8 AUGUSTUS 1917
Economisch-Statistische
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID. FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
2E JAARGANG
WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1917
No. 84
INHOUD
–
Blz.
GEBREK AAN SCHEEPSRtJIMTE IN NEDERLANDSCH-INDIE ….583
Het Steenkolenvraagstuk
……………………….
585
De Boterexport en de Productieprijs der Melk ……….
585
Het Goud en de Goudsmederij ……………………
587
AANTEEKENINGEN:
Het Suezkanaal in
1916
……………………..
58S
Een beslag op Zweedsch eigendom………………
588
Zeevrachten na den oorlog ……………………
589
REGEERINGSMAATRECELEN OP ,HANDELSGEBIED
…………
589
MAANDCIJFERS:
Spoorwegontvangsten
………….
…………….
590
Spaarbankcijfers ………………………….
590
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
590-598
Geldkoersn.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.
Goederenhandel.
Bankstaten.
1
–
Verkeerswezen.
iNSTITUUT VOOR ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN
WEEKBLAD
ECONOMIBCH-BTATIBTISOHE
BERICHTEN
Het secretariaat van het weekblad is gevestigd te
Rotterdam, Pieter de Hooghweg 1, telefoon no. 3000. Tele gramadres: Economisch Instituut.
Bijdragen en mededeelin gen, den inhoud betref
–
fende, gelieve men te zenden aan het secretariaat.
Abonnementsprjjs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland,
f
10,—, buitenland en kolorsiën
f
13,-
per jaar. Losse nummers 25 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het
weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande
ontvangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.
Mededeelin gen
betreffende
abonnementen en adver-
tentiën richte men tot Ni.jgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.
Advertentiën
f
0,35 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.
7 AUGUSTUS
1917.
De maandswisseling heeft op de geidmarkt – meer
speciaal voor de gelden op korten termijn – eenige
verlevendiging gebracht. Vooral in het midden der
week was er flinke vraag naar cail-gelden, waaraan
niet ten volle voldaan kon worden. De laatste dagen
was weder eenige verruiming waar te nemen.
De noteering voor particulier-disconto veranderde
niet (2 ‘a 2 pOt.). De prolongatie-rente liep van 3
op 24 pOt. terug. Op den laatsten dag der vorige
maand kon geen noteering tot stand komen!
Op de wisselmarkt trok vooral de buitengewone
daling van Londen de aandacht; van 11,52Y2 liep de
koers tot 11,26 terug, waarna weder een verbetering
intrad en een herstel tot 11,35 volgde. De rijzing voor
Stockholm bleef aanvankelijk doorgaan; de koers
steeg tot 81,40, waarna echter een kleine teruggang
ilaats vond.
Naar men verrteemt
‘
worden er van de zijde er
Nederlandsche Bank pogingen aangewend om een
regeling te treffen met de Schweizerische National-
bank ten einde de door ons uit hoofde van den Neder-
landschen import aan Zwitserland verschuldigde he
;
dragen met goud te voldoen. Nadere bijzonderheden
zijn nog niet bekend. De uitkomende
prijs
zal vermOe-
delijk tusschen de 48,50 en 48,75 zijn.
e
*
–
De weekstaat van de Nederlandsche Bank geeft
i
een stof tot
bijzondere
opmerkingen. Alleen ziet men,
dat de goudvoorraad weder met ca.
f
13 millioen is
toegenomen, welke uit Eneland afkomstig zijn.
GEBREK AAN SCHEEPSRUIMTE IN
NEDERLANDSCH-INDIE.
Van geachte zijde schrijft
men ons:
Van alle kanten komen klachten over den ernstigen
toestand in onze Koloniën, tengevolge van het ontbre-
ken van schepen ter verzending van de producten;
deze stapelen zich in de afvoerhavens steeds meer eu
meer op. Geheel buiten beschouwing laat ik de wijze,
waarop de stoomvaartinaatschappijen met de vrachten
zijn omgesprongen. Al is het duidelijk, dat dit met het
gebrek aan scheepsruimte niets te maken heeft, toch
houden vele klagers die kwesties niet scherp afge-
icheiden van elkander.
V66r den oorlog was de gelegenheid tot afscheep
in hoofdzaak als volgt:
suiker: naar Europa en Amerika met gecharterde
schepen; naar Britsch-Indië, Ohina, Japan en Austra-
lië per vaste-lijnschepen;
andere producten: naar. Europa (naar Amerika met
oyerladiug in Nederland) met de. conference-lijnen;
naar het Oosten met de vaste lijnen.
De conference-lijnen bestonden uit de Stoomvaart-
Maatach. Nederland, Rotterdamsche Lloyd, Deutsch-
Australische Dampfschiffa,hrtsgesellschaft, Blauwpij-
pers of Hoitbooten (Ned. Stoomvaart Mij. ,,Oceaan”,
,,Ocean Steamship O
y
. en Ohina Mutual Steam Navi-
gation Oy).
Met het uitbreken van den oorlog kwam er natuur-lijk een einde aan den dienst van de Deutsch-Austra-
lische, maar dit had geen nadeelige gevolgen, omdat de
overige lijnen door nieuwbouw hare capaciteit voort-
durend sterk uitbreidden.
De geregelde vaart begon echter in 1916 de gevolgen
van de verlengde reisroute te ondervinden. -In de
eerste plaats werd het aan de zuiver ilollandsche
lijnen zeer bezwaarlijk gemaakt de reis via het Suez-
kanaal vol te houden, daarvoor kwam de langere route
om de Kaap in de plaats. Daarna werd het voor hen
noodzakelijk in plaats van via het Kanaal de reis om
584
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Augustus 1917
Ierland en Selfotland te maken. Geheele desorganisatie
van den dienst volgde echter eerst, toen de verbinding
tusschen Moederlancl en Koloniën nog alleen maar
door het Panama-kanaal kon geschieden. In plaats
van 8000 mijl in vredestijd kregen de booten toen meer
dan het dubbele af te leggen. Dit beteekende niet
alleen een 1 an g e r e vaart, maar ook een 1 a n
z a m e r e vaart, speciaal voor de mailbodten, die ge-
bouwd waren voor het traject via Suez en derhalve elke
5 of 6 dagen kolen konden innemen (Southampton
Maisei1le of Genua, Port-Said, Aden of Perim,
Colombo, Emmahaven of Sabang), terwijl thans af-
standea van 3 weken en meer, zonder dat eenig kolen-
station kon worden aangedaan, moesten worden
afgelegd.
Om dergelijke afstanden af te leggen, werd het
noodzakelijk langzamer te varen ter besparing op het
kolenverbruik en om niet alleen de bunkers, maar ook
eenige laadruimen met brandstof te vullen – wat
echter beteekende, dat de booten tengevolge van ver–
minderde laadruimte minder vracht konden boeken.
Bij al deze moeilijkheden kwam nog groot tijdverlies
tengevolge van het aanhouden van schepen in En-
gelsche havens, het niet kunnen lossen of uitvaren in
verband met N. 0. T.- eû Regeeringsvoorschriften en.
Deze moeilijkheden hebben zich in den sterksteh vorm
genit’ bij de ,,Prinses Fuliana”, ,,Deli” en ,,Ternate”,
die op de thuisreis niet verder dan Suez konden komen
en daardoor gedwongen werden naar 3ava terug te
koeien.
Dat de Maatschappijen ook van rampen niet be-
spaard bleven, is in 1917 gebleken met de ,,Sindoro”,
,,Menado”, ,,Jacatra” en’ ,,Bandoeng”.
Ten – slotte zij aangestipt, dat de Nederlandsche
Regeering reeds sedert lang eenige schepen voor het
vervoer van voedingsmiddelen uit Amerika in gebruik
heeft, en in Juni plotseling vier groote vrachthooten
opvorderde voor het transport van Birma-rjst, terwijl
het Engelsche Gouvernement de vier booten van de
Scheepvaart Maatschappij ,,Oceaan” dwong de Neder-
landsche vlag voor de Engelsche te verwisselen.
• Naast deze feiten waartegenover de Stoomboot-
maatschappijen machteloos stonden, kwam haar besluit
successievelijk een zestal mailbooten, die zich in Neder-
land bevonden, op te leggen. Aanleiding daartoe waren
de steeds stijgende reiskosten en molestpremies, waar-
door de exploitatie zelfs bij sterk verhoogde vrachten
niet loonend was te maken, en de vrees voor rampen,
die den dienst ook na het sluiten van den vrede voor
langen tijd zouden desorganiseeren.
Van welke beteekenis al het hierboven onaschre-
verie is,
blijkt
uit deze cijfers:
in 1916 naar Europa vertrokken 121 schepen met
364.400 last;
–
in de eei’ste vijf maanden van 1917 15 schepen met
44.000 last.
Welke maatregelen zijn nu genomen om, tôen het
vervoer naar Europa bemoeilijkt werd en thans vrijwel
stop is gezet, onze Koloniën van hare producten te
ontlastu. De Java-Pacific en de Java-New York
dienst werden geopend en uitgebreid. Daaraan wordt
deel genomen dôor schepen van de Java-China-Japan-
lijn, door een aantal mail- en vrachtbooten van de
Nederland en Lloyd en door enkele schepen van cle
Holland-Amerikâ lijn. Aanvaukelijk was er, vooral
voor de booten naar San Francisco, niet altijd vol-
doende lading, maar langzamerhand bleek Amerika in
toenemende mate een uitnemend afzetgebied te zijn
voor een aantal Indische producten – met name voor copra, copra-olie, Java-koffie, rubber, peper, kapok,
huiden, cacao, tapiocameel, vezels, rottiug, damar,
copal, nootmuskaat. Voor deze artikelen is dientenge-
vo]ge de toestand ôp Java vrij bevredigend, zij zijn,
zij het ook op beperkte schaal, verscheepbaar en der-
halve ook verkoopbaar, sommige (zooais peper, kapok,
rubber, huiden, copra, tapiocameel) zelfs tot behoor-
lijke prijzen. Een aantal artikelen
zijn
echter door de
vaart op Amerika niet of niet voldoende geholpen,
speciaal tabak, thee en robusta-koffie..Voor
deze producten is de toestand zeer ernstig. Niet minder
dan 500.000 pak Java-tabak en 120.000 pak Sumatra-
tabak, ,afkomstig uit den 1916 oogst, benevens het
geheele product van 1917 kunnen niet worden afge-
scheept en daar tabak in de tropen door een worm
wordt aangetast, is
zij
aan bederf onderhevig. Mii-
lioenen guldens dreigen hierdoor verloren te gaan. De
kwaliteit van robusta-koffie gaat door opschuring in
de tropen wel niet achteruit, baar groot gebrek aan
opslagruimte
is
ontstaan, doordat van den 1916 oogst
nog ruim 300.000 picols moeten worden afgeladen,
evenals de geheele 1917 oogst, die op 700.000 picois
geraamd wordt, Voor de thee-ondernemingen wordt de
toestand eveneens verontrustend, daar Amerika nog
slechts op kleine schaal afnemer ii en de invoer in
Australië onlangs verboden is.
Zoolang de vaart tusschen Moederland en Koloniën
stop gezet is, bestaat er weinig gelegenheid aan de
tabak, thee en robusta-koffie te hulp te komen. Er valt
voor planters niets anders te doen dan rustig scheeps-
gelegenheid afwachten. Inmiddels dient wel hij voor-
baat overlegd te worden, welke artikelen, zoodra er
weder schepen van Java naar Nederland kunnen ver-
trekken, in de eerste plaats voor verlading in aanmer-
king komen. Een regeling moet dan gereed
zijn,
opdat
den voorrang zullen genieten zoowel de producten, die
in de tropen aan bederf onderhevig zijn, als die,
waaraan in het Moederland dringende behoefte be-
staat (daaronder vallen o.a. mais en ander veevoer,
koffie, thee, kinabast).
In het bovenstaande is ncg niet tei sprake gekomen
liet grootste product van Java, nl. de suiker. De
afscheepmoeiljkhden zijn daarvoor eerst kort geleden
ontstaan, maar dieigen van buitengewonen omvang
te worden. Het vervoer naar Britsch-Indië, China en
Japan geschiedt met de booten van de Java-Bengalen-,
Java-China-Japan lijn, met verscheidene Japansche
schepen en met booten van de Asiatic Steamship Oom-
pany. De laatste zijn echter meerendeels door de
Engelscho Regeering opgevorderd, wat groot gebrek
aan scheepsruimte naar Britsch-Indië veroorzaakt,
zelfs niettegenstaande de Lloyd en Nederland met
eenige vrachtbooten zijn bijgesprongen. Azië kan echter
ten hoogste de helft van den loopenden, zeer grooten.
Java suiker-oogst betrekken. Een 800.000 tons zou-
den door Europa en Amerika moeten worden afge-
nomen, maar voor dit vervoer, dat niet anders dan
met wilde” booten geschiedt, schijnen geen schepen
gecharterd te kunnen worden, reden waarom Enge-
land voor Javasuiker niet aan de markt is.
Behalve bederf van eenige belangrijke artikelen en
groot gebrek aan opslagrimte voor vele andere, zijn er nog twee kwesties, die een korte bespreking ver-
eischen, nl. de inkrimping van de cultures en de
financiëele regeling.
Inkrimping van de cultures helpt slechts bij de
éénjarige gewassen. En hiervan komt feitelijk alleen
de tabak in aanmerking, maar daar de groote massa
van dit artikel (de krossok) een inlandsch product is,
komen de gevolgen van de inkrimping die reeds op
groote schaal plaats vindÇ. grootendeels ten laste van
den Javaan. Dit mag niet uit het oog wérden verloren.
Er zijn te velen in ons land, die meenen, dat het hier
behandelde vraagstuk van minder belang is, omdat
de nadeelen gedragen worden door de Europeesche
ondernemingen, die in vorige jaren toch reeds zoo-
veel geld verdiend hebben. Tegen dergelijke voorstel-
lingen kan niet genoeg worden- opgekomen’: elke
beperking in den uitvoer van, krossok, copra, van alle
boschproducten, van kampongthee, mals, grondno-
ten, djarakpitten enz. enz. komt ten laste van den’
i n 1 a n d e r.
Wat nu de financiëele zijde van het vraagstuk
betreft, moet er op gewezen worden, dat de groots
verliezen, die de speculatieve Ohineesche suikerkoo-
8 Augustus 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
585
pers thans lijden, direct verband houden met het
gebrek aan scheepsruimte, waardoor suiker slechts in
kleine hoeveelheden verkoopbaar is. Overigens schij
nen dit jaar nog geen groote geldelijke moeilijkheden
te wachten te zijn. De meeste Europeesche onderne-
mingen toch zijn financiëel sterk en de banken zullen
wel geen bezwaar maken de onverkochte pr6ducten
tegen ongeveer kostprijs te beleenen. Indien met het
laatste echter, wat niet onmogelijk is, een 100 millioen
gemoeid is, wat zal dan de gedragslijn der banken in
1018 zijn? Die vraag zal wel niemand thans willen
beantwoorden.
Wanneer men het bovenstaande wil samenvatten,
dan komt het hierop neer:
Door elkander genomen is de toestand in onze
Koloniën, hoe bezwaarlijk ook, nog wel houdbaar, maar
komt er v66r het einde van 1917 geen grondige verbe-
tering, dan dreigen er gevaren van den meest ernsti-
gen aard.
HET STEENKOLENVRAA OSTUK
Men schrijft ons:
Ten onrechte hebben velen verwacht, dat met den
uitvoer van vroege aardappelen nu ook de kwestie
van den kolenaanvoer definitief geregeld was, en we
voortaan 350.000 ton kolen per maand uit Duitsch-
land en België zouden ontvangen. Wie evenwel de
mededeelingen der Regeering omtrent dien uitvoer
nauwlettend nalas, werd juist met te grooter be-
zorgdheid vervuld. In Maart immers was van Duitsche
zijde toegezegd, dat ;,alles in het werk zou worden
gesteld” om ons de gevraagde 350.000 ton te verschaf-
fen ,,in den geest van wederzijdsche welwillendheid in
het economische verkeer.” Welnu, die ,,geest van we-derzijdsche welwillendheid” en het ,,alles in het werk
stellen” konden niet voorkomen, dat reeds in Juni
de Duitsche Regeering moest verklaren nièt tot de
gewenschte levering in staat te zijn. Een extra-tege-
moetkoming van onze zijde in den vorm van uitvoer
van vroege aardappelen was noodig ons het kwantum
kolen te verschaffen, dat we als minimum voor Juni
en Juli noodig achtten.
Wie zich z6o den gang van zaken voorstelde, is er
ongetwijfeld op voorbereid geweest, dat ook in Augus-
tus een teleurstelling te wachten zou staan, en hij zal
dan ook niet bijster verrast zijn geworden door het
bericht- in de dagbladen, dat in genoemde maand in
geen geval meer dan’ 250.000 ton kolen zouden komen
en in September zelfs geen enkele garantie omtrent
eenig kwantum kon aanvaard worden. Maar het voor-
bereid zijn op een teleurstelling heft de teleurstelling
zelf niet op, en zoowel voor den voorbereide als den niet-voorbereide is het de vraag: ,,Wat nu?”
Voorop staat uiteraard, dat met de verminderde
levering niet volstaan kan worden. De gevraagde im-
port van 350.000 ton zijn inderdaad
het
minimum, en
elke verlaging biengt onoverkomen]jke moeilijkheden
met zich. Onze voorraden zijn tot het laagst toelaat-
bare kwantum. geslonken; eene verdere intering daar-
van is ondoenlijk. De productie onzer mijnen is tot
het hoogst
mogelijke
peil opgevoerd. Fancy-prijzen
voor gas en electriciteit, nopen het publiek de grootst
mogelijke beperking in het gebruik in acht te nemen.
