Jrg. 2, editie 64

—

21 MAART 1917

Econo
m
‘
ïsch ~
‘Statistische

Berichten

ALGEMEEN VEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID. FINANCIËN EN VERKEER

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

2E JAARGANG

WOENSDAG 21 MAART 1917

No. 64
1

INHOUD

BIz.

EEN RAAD VAN HANDEL EN NIJVERHEID …………….
209
M
olestverzekering

…………………………….
211
Het gemeentelijk

Girowezen
……………………….
211
Kinabasten Kinine
…………………………….
212
Banque Impériale Ottomane en Crédit National Ottoman..
213
INGEZONDEN
STUKKEN:
Productie- en consumptie-statistiek
………………
214
RECEERINGSMAATRECELEN
OP
HANDELSCEBIED

…………
214
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

……
.
………..

214-222
Geldkôerseii.
Effectenbeur’zen.
Wisselkoersen.
Goederenhandel.
Bankstaten. Verkeerswezen.

INSTITUUT VOO]? ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN

WEEKBLAD ECONOMISCH-BTATIBTISCIJE BERICHTEN

Het secretariaat van het weekblad is gevestigd te
Rotterdam, Pieter de Hooghweg 122, telefoon no. 3000.
Bijdragen en mededeelingen, den inhoud betref-
f ende, gelieve men te zenden aan het secretariaat.

‘Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland, f 10,—, buitenland en koloniën f 12,-
per jaar. Losse nummers 25 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het
weekblad gratis.
Advertentiën f 0,35 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief. –

Mededeelingen
betreffende
abonnementen en adver-
tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

20 MAART 1917.

De geldmarkt was deze week nog weder ruimer van

middelen voorzien dan de vorige week. Weliswaar

kwam er in de noteering van particulier disconto geen

verandering, maar de prolongatierente daalde bedui-

dend, zoodat er nu meer overeenstemming is gekomen

in de beide waardemeters van onze geidmarkt.

Particulier disconto noteerde doorloopend 2%

2% pOt.

De noteering van de prolongatierente liep van 3%

tot 2% pOt. terug.

De minder sterke vraag naar particulier disconto

werd ook gedeeltelijk veroorzaakt door de toewijziiag

op de, reeds in het vorige nummer vermelde, inschrij-

ving van schatkistpromessen.

Op Maandag 26 dezer staat wederom de gelegen-

heid open tot inschrijving op een maximumbedrag van

f
30 millioen aan 3- en 6-maands schatkistpromessen

en 1-jaars 4% pOt. schatkistbiljetten. De storting

moet geschieden op 2 April a.s. Deze uitgifte houdt

blijkbaar verband met de omstandigheid, dat op even-
genoemden datum voor een bedrag van ruim
t
38 mil-

lioen aan schatkistpapier moet afgelost worden. Wordt

het thans gevraagde bedrag van
f
30 millioen ten

volle geplaatst, dan zal, met inbegrip van de uitgifte

van schatkistpapier over de toonbank, welke in de af-

geloopen week, zooals mèn ons nader mededeelde tot

een bedrag van rond
f
39.000.000 plaats vond en thans

gesloten is, door het rijk sedert 12 Maart
j.l.

f
69.000.000 zijn opgenomén: Na aftrek van de af te

lossen
f
38 millioen zal dèrhalve
f
31.000.000 in de

open mârkt zijn geplaatst.
•5

*

De weekstaat van de Nederlandsche Bank is nige-

noeg gelijk aan die van de laatste twee weken. De

eenige verandering van beteekenis bestaat in een ver-

schuiving van Particuliere gelden naar de Schatkist,

door de betaling van het schatkistpapier. De schuld

van de regeering ad
t
14 millioen is veranderd in een

,tegoed ad
f
21 millioen en het tegoed ,,van anderen”

.is verminderd met
t
30 millioen.

In de reeds weken aanhoudende stijging van de

koersen voor Londen, Parijs en New York, kwam deze
week een wending. Zonder nog bepaald sterk te dalen,

trad toch eenige kentering in. Daar de
stijging
hoofd-

zakelijk ontstond door de groote aankoopen in Noord-

en Zuid-Amerika, is het niet te verwonderen, dat er

nu, waar de aanvoer reeds bijna 134 maand gedwongen

stil ligt, een reactie intreedt.

EEN RAAD VAN HANDEL

EN NIJVERHEID.

Op den 6den van deze maand zijn te Utrecht, op
initiatief van de Kamer te Meppel, afgevaardigden
van Kamers van koophandel en fabrieken uit alle
oorden des lands samengekomen. De oproep, waaraan
slechts door zeer enkele Kamers geen gehoor werd
gegeven, bevatte een protest tegen het feit, dat de
regeering gedurende de gansche crisis de Kamers niet
of nauwelijks in de door haar gevolgde economische
politiek heeft geraadpleegd. De vergadering daaren-

tegen – en zij zag hierin juist – heeft het verleden
laten rusten en haar volle aandacht gewijd aan de
vraag, die zich opdoet zoo spoedig men naar een ver-
klaring der veronachtzaming gaat zoeken: Is de Orga-

nisatie der Kamers van koophandel, gelijk zij thans is, juist? Zijn deze op het oogenblik eigenlijk wel de ver-
tegenwoordigers van handel en bedrijf in den lande? Zelden zal een vergadering in de ontkennende be-

antvoording van dè haar voorgelegde vragen zoo een-stemmig zijn geweest en nauwelijks geringer eenstem-
migheid bleek, toen het ging over de vraag of de –
noodzakelijk geachte wijziging zich zou hebben te be-
perken tot enkele punten van min of meer aanbelang,

210

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21 Maart 1917

dan wel zou moeten bestaan in een geheele reorgani-

satie van de vertegenwoordiging van handel en bedrijf

in Nederland: Partij kiezend voor het tweede denk-

beeld, liet de vergadering zich intusschen niet uit over
de vraag in welke richting deze reorganisatie zich zou

hebben te bewegen. Ook hierin handelde zij verstan-

dig. Een in te stellen commissie zal thans
aan
een

volgende vergadering uitgewerkte voorstellen hebben

voor te leggen; mandaat heeft deze commissie slechts.

in zooverre, dat zij zich niet tot de bestaande Kamers

van koophandel heeft te beperken, doch het vraagstuk
van de vertegenwoordiging van handel en nijverheid

in
zijn
ganschen omvang onder het oog zal hebben te
zien, Bij de samenstelling van de commissie zal hier-

mede rekening gehouden dienen te worden.
Binnen den gezichtskring der commissie is mitsdien

ook getrokken het door Mr. Treub in de laatste maan-
den voor zijn hernieuwd ministerschap meer dan eens

aangeprezen denkbeeld om over te gaan tot instelling

van een Raad van Handel en Nijverheid, vertegenwoor-
digend den grooten goederenhandel, den grooten geld-

handel en de groote nijverheid, welke raad in gere-
gelde verbinding ‘met de regeering zou staan en tot
taak zou hebben deze van advies te dienen omtrent

alle kwesties op het gebied van het internationaal

handeisverkeer. De Commissie zou worden voorgezeten
door den Minister. van Handel en Nijverheid, terwijl,

dc Ministers van Buitenlandsche Zaken, Waterstaat,
Koloniën en Financiën ambtshalve lid zouden zijn.

Het denkbeeld is voor den heer Treub onderdeel

van een grooter geheel van maatregelen, noodig niet

alleen voor den .aanvankelijken tijd van overgang na
den oorlog, doch ook voor het daarop volgend nieuwe

economische tijdperk. De verhouding tusschen over-

heid en het vrije bedrijfsleven acht de heer Treub door
den oorlog alom blijvend gewijzigd. Ook hier te lande

zal men, al ware het reeds uit overwegingen van lou-

ter defensieven aard, eenzeifden weg dienen op te
gaan. Onze toevoer van overzee, de belangen van

nieuw gegroeide industrieën, de mogelijkheid van
systematische dumping vanuit het buitenland, het

eigen verkeerswezen, dit te eerder na de aaneenslui-.
ting op spoorweggebied, zullen voorloopig de volle

aandacht van de regeering moeten hebben en deze zal

met de noodige bevoegdheden dienen te worden be-
kleed om eigener beweging te rechter tijd met maat-
regelen van afweer of steun te kunnen ingrijpen. Wil
de regeering hiertoe in staat zijn, wil zij voorts aan
onzen met een eigen buitenlandsch bankwezen groei-

enden export den noodigen steun kunnen geven en

in het algemeen de verbetering van_den buitenland-
schen economischen dienst met kracht en kennis van
zaken kunnen doorvoeren, dan is noodzakelijk, dat,

naast reorganisatie van het huidig departement van
Landbouw, Nijverheid en Handel, tusschen de regee-

ring en het vrije bedrijfsleven nauwer verband en eene
innige samenwerking tot stand komt. Is het hoofddoel

van den Raad van Handel en Nijverheid hiermede
aangegeven, Mr. Treub verwacht van de instelling
nog een dubbel voordeel, waarvan het eerste inderdaad
van niet geringe beteekenis zou zijn. De instelling van’
den Raad zal er toe kunnen bijdragen ,,het vraagstuk
van de handels- en nijverheidsbevordering, aan de

partijpolitiek, waarin het te kwader ure verzeild
raakte, te onttrekken” en voorts de samenwerking der

verschillende departementen op economisch gebied
kunnen bevorderen.

Dat onze regeering na den oorlog zich voor uiterst
gewichtige economische vraagstukken zal zien ge-

steld, niet in de laatste plaats op internationaal
gebied, kan slechts ontkennen wie de teekenen mis-
verstaat. bever zij den geschetsten weg zal moeten
gaan, moge voor discussie vatbaar zijn, dat zij zich aan
deze taak, wanneer het oogeublik daar is, niet zal mo-
gen onttrekken, staat vast. Wijze voorzorg eischt dan
evenwel, dat zij zich reeds thans zoo goed mogelijk voor

haar taak voorbereidt. Tot de maatregelen van voor-
bereiding, die in de eerste plaats overweging verdie-

nen, behoort stellig het in het leven roepen van den

Raad van Handel en Nijverheid, om den naam van

Mr. Treub te handhaven. Mits deze Raad in werke-

lijkheid een vertegenwoordiging
zij
van de

betrokken bedrjfsgroepen, waartoe behalve goederen-

handel, industrie en geidhandel ook nog le groote

scheepvaart ware te rekenen. Mr. Treub laat zich over
de wijze van samenstelling niet verder uit. Het is

dus misschien goed deze vraag met een enkel woord

onder de oogen te zien.

Twee
mogelijkheden
bestaan. De eene is: samen-

stelling van regeeringswege op de wijze o.a. van de

bestaande commissie voor de handelspolitiek, de

andere: aanwijzing geheel of hoofdzakelijk door de be-

langhebbenden zelf. Tusschen deze beide mogelijk-.

heden schijnt de keuze niet twijfelachtig. Alleen toch
dan zal van den Raad kracht kunnen uitgaan en het

woord gezag hebben, wanneer niet de wil ‘van den toe-

valligen minister maar het vertrouwen der bedrjfs-

genooten aan den Raad ten grondslag ligt. Wil men
dit laatste, dan ligt voor de hand de aanwijzing be-

diijfsgewijs te regelen. In de takken van handel en

industrie, finantie- en scheepvaartwezen, waar reeds
een krachtig vereenigingsleveri ‘bestond en de over-

heid dus de organen en personen, die haar zouden ter

zijde staan, reeds door de bedrijfsgenooten aangewezen

vond, is in de afgeloopen jaren deze samenwerking

in hooge mate proefhoudQnd gebleken. Tegelijk
zijn
in

en dooi’ den oorlog ook in die takken van ons econo-

misch leven, waar een vereenigingswezen tevoren

niet of nauwelijks bestond, de onderlinge banden- in

hooge mate versterkt. Gemeenschappelijke belangen
noopten tot gemeenschappelijk handelen, gemeen-

schappelijke in- en verkooporganisaties zijn opgeko-

men, in distributiecommissies heeft men’ elkander ge-vonden, kortom veel meer dan vroeger reeds het gebal

was, is de bedrjfsgewijze aaneensluiting in dezen tijd,
naar vren gekomen. Of men bij de samenstelling
van den Raad van de hierboven bedoelde organisa-
ties gebruik zal maken, dan wel een afzonderlijk op

denzeifden grondslag gevestigd kiesorganisme in het
leven zal roepen, is ten slotte een vraag van uitvoe-
ring. Hoofdzaak is, dat men gebruik maakt van de

middelpuntzoekende krachten en de geneigdheid tot
associatie thans, zij het onder den drang der omstan-
digheden, zoo gegroeid.

Ook de regeering heeft van haar kant bewijs gege-
ven van het besef, dat in deze richting iets behoort
te worden gedaan.
Blijkens
mededeeling van den
Minister van Buitenlandsche Zaken bestaan plannen tot reorganisatie van de commissie voor de handels-politiek. De plannen bepalen zich echter tot een veel
beperkter gebied dan van den heer Treub, waaraan wij

in beginsel stellig de voorkeur zouden willen geven.
Intusschen blijkt uit de mededeeling wel, dat ook de
regeering oog heeft voor de beteekenis eener organi-
sche vertegenwoordiging van de verschillende takken

van ons economisch leven.
Afgewacht zal moeten worden, wat, nu bovendien

de heer Treub weder in den Ministerraad heeft zitting
genomen, ten slotte door de regeering in dezen wordt
gedaan. Wil de regeering zich echter ooit verantwoord
kunnen achten tot het in het leven roepen van een
‘Raad van Handel en Nijverheid, breed gedacht als

door den heer Treub en in den waren zin des woords
eene vertegenwoordiging van de verschillende takken
van ons economisch leven, dan zal van tevoren hebben
vast te staan, dat in de kringen der belanghebbenden

zelven op zoodanige vertegenwoordiging, wordt prijs

gesteld. Reeds hebben zich orde Utrechtsche vergade-
ring enkele stemmen, waaronder, indien wij goed heb-
ben verstaan, ook die van den heer Stork, zich in deze
richting doen hooren. Het zal echter noodig zijn, dat
zij door meerderen worden gevolgd, die omtrent de
meening in de kringen, wien het in de eerste plaats

aangaat, geen
twijfel
laten. B.

-.—–..-.- -. — —- – — -. –

.

–

-‘

_-

21 M
a
a
r
t: 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

211-

MOLESTVERZEKERING.

De Nederlandsche verzekeringsmarkt doorleeft
moeilijke tijden. De verliezen van begin Februari en

het torpedeeren van de zeven schepen buiten Fal-

mouth, hadden reeds, binnen den tijd van een maand,

aan de Amsterdamsche en Rotterdamsche beurzen een

schade van een aantal millioenen berokkend.: Die
schade is nu nog vermeerderd door de vernielingvan

eenige Noorsche stoomschepen, die kostbare – hier te

lande verzekerde – ladingen naar Rotterdam ver-
voerden.

