Jrg. 20, editie 1010

8 MEI 1935

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

S t
.Ec
‘
o
‘
nomls.-ch ta i
‘
stische

Beric h
‘
ten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL,.NIJVERHEID, FINANÖËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CÊNTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET NEDERLANDSCH ECONOMISCH INSTITUUT

20E JA.ARGANG

.

WOENSDAG $ MEI1935

.

-:

• :oio

COMMISSIE VAN REDACTIE:

1
–

.

6 MEI
135.

P.
Lief tinck; N. J. Polak, J. Tinbergen; F. de Vries en

S. M. H. A. van der Valk (Redacteur-Secretaris).

Redactie-adres: Pieter de ,Floochweg 122, Rotterdam.

A angeteekende stukken: Bijkantoor Ruige plaatweg.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement

volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-

tenties: Nijgh & van Ditmar N.V., Uitgevers, Rotterdam,

Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro-rekening 1Io.

145192.

Abonnernentsprijs voor het weekblad franco p. p. in

Néderland f 20,—. Buitenland en Koloniën
f
23,— per

jaar. Losse nummers 50 cent. Economisch-Statistisch

Kwartaalbericht f 1.—. Leden en donateurs ontvangen

het weekblad en het Kwartaalbericht gratis en een reductie

op de verdere publicaties.

INHOUD.

Blz.
GEMEENTELIJKE OF NEDERLANDSCHE HAVENPOLITJEK?
door
E. Boekman…………………………..
414

Schuldenr
‘
egeling met Duitschiand door
C.
A. Klaasse
415

Oneconomische concurrentie door
C.
Vermey ……..
417

De loonstrijd in Limburg ……………………..
418

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING
Japansche en Europeesche bonen door
Prof. Dr. Paul Keller
.
……………………………..
419

AANTEEKENINGEN:

De tegenwoordige handelspolitiek der Vereenigde
Staten…………………………………
420

De Indische staatsfinanciën ………………….
421

Het werkverschaffingsprogram van President
Roosevelt ………………………………..
422

De Zilverkwestie……………………………
423

Het streven naar agrarisèhe zelfgenoegzaamheid in
Duitschiand ……………………………..
424

Discontoverhooging van de Zwitsersche Nationale
Bank
…………………………………..424

De chemische ïndustrié in Palestina …………
425

Koffievernietiging’ in B’razilië ………………….
425

De zichtbare suikervoorraden in de wereld
.
……..
425

INGSZONDEN STUKKEN:

:Waarôm evenredige vrachtverdeeling? door
Ir. J.

M. Ï. Reitsma.
met Naschrift van
Ir. E Smit . .
425

ONTVANGENBOEKEN ……………………………
428

MAANDCIJFERS:

-.

Indexcijfersvan Nederlandsche aandeelen ………
426

Uypothekrente in .Nederland ……………… .; . .-.
428

STATIS’PJEKEN.
..

…
S

-……….;
429.-432
Geidkoersen;-
-.
Wisselkoersen.’— Bankstateii.-

– ”-:–

–

Hoewel ‘dit nog niet naar [buiten uit de iel’dkoer-

sen [blijkt, vestigt rich tooh de indruk, ‘dat er een

kleine onrtspanning op ‘de gel’dmarkt is gekomen. De

rente voor driema’ands-han’kaccepien is nog wel ‘ge-

lijk aan ons officieele disconto,
doek
men kan een

tendens naar ‘de
47/1e
pOt. ‘aanvoelen. Driemaan’ds

scha’tkistpapier ‘is voor
4V4′
pOt. ‘gedaan. Voor langer

loopen’d regeeringspapier was wel eenige vraag; jaars-

papier werd ‘op 314 pOt. verhandeld. Cail [blijft ge-

zocht p
4V4
41 pOt. Prolongatie noteerde 4-334′-

33%_3% pOt.

* *
– *

O’er ‘de wisselmarkt ‘blijft nog steeds een onre’t-

tige sfeer. hangen. Gerudhten over nieuw te verwach-

ten m’aa’ti-egelen op financieel gebied hij onze Ooste-

lijke buren en ‘de devaluatie van den Dan’tzi.ger Gul-

den, ‘hebben ‘de stemming hier niet verbeterd. Pon-

den, ‘die hier ‘op 7.11 openden, eindigden gisteren op

7.18, terwijl ‘de Dollar -de-te week van 1.47 weder op
1.48.is aek’gela’n’d. De $/f •koers is op 4.84 geh’oudn.

‘Frnsche Francs zijn van 9.75 op 9.75% gekomen.

-f/Parijs stegen van 72.90 tot 73.60. Beiga’s ‘sdhom-

melden rond de 25.05. De ‘druk door ‘de speculatie op

deh Zwitsersohen Franc uitgeoefend, “heeft ‘de Zwit-

sersdhe circu-latidbank ertoe gebraekt ‘haar ‘disconto

-te Verhoogen en ‘de medewerking der banken in te

roepen tegen ‘de speculanten. De ‘koers van den Franc

is maar weinig ‘veranderd: 47.86. De D-antziger Gul-

den noteert thans ‘gelijk met ‘de Zioty ca. 27.90. Voor

Marken ‘beataat maar weinig belangstelling hij terug-

loopende ‘koersen: 59.60-59.45. Ook ‘de verschillende

soorten Sperrmarken ‘liggen lager. Oanadeesdhe Dol-
lars 1.47%. Argentijnsdhe Pesos 38, Milreis 9. De pa-

— ri-teit van ‘den Shanghel-Dolla-r komt op ca. 62.

Op ‘de termijnmarkt. kwam geen wijziging in de

nog – steeds ‘hoog agi’o’s voor Pondeiï; Dollars en

Franci.:

Ook op ‘de, ‘gôu’dmarkt- k.vamwéiig wijziging i

‘den’ toestand. Er blijft maar steeds vraag naar- kleine

po’st’jês. -gou’de’ ‘rnunten:- Sovereigns noteeren 12.50,

Gouden Tientjes 10.30,’ Eagles 2.5214;. Gouden haken

• wat lager op
f
1.65″7. – –

414

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Mei 1935

GEMEENTELIJKE ÔF NEDERLANDSCHE
HAVENPOLITIEK?

Behalve voor de d’iwmatin-clu-strie, heeft de jongste Belgische devaluatie voor geen -tak van Nederlan-dsch

bedrijf voo groo-te ‘beteekenis als voor het havenibe-

drijf. Hierbij heeft men niet alleen ‘te denken aan
de haven van Rotterdam of aan die van Amsterdam,

maar -aan het Nederlandsche ihavenibedrijf. Ook wie

uitgaat vaii het feit, dat Rotterdam de eerste haven

is van ons land, zal niet uit het oog mogen veriie-

zen, dat •bij de afweermatregelen tegen de gevolgen
dier devaluatie, de belangen van Nederlands tweede
haven evenzeer ‘betrokken zijn als d-ie van Rotterdam.

De niet ter zake kundirge, ‘die kennis neemt van
de -in den jongsten
-tijd
versdhenen ‘beschouwingen

over de gevolgen van de depreciat-ie van de Beiga,

moe-t soms den -indruk ‘krijgen, alsof het Nederland-

sche eoonom-isch belang •gedekt wordt ‘door het Rot-
terdamsch economisch belang: Wie •er, dikwij’lt
011-

bewuvt,, toe medewerkt zulk een opvatting te doen

–
postvatten, handel-t verkeerd, niet alleen omdat de feitelijke toestand anders is, cloh ook omdat ‘-hier-

door de moigelij’khei’d van een eensgzin-d optreden

–
in een geval bovendien, waarin eensgezindheid

niet alleen noodirg is, ma;âr mogelijk tevens
–
wordt

belemmerd.
–

–

–

Jidt verschil tussohen ‘de R-otterdanisohe ‘h.ven en

de ‘haven van Amsterdam -is er, essentieel, n-iet een
van grootte, niet een van quantiteit, maar een van

qua-l’iteit, vaii aard. Beide havens nemen in het eco-

nomisch ‘leven van Nederland een eigeü plaats in.
In ‘zekeren zin vullen zij elkander aan. Het is een

n-ationaal-econom
–
i’sh belang, ‘dat hei-de havens ‘de -ge-

volgen der crisis -zullen ‘kunnen ‘doorstaan, ‘dus ook
de gevolgen van de Belgische -devaluatie.

Thans eerstrecht wreekt zich de fout, welke Ne-

clerlan-d altijd heeft bgaan om ‘de be’harti’g’in’g van

‘de
–
belangen der havens niet te beschouwen -als een

nationale aangelegenheid, maar al-s een gemeente-
lijke. Tot eer van ‘de Belgische regeerinig moe-t wor:

‘den veiklaard, .dat
zij
niet eerst sinds ‘dèn laatsteh

tijd, -maar steeds ‘het 1belang van ‘de haven-s van Ant-
werpen en van G-ent heeft -gezien -als een nationale

aan-gelegenheid. De devaluatie staat hier natuurlijk
geheel buiten; dat Antwerpen ‘hiërvan mede ‘kan pro-
fi-teeren, -is een toevallige omstandigheid.
–

Men ‘doet ‘goed hij de beoordeelinig van ‘de -gevolgen
-der -devaluatie voor ‘de Nederlan-dsc’he ‘havens ‘te be-

-denken,
dat
zij
niet anders is clan een verscherping

van de concurren.tievoordelen, welke Antwerpen. en
Gent reeds vroeger bezaten
en
welke voor een be-

lc&ngrijlc
deel het resultaat
Zijn
van het inzicht, dat

het havenbela.ng niet is een gemeentelijk, doch een

nationaal b ela.n.g.
– –

Terwijl Rotterdam en Amsterdam zuchten ouder

de’
jaarlijks op te bren’gen mi-lli-oenen we-gen-s kapi-

taalui-Vgaen voor aanleg en uitbreiding van -de ha-
vens en hare “inricht-in-gen, en het Rijk zich van die
uitgaven niet-s aantrekt, heeft de. Belgische regeering
sinds jaren reeds groote credieten voor ‘de verbete-

‘ring van ‘de havens beschikbaar ‘gesteld. Rotterdam en Amsterdam hebben ‘hun plaats in de rij ‘der it-er-
nationale havens veroverd u-it eigen kracht, Antwer-

–
leu: ën-Gent is ‘die verovering yergena’kkl-jjkt. ‘door
atief optreden der Belgische re-geerinigen.-
– -.

W’aar zijn in Nederland de maatregelen,
–
‘die ge-

stel’d kunnen worden tegen-over ‘die van het Belgische
gouvernement .-on ‘de soheepvaart naar, ‘Antwerpen
telhiden? H-ier”zi.i sledhts herinnerd’, aan:

het -r-ati-s’-sleèpeh van Antwerpen tot..Doi-d’recht;

::d p’remie -ad
–
Fr. -2.50– per -ton-,- die- ‘de Belgische
regeeri,ng’ verleent. voor -‘hét vervoeren n -graan. en
anddre-‘iitikeleri ‘van’Antwerpen n
á
ár »
,
ha
,
~
ens aan -den

Rijn, -boven- Emmerik ‘gele-gen
–

– -,

, – – —
de lage Belgi-tohe -spoorwgtarieven;
– —–

–

de zeer la-ge staffel’tari’ev’e; die -de kosten -van het

‘vervoer van massa-goederen per spoor veel -goedkoo-
–
per -maken;

dd -la-ge ‘loodsgel’den.

Tegenover ‘deze Belgische maatregelen staan geen soortgelijke Nederlan-dsche, die van het inzicht zou-‘den getuigen, -dat ‘de ‘havenihelanigen nationale be-

–
langen zijn.

Integendeel. I-Ioev-eel moeite -heeft het ‘bijvoorbeeld
niet gekost -ofm verleden jaar -de Nederlan’dsche -loods-

gel’dei met twintig procent verlaagd te ‘krijgen? En
–
dat ondanks het feit, ‘dat reeds jaren vroeger om
een belangrijke verlaging was -gevraagd, -daar reeds
lang v66r ‘de jongste ‘devaluatie de ioodsgeiden voor

schepen-; ‘die naar Antwerpen
–
gel’oodst moesten wor-
‘d’en, een vijfde bedroegen van ‘die, welke voor -Rot-

terdam en Amsterdam ‘betaald dien-dbn te worden.

Dat -de Belgische ‘devaluatie het voordeel van ‘de toch

reed-s te geringe -verlaging heeft teniet gedaan, is
‘duidelijk, ‘doch van een spontaan voorstel to-t ver-

‘dere verlaging -door ‘de re’geerin’g heeft niemand ver-

nomen, zoomi-n als van Nederlan’d-sh-e premies -op
‘de Rijnvaart, of -van valuta-compensatie in -den ‘vorm
van een restitutie
01)
-de ‘door de gemeenten ‘geheven

haven- en kadegel’den, en’z., evenre-diig aan ‘de waar-
devermin’derinrg van de Bel’ga.

Dat het -initiatief tot ‘het nemen -van -deze ‘drie

v-oorloopige maatregelen niet -is uitgegaan van ‘de
Nederlan’dshe regeerin’g, doch ‘dat haar het verzoek

hiertoe moest ‘bereiken van -de betrokken -gemeentebe-

sturen en Kamers van Koophandel
–
-over de inwi’l-
l’igin’g ‘dier ‘verzoeken spreken wij nog niet
–
is ‘in
zekeren zin -teekenen-d voor geheel -cle positie, waarin

onze ‘groote havens verkeeren. De gemeenten, waarin

-dlie haven’s ‘liggen en ‘cle -duizenden ‘d-ie op eeni-gerlei
wijze en -in eeni’gerlei functie in ‘de havens hun ‘be-
staan vinden, heeten ‘de -belanghebbenden. In ver-
keljkheid edhter is Nederland de ‘belanghebbende.
Doch ‘deze regel -is nog -geen -gemeengoed en dus

wordt er niet naar ‘gehandeld.
Ware di-t -wel het -geval, ‘d-an zou het ook niet mo-
ge
–
lijk zijn,
dat de hier te -lande gev-oerde spoorweg-ip’litiek -leidt -tot -on-geweuschte verhoudingen ten

aan-zien van een van onze -beide voorn-aamste haven-s,
als gev-ol’g van ‘gebrek aan -consequentie bij ‘de ‘bereke-
nin’g -van den afstnd der te vervoeren goederen.

In. ,,Econ’omi-sch-S-batistisohe Berichten” v-an 10
April ji. herinner-de ‘de heer Vermey er aan, ‘d-at
,,eerst thans, nu ‘het liqui’datieproes met -de gevol-
gen, die zich nog lange jaren zullen wreken, ‘in vol-

len gang -is, naar verluidt, een -algemeen steunpl-an

voor ‘de -scheepvaart
‘bij’
de Tweede Kamer ‘der -Sta-
‘ten-Generaal’ ‘(zal) worden inged-ied”. De -seheep-
v-aartbelan’gen ‘zijn niet dezelfde -als de ‘haven’belau-
-gen, maar hierin ‘zijn beide -gevallen
–
in conoreto toh
gelijk, ‘dat optreden van regeeringswege èf niet komt,
ôf rij’kelijk laat.
–
Optreden -van ‘de regeerin’g is -thans
–
daarover

bestaat geen verschil van -rne’en’irrg meer
–
noodza-
kelij’k. In ‘beide -gevallen. Maar ‘hierin -ligt ‘het ver-
-sdhil, -da-t, terwijl -dit optredeni vor ‘de scheepvaart-

‘belangen,
in
den vorm, waarin dit door de crisis

noodzakelijk is gew’orden., i
in normle tijden niet
n-o-ordi-g ‘is, -de ‘haven’belan’gen -ook ‘in die
tijden
niet
‘alleén voorirerp
–
van geanee’ntezorgen -diénen te zijn,
nia’ar ook vail ‘de -zorgen van regeerin-g en Parlement.
-Voorop dient -hierbij- te staan, dat, bij l-oyale -samen-
werking en -begrip voor elkaars -positie, ‘de -gemeente-
hësturen van Rotterdam en Amsterdam zooveel -m-o-
gelijk met elkander ‘dienen -samen ‘te werhen en niet
moeten tradhten -d-oor een tarievenoori-org elkaar het
:bestitcn te.
-bemoei-lijken.
Deze wensc’h mag. te gereeder
-puibliekel-ijk worden uitgesproken, d-aar
–
een streven in

dië- richting sinds
–
een aantal jaren reed-s merkbaar
is. De vraag-is echter, of ‘dit strevefl niet ,’grooter
intensiteit -zou kunnen worden
–
gegeven.
– – –
YB’eide. ‘havens tezamen hebben. toch eigenlijk -ge-
lijke ‘belangen, ‘die, -met eerbiediging van elkaars ter-

ein, ‘6ok
–
tezamn kunnen worden verdedigd. Was het

8 Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

415

reeds vôôr de crisis onjuist de Neclerlan’dshe haven-
belangen. te bezien vanuit locaal-patriottisch stand-
punt, hoeveel te meer geldt dit niet voor den tegen-

woorcligen ‘tijd.
Voor zoover ‘hierover in het publiek iets ‘bekend
is geworden, ‘zijn ‘de desi’derata door Rotterdam en

Amsterdam geuit ‘ten aanzien van ‘de bestrijding der
gevolgen van de Belgische devaluatie, vrijwel cle-
zelfde. En er is reden te gel’ooven, dat dit ook het

‘geval is met de desi’derata voor zoover ‘die nog slechts
binnenskamers zijn ‘geuit. Meer dan iets anders heeft

de crisis de pa’rallelliteit der belangen van beide

havens aangetoond.
De crisis, en meer in het bijzonder haar verscher-

ping voor onze havens door de depreciatie van den
Franc, moge ertoe leiden, dat, eindelijk, de grond-
slagen worden gelegd voor een blijvende samenwer-king ‘tusschen Rotterdam, Amsterdam – en ‘het Rijk. Want ook wanneer deze periode gevolgd zal w’or-

den door een betere, zullen ‘beide ‘havens tegenover

hun ‘huitenlandsche concurrenten – en ‘daarbij he-
‘hoeft men waarlijk niet alleen aan Antwerpen te

denken – in een na’deelige positie blijven verkeeren,
zoolan’g zich ‘het inzicht niet ‘heef t ‘haan’gebroken, dat
cle belangen dier havens ‘beschouwd moeten worden
als nationale ‘belangen. Het ontbreekt stellig niet aan
tri’ts]) raken, vooral in gelegenheid’sre’devoeri n’gen, die
ons zouden kunnen doen gelooven, ‘dat ‘dit inzicht
reeds werkelijk algemeen verspreid is, doch te aan-
vaarden als feit valt het eerst, wanneer
het
in Ne-

derland door ‘daden ‘zal blijken.
Alleen ‘door een nationale Nederlandsghe haven-
politiek kunnen cle voorwaarden worden geschapen

om de concurrentiemogelijkheden voor onze ‘havens
te ‘bewaren, maar oo’k om, in een volgend stadium, te
geraken tot internationale samenwerking. Want ook

die
noodzakelijkheid
kan ‘eerder komen te ontstaan

dan menigeen vermoedt. Zij wordt het eerst gezien
‘voor wie ihet eerst de ‘gevaren onderkent die ook •de
haven van Antwerpen, ondanks het tijdelijke voor-deel van ‘de devaluatie, bedreigen van haar an’dere
dan Nederland’sche concurrenten.
E. BOEKMAN.

SCHULDENREGELING MET DUITSCI-ILAND.

Binnen twee maanden loopt cle tegenwoordige lege-
ling met 1)uitsehland ‘inzake den dienst der schul-

den af.
Hoewel het loopende Transferahkornmen voor de
crediteuren een offer
inhield,
was toch over ihet alge-

meen deze regeling geenszins onbevredigend. Een
rente van 4 pOt. – bij onroerend goe’deren’bezit
werden huren en pachten ten volle getransfereerd,
zoodat daar een nog hoogere procentueele vergoeding

op het geïnvesteerde kapitaal kon voorkomen – is
hij de ‘heerschen’de kapitaalrente een behoorlijke reniu-
neratie voor den belegger. Men ikan echter thans,
voordat de onderhandelingen over de regeling, die
medio van ‘dit jaar ‘de ‘bestaande zal ‘moeten ‘vervan-
gen, nog zijn aangevan’gen, wel voorspellen, dat van
‘de beleggers igrooter offers zullen worden gevraagd.
Toen. in Augustus van het vorige jaar de transfer-
‘overeenkomst werd gesloten, kenden wij nog maar
pas de clearing ‘met Duitsehiand, ‘de export kon nog
volkemen ongestoord voortgang vinden, beschermd
‘door ihet Deviseuabkommen van ultimo 1932 gecom-
bineerd met de autoneme clearing. Wij verkeerden
nog in ‘de veronderstelling, ‘dat onze import uit
Duitsohian’d voldoende was om niet alleen een onbe-
lemmerde uitvoer op te kunnen verhalen, maar ‘bo-
ven’dien om de rente-inkomsten geheel te dekke als-
mede een actief handelsbalanssaldo van Indië met
Duitsohl.and. Sedertdien ‘is de situatie grondig ge-
wijzigd. Eensdeels is de invoer uit genoemd land
schrikbarend teruggeloopen, anderzijds moet die sterk
gereduceerde invoer ‘behalve voor ‘de genoemde ,,loo-
pende posten” ook nog dekking bied’en voor ‘het ge-

leide’lijk ‘in’loopen van ‘de, uit de vorige ‘betalingsrege-
lingen overgcbleven, bevroren vorderingen op Son-

clerkonto en Treuhën’derkonbo.
Het gevolg is geweest, dat men ‘de export zoowel
van Nederlandsche als van Indische producten sterk

heeft moeten ‘besnoeien, om een verder soheeftrekken
van de clearing te vermijden. En thans, onder die

omstandigheden, staat een nieuwe regeling van den

‘schuldendieust voor de deur. Wat kan men ‘daarvan
bij de gegeven situatie verwachten? De regeering zal

in dit verband natuurlijk tweeërlei overweging doen

gelden: zuiver economische motieven, en billjk’heids-
overwegingen. Wanneer wij uitgaan van het voor

ver’deeling onder de rechthebbenden op Duitsche vor-

‘derin’gen beschikbare bedrag – ‘grootendeels uit im-

port van Dui’tsdhe goederen stammend – als een
gegeven grootheid, dan kan men natuurlijk de vraag
stellen, welke invloed op de volksvelvaart de toewij-zing van die beschikbare ‘bedragen aan verschillende

categorieën van die rechthehbenden heeft. Men zal

clan kunnen conclu’deeren, dat voor zoover het be-
tref t vorderingen, ‘die voor de betrokken groepen in-
komen be’teekenen, als regel het effect op de volks-

welvaart gelijk zal
zijn.
De incasseering dier vorde-
ringen verschaft ‘de betrokkenen consumptieve koop-

‘kracht, ‘di’e als regel als zoodanig zal worden aange-

wend.
Iii dat opzicht staan dus h.v. vorderingen uit hoof-
de van export ‘van goederen van volkomen Nedcr-
landsche ‘origine vrijwel gelijk met rente-inkomsten
op Duitsohe vorderingen. In beide gevallen zullen de
geïmporteerde Duitsche goederen, uit de opbrengst
waarvan deze vorderingen betaald worden, aldus leiden

tot een koopkrachtsaanwend’ing van bij den export
betrokken groepen, resp. rentetrekkers. Natuurlijk
zullen er uitzonderingsgev.11en zijn. Zoo zal er bij de
Stiliha’lterente ‘b.v. een veel ‘minder ‘direct verband

tussohen koopkrachtsbesteding van den rentetrekker
en ‘het ‘ontvangen van de rente zijn, ‘dan ‘hij die van
een ohli’gatiehou’der, welke de inkomsten op zijn
Duitsche fondsen voor zijn levensonderhoud dringend
noodig heeft. Maar als regel mag men toch vat het
effect van de incasseering der Duitsche vorderingen
betreft wel aannemen, d’at er vrijwel volkomen over-
eenstemming bestaat tusschen exporthedrjven en
rentetrekkers.
Heel anders li!gt daarentegen ‘het geval
hij
‘de dek-
‘king uit de clearing, of op andere wijze uit de op-
‘brengst van Duitsche importen, van kapitaalsvorde-
ringen en aflossing daarop. Die aflossing zal vrijwel
nimmer consumptief worden aangewend, en het is

ongetwijfeld ‘hij de heerschende verhoudingen ‘zeer
kwestieus of de omvang ‘der effectieve kapitaaihe-
stedin’g zal toenemen als direct gevolg van het bin-
nenkomen van zulke aflossingen. Dit geldt voor de
achterstallige han.delsvorderigen op de heide hoven-
vermelde Konti, in nog sterkere mate voor de aflos-
sing op zuivere beleggingskapitaalvorderingen. En
het is om die redenen ‘dan ook wellicht niet te be-
treuren, dat ‘de aflossingsregeling, die ‘in het bestaan. de Transferabkommen vervat is, nimmer in ‘de prac-
tijk is ten uitvoer ‘gelegd en waarsdhijnljk oo’k nim-
mer in werking zal treden.