Voorraden voor huisbrand zijn niet aanwezig. Het
lijstje van fabrieken, die gedwongen zijn wegens ko-
lenschaarschte stop te staan, neemt dagelijks toe. En
dat alles, niettegenstaande den vrij-bevredigenden
aanvoer van Maart tot en met Juli. Het ligt dan ook
vooi de hand: verdere vermindering in dit stadium
zou heel ons bedrijfsleven ontwrichten.
En zoo zal van zelf weer het zoeken zijn naar een
middel, om den ,,geest van wederzijdsche welwillend-
heid” en het ,,alles in het werk stellen aan Duitsche
zijde” opnieuw te doen opviammen en een verhoogd
leveringspercentage mogelijk te maken. Of met andere woorden gezegd: van onze zijde zullen nieuwe opoffe-
ringen gevraagd worden.
Waarin die bestaan zullen – wie zal het zeggen?
Uitvoer van late aardappelen? – maar dat is toch
onmogelijk, zoo lang we niet verzekerd zijn, dat we
onder alle omstandigheden zelf genoeg zullen hebben.
En of dit het geval zijn zal, hangt in de allereerste
plaats af van onzen aanvoer van broodkoren, die mo-
menteel geheel gestremd is. Aan uitvoer van peul-
vruchten van den nieuwen oogst is evenmin te den-
ken, nu nog niemand kan zeggen, welke ontzagljke
schade de regeng der vorige week aan dien oogst heb-
ben berokkend. Aan kaas sturen we al het maximum,
dat we zenden kunnen, en boter heblen we niets over.,
Op het vee, dat we kunnen missen, schijnt Duitsch-
land niet erg gesteld te zijn – wellicht in de zeker-
heid, dat we het tôch kwijt moeten.
` Onze leuze is steeds geweest te leveren, wat we
missen konden, en een verhooging der leveringen zou
de grootste
moeilijkheden
ten onzent veroorzaken. In
deze omstandigheden schijnt
er weinig anders op te
zitten dan te berusten ôf ons ook zelf schrap te zetten
met betrekking tot de levering van goederen, die we
kunnen missen, maar ook bewaren kunnen, b.v. onze
in de Duitsche mijnstreek zoo onmisbare groenten.
• In dit opzicht staan we er beter voor dan enkele
maanden geleden. Het is nu volop de
tijd
van den
pluk van boonen, die we kunnen conserveeren, en ook
dc oogst van houdbare sluitkool begint los te komen.
Beide goederensoorten, die we dit jaar in overstel-
pende hoeveelheid bezitten, komen in Duitschiand dit
jaar dubbel te pas, omdat daar de groentenoogst alles
te venschen overlaat.
Maar het zoeken van een oplossing in deze richting
zou in strijd zijn met het tot dusver ten onzent ge-
voerde beleid, dat van een zuivere ruilpolitiek nooit
heeft willen weten, en het is dus zeer de vraag, of de
Regeering thans dezen weg op wil. Maar als er nu
geen andere weg is en de practijk dwingt tot een
wijziging in het beginsel van beleid?
DE BOTEREXPORT EW DE PRODUCTIEPRIJS
DER MELK.’
Een medewerker, schrijft:
Het stilstaan van den export heeft de prjzôn van
boter voor binn.enlandsc.h verbruik, die in den loop
van het laatste jaar reeds twèemaal verho9gd waren,
wederom aanzienlijk doen oploopen en van
f
2 per
K.G. op het ongekende peil van
f
2,35 per K.G. ge-
bracht.
Tot nog toe was het mogelijk geweest uit de winsten
op het export-gedeelte gelden te verkrijgen, die de
binuenlandsche voorziening met boter beneden kost-
prijs mogelijk maakten. Door het eindigen van den uitvoer vallen die winsten vanzelf weg, met het lo-
gische gevolg, dat, nu alle boter voor het binnenland
gereserveerd wordt, het artikel voor den Nederland-
schen gebruiker duurder wordt dan ooit te voren.
Voor den producent doet deze verandering er niet
toe. De uitvoerregelingen van den laatsten tijd waren
,zoodanig, dat hij bij meer of minder export geen be-
lang had. Al wat de boter boven een bepaalde som
opbracht, kwam het Rijk ten goede en werd gebezigd
èf ter voorziening van het binnenland met goedkoope
,boter of ter dekking van de kosten van de melkvoor-
iiening hier te lande. Een hoog of een laag uitvoer-
percentage was voor den producent van geen belang;
de boter bracht hem niet méer op dan de bereidings-kosten plus den op 11 ct. gestelden grondprijs pci L.
verwerkte melk.
Met, deze gegevens voor oogen wist de producent
nauwkeurig, wat hij voor zijn boter ontvangen zou,
ongeacht of er veel dan wel weinig uitvoer was of in
het geheel geen uitvoer. Gemiddeld is in dezen tijd
des jaars voor 1 K.G. boter 28 L. melk noodig; het
bereiden van de boter verhoogt de productiekosten
met ongeveer 1 ct. per L.; de 28′ L. melk moeten hij-
gevolg
f
3,36 opbrengen. De 25 L. ondermelk, die van
586
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Augustus 1917
de te verwerken 28 L. volle melk teruggeleverd wor-
den, zijn voor den opfok van jong vee ongeveer f1
waard; de bter behoort derhalve in den handel ca.
f
2,35 per K.G. op te brengen, welk bedrag ze ook
inderdaad opbrengt.
Indien dus het publiek voor de boter
f
0,35 per
X.G. meer betaalt dan vroeger, betaalt het deze geheel
overeenkomstig den productieprijs der melk, en is er
in het hooge bedrag niet de minste onrechtmatige
winst voor den producent begrepen. Althans – wan-
neer de grondprijs van 11 cent per L. melk afgehaald
aan de boerderij de juiste is.
Of dit laatste het geval is, is niet zoo gemakkelijk
te zeggen. Bepaling vaii productiekosten is steeds
moeilijk en het bepalen Van de productiekosten in
het boerenbedrijf is het dubbel. Nergens zijn de toe-
standen zoo verschillend; nergens is het bedrijf zoo
gecompliceerd. Volgt men, om de productiekosten der
melk te berekenen, den door Benno Martiny, den
bekwamen Duitschen deskundige op zuivelgebied,
aangegeven weg: de totale kosten van het bedrijf ver-
minderd met de totale inkomsten behalve van de
melk, dan verkrijgt men een zeer verschillende uit-
• komst, al naar gelang het meer of minder gemengde
van het bedrijf. De boer toch, die al zijn veevoeder zelf
produceert, verkeert in geheel andeie omstandig-
heden dan de boer, die al zijn veevoeder moet koopen.
De laatste betaalt zijn bedrjfsbenoodjgdheden naar
de handelswaarde; de eerste heeft ze tegen een prijs,’
die ver boven of beneden de handelswaarde kan lig-
gen. Een gelijke uitkomst is hier slechts te verkrij-
gen, indien beiden als basis bij hun berekeningen de
handelswaarde van het gebezigde veevoeder aanne-
men. Men komt dan tot een splitsing in het bedrijf:
de zuivere melkerij en .de rest – maar ook deze split-
sing is niet dan onvolkomen door te voeren, omdat
overal de verschillende factoren in elkaar grijpen, en
• b.v. het veevoeder niet alleen grondstof is voor de
melkwinning, maar de melk zelf ook weerdienen kan
als veevoeder in een anderen tak van het bedrijf, bv.,
ondermelk voor den opfok van graskalverenof var-
kens en volle melk voor de mesterj van slachtkalve-
ren. Zelfs daar, waar men het meest zuivere melkerij-
bedrijf heeft, t. w. in het spoelingdistrjct, zijn de toe-
standen nog vrij ingewikkeld. Al zou het hiér lukken
•om het finantiëel beheer over de varkensmesterij en
de fokkerij van het jongvee geheel afgescheiden te
houden van dat over de melkerij, dan rest nog dit be-
zwaar, dat het gebezigde veevoeder niet zuiver dient voor het behoud van den normalen voedingstoestand
van het melkdier, maar, doordien melkerij en mesterj met elkaar gepaard gaan, tevens voor verhooging der
vleeschproductie. Ook bij loutere ,,Abmelkwirtschaft”,
die tweemaal ‘s jaars den veestapel met versch-
melksch vee verniewt, dat als afgemolken vee weer van de hand gedaan wordt, stuit men bij de bereke-
ning der productiekosten der melk op de moeilijk-
heid, dat de loop der prijzen van het versch-kalfschei
en het vare vee geheel tegengesteld zijn kan; een lage
;
noteering van vaarvee en een hooge voor versch,
kalfsch vee toch geeft een andere bedrijfsuitkomst
dan wanneer de prjsverhouding juist andersom is.
En zoo staat- men voor het dilemma, dat een beschou-wiug van het bedrijf als eenheid onzuivere uitkomsten
geeft, terwijl een -zuiver afgescheiden houden der
bedrjfsonderdeelen niet wel mogelijk is.
Is bijgevoig in niormalen tijd een berekenen der pro-
ductiekosten der melk al uiterst moeilijk, het is thans
eigenlijk een onbegonnen werk, omdat het bedrijf
feitelijk niet meer normaal kan gevoerd worden. Het
ontbreken van kunstmeststoffen- b.v. spaart den boer
momenteel wel zekere uitgaven, maar daartegenover
staat, dat de productiviteit van den bodem vermin-
dert. Ook zal niemand met benadering kunnen aan-
geven hoe de melkproductie en de voedingstoestand
van het vee zullen zijn, indien het gebrek aan kracht-
voeder langen tijd voortduurt.
Om nu bij de berekeningen van de productiekosten
van melk in dezen
tijd
niet al te onbetrouwbare uit-
komsten te verkrijgen, heeft men tweeërlei weg inge-
slagen. Men nam als basis aan den normalen toe-
stand, dus alsof liet bedrijf geheel op de gewone wijze
werd voortgezet, en ging dan na, hoe
bij
de
–
huidige
prijzen van de grondstoffen e.d. de. kosten zouden zijn.
Er werd dus op gewone wijze van bemesting gere-
kend en op een gewone melkproductie; alleen de kas-
ten der meststoff en werden berekend volgens de thans
geldende prijzen. Evenzoo deed men met de voeden-
artikelen, waarvan veronderstelt werd, dat zij in na
r
>
male hoeveelheid verkrijgbaar waren. Daarnaast be-
rekende men dan de uitkomsten van het böerenbedrijf
als eenheid beschouwd en voorts de uitkomsten van
het melkbedrijf als iets, wat geheel op zichzelf stond.
Van verschillende zijden zijn het vorige jaar voor
het eerst zoodanige berekeningen gemaakt en gepu-
bliceerd. Het eerst en het uitvoenigst geschiedde dit
door den heer
J.
Truyen, den voorzitter van den Zuid-
Nederlandschen Zuivelbond, die een berekening gaf
over de uitkomsten van een bedrijf met 3 melkkoeien
over een periode van 5 jaar van v66r den oorlog. De
voederkosten berekende hij naar de rantsoenen, die
sinds meer dan 10 jaar in den kalender van genoem-
den bond voorkomen; daarnaast nam hij in aanmer-
king rente, afschrijving, verzekering -en onderhoud
der gebouwen, rente van het gereedschap; de waarde
van het me]kvee en de daaruit geboren kalveren
–
met
risico; het dienstbodenloon, voor zoover arbeid gepres-
teerd werd ten bate der meikveehouderij; de waarde
van den mest berekend tegen handelswaarde, enz. Als
uitgaven verkreeg hij zoodoende een jaarlijksch be-
drag van
f
713,12; aan inkomsten voor kalveren
f
60
en voor mest
f
73,94, benevens vaif de 3 koeien
9801 K.G. melk. De kostende prijs.dezer melk bedroeg
bijgevolg
f
579,18, d. i. per 100 K.G. f 5,91.
Deze op normale tijden betrekking hebbende bere-
kening.is als basis aangenomen voor een berekening
in October 1916 van een . commissie van den Gel-
dersch-Overijselschen Bond van Coöperatieve Zuivel-
fabrieken, in welke commissie ook zitting hadden een
drietal zuivelconsulenten. De cijfers betreffende de
voederrantsoenen, de bemesting en de huurprijzen
konden ongewijzigd worden oveigenomen; die om-
trent de voederkosten werden in overeenstemming ge-
bracht niet de in 1916 geldende prijzen, terwijl de
totale melkopbrengst per jaar der drie koeien op 8700 K.G. gesteld werd. D.eze berekening .gaf als kostprijs
voor de melk in 1916 een bedrag van 10,50 ct. per
K.G.
Een tweede berekening werd meer zelfstandig op-
gezet; de bouwkosten, kosten van aankoop en verze-kering van vee, kosten van strooisel e.d. werden bui-
ten beschoii’wing gelaten evenals de waarde der ge-
produceerde mest. Hier -nam men dus alleen in aan-
merking huur van het land, werkloon, kosten vee-
voeder, rente van gereedschap en vee. Als eenige in-komsten stond daartegenover dan de melkopbrengst.
In totaal was uitgegeven f1231,36 en verkregen
11.600 K.G. melk, zoodat de productiekosten der melk
10,6 ct. per K.G. in 1916 bedroegen.
Een derde berekening beschouwde de geheele boer-
derij als eenheid, en is aan de boekhouding van een
bedrijf ontleend. Alle uitgaven tezamen beliepen
f
2073,80; alle ontvangsten met uitzondering voor de
melk
f
1336. De verkregen 12.094 K.G. melk moest
bijgevoig
f
737,80 opbrengen, d.i. 6,1 ct. per K.G. Di
waarde der in het bedrijf verbruikte nevenproducten
der melk is op 3,9 per L. te stellen, wat de productie-
kosten der melk op 1.0 ct. per K.G. brengt.
De langs drieërlei weg verkregen uitkomsten klop-
pen bijgevo]g zeer fraai en het gemiddelde kan dan ook
Vrij zeker als de werkelijke kostprijs worden aangeno-
men, d.i. 10,37 per K.G. of 10,68 ct. per L. melk.
Geheel los van deze berekeningen staat eene opgave
van den Bond van Melkveehouders te Rotterdam,
8 Augustus 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
587
waar men meer het zuivere meikbedrijf heeft. De
huren zijn hier veel hooger, waartegenover staat, dat
de boerderij veel grooter is, per H.A. meer ve ge-
houden wordt en de melkopbrengst per koe ook hooger
is (3700 L.). Het vee weegt er zwaarder en heeft bij-
gevolg een grooter rantsoen noodig. Hier verkre&g
men als productiekosten van 140.600 L. melk een som
van
f
16.267,574, d.i. bijna 11,6 ct. per L. Ook deze
uitkomst stemt aardig overeen met de Limburgsche
en Gelderseh-Overijsselsche, zoodra men in aanmer-
king neemt, dat de productiekosten in hetbedrijf van
dan zuiveren meikveehouder ook normaal worden aan-
genomen /i ct. per L. hooger te zijn dan in het ge-
mengde bedrijf of dat van den kaasboer.
Deze onderlinge overeenstemming der langs ver-
sehillenden weg verkregen uitkomsten moeten het
voor de Regeering vrij gemakkelijk hebben gemaakt
in het voorjaar van 1917 vast te stellen, hoe de pro-
ductiekosten over dit jaar zich vermoedelijk zouden
verhouden. Een normale bemesting per H.A. weiland,
die in 1913 niet meer dan
f
41,90 kostte, zou thans
f
100 kosten; de voederkosten per koe over 180 dagen
zouden nu
f
231,30 beloopen tegen
f
90,90 in 1913. De
nieuwe bedragen zettend in de plaats van die der over-
gelegde berekeningen over normale tijden en over
1916 kwam men dan tot een productieprijs van ruim
12 ct. per L. voor het gemengde
bedrijf
en van ruim
1234 ct. voor het bedrijf van den zuiveren melkvee-
houder.
Zooals men weet, heeft de Regeering den jaarprjs
van 12 ct. gesplitst in een zomerprijs van 11 ct. en
een, in verband met de verhouding van de melkpro-
ductie in zomer en winter als 2 1,6, op 14 ct. te stel-
len winterprijs. In de streken van de eigenlijke con-
sumtiemelkers is de zomerprijs op 1134 ct. gesteld en
zal bijgevolg de winterprijs 14
t
15 ct. bedragen.
Uit het vorenstaande volgt nu, dat de op een grond-
prijs van 11 ct. per L. melk gebaseerde boterprijs van
f
2,35 per K.G. niet slechts geheel billjk is, doch
tevens, dat dezen winter een nieuwe prjsverhooging
van de boter te verwachten is. Dan toch wordt de
grondprijs der melk 14 ct. pér L.; de 28 L. melk, voor
1 K.G. boter benoodigd, moeten dan
f
3,92 opbrengen
plus 28 ct. bereidingskosten, of totaal
f
4,20.
De teruggeleverde ondermelk heeft een waarde van
f
1; de engrosprijs der boter wordt dan f3,20 per
K.G.; het publiek zal dan bijgevolg ca.
f
3,50 per
K.G. te betalen hebben.
Eenige verlaging van dit bedrag is nog mogelijk,
daar in dekoelhuizen groote
partijen
boter als reserve
voor den komenden winter worden opgeslagen, zobdat
de kostprjs van den geheelen voorraad lager dan
f 3,20 wordt. Hoeveel lager hangt af van de verhou-
ding van den opgeslagen voorraad tot dien van de
winterproductie, alsmede van de kosten van bewaring
e.d. In allen gevalle zal de invloed van de reserve op
den prijs niet zoo groot kunnen
zijn,
dat een belang-
rijke verlaging verwacht mag worden. Op een prijs
van circa f 3,25 per K.G. boter in den komeuden win-
ter zal het publiek zich dan ook wel kunnen voorbe-
reiden.