Deze reeks van verliezen deed wedér eenige onge-
rustheid ontstaan over den financieelen toestand van
de assurantiemarkt, vooral omdat men, denkend-aan
het groote aantal voor Nederland bestemde schepen,

dat nog -in Engeland ligt, vreesde met de moge-

lijkheid van nog meerdere verliezen te moeten reke-
ning houden. Zooalswij reeds in ons nummer van 28

Februari -uiteenzetten, moet ehter aan het samen-
vallen van veel verliezen op eenzelfde beurs niet te

veel gewicht gehecht worden.
De hervatting van de Atlantische scheepvaart gaf
een verlevendiging op de assurantiemarkt, maar daar
verschillende verzekeraars nog een afwachtende hou-
ding aannamen. en andere (met name de Duitsché)
zich bepaalden tot het geven van dekking buiten het

door Duitschland afgesloten verklaarde gebied, moest
nu in verschillende gevallen een beroep worden ge-
daan op de staatsherverzekering. De preniiën blijven
zeer hoog, zij herinneren aan die van Augustus 1914.
De premie van de.Engelsche staatsverzekering werd
op 19 Maart van 2 gs. pOt. op 3 gs. pOt. verhoogd.

Ook deze nieuwe premie is belangrijk beneden die van
de markt in Londen.

HET GEMEENTELIJK OlE OWEZEN.

In het Algemeen Handelsblad van 23 Februari 1.1.,
avond-editie, heeft de heer Mr. F. E. Posthurnus

Meijjes nogmaals de aandacht gevestigd op zijn artikel
over bovengenoemd onderwerp in ,,Economisch-Statis-
tische Berichten” van 27 September, op de repliek
van onzen Wethouder voor de Financiën, Mr. S. de
Vries Oz., in het nummer van 25 Oct. 1916 en op zijne
dupliek van 29 November 1916.
Waar het, met het oog op de toekomst, inderdaad
van het meeste belang is, welk standpunt thans ten
opzichte van den opzet van dezen dienst door ons
Gemeentebestuur wordt ingenomen, zij het mij ver-

gund, de gevoerde polemiek nog eens onder de aan-
dacht te brengen.
De heer Posthumus Meijjes vreest voornamelijk, dat
een gemeentelijke dienst niet zal kunnen beantwoor-
den aan de strenge eischen, die de Directie eener par-
ticuliere depositobank aan de liquiditeit harer beleg-

gingen stelt, en voorziet dat de Gemeente, wanneer bij
het uitbreken eener crisis opvragingen in grooten ge-tale binnenkomen, tot hare rekeninghouders zal moe-
ten zeggen: ,,uw geld is veilig, ik heb het goed belegd

doch contanten heb ik niet.” De heer Meijjes ziet in
den èventueel op te richtendienst niet anders dan een
depositobank, speciaal ten dienste der kleine burgerij.
De Wethouder voor de Financiën, in zijn boven-
aangehaald artikel de bezvaren van den heer Meijjes
besprekende, erkent ,,dat de eventueel op te richten
gemeentelijke girodienst van Amsterdam dat onder-
deel van hare taak niet zal mogen verwaarloozen en
dat de regeling van de gestie van dien dienst met be-
trekking tot dit punt de noodige waarborgen zal moe-
ten bevatten.” i
–

Waar de Wethouder het in principe eens is met den
heer Posthumus Meijjes is het slechts do vraag: k.n de
regeling van de gestie -van dezen dienst de noodige
waarborgen bevatten? –
•De heer De Vries stelt den heer
Meijjes
hieromtrent
gerust: der Gemeente ,,staan alle hulpmiddelen ten
dienste waarover eenige particuliere bank beschikt en
daarenboven zal zij door het machtige credietmiddel

der gemeente, de beleening van anticipatiebiljetten,

in staat zijn contanten uit te betalen zelfs dan wan-
neer het
bij
een solide particuliere bank mocht

hokken”.

Volgens den heer Meijjes beschikt de Gemeente echter

niet
over de hulpmiddelen die een particuliere bank

ten dienste staan (beleenbare effecten- en wisselporte-

feuilles); de. beleening van anticipatiebiljetten acht

– hij in crisistijd geen deugdelijk credietmiddel. –

– Het is mij niet mogelijk, een principieel verschil te.

ontdekken in -de
beleening
van effecten en wissels van

particuliere banken en de
beleening
van anticipatie-

biljetten van gemeentelijke banken. In beide gevallen

wordt de steun der circulatiebank ingeroepen, in beide

gevallen moet deze, om steun te kunnen verleenen,

hare debet-saldi sterk doen uitzetten. De Nederland-
sche Bank is in crisistijd de eenige instelling waar de
particuliere banken
–
de door den geachten schrijver

genoemde activa kunnen beleenen. Waarom zou de

• circulatiebank de wissels der Gemeente achter stellen
bij andere?

• In
zijn
dupliek citeert de heer Meijjes een stukje uit
den Engelschen Economist, waarin de verdwijning van

den ,,merchant banker” besproken en toegejuicht
wordt. Dit stukje heeft betrekking op Engelsche toe-
standen en doelt speciaal op het gevaar, dat depo-
sitogelden
bij
,,mixed-banking” loopen, om vQor min-der liquide belegging te worden aangewend.
Onder mixed-banking kan m.i. een gemeentelijke
dienst die afzonderlijk wordt beheerd, niet wor-den gerangschikt, doch, in het midden latend of

dit al dan niet juist is, en of de merchant-banker zoo
in Engeland als ten onzent heeft afgedaan, moet er op
worden gewezen, dat de consequentie van de redenee-
ring van den heer Posthumus
Meijjes
is, dat alleen die –
• instellingen tot het aannemen van depositos gerech-
tigd zijn, die van dit bedrijf hare specialiteit maken. Zelfs indien wij zonder meer dit punt zouden wil-
len toegeven, ware daarmee geenszins erkend, dat deze
depositobanken practisch – hare liquiditeit verzekerd
hadden. -Zelfs dan zou in crisistijd bij de circulatie-
bank moeten worden aangeklopt tenzij, naar het voor-
beeld der groote lngelsche Banken, eigen goud-

reserves aanwezig waren om het gewekte wantrouwen
te bezweren en onnoodig opvragen van depositos te

doen ophouden.
Het wenscheljke van dit Engelsche systeem is reeds
dikwijls- voor de depositobanken van het vasteland van
Europa ‘bepleit, de ontwikkeling der groote Europee-sche banken toont echter
duidelijk
een andere stroo-
ming aan. –
De sterke bankconcentratie der laatste decennia,
gepaard gaande met ver doorgevoerde decentralisatie der bedrijven, heeft veelal besparingen niet gebracht,
wel echter een stijging der algemeene onkosten, die
niet door hoogere rentabiliteitwerd gecompenseerd.
«In ,,Depositen- und Spekulationsbanken” geeft
Prof. Ad. Weber onderstaand, aan de Duitsche Econo-

mist ontleend staatje:
Onkosten in procenten der bruto-winst (1911): –

Deutsche Bank …………………….42,6 pOt.
Dresdner Bank ………………….34,4
Discontogesellschaf-t ……………….33 Bank f. Handel & md. ……………. 47,9
Schaaffhausen ……………………25
Oommerz- & Disc. Bank ……………..47

Nationalbank f. Deutschland………….28
Mitteldeutsche …………………….39,5

terwijl dit cijfer voor de zonder filialen werkende
Berliner Handeisgesellschaft
slechts
19,5 pOt. bedroeg.
Uit een ander door Weber medegedeeld staatje om-

trent de rentabiliteit der aandeelen Direction der
Disconto Gesellschaft
blijkt,
dat deze voor het tijdvak
1889-1910 niet ten volle 5 pOt. bedroeg, (naar den ge
middelden beurskoers der aandeelen berekend) hoe-
wel het aandeelenkapitaal in deze jaren van 75 tot
170 millioen Mark werd opgevoerd.

—

1

–

212

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21 Maart 1917

in zijn ,,Bankpolitik” wijdt Somary een hoofdstuk

aan het eigen kapitaal der banken, waarin hij

met onderstaande cijfers aantoont, hoezeer de be-
teekenis van het eigen kapitaal der banken afneemt

en de invloed der ,,vreemde middelen” stijgt.

De Londensche Banken hadden in.

1893 £ 47.500.000 kapit. bij £ 266.500.000 vreemd geld.

1912 ,, 79.000.000

,,

,, ,,
741.000.000

In de Vereenigde Staten van Noord-Amerika

bedroeg het eigen kapitaal in procenten van de totale
verplichtingen:

bij de National Bauks 1890 …………39

pOt.
1913 ….
……..

15,7
bij de State Banks

1890 …………38

1913 ………….13,5

Bij vijf groote Fransche instellingen was de ver-

houding uit. 1912: 14,6 pOt. der totale ierplichtingen,

bij de Berlijnsche banken 30 pOt. Intusschen valt bij

de Duitsche banken hetzelfde verschijnsel waar te

nemen: het toteal balanscijfer der Deutsche Bank
steeg van 1909-1912 van …… Mk. 1.892.000.000

tot ……,,

2.255.000.000
zonder wijziging in het aandeelenkapitaal.

Somary, die als banken definieert .,jene Institute
deren Beruf es ist, Kredit zu nehmen” acht het eigen-

kapitaal der banken dan ook niet ,,begriffsnotwendig”.

Het dient z.i. in de eerste plaats om vertrouwen te

wekken in de kredietwaardigheid der onderneming,

ehter: ,,Garantie von öffentlichen Körperschaften,

staatlicher Zwang bei der Notenannahme oder selbst

Vertrauen des Publikums zu den Gründern des Insti-
tuts vermögen das Eigenkapital zu ersetzen.”

De eventueel op te richten girodienst der Gemeente

Amsterdam verkeert natuurlijk in zulk een uitzonde-
ringsgeval. Niemand, de heer Posthumus Meijjes aller-
minst, denkt er aan, de verzekering van onzen Wet-
houder, dat het geld
bij
de Gemeente veilig is, in
twijfel te trekken. De heer Meijjes is integendeel be-

vreesd, dat het geld, voor overigens nuttige dinge’n
besteed, in letterljken zin zal worden vastgelegd.

Nu zou onze Wethouder in uitzicht hebben kun-
nen stellen, dat, bijaldien het betalen zonder con-
tanten voldoende populariteit had verworven v66r hét

uitbreken eener crisis, de Gemeente in crisistijd hare
rekeninghouders zou kunnen tevreden stellen met

boekingen op girorekening en boekingen, resp. bè-
schikbaarstelling op aardappelrekening, rijstrekening,
kolenrekening enz.

Mr. S. de Vries Cz. heeft den heer
Meijjes
echter
toegegeven, dat de op te richten girodienst op de liqui-

diteit der middelen zal hebben te letten, zich daarbij
op het standpunt van den heer Meijjes plaatsende, dat

de dienst volgens de voor depositobanken als gezond
erkende regelen dient te worden bestuurd.
Het is daarom, dat ik de aandacht wensch te vés-tigen op bovenstaande cijfers van het groote buiten-
landsche particuliere bankbedrijf, waaruit m.i. blij1t,
dat ook de particuliere instellingen bij intredende
crisis op den steun der eirculatiebanken aangewezen’
zijn.

In Engeland is door bekende bankiers herhaaldelijk
op verhooging der liquiditeit aangedrongen, in

Duitschland wordt door het Reich,bank-Directorium
sinds jaren een ,,zachte drang”, met hetzelfde doel,
toegepast.
Ook de door mij aangehaalde, moderne Dr. Somary,
gevoelt blijkbaar zelf, dat zijn definities iets para-
doaals hebben. Nog in hetzelfde hoofdstuk omtrent
het ,,Eigenkapital der Banken” (pag. 11 en 12 zien
wij hem zich scharen aan de zijde van hen, die ten
aanzien der spaarbanken waarschuwen tegen het te
zeer leunen dezer instellingen op het ,,Garantiever-

band” waartoe zij behooren.
Hij zegt o.m. ,,Aus der historischen Entstehung als
kleine Volksinstitute ist die
Vernachiassigung
des
Eigenkapitals bei den Sparkassen zu erkliiren; aber
bei der heutigen Grösse dieser Anstalten ist die

Fortsetzung der bisherigen Poliik . nicht ohne

Gefahr.” Voorts wijst hij op het groote bedrag, dat

door spaarbanken in hypotheken is belegd ‘en op de
verliezen die deze banken in de laatste jaren v66r den
oorlog op hun belangrijk bezit van eerste-rangs beleg-

gingswaarden geleden hebben.

Van hoeveel te meer belang is. het, dat eene depo-

sitobank in staat zij, de haar eventueel teruggevraagde
gelden uit te betalen. Hare rekeninghouders toch leg,

gen geen gelden in met de bedoeling, deze tot een

kapitaaltje voor den ouden dag te laten aangroeien,

zij vertrouwen – bij een op te richten gemeentelijken
girodienst – hun gelden aan de Gemeente toe, om, in
ruil’ daarvoor, door dien dienst betalingen te kunnen

doen en……vorderingen te kunnen innen!

Wellicht heeft onze Wethouder voor de Financiën

reeds thans zekerheid omtrent een eventueel door dé
Nederlandscie Bank te volgen gedragslijn verkregen

en houdt deze,
bij
de vernieuwing van haar octrooi,
rekening met een uitbreiding van het giroverkeer in

ons land.
Is dit het geval – en behoeven wij hieraan te twij-

felen? – dan
schijnt
het mij toe, dat liet door den

heer
Meijjes
geopperde bezwaar – hoe belangrijk dit

uit een oogpunt van bankpolitiek ook zij – niet tegen

gemeentelijk giro kan worden aangevoerd.

Amsterdam; 12 Maart 1917.

P. LOEB.

KINABAST EN KININE.

De cultuur op Java begon ongeveer in 1870 en heeft

zich vooral na 1887 belangrijk uitgebreid, voorname-

lijk ten koste van Ceylon en ZuidAmerika, zoodat
thans het monopolie vrijwel geheel in handen van

onze koloniën is. De verschepingen naar Amsterdam
bedroegen in 1895 4.400.000 kilo en in 1916 8.600.000
kilo bast. Voegt men bij dit laatste cijfer de hoeveel-
heid bast, die door de Bandoengsche Kinine-fabriek

verwerkt wordt, dan komt men op een totale productie

van Java op rond 10 millioen kilo.
De kinabasten bestaan voor ongeveer
glio
uit fa-

brieksbasten, waaruit de kinine bereid wordt, en
‘ho

uit pharmaceutischen bast, die voor drogisten-doel-. einden gebruikt wordt. De fabrieksbast is in hoofd-

zaak afkomstig van de Cinchona Ledgeriana en wordt

vergruisd in balen verpakt,
terwijl
de pharmaceutische

bast door de Sucurubra geleverd wordt en in pijpen
– dat zijn stukken schors ter lengte van 25 á 50 c.M.

– in kisten verladen wordt.
De waarde der fabrieksbasten wordt bepaald door

het gehalte aan zwavelzure kinine, dat 2.. 12 pOt. –

gemiddeld 6Y4 pOt. – bedraagt. De verkooppiïjs per

3′ kilo, gedeeld door het percentage kininesulfaat,
geeft den unitprijs weer.
De unitprjs bedroeg in: 1895 ……2,80 cent.
1900 ……10,10

1905 ……5,77

–

1910 ……3,15

1915 ……8,20.

