meer dan 54.000 balen in
1913. Italië kocht in 1915/16 132.000 balen tegen 68.000 in 1914/15 en Japan kocht in het laatste seizoen niet min-
der dan 60.000 balen.
De eenige kans om verlichting te brengen is spoedige
aanvoer van het product der nieuwe campagne uit Queens-
land en Nieuw-Zuid-Wales, indien tenminste de Britsche
vei’bruikers daarop de hand kunnen leggen.
Er liggen thans 62.000 balen gereed om op de markten
te Brisbane en Sydney te worden verkocht, maar in ver-
band met een bekendmaking, dat geen uitvoerverguuningen
zouden worden verleend dan voor het Britsche Imperium
en Japan hebben de verkoopers in de kolonie de veilingen
uitgesteld, totdat zij de verzekering zullen hebben ontvan-
gen, dat deze beperking rechtmatig en noodzakelijk is.
Het zou natuurlijk weinig doel hebben, het uitvoerverbod
in Engeland streng te handhaven, als de export uit de
havens van herkomst vrij kon plaats hebben. In normale
tijden zou het onbillijk zijn, de koloniale markten voor de
Amerikaansche en andere verbruikers te sluiten, maar nu
onder de tegenwoordige omstandigheden merinos in Enge-
land zoo schaarsch zijn en er zulke exhorbitante prijzen
voor moeten worden betaald, is er weinig tegen in te brengen, indien men het product uitsluitend naar het
moederland dirigeert, totdat de toestand zich daar zal heb-
ben verbeterd.
Vergeleken bij merinos hadden crossbreds een kalm ver-
ioop, maar er zijn teekenen, die op een vermeerderende
behoefte wijzen, vooral voor de fijnere soorten.
Het bericht, dat de Minister van Oorlog de verkoopin-
gen van Engelsche wol in Kettering en Bicester niet heeft
laten doorgaan, schijnt te duiden op een voornemen van de Begeering om de Engelsche scheer geheel te controleeren,
zoo niet te rekwirceren. Dit zou, zoo spoedig na de in-
beslagneming, een zeer gewichtige stap zijn, die eenerzijds
dec fabrikanten omtrent grondstoffen, anderzijds den scha-
penfokkers omtrent de te maken prijzen een groote zeker-
heid zou verschaffen.

SUIKER.

Onze Bietsuikermarkt was prijshoudend voor ouden
oogst en alhoewel vraag en omzet beperkt waren, vond toch
een prijsverhooging plaats tot
f
32.-. De markt sluit kalm
op: koopers tot
f
31.- en verkoopers tot
f
33.-. Voor
nieuwen oogst was meer te doen en stond de markt onder
den invloed van baisse-aanbod. Prijzen voor Oct./Dec.-levering
liepen van
f
27
8
/8
geleidelijk terug tot
f 26
“
/10
verkoopers
en
f
26
1
/8
koopers.
Volgens F. 0. Licht is de stand van den beetworteloogst
in Duitschland zeer bevredigend. Slechts in enkele
streken wordt behalve naar toenemende warmte ook naar
meer regen verlangd. In Oostenrijk-Hongarije is in den
laatsten tijd zooveel regen gevallen, dat er gedurende de
eerstvolgende weken geen behoefte meer aan vochtigheid
bestaat. Alen hoopt aldaar voor cle naaste toekomst op warmte.
De zichtbare voorraden bedroegen

1916

1915

1914
Duitschland 1 Febr. 1.200.000* 2.350.000* 1.799.240 tons
Hamburg ,
Oostenrijk

1 Febr. 930.000e 1.274.054 1.026.556
Frankrijk

1 April 133.898

217.375

449.220
Holland

15 Mei

37.977

89.673

59.112
België

1 April

51.402

168.045

125.242
Engeland

1 Mei

119.916

360.147

303.669

Totaal in Europa 2.473.193 4.459.294 3.763.039 tons
Ver. St. v. N.A. 1 Juni

183.000

370.543

301.898
Cuba, alle havens 31 Mei894.000758.950747.000

3.550.193 5.588.787 4.811 937 tons
*Raming.