HET GOUD EN DE GOUDSMEDERIJ
Het gele metaal heeft zich een nieuwe onttroning
moeten laten welgevallen. Dezer dagen brachten de
Duitsche bladen de mededeeling, dat voortaan door de
Rijksbank geen goud meer zal worden afgegeven ten
behoeve van de goudsmecierij. De aanmerkingen op
het beschikbaar stellen van deze materie – met zulke
ingenieuse methoden saamgebracht – ter wille van
‘s menschen ijdelheid, waren den laatsten tijd in
Duitschland in .aautal belangrijk toegenomen. Trou-
wens ook elders gaf men er blijk van geen sympathie
te gevoelen voor een andere toepassing van de gele
ammunitie dan ten bate der oorlogsfinanciering. Wij
herinneren ons de edele verontwaardiging van de
Economist toen enkele maanden geleden de bul van
eere-burgerschap der stad Londen aan den Britschen
minister-president in een gouden casette werd aange-
boden. ,,If the document had been put into a box made
out of a bit of a captured German gun, – schreef het
blad – every paper would have talked about it, and
every one who raad them would have been reminded
that it is everybody’s duty to keep every ounce of our
gold for the one purpose of ensuring victory.”
Staaltjes hoe in Duitschiand getracht is de laatste
restjès van den onzichtbaren voorraad goudstukken
in de kelders der Rijksbank te doen belanden
zijn
al-
gemeen bekend – onlangs las schrijver dezer op het
affiche van een circus, dat aan een ieder die ter beta-
ling van zijn biljet een goudstuk aanbood, gratis een
tweede plaats zou worden verstrekt! Men kan begrij-
pen, dat wie zijn gouden penningen in dienst stelde
van het vaderland ontstemd is over verdere verwer-
king van baar goud tot pronkstukken, te meer waar
de koöpers daarvan vertegenwoordigd wordên door
de categorie van menschen, waarvoor de oorlog finan-
ciëel een voordeel is. Ook ons land geeft te zien, dat
met de ontbering door het krijgsbedrijf over Europa
gekomen, nochtans de vraag naar luxe niet is afgeno-
men. Men leze hier de laatste economische nota van
minister Posthuma op na.
Zooals gezegd, zal de goudsmederj in Duitschland
verder gespeend
blijven
van grondstoffen. De oorzaak,
dat men nog zoo lang geneigd was goud af te staan
voor een niet oorlogsproductief doeleinde, moet wel
gezocht worden in het niet onbelangrijk aantal werk-
krachten, dat in de goudsmederj een bestaan vond.
Alleen in Pforzheim bjv. waren 5000 arbeiders bij
de instandbljving van dit bedrijf geïnteresseerd. Ge-
leidelijk .is
men er in geslaagd – gelijk men in ver-
scheidene bedrijven volvoerd heeft – de betrokken
arbeiders in industrieën, die voor het oogenblik van
meer belang geacht worden, onder te brengen, zoodat
deze niet meer door den maatregel getroffen worden.
Beperking ten aanzien der verwerking van de gele
grondstof in de luxe-nijverheid had reeds bestaan.
Zoo mochten slechts trouwringen van gering karaat
vervaardigd en geleverd worden, maar ook hiervoor
blijft de beschikbaarstelliug van materiaal voortaan
geheel achterwege. Ook dit sieraad van oude traditie
moet dus worden opgeofferd. Men heeft het nog ver-
meden de pressie van het ,,Gold gab ich für Eisen” uit
te strekken tot den gouden vingerband, maar als het
jonge geslacht thans een ijzeren ring gaat dragen, zal
wellicht spoedig den tegenzin overwonnen
zijn
alge-
meen van dit reliek afstand te doen. Nutteloos zou het
zeker niet zijn. Trouwringen behooren tot de zeer wei-
nige voortbrengseleu der goudsmederij, waarvoor het
loont tot omsmelting over, te gaan, en zelfs vertegen-
woordigen zij een niet onaanzienlijk muntbedrag. Blij-
kens de telling van 1 December. 1910 waren er in
Duitschiand 27 millioen gehuwden of gehuwd ge-
weest zijnde personen. Stellen wij, dat in het alge-
meen uit de zware oude duitsche ringen van Duka-
tengold een Doppeikrone kan geslagen worden, dan
ware reeds vertegenwoordigd, wanneer Y
3
van het
aantal gehuwde personen zich in het bezit van een
gouden trouwring had bevonden, het niet te versma-
den bedrag van 180 millioen mark. Dat het dan ook
nog eens die richting zal uitgaan behoeft volstrekt
niet onmogelijk te worden geacht; al wijst de bank-
staat van de Rjksbank, dank zij de boven gereleveerde
kunstmiddelen, een surplus van meer dan één mil-
hard gouden marken, boven den voorraad van Juli
1914, aan, toch worclt door de daar tegenover,- staande
enorme vermeerdering der circulatie, de grens der
verplichte éénderde-dekking, in den laatsten tijd, oi
korten afstand genaderd.
Juweliers en geudsmeden hebben getracht zich
antiquarisch te verschaffen wat niet meer uit de
eerste hand ad libitum te verkrijgen was. Allengs ont-
stond een zoodanige oekerhandel iii oud goud, dat
reeds op 8 Februari j.l. door den Bondsraad een maxi-
588
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Augustus 1917
mumprijs voor oud goud werd vatgesteld van M. 2790
per K.G. fijn. Dit was dus een maximumprijs gericht
tegen de koopers! Waar zooals begrijpelijk is bij dezen
prijs niet verkocht wordt (2790 gouden marken be-
vatten 1 K.G. fijn) beschikt de goudsmederij thans
volstrekt niet meer over werkmateriaal en kan dus niet meer worden uitgeoefend. –
Wij hebben hier zeer zeker. met een merkwaardig
voorval te doen, hoe eene geheele industrie eenvoudig
wordt opgeheven, met opoffering der vaardigheid en
kunstzin, die hare beoefenaars bereikt hadden, ver-
oorzaakt door dé nieuwe bezigheid, waaraan Europa
thans
zijn
volle krachten wijdt.
AANTEEKENINGEN.
Het Suezkanaal in 1916. –
in no. 74
deden wij bericht over de positie van het Suezkanaal
tijdens den oorlog, iets over de resultaten van het
jaar 1910 pioge hier volgen. De ontvangsten bedroe-
gen in 1916, 89.044.276 francs, vorige jaren 98.228.099
(1915), 125.121.238 (1914), 129.925.949 (1913). Met
inbegrip eenei’ afschrijving van 1.000.000 francs, 2
millioen minder dan in 1915 en met beperking van
de uitvoering der verbeteringswerken tot het hoog
noodige, waren de uitgaven in 1916, 34.565.714
francs tegen 45.981.080 francs in 1913.
De heer W. F. Leemans, lid voor Nederland in de
,,Oommission consultative internationale des travaux
du canal maritime de Suez” heeft aan het verslag
van de jaarlijksche algemeene vergadering der aan-
deelhouders in de ,,Oompagnie universelle du canal
maritime de Suez” – gehouden 11 Juni 1917 te
Parijs, onder het voorzitterschap van den vice-pre-
sident, den heer Jules Charles Roux, zijnde de heer
M. 0. Jonnart, president van den ,,Oonseil d’admini-
stration” in het begin van Juni naar Griekenland
vertrokken als ,,haut commissaire” in opdracht van
Frankrijk, Engeland en Rusland – een en ander ont- –
leend, wat wij in de Inenieur vinden opgenomen en
waarvan
wij
ons veroorloven het volgende over te
nemen.
Het Bulletin décadaire de la Compagnie werd ge-staakt in het najaar van 1914, na het uitbreken van
den oorlog, en de jaarlijksehe bijeenkomst van de
,,Oommission consultative” bleef achterwege.
Te Port-Said was de steenkoolprjs in den zomer van
1915 reeds gestegen tot 1864. francs per ton tegen
32 i 38 francs véôr den oorlog, bedroeg dooreenge-
nomen in 1916 154 francs per ton en is thans aldaar
200 francs per ton.
De scheepvaart door het kanaal bedroeg in 1916, 3110.
schepen ter inhoud van 12.325.347 netto ton tegen
3708 schepen, metende 15.266.155 netto ton in 1915;
4802 schepen met inhoud van 19.409.495 nettd ton
in 1914, en 5085 schepen met inhoud van 20.033.884
netto ton v66r den oorlog in 1913.
De gemiddelde netto-tonnenmaat, in 1914 – 4042,
was in 1916 – 3963 ton.
Het aantal passagiers in 1915, 210.530, waarvan
119.812 militairen, nam in 1916 toe tot 283.030, waar-S
van 135.441 militairen. –
Opmerkelijk is de teruggang van de Japansche vloot
op het Suezkanaal, in 1915 119 vaartuigen, metend
565.945 ton, in 1916 slechts 27 vaartuigen, metende
09.856 netto-ton.
De grootste afmetingen, die het kanaal in 1916 pas-
seerden, ‘aren het s.s. ,,Franconia” van de ,,Ounard”, lang 182.95 M., breed 21,65 M., bruto ton 18.685 en
het s.s. ,,Oeramic” van de ,,White Star”, lang 199,07
M., breed 21,13 M., bruto ton 18.059.
De tijd van doorvaart van het kanaal bedroeg, we-
gens de noodige beveiligingsmaatregelen, in 1916
dooreengenomen ruim 19 uur, drie uur meer dan véér
den oorlog.
De stoomvaart-maatschappij ,,Nederland” en de ,,Rot-
terdamsche Lloyd” waren, hoofdzakelijk ‘door moei-
lijkheden in de kolenvoorziening op de Suezkanaal-
route, genoodzaakt om gedurende het grootste ge-
deelte van 1916 de mailbooten om Kaap de Goede
Hoop te zenden, doch nadat ook aldaar bezwaren met
de kolenvoorziening werden ondervonden, geschiedde
in het laatst van 1916 dé vaart weder door het Suez-
kanaal. De vrachtbooten van beide maatschappijen
blëven rj geregeld het Suezkanaal bevaren, ook we-
gens de mogelijkheid om voor de geheele reis bunker-
kolen mede te voeren. –
Ten slotte zij medegedeeld, dat de doorvaart van het
Suezkanaal, tussehen de beide zeeën, in 1916 en de
eerste helft van 1917 geschiedde zonder eenige
stoornis.
Tot zoover zij hier aangehaald. Van belang is de
teruggang van de gemiddelde tonnenmaat, immers
was hierin tot op heden ook gedurende den oorlog
stijging gebleven, men zie ons bovengenoemd bericht.
Handelsberichten geeft in zijn voorlaatste nummer de
cijfers der scheepvaartbeweging in het Suezkanaal
gedurende 1910 zooals deze werden medegedeeld door
den -Nederlandschen Diplomatiek Agent te Oaïro.
Het is
opmerkelijk,
dat deze
cijfers
verschillen aan-
wijzen met enkele getallen, welke door den heer
Leemans worden aangevoerd. De statistiek in Han-
delsberichten is de volgende:
Het algemeen verkeer in 1916 was:
Nationaliteiten
–
Aantal.
Tons (kanaal
•
meting).
Britsche
……….
1.661
6.606.893
Fransche ……….
177
735.756
Nederlaudsehe
166
–
642.927
Italiaansche
102
318.753
Noorsche
55
166:294
Deensche 37
145.380
Zweedsche
31
40.627
Japansche
27
69.856
Spaansche 22
65.917
Gi-ieksche
22
52.391
Amerikaansche
….
16
34.734
Russische
5
‘
12.700
Andere………….
1
2;415
Totaal
2.422
8.964.31
Hiertegenover staan de volgnde gegevens uit het
verslag der ,,Oompagnie du canal de Suez”. Schepen boven 1800 ton netto: Engeland 2388 vaartuigen met
9.788.190 ton, Frankrijk 190 vaartuigen met 773.679
ton, Nederland 167 vaartuigen met 643.208 ton. De
verklaring van dit merkwaardige verschil, dat zich
vooral bij Engeland voordoet is ons niet bekend. Be-
langrijk is het feit dat Nederland, in tegenstelling
friet de voorafgaande jaren, zich thans op de plaats
na Frankrijk gesteld ziet. Zeer zeker ligt bij de vbor-
noemde vaarten om de Kaap onzer lijnen op Indië
de oorzaak van deze omstandigheid..
Een beslag op Zweedsch eigendom. –
In Skandinavische couranten wordt melding gemaakt
van een beslaglegging op het tegoed van. de Stock-
hoims Handelsbank bij verschillende Duitsche Banken
tot een bedrag van 6 millioen Mark, welk beslag om
de eigenaardige oorsprong der zaak ook voor neutra-
len van groot belang is.
In begin 1916 opende de Stockholms Handelsbank
voor een Noorsche firma een rembourscrediet in Pa-
rijs ter verscheping van 400 ton rubber van Havre
naar Alexandrovsk, waarbij een garantie gesteld moest
worden van Kr. 2.800.000 tot zékerheid, dat de lading
de plaats van bestemming zou bereiken. Door de Fran-
sche autoriteiten werd dit bedrag verbeurd verklaard, omdat bleek, dat •Duitsche belanghebbenden de zaak
op touw hadden gezet en dat de bedoeling was het
schip en de lading te doen kapen.
Door een der directeuren van de Stock-hoims Handels-
bank werd de zaak in
Parijs
onderzocht, waarbij hem afdoende werd aangetoond, .dat het een doorgestoken
kaart was. Toen dan ook het verloop in Skandinavië
bekend werd, doken de Duitsche belanghebbenden op
en verlangden terugbetaling van de Stockholms Han-
8
Augustus 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
589
delsbank bij monde van een zekeren heer Weber, het-
geen door genoemde bank geweigerd werd.
Hierop werd 13 Juli I.I. door de Asbest & Gummi-
werke Alfred, Calmons Aktiengeselischaft te Hamburg
een vordering tot terugbetaling ingediend met de
mededeeling, dat genoemde fabriek de vordering van
de Noorsche firma had overgenomen, maar reeds den
volgenden dag ontving de Stoekhoims Handelsbank
bericht van de meeste van hare Duitsche bankrelatie’s,
dat op haar tegoed bij die banken namens deze fabriek
was beslag gelegd. De Handelsbank heeft de hulp
ingeroepen van den Minister van Buiteulandsche
Zaken.
Er blijkt ‘echter uit deze geschiedenis, dat het in
dezen tijd uiterst- gevaarlijk is om zaken te entamee-
ren, indien men niet volstrekt overtuigd is van de
betrouwbaarheid van den lastgever.
jZeevrachte’n na den
oorlog.
– Het ,,Jahr-
bich” 1916/17 van de Norddeutsche Lloyd bevat een
beschouwing van de hand van den heer Heineken,
Generaldirektor der maatschappij over ,,Die deutsche
Handelsschiffahrt im.Weltkriege.” Uitgaande van den
tegenwoordigen koersstand der Duitsche scheepvaart-
aaudeeleu,
wijdt
de schrijver ook enkele woorden aan
– de toekomst. Optimist wat aangaat de noodzakeiijkhèid
van internationale samenwerking, blijkt de heer
Heineken, niettegenstaande de vermindering van laad-
ruimte ten gevolge van het optreden der duikboo-
ten, ten opzichte van het toekomstig vrachtverloop
geen al te overdreven verwachtingen te hebben. Dat
de hooge vrachten van thans niet met den oorlog
zullefi wegvallen, is duidelijk. ,,Die Frage ist nur, wie lange wir diese Hausse auf dem Frachtenmarkt haben
werden! Da glaube ich doch, dasz diejenigen engli-
schen Ablader, die zehnjhrige Frachtkohtrakte zu
cl en heutigen Phantasiefrachtpreiseu abgeschlossen
haben, sich ganz gewaltig zu ihrem Nachteil verkal-
kuliert haben, sohr zur Freude der englischen Reeder
allerdings. Zwei bis drei Fahre nach dem Friedens-
schlusz dürften sich die Verhaitnisse m. E. wieder so
zurechtgeschoben haben, dasz die Frachten zwar viel-
leicht nicht auf den alten niedrigen Stand zurückge-
gangen sein, aber doch bei weitem nicht mehr ihre
heutige Höhe haben werden.” Gelijk blijkt, laat de
heer Heineken zich vrij positief uit. Intusschen mag
niet geheel uit het oog worden verlorei, dat, terwijl
dit oordeel wereldkundig wordt gemaakt, de voorstel-
len tot het verleenen van regeeringssteun voor den
herbouw der Duitsche handelsvloot bij den Rijksdag
aanhangig zijn.
REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.
Verstrkking van schoeisel en sajet
tegen verminderde prijzen. In verband met
de toezeggingen, door den Minister ‘van Landbouw
gedaan, is thans
bij
circulaire aan de burgemeesters
medegedeeld, dat maatregelen in voorbereiding zijh
om schoeisel en sajet tegen lagen prijs beschikbaar te
stellen voor hen, die deze ondersteuning bepaald be-
hoeven. l)e bedoeling is daarvoor alleen in aanmer-
king te laten komen personen, behoorende tot een
gezin, dat in het afgeloopen jaar niet meer dan een
bepaald inkomen
(f
2000 in gemeenten der le klasse
Personeele Belasting) heeft gehad; voor elk lid van
zulk een gezin zou dan per jaar 1 paar schoenen, 1
paar klompen en
3%
K.G. sajet of breiwol beschikbaar
worden gesteld.
G e r o o k t e a a 1. Door het Centraal Bureau voor
den afzet van Visscherijproducten zal in deze week
begonnen worden met de beschikbaarstelling van
gerookte aal aan de gemeentebesturen. Deze distru-
bitic geschiedt niet van Itegeeringswege, zoodat ook
geen algemeene maximumprjzen zijn vastgesteld; de
bedoeling is echter de visch, waarvan in.het belang
der visschers de afzet bevorderd moet worden, zoc
goedkoop
mogelijk
te doen leveren.
o g g eb 1 o e m. Verboden is de aflevering en het
daarmede verband houdende vervoer van roggebloem.
V e e v o e d e r. Volgens mededeeling der Toewij-
zingscommissie voor Veevoeder, is over de loopende maand nagenoeg geen krachtvoeder te harer beschik-
king gesteld, doch alleen afvalproducten en dergelijke,
die niet bewaard kunnen
blijven.
