85 JANUARI
1933
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Etatistische
Be’rl*cht
*
en
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR. HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIEVOOR DE RIJNVAÂRT
UITGAVE VAN HET NEDERLANDSCH ECONOMISCH INSTITUUT’
18
F
JAAROANO
WOENSDAG
’25
JANUARI 1933
No. 891
NMJ)ERLAND&Cil BOON O.il l.SCJl INSTITUUT.
(‘u,’atorcn: iJ[r. G. Vissering, Voorzitter; Ir. A. Pla.te, Onder
Voorzitter; C. T!.. van der Leewto, Pcnninçpneester.; Mr. W.
.Jl. van Lonsohot; Mr. L. J. it. Trip; E. D. van Walree.
1)ire(‘teurcn:
Prof.
Mr. F. de Vries Prof. Dr. N. J. Potak;
Prof. l[r. Dr. G. M. VCrTjn Stuart, Directeur-Secretaris.
ECONOM 18011 .8TATJSTJSGHE BERiCHTEN.
COMMISSIE VAN ÂDVIES:
Prof. Mr. 1). von Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela;
Prof.
Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rangers;
Prof.
Mr. 11; R. Ribbius; Jan Schilthuis;
Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G. M.
Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: Dr. H. M. H. A. van der Volle. Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekaning 8408.
Advertenties f 0,5.0 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van, abonnementen en adver-
tenties: Nijgh d van D-itmar N.V., Uitgevers, Rotterdam,
Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchè qua- en. giro-rekening No.
145192.
Abonnenventsprijs voor het weekblad franco p. p. in
iVcderlar4 f 20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— pe
jaar. Losse nvm’neers 50 cents. Economisch-Statistisch
Kwartaalbericht 75 cents. Leden en donale4ers ontvangen
het weekblad en het Kwartaalbericht gratis en een reductie
op de verdere ‘jueblicaties.
4,angetcekende stuk/een : ‘Bijkantoor Ruigeptatweg.
24 JANUARI 1*33.
in tien r’entestand kwam ook deze week geen ver-
andering. i’rolongatie noteerde weder 1 pOt., Pirti-
eulier disconto
34
pOt……caligeid
34
pOt.
Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank
blijkt de post binnenlandsche wissels met f 1,3 mii-
lioen te zijn afgenomen; de beleeningen stegen daar-
entegen met ruim f 805.000. De posten papier op het
buteniand en diverse rekeningen onder cle ativa
geven slechts geringe wijzigingen te zien.
De goodvoorraad daalde met f 31.000; de voorraad
zilver vertoont een toeneming van
f
937.000, zoodat
per saldo de post munt en muntmateriaal niet ruim
f
905.000 steeg.
Onder cle passiva der Bank valt een vermi ridering
clei- hiljetterieirculatie, groot
.f
17.3 millioen, waar te
nemen. De saldi in rekening-courant namen daar-
entegen met f17,6 millioen toe; het tegoed van
‘s Rijks schatkist steeg met
f
3,3 milIion en liet saldo
van anderen met
j’
14,3 millioen. J.let besehk1aar
metaaisatdo blijkt met
j’
758.000 te zijn vermeerderd;
het dekkingspercentage bedraagt nagenoeg’ 83 pOt.
evenals de vorige week.
* *
*
Dc afgeloopen week heerschtc er dp de wisselmar1
–
t
een opgewekte stemming. De .Qmzetten varen niet on-
beduidend. Ponden bleven met een kleine inzin-
king — vast: 8.3534-8.3234-8.36%. in Londen hièld
men de i)pllar-nQteering op ca. 3.35%; giste-enavçnd
ging ze terng op 3.36%. Hier te lande zijn de Dollais
acliteru i t geloopen; van 2.49 kwam cie koers op 2,4872.
Vooral gisteren was er groot aanbod, hoofdzakelijk voor
Fransehe rekening. De Dollarkoers in Parijs, die
lang op liet gouduitvoerpunt (25.63) had gestaan, liep daar tot 25.59 terug. 1)e Fransche Franc, die aan van-
kelijk van 9.71f8 tot 9.7j was ingezakt, steeg daar-
door spoedig wede.r tot 9.72. Belga’s iets vaster; 34.50
Veel vraag was er naar Zwitsersche Francs,
die van 47.95 op 48.01 kwamen. Lires nog maar steeds
runt cle 12.75. Peseta’s gezocht ca. 20.38. Marken zijn
vast gebleven en kwamen op 59.18. Olearing Iviarken
verclen door de Bink tenslotte op 59.16 afgegev€in. Den
Pondenkoers in Kopenhagen heeft men van 20.10 op
19.8734 terug kunnen breflgen, waarop men hem de
laatste dagen ‘heeft kunnen vasthoclden. De Deensche
Kroon is daardoor ‘hier van 41.50 weder op 42.— ge-
human. Noorsche Kronen 42.90. Zweedsche Kronen
45.60. Finsehe Marken 3.68. Oa]tadeesche Dollars
aangeboden: 2.202.17. liet Zuid-Afrikaansche Pond
noteert nu ongeveer gelijk aan het Engeliche Pond.
De noteering voor T. T. Nieuw-Zeeland, die lan’gen
tijd boven uitbetaling Au.straiië stond, is nu op on-
geveer dezelfde hoogte gebracht: 6.12.
Ponden op termijn verantIcrde slechts weinig; op
één- en drie-maanden dçden ze
‘[w
resp. c. déport.
Dollars op deze termijnen resp. 3234 en 77% punt
disagjo.
Op de gou’dmbrkt washet deze week wat drukker;
er werden de laatste dagen weer heel wat harer ver-
handeld. De laatste post werd op
f1
.64850 gedaan.
Eagles noteeren 2.49, Sovereigns 12.10. Flauw is
Oostenrijkseh .bankpapier, dat op ca. 29.10′ gedaan
wordt. ‘
LONDEN, 23 JANUARI 1933. –
Geld was comfortabel en tevens goed bruikbaar ver-
leden week, zoodat het namiddaggeld in hoofdzaak
niet onder X. pOt. verkrijgbaar was. Langzamerhand
zullen ‘door het invorderen van verschillende belas-
t ngen belangrijke verschuivingen plaats v in dcii. naar
het gouvrement en van cle schatkist weder terug
naar de mai’kt door het afbetalen van sehatkistpapier. Deze verschuivingen geven nu en dan aanleiding •tot
tijdelijk grootere vraag naar geld in de markt.
Op ‘de discontdmarkt ‘heeft deze beweging vooreerst
een verzwakkenden invloed gehad door dc verminde
ring in het kwantum aan schatkistpapier.. De iiotee-
ring was dan ook verleden week reeds flauw’ op
pOt. voor drie’maands ‘bankaccepten en
%_uufi6,v
oor
schatkistpapier. De nieuwe promessen werden Vrijdag
it
34
pOt. toegeweeu. Er is echter weinig animo te
bespeuren (ym onder
34
pOt. te werken. Alleen voor
heel kort papier (Februari) zijn enkele koopers te
vinden tot een prijs van % pOt.
Sterling blijft bij voortduring zeer vast. Dollars ,en
Guldens sluiten de wèek op iesp: 3.36 en 8.35%; heden
slot 3.36% en 8.37%. ‘
ECONOMISCH-STATISTISCHE
DE SUIKERHANDEL IN 1932.
Kenmerkten zich reeds de beide voorafgaande jaren
door voor suikerindustije en -handel buitengewoon
moeilijke omstandigheden, in het afgeloopen jaar nam
de terugslag van de vereldcrisis op de suikermarkten
katastrofale afmetingen aan. Niettegenstaande de
statistische positie van liet artikel suiker gaandeweg verbeterde en aanzienlijke oogstinkrimpingeo in cle
voornaamste productielanden den toestand spoedig
verder zullen verlichten, kwam d.it geenszins tot uit-
drukking in den loop der prijzen gedurende het af-
geloopen jaar. Overal ontbrak onciernemingsgeest en
de moed om een gunstigeren kijk op de toekomst te
nemen en zoo ‘bleven raffinadeurs en consumenten
eene ,,hand to mouth” politiek volgen, terwijl de spe-
culatie zich vrijwel afzijdig hield. Daar waar specu-
lanten â la hausse eene operatie waagden, was de
afloop der transactie meestal teleurstellend.
– De noteeringen aan de New-Yorksche en Londen-
sche termijumarkten bleven richtsnoer voor den han-
del in suiker. 1-let verloop der noteeringen te N e w-Y o r k voor
spoedig leverbare ruwsuiker basis 96
0
c. & fr. New-
York was als volgt:
Hoogste Laagste
Januari ……………..
1.08
1.01
Februari. ……………..
1.01
0.82
Maart ………………..
0.87
0.69
April …………….. …
0.73
0.57
Mei ………………….
0.61
0.52
Juni
………………..
0.87
0.59
Juli …………………
1.02
0.82
Augustus ……., ………
1.1.4
0.99
September ……………
1.10 ‘
0.98
October
………………
1.03
0.98
November ……………
1.08
0.71
December …………….
0.81.
0.65
Zooals hieruit blijkt, hewögen de prijzen zich tot
Mei in aanhoudend dalende ridhting. De noteering
bedroeg toen nog slechts de helft van de prijsbasis,
waarop het jaar begonnen was. Een prijs van 52/100
$cts. per lb., die in het begin van Mei’ bereikt werd,
mag wel fantastisch genoemd worden. Onderhande-
lingen tusschen. belanghebbenden op Cuba om 700.000 tons
vrije
suiker tot 1 Januari te blokkeeren en betere
vraag van raffinadeurs brachten eene ontspanning te weeg en toen het desbetreffende decreet in Juli door
den President van Ouba geteekend werd, waren de
i
noteerngen alweer aanzienlijk opgeloopen. In Sep-
tember verviel de markt weer in zeer lustelooze stem-
ming, waarin de verlenging van ‘den termijn voor de
blokkeering der genoemde 700.000 ton-s- Cubasuiker
tot 1 Juli 1933 tijdelijk een reactie bracht. Sedert
midden November brokkelden prijzen echter weer af,
zoodat aan het einde van het jaar het grootste ge-
deelte van het avans weer verloren was.
Het verbruik in de Ver. Staten in 1032 bedroeg
5.214.000 tons tegen
5.475.000
tons en 5.700.000 tons
in de voorafgaande jaren.
Door grootere binnenlandsche oogsten (bietsuiker
en Lou.isiana), meer suiker van de PhilippiJnen en
een achteruitgang der consumptie van 43% pOt. had-
den de Vereenigde Staten minder Oubasuiker noodig, zoodat de berekening van Oubaproducenten voor den
afzet in Amerika zeer tege)lvie
–
l.
De 0 u b a-oogst leverde 2.603.000 -tons op tegen
3.122.000 tons in 1931 en 4.671.000 tons in 1930, ter-
wijl de volgende oogst volgens Regeeringsbesluit op
2.000.000 to-ns vastgesteld werd en het begin van den
maaltijd op 1 Februari. De afschepingen uit Ouba
waren volgens Santa Maria in -de beide laatste jaren
voor de volgende destinaties bestemd:
1932
1931
Vereen.igde Staten ………
1.612.122 1.963.466
tons
Canada ………………..
24.439
8.580 Centraal- en Zuid-Amerika
4.011
4.728
Europa ……………….
802.751
545.008
Het Verre Oosten ……….
43.396
39
Totaal …..
2.488.719 2.521.821
tons
1NHOUD
Blz
De
SUIKEEtHANDEL IN 1932
door
A.
W. Voiz …………
84
De Indische regeering en de Java-suikerindustrie door
lr. A. Baars………………………………..66
De Rijksmiddelen over December
1932
…………….
68
AANTEEKENINQEN:
De kosten van de steunwet aan de varkenshouderij ..
69
4AANDOIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen ……. ……………
70
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
71-74
Geidkoersen. – Wisselkoersen. – Bankstaten. – Goederenhandel.
0-ok in E n g e 1 a n d was het binnenlandsch ver-
bruik ongeveer 5 pOt. kleiner dan in 1931. Toch waren
de aanvoeren, zooals uit onderstaande specificatie
blijkt, aanmerkelijk grooter dan in de ‘beide vooraf-
gaande jaren, met het gevolg, dat de voorraden in
Engeland einde December 224.000 tons grooter waren dan een ‘jaar geleden. Ook werd door Engelsche raff i-
naderjen ongeveer 200.000 tons meer geëxporteerd
dan in het voorafgaande jaar, hetgeen op een loonend
bedrijf voor deze industrie wijst. De importen waren als volgt volgens 0. Ozarnikow:
Polen
……………….
Duitschiand
………….
Tsjecbo-S1owakije ………
Nederland ……………
Cuba………………..
San Domingo ………….
Peru
………………..
Java
………………..
Brazilië
……………..
.Venezuela ……………
Honduras …………….
Mozambique …………..
Mexico
………………
Haïti
………………..
NecI. Guiana ………….
ifauritius
……………
B. W.-Inclië……………
Natal
……………….
Austral-ië
…………….
Fiji Eilanden …………
•Ver. Staten (Cubas) ……
Andere landen ………..
Totaal Ruwsuiker ……….
Geraffineerde suiker uit cli-
verse landen ………….
Belangrijk zijn de cijfers voor Java, vanwaar
248.125 tons kwamen tegen slechts kleinigheden in de
beide voorafgaande jaren. In de cijfers voor geïmpor-
teerde raffinade is het aandeel van Nederland 981
tons tegen 7.652 en 14.600 tons in 1931 en 1930, ter-
wijl in 1913 178.000 tons geraffineerde suiker uit Ne-
derland in Engeland ingevoerd werden. De eigen biet-
suikeroogst van Engeland leverde volgens F. 0. Lioht
ca. 365.000 tons op tegen 287.048 tons in 1931132 en
484.496 ton-s in 1930/31.
Aan de Londensche termijnmarkt was de omzet van
ruwsuiker gedurende het afgeloopen jaar nogal be-
langrijk, maar de loop der prijzen was zeer teleur-stellend, al fluctueerden de noteeringen niet in die
mate als in New-York Het jaar begon op een prijs
van Sh. 619 basis 96° voor spoedige levering, deze
noteering daalde tot Sh. 4/- in April om daarna weer
geleidelijk te herstellen tot Sh. 6/6 in Augustus. In
de volgende drie maanden fluctuetrrden prijzen tus-
schen Sh. 6/3 en Sh. 5/9-, doch de December likwida-
ties brachten de noteering dan -op Sh. 5!-. Vermel-
denswaardig is het feit, ‘dat de fluctuaties van den
Sterlingkoers betrekkelijk weinig invloed op de suiker-
prijzen hadden. In elk geval zijn dit voor producen-
ten, die geen preferentiëele rechten genieten, ruineuze prijzen. Hoe treurig’ deze prjsbasis is, -wordt nog dui-
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
65
delijker, wanneer men de Sterling-prijzen omrekent
op
goudbasis. Dan staat de hier genoemde prijs van
Sh. 4/- gelijk met ongeveer Sh. 2/9 per cwt. cif. In N e d e r 1 a n cl werd aan het einde van het jaar
de suikeraccijus met
f
4i6 per 100 KO-. verhoogd, zoo-
dat deze thans bedraagt
f 29%
per 100 KG. Wanneer
men hierbij nog voegt het invoerrecht van
f
2.40 per
100 KG. op huitenlandsche
itte suiker, dan betaalt
de consument in Nederland ruim zes maal de feitelijke
marktwaarde van het product! Dat eene dergelijke
enorme belasting mogelijk is van een verbruiksartilcel
geen weelde-artikei – in een land, dat zelf eene
groote bietsuikerindustr.ie bezit en eene nog veel groo-
ter en belangrijker koloniale rietsuikerindustrie, die
thms zeer kritieke tij(ten doormalen, is wel een zeer
merkwaardg teeken ds tijds. Vrije suiker zoude de
constunptie in eigen land zéér doen toenemen, terwijl
Java direct gebaat zoude zijn door eene afschaffing
van het invoarrecht.
De noteeringen voor witte suiker aan de termijn-
markt in Amsterdam, die het jaar begonneh op
f
voor prompte levering, daalden tot
f 5l
in Mei, her-
stelden zich einde Juni tot
f
6/ en vielen gelëidelijk
tot
f
5 terug, waarop het jaar sloot.
Aangaande de overige bietsuikerlanden in Europa
valt niet veel bijzonders te vermelden. Bij de zwaar
verlies latende prijzen, die op de wereldmarkt heerscli-
ten, werd de export zooveel mogelijk ingekrompen en
bepaalde •zi.ch de handel tot de voorziening van het
binnenland, waar door de hooge protectie de fabrieken
nog steeds met winst konden werken. Tsj echo- S lowa-
kije, c!at hoofdzakelijk op export aangewezen is, ver-
keert daarbij in veel moeilijkere omstandigheden dan
zijne buren.
De laatste cijfers van F. 0. Licht voor de op-
brengst der Europeesche bietsuikeroogsten zijn ver-geleken met de beide voorafgaande jaren als volgt:
1932/’33
1931132
1930/’31
tons
tous
tans
Duitscidanci ………….
1.100.000
1.567.042
2.528.602
Tsjecho-S1ova.kije ………
625.000
801.921
1.125.690
Oostenrijk ……………
160.000
162.550
150.269
Hongarije ……………
105.000
125.251
234.171
Frankrijk ……………
925.000
870.603
1.196.182
België ……………….245.000
203.845
283.234
Nederland ……………
240.000
174.590
299.523
Denemarken ………….
185.000
122.000
167.800
Zweden.
……………..
221.000
143.€U
186.535
Polen ……………….
416.000
499.275
791.948
Italië ……………….
325.000
367.876
420.244
Spanje ………………
285.000
427.188
348.429
Groot-Brittannië ………
390.000
292.748
510.496
Andere landen ………..
256000
240.803
377.939
Europa zonder Rusland . .
5.478.000 5.999.306 8.628.182
Rusland ……………..
1.000.000
1.512.000
1.675.700
Europa mci. Rusland …..6.478.000 7.51.1.306 10.303.882
Hieruit blijkt, dat terwijl de exporteerende landen zich in hunne producties beperkingen hebben opge-
legd, de importeereride landen meestal grootere oog-sten maakten. Ook hier de drang naar de economisch
zoo te vcroordeelen autarkie.
Rnsland brengt een verrassend kleinen oogst en
zal tot de volgende oogst binnenkomt wel suiker moe-tOn importeeren, vooral waar het onlangs zelfs eenige
ladingen naar Britsch-Indië en Nederland verkocht
heeft. Intusschen brengen deze ver.koopen geld binnen,
terwijl men bij nieuwe aaiïkoopen waarschijnlijk op
crediet-facilitei ten reken t.
J a v a heeft onder de gegeven omstandigheden weer
een zeer moeilijk jaar doorgemaakt. Britsch-Indië was
een nog trager kooper dan het vorig jaar, hetgeen in
verband staat met den slechten economischen toeltand
daar te lande en den grooteren eigen oogst. In vroe-gere jaren had de grootte van den Britsch-Indischen
oogst, die nagenoeg geheel uit op primitieve
wijze
be-
reide bruine suiker bestond, geen invloed op den im-
port van Javasuiker en andere buitenlandsche witte
suike, maar sedert den achteruitgang in de befaal-
kracht van den Britsch-indiër is dit veranderd. Bui-tendien worden tegenwoordig fabrieken met goede installaties in Britsch-Indië opgericht, die een beter
jlroduct afwericen. Deze industrie wordt bevorderd
door verhoogde invoerrechten. Slechts de tijd kan lee-
ren of Britsch-Indië zich langs dezen weg onafhanke-
lijk zal maken van den import. Japan kocht wegens
een ruimen oogst in Formosa en verminderden afzet
van zijn
fabricaat in Ohina zoo goed als geen Java-
suiker meer. Voor de voorziening van Nieuw-Zeeland
moest Java in scherpe concurrentie treden met Ouba,
doch gelukte het Java dit afzetgebied te behouden.
Minder gelukkig was de V.I.S.P. in dat opzicht bij de
mededinging van Europeesche raffinade in Britsch-
Indië, waar herhaaldelijk eenige ladingen witte sui.-
leer uit Engeland en Rularicl tot lagere prijzen inge-voerd konden worden. Aangézien dleze concurrentie
vooral ter Westkust van Britsch-Indië voelbaar was,
heeft de V.I.S.P. in het najaar
, besloten om aan ex-
porteurs eene prijsverlaging toe te staan voor suiker,
clie naar Britsch-Indische Westkusthavens uitgevoerd
vordt. In Ohina en Japan ondervond Java vaak
scherpe concurrentie van Ouba, dat, zooals uit boven-
staande afscheepsspecificatie blijkt, 43.396 tons naar
het Verre Oosten wist te verkoopen.
Bij dezen ongunstigen gang van zaken op de Oos-
tersche markten was Java er op aangewezen groote
kwantiteiten naar Eüropa te plaatsen. De daarvoor
behaalde prijzen waren uit den aard der zaak zeer
laag. Naar Europa werd het z.g. Nieuw Assortiment
verscheept,, dat is bruîne suiker, die bij aflevering in
Java niet boven 9736 pOt, mag polariseeren met het
oog op het verhöogde invoerrecht in Engeland voor
suiker boven 98 pOt. polarisatie.
De prjsfluctuaties op de Javamarkt wkren niet to
vergelijken met die in New-YQrk en Londen. Voor
Superieure witte suiker was de prijs in Java in hel;
begin van het jaar f636 pr 100KG. voor export en
f
6% voor locale donsumpti e en kleine exportpartijeri.
In Juni. werd de limite voor export verlaagd tot
f
6,
waarop de markt blehf staan totdat in November ver-
lagingen van 25 c. -en 50 c: voor
.
de Westkust van
Britsch-Indië toegestaan werden. In December werd
de basisprjs dan op
f 5%
vastgesteld. Het prjsver-
schil tusschen Superieur en No. 16 &/hooger was
meestal niet groot, behalve wanneer voor speciale des-
tinaties”prijseoncessies gemaakt werden om aan de concurrentie van Onba het hoofd te kunnen bieden.
De verkoopen van Superieur en No. 16 &/hooger be
troffen hoofdzakelijk suiker uit den oogst 1931, alleen
de niet bij de V.i.S.P. aangesloten fabrieken ver-
kochten suiicer uit oogst 1932 nadat hun oude oogst
uitverkocht was.
Aan het einde van het jaar waren nog 2% -millioen
tons uit de oogsten 1931 en 1932 onverkocht. Nooit
heeft Java voor moeilijker problemen gestaan dan de
• plaatsing van dit groote kwantum disponibele suiker
veroorzaakt. Van de wijze hoe dit behandeld wordt
zal groote invloed uitgaan op de wereidniarlct van
suiker.
• De totale oogst leverde op 2.540.000 tom tegen
2.845.000 tons in 1931. Voor 1933 werd 48’pOt. min
–
der aangeplant dan voor 1032 -of
51%
pot: minder
dan voor oogst 1931.
De afschepingen van Java naar de diverse destina-
ties waren als volgt in tons van 1-000 KG. (Zie tabel
blz 66 bovenaan). – –
9eze
cijfers
spreken voor zich zelf. Er is veel opti-
imsme noodig Qi4 vQohet nieuwe jaar gunstigere af-
scheepcijfers
–
– te – voorspellen, tenzij eene belangrijke
economische opleving in de wereld plaats heeft.
Als Java aangewe26n- was op voorzien-ing van de
Oostersche landen, dan zonde het inderdaad treurig
uitzien met de toekomst der Javasuiker-industrie.
Maar gedurende afzienbaren
tijd
zal bok Europa nog
suiker moëten .importeeren en het is haast ondenk-
baar, dat daar-bij niet eenmaal een einde zal komen
aan de tegenwoordie ruineuse prijzen. Daarom dient
66
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
25 Januari 1933
1932
.
1931.
1930
–
tons
tons-
tons
416.949
49:288
.1 4.008
Iiritsch-Tndië
…………
481.320
601.777
1.070.060
Japan
……………….
42.867
173.669
271.732
China
……………….
114.357
154.155
286.493
.I.Longkon
……………
228.884
351.688
370.404
iugapore
……………
70.332 03.209
83.886
Adeil
……………….
7.750 5.787
7.771
.I?enang
……………..
11.994 27.743 23.957
Zanzibar
…………….
6.366
1.578
.
2.841
Britsch
Malaya
…………
11.086.
12.111
10.822
Ïndo-Chiii
……………
1.198
3.153
5.730
Arabië
……………….
2.370
746
.
947
Siani
………………..
30.326
36.601
40.547
Philïppijnen
………….
81
151
–
Britsch N.-i3orneo
477
171
988
Aziatiseh Rdslatid
……..
5.888 204
1.451
Australië en Nieuw-Zeeland
54.502 62.274
19.212
Ver. Staten Westkust …..
1.817
50
75
Polynesië
……………..
932
1.534
1.572
Sabang
………………..
.
.
105
timor
T)i.11y
………….
110
103
Andere
landen
.
………….
12.451
8.002
4.00
Totaal….
1.502.057 1.553.997 2.217.501
Java vooral zijn oog gericht te houden oj de voor-
ziening in de Europeesche behoefte.
Het afgeloopen jaar kenmerkte zich voor Java nog door moeilijke en langdurige onderhandelingen over
eene nieuwe verkooporganisatie. Toen producenten
onderling het in het voorjaar niet eens konden wor-
den over eene voortzetting van de V.1.S.P. na 31 De-
cember, werd de medewerking van de koloniale Re-
geering ingeroepen. Het einde hiervan was, dat op
den laatsten dag van het jaar te Batavia. werd opge-
richt de N.I.V.A.S. (Nederlandseh Indische Vereeni-
ging voôr den afzet van Suiker), waarbij alle fabric-
ken op Java door de Regeering tot toetreding genood-
zaakt werden, terwijl de Regeering blijvend toezicht
op dé daden der nieuwe vereeniging zal houden. Voor
vérdère beschouwingen hieromtrent zij verwezen naar
de E.-S. B. van 11 Januaxi.
Onder de Oh a d b o u r n c overeenkomst werden
den loop van het jaar nog eenige vergaderingen van
den Internationalen Suikerrad gehouden, in. Maart
te Parijs, in Juli te Ostende en van 29 November tot
2 December in Den Haag. Waar bijna alle daarbij be-
trokken landen verre beneden het hun toegestane ex-
portcontingent gebleven zijn, waren deze samenkoni-
sten en de daarbij vastgestelde geringe wijzigingen in
sommige contineiïten van weinig beteekenis voor den
suikerhandel. Het doel der geheele overeenkomst is
door de gebeurtenissen in verband met de wereld-
crisis achterhaald, hetgeen niemthd heeft kunnen
voorzien. De oorspronkelijke vrees, dat Java te veel
had toegegeven ten opzichte van restrictie van den
export, blijkt overbodig geweest te zijn, Want in het
tweede Ohadbourne jaar zullen de afschepingen van
Java ongeveer 1 millioen tons beneden het contingent
blijven! Daarentegen heeft de teekening van het
Ohadbourneplan zeker invloed gehad op den uitzai
van minder suikerbieten in Europa in het eerste jaar
en de Europeesche statistiek zonde er zonder deze
overeenkomst waarschijnlijk heel wat ongunstiger uit-
zien.
De zichtbare voorraden bedroegen volgens Ozarni-
ko’.v op 1 December:
1932
1931
1930
tons
. tons
tons
Duitschlaucl …………..
1.335.000 1.698.000
1.469.000
Tsjecho.Slowakije ………
611.000
811.000
816.000
Frankrijk ……………
562.000
704.000
533.000
Nederland. ……………
259.000
291.000
280.000
België ……………….
163.000
211.000
167.000
hongarije ……………
109.000
121.000
133.000
Polen …………………
466.000
486.000
459.000
UK. Geïi8porteerde suiker
263.000
138.000
212.000
Binneulandsche
,,
– 77.000
. 54.000
70.000
–
Europa …
3.845.000 4.514.000 4.139.000
Ver. Staten alle havens
26/11
308.000
277.000
.
350.000
Cubaansche havens
20711
.
680.000
814.000
764.000
Cuba binnenland
261.1.
. . .
1.075.000
1.050.000
970.000
Java
…………………
2.993.000
2.219.000 1.439.000
Totaal
. . .
8.901.000
8.874.000
7.662.000
waarvan geblokkeerd
…..3
:
657000
2.331.000
896.000
Totaal beschikbaar
. . 5.244.000 6.54.3.000 6.766.000
De cijfers van Dr. Mikusch betreffende de wereld-
jiroductie en het wereidVerbruik van suiker werden
volledig gepubliceerd iii cle E.-S. B. van 21 December
jl. De totalen zijn in millioenen tons van 1000 KG.:
1932/’33 1931f’32 1930/31
Veredsuikerproclnctie ……..
26.063
27.771
30.208
Wereldsnikerverbruiik ………
–
26.920
27.573
Hierbij wordt er op gewezen, dat in de cijfers van
1932/33 de Java-oogst van 1932 met 2.110.000 tons op-
genomen is, terwijl de ,Tav a-oogst van 1933 slechts ongeveer 1.400.000 tons bedragen zal. Verder merkt
Dr. Mikuseh op, dat ook voor 1932/33 een teruggang
•in het verbruik verwacht kan worden, die echter niet
zoo sterk behoeft te zijn als die van 1930/31 op
1931/32.
Inderdaad mag cle achteruitgang in het verbruik
van suiker :i.n de wereld gedurende deze crisisjaren
veel geringer genoemd worden dan dit bij andere ar-
tikelen het geval is. Hoe zeer moet men daarom l)e-treureri, dat de Regeeringen in de diverse landen de suikerconsumptie door enorme accijns en hooge in-
voerrechten kunstmatig tegenhou den. Eene belang-
rijke vermindering van deze lasten zonde voor de sui-
kecultuur in eigen land en in de koloniën cene wel-
daad zijn, want er is ruimte voor eeie belangrijke uit-
breiding der consumptie, indien de groote kunstma-
tige prijsverhoog.ingen van het artikel weg vallen.
Laat daarom iedereen, die belang heeft bij suiker-cul-
tuur en -handel naar beste vermogen strijden voor
verlaging – liefst afschaffing – van invoerrechten,
uitvoerpremies en accijns. De uitkomst zal – evenals
dit het geval was na de Brusselsche conventie van
1902 – verrassend zijn.
Al behoort er onder de tegenwoordige omstandig-
heden moed toe om van de a.s. economische conferen.-
tie
veel
te verwachten, zoo zal die zeker niet slagen,
wanneer men er niet heen gaat met den
vast,en wil
om iets tot stand te brengen. Laat men daarbij dan de
diep in het economisch leven ingrijpende siuikervet-
geving vooral niet vergeten.
A. V.
P.S. Sedert het bovenstaande geschreven werd maak-
te de commissie-Trip hare voorstellen bekend voor de
as. economische conferentie. Dit resultaat van hare
werkzaamheden
–
zal ook in suiker1i:ingen met groote
instemming en hoop vernomen zijn.
A. V.
DE INDISCHE REGEERING EN DE JAVA-SUIKER-
INDUSTRIE.
In het bestek van een artikel voor dit -weekblad,
is het onmogelijk de algemeene
civaestie
van de Java-
suiker-industrie te bespreken. Wij willen ons beper-
ken tot de vraag, wat de 1ndishe regeering voor
motieven had om d Nivas te organiseeren op de wijze,
zooals thans is geschied, tegen de voorstellen van den
Volksraad in, en wat de perspectieven van die orga-
nisatie zijn.
De motieven der regeering zijn uiteengezet in de Memorie van Toelichting op de suikerordonnantie.
Zij komen hierop neer, dat concurrentie tussehen de
suikerproducenten het gevaar schept van verdere
prijsdaling en ondergang van te suikerindustrie, hage-
noeg in haar geheej. De indische regeering acht deze
industrie van z66 groot belang voor het geheele land,
zoowel als werkgelegenheid voor de inheemshe bevol-
king als met het oog op de bedrijvigheid van transport
en andere bddrijven, die van de suikerindustrie af-
25 Januari
1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
67
hankelijk zijn, dat. zij dit dréigende gevaar in ieder
gev.âl wensohte te voorkmen.
De gegevens, die de Indische Regeering publiceer-
de, teneinde de gevaren aan te toonen, zijn-goeddeels
door de Nederlandsche pers overgenomen, en behoe-
ven hier derhalvé niet in extenso teworden weerge-
geven. Zij -io’ohden inderdaad dën sterken achtèruit-
gang van den uitvoex van Java-suikér aan, die in het
voorjaar van 1931 begon en nog steeds niet tot stil-
stand is gekomen. Japan, dat in 1930f 31 nog 268.000
ton Java-suiker importeerde, een achtste deel van den
geheelen suikerexport van Java, kocht in de periode
April/O’ct. 1932 slechts 23.000 ton of nog geen 3 pOt.
vaii- dén Java-export. Voor Britsch-Indië zijn de hoe-
veelheden in dezelfde :perjoden 1.029.000 ton en
238.000 ton, resp. 48 en 30,5 pOt. van ‘den export van
Java. China betrok in 1930/’31 rechtstreeks van Ja’a
023.000 ton, gedurende de maanden AprilfOct .1932
nog 288.000 ton, resp. 29 en 34 pOt. van den eport.
Waniieerde export van Java naar de overige Aziati-
sche landen zich niet had gehandhaafd, ook in 1932,
en de Java-suiker in het afgeloopen jaar niet weer
ii. belangrijke hoeveelheden bewesten Suez was ver-
kocht, zouden de ,-,uatuurlijke markten” voor dit pro- een nog’ hopeloozer toestand hebben geschapen
dan thans het geval is. Op’ grond van den gang der
verkoopen schatte de Indische regeering den onver-
kochten voorraad op 1. April 1933 op ca 25 millioen
ton, nagenoeg ‘het d
u
bb
e
l
e
van de beperkte pioductie
van 1933, die men zich voorstelde ook gedurende de
volgende jaren te handhayen, terwijl de normale
productie van Java, bij malen op vol.l.e capaciteit,
ongeveer 2,8 millioen ton ‘bedraagt.
Op grond van deze’ regeeringscijfers kan men zich
echter nog geen denkbeeld voen van den toestand,
wanneer men daarnaast niet weet, hoe de totale mi-kerinvoër van. de groote afnemers van, Java-suiker
zich heeft ontwikkeld. Bestudeering.. van de invoer-
.statistieken der betrokken landen voert tot de conclu-
sie, dat Jak slechts voor een deel door andere leve-
ranciers is verdrongen, maar dat de achteruitgang
van den Ja’a-expört daarheen ‘hoofdzakelijk het ge-
volg is van de daling van den totalen suikcrinvoer.
Dit verklaart de buitengewoon ongunstige situatie.
van Java als suikerproducent. Terwijl het su ikerver-
bruik ‘in cle meeste Europeesche landen gedurende de
crisisjaren slechts met ongeveer 10 procent ‘is ver-iniderd, . hebben de verbruikers, die hoofdzakelijk
3ava-,suikdr koopen, hun consumptie veel meer ‘be-
perkt. Dit heeft slechts indirect iets te maken, met
het toenemend protectionisme, in zoover dit mede een
oorzaak is ‘van cle algemeene crisis: Direct echter is
de achteruitgang van den export van Java-suiker naar
Britseh-Iiidië en China niet verdorzaakt door protec-tionistische maatregelen der betrokken landen, maar
door het felle woeden der crisis. Het is in dit op’zidht
veelbeteekenend, dat speciaal Shanghai als ‘afnemer
vce ‘Jav-sui’ker’ zeer sterk is achteruitgegaan. veel
mèer’ dan Hongkong. De bi,trgëroorlog woedt aller-
eerst in Noord-China: Java ‘voerdd’ in 1.932 hog 85
pCt. van ‘alle suik6r in Britiôh-Indië in, hetzelfde
percentage als in vroegere jaren, ter*ijl het zich” ook
in den Ohineescheh ‘import heeft kunen liaiidhavèn
Oj)
het vrdègere percefltage vân 65 pCt. In Bri’tsch-
Indië is bietsuiker ‘de groote concurrent, in China
suiker uit Japan, die meetal yan Formosa komt.’
Gaat med de genii.ddlde prijzen na van de suiker,
die in deze landen wordt ingevoerd, dn ‘blijkt. d.at
Java tot eind 1932 nog steeds iets h.00geré’ prijzen kon
‘hedingen dan de concurrenten. In 1931f’32 bedroeg
de prijs van JaPa-suiker 11,9 rupees pér 100 KG., ‘ter-
vijl bietsniker uit Engeland voor 11,7’en uit Ruslnd
zelfs voor 9,5 R. werd’ ingevoerd.’ Wat China ,bë-tref t daalde de prijs Pan Ja’a-suiker in Ide periode
1931, tdt’ein’d 1932 van’ongeveer f8,— tot circa
f
6,-
per 100. KG., terwijl ‘de Japansc’he suiker in het be-
gin,vân 1931 nog werd gelèverd tegen 10,25 Yen; èind
‘1932 tegen 8,85 Yen, waarbij de Yen tot tweederden
van, de, guudwaarde was gedeprecierd. D,e’prijs.. van
Japansche suiker is dus in dien. tijd inet.niet minder
dais 43 pOt. verlaagd. .
Deze ‘gegevens, waarvan ‘wij hier slechts enkele kon-
den geven, brengen ons tot de. conclusie, dat de prijs-
daling, waaraan ook de Java-suiker niet kon ontko-
men, niet het gevolg is ‘van de coneurrentie der out-
.siders onder de Java-producenten, maar uitsluitendt
van buiteulandsch aanbod. En waar de Nivas slechts
de monopol’istisc’he organisatie der Java-suiker-pro-
ducenten is, stond het
?t
priori vast, dat ook zij niets
anders kon doen dan de vroegere Visp met haar out-
siders; dat ook zij de prijzen van andere landen moest
volgen, wilde de export op het peil van 1032 w’o,rden
gehandhaafd. Er is geen enkele aanduiding, dat de
‘concurreerende producenten anders zouden gehandeld
hebben en een grootere prijsdaling zouden hebben ver-
oorzaakt dan thans, bij de Nivas, optreedt.
–
Vel
zelden zal een organisatie, met steun en onder
voogdij der regeering tot stand ge’bracht, zoozeer heb-
ben gefaald, vanaf den eersten dag van haar bestaan,
als cle Nivas ten aanzien van het handhaven der prij-
zen. Formeel wordt nog de noteering van
f
5,75 per
100 KG .f.o.b. haven Javit gehandhaafd, maar up dien
prijs worden allerlei reducties toegestaan, zoodat in
werkelijkheid zelfs naar de natuurlijke afzetgebieden
voor lageren prijs wordt geleverd. Bewesten Suez is
echter de Londensche suikernoteering de basis “oor verkoopen. Deze ‘bedraagt thans 5 sh. per cwt., het-
geen
–
t
–
in ‘het gunstigste geval, bij lage vrachten –
neerkomt op een prijs van iets meer dan
f
3,— per
100 KG. f.o.b. Java. De lage Londensche noteering
is heusch niet het gevolg van de concurreiïtie der
onafhankelijke producenten op Java, zelfs ongebrei-
delde verkoop zou die noteering niet hebben ver-
laagd. Reeds in de periode April/Oct. .1932 werd een
derde van alle Java-suiker. bewesten, Suez geleverd.
Aannemende, ‘dat deze verhouding opk thans bestaat,
en dat naar de Aziatische landen in het gunstigste
geval voor gemiddeld
f
5,50 per 100 KG. wordt ver-
kocht, komt men tot een gemiddelde opbrengst van
Java-suiker van ongeveer
f
4,70 per 1,0,0 KG. Bij een
dergelijk prijsniveau, behoefde de Indische .regeering
geen vrees te koesteren voor prjsbederf door on’,der-
hoge, concurrentie. ,
Uit dien hoofde heeft het er dan ook allen schijn
van, dat de min of meer besliste toézegging der regee-
ring van ‘handhaving van het suikerareaal gedurende
de komende jaren op ongeveer de helft van het totaal geen werkélijkheid zal, worden. Persberichten maak-
ten dezer dagen melding van een voorgenomen in-
krimping van oogst 1934, waarvoor de aanplant .in
1933 in den grond wordt gebracht, tot ongeveer een
vijf de van het normale areaal.
Maar welk nut heeft de Nivas dan, wanneer, on-
danks ‘haar bestaan, reeds gan het begin daarvan blijkt, dat zij de tweeledige taak, die de Indische
regeering voor haar ‘had weggelegd, handhaving der
prijzen ,en van het beplante areaal, in geen, enkel
ppzicht kan ‘vervullen? Niet alleen is deze organisa
tie dan volslagen nutteloos,, maar zij is misschien zelfs
een oorzaak van de grootere restrictie, die op het
oogenblik in de bedoeling schijnt te liggen.
Ondanks ‘het zeer sombere beeld van de ‘tegenwoor-
dige situatie zijn ‘wij niet zoo pessimistisch. ten aan-
zien van de toekomst der geheele Java-suikerindustrie.
Men dient te bedenken, dat de wereldmarktprjs van
suiker op het ôogenbhik zeer gedrukt is, gèlijk ieder
jaar in Januari en Februari, wanneer de, Cuba-oogst
aan de markt staat te komen. Is dit aanbod eenmaal
verwerkt, dan komt voor Europa een rustiger tijd tot
den herfst, het binnenkomen van den hieterioogst.
Maar zelfs ‘bij verbeterde prijzen ,in Londen over
eenige maanden
blijft
de suikerprjs zoo laag, dat alle
fn’brieken op Java, zonder uitzondering, vérlies zul-
en lijden. Yooral bij een res,trictie ‘tot de helft van
68
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
25 Januari 1933
het areaal zal het, zelfs voor (Ie beste fabrieken, nau-
welijks mogelijk• zijn den kostprijs van hun product
onder de
f
6,— per 100 r(G. te brengen.
Ongetwijfeld staat er dus een periode van verliezen
voor de Java-suikerindustrie te wachten, gelijk over-al in den landbouw verliezen worden geleden. Het is
echter de vraag, of deze verliezen tot ondergang der
industrie zullen leiden of niet. Gaat men de gegevens
der verschillende suikerondernemingen na, dan blijkt,
dat een flink gedeelte in staat zal zijn aan deze ver-
liezen het hoofd te bieden. Natuurlijk zullen er moe-
ten afvallen, zelfs in het gunstigst denkbare geval is
er de eerste jaren in de wereld geen plaats voor Java-
suiker in een hoeveelheid van bijna 3 millioen ton per
jaar. Maar dit proces van afvallen was reeds flink
ingezet, een aantal fabrieken hadden in 1932 reeds
besloten niet meer te planten en zullen dus dit jaar
niet produceeren. Dit waren zonder uitzondering de
fabrieken met de hoogste kostprijzen en het laagste
rendement per hectare, ondernemingen dus, die door
geen regeeringshulp konden en mochten in het leven
blijven.
Daartegenover staan evenwel vele andere onder-
nemingen en concerns, die eind 1932 nog groote li-
qu.ide middelen bezaten, behalve hun suikervoorraden.
Verkoop van die voorraden tegen prijzen lager dan
die, waarop zij in de balansen gewaardeerd waren,
zou dus wel het boekverlies xlier ondernemingen ver-
grooten, maar hun liquiditeitspositie versterken. De
Indische regeering kan nooit betoogen, dat vergroo-
ting dier boekverliezen ondergang der ondernemin-
gen zou veroorzaken. De beurswaarde van vele der
genoteerde suikerfondsen komt precies overeen met
het percentage van, het kapitaal, dat aan liquide mid-
delen aanwezig is bij een zeer lage waardeering der
voorraden. De koopers ter beurze gaan bij hun waar-
deering niet uit van balansgegevens, maar van de aan-
wezige realiseerbare waarde, zonder aan fabrieken,
gronden, magazijnsvoorraden, e.d. eenige waarde toe
te kennen. De belegging en de, speculatie hebben zich
reeds lang vertrouwd gemaakt met de gedachte, dat
dit alles nagenoeg geen waarde meer heeft.
De groep der suikerproducenten, die als de min-
derheid wordt aangeduid, was bereid de consequenties
dier positie te aanvaarden. Zij wilde de aanwezige
voorraden opruimen, zoo snel als vereenigbaar was
met den maximalen uitvoer, volgens de Ohadbourne-
overeenkomst toegestaan, hetgeen in circa twee jaar
zou kunnen geschieden, en dan de productie van
nieuwe suiker voortzetten op een zoodanige schaal als
met het opnamevermogen der markten in overeen-stemming was. De Indische regeering heeft geluis-
terd naar het advies van de meerderheid, die grooten-
deels niet ten onder zou zijn gegaan, indien men deze
lijn had gevolgd, maar die hoopte de verliezen te ver-
minderen door de
prijzen
op een zon hoog moge-
lijk peil te handhaven. Het zou dwaasheid zijn dit
den betrokken maatschappijen kwalijk te nemen. Na-
tuurlijk tracht ieder voor zijn eigen belang te strij-
den, en wanneer er kans bestaat verliezen te beper-
ken, zou de leiding van een niaatschappij niet deugen,
die niet alle krachten inspande om dit doel te be-
reiken.
Het is echter duidelijk, dat tot de minderheid die
ondernemingen behooren, die de gunstigste productie-voorwaarden hebben, zooals hooge opbrengst per hec-
tare, en den laagsten
kostprijs.
Zij konden verwach-
ten, in de toekomst, na opruiming aer voorraden,
weer opnieuw met eenige winstmogeljkheid te wer-
ken. De ordernemingen, •die in dit opzicht minder
gunstig bedeeld zijn, moeten natuurlijk vreezen, .dat
eenzeer lage suikerprjs gedurende eenige jaren de
markt zoozeer daaraan gewend zal hebben, dat ook na opruiming dér voorraden productie op loonende
basis voor hen ui’tesloten zou zijii.
De werkelijkheid heeft thans het beslissende woord
gesproken in deze discussies en meeningsverschullen,
en naar onze meening de minderheid volkomen in het
gelijk gesteld. De prijzen zijn niet kunstmatig hoog
te houden, niet door de Visp met outsiders en niet
door de Nivas als monopoliste. Tracht men dit toch
te doen, dan is het eenige resultaat, dat men de voor-
raden ophoudt, dat men minder verkoopt dan moge-
lijk zou zijn •bij een meer gedurfde prjspolitiek en
dat men dus het herstel der productie op een meer
normale schaal uitstelt, tot nadeel van allen, terwijl
niemand voordeel trekt van het remmen van den ver-
koop. Want men vergete niet: opslag an suiker, assu-
rantie en dergelijke kosten moeten voor de voorraden
worden betaald. Het is veel voordeeliger de prijzen
nog een weinig te laten zakken, – en het gaat thans
slechts om onbeteekenende prijsverlaging, nu de markt
zoo slecht is geworden, niet meer om guldens maar
om dubbeltjes – en te spuien, coûte que coftte, dan om
verder de kosten voor opslag van de reusachtige hoe-
veelheden te blijven betalen.
Zijn dus, ondanks de Nivas, thans reeds alle geva-
ren werkelijkheid geworden, die de Indische regee-
ring had willen voorkomen, aan het bestaan van de
Nivas zelf zijn gevaren verbonden, die spoedige liqui-
datie •dezer organisatie vereischen. Zij is nog stroe
–
ver, nog meer gecentraliseerd dan de Visp; zij werkt
onder regeeringcon’trôle met de daaraan onvermijde-
lijk verbonden bureaucratie. En waar het thans meer
dan ooit gaat om soepelheid in den verkoop, om te
kunnen beslissen, onmiddellijk en zonder aarzelen, of
een bod aanvaardbaar is, of dat een transactie ge-
entameerd kan worden, waarbij kans is op lagen prijs,
daar moet deze Nivas de verkoopsmogeljkheid van
Java-suiker sterk verkleinen. De Visp heeft bewezen
niet te kunnen fungeeren in .een crisisperiode, de
Nivas is een voortzetting van de Visp met nog groo-
tere nadeelen. Voor de toekomst der Java-suikerin-
dustrie is het noodig een geheel andere verkoops-
taktiek te volgen en andere verkoopmrganisaties te
stichten, waarbij concurrentie tusschen die organisa-
ties een voordeel en een prikkel tot verbetering zal
zijn. Wij hopen dit nog nader te kannen uiteenzetten,
maar gelooven hier met feiten en cijfers te hebben be-
wezen, dat zelfs liquidatie der Nivas, voorloopig zon-
der dat er iets anders voor in de plaats komt, geen
enkel gevaar medebrengt voor prijsverlaging en pro
ductiebeperking. Want ondanks en onder de Nivas is
hierin reeds alles tot stand gekomen, wat de vrije
economische krachten verei schten.
A. BAARS.
DE RIJKSMIDDELEN OVER DECEMBER 1932.
Uit den in dit iaummer opgenomen rniddelenstaat
zal men zien, dat de afgeloopen maand weer een
sterke daling van inkomsten tegenover de overeen-
komstige maand van 1931 te zien geeft. De gewone
niiddelen brachten
f
33.568.400 op tegen
f
43.184500
in Dècember 1931 en liepen derhalve terug met
f
9.616.100, hetgeen een record-teruggang beteekent.
Ook de raming werd niet gehaald (nadeelig verschil
f1.282.300). Vrijwel alle middelen droegen tot dit
ongunstig reshitaat bij. Een uitzondering maakten
slechts de gr6ndbelasting, de personeele belasting (die ditmaal door bijzondere omstandigheden nog een bate
opleverde), de zoutaccijns en de •suikeraccijns.