1918 ……11,40
De voortdurende prijsdaling na 1900 had
bij
de

planters op Java de meening doen post vatten, dat
niet de positie van het artikel daaraan schuld had,
maar te wijten was aan een voor producenten hoogst ongewenschte samenwerking van de kininefabrikan-
ten. Om zich daartegen te wapenen, was in 1896 met

geld van de planters te Bandoeng de Bandoengsche
Kininefabriek opgericht, maar na vele jaren van on-

beteekenende resultaten had deze fabriek het denk-

beeld vancoöperatie met hen opgegeven en haar heil
gezocht in zelfstandigen werkkring. Allerlei pogingen

werden daarna door planters beproefd om zich aan
den druk van de fabrikanten te onttrekken, maar tot

eensgezindheid konden
zij
niet komen. Deze toestand
werd echter ook door de tegenpartij onraadzaam ge-
acht, in de eerste plaats, omdat zij bevreesd waren
vor de toenemende beteekgnis van de ,,Bandoengsche”

—

21 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

213

en voor de oprichting van nieuwe kininefabrieken op

Java en in Italië en vervolgens ook, omdat zij voor
een geregelden gang hunner zaken gioot belang had-

den bij een stabielen unitprijs. Zij vormden daarom

een trust, waartoe direct of indirect toetraden de

Amerikaansche, Engelsche, Nederlandsche en Duit-

sche fabrikanten, benevens de ,,Bandoengsche”. Deze
trust bood vervolgens aan planters samenwerking aan

teneinde verdere prijsdaling waardoor de kinabast-

cultuur met ondergang bedreigd werd, te beletten. Na
lang onderhandelen konden de
partijen
tot overeen-
komst geraken en wel voor den duur van 5 jaar,aan-

varigende 15 Tuli 1913. Fabrikanten verbonden zich

in elk contractjaar een hoeveelheid bast, vertegen-

woordigende 515.000 kilo kininesulfaat, tot een unit-
prijs van 5 cent per
Y2
kilo, over te nemen en voorts
aan plauters de helft uit te keeren van hetgeen kinine-
sulfaat Pharm. Germ. II meer zou opbrengen dan

f
16,50 per kilo.

Alle 122 Java-ondernemingen (enkele kleine uitzon-

deringen niet medegerekend) incluus de Gouverne-

mentsaanplantingen,te samen op dat tijdstip een pro-

ductie van 584.000 kilo kininesulfaat in bastvorm
vertegenwoordigende, traden tot de overeenkomst toe.

Zij hadden zich daarbij een inkrimping van hare pro-

ductie niet ruim 10 pOt, in de eerste 3 contractj aren

en van 16 pOt. in de laatste 2 jaren te getroosten. Ter
richtige uitvoering van de overeenkomst werd te Am-

sterdam het ,,Kinabureau” opgericht, bestaande uit 3
vertegenwoordigers van de fabrikanten en 3 van de
planters, onder leiding van en onpartijdigen voor-
zitter.

De wereldoorlog had echter op de overeenkomst

onvoorziene gevolgen. Doordat Duitschland een uit-
voerverbod op kinine uitvaardigde, werden de Duit-
sche fabrikanten gédwongen hun zaken zeer belangrijk

in te krimpen en ging hun aanzienlijken exporthandel
voornamelijk over aan de 2 Nederlandsche fabrieken

(de Amsterdamsche Ohininefabrjek te Amsterdam en
de Nederlandsche Kininefabriek te Maarsen), aan de
,,Bandoengsche” en aan de Engelsche fabriek van
Howards & Sons Ltd. te Ilford. Hoeveel elk dezer fa-

brieken in 1916 verwei’kt heeft, is onbekend; alleen
blijkt uit het jaarverslag der ,,Bandoengsche” over

1915, dat zij in 1915 102044 kilo kinine produceerde,
gelijkstaande met 20 pOt. van de wereldproductje.

Een ander gevolg van den oorlog was de stijging der
prijzen. Londen noteerde begin 1914 voor kinine

1/— á 111, in begin 1915 112, maar daarna dreven de
speculanten de prijzen op tot 516 á 61— in Oct. 1915.
Dit werd mogelijk gemaakt door de sterke verminde-

ring van den Londenschen voorraad, die einde 1913
213.073 ‘ bedroeg, einde 1915, 9.226
IR
en einde 1916
76.570 R. Desniettegenstaande bleef te Amsterdam de

bastunit in 1915 evenals in 1914 op 6,20 cent staan,

wat het gevolg was van de wijze, waarop volgens het kinacontract de officieele vekoopprijs door het Deut-

sche Gold- & Silber-Scheideanstalt, vormals Roessler

te .Frankfort a/M. werd geconstateerd. Te beginnen
met 1916 werd met het oog op deze onbillijkheid, die
in strijd was met den geest van de overeenkomst, tus-
schen planters en fabrikanten een nieuwe regeling ge-

troffen; in hoofdzaak hierop neerkomende, dat laatst-
genoemden niet meer een bepaald kwantum hadden

af te nemen, maar een hoeveelheid kininesulfaat in
bast als overeenkwam met hunne werkelijke verkoo-pen en dat de voor den bast te betalen prijs z66 gere-

geld zou worden, dat de helft van’kinineprijzen ten
goede kwam aan planters en de wederhelft aan de fa-biikanten. Het gevolg van deze aanvullende overeen-

komst was, dat planters den ,gemiddelden unitprijs
van 1916 tot 11,40 cent zagen stijgen, terwijl de hoe-

veelheid, die in de 10 Amsterdamsche toewijzingen,
van hen werd afgenomen, voor het jaar 1916 tot
581,701 kilo kininesulfaat vermeerderde.

De leiding der kininemarkt is thans voor een be-

langrijk deel in handen van de Nederlandsche fabri-

kanten en van de ,,Bandoengsche” gekomen. De natio
nale idee is op den. voorgrond getreden. Zoo dat ook in

de toekomst mogelijk zal blijven, dan zullen planters

en fabrikanteji overleg moeten plegen, teneinde tegen

prijsopdrijving, die voornamelijk van Amerikaansche
speculanten uitgaat, te waken. Hooge
prijzen
voor bast
en kinine toch zullen het onvermijdelijke gevolg heb-
ben, dat andere landen zich weder op de bastcultuur

zullen gaan toeleggen en dat er elders fabrieken zul-

len worden opgericht, want winsten als die van de

,,Bandoengsche” zijn aanlokkelijk (dividend over

1913115, 174, 284 en 55 pCt., interim dividend over
1916, 50 pOt.) evenals die van de verschillende kina-

cultuurmaatschappijen. Bovendien werken hoog ki-

nineprijzen het verbruik tegen ten bate van andere
koortswerende geneesmiddelen en beletten het vinden

van nieuwe afzetgebieden, waarvoor China wel in de

erste plaats in aanmerking komt. Het is daarom te

hoen, dat de kinineprijzen na den oorlog spoedig

weder tot het normale standpunt van ongeveer
f
25
per kilo sulfoschinine Ed. IV zullen terugloopen.

BAN QUE IMPERIALE OTTOMANE EN CREDIT

NATIONAL OTTOMAN.

:Tot in 1915 had in Turkije de Banque Impériale
Ottomane (kapitaal 10 millioen Turksche Ponden) het
uitsluitende monopolie van bankpapier-uitgifte, wat

haar verstrekt was tot het jaar 1925. Zij vervulde voor-
namelijk .de rol van financieel agent der regeering en
ki’edietbank: circulatiebank was zij slechts voor Kon-
stantinopel en omgeving, immers in de provincie wis-
selde de bank geen baukpapier in en zoodoende was

het daar niet in omloop. Ook haar balanspublicatie
w’as zeer gebrekkig. Deze bank, oorspronkelijk een zui-
vr Engelsche onderneming, was in 1863 tot ,circu-

latiebank vervormd en stond zoodoende onder sterken
buitenlandschen invloed: de benoeming van de direc-
teuren, beslissingen omtrent bankpapier-uitgifte,
disconto, enz., waren afhankelijk van een comité van
26 personen door de aandeelhouders samengesteld, het-

welk te Londen of Parijs vergaderde. Van deze 26 per-
S

sonen moesten er 10 Engèlschen zijn, 10 Franschen,
en 6 Oostenrijkers. Toen nu de oorlog uitbrak en de
Banque Impériale Ottomane naar de opvatting der
Tirksche regeering haar aandeel moest dragen in de financiering van de oorlogskosten, kon een conflict
tusschen de regeering en het comité niet. uitblijven.
In Januari 1915 werd de Bank voor den duur van den
oorlog onder regeeringstoezicht gesteld: aanleiding
hiertoe gaf een weigering van het comité om de circu-

latie met 2 millioen £ T. te verhoogen. Reeds vôér
dezen maatregel waren de bankbiljetten onder dwang-koers gesteld. Thans nam de Turksche regeering, door
bemiddeling van de Dette publique, en met krachtda-
dien steun van Duitschland en Oostenrijk, zelve de
papieruitgifte ter hand, nadat de Banque Impériale Ottomane van haar uitsluitend voorrecht, voor den
duur van den oorlog afstand had moeten doen.

:Van al deze maatregelen had de leiding berust bij
Djavid bei, den huidigen minister van Financiën, ook
hij had de hand ‘in de oprichting van een nieuwe
groote Bank: de Crédit National Ottoman. In orga-
niâtie en werkkring kan zij een navolging genoen:d worden der Duitsche Grootbanken, doch haar kapi-
taal, groot 4 millioen £ T. moet zich uitsluitend in
Turksche handen bevinden. Na 10 jaar moet de direc-

teui’-generaal (thans een Oostenrijker, Victor. Weil)
ook van Turksche nationaliteit zijn. In de Statuten wordt uitdrukkelijk onder haar operaties genoemd
de steun met kapitaal als anderszins van nationale

handels- en industrieele ondernemingen en verder van
publieke werken als spoor- en verkeerswegen, bevloei-
ingswerken ete., bovendien is zij verplicht voor de
regeering verscheidene functies van financieelen aard
te vervullen. Daartegenover staan allerlei privileges

21.4

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21 Maart 1917

haar door de regeering verleend: vrijdom van belas-

tingen en postporti, en voorrechten aan de aandeelen

verbonden.
Verder bestaat bij de regeering het plan om na af- –

loop van het privilege der Banque Impériale Ottomane

een Staatsbank op te richten; welke dan met de bank-

papier-uitgifte belast zal worden.

INGEZONDEN STUKKEN.

PRODUCTIE- EN CONSUMPTIE-STATISTIEK.

Mijne Heeren,

Met veel instemming las ik het artikel onder

bovenvermelden titel inuw weekblad van 7 Maart
I.I.

De meening van den geachten
schrijver,
dat het met

de statistische gegevens onzer nijverheid nog slecht

gesteld is, deel ik geheel.

Om u maar een staaltje te noemen: Bij liet .n’aslaan

van ,,Jaarcijfers voor het Koninkrijk der Nederlanden

1915″,
bemerkte ik, dat de gegevens over ,,scheeps-

bouw” in alle tabellen, voorkomende op blzn.
88
tot en

met
92,
gecombineerd worden met die over…. ,,ver-

vaardiging van rijtuigen”.

Het ontgaat mij ten eenenmale, hoe men er toe kon
komen de gegevens van twee
z66
weinig analoge be-

drijven samen te voegen. .
G.

REGEERINGSMAATREGELEN OP

HANDELSGEBIED.

B
1
o e m, m e e
1
e n b r o o d. Met ingang van 1

dezer zal
bij
de levering van bloem aan grossiers, die

aan bepaalde voorwaarden voldoen, behalve de hen
reeds toegekende reductie, door het Rijk eene extra-

verg9eding van
25
ets. per 100 K.G. worden uitge-

keerd.

In verband met de wijziging in de samenstelling der voor het broodbakken te gebruiken grondstof (toevoe-

ging van aardappelmeel) zijn door den Minister nieu-

we maximumprijzen vastgesteld voor regeeringsmeel,

bloem, bruinbrood en tarwewaterbrood. De inkoop-

prijs voor de.gemeenten, ingevolge art.
3
der Distri-

butiewet, is voor regeeringsmeel vastgesteld op
f 22,35

per 100 K.G.

Met ingang van
15
dezer zal geen Amerikaansche
bloem meer worden geleverd. Zoo spoedig mogelijk
zal regeeringsbioem van de volgende samenstelling
worden geleverd: 40 pOt. gebuilde inlandsche bloem,

30
pOt. Amerikaansche bloem en
30
pOt. aardappel-

meel; en regeeringsmeel, voor bruinbrood, samenge-
steld uit 47% pOt. ongebuild tarwemeel,
15
pOt. rogge-

meel en 7% pOt. tarwezemelen of tarwegrint.

Verbod van tarwe en rogge als vee-

v o e d e r. Met ingang van
15
dezer is door den

Minister van Landbouw enz. verboden, behoudens zijn
bijzondere toestemming, tarwe en rogge te verwerkeui

als voedermiddel voor dieren, en tarwe en rogge, on-
verwerkt of verwerkt, ongemengd of gemengd met

andere stoffen, als voedermiddel voor
,
dieren te ge-

bruikên.

R ij s t. Met ingang van
16
dezer is het, zonder

schriftelijke machtiging van den Minister van Land-
bouw; enz. verboden rijst van welke soort ook te ver-

malen. De maximuminkoopprijs van – rijst (voorlooj
Rangoon- of Bassein-) voor de gemeenten, ingevolge

art.
3
der Distributiewet
1916,
is thans vastgesteld op

f
32,50
per 100 K.G. (tot dusverre was dit
f
28,25)?

Verbouw yan voedingsgewassen op

z ij k a n t en v a
111
w e g en. De Minister van Land-
bouw enz. heeft de betrokken autoriteiten verzocht te
bevorderen, dat de bermen van de Nederlandsche we-
gen, die naar schatting in totaal een lengte van meer

dan
30.000
K.M. hebben, -voorzoover doenlijk aan de
productie van voedingsmiddelen worden dienstbaar

gemaakt.
S

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GÈLDKOERSEN.

I. BANKDISCONTO’S.

20
Juli
1914

t
e d- (Disc.Wissels.
4
1
12
sedert 1Juli
1
15
3
1
/,sedert23 Mrt. ’14
‘Be1.Binn.Eff.
4
1
12

1

,,

’15
4

,,

23

,,

114
B
a
uktV
rsc
hi
fl
RC
511t

,,

19Aug’14
5

,,

23

’14
Bank van Engeland
5
1
12

,,

18 Jan.’17
3

,,

29Jan.
1
14
Duitsche Rijksbank
5

23 Dec. ’14
4

,,

5 Febr.’14
Baukvan Frankrijk
5

,,

20Aug.’14
3
1
1

,,

29 Jan.
’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

,,

10Apr.’15
4

,,

12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6

27 Juli
1
14
S

,,

1 Apr. ’14 Nat. Bank v.Denem.
5

10

,,

’15
5

,,

6 Febr.
1
14
Zweedsche Rijksbk.
5
1
1
2

9Nov.’16
4
1
12

,,

6

,,

’14
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
12

,,

2Jan.’15
3
1
12

,,

19

,,

’14
Bank van Italië..
5

,,

1Juni’16
5

,,

9Mei

1
14
Feder. Bes. Bk. N.Y.
34

Javasche Bank….
31/t

,,

1Aug.’09
3
1
11

,,

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen l.
Part.