Slechts kleine
rantsoenen kunnen beschikbaar worden gesteld voor
bepaalde categoriën van vee.
Opdrjving prijzen voederbi’eten, kool-
r a p en en der g ei ij k e. In verband met het feit,
dat de prijzen van voederbieten, kooirapen en derge-ljke tengevolge van aankoopen door speculanten, die
voor deze producten in voorkoop buitensporige bedra-
gen besteden,- worden opgej aagd, worden maatregelen
overwogen om deze prijsopdrijving tegen te gaan.
Evenals reeds is medegedeeld, ten aanzien van stroo
zullen die maatregelen ook hier
waarschijnlijk
bestaan
in het vaststellen van maximumprijzen, waarbij geen
rekening zal worden gehouden met gesloten voorkoop-
contracten.
Uitvoer van boter en maximumprij-
z e n. Voorlcbpig worden geen consenten voor den
uitvoer van boter uitgereikt. Met andere jaren verge-
leken, vertoont de melk- en ook de boterproductie een
belangrijke teruggang; gedurende de stalperiode is
nog grooter achteruitgang van de melkprodctie te
verwachten, zoodat het wenschelijk voorkomt, thans
reeds tot reservevorming voor de wintermaanden over
te gaan Ook door particulieren wordt
blijkbaar
thans
reeds op grooter schaal dan anders boter ingemaakt.
Nu de producent aldus niet meer het voordeel heeft
van den hoogeren prijs voor export, moest de binnen-
landsche prijs, in verband met den melkprijs van 11
cent per liter, verhoogd ‘worden. Er zijn dan ook
nieuwe maximumprijzen voor boter vastgesteldd; de
prijs in den kleinhandel is van
f 1214
gebracht tot
f
1,30 per 14 K.G.
Inbezitneming van zaden. Door de Regee-
ring wordt in bezit genomen de totale opbrengst van
den oogst 1917, ook voor zoover zij reeds bij handelaren
zijn opgeslagen, van koolzaad, raapzaad, boterzaad,
dederzaad, biauwmaanzaad, ljn.zaad en de verwer-
kingsproducten daarvan.
Beschikbaarsttelling van rogge. Met
wijziging van de regeling inzake de grofroggebrood-
distrihutie is bepaald, dat alle rogge van oogst 1917
moet worden opgeslagen
bij
de Regeeringscommissa-
rissen; ook voorraden van den oogst 1916, thans nog
aanwezig, moeten ter beschikking dezer personen wor-
den gesteld.
Distributie van benzine. Wegens de onze-
kerheid nopens den nieuwen aanvoer en de geringe
daarvoor beschikbare voorraden wordt de distributie
van benzine voor particuliere doeleinden voorloopig
opgeschort.
G a s b es p a r i n g. Blijkens mededeeling, van de Rijkskolendistributie is door verschillende gasfabrie-ken over de maand 3uli in totaal bijna 3 millioen M
3
.
je veel gas geiverd; dit teveel moet in de loopende
maand door do betrokken fabrieken worden ingehaald.
Het ligt in het voornemen der Rijkskolendistributie
met ingang van 1 October a.s. eene voor het geheele
land algemeen geldende gas- en electriciteitsraiitsoe-neering in te voeren.
Uitvoer van vroege aardappelen. Voor
den uitvoer van vroege aardappelen wôrden geen
consenten meer verleend.
Uitvoer van caseïne. Door den Minister van
Landbouw is gewijzigd en aangevuld de regeling in-
zake uitvoer van caseïne in poedervorm, vermeld in
ons overzicht van 6 Juni j.l.
590
ECÔNOMISCH-STATISTISCHE, BERICHTEN
8 Augustus 1917
/
Gedroogde appelen en stoofperen. Het
voornemen bestaat de zoete appelen en de zure ,,Hol-
gaten”, voor zoover ze niet verseh in het binnenland
worden gebruikt, te drogen en ter gedeeltelijke ver-
vanging van de eertijds van elders ingevoerde ge-
droogde appelen te distribueeren.
A a r d a p p e 1 e n. In de redactie van het verbod
tot aflevering en het daarmede verband houdende
vervoer van aardappelen, vermeld in ons voorlaatste
overzicht, is nog eenige
wijziging
gekomen. Het verbod
geldt niet voor vroege aardappelen, eigenheimers of
borgers en partijen, gedekt door vervoerbewijs, afge-
geven door de Rijkscommissie van Toezicht op de
Aardappelvereeniging.
–
MAANDCIJFERS.
SPOORWEGONT VANGSTEN.
Van de Maatschappij tot Exploitatie van Staat-
spoorwegen worden de volgende hij benadering vast-
gestelde gezamenlijke ontvangsten der S. S., H. S. M.
en N. 0. S. over Januari/Juni 1917 ontvangen:
Reizigers, bagage en honden ……
f
25.200.857,-
Goederen, levende dieren, rijtui-
gen, enz. …………………. ..20.825.222,-
Buitengew. ontvangsten entelegraaf
.,,
1.235.852,-
Totaal ……
f
47.261.931,-
zijnde
f
3.756.282,- meer dan de definitief vastge
stelde cijfers over dezelfde maanden van 1916. De
exploitatiekosten waren (bij benadering)
f
6.988.000,-
hooger.
SPAARBANKCiIJFERS.
Overzicht van inleg en terugbetaling bij 46 particu-
liere spaarbanken (aangesloten bij den Nederlandschen
Spaarbankbond) gedurende Juni 1917.
Spaarbanken met Seen
1
Bedrag
in
Guldens
Posten
aan
inleggers verschuldigd
1
bedrag van:
Inleg
Terug.
Inleg Terug-
betaling
1
betaling
beneden
f
100.000
065
572
73
15
f
100.000-,,
500.000
230.773
92.602
2.350
822
500.000-, 1.000.000
291.388 199.603 2.388
1.051
1.000.000-,,2.000.000
446.247
295.592
4.254
1.817
2.000 .000-,, 4.000.000
549.906 276.571
3.656
1804
4.000.000-7,, 7.000.000
853020
034.573
8.188 4.595
boven
7.000.000 1.719.045
1:154.197
27.193
14.202
Totaal
..
4.096.944
2.553.710
48.100
24.308′
Totaal Juni
1916..
.
.
3.214.880
2.312.036
41.194 21.648
1915..
..
2.199.887
1.613.391
37.0551
19.314
Juni ……1917
1916
1915
Uitgegeven nieuwe boekjes
3626
3273
2465
Geheel afbetaalde boekjes..
2002
1967
1942
Overzicht van inleg en terugbetaling bij de Rijks-
postspaarbank.
1917
1916
.
1915
f
7.293.653
f
5.387.987
5.428.779
,,
4.372.872
-,
192.148.097
,,176.16L309
25.993.200
,,
24.269.950
9.673 8.140
5.943 6.999
1.709.435 1.675.773
STATISTIEKEN EN_OVERZICHTEN;
N.B.
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
I. BANKDISCONTO’S.
20
Juli
19
1
4
ed.
N
–
Disc.
Wissels.4′,
sedert 1Juli’15
3’1scder23 Mrt. ’14
Bel.Binn.Eff.
{Vrsch
.
in
4’/2
1
,,
’15
4
23
,,
’14
Bank
RC
5
1
1
19Aug.’14
5
23
,,
’14
Bank van Engeland
5
6Apr.’17
3
29 Jan.
1
14
Duitsche Rijksbank
5
23 Dec. ’14
4
5 Febr.’14
Baukvan Frankrijk
5
20Aug.114
31/t
29Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5
10Apr.
1
15 4
12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6
27 Juli
1
14
5
1 Apr. ’14
Nat.Bankv.Denem.
5
10
,,
’15
5
6 Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
5
1
1
2
9Nov.’16
4
1
11
6
’14
ZwitserscheNat.Bk.
4I1
2 Jan.’15
3
1
1,
19
’14
Bank van Italië
..
5
1Juni’16
5
9Mei
1
14
Feder. Res. Bk. N.Y. 3-.-4
1
1
Javasche Bank….
3
1
12
,,
1 Aug.’09
3
2
12
1Aug.’09
IT. OPEN MARKT.
Data
Amsterdam
1
Londen
Part.
Berlijn
1
Part.
–
~
Iar
r
ii,
~
Pat.
N.York
Cail.
Part.
Prolon-
disconto
gat ie
disconto
J
disconto
disc.
Inonay
4 Aug. ’17
2
2) 2
2
1
2
4
21
122
4.
2
18
–
2-2114
1)
30J.-4A.’17
22
1
18
2112-3
4
r
8 5
v
4 T23v
42/s
–
1112-21j2
23 28 J. ’17
2298
3
4 2 5
vr
4
v
1 8
r
4-
1
19
–
23
16-21 J. ’17
2.2
1
18
33
114
4
15122
4.5/8
–
1
1
1
2
.8
31 J.-4A.’16
1
1
1
4
.
1
11
1)12.
8
14
5
11
1
321
4
.481
8
–
2’13
2-7 Aug.’15
2
1
/2.
1
/8
2118.2/4
4
F5r
1
r
–
–
1’18
i0.-24Ju1.’14
3
l/
5
_8/
5
22/
4
.2/
4
2
2
‘l/
2
214
1 ‘/-2 ‘/
1)
Noteering van
3 Aug. 1917.
–
WISSELKOERSEN.
I. KOERSEN IN NEDERLAND.
Voor Londen, Berljn’en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen.
De dage.
lijksche koersen op New York, alsmede de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.
Data
Londen
Berlijn
Parijs,
J
New York
30 Juli
1917
..
11.48’/4
3397213
41.92
1
/1
2.41
1
/
31
,,
1917
.’.
11.44’/4
33.75 41.80
2.40
1/
1
Aug. 1917
. .
11.43
1
11
33.57112
41.70
2.40
1
/8
2
1917
..
11.35
33.60 41.50
2.381/
4
3
1917
..
11.35
33.60
41.35
2.38
4
1917
..
–
–
–
2.3811
4
Laagste der week
11.35
33.87
2
/2
41.35
2.38
aoogste
,,
,,
11.481/4
33.97
1
12
41.92
1
12
2.4021
4
18 Juli
1917
2.41
1
18
ii Juli
1917
..
11.54
34.20
42.20
2.42’/
‘Iuntpariteit
..
12.10
5
18
59.26
48.-
2.48
8
/
Data
1
Zwitser. land
1
Weenen
j
Kopen-
hagen
Stock.
holm
Batavia
telegrafisch
4 Aug. 1917.
52.5
21.50
72.50
80.60
99-100
Laagste d. w.
52.40
21.30
71.-
78.25
–
Hoogste
,, ,,
53.15
21.70 72.60
81.40
–
28 Juli
1917
52.95
21.80 71.10
78.30
99-100
21 Juli
1917
52.65 21.55
70.70
76.30
99-100+
untpariteit
48.-
50.41 66.67 66.67
100
OVERZICHT.
Hoewel er de afgeloopen week geen sprake is geweest van
een aangenamen en levendigen handel in wissels, trok de
wisselmarkt in deze periode toch de algemeene belangstelling.
In de
allereerste plaats gold die
het Engelsche devies. Liep
de eerste dagen de koers betrekkelijk geleidelijk van
11,51112
JUNI
• Inlagen ……….
Terugbetalingen
Tegoed der inlegger
op ultimo …….
Nom. bedr. der uitst
op ultimé ……..
Spaarbankboekjes:
Aantal nieuw uit-
g
egeven ……..
Aantal geheel af-
betaald……..
Aantal uitstaande
op ultimo ……
8152.127
5.864.075
27.405.850
1.744.804
10.294.296
10.413
6.382
8 Augustus 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
59111
op 11,43
1
12
terug, Donderdag werd door het steeds grooter
wordend aanbod van ponden – hoofdzakelijk uit Engeland
zelf — sprongsgewijze 11,34 bereikt, terwijl Vrijdag de koers
op 11,26 terug viel. Dienzelfdeu dag kreeg echter meerdere
vraag de overhand, onder den invloed waarvan een herstel
tot 11,36 volgde. Slot
11,34813.
Iii verband met het vooraf-
gaande, waren Parijs en New York eerst flauw, daarna weder
vaster, 41,95-41 ,1.–4 1,30, 242 —237-238
/2.
Zwitserland
53-52,50-53,10. Berlijn opende en. 34, liep terug tot 33,35
en verbeterde, niettegenstaande de grondtoon voor dit devies flauw blijft, weder tot 33,75. De Holland noteering te Berlijn
werd deze week van 286 tot 291 verhoogd. Weenen varieerde
slechts weinig 21,40— 21,55. Dein het vorig overzicht vermelde
stijging van den Zweedschen koers bleef deze week aanhouden;
er werd zelfs voor 81,40 afgesloten. De laatste dagen kwam
er echter eenig aanbod; het slot kwam. op 80,50. Voor
Kopenhagen bleef flinke vraag bestaan; van en. 71 liep de
koers op tot 72,50. Kristiania 72,55-73,20. Rusland tamelijk
wel zonder omzetten; koers onveranderd ca. 52. Spanje en
Italie iets flauver, 54,65-33. Argentinië ca. 10412. –
II. KOERSEN TE NEW YORK.
Cable
Zicht
Zicht Zicht
Data Londen
Parijs
Berlijn
.lrnsterd.
(in
(in frs.
(/n
ccnts
(in Cents
per
£)
P.
)
P. Rrn. 4)
per
gid.)
4 Augustus 1917
4.76.45
5.76
nom.
4211
4
1)
Laagste d. week..
4.76.45
5.76
–
Hoogste,,
,,
. .
4.76.50
5.7611
2
–
–
42114
28 Juli
1917
4.76.45
5.7611
4
nom.
411,
21
Juli
1917
4.76.45
5.75
‘/2 nom.
41 ‘/
Muntpa riteit.. . .
4.88.67
5.1811
4
9511
4
408/
8)
Noteeringen van 3 Augustus 1917.
[II. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP
LONI)EN.
Î’laatsen en
Lasden
Noteerings-
en heden
10 Juli
1917
19 Juli
1917
20-24
p
Jul
rk
i
24 Juli
1917
LaagsteHoogste
Alexandrië..
Piast. p. £
9771
9771
9771je
97/,o
971i5
B. Aires ….
d.p.gd.pes.
50
1
18
50’/4
49
5
18
50114
49
7
15
sh/d.p.rup.
1141s2
114183
114
1
14
114!14
114181
Hongkong ..
id. p. $
21618
217
1
12
21881
4
21781
4
217
Lissabon….
d.p.éscudo
32
8
/18
3181
4
31
1
14
32
8
18
311
Madrid
.. ..
Peset. p. £
20.44
21;— 20.60 20.90
20.75
Montevideo..
d.p.peso
54112
545/,
5381
4
549f
54.
Montreal….
$ per £
4.7711
4.778/4
4.77
4.77
1
14
4.77’/
Calcutta . … ..
Petrograd ..
R. p. £ 10
206 218
215 230
228
R.d.Janeiro
1)
d. p. milr.
131a2
13
1
19
13
13°/al
13
Lires p. £
34.35
34.36
34.30 34.38
34.32
Shanghai
..
sh/dp.tael
3110
3/1v
319814
3110’/4
311081
4
Rome
…….
Singapore ..
id. p. $
214
1
I1c
2141/
214
2/4
8
/32
2/4’/io
Valparaiso
1)
d.p.pap.p.
12 “/o
12
5
18
12
17
42
1219
Yokohama ..
sh/d.p. yen
2/1
8/5
211 211
/io
211
‘/l6
2/1
8/
‘) Noteeringen op 90 dagen.
GOUD EN ZILVER.
GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.
Sedert 29 Juli 1918 worden de dagelijksehe ontvangsten
en onttrekkingen van goud door de Bank van Engeland
tijdelijk niet bekend gemaakt.
ZILVER.
Noteering te Londen.
te New York.
4 Aug.
1917
……..41
802/
4
1)
28 Juli
1917
……..39
2
/s
7818
21.
,,
1917
……..39
15
/
78
1
12
14
,,
1917
…….40’/4
79
8
19
7
,,
1917
……..39
8
/g
78
1
14
5 Aug.
1916
……..31’/2
8821
8
7 Aug.
1915
……..22/ie
47
1
18
20 Juli
1914
……..
24’/I8
54
1
1*8
1)
Noteering
van 3 Augustus 1917.
NEDERLANDSCHE BANK.
VERKORTE BALANS OP 4 AUG.
1917.
Activa.
Binnenl. Wis-f’H.-bk.
f
37.350.137,15
sels, Prom,’
B.-bk.
,,
58.519,56
enz, in disc.!. Ag.sch.
8.057.992,98
f
45.468.649,69
Papier o. h. Buiteni. in
disconto
……………………..
Idem eigen portef.. t
8.231.748,—t
Af: Verkocht maar voor
–
debk.nognietafgel.
Beleeningen
8.231.748,—
snel. vrsch.
1
H.-bk.
f
39.268.697,1611t
B.-bk.
,,
2.524.255,75’/2
in re
.-crt.1 Ag.sch. ,
33.3O8.29l,8O’/a
op
onderp.
1
75.101.244,72
1
12
–
OpEffecten
……
f
70.639.944,72
1
1
OpGoederen en Spec.
4.461.300,-
75.101.244,72 1/3
Voorschottena.h. Rijk……..
……..
.,
7.234.282,23
Munt enMuntrnateriaal
Munt, Goud
……
f
49.446.405,.-..
Muntmat. Goud,…,, 597.594,931,86
1
/2
1647.041.336,86
8
/
2
Munt, Zilver, enz.. ,,
7.060.075,50
Muntinat. Zilver
654.101.412,36 ‘/
Effecten
Bel.v.h.Res.fonds..
f
5.178.315,-
id.van ‘/êv.h.kapit. ,,
3.936.939,62’12
13
9.115.254,62
1
/2
Geb. en Meub. der Bank …………….
rekeningen
…………… …
,,
64.393.292,04
/ 865.108.863,67
‘/i
Passiva.