* *
*

Kwamen wij dus tot de
coc1isie,
dat er op zuiver
economidhe motieven geen grond was voor voorkeur
aan export- ‘d’an wel rentevorderingen, wat de bil-
ljkheidsoverwegin:g ‘betreft zal
ien
tot dezelfde slot-som moeten komen. Er lijkt geeg reden om den export
te prefereeren boven het incasseeren van rente, maar
anderzijds zal natuurlijk verpeden moeten, worden,

d’at van de exporteurs grooter offers worden ge-
vra.gd. Zooa’ls gezegd, beteeket de huidige rege-‘ling, ‘dat ongeveer 4Y2 pOt. rente ‘getransfereerd
wordt. Stelt men het ‘gemiddelde nominale rentetype
der Duitsche vorderingen op 6 pOt., dan ‘beteekent
‘dit, dat de rentetrekkers rond 28 pOt. van ‘hun rech-

418

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Mei1935

ten hebbe
n
prijsgegeven. Dit laatste is ook niet ‘heele-
maal juist, want zij honden toch ook nog eenig recht,

‘zij het dan ‘met een wissel op ‘cle toekomst, op het

restant boven het getransfereerde gedeelte.
De exporbbeperking beloopt voor ‘de meeste pro-

ducten reeds aanmerkelijk meer ‘dan het genoemde

percentage; gemiddeld mag men waarschijnlijk de
reductie op ongeveer 50 pOt. aannemen. Nu zijn deze

heide cijfers niet wnder meer vergelijkbaar. Wanneer
de rentetrekker
‘zijn
rente niet uit Du’itschl’aud, dus
praotisch uit de cleariug, krijgt, dan krijgt hij die
rente in het geheel ‘niet. Wanneer de exporteur zijn

artikelen niet naar Duitsohlan’d kan exporteeren, dan
bestaat er gelukkig in verscheidene gevallen nog een

ander, zij ‘het minder ioonen’d, débouché. Alleen voor

‘clie producten, waarin men ‘de keus heeft tussehen

export naar Du’it’schlan’d of mestv’aalt, kan men zeg-gen, ‘dat elke reductie van ‘den uitvoer naar Duitscih-

l:an’d evenzeer een volledig offer is als elk procent
rente, ‘dat men ‘de couponh’o
u
]
er
niet ui’bbetaalt. Uit
deze redeneerin’g volgt, dat deze heele materie zeer
ingewikkeld is, en ‘dat men niet maar eenvoudig een
billijke verhou’d’ing krijgt ‘door van ‘de rente een ge-

lijk gedeelte te trausfereeren als men van ‘den nor-

malen export van voorheen thans dekking uit cle
clearin’g toestaat.
1
–
let zal ongetwijfeld niet gemakkelijk zijn een op-

lossing te vinden, ‘die alle partijen bevredigt. De

Duitsohe belangen strooken niet ‘volkomen met ‘de

Nederiandsehe. De Duitschers zullen het clearing-

saldo liever gebruiken om ru’hher te betalen •dan om

rente te vereffenen. En tenslotte is er ook aan Ne-
‘deriin’dsche ‘zijde ‘geen volkomen ‘belangenovereen-

stemming ‘tussehen ‘de versdhillende groepen, die na-
‘tuurlj’k alle ‘voor ‘zidh een wo groot mogelijk deel
van de clearinggel’den zouden willen opeischen. Voor-
namelijk zai het moeilijk zijn om een regeling te
treffen voor ‘geruimen tijd. Het ‘bestaande Trau’sfer-

a’bkommen ‘had al het groote bezwaar, ‘dat het tot
‘stand ‘gekomen was in een tijdvak met geheel ‘andere verhoudingen; daarvan hebben de rentetrekkers ‘kun-

nen profiteeren. Vermeden dient “te worden, dat dit

ook straks weer gebeurt, terwijl natuurlijk ‘bij een
verheterinig.van. ‘de clearingpositie ook ‘het omgekeerde

zou kunnen geschieden. Wellicht kan men een soort
sli’dinig-‘scale-stelsel ontwerpen, wat overigens alleen
‘bi’Ilijk en ‘logisch zou zijn uit te ‘voeren, wanneer voor
alle schulden ‘de ren’teverval’termijn ‘gelijk ware. Om

al ‘die ‘moeilijkheden te vermijden, is ‘het ‘de vraag,
of ‘het niet veel wenschelijker en logischer ware een
regeling te treffen ‘van geheel anderen aard ‘dan de
bestaande. De ‘huidige regeling komt ‘hierop neer,
‘dat van de clearin’ginkomsten een ‘bepaald willekeurig
‘door ‘de regeering bepaald deel opzij wordt gesteld voor de rente- en andere k
a
p,it
aa
l
revenuen
,

*
*

Ik ‘heb vroeger reeds op ‘de mogelijkheid gewezen
om een meer ‘direct verband te leggen tusschen het-
‘geen aan ‘de rentetrekkers wordt uitbetaald en ‘de
Duitsohe importen, waaruit die ‘betaling plaats vindt. Tenslotte ‘zijn ‘alle ‘partijen ihet er over eens, ‘dat wij

onze vorderingen slechts ‘kunnen ‘binnenkrijgen ‘door
invoer uit Duitsdhlan’d te aanvaarden. Dat die im-
port in ‘het ‘laatste jaar zoo sterk is teru’ggeloopen, is
zonder een’igen twijfel mede ‘daaraan te wijten, dat

voor vele artikelen het Duitsche aanbod in ‘vengelj-
king met ‘de concurrentie van elders te ‘duur gewor-

den ‘is. Bij verschillende producten ‘ligt ‘de oorzaak
elders, ‘zoo tb.v. ‘bij ‘de contingen’teerin’g, ‘die een steeds
vijder ‘gdb’ied ‘van ‘den handel bestrijkt, maar ‘de prac-
tij’k leert, ‘dat in vele gevallen zoowel bij ‘gecontin’gen-
‘teer’de al’s’ ‘bij’ niet’gecontin’genteerde producten ‘de
Duitsdhe con.currentiecapaciteit steeds geringer wordt
in vergelijking tot andere ‘lairden (meestal met ge-
deprecieerde valuta). Zoodat de conclusie voor de
hand ‘ligt, ‘dat ‘de import kon toenemen wan’nee’r, ‘de

prijzen gedrukt werden. Die stelling ligt trouivens
ook ten ‘grondslag aan ‘het systeem ‘der clearing-com-
pensatie, dat eveneens ‘de bedoeling heeft ‘om ‘door prijsreductie ‘den Duitshen import te stimuleeren.

men deze gedachte ‘overplante’n ‘op ‘het ‘gebied
van het rentetransfer, ‘d’an zou ‘de practische uitwer-king ongeveer aldus ‘moeten zijn, ‘dat de ‘gelden, die

ten ‘behoeve van obli’gatiehouder, hyp’ot’heekgever
en’z. ‘hij ide K’onversious’kasse worden gestort, aange-

wend zouden mogen worden voor de betaling ‘van im-

porten, welke ‘door de Nederlandsche en Duitsche
autoriteiten ‘al’s ‘additioneel, als ,,zusii’tzlich”, erkend
zijn.

De ‘betrokken importeurs kunnen de Konver-

sionskassemarken koopen, waarvoor men zich b.v. een

vrije markt zou ‘kunnen ‘laten ontwikkelen, ‘zo’cdat

zidh daarbij een ‘koers ‘zal vormen, ‘die in vergelijking
met ‘de
vrije
merk een zeker ‘disa’gio aangeeft, welk
disagio ‘dan zal ‘dharigen van ‘d,e marginale impor-

teursvraag, gegeven ‘een ‘zeker aanbod van
marken.

Zulk een stelsel zou versdhillen’de voordee’len heb-

ben. In de eerste plaats is er ‘geen willekeurige ,,t’oe-
wijzi’ng” van clearinggel’den aan de rentetrekkers

meer, ‘doch ‘deze ,,’betalen zichzelf” ‘in d’ier voege, dat
dank zij hen ‘de import, waaruit zij ‘betaald worden,

plaats Vindt. Vervolgen’s v’a’lt dat deel van ‘den nor-
malen import, ‘dat ‘bij het huidige ‘systeem voor de

rente wordt opzij ‘geste’l’d, vrij om meerderen export

mogelijk ‘te ma’ken. En tenslotte als geiol’g van eerst-
gemelde factor: een volkomen autonome vorming van

de reëele rente, welke ‘de ‘beleggers uit hun Duitsche

uitzett.in’gen krijgen. V’olledi’g’heid’shalve zij, ‘i’n dit
verband ‘gereleveer’d, ‘dat ‘het hierboven – zeer gb-haal en ‘summier
–
‘aangeduide stelsel tevens ‘het
einde zou ‘betee’kenen van ‘de ‘discriminatie voor

Youn’g- en Dawes-leening en Still’ha’lte, hetgeen ove-
rigens volkomen logisch is.

Voor de ‘beleggers zou ‘zulk een systeem ‘zeer goed

veel gunsti’ger ‘kunnen -uitvallen ‘dan handhaving van het ‘bestaande. Op het oogen’bli’k -offert ‘de rentetrek-

ker, zoo-ai’s hierboven uiteengezet, ‘gemiddeld 28 pOt.
van -zijn nominale rechten op. Bij een verlenging van
hot ‘bestaande stelsel zou dat percentage ‘aanmerkelijk
‘h’oo’gor worden. Men richte ‘in dat verband ‘slechts
het oog op Zwitsedand, waar ‘de rente, die de ‘beleg-
ger ‘bij’ ‘de nieuwe regeling ‘ontvangen zal, niet ver
van de 30 pOt. van ‘de nominale rente ligt! ‘De erva-
ring, ‘die ‘he’t compensatiestelsel heeft ‘gebracht, wet-

tigt de ‘geredhva’ardigde verwachting, ‘dat ‘hij een
‘disa’gi’o van rond 30 ‘pOt. – ‘dat is dus juist het per-

centage, ‘dat bij ‘de nu bestaande relatief gunstige
regeling ‘door den couponhou’der wordt ‘opgeofferd –
‘de import uit Duitsdhland zeer krachtig gestimuleerd
kan worden.

Men vergete ‘daarbij n’iet, dat ‘bij de cleari’n’gcompen-
setje verlangd wordt, ‘d’at ‘de ‘import “het ‘dubbele be-

loopt van ‘den export, hetgeen zich ,in ‘de compensa-
tieprem’ie ‘natuurlijk uit, terwijl bij ‘de verhandeling
van K.K.-m’arken ‘zonder eenig bezwaar volle betaling
‘daarmee van ,,exti-a-import” ‘kan wor’den toegestaan,
mede ‘omdat ‘de ‘geschetste regeling toch reeds invol-
veert, dat ‘de cleariug gevoed wordt ‘niet ‘het ‘bedrag,
‘dat bhans voor ‘de renteibeta’lin’g ‘op ziji gesteld wordt,
zoowel uit ‘die clearin’g al’s ,uit ‘de speciale’ ,,regch-
r.in’gsinvoeren” ten gunste van ‘de bekende potre’ke-
nin’g 6000.
Eenvoudig ‘za’l het ‘zeker niet ‘zijn oiii een olossig
‘te ‘vinden, maar nu ‘binnen zeer ‘kort de on,de’rhan’de-
lin’gen over ‘de renteregeling aanvangen, ‘kâ’n’ ‘he,t
zeker
zijn
nut ‘hebben ‘dit probleem nog een s ‘ian de
‘or’de te ‘stellen.

8 Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

417
ONECONOMISCHE CONCURRENTIE.

In on-ze aan de economische ‘beteekenis onzer na-
tionale ‘havens gewijde artikelen-serie in dit week-

blad, vestigden wij o.a. de aandacht op den toenemen-
den uitvoer van Ru’hr-ko’len over ‘de Dui’tshe Noord-
zeohavens en hadden wij gelegenheid erop te wijzen,

welk een noo’dlot’tigen invloed deze kunstmatige ver-

keersaftapping zoowel op ‘de Rijn’s0heepvaart als op

den gang van vaken in de Rotterdamsche haven uit-

oefent.
Dat ook ‘de Ru’hr-ihavens hieronder in ernsti’ge mate
te lijden hebben, Ibe’hoeft geen ‘betooig. De tarieven-
politiek der Duitsche Rijksspoorwegen, die v66r alles

gericht ‘is op ‘het stimuleeren van den uitvoer over

de Duitsche Noordzeeha’vens, dateert reeds van jaren
terug. Krachtens ‘de ‘bepalingen van het verdrag van
Versailles moesten alle z.g. ,,uitonderings”-tarieven
ten ‘gunste ‘der Duitscihe havens worden ingetrokken.

Duitschlan’d ‘heeft de-zen eisc)h vervuld; 766 gron’di.g

zelf’s, ‘dat ook ‘de nivelleerend-weiken’de ,,B’innen-
w.asserumscihlagtarife” werden opgeheven. De uitzon-
derinigstarieven ‘der Duitsdhe spoorwegen bestonden

reeds. v66’r ‘den oorlog, maar de ,,Binnenwasserum-
schlagtarife” maakten ‘het toen nodh’Vans mogelijk
verkeer ‘dat geograp’hisch was aangewezen op ‘den

Rijn, den natuurlijken weg te ‘doen volgen. De Rijn-
vaart maakte jaren van welvaart door, •de aan ‘den
Rijn gevestigde overia’dings’havens prospereerden en
konden ‘de outill’a,ge uitbreiden en. , , . Rotterdam
profiteerde in laatste instantie van zij’ii geogra’p’h’isoh
gunsti’ge ligging ten opzichte van het tot steeds groo-
ter i ndustrieele ontwikkeling komende Dui tscihe
achterland. Dit alles behoort reeds lang tot de
historie.
Geleidelijk werden ‘de uitzonderiu’gstar ieven ‘der Duit-
sche Rij’ksspoorwegen ten ‘gunste ‘der Dui’tsche Noord-
zeehavens weder ingevoerd, maar ‘de ,,Binnenwasser-
umschla!gt’arife”, ‘die weleer ‘zulk een nuttige èn uit
economisch oogpunt (belangrijke rol vervul’den, ver-

‘den niet ‘in eer ‘hersteld. Hiermede was het ‘lot ‘der
boven-Rijn’haven’s bezegeld. Belangrijk vervoer, dat v66r ‘den oorlog •via ‘den Rijn en Rotterdam naar ‘de
over’zeesche afzetgdbieden werd gedirigeerd, ging
voor beide ‘verloren. De ‘in economisch opzicht even

funeste als ‘ongezonde, immers onnatuurlijke toestand heeft ‘zich steeds meer t’oegespitst. Lang voor het ‘be-
grip ,,autarkie” gemeengoed werd, pasten ‘de Duit-
seihe Rij’ksspoorwegen dit stelsel reeds op de meest
rigoureuze
wijze
toe. Nauwkeurig werd nagegaan
welk verkeer alsnog ‘over andere d’an Dui’tso’he havens
van ‘of naar ‘de Duitsche industrie- en consumptie-

centra
zijn
weg vond en ‘zoodra ‘de noodi’ge ‘gegevens
‘besdhi’kbaar waren, werd een nieuw ,,uitzonderings-
‘tarief” in ‘het leven ‘geroepen. Ge’o’graphische ‘ligging
‘is ‘in ‘dezen gedachtengang een even verouderd als on-
bruikbaar ‘begrip. Kost een ‘bepaald vervoer over
an’dere ‘dan ‘de Duitsche zeehavens ‘minder, (belangrijk
minder zelfs dan via Hamburg, Bre,men, Dortsnund
etc. ‘om’dat ‘de
‘verv’oersafsand
zooveel geringer is,
geen nood! De Rijk’sspoorwegen ‘verlagen eenv’oudi’g
‘de tarieven, zoodat ‘het verkeer, ‘dat nu eenmaal de
goedkoopste route volgt, automatisch voor de eigen
‘havens ,,’gewounen” wordt. De gevolgen ‘dezer poli-
tiek’ ‘bekend. Voortdurend teru’gl’oopeu’d verkeer,
ialaise in ‘het geheele Duitscihe stroomgebied van
‘den
Rijn,
maar ‘daartegenover kunstmati’ge groei van
‘degöederen’bewegin’g in ‘de Du’itsdhe Noord’zee’havens.
‘Een’ sdhril licht werpt ‘het dezer ‘dagen door ‘den Ver-
:ejn zur Waihrun’g ‘der R’heiusch’iffahrtsi’nteressen, het
Verban’d Deutscher Rheinreeder, ‘den particulieren
scihippersbon’d Jus et Justit’ia en ‘het Verband ‘der
.Hfen- ‘un’d Umsehlag’sbetrie’be aan ‘het Rijkedeparte-

:nt ‘van Economische Zaken ‘verzonden adres, waar-
aan de Kölni’sdhe Zeitung een (beschouwing heeft
gewijd. De in ,’het adres vermelde, gegevens zijn
z66 :h’elangwckken’d en leerrjk, a66 ‘belangrijk tevens
voor’ de Rotterdamsche haven, ‘d’ie zich ‘den laatsten
tijd gelukkig in ‘steeds grooter belangstelling in

breede kringen van ons land ‘mag ‘verheugen, ‘dat wij
gemeend hebben ‘hierop te dezer plaatse nog eens cle
aandacht te moeten vestigen. Met nadruk wordt ei- in ‘het adres op gewezen, da’t
de tarie’venp’olit’iek ‘der Rijksspoorwegen om het koste

wat het wil, ‘den Ruhr-ko’lenui’tvoer over de Duitsche
Noord’zee’havens te p’ousseeren, allerminst ‘den uitvoer

der Ru’hr-‘kolen ‘zelf ten goede ‘komt, maar uitsluitend

tot gevolg ‘heeft achteruitgang van de Duitscihe Rijn-

scheepvaart en ernstig nadeel voor ‘de beneden-Rijn-
‘havens. Als gevolg van ‘deze averechtsehe politiek ‘heeft

‘de Rijnscheepvaart gedurende ‘het afgeloo’peu jaar rond 3.4 mil’lioen tons Ruhrkolen min’der vervoerd

‘dan normaliter ‘het geval aou
zijn
geweest. Een ver-

gelijkin’g van ‘den uitv’oer ‘van Ruihrkolen via Duis-

(burg-Ru’hrort in ‘de jaren 1929 en 1934 toont, dat ‘in
dit luttel aantal j’aren ‘de Ru’hrkolen-transporten via
‘den Rijn met ‘niet minder dan 47 pOt.
zijn
gedaald,

terwijl’de Ems- en Weserhavens in ditzelfde tijdvak
een maandeljkscih avans ‘van ron’d 380 pOt. konden
boeken! Dit voor ‘de Duitsche exporthavens gunsti’g

resultaat is
vrijwel
geheel te ‘danken aan de sterk

verhoogde ‘aanslni’tinigsvraohten van de
‘mijnen
naar

‘de ‘overlaa’dihaven’s aan ‘den Rijn. Als een typisdh staal
releveert ‘het adres, ‘dat reeds ten aanzien van stations
‘die op slechts 30 kilometer afstand van ‘den Rijn zijn

gelegen, het bij ‘de huidige tarieven ‘der Rijksspoor-
wegen voor de ‘afladers
voordeeliger is
‘gebruik te
maken van
de 2
50
kilometer lange spoorverbinding
naar Bremen en E’m’den dan ‘de aansluitingsvraeht

van de mijn naar ‘de aan den
Rijn
‘gelegen overla-

dingshaven’s te ‘betalen. Z’oo kost ‘het vervoer per
spoor, om een voorbeeld ‘te noemen, den exporteurs
in ‘het Ruhrdistrict van Dorund-Evin’g naar Em-
den en Bre.m’en – een ‘afstand tan 240 kilometer –
Rm’k. 2.90 per ton; van Boehum-Riemke naar ‘dezelf-
‘de (bestemming – een af stand van 243 ‘kilometer –

Rmk. 3 per ton. Daarentegen bedraagt de ‘vracht van
dezelfde s’tat’i’ons naar Duisburg-Ruihrort – een af-
stand van resp. 56 en 36 kilometer – resp. Rmk. 2.60

en Rm’k.
2.—
per ton!
Bovengenoemde spoorvraohten naar de Duitsche
Noordzee’h’aven’s vinden toepassing bij een jaarlijkscih

vervoer van 1.2 millioe’n ‘t’ons; ‘zoodra ‘dit kwantum
wordt overschreden wordt op het excedent een vracht-
reductie van Rmk. 0.25 per ton toegepast. Zoo kon
‘het :grootste ‘deel van ‘den Ri,thrkolen-uitvoer over de

Duitsehe N’oordzeehavens ‘gedurende 1934 van d’it
extra-viaehtvoordeel profiteeren. Sedertdien is cle
vracht naar Em’den en Bremen van genoemde sta-

tions verlaaigd tot res’p. Rmk. 2.65 en Rmk. 2.75. In-‘dien men nu ‘bedenkt, d’at bij de vrachten van ‘de na-,
Ibijgelegen mijnen naar Duis’burg-Ruhrort nog 45
Pfen’ni’g aan ‘overla’din’gskosten, havenvracht en z.g.
Ufergeld ‘komen, terwijl de Rijnvraoht gemiddeld 90

Pfenn
j
g kost, dan is ondanks ‘den meer ‘dan vier- tot
zesmaal grooter afstand, ‘het vervoer per spoor naar
Bremen en Em’den resp. Rmk. 1.50 en Rntk. 1.30 per

ton
goedkoo per
‘dan de ‘geographisch aangewezen Rijn-
route! En ‘de-ze voorbeelden kunnen ‘a’d li’bitum wor-

den aangevuld!
Met klem ‘bepleiten de adressanten ‘dan ook een
«drastische verlaging der aansluitin’gsvrachten van de
mijnen naar ‘de overia’din’gs’havens aan ‘den Rijn. Wij
verzetten ons niet, aldus ‘het adres, tegen tariefver-
la’gingen, indien deze er
werkelijk
toe bijdragen ‘den

uitvoer te st’iinuleeren, maar wij moeten met den
meesten n’a’druk protesteeren tegen een politiek, die
onder het ‘mom van uitvoervermeerderinig, in wezen
niet anders ‘dan ‘liet ‘grootste nadeel ‘herokkent aan een
zoo noodlijdend ‘bedrijf als dat ‘der Duitscihe Rijn-
scheepvaart. De Rijn ‘is van oudsher ‘de aangewezen
route voor ‘den Ruhrkolen-uitvoer.
Op ‘dezen grondslag hebben niet sledhts de Rijn-
‘reederij’en en de particuliere schippers, maar ‘de ge-
heele West-Duitsche mijnindu’strie hun bedrijf ge-
(bouw’d. Het gaat hier om de ‘bestaansmogelijkhei’d der
– ‘bedrijven en met name van ‘de Duitsche Rijnvaart

418

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Mei 1935

zelf. Men heeft de ‘overtuiging, dat door een van ge-
zonder economisch inzidht getui’geode spoorwegpo-

l’itiek juist naar die afzetgebieden, waar de concur-

rentie zich ‘het krachtigst doet ‘gelden, ‘de afzet zich in stijgende ‘lijn zal bewegen. Zeer ‘teredht wijst het

adres erop, ‘dat in de niet-Duitsc’he i.’g. ,,R’heimnün-

‘dung&hiifeu” belangrijke Duitscihe kapitalen zijn ge-

investeer’d en dat ‘de Duitsche ving in het scheep-

vaartverkeer ‘dier haven’s een rol ‘van uitzonderlijke
b&teekenis vervult.

Men ‘dient in ‘de kringen, waar ‘de leuze ,,Duitsch

goed over Duitsehe havens” steeds krachtiger wordt

‘hoord, te,ibedenk-en, dat hesten’di’gin’g ‘der thans ge-
vôlgde politiek Duitschen ‘belangen in ‘de ,,Rhein-

mün’dun’gs’hifen” èn ‘breeden kringen der Duitsohe
Rijnvaa rt ernst’ige soha’de toebrengt.

Z65 is ‘het. De ibelangen van Rotterdam, ja van

ons geheele land, ‘zijn als het ware sawm’geweven met
het acih’terlan’d, ‘dat ‘op zijn beurt niet zonder ernstig

letsel aan het eigen ,,Wirtschaftsleben” toe te bren-
gen, straffeloos kan voortschrijden op den ‘dwaa’lweg
der aut’arkie.

Men kdn èu voor ‘het Rijnland èn voor Nederland
nii’tsga’ders zijn eerste havenstad slechts hopen, dat

de ‘hezormen taal ‘der Du’itsche belanghebbenden weer-
klank vindt te Berlijn. Maar ook onze Landsregeering

moge het adres tot nadenken stemmen. Nadenken
over de voortdurend toenamen’de moeilijkilieden waar-

aan ‘de Rot’ter’dnmso’he haven het jhoofd ‘moet ‘bieden

en die zij’, aan zichzelf overgelaten, niet zal kunnen
overwinnen. –

De ‘maatregelen ‘doör ‘de Regeering zelve ‘genomen

om ‘den ‘nationa’len landbouw te steunen, om ‘der in-
‘dustrie ‘door middel van conti’ngenteerin’g ed’. steun
to ‘verleenen ‘in ‘ha’ai strijd om het bestaan, ‘zijn zon-
der uitzondering in haar uitwerking na’deel’ig voor
het Jhavenverkeer. De jongste devaluatie van de Bel-
ga geeft Antwerpen ‘een niet te achterhalei voor-
sprong ‘op de Maa’ssta’d, terwijl ‘de •autarkisohe ter-
‘denzen, waarvan bovenstaande voorbeelden een wel-
sprekend ‘getui’geni’s afleggen, ‘cle laatste resten van
wat eenmaal
de
welvaartspeilers vormde, dreigen te
vernietigen.

Men moge ei’zich in Den Haag rekenschap van
geven, ‘dat ieder uitstel van steun’verleening in een

76ö ongelijken strijd verkeer verloren doet gaan, dat
niet of slechts ten koste van nog grooter offers dan
waarmede ‘bhans zou kunnen worde:n volstaan, kan
worden teruggewonnen. Wij willen de schier ‘g’igan-
tisc.he.taak ‘der Lan’dsregeerin’g in ‘dzen crisistijd al-

lerminst onderschatten, maar zijn van meening, dat
zoo ooit, voor Rotterdam’s posi’tie geldt: wie spoedig
helpt, ‘helpt rlulb:hel. De ‘devaluatie van de Bel’ga li’gt
reeds weder een aantal weken achter ons, ‘maar Rot-

terdam wacht. Wadht nog steeds op het verlossen’d
woord. Moge ‘de Regeering ‘het spoedig ‘spreken. Nog
eens: er is periculum in mora.
C. VEUMEY.

DE LOONSTRIJD IN LIMBURG.

Men scihrijft ons:

De dezer ‘dagen ‘bekend ‘geworden bereidverklaring
van de Regeering
f 800.000
te willen •storten in het
Mijnwerkersfonds, is de eerste phase van een systeem,
weiks consequenties onaf’zienbaai moeten worden ge-
acht. In korte woorden komt het voorstel, waardoor
‘de Regeerin’g een staking denkt, af
–
,.’te wenden, hierop

neer, .dat met Staatsgel’d een bepaalde, industrie ‘bui-
ten ‘de noodzaak wordt ‘gesteld haar ioone.n ‘te moeten

verlagen. De werking ‘aii, vraag e aanbod worcjt
‘buiten
•
werking gesteld; men geeft eeftvou.dig een
kleine of groôe ‘bijdrage uit de Staatskas en ‘het “be-
drijf kan op ‘den ouden yoet. wQrden voorgezet. De
mogelijke ‘gevolgen van eè’n ‘lonsverlaging zijn afge-
yenteid. Het shijnt
‘daarbij
zelfs van geen belang t.e
zijn of dé betreffende industrie, ‘in, hoofdzaak voor
‘de ‘binnenlan’dsohe markt, of voor de veréidmarkt
werkt.

De gevolgen van dezen maatregel ‘die, mirahile
clictti, ‘in arbeiderskringen niet met gejuich ontvan-
ge
n
is, ‘kunnen niet anders zijn dan ‘dat voortaan alle

industrieën ‘zich tot ‘de Regeering zullen ‘wenden,
zoodra haar ‘bonen te hoog worden om ‘op ‘de wereld-
markt te ‘kunnen ‘leveren.

Bepalen wij ons tot de ‘kolenin’dustrie. Is het noo-
dig ‘de ‘bonen intact te laten, m.a.w. is ‘de positie der

mijnwerkers, vergeleken met ‘clie van ‘buitenlan’dscihe
mijnwerkers, en vergeleken zelfs ‘met ‘die ‘van werk-nemers in andere Nederlan’dscihe ‘bedrijven zSS, dat
de ioonei, ‘beter gezegd: de ‘inkomsten,, onevenredig

laag zijn? In ‘het nummer ‘van 3 April 1935 van dit
weekblad is reeds geschreven, ‘dat naar recente vast-

stelling ‘de ‘gemiddelde inkomsten van ondergr,opd-
sche mijnwerkers van één ‘der particuliere mijnen in
‘het tijdperk Aug/Dec. 1934
f
23.75 per week heb-
‘ben ibedragen hij een ge.mi’ddelden werktijd van 4.62

‘dagen per week. Indien er geen ‘beperking ,van den

werktijd, noodi’g ware ‘geweest, idan 20u’den ‘de ‘in-
komsten op basis van ‘het vi’geeren’de ‘loon ‘hooger zijn
‘geweest.

Wanneer ‘de mijnwerker nu meent, dat dit inkomen
in ‘de waa’gschaal mag worden gesteld ‘door een econo-

m’isch niet verantwoorde staking, ‘dan moge hij he-
‘denken, ‘dat %ijn Engelscihe v’akgenooten ‘zich in 1926

‘blijvend geséhaa’d ‘hebben ‘door ‘een staking, die niet
an’ders kon eindigen ‘dan ‘met cen ‘nederlaag hunne:r-

zij’d’s. De reeds zoo ‘in ‘het nauw ‘gedreven Nederland-
sdhe vol’ks!huis’h’ouding kan het niet verdragen, dat

een industrie, die welhaast voor ‘de helft voor het
‘buitenland wrerkt, ‘door den belas’tin’g
1
beta’ler wordt
gesteund. Wij ‘laten in ‘dit ‘bestek nu maar ‘onbespro-ken de vraag of ‘dit wè’l zou ‘mogen gebeuren, indien
het anders ware, nl. indien de ‘hier ‘ged’o’lven kolen
alleen ‘in het eigen land verbruikt ‘zouden kunnen
worden.