De totaal-opbrengst over het jaar 1932 beliep
f
400.525.400, d.i.
f
52.274.300 minder dan in het
vooi’afgaande jaar en
f
17.683.100 beneden de jaar-
raming’. Indién, om een zuiverder beeld te krijgen,
zooals ook dit jaar gebruikelijk was, de grondbelasting
en de personeele belasting buiten beschouwing woi-
den gelaten, blijkt, dat de overige middelen tezamen
f40.142.000 minder ‘hebben opgeleverd dan in 1031,
teiwiji het nadeelig verschil ‘met betrekking tot de
raming stijgt tot
f
18.123.800. Dit laatste is te heden-
kelijker, indien men overweegt, dat na de indiening
der midd’elenwet vrschillende iiatrege1en tot ver-
ste’rking ddr ontvangsten zijn genomen, die niet in
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
69
het geraamde opbrengstcijfer tot uitdrukking komen.
In herinnering moge nog worden gebracht, dat de
middelen in 1931 reeds
f
51.153.000 minder hebben
opgeleverd dan in 1930 (dit laatste bedrag daalt tot
f
18.648.100, indien de grondbelasting en de perso-
neele belasting worden uitgeschakeld).
Slechts drie middelen (de invoerrechten, de zout-
accijns en de suikeraccijns) gaven in het afgeloopen
jaar méér dan in het daaraan voorafgaande, gezamen-
lijk tot een surplus van
f
17.376.100. De opbrengst
der overige middelen bleef in totaal
f
69.651.000 be-
neden die van 1931. Zes middelen (de personeele be-
lasting, de inidomstenbelasting, de invoerrechten, de
zoutaccijns, de suikeraccijns en de Staatsloterij) over-
schreden de raming, tezamen met
f
23.942.700; de
overige middelen wijzen ten danzien van de raming
een deficit aan van
f
41.625.800.
Gaan wij nu de verschillende middelen in het kort
na, dan trekt vooreerst de grondbelasting de aandacht,
welke ditmaal weer een accres, zij het tot het niet
zeer belangrijke bedrag van
f
24.900, opleverde. Ge-
rekend over twaalf maanden bedroeg de teruggang
f
3.774.800, waarvan het overgroote deel op rekening
komt van de maand Januari. In het begin van 1931
kwamen de oude dienstjaren nl. nog geheel aan
‘s Rijks middelen ten goede. De personeele belasting
gaf in December nog een bate van
f
312.300, welke
meevaller te danken is aan eerst thans van de pro-
vinciën ontvangen, aandeel in de kwade posten.
De daling der inkomstenbelasting zet zich krachtig
voort. Ditmaal beliep het decres
f
2.991.300. Welis-
waar werd de raming met
f
1.694.500 overtroffen,
doch de laatste maand van het jaar is voor deze be-
lasting doorgaans zeer gunstig; uit dit oogpunt be-
sehouwd, moet de ‘betrekkelijk geringe overschrijding
van de afgeloopen maand zelfs als een veeg teeken
worden beschouwd. Gerekend over twaalf maanden
heeft de inkomstenbelasting in 1932
f
14.109.800
minder opgeleverd dan in 1931, en dit niettegen-
staan de de uitreiking der aanslagen dit jaar vroeger
is geschied en achter de invordering haast wordt gezet.
De vermogensbelasting volgt vrijwel denzeifden
loop als de inkomstenbelasting. De afgeloopen maand
vertoonde een lager opbrengstcijfer van
f
494.400.
Over het geheele jaar zijn de ontvangsten verminderd
met
f
2.431.700.
De dividend- en tantièmebelasting blijft teleurstel-
len. Tegenover de inkomst van December 1931 ad
f
1.149.000 staan de ontvangsten der afgeloopen
maand van
f
366.200, een bedrag, zoo laag als nog
nooit in de maand December is voorgekomen. Ge-
rekend over twaalf maanden ontstond een achterstand
van
f
4.461.500.
Na de geweldige stijging in October ji. is hij de
invoerrechten een sterke teruggang waar te nemen.
In October werd
f
13.659.500 ontvangen, in Novem-
ber
f
5.542.300, in December f4.636.500. Vergeleken
met December 1931 beteekent dit laatste bedrag een
daling van
f
2:260.300, al dient hierbij ook te worden
bedacht, dat de opbrengst van December 1931 sterk
werd gestimuleerd door de a.s. invoering der benzine-
belasting en van de verhooging van het tarief. Door-
dat verschillende maanden van het verstreken jaar
ruime ontvangsten opleverden, kwam de totale ont-
vangst van 1932
f
16.984.200 uit boven die van het
daaraan voorafgaande jaar. Neemt men echter in aan-merking, dat verschillende maatregelen zijn getroffen
tot versterking der ontvangsten, die niet in het
ramingsc••fer tot uitdrukking komen, dan blijkt, dat
de invoerrechten nog belangrijk bij de verwachting
ten achter zijn gebleven.
Met uitzondering van den zout- en den suikeraccijns
vertoonden alle
accijnzen
een vermindering. De twee
genoemde
accijnzen
zijn ook de eenige, waarvan de
loop in het afgeloopen jaar over het geheel genomen bevredigend is geweest. Bijzonder slecht staat het ‘er
met den geslachtsaccijns voor door de nog steeds
dalende veeprijzen. In de inzinking van den wijn-
accijns, den gedistilleerdaccijns en den bieraccijns
wegens het verminderd verbruik is een crisisverschijn-
sel te zien. De suikeraccijns gaf een accres, ‘vermoede-
lijk door vermeerdering van uitslagen uit entrepôt in
verband met de ‘opcentenverhooging. Met den tabaks-
accijns gaat het bergafwaarts. Voor een deel is •de
vermindering van inkomst toe te schrjveTi aan de
daling der kleinhandelsprijzen. Voor de cijfers mogen
wij voor ditmaal wel naar den in dit nummer voor-
komenden staat verwijzen. De belasting op gouden en
zilveren werken gaf f4.200 minder; over twaalf
maanden werd
f
167.500 minder geïnd.
De z.g. conjunctuurbelastingen konden zich ook nu
niet tegenover het vorige jaar handhaven. De zegel-
rechten leverden
f
84.800 minder ‘op, waarvan
f
66.200
aan een trager vloeien der beursbelasting is te wijten.
De registratierechten kwamen iets uit boven het peil
der laatste maanden van 7 â 8 ton per maand; de
opbrengst beliep ditmaal
f
916.700, •d.i. toch nog
f
232.100 minder dan de ontvangst van December
1931. Gerekend over twaalf maanden hebben de zegel-
en registratierechten resp.
f
5.751.100 en
f
4.227.000
minder in de schatkist gebracht.
Zeer teleurstellend is de voortdurende daling der
successierechten. Ditmaal bedroeg de vermindering
f1.651.400; over twaalf maanden ontstond reeds een
achterstand ‘van
f
11.122.650. De doineinen gaven
door lagere huur- en pachtprjzen
f
114.700 minder,
terwijl de loodsgelden daalden met
f
5.800. Over het
geheele jaar gaf ‘laatstgenoemd middel een mindere
bate van
f
820.300. Over 1929 kwam nog
f
5.143.100
binnen, in 1932 niet meer dan
f
3.480.900.
Bedroevend staat het er ook voor met het ,,Lee-
ningfonds 1914″, waarvan de ontvhngsten in de afge-
loopen maand terugliepen van
f
6.290.250 tot
f
5.357.000. Niettegenstaande de opcenten op den
tabaksaccijns op sigaretten, het invoerrecht op zuid-
vruchten, de suikeropcenten, de verhoogingen van den
accijns op wijn en het herziene zegelrecht van bui-
tenlandsche effecten bedroegen de inkomsten over
1932
f
59.180.000 tegen
f
62.506.200 in 1931.
Het ,,Wegenf ouds” ondervindt schijnbaar de ge-
volgen der crisis niet. De totale opbrengst over 1932
kwam zelfs nog
f
175.600 uit boi’en die van 1931; de
vooruitgang was zoowel aan de wegenbelasting als
aan de rijwielbelasting toe te schrijven.
De inkomsten van het ,,Gemeentefouds” ‘heliepen
in de afgeloopen maand
f
8.152.900, waarvan
f
8.107.500 gemeentefondsbelasting. Laatstgenoemde
heffing bracht in 1932 in totaal
f
77.940.200 op (in
1931 nog niet meer dan
f
30.351.057). Langzamer-
hand begint er teekening in dit fonds te komen.
AANTEEKENINGEN.
De kosten van de steunwet aan de varkens-
houderij.
Er zijn verschillende omstandigheden, die het on-
mogelijk maken precies te berekenen, hoeveel het Ne-
derlandsche kooperspubliek heeft betaald voor den
steun aan de varkenshouders, die
bij
de Crisis-Var-
kenswet is ingesteld. Daartoe behoort allereerst hct
ontbreken van publieke gegevens omtrent het gewicht
der voor binnenlandsch verbruik geslachte varkens in
de laatste maanden. Wel beschikt de Nederlandsche
Varkenscentrale over deze gegevens, omdat de heffing
van 9 ct. per EG. slachtgewicht ten behoeve van het Stabilisatiefonds, dat de Centrale beheert, de moge-
lijkheid geeft tot op den dag vast te stellen, wat voor
binnenlandsch verbruik is geslacht, maar dem organi-
satie wenscht de betrokken gegevens niet publiek be-
kend te maken.
Er is daarom slechts bij benadering het een en
der af te leiden omtrent het gebruik van varkens-
vleesch in Nederland in de tweede helft van 1932.
Per kwartaal ‘wordt het aantal voor binnenlandsche
70
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
25 Januari 1933
consumptie geslachte varkens opgegeven. De laatste
geevens zijn die van het derde kwartaal van 1932, dus van het eerste kwartaal, waarin de Crisis-Var-
kenswet begon te werken. Om echter van het aantal
varkens naar het gewicht over te gaan is men voor-
loopig gedwongen, tot aan de publicatie ‘betreffende
het geheele jaar 1932, die nog eenigen tijd op zich zal
laten wachten, om hetzelfde gemiddelde gewicht als van verleden jaar aan, te nemen. Wij kunnen dan de
volgende cijfers afleiden:
Jan./Oct. Jan.fOct.
1931
1932
Slachtingea voor biuneni. consumptie .
1.229.300 1.431.200
Idem
in
het derde kwartaal der jaren .
426.900 402.800
Gemiddeld gewicht der gesi. vi.rkens .
176
1KG.
Het aântal geslachte varkens in het derde kwartaal
van 1932 was dus ongeveer 5 pOt. kleiner dan ver-
leden jaar, terwijl het in de eerste twee kwartalen
zoowat 25 pOt. grooter was dan in de overeenkomstige
perioden van 1931. De prijsdaling van varkensvieesch
in de eerste helft van 1932 heeft dus aanleiding ge’
geven tot -vergrootte consumptie, de prijsstijging na
invoering der Orisis-Varkenswet heeft de consumptie
sterk doen achteruitgaan. Nemen wij voor het, vierde
kwartaal dezelfde verhouding tot 1931 aan als in het
derde kwartaal heeft bestaan, dan zouden er 520.000
varkens voor binnenlandsch verbruik zijn geslacht, en
dus in de tweede helft van 1932 in totaal ca. 920.000.
Het levend gewicht dézer varkens zal, tegen een ge-
middelde van 175 KG., ongeveer 163.000 ton hebben
bedragen. Trekt men hiervan de slachtafval van 20
pOt. af, dan is voor de binnenlandsche consumptie
130.000 ton beschikbaar gekomen, plus de hoeveelheid
der huisslachtingen, die echter, niet voor verkoop in
aanmerking komt ‘en dus verder buiten ‘beschouwing
wordt gelateh.
Het is moeilijk van een wereldmarktprijs van var-
kensvleesch te spreken, daar dit artikel allerwegen
zwaar wordt belast en vaak aan contingenteering’ is
onderworpen, zoodat van vrije prijsvorming feitelijk
geen sprake is. Als basis van vergelijking kan eenigs-zins de prijs dienen; die in Denemarken voor varkens
wordt betaald, en.die ‘in ‘de tweede helft van 1932 tus
ichen ii en 12 cent per pond schommelde, terwijl in
Nederland, door de aètiè der Varkenscentrale, toen
1.4-15 cent per pond werd betaald, dus 6 cent’ per
KG. levend gewicht meer. Hierbij komt dö heffing
voor ‘het Stabi1iatiefo’nds van 9 cent per KG. slacht-
gewicht. De cosumenten zouden dan dus betaald heb-
ben 163.000 X
f
60 plus 130.000 X
f
90 of
f
21.480.000
iln zes maanden.
T er contrôle kunnen wij het bedrag nog
01)
andere
wijze berekenen. De ‘kleinhaudelsprijs van varkehs-
vleesch bedroeg gemiddeld in de tweede helft van
1932 ‘ongeveer
f
0,675 per pond tegenover
f
0,625 in
Juni, zoodat de
stijging
10 cent per KG. heeft be-
dragen. De gemiddelde
prijs
van vet spek was
f
0,42
per pond tegenover
f
0,33 cent in Juni, dus een stij-ging van
f
0,18 per. KG. Van het geslacht, gewicht
kan men ruwweg een derde ,als spek en twee derden
als vleesch aannemen, zoodat de
prijsstijging
in den
kleinhandel zou hebben bedragen 2/3 X 130.000 X
f 100 plus
1/3 X 130.000 X
f
180 of
f 11500.000
Dit
bedrag vérschilt zooveel van het boven berekende, dat
door slagers en gross:iers is betaald, dat vermoedelijk
deze groepen niet de geheele prijsverhooging op de
consumenten hebben kunnen afwentelen. Hun heftige
oppositie tegen de erisis-varlçenswet zou hiermede wel
in overeenstemming zijn.
Tenslotte moet in het licht wdrden gesteld, dat mis-
schien ook zonder de crisis-varkenswet de ,vleesch- en
spekprijzen ,zoudeii zijn gestegen, daar vooral de stij-
ging der sp’ekprijzen in alle laifden is’ opgetreden in
de tweede helft van 1932. Het stabilisatiefonds dient,
om de verliezen bij export te dekken. ‘Dientengevolge
krijgen de boeren ôok den richtprijs voor exportvar-kens, hetgeen bij ongesteunden uitoer ‘niet mogelijk
zou zijn geweest.
MAANDCIJFERS.
OVERZICHT DER RIJ’KSMIDDELEN.
(In Guldens)
ec
1
e
93m
2
er
Sedert
1 Januari
1932
Overeen-
komstige
periode 1931
Directe belastingen.
507.468
5.741.128
9.515.961
Grondbelasting ………..
Personeele belasting
1)
312.319
514.514 8.871.979
Inkomstenbe’asting
.
7.944.518 77.572.275
91.682.029
Vermogensbelasting
1.364.021
12.795.964
15.227.681
Dividend- en tantième. 366.230
.4.
14.276.758 18.738.285
fnvoerrechten
………
81.135.460 64.151.248
belasting
…………
172.571
2.119.876 3.122.578
4ccijnzen
.636.501
tatistiekrecht
………….
218.185 2.252.268
2.098.339
559.041
6.687.343 8.570.123
Zout
………………..
397.996
2.297.186
2.308.966
Geslacht
…………….
3.631.919
32.849.724 37.835;585
949.691 11.452.961
14.429.989
Wijn
……………….
4.631.137
52.867.264
‘52.628.685
Gedistilleerd
………..
1.866.109
26.112.725 29.134.497
Bier
………………..
3elasting op gouden
en
Suiker
……………..
Tabak
………………
zilveren werken
68.645 721:437
,
888.915
rfljirecte belastingen.
1.266.176 16.766.506
4
22.524.213
Registratierechten
.
916.739
10.330.825 14.557.816
3.030.189
35.867.787
46.990437
Zegelrechten ……….
9omeinen, wegen en
Successierechten
…….
323.477
4.028.676 4.565.530
itaatsloterij
………..
‘24.337
653.902 655.706
vaarten ……………
..
381.166 3.480.861
4.301.151
oodsgelden
………….
Totaal.Generaal,.
33.568.429
400.525.440
452.709113
1)
Met ingang
v.
h. beiastingjaar
1931
wordt de personeel
bel, geheven ten bate
v.
d. gem., zoodat de in dezen staat
vermelde bedragen uitsluitend vroegere belastingjaren be.
treffen.
2)
lEieroncler ‘begrepen
f
157.892
wegens zegelrecht
van nota’s van makelaars en conimissionnairs in effecten,
enz. (IBeursbel.).
3)
Id.
f3.178.990.
4)
f 4.138.224.
HEFFINGEN’ VOOR HET LEENINGFONDS
1914.
Verdedigingsbelasting
1.030.227
12.780.911 17.424.423
Opcent en:
386.895
4.560.887
4.883.897
Grondbelasting ……….
Personeele belasting
—
8.806
–
.
24:187 1.126:267
Inkomstenbelasting ..
1.497.378 15.256.752
17.772.315
‘Vermogensbelasting
727.227
7.018.243
8.25.587
Dividend- en tantiëme
belasting
………..
120.856
4.711.330 6.183.634
Invoerr. Zuidvruchten
116.891
809.538
Accijns op Wijn
201.193 1.157.523
461.793
Gedistilleerd
363.192 3.284.972 3.783.558
St!iker
461.717
3.183.407
–
Tabaksacc. op sigaretten
395.472 5.306.414
1.746:533
,
Zegelrecht van buitl.eff.
64.738
1.085.863
‘
878.203
Totaal
5.356.982
59.180.027
62.506.210
HEFFINGEN’ VOOR HET WEGENFONDS
Wegenbelasting ……….
566.888 12.816.213 12.107.591
Rijwielbelasting
14.135
6.993.222
6.926.205′
Totaal
……….581.023 19.809.435 19.033.796
INKOMSTEN TEN BATE VAN HET ,,GEMEENTEFONDS”
Gemeentefondsbelating.
8.107.5’177:940.1771 30.351.657
Opeenten Vermogensbel.
645.397
6.011.3531 2.215.405
Totaal …………
.752.928 83.951.530 32.566.462
SPLITSING VAN DE ‘OPBRENGST DER GROND., IN.
KOMSTEN- EN VERMOGENS’BELASTING
SEDERT. 1 JANUARI
1931.
Dienstjaren
Grond-
belasting
Inkomsten- belasting
Vermogens-
belasting
1929/30……
1
‘-
366.065
60.229
1930/31……
1
17.647
1.433.068
234.082
1931/32……
1
664.550
51.596.384
8.665.551
1932/33……
1
5:058.931
24.176.758
3.836.102′
I’otalen
……-
5.741.128
7’7.572.275
–
12.795.964
–
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
71
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
GELDKOERSEN.
N.B. ” beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
BANKDISCONTO’S.
Ned jBeIl
l.eBinn.Eff.
DWissels.
2419 Apr.’32
Lissabon,…. 64
4
Apr.’32
8k
3
19Apr.’32
Londen ……2
30Juni’32
Vrsch. in R.C. 3
19Apr.’32
Madrid …….4
8Juli’31
Athene ……….9
3Dec.
1
32
N..YorkF.R.B.24
23Juni’32
Batavia………-
4510 Mrt.’30
Oslo ……..4
1
sSpt. ’32
Belgrado – …….7420
Juli’31
Parijs ……24 9
Oct.’31
Berlijn ……….4
22 Bept.’32
Praag ……4426
Bpt. ’32
Boekarest……..7
3 Mrt.’32
Pretoria …..5 3Oct.
’32
Brussel ……….
3513 Jan.’32
Rome……..4 9
Jan.’33
Budapest ……..
4417 Oct.
’32 Stockholm .. 34
1 Spt. ’32
Calcutte ……..4
7Juli’32
Tokio .. . .4.38
17 Aug.’32
Dantzig ……..4
12Juli’32
Weenen ……6
23 Aug.’32
Helsingfors ……
6419 Apr.’32
Warschau.. . .6
20 Oct.
1
32′
Kopenhagen ….
3512 Oct. ’32
Zwits. Nat.Bk.2
22Jan.’31
OPEN MARKT.
1933
1932
II
1931
II
1914
1 16121
9/14 1
2/7
18123 1 19124 II 20/24
21Jan.
1
Jan.
1
Jan.
1
Jan.
Ii
Jan.
1
Jan.
Juli
Amsterdam
Partic.disc.
14’1I2
114.1/3
‘I4112
1
14_
1
/2
21/4-314
15116J8
31J_31
Prolong.
1
l
1
1
1
3
142
1
12
1
-’12
2
1
14-14
Londen
Dageld…
1
12
1
’12..1
1
12″I
11
4
1
2-5
1
1
1
2
2
1142
Partic.disc.
13J
1
_7/
I3/_15/
71-1
718-1
511
5
_31
4
2311-51
4114_3/4
Berlijn
Daggeld …
431_5L1
411
4
_511
4
411
4
511
3
411
3
_531
3
7-8
3
1
–
–
Maandgeld
4114.5314
411
4
5314
411
4
_531
4
414-6
7-9
–
–
Part, disc.
3718
318 318
318
6
7
/g-7
–
2
1
1-
1
/
Ware n-
wechsel.
4.1/4
4-L14
4.1/4
4-1
18
71148
–
–
New York
DageId
1)
1
Ij4J/4
1
1J_3/
I’
2
/4
1′
1
/4
211
3
3(
4
l
hz-3
1
/4-2′
/2
Part,c.disc.
1
12 1
12
11
1
/2
3
111
2
-3/
4
–
t) Koers van 20 Jan. en daaraan voorafgaande weken t/m. Vrijdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
BrussellBatavia
York,l
‘.1
,) ,) ,)
1)
17 Jan.
1933
249
8.35h
59.15
9.72
34.50
100
18
,,
1933
2.4815i,
8.33k
59.17
9.72 34.49
100
19
1933
2.481/,
8.34
59.16
9.714
34.484
100
10
1933
2.4815/
16
8.33j
59.154 9.714
34.49
100
11
,,
1933
2.487/
s
8.36
59.185 9.714
34.50
100 13
1933
2.4815/
16
8.364
59.18
9.714 34.514
100
Laagste
d.w’) 2.48724
8.32
59.10
9.704
34.42JI
99
Eloogste d.w’)
2.49
8.37
59.225 9.724
34.55
100
16
Jan.
7933
2.49
8.35
3
4
59.134
9.72
34.504
100
9 Jan.
1933
2.48i3/,
8.3334
59.08
9.71
34.484
100
4uutpariteit
2.4878
12.1071
59.263
9.747 34.592
100
Data
stand
Weenen
Praag
Boeka- Milaan
Madrid
17 Jan.
1933
1
47.93
–
7.38
1.48
112.744
20.34
18
,,
1933
47.94
–
7.38
1.48
12.744
20.34
19
1933
47.93
–
7.38
1.48
12.744
20.354
20
,,
1933
47.97
–
7.38
1.48
72.744
20.364
21
1933
48.06
–
7.38
1.4e
–
–
23
,,
1933
1
48.0734
–
7.38 1.48
1
12.74
1
20.364
Laagste
d.w’)
47.8734
–
7.35
1.424
12.70
20.25
hoogste
d.w’)
48.10
35.25
7.40
1.524
12.80
20.50
16 Jan.
1933 47.9314
–
7.38
1.48 19.75
20.34
9 Jan.
1933
47.91
–
7.38
1.48
12.745
20.34
Muntpariteit
48.1234
35.007
7.371
1.488
13.094
48.52
o
a
St ock-
Kopen-
Oslo
Hel-
Buenos-
Mon-
holm
S)
hagen*)
;ffç
)
Aires’)
treal’)
17 Jan.
1933
45.45
41.60
42.70
3.68
65
2.19
18
1933
45.45
41.60
42.65
3.68 65
2.1734
19
,,
1933
45.50
41.85
42.85
3.674
65
2.17
20
,,
1933
45.55
42.-
42.80
3.69
65
2.1634
21
,,
1933
45.60
42.10
:42.90
3.70
65
2.18
23
,,
1933
45.60 42.10
42.90
3.70
–
2.17k
Laagste
d.wl)
45.25
41.25
42.50
3.624
–
2.15
Hoogste d.wl)
45.80
42.25 43.25
3.75
65
2.21
16 Jan. 1933
45.55
42.80
41.50 3.674
65
2.1914
9 Jan.
1933
45.40
43.25 43.10 3.70
65 2.21
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.2661
95%
2.4878
*) Noteering te Amsterdam. **) Not, te Rotterdam.
1)
Part. opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht
voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wiBselkoersen.
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
Data
Londen
($
p
er
I
Parijs
($p.
lOOfr.)
Berlij
Amsterdam
($p. 100 M
n
k.)
($
P. 100 gid.,
17 Jan.
1933
3,351,,
3,9034
23,7634
I
40,1734
18
1933
3,347/
8
3,90% 23,77
40,1734
19
1933
3,34%
3,9014
23,7734 40,1734 20
1933
3,354j,
3,90′,
23,79
40,1734
21
1933
3,357j,
3,90′,
23,79
40,1834 23
,,
1933 3,36
5
/8
3,91
23,80
40,2034
25 Jan.
1932
3,45I8
3,9311j,
23,60
40,2534
Muntpariteit ..
4,86
3,905
8
1
23.8134
405/,,
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen
en
Noteerings-
7 Jan. 14Jan.
16/21
Jan.
’33
21Jan.
Landen
I eenheden
1933 1933
LaagsteHoogste
1933
Alexandrië.. Piast. p. £ 9734
9734
97sj,
975f,
97
Athene ..
. -.
Dr.
p.0
625
625
580
650
60234
Bangkok…. Sh.p.tical
‘/’°’
‘/’
°
T
‘
S
‘/’°’
1
/
1
O’
1
/’
°
T5
ir
Budapest … Pen. p. £
19
19
18
20
19
Buenos Aires
d. p.$
4234
4234
42
43
4234
Calcutta …. Sh. p. rup.
1/6s/
16
1
1
68/
10
1/61/,
1/6
7
/
1/6
5
/,
Constantin.. Piast.p.,c
695
695
700
700
700
Hongk(ng ..
Sh. p. $
113s/
8
113
15
/
1/334
1/4
1/32/
8
Lissabon…. Escu.p.0 1095%
110
10934
11034
110
Meîico
….
$
per £
10.674 10.75
10.50
11.-
10.75
Montevideo .
d.perg
30
30
28
35
34
Montreal .
.
$
per £
3.76%
3.80
3.80
3.86
3.83%
Kobe
…….Sh. p. yen
1/27/
8
1/27/
8
1/2%
1/3
1/27f
Riod. Janeiro d. per Mil.
58f
8
58
8
5
i
5/
8
55/,
Shanghai … Sh. p. tael 1/7i5,, 1/7
31
/
1/7%
1/834
1/88/
16
Singapore
..
id. p. $
2/329/
2/37/,
2/3%
2/4
213
27
/
Valparaiso 1).
$
per £
–
–
–
–
–
Warschau ..
ZI. p. £
2934
30
2934
3034
297/,
1)90 dg.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS 5)
Londen’) N.York2)
Londen
17 Jan.
1933-
161s/
6
2534
17 Jan.
1933….
122/8
18
1933..
16/
2534
18
,,
1933….
123/_
19
1933..
1611/
16
25sf
8
19
1933.. .
.
122/11
20
1933..
1615/,
6
25sf
8
20
1933….
122/10
21
1933..
167/
8
25s,,
21
1933….
122/6
23
1933..
1615j
16
25sl
e
23
1933….
12217
25 Jan.
1932..
1934
2934
25 Jan. 1932….
120/9
27 Juli
1914..
24″116
59
27 Juli
1914….
84110%
1)
in pence p.oz.stand.
2)
Foreign silver in
$c. p.oz.
line.
3)
in ah. p.oz.fine
STAND VAN ‘s RIJKS KAS
Vorderingen.
1
7
Jan. 1933
1
15Jan. 1933
Saldo van ‘sRijks Schatkist bij De Ne-
derlandsche
Bank ……………… f
40.655.253,83
f
41.107.176,83
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
,,
151.393,38
,,
396.640,45
Voorsch.
op
uit. Dec. (resp. Nov.) ’32 aan
de gem. verst,
op v.
haard. de Rijks-
adm. te heffen gem. ink. bel, en
opc.
op
de Rijksink. bel ……………….
3.222.355,60
,,
3.170.259,97 231.954.200,60
,,234.653.978,58 Id.
aan
Suriname …………………
….
13.196351,-
.
,,
13.196.352,78
Id. aan
Curaçao ………………….
6.919.520,72
,,
6.919.520,72
Kasvord. weg. credietverst. a/h. buitenl
,,
101.907.602,74
,,
99.874.133,87
Voorschotten aan Ned.-lndië…………
Saldo der postrek. v. R/jkscomptabelen
Vord.
op
het Alg. Burg. Pensioenfonds’)
…..
…..
,,
33.743.793,38
–
,,
23.840.894,49
–
Id.
op
andere Staatsbedrijven
1)
…….
15.673.131,02
,,
16.051.901,52
Verstr. t. laste der Rijksbegr. kasgeld-
….
leeningen aan gemeenten (saldo)
…
…41.755.313,29
,,
41.743313,29
Verplichtingen.
Voorschot door de Ned. Bank ing. art.
16 van haar octrooi verstrekt
– –
Schuld a/d Bank
v.
Ned. Gemeenten
–
–
Schatkistbiljetten in Omloop ………
f342.485.000,-
f342.435.000,-
Schatkistpromessen in omloop …….
109.570.000,-
,,105.570.000,-
Zilverbons in
omloop
…………….
…l.635.575,50
.
…
,,
1.627.545,-
Schuld
op
uit. Dec. (resp. Nov.) ’32 a/d.
gemeenten, wegens aan haar uit te
keeren hoofdsom der pers. belasting,
aand. in de hoofds. der grondb.el. en
der gem. londsbel., alsmede
opc. op
die belastingen en
op
de vermogens-
belasting ………………….
..
…
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf..)
55.986.526,35
.
,,
516.995,13
,,
58.990.664,80
Id. aan het Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T. 1)
…2.034.805,08
,,
17.972.907,49
,,104.540.472,95
Id. aan andere Staatsbedrijven’)
…..
108.003,78
,,
108.003,78
Id. aan diverse instellingen’)
………..
……18.276,56
29.7
,,
3I.182.273,97
1)
in rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.
Betaalmiddelen in
‘s
Lands kas
–
waaronder Muntbiijetten………..
Saldo Javasche Bank ……..
………
f
613.000,-
Verplichtingen:
Voorschot’s Rijks kase. a. Rijksinstell.
–
Schatkistpromessen
………………..
234.654.000,-
Schatkistbiljetten ………………..
.
..2.250.000,-
Muntbiljetten in omloop
……………
13.410.000,-
Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfonds.
,,
2.094.000,-
idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank.
,,
902.000,-
Voorschot van de Javasche Bank……
606.000,-
f
61.937.000,-
374.000,-
3.708.000,-
238.486.000,-
2.050.000,-
13.4 10.000,-
2.098.000,-
902.000,-
585.000,-
72
CONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
25
Januari 1933
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 23 Januari 1933.
Activa.
Binnenl.Wis-1 Hfdbk.
f
30.340.109,39
se1s,Prom.,
Bijbnk. ,,
545.341,26
enz.in disc.Ag.sch. ,,
6.036.493,09
f
36.921.943,74
Papier o. h. Buitenl. in disconto
……
Idem eigen portef..
f
73.425.094,-
Af :Verkocbtmaar voor
de bk.nognietafgel.
–
73.425.094,
Beleeningen
mcl. vrsch.
Hfdbk.
f
25.622.482,48
inrek.-crt.
Bijbnk.
6.081.169,76
op onderp.
Ag.sch. ,,
42.382.636,46
‘
74.086.288,70
Op Effecten
……
f
72.831.602,08
Op Goederen en Spec.
1.254.686,62 74.086.288,70
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,
–
Munt en Muntjnateriaal
Munt, Goud
……f
98.200.590,-
Muntmat., Goud
..
,, 934.345.133,63
t1.032.545.723,63
Munt, Zilver, enz..
26:216.720,42
Muntmat., Zilver..
–
Belegging
1/
kapitaal, reserves en pen-
1.058. 762.444:05
1
)
sioenfonds
…………………….,,
20.101.514,52
Gebouwen en IVleub. der Bank ……..,,
5.000.000,_
Diverse rekeningen ……………….
15.357.820,07
Staatd.Nederl.(Wetv.2715/ 32,S.No.221)
19.331.195,17
f
1.302.986.300,25
–
Passiva.
Kapitaal
………………………..f
20.000.000,-
Reservefonds ……
,,
3.000.000,-
Bijzondere
reserve
………………,,
5.000.000,-
Pensioenfonds
…………………..,,
8.212.292,23
Bankbiljetten in omloop ………….. …
920.006.895,-
Bankassignatiën in omloop
……….
..
125.578,99
Rek.-Cour.j Het Rijk
f
48.227.350,83
saldo’s:
‘
Anderen,, 284.399.589,20
,,
332.626.940,03
Diverse
rekeningen …………………,,
4.014.594_
f
1.302.986.300,25
Beschikbaar metaalsaldo
…………..f
553.236.028,99
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigdis. ,,
1.383.090.072,-
1
1 Waarvan in het buitenland
/
3.020.302,58.
Voornaamste posten
–
in duizenden
guldens.
Data
Goud
Circulatte
Andere
opeischb.
schulden
I
Beschikt,.
I
Metaal-
saldo’)
Dek-
kings
perc.
Munt
1
Muntmat.
24 Jan.
33
98.201
934.345
930.007 332.753
553236
83
16
’33
98.201
934.377
947.317
315.059
552.478
83
11
’33
98.198 934.397
964.883 295.127
552.875
84
2
’33 98.198
934.391 991.201
274.536 549.135
83
28 Dec. ’32
98.198
934.454
961.590 304.403
549.255
83
19
,,
’32
98.198
934.440 951.558
308.694 550.954
83
25 Jan.
32
97.691
775.039 984.243
190.374
430.045
76
25 Juli
’14
65.703
96.410
310.437
6.198
43.521
54
Totaal
Schatkist-
Be’e
Papier
Diverse
Data
bedrag
promessen
I
,,,,
g n
op
het
reke- disconto’s rechtstreeks
buitenl.
fin gen
21
24 Jan. 1933
36.922
–
74.086
73.425
15.358
16
1933
38.265
–
73.280 73.286
15.350
9
1933
39.016
–
72.526
71.321
15.636
2
1933
38.356
–
79.620
71.321
15.940
28 Dec.
1932
38.593
–
79.290
71.321 15.647
19
,,
1932
39.394
–
73.740
71.321
15.206
25 Jan.
1932
78.115
–
96.491
83.657 35.552
25 Juli
1914
67.947
–
61.686
20.188
509
1)
Sedert
den bankstaat van 4 Jan. 1929
op
de basis van
2
1
metaal-
delking.
2,
Onder
de activa.
CURAÇAOSCHE BANK.
Vonrnsmste ‘,nstn
1′
(ui,enden p,,ldnC
Data
Metaal
Circu-
latle
Dis-
conto’s
Voor-
soiotten
aan
de
kolonie
Diverse
reke-
nin.&en1n1ngenI
1
Diverse
1
reke-
1
December 1932
4.748
4.969
172
1
10
743
114
1
November 1932
4.744
5.048
172
1
141
675
96
1
October
1932
4.746 5.066
183
1
’85
737
95
1
September1932
4.748
5.012
183
’21
735
85
1
Augustus 1932
4.873 5.301
183 133
809
109
1
Juli
1932
4.857
5.272
194
1
87
865
143
1
December 1931
4.515
4.881
1
251
21
1.261
576
5 .3IUt9J. MCI anlva. -, .3IUflp. MCI flDöIVil.
JAVASCHE
BANK.
Voornaamste
posten in duizenden
guldens.
1)e samengetrok-
ken cijfers der
laatste
weken
zijn_talegrafisch_ontvangen.
Andere
Bchikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatle
opeischb.
metaal-
____________________
schulden
saldo
21 Jan.1933
149.950
201.610
36.430
54.734
14
1933
149.460
206.810
30.690
54.460
7
1933
150.310
208.920 30.490
54.546
24 Dec. 1932
103.849
46.10
204.060
34.403
54.595
17
1932
103.848
45.657
207.895
32.376
53.396
10
,,
1932
103.846
46.289
212.272
30.527 53.015
3
1932
103.840
46.097
209.055 32.409
53.351
23 Jan. 19321
112.537 46.449
226.041 27.685
57.495
24 Jan. 1931
128.586
42.020
246.095
45.501
53.967
25 Juli1914
22.057 31.907
110.172
1
12.634 4.842
Wissels.
.
Dek-
a
D
ta buiten
Dis-
Beiee-
kings-
N.-lnd.
beto.alb.
19.610
conto’s
ningen
5350
nin
e,11
g
29.270
percen-
tage
21 Jan.1933
63
14
,,
1933
19.460
53.140 29.610
63
7
,,
1933
19.450
54.880 28.880
63
24Dec.1932
19.109
8.829
36.034 26.789
63
17
1932
18.958
8.721
36.454
26.563
62
10
,,
1932
19.187
8.745
40.289
23.206
62
3
1932
18.808
8.718 38.788
25.489
1
62
23Jan.1932
7.911
8.935
47.615 36.452
63
24 Jan.1931
33.047
8.688
37.384
41.791
59
25 Juli1914
6.395
7.259 75.541
2.228
44
1)
Sluitpost activa.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden ponden sterling
Data
Metaal
Ban kbilJ.
in
circulatie
I
Bankbilf.
in Banking
Departm.
40.130
I
Other Securities
Disc.and
Advances
s ecuri
t
18
Jan. 1933
120.571
354.664
11.819 18.804
11
,,
1933
120.544 358.683 36.110
12.903
17.792
4
1933
120.567
362.559 32.193 45.990
17.862
28 Dec. 1932
120.594
371.193 23.595
18.509
17.738
21
1932
120.628
370.098
24.691
11.833
21.574
14
1932
140.305
372.256
42.166
11.740
18.048
20 Jan. 1932
121.321
374.879
47.884
14.031
39.920
22 Juli
1914
40.164
29.317
33.633
Data
Gov.
Sec.
Public
Depos.
OT/TDpos1ts
Other
Bankers
1
Accountsl
1
1
Reservel
1
Dek-
kings
1
oerc.’)
18 Jan. ’33
96.552
12.116
105.381
32.504140.907
277/33
11
’33
109.967
12.788 112.921
34.744
36.861
233′
/32
’33
102.082 12.516
134.120
34.235
1
32.968
18
7
/33
28Dec. ’32
102.372 8.865
102.410 33.760 24.401
1613,
21
’32
99.677 7.826 98.898
33.989 25.530
18
3
/
33
14
’32
74.249
8.537
86.291
34.368
43.049
335,,,,
20Jan. ’32
52.431
20.813
77.482 38.444 48.442
3518/
22 Juli ’14
11.005
14.736
42.185
29.297
52
1) Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten “s millioenen frauc.
Data
1
Goud JZilverl
1
Te goedi
Wis-
Waarv.I
in
he
op het
.
Belee_
IRenteloos
oorscho
1
buitentli
sels
1
buitenl.
ningen
Iv.d.
Staat
13 Jan33!82.405
1.406
1
2.945
1
4.1661
1.5232.602
3.200
6
,,
’33
82.760
1.395
2.943 4.099
1.525
2.614
3.200
30 Dec.’32
83.017
1.384
2.938
4.983
1.546
2.515
3.200
23
,,
’32
83.120
1.369
3.154
4.730
1.582
2.529 3.200
15 Jan.’32
69.847
976 10.406
15.630
10.101
2.867 3.200
23 Juli’141
4.104
640
–
1.541
81
769
–
Bons
v. d.I
1
–
.Rekg.
Courant
Data
zei/st.
,Diver-
amort.
k.
sea
i)
1
CÜ
calatie
1
Zei/st.
Staat
Iamort.kJ
t
Parti
–
6.680
1
2.158
culieren
19.554
13Jan.’33
83.591
394
2098
6
,,
’33
6.802
1
2.370
84.407
316
2.104
19.486
30 Dec.’32
6.802
1
2.357
1
85.028
193
2.118
20.073
23
,,
’32
6.552
I
2.168 82.565
196
2.138
22.054
15 Jan.’32
6.899
1
2.230
1
84.008
626
5.849
21.658
23 Juli’14
–
1
–
1
5.912
401
–
943
1)
Sluitpost
activa.
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
73
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
24 Januari 1933.
De stemming aan de t a r we-markt was in de afgeloo-
pën week gedrukt als gevolg van de groote verschepingeu
van het Zuidelijk halfrond. Argentinië en Australië hebben
beide flinke hoeveelheden verscheept en vooral die uit
Australië naar Europa waren grooter clan men in ver-
band niet de omvangrijke zaken naar China. had ‘verwacht.
ioopers schijnen hunne directe behoeften te hebben ge.
dekt en namen over het algemeen een afwachtende hou-
ding aan. De groote voorraden van tarwe in exportlanden
‘worden weer besproken en laten ook niet na te drukken. De voorraden aan het einde van het nu loopende seizoen
zullen niet of slechts zeer weinig kleiner ‘zijn dan aan het
einde van het vorige seizoen. In Argentinië wordt van
iiiet-off’iciëele zijde dc tarwe.opbrengst ongeveer een mil-
lioen quarters grooter geschat dan volgens de laatste offi-
ciëele schatting. Uit Austra.lië blijven de berichten gun-
stig, doch het binnenhalen van den oogst werd in sommige
streken door koud weder vertraagd. Volgens sommige
schattingen zouden de resultaten, wat de hoeveelheid be-
treft, niet aan de eerste verwachtingen ‘voldoen. De Cana-
deesche regeering heeft een laatste schatting van de op-
brengst bekend gemaakt en wel wat tarwe betreft van
428.510.000 bushels tegen de vorige schatting van 431.200.000
bushels en een opbrengst in het vorige jaar van 321.210.000
bushels. In de Ver. Staten zijn de aanvoeren tijdelijk, toen
dc prijzen iets stegen, toegenomen, doch later weder afge-
nomen bij de sedert weder ingetreden verlaging. De boeren
wachten af, of de wettelijke steunmaatregelen zullen wor-
den aangenomen. De vooruitzichten van de wintertarwe
blijven ‘verre van gunstig en bij voortduring worden klach.
ten over droogte gehoord. Van invloed op den prjaloop zijn
(leze berichtei nauwelijks, eerst in het voorjaar zullen de
vooruitzichten der wintertarwe een rol van beteekenis
spelen. Met uitvoeren van tarwe uit Rusland wordt niet
meer gerekend, eerder verwacht men, dat Rusland langs
Wiadiwostock tarwe zal invoeren. Het koude weder in liuropa is den tarwe-verbouwers welkom, omdat het te
snelle ontwikkeling tegenhoudt. In sommige streken in
Noord- en Midden-Europa zou een dikkere sneeuwlaag ge-
wenscht zijn. Dc, prijzen voor Manitoba-tarw’e hebben in
den loop der week slechts kleine veranderingen ondergaan,
riettegenstaande de termijnmarkt te Winnipeg vast was en
t dollarcent hooger sloot clan een week geleden. Het slot
te Chicago was
‘i
dollarcent hooger. Plata-tarwe was iii
liet begin der week Jager, is sedert weder iets in prijs
gestegen en daarna vrijwel onveranderd gebleven. Het slot
te Buenos Aires sloot 14 eentavos lager, dat te Rosario
5 centavos lager dan een week geleden. Ook in de prijzen
voor Australische tarwe kwamen slechts kleine verande.
ringen, einde der week was die tarwesoort iets lager te
koop.
De r o g g e-niarkt toonde weinig verandering, en de prij.
zen bleven zich op ongeveer gelijke hogte bewegen, zoo-
vel voor Argentijasche als voor Poolsche rogge. Tegen het
einde der week kwam er iets meer belangstelling voor Ar.
gentijnsche rogge in stoomende booten.
De consumptiievraag voor m af s was gedurende de af.
geloopen week nog teleurstellend. De in het binnenland in
het einde van het vorige jaar gevormde voorraden Donau-
mais schijnen nog niet uitgeput en tot nieuwe aankoopen
van •beteekenis gaat men wog niet over. Midden vorige
week waren de prijzen voor ‘Donau-mais zelfs gedrukt en
lager, doch daarna hebben zij zich spoedig weder hersteld.
De verschepingen van den Donau zijn sterk verminderd
sedert de scheepvaart er gesloten ‘is en alleen, van havens
aan den riviermond verscheept kan worden. De voorraden
in d’ie havens zijn niet groot en zoolang de sluiting der
scheepvaart duurt, moet met verminderde verschepingen
rekening worden gehouden. Het aanbod van stoomencie
.P’lata-maïs is schaarseh en de prijzen zijn daarvoor allengs
enklo guldens gestegen, .zoodat op het oogeublik voor Plata-
mais een flinke premie boven Donau.maïs betaald wordt.
De koersen aan de termijnmarkt te Buenos Aires sloten
19 centavos hooger, te Rosario 15 eentavos hooger clan een
week geleden. De nog aanwezige voor uitvoer beschikbare
voorraad mais wordt in Argentinië door de regeering ge-schat op 1.800.000 qnarters. Particuliere schattingen zijn
omstreeks een millioen quarters grooter. De vooruitzichten
van den nieuwen oogst in Argentinië luiden gunstig, be-
houdens klachten over door sprinkhanen aangerichte scha-
de, welke op 10 pOt. wordt geschat van de ‘bebouwde opper-
vlakte. In Amerikaansche mixed mais zijn weder eenige
zaken tot stand gekomen, van grooten omvang waren de
zaken echter niet. Het slot aan de termijnmarkt te Chicago
was Y
4
dollarcent hooger dan een week geleden. Van Zuid-Afrikaansche mais is het aanbod grooter geworden, zonder
groote zaken echter. De oogst in Zuid-Afrika wordt nu
geschat op 7.973.000 quarters tegen een schatting in Sep-
tember van 7.189.000 quarters.
De vraag voor disponibele ge r s t blijft beperkt en de
prijzen ondergingen weinig verandering. Aangekomen Rus-
sische gerst vond moeilijk koopers en moest eenigszins in
prijs worden verlaagd. Op aflading kwamen beperkte ‘zaken
tot stand in Plata-gerst tot tegen het einde der week iets
oploopende prijzen.
De stemming voor Boheemsche h ii v e r verbeterde ten-
gevolge van schaarsch aanbod in de eerste hand en omdat
het drukkende aanbod in de tweede hand had opgehouden.
De prijzen zijn daardoor aanmer]celijk gestegen. Plata-haver
werd in prijs verlaagd zonder zaken van beteekenis. Het
slot te Buenos Aires was voor haver onveranderd.
SUIKER.
Gedurende de afgeloopen week waren de suikermarkten
aanvankelijk flauw gestemd tengevolge van een beperkt
aanbod van, spoedig leverbare partijen, zoowel in New-Vork als ook in Londen, en de prijzen brokkelden verder af. Tegen
het einde der week verbeterde de stemming, zoodat het
aanvankelijk geleden verlies in de termijacioteeringen ge-
heel kon worden ingehaald.
In N e w-Y o rk opende de terinijiim,arkt voor Maart-
levering op 0.65 d.c.,.hetgeen slechts 13 punten boven het
laagste niveau van verleden jaar. was. Iutusschen was deze
noteering Zaterdag tot 0.69 d.e. gestegen. In ruwsuiker
van de Philippijnen, Porto-Rico en Cuba werd één en ander
omgezet op de basis van 0.70 dc. c. & Ir. New-York. Voor
Porto-Rico en P’hilippijnsche suiker werd 2.65 d.c. it 2.67
d.c. c.i.f. betaald.
De ontvangsten in de Atlën.tische havens der Ver. Sta-
ten bedroegen deze week 52.000 tons, cle versme1tingei
39.000 tons tegen 40.400 t’ons verleden, jaar en de voor-
raden 119.000 tons tegen 1.28.700 tons.
De laatste C uh a.-statistiek luidt als volgt:
1932
1931 ‘
1930
tons
tons
tons
Productie ……(i{aniing) ‘2.602.864 3.122.186 4.671.260
Ontvangsten ………….. 18.869 28.825 21.816
Totaal sedert 1/11.32 …..1.706.522 2.168.219 3.870.959
Verschepingen ………..22.427 22.695 7.829
Voorraad in afscheepbavens – 593.666
723.337
764.710
De .L o n de n s c h e termijnmarkt opende verleden week
16 .d. beneden de vorige noteer’ing op Sh. 4111 voor Maart
levering. De week sloot op de volgende prijzen: Mrt.
Sh. 51., Mei Sh. 5f2, Aug. Sh. 5J4,Y
2
en Dec. Sh. 5/7,
voor rietsuiker basis 96 pCt. c.i.f. De raffinadeurs ver-
AANVOEREN in tons van 1000 KG.
Rotterdam
Amsierdom
.,
Totaal
Artikelen
15121 Jan.
Sedert
Overeenk.
15121 Jan.
Sedert
Overeenk.
33
1932
1933
l
Jan. 1933
tijdvak 1932
1933′
1Jan. 1933′
tijdvak 19
8
2
35.554
61.550 45.530
618
715
.
–
62.265 45.530
19.049
20.090
–
100
–
19.149
20.090
Tarwe
……………..
Rogge
……………..8.673
Boekweit …………..
3.228
2.133
25
25
.
-_
3.253
2.133
MaIs ……………….
.1
..023
17.906
78.101 126.781
2.670
22.788
24.995
98.889
151.776
Gerst
…………….
5.541
11.489 17.372
–
882′
1.970
12.371
.
19.342
4.888
17.058
4.721
–
347
–
17.405
4.721 8.796
10.381
11.946
24.909
8.228 33.705
18.609
Haver
………………
Lijnkoek
………….