Kapitaal ………………………
..
f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
5.234.534,18 l/
Bankbiljetten in omloop ………….. ,, 778.968.810,— .- –
Bankassignatiën in omloop ………….
3.399.712,06
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk ……
j
–
Van anderen ……,, 54.532.540,65
1
1
2
21 54 .5 32 .540,65
1
/a
Diverse rekeningen ………………,,
2.973.266,77
1
/
/ 865.108.863,87
1
13
Beschikbaar metaalsaldo…………..
f
485.707.013,55
1
1
Op de bâsis
van
21
metaaldekkiug ……
,, 318.326.801,01
1
/2′
Minder bedragaan bankbiljetten inomloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is .. ,, 2.428.535.065,-
Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende verschillen:
Meer
Minder
Disconto’s
…………..
685.197,75
–
Buitenlandsche wissels..
225.339.-
Beleeningen
93.404,97
Goud
………………
13.737.478,10
Zilver
………………
l3.55O.3l3,63’/
Bankbiljetten…………
11.817.210,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s
..
1.370.843,87
N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
blijkt, dat uitstonden op:
4 Aug. 1917
28
Juli
1917
Aan schatkistprômessen..
/121.500.000,—
/125.350.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
34.000.000,—
33.000.000,- Aan schatkistbiljetten ..
,,133.868.000,—
,,133.868.000,-
Min zilverbons
……..
.-
,, 22.153.299,50
,, 21.793.355,50
592
ECONOMISCH-STATISTISCHE. BERICHTEN
8 Augustus 1917
OvÉRzICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden guldens.)
Data
Goud
Zilver
11
bUl
Ande,e
opeischbare
schulden
4 Aug.
1917
..
.
647.041
7.060 778.969 57.932
28 Juli
1917
….
633.304
7.247
767.152
58.470
21
‘
1917
….
621.209
7.322
760.027
55.682
–
14
1917
..
..
624.158
7.286
767.296 52.738
7
,,
1917
.
..
625.672
7.287
771.151
48.507
30 Juni
1917
….
626.729
7.454
764.224
63.675
23
,,
1917
.
.
..
603.159
7.569
738.635 68.497
16
1917
.
.
..
602.616
7.573
741.257 68.016
9
,,
1917
..
..
594.428
7.420
749.594
50.828
2
1917
.
.
.
.
596.314
7.497
757.088
51.967
26 Mei
1917
….
596.273
7.393
750.550
68.471
19
,,,
1917
….
596.180
7.129
757.339
59.484
12
1917
….
595.635
7.022
767.982
42.903
5 Aug.
1916
….
588.114
9.788 668.017
116.044
7 Aug.
1915
….
374.918
1.950
509.576 36.684
25
Juli
1914
..
..
162.114
8.228
310.437
6.198
Data
Disconto’s
ljelee-
Beschtk.
baar
Dek-
kin ps-
Hiervan
Totaal
Schatkist- ningen Metaal-
perceri-
promessen
saldo
lage
‘
rechtstreeks
4Aug.1917
45.467 34.000
75.101
485.707
78
28 Juli 1917
44.781 33.000
75.195 474.413
78
21
,,
1917
49.692
38.000
77.060
464.375
77
4
,,
1917
51.755
40.000
76.823
466.424
77
7
1917
52.211 40.000
75.683 468.033
77
30 Juni1917
52.644 40.000
79.146
447.376
79
23
,,
1917
52.879 40.000 79.469
448.344
76
16
,,
1917
53.142
40.000
83.238 447.376
75
9
,,
1917
53.245
40.000
85.298 440.806
75
2
,,
1917
57.813
44.000 91.120 441.043
75
26 Mei 1917
69.561
55.000 85.307
438.932
74
19
,,
1917
68.712 54.000
86.567 439.016
74
12
1917
71.345 55.000 88.760 439.551
74
–
5 Aug. 1916
64.058 46.500 67.203
440.195
76
7Aug.1915
60.705 28.500 85.098
267.124
69
25 Juli 1914
67.947
14.300
61.686
43.521
1
)
54
1)
Op de basis van ntetaaldekking.
JAVASCHE BANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN. –
(In duizenden Guldens.)
Data
Goud
Zilver
E
.
biijeit;n
Andere
schulden
74.370
23.410
157.217
34.303 72.938 23.309
156.251
35.438
5
Mei
1917 ……..
72.904 23.169
154.820
37.438
28April 1917 …….
72.946 23.313 154.847 34.191
21
1917 ……..
14
1917 ……..
42.256 32.792 145.568 27.858
6
Mei
1916 ……..
28.940
29.891
112.328
13.657′
8
,,
1915 …….
15
Juli
1914 …….
22.057
31.807
110.172
12.634
Data
Dis-
conto’s
Wisseis,
buiten
N,.fnd,
betaalbaa,
Belee-
fin
Ofl
–
ningen’)
Beschik.
baar
metaal- saldo
Dek-
ki,zgs
percen-
tape
5Mei 1917
6.621
36.256
48.924
9.310 57.991
51
28Apr.1917
6.694 38.818
47.840 8.302 58.423
50
21
1917
8.694
38.486
48.361 7.207
58.143
50 14
,,
1917
6.790 38.941 47.688 6.468 58.551
51
6 Mei 1916
6.298 28.322
48.954 19.178
40.961
43
8
,,
1915
5.566
5.835
54.741 5.022 33.929
46
25 Juli 1914
7.259
6.395
47.934
2.228 4.842
2
)
44
8)
S1uitpos der activa.
‘) Op
de basis van ‘Is metaaldekking.
SURINAAMSCHE BANK.
-I
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden guldens.)
Data
–
Met al
Circulatie
Andere
opeischb.
schulden Disconto’s
Div. reke
–
ningen
1)
2 Juni 1917
..
775 1.233
954
903 516
26 Mej
1917
..
776
1.157
998
902
477
19
,,
1917
..
759 1.182
1.027
900
458
12
,,
1917
..
768
1.219 1.029
920 473
3 Juni 1916
..
731
i
1.034
817
944 862
5 Juni 1915
. .
1.086
1
1.172
1.393 848 882
25 Juli
1914
..
645
1.100
560 735
396
‘) Sluitpost der activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen baukstaten.
I. BANK VAN ENGELAND.
WEIfKSTAAT VAN 18 JULI 1917.
JSSUE DEPARTMENT. –
Notes issued.. £ 68.995.670
Governm.Debt £ 11.015.100
Othersecurities,,
7.434.900
Gold coin and
bullion.. ..
50.545.670
£ 68.995.670
£ 68.995.670
BANKING DEPARTMENT.
Capital……£ 14,553.000
Government
Rest ……..,,
3.241.724
securities . . £ 45.487.661
Public deposits,, 47.755.170
Othersecurities,,112.664.895
Other deposits
124.711.196
Notes ……..,, 29.478.245
Seven-day and
Gold and silver
other
bus..
..
16.591
coin ………2.646.880
t1uu.l1.0a1
t
.iuu.z1l.1)öJ
Door het uitblijven der Engelsche bladen konden de cijfers van
de laatste twee weekstaten hierboven niet worden opgenomen.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE
POSTEN. –
Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.
(In duizenden p. st.)
Data
Metaal
Circulotie
Currency Notes.
Bedrag
&oudd.
Gov, Sec,
1 Aug. 1917
52.456
40.476
*** ***
25 Juli
1917
53.129 39.736
***
18
1917
53.193
39.517 166.265
28.500
138.780
.11
,,
1917
53.432
39.930
164.728 28.500 137.158
2 Aug. 1916
54.884 36.658 127.674
28.500
92.705
–
4 Aug. 1915
62.222 33.486 46.730
1
28.500
9.586
22 Juli
1914
40.164
29.317
Data
.
Sec.
Govthcr
O
Sec.
.
____________
Public
Depos.
Other
Depos.
Re-
serv
Dek-
kings.
ercen-
tape t)
1 Aug.’17
50.440
110.655
44.812 128.744
30.430
17,53
25 Juli ’17
48.128
111.306
46.615 126.840
31.842
18,36
18
’17
45.488
112.665
47.755
124.711
32.125
18,62
11
,,
’17
45.466
108.600
42.088
126.103
31.952
.
19,-
2 Aug.’16
42.188
75.657
51.010
85.517
36.677
261
4Aug.’15
46.874
155.265
147.059
84.221
47.186
20
8
18
22 Juli
’14
11.005 33.633
13.735
42.185 28.297
52
8
18
t) Verhouding tussehen Reserve en Deposits.
8 Augustus 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
593
II. DUITSCHE RIJKSBANK.
STAAT VAN 31 JULI 1917.
De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.
Metallbestaid ……………………Mk. 2.458.001.000
davon Goidbestand ………………
2.402.191.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ……
525.244.000
Noten anderer Banken …………….
3.856.000
Wechsel …………………………
11.127.020.000
Lombardforderungen ………………,,
9.675.000
Effekten…………………………,,
127.741.000
SonstigeAktiva ………………….
1.250.815.000
Gruudkapital……………………..,,
180.000.000
Reservefonds ……………………..
90.137.000
Notenumlauf
……………….r ……,,
8.852.737.000
Sonstige tiiglich flilligeVerbindliclikeiten
,,
5.847.971.000
Soustige Passiva ………………….,,
552.307.000
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer (ier uitgegeven
Darlehenskassenseheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darleheuskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.
(In duizenden Mark)
Data
Metarl Daarvan
Goud
Kassen.
scheine
Ctrcu-
latie
kings.
percen-
31 Juli
1917
2.458.001
2.402.191
525.244
8.852.737
34
23
,,
1917
2.457.391
2.401.481 505.609
8.629.559
34
14
,,
1917
2.524.370 2.457.717
445,263
8.640.682
34
7
,,
1917
2.527.134
2.457.459
443.858
8.717.098
34
31 Juli
1916
2.497.062
2.467.783
416.082 7.024.564
41
31 Juli
1915
2.445.211
2.400.693 257.394
5.538.164
49
23 Juli
1914
1.601.669
1.356.857 65.479
1.890.895
93
0
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine
Data
Wissels
Rek. Crt.
Darlekcr,skasser,srkeine
Totaal
1
In kas bij
uitge-
de Rcichs-
_______________
geven
bonk
31 Juli
1917
11.127.020 5.847.971 5.351.000 508.400
23
,,
1917
10.580.654
5.482.451 5.154.200 488.000
14
1917
10.433.624
5.334.987
5.074.800
445.260
7
,,
1917
10.497.331
5.337.083
5.092.000 427.500
31 Juli 1916 6.542.001
2.395.595
1.871.600 378.200
31 Juli 1915 4.784.585
1.651.804
1.038.000 224.000
23 Juli 1914
750.892
943.964
III. BANK VAN FRANKRIJK.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met * geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.
(In duizenden francs.)
1ata
Goud
Waarvan
in liet
Buitenland
Zilver
*
Te goed
in liet
Buitenland
Buit.gew.
voorsch.
old.
Staat
2 Aug.’17
5.302.800 2.037.108
261.323 785.040 10.800.000
26 Juli ’17
5.299.639 2.036.074
261.218 725.430 10.700.000
19
,,
’17
5.296.118
2.035.809
261.485
826.140
10.700.000
12
’17
5.293.406 2.034.775
262.260
745.792
10.700.000
3Aug.’16
4.793.192
–
390.616
507.510 8.300.000
5Aug.’15
4.222.083
–
368.354
872.370
6.300.000
23 Juli’14
4.104.390
–
639.620
–
Wissels
*
Uitge-
stelde
Wissels
Belee-
flfl9
Bankbil-
jetteu
1
Rek. Crt.
Parti.-
culieren.
Rek.
Crt.
Staat
655.007
1.181.163 1.114.055
20.312.498
2.619.336
80.531 556.175 1.183.978
1.129.439 20.201.742
2.588.238
44.664
563.484 1.185.359
1.131.358 20.204.704
2.586.811
127.167
524.038 1.188.790
1.145.686 20.196.484
2.461.515
70.043
0
466.738
1.437-910
1.189.685 16.196.730 2.158.323
77.501
53
304.637 2.115.457
595.320
12.725.384
2.278.082
218.904
1.541.080
–
769.400
5.911.910
942.570 400.560
IV.
RUSSISCHE STAATSBANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In inillioenen Roebel).
Data
ii.
st
.
Goud
Tegoed
uh bus.
tenlond
Zil.
ver
Schat-
kist bil.
jctte,i
Dis-
1
conto’s
1
en belee-
enI
Circu- latie Rek.
Con-
rant
1
Aug.’17
1.292
2.308
125
11.163 1.462
13.846
2.644
21 Juli ’17
1.479
2.119
128
10.835 1.472
13.328 2.492
14
,,
’17 1.481
2.119
126
10.392 1.534
13.055 2.419
7
,,
’17
1.481 2.119
127
10.388 1.484
12.721
2.345
29 Juli ‘]6
1.547
1.688
79
3.782
***
6.753
**’P
29 Juli ’15
1.549
90
54
1.847 761
3.832
1.390
21
Juli ’14
1.801
144 74
….
757
1.634 1.099
V. BELGIË.
Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 8 Augustus 1914
geen weekstateu openbaar gemaakt. De Société Gurale de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast. Het Notendcpartement dezer bank publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten-zijn niet
inwisselbaar.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden franes.)
2Ietoal
Beteen. Beleen.
Biun.
1
Rek.
Data
i,icl.
van
van
wissels
t
Circu-
Crt. buitenl.
buitenl.
prom. d.
en
latie. saldi.
saldi
vorder.
provinc.
beleen,
26 Juli
1917
423.130 89.847
480.000 85.324
961.017
106.920
21
,,
1917
419.049
89.810 480.000 80.855
960.060
99.561
12
1917
400.910 89.763 480.000 83.342
954.306 95.722
5
1917
395.733 89.346 480.000 80.998 936.188
99.754
27 Juli
1916
287.952 70.282
480.000
54.626 732.549
153.025
29 Juli
1915
85.722 21.617 320.000
52.575 346.882
133.100
VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
1?EDERAL RESERVE BANKS.
In werking getreden op 16 November 1914.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden dollars.)
Data
Goud
Zilver
Wissels
Deposito’s
‘
ie
Dekkings
Percen.
togo
1)
15 Juni’17
590.948
24.518
387.349 1.129.864
43.024 55,9
8,,
’17
583.617
37.693
233.291 1.003.890 32.476
59,2
1
,,
17
489.834 36.824
166.954
817.573
27.776
81,3
25 Mei ’17
520.760
36.892 154.964
889.440
26.201
63,3
16 Juni’16
367.986
13.622
85.375
533.034
9.729
71
18 Juni’15
246.521 48.916
35.589 299.361
12.100
81
,1)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tussehen de banken onderling.
VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRUST
MAATSCHAPPIJEN.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(Gemiddelden in duizenden dollars.)
Data
Reserve
Deposito’s
Circulatie
Belceningen
en
discon to’s
Sur t s
Reserve
4Aug.’17
618.890 3.793.410
30.260
3.752.750
158.890
28Juli ’17
577.170 3.768.000 30.090
3.771.680
132.040
21
’17
516.280
3.708.260
29.860
3.807.260
85.150
14
’17
3.819.740 29.720
3.868.390
106.290
5Aug.’16
842.290
3.327.139
31.250
3.217.260
109.000
7Aug.’15
611.070 2.697.260 37.480
2.595.230
169.200
25Juli’14
467.880 1.958.320 41.730
2.057.570
26.170
1
)
‘) up nasis van
4ö
lo van alle leposito’s.
594
–
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Augustus 1917
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 6 Augustus 1917.
De met zoo groote spanning verwachte rede van Lloyd
George, waarin deze bewindsman nog eens duidelijk de
doeleinden van den wereld-oorlog, speciaal voor Groot-Brit
tannië en de Gealliëerden, zou uiteenzetten, is Zaterdag j.l.
in Queenshall uitgesproken. Voor zoover op het oogenblik
waarop wij dit schrijven, een oordeel mogelijk is (immers is
de rede niet in extenso en zonder eenig commentaar overge-
seind) zouden wij willen zeggen, dat de uitspraken van Lloyd
George naar voren doen komen, dat de vrede z.i. mogelijk
is, indien de tegenpartij ,,herstel”, voornamelijk van België
als ,,communis opinio” wil aanvaarden. Vermoedelijk zal op
deze rède een antwoord uit het – Duitsche kamp komen,
wakrbij dan weder vraag en aanbod vergeleken kunnen
worden. Met betrekking tot de fondsenbeurzen moeten deze
redevoeringen allerminst worden onderschat; zij toch kun-
nen worden beschouwd als het voorspel van de vredes-onder-
handelingen, ja, als de aanvang van de vredes-.onderknde-
lingen zelve. Waar het op dit oogenblik nog niet mogelijk
is voor de diplomaten van de onderscheiden belligerente
landen om in rechtstreeksche gedachtenwisseling met elkan-
der te treden, tracht men door middel van publieke uitspra-ken en de verspreiding daarvan door de pers in contact met
elkander te komen, om zoodoende een gemeenschappelijke
basis te scheppen, waarop de feitelijke vredes-onderhande-
lingen kunnen worden opgebouwd.