Ook ‘dan zou men ‘de ‘stelling ‘kunnen verkondigen,
dat ‘de consument, ‘ook al ‘weer ‘in ‘het ‘belang van ‘de
exportbedrijven, niet met ‘zijn voor ‘de kolen betaal-
‘den prijs mag
‘bijdragen
om een in’dustri ‘in het
leven ‘te houden, ‘die ïih niet -wil aanpassen.
Wanneer er ‘in Limburg voor alle
bij
de koleni ii-
dustrie ‘betrokkenen – wij ‘zeggen met op’zet
alle –
emplooi ‘zal blijven, ‘d.i. wanneer ‘de ibuitenlandsolie

markten ‘behouden moeten ‘blijven, clan moet men zicih
aanpassen. Wil men ‘dat niet inzien, wil men van
werkneinerszijde met alle ‘geweld de staking, dan
moet ‘d’ie komen. De sciha’de zal kleiner ‘zijn, ‘dan w’an-

neer ‘duurzaam “ten laste van de ‘schatkist met ver-
kapte subsidies moet worden ‘gewerkt. Hoe willen wij
met ons volwaardig ‘geld anders ‘kunnen voortgaan,

wanneer de bonen niet meer mogen worden verlaagd?
Wij verwijzen ten ‘deze naar Nederlan’dsch-In’dië,
waar ‘de ‘l’oonen over het algemeen van 20 tot 40 pOt. imger vij’n ‘geworden ‘dan in – 1929. De gevolgen zijii daar ‘duidelijk vaarneembaar’ ‘in ‘den sterk gedaa’l’den
levensstandaard, waardoor ‘de koopkracht van’ den
‘gulden ‘is gestegen.
De Nederlan’dsche mijnen ‘zetten een groot gedeelte
‘harer kolen en ‘derivaten buiten onze ,’lan’dspalen af
– ‘de Staatsmijnen van ‘de productie, ,van ‘haar drie
vetkolenmijnen ongeveer 35 pOt. – en hebben ‘daar
‘dus te kampeu met mededingers, ‘die,, in gou’d u’itge-
‘drukt, ‘bonen betalen, ‘die slecihts een percentage ‘van
de Nederlan’dsche ‘bedrage’n.
i)
Nu ou men voor, de
figuur van op bui;tenlan’dsdhe ‘markten te willen
cofl-
curreeren, tegen’ met ‘deze ‘l’oo’nen werkende ,indus-
‘trieën nog eenig ‘begrip ‘kunnen ‘hebben,: wanneer
men ‘de verdw’a’zing ‘van ‘de ten ‘top ‘gevoerde :’autârkié
‘wilde aanvaarden, zooals ‘die van ‘bepaalde ‘zijde w’oî’dt
.gepredi’kt, waar men,
‘thijn’t
te meenen, ‘dat v’dor
lange, lange, jar,en ‘het vrije ruil’verkeer “in ‘den ban
gedaan is

) U een zeer ‘lezenswaardig artikel van Dr.
A.
de
,Gi’aaff
in
,,He’t, Zwarte .G’oud” zien
wij; dat iii.België èn
in,
de Roer:
bonen
worden betaald, die resp.
52 ‘en,82,, pot.
:’an de Neclerlandsche Iooiien bedragen. , : ‘ S. .

8 Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

419

Dit is natuurlijk sôhrome’lijk overdreven.
Zoo goed als de oorlog eindigde, ‘zoo zeker zal ook

‘deze periode van algemeen nationale zelfgenoegzaam-
heid een einde nemen. Dan moeten wij terug tot de

rede, liever nog moeten wij die nooit verlaten. Ver-dragen derhalve de resultaten van een ‘bedrijf of in-

dustrie niet,
dart
:bepaalde bonen worden betaald,

dan moet die onidereming alle er bij betrokkenen
van• hoog tot laag voor de keus stellen ôf lagere loo-

nen te aanvaarden, waarop de onderneming •kan wor-
den voortgezet, ôf de onderneming te sluiten.

De .kos’tén van levensonderhoud zijn vergeleken met
1929 ‘on’eveer 20 pOt. gedaald. Met die periode ver-
geleken zijn de bonen ongeveer 10 pCt, gedaald. Wij

willen nu volstrekt niet zeggen, ‘dat ‘daarom de loo-
nen mar omlaag moeten worden gebracht. Iedere
weldenken’de zou het toejuichen, wanneer redding

zonder ‘dat alleruiterste middel mogelijk ware. Men
mag derhalve aannemen, ‘dat alle betrokkenen, in aan-
merking nemende den zegen van ‘geregelden arbeid,

tot voor de onderneming niogelijke bonen zullen
willen werken, vooral wanneer die liggen ‘boven de
,,steun”gelden, zooals gelukkig nog het •geval is.

Mocht ondanks alles ‘de meerderheid van •de onvol-
doend, althans slechts eenzijdig ingelichte mijnwer-
kers toch ‘tot ‘de staking ‘besluiten, ‘dan is in het

belang van de volkshuishoudin’g te hopen, dat de
Regeering haar daarmede eo ipso verworpen steûn-
aanbieding intrekke en verder rustig toezie tot •het
verstandig ‘overleg bij de werknemers zal terug-

keeren.

Wat •de ‘onmiddellijke ‘gevolgen van staking in het
Nederlan’dsehe kolen’gebied ‘betreft, merhen wij op,
dat wij den zomer tegemoet gaan en ‘dat kolen •van
elke ‘hoedanigheid op den eersten wenk, zoowl Oos-
telijk als Westelijk van ons land, .tot zeer lage prij-

zen verkrijgbaar zijn.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

JAPANSCHE EN EUROPEESCHE LOONEN.

Prof. Dr. Paul Keller te Yokohama schrijft ons:

De Japanners verzetten zich tegen de iergelijking

van hun
lage geldloonen
met de ‘belangrijk hoogere
nominale ‘bonen van het ‘buitenland. Terecht. Niet
uitsluitend ‘omdat een •loonveiigeljking zoo’lan’g moet

hinken, tot ‘de koopkracht van ‘de aan ‘beide zijden
ontvangen gel’dioonen is bepaald (zij is in Japan op het oogenibli’k ‘ongeveer tweemaal zoo groot als in
Nederland), maar oo’k wegens het
eigenaa.rdige van

het Japansche
loonstelsel. De Tap’ansche arbeider
ontvangt niet de volledige contraprestatie van zijn
arbeid in weekloon; er moet aan eenige verdere,

voor het jaarlijksdh inkomen van den arbeider be-
langrijke factoren aandacht worden geschonken. Ja-
pa
n
sche beamtbten en arbeiders ontvangen jaarlijks

een- ‘of tweemaal een rz.’g. bonus. Dat is een vergoe-
ding, gewoonlijk ten ‘bedrage van een maand ‘loon,
die iii tijden van ‘goeden gang van ‘za’ken tot het peil
van een jaarsalaris of zijn veelvoud kan stijgen. De
betaling van een ‘bonus is ‘in Japan een zoo algemeen
gèbruik, ‘dat zij zelfs ten aanzien van ‘de staatsem-
p’loyé’s wordt ‘gokandhaafd. De gewoonlijk zeer vorm-
loos overeengekomen vergoeding voor arbeidspresta-
tie vormt derhalve een soort ,,’basi’sioon!’, waarnaast
‘de veiandei
4
ljke factor van ‘den bonus staat, waar-
van het 1ei1 wordt aan’gepast aan het resultaat van
hë’b bedrijf. Het Japansdhe loonstelsel vetk±ij’gt daar-
door een ëlasticiteit, ‘die geheel ‘afvijkt van de star-

he’id van Européésche ‘loo’noveieenkomsten
Is ‘het ba’s’isl’oon toereikend ter ‘dekking van de kos-

‘ten vau levénsônderhoud – hetgeen tot dusver- in
ruime mate het ‘geval ‘was – dan kan van -sociaal-
;politie’k. standpunt . ternauwerüoo’d •een ernstig – ‘be-
zwaar tegen den bonus vovde igemaakt. Hij ‘komt
neei op een dee’lgneot’schap op’ korten termén van
de ‘beømbten en ‘stbei’ders en kan met succés ‘de en-

tlek. – ontzenuwen, die ‘het iit’geveii van ‘kleine -aan-

‘deelen ‘door Amenikaansche ondernemingen bij , de
vakbeweging heeft ontketend. De Europeesohe arbe’i-
‘ders zuilen edhter ‘het Japansehe ‘bonusstelsel ‘het

verwijt ‘betreffende de onzekerhei’d van het ‘inkomen

van ‘den arbeider niet besparen. Het streven naar

verzekering van een ‘zoo hoog
mogelijk
loon van de

zijde der arbeidersschap staat hier tegenover ‘de on-

betwist’bare voordeelen van een voor aanpassin’g vat-
baar loonstelsel voor den ondernemer en ‘het lot van

de onderneming. –
In Japan is het ‘honusstelsel algemeen -iugebu-rgerd
en ‘het ontm’oet voor zoover ik weet geen ernsti’ge

oppositie. Men kan zich, wanneer men leeft van

Europeesche ervaringen, er ‘dikwijls over verwônde-
ren, ‘dat zelfs ibij zeer ‘hooge dividenduitkeeringen, ge-
lijk zij in Japan ‘de laatste jaren zijn voorgekomen,’
geen critiek uit ‘de kringen der werknemers wordt

vernomen. Ten ‘deele valt ‘dit stellig toe te schrijven
aan ‘de beperkte mogelijkheden van vrije, critische

meen’ingsuitin’g •in Japan; gr’ooter effect edhter heft
het feit, ‘dat de arbeider van de succesrjke onderne-
ming •op hetzelfde oogenblik, ‘dat ‘de aandeelhouder

zijn ‘dividend ontvangt, in ‘den vorm van een boi us
eveneens een aandeel in ‘de ‘opbrengst ‘ontvangt. De
‘halfjaa’rlijksdhe of jaarlijksche ‘bonus vormt in ‘ieder
geval een ‘belangrijke aanvulling van het inkomen
van ‘den Japanschen arbeider, waarmede bij interna-
tionale b’oon’vergelijkingen rekening ‘dient te worden

gehouden.
Behalve ‘den jaarlij’ksdhen ‘bon’us kent het Japan-

sche boonstelsel den
ontslagbonus.
Vroeger beschouwd
als ‘geschenk voor en erkenning van gepresteerde
d’ieasten, wordt oo’k deze ‘bonus tegenwoordig meer
en meer al’s ,,verschul’digd” beschouwd, ofschoon aan
deze opvatting ‘de ‘geschreven redbtsbas’i’s nog ont-
breekt. De gewoonte van uitbetaling van een ‘bonus
op den ‘dag van het ‘ontslag ‘is echter noo sterk, dat
zij zelfs in geval van faillissement wordt ‘gehan’d-
-haafd, zonder dat een schuideischer er tegen ‘op zal

komen.
De ontsiagbonus bedraagt in den regel een maand

salaris per dienstjaar. Wie twaalf jaren in ‘dienst
was van . de onderneming, krijgt ‘bij
zijn
vertrek een

jaar salaris uitbetaald. Deze ‘bonus verzekert ‘den out-
sbaigene het bestaan ‘gedurende den eersten tijd van zijn werkloosheid, ‘geeft hem een ‘zekere vrijheid in
het zoeken •naar werk en verlicht daardoor het ont-
slag zelf. Twisten over ontslagen, ‘die in Europa vrij
algemeen ‘zijn, ‘kent men in Japan niet. Er is in het
Japansche arbei’dersrecht een. ‘streven merkbaar, den
thans uit moreele verplichting en gewoonte verleen-
den ontslagbonus tot een eigenl’ijken rechtsplic’ht van

den ondernemer te m’aken. Waarschijnlijk zal echter
‘het tegenwoordige tijdperk-met zijn ‘dalende winsten en ‘bonen voor ‘dit -streven weinig gunstig zijn.
Het ‘derde onderdeel van ‘het ‘loon bestaat uit be-

langrijke
prestaties in natura
van ‘den Japan’schen

werkgeer aan zijn arbeiders. De Ja-pansche arbei-
der van de groote ondernemingen eet in de kantine
van ‘zijn fabriek.
Hij
ontvangt daar voor 2.5 ‘tot 4.5

cent een goed toebereid maal
j
dat in ov:ereenstem-
min’g ‘is met zijn ‘gewone voeding: rijst mèt visch- en groente; voor de mannen zag ik een middagmaal- met
prachtig vleeich. Het is ‘duidelijk, dat de prijs, -dien
‘de arbeider voor ‘de voeding ‘betaalt, niet in staat is,

de -kosten te ‘dekken. De onderneming ‘legt Tgel-d
op toe; -een -prestatie, ‘die zoowel in haar. ‘budget’ als
-in ‘dat van ‘den arbeider, tot uiting kom-t. In ‘de Ja-
pansche textielindustrie, ‘de ‘belangrijkste indistrie
van ‘het- land, verleent ‘de onderneming de ongehuwde
arbeiders en arbei’dsters ‘ook on’dérdak. -DaSr ‘dewon-
ge’legeiih-ei’d ten-‘deele -geheel-‘ij, ‘ten deele -tegen’:een
kleine
r
vergo
edi
n
g, ‘die- de-kosteii ‘slSdht ten – deele

dekt, ,
vor
‘dt verstrékt, ‘fflbet ook-. -in deze prestatie
van de – chdernei-in’g San’ -de ‘arbeiders een deel kan
de bekchin’g ‘wordén. ‘gezien. :

Voegt men
bij
‘de ‘hier -beschreven prestatie nog

420

ECONOMISCH-STATISTIsCHEBERICHTEN

8Mei 1935

eenige andere: de goeclkoope voorziening van – de

-aibe’iders van de dagelijksdhe veihruiksartikélet
door ‘bazars (die
zich
in alle groote fabrieken be-
vid’den), de kostelooze -medische hulp, de vakoplei-

ding, dé algemeene en Jiuishoudkundige ontwikkeling
in sdholen en cursussen, de sportterreinen en recre-

atiagelegeniaedei, dan zal men ‘de onjuistheid ‘van een

vergelijking alleen van ‘de geldloonen in J.a-ian en
het buitenland niet kunnen betwisten, zelfs indien

men er zich rekenschap van geeft, ‘dat deze suppie-

toire prestaties •van den fapanschen werkgevr va
ônderneminig tot onderneming in quanttim en qual’i-
teit zeer ver uiteenloopen.-

Het gescihetste l’oonstelsei -geldt •in alle Japansohe
bedrijven en ibijua” alle buitenla-ndscihe oii’dernemii-
gen, ‘die Jap.nners -in dienst hebben, hebben er zioh
bij aan’gepast.

Een
vitzondering
.’ormen slechts eenige filiaal-

ondernemingen in ‘de .automobiel’brancihe,
‘gelijk
de

Fordfabriek te Yokohama e:n de Duniopfabrick te

Kobé. Zij betalen volgens ‘het voorbeeld van de moe-
deron’dernemin-gen een• veelvoud vn de -in Japan ge

bruikelijke bonen. Volgens verklaringen van haar

lei’deis is ‘deze politiek van relatief hooge ‘ge’l-dlo’onen
zonder nevenprestaties ook in ‘de Japan’sohe faibrie-
ken loonen’d: Ford te Yokohama stelt een wagen

samen in hetzelfde aantal uren als Ford -te Detroit
noodig heeft.

Er komen in deze fabrieken geen arbei’dscônflicten

voor; bij haar melden zich de gequalificeerde arbei-
ders aan en
zij
doen hun iiterte best teneinde -het

‘goed betaalde werk niet •te verliezen. Dit opti-edën
van de Amerikaanscihe ondernemingen is een inte-

ressante proefneming met Japanschen arbeid; de er-
varingen mogen echter wegens :het eigen-aardige ka-
rakter van de desbetreffende organisaties (loopen-de
‘band, regeling van het tempo) niet tot algemeene

gekolgtrekkingen leiden.

Reeds meermalen heeft men getracht,. de gemid-
delde
presatie
vah dët Japanseheh arbeider met
die van de arbeiders van andere landen -te ver-

‘gelij’ken. Onlangs gec’hiedde ‘dit in een zeèr instruc-
t-ief opstel van ‘het Engeiscihe tijdschrift ,,Living
Age” (Decem’bernum’mer
1934).
Uit ‘het genoemde

onderzoek
‘blijkt,
dat ‘de prestatie van ‘den Japan-
schen -industrie-arbeider, -per uur ‘berekend, ongeveer
twee derden bedraagt van die van den Engelschen
arbeider. Het minus van ‘den Japansohen arbeider
wordt echter in zijn jaarpres-tatie ten volle gecoza-
penseerd, doordat hij meer uren per ‘daig en meer

‘dagen per jaar (iii den rege1 ‘heeft ‘hij slechts twee
vrije da’gen per maand) werkt. Lagere bonen in
Japan kunnen derhalve slechts voorwaardelijk wor-
-den’geffi otiveerd met ‘de ,,’geringe productiviteit van
den Japans’dhen ar;bei’der”.
Zij zijn -m-o’gelijk zoolang ‘de kosten van levenson-
denh-ou’d op het tegenwoordi-ge la-ge peil blijven. Of zij
ook ‘in de toekomst zoo laa’g ‘gehouden •kunnen wor-
den, -is voornaaileljk
afhankelijk
van de agrarische
en ‘de valutapolitiek van Japan. 0p ‘het oogeniblik
kan ‘de Japansche -industrie-arbeider met
zijn
totale
loon in het algemeen overeenkomstig zijn stan’d leven.

Hij ‘ontvangt ‘geen ,,:hongerboon”. Het ‘beste tegen’be-
wijs schuil-t *el in zijn spaarcapaci’teit. Wie k
an

sparen; moet meér verdienen, ‘dan voor zijn bestaan
alleen- noodzakelijk is. – – –
De Japansche -arbeider zal er naar ‘streven, :- een
‘grooter aandeel te ‘krijgen in de opbren’gst van de
onderneming. Dat zal ‘hem na-ar alle waarschijnlijk.-
heid evenzeer ‘gelukken a’ls ‘het de EuroeesdhAme-
ri-kaan,sdhe -arbeiders •in den -loop -der ontwikke-
ling ‘gelukte. De geregeld werkende en goedkoop
levende -Japansche industrie-arbeider zal echter thans

reeds ‘den gedeeltelijk werkloozen Europeesch-eu stand-
gen-oö-t om zijn hooge uurboonen
waarschijnlijk
niet
‘benijden. –
(Nadruic rerböden.)

AANTEEKENINGEN..
– -; –

De tegenwoordjge handelspoljtjekder Vereenigde
–
Staten.

Nadat reeds eerder d
–
oor ‘de Vereeni-gd -Staten
– .h:an’delsverdragen waren ‘gesloten met Cu’ba (‘begin
Septerniber
1934)
en -met Brazilië (Februari
1935),
oigde begin Maart het :handeisverdrag met Bel’gië/
Luxemburg, terwijl met andere landen ‘on.derhande-
-1-ingen ‘goopen’d zijn. –

Deze besprekingen- dichben plaats -op -ba-si-s van-de
Tariff Barga-ining Act v-an 12 Juni
1934,
waarbij: de
Regeering gemac’h’ti-gd werd tot het -sluiten van ‘bila-

terale overeenkomsten, waar-bij -de tarieven met -maxi-maal.
50-
pOt. – verlaagd kunnen worden. Deze – -over-

eenkomsten mogen eerst -afgesloten worden, w-anneer
– ‘belanghebbenden in – ,,hearin’gs” hun -belangen
–
hebben
‘bepleit. Voorts
–
is van belang, -dat de A-merikaansch-e
han’delspolitie-k vasthoudt aan ‘het Ibeginsel der reci-

prociteit en ‘het is juist ‘deze -meestbeguns-Pigin’gsclau-

sule, welke -in ‘de practijk maakt, ‘dat -de vermin’derin
gen – der- invoerrechten, zooals uit het verdrag met
België blijkt, slechts worden toegepast op die ‘goede-

ren, – welke in -‘het exp-ortsohema van het. ‘betrokken
land specifiek zij, zoodart de verlaging van rechten

andere landen slechts -ten deele ten goede komt.
Zoo- werden. ‘in het verdrag met België ‘de rechten
verlaagd voor
–
kan-t, voor jachtgeweren, voor –cement
en enkele andere producten. Van- -belang is voorts,

dat -het met België ‘gesloten verdrag wel sterk het
karakte-r draagt van een
con-clitioneele
meestbegunsti-
ging, -gezien het feit, dat verscihillen’de ‘beperkende
cilausules werden -opgenomen; De
–
kenmerkèndst& is wel, ‘dat de landen ‘het v-oor-bahoud hebben -gemaakt,
‘da-t de overeengekomen voorrechten kunnen worden
opgeheven, wanneer -mocht -blijken,- ‘dat -derde landen
van ‘deze verplidhrtingen op -grond -van -de meestbegun-
sti’ging meer
profijt
trekken -dan d -tot het verdiag
-toegetreden partijen. –

De valuta;ciausu1e, waarbij
–
– bepaald
–
i-s, -dat -de -ban-
den zich bij 1jziging’1n de valutaverhoudingen tus
scihen ‘de ‘beide
–
laticleii- nieuwe -onderhandelingen voor-
beUioudenwaartoede wen-sch bidden
30
‘da-gen kén-
baar ;moet–‘wdrden-
gerl
in
a
kt, mag in- -dezen tij’d– van
onzekere talutatenhoti’dingen niet’ al-s
–
een wezefrlj-ke
berking hetdh’ouwd woden.- Intus-scihen is -bij de
inmiddels: -opgetredn wijziging ‘door de jdevalilatie
van de -Bel-ga het -vardrag door -de Vereèni-gde Staten
niet- op-gezegd.

– De -geruchten,- wdlke oorspronkelijk liapeii oyer het
voornenien van -de -Régeerin-g ‘der Vereen-igde Staten,
een ,,zwarte lijst”
–
-aan te leggen ‘van eh’kele ldn’dèn,
welke- e
–
en discri-miueeren-de politiek – hadden gevolgd
of nalatig waren -geweest in het vervullen, va him
fin-ancieele verplichtingen tegenover ‘de Vereéni-gde Staten dn
–
hierdoor ‘geheel ûitges-lo-ten zouden -br-den
van evch-tueele voordeelen, voortvloeiedde -dit- ihees’t-
begunstigings’verdragen, zijn niet juist gobleken. Wel
heeft -de Regeering –
–
bij- -‘gebeeiheid -vaX -de afk-ondi–
ging van het• verdrag met België – een proclauiktie uit:
-gegeven; -waarvâd ‘de in’h-ou’did deze. richtidg -gaat:.: –

De –lan’denzijii.’hier-bij- ‘in drie -groépen in’gedeéld. – -.
De eerstegroep o’vat -‘die- landen, ivelke ten volle
deelen -in de- voordeelen, die thans-aan België -enwel–
li
–
ht la-ter-aan -an-dere:lnden op -‘grond van-recipro-
citeitsv.erdraig.en.worden – verleend. – – – —–

De
—
tweede :ladengroep verkrij-gt e,de. oordeelen-;
voortt-boèien-de – tiit het — verdrag iet
–
– -België :-sledhts
voor . -dd
tijd
vafl- zes – iaan’den, -‘binnen
—
welken-. -did
een verdrag nt -de Vereenigde Staten
–
moet. zijn- tot
stand gekomen, een- ‘bepa-lig, ielke de ‘beteekenis
van-‘ een – zachten dw-an’g. ‘heeft: Tot: deze Igroep: -‘behoo-
ren de landen, waarmée -‘de Veréeni-gde Staten thans

reeds on’derh-an’delin’en- ‘hebben -aangeknoopt;–: dat
zijn: Canada,. Frankrijk, Nederland, -Spanje,- Z’it-
serland en Têjecho-Slow-a’ki.je. – – – : – : – –
Tenslotte behooren.’tot ‘dè.’derde ‘groep–die -landen,
welke de ‘bestaande verdragen niet-ten –volle zijn iaa-

8 Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

42,1

I
I

gekomen of aan hun financieele verplicihtin’ge.n ‘ten
opzichte van ‘de Vereenigde Staten niet of niet geheel

hdbben ‘voldaan. Deze landen profiteeren van de voor-
deelen, op grond van de meestbegu’nsti’gin.gsciausule

in het verdrag met België, slechts voor den ‘duur ‘van
het nog ‘loopende verdrag, dat inmiddels door cie Ver-

eenigde Staten is opgezegd, vermeerderd met 30 da-
gen. Tot deze groep ‘be’hooren Duitsohla,n’d, waarmede
nieuwe onderhandelingen zijn te wachten, Italië,

waarmede reeds onderhandelingen ‘zijn aangeknoopt
en voorts Denemarken en Portugal.
Bij de indeeling ‘in deze groepen zal als ‘belangrijk-

ste maatstaf gelden de mate, waarin een land de Ver-
eeni’gde Staten in on’gunstigen zin discrimineert
1),
ter-

wijl er nadrukkelijk op wordt gewezen, dat de abso-
lute ‘hoogte van de tarieven alleen niet beslissend is.
Evenmin zal invoering van contingenteerin’gsmaat-
regelen, deviezen’beperkinigen, invoering van staats-

monopolies, etis. op zichzelf als een onvriendelijke daad worden beschouwd. De hand zal er echter aan

gehouden worden, dat bij al de-ze maatregelen aan
den Vereen’igde Staten een fair en •onpartij’di’g aan-
deel in den invoer wordt toegestaan. Zoo zal ook bij

de deviezentoewij’zing volgens Staatssecretaris 1Juli
deze n’iet moeten ‘geschieden op ‘basis van den uitvoer
‘over een zekere periode naar een ibepaald land, ‘doch

volgens den natuurlijken ‘loop van den buitenland-schen handel, een opvatting, welke met ‘die van de
Duitsche Regeering b.v. strijdig ‘is.
Frankrijk is in ‘de tweede ‘groep geplaatst, hoewel
er ernstige meenin’gsverschillen bestaan over het door
dit land toegepaste ‘dubbele tarievensysteem en het
systeem van invoercontingenten, ‘daar onderhandelin-
gen reeds gaande waren en men blijkbaar vruchten
van deze tegemoet’komend’he’id verwacht. Ook Tsjecho-
Slowakije heeft zich na een n’otawisseling, ‘waarbij
‘het het reciprociteitsbeginsel ‘aanvaardde, in de twee-‘de ‘groep weten te plaatsen.
Bij de onderhandelingen met
Canada manifestee-
ren zich ‘de
moeilijkheden,
welke het gevolg zijn van
oude bindingen. De Vereenigde Staten toch gevoelen
zich benadeeld ‘door ‘de prefere’nties, welke ‘dit Domi-
nion op ‘grond van ‘het Ottawaverdrag verplicht is
aan Groot-Brittannië te geven, waartegenover Canada
opmerkt, ‘dat de aan Cuba toegeken,de preferenties
van
gelijk
karakter zijn. Daartegenover beroepen de
Vereenigde Staten zich op de bijzondere politieke
verhouding, welke ‘dit land ten haren ‘opzichte in-
neemt, en stellen d’it als een uitzonderingsgeval voor.
Bij het verdrag met
Brazilië is
duidelijk gebleken,
hoe de ‘boven’geschetste politiek reeds practisch werd
toegepast, daar ‘dit land de maximale verlaging van
rechten op man’gaanertsen verkreeg, ‘terwijl Rusland,
waarmee in zake ‘de schul’denkwest’ie geen ‘bevredi-
gende regeling tot stand ‘kwam, van dit voorrec’ht
uitgesloten werd. G.