‘
.283
2
3.608
3.774
–
–
–
3.608 3.774
Lijnzaad
…………….1.196
.
1.697
1.435
184
644
1.264 2.341
2.699
Tarwemeel
…………704
Andere meelsoorten
..
1.174
2.576
3.502
149
318 1.616
2.894
5.118
74
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
25
Januari 1933
laagdon hun iie prijzen met 3 d. per owt. cii oiitiiiocttcn °p
e verlaagde basis meer kooplust.
Op J a v a verkocht cle N.I.V.A.S. ruilli 34.000• tous witte
suiker tot verschillende prijzen al naar gelang van kwa-
iteit en destinatie, waarbij als basis gold een prijs vat’
f
53 voor goede kwaliteit.
De aanplant voor het volgende jaar zal witarschijielijk
opnieuw aanzienlijk worden iiigekroinpei:i, vaaromtrei1t
spoedig nadere gegevens, kunnen worden verwccht.
1)0 iaiineming der onafhankelijkheidswet
in
den Amen
–
kaanschen eï,aat, waaedij aan dc
–
.1? bi lip pij ne
11
over
10 jaar onafhankelijkheid wordt geschonken, kan van belang
–
rijken invloed zijn op de toekdmstige suikeroogtea aldaar.
Na de behandeling door de Ph ilippijnsche wetgevi ig zal
hierop nader avonden teruggekomen.
In N ccl e r 1 a n d was de markt weinig vercnderit. Jdefle
in
uivaiikelijke daling aan de A in ster d a m s che ter-
iiiijnruarkt van
f
n, werd aan liet einde van de week iveer
ingehaald bij een omzet van 4550 tons.
KOFFIE.
De kalme stemming hield onafgebroken aan en de kost-
cu vracht-aanbiedingen van Santos liepen in de meeste
gevallen nog $ -.10 . -.20 per evt. terug. In het begin
van de afgeloopen week werd uit Rio bericht ontvangen,
da t aan verdere verlaging van het uitvoerreclit voorloopig
itiet werd gedacht. Daarna kwamen verschillende telegra-fisclic berichten in, volgens welke het Gouvernement den
:Presicleiit van den Nationaieu Koffie-Rciad zou hebben ge.
.schorst naar aanleiding van cle ontdekking, dat. onregel-
niibighedeu door dit Instituut zouden zijn gepleegd. Boven-
dien iveid gemeld, dat cle ]3raziliaansche Minister van
:I?i,iat,eiën officieel verklaard heeft, dat bevolen is de uit-
i’oering van alle propagancla-eontracten .op te schorten en
dat verboden is nieuwe soortgelijke contracten af te sluiten,
alvorens een daartoe ingestelde commissie van onderzoek
over de gestie aan den Raad rapport zal hebben uitge-
bracht. Velen zijn vaü oordeel, dat uit dit bericht tevens
ilioet w’orden afgeleid, -dat de Braziliaansche Regeering
thans eindelijk inziet, dat de zoogenaamde propaganda voor
liet Bra.ziliaansche Product neerkomt op een geweldige
belemmering van den internationalen koffiehandel.
De
klachten hierover waren dan ook in den laatsten tijd aan
iie importmarkten zoowel als bij de ]lraailiaausche expor-
teurs algemeen. De – Koffie-Raad zond honderdduizenden
balen haar verschillende landen, waarvan hij meende, dat
het verbruik kon woiden opevoercl en daar ciie koffie uit
1io lan’dén niet mocht worden uitgevoerd dccli aldaar tot
lagen prijs werd aan den man gebracht, werd het den handel
zoo goed als onmogelijk gemha-kt voor zijn tot
–
normalen
prijs gekochte voorraden af-zet te vinden. Zelfs werden
–
iii
vele gevallen winkels opgericht, waarin het Brailiaansche
product in het klein wrd verkdcht, waardoor ook de tus.
ehonhandel ernstig werd geschaad. Bovendien was reeds
in het voorjaar van 1932 door den Koffie-Raad bekeiicl
gemaakt, dat als voornaamste punt op de agenda stond een
plan tot oprichting eener organisatie, waarin .roduceoteii
eenerzijds en branders anderzijds zouden worden tezamen
gebracht, teneinde – overbodige tussehenpersonen in de toe-
komst uit te sluiten. Dat Brazilië ten slotte tot het inzicht
gekomen zou zijn, dat zulke plannen gemakkelijker te
maken zijn dan uit te voeren en dat niet ongestraft kan
worden vo’ortgegaan den goed. .i.ugevoerden handel, dien
het land ten slotte toch niet missen kan, voor het hoofd te
st-ooten, is niet onwaarschijnlijk en liet zou slechts een be-
wijs zijn, dat althans op dit punt liet gezond verstsnd, dat
aldaar reeds zoolang scheen zoek te zijn, wederom begint
te spreken.
l)oor den Koffie-Raad is medegedeeld, dat tot op 31 l)e-
cember 1932 vernietigd zijn 4.282.000 -balen te Saiitos.
1.297.000 balen te Rio, 5-34.000 balen te Victonia, 5.690.0.00
balen in Sao Paulo en 346.000 balen op verschillende andre
plaatsen, tezamen 12.155.000 balen. Aangezien tot op 30
November vernietigd waren 10.938.000 balen, blijkt uit le
thans ontvangen cijfers, dat in de-maand December 1.217.000
-halen tot vernietiging zijn gebracht. Vertier is bekend.ge-n,aai.t; dat in de vorige week vernietigd zijn 26.000 halen
te Rio en 16.000 balen te Victoria, terwijl te Santos in de
iitaaAd Januari tQt nu toe vernietigd zijn 646.000 balen.
• Qfficieel is verder nog bericht ontvangen, dat de limiet
voov
dc clagelijksehe aanvoeren te Santos sedert het begin dci ‘orige week verhoogd is vnu 30.000 op 35.000 balen.
De. kost- en vrchtaanbiectingen ian:Sajitos zijn. op ‘het oogublik v’oor, gewoon goed ‘beschreven bupeiior Sautos
op proinptc verscheping ongeveer $ 9.90 h 10.20 per cwt.
en vopr dli’ço Pr,ime ongeveer. $ 10:10 & 10.30, terwijl zij
‘oor Rio type New-York 7 niet beschrijving, pronipte ver-
sclieping, zijn $ 8.70 k 8.75.
Van particuliere zijde wordt oven cle oogsten in de hiei-
onder genoemde landen het volgende medegedeeld.
-aivacior:
De kwaliteit schijnt. inicidelmatig te zijn. Rauung
850.000 balen;
Niea
eeg-act – Va,n verschillende kanten wordt een i-ekord-
oogst verwacht, van 250.000 balen;
.11rinro:
wordt geraamd op 700.000 halen, kwaliteit wordt
u,itsti’kend verwacht, doch de boon kleiner dan ver-
leden jaar;
Juma’d’a
sclnjnt 70.000 halt,, te zullen opbrengen;
(‘abu
heeft voor het ‘eerst
een
overschot, liet cijfer is nioei-
-lijk te ramen, doch er hebben reeds verschepingen
plaats gehad. Costa Rica
w’ordt geraamd op 290.000 balen tegeui 220.000
balen verleden jaar.
Ve,,ezuelo:
Baniing normaal, wellicht iets onder liet ge-
niicldelde.
(‘oiunmbie:
Baming 3.100.000 balen, slechts 85.000 halen
meer dan verleden jaar.
haïti boven het normale (raming 600.000 balen).
.iIacla-gascar:
0ff icieele raming van het Fransche Gouver-
nement 215.000 balen tegen 190.000 balen verleden jaar.
Yederlandseh-Iudië bleef voor Robusta vrijwel o,iverali-
leid ; alleen I’,iandhcling was ongeveer
i/
ct. -lager. De cif-
prijzea de eerste hand zijn op het oogenhlik aan te
nemen op:
–
Palembang Bobusta, Februari-venscheing, 1814 ct:; Ben-
koelen Robusta, Febuani-verschepiug, 1934 ct.,; Mandhel’iug
Bobusta, Februani-verseheping, 2014 ct.; W.I.B. f.a.-Ro-
busta, Februani-verseheping, 241% et., alles per
34
K.G.
cif, uitgeleverd gewicht, netto contant.
De noteeringen aan de Rotterdan,sclie termijnmarkt be-
wogen zich binnen zeer enge grenzen en zijn bij ‘het op-maken van dit Overzicht ongeveer gelijk aan die van een
week geleden. Maart noteert thans 19
7
/
s
, Mei
18%,
Sep-
tember 17
5
/8
en December 17
5
/8
ct. per 34 K.G.
ilu loco bleef cle afzet nog altijd onbevredigend. De offi-micele loco-noteening van Superior Sant-os moest, nu van,
brazilië zooveel goedkooper kan worden aangevoerd, ver-
laagd vorclen van 31 ct. op 29 ctf pen
34
K.G.; de notee-
ring van Robusta -bleef onveranderd 24 ct. De slotnoteeringeu te New-York waren:
Gemengd contract
Santos contract
(basis Rio No. 7)
(basis -Santos No. 4)
Mrt. Mei Sept. Dec. Mrt. Mei Sept. Dec.
23 Januari .. $ 5.76 5.45 5.07 4.98
8.29 7.86 7.211 7.15
16 Ja,,uari
,,5.64 5.36 4.93 4.85
8.22 7.76 7.23 7.13
9 Januari .
5.64 5.44 5.07 4.99
8.22 7.83 7.40 7.32
30 i)eeember ,, 5.80 5.56 5.18 5.09
8.52 7.94 7.62 7.50
Rotterdam, 24 ,Jbnuari 1933.
IJZER.
Van de exportinarkt voor ruwijzer valt geen nieuws te
i,,elden. De prijs vaja Lux 3 ligt nog altijd tusschen 34/-
cli
351- goud fob. Antwerpen. De positie van P. L. No. 3 op de .I(r,, nsche eb Belgische markt is in groote trekken dezelfde
gebleven. De gietenijeu hebben zich voor geruimen tijd ge-
dekt. De onderhandelingen over dc stichting val, een ver-
koopkantoor voor gieterij-ijzer Nvorden. heropend Prijs voor
1′. L. No. 3 200-220 Fr. Frs. basis Longwy en 305 B. Frs.
fob. grens. De laatste noteer’ing is de cfficiëele (nominale)
van het Comptoir belge.
Van de Clevelandmarkt valt eveneens weinig nieuws te
melden. De vraag is achteruitgegaan. De uog werkende
producenten hebben echter voor gemnimen tijd orders uit
te voeren; hun voorraad is gering en de productie is tot
liet uiterste beperkt. Nu de invoer van het Continent door liet hooge ‘iuvoerrecht belemmerd wordt en de import uit
llritseh-Indië bij overeenkomst geregeld is, w’orden thatis
pogingen gedaan door de produeent
–
engroepen in Clevelaitd
ccc de M’idlands om tot overeenstemming te komen inzake
den afzet in het binnenland. De onderlinge concurrentie
heeft het prijsniveau, in het ‘bijzonder in Schotlaud, tot een
zeer laag ‘peil dcci., dalen. Clevcland No. 3 doet er 54/- fot.
Iin,lkirk, Northatits No. 3
52/6.
De positie van staal, op cle exportmarkt is, na cle scltt’rpe
pi’ijsdaling geduu-cnde November en December, langzaam
aan iets vasten geworden. Uit Japan, Egypte en Zuid-
Mnerika was aanmerkelijk meer vraag te constateeren, -ii.t
het bijzonder naar plaatstaal. liet prijspeil ging over de ge-
hele linie omhoog: s,tafijzçr noteert thans 49/- goud fob.
.’
–
iitwerpeli, tegen 47-47/6 aan liet begin van het jaar, 60/-
liulf–Noveniber -en 42/. (lit laagste niveau) ‘iii Juli-Aug. M.
–
N.B. De prijsstatistiek is in het,,Ecânomisch-
Statistisch kwartaalbericht” opgenomen.
INHOUD.
BIz.
Inleiding…………………………………
1
De loop der prijzen………………………..
IE
Productie
en
voorraden
…………………..
‘
.
In
‘
IV
‘Voorraadstatistiek
van
groothandelsartikelen
. .
.’.
‘Geld-
en ‘kapitaalmarkt …… . ……………..
.
,
vt
De
omloossnelheid’van het geld……………….
»’
ix
Lijnen betreffende de conjunctuur in Nederland…
Crisiswetgeving in Nederland
………………
.xii
‘Het prijsverloop van groothandelsartikelen geduren-
‘
de
het
vierde kwartaal
van 193
……………..
‘
xvi
De economische toestand in Nederland,
‘Ned’
-Indië,
Duitschiatid, GrootBrittannië
en
del Ver Staten
XXIX
Oonjunctuiirgegeveiis betreffende Nederland, Nd.-
Indië. Duits,’hlan,l
Groot-Brittannië en de Ver,
Staten
‘
…………..
‘
….
::’…’…..
XXXI
‘XXXV
EconomisCh
.
–Statisti.sch
.. K
Uitgave van het Nederlands’ch Economisch Instituut
(Bijvoegsel van het Weekblad ,,Economisch-Statistische Berichten”)
No. VIII
WOENSDAG, ’25 JANUARI 1933
INLEIDING.
‘l’oen in den aanvang van het vorig jaar .i ii dit
weekblad geschreven, werd over cle voorwaarden voor
het econorn isch herstel ‘), i’ercl daarbij gewezen op
een aantal vraagstukken, die i nzo.nderheicl eene be-
vrecligende opiq
s
sing eischten, ‘voordat een
gezonde
opleving zou kunnen intreclen. Bedoeld werden de
regeling van de internationale particuliere en Over
lieidsschulden., cle stabilisatie
01)
verlaagd goudpeil
van cle valuta’s der landen, clie thans
:t
goud heb-
ben verlaten, cle aanpassing van bonen en Overheids-
lasten aan liet gedaalde prijsniveau en cle opheffing
van handelsbelemmeringen.
[let afgeloopen ,jaar heeft ons weinig doen zien
van de oplosai.ng van deze vragen en zeer veel, wat een
bevredigende oplossing daarvan zal bemoeilijken.
Ten aanzien van liet vraagstuic der internationale
schulden. dat overigens, voor zoover liet cle Over-
heidsschulcien betreft,
qv,nntitatief
niet bijzonder be-
langrijk was, maar groote
psychologische beteelcenis’
had, beteekende cle Conferentie van Lausanne een groote stap in de goede richting. Al dragen de des-
betreffende overeenkomsten nog geen definitief karalc-
tCr, zooveel is toch wel zelcer, dat men liet Duitsohe
reparati.evraagstuk, lange jaren een struikelblok, voor
de economische ontwi lc’keli ng van Europa, als dood en begraven mag beschouw’en, op de kleine en in ver-
houd ing tot het verleden on’beteekenende slotbeta-
ling na.
Daarentegen toont het vraagstuk van de schulden aan Amerika een verward beeld. Juist deze verwar-
ring echter geeft hoop, dat cle drang tot liet slu iteri
van een definitief en bdhoorlijk uitvoerbaar accoord
zich bij alle ‘betrokken partijen onweerstaanbaar zal
doen gelden.
Oc.k het vraagstuk van cle particuliere schulden is
nog ver van zijne oplossing evenals de stabilisatie van
de valu tas der landen, clie den gouden standaard ver-
lieten. De bijzonder moeilijke economische positie van
Engeland, waarop wij later in cl it Kwartaalbericht
nog teruglcomen, vormt een ernstig ‘beletsel voor cle regeling van dit zoo bij uitsteic belangrijke’purit. Met ontzaglijke moeilijkheden gaat het proces van
ar.npassing van bonen en Overheidslasten aan het
g’zwijzigde prijsniveau gepaard. Zoolang de hu iclige
tcc:tand van onzekerbeict in liet econordisc’h leven
vr. rtdu urt, is liet einde van deze moeilijkheden
nog niet te zien, ook niet in die landen, die, zooals
bv. Neclerlanclsch-Indië, h.et me’s zeer diep in liet
Overheidsdrganisme zetten.
.I)e grootste ellende toonde 1932 echter ten aanzien van het laatste der hierboven door ons genoemde pun-
ten, de handelsbelemmeringen. Als . gevolg van de hevige depressie werden allerwegen beschermende
maatregelen ingevoerd of versterkt, niet het noodlot-
tige gevolg dat’ vele en belangrijke oorzaken van cle
huidige onevenwichtigheid in liet economisch leven
claafdoor nog werden. vérgroot en men dus in een
vicieuzen cirkel van steeds verdergaand( prijsdaling
‘) Zie het artikel van Pi’of. Dr, G. M. Verrijti Stuart,
1931, Een jaar van monetaire ontwri1iting”,
in ‘Ec.-Stat.
Ï3cr. .va’n,:6 Jan. 1932. .
op cle, nog vrije markten en steeds verder gaande be-
scherming belandde. Slechts ten aanzien, van zeer
enkele grondstoffen kan gezegd worden, ‘dat de toe-sta nci in 1932. is verbeterd; de marktpositie van cle
helangrijkste agrarische producten en van vele grond-
stoffen ‘blijft bedenkelijk en is door cle protectiemaat-
regelén verslechterd.
Vooral voor een land als Nederland, waar uitvoer
en verkeer zulke uitermate bela.dgrjke elementen in het economi’sc’h leven vormen, had ‘het steveii naar
autarlcie eu vooral de allerergste vorm van handels-
belemméri tig van dezen tijd, de ,,Dev i sen’bewi rt-
schaftun.g” funeste gevolgen. ‘De Conventie van Ouchy
vormt op liétgebiecl der handelspobitiek voorshands
het eenige lich’tpunt, dat wij kunnen ontwaren.
Toch stond 1,932 niet ‘hij voortduring in ‘het teeken
van den achteruitgang. Op enkele lichtpunten ten
opzichte van 1931 kan w’orden gewezen. Had aan het
einde van 1,931 de verstoring op het gebied van liet
geldwezen een verlammende uitwerking op het ere-
diet- en kapitaabverlceer, zoo toonde vooral de tweede
helft van 1932. in dit opzicht een zeer merkhare ont-
spanning. De ergste ongerustheid is geweken en voor
verschillende doeleinden is weer geld op langen ter-
mijn verkrijgbaar.
Een tweede lichtpunt is, dat in de tweede helft van 1932 een’ige meerdere bedrijvigheid kon worden ge constateerd in sommige landen. Opmerkelijk is ‘liet –
de Voorzitter van. de Amsterdamsche Kanier van
Koophandel ‘heef t er in zijn jaarrede terecht op ge-
wezen dat juist uit Dui.tschland ‘betere berichten
komen. De beschikbare cijfers, clie wij later be-
spreken, bevestigen dat een igszins, al mogen zij nog
allerminst aanleiding geveii tot uitbundige vreugde.
Ook uit de Ver. Staten.lcwamen aan het einde des
jaars betere berichten. De toestand in he’t bankwezen
aldaar is, zooals Beiijamin Anderson in een zijner des-
hétreffende beschouwingen op’merkt, door liet optre-
den van de Reconstruction Finance Corporation, he-langrijlc verbeterd, de rust bij liet pu’bliek is hersteld
en recente gegevens omtrent ‘de indicea der indus-
triëebe productie toonen verbetering.
Toch toont juist liet afgeloopen kwartaal vel zeer
duidelijk, hoe bijzonder labiel het economisch leven
II
ECONOMISCH-STATISTISC.H KWARTAALBERICHT
25
Januari
1933
nog steeds is, Zag men tegen liet ei id van het derde
pesch- iniportlanden).
cO:
lood (Bri ehe Domi niois).
ks utri.l de pii,jzen oploopen
W 111110 0
1
ChIJn
Bij
om tclui ing ‘, eiooiia ii t de ,pi otectic onzeker
lijk de Amerikatinslè reflatid-pôl itiek niet vreemd
Ileici
0])
cie wereldmarkt. Elke mao tregel van bescher-
was
zon
‘brachten de door Engeland ondervonden mirig verni iiidert cle vraag
01)
de steeds inkrimpende
moeilijkheden hij het betalen, ‘vait zijn schuld
vrije inar.kteti en ‘in tegenstelling tot vroeger vet-
Amerika en de daaruit allerwegen ontstaancl ‘eI
ischt. het tliiins’. veelal niet meer dan eirkele dagen
wikkelingen, die gepaard giuig’eh net groote schorn- om een heschermenden maatregel tot stand te breti- meli ngen van het sterlingdevies, den geheelen toe-
gen zoociat de. bui tenlandtehe belanghebbenden vrij-
tan weer
inn.
‘liet warikblen .De prijren, daalden,
w’eF geen gelegenheid hebben om daarmede hij cle
de vloedgolf van protectie werd steeds g.cooter•, en•• gfln van htih prodüctie en verkooppolitiek reke-
de_
vcl:q
ld_i_5. het j
aa
r 1.933 ingeti ecleti niet
iiill .CCfl
iii rîg te houden Stëcls feller v oid t dooi de
1
0
tecti e
massa van’
e
vraagstukken,
•
die steeds noeili,j key wor-
cle prijsstrijd der ‘producenten op de vrije markten.
den en-die dringend om een oplossing vragen, (lat men- Somtijds ziet men zelfs, dat als gevolg van proteetie
‘.arlijk voor groot optimisme nog geen grond kan
een land dat tevoren importei.i r was, gaat iii tvoereti
Zifl.
.
en daard
‘
oor den toea id nog verder verergert.
De dalende tendens (ter groothandelsprijzeu komt
uitersard tot uitdrnik.ing in de algemeene groothan-
DE, LOOP DER PRIJZEN.
r);
De loop der groothaitdelsprijzen is in het laatste
kwartaal van 1932 aanmerkelijk minder bevredigend
geweest dan in het voorlaatste. Na cle stijging, welke
in Augustus en September plaats vond, trad weder
een daling in, waardoor de meeste prijzen werden
teruggèbrdeht tot de in de eerste helf t van 1932 lie-
reikte laagtepun telt, te rwijl voor sommige artIkelen,
iniotils köper, ta rwe en zilver, nieuwe laagterecordls
bereikt• werden.’
‘De ontwikkeling der prijzen werd in (le eerste
plaats ongunstig beïnvloed door de hevige finctuaties,
welke liet Pncl Sterling in dit najaar vertoonde
»
1
verband met de internationale seh uldencuaestie. in
een ‘zoo labielen toestand, als waarin liet economisch
leen nog sleeds verkeert, konden de schommelingen
van. de valuta eener bijzonder belangrijke grondstof-
fenmarkt als Londen niet anders clan ccii zeer be-
clenkelijken invloed
p
liet prijsverloop u itoe:t:ene:n.
Daarbij kwam nog, dat de toenemi tig der bedrij vig-
Iteid in de Vereenigde Staten, waarop .ini liet vorige
kwartaal werd gehoopt en die inderdaad in en kele
productiè-incices tot ‘uiting kwam, beneden ‘iie ver-
v’achting is gebleven. Vooral cle staalindustrie toont
nog een droevig beeld. 1) it werkte mede cleprimeerend.
Tenslotte is de statistische positie vOn enkele be-
langrijke grondstoffen en voeding’sm icidelen nog altijd
ongunstig. Wij komen daarop zou ianstonds terug hij
liet bespreken van cle voorraadsta tistieken.
Abnormale omstandigheden doen zich met betrek-
king tot dit laatste punt nog steeds gelder. ‘Als ge-
volg eenerzijcls van den nieuwen vloedgolf van pto-
tectie, clie zich in 1932 over de wereld uits’tortte, an-
(1erzijcls van de valu taclepreciatie
iii
verschillende
landen. werd de productie van een aan tal goederer{ op
onno to u.rlijke wijze vernieerderci wij wijzen in dit ver-
band b.v. oji suiker (Bri tscli-,I ndië in, enkele Euro-
‘ececlie suilcer-i nhj)urteeren(le landen). tarwe (Euro-
ken uit de hieronder volgende tabel.
Daaruit blijkt, dat in Nederland in het afgeloopen halfjaar van een vrij groote stabiliteit der groothan-
clelsprijzen kon worden gesproken, terwijl daarentegen
in. de Vereenigde Staten., Frankrijk en Duitschland
nieuwe iaagtereeords ‘wercleii bereikt.
1 let peil der groothandelsprijzen in Engeland is
thans ongeveer even hoog als hij het i’erlaten virn
den gouden standaard. Dit lijkt ons meer liet gevolg
van een gelukkigen samenloop van omstandigheden
dan van eene bewuste stabilisatiepoli.tiek. immers,
uit cle ontwikkeling van den loop der groothandels-
prijzen sinds het verlaten van den gouden standaard
blijken sterke flu.ctuaties, terwijl oolc, gelijk men weet,
cle koers van liet Pond talrijke schommelingen ver-
toonde als gevolg van oorzaken, bij het Pond zelf ge-
legen. Zou beliep liet peil der Sterling groothandels-
prijzen (18 September 1931 = 100) op 24 Februari
1932 110,9 cr1
Ol)
29 J u:ni 1932 97,4, eene fluctuatie
van ongeveer 13 oCt. in den ‘tijd van vier maanden.
Zoonls wij reeds in ons vorig Kwartaalbericht heb-
ben opgemerkt, heeft Zweden meer succes kunnen
boeken met zij.n.e geld politiek; d.e g’roothandelsinclex
van dat IfIlld i’nu nt nog steeds liit door groote stabi-
liteit.
1 n welke mate de prijzen in Engeland aan liet ei ncle
vnu 1932, voor de verschillende groepen zij
(1
ver-
ndercl, blijkt uit liet volgende staatj:
tijgiuig’ (+) of
daling (-) in pel’Crnteu
,iuiii
liet
eiaile van 1932. vergclekeii niet
E.inil ,Dee. 1931 18 Sept. 1931.
iS
ig. 1929
tij’aiieit
Iii
vieeseli ,,,,.-S,.i
– 2.2
37.7
Ari(lei’e voecling’snnddeleii
– 8.7
– 3.5
– 30.4
Textiel protuc’tei’i
….
– S.0
+ 11.2
– 47.0
)Iineraleri
,.,,,.,.,..,
–
+ 9.0
–
23.3
Diversen …,,.,,,.,.,
– 0.5
–
5.9
– 32.0
– 7.1
+ 1.2
– 34.7
8September 1931 =
too
‘
.
1913= 100
a a
lndexcijfers ,;Tlie Econoniist”
,
Irving
v
i1er
er.
a en
.,
Statistique
nu
rij
F
k’k
Kamer v.
Koophandel
Milaan,
Stltistisch.
Reichsamt Duitsch- Neder-
land
2)
,
,
e
en-,
‘Zwitser-
land
2)
Totaal
Grond-
Goud-
index in
£
stoffen in
£
prijzen
Italië
land
30
Dec.
’31
108.9
‘
117.1
94.4
‘
96.1
‘
93;4
96.9 94.6
27 Jan.
’32
108.3
115.7.
93.8 93.5
93.6
95.8
91.0
,
84
108 5(77.6)
101
24
Febr.
’32
,.
110.9 120.9 89.6
924
95:1
97.2
92.0
83
.
,
108.9 (78.2)
100
22 Mrt.
’32
108.1
111.9
.
86.5 91.5
96.3
97.0
91.4
,
82
108-.7(79.9)
99
20 April ’32
103.8 105.4
.
83.6,
,
.
89.6
.
97.0
.
95.3 90.3
–
80 .107.9 t76.6Y.
98′
18
Mei
’32
‘
702.6
,
105.9
,
81.9
88.6,
951
–
93.4
89.4
..
79
107.8(75.0)
‘
96
29 Juni
’32
”
97.4′
99.3
805
.89.5
88.1
78:
‘.
107.5 (75.0)
95
27. Juli
’32
.
.
99.5
103.5
P
841
88.3
‘
91.3
.
88.5
.
88.1
,
76
.108.0(73.3),’
94
24 Aug. ’32
.102.5
,
111.8
,
.
89.3.
,
‘
89.87,
86.4
.
….91.5
89.0 89.3
87.1
75
‘108.8 (72.4
21Sept.’32
1106.0
317.4
.
,
9.6
‘
90.5″.(
897
91.2
87.1
76..”.
‘
.109.4(72.6)
95
t
19
1
Oct,
’32
.103.1
,
11,2.3
,
.
84.0
‘
88.6
88:8
.
.92.7
86.8
77
‘107.5(70.3)
95
1
Nov’32
‘
103.8
‘
113.0
.,
82.9
‘
87.6 88.4
‘
92.3
‘
86.5
77
107.4(69.8)
.
94
14 Dec:
’32
102.2
112.1
f78,2
85.1
879
91.4
85.0
76
‘
Ii
Jan.
’33
101.8
109.7
‘
79.3
,
‘
83.28)
90.88)
83.7
‘)Deze,eijfers hebben betrekking
op 7 Dec.
2)
Maaudgemiddelden. Cijfers tusschen haakjes goudpariteit.
3)
4Januari
25 Jaua ri 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
III
• liet feit, dat de prijzen van voedings- en genotmid-
delen sedert cle opheffing van den gouden standaard
per saicto ‘nog zijn gedaald, heeft o.a. tot gevolg ge-
had, dat ook de kleinhandeisprijzen in Engeland na-
genoeg onveranderct zijn gebleven. Daardoor heeft de
depreciatie van het Pond nog niet tot verhooging van
de kosten van levensonderhoud geleid.
Vergelijkt men daarmede cle oxitwi kkeling in
0115
land, dan valt niet alleeiv een daling van het niveau
van groothandeisprijzen, maar ook van de kosten van
levensonderhoud, zij het in veel mipdere mate, op te
merker. De laatsten zijn echter sedert het begin van
1932 zeer stabiel gebleven, hetgeen aan de van Over-
hei dswege bevorderde prijsstijging van voe(l ingsmici-
(leien is toe te schrijven, een feit, waarop wij reeds
vroeger de aandacht gevestigd hebben. ‘) intusschen is
hierdoor de marge tussc’hen cle groothandeisprijzen en
(le kosten van levensonderhoud nog verder vergroot,
hetgeen ondcrtaan de grafiek d ui clelijk naar voren
brengt.
100
:90
70
6o
–
50
40 1920
1927
1928
1929
1930 1931
1932
Kosten
v.
Ievensonderh. arbeidersgezinnen A’dam Oct. ’23-
Sept. ’24
=
100.
Groothandelspr. 1913
=
100,
herleid tot Oct. ’23—Sept.’24=
lOO
‘ Zie
ook liet elders opgenomen artikel over: ,Crisis-
mvetgev
tig
in Nederi a n cl’.
Productie en voorraden.
Voedinqs- en geno lmmcideien.
De toestand op cle graanmarkt blijf t nog steeds on-
gunstig. De tarweprijzen zijn in December gedaald
tot een punt, dat sedert mensc]ienheugenis niet is
voorgekomen. Deze geweldige prijsdaling is toe te
schrijven aan de zeer ongunstige verhouding, die er 0
1) het oogenblik tusschen vraag en aanbod bestaat en
die hij voedingsmiddelen te bedenkelijker gevolgen
heeft, omdat deze goederen over het geheel een zeer onelastische vraag ontmoeten. Het aanbod van tarwe
blijft nog steeds zeer aanzienlijk, zooals uit de onder-staande tabel blijkt:
Wereldproductie van tarwe in millioenen quintalen.
19261
19271
1928
19291 1930
1
19311
1
932
331
347 384
395
371
390
405 Noord’Amerika. …
340 373
406
307
351
337 318
92
109
60
74 73
75
Europa …………
AZi6
2
)
…………
104
107
93
104
124
111
107
Zuid-Amerika
……74
Afrika …………
30
32
32
37
32
36
36
Oceanië
………..
.46
35
46 37
60
53 56
Totaal ……….
1 925
1
–
9
–
86
1.070
i’Ü
1.012
1.000
997
Rusland ………..j
249
21,7
2
269
) Met uitzondering van Chia, Perzië, Turkije
en Iral
— Ondanks de lage tarweprijzen is de productie in
1932 nagenoeg niet veranderd. Doordat de vraag in
de invoerlanden sterk is ingekrompen, zijn de voor-
raden van tarw’e, beschikbaar voor uitvoer, sterk ge-
stegen.
Statistische positie van tarwe in millioenen quintalen.
Wereld-uit.
Voorraden a. h
Wereldbe-
eind
v.
den oogst,
voer
hoefte
beschikbaar voor
overschot
cii tvoer
1926-27….
290 223
67
1927-28….
305
220
85
1928-29….
386 252
134
1929-30….
299
170
129
1930-31….
374 223
151
1931-32….
372 218 154
1932-33
1
)..
340
170
170
1)
Raming.
Dc vooruitzichten voor dit jaar blijven ongu listig.
Van den kant van de (vroègere) invoerlanden, clie cle
laatste jaren dc beplante oppervlakte hebben uitge-
bre.icl, is voorshands niet te verwachten, dat zij de
tarweteelt zullen ‘beperken, terwijl cle exportgebieden
– met uitzondering van de Ver. Staten en Argenti-
n ië – tot dusverre ook nog weinig neiging vertoonen,
een deel van hun productie op te offeren aan de
protectionis ti sche excessen van cle Europeesche in-
voerlan den.
liet gaat er op lijken, alsof op tarwegebied een
reprise zal worden gegeven van het drama, dat thans
in cle suikercultuur wordt opgevoerd en dat waar-
schijnlijk zal eindigen met het afsterven van een deel
van de in de geheele wereld met den laagsten kost-prijs werkende Javasuikerindustrie. Het is te hopen,
dat men zich nog bijtijds zal bezinnen, hoewel de kan-
sen daarop niet groot schijnen.
I.!ochten de tarwe-oogsten dit jaar gunstig uitval-
len, dan moet de toestand op graangebied somber wor-
den ingezien, hetgeen ook op den loop der conjunc-
tuur niet zonder invloed zal blijven. Wij hebben er
reeds vroeger op gewezen, hoe belangrijk een prijs-
stijging van de granen en vooral die van tarwe voor
een mogelijke opleving zou kunnen zijn.
Het is daarom te hopen, dat het thans in de Ver.
Staten besproken Allotment Plan, hetwelk eene ver-
mindering van de bebouwde oppervlalcte ‘beoogt, effect
moge hebben en dat het streven van Amerika naar
vermindering van de wereldgraanproducti e niet ive-
derom door uitbreiding der productie in anTclere lan-
den worde teniet gedaan. Erg hoopvol zijn wij ech-
ter in dezen niet.
Aan do hand van de pnblcates van het Ïnstitut
inteïnational d’Agriculture, waaraan wij het in dit ver-
band gepubliceerde cijfermateriaal hebben ontleend, hebben wij eens nagegaan, hoe de uitbreiding van de
met tarwe bebouwde oppervlakte in cle verschillende
landen is geweest, waarbij bleek, dat van alle landen
‘ederlancl het meest ‘heeft uitgebreid:
Oppervlakte in
1000
H.A.
L
a n d e n
1
1932
IOemidd. 1926 1
of
‘ 1
tot 1930
ofi
Stijging in
Oj
•
193233
1926)27 tot
1
19301311
Nederland
•
118
56
•
111
Estland
52
30
73
Letland.
‘
103
61
69
Zweden 302
220
37
Duitschiand
2.280
1.692
35
Europa(zonder
Rusland) 30.256 28.718
5
Rusland
34.778 30.126
15
Canada ………
10.997
9.682
14
(W
13.620
15.460
–
12
Ver. Statenjz
8.709 8.597
1
Argentinië
8.009
8.458
–
5
Australië
6.307 5.822
•
8
Evenals hij tarwe,..is ook bij de andere granen
(gerst, rogge en haver) de productie in 1932 t.o.v.
IV
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
2 tanuari 1933
1931 toegenomm, zooals uit het volgende moge blij-
Zeei ongunstig is in de laatste maanden cle statis-
ken:
tische positie van thee geworden. De voorraden in
Productie van rogge, gerst en haver
Londen zijn sedert
AprilTMei
1932, toen zij overigens
in millioenen quintalen
sterk gedaald waren, met meer dan 100 millioen lbs.
toegeiomen, hetgeen o.a. aan de sterke uitbreiding
van den export van Britsch-Indische thee is toe te
schrijven.
De restricticplanneii, vaarover de onderhandelingen
tusschen de Engelsehe en Nederlandsche producenten
VOORRAADSTATISTIEK VAN GROOTHANDELSARTIKELEN.
1)
KOPER
2
)
TIN3)
LOOD4)
RUBBER5)
SUIKER
6
)
KOFFIE7)
THEE
TARWE’O
KATOEN
11)
Wereld
•
:
Wereld
:
Wereld
Londen
Wereld
Wereld8
Sant.
.
.
Londen
Wereld
Wereld
lnl000_
…
h100O
‘oi°g°Y
in 1000 tons
in millioen balen
.
iniill.
•
tons
..
lfl1lIl•
9.
19251
17.1
11
5.5
3.3
13
5.2
4,49
50
187.3 31,5
5.635
26
1926
15.8
11
48.4
3.2
12 4.9
6.0
9
53 191.3
57,4
40.5
8.225
95
1927j
15.6
11
63.4
3.8
15
5.3
13.1
9
89
213.0
84,7 47.3
7.037
28
1928
292
16
24.9
15
19.7
4.4
16
5.2
13.6
83
220.5
88,2 50.0
7.024
28
1929 401
22 32.4
18
334.5 54.3
42
6.7 25
5.1
20.0 118
260.4
69,6 72.9 7.234
28
1930
535
1
42
46.6
30
90.5
479.9
77.3
69 8.5
31
5.2
24.1
131
261.6
68,5
72.9
9.731 32
1931
59.2
42
148.3
623.6
69.5
90 8.8
33
6.9
27.4
154
244.7
89.4
76.1
10.709
48
Jan.
1
29
25.3
14
25.4
5.3
20
5.0
12.8
84
233.4
97,5
69.1
6.640
25
1
4
‘ebr.
27.5
15
25.4
6.1
22 5.0
12.0
80
237.5
98,1
65.8
6.126
23
%laart
26.7
15
275.0
28.1
35
6.4
23
5.0
10.7
74
237.7
91,6
62.1
5.603
21
4.pril
26.9
15
275.3
31.2
35
6.6
24
5.2
10.0
71
221.3 93,4
53.4
4.749
18
,1ei
26.9
15
270.1 31.5
34
5.5
20
5.3
9.2
68
197.5
93,2 49.7
4.100
16
Juni
315
18
24.9
14
260.1
31.0
33
5.2
19 5.3
8.9
67
184.6
95,9
43.9
3.328
13
Juli
25.9
14
261.6
30.2
33
4.0
15
5.4
10.8
76
182.9
93,1
46.3
2.680
10
ug.
27.6
15
268.9
34.7
34
3.3
12
5.3
13.2
87
191.6
100,3
54.4
2.600
10
3ept.
326
18
27.0
15
.
278.1
42.1
35
4.0
15
5.2
15.9
99
201.9
91,7
63.4
3.628
14
)ct.
319
18
30.1
17
291.4
48.1 37
4.9
18
5.1
18.6
lii
221.4
78,5
70.4
6.119 23
ov.
354
,
20 29.3
16
302.1
51.0 38
6.4
24
5.0
18.8
112
235.7
73,7 69.2
6.895 26
Dec.
401
22 32.4
18
334.5
54 3
42
8.7
25
5.1
20.0 118
260.4
69,6
72.9
7.234
28
Jan. ’30
435
34
33.3
21
362.2 60.5
52
6.6
24
5.1
21.1
117
266.6
91,1
72.1
7.421
29
‘ebr.
457
36
37.0
24
392.1
64.4 57
7.1
26
5.3
21.4
120
267.0
102,4 88.9
6.969
28
t[aart
479
38
35.3
22
409.3
69.2
59
7.7
29
5.3
22.2
123
248.9
108,4
64.8
6.436
25
J)ri1
525
42
41.7 26
45.1
408.4
74.1
59
7.8
29
5.3
24.0
131
234.8
119,6
58.8
5.698
23
hei
528
42
44.4
28
51.7
400.4
77.2 58
7.4
28
5.5
24,3
134
2150
126,5
51.5 5.102
20 Funi
522
41
46.4
29 57.0 407.2
79.7
59
6.8
25
5.6
22.8
127
209.1
117,6
47.4
4.75.6
19
mli
517
41
46.6
30 63.1
414.8 80.9
60 6.2
22
5.4
22.1
123
201.2
123,3
51.5
4.317
17
ug.
532
42 47.4
30
70.7
431.8
80.6 62
5.9
21
5.5
23.7
131
214.9
119,6
58.7
4.525
20
ept.
545
43
44.1
28
72.0
449.2
83.1
65
5.5
19
5.5
22.0
123
223.0
96,8 68.0
5.661
25
)ct.
1
554
44
44.8 28
81.5
448.5
77.5
65
6.4
22
5.0
24.3
131
234.6 89,0
66.1
8.050
36
ov. 543
43
45.4
29
87.9
457.1
70.4
66
7.7
29
5.1
24.4
132 243.5
75,5
67.6
9.068
40
)ec.
535
42 46.6
30
90.5
479.9
77.3
69 8.5
31
5.2
24.1
191
261.6
68,5
72.9
9.731
32
Ean.
’31
525
.
42
48.7
34
111.5
498.7 81.0
72 8.6 31
5.4
23.4
129
273.5
84,0
75.2
9.421
42
‘ebr.
519
41
51.8
37
123.2
513.4
82.2
74 9.1
.33 0.0
22.6 128
270.4
91,4
78.8
9.327
41
1aart
510
40 51.6 36
130.0
519.0
83.9
75 9.6 35 6.2
22.3 128
242.2
86,5
75.0
9.039 40
.pril
523
47
.
54.6 38
133.2
524.0
86.5
76 9.3
34 6.2
21.3
123
212.0
94,2
67.1
8.310
37
lei
551
44
58.0
41
140.7
536.9 85.3
78
8.7
32 6.4
20.0
118
205.3
96,9 80.0 7.784
35
funi
564
45
58.8
41 138.1
539.4
82.4
78
8.1
29
6.4
19.1
114
203.0
99,1
55.4 7.222
32
fuli
582
46
58.1 41
132.2
551.0 81.3
80
7.5
.
27
7.0
20.8
125
198.1
102,0.
57.8
6.592
29
hiig. 596
47
56.7
40
133.5
550.3 81.6
80
7.3
26
7.0
23.0
135
‘205.9
101,6
62.5 6.177
27
ept.
623
49 56.8
40
131.8
556.9
80.1 80
6.8
25
6.6
25.0
142
195.1
88,3 62.5 7.040
31
)ct.
57.8
41
137.4
583.7
76.7
34
7.5
28
6.4
25.8
144
206.9
85,3
66.1
9.157
41
ov.
58.7 41
141.1
607.0
73.2
88
8.9
30
6.8
28.5
149
219.5
81,0
67.7
10.545
47 )ec.
.
59.2 42
148.3
616.9
69.5
90
8.8
33
6.9
27.4
154
244.7 89,4
76.1
10,7014
48
[an.
’32
60.4
50
156.4,
646.6
67.2
98
8.4
31
7.0
27.4
146
248.3
83,4
79.0
10.742 48
ebr.
59.6
50
163.9
634.9
65.9
96
8.8
33
6,6
27.6
146
240.4
80,2
76.5
10.613
47
4aart
60.2
50
165.7
614.9
63.8
93
9.1
34
6.5
27.8
146
213.3
75,9 74.5 10.141
35
pri1
60.5 50
165.3
614.7
61.9
93 8.8
39
6.7
26.7
142 371.2
71,7
66.2
9.412
34
4ei
59.4
50
169.1
621.8
56.5
94
8.3
33
6.9
23.8
131
182.1
73,6
61.0
8.875
48
runi
58.2
49
176 S
585.2
50.7
89
8.1
30
6.7
22.4
726
182.2
72,0 55.6 8.15 46 ruli 59.8
50
170.8
573.0
49.8
87
7.7
29 6.3
–
–
198.1
75,4 51.0
7.682
42
ug.
56.7
47
173.4
589.8 47.0
89
7.5
28
6
0
–
202.7
92.5 50.0 7 546
88
ept.
‘
56.3 47
169.9 596.1
45.0
90
7.0
26
5.7
–
–
219.1 79.0
02.2
8.239
97
)et.
56.1
47
167.1
600.0
42.6
91
7.8
29
6.3
–
239.0
61.1
66.1
9.552
43
!ov.
56.2
47
604.1
41.0
92
8.9 33 6.0
22.8
123
263.8
61.7
65.8
10.778
48
)ec.
55.9 47
6.2
–
–
285.8 64.2
, 10.807
48
1925
1
192611927119
2
811
,
429
1
1930!19311
1932
254
202
223
242 249
250
207 253
Rogge ………
256 1 245
260
307
310 302
253
303
Gerst
………
Haver ………
511
475
471
526
498
490
454
507
De cijfers hebben betrekking op het einde van de maand
(jaar)of het begin van de daarop volgende maand.
Met uitzondering van de voorraden in Japan.
De visible supply volgens W. H. Gartsen )vroeger
Ricard en l’rcitvald). Verbruik voor 1932 geschat 01)
120.000 ton.
Voorraden in de Ver. Staten en Engeland.
Wijnand & Keppler’s Rubberberichit.
Zichtbare voorraden volgens Czarnikow.
Statistiek .der firma G. Duuring & Zoon.
Niet inbegrepen de hinneni. voorraden in Brazilië.
Sedert Juni ui4t inbegrepen de gouveruenientsvoorraden
van Sao Paulo.
Alleen de binnenlundsche voorraad te Sautos.
Statistiek van George Broomhali. Zichtbare voorraden
in de tweede hand in de Ver. Staten en Canada, en in de
voornaamste havens van Groot.Brittann’ë, in Europa, Ar.
gentinië en Austrahië en stoonende partijen.
Liverpool Cotton Association. De cijfers hebben betrek-
king op de voorraden in Engeland,
01)
het Continent, in de
Ver. Staten, te Alexandrië, te Bombay en in den Orient.
25 ,1 en uit ii 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
V
al maanden gaande
zijn,
schijnen een beperking van
15 pOt. van den uitvoer van de belangrijkste procluc-
tielauclen te heoogen. Mocht men in dezen tot overeen-
stemming komen, dan beteekent dit zeker nog niet
een vermindering met 15 pOt. van den werelduitvoer,
clie in de eerste 10 maanden van 1932 313 millioen
KG. bedroeg tegen 300 miljoen KG. in dezelfde
periode van 1931..Tmmers, het is te verwachten, dat
(le ,,outsiders” (zooals bv. Japan, Ohina en Zuid-
Rusland) hij een stijging van cle theeprijzen tot een
grooteren iii tvoer zullen overgaan.
De statistische positie van koffie is sedert liet ‘einde
van 1931 eenigszins verbeterd. De werelcivoorraden
zijn inmiddels met ongeveer 4.5 inillioen balen ge-
daald, hetgeen o.a. ook het gevolg is van cle vernieti-
gingscampagne. Tot en met 15 December 1932 zijn in
totaal in Brazilië 11 .483.000 balen ,B:razielkoffie ver-
nietigd.
Dc suikerpositie in het algemeen ‘en clie van Java
in het bijzwicler zijn de laattc weken reeds herhaal-‘
delijk iii ons blad ‘besproken, zooclat wij hier niet in
bijzonderheden behoeven af te dalen. De laatste jaren
is de productie steeds grooter geweest ([an liet ver-
bruik, waardoor de wereld voorraden zijn blijven toe-
nemen:
in 1000 nietr. loos
1929130
1930/31
1931/32 1932133
Productie …………..
28.608
30.208
27.771
26.0631)
Verbruik ……………
26.952
27.573
26.920
Voorraden eind
No……..6.400
7.900
8.100
Schatting.
-Al zou dit jaar een evenwicht tusschen productie en
verbruik worden bereikt, en zelfs al zou de produdtie
sterker afnemen dan het ‘verbruik, zo’o zou dit toch
niet kunnen verhinderen, dat een belangrijk deel van de J’avasuikerindustrie voorshands niet meer aan het
productieproces zal deelnemen. De suikervoorradéri
op J’ava zijn voortdurend gestegen en bedToegen vol-
gens Czarnikow op 1. December 1932 2.993.000 ton
tegen ‘1.439.000 ton op 1. December 1,930.
J1
ctaien en andere grondstoffen.
De toestand op d.e metaalmarkten blijft nog zeer
verschillend. Terw’ijl de koper- en loocimarkt nog geen
teekenen van herstel vertoonen, bevinden de tin-
el: ziukmarkt zich :i.n een relatief veel ‘betere positie.
IDit blijkt terstond hij raadpleging van o’nde:rstaan’d
p r ij ssta t is hek je
Veigelijkend overzicht
van
de ïluctuaties van enkele
metaal prijzen.
Proe.
Not. l- Proc. stijg.
(,’ein. iwt. Laagste not.
daling
28
Dec. sed. laag-
Metaal
1929
in oudponcl. sedert
1929 1932
ste not.
ljbic.
1932
Koper
.
75.14/-
18.5/-
76
19.13/6
8
18
Juli
1932
Lood
23.5/.
6.18/6
70
7.8)6
7
13
Juni
1932
Tin.
…..
203.15/6
81.71- 60
102.9/6
26
IS
Juli
1932
Zink
– . .