1

Berlijn
Part.
Parijs
1Part.1
N. York
ali-
Part.
Prolon-
disconto
gatie
disconto
disconto
disc.
1

,noney

17 Mrt.

’17
2
1
18-
1
19
2’I4
4118
4-’18
–
2-2ij4
1
)
1217 M. ’17
2-2
8
I8
2’14-4
4°/,,-4k
4-
1
18
–
1
1
14-2
1
12
510

,,

’17
2
/8
3-4
4
1
1s-5ik
4-
1
I8
–
2 ‘/4-2
1
/2

26
F.-3M.’17
2
1
142’18
3-3
1
12
5
1/5
/4
4
..1
/
r-
2-2
1/

13-18 M.
’16
1 ‘/-‘/,
2-‘/
5182
411281
–
1814-2
1520 M. ’15
4’12
4
‘/’/
2 118u2
– –
1
‘Ia-‘/s

20-24Jul.’14
3 /8/l6
2
1
1
4
–
1
14
2
1/4814

2
1
1s-
1
12
2
5
1
181_2
V

Noteering van 18 Maart.

WISSELKOERSEN.

1. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, alsmede de laagste. en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

Data

.
Londen
–
Berlijn
Parijs
New York
12Maart1917

. .
11.8311
4

39.97
1/
42.57
2
11
2.48′!,
5)

13

,,

1917

..
11.82
7
18
39.82
1
12
42.55
2.48’/4)
14

1917

..
11.82
3
/
39.65
42.55
2.482/
4
S)

15

1917

..
11.82
39.20
.

.42.45
2.48

•)
16

-,,

1917

..
11.8114
39.62V2
42.50
2.48’1

)
17

1917

..
11.81
8
/
–

39.80

–
42.50
2.48’/4)

Laagste der week
11.81

42.40 2.4751

5)

Hoogste

,,

,,
11.83
8
1
40.05
42.87 ‘Is
2.4814
5)

10Maart1917

..
11.83

42.55
2.47
1
18
3

,,

1917

..
11.79
5
14
40.12’12
4240
2.47
1
/s
Muntpariteit
…
12.10
5
18j
59.26
48.-
2.48’/

Data Zwitser.
land
Weenei-.

.
Kopen-
hagen Stock-
hol,n
Batavia
telegrafisch

17 Mrt.

1917
49.25
25.07
1
1,
70.52
1
1,
73.55
99-100

Laagste d.
w.-
49.15
24.75
.

69.90
73.30
–
Hoogste ,,

,,
49.35
25.35
71.-
73.75
–
10
Mrt. 1917
49.30
25.35 71.10 73.40
99t-100

3

– ,,

1917
49.25
25.27
1
12
69.02
1
/
73.10
99f
100k
Muntpariteit
48.-

–
50.41.
66.67
66.67
100

OVEÉZICHT.

– –

– –

De wisselmarkt was deze week flauw.
Alle koersen, uitgezonderd de Skandinavische liepen.terug.
Londen daalde van 11,83% tot 11,81%; Parijs van 42,57%
tot 42,47%; New York TT van 2,48% tot 2,48. Zwitser-

21 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

215

land was, zooals gewoonlijk in den laatsten tijd, weder aan
meerdere schommelingen onderhevig; maar sloot toch ook lager als de vorige week. Berlijn daalde eerst zeer sterk en
liep van 39,9734 terug tot 39,20. De beide laatste dagen der
week was er echter weder meer vraag, slot circa 39,50. Wee-
nen volgde getrouwelijk 25,30, 24,90, 25,1234. Alleen Skan-
dinavi, zooals gezegd, vast, vooral voor Kopenhagen en
Christiania.

‘II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cable
Zicht
Zicht Zicht
n
0 0
Londen
Parijs
Berlijn

.
Amsterd.
(in
3
(in frs.

1

(in cents
(in cents
per £)
P. 3)
p. R,n. 4)
per gld.)

17 Maart

1017
4.76.50
5.84
1
14
69
408/
4

Laagste d. week.
.
4.76.45
5.841
68
40
1
1
4

Hoogste,,

,,

..
4.76.50
5.85
89
1
1
8

40
2
1
18

10 Maart

1917
4.78.45
5.85
68 Ila
40
2
/10
3

,,

1917
4.76.45
5.8414
‘

86
1
/8
4081
8

Muntpariteit ….
4.86.67
5.18
114

9511
4

408/,

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

1

Tijdperk

1
Ph,atsen en
1
Noteerings. 6 Febr.
1
20 Febr.
1
23.28 Februari 28 Febr.
Landen

eenheden

1917

1917

– t

1917

Alexandrië.
.
Piast. p.
£
97
1
12
97
1
11
07
/8
97
1
11
Ö7
1
18
B. Aires
..
. .
d.p.gd.pes.
50Iio
50″/io
50
8
18
51
50
2
18
Calcutta
. . . .
sh/d.p.rup.
114Ii6
1141i
1I411e
114I6
14/a
Hongkong ..
id. p.
$
21411
4

214
1
12
213818

214
1
18
214
Lissabon ….
d. p.escudo
311
4

31
30814
31
1
12
31
1
18
Madrid

. .
..
Peset. p.
£
22.391
22.44
22.41 22.53
22.461
Montevideo..
d.p.peso
53112 54814
54
2
/5
541
54
8
/1e
Montreal..
..
$
per
£
4.78
1
12
4.7911
4.78 4.79
1
1
4.78
8
14
Petrograd ..
R. p.
£
10
163814
168
1
/
166
169
168
8
18
R.d.Janeiro
1)

cl. p. milr.
11718
–
11
18
182
12
1
132
11
19
/83
Rome

……
Lires- p.
£
33.60
34.81
35.—
36.—
35.92k
Shanghai

..
sh/dp.tael
3/7114
318
316
3!6’12
316
Singapore
. .
id. p.
$

..

2/4
8
/18
2/4
5
/16
214
1
19
214133
214
1
Iio
Valparaiso
1)
d. p. pap. p.
11
7
11
e

10
18
/l6
l0/I2
11
8
188
11
2
/82
Yokohama
. .
shid.p. yen
2I1
18
2I1
18
211
1
18
211
8
18
2/Pia
8)

Noteeringen op 90
dagen.

Door het uitblijven
der Engelsche bladen kunnen wij,
tot onze spijt, de wisselkoersen hierboven, sinds
28 Februari,
niet geven.

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKORTE BALANS
OP
17 MAART 1917.

Activa.

Binnenl.Wis-{H.-bk.

/
64.035.195,92
2
12
sels, Prom.,

B.-bk.

,,

44.135,17
enz. in disc.

Ag.sch.
,,
14.964.958,28
‘/2

f

79.044.289,38
Papier
o.
h. Buitenl. in
disconto

……………………..
Idem eigen portef..
f

7.063.635,-
Af: Verkocht maar voor de bk. nog niet afgel.

Beleeningen
,.

7.083 .835,—

mcl. vrsch.

t 41.736.993,65
{H..bk.

in rek.-crt.

B.-bk.

3.822.527,69
8
/1

op

onderp.

Ag.sch.

40.940.340,01
1
/8

•

f
86.299.861,38

OpEffecten

……
f
80.778.561,36
OpGoederen en Spec.
,,

5.52 1.300,-
•
,,

86.299.881,38

Voorschotten a. h. Rijk …………….
.,

–

Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……/
62.950.250,-
Muntmat. Goud..
..
,,529.074.105,36
1
12

/592.024.355,36
‘/8
Munt, Zilver, enz. •

6.876.034,78
Muntmat Zilver

598.900.390,12
‘/2
Effecten
Bel.v.Ji.Res.fonds..
f

5.118.870,12
1
1
id. van
‘/,v. h. kapit.
,,

3.959.898,25
•
,,

9.078.788,37’1
Geb. en Meub. der Bank
…………….
,,

1.400.000,-
Diverse rekeningen

………………
,,

74.380.377,9412

/ 856.167.322,18
1
1

Pauiva.
Kapitaal
……………………….
f

20.000.000,—.
Reservefonds

……………………
,,

5.155.090,93
1
1
Bankbiljetten in omloop……………
,,
731.797.845,—
Bankassignatiën in
omloop…… ……
3.215.517,25
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk ……

f
21.254.227,75
Van anderen ……,, 66.154.091,83
87.408.319,58
Diverse rekeningen

………………
,,

8.590.749,42

/ 856.187.322,18
1
1

GOUD EN ZILVER.

GOIJDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.

Sedert begin Augustus 1916 worden de dagelijksche ont-
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank van
Engeland tijdelijk niet bekend gemaakt.

ZILVER.

In dé afgeloopen week is de zilverprjs steeds verder
gedaald. Na het slot’ der vorige week, 37
1
19 d., noteerde
hij Naandag 36/a d. en liep dan geleidelijk terug tot 35
7
18 d.
om Zaterdag
8
/je d. hooger te sluiten.
De hoogte van de zilverprijzen wordt toegeschreven aan het feit, dat de landbouwers, die goede winsten hebben ge-
maakt, geld weggelegd hebben tegen minder gunstige tijden.
Een deel van het ruilmiddel werd aldus aan de circulatie
onttrokken, een grootere vraag naar zilver ontstond, en een
stijging in den prijs was het natuurlijk gevolg.

Noteering tè Londen.

te New York

17Maart1917 ……..35
18
/ie

73
10

,,

1917 …….. 37’/

75
1
12
3

,,

1917 ……..37/,e

78
5
1s
24 Febr. 1917 ……..37
2
/s

77
8
1

18 Maart 1916 …….. 27
8
/io

57
20 Maart 1915 ………23/

50
1
1
20 Juli

1914 ……..
24’/j

54
1
18

Beschikbaar metaalsaldo …………..

f
433.515.896,95
t/j
Op de basis ‘van
2
13
metaaldekking ……
,,
269.031.600,58
2
12
Minder bedragaan bankbiljetten in omloop
dan waartoè de Bank gerechtigd
is ..

2.167.579.480,-

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende verschillen:

Meer
Minder
isconto’s
376.971,71’1
Buitenlandsche wissels..
7.590,-
Beleeningen
1.107.505,89
Goud
……………….

–
Zilver

…. . ……………

289.899,98
Bankbiljetten
7.551.465,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s

..
30.660.001,07 2/,

N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
blijkt, dat uitstonden op:

17 Maart 1917
1

10
Maart 1917

Aan schatk-istpromessen
f138.500.000,—
/124.340.000,-
waarvan rechtstreeks bij
–
de Ned. Bank geplaatst
,,
80.000.000,—
,, 60.000.000,-
Aan schatkistbiljetten
,,
86.894.000,—
, 62.505.000,-
Aan zilverbons

………
,,
17.742.285,50
,,
17.582.091,50

1

r

216

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21 Maart 1917

am

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Goud
–
Zilver
Bank.
btt

Andere
opeischbare
schulden

17 Maart1917

. .
..
592.024
6.876
731.798 90.624
10

1917

. .
..
592.024
6.586
739.349 98.414
3

,,

1917

….
591.560
6.481
744.585
89.986
24

Febr. 1917

….
591.555
6.577
732.694
80.771
17

,,

1917

….
590.555
6.481
737.606 71.794
10

,,

1917

….
589.552
6.673
743.322 62.770
3

,,

1917

.. ..
589.558
6.646
745.750 94.543
27

Jan.

1917

….
589.561
6.814
732.759
84.163
20

1917

….
589.578
6.805
736.433
78.021
13

,,

1917

….
589.576
6.746
745.543
.
71.495
6

1917

.. ..
590.589
6.894 751.767
68.526
30

Dec.

1916

.. ..
587.602
6.985
758.379 58.316
23

,,

1916

.. ..
587.613
7.157
728.640
57.650

18 Maart1916

.. ..
509.469
4.799
582.430
105.608
20 Maart1915

….
286.299
1.439
452.512 99.665
1
)

25

Juli

1914

….
182.114
8.228
310.437
6.198

1)
Waarvan Rek. Crt. saldo van het Rijk
f
41.995.000,-.

D

Disconto’s

Belee-
Besch,k.
baar
Dek.
kings-
Hiervan

Totaal
Schatkist.
ningen
Metaal.
percen.
promessen
saldo
tage
rechtstreeks

17 Mrt. 1917
79.044
60.000 86.300
433.516
73
10

,,

1917
79.421
60.000 87.407 430.158
71
3

,,

1917
78.218 58.000
91.014 430.226
72
24Febr.1917
58.721
37.000
86.208
.
434.538
74
17

,,

1917
59.420 37.000 85.970
434.255
74
10

1917
51.710 29.000 91.257
434.106
74
3

,,

1917
97.049 77.000 78.137
427.245
71
27 Jan.1917
78.223 53.000
68.517
432.090
73
20

.
,,

1917
76.670
48.000 69.301 432.591
73
13

,,

1917
79.029 47.000 72.282
432.014
73
6

,,

1917
71.462 37.000 79.604
432.324
73
30 Dec. 1916.
66.685 31.000 85.505
430.347
73
23

,,

1916
58.459 31.000
77.433
436.812
76

18Mrt. 1916
67.771
47.000
68.867 375.971
75
20 Mrt. 1915
78.228
–
200.774
176.992
52

25 Juli 1914
87.947
14.300
61.686
43.5210
54
0
Op de basis van
2
1
metaaldekking.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

Data
Goud
Zilver
Bank
biljett;n
Andere
opeiscllb.
schulden

73.143 24.947
158.750
44.550,
6

Jan. 1917 …….
73.263
24.588 156.593
44.865
30

Dec.

1916 …….
23

1916 …..’
74.269 23.748
157.159
47.729
72.317
23.032
158.678
43.990
16

1916 …….

42.841
32.438
138.178
33.477..
8 Jan.

1916 …….
37.608
26.305
130.537
18.721′
9

Jan.

1915 …….

25

Juli

1914 …….
22.057 31.907 110.172
12.634

Data
5
,

conto’s

Wissels, bUiten
N..lnd.
betealbaarj

1
1
Belee.
1
ningen
Diverse
reke
.
ningen’)

Be.çcl,ik.
baar
metaal.
saldo

1

Dek…
1
kings.
1
percen.
1
tage

6Jan.1917
6.382
34.814
66.188
8.711
56.262
48
30 Dec.1916
6.414
35.032 59.224
10.987
56.898
.
49/’
23

1916
6.190
37.584
57.551
10.005
57.039
47
16

1916
6.514
37.592 57.107
10.703
54.816
47

(

8Jan.1916
5.782
19.859
45.690 29.058 40.948
44
9Jan.1915
5.004
8.550
38.070
10.548
34.061
43

25 Juli 1914
7.259
6.395 47.934
2.228 4.842
3
)
44

1)
Sluitpost der activa.

‘) Op de basis van
2
1 metaaldekking.

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Metaal
1
Circulatie
1
Andere
1
opeischb.
schulden
Disconto’s
Div. reke-
ningen
‘)

16 Dec.

1916

..
.655
1.041 780
1

878
1

859
9

,,

1916

..
633
1.057
790
877
1

872
2

1916

..
652 1.050
767
879 809
25 Nov. 1916

..
667
1.032
778
876
877

18 Dec.

1915

..
713
923
1.049 883 1.059
19 Déc.

1914

..
1.294
949
1.03.1
777
248

25 Juli

1914

..
645
1.100
560 735
396

1)
Sluitpost der activa.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordteen overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1. BANK VAN ENGELAND.

WEEKSTAAT VAN 7 MAART 1917.

ISSUE DEPARTMENT.

Notesissued.. £ 70.781.155

Governm.DebtaC 11.015.100
Othersecurities,,

7.434.900
Gold coin and
bullion.. ..

52.331.155

£ 70.781.155

£ 70.781.155

BANKING DEPARTMENT.