Omtrent de markt op J a v a valt niets nieuws te berichten.
De stemming blijft zeer kalm.
De maalcampagne is thans in vollen gang en de rende-
ment-cijfers blijven gunstig luiden. Voor ons liggen de resultaten op 1 Juni van
76
Java-fabrieken, die bij verge-
lijking met de cijfers van verleden jaar op ongeveer het-
zelfde tijdstip in doorsnede een rendement van 10
0
/o boven
A
0
.PO.
aantoonen. Het zoude ons niet verwonderen, indien deze verhouding gaandeweg nog meer ten gunste der cam-
pagne van dit jaar verbeterde. Voegt men daarbij een 3.2
0
/o
grooteren aanplant diLn verleden jaar, dan gelooven wij
onze verwachtingen niet te hoog te spannen, wanneer wij

voor het loopeude jaar op minstens 15
0
/0
meer suiker rekenen.
In 1915 heeft de totale Java-oogst volgens het ,,Archief” bedragen 21.357.40 picols – 1.319.087 tons van 1000 K.G.
waarbij 4 pic. melasse-suiker en 4 pic. gecentrifugeerde zak-
suiker voor 3 pic. hoofdsuiker en 2 pic. gewone zaksuiker
voor 1 pic. hoofdsuiker gerekend werden.
In Amerika heeft de markt in eens weder een vast
aanzien gekregen tengevolge van nieuwe aankoopen voor Europa; de noteering voor spot-centrifugals steeg te New-York tot $ 6.39 c.
Op Cuba waren 11 Juni nog slechts 25 fabrieken aan
het werk, tegen 36 A°.
P0.;
de ontvangsten bedroegen:
1916

1915

1914
over de week ……..33.411

50.000

36.000 tons
totaal sedert 1 Dec. 2.770.399 2.253.774 2.275.828
De Londensche markt blijft prijshoudend.

NOTEERINGEN.

Londen

Ainsterdant
1
1
New York Data
per Juni.
Totcs White
Granu-
96%
C,tbes
lated
Centrifug.
No. 1
fob.
fob.

16Juni 1916….
f
31
1
/3

47/P/2 21/-

30/3

6,39
9

,, 1916..
..

,, 31

47/1
1/2
21/6

30/6

6,40
16Juni1915….

21

31/-

19
1
6

–

4,89
16 Juni 1914.. . . ,, 11
‘Is

18/1 l/

–

–

3,45

RUBBER.

De prijzen van rubber zijn in de afgeloopen week verder
terug geloopen.
Op hetzelfde tijdstip van het vorig jaar was een belang-
rijk quantum rubber vooruit verkocht, terwijl dit nu niet
het geval is, doch afgescheiden daarvan kenmerkt de markt
zich door de onzekerheid en het verschil van meening, die
er heerschen omtrent den waarschijnlijken loop der prijzen
onder de huidige omstandigheden, hetgeen natuurlijk van
nadeeligen invloed op de prijzen is.
Alleen aanbod tot lageren prijs kan koopers er toe bren-
geu, iets te ondernemen.
Ook van Amerika ontvangt de Londensche markt geen
steun, hetgeen zich weerspiegelt in het feit, dat ook in
Indië de prijzen belangrijk zijn teruggegaan.
Slotnoteeringen:
Prima Hevea Crepe loco/Juni 2/5

einde vorige week
2I6
1
/
Juli/Dec. 2/58/
g

,,

,,

,,

2/7
Jan/hllrt. 2/514

,,

,,

,,

2/7
Smoked Sheets 1 d. daaronder..

/i d.
daaronder
Hard cure fine Para . . . . 2/7
1
/

,,

,,

,,

2/884

KOFFIE.

(Iit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring & Zoon,
Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
e markt bleef deze week over ‘t algemeen kalm gestemd
en de omzet blijft beperkt. Intusschen werd van opgehouden
partijen tot volle vraagprijzeu een en ander verkocht. Ook
de ca. 2000 Bu. Malang, nog onverkocht bij de Ned. Handel-
Maatschappij, werden tot de verlangde prijzen afgedaan;
waaruit men geneigd zou zijn af te leiden, dat de beperkende
bepalingen in het buitenland omtrent den doorvoer van
goederen eenige wijziging zouden hebben ondervonden.

Noteeringen en voorraden.

Data

Rio
San tas

Wisselkoers
Voorraad
“1
Voorraad
Prijs

17 Juni 1916
157.000
6600
511.000
7400
12
11
/,,
10

,,

1916
157.000 6400
522.000
7400
12
18
/82
17 Juni 1915
288.000
4900
373.000 5600
12
21
/82
24 Juli

1914
353.000
4900
889.000
5700
16

Ontvangsten.

Rio

1

Santos

Data
Afgeloo pen

Sedert

Afgeloo pen

Sedert
week

1 Juli

week

1 Juli

17 Juni 1916 ..

23.000 3.198.000 121.000 11.399.000
17 Juni 1915 ..

41.000

3.279.000
1
55.000
1
9.303.000

388

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21Juni 1916

VETTEN EN OLIËN.