1)
Onder diecniminatie verstaat de Amerika,a’nsche wet
niet alleen een stelsel van d’ifferentieele douane-tarieven,
maar eveneens een contingenteeri•ngsstelsel, waarbij de
landen niet uniform worden behandeld.
Om deze reden hoort ook Nederland tot de groep van
landen diie sleohtjs’ gedurende een periode van zes maan-
den de voordeelen op basis van de nieestbegunstigings-
clausule kunnen genieten. Immers, de géwijzigde crisisinvoerwe’t heeft ook in Ne-
derland het stelsel van een diserimineerende conitihgentee-
ringspolitiek ingevoerd.

De Indische Staatsfinanciën.

In de rede op 2 Mei in de ledenvergadering van
den On’dernemersraad van Nederlan’dsdh-Indië gehou-
den, heeft ‘de heer Oh. J. I. M. Welter uitvoerig aan-
dacht geschonken aan de open’bare financiën van
Ned.-Indië. Zijn opvattingen zijn gebaseerd op de
‘meening, ‘d’at het thans bereikte niveau der wereld-
marktprijzen voorshands blijvend zal zijn met eenige
fluctuaties naar beneden en naar boven. Volgens de
heer Welter schijnt er bij velen in ‘den lande nog

seds ‘het inzicht te ‘hestaan ‘dat, als wij het maar
kunnen uit’houden met behulp van onze reserves, op

een goeden dag wel weer een keer zal ‘komen, -die het
mogelijk za’l maken de geleden verliezen in te halen.
Aan ‘het slot van zijn rede wees de spreker erop, dat

nog lang niet alle mogelijkheden zijn uitgeput, die
‘den afzet van Indische producten kunnen bevorderen.
,,Er zijn nieuwe landen ontstaan en in die landen

nieuwe markten en kunnen wij in gemoede ‘getuigen,

dat wij ‘de mogelijkheden, die zij bieden, hebben on-
‘derzodht, laat staan uitgeput?” ‘Voor onze uitvoerpro-

‘ducten ‘moet propaganda worden gemaakt, zooals bijv.

reed’s de thee- en rubbercultures doen. ,,Een groote
taak ‘ligt ‘hier zeker weggele’gcl voor ‘de Regeering,
een taak voor de vervulling waarvan er ‘geld
moet
zijn, omdat zij de levens’belangen van Indië raakt.”

Wat nu de Staatsfinanciën betreft, ‘daarover merktc
de heer Welter o.a. het volgende op.

,,Van welk een ‘omvang de ‘hezuinigingsarbeid is
geweest, moge jblijken uit ‘de volgende percentages,

waarmede sinds 1929 ‘de uitgaven zijn verlaagd voor
een’ige belangrijke on’derdeelen der hegrootin’g:

Binnenlandscyh Bestuur ……………….40 pOt.
Justitie en Politie …………………..36
Defensie

…………………………..37
Onderwijs

………………………….43
Gezondheidsdienst ……………………43
Land- en Mijnbouw en Handel en Nijverheid 23
Pensioenen …………………………26
Overige uitgaven …………………….55

Daarentegen is op rente en aflossing bezuinigd
2.7 pOt. en het is duidelijk, ‘dat een aldus ‘samenge-

‘steld budget lijden moet ‘aan een sterke innerlijke
onevenwidhtig’he’id, ook als de totalen van uitgaven
en van inkomsten met elkaar in evenwicht
zijn
ge-
ibraght. In ‘dit enkele cijfer manifesteert zich het
probleem ‘der vaste lasten, ‘dat opgelost zal
moeten
worden, wil er van een werkelijk evenwicht in het
‘budget ‘sprake kunnen zijn.

Zooals ibij percentages als de ‘hooger ‘genoemde wel
niet anders kan, zijn de bezuinigingen zich gaan uit-
strekken tot ‘de vitale deelen van de S’taatstaak. Er
‘bestaat een eenstemmig inzicht, dat op onderwijs,
volksgezondheid, bestuur, politie en ‘defensie prac-
tisch niet meer kan worden bezuinigd. Op het gebied
van het ‘bestuur zijn reeds maatregelen getroffen,

welke ongetwijfeld van ‘bedenkelj’ken aard zijn; ik
denk ‘aan de opheffing van sommige- regent’sch’appen
en aan ‘de ten vorigen jare ‘gelaste samenvoeging
Op
groote schaal van ‘districten en on’derdistricten, waar-

door de waarborgen voor een goed en doelmatig he-
stuur en voor de bescherming van ‘de bevolking tegen
willekeur, volgens ‘de staatsregeling een der gewich-

tigste plichten van den ‘Gouverneur-Generaal; uiter-
‘aard zijn- verzwakt. Waarlijk, bezuinigingen van
dezen aar’d ‘grijpen ‘heel wat dieper in en zijn uit poli-
tiek oogpunt heel- wat ‘gewichtiger ‘dan ‘die op het
Kantoor van Arbeid, waarover”de Tweede ‘Kamer zich
onlangs bij de ‘behandeling der Indische begrootin’g
meen’de te moeten warm maken.
Het ‘is zeker ‘niet uit ‘zucht tot critiek of uit gemis

aan begrip ‘van de moeilijkheden, waarvoor de Regee-rin’g zioh gesteld ziet, .d’at ‘ik zooevefi ‘gewaagde van
een voor het uiterlijk in evenwicht zijnd ibudget. Het
heeft geen nut en ‘dient geen enkel belang de zaken
gunstiger
,
voor te stellen ‘dan zij zijn en !het mag dus
erken’d worden, dat in wezen het evenwicht nog zeer
labiel is. Wie eeni’gsz-jns dieper ingaat op ‘de samen-
stelling van het budget, ‘krijgt ‘dan ook een indÉuk,
welke veel minder ‘bevredigend is, ‘dan op gron’d van
een globale beschouwing van ‘de totaal-cijfers ‘gemoti-
veerd
–
schijnt.
In ‘de eerste plaats i’s ‘de belastingheffing opge-
voerd tot een zooda’ni’g peil, dat economisch ‘herstel daardoor wordt tegengehouden; ‘hetzelfde geldt voor
de tarieven -der Overheidsdiensten. In ‘de ‘tweede plaats ‘heeft men belangrijke uitgaven

422

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Mei 1935

naar ‘cle toekomst ‘verschoven ‘door vertraagde’ ihuk1-

aflossing en gewijzigde financiering van de pen-
‘s’ioenslasteu.

In de derde piats heeft een ‘belangrijke ‘kapitaals-

intering plaats door onvol’doen’d ondeehou’d en onvol-

doende aanvulling van kapitaaisgoederen.
En in de vierde plaats is het peil der uitgaven

thans zoodanig, dat een normale uitoefening van
onze taak in Indië, welke toch is het
vooruit brengen

van land en volk in geestelijk en materieel opzicht,

daardoor ernstig wordt geremd.

Van de uitgaven in het budget 1935 is 38 pOt. be-
stemd voor bew’idi’gingen, 14 pOt. voor pensioenen,

24 püt. voor rente en aflossing der schuld, waarna

dan 24 pOt. of nog 80 millioenoverblijft voor de

inaterieelé voorziening van leger, vloot, politie, alle
landsdien’stert en voor de ‘behartiging van den zede-

lijken en stoffelij’ken vooruitgang van een volk van

bijna 70 an’iliioen ‘ielen.

Op een dergelijke
‘basis kan men, naar mijn inzicht,

wel tijdelijk Indië ‘besturen, maar niet lang. Er ont-

breekt aan een •bestuur op ‘de’zen voet feitelijk elk

perspectief, terwijl ‘de druk van ‘den enormen schul-
‘denlast, thans ruim 1 milliard, welke in een ver-.

houding tot ‘de gewone inkomsten staat ‘van 6 : 1
tegen vroeger van 1Y2′: 1, womede’ de naar de toe-
komst verschoven lasten maken, ‘dat als de omst’an-

‘digheden niet veranderen, een ‘druk op ‘het land zal

blijven rusten, die vooruitgang en ontplooiing in

bedenkelijke mate remmen zal.

Het is goed zich den toestand van Indië niet beter
voor te stellen, ‘dan hi$ in
werkelijkheid
is, maar
voor te groot pessimisme is mi. ‘geen reden. Ik per-

soonlijk heb, ondanks alles, een rotsva’st vertrouwen

in de toekomst van Indië. Indië is nu eenmaal .door
een
bijzonderen
sa’menioop van gunstige omstandig-
heden in staat allerlei ‘tropische producten voort te

‘brengen tegen pri.zen, waartegen dat elders niet, mo-

gelijk is; het ‘heeft een
talrijke,
intelligente bevol-king, ‘sober en eenvoudig en matig in
zijn
aanspra-
ken, en ligt in economisch opzicht gunstig. Het

‘tegen ‘de natuur en tegen de lo’giek ‘der ‘dingen, dat
voor een ‘dergelijk gebied ‘blijvend ‘zouden zijn ‘de fac-
toren, die thans hun ongunsti’gen invloed uitoefenen.
Indië is in economisch ‘opzicht een jong land, met

‘de elasticiteit, die ‘daaraan ‘in’haerent is,00k in het
verleden heeft het groote regeneratieve kracht ge-
rtoond en zioh snel uit depressies weer ‘opgewerkt.
De voorwaarden ‘daarvoor zijn voor een belangrijk
‘deel vervuld. Van de .drie componenten, die op ‘het
productieproees invloed uitoefenen, de hevolkii’g, het
bedrijfsleven en de Regeering, hebben ‘de eerste twee
zich geheel en volledig aangepast aan de gewijzigde
omstandigheden, zoowel wat inkomsten als wat uit-
gaven ‘betreft. De Regeering ‘heeft hetzelfde ‘gedaan
wat ‘de uitgaven ‘betreft, maar, ‘de ‘daling der inkorn-
sten trachten op ‘te vangen door een te zwaar aan-
zetten van de belastingsohroef en het aan’hou’den van
nu veel ‘te hoog geworden tarieven en ‘andere ‘heff in-gen, ‘hetgeen remmend en ‘storend moet werken op ‘de
herleving van ‘het ‘productieproces op thet ingetre’den
7

lager niveau.”

Het werkverschaffingsprogram van President
Roosevelt.

Nadat de ,,Emngency ‘Relief Appropriations Act
of 1935″ in!het Huis van Afgevaardigden ‘direct was
aangenomen, ‘heeft ‘dê Senaat ‘het ontwerp on’geveer
tweè maanden behandeld, véérdat ‘het tot’ wet werd
verheven. In groote
‘lijnen
is de wet, welke ‘als een
onderdeel van één groot sociaal welvaartspro’gram’
moet worden beschouwd, in overeenstemming met het
voorstel, zooals Roosevelt dat op 4 Januari bij zijn’
‘boodschap aan ‘het Congres indiende: Bij die gelegen-
h’ei’d eischte Roosevelt van het Congres de ûitgaven
van bet respectabele bedrag van $ 4,88 milli’ard. Hier-
van zouden $ 4 milliard moeten ‘dienen voor werk-
vefschaffing aân 3,5 millioen ‘arbeiders; ‘de rest voor

‘clirecten steun tot het tijdstip, ‘dat ‘de werkvêrsdhaf-
fing goed op gang zou zijn. De ‘d’an nog resteerende,

‘thans steun ontvangeitde werkloozen,’ ten getale van
1,5 millioen, ‘zouden wederom, als vroeger, ten ‘laste
komen van ‘de ‘locale overheid.

De grootte van ‘het ‘bedrag springt direct in het

oog, wanneer wij ‘bedenken, ‘dat’ het ‘hooger is dan

het totaal van ‘de rest van ‘de ‘begrootte uitgaven. Het

zal ‘dan ook gevonden moeten worden door eii be-
roep op ‘de gel’dmarkt, ‘daar ‘de inkomsten uit de ‘be-
lastin’gen in het komende ‘bela’stinjgj a’ar nauwelijks

voldoende ‘zullen zijn om in ‘de andere ‘begrootte uit-
gaven te voorzien. Het gevolg zal zijn, ‘dat de ver-

‘houdin’g van het ‘bij’ de ‘ban’ken ondergebrachte ‘ha,n-
delspapier tot de beleggingen van ‘dezen in’ regee-
ri nigsoibligaties, sch’atkistpapier ed. nog ongitnstige.r

‘zal worden voor ‘de eerste categorie dan, reeds nu
het ‘geval is.

Voor ‘de aanwending van ‘de
$
4,88 milliard ver-
lan’gde de Presi’dent bovendien een ‘blanco-volmacht;
alleen gaf ‘hij zeer in ‘het algemeen aan, ‘dat de mi’d-
‘delen zouden moeten ‘d’ienen voor het opruimen van
sloppen, voor electrificatie op ‘het platteland, voor
h
e
b
ossc
h’i
iag
, voor ‘het tegengaan van erosie, voor ‘de
verbetering ‘van h’et wegennet, enz. Een ‘gedeelte van

dit plan was niet bestemd enkel en alleen ‘om arbei-

ders werk te verschaffen, maar om nood’a’keljke ver-

‘beterin’gen ‘tot stand te brengen. Dit ‘blijkt ook uit
e boodschap van 24 J’anuari, waarin Rooevelt een

duurzaam program ter handhaving van de nationale
welv’aartsbronneu noodzakelijk acht.

De bonen, ‘die ‘bij de werkverschaffinig betaald wor-
den, ‘zuilen hooge
r
moeten zijn ‘dan de geldende steun,
doch lager ‘dan ‘de normale bonen. De ervaringen
waren nl. van ‘dien aard, dat nien ‘in’zag, dat. an’ders,
evenals ‘bij ‘de ,,Oivil Works A’dministra’tion”, arbei-
ders uit ‘het particuliere bedrijfsleven ‘zouden weg-

trekken naar ‘de werkverschaffing, wat uiteraard .niet
‘de bedoeling was. Toch was er in het Congres nog al

wat opposi’tie tegen ‘de ‘d’oôr ‘den President ontwor-
pen loonregel’ing. Ook ‘heeft men ‘Roosevelt niet zon-
‘der meer een ‘b’lanco-vb1ma’cht ‘willen ‘verleenen. De
wet bepaalt toch de bedragen, ‘die voor de diverse
on’derdeelen van ‘het program ‘besteed ‘zullen mogeit
worden, en wel als volgt:

Verb’eterin’g’ van het wegennet ‘door ‘het weg-
nemen van wegkrui’sin’gen en ‘het ‘bouwen v’an viaduc-
ten en’z., tot een maximum vnu $ 800 mi’liioen.
‘Steun aan het platteland, transmigrat’ie, irriga-
tie, ‘ontginning enz., tot $ 500 millioen.

Electrifica’tie ‘op het platteland tot $ 100 mil-
lioen.

Huizenbouw, tot $ 450 mill’ioen.
Steun aan onderwijzend en administratief per-
soneel en personen uit ‘de vrije ‘beroepen, tot $ 300
millioen.
Civilian Oo
ns
e
rva
‘ti
on .
Oorps ‘tot $ 600 ‘mi’llioen.
Leenin’gen voor ‘overhei’dsprojecten e.’d. tot $ 900
millioen.
Hygiënische verbetering, voorkoming ‘van erosie,
van waterverontrei’nijing, van zee- ‘en kust-erosie,

van overstroomin’g van rivieren, ‘behossc’hing, haven-
verbetering e’nz., tot $ 350 m’illioen.
De waarde van ‘deze bepalingen’ wordt inmiddels
wel weer eenigszins getemperd
door
verschillende
clausules, wel’ke o.a.’bepalen, dat ‘de President nog
een extra bedrag van $ 800 millioen, naar eigen ‘goed-
dunken, over ‘bovengenoemde posten ‘zal mogen ver-
deelen.

Ook ‘ten nanzien van ‘de ‘bonen heeft de President
een kleine concessie moeten ‘doen. Bepaald is nl., ‘dat
normale ‘bonen betaald zullen worden bij de door, de
Federale regeering te on’dernemed” ibouwprojecten.
Voor de rest staat ‘het den President vrij te bepalen,
welke bonen betaald zullen worden, met ‘deze uitzon-
‘dering, dat deze ‘geen aanleiding mogen ‘geven tot een
verlaging van de bonen in de particuliere bedrijven.
Tot verregaande wijziging ‘zal ‘de on’der
b.
igenoein-

)i

8 Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

423

de transmigratie moeten leiden. Het ligt toch in Roo-

sevelt’s bedoeling, .dat heele bevolkingsgroepen van
de minder vruchtibare streken naar vruchbbaarder
gebieden zullen verhuizen. De onder
d.
genoemde

huizenbouw slaat op het ‘bouwen van huizen in de

nabijheid van de groote steden, waarin •de bewoners,
van de op te ruimen ahterhuurten jich zullen moe-

ten vestigen.
,,T,he Times” van 26 April 1935 vestigt er de aan-

‘dacht op, dat de toekomst van de ,,New Deal” geheel
zal afhangen van ihet al of niet slagen van het groote
werkverschaffingsplan, dat nu ‘oirdernomen zal wor-

den. _Wel is men er tot nu toe, door de Agriculture

A’djustment Act en ‘de Farm Credit Act, in
ges
laagd,

de prijzen van .de landbouwproducten meer in over-•

eenstemm’ing te brengen met die van de industrie-
producten, en zijn vele industrieën er, dank zij de
N.R.A., weer in geslaagd ‘haar rentabiliteit te her-

winnen. Wat ‘de werkloosheid betreft is er echter

nog niet veel bereikt. Bij een mislukking, verwacht

,,The Times”, dat demagogert, als de Senator Lon.g en
pater Coughlin, die de laatste maanden sterk ageeren
tegen de politiek van Roosevelt, ibelarrgrijk aan in-
vloed zullen winnen, ‘da’ar het ‘den laatsten tijd wel
gebleken is, dat men in Roosevelt niet meer het ver-

trouwen iheeft van enkele maanden geleden.
Ook aan andere kanten van ‘de nieuwe wet zijn
reeds verschillende ‘beschouwingen gewijd. Zoo ‘be-
handelt ,,The Annalist” van 19 April de vraag, wat
de resultaten ervan ‘zullen zijn voor ‘de bedrijvigheid.
Veel heil wordt er niet van verwacht. Het is toch ‘de
‘bedoeling, zoo wordt o.a. gezegd, dat een overgang
wordt verkregen van steun in geld naar steun ‘door
werkverschaffing, waardoor er niet, vooals nu 21/2,
‘doch 3Y millioen personen aan het werk zullen
‘komen. En nu is ‘het niet noodzakelijk, dat het aan-
tal nieuw tewerkgestelde personen (één millioen) nieu-
we koopkracht zullen krijgen. Terwijl ‘de directe stëun
gemi’ddeld $ 30 per maand is, zullen ‘de bonen, die
in werkverschaffin’g betaald worden, ongeveer $ 50

per maand bedragen. Maar, daar er voor twee jaar

tijds $
4
milliard ‘beschikbaar is, zou ‘bij ‘d’at geini’d-

‘delde inkomen, en na die twee jaar reeds $ 0.2 mii-hard tekort zijn, afgezien nog van ‘de bedragen, die
noodi’g zullen zijn voor toezicht, aanschaffing van
materialen etc. Het verschil tusschen ‘den nu betaal-
den steun en ‘de ‘te ‘betalen bonen in werkverschaffing
zal dus kleiner moeten zijn dan $ 20 per maand; of
men zal ‘de werkloozen niet ‘twee jaren achtereen aan
het werk kunnen ‘houden, of beide. Zoowel in het eene, als in het andere geval komt dit dus neer op
een vermindering van de a’dditioneele koopkracht.
De kleinhandel val er in zooverre van profiteeren,

dat de bij ‘de werkversehaffin’g betrokkenen vrij zul-
len zijn in ‘het besteden van hun loon en niet een .deel
ervan zullen ontvangen ‘in ‘goederen, waarvan er over-
productie is, z’ooals bij directen ‘steun het geval is.
Ook ‘de ,,Civil Work A’dministration.” zoo zegt ,,The.

Annahist” ‘heeft als stimulans voor .de 1bedrijvigheid
weinig resultaat ‘opgeleverd, terwijl de C.W.A. ‘toch,
veel meer dan nu met de ,,Works Relief Administra-

tion” het ‘geval val zijn,
vrij
veel koopkracht ‘heeft

geschapen. In ‘dit opzicht zal het resultaat dan ook
niet meer kunnen zijn, ‘dan ‘dat de huidige bedrijvig
–
hei’d op peil wordt gehouden, zij thet ‘dat bepaalde
bedrijfstakken en streken er natuurlijk van zullen
profiteeren en wel ‘door ‘de aankoopen van materialen
enz. ‘door ‘de Federale Regeering en ‘door ‘het in ‘dienst
‘stellen van personeel voor toezicht tegen een hooger
loon ‘dan geldt voor ‘de werkversohaffing, waar de

on’der e. genoemde post ‘op slaat.
Hoe dit ook zij, ‘het staat vast, ‘dat dit nieuwe expe-
riment nog tel van onzekerheden bevat; ‘bovendien
‘kan ‘het niet op zichzelf worden beschouwd, omdat
•het een onderdeel is van de economische politiek van
Roosevelt, waarover een ‘definitief ‘oordeel nog steeds

niet mogelijk is.
K. P.

De Zilverkwestie.

Het zilveraôcoord, ‘dat op ‘de Economische’en Mo-
neta’ire Wereldconferentie tot stand is gekomen en
waarbij de betrokken landen onder meer overeenkwa-

men ‘de fluctua’ties in ‘den zilverprijs te beperken, is
‘door ‘het optreden van ‘de Vereenigde Staten min of
meer in gevaar gebracht. Door aankoopen op !grOOte

schaal, heeft ‘dit land een belangrijke stijging in den zi’lverprjs teweeggebracht. De regeering is namelijk
verplicht ‘door ‘de vet om ‘den voorraad mun’tzilver
te vergroo’ten tot deze in waarde
gelijk
zal zijn aan

een ‘derde van ‘de waarde van ‘de aanwezige ‘hoeveel-

heid muntgoud.
Omtrent ‘de motieven van ‘dezen maatregel bestaat

nog geen zekerheid. De wensch om tot valuta-s’tabihi-
‘satie te ‘komen, schijnt van invloed te zijn geweest.
Men zou dit ‘dan, aldus ‘de New York Times
i)
wil-

len ‘bereiken door het uitoefenen van ‘druk op En-

geland. Dit land is, ‘door het feit, ‘dat het Pond Ster-
l’ing aan de Britsch-In’dische Rupee is ‘gekoppeld,
verplicht om ‘het Pond ‘bij een stij’gin’g van ‘den zilver-
prijs te apprecieeren, omdat dan ‘de intrinsieke waar-

‘de van de Rupee zou
‘stijgen.
De Vereeni’gde Staten
‘hopen nu Engeland tot stabilisatie te noo’dzaken en

zouden een verhouding van 1 £ op 5 $ wenschen.
Dat ‘de zilverlan’den ‘buitengewoon onaangenaam ge-
troffen worden, ‘blijkt uit de maatregelen, die Meieo
reeds heeft moeten nemen en ‘die een loslaten van den
zilveren ‘standaar’d ‘heteeken’den, en uit de beroering
‘die de Amerikaansche politiek ook in China ‘heeft

gebracht en ‘daar tot een ‘gedeeltelijk verlaten van
‘dezen standaard heeft geleid.
Sinds December 1933, aldus ,,T’he Economist”,
heeft de schatkist een prijs van 64i4 cents voor zil-
ver van Amerikaanschen oorsprong ‘geboden, zijnde
een constante prijs van $ 1.29, verminderd met een

niuntlo’on van 50 pCt.
Daarna, en vooral sinds Augustus 1934, werd
voortdurend ‘zilver aangekocht, met ti’ls’gevolg, dat
ook de prijs van buitenlan’dsch zilver op ging loopen
en na 1 Februari van ‘dit jaar van 53 tot 62 $ cents
is gestegen. Hoe meer ‘deze prijs den ‘binnenlandschen
naderde, des te meer ‘hebben de Amerikaansche be-
lan’ghebben’den op verlaging van muntloon aange-
drongen, wat onlangs inderdaa’d is geschied. Het be-
‘draagt thans 45 pC’t. van den zilverprjs van $ 1.29
en cle nieuwe aankoopprs’is’dus op plsn. 71 cents
gekomen. De prijs op de werel’dmaPkt steeg hiermede

in overeenstemming en ‘kwam ‘op 69 cents.
Omdat ook ‘deze prijs nog niet aan alle producen-
ten een boonen’de zilverwinning mogelijk maakte, werd op verdergaande maatregelen aangedrongen.

Men eisc’hte 5f een verdere verlaging van het munt-
loon, 5f een verhouding met goud van 1 ‘op 16, waar-
door de uiteindelijke zilverprjs $ 2.18 zou worden.
Het is ‘te ‘verwachten, dat ‘deze A’merikaansche po-
litiek een grooten zilverhonger zal veroorzaken, wat
duidelijk wordt ‘als men ‘bedenkt, dat ‘de regeering
1.120 millioen oz. zilver noodig ‘heeft om ”ha’ar

metaaldekkin’g voor 25 pCt. uit zilver te laten ‘be-
staan, terwijl de wereldproductie, die in 1934 ruim
180 m’i’lhioen oz. ‘bedroeg, tengevolge van ‘de prijsver-
hooging misschien ‘zal ‘oploopen tot een 200 á 250
milhioen oz. Ook de Britsch-In’dische reserves ‘bij cen-
trale ‘bank en schatkist ‘bedragen slechts 339 millioen
oz. Hier komen nog
bij
‘de voorraden in China en in

particulier bezit.
Het schijnt ,,Phe Econ’omist” toe, da’t slechts één
oplossing mogelijk is, wil n’iet ‘de ‘geheele wereld in
wanorde’worden ‘gebracht. Die oplossing zou bestaan
in het gebruik maken van de Gold Reserve Act van
1934, vaarbij Roosevelt ‘de bevoegdhei’d is gegeven
den zi’lveren Dollar tot 59.06 pCt. van ‘de tegenwoor-
di’ge waarde te devalueeren.
De waarde’van zilvervoorra’den van de schatkist zou
‘hierdoor aanmerkelijk stijgen en ‘in plaats van 1000

1)
Zie N.R.C. van 3 Mei ji. Av. bi.

424

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Mei 1935

rniliioen oz. ware een aankoop van 250 millioen
OZ.

voldoende om de gou’d-zi’lververhouding van 3 1 te

bereiken.
In ,,Der – Deutsohe Oekonom
–
ist” wor&t gewezen op

‘het groote versdhi’l wat ook ‘bij den •nieuwen prijs nog

zal bestaan tüssdhen ‘deze en de waarde van den zil-
veren Dollar of het zilver-certificaat.
Een groot deel van ‘het Congres verwacht van het
zilver, dat daardoor de opperheersdh-appij van het

goud zal worden gebroken. Door een, ‘door ‘de zilver-
politiek te regelen, voortgaande inflatie, moet het

‘kapitaal tegenover de arbeid in waarde worden ver-
minderd. Ook wordt gewezen op ‘de mogelijkheid, dat

de Amerika-ansehe regeerin’g tegenover den uitvoer
•van Amerikaanshe goederen een invoer van edel

metaal zou willen doen plaats vinden. Ook de sdhrij-
ver van het genoemde artikel -meent, da-t de Ver-

eeui’g’de Starten ‘met ‘deze politiek niet ‘de verwachte

resultaten zullen bereiken. S.