24.1718
8.2/6
–
67
10.12/-
30
Van deze vier niet-ijzerhoudende metalen is de po-
sitie van zink ongetwijfeld de beste, hetgeen niet
alleen uit de prijzen blijkt, maar ook uit de voor-
raden, die overeenkomen met een productie van vijf
maanden. Dit resultaat is een gevolg ‘van de zeer
strenge productiepolitiek, die het Zinkkartel heeft
gevoerd en volgens welke
01)
grond van de te Ostende
vastgestelde productieba’si s de productie ‘van Decem-
ber 1931 tot Juli 1,932 met 50 pOt. is beperkt en
ctaarna met 55 pOt. De moeilijkheden, clie zich momen-
teel in liet kartel voordoen – gevolg van de depre-
ciatie van het Pond – zijn cle oorzaak, dat het kartel
voorloopig slechts tot einde April werd verlengd.
De tinmarict toont een eenigszins analoog beeld als
cle ziukmarkt, t.w. stijgende
prijzen
en afnemende
voorraden, zij het nog niet in dezelfde mate als bij
zink. In een jaar tijds zijn de voorraden met ruim
3000 ton afgenomen. Dit beteekent weliswaar kwan-
titatief niet ‘veel, maar het wijst er in elk geval op,
dat productie en verbruik bij elkaar zijn aangepast.
l)e dali lig van de voorraden zou echter grooter zijn
geweest, indien de ,,outsiders” dezelfde politiek had-
den gevoerd als het kartel. Juist het tegenovergestel-de heeft plaats gevonden. Terwijl de vijf kartelleden Ned.-Indië, Bolivia, Nigeria, Siani en Malakka) ‘hun
productie drastisch hebben beperkt, is die van som-
mige outsiders gestegen. Ook op dit gebied wordt
weer vöor de zooveelste maal in cle economische ge-
schiedenis bewezen, dat een restrictiepolitiek slechts
dan volkomen effectief ken werken, indien alle pro-
clucenten daaraan meedoen. Hoewel de productie van
de outsiders betrekkelijk gering is (ongeveer 10 pOt.
van de werelcl’productie), zou de toestand bij
a2.geheele
productiebeperking toëh veel gezonder zijn geweest.
Niettemlii kan de goede werking van cle politiek
van het Zink- en het Tinkartel niet worden ontkend. De
situatie hij deze metalen steekt in elk geval gunstig af bij den toestartdl op de koper- en loodmarkt. Dit
blijkt niet alleen uit de prijsontwikkeling van deze
metalen, maar tevens uit de voorraden, factoren, die,
zooals vanzelf spreekt, nauw met elkaar sarnenhapgen..
Wereldvoorraden iii 1000 toits.
Ziuk
–
Kartel- Voorraden
loper Lood ‘lIn voorraden Ver. Staten
December
1931 – 700 ) 148.3 59.2
185.4
1
)
129.8
1
)
December
1932 – 900 ) 167.1
2
) 55.9
146.3
119.0
) Schatting. ) Januari
1932.
2)
Begin November
1932.
IDe loodmar’kt is sedert de heffing van een Engelsch
invoerrecht van 1.0 pOt. geheel gedesorganiseerd. On-
danks het feit, dat de vereldproductie overal sterk
is gedaald, hebben de producenten in het Bri’tsch Im-
perium hun productie nog uitgebreid.
Hetzelfde beeld van desorganisatie toont cle koper-
markt. Sedert de heffing van ‘het irivoerrecht op koper
door cle Ver. Staten op 2 Juni 1932 is de toestand op
de wereldmarlct nog slechter geworden. Het is te vree-
zen, dat hierdoor ook Engeland een preferentiëel in-
vnerr echt zal gaan heffen, hetgeen dan waarschijnlijk
tIen
prof1
uceuten in Canada en R.liodesia gelegenheid
zal geven tot productie-uitbreiding. De strijd
OP
de.
wereldmarkt zal daardoor nog feller worden, hetgeen
temeer klemt, nu cle Belgische producenten (Haute
Katanga), steunend op’ hun lagen kostprijs, een
productie-uitbreiding schijnen te willen doorvoeren.
Van cle andere belangrijke grondstoffen toont de rubber een betere positie clan een jaar geleden. Het schijnt, dat cle productie in 1932 sterker is gedaald
dan het verbruik, waarmede cle daling van de voor-
raden in overeenstemming is. Het verbruik is vol-
gens sohattin.g slechts weinig gedaald, nl. van 674.000
ton in 1931 tot ongeveer 600.000 ton in het afgeloopen
jaar. Opmerkelijk is, dat in cle Ver. Staten liet ver-
bruik ‘het meest is afgenomen (meer dan 30.000 ton).
terwijl de voorraden er aanzienlijk zijn gestegen. Mocht
de automobielindustrie in 1933 een eenigszins belang-
rijke productie-uitbreiding te zien geven, dan zou cle rulshereu’ltuur hiervan direct kunnen profiteeren. In-
tusachen ioet men hedenlcen, dat iedere nieuwe prijs-
stijging de tendens tot vergroote productie inhoudt,
zoowel ”an de zijde van de hevollcings- als van die
van de ondernemingscultuur.
Jndus-triëelc productie.
Het afgeloopen jaar heeft op het gebied van de iii.
cli.istriëele productie een nieuw laagteniveau gebrach t.
De
bedrijvigheid
is in dc voornaamste industrielanden overal afgenomen,’ hoew’el niet in dezelfde mate. De
teruggang in de productie is het grootst gew’eest in
de Ver. Staten en Dnitschland, in welke landen dc
bedrijvigheid volgens de indexcijfers ian cle inclu-
etriëeic productie in .Tuli en Augustus bijna de helft bedroeg van het gemiddelde valt 1928. 1
–
let afgeloo-
pen jaar heeft de crisis zich ook in cle Fransche indus-
trie scherp doen gevoelen, terwijl in Engeland in
VI
ECONOMISCH-STATISTISCE
KWA1TAALBERICHT
25 Janu ari 1933
1932 slechts een geringe teruggang viel te constatee-
ren. Ditzelfde geldt voor Japan, zooals ii it de oncle:r-staande cijfers blijkt:
Indexcijlers van de industriëcle bedrijvigheid 028 =100.
•
Duitsch-
Enge-
Frank-
SYn
Canada
Japan
11429
101.4
107.9
109.4
106.3
111.6
113.7
1930
83.6
96.1 110.2
86.9
94.9
106.6
1931 69.1
82.2 97.6
72.9
80.1
102.9
Aug.
’31
67.5
7′
956
70.3
76.6
111.8
Sept…….
67.0
f
94.0
68.5
79.5
110.0
Octoler
6.2
12.1
65.8
75.5
109.7
Novmber
64.0
.
88.3 89.8 65.8
723
110.0
December
59.4
J
87.4
66.7
68.9
108.9
Jan.’32
52.9
82.9
64.9
72.7
97.5
Februari
55.2 90.0
79.0
62.2
74.5
101.6
Maart …
56.8
)
77.4
60.4
70.8 107.5
April
56.5
75.0
56.8
67.5
103.5
Mei
60.0
81.9
74.2
54.1
76.8 103.0
Juni
..
.
56.6
j
73.5
532
68.4
100.3 53.1
72.7
52.3
63.1
Juli
……..
Aug……
52.2
78.0 73 5
54.1
Sept.
.
54.2
J
74.2
59.5
Toigeffs het Institu t fOr Konjunkturforsehurig was
cle industriëele vere1ciproductie, clie in 1928 37 pOt.
en’ iii 1.929 zelfs 47 pOt. grooter was
clan
in 1 913, in
het afgeloopen jaar weer ongeveer op liet iii veau van
1013 gekomen. Houdt men rekening met de bevol-
kingstoenerning in (lie periode, dan is er zelfs een re-
latieve daling van 1.1 pOt. te constateeren
1).
De periode van Augustus tot November 1932 heeft,
ccii
belangrijke opleving gebracht zoowel in cle Ver.
Staten als in Duitschiancl. Hoewel hierop aan het
einde van het jaar weer een terugsiag is gevolgd, zijn
de vöoruitzichten voor een verbetering van de be-
drijvigheid in beide landen minder slecht dan aan
liet einde van ‘het vorige jaar. In Duitschland is, zooals gezegd, de toestand iets
beter dan een jaar geleden; het schijnt wel, dat
thans liet diepste punt van de bedrijvigheid gepas-
seerd is..Daarbij komt, dat het werkverschaffingsplan,
waarvoor onder de regeering Brilning reeds R.M. 135
millioen was uitgetrokken, en dat onder de regeering
Von Papen met ruim R.M. 200 millioen was uitge-
breid, opnieuw is ui.tgebrei.d met R.M. 340 mil.lioen.
De uitvoering van de verschillende plannen zal nog
tot in 1934 duren, zoodat in 1.933 uit dezen. hoofde op een vermindering van liet aantal werlcloozen kan wor-
den gerekend.
Toch zijn van deze plan en geen al te hooge ver-
waclitingen te koesteren voor een opleving van cle he-
drijv ighei cl. Zij – Icunnen slechts ccci tijclelij ke ontlns-ti ng van cle arhecl smark t brengen.
Een permanente vermi uclering viii liet aantal werk-
loozen moet van cle zijde van het particuliere bedrijfs-
leven komen. De voorwaarden hiervoor zijn in
Do itschlancl nog niet vervuld. Z ci iks houd t vooreerst
verband met de positie van de kapitaalmarkt.
Ondanks de sterke koersstijginig van Duitsche obli-
gaties in de laatste weken, is de toestand op de
Dcutsche kapitaahnarkten nog niet van dien aard,
dat het bedrijfsleven de noodige kapitalen voor ver-
betering en uitbreiding van het productieapparaat
zou kunnen verkrijgen. Bovendien zijn cie afzetmo-
gelijlcheden op de wereldmarkt gen ug, door de ont-
wrichting van. de markten, van grondstoffen en agi:a-
rische producten, door de-stagnatie in het interna-
tionale kapitaalverkeer en door cle talrijke handelsbe-
lemmeringen, tot welker vermeerdering- Du itschlancl
zelf in zeer bedenkelijke mate heef t bijgedragen. Oolc
van dien kant zal de bedrijvigheid niet worden gesti-
muleerci.
1
Onder dee oistandiglseclei’i is clan ook iii Duitsch-
land op – een aaflzienlijke verbetering viii de hedrij-
‘) •Woc’hmnber’icht van ii Januari ji.
vighei.cl voorshands weinig uitzicht, indien althans de
seizoc.nsi rivioeclen buiten beschouwing worden ge-
laten.
De seizoensinvloeden kun nen waarschijnlijk in cle
eerstvolgende maanden in de Ver. Staten een lichte
verbetering van het bedrijfsleven veroorzaken, liet
is
althans in de laatste jaren een regelmatig voorko-
inenci verschijnsel geweest, dat cle au.tomohielprocl uc-
tie, welke op het geheele ecoi:iomiseh leven een bui-
tengewoon grooteninvioeci uitoefent, in cle eerste
vier maan den van het jaar een sterke uitbreiding te
zien ‘geeft ten opzichte van de gemiddelde productie
in liet laatste kwartaal.
De onderstaande grafiek illustreert dit verschijn-
sel zeer duidelijk. Tevens blijkt claaru i t. dat de auto-
niobielproductie in liet afgeloopen jaar op een zeer
laag nivéau heeft gelegen en alleen in. November en
.Decembe:i: liet peil van 1931 is gaan naderen.
–
–
-.
–
–
–
—
–
(
_’••
‘.
7
—.–
_
—
_
/___
__’•
.
–
–
…-.
.LAM. FEBR.Mpr. APR. MEI JUNI JULI AUG. GE Pdoc
–
r wov.oC.
Er is geen reden om aall. te nemen, waarom liet
genoemde seizoe.nsverschijnsel zich ook thans niet zou
herhalen. Met vrij g’roote zekerhe.i cl is daarom in cle
eerstvolgende maanden, vergeleken niet cle cijfers
van het laatste kwartaal van 1932, een ci jet onbe-
langrijke stijging van de automobielprocluctic te. ver-
wachten, hetgeen clan in. de eerste plaats tot ecn uit-
breidirig in de ijzer- en staalindustrie zal leiden en
ook op andere procluctietakken een stimuleerencle
werking zal uitoefenen. Op korten termijn zijn daar-
om de vooruitzichten in de Ver. Staten icts beter te
heoordleelen clan cle toestand in de laatste maanden
van 1032 is geweest. ‘
–
Geld- en kapitaalmarkt.
Op de belangrijkste gelcicen tra heeft cle rui ni te viii
niidclelen aangehouden en zijn cle cliscontokoersen, met
uitzondering van clie te Londen,
Op
‘liet reeds zeer
lage niveau vaak nog verder fractioneel gedaald.
De tendens van cle dalende geldrente is in zekere
mate versterkt, door de verniincleri:ug van de oppot-
ting van. goud en bankbiljetten, welk verschijnsel
vooral in cle Ver. Stmiten du.,icleli:jk was op te merken.
in deze ontwilckeling openbaart zich het terugkeerencl
vertrouwen, dat’zich eveneens uitte in een daling van
cle lcapitaalrente.
Op enkele belangrijke kap i taalmarkten was een stij-
ging van de koersen’ van vaste rentedrageude fondsen
waar te nemen, hetgeen ‘vooral in Duitschlancl aan
het einde van 1932 en het ‘begip van dit jaar tot zeer
belangrijke koersverbeteri ogen.
l6i
dcle. Uit was mede
AUTOMOBIELPRQDIJCTIE ………1929
1931
700
IN 1000 WAGENS
–‘-‘-1930 ——1932
60C
500
400
500
200
100
25
Januari 1,933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
VII
Particulier Disoonto.
Amster-
Berin
ij
Londen
New-
Parijs
dam
York
1928
4.18 6.54
4.16
4.17
3.02 1929
..
4.82
6.87
5.31
5.10
3.44
1930
2.06 4.43 2.62 2.53
2.31
1931
1.42
6.78 3.65
1.65
1.56
Jan. ’32
2.09 6.94
5.65 2.92
1.82
Febr
1.89
6.67
5.11
2.80
1 80
Maart
.
1.21
6.09
2.64
2.57
1.74
April
1.00
5.13
?.36
1.45
1.57
aiei
.
0.14
4.81
1.57
.0
98
1
38
Juni
0.52
4.75
1.06
0.93
1.14
Juli
0.48
4.58
0.08
0.75
0.97
Aug……0.37
4.50
0.72
0.75
1.19
Sept
0.37
4.25
0.69
0.75
1.04
October
0.37
3.88
0.84
0.62
1.03
Nov
0.37
3.851)
0.77
0.50
Dec……0.37
1)
3.85
1)
0.93
0.50
1
)
i) Einde van de maand.
een gevolg van het aankoopen van IDuitsche obligaties
in het buitenland door cie debiteuren zelve. Welken
omvang (it verschijnsel heeft aangenomen, is niet
bekend, maar men kan veilig aannemen, dat het zich
niet tot enkele gevallen heeft beperkt. Daarentegen
vond in Zwitserland koersdaling van obligaties plaats,
welke na, in verband stond met liet wegtrekken van
buitenlandsch kapitaal. Laatstelijk i.s ook de markt
voor Fransche obligaties flauw in verband met den
toestand der staatsfinanciën in dat land.
De emissiebedrijvigheici op cle belangrijkste kapi-
taalmarkten toont over het algemeen nog weinig ver-
anciering. Alleen de Engelsche kapitaalmarkt geeft
een beter beeld to zien dan in
1931.
in cle Ver. Staten
en Nederland absorbeert de Overheid nog altijd het
grootste gedeelte van het kapitaalaanbod. Particuliere
emissies komen nog slechts incidenteel voor en .dan nog bijna uitsluitend voor obligaties.
In liet laatste kwartaal van
1932
vond weder een ige
kapitaalexport plaats. Het grootste aandeel was dit- i
Emissies (maa
Ver. Staten
1
Duitschland
Aan-
Olili-
Buiten-
Aau- , Ohii.
Binden
aar deelen gaties
land
deden gaties
land
maal van Nederland Het betrof hieiechter, even-
als bij Gtroot-Brittann ië, bijna uitsluitend leeningen
voor de overzeesche gebieden. In Engeland is het
embargo op buitenlandsche emissies nog niet opge-
lieven, waardoor de kapitaalmarkt vrijwel uit-
sluitend voor de Dom nl ons en koloniën blijft ge-
reser veerd.
Buitenlandsche Emisies in millioenen Guldens.
1
Ver.
1 Groot
Neder- Zwitser- 1
Staten
IBrittann1
I
.
land
1)
land
Totaal
le kwart. 1929
838
547
55
31
1.471
2e
622
317
14
12
965
3e
164
132
25
10
331
4e
331
145
14
–
490
le kwart. 1930
804
402
65
14
1.285
2e
1.245
423
141
74
1.883
3e
451
110
22
23
606
4e
354
382
15
36
787
le kwart. 1931
385
292
8
12
697
2e
,,
159
228
20
38
445
3e
126
36
8
–
170
4e
0.2
‘0.9
–
–
1
le kwart. 1932
2
57
-_
36
95
2e
–
127
–
127
3e
,,
54.6
1
4
14
74
4e
74
1
124
20
‘) J3uitenlanct cii koloniën.
:!an zoocloende van een langzame verbetering van
de geld- en lcapitaalmarkteu worden gesproken,
OP
de
cleviezenmarkt bleef de toestand nog uitermate on-
zeker. De betaling van de oorlogsschulden aan de
Ver. Staten, die op
15
December
124.934.421
te vor-
deren hadden, bracht een groote ongerustheid te-
‘eeg. Het Engelsche Pond daalde tot een nieuw laag-
terecord (in Rotterdam op
29
November tot
1.824).
Volgens liet maandbericht van de Schweizerische
Bankverein is liet Pond gedurende en na de Napoleon-
tisëhe oorlogen en gedurende den wereldoorlog nooit
zon sterk gedaald.
Ook
de Fransche Franc was in be-
gin December zwak gestemd.
dgemiddeldenl
ngeiand
[?ranl.rijk
. Nederland
Buiten. Totaal
Aan
Aan-
Obli.
el.
nien
land
deelen
deden eaties
—
iumili.
–
in mili. 1(11.
in miii.
£
in miii. Frs.
—
,
gen
in mili.Guldens
1925
..
101
417
127
55 195
11.0
4.8
2.5
5
19
10
1926
..
98
430
95
82
428
11.7
4.4 5.0
6
33 23 1927
..
126
523
130
120
369
14.7
7.3
4.2
619
338
8
3 3
28
1928
..
256 420
110
112
365
18.3
7.1
4.8
.
844
543
28
27
25 1929
..
508
341
63
82
160
1.3
4.5
3.3
1.249
708
24
14
11
1930
..
129
‘
456
84
46
321
.10.6
5.8
3.2
1.827
314
2
47
21
1931
..
26
233
21
65
140
3.5
3.1
0.8′
1.370
174
1.0
27
3
1932
. .
–
–
–
-,-.
–
7.0
2.4
– – –
–
37
2
Jan. ’31
45
422
132
75
226
7.8
1.1
3.4
484 110
0.3
10.4
0.2
Febr…
27
179
4
48
146
6.0
13.6
–
4.228
215
0.2
13.5
2.5
Maart
10
556
16
14
184 7.4
3.6
2.4 1.304
174
1.0
.
31.3
5.9
April..
102
284
18
14
251
1.4
–
0.3
1.163
179
0.7
21.5
17.4
Mei
..
29
314
10
260
449 0.9
10.1
–
1.457
231
6.3 101.0 5.9
Juni
. .
6
245
26
57
115
4.4
5.3
3.1
1.619
426
2.0 6.3
1.3
Juli
..
2
224
–
20
90
2.3 2.9
.–
1.002
149
– .
26.0
7.0
Aug. ..
12
108
–
214
65 1.6
–
–
351
48
1.0
18.3
0.1
Sept. ..
12
259
50
23
52 1.3
–
–
341
173
–
3.5
0.4
Oct.
..
4 41
–
8
36
2.5
–
–
3.545
88
–
0.3
–
Nov.
..
24
85
–
29
27
4.3
.
0.1
–
631
125
0.5
6.9
–
Dec.
..
39
80
–
22
34
2.7
–
–
313 174
0.4
20.3
–
.Jan. ’32
4
176
–
.
19
77
0.3
2.8
–
370
61
0.3
8.6
–
Febr…
4
69
–
‘
5
68
9.1
2.9
–
815
205
–
‘15.5
–
Maart
1
160
–
9
23
11.1
1.0
–
341 92
–
77.8
–
April..
,
–
70
–
62
45
9.6
8.4
–
1.705
97
–
‘
4.4
.0.7
Mei
…
–
91
–
6
74
8.9
3.4
–
560
91
–
1.1
–
Juni
..
–
78
–
3
22
15.4
2.1
–
223
104
–
122.7
.
—
Juli
..
.
1
‘
103
–
4
31
3.2
0.1
–
211
105
0.5
45
Aug. ..
2
106
2
9
80
0.1
–
–
328
73
–
12.1
–
Sept.
..
– ‘
93
‘
20
5
37
–
–
–
197
52
– ‘
20.9
29
Oct.
..
2
96
4
6
28
11.8
7.9
,
–
588
291
122.2
5.8
Nov.
..
2
42
–
8
25
10.3
0.3 0.2
–
29.2
14.6
Dec.
..
4.0 0.2
0.1
–
19.7
–
Viii
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25
Jiaiiari 193
Zooals gezegd was de kwestie inzake de betaling le.r ooriogsschulden de voornaamste factor van cle
g’roote koersfluetuaties van enkele belangrijke dcvie-
zen. Fiet is van belang hier even te vermelden,
(lOOT
welke landen Nvel en door welke niet is betaald.
Betaald door:
Wauljetalers
Gr.-Brittanniii $
95.550.000,-
Frankrijk
. $ 19.261.432,50
Italië
………1.245.437,50
Polen
….. ..3.302.980,-
Tsj.-Slovaki,jc
,, 1.500.000.-
13elgië
….., 2.12.5.000,-
:I?iiiland …..,,
186.235,00
Estiand …..,
266.370,-
Letland
…..,.
111.852,12
H•ongarije.
40.729,35
Lithaijpi
…. .,
92.386,01
$ 98.685.910,63
$ 24.996.511,85
Tan deze $ 98 millioen was slechts $ 0.800.000 voor
aflossing op cie hoofdsom bestemd, zoodat de Ver.
Staten nog $ 11.186.336.057 als hoofdsom te vorderen
hebben. Tot dusverre is aan de Ver. Staten in totaal
betaald $ 2.126.220.808, waarvan slechts $156.867.610
op cle hoofdsom en de rest nl. $ .1.969.309.1.97. als
interest.
i)
De Dollar heeft ook in cle laatste maanden weder
enkele malen sterk gefluctueerd o.a. het laatst na
het infiationistische voorstel van Senator Borah. In-
tusschen blijkt hieruit, hoe nerveus cle deviezenmark-
ten
01)
het oogenblik nog zijn. Een enkel bericht,
waarvan de practische heteekenis vaak nihil is, kan
reeds tot aanzienlijke gelclverplaatsingen aenleiding
geven. Aan deze nervositeit van het publiek is o.a. voor een ‘belangrijk deel ook het opgeven van den
gouden standaard door het gouciland hij uitnemend-
heid, Zuid-Afrika, toe te schrijven. De monetaire
politiek van bepaalde groepen heeft hiermede niet
tevergeefs op de mentaliteit van het publiek gespe-
culeerd.
Terwijl de credietsituatie volkomen gezond was,
de handelsbalans actiever was dan in de laatste jaren
ooit was voorgekomen en ook overigens geen bepaald
zwakke plekken aanwezig waren, heeft Zuid-Afrika
den gouden standaard losgelaten en daarmede ten-
slotte de reeds lang gekoesterde wensdhen van Enge-land bevredigd. Het is de vraag, of Zuid-Afrika thans
een zelfstandige monetaire politiek zal gaan volgen,
waartoe de economische toestand van dit land het wel
in staat stelt, liet is echter te vreezen, dat de poli.-
tieke constellatie zulks zal verhinderen.
Intusschen heeft dit feit weder nteuwc onrust
gezaaid; het is zeker niet bevorderlijk voor een ver-
sterking van het vertrouwen in de niet al te krach-
tige valuta’s.
Een eventueele verbetering van de internationale
conjunctuur in dit jaar zal voor een niet gering ge-
deelte van de toekomstige gebeurtenissen op de inter-
nationale cleviezenmarkt afhangen. Een stabilisatie van het Pond lijkt voorloopig niet zeer, waarschijn-
lijk. Eerder zijn op dit gebied nog belangrijke fluctu-
iities te verwachten, vooral indien de drang uit som-
mige leidende kringen naar ,,reflatie” (McKen-
na, Lord’Melch,ett in zijn boek ,,Modern Money”,
Blackett in zijn boek ,,Planned Money” enz.) bij cle
regeering en de centrale bank ernstig gehoor zullen
vinden. En waar een groot deel van de overige on-
stabiele valuta’s aan het Pond zijn vastgeankerd,
•
he-
teekent een fluctueerend Pond fluctueerende valuta’s
in een groot aantal andere landen ‘en tenslotte fluctu-oerende prijzen van ccii aantal belangrijke grondstof-
f en.
Het is de vraag, of onder deze omstandigheden cle
gouden standaard in alle landen, die hieraan tot dus-
verre hebben vastgehouden, kan worden gehandhaaf cl,
inzonderheid in die landen, die met groote budgetaire
moeilijkheden te kampen liel)l)en en die door ,,Devi-
senhewirtschaftung” en andere .kunstmiddelen hun
valuta thans nog formeel op goudpeil weten te hou-
(len met uitschakeling van den vrijen valutahandel.
1.)
De bovenstaande cijfers zijn ontleend aan The Corn-
mercial and Pinancial Chronicle van
17
en
24
December
1932.
Beziet men de moeilijkhcclén, waarmede cie schatkist
in verschillende landen te kampen heeft als gevolg
van, niet sluitende hegrootingen eenerzijds, bedenkt
men anderzijds, hoeveel aanlokkelijker voor dc open-
bare meening het stelsel van credietinfiatie is boven
het anders noodzakelijke pijnlijke aanpassingsproces,
dan is cle vraag gerechtvaardigd, of 1933 in plaats
van een wensc’helijkc vermindering niet een vermeer-
den lig van het aantal onstabiele valuta’s zal brengen.
Wat dit laatste bet:reft, laten ‘wij ‘hieronder een
staatje volgen van. cle landen, welke den gouden
standaard officiëel hebben opgeheven. In de laatste
kolom is de mate van clepreciatie van cle verschil-lencle valuta’s op het einde, van 19,32 in percenten
opgegeven.
1 Not, eind
1
ot. eind
1
t.o.v.
de
Dal
Ilanden
J
Pa.riteit
ing in
O/
1929
.1932
nariteit
liiurop. landen
Denemarken .
66.67
66.45
43.15
35
Engeland
…….12.107
12.09%
8.30%
32
Finland
6.28%
623
3.6214
42
Griekenland..
3.23
3.22e/
8
1.323,
59
Noorw»gen
66.67
66.47%
42.90
36
Portugal
2.68%
0.1I3/
0.0734
97
Spanje
……….48.-
32.85
20.11;
58
Zweden
……….66.67
66.75
45.35
32
Ijsland ……..
..66.67
54.64
37.50
44
Overige landen
Australië
……..12.107
11.89%
6.64k
45
Argentinië
1.0568
1.02%
0.64%
39
Bolivia ………..
0.908
0.90%
–
–
Brazilië
………0.8075
0.27
0.19%
76
Britsch-lndië .
0.91
0.909/
0.63
31
Canada
……….2.4878
2.45
2.20
12
Chili …………0.30
0.303/
0.15 .
50 Columbia
2.42
2.40
‘ 2.37
2
Costa Rica
.
1.16 ‘
0.62
Ecuador
0.498
0.4P%
0.41%
17
Egypte
………12.42
‘ 12.40%
8.51%
31
El Salvador
1.244
1.21%
1.01
18
Japan
……….1.24
1.21
0.52
58
Mexico
………..1.24
1.19%
0.78
37
Mozambique. Nieuw Zeeland
12.107
11.89%
7.57
.
14
38
Palestina ……
Paraguay ……
Peru
………..0.697
0.44%
36,
Strait Setti
1.4)25
1.40%
0.97
31
Zuid-Afrika
12.107
12.06%
9.221/i
24
Uruguay
2.5725
2.35
1.07%
58
Aan den anderen kant is het een gunstig verschijn-sel, dat van een wereldgoudschaarschte, die men wel
eens als cle oorzaaic van de crisis heeft beschouwd,
thans geen sprake meer is. De goudproductie is het
afgeloopen jaar sterk toegenomen en zal waarschijn-lijk dit jaar nog verder
‘stijgen.
Immeis door de daling
van de productiekosten, is liet delven van goud thans
in de betrolcken landen zeer voordeelig geworden. Het
is vrijwel de eenige belangrijke productietak, waar
thans een zeer groote bedrijvigheid heerscht.
Hieronder laten wij tenslotte nog eenige cijfers vol-
gen van de goudreserves in enkele landen, welke wij
ontleend hebben aan het Federal Reserve Bulletin.
Goudreserves van Centrale banken en Regeeringen. (In millioenen dollars.)
Ver.
Staten
Frank-
ruk
Enge-
land
Duitsch-
land
Neder-1
land
Zwitser-
land
Dec.
1929..
3.900
1.633
711
544
180
115
Dec.
1930 ..
4.225
2.100
722 528
171
138
Dec.
1931 ..
4.051
2.699
588
234
357
453
Juni
1932 ..
3.466 3.218 663
198
394
503
Oct.
1932 ..
3.819
1
3.250
678
,195
416
509
Nov.
1932 ..
3.883 3.267
678
197
415′ 494
Sedert het midden van 1932 zijn de goudvoorraden
van, bovenstaande landen, met ‘uitzondering van
I)uitschland en Zwitserland toegenomen. Belangrijk is vooral de
stijging
in de Ver. Staten, waar echter
de vermindering der gouclvoorraden in cle eerste ‘helft
van 1932 nog niet geheel is ingehaald.
5 .laiiuiri 1fl3:i
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
ix
DE OMLOOPSSNELHEID VAN HET GELD.
Vij laten hieroncie:r wederom cle cij Fers betreffende
en giro-omzet Nran den.Postchq uc- en Girod ienst,
van het Girokantoor der Gemeente A nisterdani en
-an De Nederlandsche Bank volgen, berekend volgeiis
dezelfde methode, welkew ij reeds in ons vorig kwar-
taalberi cit hebben uiteengezet. Enkele kleine reken-
l:outen, clie in onze vorige opgave bleken voor te
komen cii die het algemeene beeld der cijfers in geen
enicel opzicht hebben. gewijzigd, werden inmiddels ge-
eorr.igeerd.
ie cijfers toonea over de geheele lijn, dat ten op-
zichte van :1.931, welk jaar met name voor den Post-
ehèque- cii Girodienst en De Neclerlancische Bank
reeds zulk een ongunstig beeld vertoonde, nog verde-
.rc achteruitgang heeft plaatsgevonden De catastro-phale daling van de cijfers der N. B. houdt uiteraard
verhatici met de geweldige bedragen, die daar als saldo
in .ueke.ni ng-conrant worden aangehouden en die een
symptoom zijn van het groote ..hoarding” van geld in
(leze depressie.
01)
enkele bijzonderheden komen wij
elders (zie cle bespreking van de Necleriandsche con-
u nctuu rli,jn cii) nog nader terug.
Beziet men cle laatste drie maanden in, vergelijking
niet cle daaraan voorafgaande maanden van 1931, clan
blijkt i.n November een zekere toeneming (hij De N. B.
reeds in October). Deze is echter te beschouwen als
Tabel I.
Postcb9q
een norinaa.l seizoe.nsverschijnsel en geeft als zoo-
danig geen aanleiding tot opt,imisme, niet al leen, om-
dat cie Deecmbercijfers vecler zijn gedaald, doch in-
snoderheicl omdat liet geh.eele peil van de omloops-
snelheid van het geld lager is ten opzichte van de
voorgaande jaren; dat dit in vergelijking niet hausse-
jaren als 1,928 cii 1929 het geval moest zijn, spreekt
anzelf, doch ook in verhouding tot ecn betrekkelijk
normaal jaar als 1927 is de omloopssne]heicl zeer be-
1 angrij k ii fgenomeii.
Voor zoove.r cle cijfers betreffende de omloopssnel-
hei.cl van liet geld cciie conclusie omt:rent den alge-
rneenen toestand toelaten – en wij zijn van meening,
dat
zij
daaromtrent inderdaad ecne belangrijke aan-
wijzing verschaf:fen – geven zij derhalve nog geener-
ici aanleiding tot optimisme. Mogen in andere landen
zekere teekenen van verbetering van den econioni i-
sehen toestand ‘zijn aan te wijzen -. wij herinneren
aan hetgeen in dcii aan vang werd geschreven omtrent
Amerika en Duitschlancl – in ons land zijn zij nog
maar zoo sporaclisch, dat zij het algemeene beeld van
voortgezetten. achteruitgang niet vermogen te wijzi-gen. Een aanwijzing te meer, hoe mdeilijk de positie
van ons land is en hoe pijnlijlc het aanpassingsproces
hier vermoedelijk nog zal moeten zijn, voordat het
economisch leven van. Nederland weer in geregelde
banen zal zijn.
ue- en Girodienst.
Jaar
Jan.
.
Febr.
Maart
April
Mei
I
Juni
Juli
Aug.
Sept.
Oct.
Nov.
Dec.
4.13
3.82 4.20
4.01
4.58
4.44
4.02
3.92
4.13
4.20
1
4.69
4.64 4.47 4.67
4.67
4.28
5.10 4.62
4.75
4.57
4.35
1
4.75
5.23 4.20 4.64
4.57
4.26
4.30
5.09
4.29
5.03
4.67 4.81
5.48
493
4.53
1927 ………..
1928 ………..
4.87
4.54
4.56
4.38
5.12
4.72
4.75
1
4.35 4.19 4.56
4.58
4.34
1920 ………..
1930 ………..
4.49
4.12
4.23
4.16
4.59 4.54 4 14
3.83
3.84
3.71
3 67
3.44
1931 ………..
1032 ………..
3.38
3.38
3.12
3.29
3.21
2.88
1
3.05
2.87
2.88
3.01
3.25
3.02
Tabel H.
Girokantoor der Gemeente Amsterdam.
–
Jaar
Jan.
Febr.
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Aug.
Sept.
Oct.
Nov.
Dec.
1927 ………..
2.23
2.02
2.07
3.42
5.41
4.40
1.96
1.61
1.64 1.85
1.94
2.54
1928 ……….
2.27
1.70
1.88
5.94
4.31
5.53
1.70 1.55
1
1.50
1.93
1.90
1.71
1929 ……….
2.34
1.58
1.65
3.75
7.20
5.04
2.14
1.71
1
1:66
1.99
2.10 2.52
1930 ……….
2.13
1.68
1.83
2166
6.61
4,82
1.72
1.40
1
1.44
L64
1.49
1.88
1.77
1.44
2.04
2.79
6.43
3.09
1.69
1.25
1.60
1.92
1.61
1.96
1931 ………..
1932………..
1.78
1.51
1.88
2.71 3.88
2.86
4.74
1.13
1.24
1.27
1.46
1.44
Tabel III.
Girokantoor der Gemeente Amsterdam (alleen particulieren).
Jaar
Jan.
Febr.
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Aug.
Sept.
Oct.
Nov.
1.51
1.45 1.45 1.57 1.53
1.52
1.18
1.06
1.15
1.19
.
1.26
1.23
1927 ………..
1928 ………
1.23
1.14
1.21
1.14
125
1.17 1.22
1.01
1.11
1.26
1.32
1.25
1929 ……….
1.24 1.02
1.10
1.14
1.26 1.16
i.32
1.18
1.20
1.29
1.45 1.31
1.45
1.18
L25
1.32 1.32
1.13
.
1:18 1.01
1.07
1.18
1.03
1.13
1030 ………..
1.13
1.00
1.00 1.03 1.07
1.04 1.14
0.85
1.09
1.23
1.13
1.13
1931 ………..
1932 ………..
1.19
0.94
0.95
1.09
0.92
0.92
1.04
0.75
0.85
0.87
.
1.06
0.80
Tabel IV.
.
De Nederlandsche Bank.
Jaar
Jan.
Febr.
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Aug.
Sept.
Oct.
Nov.
Dec.
122,]
176,0
160,3
162,8
153,5
107,8
101,4 120,7
130,4
117,2
23,3
108,3
109.4
89,S
100,4
105,3
112,9 95,7
106,8 108,7 102,1
107,4
123,6 103,3
96.6
119,5
251,4
239,2
287,5 250,2 252,2
222,9
272,2
219,0
193,8 187,9
1927..
………
1928 ………..
140.9 174,9
191,3
227,8
209,9
90,1.
186,3
151,0
182,3
89,7
142,0
133,8
1929 …………
1930
….
…….
134.9
96,9
161,1
187,8
193,9
97,2 38,3
12,3
15,8
13
9,6
11,0
1931 ………..
1932 ………..
16.5
16,8
1
17,5
12,9
10,4
6,3
6,5
5,5 5,7
6,7
.
5,1
5,5
x
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1933
LIJNEN BETREFFENDÉ DE CONJUNCTUUR IN
NEDERLAND.
Teneinde een overzicht te verschaffen va:n de ont-
wikkeling van de con:junctuur ill ons land, zullen wij
voortaan in het Kwartaalbericht enkele lijnen publi-
ceeren, welke een beeld geven van den aigemeeneu
gang van zaken hier te lande. :Deze lijnen %ijfl voor
•het eerst .i ii onder- en nevenstaancte grafieken p-
genomen.
De eerste grafiek toont een index van de bedrij-
vigheid hier te lande. Wij hebben er reeds vroeger
0])
gewezen, dat bij het ontbreken van .,up to date” pro-
ductie-indices cie curve der Necleriancische werkloos-heici een redelijken maatsta:f vormt voor de bedrijvig-
heid hier te lande. Met het oog op den invIoed, dien
de rationalisatie
01)
cle werkgelegenheid uitoefent –
vervanging van hand- door machi ne-arbei cl -, mag
weliswaar geen. volledig parallellisme tusscheo de
werkloosheidscijfers en den omvang van de bedrijvig-
heid worden aangenomen, maar bij gebrek aan betere
in.clices, geeft de loop der werkioosheidscijfer, vooral
op korten termijn, toch vel een vrij betrouwbaren in-
druk van de verandering der bedrijvigheid.
Teneinde cie werklooshei dscurve sprekender te
maken, hebben wij haar omgekeerd en zoodoende een
curve van cie bed rij vi gheici verkregen.
Herbij dient te worden opgemerkt, dat wij een
nieuw werkloosheidscijfer hebben berekend uit de
gegevens, zooals clie maandelijks door den Rijksdienst
der Wer]cloosheidsverzekering en A rhei clsbemid’deling
worden gepubi iceerci. Ill. plaats van cle 18 groepen,
waaruit het gewone ve.tkloosheidscijfer ,s samenge-
steld, hebben wij een werlclooshei dscijfer berekend uit
de volgende 12 groepen: diamantindustrie, drukkers-
bedrijf, bouwbedrijf, houtbewerking, kleeding-, ieder-,
metaal- en textiel-industrie, steenkolenmijnen, voe-
clings- enz. bedrijven, verkeerswezea en overige
groepen.
Wij zijn hiertoe overgegaan in de eerste plaats, om-
dat sedert Maart 1932 geen werlcloosheiclscijfers meer
worden gepubliceerd van cie a a.rdewerki nclustrie en van den landbouw, waardoor cie werkloosheidscijfers
niet meer een hornogeen beeld geven. Verder hebben
wij de groepen visscherij enz., handelsreizigers, han-
dels- en kantoorbedienden en toonkunstenaars buiten
onze berekening gehouden, omdat deze niet recht-
streelcs met cie inclustriëele bedrijvigheid in verband
staan.
Tenslotte hebben wij, om de seizoensinvloeden en
de kleine toevallige veranderingen, wellce zich voor-
doen, te ontgaan en zoodoende ccii beter inzicht te
verkrijgen in. de algemeene richting, waan ii zich de
bècirij vigheid beweegt, een verschuivenci twaalf-
maan cisgenii cl clelde berekend,. he twelic cle conj unctuur-
beweging van (leze reeks cl uidelijicer tot u i tdruklcing
brengt.
AansluiterLd bij de curve der bedrijvigheid, toont
de tweede grafiek de waarde van den uitvoer van Ne-
cleniand, gecornigeercl op basis van, het indexcijfer der
Nederlandsche groothancielsprijze.n, en wel in clezen
zin, dat cie uitvoerwaarcle van elke maand gedeeld
is door het inclexcijfer van groothandeisprijzen van
die maand. Wij meeneic hiermede de beteekenis van
den bui tenlaucl sch en ha adel voor een ‘heoordeeling
van den economischen toestand hier te lande het best
te lcunnen hen acteren. Immers, in tijden van, stijgen-
cie uitvoerwaarde, stijgt in het algemeen eveneens de
waarde van grondstoffen ent an:clere voor het bedrijfs-
leven. noodzakelijke half- en ei ndfabrilcaten; in tijden
van dalende prijzen is een samenhang in omgekeerde
richting waar te nemen. Weliswaar is door deze cor-
rectie geen absoluut betrouwbare maatstaf verkregen,
doch de gecorrigeercie cijfers schijnen ons iii elk geval
beter tde clan de absolute.
Op dezelfde wijze als in de vorige grafiek is
ook hier een versch ui venci twaalfmaandsgemi cidelde
berekend.
De lijn van cle waarde van den Nederlancischen uit-
voer toont opvallende se i zoensbewegi ngen. ie uitvoer
stijgt elk jaar plotseling in September of October.
De stijging in September is hoofdzakelijk ‘te verkla-
ren, uit den export van bloembollen, clie zich in een
korte periode concentreert. De stijging van de uit-
voerwaarde in October is aan den meerderen uit-
voer van verschillende producten toe te schrijven. Op
dit verschijnsel zullen wij in een later Kwartaalbe-
richt uitvoei i ger terugkomen.
Voorts blijkt, dat de gecorri geerde u itvoerwaarde
in 1930 het hoogste niveau heeft bereikt en sedert-dien voortdurend is blijven dalen, om aan het einde
van 1932 het laagste sedert 1.926 voorgekomen punt
te bereiken.
Het beeld, dat deze lijn in de laatste jaren heeft
getoond, bevestigt een reeds meer geconstateerd feit
nl. dat de invloed van de crisis in Nederland zich
eerst aan het einde van 1931 scherp heeft doen ge-
CURVE VAN DE BEDRIJVIGHEID, IN
NEDERLANI).
PercentQe5
1923
1924
1025
.
1926
921
1028
jQ29
103o
031
S
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
–
XI
GECORRIGEERDE WAARDE VAN 1)EN NEDERLANDSCI-IEN UITVOER.
n miHioengI&ns
100
75
1923
192
1
,
1925
1926
1927
–
1920
1929
1930
1931
1932
voelen. Beschouwt men de lijn van de omloopssnelheid
index van de omloopssiielheid van girosaldi. Terwijl
(zie derde grafiek), dan
–
vindt men ook daar een be-
in andere jaren steeds in het najaar een stijging in-
vestiging van dit verschijnsel,
trad, is deze in 1931 -achterwege gebleven. Men mag
Naast de factoren, welke de bedrijvigheid en de
aannemen, dat de groote ‘onzekerheid, die de daling
waarde van den afzet van in ons land geproduceerde
van het Engel-sche Pond heeft teweeggebracht en die
goederen bepalen, is het van belang tevens aandacht
een verlammenden invloed heeft gehad op het geheele
te schenken aan de monetaire indices en die, welke
bedrijfslevèn,
de
omloopssnelheid
sterk
heeft beïn-
daarmede verbafld houden.
.
vloed. De sterke stijging van -het particulier disconto
Dit is geschied in de derde grf’iek, waarin het
in Octobei’ 1931 geeft blijk van de toen ter tijd ver-
particulier disconto, -het indexcijfer van industriëele minderde geidruimte en staat met de afnemende om-
aandeelen (beide van het Centraal Bureau voor de
loopssnelheid in nauw verband.
Statistiek) en de omzetsuelheid van de saldi bij den
–
Het feit, dat ‘de omloopssnelheid in het afgeloopen
Postchèque-
en
G-irodienst
(door ons berekend)
in
najaar weder is gestegen (de gewone seizoensstijging),
indexcijfer.s op
dezelfde basis (1927
=
100-)
in beeld
wijst er op, dat -de binnenlandsche geldomloop in 1932
zijn gebracht.
in zijn fluctuaties weder iets normaler is geworden
Deze drie grafieken geven een duidelijk beeld van
dan in 1931. Het sterk verlaagde peil, waarop zich
den ernst van de huidige depressie in ons land. Vrij-
liet indexcijfer der omloopssnelheid ten opzichte ‘der wel over de- geheele linie valt een dalende beweging
voorgaande jaren bevindt, toont intusschen wel zeer
te constateeren. Alleen de -aandeelenindex is sedert
duidelijk, dat de depressie hier te lande nog steeds
het voorjaar iets gestegen; laa’tstelijk vertoont ook de
voortschrjdt en dat eenig herstel nog niet -te bespeu-
bedrijvigheidslijn een
kleine stijging,
welker
hetee-
ren valt. Idenis ons nog moeilijk te beoordeelen -toeschijnt.
in dezelfde richting wijs-t ook het nog steeds abnor-
Bijzondére aandacht verdient in dit geval nog de
maal lage peil van de rente op korten termijn.
–
Percenl.ageiQv.
9
1923
1924
1923
‘926
– ,
–
1957
1928
–
–
1919
1930
1931
1912-
A
T—
/
____________
f’v
“•
‘T
XII
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25
Januari
1033
CRISISWETGEVING IN NEDERLAND.
De steunmaatregelen, die in de laatste jaren door
de Regeering ten behoeve van het Nederlaucische be-
cirijfsieven zijn genomen, zijn langzamerhand
zoo
tal-
rijk geworden, dat het ons wenschelijk voorkwam,
hiervan eens een overzicht samen te stellen. Tevens
scheen het ons van belang, om naast de verschillende
steun wetten, (11e maatregelen te vermelden, welke
voor een vermeerdering van cle inkomsten van. cle
schatkist cli enen. Hieronder volgt eene opsomming
van deze maatregelen, welke wij zoo overzichtelijk
mogelijk gerubri ceerci hebbei
t.
ANDELSPOLITIEICE MAATREGELEN IN
ENGEREN
ZIN.
1.
C’risisin’voerwe(.
(Wet van
23
Dec.
1931
Stbl.
No. 535).
Deze w’et bepaalt, dat de invoer van bepaalde goederen
uit ieder land zal kunnen worden verboden, voorzoover de
totale waarde dan wel de totale hoeveelheid of het totale
gewicht van dcii invoer dier goederen uit dat land hooger
zou zijn dan een bedrag, hetwelk tot het gemiddelde be-
drag, waarvoor in liet overeenkomstig tijdvaic van ten min-
ste twee voorafgaai.ide jaren aan soortgelijke goederen uit
dat land werd ingevoerd, iii eene door den Slinister te be-
palen verhouding staat.
Deze regelingen, die bij K. 11. worden getroffen, zijn ach-
teraf aan de goedkeuring van den Staten-Generaal onder-
ivorpen. Deze wet vervalt uiterlijk 1 Jan. 1935.
De volgende maatregelen zijn reeds tot stand gekomen Regeling ‘aii den invoer van verseh of gekoeld rund- cii
kalfsvleesch, van bevroren rund- en kalfsvleeseh ; schoeisel;
tricotgoecleren ; wollen en lia’lfwollen stoffen; bovenklee-
ding; leestklanr sehoenw’erk,- boter; rijwielbititen- en bin-
ie nba tid ei ; porselein f ij ii en sanitair na ide werk, cii iii u nl-
en wandtegels. (Wetten vati S en 25 Juli 1932, Stbl. No.
347 en 363-370).
11 tsg’el ing va ii dcii invoer van ta rwebrood en deeg va ii
tarwebioeni of tarwemeel ; kousen en sokken; tapijten,
tapijtgoed, karpetteii, loopers, kieedjes en matten ; naai
garen ; tafel- en seivetgoed, handdoeken en ander huishoud-
goed, ‘beddelakens en sloopen ; ongesmolten dierlijk vet;
iietaaldraadgloeilampcu. (Wetten van 30 Dec. 1932, Stbl.
No. 693-700).
Bij de Kamers ‘is nog in behandeling de reg li
eng van
den invoer van bedrukte, geverfde en bontgewevcn katoe.
tien intittufactureit. die reeds bij K. BI. is vastgesteld.
1.
Crisisutvoerwet
(Wet van
24
Dec.
1031 Sthl. No.
553,
aaiigevul(l bij cle Wet van 16 Maart
1932
Sthl.
No. 87).
Deze wet voorziet iii liet vaststellen van regelen betref-
fende den uitvoer van goederen naar landen, waarvan de
invoer uit Nederland ‘boven een bepaalde hoeveelheid is i’er-
boden of gebonden is aan daartoe af te geven bewijsstukken.
De ‘bedoeling is den uitvoer van bepaalde goederen naar
een land, dat den invoer daarvan heeft beperkt, over de
gevestigde handelaren, naar rato van liutt vroeger aandeel
in dien invoer, te verdeelen.
Bij •Wet van 24 Nov. (wijziging van de Rijksbegroo-
ting, I
–
Ioofdstttk X), is op grond van art. 3 dezer wet een
bedrag van f500.000,— toegekend ten hate van produ-
centen van goederen, waarvan door eenig land cle regel-
matige invoer is verstoord.
ITT.
Wet betreffende regeling van het in.terna.tionale
betcclingsverlceer.
(Wet van
25
Juli
1932
Sthl.