Oleo-Margarine zonder zaken.
Er. was deze week slechts 66n offerte in de markt van
,,Harrison” ad
14/4
$cents per Amerik. 1h. f. o. b. New York.
Den fabrikanten bood deze offerte blijkbaar geen voordeel.
Oleo – Stearine werd weder ad
f
90,— loco gedaan.
Premier-Jus. Noord-Amerikaansche le soort wordt
geoffreerd ad
f
88,—, 2e ad
f
84,—, c.i.f. Rotterdam inclusief
molest, exclusief capture, dadelijk af te nemen. –
Indien er geen onmiddellijke verladings-gelegenheid is,
moet in Amerika worden opgeslagen voor koopers rekening
en dan moet betaling aldaar bij ‘levering plaats hebben.
Zuid-Amerikaansche le soort wordt geoffreerd ad
f
80/2,
2e ad
f
77
1
/2, Juni/Juli-aflading, ci.f. Rotterdam, exclusief
alle oorlogsrisico.
Neutrallard noteert 14
1
/2 $cents f.o. b. New York.
Imitatie-Neutrallard. Geen offerten. Loco 2e haid
ad
f
96,— gedaan.
Talk. De stemming der talkmarkt te Londen was de
vorige week kalm met een lageren grondtoon; in de gehou-
den taikveiling werden van de aangeboden 1002 vaten 839
vaten verkocht tot voor alle soorten 6 d. tot 1/- per cwt.
lagere prijzen. Verkoopers toonden wat meer neiging tot
afgeven, hetgeen de vraag aanmerkelijk verbeterde. Ech
t
er
is het nog vrijwel onmogelijk, de fijnere muttonsoorten te krijgen en de noteeringen voor deze soort zijn dan ook als
nominaal te beschouwen.
Van de zijde der fabrikanten van harde zeep blijft de
vraag voor inlancische talk met certificaat van oorsprohg
bestaan, doch daar slechts weinig geslacht wordt zijn er
weinig geschikte offerten in de markt. –
De. talkaflading van Australië naar Engeland bediQeg
gedurende de maand Mei van dit jaar 1700 tons tegen 3650
tons in dezelfde maand van het vorige jaar. De opgeslagen
voorraad te Londen is met 126 vaten vermeerderd, terwijl
de bruto-wicht wordt geschat op 6776 tons. –

1916

1915

1914′

casks

casks

cask

VoorraadteLondenop3lMei 17085

19465

7998

Aangekomen teLonden in Mei 6508

13695

78791
–
,

Afgeleverd in Londen in Mei 6382

11902

9516
e

Palm’olie. Aangekomen gedurende de laatste week van
Mei te Liverpool 2498 vaten, terwijl aangekomen doch nog niet gelost zijn 1484 vaten.
Gedurende de eerste week dezer maand bedraagt de inip6rt
van palmolie te Liverpool 3087 vaten en zijn aangekomen
doch nog niet gelost 528 vaten.
Liverpool rapporteert een lustelooze stemming der palm-
oliemarkt met zoo goed als geen belangstelling voor het
artikel. Noteeringen nominaal.
Katoen olie. Amerika bericht als gevolg van volkomen
fawezigheid van kooporders van de zijde der spekulanten
een kalme lagere markt met een slot van eenige punten
lager. Ook de vraag voor Engelsche olie te Londen en Hdll
is van weinig belang en verkoopers zijn meer geneigd, dn
koopers tegemoet te komen.
S o y a – olie kalm; vraag is er zoo goed als niet voor het
artikel op de Engelsche markten. 1
Cocosolie aan den flauwen kant met weinig belang
–
stelling van de zijde der consumenten.
v
i schol i ë
11
eveneens met lageren tendens. Noorvegn
heeft de prijzen zoowel voor technische als voor medicinale
oliën verlaagd.
01 ijfo lie voor spoedige levering onveranderd kal,
voor latere levering evenwel vaster met meer animo. De
vooruitzichten van den oogst in Italië blijven gunstig.
Lij nol ie te Amsterdam kalm met weinig prijsfluctuatie.
Raapolie. Zoodra er voor dit artikel eenige vraag ‘is,
loopen de prijzen vrij snel op, hetgeen ook in de vorige
week het geval was. Raapolie sloot de vorige week circa
f
2,— hooger dan de laatste week van Mei. In de afgeloopèh
week was het in het artikel stil, eerder aan den flauwen kaflt.

COPRA.