Het streven naar agrarische zelfgenoegzaamheid

in Duitschiand.

Het ,,Wohenbericht” van het ,,Institut für K-on
jun’kturf-orsdhung” van 10 April jl. ‘geeft een be-
-sch’oui-ng over de doelstellingen van ‘het ‘landbouw-

plan, ‘dat erop gericht is, Duitsc-hland zoo ‘onafhan-

kelijk
mogelijk
te maken van het buitenland wat be-
treft de ‘voorziening van voedsel en plantaard’ige

grondstoffen. Over ‘de actie ‘die’ de Dui’tsc’he land’bouw
in ‘de laatste maanden is begonnen, zijn nog ‘geen

voorspellingen ‘te doen. Zeker is, dat de grootste
moeite gedaan wordt om het -gestelde ‘doel ‘te bereiken

en ‘dat de getroffen maatregelen jaar na jaar meer
effect zullen sorteeren.

Tegenwoordige zeifvoorzien-ing van producten, die bij de
gegeven klimatologi-sche omstandigheden ook in Du’itsch-
land zouden kunnn worden voortgebracht.

Voedingsmiddelen
r
,
20
Grondstoffen

CL
0.

98_100
rogge, tarwe, gerst,
95_100
-hop,

alcohol.
haver, aardappelen,
suiker, vleesch (to-
taal),

eetbare

vet-
ten,

koemelk

(om
te

drinken),

gei-
tenmelk
90_97
melk en zuivelpro-
ducten

(totaal),
spek,

zoetw-ater-
visch, groenten.
80
89
dierljke

vetten
(wo.
boter en reu-
zel),

wildvleesch,
fruit,

erwten
70_79
gevogel-te,

eieren,
70-79
hout,
wijn

(most).
honig
60_69
zeev’issehen,

vis-
schen (totaal)
50_59 vetten

(totaal)
50-59
huiden,

vellen.
40_49 peulvruchten

(to-
taal)
30-39
noten
30-39
veren

(ru-we schat-
ting).
20_29
-boekwei-t,

boonen
10-19 margar-ine,

linzen
10-19
vias,

l-ooi-stoffen.
1-9
pl-antaardige

vet-
5-9
wol.
ten (tota,a.l), gierst,
1-4
olievruch’ten,

olie-
maIs voor ‘stijfsel
koeken, plantaardi-
ge olie. minder
6ngemengde plant.
minder
hennëp, jute, ruwe
dan
1
vetten, consumptie
dan
1
vezel, katoen, zijde,
olie,

zuid vruchten,
rubber,

boomhar-
cacao,-

rijst,

sago,
sen, schelia,k, enz.
specerijen

De percentages van de voedingsmiddelen gelden

zonder er rekening mede ‘te ‘houden ‘dat een belang-

rijk ‘deel met behulp van ingevoerd ‘veevoeder, zooa’ls

– ‘graan, veekoekeii en vi’schrnéel, wordt v-obrfgebracht.
Hierdoor -is -de af’hankelij-kheid van het ‘huitenland -voor

‘de voedsel-voorziening grooter -dan uit ‘de cijfer-s ‘blijkt.

Indien wij -deze factor mederekenen voor enkele pro-
‘ducten, -blijkt 80 â 90 pOt. van -de varkensvleèschcon-

-sump-tie en 60 -k 70 pOt. van ‘de totale zuivel- en reu-

– ze’lconsumptie ‘h-innensla-n’ds te worden voortgebracht.
De ‘tabel toont ‘duidelijk, ‘dat ‘het hoofdprobleem
bij
-de
producten vet en eiwit ligt, waarvan de behoefte nog

voor een zeer groot -deel op ‘buitenlan-dsch aanbod -is
– aan-gewezen.

De agrarische productie van Du-itschlan-d is ‘de laaf-

-ste tientallen jaren in veel mindere mate toegd-
n-omen ‘dan ‘het verbruik. Het productiep’lan -moet
– daarom in ‘de eerste plaat-s in een uitbreiding voor-

zien; tevens moe-t de productie -in ‘haar samenstell’ing

– aan de ‘behoefte aangepast worden. Naast de vele

maatregelen -die hier tot verbetering knnen leiden,

worden er met name -drie -besproken, ‘die met den

bodem in en’geren -zin samenhangen:
intensiveerin’g,

uitbreiding v-an ‘de hbouw-de oppervlakten,
nieuwe verdeel-ing van de -oppervlakten.

V’an ‘de intensiveerin’g, waar onder -meer -op betere
bemest-ingsmethoden en het gebruik van machines ge-

– wezen wordt, is een -opbrengst-vermeerdering van 10

pOt. te -verwadhten. Een vergelijking -met andere lan-
den maakt ‘d’it w-aaischijnljk. De grootte van ‘de voor

ontginning in -aanmerking komende gronden wordt

op 4.3 mill-i-oen ha geschat. Men ‘heeft bij ‘deze schat-
tiiig -geen ‘bosch-armoede te vreezen. Aan de m-cgeljk

heid om goede ;b-osc’liigron’den in ‘bouw-land -om te zet-
‘ten -en ‘slechte bouw-gronden -te ‘bebossehen is, van-

wege ‘den langen tijdsduur, die h:iervoor vereisdht zou zijn, ‘geen aandacht geschonken.
Een ‘herverdeelin-g van ‘de -bebouwde -oppervlakte

stuit op klimato’l-ogisc’he en bed rjfskun’d’i’ge moeilijk-
‘heden. Behoefte- en h-an’delspoli-tieke veranderingen
zullen tot verdere verschuivingen kunnen noodzaken.
Men verwacht ‘do
–
er al ‘deze -maat
–
regelen een ‘belangrijk
groo-tere v-oortbren-ging te kunnen verkrijgen. De pro-
-du-etie moet -zoo gedirigeerd word-en, dat in’dien er
na eeni-ge ja-ren nog -invoer ri-oo-dig is, ‘deze niet het
noodzakelijke levensonderhoud, -maar wel bijv. koffie,

tabak, cacao en zu’i-dvruchten mag ‘betreffen, zo-o’dat
men in
tij’d
van nood zichzelf kan ‘helpen. De ver-
wachtingen kunnen ‘door ‘de winning ‘van nieuw -land,
‘het kweeken van nieuwe planten of -dieren-soorten
zeker verre worden -overtroffen. W’at fru’it en groen-
ten betreft, moet men ‘daarentegen met ‘het feit reke
ning houden, ‘dat ‘door -k-l’imato’logi-sche -omstand-iighe-
den invoer n’ood-i’g zal blijven.
In -goede tijden kan ‘de -i-nvoer van de buiten -het
nood-zake-lijk -levensonderhoud vallen-de producten -die-
nen tot verhoo-ging van den levensstandaard -en tot
compensatie
–
van -den uitvoer v’an de Duitsche i-n’dus-
trieele producten.
Discontoverhooging bij de Zwitsersche Nationale
Bank.

Terwijl wij de vorige week opmerkten
1),
dat de
wisselportefeuill in ‘handen van de Z-witsersche Na-
tionale Bank in tegen-stelling tot wat men vroeger
zag in tij’den.van gou-dafvloeiing, than-s sterk toenam
en er op wezen, ‘dat het merkwaardig genoemd kon
worden, ‘dat ‘de circulatidban-k haar disconto nog niet verhoogd had, ‘is -dan nu met in-gan’g van 3 Mei – het ‘disconto van 2 -pOt. op 2,5 pOt. -gesteld. Hier-mee is
voor -het. eerst sedert ruim 4 jaren een wijziging in
‘het disconto aangebracht!

De rente -op ‘beleeningen i-s echter met een vol per-
cent verhoogd van 2,5 op 3,5 pOt..
Terwijl
de eerste

maatregel
–
sledhts een -gedeeltelijke aanpassing geeft
aan de in-middels aan
–
getrokken gel-dm-arkt, en meer
psy-oholo’gi-sche werking ‘h-eef t, kan -de’ tweede maat-

) E.-S.B. van
1 Mcd 1935,
pag.
405.

–

8-Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

425

rege1 van braôtischer belang zijn, ‘daar ‘als gevolg
van de koèrsdaling van obligaties van den Zwitser-
sdhen’ Bond en van de :bon’dsspoorwegen het rende-

ment hierop zoo gestegen was, ‘dat een arbitrage tus-

sc’hen geld- en kapitaalmarkt middels ‘prolongatie
voordeel opleverde.
Een rondsdhrijven van de Nationale Bank aan de
particuliere
banken,
waarin deze verzodht worden,
gen faciliteiten te verleenen voor eenige speculatie

tegen ‘den Franc, is medeeen bewijs van ‘den wil, •de goudpariteit te handhaven.
Intu’sschen heeft de druk op ‘den Franc zich voor-

namelijk gemanifesteerd op de effectenibeurzen, waar
cbligaties sterk aangeboden waren. Daartegenover

konden aan’deelen edhter geen ‘belangrijke avances
bôeken, terwijl banka’an’deeien reeds lang s’lerk ‘dalen-
de varen en daarmee wel ‘de moeilijkheden weerspie-
gelên, waarin ‘de Zw
–
itsersche banken verkeeren als
‘gevolg van tran’sfermoeilijk’heden van hun ‘buiten-
‘1an’dshe vorderingen, van de gevaren, welke verbon-

den zijn aan ‘hun groote deelnemingen in ‘het na-
tionale bedrijfsleven en in ‘den ‘laatsten tijd van de
liquiditeitsmoeilijkheden, welke het gevolg
zijn
van
de téru’gtrekkin’g van buitenlan’dsche saldi, welke niet
‘alleen ‘de renta’b’iliteit van het ‘bankbedrijf verkleinen,

doch ‘het den banken ook min’der gemakkelijk m’aken
de koersen hunner aandee’len te steunen.
On’dérst’a’and staatje, ontleend ‘aan de ,Frankfurter
Zeitun.g”, geeft van de koersdaling van ‘bankaandeelen
een beeld:

13,ueI’

,Lïoer
Aand; kap. Koers in
% 1934 23 3
1
35 2
Mei
’35

(miii. Frs.) hoogste laagste in %

in %
Sch’weiz.
Kred.i’tanstalt
Baakverein
Bkgesellsch.
Eidgenoss. Bank
Basier Handelsb.
A. G. Leu & Co.

De chemische industrie in Palestina.

Men ‘schrijft ‘ons uit Haifa:

Na ‘grondige voorbereidingen hebben ‘de plannen tot oprichting van een chemische industrie in Pales-
tina thans vasten vorm tgekregen
,
doorde oprichting van
de ,,Pal’estine Ohemical Development Co.”, met een
kapitaal van £P. 100.000 met een dochteronderne-
ming, ‘de
eigenlijke
exploitatiemaatschappij met een
kapitaal van £P. 1 millioen. De deelneming van ‘de
Engelsche Ohemietrust in beide ondernemingen komt
hierin tot uitdrukking, dat zij van ‘de moedermaat-
schappij 35 pOt. en van de exploitatiemaatschappij
65 pOt. van het aan’deelenkapitaal overneemt. Het
resteeren’de kapitaal van beide maatschappijen wordt
door groepen van Joodsohe belanghebbenden over-
genomen.
Volgens ‘haar programma ‘is tde ,,Pa’lestine Ohemi-
cal Development Co.” enkel en alleen een promotor-
en exploratiemaatschappij voor chemische indus-
trieën en zal ‘zij in Palestina en ‘in ‘het nabije Oosten
werkzaam: zijn. Het werkterrein van de exploitatie-
aatschappij’ beweegt zich in ‘hoofdzaak op het ‘gebied
van de •anorganische scheikunde. Het betreft h’ier in de eerste plaats de productie van zwavelzuur uit gas-
sen, welke uit het roosteren van Oypersch pyriet in
Palestina worden gewonnen. Een gedeelte van dit
zw’a’veizuur zal ‘door de Iraq. Petroleum Oompany voor
‘de’ raffina’ge van haar petroleum gebruikt worden,
waarbij echter niet bekend i’s, ‘of de I.P.O. zelf of
de, Shell Oompany of Palestine als verbruiker op-
treedt. Voor di’t, doel ‘zullen 40.000 ton zwavelzuur
per jaar worden afgenomen. Voorts is voor ‘de aan-
wending van het zwavelzuur van ‘de ‘onderneming
aan vervaardigin’g van chemische meststoffen ge-
dacht. Hiervoor komen zoowel superf’osfaten als ‘ook
kal’iumsulfaat in aanmerking. Voorts zal de ‘onder-
neming uit Palestijnsehe grondstoffen – uit het loo’g
van dé Doode Zee – chloor, ‘sodahy’draat e.’d. produc-

ten aan ‘de ‘zih ‘ontwikkelende Pal’estijnsdhe textiel-

industrie en andere industrieën leveren. Het spreekt vanzelf, d’at :dit productiepro’gramma tot een diep-

gaand contact met ‘de Palestine Potath Oompany,

welke routen uit ‘de Doode Zee exploiteert, zal leiden.
Van essentieel :be’lang is vôdr alles het feit, ‘dat het
voornamelijk exportindustrieën betreft. De Engelsohe

C’hem,ietrust zal nu b.v. ‘de hoeveelheden superfosfaat,
welke zij tot ‘dusverre vanuit Engeland aan ‘het Oos-

ten ‘heeft geleverd, vanuit Palestina leveren. Het-

zelfde ‘geldt ook voor ‘de andere producten van de
n’ieuwe ‘onderneming.

Koffievernietiging in Brazilië

Volgens officieele opgave van ‘den Nationalen Kof-
f’ieraa’d in Brazilië werden vanaf het ‘begin in Januari

1931 tot 30 April 1935 vernietigd 34.971.000 halen.
Op
28
Februari 1935 bedroeg dit cijfer 34.846.000

balen, waarui’t ‘blijkt, ‘dat ‘gedurende ‘de maanden
Maart en April 1935 sledhts 125.000 ‘balen werden
vernietigd.

Rotterdam, 7 M’ei 1935.

De zichtbare suikervoorraden in de wereld.

])e zichtbare voorraden per 1 Apr. zijn volgens Czarnikow:

1935 1934
1933
tons
tons
tons
Duitschiand
…………..
1.073.000
953.000
1.015.000
Tsjecho-Slowakije

……..
378.000 330.000 432.000
Frankrijk
…………….
747.000 544.000 588.000
Nederland

…………..
273.000 331.000 250.000
België

……………….
156.000
156.000
164.000
Hongarije
…………….
82.000 93.000 83.000
Polen
……………….
301.000
299.000 365.000
U.K. Geïmp. suiker

……
254.000
455.000 356.000
Binneni.

,.
……
,
169.000 128.000
86.000

Europa
……..
3.433.000 3.289.000 3.339.000
V.S.

Alle havens

……..
558.000
446.000
379.000
Cubaanshe havens
582.000
536.000 949.000
Cuba binnenland
……….
1.850.000
1.340.000
1.740.000
Java

………………..
1.635.000
2.491.000 2.533.000

Totaal
……
8.058.000 8.102.000 8.940.000

INGEZONDEN STUKKEN.

WAAROM EVENREDIGE VRACHTVERDEELING?

Ir. J. M. 1. Reitsma schrijft ons:

De ‘beschouwingen van Ir. E. Smit heb ik met
belangstelling en met waardeering gelezen, hetgeen
overi’gens nie’t wil zeggen, ‘dat i’k ‘geen afwijken’de in-
zichten ihuld’i’g. Van enkele ‘hiervan moge ik hier ge-
tuigen.

1. Zoo acht ‘ik het ‘onjuist, da’t ‘de vaste ‘of ‘alge-
meene onkosten bij ‘het wegverkeer een ‘sterk over-
wicht :in ‘de totale ‘bedrijfskosten uitmaken, zij het
dan ‘in mindere mate ‘dan ‘hij het rai’lverkeer (iste
kolom). Het wegverkeer ‘is er om ‘bekend, dat het
relatief zeer lage vas’te kosten en relatief z’eer hooge
directe of variabele kosten ‘heeft: ‘het is een typisch
arbeidsintensief bedrijf.
Bepaald onju’ist acht ‘ik ‘daarom ‘der volzin: ,,voor
,,’he’t weg- en ra’il’verkeer ‘hebben ‘de
mogelijkheid
voor
,,een hoog ‘opgevoerde frequentie, zoomede
de geringe
,,directe kosten (c.v.m.)
igeleid tot een stelsel va’n
,,’different’ieele vrachttarieven, om ‘ook de ‘goedkoopere
,,’goederenten vervoer ‘aan te trekken en aldus tot ‘de
,,’gro’otst mogelijke frequentie (lees: ‘dichtheid. R.)
,,te komen.” Immers, ‘het wegverkeer heeft ‘geen ‘geringe ‘directe
kosten – welke ‘integendeel overheerschen -, even-
min is er bij dit verkeer sprake van een ,,stelse’l van
differentieele vraohtta.rieven”, en ibij :het railverkeer
is het ‘de
vervoersplicht,
welke ‘geleid heeft tot een
stelsel van ‘diifferentieele vrac’httarieven en niet de geringe ‘directe kosten, althans niet primair. Wèl ‘is
het wensoheljk ‘den verv’oerspl’icht voor ‘het wegver-
keer in ‘te voeren, als uitvloeisel eener – o’ok ‘door

150
116
,
109
94

81
160
108
90 74

61
80
73
57
38

30
75 79
62
32

26
75 71
58
23

12
40
73
57
35

27

426

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Mei 1935

fr. S. ‘voorgestane – logische verkeerspolitiek, welke,

naar te hopen is, rich niet lang meer zal laten wach-

ten. Het ontbreken van den vervoerspl’ieht leidt tot
aftapp’ing van het meest remunera’t’ieve verkeer door

de auto.

2. Uit hetin
•
kolom 2 gegeven renvooi’beeld leid

ik af, ‘dat voor een 130-tons m’o’torsehip, bij 40 jaar-

‘lijksehe reizen, ‘de zelfkosten bedragen:
f
134 of rond

f
1 per ton per reis. Den ‘gemi’d’del’den rei’sweg op 80

t
100 kun ste’llen’de, wrordt ‘dit 1 tt
1,25
cent per ton-

kim laadvermogen. Een ‘gemiddelde belading van

aannemende (de aanname van
/
wanruim’te ‘is iet-

wat aan den ‘lagen kant), wordt dit tenslotte 1,5

n 2 cent per ton-km ‘goed.

• Voor •een tien keer groo’t’er rnotor’sc’hip (‘dus 1300
ton) worden de zelfkos’ten per ton-kim ongeveer 0,8

1 qent per -ton-km goed.

Indien echter hoofdzakelijk over ‘de vrije rivieren
of op de tol’vrije Rijkskanalen wordt gevaren, worden deze bedragen on’geveer 25 püt. lager, dus: 0,6 â 0,75

cent per ton-krn goed. Voor een 2000 tons schip zijn
zij uiteraard nog een fractie lager.

Dit is een zelfkosten’den prijs, die van dezelfde
grootte-orde al’s die van het rail-vervoer is, welke

naar gelang eener ,,normale” gem’i’dded’de vervoers-
dichthei’d varieert ‘tusschen 0,5 en 0,8 cent per ton-

km goed.

De -zelfkosten’den
prijs
van het m’otorwegvervoer is

aanzienlijk veel hooger, te weten 4 tot 10 cent en hoo-

ger,
dus het 8 d iLvoudi’ge van het water- of rail-

vervoer,
t)

De uitspraak van ir. S., dat bij een andere ver-
keerspolitiek (dan ‘de tot du’svei gevolgde, indien

1)
Hierbij is nog niet inbegrepen, hetgeen het niotorweg-
verkeer ‘nog ongedekt laat in de uitgaven voor wegen en
bruggen ten dienste van ‘het autoverkeer (zie noot
2).
Vier cent per ‘ton-km goed geldt voor een tractor met op-
legger van
15
ton en 10 cent per ton-krn goed voor een
twee-ass ige vrachtauto van
2 !
‘
ton d 1aagvermogen, beide
berekend
01)
een jaarafstand van
30.000
km en % gemid-
delde belading. Voor een
1
Y’ tous vrachtauto bedragen de
zeifkosten
13Y>l
cent per ton-km goed.

althans, wat daaronder verstaan wordt, de naam van

een doelbewuste verkeerspoli’ti ek verdient) ‘weI eens
zou kunnen blijken, dat de ‘b’i’nnenscheepvaart ;rihg

steeds op ‘de goedkoopste wijze ‘de massale transpor-

ten kan -volbrengen, acht ‘ik”der.halve juist, mit’s.aan-
gevuld met de woorden: ,,evenals •’de spoorwegen’,
want ‘deze doen – z’oo’a’ls ‘bovenstaadê cijfers laten
zien – in goedkoopte niet’ voor ‘de vaterweged onder.
De erkenning ‘hiervan acht •i’k van groote nationaal-

economische ‘heteekenis en behoort mi. richtingevend

te iijn ‘bij ‘de uitwerking ‘der ‘aanvaarde verkeerspol’i-

t’iek. Ook voor ‘de Kamers van Koophandel moet dit
beslissend zijn.

3. Niet ‘duidelijk i’s mij, wat de ‘heer
S.
even latér
schrijft ‘over ,,’de meest reëele ‘verdeeling” der lasten
‘der ‘drie ‘vervoerm’id’delen. Mag ik aannemen, ‘dat de
heer S.
niet
‘bedoeld heeft, dat een’ig transporbm’id-
‘del de lasten van het ‘andere of zelfs een ‘deel dier

lasten ra’l te ‘dragen krijgen, ‘doch ‘dat elk vervoer-

middel, ‘overeenkomstig het ,,’selfsustainings”beg+nsel,
zal moeten ‘opkomen voor ‘de ‘te zijnen ‘bate ‘gedane
uitgaven?

Ik ‘hoop, ‘dat ‘het ‘antwoord van ‘den heer S. ertoe
zal
bijdragen ‘den indruk weg te nemen, ‘dat hij’ ‘he-
d’oel’d kan ‘hebben, ‘dat hijv. ‘het notorwegverkeer voor

‘het water- of ra’ilverkeer of wellicht ‘bei’de zal moeten
opkomen. Afgezien hiervan, dat ‘i’k zulks ‘hoogst on-

bi’llijk en onverdedi’gbaar moet noemen, lijkt ‘het mij

zeer gewenrsch’t om geen voedsel ‘te geven ‘aan ‘het absoluut onju’iste fabeltje, ‘dat het motorwegverkeer

voor ‘andere verkeersvormen moet betalen. Een leelijk en hardnekki’g fabeltje, ‘dat ‘dank ‘zij (?) enkele on.ge-

lukki’ge ‘bewoordingen in ‘de M. v. T. en M. v.. A. tot
‘het wetsontwerp-Verkeersfon’ds helaas in de wereld

is ‘gekomen en – ‘doordat :het van zekere zij’den aan-
houdend ‘met ‘groote v’lijt ‘dankbaar wordt ‘gecolpor-

teerd – een welhaast onverw’oes’bbare ‘duurzaam’h’ei’d
schijnt ‘te bezitten.
2)

2)
Een afdoende •weerlegging van het h’ier gewi-aaktc
fabeltje vindt men in mijn E.-SB.-‘artikel van
1
Augus-
tus
1934
blz.
700,
tweede kolom. Er zijn integendeel onge-
telde millioenen Guldens, die jaarlijks door de gemeen-

Lndexcijfcrs van Nederlandsche aandeelen.

De Bank voor Handel en Scheepvaart te }tottrdam zendt
0218
onderstaand overzicht:
Indexcijfers van
12
aandeelengi’oepen der Amsterdamsche effectenbeurs. 1)

Banken
Electri.
Industrie
l<.j_MiInbOuwJ
Olie
Rubber
Scheep-

vaart
Suiker
Tabak Thee

Gemiddelde
1929
158.3
337.5
168.0 432.7
243.0
268.7
402.0 233.5
125.0
398.4 487.3 443,2
1930
149.4
257.7
125.0
264.9
87.4
177.2 371.1
1107
82.6
292.9 361.3
357.2
1931
118.1
211.8
93.4
167.7
64.5
144.5
209.8
51.8 49.6
181.9
241.6 251.4
1932
76.4
178.3 67.1
115.6
37.6
106.4 137.5
27.0′
,
24.9 107.2
137.9
1759
1933
84.0
‘

201.8
79.3
137.8
27.8
143.4
164.5
42.8
23.1
112.9 135.9
211.3
1934
75:2
186.8
76.4
158._
52.2
175.7
155.7
62.5
‘16.1
94.0
150.8
242.8
J a n
u
a r i

1934
•

79.2
190.1
85.1
159.-
49.9
157.7
176.6
52.4
18.6
99.9
130.3
229.6 Februari

,,
80.6
187.4
88.5
158.7
50.9
165.7
178.1
53.3
19.-
106.6
‘

136:2
240.4
Maart

.,
80.2
187.4
87.3
156.9
60.2
176.1
170.2
54.8
20.1
104.-
135.9
‘
243.4
April

,,
77.-
190,5
85.1
157.9
59.1
172.9
158.1
56.4
18.5
98.-
137.5
‘
246.8,
Mei

–
75,4
190.7
80.8
155.9
55.1
178.8 155.5
68.1
17.4
98.9 144.8
252.8
Juni

,,
71.1
192.-
72.5
154.-
53.8
181.4′
157.5,
65.8
14.8 96.1
154 1
–
250.9
Juli
72.4
195.8
69.-
156.7
50.8
182.4
152.7
68.1
14.7
92.-
157.8
‘254.7
Augustus

,,
‘

74.8
188.2
70.8
155.6
50.7
179.7
151.9
73.1
•
15.2
94.2
168.-
255.7 September

,,
76.7
188.1
71.8
157.9
51.-

•
177.2
151.9
72.2
16.1
93.6
168.2

‘
236.1
October
–

,,
76.7
183.8
69.6
160.8
50.6
•
176.9
145.3
65.7
14.4
86.5
164.3
238:1
November

,,
74.9
179.5
67.9
161.3
48.5
179.
–
137.-
58.4
12.9

‘
79…
153.3
232.3
December

,,
72.2
167.6
68.1
161.3
46,3
180.2 133.5
61.4
11.9 79.3
159.1
232.4
Januari

193,51
74.3
164.3
74.5
169-
45.4
178.8
‘

140.-
81.6
18.8
88.4
168.3
.237.4
Februari

,,
78.4
166.4
80.1
,
171.8
45.7
173.4 140.6
79.9
19.8
93.9 166.4 232.7
Maart

,,
79.2
165.4
–

78;4
170.5
47.8
162.7
136.5
73.1
18.-
91.8
164.8
20.4
April

–

,,
81.2
165.3
81.8
–
,
175.6
48.9
171.6
151.-:
76.-
‘ ‘

18.5
100.2
161.7
‘

Schommelingen in het aaiideelen-indexcijfer.
2
Januari
19357 e.064.260.000 = 100.

2
Januari
100.-
6
Februari
107.6
-‘ 6
Maart
103.8
3
April
109.1
9

,,
102.4
13

,,

106.3
13
103.2
10
109.-
10

‘
,,
103.8
20

,,

107.3 20
,
104.2
17
108.6
23′
108.1
27

105.7
27
106.1
24
108.7
‘
30
106.1

1)
Men zie voor
de toelichting op dit overzicht
het nummer
van E.-S. B. van
15
Jauari
1930,
blz.
64.

Nadruk verboden.