No. 375).
Deze wet geeft de regeering de bevoegdheid om, naast liet
sluiten van overeenkomsten met andere landen, eenzijdig de betalingen wegens invoer hier te lande te beperken en
wel door den onvang van den invoer terug te brengen in
een nader te bepalen ‘verhouding tot den uitvoer, zulks met
liet doel om de uitvoerbelaagen te bevorderen.
Op grond van deze wet is begin dezer maand een dcvie.
zenovereenkomst met Duitschiand tot stand gekomen.
LANDBoUw.
1.
Convpeivsee’ten,d irtvoerrecht op suiker.
(.Tet van
1 Aug.
1930,
Sthl.
No. 354).
Als conipensatie van de bezwaren en liet nadeel, t’elke
de heffing van suikcraec-ijns medebrengt, voor de hier te
lande uitgeoefende suikerindustrie, wordt een invoerreclit
geheven van f 2.40 per 100 KG. van ‘buitenlandselie kandij,
geraffineerde suiker en met laatstgenoemde suiker in be.
last,baarheid gelijkgestelcle sui’lcer. Hoewel het Iner een fis.
ealen -maatregel betreft. ]ttag worden aangenomen, dat •het
tot stand komen daarvan rechtstreeks in verband stond
niet tle moeilijkheden van cle hietsuilcerctilttittr.
11.
Tarwewe’.
(Wet van M
.
Febr.
1931,
Stbl.
No.
65,
aangevuld door
K
……an
15
Juni
1931,
Sthl.
No.
254
en
K.
B. ven
14
Mei
1932,
Sthl.
No. 202).
Van elke hoeveelheid voor binneitlanclsch ‘verbruik be.
stemd tarweineel of taiwebloem kan de eiseli gesteld wor-den, dat hoogstens 25 pCt. meel of bloem vau inheemsche
tarwe is. Aanvankelijk bedroeg dit percentage 20, later ver-
lioogcl tot 25 cii thans beoogt eelt ttieitw wetsontwerp liet
tot 40
0
1) te voeren.
111.1.
Crediet ten behoeve van de aardappein’ceelievdus-
trie.
(Wet van I.I. Maart
1931.,
Stbl. No.
79).
Het Rijk stelt een rehteclragend erediet (rente 2 pCt.)
van f 4.500.000,— aan de aardappelineelindustrie ter be-
schikking, uit te betalen in 1930 en zoo noodig in 1931. Dit
erecliet diende voor uitkeering aan de bij het A.V.1. aan-
gesloten fabrieken en tot aflossing valt het opgenomen
baakc-rediet. J-lIet A.V.B. zal, wanneer de voorraad van den oogst 1930 is teruggeloopen tot 1.400.000 balen, van de op-
brengst van ieder verder verkochte baai f 4.— van liet
regeeringscrediet aflossen.
Over 1930 en 1931 werd uitbetaald f 4.438.635,92. Over
1931: (uit te betalen in 1931 en zoo noodig in 1932)
is
een
stcnnvitkce•ti’ttrj
verleend. ‘Deze bedroeg f 1 .838.333.17.
Een nieuwe stutnuverleen ing voor oogst 1932 ‘is in voor-
bereiding. .
iv.
Uiticeeriugen aan de verbouwe’rs van rai kerbi eten.
(Art. 1.45his Hoofdst. V van cie Rijksbegrooting
1932).
Voor de cmii pagnes 1.931 en 1932 wordt aan de su i kerfa-
briekeut een garantie ‘verieeiid tot een bedrag overeenkomen-
de met ten hoogste f 4,50 per 1.000 E.G. garantiebïeten.
Als g
–
arantiebieten wbrdt per bietenteler aangemerkt een
hoeveelheid, overeen’koniende met 80 pCt. van zijn genndl-
delde bionenlandsche productie over dc jaren 1928. 1929
en 1930.
Voor oogst 1931. is uitbetaald f4.563.639,13. Voor oogst
1932 is tot dusverre betaald f 13.233.000. Dit laatste iie-
clrag kan oploopen tot niaxitnaal f 1.4.100.000.
V.
lJit/c?erin.gen ten behoeve van de teelt en de ver-
werking va.n het vla.s.
(Rijksbegrooting
1.932.
Bin-
nenlancische Zaken en Landbouw. Art. 145ter).
Teneitide in 1932 eelt reclelijken vlasoogst te verkrijgen,
heeft de regeel-ing op de begroot’ing van 1932 hiervoor een
bedrag uitgetrokken van f 960.000,—, om daarnnede de
teelt van 6.000 H.A. i’las en de verwerking hiervan dooi
Neclerlan dsche a u-beid ers te verzekeren.
Vi.
C’risispa.chtwet 1932.
(Vet van 17 Juni
1932
Sthl.
No. 301).
i)c. pachter, die een paehtovercen’koaist heeft aangegaan
vSSr , 1 Jan. 1932, kan zich tot den kantonrechter wenden
‘oor geheele of gedeeltelijke ontheffing .van de pacht. De
wet is ‘tui toepassing op alle termijnen van pachtprijzen,
vervallen na 12 Febr. 1932.
Volgens cle door liet Dep. van Justitie verzamelde
911
door
llet Centraal Bureau voor de ‘Statistiek gepu
er
blicede ge-
gevens zijn van 1 Juli tot 31 Oct. 1932 ingediend 8.475 ver-
zoekschriften. De kantonrechters hebben in die periode be-
handeld 2393 zaken (1384 door afwijzing en niet ontvanke-
lijkverklaringen, 1009 door minnelijke schikking als bedoeld
in art. 4 der Wet), deKamers voor Crisispadhtzaken 3794,
tezamen dus 6.187 zaken.
In 643 gevallen, of 13.4 pCt.. van het totaal aantal be-
handelde gevaflitu, wei’cl een reductie verleend van meer dan
50 pCt. van den paeitprijs.
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH. KWARTAALBERICHT
xÏII
vïi.
Ste’u?t, aan de
griendcultv’ur. (
Vet van oO Dec.
1932. Stbl. 692).
Voor den oogst
1932
wordt van Rijkswege aan erkende
bewerkers van teen onder bepaalde voorwaarden een bij-
drage verleend van
f 0,02
per KG. bewerkt teen. Deze uit-
keeriugen zullen in totaal ten hoogste
f 100.000,—
te-
dragen.
TUiNBOUW.
I.
Steun aan den groven
tuinbouw
in West-Fries-
land. (
Wet
van ii Febr. 1932 Sthl. 46 aangevuld
bij de Wet van 29 Dec. 1932, Sthl. 658, Wet van
25 Juli 1932, Stbl. No., 371).
Een crediet van
f
700.000,— wordt renteloos ter be-schikking gesteld van gemeenten
01)
voorwaarde, dat de
gemeente aan noodlijdende tuinders 70 pCt. verstrekt en
(le rest uit eigen middelen .bijpast. Dit endiet is tweemaal
verleend.
Deur het op de begrooting van
1931
(wet van 1.1 Febr.
1932)
uitgetrokken be:lrag valt
f700.000,—
bij de wet van
29
Dec.
1932
verhoogd werd met
f 4.000,—,
bedragen de
verleende voorschotten in totaal
f 1.404.000.—.
ii. Uitkeerinçjen ten
behoeve van de verbouwers van
fruit
en warnroezer’igewaSSerb.
(Wet van 24 De-
eenrber 1932, Stbl. 633).
Deze wet beoogt een toeslag op de geveilcle producten
te verleenen om zoodoende tegemoet te komen aan de
0])
die producten geleden verliezen. Deze verliezen komen,
indien zij in totaal
f 5.000.000,—
of minder bedragen, ge.
heel voor rekening van het ilijk, terwijl, indien zij dit be-
drag overschrijden, cle garantie zich slechts tot een zoo-
danig percentage van de geleden verliezen zal uitstrekken,
als voortvloeit uit dc verhouding van het totaal der ge-
leden verliezen tot het beschikbaar gestelde bedrag van
f 5
millioen. De toeslag, welke gegeven wordt op grond
van de door een tuinder op de veiling verkochte hoeveel-
heden. wordt berekend uit . het verschil t,isscheu een op-
brengst, berekend naar een richtprijs (product1kosten) en
cle werkelijke opbrengst (gemiddelde prijs van alle ‘ei-
lingen).
Deze regeling geldt voor
1932.
BLOEMBOLLENTEELT.
1.
Rentelooze voorschotten ten
behoeve van de bloem-
bollenteelt te Breezand.
(Art. 144 septies Hoofclst.’
V 1931, van de Rijkabegrooting).
Deze voorschotten, ten bedrage van
f 50.000,—,
worden
renteloos ter beschikking gesteld van het gemeentebestuur van Anna.Paulovna, &p voorwaarde, dat dit eveneens een
renteloos cred’iet opent van
f 50.000,—
en iii ieder ver,
Icend cred.iet renteloos voor
Y,
vordt••bijgedragen doof crediteuren der uoodlijdenden.
REESTERTEELT.
J..
Steun aan de ,l3osicoopsche cultures.
Uit liet antwoord, van den Minister van Economische
Zaken en Arbeid op de schriftelijke vragen van Mr. J. A. de Wilde, blijkt, dat binnenkort een wetsontwerp het De-
partcmeiit zal verlaten.
VEETEELT.
I.
Crisisz’u.ivelwet (Wet
van 10 Juni 1932 Stbl. No.
290, aangevuld ‘bij K.
B.
van 27 Aug. 103Z
No.
450 en bij
K..B.
van 15Sept. 1932
No.
475)..
Het vervoeren, verkoopen enz. van zuivelproducten, is
slechts toegestaan, indien zij voorzien zijn van een merk,
dat tegen een bepaalden prijs door de Crisis.Zuivel.Centrale
aan, erkende zuivelproducenten. melkireehouders en impor-
teurs wordt verstrekt. Deze bedragen komen in het crisis-
Zuivel-Fonds, waaruit aan erkenae melkveehouders een toe-
slag op den melkprijs wordt gegeven om den ricltprijz (on-
misbare -productiekosten) te bereiken. Bij’ uitvoer wo•rdt,cle toeslag terugbetaald.
Menggebod van margarinc,.volgens hetwelk cle margarine
ten hoogste
50
pCt. (thans
25
‘pCt.) inheemsche boter rnoet
bevatten.. De mogelijkheid is opengelaten om bij een teveel
aan melk een deel ervan in brood te verwerken.
II.
Crisissuivelbesluit 1
en
II. (EC’.
B. van 7 Juli 192
Stbl.
No.
318 en 319, aangevuld hij K. B. van
27 Aug. 1932 No. 450 en van 9 Nov. 1932 No. 532
en van 22 Nov. 1932 o. 545).
T. Organisatie van de Crisisznivelcentrale. II. Verbod van
den invoer van boter, margarine 13 en andere spijsvetten,
zonder vergun nl ng. Het bedrag, tegen betaling waarvan
deze vergunningen worden afgegeven, wordt zoodan’ig vast-
gesteld, dat de verschillen tusschen den binuenlandschen
prijs en dcii wereldmar.ktiprijs .zooveel mogelijk w’orden op-
geheven.
111.
Steun aan de
vairk-enshouderi,j. (
Wet ‘van 25 Juli
1932, Stbl.
No.
374, aangevuld bij K. B. van ii.
Aug. 1932
No.
434 en K. B. van 20 Oct. 1932,
No. 502).
De in- en uitvoer van varkens cii varkensvleesch is
‘slechts toegestaan door de van regeeringswege opgerichte
Nederlandsche Varkenscentrale. Door ‘middel van het Sta’bi-
lisatiefonds, waarin de bedragen, geheven van het slachten
van ‘varkens, worden gestort, wordt een richtprijs verkre.
gen, clie de onnnsb5re produc-tie’kosten van de varkenshou-ders moet dekken.
Bij invoer wordt een bedrag geheven zoodanig, dat de ver-schillen tusschen den binnen.la ndschen prijs cii den w’ereld-
marktprijs, zooveel mogelijk, ‘wou-den opgeheven De teelt
van, varkens is niet meer vrij, maal wordt via de gewes-
telijke organisaties door de Neci. Varkenscentrale geregeld.
PLUIMVEETEELT.
Ï. Garantieregeling ten behoeve van de
kippenhou-
derij.
(Wet van 25 Juli. .1.932 Stbl. No. 372).
Voor ten hoogste
101.246.460
eieren, welke ge:lurende
Mei, Juni en Juli
1932
in koel’inrichtingen zijn opgeslagen,
wordt van Rijkswege een garantie verleend, die tea hoogste
f3,45
per 100 stuks bedraagt. Al hetgeen de opgeslagen eieren in het najaar en in den winter opbrengen, komt in
nundering van liet totale garantiebedrag, dat de
f 3.493.000
niet kan overschrijden.
VÏ’S’SOEI(RRÏJ.
Credietverleening ten behoeve van de
Ita.ringdri2f-
netvisscherij.
(Wet van 29 December
–
1932 Stbi.
682-).
liet Rijk zal een i-entedragencl crediet (rente 1
pCt.)
‘auu ten hoogste
f 2.500.000,—
ter beschikking stellen van
de Reedersvereeniging voor de Ned. Hariugvisscherij, die
hiervoor hIt ‘volle risico op zich neemt. Dit crediet dient
voor den opslag van haring voor eigen risico vaui de reeders.
Tot dusverre ‘is hiervan ongeveer
f 550.000,—
gebruikt.
SOËEEP VAART.
Ka.svoorschotten aan
de
.Korcir’k lijk
e Hollandsche
Lloyd.
Over
1931
‘werd een bedrag van
f1.000.000,—
uitgekeerd.
1932
,,
.,
,,
,, ,, 500.000,-
II.
Behartiging
van de nationale scheepvaart bela.n-
gen. (Wet van 25 Juli 193
Sthl. No.
373, 377 en
37).
Deelneming van het Rijk in het aandeelenkapitaal van
de Maatschappij ter Behartiging van de Nationale Scheep-
vaartbelangen N.V., ‘waarvan het ‘kapitaal
f 5.000.000,-
bedehat. Het Rijk heeft er ‘in deelgenomen voor
f 2.600.000,
waarop 10 pCt. is gestort.
Deze Maatschappij verleent tegen oncierpancl rentedra-gende geldieeningen aan Nederlandsche scheepvaartmaat-
.schuuppijen, welke behoefte hebben aan erediet en Nvelke voor
de. instandhoudiig aft onze nationale scheepvaart behou.
deO
mo
eten ‘blijven – ‘De scheepvaartmaatschappije’n kunnen
eerst na ‘het nemen van aancleelen iij de .F’inancieringsniaat-
s’chappij erediet erkrijgen.
Volledigheidsha’lve wijzen wij er nog op, dat deze mcdie-
ten .in, het geheel niet.als sabs’idies’.zijn te beschoctveu ,daar
de Regeering dit stelsel uitdrukkelijk heeft verworpen.
Volgens persberichten zijn er reeds een aantal credieten-
aanvragen in .behandling.
XIV
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25
Januari
1933
111.
Vrachtverdeeli’n,q in de binnehsclieepvaart.
1 ngediend is ezii wetsontwerp, dat een zooveel mogelijk
evenredige verdeeliug van het Rijk ten vervoer per
vaartuig niet bestemming naar binnen – het Rijk gelegen
‘plaatsen, aangeboden goederen tea doel heeft. Deze vracht-
verdeeling beoogt de vrachtprijzen op een meer loonend
niveau te brengen. Verder wil dit ontwerp sommige mis-
brniken in de ‘binnenscheepvaart tegengaan.
FINANOIËELE MAATREGELEN.
Ten behoeve van de schatkist.
1. Verhoo ging van den accijns
01)
binnenlandsch ge-
distilleerd.
(Wet van
29
Jan.
1931.
Stbl.
No.
25).
Verhooging van’ den accijns van
f 180,- op f 200,-.
Ii. Heffing van opcenten op den tabaksaccijns op
sigaretten.
(Wet van
15
Mei
1931,
Stbl.
No.
189).
1.11
de periode van 1 Juni
1931
tot
31
December
1933
worden
30
opeeuten op den tabaksaccijus op sigaretten ge-‘
heven.
III. Heffing van een bijzonder invoerrecht op ben-
zine.
(Wet van
19
Dec.
1931
Stbl.
No.
527,
aan-
gevuld bij
K. B.
van
29
Dec.
1931
Stbl.
No.
557).
Dit bijzonder invoerrecht ‘bedraagt
f 6.-
per 100 KG.
Dc nieuwe heffing van
30
opcenten op de invoerrechten
hebben ook op dit bijzonder invoerrecht betrekking. Dien-
tengevolge bedraagt ‘het invoerrecht op bnzinc vanaf 1 Jan.
1933:
1.25 + 0.37 +
6.-
+ 1.80 = f 9.42’/
per 100 REL
TV.
Verhoo ging van het tarief van invoerrechten.
(Wet ‘van 19 Dec.
1931
Stbl.
No.
530).
De invoerrechten naar de ‘waarde vorden verhoogd als
volgt: voor alle goederen beiastni. een itivoerrechtv.
3 %
t.
4 %
,.
5 ,, ,,
6
,,
.
S
,, ,, 10
d )
,,
12
15
e)
20
25
])e verhooging van invoerrechten van enkele goederen
zijn afzonderlijk vastgesteld (zie art.
2
van de wet). Be-
langrijk is o.a. de verhooging van het invoerreeht op versch
of gekoeld rund-vleesch van
10 op 20
pOt. van de waarde.
i)it invoerrecht geldt van 1 Jan.
1932
tot
31
Dec.
1933;
daarna -zal het
i2
pOt. ‘bedragen. Het invoerrecht op
aardappelen, dat vroeger niet bestond, zal van 1 Jan.
1932
-31 Dec.
1933
10 pCt. van de waarde bedragen. Tevens
is voor den-zelfden termijn een invoerreeht op ‘paarden ten
bedrage van
f 12,50
‘per stuk ingesteld.
Hoewel het hier fiscale maatregelen betrof, heeft dc
Kamer hier van dc gelegenheid gebruik gemaakt om aan
den landbouw eenige meerdere bescherming te bieden.
Deze wet geldt tot 1 Jan.
1935.
Tijdelijke kortingen op de uitkeeringen uit het
Gemeentefonds.
(Wet van
18
Maart
1932
Stbl.
No.
104).
In elk der jaren
1932/’33, 1933/34
en
1934/’35
wordt de
uitkeering aan iedere gemeente uit het Gemeentefonds ver-
minderd niet
3
pOt. van het bedrag der door of vanwege het gemeentebestuur vastgestelde wedden en bonen over
1931
van het in vasten ‘dienst der gemeente ‘zijnde perso-
neel.
Deze vermindering blijft ook achterwege, indien een
gemeente er niet in slaagt de begrooting sluitend te maken,
zonder het heffen van
40
opcenten op de gemeentefonds-
belasting. Voor de uitkeeringen aan de provineirs gelden
soortgelijke bepalingen.
Heffing van opcenten op den suikeraccijns ten
behoeve van het Leeningfonds 1914, verhooging
van opcenten ten behoeve van genoemd fonds op
den wijnaccijns, op het zegelrecht van buitenland-
sche effecten en op den taba-ksaccijias voor siga-retteiv; heffing van een invoei-echt op zuidvruch-
ten; beëindiging van de heffing van opcenten op
de grondbelasting, voor zoovèi- het ongebouwd
beti-ef t; beteugeling van den smoickelhandel in
sigarettenpapier.
(Wet van
19
Maart
1932 Sbbl.
No. 110. Zie ook K. B.
van
2
April
1.932
St’bl. No.
174).
Geheven wordt voor de periode van 1 April
1932
tot
31
Dec.
1933:
10 opcenten op den su-ike’raccijn8,
60
nieuwe
opcenten op den wijnaccijns (totcial
80
opcenten), een zoo
danig aantal opcenten als gelijk staat met een heffing van
zegelrechten van
80
cent van iedere
f
100,- van het
kapitaal bij aan- en verkoop -van huitenlandsche effecten;
20
nieuwe opcenten op den tabaksaccijns (totaal
50
opeen-
ten); heffing van invoerrechten op bananen, eitroenen, man-
darijnen en sinaasappelen tot 10 pCt.
De jaarlijksche baten van deze heffingen worden in de
M.
v. T. tot het wetsontwerp geraamd op
f 13,2
mïl.lioen,
na schrapping van de opcenten op ongebouwd op
f 12
mill-ioen.
Tijdelijke heffing van opcent en op sommige
invoer-rechten en op de accijnzen op bier en
suiker, alsmede herziening van het tarief.
(Wet
van
24
Dec.
1932
Stbl.
No.
634).
Heffing van:
30
opeenten op de invoerrechten van goe-
dereti, clie niet in os land worden geproduceerd,
15
opcen-
ten op het specifieke invoerrecht op bier,
15
opcenten op
den ‘bieraccijns en
20
opcenten op den suikeraccijns.
Een verdere belangrijke wijziging van, het tarief is o.a.,
dat de vrijstelling van invoerrechten voor tractors op-
geheven is. Ze
–
worden nu belast met dezelfde invoerrechten als automobielen (d.i.
1-2
pCt., tijdelijk
15
pOt.).
Deze tijdelijke heffing geldt tot
31
Dec. 1933.
Viii.
Heffing van opcent en op de gemeente fondsbe-
lasting en de ve’rmogcnsbela.sting over het be-
lastingjaai- 1 933/’34.
(Wetsontwerp Zitting
1.932f 33.
No.
141).
Op de gerneentefon-dsbelasting zullen
30
opeenten worden
geheven. Dit aantal van
30.
zal voor de htoogere inkomen-s
geleidelijk stijgen tot
150.
Op de vermogensbelasting zullen
30
extra. opceritea worden geheven.
De opbrengst wordt volgens de M.eniorie van Toelich-
ting bij het Wetsontwerp geraamd op resp.
f 24
millioen
en
f 3
millioen.
Het ontiverp is door cle Tweede Kamer aangenomen op
15
Dec. jI.
Ten behoeve van bepaalde groepen.
I. Bevordering van de Exportcredietverzeicering van
statswege.
Door de ‘beschikking -ve t den Minister van Financi6tt
van
6
Februari
1932 is
het verkrijgen van een exportcrediet
–
–
verzekering voor exporteurs vergemakkelijkt. Aan parti-
cul’iere credietver-zekeringsntaatschappijen zal gelegen heid
gegeven worden posten tegen betaling van pen premie voor
een deel bij den Staat te herverzekeren.
Deze regel-ing maakt het mogelijk thans een houger per-
centage dan 40 pCt. van -liet uiteiitclehijke i’erhic door ver-
-zckering te dekken.
Bij de vroegere regeling ging cle garantie van den Staat
meestal niet verder clan 40 pCt. van liet uiteindelijk ver-
-lies.
II. Financiering der Iccisbehoeften van de gemeenten.
(Wet van 11 Febr.
1932
Stbl.
No.
48).
Verleening van rentedragende voorschotten door het Rijk
aan die gemeenten, welke de daaraan verbonden voor-
waardan naleven.
Hieronder volgen de bedragen, welke het Rijk
09
ver-
schillende tijdstippen aan de gemeenten had
–
voorgeschoten:
30
Maart ……………
f 71.4
mil-Ijoen
30
Juli ……………… ..
67.0
30
Sept. ……………. ..
55.6
31
Dec ……………… .-,
41.9
III.
Dekking van het vei-lies van De Nederlandsche
Bank.
(Wet van 27 Mei
1932
Stbl.
No. 221).
Het verlies, dat de N. B. door de depree-iatie van liet
Pond heeft geleden, is door aanspreken van de reserves en
door dekking uit het bedrijf soverschot teruggebracht tot
ongeveer
f 20
millioen. (-Oorspronkelijk bedroeg het
f 28,5
l 30
millioen).
Het verlies zal geleidelijk worden afgeschreven, doordat
cle Regeering en de aandeelhouders geheel of gedeeltelijk, al naar gelang van de grootte van de ‘winsten der volgende
jaren, van hun winstaandeel zullen afzien.
De
–
Staat is tot het bedrag van het restant verlies in de
loeken der N. B. belast en heeft daar’voor een promesse
ifgegeven aan de N. B. Op
9
Jan. ji. bedroeg deze schuld
f19.331.195,17. –
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
XV
Een bepaald systeem van steunverleening heeft
onze Overheid niet gevoerd. Kennisneming van het
bovenstaande overzicht van de talrijke getroffen maat-
regelen toont, dat de steunverleening heeft plaatsge-
vonden volgens verschillende beginselen:
1. de steunlast wordt gelegd op
consument en tus-
s..hen handel:
beschermende invoerrechten;
contingenteering;
Tarwewet; Orisis-Zuivelwet;
Orisis-Varkenswe,
2. de Overheid kent een
subsidie
toe:
u. uitkeering aan verbouwers van suikerbieten;
steun aan len vlasbouw;
steun aan de griendcultuur;
steun aan verbouwers valt fruit en warmoezerij-
gewassen;
steun aan aardappelmeelindustrie;
3.
credietverleening
door de Overheid:
aardappelmeelindustrie;
tuinbouw TestFriesland
;
bloemhollenteelt Breezand;
haringvisscherij;
scheepvaart;
kascredieten aan Gemeenten;
4.
Regeeringsga’rant,ies:
a. kippenhouderij;
•b. exportcredieten;
c. regeling van het verlies van De Ned. Bank;
5.
regeling van het betalingsvericeer:
Deviezenwet;
6. vermindering van bepaalde schulden
Orisis-Pachtwet.
Van de hier bovengenoemde wijze van steunverlee-
ning zijn de onder sub 1 genoemde maatregelen wel
de voornaamste, omdat zij de consumenten belasten
met een bedrag, dat, over een jaar gerekend, wel meer
dan
f
100, millioen zal ‘beloopen.
Wij zullen ons daartoe beperken tot de drie laatste
onder sub 1 genoemde maatregelen. De druk, welken
de invoerrechten en de con tingenteeringsmaatregelen
op den consument leggen, zal buiten beschouwing wor-
den gelaten, omdat deze zoo uiterst moeilijk te be-
rekenen is. Dit geldt tot op zekere hoogte ook voor
de kosten, waarmede de Tarwe-, Zuivel- en Varkens-
wet de consumenten belasten, maar deze kan men in
elk geval door schatting beter benaderen.
In het heden verschijnende numer van ons week-
blad is reeds een dergelijke berekening voor de Crisis-
Varkenswet gemaakt. Daarbij kwamen wij tot het
resultaat, dat de Nederlandsche consumenten sedert
de invoering dezer wet (25 Juli 1932) tot 31 Dec.
1932 belast zijn met een •bedrag, dat ligt tusschen de
f
17,5 en 21,5 miljoen. Veiligheidshalve stellen wij
het op
f
18 millioen.
Voorts hebben wij een berekening gemaakt van de
kosten, waarmede de consumenten door de Crisis-
Zuivelwet zijn belast. Wij hebben daarvoor eerst een berekening gemaakt voor de kosten, die deveihoogde
boterprjs met zich mede brengt. Daarvoor hebben
wij aangenomen, dat de invloed der wet zich reéds
vanaf Mei 1932 heeft doen gevoelen, omdat de prijs
te Leeuwarden indie maanden, in afwijking, van
andere jaren, ‘boven dien van Kopenhagen lag.
Voor de overige maanden is de toeslag op den boter-
prijs verminderd met 5 cent, om zoodoendé rekening
te houden met het feit, dat zonder de Zuivelwet, de
prijs te Leeuwarden hooger zou zijn geweest dan die
te Kopenhagen. De voor de verschillende maanden
berekende extra-kosten hebben wij vermeûigvuldigd
met de door den Alg. Ned. Zuivelbond geschatte
consumptie voor 1930. Het is namelijk aan te nemen,
dat het boterverbruik in de tweede helft van 1932
gedaald is tot het peil van 1930. Zoodoende kwamen
wij tot de volgende berekening.
Verschil
Leeuw. en Totale kosten
Geschatte
Gemicid. ‘ Kopeuh.
wat bettef t binneni. cons.
toeslag
not,
boter in
in
1930
in
cefi
t
en
t)
in centen
guldens
Mei
5.868.000
8
469.440
Juni
4.526.000
39
1.765.140
Juli’
5.419.000
37
2.005.030
Aug.
4.934.000
51
2.516.340
Sept.
4.835.000
60
2.901.000
Oct.
3.797.000
65
2.468.050
Nov.
3.378.000
71
2.398.380
Dec.
4.012.000
80 ‘ .
3.209.600
17.732.980
• 1)
Na aftrek van
5
centen voor elke maand.
Daar de boterproductie in ons land ongeveer
van de rnelkproductie absorbeert, moet ook nog met
andere factoren rekening worden gehouden. Dit is
in de eerste plaats de kaasprodéctie, waarvoor ook
van ‘de melkproductie wordt gebruikt. De kaas-t
prijzen zijn echter zoodani.g gedaald, dat de invloed
van •de Zuivelwet zich hier practisch niet heeft doen
gelden. Voor het overige gedeelte mag men aan
nemen, dat cle invloed der Zuivelwet niet geheel die
werking heeft gehad, als bij de ‘boterprijze.n. Wij
schatten dien invloed op ongeveer 80 pOt.
Op deze wijze komen wij tot een totaal van
f
17.7
millioen + (80 pOt. van dit bedrag)
f
14.3 millioen =
f
32 millioen.
De kosten der Tawewet kan men berekenen door
de hoeveelheid tarwe, welke van de oogsten 1931 en
1932 beschikbaar waren voor binnenlandsch verbruik
(resp. 180.000 en 360.000 ton) te vermenigvuldigen
met het verschil tusschen den richtprjs voor beide oog-
sten (resp.
f
12.50 en
f
12) en de gemiddelde wereld-
tarweprjzen in het betreffende oogstjaar, die wij op
f
5 en 4.50 hebben aangenomen. Wij kwamen op deze
wijze (de kosten van oogst 1932 slechts gerekend tot 31 Dec. 1932) tot een bedrag van
f
21.5 millioen.
In totaal hebben deze drie wetten dus reeds een last
van ruim f70 millioen op de consumenten gelegd.
1w.:
Tarwewet ………. . ….
f 21.5
millioen
Crisis-Zuivehvet …………
32
Crisis-Varkenswet ……..
18
Totaal
. . . . f 71.5
millioen
Men moet evenwel bedenken, dat de Tarwewet
reeds meer clan een jaar in werking is (vanaf 1 Sept.
1931), maar dat de ‘Crisis-Varkens- en -Zuivelwet
eerst vanaf resp. Mei en Juli 1932 haar invloed doen
gevoelen. Over een geheel jaar gerekend, zou het
totaalbedrag per saldo nog aanzienlijk hooger zijn.
Indien de veestapel en de’ ‘tarwebouw dit jaar niet
drastisch worden beperkt, enfof de tarwe- en boter-
prijzen niet sterk stijgen, is ‘het te verwachten, dat
over 1932 de kosten van deze wetten een bedrag van
meer dan
f
100 niillioen zullen bereiken.
Wat de subsidies betreft, beloopt het totaal bedrag,
dat de Overheid tot dusverre heeft uitbetaald of toe-
gekend, ruim f26,5 millioen, ‘als volgt verdeeld:
• Suikercultuur …………… ‘in
1931 f 4.563.639,13
1932 ,, 14.100.000,—
Aardappelmeelindusti
‘ie ……..
1931 ,, 1.838.333,17
Vlasteelt. ………………..
…
19:3
2
960.000,—
Eriendcu1tuur ……………
1932
100.000,— Tiinbouw
………………
.
1932
5.000.000,-
f 26.561.972,30
De door de Regeering verleende of nog te verleenen
credieten- bedragen:
Aardappelmeelindustriè ……………
f 4.438.635,92
Tuinbouw West-Friesland ………… ..
1.404.000,—
Bloembollenteëlt ]3reezand ………….
, 50.009,-
Haringvisscherij …………………. ..
2.500.000,-
Kon. Hou. Lloyd: Creciieten verleend in
1931
en
1932 ………………….,, 1.5001000,-
Andere scheepvaartmijen: Niet bekendl’ –
Kascrediten aan gemeenten
op 15
Jan.
,,-41.743.313,29
f 51.635.949,21
xvi
ECONOMISCH-ST4TISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1933
HET PRIJSVERLOOP VAN GROOT
–
HANDELSARTIKELEN GEDURENDE HET
VIERDE KWARTAAL VAN
1932.1)
TARWE.
Anti liet einclé van September verkeerde cle tarwe-
markt nog in prijshoudencle stemming, doch reeds
spoedig is liet vertrouwen in liet toen geldende prijs-
peil verloren gegaan. Dringend aanbod uit Canada
en de geringe vraag van het En ropeesclie vasteland
zijn daarvan, de voornaamste oorzaken geweest. In
Europa was eigenlijk slechts Engeland geregeld kon-
per van flinke hoeveelheden tarwe, doch Centraal-
Europa en het Westeii van het continent hadden
groote oogsten gehad, hetgeen tot scherpe belemme-
ring van den invoer en zeer geringen kooplust leidde. De Engelsche vraag concentreerde zich nog meer dan
anders op Canacleesche tarwe, omdat als gevolg van
de conferentie van. Ottawa een invoerrecht van
2/-
per quarter geheven zou worden op alle niet-Britsche
soorten. Ook Australiscie tarwe werd in Engeland
gaarne gekocht, doch het aanbod uit den ouden Aus-
tralischen oogst was niet groot meer. De geregelde
Engelsche vraag en steun van de Canadeescie regee-ring, behoedden in Octoberclen tarweprijs in Canada
voor al te groote daling.
Vegens de goede Engelsche vraag en omdat een
enkelen keer ook het vasteland wat meer tarwe kocht,
het Zuidelijk niet veel meer aan te bieden had en de
1)
Bij de beschouwing van (le volgende overaichten dient
men er rekening mede te houden, dat wij deze reeds in
het begin van deze maand van onze medewerkers hebben
ontvangen (Red.).
Tereenigde Staten nauwelijks ta±we exporteercien,
waren deverschepingen uit Canada in September en
October veel grooter dan in dezelfde maanden van
1931. Daardoor was ten aanzien van de mogelijkheid,
om v66r cle .verscheping van nieuwe tarwe uit Argen-
tinië en Australië zon aanvangen, nog een groot.ge-
deelte der omvangrijke voorraden te verkoopen, reeds
een hoopvolle stcmming in Canada ontstaan.
in de eerste drie weken van October was dan ook de
prijsdaling nog niet groot, mede omdat het aanbod
uit Rusland klein bleef. Daarop vielen echter de Ca-
nadeesche verschepirtgen tegen en in November waren
zij zelfs niet grooter meer dan in dezelfde maand van.
1931. Daarbij bleek de Fransche oogst nog grootei te
zijn dan aanvankelijk was aangenomen. De opbreflgst overtrof daar den omvang van liet jaarlijksehe tarwe-
verbruik, hetgeen leidde tot scherpe daling der Fran-
sche tarweprijzen en onrust onder de plattelandsche
bevolking. De regeering besloot tot den aankoop van
een voorraad inlandsche tarwe, om die ter ontlasting
van de markt te bewaren tot het volgende seizoen.
iDuitschiand vond niet meer als in September gere-
gelden afzet voor zijn tarwe in Engeland en Neder-
land; Italië had een aanmerkelijk grooteren oogst dan
in 1931 en hei Internationaal Landbouwinstituut te
Rome berekende, ondanks den slechten oogst der
Zl)onaulanden, cle opbrengst in Europa (zonder Rus-
land) op 9 millioen quarters meer dan verleden jaar.
Volgens de gegevens van dezelfde instelling was
bovendien cle wereldvoorraad aan oude tarwe bij den
aanvang van het seizoen (1 Augustus) zoo groot, dat
clie voldoende was om 9/10 gedeelte van het wereld-
verbruik aan tarwe gedurende. een geheel• jaar te
STATISTISCH OVERZICW
GRANEN EN ZADEN
ZUIVEL EN EIEREN
MINERALEN
TARWE
Manito a
R000E
MAIS
GERST
LIJNZAAD
BOTER
Ec
ammer
EIEREN
STEENKOLEN
Westfaalschel
PETROLEUM
Mid. Contin.
No. 2 loco
No. 2 Canada
loco
La Plata
loco
.
Z. Russische
La Plata
loco
per K.G.
Leeuwar-
Alkmaar
Gem. not.
Eiermijn
Hollandsche
bunkerkolen
Crude
Rotterdam!
Amsterdam
R’damlA’dam R’damjA’dam
loco Rotter_
R’damjA’dam
der Comm.
Fabrieks-
Roermond
ongezeefd f.o.’b.
tjm 33.9e
per 100 K.G.
per 2000 K.O.
per 1960 K.O.
Noteering
Id. merk
100 St.
R’darnjA’danm
per
2)
3)
4)
per
K.G.
f1.
01
f1.
0
1
0
fi..
o(
o
0.
fi.
NO
f1.
0j
f1.
°Io
f1.
01
f1.
°/o
S
°/o
1925
17,20 100,0
13,07
5
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
2,31
100,0
56,-
100,0
9,18
100,0
10,80
100,0.
1.68
100,0
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4
360,50
77,9
1,98
85,7
43,15
77,1
8,15
88,8
17,90
165,7
1.89
112,5 1927
14,75
85,8
12,47
5
95,4
176,00
76,0 237,00
100,4
362,50
78,4
2,03
87,9
43,30
77,3
7,96
86,7
11,25 104,2 1.30
77,4
1928
13.47
5
78,3
13,15
100.6
226,00
97,7
228,50
96,8 363,00
.78,5
2,11
91,3
48,05 85,8
7,90 87,0
10,10
93,5
1.20
71,4
1929
12,25
71,2
10,87
5
83,2
204,00
88,1
179,75
76,2
419,25
90,6
2,05 88,7
45,40
81,1
8,11
88,3
11,40
105,6
1.23
73,2
1930
9,67
5
56,3
6,22
5
47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77,0
1,66
71,9
38,45
68,7 6,72
73,2
11,35
105,1
1.12
66,7
1931
5,55
32,3
4.55 34.8
84,50 36,5
107,25
45,4
187,00
40,4
1,34
58,0
31,30
56,9
5,35
58,3
10,05 93,1
0.58
34,5
1932
5,225
30,4
4,62
5
:
35,4
77,25 33,4
100,75
42,7
137,00
29,6
0,94
40,7
22,70
40,5
4,14
45,1
8,00
74,1
0.81
48,2
Jan.
1930
12,67
5
73,7
9,35 71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
2,00
86,6
43,95 78,5
7,55 82,2
11.75
108,8
1.21
72,0
Pebr.
11,72
5
68,2
8,17
5
62,5
139,00
60,0
135,75
57,5 398,50
86,2
2,03
87,9
41.15 73,5
6,90 75,2
11,75
108,8
1.11
66,1
Maart
•
10,90
63,4 7,15
54,7 143,50
62,0
125,00
53,0 390,00
84,3
1,71
74,0
41,25
73,7
5,18 56,4
11,55
106,9
1.11
66,1
April
,,
11,17
65,0
7,625
58,3
180,25
77,8
129,75
55,0
431,00
93,2
1,50
64,9
36,50
65,2
5,16 56,2
11,35
105,1
1.165
69,3
Mei
,,
10,45
60,8
6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,00
87,6
1,44
62,3
37,20
66,4 5,30
57,7
11,35
105,1
1.18
5
70,5 10,05
58,4
5,175
39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50
83,4
1,54
66,7
37,-
66.1
5,09 55,4.
11,35
105,1
1.185
70,5
j
uni
uli
9,55
55,5
5,82
5
44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
345,75
74,8
1,72
74,5
39,90
71,3 5,90
65,3
11,35
105,1
1.185
70,5
Aug.
,,
9,45
54,9 6,30
48,2
146,00
63,1
116,25
49,3
365,00
78,9
1,58
68,4
40,20
71,8
6,03
65,7
11,35
105,1
1.185
70,5
Sept.
8,40
48,8 5,25
40,2
127,50
55,1
99,00 41,9
318,75
68,9
1,64
71,0
37,55
67,1
7,23
78,8
11,35
105,1
1.185
70,5
Oct.
.
7,40
43,0
4,62
5
35,4
112,25
48,5
86,00 36,4
281,25 60,8
1,63
70,6 36,90
65,9
8,60
93,7
11,35
105,1
1.185
70,5
Nov.
,,
7,25
42,2
4,25
32,5 94,50
40,8
82,25
34,9
270,75 58,5
1,58
68,4 36,50
65,2
9,63
104,9
10,90
100,9
0.85
50,6
Dec:
,,
7,07
6
41,1
4,30
32,9 96,00
41,5
91,00
386
247,75
53,6
1,55
67,1
33,50
59,8
7,97
86,8
10,85
100,5
0.85
50,6
lan.
1931
6,52
5
37,9
4,-
30,6 84,50
36,5
86,25
36,5
207,50
44,9
1,61
69,7
32,25
57,6
6,63 72,2
10,30
95,4
0.85
50,6
Pebr.
5,775
33,6
3,90
29,8 87,50
37,8
85,75
36,3
206,25
44,6
1,66
71
1
9
33,80
60.4
6,21
67,6
10,30
95,4
0.85
50,6
Maart
,,
5,625
32,7 4,20
32,1
103,00
44.5
104,75
44,4 214,00
46,3
1,47
63,6 35,00
62,5
4,94
53,8
10,30
95,4
0.66
39,3
April
5,90
34,3
4,42
33,8
112,00
48,4
117,00
49,6
191,75
42,8
1,35
58,4 31,60
56,4
4,20
45,8
10,15
94,0 0.53
31,5
Mei
,,
6,15
35,8
4,975
38,0
95,75
41,4
124,00
52,5
189,00
40,9
1,26
54,5
30,85
55,1
4,075 44,4
10,00
92,6 0.53
31,5
Juni
,,
5,75
33,4
5,05 38,6
86,75
37,5
116,50
49,4
191,50
41,4
1,29
55,8
33,50
59,8
4,30
46,8
10,00
92,6
034
5
20,5
3uli
.
,,
5,425
31,5
4,70
35,9
84,25
36,4
115,75
49,0
211,00
45,6
1,32 57,1
37,75
67,4
4,40
47,9
10,00
92,6
0.24
14,3
Aug.
,,
4,975
28,9
4,025
30,8 74,50 32,2
119,50
50,6
185,50
40,1 1,30
56,3
36,00 64,3
4,98
54,2
10,00
92,6 0.435
25,9
Sept.
,,
4,775
27,8
4,27
6
32,7
68,00
29,4
97,00
41,1
164,25
35,5
1,27
55,0
32,25 57,6
5,775
62,9
10,00
92,6
0.56
33,2
Oct.
,,
5,-
29,1
4,475
34,2 68,50 29,6
94,75
40,1
160,25
34,6
1,24
53,7
26,25 46,9
6,275
68,4 9,90
91,7
0.56
33,2
Nov.
5,825 33,9
5,475
41,9 81,00 35,0
114,50
48,5
169,75
36,7
1,17
50,6
24,75 44,2
7,07
77,0
9,90
91,7
0.68
40,4
Dec.
,,
4,925 28,6 4,95
37,9
69,25
29,9
111,25
47,1
145,75
31,5
1,18
51,1
21.40
38,2
5,326
58,0
9,90
91,7
0.71
42,3
n.
1932
5,05
29,4
5,076
38,8
71,25
30,8
114,00
48,3
142,50
30,8
1,16
50,2
25,75 46,0
4,71
51,3
8,25
76,3
0.71 42,3
Y
ebr.
•
5,30
30,8
5,07
5
38,8
74,00
32,0
108,50
46,0
142,25
30,8
1,34
58,0
27,75
49,6 3,79 41,3
8,25
76,3
0.71
42,3
Maart
,,
5,525
32,1
5,80
44,4
86,75
37,5
118,00
50,0
143,25
31,0
0,98
42,4
23,65
42,2
3,425
37,3
8,35
77,3
0.71
42,3
April
5,65
32,7
6,225
47,6
88,75
38,3
124,50
52,8
135,25
29,2
0,99 42,9
19,60
35,0
2,775
30,2 8,65
80,1
0.86
51,2
Mei
5,60
32,6 5,30
40,5
78,00
33,7
116,00
49,2
130,25
28,2
0,82 35,5
19,65
35,1
2,88
31,4
8,30
76,9
0.86
51,2
Juni
,
5,22
5
30,4
4,15
31,7
80,75 34,9
105,75
44,8
128,75
27,8
1,11
48,1
24,25
43,3
3,08
33,5
8,25
76,3
0.86
51,2
Juli
4,90
28,5
4,-
30,6
78,75
34,0
100,25
42,5
129,75 28,
1
0,96
41,6
19,55
34,9
3,125
34,0
8,10
75,0
0.86
51,2
Aug.
5,20
30,2
.
4,07
5
31,2
77,50
33,5
98,25
41,6
133,00
28,8
0,76
32,9
17,90
32,0
3,72
40,6 7,80 72,2 0.86
51,2
Sept.
5,476
31,8
4,20
32,1
78,50
33,9
88,50
37,5
150,75
32,6
0,84 36,4
19,70
35,2
4,64
505
7,75
71,8
0.86
51,2
Oct.,,
5,25
30,5
3,92
5
30,0
74,50 32,2 79,50
33,7 138,25
29,9
0,82 35,5
25,50
45,5
5,73
62,4
7,65
70,8
0.86
51,2
Nov.,,
4,90
28,5
3,90
29,8 71,25
30,8
79,00
33,5
135,2″
29,2
0,81 35,1
26,50
47,3
6,65 72,4 7,40
68.5
0.86
51,2
Dec.,,
4,725
27,5 3,80
29,1
66,25
28,6
75,25
31,9
135,00
29,2
0,73
31,6
22,55 40,3
5,125
55,7
7,25
67,1
0.74
5
44,3
2 Jan.
1933
4,80
27,9 3,65
27,9
68,50
29,6
74,00
31,4
135,00
29,2
0,71
7
30,7
22,507
40,2
4,55
49,6
7,05
65,3
0.63
37,5 9
5,25
30,5 3,80
29,1
71,00
30,7
74,00 31,4
139,00
30,1
0,(9e
29,9
21,508
38,4 4,10
44,7
7,05
65,3
0.63
37,5
16
,
,,
5,-
29,1
3,80
29,1
74,00
32,0
75,00
31,8
138,25
29,9
0,79
0
31,2
3,90 42,5
7,05 65,3
0.63
37.5
23
,,
,,
4,90
28,5
3,80
29,1
76,00
32,8
75,00 31,8
136,00
29,4 4,05
44,1
7,05
65,3
0.38
22,6
1)
Men zie voor de toel. op dezen staat de nos. van 8 en 15 Aug.
1928 (No.
658 en 659)
pag. 689/90 en
709. ‘) lot Jan.
1931
Hard Winter No.2. van Jan. 1931 t’
vanaf
26
Mei
1930
tot
23
Mei1932 74 K.G. Zuid-Russisclme.
4)
Tot Jan. 1928 Malting; van Jan.
1928
tot 9 Febr.
1931
American No. 2, van 9 Febr. 1931 tot 23 Mei
193
J
i1ii.i: L933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
XVII
dekicen; Ook deed *zich steeds neer cle invloed gel-
tien van de gunstige vooruitzichten voor den Argen-
tijuschen iiieuven oogst cii de grootere opbrengst dan
in liet vorige seizoen, clie in Anstralië verwacht werd.
ZI)iente.ogevoige nam in Europa de ondernemingsinst
nog af. Vel kocht China sedert half October weder
geregeld AutraIisclic tarve, ook van den nieuwen
oogst, doch ondanks dringend aanbod tot steeds lagere
j)rijzen
bestond er in Europa voor cie nieuwe in het
begin van 1933 te verschepen Argentijnsche tarwe
weinig belangstelling, nu daarop in Engeland als
gevolg van Ottawa een .invoerrecht wordt geheven,
dat voor Britsche tarwe niet geldt. Met slechts wei-
nig onderbreking daalden in November en December
de tarweprijwn tot tegen het einde van December het laagste peil bereikt was, dat in deren crisistijd
nog was voorgekomen, terwijl toch Rusland, dat i:n
1930 van alle prijsdalingen de schuld kreeg, nauwe-
lijks als verscheper van heteekenis optrad. Aan cle
termijnmarkt te Rotterdam kwam Januari-tarwe, die
op 1: October nog f4,70 per 100 KG. noteerde, op
28 December op.
f
3,75. In Canada werd het laagste
pimt bereikt tussehen 16 en 20 December, doch fluc-
tuaties in den Canacieeschen wisselkoers hebben daar
op .cln prijsloop een. zoodanigen invloed gehad, dat
& loop der prijzen te Winnipeg de stemming aan de
tarwemarlct niet meer zuiver weergaf. Tot de flauwe
houding der Canadeesche markt heeft oolc beëindi-
ging van den regeeringssteun bijgedragen. Uit cle
Ver. ‘Staten kwamen berichten van kleinen uitzaci
van wintertarwe eil een slechten stand van liet
•niedwe gewas in sommige belangrijke productiege-
bieden wegens langdurige droogte, doch de voor-
raden in dc Ver. Staten waren zoo groot, terwijl de
export zeer gering l)leef, dat clie berichten weinig
steun aan cle markt verleenden. De onzekerheid,
welke er aan cle tarwemarkt. heerschte en daar een
deprimcerende.n invloed had, werd versterict door cle
daling vati den Sterlingkoers, flauwe markten voor
andere goederensoorten c’n andere in liet bijzonder
TAPWE. F. PEP 100KG.