Over het algemeen echter beschouwt men op de verschil-
lende effectenbeurzen de mogelijkheid van een spoedigen
vrede nog niet als zeer groot. Het is hier ter plaatse reeds
medegedeeld, hoe men b.v. te W e e n e
11
een ongebreidelde
speculatie in scheepvaart-aandeelen heeft ondernomen, waar-
bij de koersen der betrokken fondsen tot duizelingwekkende hoogten zijn opgevoerd. Weliswaar is hierop een natuurlijke
reactie ingétreden, doch de prijzen bevinden zich nog steeds
aanmerkelijk boven het normale peil, zelfs indien men
rekening houdt met de ontegenzeggelijk groote waardever-
meerdering, die de beschikbare tonnenmaat gedurende den
oorlog heeft ondergaan. Dat echterde speculatie zich niet
slechts op het gebied der scheepvaart-fondsen heeft gewor-pen, bewijzen wel de koers-variaties in verschillende andere
fondsen, die te Weenen in het achter ons liggende halfjaar
30 December 1916-31 Juli 1917 hebben plaats gehad en die iu het ,,Schhtzungs-Iiursblatt”, door de Wiener Börsenkam-
mer gèpubliceerd, worden aangegeven. Van Bank-aandeelen
noemen wij aandeelen Anglo.Bank, die een rijzing van 468
tot 545 te aanschouwen geven, aandeelen Bankverein, met
een koersverheffing van 525 tot 625, aandeelen Bodenkredit-
Anstalt, van 1485 tot 1685. Onder de munitie-fabrieken
merken wij op aandeelen Oesterr. Waffenfabrik met een
rjzing van 2050 tot 2450. Petroleumwaarden worden ver-
tegenwoordigd door de Galiz. Karp.-Petroleum Ges., die een
stijgenden lijn van 1540 tot 1960 aantoonen, enz. Al deze,
van een optimistischen kijk op de naaste toekomst blijk
gevende koersbewegingen zijn slechts mogelijk geweest,
doordat een spoedige vrede voorloopig niet zeer waarschijn-
lijk wordt geacht
Te P a r
ij
s heeft op de fondseubeurs de hoop, opgewekt
door de aankomst der .Amerikaansche legertroepen, een
nauwkeurige weerspiegeling gevonden. Daar ter plaatse
laten zich zeer scherp twee stroomingen onderscheiden: de
eene heeft betrekking op de toestanden in het verbonden
Russische Rijk en doet derhalve een zeer flauwe stemming
voor Russische waarden aan den dag treden, de andere geeft
blijk van een nog steeds voortdurend en wellicht grooter
wordend vertrouwen in den uiteindelijken .zegenpraal der
gealliëerde legers. Tengevolge van deze laatste opvatting zijn –
clan ook vrijwel alle oorlogswaarden zeer sterk gezocht en
wel in het bijzonder die fondsen, waarvan de betrokken
maatschappijen meer of minder direct bij de fabricage van
munitie en wapens geïnteresseerd zijn. Een zeer sterke
stimulans tot aankoop van dergelijke waarden heeft het
besluit der Amerikaansche Regeering gevormd, waarbij werd
bepaald, dat de naar Europa te zenden legers uitgerust
zouden worden met wapens van Pransch model, die in
Frankrijk zelve ook vervaardigd moeten worden. Ter
bereiking van dit doel, zullen de Vereenigde Staten ook
voor de toezending van grondstoffen moeten zorgen en de
in aanmerking komende Fransche fabrieken hebben dus een tijdperk van onbelemmerde en groote productie in het voor-
uitzicht. Naast deze speciale ,,00rlogsfondsen” spelen ook
ach eepvaart-aandeelen een groote rol, zooals trouwens aan
iedere fondsenmarkt (met uitzondering wellicit van de
onze) het geval is.
Te B e r 1 ij n
•
blijven de hoofdmarkten in het Vrije effecten-
verkeer zeer stil. Alleen voor petroleumwaarden heeft men
in de afgeloopen week een eenigszins meer uitgebreide beweging kunnen waarnemen, gepaard gaande met een
monteering der koersen. Leiding aan deze beweging gaven de aandeelen der Deutsche Erdöl A. G., die gezocht waren
in verband met de hooge prijzen, die de Maatschappij thans voor hare, zonder concurrentie zijnde, productie in Elzas en
Hannover kan bedingen. Hoewel de Steaua Romana zich niet
in deze gunstige positie bevindt en de onderneming’integen-
deel nog te kampen heeft met de verwoestingen, tijdens den
veldtocht in Roemenië aan hare installaties en terreinen
toegebracht, gingen de aandeelen dezer Mij. toch in dezelfde
richting. Voorts waren op – de staatsfondsenmarkt Mexi-
caansche, Japansche en sommige Roemeensche soorten voor-bijgaand gezocht.
Te N e w Y o r k heeft de fondsenmarkt in de afgeloopen
week een vaste tendenz gehad. Langzamerhand schijnt men in Amerika tot overeenstemming te komen, voor zoover het
betreft de leveranties van oorlogsbehoeften aan de Regee-
ring; de besluiten van de desbetreffende commissie zijn nog
niet defenitief vastgesteld, doch het laat zich aanzien, dat
een behoorlijke winst aan de fabrikanten zal worden gewaar-
borgd. Hierdoor is het dan ook te verklaren, dat de kwart
taalstaat van de Steeltrust, niettegenstaande deze een aan-
merkelijke vermindering in de ontvangsten aantoont, de
niarkt geenszins gedeprimeerd heeft Nu is deze verminde-
ring wel niet toe te schrijven aan een achteruitgang in den
omvang der zalcen (immers is de uitsluitende oorzaak de
reserveering van bijna $ 54 millioen voor oorlogswinst-,
verhoogde-inkomsten- en andere belastingen), doch de kans
bestaat toch, dat de inkomsten bij de telkens zich vermeer-
derende lasten niet meer de hoogte van de vorige kwartalen
zullen bereiken. Desniettegenstaande bewogen zich aandee-
len Steeltrust eerder in opgaande richting; blijkbaar is men
volkomen gerustgesteld door het feit, dat, in weerwil van de
gevoelige vermindering, toch nog 50 pCt. op de gewone
aandeelen (op de basis van het tweede kwataa1) is verdiend.
De onzetten te Wallstreet varen echter uiterst miniem te
noemen. In de afgeloopen week heerschte te New York een
buitengewone hitte, die het aantal beursbezoekers sl,echts
te-t een klein groepje reduceerde en het handelsverkeer tot
do meest volstrekte noodzakelijkheid deed inkrimpen. Voor
den te velde staanden oogst kan deze weersgesteldheid natuur-
lijk niet als gunstig worden beschouwd; de berichten luid-
den juist in den laatsten tijd iets hoopvoller na den onbe-
vredigenden winter-tarwe-oogst en het zou zeer sterk te
betreuren zijn, niet in de laatste plaats voor de voorziening
in cle behoeften der neutralen, indien aan het thans nog
binnen te halen gewas onherstelbare schade zou worden
toegebracht. Inmiddels schijnt men in de Vereenigde Staten
zelve den toestand niet a1 te donker in te zien, terwijl de
goede vooruitzichten van den Argentijnschen oogst de
neutralen iets ruimer kan doen ademhalen. De betere spoor-
weg-ontvangsten hebben overigens ook medegewerkt tot een
vaste houding op de fondsenmarkt.
T e o n z e n t kon zich cle Staatsfonclsenmarkt in een vaste
stemming verheugen, mede veroorzaakt door de ruimere
geldmarkt. Wij zijn midden in de vacantieperiode en deze
komt allereerst tot uiting in een grootere rust op emissie-
gebied. Nieuwe uitgiften hebben thans niet op dezelfde
schaal plaats als ‘de vorige maand nog hét geval was; dien-
tengevolge wordt de geldstroom tijdelijk in andere banen
geleid en is b.v. geld op prolongatie zeer gemakkelijk ver-
lcrijgbaar. Vermoedelijk zal in dezen toestand wel eenige
wijziging inVreden, als de Indische leening, tot de doorvoe-ring waarvan thans ook de Eerste Kamer toestemming heeft
gegeven, ter publieke inschrijving zal’ worden aangeboden.
Tan buitenlandsehe staatsfondsen trokken het meest
Mexicaansche waarden de aandacht, in verband met de
circulatie van het gerucht, dat de rentedienst op deze schuld-
bekentenissen per Januari 1918 zou worden hervat. Deze
geruchten werden voor het eerst in Maart van dit jaar van
Parijs uit verspreid, terwijl zij. in Mei j.l. in een Engelsch
bericht eenigen vasten vorm begonnen aan te nemen. Thans
verluidt, dat de Mexicaansche Regeering met de opbrengst
van een nieuwe, 200 millioen Pesos groot zijnde, leening de achterstallige rente op de buitenlandsche schuld wil betalen.
Te onzent heeft men inmiddels deze mededeelingen scepti-
scher opgevat, dan op sommige buitenlandsche beurzen
(met name te Parijs) het geval is geweest; men stelt zich
hier goed de ontzaggelijke moeilijkheden voor oogen, die
Mexico zal moeten overwinnen, indien het werkelijk wil
slagen in de doorvoering eener zoo geweldige leening, afge-
zien nog van de omstandigheid, dat het op dit oogenblik
geen buitenlandsche mogendheici (met uitzondering mis-
schien van de Ver. Staten van Noord-Amerika) bereid zou
vinden tot de helpende hand. Inmiddels is het wel. te ver-wachten, dat Mexico de uiterste pogingen zal aanwenden
8 Augustus 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
595
om tot hevatting cer rentebetaling te komen
;
het land heeft
de zege van een ongeschokt crediet in ruime mate onder cle
Regeering van den vroegeren president Dias ondervonden,
en
ziet
thans nog dagelijks, wat een gedeprecieerde wissel-
stand beteekent. Inmiddels hebben ook andere staten met
dit laatste nevenverschijnsel van den oorlog te kampen. Aan
onze beurs is speciaal de Engelsche valuta in de afgeloopen
week sterk gedaald (van 11,48 tot circa 11,35), hetgeen ver-
moedelijk in verband staat met het vervallen van Engelsche
schatkistwissels, die niet worden vernieuwd en met de ver-
zending van groote hoeveelheden koloniale producten vanuit
Nederlandsch-Indië naar New York, die via Londen worden
gefinancierd. De wissel •op Zwitserland beweegt zich ten
opzichte van ons land in omgekeerde richting; hieraan zal
nu waarschijnlijk een einde worden gemaakt doordat de
Nederlandsche Bank (als alle formaliteiten vervuld zullen
‘zijn) goud naar Zwitserland zal overmaken en den Necler-
laudschen handel (met uitzondering van de arbitrage) in
staat zal stellen tegen het aldus geschapen tegoed, wissel-
materiaal te verkrijgen.
31 Juli. 3 Aug. 6 Aug.
Rijzingof
5
°/o
Ned. W. Schuld . . . . 101
8
110
101
1
/ie 10114 + 8/10
4’12
0
10
,,
,,
,,
1916
100u/,0 10014
lOOlh/
io
4
0/
.
,,-
1916
93
13
/jo 948/jQ
9411
-•I-
7110
3
1
12 % ,,
,,
,,
82
1
18
83
1
19
84
-f-
11/8
3
°Io
,,
,,
, …..
72
8
/s
72I16
721
‘/
2
1
12
0
/0
Cert. N. W.
S ……
.
611/
16
61
1
/jo .61
1
12
+ I
iiii
5
0/
Oost-Indië 1915 ….100
1001/
4
lOO’/a
+
‘Io
4
0/
Oost. Kr.r. Jan/Juli 3712
37
1
12
37814 + 114
5
0/
Rusland 1906
1
15
69
69
1
/s
69
1
18
+
7/
412
°Io
Iwangor. Domhr. ‘lo 69
1
18
69
1
18
4 o/o RuslandCons.1880
Jl
541/4
54
4
0/
Rusl.bijiope&Co.
1
1
54
10
/je 54
10
/in
54
_
I8
1
,
4
0/
Servië 1895
1
/o ……
47’/z
48
1
18
48
7
18 + 1818
411
0
10 Chua Goud 1898
6618 6614
–
+ 818
4
o/
o
Japan 1899 …. ….
–
6812
68114
–
11
4
4 °/o Argent.Buitenl.100 65’14
65%
65’Is – 118
5
0/
Brazilië 1913 ……65
8412
65
De locale afdeelingen bleven in de achter ons liggende
week over het algemeen uiterst kalm, doch vast. Teekenend
voor deze stemming is wel het feit, dat het ongeluk over-komen aan de ,,Noordam” van de Holland-Amerika Lijn,
heden (den eersten beursdag, waarop het bericht uitwerking kon hebben) na de reeds plaats gehad hebbende reactie, niet
a ee
lleen gn verder gedeprimeerde, doch integendeel eerder
een vaste houding voor
scheepvaartwaarden
tengevolge had.
Wel werden aandeelen Holl.-Amerika Lijn in den aanvang
van het beursuur eenigszins onder den vorigen koers aange-boden, doch spoedig ontstoncl een zoodanige vraag, dat een
noteering van 340 pCt. kon worden bereikt, weliswaar met
een kleine inzinking aan het slot. Toch heeft het ongeval
wel de uitwercing gehad, dat de omzetten in deze af deeling
ter beurze zoo mogelijk nog kleiner zijn geworden, dan reeds
het geval was. Scherp is naar voren getreden het totaal
onvoldoende zijn van het ,,vaarslootje” en plotseling zijn de
oogen weder opengegaan voor het buitengewone gevaar,
waaraan onze koopvaarders zich blootstellen bij hun held-
haftige pogingen om ons land te voorzien van de noodige
levensbehoeften en om het niet geïsoleerd te doen staan in
den nood der tijden. Het is te hopen, dat onze Regeering de
middelen zal weten te vinden, teneinde het vracht- en passa-
giersverkeer meer onbelemmerd te doen plaats vinden.
De
tabaksrnarkt
werd even geaffecteerd door de mede-
cleeling, dat de .Deli-Maatschappij een interim-dividend
ad 25 pCt. had uitgekeerd. Deze declaratie kwam vrij onver-
wacht,- temeer, daar het slot-dividend het vorig jaar werd
gepasseerd. Grooten indruk maakte het feit echter geenszins.
Ook de handel in aandeelen Besoeki kromp weder sterk in
bij iets lageren koers. *
De
rubberafdeeting
had eenigszins te lijden onder de
declaratie van het dividend der Amsterdam-Rubber-Maatsch.,
dat, hoewel hooger dan het vorig jaar (16 pCt. tegen 14 pCt.)
toch teleurstelde. Aan het verslag zelve werd niet veel aan-
dacht geschonken, niettegenstaande de cijfers van de be-haalde bruto-winst en de afschrijvingen doen zien, dat de
duderneming een zeer gunstig jaar achter den rug heeft.
Cultui-en
zijn vrij sterk teruggeloopen, waarbij voorna-
ineljk – aandeelen Hanclelsvereeniging
–
,,Amsterdam” en
J’avasche Cultuur den toon aangaven. Ook hier moet echter
worden geveen op de uiterst geringe omzetten, waarbij
deze fluctuaties plaats hadden. Onder deze omstandigheden
behoeft er, zooals vanzelf spreekt, niet een bepaalde oorzaak
of tendenz voor de daling aanwezig te zijn, doch is het vol-
doende, als om de een of andere reden aanbod, zij het ook
slechts van een enkel stuk, in de markt komt, om een
gevoelige reactie te voorschijn te roepen.
Levendiger glng het toe in aandeelen van sommige
Indische handelsondernemingen, als Tels en Van Nierop, die
echter ‘hun de vorige week gereleveerd avance niet konden
behouden. Ook aandeelen Hollandsehe-Transatlantische Han-
delsvereeniging gingen met deze reactie mede. Voorbijgaand
waren aandeelen Nederlandseh-Indische Houtaankap-Maat-
schappij tot hoogere koersen gezocht, van welk peil zij
echter geleidelijk weder afbrokkelden.
In de
mijnafdeeling
viel een scherpe
–
reactie waar te nemen
in aandeelen Swansea Consolidated Copper, in verband met
berichten omtrent moeilijkheden met de arbeiders. Philips
Gloeilampen zeer flauw in verband met de beperking der
werkuren.
De
petroleuncmarkt
sloot zich aan de algemeene tendenz
aan en bleef stil en beperkt bij eenigszins terugloopende
koersen.
01 T
0
A
g
Rijzing of
u
1.
ug. –
ug.
daling.
Neef. md. Handelsbank.. .. 210
207
8/4
208
– 2
0/
Nederi. Handel Mij. …… l83’/ 18118 182
– l/j
Amst. Superfosfaittfabriek.. 16511 165
16281t – 2814
Insulinde Oliefabriek……188
188
188
Ant. Jurgens’ Ver. Fabrieken 278
278
–
Philips’ Gloeilampenfabriek 31414 31414 299
– 15814
P. S. Stokvis & Zonen …. 418
418
–
CultuûrMij.d.Vorstenlanden 218
215.
21012 – 7112
Handelsver. Amsterdam …. 414
412
41311 –
1
12
Javasche Cultuur Mij…..333
3341 332
1
/
-1
12
Kon. Petroleum. Mij…….538 . 537
538’12 + 12
Amsterdam Rubber Mij. .. 233
1
1 231
230
– 311
Holland Amerika Lijn .. . . 347
337
1
11 338
– 9
Kon. Hollandsche Lloyd .. 175 . 173
173
—2
Kon. Ned. Stoomboot Mij. .. 230
225
1
12 225’14 __ 41
Deli Maatschappij …….. 508’/2 485
–
—23
1
/st
* ex. t ex. 25
0/
div.
In ..Arnerikaansohe waarden
was de handel al niet uitge-
breider. De meeste levendigheid ontstond nog in preferente
aandeelen Hide & Leather, waarop een halfjaarlijkksch divi-
dend van 2Y
2
pCt. werd gedeclareerd; tevens liepen er ge-
ruchten van een overname door de Central Leather, welke
laatste dan ook eveneens in koers mônteerden. Over het
algemeen bestaat er nog steeds meer belangstelling voor
industriëele- dan voor spoorwegwaarden, welke laatste
totaal verwaarloosd blijven.