8 Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

427

Dat de classificatie ,,an un’d für sidh” de lasten

van het varend gedeelte der ibinnenvaartvloot zal ‘ver-
hoogen (4de kolom) ‘is mij niet geheel duidelijk. Mis-sohien wil de heer S. ‘dit nog nader toelichten.
Dat er momenteel, partieel beschouwd, niets

beters voor de Wet op ‘de ‘zooveel mogelijk Evenredige
Vrachtverdeeling in ‘de plaats is te ste’llen, kan ik

den heer S. volgaarne ‘toegeven.
Op zijn beurt ‘aal de heer S. het wel met nj

eens zijn, dat mettertijd deze wet, welke niet meer
is,

noch
wil
zijn ‘dan het minst kwade palliatief, zal

moeten worden ingetrokken. Dat ‘de binnen’scheep-
vaart ‘dan – zooals dat zoo ‘heet – ,,’on’der het Mini’s-

‘terie van Waterstaat gebracht” zal moeten worden. Dat ‘ook ‘de binnenvaart – evenals ‘dat krachtens de

door Minister Oolijn ‘in’ge’luide verkeerspolitiek met
‘het motorwegverkeer staat te ‘gebeuren – aan een
vergunningstelsel ‘gebonden zal moeten worden, op-
‘dat een herhaling ‘der ‘betreurenswaard’ige toestanden,

al’s ‘die, welke ‘thans ‘tot ‘de zoo’veel mogelijk Evenredige
Vrac,h’tverdeelin’g hebben geleid, in ‘de ‘toekomst voor-

‘komen w’ordt, door ‘beheersching van ‘het aanbod ‘van
verv’oercapac’i’teit ‘te water. En tenslotte, ‘dat de sanee-

ring van het ,binnenlan’dsc,he v’erkeerswezen erop toe-
gespitst moet worden, dat de heide werkelijk meest
econom’isdhe ver’voermi’d’de1en ook ‘inderdaad ‘dit aan-

‘deel in ‘het ‘binnen’lan’dsche vervoer naar zich ‘toe zul-
len kunnen trekken, waarop zij krachtens hun zelf-
kostenrekening – in het ‘belang ‘der ‘geheele volks-

‘hu’ish’ou’din’g! – recht hebben.

Het wordt moer ‘d’an
tijd,
‘dat het Nederlan’dsche

volk eens ten volle gaat profiteeren van zijn werkelijk
meest economische vervoer en ‘dat er een einde komt
aan de en’onme verb’orgen lasten, ‘die ‘het motorver-
keer op de gemeenschap legt, terug te vinden in ‘de

jaarifijksehe begroo’tin’gen van alle ‘gemeenten, water-
schappen, polders, hoogheemraa’dschappen en provin-
ciën, lasten, naar welker ‘opheffing het publiek in
‘deze ‘tijden re’i’khalzend uitziet en ‘tevens, ‘dat er een

ein’de ‘komt aan ‘de ‘door niets gewe’tti!gde en ongahoor-
‘de ‘bevoorrec,h’ting van ‘het ‘commercieele wegverkeer,
waardoor ‘dit ‘in ‘staat is het beste en lucratiefste ver-
keer ten ‘detrimente van zijn concurrenten af te roo-
men, en zich aan ‘den vervoersplicht te onttrekken,
e.e.’a. tot niet fgeringe schade ook van het algemeen.

N a s ch r ‘i f t. Gaarne maak ik van de gelegen-
hei’d gebruik, welke ‘de Redactie ‘zoo vrien’deljk was
mij te ‘bieden, ‘om bij het ingezonden stuk van Ir. J.
M. I. Reitsma, naar aanleiding van
mijn
in ‘het num-

mer van 10 April
j’l.
verschenen artikel, een naschrift

te plaatsen.

schap aan het motorwegverkeer in den vorm van wegen-
en straten’vei’beteringen, verkeerspolitie, verkeersvei’lich-
ting, enz. enz. ten koste worden gelegd, millioenen Gul’
dens, die feitelijk uit he’t Verkeersfonds gefinancierd moes-
ten worden en vier opbrenging als zeer kwellend en on-
,reus gevoeld wordt. Deze toestand verhindert, dat de
pub1ieke geldmiddelen ‘de zon broodnoodige verlichting on-
clergaan, opdat men kunne komen tot de voor het bedrijfs-
leven en het verarmde publiek
zoo
dringend gewenschte
verlaging van vaste lasten,

Het vradhtautobedrjf’ ‘is een typisch arbeidsin-

tensief ‘bedrijf, ‘schrijft Ir. Reit’sma. Doch juist hier-
door worden ‘de vaste kosten ‘belast, immers ‘het loon

voor ‘den eigenaar-vrachtrijder of chauffeur m’oet tot
de vaste kosten worden. gerekend. Tot deze vaste kos-
ten hehooren: rente en afschrijving, ‘garaigekosten,

weggel’d’belasting en assurantie, (oo’k verzekering voor

wettelijke aansprakelijkheid), chauffeursloon (even-
tueel omslag-loon, ‘administratie- en verdere topkos-

ten hij groote ‘bedrijven).
Tot de ‘directe ‘kosten be,h’ooren behalve ‘brandstof

en smeerolie, ‘de ‘onderhoudskosten.

Hoe de verhouding tusshen vaste en ‘directe kos-

ten is, hangt af van ‘het soort van
bedrijf,
van het

type vrachtauto en het aantal kin’s, ‘dat hiermede
wordt gereden. In, ‘de meeste ‘gevallen zijn echter de
vaste kosten ‘belangrijk meer dan ‘de directe. De ‘direc-
te kosten (‘gereken’d over een jaar) worden relatief

hooger, indien een grooter aantal ‘km’s gereden wordt.

Slechts in’dien het aantal ‘km’s zoo groot wordt, dat meerder personeel noodi’g is, krijgt men een plotse-

linge daling, waarna ‘de
stijging
zich wederom voort-

zet.
Indien het
mogelijk
ware ‘den jaarafstau’d met ‘den-
zeifden chauffeur te verdubbelen, clan ‘zou’den ‘ook de

directe kosten ongeveer tweemaal ‘zoo hoog zijn, ‘di’t is
echter niet ‘het geval met de algemeene kosten, waar-
bij sledh’ts ‘de post afschrjving !hooger wordt. De zelf-
kostende prijs per ‘ton-‘kin’daalt ‘hierdoor aanzienlijk.
Helaas word’t lang niet altijd voldoende rekening
gehouden met ‘de v’aste kosten. Vooral bij een te
groot vervoerapparaat
kan
‘dit er toe leiden, ‘dat ver-
voerd wordt tegen vraohtprij’zen, welke verliesgevend

zijn. Nu moet ik ‘den ‘heer R. toegeven, dat men bij
het wegverkeer niet kan spreken van een tarieven-
stelsel,
maar wèl is ‘de auto in de ‘gelegenheid, juist
‘door ‘de relatief lage ‘directe ‘kosten, vooral op ‘den
korten afstan’d, vervoer aan het binnenschip met zijn
booge directe kosten (watertollen!) te onttrekken.

Het vrac’htau’tiohedrjf past ‘dan ook zeer zeker ‘diffe-rentieele vradhtprj’zen toe.
Meent ‘de heer R., ‘dat indien ‘de vervoerplicht voor
de spoorwegen ‘opgeheven zou worden, ‘het stelsel van
‘differentiee1e vrachttarieven zou komen ‘te verval-
len? Ik ‘moet te dien opzichte
mijn
meening ‘hand-

‘haven.

Ik neem aan, dat ‘de heer R. ‘de zelfkosten’de
prijs van 0.5 á 0.8 ct. per tofi-kin (‘is ‘dit niet te laag gegrepen?) voor de spoorwegen, naar ‘gelan’g eener
,,norma’le” gemiddelde vervoerdichtheid, ‘bedoelt voor
het vervoer van massagoederen. Deze lage prijs is ‘dan
toch slechts mogelijk, indien ‘hiertegenover staat een
zeker vervoer ‘van ih’ooger ‘getarifiseerde goederen, zulks in tegenstellin’g met ‘de zelfkosten’de prijs per
ton-km hij ‘de ‘binnenvaart, waarbij deze laatste voor-

waarde niet bestaat.

Gaarne geef ‘ik ‘den heer R. ‘de verzekering,
‘dat ‘het ‘geenszins in mijn bedoeling ‘heeft gelegen,
‘dat eenilg transportmiddel ‘de lasten ‘van het an’dere
of een ‘deel ‘daarvan zal moeten ‘dragen.

A’an classificatie van ‘binnenvaartschepen zijn

AANVOEREN in
tone van 1000
KG.

Rotterdam
Amsterdam
Totaal

Artikelen
28April14 Mei
Sedert
Overeenk. 28 ApriO4 Mei1
Sedert
Overeenk.
1935
1Jan. 1935
tijdvak 1934
1935
1Jan. 1935
tijdvak 1934

17.
7
9
1

329.333

‘
463.893
–
3.707 19.009
333.040
482.902
5
.
614

95.495
173.052
–
281
12.757
95.776
185.809
Rogge

………………
45
5
8.755
8.464
–
–
–
8.755
8.464
1
2
.9
1
5
252.676 349.217
–
41.160
79.207
293.836 428.424
6.019
133.321
145.000
300
13.685
23.845
147.006 168,845
Tarwe

……………..

Boekweit ………………

824
48.515
56.409
–
1.460 1.503
49.975
57.912

Male ……………….

2.953
45.579
96.427
–
188.765 105.820
234.344 202.247

Gerat

………………
haver

……………….

Lijnkoek.
…………..
800
9.141
38.569
–
–
25
9.141
38.594
Lijnzaad

……………

348
.
6.223 6.659
71
2.322
970
8.545
7.629
Tarwemeel

………….
Andere meelsoorten …
291
11.131
21.221
–
1.022
2.462
12.153
23.683

4.98
4.70
4.89
4.89
4.52 4.65
5
4.50
41
5
4.68
.

5
5
4.55
5
5
4.50
4f_52)

5
4.50
4f_5
5
4.50
5
4.50
4
)
41_5
5
4.56
4f4
5_41
4.50
4f4

4f
4.50
–
41
4.50

4f
4.47
4-f
4f
4.36
4-f

4f
4.23

41
4.30
4_4.

4f
4.50

50
0/,
bedroeg de rente

een gezamenlijk bedrag van
een hypotheek van f10.000.-.
Nadruk verboden.

rde, t

4.93 4.69
5.-
4.69 4.64 4.70
5.-
4.50 4.78
4.50
4.75
4.50
4.59 4.58 4.50
4.65
4.67
4.50

5.01
4.95
5 5 5 5
5 5

4.92 4.87
4.75
5
4.76 4.78
475

428

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8;Mei
1935

vrij ihooge kosten verbonden, welke nog uitgaan ‘ho-

ven het bedrag, dat door de sehippers zou moeten wor-

den opgebracht voor een eventueele vaarvergunning.
Ook ide kostprijs van nieuw te bouwen schepen zou

hierdoor niet onbelangrijk stijgen. Ik adhthet zeer on-

gewenscht het vervoer te water door een aanzienlijke
verh’oogin’g der vaste lasten duurder te maken. Zoo-als i’k reeds toelicht-te, kan men volstaan met het in-

voeren ‘van een vaarvergunning, welke slechts wordt

uitgereikt, indien ‘de staat van ohderhoud aan zekere
minimum eisdhen voldoet. Hierdoor worden dezelfde

voordeelen van classificatie met geringere kosten b
e

reikt. Voorwaarde is eøhter, dat ook het vradhtauto-

vervoer aan dergelijke voorschriften wordt onder-
worpen.

Met zeer veel genoegen
heb
ik gelezen, dat de
heer Reitsma het met
mij
eens is, dat er momenteel,
p’artiiee’l ‘beschouwd, niets beters voor ide Wet op de

Evenredige Vraclhtverdeeling in de plaats is te stel-

len. Dit aan te toonen was ‘de strekking van mijn
artikel.

Hiermede kan ik mij in hoofdzaak vereenigen,
slechts zou ik naar aanleiding van ‘den siotzin ‘van
‘de eerste alinea willen opmerken, dat ook de veiihou-

‘ding tussohen rai!- en waterverkeer nader onder het
oog gezien zal moeten worden.

E.
SInT.

ONTVANGEN BOEKEN.

Dingen op komst
‘door
S. F.
van
O’ss.
(‘s-Grave.n’hage
1934.
Uitgave Haagsohe Post).

De hoofdredacteur van de Haagsehe Post heeft •in den
ioop van 1934 een aantal ‘artikelen over aetueele vraag-
stukken geschreven, die na om- en bijwerking in een bun-
del vereenigd zijn. Wij hebben dit boek met veel genoegen
gelezen, omdat het voor niet-economisch geschoolden vaak
een ju.isteu kijk geeft op verschillende belangrijke proble-
men van onzen tijd; op bevatteljke wijze wordt de lezer
in het onderwerp ipgeleid en men wordt onwillekeurig
gedwongen vraagstukken te gaan overdenken, die buiten-
gewoon belangrijk zijn.

Grenvragen van economie en ethiek
door Prof. Mr. Dr. H.
W. C.
Borciewijk. (Groningen, Den Haag, Batavia
1934; J.
B. Wolters’ Uitgeversmaat-
schappij N.V.).

Rede, uitgesproken bij de overdracht van het rectoraat
van de Rijksuniversiteit te Groningen.

MAANDCIJFERS.

HYPOTHEEKRENTE IN NEDERLAND.

IMiddeI_Rotter_ Zwolle
lg
J
b
1
dam
dom
I

1933
……..
4.67
4.98
1934
……..
4.49
4.65
Jan. 1934

.
41
1)
5
Febr.

……
4f
Mrt
5

4f
41
4f 4f
Juni

……

..

41
4.50
41
Juli
………
Aug.

……
4.42
Sept
……..
.
4.33
4f

April

……..
Mei

………..

Oct
………
4•375

41

4
..553)

4.25
41
Dec
………
4.25
41
Nov
……….

Jan. 1935

.

.

4.42
41
Febr.

……

.

4.42 41
Maart
…….
.
4.50
4f
April

…….
4.50
Op erlpacht 41
o.
Bij extra
veel overwas

4f
0
/0.
0p erfpacht 41
o,
•

Voor

hypotheken
tot

f
34.500.- en
4.25
0
10
voor

Het wetsontwerp op’de beslotén’N.V.
doorMr. ;J. H.

Leenen, accountant té Nijzieg,eh. (Rotterdam
1934;
Nijgh & van Ditar N.V.)’.

Versterking van den handel tusschen Nederland en

Finland, het land waar de crisis geëindigd i
door J. Moorman. (Den Haag
1934;
‘Moorman’
Periodieke Pers N.V.).

De schrijver ‘wijst op 4e mogelijkheden ‘oor vergrootin’g van den wederzijdsehen uitvoer van Nederland en Finland.

MAANDCIJFERS.

Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam p
6 Mei 1935 voor
tetegrafische
uitbetaling op:

Gulden per
Pari
Koers
Bank-
disconto

Europa
‘
Londen*)
£
12.10
8
.
7.18
2,
………..
Berlijn
*)
100..
Mark
59.26 59.50
4
100
Franc
9.747
9.751
21
Brussel
*)
100 Belga
34.59
25.041
21

………….

100
Franc
-‘
6.25
Ziirich
*)
100

,,
48.-
47.86
21
100
Kronen
–
.

6.18

.

Parijs
*)…………

Weenen
*)
100
Schilling
35.-
27.85
‘
4

Luxemburg

………

100
Pengö
43.51
43.-
.

-41

………

Praag
…………..

100
Lei
1.4880
1.48
.41.
100
Leva
1.79
7

1.85
Sifia

…………..
Belgrado ……….
100
Dinar
4.379
3.371
5
Istanbul
………..
Turksch
£
..100
Drachme
10.93
1.171
3.23
1.39
7
100
Lira
13.09
12.29
31
100
Peseta
48.-
2020
f
5
f,

….

Escudo
2.68f
0.061
5

Boedapest

………..

Kopenhagen
*) ….
100
Kronen
66.67
3207
1
2
*

Boekarest

……….

Oslo *)

…….
100
66.67
37.02*
.

31
Stockholm
*)
60.67
36.071
21

Athene

…………
Milaan

………..

Reickjavick

……
IJ
si.
Kr.
66.07
32.40
Zioty

.
100

27.91
27.95
5

Madrid

………..
Lissabon
………..

Kovno (Litauen)
100
Lita
24.88
2
4.87*
Riga (Letland)
.:

.100

100
Lat
48.-
48.10

Warschau

………100

Tallinn (Estland)

.

100
EstI. Kr.
66.67
39.50
Finnmrk.
6.26*
3.17
Helsingfors

…….100
Tjerwonets
12.80
12.85
Moskou

………..
(TO
Roebel)
Dantzig

………..
100
Gulden
48.42
27.95
6
A
merika.
New-York
*)

……
$
146.94*
148
. lf
Montreal

………
Canad.
$
2.4878
1.47*
Mcx. Dollar
1.24
‘
0.43
Buenos Aires ……
..Peso (papier)
1.0568′
0.38
La Paz (Bolivia)
8)

Boliviano
0.9080
0.37′
Rio de Janeiro
Milreis (pap.)
0.80752

0.09
Peso (papier)

..

0.30
0.15

Mexico

…………

Bogota (Columbia)
8)

Peso

..

2.42
0.85
Quito (Ecuador)
Sucre
0.49
8

0.13
Sol
0.69
7

0.341
Montevideo (tJrug.)
Peso
2.5725
0.60
Lima (Peru)

…….

Caracas (Venezuela)
Bolivar
0.4795
0.371
Gulden
1.-
1.00*
San

José
(0.
Rica) Colon
–
(uatemala
……..
Quetzal
2481..
1.471
Willemstad (Curaç.)
Gulden
1.-
1.01

1.
Managua (Nicar.)
8)

Cordoba
2.48*
1.471.
San Salvador
8)
….

Colon
1.2440 0.59
Azië.

Valparaiso
………

Rupee
0.91
0.541
3
Gulden I.G.
100
1001
1
1
1C

31
Yen
1.24

..
0.421
3.65

Paramaribo

……..

Dollar

.
0.90
Dollar

..

0.62
Singapore

………
Straits DolI.
1.4125
0.841

Calcutta
………..

Manilla

………..
Phil. Peso
1.24
0.74

Batavia

………..

Teheran
4
) (Perzië)..

Pahlavi
–
13.75
Baht
–
0.67

Kobe

………….
Hongkong
………

Afrika.

Shanghai

………

Bangkok
………..

Kaapstad
12.101
7.17
af
Alexandrië …
…..
Egypt.
£
12.42
Aus tratië.
Melbourne, Sidney

.

en Brisbane
£
12.101
5.741
Nieuw Zeeland
£
12.10f
5.79
‘)Goudpeso.
2
)Milreis Goud.

*) Not, te A’dam. 0v. not, part.
opg.
8) Zichtkoers.
4)
Munteenheid = Rial (= een Kran.)

8 Mei 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

429

STATISTIEKEN.

BANKDIISCONTO’S.
Disc Wissels. 44
10Apr.’35 d
Lissabon

…. 5

13Dec.’34

Bk

Be1.Binn.Efi.
1Vrsch.
’35
5
10Apr.
Londen ……2
3OJuns’32

in R.C.
5
10Apr. ’35
Madrid …… 546
Nov.’34
Athene ……….
7

14Oct.
1
33
N.-YorkF.R.B.
14
1
Feb.’34
Batavia ……….
34
1 Nov.’34 Oslo

……..
3422Mei’33

Belgrado

……..
5
1
Febr.’35
Parijs

. …..
2431 Meo’34

Berlijn

……….
4
22Sept.’32
Praag

…… 3425
Jan.’33
Boekarest ……..
44
15Dec.’34
Pretoria

….
3415
Mei
’33
Brussel ……….
24
28A1.Lg.’34
Rome ……..
3425Mrt.’35

Budapest ……..
44
17Oct.’32
Stockholm

.. 24
1
Dec.’33

Calcutta

….. …
3416Feb.’33
Tokio

…. 3.65

2Juli’33

Dantzig

……..
6

1Mei
’35
Weenen ……
423Febr.’35
Heiaingfora ……
4

3 Dec.’34
Warschau…. 5
26 Oct.
1
33

Kopenhagen
24

1Dec.’33
Zwits. Nat. Bk.
24
3 Mei’35

OPEN MARKT.

1935 1934

4M ei
29April11
23127
15/20
23j28
H
h
4 Mei
April
April
April

Amiterdam
Partic.disc.
–
4I8-14
4
1
14_
1
I2
3
5
18-4
1
/4
1814.2
1
14
718.1114
3
1
I8I16
Prolong.
4
1
12
3
1
12-4
331
4
_411
4

311
4
4
1
1
1-14
1
211
4
3/
4

Londen
Dag8eld.
. .
1
121
1
12_I
1
121
‘121
3
/4-1
214
-1
1
3
14-2
Partic.disc.
116’I8
9
I16»18
‘Iio”Is
116
5
18
7
18.
15
116
1
1_
9
1
411
4
_31
4

Berlijn
Daggeld…
3518-18

3118.4

3
1
1214
31I2-7I8
2)
4114.5314
4
1
12-6
–
Maandeld
3114.113

314-
3
12
312-14
31/3/
4
2)
41/..53/
4′!,-6
–
Part, disc.
33/
3
3
18
3118
3318 ‘1
37J
3718
2ija-‘/,
Warenw. ..
4_
1
1
4-
1
14
4-I1
4.11
4
2)
4
1
/4
4.11
4

–
Nea, York
Dageld
1)
I4
1
14
1
14
3
)
‘1442
2
)
1 1
l’I424,
Partic.disc.
3
116
I,n
I,6
3I31
114
3
14
–
1)
Koers van 3 Mei en daaraan voorafgaande weken t/m. Vrijdag.
2)1518 April.

WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.

Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
1Brussel
Batavla
York*)
S)
S) S)
S)
1)

30
April 1
.

7a1,
7.12
3
1
8

59.60
9.76
25.044
1001/
10

1 Mei

1935
1.47′
7.11%
59.524 9.754
25.024
100
2

,,

1935 1.48
7.16%
59.624 9.764
25.07
100
3

,,

1935 1.48
7.17
59.62
9.754
25.06
10011,,
4

,,

1935
1.48
7.16
59.55
9.754
25.06
100i,,
6

,,

1935
1.48
7.18
59.50
9.754 25.044
1001,, Laagste d.w’)
1.47
7.093
59.45
9.744
25.-
995
1
Hoogste d.w
1
)1
1.484
e

7.18
59.70
9.764
25.10
10011
8

Muntpariteit
2.4878
12.1071
59.263
9.747 34.592
100

Data
Zwit-
serland
Weenen
Praat
Boeka- Milaan
Madrid
S)
t)
rest’)
5*)
*8)

30 April 1935
47.88
–
6.19
1.48
12.19
20.22
1 Mei

1935
47.87%
–
6.18
1.48
12.22
20.224
2

,,

1935
47.90
–
6.184
1.48
12.224
20.224
3

,,

1935
47.90
–
6.18
1.48
12.224
20.224
4

1935
47.89
–
6.18
1.48
– –
6

,,

1935
47.86
–
6.19
1.48
12.20
20.204
Laagste d.w’)
47.82%
–
6.15
1.45
12.174
20.15
Hoogste d.w’)
47.95
28.-
6.21
1.50
12.274 20.30
Muntpariteit
1
48.003
35.007
7.371
;

1.4881
13.094
48.52

Data
Stock-
Kopen-
o
1
*
‘ °
1/el-
Buenos-
Mon- holm
)
hagen)
fof’)
Aires’)
treal’)

30 April 1935
36.80 31.824 35.90
3.15
38
1.468%
1
Mei

1935
36.75
31.774
35.75
3.15
38
1.46%
2

1935
37.-
32.-
36.-
3.16
38
1.47)4
3

1935
37.-
32.-
36.-
3.16
38
1.4734
4

,,

1935
37,-
32,- 36,-
3.16
38
1.474
6

1935
37.024
32.074
36.074
3.16
37%
1.48
Laagste d.wl)
36.40
31.50
35.45
3.10
37%
1.46
Hoogste d.w
1
)
37.20
32.25
36.25 3.20
38)4
1.48
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.266
953%

2.4878
Noteerine te
Amsterdam.
5*)

Not, te
Rotterdam.
1)
Part.
oogave.
In ‘t late of 2de No. van iedere maand komt een ovei’zicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

D a a
Londen
($
per
£)
Parijs
($ p.
IOOfr.)
Berlijn
(2 p. 100
Mk.)
Amsterdam
($ p. 100
gld.)

30
April

1935
4,83
6,62%
40,42
67,87
1
Mei

1935
4,83%
6,60%
40,36
67,72
2

1935
4,84 tj
a

6,59
7
/
8

40,30
67,60
3,,

1935
4,8351
5

6,595/
8

40,30 67,60
4

1935
4,84
(,591/
40,25
67,59
6

1935
4,84
7
1
8

6,591′
40,22
67,57

.
7 Mei

1934 5,10%
6,62
39,52 67,94
ltuntpariteit..
4,86
3,90i
23.81%
4031
16

KOERSEN
TE LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteertngs-
eenheden
20
Apr.
1
1935
27
Apr.
1935
129Apr.14
Mei1935
LaagstelHoogste
4
Mei
1935

Alexandrië,.
Piast.
p.
9734
97%
97si
e

971
9734
Athene

….
Dr.
p. £
509
508 507 509
509
Bangkok….
Sh.p.tical
111011
8

1110
1110
11104
11104
Budapest

..
Pen.
p. .9
16%
16%
16%
1631
8

163/
s

BuenosAires’
p.pesop.
4
6
18.95
19.-
18.90 19.10
19.00
Calcutta
. . . .
Sh.
p.
rup.
11611
116l1
1/6
3
1,,
1/6
5
1
32

11611
Constantin..
Piast.
p. £
602
598 595 600 600
Hongkong
.,
Sh.
p. $
2
2s1,

2/60/
1
,
2/3%
21634
2155/,,
Sh.
p.
yen
112’j
112
5
1
s
,
112I1
1/23I,
1/2
5
/
33

Lissabon ….
Escu. p.
110
110
109%
110%
110
Mexico
$perç
17%
168/
4

16% 17%
16%
Montevideo
2
)
d.perC
19% 19%
19
19%
19%

Kobe

…….

Montreal

..
$
per
£
4.86% 4.84%
4.84
4.86
4.85
Riod.Janeiro’
d.
per
Mii.
213
271,
2%
215/,
2271
s
,
Shanghai

. .
Sh.
p.
tael
I
1
,
711/
1181
1j7%
1/9
11871,,
Singapore
..
id.
p. $
21431
33

21431
32

214
21431
6

2
1
43
1
32

Valparaiso’).
$per
117
117 116 117
116
Warschau ..
ZI. p. £
25%
2534
25%
1

2571
255
1)
Offic. not.
15
laten, vem.
not., welke
imoorteurs
hebben
te
betalen
II Mrt. 16.91. ‘) Offic. ht. vanaf 17 Apr. 40’i; 24Apr, 40
3
18: 26Apr. 40
1
/8′
29 Apr. 40
1
!2; 30 Apr. 40
5
/9; 2 Mei 40
3
19.
3)
Id. II Mrt. 414.
4)
90 dg’
Vanaf 28 Aug. laatste
0
export” noteering.

ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS’)
Londen’)
N.Yorkl)
Londen
30 April 1935..

3411
1
,
75%
30
April
1935….
144/8
1
Mei
1935..