–
ook in Amerika steeds meer aan het licht tredende
gevolgen der crisis en de steeds zwakkere Europeesche
koopkracht. Naar China bleven, steeds belangrijke
verkoopen van Australische tarwe tot stand komen,
en gedurende den geheelen herfst verluicide reeds,
dat liet er met den
0
ieuwen Russischen uitzaai slecht
voorstond, doch daarvan ging vooralsnog niet vol-
doende invloed uit, om de voortdurende prijsdaling
tegen te houden. Eerst in de allerlaatste dagen van
liet jaar begon eenige reactie in te treden en schenen
de hierboven genoemde factoren, die naast de vele
redenen voor lage prij2en ook op de mogelijkheid van
ee.0 herstel wezen, eenigszins aan lcracht te winnen.
rAN
GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)
METALEN
TEXTIELGOEDEREN
DiVERSEN
ZILVER
IJZER
.
KOPER
TIN
Cl
eveland
LOOD
KATOEN
WOL
gekamde
WOL
gekamde
KOE-
KALK-
cash Londen
Foundry No.3
Standaard
Locoprijzen
per
locoprijzen
Locoprijzen
Middling
locoprijzen
Australische,
Australische,
CrossbredColo-
1-lUIDEN
Gaaf, open
SALPETER
Old. per
StaIird
f.o.b.
Middlesbrough
Londen
Londen per
Eng. ton
Londen
per Eng. ton
New-York
Merino. 64’s Av.
loco Bradford
mal Carded,
kop
100 Kil
Ounce
perEng.ton
per Eng. ton
per Ib.
per Ib.
50’s Av. loco
57-61 pnd.
netto Bradford per Ib.
pence
0
10
Sli.
0
10
0
10
£
0
10
£
ofo
8 cts.
°lo
pence
0
10
pence
O!o
ii.
i/o
fi.
0
10
Is
100,0
731-
100,0
62.116
100,0
261.171-
100,0
36.816
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
28
11
16
89,3
8616
118,5
58.11-
93,5
290.1716
111,1
31.1/6
85,3
17,55
75,5
47,25
85,9
24,75
83,9
28,46 82,0
11,61
96,8
2631′
4
83,3
731-
100,0
55.141-
89,7
290.41-
110,8
24.4
–
66
1
4
17,50
75,3 48,50
88,2
26,50
89,8
40,43
116,5 11,48
95,7
26
1
/16
81,1
661-
90,4
63.161-.
102,8
227.51- 86,8
21.1/-
57
1
8
20,00
86,0
51,50 93,6
30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
24
7
/16
76,2
7016
96,6
75.14/-
121,9
203.15/6
77,8
23.51-
63,8
19,15
82,4
39,-
70,9
25,25
85,6
32,25 92,9
10,60
88,3
17
11
/1
55,4
671-
91,8 54.131-
88,0
142.51-
54,3
18.116
49,6
13,55
58,3
26,75 48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84
82,0
13
1
/
41,6
551-
75,3 36.51-
58,4 110.11- 42,0
.
12.11-
33,1
8,60 37,0
21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71,8
12
7
/
40,1
421-
57,5
22.17/-
36,8
97.2/-
37,1
8.12/-
23,6
6,45
27,7
16,00
29,1
8,50
28,8
11,15
32,1
6,15 51,3
20151
ii
65,3
7216
99,3
71.916
155,1
174.131-
66,7
21.111-
59,4
17,15
73,8
29,50 53,6
19,25
65,3 26,63
76,7
10,11
84,3
20
1
/8
62,6
7216
99,3
71.1216
115,4
174.41-
66,5
21.41-
58,2
15,45
66,4 28,50 51,8
17,75
60,2 24,50
70,6
10,21
85,1
19
1
/8
59,5
70/-
95,9
68.1916
111,1
165.181- 63,4
18.16/-
51,6
15,20
65,4
26,25
47,7
16,50
55,9
69,2
10,21
85,1
19
9
/1
61,0
6716
92,5 61.31-
98,5
161.1716
61,8
18.6/6
50,3
16,45
70,8
27,25 49,5
17,25
58,5 24,13
69,5
10,21
85,1
18
1
116
59,0
67/6
92,5
53.91-
86,1
145.-J-
55,4
17.161-
48,9
16,50
71,0
28,75
52,3
18,00
61,0
26,25
75,6
10,21
85,1
16
1
116
50,0
6716
92,5
50.1 6
80,7
136.416
52,0
17.19/-
49,3
14,50
62,4
27,75
50,5
17,50
59,3 26,63
76,7
10,21
85,1
16
49,9
6716
92,5
48.21-
77,5
134.1716
51,5
1831-
49,8
13,10
56,3 27,00
49,1
16,75
56,8 24,25 69,9
9,18 76,5
163/s
.
51,0
651
89,0
47.151
76,9
135.516
51,7
18.61-
50,2
11,95
51,4
.
27,25 49,5
16,50
55,9 24,88
71,7
9,28 77,3
16″/1
52,0
6316
.
87,1
46.61- 74,6
132.61-
50,5
17.181-
49,1
II,-
47,3
27,00
49,1
15,75
53,4 26,50
76,4
9,39 78,3
16
1
/2
51,5
.63/6
6
87,1
43-1-
69,3
117.131-
44,9
15.151-
43,2
10,55
45,4
24,50 44,5
14,50
49,2 26,25
75,6
9,49
79,1
163/
51,9
6316
6
87,1
46.8/6
74,8
113.16′-
43,5
15.1816
43
1
7
10,35
46,7
24,00
43,6
13,00
44,1
25,25
72,8
9,70 80,8
16
5
/i
51,9
6316
6
87,1
47.6:6
76,2
115.31-
44,0
15.516
41,9 9,95
42$
22,50
40,9
12,50
42,4
72,0
9,90 82,6
13
7
/8
43,2
6016
82,9
45.7/6
73,1
116.81-
44,4
14-/6
38,5
10,30
44,3 21,25 38,6
12,00
40,7
24,63 71,0
10,11
84,3
12
6
1
38,9
58/6
586
80,3
45.116 45.116
72,6
117.-16 122.11-
44,7
46,6
13.56
13.316
36,4
10,95
47,1
21,75
39,5
12,00
40,7
22,50
64,8
10,21
85,1
13
7
/16
41,8
80,3
72,6 36,2
10,90
46,9 25,25
45,9
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
131/
40,9
586
80,3
42.1516
68,9
113.41-
43,2
12.10
–
34,3
10,25
44,1
24,50 44,5
14,50
49,2 22,25
64,1
10,21
85,1
12
11
/1
40,3
5816
80,3
39.6.6
63,4
104.17/
40,0
11.1016
31,6 9,40
40,4
23,50
42,7
13,00
44,1
21,75
62,7
10,21
85,1
12
78
40,1
58i6
80,3
36.616
58,5
106.2/6
40,5
11.1116
31,8 9,10
39,1
22,00
40,0
12,50
42,4
19,13
55,1
10,21
85,1
1311,
41,2
5816
80,3
34.141- 55,9
112.516
42,9
12.1516
35,1
9,25 39,8
22,25
40,5
12,50
42,4
20,25
58,4
8,26
68,8
12
12
116
39,9
5816
80,3
32.15!-
52,8
114.196
43,9
11,19
1
6
32,9
7,20
31,0
22,25
40,5
12,00
40,7
18,75
54,0
7,-
58,3
l3ili
41,4
55/6
76,0
30.36
48,6
111.16/-
42,7
11.4
–
31,1
6,55 28,2
20,00
36,4
1100
37,3
18,-
51,9
6,50 54,2
13
1
/1
43,0
46-
63,0
28.2/6 45,3
l0I.1j6
38,6
10,96
28,8 6,30
27,1
19,50
35,5
1075
36,4
17,50
50,3
6,65
55,4
14
0
/2
45,1
44,8
61,0
27.1916
45,1
102.-1-
39,0
11.51-
30,9 6,40 27,5
19,00
34,5
10,75
36,4
16,75
48,3 6,80 56,7
14
5
116
44,6
416
56,8
27.616
44,2
98.1716
37,8
10.161-
29,6
6,30
.
27,1
16,25
29,5
9,00 30,5
—
–
6,95
57,9
13
7
/8
43,2
41 6
56,8
27.14/6
44,7
98.181-
37,8
10.14/-
29,4
6,65 28,6
16,50
30,0
9,00
30,5
11,63
33,5 7,10
59,2
14
43,6
416
56,8 26.41-
42,2
99.216
37,9
10.51-
28,1
690
29,7
16,25
29,5
9,00 30,5
11,75
33,9
7,25 60,4
I3
1
/
42,8
44.-
60,3
24.181-
40,1
96.6/-
36,8
9.91-
25,9 6,90 29,7
16,50
30,0
8,75
29,7
10,25
29,5
7,40 61,7
13118
40,9
451-
.
61,6 23.81-
37,7
84.1516
32,4.
8.1616
24,2 6,25 26,9
16,50
30,0
9,00
30,5
9,25 26,7 7,40
61,7
12518
.
39,3
441-
60,3
21.6
1
.
34,3
89.1316
34,2
8.
/-
22,0
5,80
24,9
15,75
28,6
8,25 28,0
8,88
25,6 7,40 61,7
12
5
/
39,3
•
441
60,3
20.126
33,2 84.91-
32,3
7.5/-
19,9
5,25
22,6
15,25
27,7
7,75
26,3
9,-
25,9
7,40
61,7
12/8
38,5
42/6
58,2
19.216
30,8
90.1716
34,7
7.316
19,7
1
5,80
24,9
16,00
29,1
8,50 28,8
9,75
28,1
–
–
121:/16
39,9
421-
.
57,5
22.4/6
35,8
101-/-
38,6
7.1716
21,6
1
735
31,6
15,75
28,6
8,25
28,0
12,-
34,6
5,70
47,5
13
40,5
421-
57,5
25.81-
40,9 109.9(6 41,8
9.1016
26,1
7,75
33,3
16,75
30,5
1
8,75
29,7
13,75
39,6
5,90
49,2
12
1
1t
38,9
411-
56,2
22.5/6
35,9
105.1316
40,4
8.7/-
22,9
1
6,50 28,0
15,75
28,6
8,50 28,8
14,-
40,3
6,-
50,0
12
5
/1e
38,3
401-
54,8
21.191-
35,4
104.716
39,9
8.416
22,6
6,15
26,5
15,25
27,7
8,25
28,0
12,-
34,6 6,10 50,8
11112
35,8
.39/-
53,4
19.1216
31,6
100.1016
38,4
7.916
20,5
i
5,95
25,6
15,25
27,7
8,00
27,1
11,50
33,1
6,20 51,7
1 I/
10)
35,4
4016
1
0)
55,5
19.186
60
32
1
1
102-16
10)
39,0
7.816
10
)
20,4 6,10
10
)
26,2
15,75
1
)
28,6
1
8,2511)
28,0
11,5014
33,1
6,30 52,6
11
5
18
36,2
4016
55,5 19.18/6
32,1
100.61-
38,3
7.14(6
21,2
6,30
27,1
15,7512)
28,6
8,25
12
)
28,0 6,30 52,6
I0.,,
36,0
4016
55,5 19.13/6
31,7
99.12.6
38,0
7.51-
19,9
/
6,15 26,5
15,72
0
)
28,6
8,25
13
)
28,0 6,30 52,6
1
1
1″/i6
1
36,4
1
406
1
55,5
1
19.18/6
32,1
i
f00.916
38,4
7.51-
1
19,9
i
6,30
1
27,1
1
6,30
52,6
Sept. 1932 79 K.O. La Plata.
3)
Tot Jan 1928 Western; vanaf Jan. 1928 tot 16 Dec. 1929 American No. 2, van 16 Dec. 1929 tot 26 Mei 1930 74/5 K.G. Hongaarsche
415 K.G. Zuid.Russische. Van 23 Mei-19 Sept. 1932 No. 3 Canada.
5)
Noteering Schotland 5916. 6)581_.
7
)
6,
0
)13,
9)
20,
10)
3,
11)
5,
2)
12,
13)
19,
14)
10 Jan.
XVIII
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1933
Zooel in Noord- en Zuid-Amerika als in Europa
sloten de tarwemarkten aan het einde van het jaar
iets hoven de laagte-records van enkele dagen te-
voren.
ROGGE.
Zaken in rogge zijn in dit kwartaal vrijwel voort-
durend van weinig beteekenis geweest. Uit Canada
en de Ver. Staten werden aanvankelijk nog wel zaken
gedaan naar Scandinavië en tegen het einde van
October, toen de Amerikaansche markten zeer flauw
warei, ook wel naar Nederland. Met het oog op de
mogelijkheid, dat na de Presidentswisseling in de
Ver. Staten het alcohol-verbod zal verdwijnen of
althans worden verzacht, zijn de Noord-Amerikaan-
• WttC
lvi.)
‘t,.
1929
1930
1931
1932
sche prijzen later te hoog gebleven voor den verkoop
naar Europa in concurrentie met rogge uit Duitsch-land, Polen en Rusland. Deze soorten ontmoetten in
de este helft van November ook in Nederland kor-
ten tijd goede belangstelling tot de. toen reeds als
1ag beschouwde prijzen. Later echter, toen tarwe en
maïs steeds verder in prijs daalden, is de vraag naar
rogge zeer teleurstellend geworden, ofschoon de ver-
schepingen uit Rusland kleiii waren. Steeds goed-
kooper kwamen Duitschiand en vooral Polen aan de
markt, doch ofschoon er in Poolsche en ook wel in
Duitsche rogge vrij geregeld zaken naar Nederland
werden gedaan, bleef de omzet van zeer beperkten
omvang.
In November begonnen de zaken in Argentijnsehe’
rogge van den nieuwen oogst ter verscheping in het
begin van 1933. Vrij geregeld zijn hierin daarna zaken
naar Nederland gedaan. Tot een grooten omzet kwam
het echter niet.
MAIS.
Het verbruik van maïs in Engeland, Nederland en
België is in het vierde kwartaal van 1932 meegeval-
len en vooral in Nederland vonden steeds zeer groote
hoeveelheden haar weg naar den verbruiker. IDe prij-
zen hebben zich echter bijna voortdurend in da’ende
richting bewogen, hetgeen verband gehouden heeft
met het feit, dat de markt niet meer werd beheerscht
door Argentinië, doch ook de Ver. Staten ‘en in het
bijzonder de Don aulanden een belangrijke rol op de maïsmarkt speelden. In October waren de aanvoeren
uit Argentinië gewoonlijk ruim, doch de daling der
prijzen was toen reeds voornamelijk het gevolg van
oogstr.amingen uit de Ver. Staten (2885 millioen
bushels tegen 2556 millioen in 1931) en de Donau-
lalnden, waar Zuid-Slavie 1.1 millioen ton (ruim
30 pOt.) meer maïs had geoogst dan in 1931 en ook
Roehienië en Hongarije. zeer groote maïsoogsten had-
den. Tot dalende prijzen . werden in Donaurnaïs in
Vervolg STATISTISCH OVERZICHT VAN GROOTHANDELSPRIJZEN.
DIVERSEN
KOLONIALE PRODUCTEN
INDEXOIJFERS
VURENHOUT
RUBBER’)
Bruto-
d.
S
basis 7″ f.o.b.
Standaard
SUIKER
Witte kristal-
KOFFIE
Robusta
THEE AfI. N.-l. theev.
COPRA
gewicht v.
buit, handel
e
II
co
Zweden!
Finland
Ribbed Smoked
Sheets
suiker loco
Locoprijzen
A’dam gem. pr.
Ned.-Ind. f.m.s.
per 100 K.G.
Nederland
1925=100
perstandaard
loco Londen
R’damlA’dam
per 100 K.G.
Rotterdam
per
s’s
K.G.
Java- en Suma-
tratheep.’IoKG.
Amsterdam
CI
_
van 4.672M
3
.
per Ib.
voer
voer
In-
Uit-
1-
f
0
10
Sh.
010
f1.
0J
cts.
0
10
cts.
0(
/
0(
1925
159,75
100
2111,625
100,0
18,75 100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
35,87
5
100,0
100
100
100,0
100,0
1926
153,50
96,1
21-
67,4
17,50
93,3
55,375
90,2
94,25
111,5
34,-
94,8
112
128
93,2
92,9
1927
160,50
100,5
116,375
51,6
19,12′
102,0
46,875
76,4
82,75
97,9
32,625
90,9
113 116
95,4
89,5
1928
151,50
94,8
-110,75
30,2
15,85
84,5
49,625 80,9
75,25
89,1
31,87
5
88,9
118 128
96,4
87,6
1929
146,00
91,4
-(10,25
28,8
13,-
69,3
50,75
82,7
69,25 82,0
27,37
5
76,3
122 132
91,6
82,6
1930
141,50
88,6
-15.875
16,5
9,60
51,2
32
52,1
60,75 71,8 22,62
5
63,1
124
135
75,5 69,4
1931
110,75
69,3
-6
.
8,4
8,-
42,7
25
40,7
42.50
5Ô,3
•15,37
5
42,9
117
136
62,6
57,9
1932
69,00 43,2
-11,75
4,9
6,32
5
33,7
24
,
39,1
28,25
33,4
13;-
36,2
97
113
50,7
55,9
Jan.
1930 147,50
93,9
-17,375
20,7
11,676
62,3
35
57,0 60,50
71,6
26,87
5
74,9
128 136
84,5
76,9
Febr.
147,50
92,3
-18
22,5
11,40
60,8
35
57,0
58,25
68,9
26,37
5
73,5
112 126
81,3 75,2
Maart
,,
147,50
92,3
-17,625
21,4
10,70
57,1
35
57,0
62,25
73,7
25,25
70,4
125
131
78,7
74,2
April
,,
147,50
92,3
-17,375 20,7
10,55
56,3
35
57,0
59,50
70,4
26,12
5
72,8
115
127
78,7
72,8
Mei
,,
145,00
90,8
-16,875
19,3
9,80 52,3 34,75
56,6 58 68,6
25,50
71,1 132
132
76,1
72,0
Juni
145,00
90,8
-16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8
58 68,6
22,87
5
63,8
131
133
76,1
70,4
Juli
142,50
89,2
-15,625
15,8
9,275
49,5 31,50
51,3
55,50
65,7
21,75
60,6
138
141
74,2
69,3
Aug.
142,50
89,2
-14,875
13,8
8,50
45,3
29,50
48,1
55,25 65,4
20,-
55,7
129
145
73,5
.67,9
Sept.
,,
140,00
87,6 -(4,125
11,6
7,975
42,5
28,25
.
46 ,0
59,50
.70,4
19,25
53,7
122 126
72,3
65,4
Oct.
,,
132,50
82,9
-14 11,2
8,625
46,0
29
47,3
66,50
78,7
.
18,75
52,3
128
152
71,6 64,6
Nov.
,,
130,00
81,4
-14375
12,3
8,75
.
46,7
29
47.3
68,25
80,8
19,37
0
54,0
121
139
71,0
63,3
Dec.
130,00
81,4
-(4,375
.
12,3
8,20
43,7
29
47,3
66,75
79,0
19,-
53,0
105
129
69,0 61,3
Jan.
1931
A25,00
78,2
-(4,25
11,9
8,20
437
28 45,6
66,25
78,4
18,25
50,9
121
.
132
67,7 59,2
Febr.
125,00
78,2
-13,875
10,9
8,20
43,7
26,25
42,8 53
62,7
18,125
50,7
96
121
67,1
59,4
Maart
,,
125,00
78,2
43,75
10,5
8,30 44,3
25,50
41,5
45
53,3
18,62
5
51,9
107
140
66,5
59,1
April
,,
125,00
78,2.
-13,125
8,8
8,57
5
45,7
24,75
40,3
43 50,9
17,50
48,8
110
138
65,8
58,4
Mei
125,00
78,2
-13,125
8,8
.
8,50
45,3 25
40,7
40,25
47,6
15,37
5
42,9
114
141
65,8
56,8
110,00
68,9
-13,125
8,8
8,57
5
45,7
25,75 42,0 39,50
46,7
14,125
39,4
127
133
64,5
56,8
j
uni
uli
110,00
68,9′
-13
8,4 8,77
5
‘48,6
’27
.
44,0 38,25
45,3
15,-
.
41,8
138
153
62,6 55,8
Aug.’
,,
100,00
62,6
-12,5
7,0
7,90
42,1
25,50
–
41,5
38,50 45,6
14,125
39,4
122
142
60,6
55,6
Sept.,,
100,00
62,6
-(2,375
6,7
.
.
7,525
40,1
23,75
.
38,7
37,50
44,4
13,37
5
37,3
125
146
58,7
58,1
Oct.,,
100,00
62,6
-(2,375
–
6,7
7,55 40,3
’23
37,5 37,75
44,7
13,25
36,9
119 146
58,7
58,5
Nov.,,
100.00
62,6
-12
1
25
6
1
3
7,15
38,1
23
37,5
37
43,8
13,75
38,3
113 132
58,7
58,8
Dec.,,
82,50 51,6
-12,25
6,3
6,75 36,0
23
37,5
35
41,4
‘12,75 35,5
.
115
114
54,8
58,8
lan.
1932
82,50
51,6
-12,125
6,0
‘
7,35 39,2
23
37,5
32
37,9
13,12
5
36,6
103 107
54,2
58,4
1ebr.,,
82,50
51,6
-12
.
5,6
7,05
37,6
23
37,5
30
35,5
14,50
40,4
86
lii
53,5
59,8
Maart
,,
70.00
43,8
41,625
4,6
6,25
43
23
37,5
31
36,7
14,75
41,1
87
116
52,9 58,3
70,00
43,8
-(1,5
42
5,90
31,5
.
23
37,5
29,25
34,6
14,-
39,0 89
110
51,6
56,0
ei
70,00
43,8
-115
4,2
5,625
30,0
23,50
38,3
30,25 35,7
1325
36,9
89
107
51,0
.
54,0
Juni
70,00
43
1
8
-(1:3
7
5
3,9
6,30
33,6
24
39,1
28,50
33,7
12375
34,5
101
116
50,3
52,5
Juli
67,50
42,3
-11,375
3,9
6,70
35,7
24
39,1
23,75
28,1
12,37
5
34,5
100 112
49,0
53,7
Aug.,,
63,00
39,4
-11,75
4,9
6,57
5
35,1
24
39,1
2275
26,9
12,37
5
34,5
95
105
48;4 55,3
Sept.,,
60,00
37,6 -(2,125
6,0
6,525
34,8
.25,25
.
41,1
2375
28,1
12,75
35,5
96
112
49,0
57,1
Oct..,,
63,50
39,7
-(1,75
4,9
6,325
33,7
26,50
43,2
28,50
33,7
12,375
34,5
104
127
49,7
55,4
Nov
63,50
39,7
-(1,75
4,9
5,875
31,3
24,50
39,9
30,75
36,4
12,12
33,8
101
115
49,7
55,6
Dec.
,,
65,00
40,7
-11,75
4,9
5,50
29,3
24
39,1
28,25 33,4
11,75
32,8
113
123
49,0
54,6
2 Jan.
1933
70,00
43,8
_/1,6875
2
)
4,7
5,25
28,0
.24
39,1
25,50
3
)
30,2
11,75
32,8
9
,,
,,
70,00′
43,8
7/1,6875 4,7
5,50
29,3
24
39,1
11,75
32,8
16
,,
,,
70,00 43,8
-(1,5625
4,3 5,25
28,0
24
39,1
11,50
32,6 23
.,
,
70,00 43,8
1
-11,5
4,2
5,50
29,3
1
24
39,1
‘11,37
5
31,7
1)
Jâar- en
‘
m’aandgem. afger.bp
t(
pence.
2)
3Jan.
0)
12 Jan.
N.B. Alle Pondennoteeringen vanaf 21 Sept. ’31 zijn op goudbasis omgerekend
1
•I
•1
.1
L!MI
IM
It}P1
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
XIX
October reeds geregeld zaken gedaan op aflading in
die maand, November en December. Gelukkig werd
over de kwaliteit der nieuwe Donaumaïs gunstig ge-
rapporteerd en inderdaad is die beter gebleken te
zijn dan •de laatste jaren in dien tijd dikwijls het ge-
val is geweest.
t
–
. wtIc
1929
1950
1951
1952
Tot zaken in nieuwe Noord-Amerika-ansche maïs
begon het te komen tegen het einde van October. Het
aanbod was toen zeer dringend onder den invloed der
flauwe Amerikaansche markt. Deze zaken kwamen
ooral tot stand naar Nederland. Engeland deed
daaraan sninder mede dan vroeger, omdat daar ten
behoeve van Zuid-Afrika als gevolg van Ottawa een
invoerrecht op witte rnaïs wordt geheven, dat voor
maïs uit Zuid-Afrika niet geldt. Dit invoerrecht
geldt ook voor Mixed (gemengde witte en gele) mais, cle voornaamste Noord-Amerikaansche soort, zoodat
in Engeland uit Amerika slechts gele maïs werd ge-
kocht. Gedurende October en de eerste helft van No-
vember intusschen arriveerde de nieuwe Donaumaïs
nog niet in West-Europa en de binnenkomende Plata-
maïs vond dan ook gemakkelijk afzet, zij het tot de
algemeen gedaalde prijzen. Soms ontstond zelfs met
name in Nederland nu en dan eenige schaarschte
aan beschikbare mais als gevolg waarvan dan daar-
voor soms een premie werd betaald. Wegens het drin-
gende aanbod van de andere soorten op aflading,
bestond echter dikwijls voor Pla’tamaïs op latere posi-
ties zeer weinig kooplust. Gedurende korten tijd arri-
veerde te Rotterdam tegelijkertijd zooveel maïs uit
Noord-Amerika, dat deze slechts tot sterk gedrukte
prijzen kon worden verkocht en aanmerkelijk beneden
het Amerikaansche
prijspeil,
dat namelijk reeds na
enkele weken weder aanmerkelijk is gestegen, zoodat
in strijd met de verwachting de raken in Amerikaan-
sche mais reeds spoedig weder een einde namen. Tot
prijsstijging leidde dat echter allerminst, evenmin
als de geleidelijke vermindéring der Argentijnsche
verschépingen. Reeds de daling van den Stierlingkoers
werkte prjsherstel tegen, doch vooral de toenemende
aanvoeren uit de Donaulanden deden dat en leidden
zelfs tezamen met voortdurend dringend aanbod op
aflading tot verdere prijsdaling. De Argentijnsche
termijnmarkten hebben in sterke mate den druk ge-
roe1d van het groote aanbod uit de Donaulanden en
aanvankelijk ook uit Amerika. Daarnast heeft in
November ook daling der zeevrachten tot de prijs-
verlaging voor Platamaïs medegewerkt. Naast de
Don.aulanden kwam ook Rusland als verkooper van
maïs aan de markt. Aanvankelijk werden zaken daar-
in vooral gedaan naar Engeland, doch teslotte is
ook in Nederland vrij wat Russische mais aange-
bracht. In November en December waren de aanvoe-
-ren van mais in Nederland uitermate groQt en dat
die stroom van maïs in ons land steeds is opgenomen,
wijst er wel op, dat althans tot nog toe de Nederland.
•
sche varkensstapel en pluimveestapel, weinig vermin
dering hebben ondergaan. Eenige voorraden hebber zich in onze havens in November gevormd, doch us
eën korte periode van kleinere aanvoeren warOn dez(
in het begin van December reeds weder verbruikt
Aan het eindevan November verminderde de druk
dien de Donaulanden op de maisprjzen -hadden ge
oefend, waardoor dè internationale markt eenige ver.
)etering onderging, doch spoedig ging die verbetering
veer verloren, omdat de invoerlanden te groote aan-
‘oeren te verwerken kregen, om de
stijging
te volgen.
Daarbij kwam dat Engeland gedurende eenigen tijd
tls gevolg van den dalenden Sterlingkoers zeer goed-
ioop Platamais aanbood, vooral ook naar Neder1and
Dvervloedige aanvoeren van Donaumaïs in Nederland
Eiebben daar de markt in December zoozeer gedrukt,
lat de -prijzen er -.lager kwamen, ook voor Platamaïs,
an waar ook in Europa en vooral Donaumaïs werd ver beneden de prijzen van het uitvoerland verhan-
deld. J-anuari-maïs, die begin October aan de termijn-
markt te Rotterdam op
f
73 per 2000 KG. stond en
op 1 December nog
f
633′ noteerde, kwam op 23 De-
cember op het ongekend lage peil -van
f
57. Na de
Kerstdagen bleek echter de Donaumaïs grootendeels
te zijn opgeruimd en voor het restant bestond, nu
verder weder -kleinere aanvoeren• werden verwacht,
goede vraag, zoodat op 31 December de Januari-ter-
mijn reeds weder op
f
62 sloot. Platamais stond voort-
durend f2 h
f
4 hooger in prijs dan Donausoorten.
– GERST.
Verschepingen van gerst uit Oost-Europa zijn in de laatste drie maanden van 1.932 kleiner geweest
dan men met het oog op den goeden oogst der Donau-
landen had verwacht. Het schijnt, dat dit samen-
hangt zoowel met den kleinen tarwe-oogst dier landen
als met de vrees voor verdere inflatie in Roemenië,
die tot aankoopen en achterhouden van gerstvoor-
raden moet hebben geleid. Ook Rusland heeft slechts
matige hoeveelheden gerst ‘verscheept. Uit Noord-
Amerika is wegens de kans op verzachting van het
alcoholverbod en hervatting van het brouwerij-bedrijf
de uitvoer van gerst zeer klein geweest. Oanadeesche
gerst werd evenals Amerik-aansche te duur in ‘erge-
ljking met Oost-Europeesche en slechts naar Enge-
land bleven zaken van eenige beteekenis in Cana-
deesche gerst tot stand komen. In het begin van November was gerst eenigen tijd
vast wegens kleine verschepingen en het terugkoopen
door Roemenië van vroeger afgesloten verkoop-con-
tracten. In de tweede helft dier ma-and, trad Roemenië
echter weder tot lagere prijzen als verkooper op. Ook
laadde Rusland wat meer gerst af, hetgeen tot eenige
prjsinzinking heeft geleid, doch de raken bleven van
beperkten omvang. Intuschen was ook Argentinië,
waar de gerstoogst op 700.0.00 ton wordt geraamd
tegen. 482.000 ton in het vorige jaar, met gerst ter
verscheping in het begin van 1933 aan de markt ge-
komen. Naar Nederland werden daarin vrij wat zaken
gedaan, die echter eindigden, toen de vraag-prijzen
werden verhoogd. In December waren’in West-Europa
aanvoeren van Oost-Europeesche gerst grooter dan
in de voorafgaande weken en tegen het einde der maand
zijn dientengevolge, alsmede onder den druk der lage
maïsprjzen, de prijzen van gerst in Nederland aan-
merkelijk gedaald. Vooral waren het toen vrij groote aanvoeren van Russische gerst, die de markt drukten
en goedkoop werden opgeruimd. Ook nieuwe Plata-
gerst kwam toen weder veel goedkooper aan de markt,
hetgeen in Nederland tot flinke zaken leidde. Over
het ‘algemeen is in het laatste kwartaal van 1932 de
omzet in kerst niet van groote beteekenis geweest.
xx.
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1933
LIJNZAÂD.
• Stonden do prijzen begin October nog op
f
140,—,
(Ie sleeh te economische omstaridi ghedeu, liet algemeene
peSsin) isme en bovenal het dringen cle aanbod u t Ar-gentinië, waar bleek, dat de oogst gronter was dan men
had verwacht en men dus aan het einde van dc cam-
pagne nog een betrekkelijk groot surplus beschik-baar zou liebben, heeft de prijzen in het begin van
November omlaag gebracht naar c.irca
f
130,—. Wel-
iswaar is vrij spoedig daarop een verbetering inge-
treden, maar deze verbetering heeft toch geen stand
kunnen houden bn in het begin van December zijn de
prijzen onder den druk der omstandigheden weder naar
ongeveer
j
131,— per last teruggevallen. Dit is des
te verwonderl ijlcer, omdat cle consumptie
van
lijnza ad
m Europa langzamerhand groote afmetingen is gaan
aannemen. De importen zijn dit jaar grooter geweest
dan het voorgaandë jaar en de Europeesche consurop-
tie was in staat, oni de zeer groote hoe’ee1hec]en stoo-
mende posten, die aangeboden worden, zonder veel
moeite.op te nemen.
L/PU. 1-. PbR
19bL)
niet hebben nagelaten een zekeren druk op de markt
te leggen.
• i)e binnenlancische handel vas geclu rende liet ho-
richtskwartaal bij voortduring rustig; alleen in den
loop van,. November en. tegen Kerstmis was er nïeer
gean.i.meerdheid te bespeuren. en. waren: de omzetten
groot. En dit kwartaal zijn dc prijzen in den binnen-
lanclschen handel, tengevolge van. cle heffingen der
Crisis-Zuivel-Centrale, nog wat gestegen, hetgeen
evenwel het linnenlandsche verbruik, naar de hier-
omtrent voorloopig beschikbare gegevens toch niet
o oenienswaard ongunstig vermocht te beïnvloeden.
De exportmadct vertoonde meer beweging en, hoe-
wel bij gestad ig dalende prijzen, een. zekere opleving.
Dat cle boteruitvoer een. geregelde toename aanwees,
is voor liet 4e kwartaal van het jaar merkwaardig.
Men vergete hierbij evenwel ni.et
, dat ons land in den
afgeloopen zomer als boterexportiand vrijwel had
opgehouden te bestaan, en dat de regeeringsstenn-
maatregelen, welke in den voorzomer, met name die met betrekking tot den opslag in koelhuizen den uit-
voer hebben tegengehouden.
60
•
–
lyV
(9.)
Het blijkt, dat Argentinië in staat is geveet
2.252.200 tons te exporteeren, waarvan 1.954.200 tons
naar Europa én 208.100 tons naar Amerika. I-Iet Ame-
rikaansche qnantum was weliswaar kleiner, maar
daarentegen is Europa in staat geweest meer op te
nemen, dan het jaar tevoren. Sinds begin 1December
hebben de prijzen zich tengevolge van de minder gun-
stige berichten omtrent den nieuwen oogst lang-
zaam omhoog bewogen. Betrou ivbiire particuliere be-
richten
:
schatten den, nienwen dogst op ca. 1.500.000
tons, tegenover 2.170.000 to.ns het vorige jaar, zoodat
cle oogst waarschijnlijk en. 30 pOt. kleiner, zal zijn. De
zeer lage prijzen hebben de consumptie van ljnzaad
gestimuleerd en het zint er naar uit, alsof die con-
sumpte in den 1oop der eerstvolgende maanden eerder
grobter dan klei.ner zal w’orden.
Britsch-Ïndië is volkomen in staat geweest den eigen
oogst zonder veel moeite zelf te absorbeeren en is
klaarblijkelijk van den export onafhankelijk geword en.
Zoo lang de
prijzen
zoo laag blijven, als zij op liet
oogenblik zijn, is het niet waarschijnlijk, dat Britsch-
Indië als een concurrent van Argenitinië op de markt
zal verschijnen. 1ndin er dus ook al geen reden is
voor een buitengewoôn optiniisnie, er is zeker wel
aanlei cl ing om te meenen, dat wat lijnzaacl betreft, wij
voorl.00pg de laagste prijzen hebben gezien en dat wij
voor het nieuwe jaar met iets verbeterde omstandig-heden rekening zullen mogen houden. Aan het einde
van het jaar zijn de prijzen ca. f
135,— per last.
hetgeen ‘tenslotte toch nog maar slechts
f
4,— is
hoven de allerlaagste prijzen, die aan het begin van
1032 gegorden hebben.: –
• .
BOTER.
De Necierlandsehe boten arkt had het afgeloopen
kwartaal geen gebrek aan aanbod. De aanvoeren uit
cle prod uctin mogen wellich t wat kleiner zijil uitge-vallen clan andere jaren om dezen tijd liet geval was,
er zijn.- vooral vanaf den aanvang van November ge-
regelcl groote parten ‘boter cii t cle Icoelhuizen uit-
geslagen. Deze werden tek deele geëxporteerd;. Frank-
rijk heeft daarvan nogal wat opgenomen; het groot-
ste deel vond plaatsing in het binnenland, *aar zij
1931
– Op 15 November zijn er t.a.v. den boteninvoer in
J)uitschilancl nieuwe bepalingen gemaalct, die, • wat
pir7en. uitvoer betreft, ccii verruimen de wèrking niet
hebben gemist, van den anderen kan t ons land nog
meer hebben gedwongen op Deenschi prijspeil te ex-
porteeren. Ook de kleinere maricten, zooals Frank-
rijk, dat met 1. October jl. de contingenteening van
den boteninvoer opgaf en daarvoor in de plaats zeer
hiooge invoerrechten instelde, evenals België, dat zijn
systeeni van lanclencon tingenten verwisselcle voor liet
stelsel van globale conti ngenteening van den ‘boter-
invoer, droegen hiertoe liet hare hij.
Liet kon onder (leze onistancl igheclen clan oolc niet
uitblijven, dat cle eport- zoowel als de importmark-
ten van bote.r op liet vasteland nog meer onder den
cl irecten invloed van liet verloop der Engelsche markt
zijn geraakt. De Engelsche markt werd gedurende liet
berichtskwartaal. geheel .beheerscht door de zeer over-
vloedige loteraanvoeren uit de Bnitsche Dominions,
welke dit seizoen een record aanwijzen, zoo zelfs, dat
nieu het
in
Australië raadzaam achtte berichten om-tren t een voorgenomen beperking der verschepingen
te lanceeren. In Noveniber varen de Nieuw-Zeeland-
sche boteraanvoeren. in Engeland 30 pOt. grooter clan in dezelfde niaanci van liet vorig jaar, die ii i.t Austra-
Iië zelfs 30 pOt. grooter. De vergroote preferentie.s
voor cle clominjale boters vormden opnieuw een clrnk
op de Deensche prijzen. Een en ander leidde tot een
aanhoudenden teruggang in de prijzen, waaraan onze
noteerin-gen zich geheel moesten – aanpassen. De aan-
houdend toeneniencie. export tegen aanvankelijk zich
-hand havend e prijzen, doch sédert em d Noveniber
vrijwel gestaclig af’brokkelende prijzen, is in het kader
der huidige. abn.ormalitciten in- den internationa-len
:boterhandel dan ook zeer wel te verklaren. In dit ver-
-band is het ook wel, vermeldeuswaarct, dat Duitsch-
land, onze hoofd markt, door zijn afsluitingsmaatre-
.gelen bij liet huidige gebrek aan
–
koopkracht niet meen
-in staitt sëhijnt te -ijn eenigen invloed ten goede op
-het wekelijksch verloop onner prijzen uit te oefenen,
25
Januari 1.933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERIChT
XXI
wel ten kw’ade, De Duitsche markt bleek op het einde’
van het kwartaal met binnenlandsche boters over-
voerd te zijn. T-let jaar sloot op het laagste prijspeil,
zonder dat er voorloopig nog aanwijzingen op verbe-
tering zijn.
Hieronder volgen weder de cijfers van den in- en
uitvoer van boter. De catastrophale daling van den
uitvoer, zooals die in de eerste helft van 1932 heeft
plaats gevonden, heeft zich niet herhaald. Toch be-
droeg de uitvoer in de tweede helft van 1.932 nog
slechts ongeveer de helft van dien in 1929.
Daartegenover staat, dat de invoer van boter zeer
aanzienlijk is gedaald, als gevolg van de verhooging
van het invoerrecht en de contingenteeringsmaat-
regelen.
Boter in tons.
Invoer
1
Uitvoer
19291193011931119321
1929
1
1930
1
1931
1
1932
le
halfj.
772
742
1
1.233
1
3.792
24.194
21.678
18.007
8.400
2e
,,
1.255
1.252
2.798
437
23.127
20.231
14.951
11977
Maart 56 95
130
307
3.919
3.167
2.839
1.911
April
86
133
94
266
4.308
4.014
3.473
1.600
Mei
96
76 152 110
5.411
4.620 4.132
1.881
Juni
….
121
173
25
5.168
4.322
3.468
1.096
Juli
211
108
368
74
4.612
4.001
2.914
1.128
Aug.
111
70
360
90
4.780 4.230 2.977
1.436
Sept …..
..145
298
112
84
32
4.103 3.353
2.765
1.587
Oct ……
275
246
442
54
3.498
3.374
2.793 2.074
205
. .
357 663
112
3.074
3.07F
1.653
2.496
Nov……
Dec……
156
357
882
75
3.059 2.197
1 849
3.256
KAAS.
Gedurende de maand October held de betere stem-
ming, welke reeds in het vorige kwartaaloverzicht
vermeld werd, op de kaasm?.rkten aan. Zoowel het
buitenland als het binnenland onderhielden een goede
‘raag, waarbij de prijzen gemakkelijk verder konden
55
KAA5. F. PER 50 K.G.
45
40
35
30
25
. __
15
1929
1930
1931
1932
aantrekken, daar er thans slechts geringe voorraden
worden aangehouden en de productie een grooter af-
name onderging dan men om (lezen tijd van het jaar
gewoon is. Mede door de slechte uitkomsten lij de
Kaas in tons.
Invoer
1
Uitvoer
1929 11930 H931 119321 1929
1
1930
1
1931
1
1932
le
halfj.j
2
7
111 308i 2741 239145.206 44.031 141
,
364 36.603
2e
,,
t
385
377
336 249
50.609
49.744
45.027
40.535
Maart
45 56
57
47
8.124
0.599 6.348 4.962
April
44
48 46
37
7.329
7.027
6.988
6.397
Mei
52
49
36 38
7.877
8.172 6.815
6.299
Juni…
39
41
45
36
9.386
8.655
8.627 7.605
Juli
65
60 48
33
9.329
10.218
8.916
6.733
Aug …..
58
58
54 39
9.526
8.729
7.71
ti
7.325
71
64
56
37
9.056
8.120
7.538
8.103
..
76
63
51
9.164
9.208
8.058
7.804
Sept……
Oct
……76
Nov …..
54
57
57 45
7.296 7.119
7.229
5.465
Dec.
60
.
60
59
44
6.239
6.349
5.569 5.105
boterbereidirig, ging men in Friesland over tot een
uitbreiding van de kaasproductie, welk quantum de
markt niet dan onder terugloopende prijzen in de
laatste twee maanden van het jaar, wanneer het on-
der gewone omstandigheden op onze kaasmarkten
toch reeds stil is, kon verwerken.
De uitvoer van kaas beweegt zich nog steeds in
dalende richting, zooals uit bovenstaande tabel wijkt.
EIMtEN.
De
prijzen
van eieren zijn in het begin van het
laatste kwartaal weder zeer sterk gestegen, om in
December, zooals gewoonlijk, weder te dalen.
J LJ NJ.
1931
In onderstaande tabel is een oveizicht van den uit-
voer van eieren opgenomen. Voor het eerst sedert vele
jaren is een daling ingetreden, hetgeen geheel toe te schrijven is aan den zeer sterken teruggang van den
uitvoer naar Engeland. Vergeleken met 1931 is de
uitvoer naar dit land met meer dan de helft gedaald.
Daarentegen is de uitvoer naar Duitschiand in 1932
sterk gestegen.
Uitvoer van Eieren in schaal in tons.
Versehe eieren
Kalk-
Jaar
K oelbuis-
eieren
eieren en
op andere
wijze ge.
couserv.
eieren
Totale
uitvoer
Waarvan naar
________
Dtsch
I
Groot-
Britannië
1920..
443
–
441
–
30
1923..
13.522
–
11.33
10
1.374
1925..
43.864 31.492
11.826 1.359
3.129
1926..
53.598 38.632
14.571
2.258 2.940
1927..
63.904
45.!>93
16.580
3.88()
2.714
1928..
66.762
46.782
17.716
6.032
2.829
1929..
71.827
52.329
16.977
6.872
2.86
1930..
76.073
50838
21.260
6.595 2.285
1931..
77.958
52.687
22.117 8.586
1.655
1932..
75.020
82.667
10.223
3.964
1.076
STEENKOLEN.
Tenslotte heeft het jaar 1932 ‘tengevolge van de
toeneming van de bedrijvigheid in de kolenindustrie
nog gelegenheid gegeven tot eenige opgewektheid. De vraag naar kolen nam in het algemeen zoodanig
toe, dat er in de voornaamste prod uctie-cen tra met veel grootere regelmaat idon worden geproduceerd, hetgeen uit den aard der zaak een gunstigen invloed
op de productiekosten uitoefende. De voorraden zijn
niet toegenomen; hier en daar valt zelfs een ver-
mindering te constateeren. Deze verbetering gaf vaak
aauleiding tot grooter optimisme, dan wel gerecht-
vaardigd schijnt. Reden tot opgewektheid ge”en de laatste drie maanden slechts voor zoover zij met de
buitengewoon ongunstige vorige kwartalen van 1932
worden vergeleken.
In Engeland bleek het, dat men bij het toekennen
der productiequota voor het laatste kwartaal niet
voldoende de opleving voorzien .had. De quota voor diverse districten moes ten verruimd tworden. V66r-
dat evenwel te bevoegcler plaatse over deze verrui-ming beslist was, moesten de coalowners orders af-
wijzen, hetgeen het systeem niet populairder gemaakt
XXII
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1933
heeft. De Ooal Mines Act 1930 staat trouwens aller-
wege in het middelpunt van de belangstelling en de
gedachte, dat een grondige reorganisatie van de
kolenindustrie dringend noodig is, wint ook onder de
coalowners steeds meer en meer veld. In antwoord op
een rondschrijven van den Minister werd door de
coalowners medegedeeld, dat men meende onder •de
huidige omstandigheden de loonkwestie niet ter
sprake te kunnen brengen, doch dat men van oordeel
was, dat de vraagstukken betreffende bemarkting en
reorganisatie voor een behandeling met de Regeering
voldoende rijp waren. In dit verband is het ook zeer vermeldenswaard, dat de Commissie voor Amalga-
maties in de kolenindustrie de owners in Fifeshire
dwingen zal tot een aaneensluiting, hetgeen het eerste
voorbeeld van deze werkwijze is. Hoewel de bedrijfs-
resultaten nog verre van gunstig zijn, vooral in de
exportdistricten, verheugt men zich in Engeland in
toenemende successen op de internationale markt, in
het bijzonder in het Noorden. Zoo zijn er verschil-
lende teekenen, die er op wijzen, dat het Polen niet
mogelijk blijft zich even krachtig te handhaven als
voorheen.
Ook in Duitschland is het laatste kwartaal aanmer-
kelijk gunstiger geweest, zoodat. het aantal ,,Feier-
schichten” belangrijk kon worden verminderd. Toen
in November de vraag naar huisbrandkolen in ver-
band met het zachte weer overal wat afnam, kon de
omzet zich tengevolge van de toenemende vraag naar
industriekolen handhaven.
In November bereikte de afzet bijna het peil van
November 1931.
STEENKOLEN. PE 1000W.G
Frankrijk en België zagen zich genoodzaakt tenge-
volge van de verbeterde vraag hun invoercontingenten
te verruimen, in het bijzonder voor huisbrandkolen.
In ons land heeft men de laatste maanden van het vorige jaar de gevolgen ondervonden van de teuge-
loos geworden concurrentie tusschen de Limburgsche
en de Duitsche kolen, welke concurrentie haar scherp-
te ontleent aan de omstandigheid, dat de Limburg-
sche productie niettegenstaande de voor alle soorten
van kolen verminderde vraag op het peil van wel-
eer schijnt ‘te moeten blijven gehandhaafd. De koo-
pers, in de hoop, dat de
prijzen
nog lager zouden
worden, stelden bij de dalende prijzen de aanvulling
van hun wintervoorraad uit, totdat in ‘September de
huisbrand’prjzen wederom plotseling tot hun normale
hoogte stegen. Hierdoor is de vraag naar huisbrand
in ons land meer in de laatste maanden geconcen-
treerd geworden dan gewoonlijk het geval is. Voor
industriekolen bleef de concurrentiestrijd ongebri-
ded gehandhaafd.
PETROLEUM.
Ook in dit kwartaal was de voornaamste gebeurtenis
een Pairijsche petroleumconfei-entie;
de derde sinds
den zomer. Over de op deze laatste conferentie be-
haalde resultaten – het ging om een ,,uitstrijken
van (zeer belangrijke) plooien”, die bestonden ondanks
de verzekeringen, dat men op de vorige conferenties tot volkomen overeenstemming was gekomen, – zijn
blijkbaar de deelgenooten, indien men althans uit de
in de pers verschenen uitlatingen van dezen kant een conclusie mag trekken, meer opgetogen dan de onaf-
hankelijke critiek, zooals deie zich eveneens in de.dag-
bladen en in de vakpers laat vernemen.
Het tot stand komen van een overeenstemming tus-
schen de Roem eensche petroleumindustriëelen
heeft
heel wat voeten in de aarde gehad. Tenslotte hebben
de Roemeensche producenten besloten, hun productie
op 17.500 tons per dag te ,,beperken”, en deze pro-
ductie onder elkaar volgens nog nader te bepalen
maatstaven te verdeelen. In Parijs moest daartoe de
toestemming van de groote concerns worden ver-
kregen. Het resultaat van de Parjsche onderhandelin-
gen was, dat de productie op – niet minder dan
18.500 ton per dag zou worden ,,beperkt”! De uitdruk-
king ,,beperkt” kan alleen dan zonder ironie worden
uitgesproken, indien men bedenkt, dat de productie
gedurende de aan de conferentie voorafgaande maan-
den, ondanks alle mooie beloften, tot de hoogte van
niet minder dan 24.000 ton per dag was opgeloopen,
terwijl een cijfer van 15.000 ton zeker niet een nij-
Pend gebrek aan olie had veroorzaakt. In de’ze enorme
overproductie deelden nagenoeg alle maatschappijen,
de grooten niet minder dan de kleinen.
