Promotiebespreking: Stephanie Maas

Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO) – het vrijwillig doneren of investeren van bedrijfsmiddelen zoals geld, goederen en mankracht ten behoeve van stichtingen en goede doelen – wordt steeds meer gemeengoed. Hoewel MBO op zichzelf geen nieuw fenomeen is, roept de opkomst van nieuwe kanalen vragen op voor een hernieuwd begrip. In mijn proefschrift onderzoek ik verschillende kanalen die tegenwoordig worden gebruikt om maatschappelijk betrokken te ondernemen. Deze kanalen bevatten nieuwe actoren die tussen het bedrijf (donor) en de ontvanger (non-profitorganisatie) staan en zetten MBO op arm’s length.

Een van die kanalen is een corporate foundation die de belangen van meerdere bedrijven tegelijk dient (‘collectieve corporate foundation’). In mijn onderzoek richt ik mij op de beweegredenen voor een collectief MBO-kanaal en de gevolgen daarvan, door interviews met een collectief fonds, corporate donors en non-corporate donors te houden. Het blijkt dat zowel het midden- en kleinbedrijf als lokale vestigingen van multinationals kiezen voor een collectief kanaal omdat ze zelf beperkte middelen hebben om MBO vorm te geven, en ze MBO zo efficiënt en effectief mogelijk willen organiseren. Een collectieve corporate foundation leidt namelijk tot een hoge social return on investment (SROI) en meer legitimiteit.

Het gevolg van een collectief kanaal is echter wel dat bedrijven minder controle of betrokkenheid hebben bij een passieve deelname. Ook profiteren ze minder van individuele voordelen (bijvoorbeeld reputatie- en imagovoordelen door MBO).

Op basis van de resultaten stel ik vier belangrijke dimensies vast die bedrijven moeten overwegen in de besluitvorming tussen individuele en collectieve MBO-kanalen. Ten eerste zal een bedrijf zich moeten afvragen hoe belangrijk MBO voor de organisatie is. Ook is het belangrijk hoeveel middelen er beschikbaar zijn om MBO te organiseren. Verder zal een bedrijf moeten bedenken wat het gewenste niveau van controle over en betrokkenheid met MBO is. Tot slot is het van belang hoe het bedrijf zich (publiekelijk) wil profileren met MBO.

Een collectief MBO-kanaal kan een uitkomst zijn voor bedrijven die actief zijn in dezelfde industrie (industriefonds), die actief zijn in of vanuit eenzelfde regio (fonds voor bedrijvencluster) of die zich willen inzetten voor hetzelfde maatschappelijke doel. Actief georganiseerd, kunnen bedrijven samen nog sterker staan en kunnen ze de maatschappij nog beter van dienst zijn.