34)4
75
1

Mei

1935….
1451_
2
1935..

32a1
8

71%
2

,,

1935.,..
1444
3
1935..

33’18
72)4
3

,,

1935….
143/114
4

,,
1935..

3391,,
73
4

,,

1935….
14411
6
1935.,
–
73
6

,,

1935….
–
7 Mei
1934..

1911,
4

43)4
7 Mei

1934….
13612
27 Juli
1914..

24811
16

59 27

Juli

1914….
84110%
1)
in pence
p.
oz.stand.
1)
Forelgn
silver
In
$c. p.oz.
fine.
3)
in ah. p.oz.fine
STAND
VAN ‘s
RIJKS KAS.
Vorderingen.
/

23April 1935
1

30Aoril 1935

derlandsche’ Bank……………….
f
20.231974,99
f
18.319.731,52
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten

1.053.776,27

632.317,58
Voorschotten op ultimo Maart1935 ajd.
gemeenten verstrekt opa. haaruitte
keeren hoofds.derpers. bel., aand. in
de hoofds. der grondbel. endergem.
fondsbel., alsmede opc. op die belas-
tingen en op de vermogensbelasting ,, 3.858.284,66 • 3.858.284,66
Voorschotten aan Ned.-lndlë ………
..,, 140.437.337,14

145.575.510,80
Id. aan Suriname …………………
..,, 14.232.214,79

14.335.124,96
Id. aan Curaçao ………………….
.,

1.947.714,40

1.955.954,46
Kaavord. weg. credietverat. a/h. buitenl ,, 119.384.096,55

1 19.523.297,0
Daggeldleeningen tegen onderpand

–

–
Saldo der postrek. v. Rijkscomptabelen ,, 36.496.650,77

38.015.274,72
Vord. op het Alg.Burg. Pensioenfonds’)

–

–
Vord. op andere Staatsbedrijven
1)
…. ..40.652.434,30 ,, 43.612.473,25
Verstr. t. laste der Rijksbegr. kasgeld- leeningen aan gemeenten (saldo)

,, 27.090.637,60 • 27.260.637,60
v
e r
p ii c
n
ii
n ge n.
Voorschot door De Ned. Bank ingev.
art. 16 van h,ar octrooi

verstrekt
–
–
Schatkistbiljetten in omloop ………
f384.578.000,-
/381.578.000,-
Schatkistpro,nessen in omloop …….
,,

44.930.000,-
44.900.000.-
1.248.659,-

.

,,

1.246.580,50
Schuld
op
ultimo Maart 1935 aan

de

.

gem. weg. a. h. uit te keeren hoofds. d.
pers. bel., aand.
i.
d. hoofds. d. grondb.

Zilverbons in omloop
…………………

e. d. gem. fondsb. alsm.
opc. op
dle
bel, en
op
de verm. bel …………..
–
–
Schuld aan het Alg. Burg. Pensloenf.’)
,,

11.777.886,56
»

11.470.105,82
Id. a. h. Staatsbedr. der
P.T.
en
T.’) ..
,

98.765.040,10

……..

,,
106.020.653,56
Id. aan andere Staatsbedrijven
1)
– –
Id. aan diverse instellingen’)
………..
118.532.308,53
118.487.718,53
1)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH1NDlSCHE
VLOTTENDE
SCHULD.

1

27April1935

1

4 Mei 1935
Voraeringen:
Saldo Javasche Bank………………
/
4.241.000,-
f
3.101.000,-
Betaalmlddeien in ‘s Lands kas

–

–
Verplichtingen:
Voorschot’s Rijks kas e. a. Rljkslnstell. ,, 146.003.000,-

144.762.000,-
Schatkistp

12.
romessen …………………..750.000,-
Schatkistblljetten ………………….035.000,-

–
Muntbiljetten in omloop ………………-

–
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds. ,, 2.566.000,- ,,

32.000
1
–
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank.

242.000,- ,,

227.000,-
Voorschot van de Javasche Bank….

–

–
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
Metaal
””‘
latie
Andere
opeischb.
schulden
Discont.

6 April

1935,,
781
1.136
395
600
1.754
30 Maart 1935..
780
1.224
362
601
1.759
23

1935..
1.049 1.052
368 596 1.756
16

1935..
1.040 1.088 403 590
1.720
9

1935,,
778
1.108
418 590
1.726

S Juli

1914,.
645
1.100
560
735
396 t Sluitp. der activa.

430
,

ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN

8 Mei 1935

STATISTISCH OVERZICH

GRANEN EN ZADEN
TUINBOIJWARTIKELEN
VLEESCH

TARWE
R000E
MAIS
GERST
LIJNZAAD
(Loosduinen)
RUND-
VLEESCII
VARKENS-
80KG La
Plata loco
K.G. Bahia
Blanca loco
La Plata
loco

64/65KG
La Plata LaPlata.
loco
BLOEM-

KASKOM-
SALADE
(versch) VLEESCH
,
versc

T•
Rdarn

mlocoRotter
KOOL

KOMMERS
.
per 100KG

-‘!

per
plO0rp)

1925
17,20
100,0 13,07
6

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50 iU0,0
–
.
–
–
1926
1590
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4 360,50
77,9
–
–
–
–
1927
14,75
85,8
12,475
95,4
176,00
76,0
23700
100,4
362.50
784
–
–
–
1928
13,4fl
78,3
13,15
100.6
226,00
97,7
228,50
96,8
363,00 78,5
26,47

—-

100,0
23,08
100,0
5,83
100,0
–

—

93
100,-
77.50
00,
1929
12,25
71,2
10,87
5

83,2
204,00
88,1
179,75
76,2
419,25
90,6
26,32 99,4

—

2383
103,3
7,60
130,3
96,40
103,7
93,12
5

120,2
1930•
9,676
5,3
6,22
6

47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77,0
1632
61,7
1828
79,2
3.51
60,2

108,
116,1
72,90
94,1
1931
5,55
32,3 4.55 34,8
84,50
36,5
107,25
45,4
187,00
40,4
18,49
69,9
16,89
73,2
4,33
743
88, 94,6

61,9
1932
5,22 30,4 4,626 35,4
77,25
33,4
100,75
42,7
13700
•

,6
16,71
63,1
11,87
51,4 3,57
61,2
61,
65,6
37,50
48,4
1933
5.02
29,2
3,55
27,2
68,50
29,6 70,00 30,0
148.00
32,0
14,47
54,7
996
43,2
1,86
31,9
52, 55,9 49.50
63,9
1934
3,67 5
21,4
332
25,4
70,75 30,6
75,75
32,1
142,50
30,8
11,72
44,3
8,78 38,0
2,52 43,2
61,50
66,1
46,65 60,2

Jan.

1933
4,95 28,8 3,75
28,7
73,00
31,5
75,25
31,9
136,50
29,5
50,50
54,3 44,75
57,7
Febr.

.,,
4,775 27,8
3,7C
28,3
71,00
30,7
74,75
31,7
130,25
28,2
49,25
53,0
45,-
58,1
Maart

,,
5,05
29,4
3,82
5

29,3
73,50 31,7
76,25
32,3
130,50
28,2
—
46,50 50,0
46, 59.4
April

,,
5,15 29,9
3,75 28,7
72,75
31,4
71,25 30,2
129,50
28,0
14,62
55,2
13,59
58,9

——-

3,27
56,1

—

49,50
53,2
48,25
62,3
Mei

,,
5,40
31,4
3,775

28,9
70,50
30,5
73,25
31,0
146,75
31,7
14,32
54,1
1074
46,5

—
–

151
25,9
52,25 56,2

63,2
Juni

.
5.25 30,5
3,55
27,2 66,00
28,5
75,75
32,1
163,25
35,3

—

5,56
24,1 0,81
13,9
51,25
55,1
48.
–
Juli

,
5.82
5

33,9
3,85
29,4
64,25
27,8
78,00
33,1
176,25
38.1

–

—

49,25
53,0
48,50
62,6
Aug.

,,
5.3030,8.3.55
27,2
61,25
26.567,7528,7
161,50
34,9
49,-
52,7
49.25 63,5
Sept.
4,95
28,8 3,475 26,6
61,00
26,3 65,25
27,6 159,00
34,4
50,25 54,0
54,-
69,7
Oct.
4,40
25,6
3,-
22,9
60,25
26,0
63,50
27,0
141,25
30,5

—–

5625
60,5
54,25
70.0
Nov.
4,55
26,5 2,95
22,6
74,50 32,2
60,00
25,4
147,25
31,8
–
—
–
– – –
59,50
64,0
54,3P
70,2
Dec.
4,57 26,6 3,30 25,3 73,50 31,7 59,25
25,1
154,50
33,4

–
–
–
–
–
—
—–
—
—
–

60,75 65,3 53,50
69,0

Jan.

1934
Febr.

.,,
4,75
27,6
3,10
23,7
65,25
28,2
58,00
24,6
144,25
31,2

—
–
–
—
–
–
—-
—
—
–

62,50
67,2
53,75
69,4

Maart

,
3,40
19,8
2,776
21,2
65,25
28,2 58,50 24,8
133,00
28,8
63,-
67,7
53,50
69,0

April

,,
3,25
18,9
2,72
5

20,8 70,75 30,6 58,75 24,9
132,00
28,5
—
– .
61,75
66,4
50,50
65,2
3,20
18,6
2,70
5

20,7
70,50
30,5
56,75
24,0
136,50
29,5
17,03
64,3
12,20
52,9
4,61
•
79,1
63,50
68,3
49.125
63.4
Mei
3,32
19,2
2,816
21,9
62,00
26,8
63,00
26,7
154,50
33,4
12,77
48,2
11,20
48,5
2,09 35,8
65,75 70.7
47,50
61,3
Juni
3,676
21,4 3,17
5

24,3
65,00
28,1
74,75
31,7 156,50
33,8
5,35 20,2 2,93

—–
—
—
–
—
—
—
–

—
–
–
—
—
–
—
—
–
—

12,7
0,85
14,6
63,25 68,0
43,75
56.5
Juli
3.80
22,1
3,30
25,3
71,50
30,9
78,75
33,4 151,25
32,7

—–
—
—
–
—
—
—
–
—
–
–
–
–
–
—
–
—
—
—
–

63,-
67,7 44,62
5

57,6
Aug.

•
4,375
25,4 4,275 32 7
83.25
36,0
93,50 39,6
1 59,25
34,4
.
63,95 68,8
43.30
55,9
Sept.
Oct.

,
4,-
23,3
4,15
31,7
77,25
33,4
93,25
39,5
145,50
31,5

——————

63,55 68,3
42,2
5

Nov.

,,
3,50
20.3
3,70
28,3
69,50
30.0
93,50 39,6
135,25
29,2

–
–
—
–
–
–
–
–
–
–
–
–
—
—
–
–
—-
–
—
–
—-
–
—

60,70 65,3
42,125
544
3,50
20,3
3,45
26,4
71,25
30,8
89,25
37,8
127,75
27,6
53,75 57,8
41,50
57.4
Dec.
3,45
20,1
3,55
27,2 76,25
32,9
91,00
38,6
134,00
29,0
53,15
57,2
44,65
57,6

Jan.

1935
3,30
19,2
3,52
5

27,0 74,25
32,1
89,25
37,8
137,25
29,7

——————
–

—
——-
–
—
–
—
–
–

–
–
—
–
–
–
–
—
—
–
–
–
—
—
–
–

53,625
57,7
4.62b
5,9
3’ebr.
Maart

,,
3,20
18,6
3,375 25.8
68,00
29,4
71,25 30,2
124,25
26,9
51,90
55,8
47,55
61,4 3,20
18,6
.
3,076 23,5
67.75
29,3
64,00
27.1
120,50
26,1

–
–
—-
–
–
–
—
—
—
–
—
—
–
–

51,40 55,3
51,211
66,1
April
4,07
5

23,7 2,95
22,6
70,75 30,6
66,75
28,0
125,00
27,0
10,81
40,8
1
1.21

–
–
—-
–
–
–
—
—
—
–
—
—
–
–
–
—-
–
–
–
—
—
—
–
—
—
–
–

48,6 3,27
56,1
51,925 55,8 50,25
64,8
29

..
6 Mei
6
).
,
4,025
34
2,80
21,4 69,50
30,0 65,50
27,8
24,50
26,9
9.28
35.1
11,68

–
–
—-
–
–
–
—
—
—
–
—
—
–
–

51,6
2.34
40,1
5l;-.
.
54,8
7
64,5
4,10
23,8
2,80
21,4
62,00
26,8
65,00
27,5
123,50
26,7
9,92 37,5
8,53
37,0
2,11
36.2
1)
Men zie voor
de
toelichting
op
dezen
staat
de nos.
van
8, 15
Auk.
1928,
25 Febr.
1931
en 15
Febr.
1933.

2)

Tot Jan.
1931
Hard
Winter
No.2.
van Jan.
931 to
16 Dec. 1929
tot 26 Mei
1930
74J5 K.G.
Hongaarsche
vanaf
26
Mei 930
tot 23
Mei 1932
74 K.G.
Zuid-Russische;
van 23
Mei 1932
tot 2
Oct. 1933
No.
2 Canada.
4
)To

Canada.Van
19 Sept.’32tot
24Juli ‘3363163
K.G.
Z.-Russ.
5)
De
jaargemiddelden zijn berekend
uit de
gcmiddelde
prijzen
van
April,
Mei en Juni van
liet
betreffende
Jaal

t

. .

MINERALEN
.

TEXTIELGOEDEREN
DIVERSEN

STEENKOLEN’
Westfaalschej
PETROLEUM
BENZINE
.

KATOEN
WOL WOL
gekamde

LrossbredColo-

KOE-
KALK-
Hollandsche
Mid. Contin.
Crude
t,m

.

Gulf exp.
A g

ani
Australische,
HUIDEN
SALPETER
Middling
locoprijzen

.
F. G. F.
Sakella-
‘

‘
bunkerkolen,
ongezeeld f.o.b.
64/66°
$cts. per
V.
Meririo64’s
L
loco
B
‘
radford
nial Carded,
Gaaf, open
kop
Gid. per
10014.0.
R’damjA’dani
13ê

S. g.
per barrel
gallon
New-York
rides
Oomra
Liverpool
er Ib
P

.
50’s Av.
loco
57-61 pnd.
netto
per

0
0
0
K.G.
per Ib.
Liverpool
Bradford per Ib.

f1.
010
$
i/o
$cts.
0
10
$ cia.
°lo
pence
0
1
pencc
01
pence
Oh
pence
0/
II.
Oh
f1.
“eo
1925
10,80
100,0
1.68
100,0
14,86
100,-
23,25
100,0
29,27
100,-
9,35
100,-
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100.0
1926
17,90
165,7 1.89
112,5
13,65
91,9
17,55
75,5
16,24
55,5
6,30
67,4 47,25
85,9 24,75
83,9
28,46 82,0
11,61
96.8
1927
11,25 104,2
1.30
77,4
14,86
100,-
17,50.
75,3
16,78
57,3
7,27
77,8
48,50 88,2 26,50
89,8
40,43
116,5 11,48
95.7 1928
10,10
93,5
1.20
71,4
9,98
67,2 20,00 86,0
19,21
65,6
7,51
80,4
51,50.
93,6 30,50
03,4 47,58
137,1
11,48
95.7 1929
11,40
105,6
1.23
73,2
10,-
67,3
19,15
82.4
17,05
58,2
6,59
70,5
39,-
70,9 25,25
85,6
32,25
92,9
10,60
88,3
1930
11,35
105,1
1.12
66,7
8,77
59,0
13,55
58,3
12,-
41,0
3,92.
41,9
26,75 48,6
16,25
55,1
25,36
73.1
9.84
82,0
1931
10,05
93,1
0.58 34,5
5,04
33,9
8,60 37,0
7,33
25.0 3,08
33,0
21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71.8
1932
8,00
74,1
0.81
48,2 4.50 30,3
6,45 27,7
5,21
17.8
3.11
33,3
16,00
.
29,1
8,50 28,8
11,15
32,1
6,15
51,3
1933
7,00
64,8
0.45 26,8
3,61
24,3
6,75 29,0
.
5,13
17,5
2,78 29,7
19,25
35,0 9,50
32,2
13,26
38.2
6.18
51,5
1934
6,20
57,4 0.63
37,5
2,88
19,4
7,35 31,6
5,32
18,2
2,68
28,7
19,25
35,0
10,25
34,7
12,07
34,8
6,11
50,9

Jan..

1933
7,05
65,3
0.53
31,5
4,16
28,0
6,15 26,5
5,13
17,5
2,95 31.6
15,75
28,6
8,25
28,0
11,50
33,1
6,30
52,6
Febr.
Maait

,,
7,20
66,7
0.38 22,6 3,97 26,7 6,10
26,2 4,98
17,0
2,78
29,7
15,50
28,2
8,25
28,0
10,38
29,9
6,40 53.3

April

,,
7,25
67,1
038
22,6 3,870
26,1
6,40 27,5
4,97
17,0
2,77
29,6
15,25
27,7
7,75
26,3
10,75
31,0
6,40
53,3
7,25
67,1
0.37
22,0 3,67
24,7
6,65 28,6 5,18
17,7
2,68 28,7
15,75
28,6 7,75
26,3′
11,25
32,4
6,40
53.3′
Mei
7,15 66,2
0.23
5

14,0
2,95
19,9
7,30
31,4
5,60
19,1
3,07 32,8
17,00
30,9 8,25
28,0
‘12,25
35,3 6,40
533 Juni
juli

,,
7,15 66,2
0.25′
15,2
3,02 20,3 7,85 33.8 5,85 20,0
3,25
34,8
18,50
33,6 9,00
30,5
15,75
45,4
6,40
53,3

Aug.

,,
705
65,3
0.41
24,4
3,33
22,4
7,60
32,7
5,76
19,7
3,20
34,2
20,75
37,7
9,75
33,1
16,-
46,1
6,40
53,3

Sept.

,,
6,95
64,4 0.37
22,0
3,37
22,7
6,90
29,7
5.39
18,4
2,91
31,1
20,75
37,7
9,75
33,1
14,75
42,5 5,80 48.3 6,85
63,4
0.52
31,0 3,50 23,6
6,60
28,4
4,70
16,1
2,54
27,2
21,50
39,1
10,50′
35,6
15,13 44,1
5,85 48,8
Oct.

,
Nov.

,,
6,60
61,1
0.66 39,3
4,04
27,2
6,40 6,25

.
27,5
4,55
15,5
2,48
26,5
20,75
37,7
‘
10,75
36,4
14,50
41,8
5,90
49,2 6,75 62,5
0.66
39,3 3,72
25,0
26,9 4,63
15,8
2,39
25,6
23.75
43,2
12,00
40,7
13,38
38.6 5,95 49,6
Dec.
6,95 64,4
0.67
39,9
3,75 25,2
6,50
28,0
4,89
16,7
2,38
25,5 25,00
45,5
.

13,25
44,9
13,50
389
6,-
50,0

Jan.

1934
6,65 61,6 0.66
39,3
3,74
25,2
7,10
30,5
5,47
18,7
2,59 27,7
27,00
49,1
14,75
.50,0
13,-
37,5
6,15 51,3
Febr.

,,
Maart

,,
6,30 58,3
0.64
38,1
3,25 21,9
7,50 32,3
5,64
19,3
2,68
28,7 13,75
43,2
12,75
43,2
13,-
37.5
6.20
51.7

April

,,
6,25 57,9
0.63
37,5
3,05
20,5 7,40 31,8
5,50
18,8
2,76 29,5
23,25
42,3
11.75
39,8
12,50
36,0
6,25
52,1

Mei

,,
6,30 58,3
0.62 36,9 2,795
18,8
6,95
29,9
5,37
18,3
2,50
26,7
23,00 41,8
11,50
39,0
12,-
34,6
6,30
52.6
6,25
–

57,9
0.62
36,9
2.88
19,4
6.80 29,2
5,20
17,8
2,48 26,5
21,00
382
10,50
35,6
11,88
34,2
6,30
52.6
juni
6.13
56,9
0.62
36,9
2,83
19,0
7.15
30,8 5,23
17,9
.2,77
29,6
19,00
34,5 9,50
322
11,50
33,1
6,30 52.6
Juli

•’ Aug.

,,
6,15
56,9 0.62 36,9 2,68
18,0
7,55
32,5
5,22
17,8
2,83
30.3
17,00
30,9
.

9,00
30,5
11,50
33,1
‘6.30
526
6,15
56.0
0.2
36.9
2.68
18,0
7,65
34,0
5,32
182
2,85 30,5
16,00
29,1
8.50
28,8
11,75
33,9
5,80 48.3
Sept.

•
6.00
55,6
0.62
36,9
2,74
18,4
7,70
33,1
5,06
17,3
2,71
29,0
15,00
27,3
8,50
28,8
12,-
34,6
5.85
48,8
Oct.

–
6,00
55,6 0.62 36,9 2,60
17,5
7,40
31,8
4,93
16,8
2,57 27,5
15,00
27,3
8,50 28.8
12,50
36,0
5,90 49,2
Nov.

–
6,10
56,5
0.62
36.9 2,53
17,0

.
7,40
31,8
5,42
18,5
2,67
28,6
15,00
27,3
.
8,75
297
12,
–

34,6
5,95
496
Dec.
6,05
56,0
0.62
‘
36
9
2,76
18,6
7,50
32,3
5,43
18,5
2,77
29,6
14,50
26,4
8,50

.

8,25

28,8
‘11,25
32,4
6,05
50,4

Jan.

1935
6,05
56,0
0.62
5

37,2
2,975 20,0 7,55
2.5
5,38
‘18,4
2,99
32,0
14,75
26,8
28,0
10,75
31,0
6,15
51,3
1ebr.,,
Maart

,,
6.05
56,0
0.62′
37,2 2,75
18,5
7,50
32,3
5,24
17,9
3,-
32,1
14,00
25,5
7,75 26,3
10,50
30,3
6.20 51,7
590
54,6
0.02
36.9
2,74′
18.4
6,80
29,2
4.85
16,6
2,79
29,8
13,75
25,0
7.50 25,4
10,25
29,5
6,25
52,1
April
600
55,6
0.63
37,5
299
20,1
7,05
30,:1
4.89
16.7
2,89
30,9
14,75
26,8
‘

8,00
27,1
10,75
31,0
6,30
52,6
29′,
6 Mei
2
)

,,
5,93
551
0.62
76,9 2,95:t
19,9
7,20
31,0
4.9
5

l67
2,95
5

31,6 15,007)
27,3
•800′
7
)
27,1
‘6,30
52,6
6,00 55.6 0.62 36,9 2,95
5
1
19,9
7,15
30,8
4,936,

16.8
3.04 1
32,5
,,15,50
9
)
28,2
.

‘8,25.
9
)

l)Jaar-en maandgem. afger. op
1
/8 pence.
2)
Daar de beurs te. Londen op 6Mei gesloten
was, zijn de Londensche noteeringen van 3 Mei genomen.
3
)27
Apr. 4)4
5
)
24
Apr. 6)1 Mei. 7) 25Apr.
St
30Apr.
9)
2Mei.

8Mei 1935

ËCONÖMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

431

N GROOTHANDELSPRIJZEN’)

–

–

ZUIVEL EN EIEREN
•

METALEN

‘

–
–
BOTER
•
BOTER
KAAS Edammer
—

–
EIEREN
.

–
KOPER
–

LOOD
–
–

-.—-
..

TIN
IJZER
Cleveland
GIETERIJ-
IJZER

•
•

ZI
GOUD
ZILVER
cash
K.G.
L
P
e
e
eJwar
_
•

•.

–
IeflP
Alkmaar Fabrieks-
Gem. not.
Eiermijn
Standaard
Locoprijzen
.
Locoprijzen
Londen
Locoprijzen
Londen per
•
Foundry
No. 3 f.o.b.
(L( III)
P

Locopijzen
Londen
cash
Londen
Londen per

derC

.
Noteering

Crisis

.
kaas
ki. m/merk
Roermond
p. lOOst.’
Londen
per Eng, ton
per Eng. ton
–

–
Eng, ton
Middlesb.
per Eng. ton
Eng. t. f.o.b.
Antwerpen
per
Eng. ton
per ounce
tine
Standard
Ounce
Centr.

perSOK.G.
.

—
1925
11′
–

2,31
100,0
1E
–
–
i”
56,-
100,0
6.
9,18
0
10
100,0
r-

62.116
i’
100,0
36.816
i”
100,0
T’j
261.171-
100,0
Sti.
731-
“‘

100,0
iÏE”
671- 100,-
£
36.316
0/
9

100,-
sh.
85/6
0
10
100,-
oence
1
18
0
/0
100,0

1926
1,98
85,7
..

–
43,15
77,1
8,16 88,8
58.11-
93,5
31.116
85,3
290.1716
111,1
8616
118,5
6818
102,5 34.216
94,3
851-
99,5
28uiia
89,3

1927
2,03 87,9
–
43,30
77,3 7,96
86,7
55.141-
89,7
24;41-
66,4
,

290.41-
110,8
731- 100,0
6416
96,3
28.101- 78,8
851-
99,5
26/4
83,3

1928
2,11
91,3
.

–
48,05
85,8
.7,99
87,0
63.161-
102,8
21.11-
57,8
227.51-
86,8
66
1
–
90,4
6218
93,5 25.5
1
6
69,9
85
1
–
99,5
26
1
/i,
81,1

•

1929
2,05
88,7
–
45,40
81,1-
8,11
88,3
75.141-
121,9
23.51-
63,8
203.1516
77,8
70/6
96,6
6819
102,6
24.1716
68,8
851-
99,5
24
7
!,
76,2

1930
1,66
71,9
–
38,45
68,7
6,72
73,2
54.131-
–
88,0
18.116
49,6
142.51-
54,3
67/-
91,8
59/6.
88,8
16.171-
46,6
851-
99,5
17
1
1,
55,4

1931
1,34
58,0
–
31,30
56,9
5,35
58,3 36.51-
58,4′
12.11-

.
33,1
110.11-
42,0
55/-
75,3
4716
70,9
11.1016
31,9
92/6
108,2
13/
41,6

1932
0,94
40,7
–
22,70
40,5
4,14
45,1
22.17/-
36,8
8.12!-
23,6
97.2/-
,
37,1
42!-
57,5
37!-
55,2

9.16ij-

27,1
118/-
138,0
l2
7
!
40,1

1933
0,61
26,4 0,96
20,20
36,1 3,71
40.4
22216
35,6
7.1716
21,6
131.181-
50,1
411-
56,2
351-
52,2
10.1216
29,4
1241714 145,8
1218
38,5

1934
0,45
19,5
t,-
18,70
33,4
3,45
37,6
18.1416
30,2
6.1516
–

18,6
141.1916
54,2
401-
54,8
33/7
50,1
8.91-
23,4
137j71i
161,0
13
1
/1
40,7

an.

