“Ajax wordt kampioen”. Dat was onze voorspelling in ESB, op 1 september 2018 bij de start van de competitie, direct na het sluiten van de transfermarkt. We deden dat met een econometrisch model en gegevens over inkomende en uitgaande transfers, over doorgeselecteerde jeugd, en over eredivisiestanden sinds het seizoen 1993/94. We voorspelden een nek-aan-nek race tussen Ajax en PSV, en dat beide clubs een groot gat zouden slaan met de subtop.
Deze voorspellingen kwamen uit (figuur 1). Wel haalden Ajax en PSV meer punten dan ons model voorzag. Ook wisselden Feyenoord en AZ van positie (derde en vierde plaats) ten opzichte van onze voorspelling. Hoe goed was ons model? Tijd voor een vergelijking tussen de in september voorspelde ranglijst en de definitieve ranglijst.
De voorspelling
Ajax, PSV en Feyenoord presteerden alle drie beter dan het model had voorspeld. Zij haalden respectievelijk 9, 7 en 8 punten meer dan voorspeld. De absolute uitschieter is echter VVV: het model voorspelde slechts 23 punten voor de ploeg uit Venlo, maar dat werden er 41. Omgekeerd overschatte het model NAC Breda. De ploeg degradeerde uit de eredivisie met 23 punten, maar liefst 16 punten minder dan voorspeld. In mindere mate stelden ook Excelsior (-10), PEC Zwolle (-6) en Heerenveen (-6) teleur.
De tabel laat zien dat ons model de top-5 van de eredivisie vrij nauwkeurig heeft voorspeld. Daaronder zijn de afwijkingen tussen de voorspelde en de gerealiseerde positie groter.
Verbeteringen: leren van verrassingen NAC en VVV en meer data
Voor het seizoen 2019/2020 willen we het model verder verbeteren. Daartoe zullen we inzoomen op de ‘verrassingen’. Zo dichtten wij NAC bijvoorbeeld een puntenaantal van 39 punten toe, omdat de ploeg uit Breda vorig seizoen 34 punten bij elkaar wist te voetballen en het model hun verrichtingen op de transfermarkt bovendien positief inschatte.
VVV haalde vorig seizoen 34 punten. Het model oordeelde ten onrechte dat het doorschuiven van spelers uit de jeugd en het niet kopen van spelers een negatief effect zou hebben op de prestaties van VVV. In plaats daarvan sloten de Venlonaren dit seizoen af met 41 punten, 7 meer dan het seizoen ervoor. Ook blijkt uit de eindstand dat de onderlinge krachtsverschillen groter zijn dan we met het model hadden voorspeld.
Met een verfijnd model hopen we de eindstand van 2020 weer iets dichter te benaderen en ook de prestaties van de gepromoveerde clubs te kunnen inschatten. We gaan daarvoor op zoek naar meer data. Zodoende kunnen we ook andere factoren dan alleen transfers, doorgeselecteerde jeugd en historische standen gebruiken die voorspelkracht hebben voor de eredivisiestanden.
Conclusie
Alles overziend heeft het huidige model het goed gedaan: de kampioen en de top-2 zijn goed voorspeld; de top-5 is vrij nauwkeurig voorspeld; en het gat van Ajax en PSV met de subtop had het model goed voorzien. Op 1 september sluit de transfermarkt voor nieuwe seizoen 2019/2020. We komen dan weer met een voorspelling.
Auteurs
Categorieën