Capital……£ 14.553.000

Government

Rest ……….3.583.662

securities .. £ 31.965.781

Public deposits,, 120.889.462

Othersecurities,,196.029.100

Other deposits,, 123.164.665

Notes ………,, 32.544.435
Seven-day and

Gold and silver
other buIs

27.317

coin ……..1.678.780

ZOZZ1öU1O

1

504.hiÖ.UO

Door het uitblijven der Engelsche bladen zijn de cijfers
‘van de twee laatste weekstaten hierboven nietS kunnen
worden opgenomen.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en dertot dekking aaivgewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p. st.)

Data
Metaal
Circulatie
Currency Notes.

Bedrag

Goudd.

Gov. Sec.

14Maart1917
53.785 38.073
7

,,

1917
54.010
38.237 143.958
28.500 110.776
28 Febr. 1917
54.296 38.585
144.351
28,500 112.573
21

,,

1917
55.728 38.576
145.106
28.500
11:4.960

15Maart1916
55.128
32.912
103.443
28.500 65.132
17Maart1915
59.465 34.065
37.603 27.500
5.000

22 Juli

1914
40.164
29.317

Data
Go,’.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
De/we.
Re.
serve

Dek.
king:.
percen.
tage
t)

14
Mrt. ’17
24.081
165.425 86.377 119.114 34.161
16,62

7

,,

’17
31.966 196.029
120.889 .123.165
34.223
14,02
28Febr.’17
82.446
117.383
47.846
167.992 34.161
15,82
21

,,

17
84.932 96.215 48.836
146.828
35.602
18,20

15 Mrt. ’16
3.839
92.433
52.404
95.276 40.666
27
1
12
17 Mrt. ’15
30.049 115.750
70.950
100.404 43.850
25
1
/8

22 Juli’14
11.005
33.633
13.735 42.185 29.297
52
5
/,

t)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

21 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

217

II. DUITSCHE RIJKSBANK.

STAAT VAN 15 MAART 1917.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Metalibestand

……………………
Mk 2.544.784.000
davon Goidbestand

………………
Ç,

2.528.718.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ……
334.724.000
Noten anderer Banken

…………….
4.306.000
Wec’hsel

…………………………
,,

9.342.912.000
Lombardforderungen

………………
,,

11.418.000
Effekten…………………………
,,

117.376.000
SonstigeAktiva

………………….
,,

1.075.200.000

Grundkapital ……………………..
..180.000.000
Reservefonds ……………………..
,,

85.471.000
Notenumlauf ……………………..
8.164.354.000
Sonstige ttiglich fillligeVerbindlichkeiten.
4.436.793.000 Sonstige Passiva

………………….
,,

564.102.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer (Ier uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke
niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darleheuskassen zijn ingesteld op 11 Augustus
1914.

(In duizenden Mark)

Data

Meli.11 Daarvan
1
Kasçen_

Circu’
1
krngs-
Goud

scheine

latie

1
percen-
____________

lage’)

15 Mrt. 1917
2.544.784
2.528.718 334.724
8.164.354
35
7

,,

1917
2.544.571
2.528.978
289.501
8.163.970
35
28 Feb. 1917
2.542.919 2.527.315 342.576
8.107.162
36
23

1917
2.541.855 2.526.082 368.109 7.881.334
37

15 Mrt. 1916
2.503.346 2.458.483 386.005
6.468.304
45
15 Mrt. 1915
2.358.090
2.315.8951
185.920
s 4.937.223
1
52

23 Juli 1914 1 1.691.6691 1.356.8571

65.4791 1.890.8951 93

1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.

Darjehenskassensclicjne

Data
Wissels

1

Rek. Cci.

11

Totaal
uitge-
geven

In kas bij
de Reichs.
1

bonk

15 Mrt. 1917
9.342.912
4.436.793
***
*5*

7

,,

1917
9.016.536
4.040.570
*5*

28 Febr.1917
8.984.825 4.076.591
***
*5*

23

,,

1917
8.502.111
3.934.860
*5*

15 Mrt.

1916
5.888.466 2.109.216
1.552.800 339.400
15 Mrt.

1915
4.436.580
1.895.893 759.000
176.000

23 Juli 19141

750.892
1

943.964

III. BANK VAN FRANKRIJK.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met * geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

Data
Goud
Waarvan
in het
Buitenland
Zilz’e;-
•
Te goed
in het
Buitenland

Buit.gew.
voorsch.
old. Staat

15 Mrt.’17
5.168.042
1.946.638 266.623 716.773
9.300.000
8

,,

’17
5.156.875
1.946.638
268.339
808.640
9.100.000
1

17
5.148.881 1.945.603
270.512
912.730
9.000.000
22 Feb.’17
5.142.522
1.945.603 272.807 822.030
8.800.000

16 Mrt.’16
5:023.143
–
362.028
781.589
6.300.000
18 Mrt.’15
1
4.241.978
1

–
377372
547.568 4.600.000

23 Juli ‘141 4.104.3901

–

1 639.620

Rek. Cci.

Rek.
Wissels
ste
Uitg
ld e
1
e-
1
Belee.

Bonkbil.

Parti-

Crt.

Wissels

“”

jettt’u,

culieren.

Staat

, 483.540 1.281.787 1.228.131 18.361.549 2.443.917 22.517
616.712 1.287.428 1.246.193 18.281.277 2.484.491 38.731 556.823 1.295.948 1.234.469 18.097.436 2.455.566 92.681 512.649 1.305.499 1.238.974 17.888.545 2.451.596 55.778
0
366.306 1.702.872 1.248.433 14.719.639 1.958.839 32.834
218.571 2.967.720

718.833 11.092.534 2.390.390 155.140

1.541.680

–

769.400 5.911.910 942.570 400.590

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).

1

1 Dis. 1
1 Tegoed
1

. 1 Schat.
Rek.

D.ta n. st.

Goud
1
uh bui-
1

1
kistbil- Conto’s
1
Circu. i Cou-

1
tenlan

ver

letten

latie

rant

16 Mrt. ’17
1.476 2.141
121
7.882
702
9.950
1.993
8

’17
1.478
2.141
121
7.843
720
9.794
2.021
1

,,

-17
1.476
2.141
120
7.642
747
9.673 2.022
21 Febr.’17
1.475
2.141
,

122
7.840
737
9.557
1.990

14Mrt. ’16
1.624
946
51
3.867
960
5.899
1.805
14Mrt. ’15
1
1.568
140 54
1.130 963
3.152
1.333

21 Juli
‘141
1.601 t

144
I•
74
1 .. . . 1

757
1
1.834
1
1.099

V. BELGIË.

Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Sociét6 Génrale de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast. Het Notendepartement dezer bank publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwisselbaar.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden francs.)

1
Metaal 1 Beleen. 1 Beleen. 1 Bi,,,,. t
Data

1 mcl. 1
van 1 van
1
wissels
t
Circu. 1 Rek.
1 Cci.
1
buitenl. buitenl.
1
prom. d. en
1
latie. saldi.
1
saldi
1
,’ordcr.
1
J,rovinc. beleen.
1

8 Maart1917 339.9281 85.999 480.000 61.342 855.880 101.884
1 ,, 1917 339.6731 85.953 480.000 65.467 852.822 108.743
22′ Febr. 1917 339.9161 85.749 480.000 66.023 849.555 112.698
15 ,, 1917 340.4951 84.951 480.000 67.434 850.795 112.658

9 Maart19161201.5611
54.957
1
480
.
000
1
58.719
1
624.422
1
169.114

VI. VEREENIGDE STATEN
VAN NOORD-AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE:POSTEN.

(fn duizenden dollars.)

Circu
1
Dekhings-
Data

Goud

Zilver Wi.ssels
1
Deposito’s latie

Percen-
1
tage
1)

5Jan.
1
17
460.770
16.180
148.024
681.988
13.245
69,3
29 Dec.’16
453.713
17.538
157.693
697.623
14.130
68,2
22

,,

’16
449.917
6.025 156.930
678.259
15.754
69,8
15

,,

’16
435.302
7.907
160.666 671.898
12.606
68,3

7 Jan.’16
354.418
12.888
55.579
431.085
12.982
82
8Jan.’15
232.553
17.997
9.876
267.389
1.854
89
1)
Gouddekking van deposito’s en cireulatie na aftrek
van
de posten tusschen de banken onderling.

Door het uitblijven der Amerikaansche tijdschriften
zijn
de cijfers

van den

weekstaat hierboven sinds 5
Januari
niet kunnen worden opgenomen.

VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRIJST

•

MAATSCHAPPIJEN.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

“Y’lI

Data

1
Reserve
1
Deposito’s Circulatiol

0fl

1
Surplus
Reserve
1
ditconto’s
1

17Mrt. ’17
769.850
3.801.880
28.660
3.558.010
144.840
–
10

,,

’17
788.620
3.773.280
28.650
3.545.950
141.920
3

,,

’17
786.500
3.757.130
28.720
3.504.290
167.860
24 Feb.’17
782.580
3.719.070
28.080
3.474.230
189.810

18 Mrt’16
716.930
3.566.200
32.140
3.364.640
130.830
20 Mrt’15
522.900
2.356.280
38.770
2.277.210
134.130

25 Juli
‘141
467.880 1 1.958.320 1 41.730 12.057.570 1 26.1701)

1) Op basis van 25
O,o
van alle deposito’s.

218

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21 Maart 1917

EFFECTENBEURZEN.
–

–

Amsterdam, 19 Maart 1917

Het groote gebeuren in Rusland, de revolutie, alom be-
groet als het eindelijke faillissement van de reeds geruimen tijd insolvente combinatie: autocratie en bureaucratie, heeft
in de afgeloopen berichtsweek de hoofdaandacht der inter
nationale beurzen tot zich getrokken. Door dit stuk wor
dende geschiedenis zijn voor het oogeublik de andere, ook
gewichtige voorvallen op het wereldtooneel op een minder
belangrijk plan teruggedrongen. Voor Rusland opent zich
door de gebeurtenis het vooruitzicht op de zoo vurig ver-
langde bevrijding van het-absolutistische juk, wordt de toe-
gang tot nieuwe banen ontsloten waarlangs het oude Tsaren-
rijk tot verjonging en opleving moetworden gevoerd. Eene
zware taak wacht den nieuwen regeerders, die het land in
die richting moeten leiden, zwaarder wellicht dan het rem-
mingswerk den thans outluisterden reactionnairen viel.
Maar het uitvoerend comité der twaalf doemaleden staat niet
alleen in zijne pogingen; volgens de berichten komen van
dè meest verschillende zijden betuigingen van instemming
in, mag het nieuwe bewind op veler steun rekenen. Reeds
uit de samenstelling van het college zelf blijkt ten duide
lijkste, dat niet alleen de vanouds roerige elementen den
stoot tot de beweging gaven; integendeel, ook de conserva-
tieve partijen zijn er in vertegenwoordigd. -De diepere oor-
zaken van dit eendrachtig samengaan van toch zoo hetero-
gene elementen berust natuurlijk op gemeenschappelijke
grieven, ook al zullen de voorstellingen, die men zich in
de diverse kampen van het nieuwe Rusland maakt, al naar
den aard der opvattingen en inzichten, grootelijks ver-
schillen. Eenerzijds schijnt vooral de- onmacht der oude
regeering om een behoorlijke voedselvoorziening te bezorgen, anderzijds haar onwil om den oorlog met de centrale mogend-
heden, den aanva.ikeljk zoo populairen strijd, met kracht
door te zetten de hoofdoorzaak geweest te zijn.
Bij het overwegen van de vraag, welke beteekenis de om-
wenteling voor het buitenland heeft, doet men het beste
deze al in den aanvang aan de volgende splitsing te
onderwerpen: de vraag der toekomstige beteekenis en clie
der tegenwoordige. Richten wij het oog op de toekomst, dan
lijdt het wel geen twijfel of de instorting van het oude ab-
solutistische gebouw kan den aanvang bateekenen van een
tijdperk van hervorming op velerlei terrein, eene hervor-ming die Rusland, ondanks al zijne rijkdommen meer en
meer bij het buitenland in schuld gerakend, .o.a. ook op
financieel gebied dringend noodig heeft. Maar de gevolgen
van het eeuwenlange wanbeheer zullen niet in eene korte
spanne tijds kunnen worden gekeerd en lang, zeer lang zal
het dureuvoor en aleer de russische staat naar binnen en
naarbuiten ook maar eenigsins het beeld zal opleveren van vat men dan onder een naar de eischen des tijds geregeerd
land zal verstaan.
In het licht van het heden is de beteekenis der omwen-
teling voor het buitenland, vooral voor de oorlogvoerende
natiën, veel scherper omlijnd; zij ligt dan vrijwel geheel
opgesloten in de vraag, of de revolutie voor de strijdende
bonden direct voor- of nadeel medebrengt.
En het is vooral deze vraag, die in de afgeloopen week de
stemming op de verschillende effectenbeurzen heeft beïn-
vloed.
Te B er 1 ij n meende men de omwenteling aanvankelijk
als een onverwacht voordeel voor de centrale mogendheden
te moeten beschouwen, daar men er de verwachting aan
vastknoopte, dat Rusland thans wel spoedig geheel en al oorlogsmoede zou worden. Inderdaad was bij de geringe
klaarheid, die de eerste berichten brachten, en die geheel in
het midden lieten of de beweging vÔÔr of tegen het voort
zetten van den oorlog gericht was, voor die veronderstelling
wel plaats. Tenminste kwam de ongunstige invloed, die
anders allicht zou zijn veroorzaakt door China’s afbreken
der betrekkingen tot het Duitsche Rijk – al werd dit feit
ook al eenigen tijd voorzien, – maar vooral door den val
van Bagdad en de verdere successen der Engelschen in
Mesopotamië, tengevolge der optimistische verwachtingen
op een spoedigen vrede met Rusland niet tot uitdrukking in
het koerspeil. Toch is vooral de val van Bagdad en het voort-
rukken der Engelschen in die streken een groote slag voor
Duitschland. Was het niet -langs den Bagdadspoorweg, dat
Duitschiand zijne ,,péntration pacifique” in het Oosten tot
stand dacht te brengen en was Duitschiand’s macht en aan-
zien in die Oostersche landen in de laatste jaren niet juist
tengevolge van den aanleg en de exploitatie van dien spoor-
weg door de Duitsch-Anatolische spoorweg-maatschappij
aanmerkelijk gegroeid? Voorloopig is dus dit hulpmiddel om in het Oosten door te dringen voor de Duitschers ver-

loren gegaan. Dat men dit te Berlijn ook wel degelijk heeft
-beseft, blijkt gereedelijk uit de flauwe stemming, die mees-
tentijds voor de aandeelen der Anatolische Eisenbahn
heerschte. Op de beide laatste dagen der week, toen meer
bijzonderheden uit Rusland werden vernomen en men zich
er derhalve van bewust werd, dat de aanvankelijke optimis-
tische beschouwingen op onjuisten grondslag berustten, ver-
flauwde de stemming. Toch hield men – hoewel in ver-
scheidene Duitsche bladen Engeland openlijk werd voorge-
steld als auctor intellectualis der revolutie – te Berlijn aan
het denkbeeld vast, dat de Entente geen voordeel uit de om-
wenteling zal trekken. Men neemt, aan, dat de beweging
den leiders weldra over het hoofd zal groeien en dat de
revolutie dan, hoewel bedoeld om een krachtiger oorlog-
voering van Rusland tegen Duitschland te bewerken, als
een verliespost door de Entnte zal moeten worden geboekt.
In russische staatsfondsen vonden te Berlijn zoo goed al
geene omzetten plaats; waar evenwel stukken van eigenaar
wisselden, was de koers niet belangrijk lager. In hoeverre men in Duischland het in Rusland gebeurde zal beschou-
wen als een ,,méne tke1″, zal de tijd moeten leeren; d
critiek op de hoiding van het ,,Herrenhaus”, de burcht van
het conservatisme in Duitschland, is wassende, de weerzin tegen de Oost-Elbische landjonkers groeit met den dag en,
bedriegen de voorteekenen niet, – men leze er het verslag
van de jongste rede van den Rijkskanselier maar op na, –
dan kon ook hier binnen afzienbaren tijd wel eens het
critieke punt bereikt worden.