’33
0,73 31,6
0,89 21,75
38,8
4,27 46,7
19.171-
32,0
7.81:
20,3
100.116
38,1
4016
55,5
3416
51,5
9.19/-
27,5
12218
143,5
11″/,
36,4
ebr.
,
0,65
28,1 0,91
20,60
36,8 4,35
47,4 20.31- 32,5
7.71-
20,2
104.716
39,9
431-
58,9
341-
50,7
‘9.151-
27,0
12015
140,8
11
15
118
37,2

rt.
,,
0,53 22,9
0,99 19,40-
34,6 2,80
30,5
20-16
32,3
7.101-
20,6
104.18/9
40,1
431-
58,9
3417
51,6
10.7/-
28,6
12015
140,8
127/,
38,7

pr.
,,
0,54
23,4
l,•-
18,55
33,1
2,07
5

22,6
20.11/6
33,1
7.1216
20,9
109.17/-
42,0
43/-
58,9
356
53,0
10.8/6
28,8
1
201
1

140,4

12″!,,

39,9

ei
0,52
22,5
1,-
21,80 38,9 2,49
27,1
23,6/6
.37,6
8.6!-
22,9
128.17j6.
49,2
4116
56,8
36/6
54,5
10.13!-
29,4
12316
144,4
13
1
14
41,2
,,
uni
,,
0,52
22,5
1,-
23,50
42,0 2,50
272
25.7/-
40,8
9.41-
25,3
151.101-
.
57,9
421-
57,5
371-
55,2
11.1216
32,1
122134
143,0
1314
41,2
uh
0,55
23,8
I,–_
18,50
33,0
2,60
28,3
25.161-..
41,6
9.2/.-.
25,0
–
148.116
56,5
4116
56,8
35/-
52,2 12.11- 33,3
1231104
144,9
I2116
38,7
,,
ug.
0,63
27,3
1,-
18,90
33,8
3,575

38,9
24.51-
39,1
8.416 22,6
145.31-
55,4
411-
56,2
35/-
52,2
11.71-
31,4
125110
147,2
12
374

ept.
,
0,66
28,6 0,95
18,40
32,9
3,91
42,6
22.1616
36,8
7.161-
21,4
140.1716
53,83916
54,1
34/6
51,5
10.1816
30,2
130111
153,1
II”/i6
37:2
ct.
,,
0,68 29,4 0,90
19,45
34,7
4,68 51,0
22.lj-
35,5
7.14/-
21,1
145.5!-
55,5
39(6
54,1
34/6
51,5
10.13!-
29,4
131/1
153,3
117/,
37,0

0v.
,
0,65
28,1
0,90
20,80
37,1
5,80
63,2
20.616
32,7
7.1316
21,1
150.916
57,5
401-
54,8
34/6
51,5
9.196
27,6
128154
150,1
12
1
14
38,1

ee.

,,
0,60
26,0
1,-
20,40
36,4
5,475 59,6
21.11-
33,9
7.121-
20,9
153.81-
58,6
40/6
55,5
361-
53,7
9.191-
27,5
126124
147,6
12
9
11,
39,1

Jan.’34
0,50
21,6
1,-
20,40,
36,4
5,05
55,0
21.7!-

–
34,4
7.71-
.20,2.
148.31- 56,8
3916 54,1
36/-
53,7
9.121-
26,5
12916
151,5
12
3
14
39,7
Feb.,
0,47 20,3
1,-
21,55
‘38,5
3,68
40,1
20.91
33,0
7.41-
19,8
140.131-
53,7
3916
54,1 3615
54,4
9.-/6
24,9
13711
160,3
I2″
38,9
Mrt.,,
0,44
19,0
1,
19,90
35,5
2,71
29,5
20.31-
32,5
7.316
19,7 144.1516
55,3
4016
55,5
3513
52,6
9.21-
25,2
13618
159,8
12
5
/
39,3
Anr.,,
0,42
18,2
1,-
17,20
30,7
2,72 29,6
20.1416
33,4
7.416
19,8 150.1016
57,5
4116
56,8
3412
51,0 9.716
25,9
135114
158,0
12/,
38,7
Mei,
0,41
17,7
1,-
16,05
28,7
2,54
27.7
20,41-
32,5
6.1616
18,7
144.1916
55,4
–
40/6
55,5
3219
48,9
9.21-
25,2
13613
159,4
12
1
11
37,5
Juni,
0,41 17,7
.

1,-
19,40
34,6
2,74′
29,9
19.1816
32,1
6.141-
18,4.
140.11-
53,5
4016
55,5
3119
47,4
8.161-
24,3
137184 161,1
1211
4

38,1
Juli
,
0,40
17,3
1,-
21,50 38,4
2,81
30,6
18.111-
29,9
6.1416
18,5
142.91-
54,0
4016
55,5
3214
48,2
8.61-
22,9
137111
161,4
12
3
14
39,7
Aug.,,
0,43
18,6
1,-
20,90
37,3
3,32′
36,2
17.61-
27,9
6.141-
18,4
139.716′
53,2
401-
54,8
3216
48,5
8.716
23,2
3816
162,0
13
40,5
Sept.,
0,43
18,6
1,-
18,12
5

32,4
3,31
36,1
16.101-
26,6
6.516
17,2
137 171- 52,6
3916

54,1
3216
48,5
7.171-
21,7
1411-
164,9
13
1
/
40,9
Oct.,
0,43
18,6
t,-
17,37
5

31,0 3,95
43,0
16.31-
26,0
6.61-
17,3,
137.1916
52,7
3916 54,1
326
48,5
7.7/-
20,3
141110
165,9
14
43,6
Nov.,
0,47 20,3
1,-
17,-
30,4
4,52
5

49,3
16.11/6 26,7
6.8!-
17,6
139.81- 53,2
40!-
54,8
3216
48,5
7.76
20,4
139164
163,2
14
7
18
46,3
Dec..
0,54
23,4 0,95
15,12′
27,0 4,07
44,3
16.16/-
27,1
6.61-
17,3
137.816
52,5
3916 54,1
34(1
50,9
7.4
1
‘6
20,0
140:64
164,4
14
11
116
45,7

Jan.’35
0,58
25,1
0,90
1495
26,7
3,125
34,0
16.191-
27,3
6.51-
17,
138.111-
52,9
3916
54,1
3416
51,5
7.6:6
20,4
141110
165,9
14
1
14
45,9
Feb.,
0,52
22,5
0,95
14,37
5
1
25,7
3,20
34,9
16.41-
26,1
6.41-
17,0 136.81-
52,1 3916 54,1
3416
51,5
7.3/6
19,8
14218
166,9
14
1
–
1
/i,
46,1
Mrt.,
0,37
16,0
1,025
13,30
23,8
2,74
29,8
16.8!-
26,4
6.716
–
17,5
124.5/6 47,5
38/-
52,!
1 33/9
50,4
7.-!-
19,411475
172.4
151/4
49.0
Apr.,,
0,37
.

16,01
1,08
11,50
20,5
2,31
5

I 25,2
18.8/-
29,6
7.5/6
20,0
131.-/6′
50,0
3816
52,7
33/6
50,0
7.11/.
20,9
1
1
4
4
/5
168,9
l60/,
56,6
29
,

,
0,348
14,7f
1,10
2,30
125,1
8.7/6
29,6
7.10/-
20,6
131.11/6
50,2
3816
52,7
33/6
50,0
7.1516
21,5

144154
169,0
20
1
1,
62,6
6Mei61.
1

1,10
2,50 127,2
19.-/6
1

30,6
7.17/-
21,6
132.18/-
50,8
38/6
52,7
i
33(6
50,01
8.71-
123,1
1431114
1
168,4
1
19
11116
1

61,3

5Sept. 1932 79KG. La Plata; van 26 Sept. 1932 tot 5 Febr. 1934 ManitoOa No. 2 “1 lOt Jan. Izu wesrern; vanar Jan. Iø rot ru
uce. ityz2
Ju,,e,,ca,, i’u. L, vdit
an. 1928 Malting; van Jan. 1928 tot 9 Febr. 1931 American No. 2, van 9 Febr, 1931 tot 23 Mei 1932 64/5 K.G. Zuid-Russische. Van 23 Mei-19 Sept. 1932 No. 3
Daar de beurs te Londen op 6Mei gesloten was, zijnde Londensche noteeringen van3 Mei genomen.
7)
4. Mei. 8)25 Apr.

–

– — -.

BOUWMATERIALEN

.
KOLONIALE
P.I.{UJ)UU’1’JN

°ENH”
T
•
T
E E N E N
CACAO
.
COPRA
KOFFIE
B

°’
Standaard’
SUIKER
,
THEE,
INDEXCIJFER

Kolo- basis 7″
t 0
b
•

Zwede,i/’

‘
binnenmuur

buitenmuur
G.FAccra
Nd1;I1d.
Ribbed Smoked

,,
Witte
At1N.-Ltheev.

e
Finland

‘d
per

per
50
K.G. c.i.f.
per
100
K.G.
Amsterdam Rotterdam
per
1/

K.G.
OcoperO:lb en
R’dam!A’dam
per
100
K.G.
Java- en Suma-
trathee
p.
1
/,
K.G.
Grond-
stoffen nlale

dÎen
ian 4.672M3.
per
1000
stuks per
1000
stuks
Nederland

/
0
10
/
%
/
0/
sh.
°!o
/
‘lo
ets.
,

°!o
Str.
°Io
6.
–
‘is
ets. ‘Is
1925
159,75
100 15,50
100,-
19,-
100,-
4216
100,-
35,87
5

100,0
61,375
100,0
2111,625
100,0
18,75
100,0
84,5
100,0
.

100.0
100.0
1926
153,50
96,1
15,75
101,6 19,50 102,6
491-
115,3
34,-
94,8
55,375
90,2
21-
67,4
17,50
93,3 94,25
111,5
96.0
102.6
1927
160,50
100,5
14,50
93,5
18,50
97,4
681-
160,0
32,62′
90,9
46,875
76,4
116,375
51,6
19,12′
102,0
82,75 97,9
87.5
109.1
1928
151,50
94,8
12,-
77,4
18,50
97,4
5713
134,9
31,87′
88,9
49,625 80,9
-/10,75
30,2
15,85
84,5
75,25
89,1
84.6
‘
97.4
1929
146,00
91,4
14,-
90,3
21,25
111,8 45110 107,9
27,37
5

76,3
50,75
82,7
-/10,25
28,8
13,-
69,3 69,25
82,0
81.9
85.5
1930
141,50
88,6
12,50
80,6 20,75
109,2
34/11
82,2 22,62
5

63,1
32
52,1
-15,875
16,5
9,60
51,2 60,75
71,8
60.0
‘
64.3
1931
110,75
69,3
–

10,25
66,1
20,25
106,6
22/5
52,8
15,37′
42,9
25
40,7
-/3
‘8,4
8,-
42,7
42,50
50,3
46.8 48.0

1932
69,00
43,2 9,25 59,7
15,-
78,9
1916
45,9
13,-
36,2
24
39,1
–
-11,75
4,9
6,32′
33,7 28,25
33,4
36.1
–
38.0
1933
73,50
46,0
– 10,-
64,5-
12,75
67,1
-15/4 36,0
9,30
25,9 21,10 34,2
-/2,25
6,3
5,52
5

29,5 32,75 38,7
35.2
34.7

1934
–
76,50
47,9 8,50
54,8
10,50
55,3
1316
31,8
6,90
19,2
16,80
27,4
-13,875
10,9
4,07
5

21,7 40
47,3
34.4
32.1

Jan.

’33
70,00
43,8
9,25
59,7
13,50
71,1
1616
38,8
11,50
32,1
24

O.B.

12

39,1
-11,625
4,6
5,37′
28,7
25 29,6
33.2
34.1
Febr.
,.
70,00
43,8
–
9,25
59,7
13,-
68,4
15/9
37,1
10,62′
29,6
23,75
38,7
-/1,5
4,2
5,60
29,9
26,75
31,7
32.1
34.4
Mrt.
,,
70,00
43,8 9,50 61,3
12,25
64,5
16/3
38,2
10,37′
28,9
23,50
‘
38,3
-11,5
4,2
6.-
32,0 26,25
31,1
32.4 34.9
Apr.
,
70,00
43,8
9,75
62,6
12,75
67,1
1515
36,3
9,50
26,5
23,50 38,3
–
1
1,625
4,6
6,07′
32,4
27,50 32,5
32.8
34.9
Mei
,
70,00 43,8 9,50
61.3
12,50
65,8
1616
38,8 9,50 26,5
23

•
37,5
-12
5,6
6,02′
32,1
26,50 31,4
34.2
35.0
Juni
,,
72,50
45,4
10,-
64,5
13,-
68,4
18/1
42,6
10,-
27.9
22,50
36,6
-/2,375
6,7
6,35 33,9
31
36,7
37.2 37.5 Juli

75,00 45,9
10,25
66,1
13,-
68,4 17/8
41,6
9,475
26,4
22,50
36,6 -12,625
7,4
5,92′
31,6 33,50
39,6
38.2 37.4
Aug.

75,00 45,9
10,50
67,7
13,-
68,4
16/5
38,6
8,75
24,4
20,75
33,8
–
1
2,625 7,4
‘5,27’
28,1
35,25 41,7
36.5 35.0
Sept.
,
80,00
50,1
10,50
67,7
12,50
65,8
1415
33,9
8,25
23,0
19,75
32,2
-/2,5
7,0 5,375
28,7
36,75
43.5
36.7
34.6

Oct.
,
80,00
50,1
10,50
67,7
12,50
-65,8
1217
29,6
7,625
21,3
17,75
28,8
-12,625
7,4
4,90
26,1
42,25
50,0
36.5
33.4
Nov.
75,00
45,9
10,-
64,5
12,50
‘65,8
1216
29,4
8,-
22,3
16,25
26,5
-12,75
7,7
4,65 24.8
40,50
47,9 36.4
32.7

Dec.

,
75,00 46,9
10,75
69,4
12,50
65,8
11/5 26.9
7,97′
22,2
16 26,1
-12,875
8,1
4,75 25,3
41
48,5
37.1
31.3

Jan.
1
34
75,00
45,9
10,75
69,4
12,75
67,1
12/10 30,2 7,45 20,8
16,50
26,9
–
-1
2
,8
7
5
8,!
4,95
26,4
45,50
53,8
36.9
–

83.8
?eb.,
80,00
50,!
10,50
67,7
12,50
65,8
14/5 33,9 7,25 20,2
17,25
28.1
-/3

–
8,4
4,975
26,5 45,75
•
55,3 35.0
85.9
Mrt.,
80,00′
50,1
9,75
62,6
12,-
63,2
14
1
1
33,1
7,-
19,5
17,75
-28,9
-/3,25
9,1
4,525
24,1
45,50
53,8
35.7
35.2
Apr.-,
80,00
50,1
9,75
62,6
12,-
63,2
1414
33,7
6,55
18,3
17,75
28,9
-13,625
10,2
4.25 22,7
44,25
52,4
35.0
–

–
34.5

Mei
80,00
50,1
9,25
59,7 11,25
59,2
1512
35,7
6,72
5

18,7
17
27,7
–
-14
11,2
4,15
22,1
–

42,75
50,6
35.1
34.3
Juni,
77,50
48,5
8,-
51,6
10,-
52,6
‘
15/4
36,1
7,-
19,5
17
27,7
-/4
11,2
4,20
22,4
41,-
48,5
34.5 33.8
}uhi,
77,50
48.5
7,50
48,4
10,-
52,6
13
1
11
32,7
6,92
5

19,3
16,75
27,3
.
–
1
4,375
12,3
3,97′
21,2
40,50 47,9
34.1
–
32.2
Aug.,
75,50 47,3 7,25
46,8 9,50
50,0
12
1
10
30,2
6,87′
19,2
16,50
26,9
–
1
4,5
12,6
3,975

21,2
39,75 47,0
33.9 31.4

Sept.,
73,50
46,0
7,-
45,2 8,15 46,
1

1215
29,2
6.65
18,5
16,50
26.9
–
1
4,5
12,6
3,725
19,9
32,25
39,6
33.1
29.5

Oct.,
7300
45,7
7,-
45,2
8,75
46,1
11/7
27,3 6,70
18,7
16,50
26,9
-/4,125
11,6
3,52
5

18,8
32,75
38,8
32.7
27.8
Nov.
73,00
45.7.
-.

.7,-.-.
45,2 8,75
46,1.
12/3
.28,8
6,62′
18.5
•

16
26,1
-13,
875

10,9
3,15
16,8
33
39,1
32.7 27.6
–
Dec.,
73,00
45,7
7,-
45,2 8,75
46,1
12/8 29,8
7,17′
20,0
16
26,1
–

-13,875
‘10,9
3,375

18,0
34,50
40,8
32.7
‘20.8

Jan.’35
66,00
41,3
7,25 46,8
8,50
44,7
14
1
1
33,1
8,77′
24,5
16
26,1
•

–
1
3,875
10,9
3,50
18,7
33,75
39,9
32.9
‘

29.5
}’eb.,,
66.00
41,3
6,75 43,5 8,25
43,4
1412
33,3
9,375
26,1
15,625
25,5
‘
-13,75 10,5
3,45
18,4
32
‘37,9
32.4
28.9
Mrt.
59,00
•
36.9
7,
–
.
45,2
8,25
43,4
1313
31,2 8.57
5

23,9
14,625
23,8
-13,25
9.1
3,55
18,9
29
-31,3
30.9.
27.4

Apr.,
60,00 37,6
7,
–

45,2
8,25
43,4
13/6 31,8
9,15 25,6
14,50
23,6
.
-(3,375
9,5
4,15
22,1
31,25
37,0
32.1
28.5
29
,
60,00 37,6
,
..
13(6
8

31,8
9,375

26,1
.14,50
23,6
–
-/3,375
•

9,5
4,-
21,3
33,25
0)
.
39,3 32.3
•
28.9
6Mei
2
).
57,50
36,0
,
9,62′
268
14,50
23,6 -13,25
9,1
4,125
22,0
32.7 29.2

Alle Pondennoteeringen vanaf 21 Sept.’31 zijn op goudbasls omgerekend; de Dollarnoteeringen vaat u
april ’34
zin
in vernouning van ue
uepra,at,a
ran den Dollar t.o.v. den Gulden verlaagd.

–

n
–
.

–

43

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

.

8 Mei 1935

NEDERLANDSCHE BANK
BANK VAN ENGELAND.
.

.

Verkorte Balans op 6 Mei 1935
.
Baakblsj.
1
Bankbilf.
1

Other Securities
– .

Activa.
Data
Metaal
In
in BankinglDisc.and Binnenl.Wjs- Hfdbk
J.
f
,,
________________
circulatie
Departm.
Advances Securitles

1 Mei

1935
193.110
1
392.579

60.000
1

6.003

1

9.873
sels, Prom.,

Bijbnk.

2
37.145.738,66 .239.211,47
enz.in
disc. Ag.sch.

4.450.686,16.

4383563629
24 April 1935
193.067
393.182

59.396
5.820

9.621
,

Papier o. h. Buitenl. in disconto

……
,,

–
22 Juli

1914
40.164 29.317
33.633
Idem eigen portef.

f

805.725,-

.
.
1
T
Oov.
Public
Ôther Deposjts
1

Dek-
Af:Verkochtmaaryoor
Other
Accountsl
de
bk.nog niet af gel.

–

.

805.725,-
Data
Sec.
Depos.

Bankers
1
Reservel
kings-
1 perc.’)
t
Beleeningen
ei ’35
I104.87Î

8.007
1115.523

40.025

60.532 37,0
Hfdbk.
f
121.627.327,26′)
mci.
vrsch.
iii
rek.-cr

Bijbnk.
,,

12.713.964,13

{

24 Apr.’35

87.731

7.624

98.136

39.598

59.885 41,1
op

onderp.

Ag.sch.
,,

65.356.836,80

.
22 Juli ’14

11.005

14.736

42.185

29.297 52
(199.698.128,19
1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

op
Effecten …… f 195.672.577,481)
BANK VAN FRANKRIJK.

Data
Goud
Zilver Tegoed’
in het

.

Wis-
Waarv. op het
Belee-
Renteloos
voorschot
Op
Goederen en Spec.
,,

4.025.550,71
199.698.128 19′)
Voorschbtten a. h. Rijk …………….
::

–
‘.

.
buiteni.
sels
buitenl.
ningen
1v.
d. Staat
Munt, Goud ……

109.593.850,-
f
Muntmat., (loud
.

535.803.010,50
26
Apr.’35I80.933
7641
9
5.336
1.056
4.279
3.200

7___
645.396.860,50
19

,,

’35J81.024
7571
13
1
5.179
1.094
4.346
3.200

Munt, Zilver, enz

,,

20.370.843,88
23 Juli ’14J
4.104
640j
_
1
1.541
8
789
–
Muntmat., Zilver.

,,

–
,

1
Bonsv.d
Reurant
665.767.704,38
2
)
Belegging van kapitaal, reserves en pen-
”
Data

1
1
amort. zelfst.
k.
‘Ç
Circulatie
Staat
Zelfst.
1
Parti-
sioenfonds

……………………
,,

37.951.184,94

i
p

1
amort.k4
culieren

26 Apr.’35

5.805

.

1

2.309

82.352

649

3.054
1
15.145
Gebouwen en Meub. der Bank ……..
,,.

4.970.000,-
Diverse rekeningen ………………
,,

6.988.792,38
19

,,

’35f

5.805
J

2.237

82.386

447
1
3.062

15.148
Staatd.Nederl.(Wetv.2715,’32,S.No.221)
,,
16.996.491,37
23 Juli’
14
1

–

1

–

5.912

401

–

943

•

f

977.013.662,55
S
1)
Sluitpost activa.

Passiva
DUITSCHE_RIJKSBANK.
______
_____
_____
Daarvan
Deviezen
____
Andere
_______
Kapitaal …. …………..
……….

f

20.000.000,-
Reservefonds ……………………
,,

3.807.914,92
Bijzondere
Data
Goud
bijbui-
tenl. circ.
alsgoud-
dekking
wissels
en
Belee-
ntngen
reserve

………………
,,

5.000.000,-
banken])
geldende
cheques

Pensioenfonds

………………….

,,

9.235.898,12
Bankbiljetten in omloop
…………..

868.135.500,_
30April1935
81,7
22,0
4,0
3.860,6
86,5 ,,
Bankassignatiën in omloop ……….
,,

99.429,02
23

,,

1935 81,1
21,8
4,3
3.568,6
40,7

Rek.-Cour.j Het Rijk
f

21.412.811,57
30 Juli

1914
1.356,9
–
–
750,9 50,2
saldo’s:

–

Anderen,,

42.673.777,44

64.086.589,01
Diverse
rekeningen ……………….
,,

6.648.331,48
Data
ten
Effec-
Diverse Act ivai)
Circu-
latie
Rekg.-
Crt.
Diverse
Passiva

f

977.013.662,55

Bèschikbaar metaalsaldo

…………
f

293.557.847,44
30April1935373,1

614,5

1

3.710,8
951,5
1

215,6

Minder bedrag aan bankbiljetten in om-

.
23

1935

389,1

632,1

3.424,1
976,1
1

215,7

loop dan waartoe de Bank gerechtigd is
,,

733.894.610,L
30 Juli

1914

330,8

200,4

1.890,9

1
1

.

40,0
Schatkistpapi&r, rechtstreeks bij de Bank
‘)Onbelast. ‘)W.o. Rentenbankschejrie
30,23
April,
resp. 26, 34 miii.
ondergebracht

………………..
,,
.

–

NA FIONALE BANK VAN BELGIÊ
(n Belga’s).

Goud

Rekg. Crt
‘) Waarvan aan Nederlandsch-lndjë

.
(Wet van
15
Maart
1933,
Staatsbiad No.
99)………
/
73.789.100,-
)

Waarvan in liet buitenland
…………………….

..
201.532,58
45
.

Voornaamste

in duizenden
posten

guldens.
Data

Z-
9
•

•p’
L
__

1935
•n
•
]’•••
L
(_,

.
Goud
Andere
Beschikb.I
Dek-
Data
Munt
1
Muntmat.
Clrculatie1
opeischb.,
1
schulden
Metaal- iklngs
saldo
perc.
.
0

6 Mei

‘
35
Il09594
535.803
1
868.136
64.186
1
293.558
71

–

2 Mej

12.9691
1
1.123~
f36

171

166

40
3.840

29

654

.29 April ‘3511090941
535.692
870.822
63.085
292.651
71
25
A
p
ril
l
2.931
1
68

1
.
11
5 171

166

40
3.813

35

631

25 Juli

‘
14
1
65.703j
96.410
310
.
437
1
6.198
43.521
54
FEDERAL RESERVE

___________________
_____________________
Ooud’voorraad
Wissels
_____________
Totaal
Schatkist-
1

Belee-
1

Papier
Ivï’

Totaal
bedrag

________
ningen
Goud-
certifi-
caten
1)

In her-

1
disc. v. d.
member
banks
1

In de
open
markt
gekocht

Data
idiscont&s

bedrag
promessen
lrechtstreeks
1

buitenl.
reke-
1
ningen
1)
Data ,,Oiher
cash”
3)

6 Mei

1935
1

43.836
1′

–

1
1
99.698

806
1

6.989
29 Apri l
19351

42.299
1

–

1
203.522
1

806
1

6.369
17 Apr.’35
5.899,7
5.682,9 228,2
‘

6,7

1
5,3
25 Juli

1
9
14
1

67.947
j

–

61.686

20.188

509
10

,,

’35 5.609,9
1

5.592,8
237,2
6,0
5,3
‘)Onder de activa.
JAVASCHE BANK.
Belegd
–
Totaal
iot1s
Gestort
Goud-
Dek-
1
Algem.
1
Dek-
________
Data
Gov.Sec.
in
u. s..
Kapitaal
kings-
1

kings-
Andere
1
Beschikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
latie
perc.S)
1

perc.
4)

17
Apr.’351 2.430,9

3.178,9
1
4.977,5
1

147,0

72,7

1

10
‘l
2.430,4

3.169,3
14.904,1.1

147,0

‘f

–
dze

schulden
1

saldo

4Mei ‘359
137.490 175.230
32.960
54.214
27 Apr.’35
2)
137.830
171.710
33.910
55.582
‘i

certificaten werden door de Schatkistaan de Reserve Banken
gegeven voor de overname van het
goud, toen de $ op
31Jan.’34 van
6 Apr.1935
117.478

26.946
176.902
34.195 59.986
100 op 59.06 cents werd gedevalueerd.
1)
,,Other Cash” does not inciude Federal Reserve Notes ora Bank’s
30 Mrt.1935
117.477

1

27.824
174.539
43.764
57.980
own Federal Reserve
bank
notes.
25 Juli1914
22.057
J

31.907
110.172 12.634
4.842
3)

Verhouding

totalen

goudvoorraad

tegenover

opelsebbaro
echulden: F.
R.
Notes
en netto
depoalto.
4)

VerhoudIng totalen
voorraad
muntmaterlaal en
wettig betaalmiddel tegenover Idem.
Wissels.
Diverse Dek
–

Data
buiten
Dis-
Belee-
reke-
kings-
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET N.
–
Jnd.
betaalb.
1

conto’s
1
ningen
ningen’)
percen
–

tage
FEl). RES. STELSEL.

4 Mei’35
2
)

490
70’870

11.5Ô0

66
Data

Aantal

Dis-

1

‘

conto’s

1.
‘Beleg-
]
Reserve
~
bil de
Totaal

1
depo_.
1
Waarvan
time
27Apr.’35.2)

720
69.160

10.020

67
leenin.
en

gingen
i’R.
sito’s

1
deposits
beleen.

1
‘

banks
6Apr.1935

648
,
‘10.631

1

47.512

9.955

68
lOApr.’351

–

I

5.393 110.942

13.156

19.714
I

4.474
30 Mrt.1935

711
10.566

54.496

11.204

67
‘5l

–

7.609

10.900

13.047

1
19.579’1

4.476
25 Juli1914

6.395
7.259 1

75.541

2.228

44
De
posten
van De
Wed. Bank,
de
Javasche
Bank
en
de
Bank
of
Eng.
i)
Sluitpost activa.

3)
Cijfers
telegrafisch ontvangen.
land zijn in duizenden, alle overige posten
In millioenen
van
de be.
treffende valuta.