In de pers werd terecht opgemerkt, dat het moeilijk
is te begrijpen, hoe deze enorme productie in over-
eenstemming is te ‘brengen met den grondslag der
overeenkomst, nl. aanpassing van den Roemeeuschen
export aân het (afnernende) verbruik der consump-
tielanden, vooral waar verreweg het grootste gedeelte van ‘de Roemeensche productie iji den vorm van den-
vaten wordt geëxporteerd. De bovenstaande cijfers
worden met 1 Januarivan kracht en zullen voor den
duur van drie maanden gelden; daarna zullen zij wor-
den herzien.
De geheele overeenkomst is voor onbepaalden duur
gesloten. Na al de met de .Roemeensche petroleumin-
•dustrie ‘opgedane ondervindi’ngen zal zelfs een opti-mistisch oordeel aangaande deze overeenkomst ,,Wait and see !” moeten luiden; een pessimistische meening
zou niet eens zoo’n ‘bescheiden prognostiek durven te
geven. In de maanden September—November heeft
de Roemeensche winning van ruwe olie 694.224,
748.124 en pl.m. 720.000 ton bereikt, en in de eerste
tien maanden van het jaar 5.885.047 tegen 5.592.133
ton in 1931.
Stipter dan in Roemenië heeft men zich in de
Ver-
een.igde Staten
aan de overeenkomsten tot beperking
der productie gehouden, al zou zelfs daar een nog
nauwkeurigere naleving der bepalingen betreffende
de producrtie hoogst gewenscht zijn. Aangezien een
rechtbank een decreet van de Railroad Commission
van den Staat Texas – aan wie de regeling der pro-
ductie is toevertrouwd – als onwettig beschouwde,
hebben de wetgevende lichamen van den staat een
nieuwe wet aangenomen, die de dekking der markt-
behoef te als maatstaf voor de productiebeperking
neemt, ‘terwijl vroeger slechts ,,physical waste” was
verboden.
De wet werd ook reeds toegepast, maar omstreeks
midden December werd een nog verdergaande stap
der autoriteiten bekend: de productie in het Oost-
Texasveld moest tot één Januari volkomen worden
stopgezet. Deze maatregel werd genomen, om de z.g.
,,bot’tom hole pressure”, den gasdruk op den grond
van de bronnen, te kunnen bepalen. Deze gasdruk is
een vrij betrouwbare maatstaf voor den rijkdom en
den levensduur van den bron, en waar de Railroad
Oommission (en niet slechts zij alleen) wenschte, de pr’oductiebeperking zoo te doen geschieden, dat ook
met den
rijkdom
van elke ‘bron afzonderlijk werd reke-
ning gehouden – tot nu toe w’as zulks niet het geval
en werd eenvoudig de totale voor Oost-Texas toege-
stane productie over alle (9000) bronnen verdeeld, onrschillig, hoeveel olie elk zou kunnen producee-ren – besloot zij tot dezen maatregel, die natuurlijk
door de vermindering der winning tot een stabilisa-
tie der industrie bijdraagt.
Deze vermindering scheen ook daarom niet onge-
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
XXIII
‘wenscht, omdat enkele. dagen tevoren de belangrijk-
ste koopers van ruwe olie in liet Mid-Continent een
met het oog op desituatie op de benzinemarkt nogal
ongemotiveerde prijsverhooging •ongedaan hadden ge-
maakt. Trouwens de ben2inemarkt gaf gedurende de
laatste weken een weinig opgewekte houding te aan-
schouwen, iets wat met het oog op de te verwachten
verdere consumptie niet onbegrijpelijk is. Verhoogde
booractiviteit en winning van ruwe olie viel in het
Guifgebied te constateeren.
Misschien de meeste aandacht heeft, niet slechts in
vakkringen, gedurende de laatste weken het
conflict
tusschen de Anglo Persicbn Oil Co. en de Perzische
regeeriv.g getrolcicen.
Men weet, waarom het gaat: de
Perzische regeering heeft de van 1901 dateerende
concessie der maatschappij (oorspronkelijk verleend
aan William Knox d’Arcy) ingetrokken, en heeft
dezen stap daarmede gemotiveerd, dat de concessie aan
Perzië niet gaf, waarop het land recht meende te
hebben, en dat de maatschappij hetzelfde deed.
De ware oorzaken van dezen opzienbarenden stap:
de wensch, een hooger wiristaandeel te verkrijgen, en
aan de nationalistische stroomingen in het land te-
gemoet te komen, werden niet genoemd, bleken echter
duidelijk uit het geheele verloop der ,,affaire”. De
Britsche regeerin.g richtte aan de Perzische een nota
– zij had dat zeker ook gedaan, indien zij niet de
grootste houder van gewone aandeelen Anglo-Persian
ware geweest – en wenschte de zaak voor het Per-
manente Internationale Gerechtshof in den Haag te
brengen. Aldaar zou haar positie zeker onoverwinne-
lijk zijn gebleken, want het Hof kan alleen volgens be-
staande verdragen oordeelen, en die waren door de
Anglo-Persian niet geschonden en voorzagen ook in
geen opzegging der concessie. Maar de Perzische re-
geering bracht de zaak voor den Volkenbond, alwaar
zij, ook volgens den (lateren) wensch van de Britsche
regeering, werd behandeld; de uitvoerigere behande-
ling zal echter pas in Januari beginnen.
Inmiddels schijnt het, dat van weerskanten ge-
neigdheid bestaat, de zaak niet op de spits te drijven,
en men mag een oplossing voorzien, die aan Perzië
een hooger royalty, misschien gebaseerd op een mini-
mumcijfer, en vervulling van zekere nationale aspira-
ties zal geven. In elk geval bleek, dat op de wereld
sinds de dagen,van v66r den oorlog toch heel wat is
veranderd –
toen
zouden eenige Britsche kruisers
zijn verschenen; nu werd aan de hoogste instanties
ter. vreedzame beslechting van geschillen tussehen
regeeringen geappelleerd.
De ramingen van Prof. Garfias (Henry L. Doherty
& Co.) betreffende de
wereldproductie
in 1932, doen
een vermindering der productie met ongeveer 70 mil-
lioen barrel verwachten. Deze vermindering is het
resultaat van nogal uiteenloopende krachten zooals
uit de volgende details dezer raming bli.jkt:
1932
1931
1930
Ver. Staten
…………..
789.000
850.275
898.011
Rusland
(mci.
Sack.)
154.000
164.140
127.360
Venezuela
……………
122.500
118.770
136.669
Roemenië
…………….
45.000
47.600
41.624 Perzië
……………….
44.800
44.300
45.828
Ned. Oost-Indië
……….
37.000
35.500
41L729
Mexico
………………
32.000
33.039
39.530
Columbia
…………….
18.000
18.237
20.346
Argentinië
……………
13.000
11.608
9.002
Trinidad
……………..
10.000
9.769
9.419
Peru
………………….
10.000
10.106
12.449
Britsch-Indië
………….
8.200
. .8.190
8.292 Polen
……………….
.
4.000
4.340
4.904
SerawaI
………………
2.300
3.689
4.907
Japan
……………….
2.000
1.990
1.950
Duitschlancl
…………..
1.800
1.643
1.182
Egypte
………………
1.700
1.946
1.996
Ecuador
………………
1.700
1.751°
1.553
Canada. ………………
..
1.050
1.584
1.522
Irak
…………………
900 .
900
913
Frankrijk
……………..
500°
517
523
Andere landen
………….
550
405
328
1.300.000° 1.370.299 1.410.037
De petroleumindustrie heeft vdor een niet gering
gedeelte haar lot in 1933 in eigen handen. Indien zij
op het pad der aanpassing van de produ.etie aan de
PI KuLturi.
4
I..bK ÔMMMtL,
consumptie voortgaat, en de wereldconjunctuur ook maar iets medewerkt, zullen •de uitkomsten van het
bedrijf beter worden dan die van 1932, die echter
weer bij de meeste Amerikaansche maatschappijen niet
onaanzienlijk gunstiger waren dan in het ,,catastro-
phenjaar” 1931.
IJZER.
Het, sohijnt wel, alsof de exportmarkt voor ruwijzer
langzamerhand zijnlaagste niveau 1ereikt heeft.. Hoe-
wel de vraag zeer gering en onree1matig was, kon
de prijs van Lux. . .3 na een daling van ongeveer een
shilling aan het eind van ‘September gedurende het
laatste kwartaal op 34/6 goud f.o.b. Antwerpen ge-
handhaafd worden. In nauw verband hiermede staat
het feit, dat in Frankrijk, welhaast het eenige export-
land van Lux. 3, de markt den laatsten tijd eveneens
wat grooter weerstandsvermogen toont als gevolg
van de herfstvraag, die weliswaar geluwd is, maar
nog altijd de markt steunt. De aanvankelijk vrij snelle
uitbreiding van de vraag moet gedeeltelijk aan ge-
ruchten omtrent de stichting van een verkoopkantoor
voor gieterij-ijzer worden toegeschreven. Dit verkoop-
kantoor is nog steeds niet opgericht, wel is men om-
trent een aantal punten tot overeenstemming geko-
men. De moeilijkheid zit vooral in het feit, dat tal
van staalproducenten thans gieterj-ijzer produceeren
en in de kwestie van de aansluiting der producenten
in het Saargebied.
De noteering van 190 frs., basis Longwy, waarvan
in het vorige overzicht nog melding gemaakt werd,
is thans zoo goed als verdwenen, terwijl het hoogste
peil van 220 frs. stand heeft gehouden; de prijs op
de Fransche markt variëert thans van 200 tot 220 frs.
De positie van Lux. 3 op de Belgische markt is nog
niet verbeterd. Weliswaar stelde het Oomptoir belge
den prijs vast op 300 B. frs. f.o.b. Fr.-B-Lux. grens,
maar in werkelijkheid wordt er nog tegen 275 B. frs.
aangeboden.
Na een opleving van weinig beteekenis in October,
daalde de vraag naar Cleveland-ijzer in November,
zoowel in Schotland als aan de Tees, tot een mini-
mum. Daar de producenten blijkbaar niet geneigd
waren den officiëelen, aan de Tees geldenden, prijs
van 58/6 f.o.t. hoogoven te verlagen – deze markt toch maakt het hen mogelijk in Sdhotland te con-
curreeren – en de voorraden onrustbarend toena-
men, werden zij genoopt de productie in te krimpen
tot die van drie hoogovens, waarvan er twee voor de
markt werken. In December, echter kwamen verbrui-
kers weer aan de markt; sommigen dekten hun be-
hoef te zelfs voor het eerste kwartaal van 1933. Tot
dusver heeft dit nog niet tot een uitbreiding van de
voorbrenging geleid. Evenmin heeft de opleving
kunnen verhinderen, dat de prijs van Cleveland No. 3
in Schotland in ruim een maand
tijds
met 1Y2 sh.
tot.54/- f.o.t. Falkirk daalde. Dit geschiedde, ondanks
het feit, dat er met de Britseh-Indische concurrenten
een overeenkomst gesloten werd, volgens welke voor
den invoer van hun ruwijzer, dat Vrij van rechten
binnen mag komen, een quotum wordt vastgesteld.
XXIV
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1033
De Cleveland producenten hebben veel te lijden van
de concurrentie uit de Midiands, voornamelijk North-
amptonshire. Het z.g. Northants no. 3 wordt in
Schotland een sh. onder de noteering van liet Oleve-
land product aangeboden.
De daling van den koers van het Pond Stérling
schiep voor den export van het Britsche product een
nieuwe kans op de exportmarkt. De handel ontmoet
hier natuurlijk ontelbare moeilijkheden, maar toch
heeft men, zij het ook zeer beperkte hoeveelheden, in
liet buitenland kunnen verkoopen. In Duitschiand
werd de concurrentie van het Engelsche ruwijzer
tenslotte zoo scherp, dat het Roheisenverband besloot
van 1 November af zijn prijzen met 6 Mk. te verla-
gen. Toen dit weinig bleek tc helpen, schiep men in
December een kortingstelsel, waarbij koersverschillen
gecompenseerd worden. De vraag naar ruwijzer in
Duitschland nam in October en November toe. De
binnenlandsche
r
vraag
naar ijzer en staal nam toe,
vooral van den kant der machinenijverheid, de spoor-
wegen beloofden groote bestellingen te zullen doen,
orders van •beteekenis kwamen uit Rusland en boven-
dien leek het er aanvankelijk ep, alsof Duitschland
weer op de West-Europeesche exportmar•kt voor staal
zou kunnen verschijnen. De tijdelijk gebleken toene-
ming van de vraag op de exportmarkt had nl. den prijs
van stafijer van 42/- goud f.o.b. Antwerpen in Augustus
(het laagste peil) in korten tijd tot 60/- doen stijgen;
in November en December ging hij tot 41/6 naar be-
neden. Op zulk een niveau kan Duitschland niet con-
curreeren. Intusschen is ook de binnenlandsche vraag sterk verminderd en de Russische orders zijn voor het
grootste deel afgewerkt.
75
IJZEQ.SH PEP
EricTori.
70
65-
ee
55
50
—
45-
35
1929
1930
1931
1932
Evenals in België en Frankrijk is, zooals uit on-
derstaand overzicht van de productie van ruwijzer in
West-Europa blijkt, de Duitsche productie als gevolg
van de in October en November toegenomen activi-
teit, in het laatste kwartaal uitgebreid. l:n Engeland,
waar de eigenlijke herfstvraag pas in December be-
gon, is de productie bij die van het vorige kwartaal
achtergebleven. Er is reden om aan te nemen, dat de
vraag voorloopig zal aanhouden, zoodat de productie
in Januari wel uitgëbreid zal worden. Ter vergelij-
king met West-Europa geven wij ook de voortbren-
ging van de Ver. Staten in dezelfde tijdperken. De
productie in December van de meeste landen is ge-
schat:
4e kwart.
3e kwart.
4e kwart.
Prolnotie
(X
1000 m.t.)
1932
1932
1931
Du.itschland
………….
1.032
1.036
1.213
Frankrijk
…………….
1.370
1.356 1.797
Engeland
…………….
958
1.028
824
BeJgië-Luxembug
……..
1.404
1.108
1.466
West-Europa
(mci
Necler-
land
en
Saar)
………..
5.218
.
4.895
5.700
Vereenigde
Staten
……..
1.906
1.722
:1.310
De buitenlandsche handel in ruwijzer der voor-
naamste prodiictielanden van West-luropa is in den
ioop van 1032 gestadig achteruitgegaan, tengevolge
van de nog altijd overal heerschende malaise, waarbij
nog komen de vele maatregelen, genomen door de
ijzer-produceerende landen om de eigen industrie te
beschermen. De – overigens minder belangrijke –
invoer van ruwijzer in Duitschland en Frankrijk ver-
minderde in de eerste 10 maanden van 1032, i’erge-
leken met hetzelfde tijdperk over 1031, met 53 en
57 pOt. Tengevolge van de beschermende maatregelen
door Engeland genomen (10 pOt. invoerrecht in
Maart, 33Y
3
pOt. in Juni) ging de eertijds belang-
rijke invoer in hetzelfde tijdvak met 47 pOt. naar be-
neden. Voor België-Luxemburg, eveneens een belang-
rijk invoerland, is dit percentage zelfs 54. De uit-
voercijfers geven een nog treuriger beeld van den
achteruitgang van den internationalen handel. Deze
was in percenten uitgedrukt voor Duitschïand, Frank-
rijk, Engeland en België-Luxemburg in de 10 maan-
den van 1032 achtereenvolgens 64, 57, 40 en 55 pOt. Engeland is er dus nog liet •beste afgekomen; Frank-
rijk, dat van de genoemde het belangrijkste uitvoer-
land is, zag zijn uitvoer, in absolute cijfers uitge-
drukt, dalen van 365.000 ton tot 151.000 ton ruwijzer.
ZILVER.
ZILVEQ.PEIICE PEP STANDAQDOUNCE.
I9,l
KOPER.
De prijsstijging, welke wij bij het schrijven van het
vorige overzicht konden vermelden tegenover de zeer
lage noteering van Juni en Juli, heeft zich helaas niet bestendigd; in het afgeloopen kwartaal werd
weder een nieuw laagtepunt bereikt.
Het is zeer moeilijk, om één bepaalde oorzaak voor
de prijsdaling van koper op te geven. Er zijn verschil-
lende factoren, welke den prijs van koper beïnvloe-
den. Allereerst heeft het mislukken der Koperconfe-
rentie een deprimeerenden invloed op de markt uit-
geoefend. De Rhodesische Roan Antelope Oopper
Oompany, welke men eerst de schuld heeft gegeven
voor de mislukking, heeft de verantwoordelijkheid van zich afgeschoven en beschuldigt er de Amen-
kaansche maatschappijen van, de Koperconferentie te
hebben doen mislukken, daar zij voor haar kopermij-
nen buiten Amerika een uitbreiding der productie
eischten. Katanga wenschte ook een uitbreiding harer
voortbrenging, zoodat alras bleek, dat de tegenstellin
gen onder de producenten te groot waren, om tot
overeenstemming te . kunnen geraken.
KOPEQJi PER ErIG.TON.
1929
1930
1931
1932
i)e
strijd
gaat om een betrekkelijk klein afzetgebied
uitgezonderd Duitschland, daar de grootverbruikers
als Amerika en Frankrijk, den invoer van koper be-
last hebben en Engeland in verband met de Ottawa
Conferentie ook wel hiertoe zal overgaan. (Wel is
25 ..Taiivari. 193
ECONOMISCH.STATISTISCH KWARTAALBERICHT
alles al geregeld, doch tot op heden ziju de besluiten
nog niet uitgevoerd).
Naast de mislukking der Conferentie komt de sta-tistische positie, welke veer ongunstig is. Alen schat
den wereldvoorraad op es. 800.000 900.000 ton. Als
men nu in aanmerking neemt, dat het verbruik sterk is gedaald, hetwelk duidelijk uit onderstaand staatje
blijkt, dan is de toesta lid weer verre van rooskleurig.
Jaarverbruik valt koper per hoofd
‘drr
bevol)dng.
Jaar Duitsehland Frankrijk Engeland
Amerika Rusland
1913
3.88
2.50
3.27
3.35
0.25
1921
2.03
1.26
1.47
2.08
0.046
1929
3.34
3.49
3.36
7.12
0.35 1931
2.46
2.72
2.63
3.72
0.34
in Du i tschland heeft cle in voer van koper in de
eerste elf maanden. van 1932 113.105 ton bedragen
tegen 141.479 in 1931 en 150.588 in 1930. Alles bij
elkaar genomen dus een allesbehalve optimistisch
beeld. Toch zou men moeten aannemen, dat juist
deze periode de meest gunstige is voor uitbreiding
van electriciteit-snetten, enz. Het onderstaande staatje
over prijzen voor Standaard koper doet zien, dat lIet
tegen woordige iii veau nog nooit bereikt werd.
Standaard koper.
NOtecrilig sedert 1 $80-
Goud £
1889 ……………………£ 35.-.-
1927 ………………………35.13.10
1929 ……………………..
.
75.9.7
1931 ……………………
., 35.19..
Nov. 19…. ………………….
20.10.-
TIN.
i
–
iet laatste kwartaal van liet afgeloopen jaar was,
wat tn betreft, weinig belangrijk, daar zoow’el cle sta
r
tistische positie als het prijsverloop van dit metaal
geringe verand en ngen vertoon dell.
Over liet algemeen
Wil-S
het- yerbruik iets beter dan
II
cle voorgaande mainden, doch nog- niet in die
ma te, dat de voorraden belangrijk vermi n derden.
De zichtbare voorraden, nl. Visible supply plus
carry-over in de Straits, daalden met 446 ton tot
55.903 ton per ultimo December. Over liet jaar 1932
bedroeg deze daling 3.344 ton, en ten opzichte van
het- hoogst bereikte punt (op eind April) 4.644 ton. in December bedroeg de afneming der voorraden
slechts
.
250 ton, -hetgeeii belangrijk beneden de ver-
wachting was. Vooral de Dccember-deliverie.s in cle
Ver. Staten waren teleurstellend, nl. slechts 2.645 ton,
waarmede het tin verhrui k in. cle Ver. Staten, na de
opleviiig .in Octobe.r en November, weer nagenoeg
tcr-uggevallen. is -up -het lage peil van de
— zomer-
111
0
n,pepericjori.
240
220
180
160
120
1
00
-. -:– -__
•
,1929 – .
. 1930
– – – 1931
1932
Eenige compensatie gaf de bevredigende- vraag,
welke.er
van Europeesche zijde bleek te bestaan, voor-
xpmelijk door toedoen van Rusland, waarheen in-den
l.iiatsten •tijd.vrij groote hoeveelheden tin werden-‘er-
iieept. :In Engeland bleef liet -verbruik vrijwel -con-
tant:
………………. –
::[n Eet:ralgu.nleêll.. kan. gezegd .-wotdeji, da-t de:.
con_
rumptie in Europa in – mindere :mate is tertiggloô–
pe.dan.in
..Ainerika, welk-1aaste fland Eijn:.overheer–
schende positie als tilltionsument lliomenTeei. -höeft
iirgehoef……..
–
-Watdaiî ‘tiiiprijs betreft: de standard calh noteer-ing
te Londen dalde in -hit af-ge1ooieii kwiirtaal met
£1 tot £ 149.1/8 per ultimo December, doch i.n oud-
berekend bedroeg deze daling £ 5.3/8 door de verdere
depreciatie van het pond sterling.
LOOD.
–
–
De algemeen dalende tendens op de metaalmarkt
heeft ook den prijs van lood beïnvloed.
Ofschoon de grootp producenten van lood eenigen
tijd erin geslaagd zijn den prijs op een bepaald peil
te houden, hebben de politieke en economische in-
vloeden tenslotte tot prijsditling geleid. Een van de
grootsten in Europa: Duitschland, is vooral sterk
teruggeloepen, wat het verbruilc betref t. Voor de
eerste elf maanden van 1932 bedroeg de totale con-
sumptie 47.000 ton tegen 58.000 ton in 1.931 en 79.000
ton in 1930.
De twee grootste consumenten -van lood: de dec-
triciteitsindustrie en cle bouwnijverheid, werken nog
altijcl
01)
zeer beperkte schaal, zoodat er voorloopig
nog geen uitzicht bestaat, dat de consumptie zal toe-
nemen. Een
–
verder bezwaar, wat de statistische posi-
tie betreft, is, dat de sterk afgenomen consumptie in
geen enkel opzicht gelijicen tred houdt met de pro-
ductie, hetgeen uit oncierstaarcl. staatje duidelijk
blijkt:
1929
1
–
930
1931
111
1000 ton
Wereld.verbruik van lood………
1.703,8 1.512.9 1.270
3
2
productie
………
1.741
1
7
1.645,7
1.387
3
0
Voor Amerika zijn deze cijfers het minst gunstig:
1929
1930
1931. –
II!
1000 tolI
Verbruik ………
723,3
576,5
40
–
3,2-
Productie …….
.- . 1.048,1
950,4
745,4
De voorraad lood geeft een constante stijging te
zien, zooals uit onderstaand staatje blijkt:
1929
……………..230.000
tOlI
–
1930
.
……………..330.000
1931………………400.000
–
Mei
1932
……………..440.000
26 00D. 1..PEP
en
G30ri
24
20-
16
14
10
19 – . .
:
195,0
–
1931
1932
-.
De laagste marktprijs voor lood- werd in Juni 1.932
bereikt, toen dit materiaal £ 9.10.- noteerde bij een
Poildenkoers van f.8.85 Vanaf 1800 is dit de laagste
no-teeting; ‘in -1894 -noteerde dit niateiiaal Goudponcl
9.-.- per ton en men dacht, dat deze noteering nooit
meer bereikt zou. worden. .1-let tegendeel heef t echter plaats gevonden.
–
KATOEN.
Pr-ijzen van ruwe katoen hlben in het itf.geloopen
kwnrtaa-1 al zeer-weinig gèfluctuèerd, hoewel deze
OP
31 December iëts lager waren dan op 1 Octobe7 ji.
Gndeèlteiijk -is – zulks- het gevolg van -de verhoogde
oogtsëhatti-ngene tenslotte bleek -wel, dat het eerste
bricht -van 1 Augustus jL, dat een oogstschatti-ng
voo1 den A-rneriknansehen oogst van 11.306.000 halen
aangaf,- eehi-s-ii1s- oer-dieven wis: Deze ‘oogstschat-
ting is daarna vrijwel maandelijks verhoogd, totdat
utien op 1 Deôember gekoen is met een schatting
XXVI
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1933
van 12.72.7.000 balen, waaruit dus wel blijkt, dat de
eerste schattingen wat al te pessimistisch zijn geweest.
Prijzen zijn in den loop van October gedaald van
23 op 20 c., doch hebben in de maanden November
en December tusschen 19 en 21 c. .gefluctueerd, zon-
dat deze prijsverschillen al heel onbelangrijk zijn ge-
weest.
zomer was abnormaal klein, doch is het een feit, dat
in het najaar een gedeelte van den achterstand kon
worden ingehaald, wat evenwel niet wegneemt, dat
de van Zweden gekochte hoeveëlheden zeer belangrijk beneden de normale zijn gebleven.
r.
fr’Ck
IvmM-
24
ÇPI0F1 3I.5.Ptk’ L.
20
10
12
4
IWIV
IY)L)
1929
1930
1931
1932
De vraag uit de industrie blijft bevredigend, spe-
ciaal in de Ver. Staten en in Japan, terwijl zoowel
in Engeland als ook in de meeste Europeesche landen
het katoen verbruik iets grooter schijnt te zijn dan
verleden jaar. Bepaald ongunstige berichten uit de
industrie komen hoofdzakelijk uit Nederland en Bel-gië, doch het verbruik in deze landen is te gering, om
eenigen invloed uit te oefenen op de wereldconsump-
tie of het prijsniveau.
WOL.
Na een zeer geanimeerde stemming in het begin
van het jaar, werden de omzetten •steeds geringer,
totdat zij in Juni/Juli bijna in het geheel niet meer
plaats vondcn. Ook begin September was wederom een
periode van groote omzetten. Daarna bleven de om-
zetten tot het einde van het jaar gelijkmatig.
PQ LE.
45
1.1
3
FIEPINO
25
20
15
… ___
—•
y
C12OS5BEOCOLO(IÂI CARDED/’
…..
–
10
—–.–.-……..
5
19
1930
1931
1932
Bij het begin van het jaar liepen de
prijzen
op,
hetgeen echter van zeer korten duur was; daarna
brokkelden de prijzen weer regelmatig af, om in Juni
een nieuw laagterecord te bereiken. In Augustus/
September liepen de prijzen iets op, om dan gelijk-
tijdig met den nieuwen val van het Pond weer lang-
zaam te dalen tot ca. 5 tot 10 pOt. boven het in Juni
bereikte niveau.
Met uitzondering van een korte periode gedurende
den zomer, toen de omzet werkelijk gering was, was
hij van grooteren omvang vergeleken met dien van
het vorige jaar.
HOUT.
Gedurende October/November heeft vooral Zweden
vrij behoorlijke kwantiteiten
0.5.
Vuren kunnen af-sluiten. De prijs was in de meeste gevallen
f
65.-
basis 1″ f.o.b., met enkele partijen van de beste pro-
ducties en van gunstige specificaties
f
67.50.
Van Finland was er betrekkelijk weinig anbod,
aangezien de Finsche afladers tamelijk kleine par-
tijen hadden aan te bieden, daar zij in November
vrijwel uitverkocht waren. Restant partijen zijn nog
afgesloten
t
f
65.— met enkele ongunstige specifi-
caties van, een 2de klasse aflader
& f
62.50.
Het van Zweden gekochte kwantum gedurende den
KOEE1U.IDEN.
–
LflflL)l L’I1.
ri
/OI
UI’1
,0I
.
1929
1930
1931
1932
RUBBER.
13ij de beoordeeling van het prijsverloop vai rubber
moet men natuurlijk den factor van de sterke schom-
melingen van het Pond uitschakelen. Bij een omreke-
ning van •de Londensche noteeringen op goud blijkt
echter ook, dat de prijs zich betrekkelijk goed kon
handhaven, en de Amsterdamsche noteeringen beyes-tigen dezen indruk.
Misschien was de meest opvallende verschijning
gedurende de afgeloopen maanden de
herleving van
de restrictiegeda.chte.
Indien het niet de noodzakelijk-
heid, of het betere begrip dezer noodzakelijkheid is,
clan valt een ooraak daarvoor moeilijk aan te wijzen.
Want dat, ondanks een lichte verbetering der statis-
tische positie waarover aanstonds nader – de toe-stand ongunstig is, kan niet worden ontkend. Een
aanpassing der productiekosten aan het zoozeer ge-
slonken prijsniveau is, althans voor de allermeeste
ondernemingen, onmogelijk. Deze onbevredigende ver-
houding heeft, zooals bekend, tot
stopzetting van den
tap op
tal van ondernemingen geleid; de lichte ver-
betering der prijzen was echter voldoende, om juist
in Ned.-Indië, waar tal van ondernemingen daartoe
hadden besloten, weer een vrij groot gedeelte daar-
van den
tap
te doen
hervatten.
Zoodoende was eind
Octeber in totaal 25 pOt. van het tapbare ru.bber-
areaal aldaar volkomen uit den tap, terwijl deze per-
centages sinds het begin van het jaar (Januari—Sep-
tember) 10, 12, 13, 18, 24, 27, 31, 32 en 29 pOt. had-
den bedragen. De Ned. Ver. voor den Rubberhandel
meent dan ook, haar oordeel (De wereldstati•stiek be-
looft aan het einde des jaars niet zulk een ongunstig
beeld te toonen als aan het begin werd gevreesd),
aldus te mogen motiveeren: ,,De oorzaaic daarvan ligt
voornamelijk in het stopzetten van den tap op tal van
ondernemingen, terwijl de productie van inlandsche
herkomst, speciaal in Nederlandsch-Indië, een gevoe-
ligen teruggang aanwijst tegenover het jaar 1931.”:
Intusschen dient toch de aandacht daarop te wor-
den gevestigd, dat in •den laatsten
tijd
de lichte ver-
betering der rubberprjzen tot een aanzienlijke toe-
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
xxvit
iteinilig van den uitvoer Van bevoikingsrubber
heeft ge-
leid, die, via cle zes voornaamste u tvoerhavens, in
Januari 1932 6305 ton (nat) had heloopen, en in April
tot 3335 ton
as
gedaald, maar sindsdien weer tot
0923 ton in October is gestegan, cI.w.z. iooger was
clan in October 1931, toen deze 6031. ton belip. Geclu-
rende de eerste tien maanden van het jaar beliep cle
u itvoer over de’ze zes havens slechts 49.194 tegen
73.749 ton.
Een
vermindering der productie
toonen
echter. ook andere productiegebieclen, hetgeen blijkt
uit de mecledeeliiig der Rubber Growers’ Association,
cint 363 rubbermaatschappijen, die in November 1.931
een productie hadden van 1.2.452 ton, in November
1932 slechts 10.317 ton hebben voortgebracht; echter
zal het totaal der bij cle Association aangesloten leden
een minder sterke percentueele afnerning aantoonen
dan uit cle bovenstaande, iets meer dan de helft der
aangeslotenen omvattende cijfers blijkt, aangezien
onder deze laatste die producenten begrepen zijn, clie
in cle afgeloopen maanden dan tap geheel hadden
stopgezet.
Onder den invloed van deze stroomingenhebben cle
productiecijfer.s der voornaamste gebieden
zich als
volgt ontwikkeld: De totale bruto-verschepirigert der
Maleische ,Stalen
bereikten in de nlaancten Januari-
November 433.144 ton tegets 483.999 ‘ton een jaar ge-
leden. De totale netto-verschepi.ngen beliepen resp.
310.470 en 390.074 ton.
Ceylon
heeft gedurende de
eerste elf maanden 46.963 ton tegen 57.719 in het-
zelfde tijdperk van 1931 uitgevoerd. De totale export
van
1ederl.-In.di.ö
beliep van. Januari tot en met
October 1.10.000 ton tegen 209.571 een jaar geleden.
De
wereldproductie van plan.ta.gerubber
•bedroeg in cle
eer.ste tien maanden van 1.932 585.480 tegen 664.81.5
ton.
16 9UBER. PENCE PE2 LB.
14
12
10
8
6
4
2
01
1Q20
iOÖ
1931
1932
Tegenover deze vermindering van de voortbrenging
staat echter . ook een
vermindering der consumptie.
:Deze komt voornamelijk op rekening van de Ver.
Staten, waarvan het verbruik in 1932 op 315.600 ton
wordt geraamd (Decemberverbruik geschat) tegen
348.987 ton in 1.931.. Europa toont een gunstiger cijfer;
het zal, globaal gesproken, van dat van 1931 niet ver-
schillen.
Er dient nog bijgevoegd te worden, dat de vermin-
derde Amerikaansche consumptie niet een evengroote
vermindering der aankoopen beteekent. Men schijnt
aldaar nog steeds voorraden op te hoopen in verwach-
ting van een prijsstijging van liet product. Daar-
mede vindt ook het hooge cijfer van den
wereldvoor-
rand –
einde October volgens W. & K.’s Rubberbe-
richt 599.961 ton tegen 583.602 ton einde October
1931 (waarbij nog de bekende fout in de statistiek
komt, die in Juni 1932 werd opgehelderd, zoodat het
correcte cijfer een jaar geleden waarschijnlijk pl.m.
15.000 ton lager was) – zijn verklaripg, want de
Amerikaansche voorraden beliepen 31 October 1932
313.823 ton tegen. 273.450 ton een jaar tevoren.
Al deze cijfers – het eene iets meer, het andere
iets minder – laten het boven aangehaalde oordeel
der Neci. Ver. voor den Rnbberhandel betreffende de
statistische positie van het product niet ongemotiveerd
verschijnen. Het groote vraagstuk, dat 1933 zal moe-
ten oplossen, is slechts, hoe zich de verdere aanpas-
sing van de productie aan de consumptie zal voltrek-
ken: door een vermindering der productie (te bereiken
door een ,,survivai of the richest” of .,the fititest” of
door een planmatige vermindering) of door de zoozeer
gewenschte toeneming van het verbruik, die in Enge-
lii ncl, Rusland en Japan reeds in 1932 een feit was.
K.ALIK saLI?E’!ii:o.
12
11
10
9
.8
1929
1930
1931
1932
SUIKER.
liet laatste kwartaal van het afgeloopen jaar heeft
voor cle zooveelste maal aangetoond, dat cle stemming
voor het artikel suiker in liooge mate afhankelijk is
van de economische werelcitoestanden. Ook de ontwi k-
iceling. van dc statistische positie van liet artikel is niet bevredigend geweest. De groote on verkoch te
voorraden op Java zijn een van de hinderpalen ge-
bleken voor betere markten en het is, vooral ook voor
de suikerproclucenten aldaar, te hopen, cIa t zij en
11
zullen slagen deze voorraden geleidelijk te rcduceeren.
De totale zichtbare vere1dvoorraclen bedragen vol-
gens 0. Ozarnikow per eind October 7.174.000 tons
waarin 3.103.000 tons Javasuiker ‘begrepen zijn. (Van
het totaal zijn 3.151.000 tons geblokkeerd). De oogst 1932/33 van de geheele wereld wordt door
Willett & Gray geraanicl op 15.821.000 tons nietsuikcr
en 7.932.000 tons hietsuiker, totaal dus 23.753.000
tons. De opbrengst van 1931/32 bedroeg volgens clezen
statisticus 17.574.000 tons rietsuiker en 8.512.000
tons bietsuiker, totaal 26.092.000 tons.
De Ouba-oogst is per decreet van President Macha-
do gelimiteerd op 2.000.000 tons.
Wat de Europeesche bietoogsten betreft zijn, be-
halve met betrelcking tot Rusland, geen veirassingeci
te verwachten. Volgens verschillende instanties zal Rusland met een belangrijk tekort rekening moeten
houden. Transportmoei ljkheden, gebrek aan kolen en
leidehijk verzet der boeren, zouden oorzaak zijn, dat
van den in uitzicht gestelden grooten oogst wel niet
veel terecht zal komen. In dit verband is het wel
opvallend, dat Rusland eenige scheepsladingen witte
suiker naar Britsch-Indië heeft verkocht tot zeer con-
curreerende prijzen.
.
16
SUIKE2.F.PER 100<0.
10
1929
1930
1931
.
1932 –
De loop der prijzen was gedurende cle verslag-
periode; ‘behoudens eenige lcleine oplevingen, in dalen-
ce zichting. Te New-York luidde de noteening voor
Spot Centrifugals op 1 October 3.16 d.c., op 31 Octo-
ber 3.03 cle., op 30 Novenrber 2.90 cle. en op 30 De-
cember 2.75 d.c.
De periode na cle Presidentsverkiez.ing in de Ver.
Staten heeft niet cle verwachte opleving gebracht.
Integendeel, het stioeve standpunt van Regeering en
XXVIII
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
2 Januari 1933
Senaat ton opzichte van eene voor Europa hevrecli-
gendc sehuldenregeli ng veroorzaakte weder wa;ntrou
ven
en pessimisme. Vooral voor Engeland, dat uit
verschillende overwegingen betaling niet wenschte te
weigeren. was zulks een hard gelag. Gedurende :De-
cernber is de Eugelsehe suikermarkt dan ook met een
niet ongevoelige daling – het reeds zeer lage niveau
in aanmerking itemende — cle andere markten voor-
gegaan. Hierdoor zijn cle noteeringen te Londen en
te Amsterdam wederom op eene recorci-laagte aan-
geland.
Op Java kwamen geregeld kleinere verkoopen tot
stand tot den ouden prijs van
f
6.— voor Superieur
en geheime prijzen voor de andere kwaliteiten. Een
prijsverlaging voor Superieur, bestemd voor de West-
kust vaij Britseh-inrtië tot
t
5.50 en voor de kust van
Malabar tot
f
5.75, teneinde aan de concurrentie van
Engelsch geraffineerd het hoofd te kunnen bieden,
had verschillende transacties tot resultaat.
Op 31 December werd, onder medewerking van de
Regeering cle N.I.V.A.S. opgericht, clie thans alle
Javasuiker-producentenin zich vereenigt. De zetel
dezer Vereeniging is te Soerabaja.
KOFFIE.
in den loop van hei vierde kwartaal daalde de no-
teering van loco Robusta van 27 op 24 ct. en die van
loco Superior Santos van 37 op 31 et. per % K.G.
De oorzaak van deze daling was tweeledig. De be-
langrijlce prijsstijging, welke vanaf half Juli tot einde
September had plaats gevonden als gevolg van den
opstand van den Staat Sao Paulo tegen de Federale
Regeering van Brazilië, nam plotseling een einde en
maakte plaats voor een daling, nadat in de laatste
dagen van September geheel onverwachts bericht was
gekomen, dat de opstandelingen om staking der
vijanclelijkheden hadden gevraagd. Het vooruitzicht,
dat nu weder spoedig heropening vail het verkeer
roet de haven van Santos Icon worden tegemoetgezien en dus nieuwe aanvoeren uit deze haven moesten wor-
den verwacht, bracht, n.a dè opleving in het derde
kwartaal, een uiterst kalnie stemming teweeg. Dat
deze stemming aanhield, ook toen bleek .dat cle aan-
voeren van Santos koffie in Europa zoowel als in
Amerika slechts zeer matig bleven, vond zijn grond
in cle omstandigheid, dat tegen het einde van het
kwartaal geruchten in omloop ‘iwamen, volgens wellce
een verlaging van. cle Brnziliaaiisehe tuitvoerrechten
op koffie kon worden tegemoetgezien. Aangezien ho-
KOFFI C.
24% ct. Die van ongewassclten Palembang Robusta
daaldeii van 20% tot 173/4
of.
en stegen vervolgens,
eveneens wegens uitputting van het aanbod, tot
19%. ct.
De noteeringen aan. cle Rotterdamsche termijnmarkt
liepen voor cle dichtbijzijnde maanden ongeveer 3%
4 ct. per % K.G. terug, doch voor de verder ver-
wijclerde maanden bedroeg de daling slechts ongeveer
2% a 3
THEE.
liet laatste kwartaal van 1932 gaf voor de thee
prijzen ongeveer een gelijksoortig beeld als vele au-
dere goederenprijzen,
1w.
een lichte opleving aan het
begin, die geleidelijk w’eder goeddeels verloren ging.
Wel een bewijs, hoe ook de theemarkt in eerste in-
stantie afhankelijk is van cle algemeene conjunctuur.
i)e Amsterciamsche ve’ili oggem iciclelden (per li.KG. in
entrepôt) bedroegen achtereenvolgens in de maanden October tot en met .l)ecember 26, 30%, 30%, 28% en
27%., terwijl het jaargemiddelde 28% ets. beliep tegen
nog 43 ets. over 1931 en
59%
ets. over 1.930.
In het begin van October verschenen mededeel in-
gen, dat restrictie-onderhandelingen, ditmaal op in-
stigatie van Nederlandsche zijde, gevoerd werdeg tus-
schen Nederlandsche en Engelsche producenten, liet-
geen aanvankelijk op een voor dergelijke maatregelen
gevoelige Engelsche markt, eenigen invloed uit-
oefende en een vastere tendens medebracht. Al heel
spoedig bleek deze invloed te zijn uitgewerkt en her-
nam de markt haar gewone aanzien, bestaande in
göede vraag voor de goedkoopste theeën (een gevolg
van de dalende koopkracht van de Europeesche ver-bruikslanden), alsmede voor de beste soorten. Mid-
densoorten vielen in Londen, waar veel minder prijs-
onderscheid pleegt te worden gemaalt clan te
Amsterdam, vrijwel geheel weg als klasse, daar zij
meerendeels onder de goedidoope thee werden gerang-
schikt, waarvoor te Londen van 6-7 d. werd betaald.
Werd de Londen.sche nuarict door, dikwijls voorba-
rige, restrictie-geruchten beïnvloed, waarvan uiter-
aard cle terugslag ook in de Anusterclamsche veilingen
merkbaar was, zoo werd cle Amsterdamsche markt op
zichzelf verontrust door de door de Regeering voor-
gestelde verdere tijdelijke verhooging van het invoer-
recht met 30 pOt. en nog méér door de daaraan ver-
bonden .navorclering van terugwerkende kracht tot
29 September U.
…THE.CTS.PEP K.G.
vestiging dier geruchten onvermijdelijk met verlaging
van de kostprijzeu moest samengaan, bleef de handel
overal in zijn afwachtende houding volharden. in de
laatste dagen van December kwam ook werkelijk be-
vestiging, dat het xtra-uitvoer.recht verlaagd was roet
7 h[ilreis per baal en dat twee andere uitvoerbelas-
ti.ngeri van den Staat Sao Paolo og eens met 9 It[il-
reis per haal waren verm i ndercl, wat voor Santos
koffie een daling van 2% Ned. et. en voor Rio koffie
van ongeveer i Ned. et. in het productielanci tenge-
volge had.
De cifprijzen van Rohusta koffie op prompte ver-.scheping van Nederlanclsch-indië daalden voor Ho-
1)usta W.I.B.van 26 cl. 1)er
Y2
i(.G. tot 23 ct. om
daarna wegens gering aanbod wederom te stijgen tot
1929
1930
1931
1932
De handel wist derhalve niet, waar hij aan toe was;
eerstens was er nog kans, dat de verhooging – wat
thee betreft – niet zou doorgaan, dan wel zou
•
worden verminderd, tweedens werd van sommige
handelaren hij inklaring reeds het verhoogde recht
zekerheidshalve gevorderd door degenen, die het
wetsontwerp daarvoor aansprakelijlc stelden, terwijl
andere handelaren voldoende. goed werden geacht en
de verhooging nog niet terstond te betalen hadden.
Dit alles ontwrichtte do Nederlandsche markt in
hooge mate en dcccl den kooplust verder inkrimpen,
daar aan de financiëele verplichtingen van koopers
door toedoen der Regeering reeds hooge eischen iver-
den gesteld.
25 Januari 1933
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
XXIX
11et vetson twerp werd tenslotte met aanzienlijken
tegenstand ook in de Eerste Kamer aangenomen,
waarmede aan de reeds onder zware verliezen gebukt
gaande ederlandsch-Incli sche thee-cultuur, die ca.
85 pCt. der hinnenlandsche behoefte dekt, een iticu-
we slag werd toegebracht.
Dc 4atistiselte positie van liet artikel is niet zoo
•
sleulit te noemen als soms wordt aangenomen. Vol-
gens cie
Ter.
voor de Thee-cultuur in Ned.-indië be-
droeg cle wereld-uitvoer gedurende Januari tot eiï
met October 313>4 millioen KG. tegen 300 millioen
1(0. in. 1031. in dat tijdvak voerde Noordelijk en
Zuidelijk l3ritsch-Incli6, alsmede Ceylon 14.8 millioen
1(0-. méér, Sumatra één millioen KG. méér en Java
ca. 2 millioen KG.
minder
uit dan in 1931. De meer-
dere uitvoer van Japan woog op tegen de verminde-
ring, die Formosa te zien gaf.
Tot en met November voerde Noordelijk Britsch-
Indië alléén reeds 270>4 millioen lbs. uit of bijna 25
millioen lbs. méér dan in het voorafgaande jaar. De
enorme oogstcijfers van dat land zijn dan ook groo-
tendeels aansprakelijk voor den aochteruitgang der
theeprijzen na October.
Uit rapporten blijkt, dat de Britsch-lndische plan-
ters in het afgeloopen jaar hun heil hebben gezocht
in sterke opvoering der producties door bemesting.
01) Ceylon heeft men hetzelfde gedaan.
De toeneming van den Sumatra-uitvoer moet ech-
ter grootencieels worden toegeschreven aan het in-
producfie-komeu van nieuwe, in vroeger jaren ont-
gonnen, nieuwe arealen.
Het rijksvoorkeursrecht voor Britsche thee ten be-
drage van 2d. in Engeland ingesteld op 19 April 1.1., blijkt niet aan de verwachtingen der voorstanders i.c.
de Britsch-indische en Ceylonneesche producenten
te hebben beantwoord. Volgens de Londensche gege-
eens bedroegen de veiling-middenprijzen aldaar voor Noord-Britsch-Ïndische- en Ceylon-thee resp. 9.51 d.
en 11.17 d. over het jaar 1932 tegen resp. 11.87 d. en
1 rh. 3.36 d. over 1931. Voor Java-thee was de ge-
midctelde jaar-opbrengst over 1932 6.42 d. tegen 7.61 d.
over 1931. De achteruitgang van de opbreng.stprijzen
der Britsche theeën heeft derhalve dien der Java-thee
aanmerkelijk overtroffen!
Een ander, niet door cle voorstanders verwacht,
averechtsch resultaat van den rijksvoorkeur is de
sterke inkrimping van den Engelschen thee-uitvoei-
handel geweest.’ De uitvoer derwaarts nam van 83
millioen lhs. in 1931 af tot slechts 69 millioen l’bs. in
1932 over de periode Januari tot en met November.
Merkwaardig is te constateeren, dat de uitvoer uit
Engeland van Britsch-Indische thee over hetzelfde
tijdvak van 46 millioen l’bs. in 1931 afnam tot 36 mil-
lioeii lbs., van Ceylon-thee terugliep van 25 millioen
op 1.9 millioen, doch van Java/Sumatra-thee
steeg
van 9>4 op 11 millioen lbs.! De voorraden Britsch-
Indische thee per ultimo December beliepen dan ook
194 millioen lbs. (vorig jaar 161 millioen). Van Cey
–
lon-thee 63 millioen lbs. (vorig jaar 41 millioen),
doch van Java/Sumatra-thee bijna 22 millioen lbs.
(vorig jaar ruim 32 millioen), of ongeveer
7>4
pCt.
van de totale Londensche voorraden tegen 13 pCt. op
ultirno 1931.
In Amsterdam werden gedurende 1932 in totaal
308.712 icisten thee geveild, inhoudende 14.069.766
KG. tegen in 1931 totaal 321.540 kisten, inhoudende
14.527.891 KO.
De uifvoer van Ned.-lndische thee uit Nederlandsch
entrepôt naar het buitenland is eveneens teruggeloo-
pen en wel (gedurende Januari t/m. November) van
6.846.000 KG. netto in 1931 tot 6.177.000 KG. in
1.932. Naar Duitschiand nam de uitvoer belangrijk
toe, evenals naar de Ver. Staten. De grootste ver-
mindering vertoonde de uitvoer naar Engeland.
De (handels) voorraden in entrepôt te Amsterdam,
derhalve die in tweede hand, bedroegen per ultimo
iceemher 1.1. 42.314 kisten tegen 51.227 kisten in. 1931.
COPRA.
De prijsfluctua.ties bleven de afgeloopen maanden
zeer klein.
De prijsdaling in de laatste weken van het afge-
loopen jaar sproot gedeeltelijk voort uit sterke vracht-
verlagingen welke de Conference toepaste. De vraag
was regelmatig en het aanbod ruim, zoodat de om-
zetten vrij groot waren. Ceylon Copra wordt nog
steeds bijzonder weinig geoffreerd naar Europa, daar
Britsch-Indië hooge prijzen
blijft
betalen.
30
27,50
25
22,50
–
20
–
17,50
–
15
–
2,50
–
10
1929
–
Stoomenci goed was voortdurend gedeprecieerd en
moeilijk te plaatsen; het aanbod daarvan is echter
niet groot.
DE ECONOMISCHE TOESÏAND IN NEDERLAND, NED.-
INDIË, DUITSCHLAND, GROOT-BRITTANNIË EN DE
VER. STATEN.