31 Juli. 3 Aug. 6 Aug.
Roingof
American Car & Foundry . . 76 ‘/j 76
0
/i
o
77V4 +
°
/io
Anaconda Copper ……… 166
,
12
166
1
1
165
1
12 – 1
Un. States Steel Corp.. … 114
114’/o 114!8
+
9
/
11
1
Atchison Topeka ……….. 100I/io
looll
io
lOO/
+ 1/s
Southern Pacific ………. 92 116 92
5
ho 9211 + 018
Union Pacific ………… 135’12 136
136
+ 112
Int. Merc. Marine afgest .
30
10
/ja 30
1
/io
30
18/02 –
7
152
,,
,,
.
,,
,,
prefs 9014
90
1
18
89
1/
–
18
Geld is ruim verkrijgbaar; prolongatie noteert circa
2Y2 pCt.
GOEDERENHANDEL
GRANEN.
7 Augustus 1917.
T a r w e. Buitengewoon weinig nieuws .heeft ons deze
week bereikt. Wel heeft de tarwemarkt in Noord-Amerika
haar zeer onrustig karakter behouden. De Juli-termijn is in
de laatste dagen der maand nog met groote sprongen geste-
gen, waarschijnlijk wegens den kleinen beschikbaren voor-
raad, die het af w’ikkelen der contracten zeer bezwaarlijk
maakte. De zichtbare voorraad van tarwe is dan ook in den
laatste tijd wel van onrustbarend kleinen omvang geworden.
Op den 6den Augustus bedroeg hij in de Vereenigde Staten
slechts 5,8 millioen bushels tegen 49,5 millioen in het vorige
jaar. Wekeljksche verschepingen naar Euroxt van 5
t
6
millioen bushels zijn lang geen zeldzaamheid. Zoo bedroeg
in de eerste week van Augustus 1916 de uitvoer 5,7.
millioen bushels, waardoor duidelijk in het oog valt, welk
eene onbeteekenencie reserve de tegenwoordige zichtbare
voorraad vormt. De waarschijnlijkheid, dat de onzichtbare
voorraden, voornamelijk bij de boeren en de consumenten,
grooter zouden zijn dan gewoonlijk, is niet groot, daar de
hooge prijzen voor beschikbare tarwe, waarvoor eene onge-
kende premie werd betaald boven latere posities, eerder aan-
leiding zal zijn geweest tot opruiming van alle oude voor-raden, die men meende te kunnen missen. September is nu
de vroegste in Chicago genoteerde tarwe-termijn en ofschoon
de prijs daarvan op den nieuwen oogst is gebaseerd, is deze
in de laatste dagen, na daling in het einde van Juli, weder
596
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Augustus 1917
– –
Noteeringen.
Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.
Chicago
Buenos Ares’)
Data
Tarwe
Mais
Haver
Tarwo
1
Mais
1
Lijnsaad
Sept.
1
Dec.
1
Sept.
Aug.
Aug.
Aug.
6Aug.’17
225
116
1
/8
58
2
18
18,40 12,75
21,70
30 Juli’17
224
118
86
18,50
12,60
20,60
7Aug.’16
133
82’/
2)
44
8,50 4,75
13,20
6
’15
106
3
18
74718
2)
39
1
18
12,75
4,85
11,20
6
,
’14
92818
75i/,2)
3911
4
2)
t)
o)
20 Juli ’14
82
1)
56818
)
36112
1)
9,40 ‘)
5,38
2)
13,70 ‘)
t
)
per Dec. ‘) per Sept.
8)
Niet genoteerd.
*) De noteeringen van Buenos .Ayres zijn van 28 Juli en 4 Aug.
Soorten.
7.,.Aug.
1 31
Juli
7 Aug.
1917
1
1917
t
1916
Tarwe
………………
588,_t)
588,_t)
368,-‘)
Rogge (No. 2 Western)
nota.
•
noin.
nom.
Mais
(La Plata)
……..
500,_t)
500,’)
265,-‘)
Gerst (46 1h. feeding)..
..
oom.
nom.
370,-‘)
Haver (38 ib. whiteclipped)
25,_1)
25,’)
17,25
1
)
Lijnkoeken (Noord-Ame-
240,_t)
..
240,-‘)
168,-‘)
rika van La Plata-zaad)
Lijnzaad (La Plata) ……
.nom.
nom.
505,-
1)
Regeeringsprijs
AANVOEREN in tons van 1000’K.G. voor verbruik inNederland.
Rotterdam
ii
Amsterdam
II
Totaal
A,tikclen.
‘
,
t’
1
29 Juli-
J
Sedert
1
Overeenk.
ii
29 Juli-
Sedert
1
Overeenk.
1917
1916
1
4
Aug. 1917
1Jan.1917
tijdvak 1916
4 Aug. 1917
1 Jan. 1917 Itijdvak1916
Tarwe ……………..
243.231
434.732
–
38.227
15.693
281.458
450.625
–
.-
8.465
16.641
–
__
–
8.465
16.841
Rogge
………………
Boekweit
……………
–
..
2.314
8.690
–
–
500
2.314 9.190
Mais
…………….
1.990
106.627
199.255
–
67.438
92.908
174.065
292.163
–
30.600 56.079
–
11.886 4.549
42.486
60.620
Haver
10.025 23.110
27.269
4.218
37.294 27.328
Gerst
……………..
–
.
8.322 54.701
– –
7.560′
34.020
15.882
88.721
Lijnzaad ……………
Lijnkoek ……………
-,
34.078
93.379
.-
27.785
5.435
61.863
98.814
Tarwemeel …………
.
18.259 10.874
–
3.051
–
21.310 10.874
AANVOEREN in tons van 1000 K.G. voor België.
5.380
249.303
489.357
II
–
-.’
1
_
I
249.303
1
489.357
Tarwe ……………..
Mais
12.335
1
53.222
1
–
–
1
–
Ii
12.335
1
53.222
flink gestegen. De berichten over den oogst der zomertarwe
rustige afwikkeling van den Juli-termijn. Deze
is
namelijk
in
de Vereenigde Staten en Canada, die weliswaar niet ver-
de laatste dagen der maand met groote sprongen omhoog
ontrustend zijn, doch ook niet onverdeeld gunstig te noemen,
gedreven. Van veel beteekenis voor de buitenwereld was die
zullen zeker- de oorzaak zijn van deze, plotselinge prijsb’ewe-
pi-ijsbeweging echter niet en de September-termijn heeft die
gingen. Ook de kleine aanvoeren van de nieuwe winter
dan ook slechts zeer in de verte gevolgd. De buitengewoon
tarwe laten zich daarbij gelden. In andere jaren wordt in
gunstige verwachtingen van den nieuwen oogst geven tot
den eersten tijd van het nieuwe seizoen nog steeds veel oude
prijsverhooging dan ook allerminst aanleiding. In Aren-
tarwe aan de markt gebracht, doch ditmaal
is
daarvan geen
tinië blijft haver flauw wegens het gebrek aan uitvoerge
sprake. 1)e aanvoeren der nieuwe tarwe worden vertraa.gd
.legenheid.
door. het ongeregelde spoorwegverkeer,
dat te zeer door
B
j
te
ii 1 a n
d
sc
h
e
g t a n e u
i
n
N
e
d
e
r 1
a n d.
ander vervoer
is
in beslag genomen en bovendien lijdt onder
In onze vooruitzichten
op
nieuwe aanvoeren van graan
tekort
aan
rollend
materieel,
terwijl
zeer
waarschijnlijk
en voederartikelen uit Noord-Amerika
is
nog niet de minste
gebrek aan arbeidskrachten als ge’olg van den oorlbg he
verandering bekend geworden. Slechts weet men, dat voort-
dorschen vertraagt, durend onderhandelingen gaande zijn, doch wij moeten
ons
M af
s.
_.Ook van dit artikel
is
de zichtbare voorraad in
bepalen tot de hoop, dat die spoedig tot het gewenschte
Noord-Amerika ongekend klein. De aanvoer naar de have-
heeft
beschikbare
plaatseh
vrijwel geheel opgehouden en
resultaat zullen lijden. Door alle neutralen worden pogingen
aangewend om de Amerikaansche Regeering te brengen tot
mais
is
daar
nauwelijks
verkrijgbaar. Veel verbetering
een beter begrip van hunne positie en hun toe te staan,
schijnt daarin, vÔÔr den nieuwen oogst, niet meer te worden
voort te gaan met het betrekken van tarwe en voedergranen
verwacht. De September-termijn te Chicago. die trouwens
uit de Vereenigde Staten. De regendagen der vorige week
de laatste week slechts een enkelen dag
is
gepubliceerd,
hebben aan den te velde staanden graanoogst in ons land
noteerde
toen
$ 2,04
1
,
per bushel, of niet minder dan
geen schade van eenige beteekenis berokkend en integendeel
86% cent boven December, den eersten termijn van den
groote verbetering gebracht in den stand der weiden en
nieuwen oogst. De vooruitzichten voor dien nieuwen oogst
verdere voedergewassen, terwijl nu ook weder betere kansen
blijven onveranderd gunstig -en de
op
dien oogst gebaseerde
zijn geopend voor eene bevredigende najaarsopbrengst aan
termijnen
bleven
deze week vrijwel onveranderd. Ook in
hooi.
 ,’annflniS +nnnan A. nrq0n wAini
varnndnrina
nfeoJinnr,
UC OUCflhlflh1U5
J
V Cl ILCL, CL15CIUCCU fl1,00 10. .kl ICULJWL,CCIVIIUC
terde vraag, die men toch bij de belemmering van den
Noorci-Amerikaanschen graanuitvoer naar de neutralen vdor
Argentijnsche graansoorten had verwacht, was daarvan de
oorzaak dan wel het gebrek aan mais van leverbare kwaliteit.
Wel wordt met de komst van het koelere jaargetijde de
kwaliteit der mais-aanvoeren in de Argentijnsche havens
iets beter, doch zij is toch nog zoo twijfelachtig, dat de prijs van September-mais reeds iets hooger is dan voor
October, omdat verkoopers van September hunne contracten
terugkoopen wegens gebrek aan voldoende leverbare mais.
De uitvoer blijft klein, daar de mais van den ouden oogst
vrijwel geheel is opgeruimd.
Ge r st blijft vast met goede vraag.. In Amerika vindt
de flinke aanvoer van Californische gerst gemakkelijk koo-
pers. en niettegenstaande de verschepeningen nar neutrale
landen, waarheen vrij veel gerst, vooral Californische soor-
ten, was verkocht, zijn gestaakt, konden de gerstprjzen zelfs
nog iets stijgen. Uit Britsch-Indië wordt een geregelde
flinke aanvoer naar de havens bericht.
II
a
v
e r is nog steeds in voldoende hoeveelheid in de
uitvoerlanden aanwezig. Toch schijnt de te Chicago beschik-
bare havervoorraad onvoldoende te zijn geweest voqr eene
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 18 Juli 1917.
Prijzen van Amerikaansche katoen hebben sedert ons laatste
bericht slechts weinig gefluctueerd en noteeringen in Liver-
pooi worden geregeld eenige punten verhoogd of verlaagd
in verband met de schommelingen van de markt in New
York. De toestand wordt geheel bcheerscht door de weerbe-
richten en hoewel de statistische positie van Amerikaansche
katoen zeer sterk is, heeft men toch algemeen het gevoel,
dat de opbrengst van den nieuwen oogst nog zal meevallen.
Daar-onze spinners niet meer katoen tegelijk mogen koopen,
dan zij in een week gebruiken, blijven de verkoopn iu
Liverpool zeer klein, vooral omdat de meeste spinners toch
geen directe behoefte hebben. Tegen de verwachtingen in
heeft de Board of Control voor de Katoenindustrie thans
bepaald, dat liet nog niet noodig is om den werktijd der
spinnerijen in te krimpen. Egyptische katoen blijft kalm
doch prijzen zijn zeer vast, terwijl de berichten omtrent de
nieuwe oogst weer gunstiger luiden.
Zaken in Amerikaansche garens zijn van weinig betee-
kenis, hoewel koopes langzamerhand aan de hooge prijzen
8 Augustus 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
597
el
gowend raken en ook weer nu en dan orders geplaatst wor-
den. De
afzet
van 36142r inslag blijft onvoldoende, waar-
schijhlijk door cle geringe vraag naar bundelgarens. Ook
naar fijnere inslaggarns als b.v. 64r is weinig vraag, ter-
wijl daarentegen meer belangstelling bestaat voor de num-
mers boven 72, waarschijnlijk door de cxhorbitant hooge prijzen van Egyptische garens. Vele spinners leggen zich
meer op de hoogere nummers toe, waarvan de prijzen beter
zijn, terwijl het ook gemakkelijker is de daarvoor benoo-
digde katoen te krijgen. De exporthaudel lijdt nog zeer onder
verschepingsmoeilijkheden. Frankrijk zendt orders voor Ame-
rikaansche en Egyptische garens en is thans onze beste
klant. Er is ook eenige vraag voor Holland, maar de Scan-
dinavisebe markten blijven zeer kalm. De tegenwoordige
noteeringen schrikken bovendien koopers wel eenigszins af.
De garen-uitvoeren over Juni zijn weer belangrijk lager
dan die van dezelfde maand in 1916. Doekprijzen blijven wekelijks stijgen en voor exporteurs
wordt het steeds moeilijker hun behoeften voor het aanstaande
seizoen te dekken. Het is zeker twijfelachtig, of wij genoeg
katoen zullen hebben, om de fabrieken op de tegenwoordige
productie aan den gang te houden. De vraag van China is
verbeterd en voor deze markt komen nogal zaken tot stand.
Indië toont vel meer belangstelling, doch biedingen van-daar zijn in de meeste gevallen te laag en alleen in lichte
goederen wordt nog iets gedaan. De kleinere markten blij-vert voorzichtig hun orders plaatsen en de binnenlandsche
vraag is nog zeer bevredigend.
Noteeringen voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands.)
3 Aug. “l 27 Juli’17120 Juli’17 3Aug. ‘1613 Aug.
1
15
New- York .. .. 26,50e 25,20e 26,75e 13,85e
9,25 c
Liverpool …. 19,35d 19,15d 19,-d -8,40d
5,34d
Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duize,idtallen balen.)
–
1 Aug. ’16
Overeenkomstiqe perioden
tot
–
20Juli’17
1915’16
1914-
1
15
Ontvangsten Gulf-Havens.:
,
5072
5023
7048
Atlant.Havens
2131
2594
3657
UitvoernaarGr.Britta-nnië
2585
2777
3779
,,
‘t Vasteland.
2276 2558
3983.
Japan etc…
454
.
507 510
Vooraden in duizendtallen
1
6Juli’17
6Juli’16
1
6 Juli’15
738
725 812
Binnenland ……………
506
415 487
Amerik. havens ………..
New York
………….
61
157
244
.
205
196
169
New Orleans ………….
Liverpool
……………
353
639
1693
–
KAPOK.
(Opgave van de Makelaars Gebrs. van der Vies,
Amsterdam.)
Kapokstatistiek op 31 Juli 1917.
Voorr. Aanv.
Verk.
N.O.T.
Importeurs:
1 Jan
tot
tot
Voorr.
1917
31 Juli. 31 Juli. 31Juli.
Amsterdam-Bat. Hsvg.
–
187 187
–
ComnVenn.Heybroek&Co
–
178 178
–
H. G. Th. Crone ………-
–
1742 1742
–
Edgar
&
Co ………….
.
617
1832
2449
–
Landbouw-Mij. Geboegan
–
190 190
–
Landbouw-Mij. Ngoho
–
388
388
–
Mirandolle Voute
&
Co.
133 468 427
174
Maintz & Co.
…… ….-
–
433
433
–
Weise & Co
510
510
—
WOL.
De transacties op de markt te B r a df o r d, als er eigen-
lijk nog wel ander de huidige omstandigheden van zaken –
gesprok’eu kan worden, zijn uiterst beperkt. De geruchten
aangaande de inbeslagname van den aanstaanden wolscheer
aan de Kaap worden bevestigd.
De aanvoeren te Londen gedurende de eerste zes maanden van dit jaar bedragen. 1.280.039 balen tegen 1.255.386 balen
in’ 1918 en 2.017.060 balen in 1915.
–
,
SUIKER.
Onze Bietensuikermarkt bleef onveranderd stil.
Koopers willen voor Augustus levering
f
24,- tot 24
1
11/
aanleggen, doch verkoopers blijven op
f
26,- houden het-
geen zaken onmogelijk maakt.
– De weersgesteldheid in Europa was gunstig voor de te
velde staande bieten.
F.D. Licht geeft het volgende overzicht der voorraden:
1916117
1915116
19.14115
Duitschiand 1 Sept.
250.000*
545.000*
536.607 tons
Oostenrijk 1
,,
305.000*
478.000*
244.741
Frankrij,k 1
,,
39.012
58.525
141.454
Nederland 1 Juli
106.753
20.229
51.230
Bêlgië
1 Juni – – 75.810
38.374
115.605
Engeland
1 Juni
112.335
134.513
312.201
–
TotaalEuropa 888.910
1.274.641
1.401.838 tons
Ver.St.v.N.A. 5 Juli 284.000
247.990
407.464
Cubahaveus 18
,,
611.000
597.390
581.000
Totaal ……1.883.910
2.120.021
2.390.302 tons
* Raming.
Volgens berichten uit Java is de vereeniging van suiker-
producenteu nog steeds aan het onderhandelen met de in
gébreke gebleven chineesche koopers tea einde tot accoorden
te komen. In afwachting van het resultaat dezer onder- –
handelingen heeft men nog geen limites vastgesteld voor de
ouverkochte suikers. Een producent, die niet bij de vereeniging
aangesloten was, verkocht zijne restantoogsten tot /11
8
/s
voor Superieur. In Britsch Indië zijn prijzen vrij belangrijk
getegen, welke rijzing in verband zal staan met het gebrek
aan scheepsruimte van Java, dat zich nu ook in deze richting
voordoet. Van tijd tot tijd wordt er wel wat Hollandsche
scheepsruimte voor Calcutta disponibel gesteld, doch niet
volddende om de Engelsche schepen, die door de regeering
opgeeischt worden, te kunnen vervangen. –
,In A m e r i k a was de markt zeer willig en bereikten de
prijzen eene
1
ongekende hoogte. Spot Centrifugals worden
nu 7,08-7,27 c. genoteerd.