In verband met de lagere noteeringen te Londen warefi
de prijzen hier deze week vrij belangrijk lager. De markt sluit met koopers tot
f
36/8.
Ceylon cif. Londen £ 32.10.- koopers en elf. Marseille
£ 36.-.- verkoopers.
NOTEERINGEN.
Java f.m.s.
17 Juni 1916 …………..
10 ,, ‘1916 …………..
17 Juni 1915 f29,—N.0.T.en
17 Juni 1914…………..
20-25 Juli 1914,…………

VERKEERS WEZEN.

BEVRACHTINGEN.

17 Juni 1916. De aangeboden scheepsruirnte naar Europa was meer dan voldoende voor de vraag, waardoor de thuis-
vrachten terugliepen. Uitgaande schepen waren schaarsch;’
kolenvrachten bleven dientengevolge stijgen.

GRAAN.

Petro
–
Odessa
14t1.
KUS!
Ve,-. Staten
San Lorenzo

Data
grad
Londen!
Rotte,–

R’dam
dam
Rotte,–
Bristol
Rotte,–
Enge.
dam
Kanaal
dam
laad

11/17 Juni 1916

–

–

f16,—

–

–

155/-
4/10

,,

1916

–

–

,,17,—

9i2

–

162/6
1449 Juni 1915

–

–

91-

7/9

–

48/9
15/20

Juni 1914

1/1
1
I2

6/7
1
/2

20/2

2/
1
/2

134
1
12

13!4’12
Juli 1914

11 d.

7/3

1/1
11/
4

1/112/
4

12/-

121-

HOUT.

Cronstadt Golf van Mexico

Data
Holland
Iosth.
Engeland
Holland
Engeland
(gezaagd)
(mijn-
(pit Ii
tune)
(pitch.
pine)
_____________________________

stl4tten)

11/17 Juni 1916

–

–

–

–
4/10

,,

1916

–

–

–

–
14119 Juni 1915

–

–

–

2251-
15/20

Juni 1914 …….
f
12,—

24/-

701-

72/6
Juli

1914 ……

.,, 12,—

24/6

751-

7716

ERTS.

B ilbao
Cat’tl,a.
Grieken.
Poti
Data
Middlcs.
Middles_
land
Middies- Middles.
bro
bro’
bro’
bro’

11/17 Juni

1916 …….19/-

19/-

–

–
4/10

,,

1916 …….19/-

19/-

–

–
14/19 Juni

1915 …….11/-

14/9

–

–
15120

Juni

1914 …….4/6

5/6

–

8/9
Juli

1914 …….4/3

5/4’/

5/9

8/6

KOLEN.

Cardiff
Oostk. Engeland

Data
Bar-
Genua

Port
La
Rotte,-
Cron-
deaux
Said
‘i:r
dam
stadt

11/17 Juni 1916

34/-

87/6

97/6

–

f6,50
4/10

,,

1916

34/-

79/7

–

47/6

,,6,50

–
14/19 Juni1915 fr 19,—

25/-

22/9

26/-

,, 6,—

–
15/20 Juni1914

6,75

7/6

7.’3

13/6

3/3

5/4
1
/2
Juli 1914 ,,

7,—

7/-

7/3

14/6

3/2

51-

DIVERSEN.

Bomboy
Bur,nh
Vladivo.
Chili
a a
D t
West
West stock West
Europa
Europa
I

Wcst
Europa
(d.
it’.)
(rijst)
Europa
(salpeter)

11/17 Juni 1916 …… ..102/6

145/-

–

1401-
4/10

,,

1916 …….118/-

–

165/-

–

14/19 Juni 1915 …….57/6

–

–

80/-

15/20 Juni 1914 …….1516

–

22/6

18/-

Juli 1914 …….14/6

16/3

25/-

22/3

Graan Petrograd per qUarter van 496 lbs. zwaar, Odessa per Unit,
Ver. Staten per quarter van 480 lbs. zwaar.
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pot. Standard van 165 kub. vt.,
in!jnstutten fier vadem van 216 kub. vt.
Overige noteerin gen per ton van 1015 K.G.

RIJN VRACHTEN.

Er is geen wijziging van den toestand te vermelden.

VRACHTEN TE ROTTERDAM.

(in Gld. per 2000 K.G.)

1
Erts nr. Ruhrhavensl
Massale
Data
l/

lostijdj
1/2
lostijdi

goed.
Boven-
Waterstand
rtin

13-17 Juni1916

……
–
–
–
gunstig
5-10

,,

1916
–
–
–
gunstig
14-19 Juni 1915
0,22’/2 0,32’/1
–
gunstig
15-20 Juni 1914

……
0,35
0,45
0,95
gunstig
20-24 Juli 1914
..0,60
0,70
1,05
gulistig

f
36/
11
381/8
ca.f81 ,—N.0.T. vrij.

f
282/4

11
28/

40