De stemming aan de Londensche beurs was de
geheele week door kalm, doch vast. De troonafstand van den Teaar en het optreden van het nieuwe bewind heeft er groote
voldoening gewekt. In Engeland zag men reeds sinds gerui-
men tijd de verslapping in de russische oorlogsvoering met
groote bezorgdheid aan. De conferentie der geallieerden te
St. Petersburg was er een gevolg van, en nu op het pro-
gramma van het revolutionnaire comitd op een der eerste
plaatsen het met kracht voortzetten van den oorlog staat,
is de zorg grootendeels geweken. Daarbij was de krijgskans
den Engelschen in de afgeloopen week gunstig: Bagdad
viel, in Frankrijk hebben de engelsche legers belangrijke
vorderingen gemaakt. Door een en ander werd de aandacht
van minder gunstige factoren afgeleid, zoodat het gelukken
van de door de engelsch-indische regeering ondernomen
pogingen tot omverwerping der vrijhandelspolitiek, die in
Engeland al wel tot de traditie kon worden gerekend, de
koersen niet drukte. Toch beteekenen de Indische katoen-
rechten een belangrijke schadepost voor de Engelsche nijver
heid, niet alleen omdat er geen overeenkomstige belasting
op de in Engelsch-Indië vervaardigde katoenen goederen is
gelegd, doch ook wijl de invoering door andere Engelsche
koloniale afzetgebieden wel eens als een voorbeeld ter na-
volging kon worden beschouwd, want ook de overige Engel-
sche koloniën, settlements en proteetoraten hebben in ruime
mate in de oorlogskosten van het moederland bijgedragen
en zijn op een schuldenlast komen te zitten, welk§ bezwaren
zij zoo mogelijk gaarne op het moederland zullen willen af-
wentelen. En daar de britche
i
:egee
r
i
ng
thans bewezen heeft
haar vroegere afkeer van het protectionisme te hebben over-
wonnen, kon het eertijds zoo heftig voorgestane beginsel in
de toekomst wel eens gemakkelijker worden verlaten. Wat
voor de ,,home industries” een nieuw offer aan den oorlog, ook
al zou deze inmiddels zijn afgeloopen, zou beteekenen. Ook
voor de neutrale verkoopers in de engelsche koloniën is
dee kwestie van groot belang; ons Twenthe bijvoorbeeld, dat in Britsch-Indië al een aardig afeztgebied heeft weten
te veroveren, zal er zeker den invloed van ondervinden. In
verband met de boven geschetste gunstige opvattingen, kon-
den 2% Consols van 52% tot 53
7
18 opkomen,. waarna een
lichte terugslag volgde. In Russische fondsen vonden ook
aan de Theems zoo goed als geen omzetten plaats.

De P a r ij s c h e b e u r s heeft zich, wat opvattingen be-
treft, geheel bij het verloop der Londensche aangesloten.
Ook hier wekte de veranderingen in Rusland en de militaire
successen der geallieerden begrijpeljkerwijs groote bevredi-
ging. Het jaarverslag der Banque de France over 1916 wijst
op eene geleidelijke verbetering in den economischen en
financieelen toestand tegenover 1915. Toch lijdt het land in
groote mate onder de ongunstige handelsbalans, zoodat
allerwege wordt aangedrongen op-vermindering der aankoo-
pen voor Fransche rekening in het buitenland. Ook in het
door de Fransche budgetcommissie uitgèbrachte rapport
wordt op een omvangrijke bperking van den invoer als
een eerste noodzakelijkheid gewezen.

Te N e w Y o r k hebben de berichten uit Petrograd min-
der invloed uitgeoefend dan aan eene der Europeesche beur-
zen. Veeleer stond de markt er onder den druk van de spoox-

21 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

219..

vegstaking, die dreigde uit te breken indien het geschil omtrent de betaling van loon voor overwerk boven den
achturigen werkdag niet kon worden opgelost. Ongetwijfeld
zou deze staking op de spoorwegen voor de Vereenigde Sta-
ten, opThet oogenblik dat zij in een buitenlandschen oorlog
dreigen te worden gewikkeld, al heel ongelegen komen. Voor
het geval, dat het land in den oorlog mocht worden betrok-
ken, hebben de arbeidersorganisaties den president hunne
diensten in ‘s lands belang aangeboden, doch het blijft een
zorgwekkend vooruitzicht, dat de staking alleen in geval van een oorlog met Duitschiand zal kunnen worden ver-
meden. Reeds liepen herhaaldelijk geruchten omtrent een
definitieve afwijzing van de eischen der spoorarbeiders-
vereenigingen van de zijde der spoorwegbesturen; gehoopt
en verwacht wordt echter, dat president Wilson al het moge-
lijke zal doen om het gevaar af te wenden. Wat de bewape-
ningskwestie betreft, schijnt het thans wel vast te staan,
dat de amerikaansche koopvaarders van regeeringswege van
geschut zullen worden voorzien, om zich met geweld tegen
(le bedreiging der duikbooten te kunnen keeren. Of reeds
bewapende schepen zijn uitgevaren, is nog niet bekend ge-
worden, doch algemeen wordt verwacht, dat de eerste torpe-cleering van een bewapend schip, door de Vereenigde Staten als een openlijke oorlogsdaad zal worden beschouwd. In ver-
band met de boven geschetste onzekerheid heeft de New
Yorksche beurs in de afgeloopen week doorgaans een ge-
drukt voorkomen gehad. Tegen het einde der week was een
lichte ontspanning merkbaar. Ofschoon de omwenteling in Jlusland te o n z e n t druk
besproken werd, was van invloed der berichten op de koer-
sen zoo goed als niets te bespeuren. De waarden, die wel
in cle eerste plaats hadden kunnen reageeren, de russische
staatsfondsen en spoorwegprioriteiten, waren even onbewo-
gen als gedurende de vorige dagen. Aanvankelijk kon deze
apathie worden toegeschreven aan den vensch, eerst eens
nadere berichten omtrent het voorgevallene af te wachten,
doch ook na het binnen komen der verschillende tijdingen is geen wijziging van eenige beteekenis in de houding der
meeste fondsen ingetreden. Men gaf er zich hier ter beurze
rekenschap van, dat eensdeels geen belangrijke verwoestin-
gen zijn aangericht en dat anderdeels van de omwenteling
geen bekorting van den oorlog te verwachten is, zoodat geen
motieven aanwezig geacht werden om tot verkoop van rus-
sische papieren en ,,00rlogsfondsen” over te gaan. Toch
bleef-de handel, ook in verband met de minder bevredigende
berichten uit de Vereenigde Staten. doorgaans binnen enge
grenzen. De prolongatiekoers ging verder tot 30 pCt. terug
;

heden zelfs tot 234 pCt. Voor beleggingswaarden, onze Ne-derlandsche staatsschuldsoorten incluis, bestond slechts ge-
iinge vraag.

13 Mrt. 16 Mrt. 19 Mrt.
°

4119
0/
N. Werk. Schuld 1916 lOO/,o
10014 lOO/io
– 118
4
0/

,,

,,

– ,,

1916 9’12

9311j

932/

–
4
0
/0
Oostenr. Kronenrente. – 39

38

381/4
–
21
4

4 % Rusland Cons. 1880 .. 60112

59
1
1

58’Ig
– 2’1
4
0/
Rusland bij Hope & Co. 62’/a

60/4

60

–
2
7
18
4
0/
Servië 1895 ……….
48′!,

48’/,48/, –
4
1
12 Oh .China Goud 1898 .

66
1
12

6718

67
‘Iio
+ 0/

5
0/
Brazilië 1913 ……..

58
8
14

58
1
12

581/
g
– 112

Op de locale markt waren seheepvaartwaarden aanvan-
kelijk onregelmatig, later in de week willig gestemd in ver-
band met de gunstige houding, die de aandeelen Holland-
AmerikaLijn aan den dag legden. Voor deze laatste be-
stond dikwijls ruime vraag naar aanleiding van geruchten
– omtrent de uitkeering van een dividend van 50 pCt., en een
bonus. Volgens anderen, die men nieent tot insiders te be-
hooren, zou het dividend evenwel 55 pCt. komen te bedragen,
zonder bonus. Later in de week werden de gunstige opvat-
tingen nog versterkt door het eindelijk toegestane uitvaren
der graanschepen. Cultüurwaarden waren gewoonlijk flink
prijshoudend. Ditmaal konden ook de waarden der Cultuur-
maatschappij der Vorstenlanden van de goede stemming pro-
fiteeren. De quaestie tusschen de ,,Veneta” en de importeurs
is nog niet tot eene oplossing gebracht; nieuwe factoren
ontbraken- in de tabaksmarkt dan ook ten eenenmale; de
koersen konden zich over het algemeen goed handhaven.
hokele soorten behaalden zelfs verdere koerswinst, waarbij
zich vooral het pref. aandeel Holland-Sumatra onderscheidde. Theeaandeelen lagen flauw, tengevolge van- de verschepings-
moeilijkheden van-het product. Oliewaarden en rubbers stil
en eerder iets aangeboden.

13 Mrt.. 16Mrt. 19Mrt.
°

Ned. md. Handelsbank ….
2242/4
226

227

+ 2114
Nederl. Handel-Mij ……….
1810/a
182
8
110
180″11

–
–
1
r.

r.
,

Rijzing of
r.

daling.

Insulinde Oliefabriek……
247 250 250
+
3
Nieuwe 225
229’/4
229
1
1g
+
4014

Philips

Gloeilampenfabriek 330
1
12

332
332
+
11/2
–
R. S. Stokvis
&
Zonen ….
392
389
389
–
3
Cult.-Mij; der Vorstenlanren
241
1
12
243
1
14
242
81
+
111
-Handelsv. Amsterdam

….
355
1
12
356
1
12
356
1
19

+
1
Javasche Cultuur-Mij …….
374′!,
365
1
1,
368
–
6’1
Kon. Petroleum-Mij- ……
511’/a
513
513
1
18
+
1’1
Amsterdam Rubber-Mij…..
229′!,
225
225.’12
–
4
Holland Amerika Lijn ….
4091s
418
1
12
429
+
19
1
18
–
Kon. Hollandsche Lloyd….
182’/
183
1
18
183
±
814

Kon. Ned. Stoomboot-Mij…
221
222
1
12
220112
–
‘/,
Bothiiia Vrachtvaart-Mij. ..
356112.
3542/
4

354814
–
Deli Maatschappij

……..
510
0
/,
518
1
12
511
1
12
+
1

– In aansluiting aan de houding der New Yorksche beurs
heeft men hier ook thans niet tot het doen van groote
zaken kunnen besluiten. -Het meeste werd nog omgezet.in

ole waarden der International Me:cantile Marine Co., op het
bericht, dat op de preferente aandeelen een dividend van
3 pOt. zal worden uitgekeerd.

13Mrt. 16Mrt.

Mrt.
Rij

American-Car
&
Foundry.
.
72
9
/,,.
71
1
19
7211,
– 118
Anaconda Copper

–
–
…….
173
1
/,
174
174
+
11

Un. States Steel Corp…..
lO7’/ie
107021
to

109118
+
1°/to
Atchison Topeka

……..
101
I01
1
18
10118
+
71

Union Pacific …………
l38°/s
137
1
14
141
+
21
Int. Merc. Marine afgest..
.
28
11
1,6
28
18
/in
30
5
18
+
l”/io
–

,,

,,

pref.

. .
74I1 76
1
/,o
84
1
11
+
10

–

. GOEDERENHANDEL.

/

GRANEN.
20 Maart 1917.

Weder waren het uitsluitend de telegrafische berichten uit
Noord- en Zuid-Amerika, die ons, bij ontstentenis van post
verbinding met Engeland, deze week hebben ingelicht om-
trent den loop der graanmarkten in die landen. Van veel
belang waren de berichten niet. Wel hebben de Noord-
.Amerikaansche markten vooral voor tarwe Vrij sterk ge-
fluctueerd, zoodat in de afgeloopen week het verschil tus-
schen .de hoogste en laagste noteeringen voor Mei-tarwe te
Chicago 6V8 cent bedroeg, doch de oorzaak daarvan lag
yaarschijnlijk hoofdzakelijk in de meer of minder optimis-
tische_ opvattingen omtrent het al of niet uitbreken der
dreigende spoorwegstaking. Zulk eene staking zoude den
graanuitvoer belangrijk kunnen hinderen en de mogelijk-
heid van haar uitbreken had dus lagere termijnmarkten ten
gevolge. In het einde der week versterkte zich echter de
kans, dat eene staking kon worden voorkomen, zoodat de markten zich flink konden herstellen. VÖOr den aanvang
der beurzen op 19 Maart stond vast, dat het gevaar der
spoorwegstaking was afgewend en hierin lag de hoofdoor-
zaak voor eene sterke prijsstijging voor tarwe, zoowel als
mais op dien dag. De daling in den tarweprijs sedert
6 Maart is nu weder bijna geheel ingehaald en mais heeft
op 112 cent voor den.Mei-termijn te Chicago het hoogste
junt gedurende den oorlog bereikt. Reden voor een vaste stemming voor mais lag behalve in het einde van het ge-vaor der spoorwegstaking in eene flinke binnenlandsche nsumptie-vraag naar dit artikel. Ook was in de Amen-
kd.ansche berichten eenige malen sprake van ongunstig
nieuws uit Argentinië en ofschoon uit dat land zelve ons
daaromtrent geene berichten bereikten, schijnt in de prijs-
verhooging, welke voor tarwe en mais in deze week te con-
sta
–
teeren viel, aan de markten te Buenos-Aires en Rosario, wèl eene bevestiging te liggen- van het Noord-Amerikaan-èche bericht. Zoowel mais als tarwe stegen aan de markten
te Buenos-Aires en Rosario circa 35 centavos per 100 K.G.

j.Buitenlandsche granen in Nederland.

