De huidige kloof tussen het bedrijfsleven en de rest van de maatschappij kan niet los worden gezien van het sinds de jaren tachtig dominant geworden aandeelhoudersparadigma. Het wordt steeds duidelijker dat dat model in de praktijk niet werkt zoals het in theorie zou moeten doen. Er zou nu momentum kunnen ontstaan voor verandering.
Het creëren van aandeelhouderswaarde is een prima doelstelling, stelt Anjolein Schmeits. Het zijn de kortetermijnprikkels van de financiële markten die de maatschappelijke rol van bedrijven ondermijnen. Bedrijven moeten meer rapporteren over langetermijnwaardecreatie om hier weerstand aan te bieden.
Nu aandeelhouders steeds meer macht hebben raakt de maatschappelijke doelstelling van ondernemingen uit beeld. Om die doelstelling te borgen, stellen juristen voor ze te verankeren in de statuten van de onderneming. Deze juridisering is echter een slecht idee.
In de jaren tachtig brak de Verenigde Staten met het stakeholder-kapitalisme en koos voor het zogeheten primaat van de aandeelhouder. Onder druk van de samenleving zeggen bedrijven dat ze nu weer afscheid willen nemen van het aandeelhouderskapitalisme. Wat kan Nederland van deze ontwikkelingen leren?
Het aandeelhouderskapitalisme gaat onherroepelijk ten koste van mens, milieu en klimaat. Het onbegrensde rendementsstreven van aandeelhouders spoort ondernemingen aan tot maatschappelijk onverantwoord gedrag. Dat creëert een kloof tussen het bedrijfsleven en de samenleving. Ingrijpen is onvermijdelijk – maar hoe?
De samenleving verwacht dat bedrijven opereren met oog voor de legitieme belangen van burgers, consumenten, milieu en gemeenschappen. Die belangen leggen het echter veelal af tegen het winststreven. Dat zou kunnen veranderen met het invoeren van een corporate social audit, waarbij (grote) bedrijven cyclisch worden beoordeeld op hun maatschappelijke meerwaarde.
Een gecontroleerd experiment geeft vaak de meest betrouwbare resultaten. Joris Klingen laat in zijn promotieonderzoek zien dat natuurlijke experimenten soms uitkomst bieden als gecontroleerde experimenten niet mogelijk zijn.
De Tweede Kamerverkiezingen zijn achter de rug, en de kabinetsformatie kan gaan beginnen. Herman Wijffels was in 2006/07 tweede informateur bij het kabinet-Balkenende IV. Wij praatten met hem over zijn ervaringen toen, en over zijn adviezen voor de komende formatie.
Zeer slimme leerlingen presteren vaak onder op de middelbare school, bijvoorbeeld door verveling of omdat zij nooit hebben geleerd om te leren. Kan het onderpresteren worden tegengegaan door begaafde leerlingen in het basisonderwijs in deeltijd aangepast onderwijs aan te bieden, via plusklassen?
Nederland kent een progressief belastingstelsel, maar het blijkt dat het verband tussen belasting- en premiedruk enerzijds en welvaart anderzijds niet helemaal evenredig loopt.
Nederlandse consumenten kopen steeds meer bij webwinkels en platforms buiten de Europese Unie. Daarmee zijn ze niet verzekerd van de rechtsbescherming die zij als consument binnen de EU genieten. Ook is niet gewaarborgd of de producten aan de Europese veiligheids-, gezondheids- en milieueisen voldoen. Dat zorgt voor een scheef speelveld voor Europese ondernemers.