C uh a-statistiek:
1916117
1915116
1914115
Ontv. der weektotl4Juli
24.602
9.971
26.000 ton
Totaal sedert 1 Dec. 1916 2.805.735 2.867.122 2.382.715
Werkende fabrieken ….
1
11
11
Export d. week totl4 Juli
71.000
38.000
55.782
Totaal sedert 1 Dec. 1916 2.136.869 2.243.308 1.754.540
Exp. U.K. tot16 Juni. 459.144
379.766 188.126
Frankrijk ,, 16
,,
28.419
99.074
5.895
Totalevoorraadop 16Juni 611.000
598.000 581.000
•
NOTEERINGEN.
S
Data
,lmstcrda,n
per
Louden
New York
Tates
–
I
Whitc
Amenic.
Granu-
Augustus
Cubes
1
Jazas
lat cd
Centriftig.
No.
1
Ifob.
.3 Aug.1917….
f
26
1
1a
5319
– –
7,02
27Juli 1017.. .
.
24
53/9
171-
–
6,64 á 6,77
3Aug. 1916….
31
11
47112
2113 3013
6,27
3Aug.1915. …
.
22
29
/
311-
–
– –
21Juli1914….
11
18
1a2
181-
–
–
3,26
HUIDEN.
Prijs van prima N. 0. T.
Kapok op 31 Juli.
100
61Ø5
ets. in 1917
60
ets. in 1916
40
ft
42
cts. in 1915
43
â
45
cts. in 1914
38
ft
38112
ets. in 1913
47
1
/a
it
48’I2 ets. in 1912
47
ets. in 1911
36
ets, in 1910
33
1
12
k.
34
1
18
ets. in 1909
35
9
36
ets, in 1908
750
5928
6504
174
4253
19780
21794
2239
6579
60750
58443
4563
6733
51821
58371
183
3053
55765
42843 15975
4178
63668
57536 10308
798
40492
37208
4082
13274′ 39840
38405 14709
14729
44385
39159
20455
15560
36173
39709 12024
(Bericht van de firma Grisar & Co.)
Van de markt van huiden zijn geen nieuwe gezichtspunten.
Bij gebrek aan aanvoer geen zaken; slechts 400 Minas huiden
werden afgedaan. Het misverstand dat nog steeds heerscht
met de vrijgave der huiden van het s.s. Rijnland is nog niet
opgelost. Op dezen boot zijn nog ruim 3000 huiden onver-
kocht, welke aan de markt zullen gebracht worden met con-
ditie voor levering na vrijgave. Voor het inlandsche vak
geen nieuws, voldoende vraag naar vaarzen, ossen en lichte
stieren, doch die bijna niet te leveren zijn en zullen fabri-
kanten dus ook meer zich op de koehuiden moeten toeleg-
gen. Voor de controle der gevichten der diverse verkoopers
zullen spoedig afdoende maatregelen genomen worden.
598
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
8 Augustus 1917
RUBBER.
De markt voor Plantage-soorten bleef in de afgeloopen
week, flauw gestemd. Voor het overige was de algemeene
positie onveranderd; loco wordt verwaarloosd en de eenige belangstelling is nog voor verdere termijnen.
Para-soorteu zijn zeer vast gestemd; voor hard line was
de prijs wederom hooger.
Noteeringen:
Prima Hevea Crêpeloco/Aug.
2/58/
4
einde vorige week 21614
Sept. …. 2/6
114
,,
217
1/4
Oct.!Dec.. .
216
1
1
,,.
218
1
14
Jan./Juni.. 217
1
12
,,
,,
,,
219
Hard cure line Para
..
. . 3!3
1/
,,
,,
,,
312
1/,
–
KOFFIE.
(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring
&
Zoon,
Kolff & Witkanip en Leonard Jacobson & Zonen).
De markt verkeert bij voortduring in deuzelfden nominalea
toestand. Enkele afdoeniugen in de eerste hand vonden
plaats tot onveranderde prijzen.
Afgedaan werden alhiei’:
30 Juli Grotius 213 Java Robusta nieuw Dilem; tax 100;
afloop boven tax.
Te Amsterdam: –
27 Juli Kawi 11 Robusta Soerian.
Noteeringen en voorraden.
Rio
1
Sonfos
1
Data
1 Wisselkoers
1
Voorraad
Prijs
Voorraad 1 Prijs
1
No.ij
1
No.41
4 Aug. 1917 215.000 5450 1.477.000 5000
13*81,
2
28 Juli 1917
195.000 5525 1.324.000 5100
13’1
21
,, 1917
201.000
5450 1.150.000 5100
13’/*
5 Aug. 1918 290.000 6200 1.518.000 8600
12
1
/,,
Ontvangsten.
Rio
Santos
Data
Afgeloo pen
Sedert
Afgeloo pen
1
Sedert
–
week
1 Juli
week
1
1 Juli
4 Aug. 1917….
48.000
204.000
282.000
941.000
5 Aug. 1916.. . .
53.000
181.000
357.000 ]l.496.000
Statistiek der firma G. Duuring & Zoon.
Zichtbare voorraad p 31 Juli, in duizenden balen.
1917 1916 1915 1914 1913
Voorraad in Europa . . 3.285 3.555 4.459 7.672 6.392
(Brazilië ..
293
524
357
370
319
Stoomend Oost-Indië.
?
?
42
24
18
n. Europa (Ver. Staten
–
–
15
11
11
3.558
4.079
4.873
8.077
6.740
Voorraad Ver. Staten 2.548 1.873 1.579 1.686 1.639
Stoomend
naar
ç (Brazilië .., 314
324
364
222
228
Ver.Staten (Oost d8e.
7 .
7
5
7
33
6.420
6.276
6.821
9.992
8.640
Voorraad in Rio …
196
253
328
342
265
Santos.. 1.343
1.347
1.328
1.097
1.531
Bahia ..
35
31
25
35
46
Totaal……7.994
7.907
8.502 11.466 10.482
1916 1915 1914 1913 1912
Op 30 Juni……….7.778
7.091
7.538 11.289. 10.275
Op 1 Juli ……….7.091
7.538 11.289 10.275 10.965
VERKEERS WEZEN.
–
SCHEEPVAART.
–
4 Augustus 1917. Ook over de afgeloopen week vallen geen
bijzonderheden van de vrachtenmarkt te vermelden.
GRAAN.
Ati. Kust
San Loreniso
Petro- Odessa
Ver. Staten
grad
Data
Londen!1 Rot/er.
,8
d
Rotter-
sto1 Rotte,-
1
Enge-
R’dam
da
ata
ta i Kanaal da,,,
land
30J.14Aug.1917 – –
–
–
–
–
23128 Juli 1917 – –
–
–
–
–
31 J.15Aug. 1916 –
– f15,- 10111 f110,- 163/8
2)7 Aug. 1915 –
–
8)6
7/9
701-
6416
Juli 1914 11 d.
713
1/11
1
14
1/11
1/4
121-
121-
fouT.
Cronsta(tt
Golf nov Mexico
Data
Holland.
0 os/fr.
Engeland
Holland
1
Engeland
(gezaagd)
(mijn.
(pitcï,-
/’ine)
1
(pitc/z-
pitic)
sta/ten)
30 Juli/4 Aug. 1917….
–
–
–
–
23128 Juli
1917 .
. . .
–
–
–
–
31 Juli/S Aug.1916….
–
–
–
4501-
217 Aug.
1915.
…
–
–
f
105-
2301-
Juli
1914..
. .
f12,-
2416
751-
7716
ERTS.
Bilbao
Cartha.
Grieken.
Data
Middles-
gena
Middies. land Middles.
P
ddi
oti
Mi
es.
bro
bro’ bro’ bro’
30 Juli14 Aug. 1917..
. .
–
– .
–
23128 Juli
1917….
– –
.
–
31 Juli15 Aug.1916.. ..
10/-
1816,
21!-
–
217 Aug.
1915….
1010
131-
151-
–
Juli
1914….
.
413
514’12
519
816
KOLEN
Data
Cardifi
Oostk. Engeland
Bor-
Gorua
1
Port
Pli,ta
Cron-
deaux
Said
Rivier
dam
stad!
30J.I4Aug.1917
–
– –
—
–
–
23,28 juli 1917
–
–
–
—
–
–
31J./5Aug.1916
341-
6619
801-
381-
f
6,50
‘
–
217 Aug.
1915
fr 11,25
171- 2016
241-
,, 6,-
–
Juli 1914
,,
7,-
71-
713
1416
32
51-
DIVERSEN.
Data
1 West
1
West 1 stock
1
Europa
1
Europa l West
t
(d. w)
(rijst) 1 Euro!’
30 Juli/4 Aug. 1917..
23128 Juli
1917….
31 Juli15 Aug. 1916.. ..
863
150′)-
15216
1401-
217 Aug.
1915….
52/6
751-
–
801-
juli
1914….
1416
1613
251-
2213
Graan Petrograd per quarter von 496 lbs. zwaar, Odessa per Unit,
t/er. Staten per quarter van 480 lbs. zwaar.
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Stakdard.van 165 leuk. nt.
‘nijnstutten per vadem van 216 leuk. vt.
Overige noteeringen per ton van 1015 K.G.
RIJN VAART.
Week van 29 Juli tot 5 Augustus
Vracht en. Door den bijna de geheele week aanhoudenden
regen is de Rijn wassend, Cauber Pegel noteerde einde der week ± M. 2,30. De vrachten van de Ruhr’naar Mannheim
zullen daarom voorloopig wel op Mk. 2,50 per ton blijven;
de vraag naar ruimte blijft echter groot. Anders is het
gesteld met verladingen van de Ruhr naar Holland/België, waarvoor scheepsruimte overvloedig tr beschikking is. De
vrachten hielden zich op het peil der in ons laatste bericht
verstrekte opgaven. Er werden in Ruhrort ook weer eenige
ladingen exportkolen naar Rotterdam bevracht tegen
Mk. 3,- 8 3,20 per ton
mci.
sleeploon. –
S ide ploo n en. Het sleeploon Rotterdam-Ruhrhavens
bedroeg 45 cents tarief. Daar de prijs der bunkerkolen voor
Holiandsche sleepbooten vanaf 1 Augustus f1. 7,- per ton
verhoogd is op f1. 24,- per ton, zal het wenschelijk zijn
dat het sleeploon spoedig overeenkomstig verhoogd wordt,
opdat althans zonder verlies kan worden gevaren.
Sleeploon Ruhr-Mannheim circa Mk. 2.20 per-ton.
BINNEN VRACHTEN.
In aansluiting met de medecleeling onder deze rubriek
gegeven in het voorlaatste nummer, vernemen wij thans,
dat het zeker is, dat eventueele liggelden buiten aanmerking
blijven bij de bepaling van het zégelrecht, dit moet dus be-rekend worden over de vracht alleen. Het bedrag der vracht
moet zoo goed mogelijk geschat worden. Bij gebreke van
zoodanige schatting of berekening is
f
20,- zegelrecht ver-
schuldigd.
8 Augustus
1917
ËCONOMISCH.STATISiISCHE BERICHTEN
599
DE TWENTSCHE BANK
Amsterdam
Rotterdam
‘s-Gravenhage
Maandstaat op 31 Juli 1917
DEBET
–
Aandeelhouders nog te storten ………………………….
f 1,784,700,-
Deelneming in de firma’s:
B. W. BLIJDENSTEIN & Co., te Londen
B. W. BLIJDENSTEIN Jr., te Enschedé
LEDEBOER & Co., te Almelo,
f 8.284.250,—
waarvan in
geld gestort
………………………………….,;
6.734.250.-
Deelneming in bevriende Bankinstellingen
f3. 985,600,—
waarvan
in geld gestort ………………………………..,,
2.475.900,-
Voor rekening der Twentsche Kantoren gedeponeerd te Londen ,, 58Ö.000,-
f
11.574.850,-
Fondsen van Aandeelhouders
te Amsterdam, Rotterdam en ‘s-Gravènhage
–
28.627.950,-
Fondsen
door ons gedeponeerd voor rekening van bevriende
–
instellingen ……………………………………
,,
2.479.700,-
Kassa,
Wissels
en
Coupons
…………………………..
17.663.265,67
Nederlandsche Staatsleeningen, Schatkistbiljetten en Schatkist-
promessen
……………………………………
..
4982289986
Saldo’s
bij
Bankiers …………………………………
16.812.664,03k
Prolongatiën
gegeven
………………………………
Fondsen
en
Sydieaten
………………………..
.
3.044.289,863.-
Credietvereeniging
………………………………..f
17.368.629,80
af:
loopende
Promessen
…………………………
275.000,-
17.093. 629.805′
Voorschotten tegen onderpand of Borgtocht en Saldo’s Rek. Crt
19.543.011,24
Voorschotten
op
Consignatiën
………………………..
1.760.011,12
‘
Gebouwen
en
Safe
Deposit ……..
………………………
2.027.852,11
Totaal
……
f 176.262.988,71
CREDIT
Kapitaal …………………. . ……………………….
f 16.000.000,-
Reservefondsen …………
………………….. . ……. ,,
8.118.539,82
Waarborgfonds Credietvereeniging ……….. …………..
2.522.492,50
Reserve Credietvereeniging ………………….
.
2.509.745,72
f 29.150.778,04
Zieken- en Pensioenfondsen ………………………..
11
203. 862,303′
Aandeelhouders voor gedeponeerde fondsen als waarborg voor
90
pCt. storting op aandeelen B ……………”. – ……
f
1.784.700,-
in Leendepôt …………………… ……….
……. ..
29.322.950,—.
31.107.650,-
Deposito’s
26.950.765,45
11
op Prolong’atie ……………………………..
8.488.100,-
Saldo te ontvangen en te leveren fondsen ……….
……..
373. 672,684
Saldo’s Rekeningen Courant …………………………
53.873.331,82
Credietvereeniging …………
9.032.199,343′
Saldo
,,
met de kantoren in Londen en Twente..
7.164.820,21
On cali genomen ………………………………….
Kassiers Rekeningen
………………………………..
•
,,
1.201.532,59k
Te betalen Wissels
………………………………..
7.286.540,96
Diverse Rekeningen …………………………………
1.429.735,30
Totaal …….
f
176.262.988,71
–
1600
ECONOMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN
‘ 8 Augustus 1917
Nederlandsche Bank voor Russischen ‘Handel
BANQUE NÉERLANDAISE POUR LE COMMERCE RUSSE
Kapitaal 5.000.000 Roebels.
Kantoor: 20 NEWSKY PROSPECT p
–
m
Telegraadrs: NEDRUSBANK
IETRO
De Bauk neeffit gelden á deposito en in
rekdlling-çourallt
CII
verricht alle soorteil wissel-
CII
ballkzakeu.
Vor inlichtingen kan men iich.wenden tot alle kantoren van
de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ en de TWENTSCHE BANK,
zoomede tot de heeren HOPE & Co. en LIPPMANN, ROSENTHAL & Co. te Amsterdam
en R. MEES & ZOONEN te Rotterdam.
J. & J. M. VOORHOEVE –
]i’Iakelaars in 1
ssurantiën
Anno 1836
R011ERDAM
NEDERLANDSCHE GRONDBRIÈFBANK
HEERENGRACHT 495, AMSTERDAM
5
pC t. 0 bi
ig at iën (Grondbrieven)
urskoers
Gecertificeerd door de Centrale Trust-Compagnie
Verkrijgbaar ‘in stukken van
f
2500,—,
f
1000,—,
f 500,—
en /100,—
op elk goed effectenkantoor
GEBROEDERS CHABOJ
ROTTERDAM’
¼
KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTIÊN
Deposito’s. – Rekening-Courant. – Franco
‘
Chque-Rekening.
Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland. – Aan- en Ver-
– koop van Fondsen. – Bewaarneming en Administratie van Effecten.
Oorlogs-, Transport-, Casco-, Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen
vân ëlken aard.
ONTVANG-
EN BETAALKAS
NIEUWE DOELENSTRAAT 20-22
AMSTERDAM
KAPITAAL EN RESERVBN
f
5.500.00,-
•
DEposITo’s VOOR 1 JAAR FIXE
â
4
PCT.
GELDEN OP DEZEN TERMIJN GESTORT
ZIJN
NA AFLOOP VAN HET
JAAR ZONDER OPZEGGING BESCHIKBAAR.
•
NIET OPGEVORDERD ZIJNDE, WORDT DE POST STILZWIJGEND
‘
VOOR
GELIJKEN TERMIJN VERLENGD.
DE RENTE KAN NAAR VERKIEZING PER KWARTAAL, PER HALF JAAR
OF PER JAAR ONTVANGEN WORpEN.
*
WERTHEIM & GOM’PERTZ
•
AMSTERDAM
• In.. en verkoop van Wissels
op Binnen- en Buitenland.
Telegraphische transferten.
Vreemde Munt.
–
Coupons.
u Voorschotten in Rekening-Courant’ :
– –
–
Hanclelscredteten.
–
– –
Effectenorders.
Administratie van Effecten.
Open en gesloten bewaargeving.
Afgevers van buitenlandsche beleg-
glngsfondsen,,waaromtrent uitvoerige
Inlichtingen worden verstrekt.
INSTITUUT VOOR
ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
ZOOEVEN VERSCHEEN:
Het vraagstuk van de geldruimte
in Nederland en de goudpolitiek
van de Nedèrlandsche Bank
MET BIJLAGE:
Nederlandsch-Oost-Indië en –
de Gold-Exehange-Standaard
door
Mr. G. VISSERING
Prijs
f
1,50
Verkrijgbaar bij den Boekhartdel en bij NIJGH &
VAN DITMAR’S UITG.-MIJ.. Rotterdam