In het tot geheelen stilstand gedoemde scheepvaartver-
keer van en naar Nederland is in de laatste dagen der afge-.
loopen we?k althans eenige verbetering gekomen. Na lang-
durige onderhandelingen met Engeland en Duitschland is
eindelijk voor de in onze haven9 liggende schepen de gele-
gehheid geopend te vertrekken via de Noorsche kust naar
Noord-Amerika ter belading met graan. Wanneer deze
schepen zonder onverwachten tegenslag de reis naar Ame-
rika volbrengën, mag tegen einde Mei hunne terugkomst
worden tegemoet gezien en het zal zeker een groote mate
van overleg en zuinigheid vereischen om de zich in ons land
bevindende voorraad zoo lang te doen strekken. Het mag echter worden verwacht, dat binnen niet te langen tijd de

–
9
-.-
‘r
-.
t’
.—.—-
–
–
–
s-.
–

220

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21
Maart
1917

zich nog in Britsche havens bevindende naar Nederland be-
stemde schepen met graan hier zullen aankomen, en in deze
twee maanden nog zullen kunnen bijdragen tot de voor-
ziening van ons land. Het schijnt namelijk vrijwel vast te staan, dat de Britsche autoriteiten verlof hebben gegeven
tot het vertrekken dier zoo langen tijd aangehouden schepen.
Hunne aankomst in onze havens is ru nog afhankelijk van
het verkrijgen van de noodige zekerheid, dat zij bij hunne
reis van Engeland naar hier niet ten offer zullen vallen
aan den duikbootoorlog. Enkele booten hebben ook zonder
die zekerheid den overtocht over de Noordzee gewaagd,.ge-
lukkig, wat de Nederlandsche schepen aangaat, met goed
gevolg. Den l9den zijn namelijk aangekomen te Rotterdam

Noteeringen.

Chicago

1

Buenos Ares 1

Data

Tarwe

Mais

Haver Tarwe

Mais Lijnsaad
Mei

Mei

Mei

April
1
Mei
1
April

eene lading van 5500 ton lijnzaad en eene boot met 5000 ton
maïs, terwijl te Amsterdam eene lading van 5000 ton lijn-
koeken arriveerde. Misschien zullen andere booten dit voor-beeld volgen, doch het is te hopen, dat spoedig eene regeling
kan worden getroffen, die onze schepen de gelegenheid geeft,
ons- land te bereiken zonder het groote gevaar te loopen, dat
zulk een overtocht op eigen risico meebrengt. Hoe groot die gevaren zijn blijkt wel uit het torpedeeren in de vorige week van drie voor Nederland bestemde Noorsche stoomschepen,
die liet er eveneens op hadden gewaagd en waarvan twee
groote beladen met sesamzaad (voor de margarine-industrie)
en geist (bestemd voor spiritusfabricage) en een kleiner
met boekveit, mout en veevoeder. – –

Loco-prijzen te. Rotterdam/Amsterdam.

–

Soortc.

1
19 Maart
1
12
Maart
1
20
Maart
1

1917

1

1917

1

1916

19Mrt.’17 188
9
1,
112
58
5
!,
14,55
9,60
21,80
12

,,

’17 181
1
/,
107
1
/4
57’/8
14,30
9,25
21,80
20 Mrt.’16 109
8
/8
75818

44
1
/8
8,50 5,10
11,90
19Mrt.’15 156
74 ’18
60
8
18
12,708)
5,90
10,50
19 Mrt.’14

93
3
14
69
8
18
40’18
9,00
8)

5,05)
12,75
8)

20 Juli’14

82

1)
56
1
18
1
)
36112
1)

9,40 ‘)
5,38
2)

13,70
8)

‘) per Dec.
2)
per Sept. ‘) per
Mei.
4)
per Juni.
S) De noteeringen van Buenos
Ayres
zijn van 10 en
17 Mrt.

472,-‘)
472,-‘)
368,-‘)
Rogge (No. 2 Western)
nom. nom. nom.
Mais

(La Plata)

……..
345,-‘)
345,-‘)
255,-‘)

Tarwe

……………….

Gerst

(46

1h.

feeding) ….
345,-‘)
345,_1)
313,-
Haver (38 lb. whiteclipped)
20,-‘)
20,-‘)
15,30
Lijnkoeken (Noord-Aine-

.

rika van La Plata-zaad)
.
200,-
1
)
200,1)

155,50
Lijnzaad

(La Plata) …….
740,-
740,-
457,50

‘) Regeeringsprjs.

AANVOEREN in tons van 1000 K.G. voor verbruik in Nederland.

Rotterdam

Amsterdam

Totaal

Artikelen.

1

1

1

II

1

1

–

1′

11-17 Maart
1

Sedert

1
Oz’ereenk.
II
11-17Maart 1

Sedert

1 Ove,-eenk.
1917

1Jan.1917

tijdvak 1916

1917

t 1Jan. 1917

tijdvak 1916

1917

1916

Tarwe ………………
–
73.642
118.072
–
–

4.553
–
78.195
–

118.072
Rogge …………….
–
4.465
6.556
–
–
–
4.465
6.556
Boekweit

…………
–
654
4.844
–
–
500
654
5.344
Mais

…………….
–
46.306 50.701
–
37.219
22.858 83.525 73.559
Gerst

…………….

..
…

–
2.608 30.625
–
5.492
1.980
8.100
32.605

–
Haver

… ….. ……..

..

–
–
10.934
–
6790
4.018
6.790
14.952

..
..

–
2.842
13.954
–
7.560
22.232
10.402
36.186
Lijnzaad ……………
Lijukoek ……………

…

–
9.000
42.215.
T
–
9.132 4.165
18.132
46.380
Tarwemeel ………….
.
–
3.785
–
–
–
–
3.785
–

AANVOEREN
in tons van
1000 K.G. voor België.

Tarwe …………….
61.608
132864
– –
–
61.608 132.864
Mais

…………….
7.479

1

36.412
–
–
–
7.479
36.412

METALEN.
IJZER EN STAAL.

E n ge! a n d. Daar geen brievenmail uit Engeland is
aangekomen, kunnen wij ook ditmaal geen overzicht geven
over de ontwikkeling van de markt. –
D u i t s c h 1 a n d. Uit een verslag, dat onlangs is gepu..-
bliceerd, blijkt, dat tengevolge van de strenge vorst, die
gedurende de geheele maand Februari heeft geheerscht, het
transport zeer werd belemmerd, zoodat – een groot aantal
fabrieken bij gebrek aan kolen en ander ruw materiaal ge-
.noodzaakt was, hare operaties gedeeltelijk te staken.
De maatregelen, die door de Regeering genomen zijn omr
de moeilijkheden uit den weg te ruimen, werden met succes
bekroond en men verwacht, dat de fabrieken spôedig in staat
zullen zijn, weer met volle kracht te werken. De invloed
van de ministerieele organisatie op de geheele industrie
strekt zich ver uit en sluit, behalve de distributie van ruw
materiaal, het vaststellen van prijzen in en een gelijkmatige verdeeling van alle ijzer- en staalproducten ondér de fabri-kanten, die zich met het vervaardigen van oorlogsmateriaal
bezig houden.
De verbruikers komen thans met hunne orders voor leve-
ring gedurende het tweede kwartaal
–
voor den dag en ter-
wijl men verwacht, d’at de prijzen voor ruw-ijzer onveranderd
zullen blijven, is door het Stahlwerks Verband officieel be-
kend gemaakt, dat de prijzen voor Halbzeug en Formeisen
met Mk. 50 per ton zullen worden verhoogd voor genoemde
periode. –
A me r i k a. De omzet in ruw-ijzer was groot gedurende
de laatste dagen tegen ongekende prijzen en men verwacht, dat in de naaste toekomst de staalfabrikanten het voorbeeld
zullen volgen van de hoogovenwerken en hunne prijzen voor’
afgewerkt materiaal in overeenstemming zullen brengen
met de kosten van ruw-ijzer. Er wordt bericht, dat -de

scheepswerven . in de markt zijn voor aanzienlijke hoeveel-
heden platen en andere bijbehoorende staalproducten.
Ook de Spoorweg-maatschappijen onderhandelen voor het
afsluiten van nieuwe contracten niet alleen voor rails, maar
ook voor wagons en locomotieven.

Loco-Noteeriugen te Londen:
Data
IJzer
Clcv.
IVo.3
Koper
Standard
Tin
1
Lood
i
1

Zink

16 Maak-t 1917..
nom.
136-1-
205.2/6
30.101-
–
9

,,

-1917..
nom.
136.-!-
201.15/-
30.101-
–
17 Maart 1916..
891-
107.101- 195.101-
35.101-
92.-I- 19 Maart 1915..
6118
67.-!-
178.-1-
23.-/-
44.51-
20 Juli

1914..
5114
61.-)- 145.15/-
19.-!-
21.101-

WÔL

Noteeringen te Bradford:

64

Colonial carded
Data

l
average

56
1
50
1
46
1

40

9 Maart1917 ………68

50’12

41

34’/a

30’18
,,
2

1917 ……..

.
.67
1
12

51

41

34/,

30’1
h
11
Maart 1916 ………44

38
1

33’/

30

27
1
j2

De berichten omtrent de Engelsche markten bleven uit.
In La Plata zijn nog eenige zaken tot stand gekomen
tot steeds hoogere prijzen. Sedert het begin van het nieuwe
seizoen, October/November, zijn de prijzen opgeloopen als volgt:
Mérinos 30
0/,
ft 35 %
Fine crossbrecls 30 0/
Medium and coarse 25
8/,
è 30 0/.

1.900

1.719

1.682

2.353

496

412

628

303

3

12

10

39

6.648
7.788 10.740
10.087,
438
408
372
206
2.176
1.809 1.626
1.650
48 26 64
57

–

–

.

21 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

221

Het wetsontwerp aangaande het heffen van een uitvoer-
recht van 5
O/
op de wol der Argentijnsche Republiek is
door de Kamers niet aangenomen en voor onbepaalden tijd’
uitgesteld.

KATOEN.

Noteeringen voor Loco-Katoen.
(Middling IJpiands.)

I16Mrt.’171
9Mrt.’17
12
Mrt.’17
1
16Mrt.’16
1
16Mrt.’15

New York…. 17,80e 18,-c 17,45e 12,-c

8,90c
Liverpool …. 12,08d
1
11,94d ±11,60d

7,82d
1
5,27d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havns.
(In duizendtallen balen.)

1
Aug: ’16
Overecnkornstite pe,ioden
tot
23 Febr. ’17
5-’16

I4-ï5

Ontvangsten Gulf-Havens..
4173
3543
5270
,,

Atlant. Havens
1651
1034
2673
Uitvoer naar Gr. Brittannië
2001
1673
2318
‘t Vasteland.
1604
1483
2442

21

Japan etc…
412 242 340

Voorraden in duizendtallen
23 Febr. ’17
23 Feb,. ’16
23 Febr. ’15

1316
1551
1849
Binnenland …………..
1112
1102
1042
Amerik. havens ………..

152 317 133
New York

…………….
435

.

408
440
New Orleans …………..
Liverpool

……………
–
–
1203

SUIKER.

Onze Bi ets u i ke r mark t blijft stil zonder zaken. Voor
Maart-levering noteeren koopers
f
22,– en verkoopers
f
221/2,
voor Mei-levering resp.
f 22
1
I4
en
f
23,-.
Volgens F. 0. Licht bedroegen de zichtbare voorraden:

1917116

1916115

1915114

Duitschl.!. 1 Sept.

250.000*

545.000*

536.007 tons Hamburg
p
Oostenrijk 1

,,

305.000*

478.000*

244.741
Frankrijk 1

,,

39.012

58.525

141.454
Nederland 1 Febr.

166.489

101.992

183.897
België

1 Jan.

110.926

88.213

170.595
Engeland

1 Febr.

137.913

109.170

486.838

Totaal Europa 1.009.340

1.380.900

1.764.132 tons

Ver.St.v.N.A. 8 Febr. 134.000

85.882

111.052
Cubahavens 14

252.000

297.385

211.000

Totaal ……1.395.340

1.764.167

2.086.184 tons

• Raming.

Betreffende den bietuitzaai kwamen geen nieuwe berichten
binnen, doch zullen de eerstvolgende weken leeren, welken
invloed de van regeeringsvege verhoogde beetwortelprijzen
in Duitschland op den aanplant daarvan zullen hebben.
Daar er uit Engeland weder geruimen tijd geen post
is aangekomen, kunnen wij ook heden geen statistiek van
die zijde publiceeren.
In Java-suiker ging niets om. Als nominale waarde
kan
f
14,- voor Superieur en
f
12
1
12
voor No. 16 en h.
uit den nieuwen oogst aangenomen worden. In den loop
der volgende maand zullen de eerste fabrieken de campagne
openen. Men rekent op eenen record.00gst. Intusschen liggen
nog steeds onverkochte voorraden uit oogst 1916 bij Chineezen.
In A m e r i k a liep de markt op 12 dezer plotseling sterk naar boven en werden Spot-Centrifugals met 5,46
á
5,52 c.
genoteerd. Dit avans ging echter na enkele dagen weder
geheel verloren en sloot de markt de afgeloopen week traag
op 5,27 c.
In Cuba schijnt de opstand onderdrukt te zijn. De
suikeraanvoeren blijven nog bij verleden jaar ten achter.

N OTEERINGEN.

Data
Ansterdan
per
Londen
New York
96%
Tates
White
.4n2OrIC.
Maart
Cubes
ja’o
laied
Cent rij ug.
No. 1
job.

16 Maart 1917..
f

22′!,
47)1′!,
–
–
5,33
9

;,

1917..
22
1
/16
4711
‘/,
–
–
5,14
ft
5,27
16 M.

1916..
30′!,
42/6
18/9
27110k
5,72 a5,77
16 Maart 1915..
,,

18
1
12
311-
–
4,644,74
21 Juli

1914..
,, 11″1,2
181-
–
–
3,26

KOFFIE.

(Uit het Mailbericht ‘van de Makelaars G. Duuring & Zoon, Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
In tegenstelling met de vorige week was het eerste hands-
aanbod van koffie’s uit onze koloniën vrij ruim. Zoowel de
fijnere soorten Java als de Java Robusta vonden een goed
onthaal; in de prijzen kwam geene noemenswaardige ver-
andering. Overigens leverde de markt niets vermeldens-
waardigs op; in N. 0. T. koffie’s blijft het bij gebrek aan
aanbod zeer stil.

Noteeringen en voorraden.

Data
Rio
Santos
Wisselkoers
Voorraad
..
Voorraad
Pr
ij
s

17Maart1917
296.000
6200
1.936.000
5800
11
7
1,
10

,,

1917
296.000
6475
2.181.000
5900
11
1
/,,
17Maart1916
372.000
6275
2.050.000
6500
11″182
24 Juli

1914
353.000
4900
889.000
5700
18

Ontvangsten.

Rio
Santos
Da to-
Afge!oo pen
Sedert
Afgeloo pen
Sedert
week
1 Juli
week
1
Juli

17 Maart 1917..
43.000
1.873.000
71.000
8.874.000
110.387.000
10 Maart 1916..
48.000 2.784.000
150.000

Statistiek der firma G. Duuring
&
Zoon.

Zichtbare voorraad op 28 -Februari, induizonden
balen.

–

1917

1916 1915

1914

1913
Voorraad in Europa..

3.658

3.379
4.348

7.814

6.875
(Brazilië
. .

640

728
Stoomend
1.209

552

426
Oost-Indië.

7

135
61

24

39
n. Europa !Ver. Stateh

–

8
29

30

32

4.298

4.250

5.645

8.420

7.372

Voorraad Ver. Staten
2.497

Stoomenci lBrazilië
1.007
naar
S
Oost-Indië.
Ver.Staten 1.

7.802
Voorraad in Bio ….
263
Santos..
2.203
Bahia ..
30

Totaal……10.298

9.310 10.031 12.802 11.980

1916 1915 1914 1913 1912

Op 31 Januari ……10.601

9.986 10.128 13.276 12.690

Op 1 Juli ……….7.091

7.538 11.289 10.275 10.965

RUBBER.

