.
Redactioneel ESB
Privézaken
V
tie is dat onze aankopen niet onthullen
orige maand vierde Amsterwat we echt willen, bijvoorbeeld omdat
dam 25 jaar internet. Een
we mogelijke gevolgen van data-afgifte
kwart eeuw open verbinding
totaal negeren wanneer we ons hiervan
via enen en nullen, van netwerk naar
geen voorstelling kunnen maken. Een
netwerk, met alles en iedereen. Een volle
alternatieve interpretatie is dat privacy
zaal in Pakhuis De Zwijger ging daarom
ons weinig boeit. In beide gevallen is de
eens goed zitten voor een avondje verhavraag of toekenning van meer privacylen uit de oude doos. Wisten we nog van
rechten de consument verder helpt.
toen we zorgeloos grasduinden door het
In het experiment was het verschil in
web. Toen we informatie deelden met
aankoopcontext van twee producten
volslagen onbekenden. Toen commerciklip en klaar en de respondenten – stuële belangen hun digitale weg nog moesdenten – waren zich bewust van deelten vinden. Ja, we wisten het nog goed,
name aan een experiment. Op het weren hoorden het ook weer graag. Maar
kelijke web is volstrekt niet na te gaan
bij het slotdebat was nostalgie ingeruild
wat er met persoonsgegevens gebeurt
voor de realiteit van de dag: telefoonGelijn Werner
en of deze in enige vorm (zoals prijsdisnummers, geboortedata, aankooppatroEindredacteur ESB
criminatie of ongewenste bedrijfscomnen, vriendennetwerken, maandinkog.werner@sdu.nl
municatie) negatief terugslaan op de
mens; alles ligt op straat en Joost mag
persoon in kwestie. Uit een literatuurhet weten wie het opraapt. Bedrijven
overzicht over privacy en incomplete
en hackers storten zich als aasgieren op
onze persoonsgegevens, en peilingen (van Eurobarometer) beves- informatie komt een beeld van de consument naar voren die in
tigen dat de tijd dat we ons op internet veilig waanden toch echt totale onzekerheid verkeert over de gevolgen van verstrekking van
voorbij is. “Internet is hacked, we need to fix itâ€, klonk het. Wat een privé-informatie, waarop hij zeer beperkt rationeel reageert (Acquisti en Grossklags, 2007). Aangehaalde studies laten ook zien
vrolijk cyberfeestje had moeten zijn eindigde in mineur.
Een opluchting is dat politici doordrongen zijn van de nood- dat veel consumenten simpele waarschuwingen van virusscanners
zaak van veilig dataverkeer in het algemeen en e-privacy in het negeren bij software-installatie en dat substantiële variaties in pribijzonder. Afgelopen najaar stelde het Europees Parlement een vacystatements online shopgedrag niet beïnvloeden. Acquisti en
wetsvoorstel vast dat bedrijven moet dwingen om toestemming Grossklags concluderen dat vermeerderde of verbeterde informate vragen voor opslag van gegevens en om deze te wissen wanneer tievoorziening consumenten niet per se helpt. Wanneer de cogmensen daarom vragen. Europarlementariër Albrecht sprak af- nitieve last toeneemt, kunnen consumenten zelfs slechter af zijn
gelopen zaterdag in de Volkskrant van een overwinning voor “het met uitgebreidere policystatements voor de privacy of met meer
recht om vergeten te wordenâ€. Een pyrrusoverwinning dan wel, expliciete verzoeken om gegevensoverdracht.
omdat de scherpe, expliciete kantjes er wel vanaf waren en het nog Maatschappelijke debatten zoals die in Pakhuis De Zwijger zijn
moet blijken hoe de lidstaten op het voorstel reageren. Maar zelfs spannend maar nodeloos verhit. De discussie zou veel minder
bij unanieme instemming met verbeterde e-privacyrechten is het gevoelig zijn als we meer inzicht hadden in de motivaties, voorde vraag of de consument geen pyrrusoverwinning boekt. In eco- keuren en afwegingen van consumenten met betrekking tot enomisch opzicht is het e-privacyvraagstuk vooralsnog namelijk privacy. Voor onderzoekers is er veldwerk te doen; tot die tijd is
optimaal e-privacybeleid maken als het zoeken naar een speld in
een grote warboel.
Kort geleden vond een Duits veldexperiment plaats dat iets moest een hooiberg en is het te hopen dat privacyangsten vernieuwinleren over de betalingsbereidheid van consumenten voor e-priva- gen niet tegenhouden, zoals dat met de kilometerheffing gebeurcy. Deelnemers konden kiezen uit twee identieke cd’s bij twee de. Een kwart eeuw internet is de econoom vast niet ontgaan en
webshops die gelijk waren in alles, behalve het verzoek om maan- daarom verbaast het beperkte aantal onderzoeken (in Nederdinkomen en geboortedatum in te vullen (Kübler, 2010). Ener- land) naar internetmarkten, modellen voor de digitale economie
zijds gaven de meeste deelnemers aan zulke gevoelige informatie en online gedragingen. Tegelijk ligt op internet een wereld aan
liever niet prijs te geven en toonden ze zich ontevreden met het natuurlijke experimenten aan onze voeten . Let’s fix this job.
voorgelegde privacybeleid. Anderzijds bleek dat privacygevoelige
cd’s even vaak gekocht werden als anonieme cd’s. Als privacyge- Literatuur
voelige cd’s een euro goedkoper waren dan de andere, werden ze Acquisti, A. en J. Grossklags (2007) What can behavioral economics teach
zelfs méér verkocht. De resultaten bevestigen wat privacyonder- us about privacy? In: Acquisti, A. et al. (red) Digital privacy. Londen: Taylor
zoekers al langer opvalt: wat consumenten zeggen aan privacy te & Francis Group.
willen, blijkt totaal niet uit hun gedrag. Een mogelijke interpreta- Kübler, D. (2010) Unwillingness to pay for privacy. IZA Discussion Paper, 5017.
Jaargang 99 (4679) 21 februari 2014
De auteur heeft verklaard dit artikel alleen te publiceren in ESB en niet elders
te publiceren in wat voor medium dan ook. Het is wel toegestaan om het artikel voor eigen gebruik
en voor publicatie op een intranet van de werkgever van de auteur aan te wenden.
97