-Sinds eenige weken werd geen mail uit Engeland ont-
vangen en ons ontbreken nadere bijzonderheden omtrent de
gang van zaken.
De noteeringen zijn zoo goed als onveranderd -gebleven
en luiden als volgt: –

Prima ilevea Crèpe en smoked Sheets:

Loêô/Juni ………… 3126/
a

einde vorige week 312
1
12

Juli/Dec. ………… 3/..’!,

,,

,,

,;

31-
Hard cure fine Para

312114

,,

,,

,,

312
8
/4

VETTEN EN OLIËN.

• Oleo – Margnrine. Ook deze week was het indit artikel
z6r kalm en werd slechts én post 3e qualiteit, mérk ,,Mo-
nogram”, gedaan tot f110,- c.i.f. Rotterdam, exclusief oor-
logsrisico; mér vracht boven $3,- voor koopers’ rekening.
1
De noteering voor ,,Choicest” is f136,- en voor 2e-qua-
liteit f133,-, beide exclusief oorlogsrisico. –
Ole o – Sten r in e. Gedaan: 20 Tons Noord-Amerikaansche
f103,-, c.i.f. Rotterdam, exclusief oorlogsrisico.
Premier-Jus. Gedaan:
Nobrd-Amerikaansche Ie soort k. f126,-

Iie

,,

,, ,,122,

c.i.f. Rotterdam,

Zuid-Amerikaansche Ie
,,

,, ,,
108,-

exclusief

Iie

,, ,, 106,-

oorlogsrisico.

Iiie

,,

,, ,, 104,-
Neutrallard, Imitatatie Neutrallard en Ka-
toen z a a d olie. Hierin waren deze week in het geheel geen
offertes aan de markt.
Geraffineerd Cocosvet. Noteering f100,- voor
prompte levering.

1

2

ECÔNOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

21 Maart 1917

COPRA.

In den loop der week werd de nieuwe vrachtnoteering van
Java naar Holland bekend, doch bij gebrek aan laadruimte
waren er geen offerten in de markt.
De markt te Londen opende weder flauw, doch sluit prijs-
houdend.
Ceylon
cif.
Londen £ 43.10.-.

NOTEERINGEN.

–

Java 1. m. s.

17 Maart 1917.. f48
1
14nom.
10

,,

1917..
,,48’I8 nom.N.O.T.-condit-ies.
17 Maart 1916.. ,,
4151

3
17 Maart 1915.. ,,
6$’I
(koopers).
20-25 Juli1914.. ,,28/4

VERKEERS WEZEN.

BINNEN VRACHTEN.

De aanvoer in de zeehavens blijft nog Aeeds zeer gering:
aan de schippersbeurs worden dan ook zoo goed als geene
zaken gedaan, de vrachtnoteeringen naar de Ruhrhavens,
naar Luik o.a., en het binnenland waren ongeveer als de
vorige week, met enkele kleine verschillen.
Aanvoer Regeeringsgraan: Ook deze aanvoeren
bleven gestaakt, omdat nog steeds geen voldoend veilige
route kon worden vastgesteld zoowel wat de voor uitvaren
gereedliggende schepen betreft als voor het binnenkomen[si
der (inmiddels door de Engelsche Regeering vrijgelaten)
te Falmouth nôg steeds wachtende stoomschepen.
Met het verder ver”oeren van de voor de Regeering aan-
gekomen partijen verdiende voor 1 Februari j.l. menig
schipper zijn brood, terwijl ook de kantoorreederjen hun
percentage van deze bevrachtingen kregen.
Schippers act i e: Deze blijft nog steeds urgent, te
meer omdat er de laatste tijden door de toch reeds veel be-
perkter aanvoeren steeds grooter strijd ging ontstaan tus-
scheii de zoogenaamde particuliere schippers en de kantooi-
schepen. Een particulier schipper is die schipper, die met
zijn eigen vaartuig, hetzij dan al of niet belast door Scheeps-
verbanden etc., zelfstandig in eigen onderhoud moet voor-
zien; onder kantoorschepen worden verstaan die schepen,
welke geëxploiteerd worden door reederjen (eigenlijk beter
genoemd binnenvaartr.eerlerijen) – De pas ticuliere schipper
hebben hunne diverse bonden – als Binnenschippersbond,
Rijnschippersbond. De reederijen hebben thans ook eene
Vereeniging onder den naam van Vereeniging van reeders
der binnenscheepvaart.

GRAAN.

–

Data
Petro
–
grad
Londen!
R’dam

Odessa
Rotte,-
dam

Atl. Kust
1/er. Staten
t
1

San Lorenzo

Rotte,-
Bristol
1
Rotte,-
Enge-
dam
Kanaal
dam
land

12117 Maart1917
–
–
–
–
1

–
–
5110

,,

1917
– –
–
3216
–
–
13118Maart1916
–
–
112,50
161-
f85,—
1501-
15120 Maart1915
–
–
9/-
1016
1

701-
651-
Juli

1914
11 d.
713
1111114
1/1lh/4

121- 121-

HOUT.

Cronstadt
Golf vc,i Mexico

Data
Holland
Oost!?.
Engeland
Hèllond E

_____________________________

(gezaagd)
(mijn-
(pitch-
pine)
(ch-
pine)
stutten)

12117 Maart1917

–

–

–

–
5110

,,

1917

–

–

–

–
13118 Maart1916

–

–

–

5101-
15120 Maart1915 ……

–

2151-
Juli

1914 ……

.12,—

2416

751-

7716
f
.-

ERTS:

–

Bilbao
Cartha-

Grieken-
Poti
Data
Middles-
b
Middles-
°”

Middles-
Middles-
ro

bro’
bro’
–
bro’

12117 Maart1917
–

–
–
–
5110

,,

1917 ……-
–

–
-.
–
26/6

2316
–
–
13118 Maart1916 …….
15/3

161-
–
–
15120 Maart1915 …….
Juli

1914 …….
4/3

51411t
519 816

KOLEN.

Cardiff Oost!?. Engeland
Data
Bor-
G
enuo
Port
La
Rotte,-
Cro,,-
deaux
Said
R/Vr
dam
stadt

12117 Mrt. 1917

– –

–
–
– –
5110

,,

1917

511-
10113

–
– –
–
13118 Mrt. 1916 fr 68,–
941-

9716
691-
f
6,—
–
15120 Mrt. 1915

20,—
3016

251-
291-
,,6,—
–
Juli 1914

7,—
71-

713
1416
3!2
5/-

DIVERSEN.

BEVRACHTINGEN.

19 Maart 1917. De verhooging van vrachttarieven van en
naar de Entente landen, welke in No. 61 vermeld werd,
heeft niet tot gevolg gehad, dat voldoende neutrale scheeps
ruimte aangeboden werd. De ,,Inter-Allied Chartering
Executive” is thans niet langer gebonden aan de vastge-
stelde maximum vrachten; eenig resultaat van den nieuwen
koers is nog niet bekend. –
De scheepvaart op Nederland werd gedeeltelijk hervat.
In Engeland liggende neutrale vaartuigen met veevoedèr
werden door de autoriteiten vrijgelaten; slechts enkele
schepen trotseerden de gevaren van het duikbootgebied. De
in Engeland liggende kolenbooten worden nog vastgehouden.

–
Bombay
Birma
Vladivo.
Chili
D a a
West West
stoc!?
West

1
(salpeter)
Europa
Europa
Wcst
Europa
(d. to.)
(rijst)
Europa

240/-
–
–
13511)
240/-
–
–
1301-
1
)

12117 Maart1917 …….

125/
165!-
–
1301-

5110

,,

1917 …….
13118 Maart1916 …….
57/6
7716
801-
531-‘)
15i20 Maart 1915 …….
•

Juli

1914 …….
14/6
1613 .
251-
2213
-, .rer LelIsenlp.

–

Graan Petrogrod per quarter van 496 lbs. zwaar, Odesso per Unit,
Ver. Staten per quarter van 480 lbs. zwaar.
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Standard von 165 kub. vt.,
tflijnstutten per vadem van 216 kub. vt.
Overige noteeringen per ton van 1015 K.G.

–

–

ADVERTENTIËN

Nederlandsche Bank voor Russischen Handel

BANQUE NÉERLANDAISEPOUR LE COMMERCE RUSSE
IJ

Kapitaal 5.000.000 Roebel8.

Kantoor: 20 NÊWSKY PROSPECT

TeÎegramadres: NEDRUSBANK
PETROGRAD.

Do Bank noemt gelden deposito
011111
rekening-courant en verricht alle soorteu wissel- en bankzakoll.

Voor inlichtingen kan men zich wenden tot alle kantoren van

de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ en de TWENTSCHE BANK,

zoomede tot de heeren HOPE & Co. en LIPPMANN, ROSENTHAL & Co. te Amsterdam

–

en R. MEES & ZOONEN te Rotterdam.

21 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

223

NEDERLANDSCHE GRONDBRIEFBANK

HEERENGRACHT
495,
AMSTERDAM

5

pCt. Obligatiën (Grondbrieven)
Beer8

Gecertificeerd door de Centrale Trust-Compagnie

Verkrijgbaar in stukken van
f
2500,—,
1
1000,—,
f
500,— en /100,-

op elk goed eilectenkantoor

J. & J. M. VOORHOEVE

Makelaars in Assurantiën

Anno 1836

ROrrERDAM

LAPIDOTH &VIS

ASSURANTIËN

De Ruyterkade 124, Amsterdam

belasten zich met het plaatsen

van alle assurantiën, speciaal

TRANSPORT-, MOLEST- EN BRAND-
VERZEKERINGEN

VAN RIJN &
C2
2

UTRECHT – POSTBUS 40

EENIGE FABRIKANTEN

VAN DE UTRECHTSCHE

FIJNE TAFELMOSTERD

GEB,ROEDERS CHABOT

-ROTTERDAM

KASSIERS en, MAKELAARS in ASSURANTIËN

Deposito’s. – Rekening-Courant. – Franco Chèque-Rekening.

Aan- en Verkooj, van Wissels op het Buitenland. – Aan- en Ver-

koop van Fondsen. – Bèwaarneming en Administratie van Effectén.
Oorlogs-, Tran8port-, Casco-, Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen

van eiken aard.

De ., Nederlandsche

Overzee Trustmaatschappij

maakt beken1

dat hare Afdeeliug’ell No. 4
,,CONTRACTEN”
en
No. 16 ,,YEEMEN”

zijn VERPLAATST van Parkstraat 105-107-109 naar
LANGE VIJVERBERG No. 2

Rare Afdeeling
No!!, ,CONTROLE”
isverplaatstvan Oranj estraat 13

naar

LANGE VIJVERBERG No. 1

DIRKZWAGER’s SCHEEPSAGENTUUR Nijgh & Van Ditmar’s

MAASSLUIS EN HOEK VAN HOLLAND

Uitgevers-Maatschappij
Belasten zich met het rapporteeren van schepen en het

behandelen van scheepszaken op den Nieuwen Waterweg

Wijnhaven 111-113 – Rotterdam

Telefoon 7841-7842-7843
NIEUWE BERGINGMAATSCHÂP PIJ 1

Bijkantoren:

MAASSLUIS

–

Amsterdam – ‘s-Gravenhage – Haarlem

Contracteeren voor het bergen van gezonken schepen en

ladingen, op de rivieren en buitengaats; belasten zich met

Belast zich met ‘t verzorgen van uit-

het instellen van duikeronderzoek, enz. enz.
JïL,
1
gaven en tijdschriften op elk gebied

VAN DEN BERGHS,
LimITED

Margarine-Fabrikanten, Rotterdam

•
224

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

‘

21 Maart 1917
PIÉRSON& Co.

BOISSEVAIN
&
Co.

AMSTERDAM

NEW YORI(

FINANCIEREN IN- EN EXPORT.
–
BEHANDELEN VERSCHEPINGS- EN ANDERE DOCUMENTEN.

BEZORGEN OPSLAG, VERSCHEPING EN ASSURANTIE VAN GOEDEREN.

FOURNEEREN EN INCASSEEREN WISSELS OP ‘ALLE PLAATSEN IN DE VER. STATEN EN CANADA.

OPENEN REKENING-COURANT MET RENTE-VERGOEDING.

RUSSISCH-HOLLANDSCHE BANK

RUSSKO-GOLLANDSKJ BANK

PETROGRAD

NEWSKI PROSPEKT 21
BANQUE RUSSO-HOLLANDAISE

.

–

Telegram-Adres: PETRODAM

Volgestort Kapitaal
Rs. 10.000.000

Reserven
Rs.
‘i.000.oôo

Financiering van im- en export. Rembours-credieten. Incasseering en aan- en verkoop van wissels. Handelsinformaties.
Inlichtingen verkrijgbaar bij de Hoofdvertegenwoordiging voor Nederland:

de Rotter’damsche Bankvereeniging te Amsterdam en Rotterdam

PH=s VAN OMMEREN
REEDER, CARGADOOR, EXPEDITEUR,

ROTTERDAM

ASSURANTIE

AGET VAN STOOMVAARTLIJNEN NAAR: AUSTRALIË EN NIEUW-ZEELAND, CHINA EN JAPAN,

–

BRITSCH-INDIË, ZUID-AFRIKA, CHILI EN PERU, MEXICO, WEST-INDIË,
•

LONDON; LIVERPOOL, MANCHESTER, SOUTHAMPTON EN CORK.

PH8.
VAN OMMEREN (LONDEN) LTD. LONDEN

VAN
ES
&
VAN OMMEREN, AMSTERDAM
THE PH. VAN OMMEREN CORP’N OF NEW YORK, NEWYORK

COMPTOIR MARITIME ANVERSOIS, ANTWERPEN

Holland
–
Canada Hypotheekbank

‘s-Gravenhage

Uitstaand bedrag Pandbrieven ruim
f
12.500.000,—

.

5
pCt. Pandbrieven tegen den koers van 99
1/2
pCt.

WERKSPOOR, AMSTERDAM
Land- en Scheeps-Mâchines
–
Dieselmotoren

Installatiën voor Suikerfabreken

–

Polderbemalingen

Ijzerconstructiën

/

VEREENIGDÊ CHEMISCHE FABRIEKÉN
PRACTISCH EFFECTENBOEK

Telefoon: 2053, 2072 en 2073

Hoofdkantoor: Haringvliet No. 100
ter vereenvoudiging van admini-

Telegram-Adres: ,,RODUMA”

ROTTERDAM
stratie en ten gebruike voor de

–

KUNSTMESTSTOFFEN

VERMOGENSBELASTING

Pr
ij
s

Fabrieken te: KRALINGSCHEVEER, ZWIJNDRECHT en GRONINGEN

GEBR.VAN

Reeders en Cargadoörs

Bevrachtingzagenten
–
Expediteurs

KOOP en VERKOOP VAN SCHEPEN

ROTTERDAM
–
AMSTERDAM
–
ZAANDAM

Telegram-Adres; ,,VANUDEN”

ALGEMEEN ADRESBOEK VAN NEDERLAND

TEN DIENSTE VAN HANDEL EN NIJVERHEID

Algemeene Naamlijst van beroepen en bedrijven uit alle Gemeenten. Naar officieele gegevens bewerkt

1
4de
druk.

Gebonden in geheel linnen band
f
12,50

Alom verkgbaar bij den
Bekhandel
en NIJGH
&
VAN DITMAR’S UITGEVERS-MAÂTSCHAPPIJ, Rotterdam