Waar verschillende van de gegevens der hierachter
volgende conjunctuurstaten reeds in het voorafgaandu werden besproken, zullen wij ons in hoofdzaak tot een
korte toelichting beperken van enkele cijfers, die nog
niet, werden behandeld.
In de eerste plaats de gegevens betreffende
Neder
land.
Deze geven weinig aanleiding tot optimisme. De
bedrijvigheid is over het geheel gering, de werkloos-
heid groot; de beurs is weliswaar wat beter dan een
een jaar geleden, doch deze toonde niettemin in de
laattte maanden des jaars weder een reactie ten op-
zichte van het .iii September bereilcte hoogtepunt.
Van onzen in ternationalen handel geeft nevenstaan-
de grafiek een beeld. Deze grafiek is samengesteld op
ciezelf de wijze, als die, welke wij in vorige kwartaal-
‘Lerichten hebben opgenomen.
De grafiek toont, dat inzonderheid de uitvoerwaar-
cle. ccci uitermate bedenkelijk verloop heeft getoond.
Quantitatief heeft de uitvoer zich beter gehouden,
hetgeell uit een oogpunt van bedrijvigheid wellicht
een gunstig symptoom is, doch een bedenkelijk licht
werpt op de afnemende rentabiliteit van de uitvoer-
bedrijven, wier kostenniveau nog niet is aangepast aan de lage verkoopprijzen. –
Zoo is dus de toestand van het bedrijfsleven ten on-
zent verre van fraai; ook de faillissementsstatistiek
tôont een ongunstig beeld tegenover de beide yoor-
gaande jaren.
Toch ontbreken ten onzent niet alle lichtpunten.
Gwtstig was het teruglceerend vertrouwen in Over-
heidsfonclsen. Dit blijkt duidelijk uit de cijfers van de
eniissiemarkt. liet zeer aanzienlijke bedrag, dat dit
jaar als nieuw geld aan de obligatiemarkt werd toe-
gevoerd, l)eWijst, dat voor credietverleening op langen
termijn de w’illigheicl van het publiek volkomen is
teruggekeerd. Het firiantiëel herstel behoeft dus niet meer in gevaar te komen door onwil van het publiek
en het is nu maar te hopen, dat die Overheidlslicha-
men, die ‘aii dit terugkeerend vertrouw’en een al te
geinaklcelijk gebruik maken, tijdig hun gewone bitcl-get op behoorlijke wijze in evenwicht zullen brengen.
Hoe minder drastisch dit wordt gedaan, des te groo-
ter is het gevaar, dat de Overheid door verkeerde fi-
nanciëele gestie de depressie laat slepen; daarentegen
kan de Overheid, zoodra zij haar gewone budget .i.n
evenwicht zal hebben gebracht, door’ het versneld ui t-
voeren van groote pul)lieke werken – mogelijk ge-
XXX
ECONOMISCH-STATISTISCH KWARTAALBERICHT
25 Januari 1933
JAAP
INVOEP IN MILL.T0115.
I
7
20
27
1932
1931
1930
1929
1928
1927
1926
UITVOEP IN MILL. TONS.
JAAP
2
i
22
25
0
1932,
1931
1930
1929
1928
1927
1926
–
J2
JAAP
INVOEP
IN MILL.ÇJLO.
590
000
S0
20
1
00
2500
501
1932
1931
1930
–
1929
1926
1927
1926
i2
UITV0P IN MILL.GLD.
JAAQj
5110
90
15
,
00
2900
2500
1932
1931
1930
1929
1928
1927
1g26
1g?
maakt door het herstelde vertrouwen op de icapitaal-
markt – lenigend optreden. Er is dus meer dan ooit
belang bij snelle saneering der Overheidsfinanciën.
De depressie in
Nederlandsch-Indië
blijft nog
steeds aanhouden, hetgeen in vrijwel alle gegevens
van den conjunctuurstaat tot uiting komt. Na de
stijging van de
prijzen
van cle voornaamste export-
artikelen (suiker, rubber, tin enz.) in Augustus en
September van het vorige jaar, is weder een terug-
slag gevolgd. ])e prijsstijging van rubber heeft intus-
schen reeds tot een vermeerderden uitvoer van bevol-kingsrubber geleid. Daarentegen heeft de prijsstijging
van tin, in het geheel niet de productie beïnvloed. In-
tegendeel, op grond van cle Internationale Kartelover-
eenkomst, is de productie verder beperkt. De goqver-
nernents-inkomsten van dit product bedroegeu in cle
eerste 9 maanden van 1932
f 7.4
millioen tegen
f
23.6
millioen in 1930. Ook de export van suiker blijft nog
zeer onbevredigend. De oorzaak hiervan is bekend ge-
noeg om er nog langer bij stil te staan. –
Desondauks is het gewicht van den uitvoer over de
eerste 9 maanden van 1932 ongeveer 1 pOt. grooter
dan in 1931; cle waarde van den uitvoer is echter
met bijna 30 pOt. gedaald. De vermeerdering van het gewicht van den uitvoer
is o.a. toe te schrijven aan een grooteren export van
koffie, copra .en aardoliën, om ons tot de voornaamste
te bepalen.
De invoer is zoowel naar het gewicht als naar de
waarde in ongeveer dezelfde mate gedaald (24 resp.
26 pOt).
Wat de prijzen betreft, is de daling van de prijzen
van exportartikelen in de eerste 9 maanden weer
grooter geweest dan die van de i mportartikelen. Het
verschil iii tempo van prijsclali ng is thans echter lang
niet meer zoo groot als in 1930.
Als teeken van de toenemende depressie zij hier
tenslotte nog gewezen op dan sterk stijgenden achter-
stand van de Afdeelings- en Desabanken.
Geheel anders clan in Nederland is het beeld, dat
Duitschiand
in het laatste kwartaal te zien geeft.
Naast de ook hier bemer]dbare verbetering ter beurze
is het beeld van de bedrijvigheid laatstelijk veel
beter dan in de andere door ons behandelde landen.
De procluctie-indices vertoonen cciie stijging, die
somtijds zelfs zeer belangrijk is. De werkloosheid is
er weliswaar nog altijd enorm en in de laatste maan-
den van 1932 ernstiger dan ill het laatste kwartaal
van 1031. Doch het tempo van toeneming in Novem-
ber en December is niet zoo snel geweest als in 1931.
Daarentegen vertoo:nt het verloop van den buiten-
landschen handel een beeld van bedenkelijkeri achter-
-uitgang ten opzichte van het vorig jaar. De door
Duitschlanc] zelf gevolgde handeispolitiek is aan het
afbraakproces in den i.uternationaleu handel niet
vreemd. Te bedenkelijker is dit laatste, wanneer men overweegt, dat Duitschiand het tenslotte van zijn uit-
voeroverschot zal moeten hebben, wanneer het zijn
seliuldeis aan het buitenland tot cciie min of meer
bevredigende afwikkeling wil brengen.
Ook in Duitsehiand vormt de positie der Overheids-
financiën een moeilijk punt in het economisch leven.
Wij verwijzen in dit verband naar cie verschillende
Lesehouwingen, door Dr. Oarl Kriimer in ons week-
blad gepubliceerd
1)
in
En.geta.nd
blijft de toestand in de meeste op-
zichten onbevredigend. Afgezien van de ook hier te
constateeren verbetering ter beurze, wil het ons voor-
komen, dat alleen de betrekkelijke stabiliteit van den
Engelschen uitvoer een lichtpunt vormt. De produc-
tie-ind ices, voorzoover beschikbaar, tonnen een daling
en het aantal verkloozen bevindt zich bij voortduring
boven het peil van 1931. De looninciex is in het afge-
looperi jaar niet meer clan anderhalf punt omlaag
gegaan. Wi1 kunnen dan ook geen aanleiding vinden
oni het in ons vorig kwartaalbericht uitgesproken
oordeel te herzien.
Dit alles valt te meer te -betreuren, omdat juist
van Engeland de oplossing van de monetaire insta-
biliteit afhangt. Zoolang het Pond Sterling en de
daarmee samenhangende deviezen een factor van
onzekerheid in het economisch leven blijven vormen,
en zoolang men niet weet, op welke wijze Engeland
zelf bereid zou zijn aan het weder instellen van een
internatio’n,aler&
geldstandaarcl mee te werken, zal het
geidvraagstuk niet behoorlijk op te lossen zijn.
Tenslotte de
Vereenigde Staten.
Ook hier valt
eenige verbetering te bespeuren, o.a. blijkende uit de
stijging van versch:illende prociuctie-indices en van de
indices der te werk gestelclen en der betaalde bonen.
Toch is, wij hebben het reeds vroeger opgemerkt,
in de Ver. Staten de toeneming der bedrijvigheid be-
neclen de verwachting gebleven. Verschillende belang-
rijke takken van het bedrijfsleven zitten nog te diep
in de put. Wij wijzen in dit verband op het zeer lage
peil van de produetie-indices voor ijzer en staal en
het bouwbedrijf. Een groote en algemeene opleving
in de Ver. Staten zal echter eerst dan kunnen vol-
gen, wanneer de toestanden in den landbouw en in de
productie van grondstoffen gezonder zullen zijn ge-
worden en wanneer de voorwaarden voor een normaal
wereldverkeer zullen zijn geschapen, waarvoor meer-
(lere stabiliteit van het geldwezen, afschaffing van
een aantal handelsbelemmeringen en herstel van het
internationale kap itaalverlceer noodig is.
2)
Zie Ec.-Stat. Ber. van 14, 21 en 28 Dec.
ji.
25 Januari 1933
CONJUNCTUURGEGEVENS BETREFFENDE NEDERLAND.
XXXI
Productie en Handel.
Productie.
Invoer
S)
Uitvoer
*)
.’
Aanbe-
1
n
••
=
.
ç
stedingena)
_____
–
1
.,I
iv
I_n
”
b
o
•
‘
n
)
E
oj
.
0)
•n
n
j
•2
. .
.
x.
2
.-
c
)
0
E-
•
•0
‘
‘
(1)
.n°
–
Q- e
0
.2
0
(
–
.oI
in
nijli.
—
000
i
3
öo
in
miii.
in miii.
K.G.
.
in mi!l.
in
1000
1
in
1
miii.
in
1
000
1
in
miii.
–
X
0.000
.-
in
in
1
in
in
–
in
1000
–
in
1000
tons
R.T.
miii,
g
id.
ons
1
gld.
stuks
tons tons
I000
tns
tons
t2!i.
1925
_
•
3
101
9.55 0.36
–
205
E1
30.7
4
1
9.4
7.5
151
164
1
52
631
24
395
4
31
237 1.280
7.7
6.6
36.5
54
1926
737
148
11.33
0.39
–
203
125
36.5
56.3
8.1
146
193
1
52
899
28
325e
100
444
1.744
7.9
7.0 35.9
58
1927
791
172
11.07
0.48
7,5
212
139
39.4 63.9
7.1
158
2101
58
751
29
318e
173
579
2.158
7.7
8.1
38.8
54 1928
910 173
13.35
0.57 5,6
k24
157
48.3
76.6
7.1
166
225
1
67
849
27
573
336
633
2
.431
7.4
7.7
43.8
58 1929
965 172
14.84
0.68
5,9
229
161
51.2
82.4
7.4
166
228
72
895
27
503
875
717
2.271
6.0
8.0 45.9
63 1930
1.018
1S7
15.42
0,29
7,8
202
146
40.3 78.2
8.1
143
222
62
929
23
412 908 743
1.992 5.7 7.8
45.0
59
1931
1.0751 108
12.66
0,16 14,7
15
1:8
23.4
50.0
6.5 109
230
45
941
17
243
706
791
1..588
4.5 7.2
39.4
49
1932
1.0031
108
71
204
28
764
12
163
530 686
1.38(1
1.3
6.4 35.0
38
A.’31
1.060
1672
0.45 11,8
168
1.0
1.99
4.99
1.17
liii
240
47
932
18
211
628
806
1.634
4.9 7.0
35.2.49
Mei
997108
1.1061
14.81
0.12 10,7
11fl
136
2.03
5.59′ 1.02 .12
211
44
1.048
19
319 449
1105
2.178
4.9
6.8 41.4
49
Juni
11.81 0.01
10,3
163
132
2.26
4.93
‘
1.26
103 193
39
997
16
269
392
804
1.636
5.0
8.6 47.4
60
Juli
1.167
15.99
0.08 11,7
165
126 1.73
5.42!
0.58
115
238
47
1.112
18
211 353 753
1.554
5.5 8.9
58.0
50
Aug.
1.0681 95
10.53
0.27 1,2
147
123
1.93
4.611
0.44
107
25
41
1.025
16
157
457
674
1.368
4 1
7.7
52.7
40
Sept.
1.121J
10.97
0.33 [2,8
153
1 17
1.62
4.761
0.34
120
246
45
1.004
57
204
651
679
1.367
4.3
7.5
36.4
33
Oct.
10.09
0.08 14,8
160
1 1 9
1.48
4. 1 t
0.23
1 1 1
213
43
954
17
241
746
852
1.656 5.3 8.1
32.9
49
Nov.
1. E56}
L.085
68
8.24
0.19 18,4
140 117
1.54
3.52 0.14
101
226
44
835
17
224 L127 804
1.493
2.7
7.2
31.1
39
Dec.
1.069
10.61
0.02 22,6
141 119
1.34
3.850.16
81
213
36
779
15
234
712
927
1.684
2.4
5.6
26.2
60
J.’32
1.025) 7.88
0.05 27,1
131
115
4.49
3 69 0.26
70
193
29
691
13
156
588
597
1.329
1.9
5.9
34.9
61
Feb.
LO
OI
51
7.65
0.06 25,9
110
114
1.16
3.82 0.31
76
250
34
697
13
153
448
730
1.561 1.9
5.5
38.6
34
Mrt.
1.072f
7.64
0.05 23,9
liG
111
1.42
3.18 0.47
73
266
31
722
13
162
348
608
1.347
1.3
5.0
43.7
43
Apr.
1.069
8.40 0.01 22,1
113
103
1.36
3.96 0.68
69
202
27
715
12
126
312
660
1.377
1.4
6.4
40.9
44
Mei
997
49
6.47
0.16 22,8
101
95
1.59
282 0.44
64
182
25
753
11
102
292
566
1.194
1.1
6.3
34.1
37
Juni
1.067
8.12
0.08 23,0
107
93
1.62
2.93 0.49
66
188
25
838
12
147
408
732
1.475
1.0
7.6
41.8
41
Juli
1.035 7.58
0.11 25,3
96 87
1.12
a.o7 0.48
‘ 63
171
25
799
11
158
486 696 1.345
1.1
6.7
46.4
33
Aug.j1.043
40
5.88
0.20 25,7
95
89
1.02
2.62 0 37
67
191
27
723
11
139
587
615
1.199
1.0
7.3
47.3
28
Sept.
1.069
9.31
0.18 25,6
102 89
1.41
2.59 0.30
77
lul
26
747
12
214
659
709
1.347
1.1
8.1
29.6
25 Oct.
1.108
5.59
0.10 25,4
117 98
1.16
3.34 0.24
82
233
33
825
14
188
707
898
1.662
1.4
7.8
22.4
35
Nov.
1.1 14
6.02
0.09
106
102
1.34
2.67
0.17
70
184
28
769
13
1
210
684
738
1.369
1.2
5.5
19.9 36
Dec.
1
.1
54
107
70
201 30
883
14 1206
839
681
1.359
1.4
5.1
20.6
37
‘) Vanaf
Jan.
1931
voorloopig.
2)
De cijfers
van 1925-1927
hebben
betrekking
op
Juni.
3)
De
Aannemer”.
4)
Bruto-gewicht
X
1000
K.G.
Kapitaalmarkt
Geidmarkt
Prijzen
Verkeer
–
Effectenbeurs
Spaar-
Il3dexcijferS van
Scheepv.
Emissies
banken
verkeer
8
‘
8
0
*
Koersen ‘
,,
…-.
8
•
0
–
o’
.51″c
as
0V
0
.
OV
. .
0._
S
=6
=
=
0)
8.
0
0)
0
co
co”
0.
.0)
0
00
3.
00
E-°
=
00
o.
_
og
0<
=0)
010
0
Q.
.
2
.
_____
1
1 Oct.’23
In
10.000.000
In
millioenen
In millioenen guldens
In pOt.
11924124=
-30Spt.
100
M
3
.
guldens
1925
–
-.
_I
-297
219
175
122
64
233
304
191
2,88
3,08
155
–
5.00
4.24
13.6
6.31
342
1926
–
–
-1
–
470
429
196
274
73
397
299
209
2,92
2,88
145
–
95,1
5.22
6.10
13.6
6.23
312
1927
–
–
-494
46
158
336
93
401
321
225
3,83 3,76
148
–
94,9 5.95 4.80
13.5
623
296
1928
–
–
-t
–
667 48
364
303 338
329 332 242
4,16 4,18
.149
–
95,8
6.14
5.03
14.5
6.42
266
1929
158
168
433
125
460
84
327 133
287
173
343 257
4,89
4,82
142
–
95,1
8.02 4.12
15.0
6.79
236
1930
149
126
265
83
598
64
149
249
29
569
367
292
2,17
2,06
117
79
91,1
5.95
4.00
14.6
6.62
252
1931
118
94
167
50
333
474
292
41
11
322 429 300
1,56 1,42
97
54
85,5
5.17
3.85
13.7
6.19
287
1932
76 67
116
25
439 252
415
24
1
438
79
A.’31
139
114
207
58
22.2
56.0
4.8 17.4
0.7
21.5
386 306
1,61
1,39 102
75
–
5.38
4.17
14.2
6.75
291
Mei
133
95
179
54
171.0
260.0
165.1
5.9
6.3 164.7
388 309 1,56
1,40
102
74
–
5.58
3.66
14.1
5.75
272
Juni
128 89
165
53
8.3
81.9
7.0
1.3
0.2
8.1
392
313
1,07
1,04
100
71
86,9 4.69 4.09
13.8
6.36
288
Juli
126
106
169
56
26.0
12.1
19.0
7.0
–
26.0
395
315
1,43
1,41
97
69
–
5.62
445
15.9
7.27
255
Aug.
113
88
151
48
19.3
5.4
19.2
0.1
1.0 18.3
400
318
1,21
1,28
94
67
–
5.04
3.83
16.3
5.71
194
Sept.
95
74
126
37
3.5
1.8
3.1
0.4
–
3.5
404
314
2,07
1,01
91
62
85,6 5.06
3.75
14.3
6.13
276
Oct.
89
72
125
35
0.3
–
0.3
–
–
0.3
413
304
3,07 2,74
89
58
–
5.19
3.74 13.7
6.68
331
Nov.
93
75 135
35
7.4
–
7.4
–
0.5
6.9
423
302
1,73 1,67 89
58
–
5.14
3.44
12.1
6.06
298
Dec.
79
62
114
27
20.7
–
20.7
–
0.4
20.3
429
302
1,57
1,47
85
54
82,2
5.11
3.48 11.7 7.49
354
J.’32
81
i
64
124
27
8.9
–
8.9
–
0.3 8.6
443
304
2,37
2,09
84
54
–
4.57 3.28
11.3
5.80
312
Feb.
83
66
123 2
15.5
–
15.5
–
–
15.5
464
306
1,61)
1,89
83
55
–
3.92
3.13
10.5
5.82
369
Mrt.
81
1
69
123
27
77.8
120.9
77.8
—
–
77.8
468 306
1,06
1,21
82
52
79,9
4.39
3.04
12.0
5.90
423
Apr.
70
59
102
20
4.4
–
3.7 0.7
–
4.4
472 292
1,03
1,00
80
51
–
4.01
3.07 11.8
6.33
384
Mei
65
1
53
94
19
1.1
–
1.1
–
–
1.1
478
292
1,03
0,74
79
49
–
4.67
3.19
12.1
5.61
356
Juni
59
51
89
17122.7
1298
122.7
–
–
122.7
480
290
1,00
0,52
78
52
79,8
4.40
3.25 11.3
6.20
409
Juli
68
64
106
21
4.5
10
4J’
–
0.4
4.5
485
290
1,00
0,48
76
52
–
4.41
3.27 13.0
6.04
323
Aug.
80
72
126
26
12.1
–
12.1
–
–
12.1
490 292
1,00
0,37
75
49
–
4.47
3.37
13.4
5.77
312
Sept.
86
78
133
71
20.9
–
180
2.9
–
20.9
493
289
1,00
0,37
76
50
79,9
4.11
2.87
11.
5.98
477
Oct.
84
78
127
29 122.2
–
116.9
5.3
–
122.2
494
1,00 0,37
77
52
–
4.60
3.06 v10.9
6.38
381
Nov.
81
77
124
271
29.1
–
14.5
14.6
–
29.1
488
1,00
0,37
77
1
51
–
4.51
3.18 v10.5
5.84
394
Dec.
79
7t1
116
261
19.71
-1
19.7
–
–
76
1
v =
voorloopig
t)
Centraal
Bureau voor
de
Statistiek.
1)
Bank
voor
Handel
en
Scheepvaart
te Rotterdam
(Nadruk
verboden).
) Directie
van den
Landbouw.
Nieuwe
reeks,
begonnen
Juli
1929.
3)
Bureau
van
Statistiek
der
Gemeente
An,sterdam.
XXXII
CONJUNCTUURGEGEVENS BETREFFENDE NEDERLANDSCH.INDIË.
25 Januari 1933
Productie van
Buiteniandsche Handel
Invoer
1
Uitvoer
E
.
a
76Z
‘
.
–
–
•:
‘
E
0
•
. .
-z
co
..
•
)
>
.
0
.D
0.
0
0 0
In 1000 K.G.
miii.
In millioen K.G.
miii.
In millioen K.G;
miii.
.
gid. gid.
.
gid.
1925
70.0
150.1-
–
-190.04.25.8-29.3-
80.1 1926
_
–
–
74.5
123.4′
–
_
132.1
234.41
–
166.8
5.1
6.2
–
31.4
–
57.6
1927
75.2
117.4′
–
__
137.0
630.3
10.5 8.1 193.
5.5
7.2
–
25.4
–
61.8 1928
_
_
–
–
–
83.6
234.8
–
_ _
–
131.7
801.4
12.1 7.6
255.0
5.8
9.7
–
36.7
231.3
48.1 1929
–
_
–
–
–
88.1
279.7
_
_
_
60.3 120.3
42.7
26.0
12.4
248.0
ti.9
7.0
–
37.8
299.4
32.2 1930
12.794
5.341
3.136
849
3.581
69.5
235.0
–
7.0
12.4
52.3
100.3
830.3
13.3
9.9
185.0
ti.0
5.2
10.9
31.3
358.0
30.8
1931
13,901
6.059
–
——
—
—
–
–
—
—
–
—
3.817
776
4.387
45.7
183.2
_
3.1 10.2
50.7
67.6
675.5
15.0
9.8
129.5
6.6
5.8
16.0
30.0
286.8
21.9
J.’31
14.091
6.439
513 770
3.800
53.6
227.2
–
—————–
3.2
10.8
58.5
89.3
735.4
14.5 10.6
198.4
7.5 3.8 15.4
36.6
276.0
35.7
Feb.
12.016
6.048
393 697
3.172
45.8
196.0
17.7
3.6
11.5
58.3
79.9
733.2
13.2
8.8 132.8
5.9
3.2
13.3
37.8
324.3
34.3
Mrt.
14.180
6.569
–
——
–
——
—
—
–
–
–
530868
4.326
56.0
258.6
21.4
4.5
4.5
88.6
8.7
760.8
13.6. 11.5
111.7
7.1
3.3
16.0
31.8
379.3
29.7
Apr.
13.059
5.814
928
821
3.683
46.5
197.1
19.0
3.8 8.9
63.8
68.7
555.8
13.5
8.9
68.6
6.6
2.9
13.4
32.8
224.1
22.2 Mei
14.287
6.858
2.979
916
3.1319
43.6
161.0
15.0
3.2
10.8
39.5 60.8
586.1
16.5
0.9
57.4
6.9
5.3
12.1
24.1
265.6
17.2
Juni 14.20
5.936
7.967
861
3.679
44.6
152.3
10.6
2.9
7.9 35.1
62.0 638.2
14.4
11.4
29.9
6 6 8.4
11.6
24.2
289.4
17.4
Juli
14.727 5.257
12.870
886
4.322
43.3
170.1.
12.3
2.6
.8.8
46.6 62.2
724.5
15.4
11.0
134.2
6.4
9.4
13.3
22.8
340.1
189
Aug.
13.242
5.231 10.325
956
5.277
40.9
156.4
13.3
2.7
7.7
49.7
71.0
671.6
17.7
8.8
169.6
6.8
8.5
12.5
23.2 263.2 .30.7
Sept.
13.025
5.329
5.488
866
5.774
43.9
174.7 15.5
2.8
7.9
53.4
56.5
637.6
14.3
8.2
109.1
5.5 6.9
15.8
31.6
274.5
12.6
Oct.
14.354
6.014
2.074
735
5.500
40.6
153.5
13.2
2.1
8.7
39.4
60.5
714.0
17.4
9.4
173.2
6.3 6.8
21.4
33.2
286.4
19.9
Nov.
14.519
6.444
960
432
4.941 39.8 155.9
11.9
1.9
13.0
44.1
59.6
79.7
17.8
8.3
177.5
8.2
5.6
23.7
36.0
251.9
19.8
Dec.
15.085
6.771
779 506
4.553
50.3
195.1 19.5 3.2
12.1
51.8
54.1
639.7
17.1
9.5
96.4
7.6
8.0 23.3 27.0
260.7
3.8
J.’32
14.370
6.469
725
779
4.216
37.2
146.9
9.8 2.3
9.2
38.0
53.6
628.6
16.2 9.1 110.2
8.3
5.4 21.7 42.3
268.1
16.4
Feb.
12.964
5.229
665
659
4.277
34.9
164.5
11.5
2.4
9.1
54.6 54.0
673.1
11.7
6.5
133.1
6.0
4.3
17.6
37.2
3052
19.1
Mrt.
14.313
6.118
1.026
876
5.416
35.9
191.3
12.9
2.4
14.7
51.4 68.2
867.4
13.6
5.8
190.0
6.6
5.6
23.5
40.7
34.6
32.3
Apr.
12.758
5.995
1.897
793
5.236
37.3
143.0
12.4
2.5
10.6
27.4
54.2
727.0
14.7
4.1
98.4
7.2
6.6
26.1 34.8
321.8
13.9
Mei
12.941
6.765 4.429
791
5.349
33.3
131.8
13.8
2.0
9.4
26.2
45.2
700.3
14.7
5.0
75.0
6.7
8.7
13.6
37.7
379.5
11.9
Juni
12.636
6.012
10.069
748
5.571
31.9
136.5
11.8
1.7 9.1
21.4 42.2 649.6
148
4.7
119.6 6.6
10.7
9.9
324
313.4
10.3
Juli
11 930
5.351
16.205
742
6.22it
28.5
111.0
12.3
1.4
90
244
42.57348
13.7
5.1
107.2
6.4
14.6
10.9
43.1
389.8
14.0
Aug.
10.951
5.270
14.252
797
7.585
31.8
135.7 13.8
1.5
9.7
31.2
42.9
705.5
11.8
8.7
105.8
6.0
17.8
37.5
333.6
11.1
Sept.
11.411
4.962 5.606
717 7.65 26.7 123.6
11.7
1.8
9.7
32.0 46.2
799.1 11.9
7.6
129.8
5.1
19.0
45.9
342.2
39.5
Oct.
12.236
6.144
1.850
574
7.919
.
143.7
Effectenbeurs
Geldmarkt*
Kapitaalj
Prjzei
7
Verkee
r
*
inaikt
Indexcijfers van
Indexcijfers van
Ontv. van
M
.
Aandeelen
1)
Ji’
en?s
Grooth.
Kleinh.
=
Scheeps-
,
2
o.
…
‘
‘n
. –
C
E 11
prijzen
prijzen
o
vrachten
o
0
.
Wo
._
o
..
.
0.2
–
1924
Iniogns
ïffl
–
millioe-
1925
397
– –
–
34.7
11.5
172 146 169
152
166
104.0
108.0
– –
1926
334
81
333
–
–
–
22.4
12.1
165 137 170
148
163
03.8
109.6
–
–
1927
317
108 349
1.2
–
–
20.9
9.4
160
130
166
147
161
103.0
106.7
6.1
1.6
1928
100,0
314
100
318
0.4
–
–
11.1
305
155
125
160
148
161
102.9
103.6
6.4
1.4
1929
234
398
487
443
99,4
305
111
306
1.0
1.8
._. 4.1
61.9
155 123
162 145
161
97.7
100.3 6.5
1.4
1930
111
293
361
357
99,7
270
59
231
5.8 2.9
–
0.9
115.2
146
88
156 143 163
90.1
100.5
5.5 2.6
1931
52
182
242
251
96
243
48 198
9.6
6.6
–
1.6
102.1
115
66
134
133
146
85.9
97.9 4.4
2.4 1932
27
107 138
176
–
104.4
J.’31
76
224
274
281
100
250
45
249
9.0
4.2
121
–
–
132
73
148 139
156
86.4
100.1
4.6
2.8
Feb.
80
238
308
292
101
246
45
189
10.0
4.9
116
–
126
72
143
139
152 86.1
1(0.1
4.0
2.3
Mrt.
81
243
306
291
100
243
45
206
11.2
4.8
122
–
2.8
122 72 140
139
152
86.1
100.1
4.0
2.4
Apr.
59
220 300
283
01
244
45
172
12.2
5.0
)19
–
–
118
70
138
138
150
86.1
100.1
3.8
2.3
Mei
51
191
276
251
lOO
246
45
182
11.2
5.4
116
1.2
99.3
116
68
136 137
149
86.0
100.0
3.9
2.4
Juni
48
191
———————
262
250
100
245
47
236
11.3
5.9
112
–
–
115
87
131
133
145
85.9
.99.4
4.9
2.4
Juli
59
209
—
–
—
–
–
–
—
—
–
–
–
254
263
100
244
47
226
10.8
68
108
–
–
114
65
130 132
144
85.9 99.0
5.6
2.4
Aug.
44
178
—
–
–
—
–
–
—
—
–
–
–
–
218
247 00
244
50
204
9.3
7.5 104
0.4
–
113
65
131 131
144
85.8
99.1
5.1
2.3
Sept.
32
134
169
220
95
242
53
243
8.9
8.1
102
–
–
110
62
131
131
144
85.6
99.0 4.5 2.4
Oct.
33
122
175
222
89
242
52
210
7.7
8.5
100
–
–
107
61
130 130 142
85.6
90.8
4.4 2.5
Nov.
33
126
196
237
89
238
52
192
7.1
9.1 99
–
–
107
60
125 127 137
85.6
91.0
3.7
2.3
Dec.
26
107
161
180
75
233
51
204
6.5
9.5
98
–
–
105 57
122
125 134
85.6
95.7
3.5
2.3
J.’32
28
108
174
181
83
230
50 174
6.4
10.7 96
– –
104
56
119
124 132
85.5
86.7
3.3
2.4
Feb.
28
109
180
178
84
229
50
152
6.5
11.5 96
– –
102
58
117
122
131
85.1
84.9
3.2
2.2
Mrt.
24
113 176
182
90
217
48
180 7.1 11.8 97
–
–
101
57
114
119 128
85.1
84.9
3.1
2.2
Apr.
14
97
111
,
154
88
226
48 155
6.5
12.1
93
–
–
98
53
111
117
128
85.0
84.9 3.2 2.2
Mei
14 85
102
157
89
225
49
153
6.8
12.4 90
–
–
96
52
107
116 123
81.5 84.9
3.4
.
2.1
Juni
14
88
95
154
86
223
50
153
6 0
12.8
86
–
–
94
50
105
116
122
80.0
84.9
4.1
2.1
Juli
23
106 120
176
92
221
50
158 5.7 13.7 85
—.
0.8
92
50
104
115 119
78.3
84.9
4.2
2.1
Aug.
35
118
138
201 98
219
48
142
6.1
114.3
82
–
–
92
51
103 115
118
78.3
87.4
3.9
2.1
Sept.
42.1
129 151
202
98
219
49
151
j14.8
– –
92
51
102
114
118
78.3
87.4
3.6
2.1
Oct.
34
119 136
388
217
49
151
1
–
103.6
92
48
102
114 119
78.3
87.4
3.4
Nov.
35
1
112
137
180
–
–
Dec.
33
105 135
157
–
–
*)
Centraal
Kantoor
voor de Statistiek.
1)
Bank
voor
Handel
en Scheepvaart.
2)
Jaargein.
resp.
19251’26,
1926127,
enz.
6 Hierin
is
niet begrepen
de
achterstand van de
desabanken
in de
Buitengewesten.
3_
CONJUNCTUURGEGEVENS BETREFFENDE DUITSCHLAND.
XXXI(I
Productie
1),
Handel en Verkeer
Productie-index
van
1)
Buitenlandsche handel (maandgemidd.)
.-
Scheepvaart-
d.
verk.
v.
be-
•°
.2
t
–
Iangr.havensz
.
— —
____
–
Invoer
–
Uitvoer
Datum
.
. . .
2
_______
____________________
-:-
•n
Totaal
Grond-Fabri-
stoffen
Totaal
Grond
stoffen
Fabri-katen
.
.E.E
;
F-
•
°
0
0.
Cn
katen
o
e
Gemiddelde van 1928
=
100
1000
in millioenen R.M.
‘R°?
Mill
87,6
86,6
84,6
81,8
–
–
1.030 518
167
774
166
563
256 2.706
2.793
–
1925 ……..83,2
1926
………78,9
96,5
82,7
76,7
69,5 85,0
–
834
412
114
888
228
596
—
34
3.190
3.183
–
10
1927
…….0,1
10,0
111,3
112,6
91,7 110,1
–
1.186
599
212
900
217
644
286
3.389
3.374 417,6
100,0 100,0 100,0
100,0
100,0
–
1.167 602
204
1.023
229
740
1443678
3.653
428,3.
108,3
113,8 112,5
100,9
91,9
1.917
1.121
600
189
1 124
244
819
‘
3.637
3.598
445,5
94,7
82,5
80,5
83,1
87,7
3.076
866 459
150
1.003
204
753
+
137 3.671
3.644
380,3
1931
…….69,1
1
78,7
51,6
57,5
59,5
86.0v 4.520
561
290
102
800
151
615
+
239 3.366
3.331
319,8
Januari ’31
67,8 90,2
60,5
62,9 54,8
1
78,4
4.887
715
375
116
775
170 575
603.353
3.313
302,7
1928 …….100,0
Februari
(;9,2
82,6
57,7
07,2
59,4
78, t
4.972
620
331
113
778
160 591
158 2.732 2.746
281,3
1929 …….101,4
1930 …….83,6
Maart
73,5
8,0
56,1
66,1
64,6
83,8
4.744
584 297
111
867 172
662
+
283 3.223
2.250
329,4
April
76,3
79,3
54,6
65,3 66,4
85,6
4.358
679
368 115
818
160
620 3.236
3.225
326,4
Mei
73,9
78,1
55,5
65,7
61,5
87,5
4.053 600
311 113
783 154
593
—
18
3.546
3.572
343,1
Juni
74,4
76,7
59,6
63,4
6?,4
86,9
3.954
607 323 114
747 150
566
4-.
140
3.694
3.551
142,8
Juli
71,7
74,6
57,1
62,9 65,2 86,0 3 990
562 287
106
827
151
641
+
264
3.753
3.673
359,4
Augustus
67,5
73,5 49,9
56,0 61,9
87,2 4.215
454
243
84
803
155
616
-f.
349 :L682
3.637
337,1
September
67,0
76,0 45,3
48,2 58,0
87,2
4.355
448 227
85
835 153
64
— 387
3.421
3.568
331.1
October
64,2
76,8
43,4
47,3
49,6
90,7
4.623
483
224
•
95
879
148
691
+
39
3.320
3.470 335,8
November
64,0 80,4 44,0
48,2
48,2
90,4
5.060
485
251
89
749 124
589
+
264
3.310
3.093
290,0
December
59,4
73,7
35,41
,
37,2
56,3 89,3
5.668
491
243
86
738
116
589
—
247
3.125 3.076 258,6
Januari•’32
52,9
70,8
36,0
34,2
33,5
87,8
6.042
440 221
75
542
102
417
102
2.964
2.824
216,2
Februari
55,2
67,3
35,4
37,8
37,6
86,7
6.128
441
230
•
76
538
97
423
+
97
2.535
2.589
219,7
Maart
‘
56,8
67,8
31,3
36,5
39,6
85,8 6.034
364
188
60
527
93
417
+
163 2.810
2.653 244,5
April
56,5
65,6
34,7
42,2
35,8
80,2
5.739
427
220
62
481 92
372
+
54 2.724
2.731
230,4
Mei
80,0
68,2 38,2
57,4
37,7
76,7
1.583
351 176 57
447
78
356
+
962.885
2.885
243,4
Juni
56,6
64,6 31,9
41,2 43,9
73,0
5.476
364
176 58
454
80
362
+
903.125
3.030
245,4
Juli
53,1
63,7
29,5 34,8 37,4
74,5
5.392
366
179 56 431
79
33
+
65
3.067
3.014
253,1
Aug.
52,3
62,9
27,0
32,7
386
78,1
5.224
332
174
50
428
79
+
963.076
L058 253,0
September
56,2 66,5
28,2
31,9
41,9
85,2 5.103
360
195
55
444
81
340
+
842.882
2.918 249,4
October
69,9
73,3
33,2
42,4
38,9 92,7
5.309
398 207
58
482
87 371
+
843.200
3.163
258,3
November
62,9
79,4
38,5
47,9 96,4
5.355
393
215
475
371
+
822.924
3.014
December
5.773
Kapit9almarkt2)
Geidmarkt
2)
.
Prijzen Effectenbeurs
Emissies
2)
(maandgemiddelden)
luidexc,jfer van
0
.!
2)
._
–
,
.
2
.
‘.’
.
=
‘..
–
o.Orr
–
2
.0
0
v.5
.
o.
‘,
. .
=
0)
0
•.-.,
)
2
…0
0)
=
0
E
.
0.0
0)
0
)
.24
0)
00
0,
–
.0 0)
0
..
0)
50
0.0
0
ci.
0 0 0
.0
=
0
o
=
0
.IP
0)
0)
94,-
0
0
‘
N
=
cn
=
Q
.0
0
0
000)
._
Oo.0)
-u
0
,
–
J
6
1924-1026
= 100
in millioenen
R.M.
I
R
M
.
1
1913=1
1913141
1925
..
93
93
97 97
93 89
–
250
145 105 55 195 182 68
1.694
9,08
7,62
10,82
142
1
948
1926,.., 109
118
121
97
121
113
510
381
129
82
428
310
200 3.185
5,31 4,91
6,57
134
‘-
1.003
1927
..
158 162
163 130
174
155
479a
361a
118
120 359 358
121a
4.693
6,05
5,49
7,82
138 148
472
1928
..
148
159
128
101
174
142
97,2
477b 355b
122
112
365
321
150b
6.990
6,74 6,54
8,22
140 152
665
1929
•., 134
153
120
85
168 123
94,4
242e 213e
29
82 160 174
68e
9.016
7,68
6,87
8,97
137 154 821
1930
..
109
130
lii
73
139 94
97,3
367
269
98
46
321
224
143
10.400
5,06 4,43
6,14
125
147
945
1931
.
.’
206di
177d 29 65
140
149
57
9.722
7,92
6,76
8,28
111
136
1.133
1932.
J
.
96
121
717
Jan.’31
82
111
86
54
100
74
99,0
301 301
–
75
226 273
28
10.767
5,10
4,75
6,70
115
140
1.085
Febr.
86
111
87
56
106 79
99,4
193
193
–
47
146
169
24
10.946
5,78 4,88
6,61
114
139
1.065
Maart
91
113
93
59
112 86
99,8
198
198
1
15
183
164
34
11.044 5,31
4,76
6,41 114
138
1.240
April
92
113
94
59
113
88 100,2
265
246e
19
14
251
171
94
11.165
5,88
4,65 5,95
114
137
972
Mei
83
106
85
52
102
79
99,8
709 393
315
259
449 345
364
11.225
5,64
4,65
5,90
113
137
956
Juni
76
101
77
47
96
73
97,6
170
170
2
57 113 138
34 11.074
7,07
6,09
7,04
112
138
1.034
Juli
5
76.8
599.9 5
75.0
551.9
5
96.5
5
73.8 897,1
110
110
–
20 90 84
26
1
0.806
–
–
–
112 137
1.013
Aug.
280
280 213
67
236
44
10.505
– –
–
110
135
1.065
Sept.
757.0
7
72.5
52.2
736.1
68.8 57.6
8
87,6
75 75
–
23
52
72
3
10.219
9,41
7,94
9,31
309
134
1.341
Oct.
–
– –
-, –
–
44
44
–
8
36 28
16
9.9:16
9,52
8,-.
9,67
107
133
1.435
Nov.
–
–
–
_ –
-‘-.56
56
–
29
27
50
6
9.7459,17
8,-
9,93
107
1321.215
Dec.
56 56
22
34 49
7
9.722 8,45 7,32 9,59
104 130
1.178
Jan. ’32
–
– –
– –
–
96 96
–
19
77
57 39
9.886
7,91
6,94
8,53
300
125
1.128
Febr.
–
–
——
—
–
—
—
—
—
–
73
73
–
5
68 27
46
9.988
7,89
6,67
8,2′
100
122
3.091
Mrt.
.
32 32
–
9
23
24
8
9.951 7,50
6,09 7,48
100
122
975
Apr.
9
49.6
9547 949
•
7
933
•
3
9
52.2
9
52.9,
107
107
–
62 45 83
24
9.956
6,33 5,13 6,89
98 122
929
Mei
50.6
—————
53.9
53.4
31.1
53.1 53.7
80
80
–
0
74
25 55
9.905 6,10
4,87
6,48
97
121
739
Juni
49.7
—————
—————
53.3
54.5
29.6 50.3
518
25
25
–
3
22
21
4
9.800
5,87 4,75 6,48
96
121
704
Juli
49.9 53.5
52.8
30.1
51.8
51.6,
35
35
–
4
31
31
4
9.717
6,07
4,58
6,51
96
12
629
Aug.
52.2 52.9
52.7 31.2
55.7 53.3
89
89
–
0
80 26 63
9.734
6,01
4,50 6,52
95
120
499
Sept.
59.0 53.7
59.7
35.7′ 63.3
60.5
42
42
–
5
37
39
3
9.730
5,99
4,25 6,27
95
120
480
Oct.
57.2
53.1
58.0
35.21 59.4
58.8
34
34
–
6
28
32
2
9.759
5,09 3,88
5,79 94
119
459
Nov.
58.2
52.9
58.9
35.6 59.6
59.5
33 33
–
8
25
31
2
9.783
3,88
94
119
449
Dec.
.
92
118
521
1)
Ontleend
aan het .lnstitut
für Konjunkturforscliung”.
2)
Ontleend
aan
,,Wirtschaft
und
Statistik”.
1)
V66r April
1932 329
aand.
4)
De
cijfers
hebben betrekking
op
het einde
van de
maand, resp
van het
jaar.
a) waarvan
5,
b)
1,
c)
2,
d)
1,
r)
7 buiteni.
cm.
in
Duitschiand.
)
1-11
Juli.
6) 6-I1
Juli.
7)
3-18 September.
S)
14-19 September.
9)
12-30
April.
v)
voorloopig.
XXX[V
CONJUNCTUURGEGEVENS BETREFFENDE GROOT-BRITTANNIË.
25 Januari 1933
______-
Productie, Handel en Verkeer.
Productie.index’) van
Buitenlandsche handels)
Scheepvaartverkeer
•Invoer
Uitvoer
.
lndexcijf. v.
ju
t
i
Gemiddelde van 1924
=
100
1
10oul
MilI.
£
10000
tons 11924
=
100
MilI.
1925.
97,5 91,7
85,4 90,2
69,7
106,0
93,01123,6
–
1.338
110,3
35,5
26,7
1)4,4
51,4 45,9
41J3
519
95
86
8,65
1926.
.
75,3
46,1
33,4
43,4 52,0
113,8 81,6
106,7
–
1.506
103,1i
32,
7,
26,3
54.3 44,9 49,3 535
391
108
98
7,12
1927.
.
108,1
94,6
99,8
111,0
103,6
122,0
97,6
120,5
159
1.179 101,7
29,3
26,9
59,1
47,0
42,3
505
5 9
107
95
9,15
1928.. 102,5
89,6
90,5
104,0
90,6
114,9
101,2
107,8
214 1.290
99,8 27,9
26,5
60,3 48,2
39,5
503 537
97
87
8,63
1929..
110,6
96,8
103,7
118,4
105,9
116,1
10,8
108,4
225
1.263
101,9
28,3 27,9
60,8 47,8
41,1
52
573
107
84
8,91
1930..
98,5
91,8
84,8 90,5
91,7
115,7
81,6
84,1
193
1.991
87,2
20,9
25,6
47,5 36,6
39,6
531
549
77
65
8,29
1931..
84,1
83,0
51,4
63,8
37,7
106,5
81,7
8,5
216 2.717
71,9
14,5
21,8 32,4
24,2
39,5
503 486
61
67
7,54
Jan.’31
(
183
2.663
75,6
17,9
20,4
37,6
28,7 38,0
450 469
64
70
7,99
Febr.
.
85,1
88,3
55,4
67,7 50,6
92,483
,9.
71,7 170
2.697
63,6
13,3
19,5
31,8
24,0 31,8
401
423
–
65
7,37
Hrt.
J
191
2.666
70,7
15,1
22,3 34,0
25,6
36,7
478
466
59
613
8,01
April
(
181
2.593
70,0
15,5
20,9
32,5
24,3
37,5
459 465
54
67
7,49 Mei
80,6
81,4
54,4
62,9
40,5
121,9
82,5!
78,1
186
2.578
69,6
14,6
21,0 33,9
26,0
35,7
511
504
56
70
7,05
Juni
J
220
2.707
68,6
14,1
20,2
29,4 21,7
39,2
558 507
56
64
7,3e
Juli
j
(
232
2.807
70,1
13,6
20,7
34,3
26,5
35,8
564
536
58
62
7,42
Aug.
.
81,1
76,2
46,0 57,9
:30,4
101,0
73,9)
74,3
174
2.813
65,3
12,5
20,1
29,1
22,0
36,2
568 502
55
63
6,87
Sept.
J
215
2.880
68,3
11,2
22,6 29,8
22,2
38
2
5
535 503
55
62
7,63
Oct.
j
(
250
2.793
80,7
11,9
27,2
32,8
24,0
47,9
522
538
77
73
8,06
Nôv.
‘. 9fl,5
86,2 49,9 66,8 29,2
110,6
8G,5
102,0 .297
2.735
83,2
15,3
28,7 31,9
22,9 51,3
498
460
71
74
7,53 Dec.
J
288
2.670
77,0
18,5
18,2
32,1
22,7
44,9
486
460
71
72
7,64
jan.’32
(
305
2.855
62,3
16,9 13,3
31,1
23,4
31,2
423 454
51
62
6.67
Febr.
92,3
85,4
54,2
67,0 27,2
105,9
89,2
100,9 309
2.809
70,2 15,4
20,1
30,0
22,6 40,2
465
410
.51
65
6.90
Mrt.
)
1
300
2.660
61,1
16,5
13,0
31,2
24,2
29,9
413
428
51
69
6.64
Apr.
(
306
2.727
53,5
13,4
11,8
34,8
26,8
18,7
435
446
71
69
6,44
tei
.
83
1
9
78
1
8
51,7 63,9
20,5
95,5
96,l
94,0
289
2.822 55,7
13,7
11,6
30,2
23,2
25,5
477 426
71
66
6,04
Juni
.
(,
296
2.843
57,5
13,5 11,8
29,7
22,9
27,8
513 465
–
58
6,08
Juli
)
.
271 2.921
51,9
10,8
11,4
29,3 22,4
2,6
502 480
–
56
5,81
Aug.
80,0
69,3
44,5 61,4
17,3
92,0
95,0 v73,3 219
947
53,3
11,7
13,1
28,6
21,7
24,7
513 450
45
59
5,47
Sept.
J
270
2.925
54,3
11,2
12,1
26,2
19,8
28,1
491
477
55
64
5,73
Oct.
300
2.810
60,8
11,9 13,5 30,4
22,7
30,4
483
435
61
63
6,14
Nov.
313
2.849
61,6
13,7
13,2
30,5
22,5
30,5
435
441 58 65
1)
Productie-index
en dien van eleciriciteit,
van de
welke London
aan
en
de Cambridge
British
Electrical
E”onon,ic
and
Allied
Service,
met
Manufacturers’ uitzondering
van
Assoclation
dien
is
ontleend.
van kunstzijde,
we
ke aan
de Board
of
Trade
2)
De cijfers
over de
jaren
1925 1929
zijn maandgemiddelden.
Kapitaalmarkt
Prijzen
2
‘
.
Effectenbeurs’)
.
Geidmarkt
..
Indexcijfers v.
Emissiesa)
,
,0.0
‘
0
Koersen van
grooth.prijzen5)
Datum
____
ff1
i.ondenscheBanken4
1924
=
lOO
Miii.
£
Mjll.
£
01,
0/
1
1924
=
100
0
/0
0
10
109
98,3
101,8
18,3
11,0
4,8
2,5
2.983
1.61)2
856
226
3,47
4,15
95,14
100,4
93,5
100
100,6
413
115
96,4 103,” 21,1
11,71
4,4
5,0
2.946
1.665 892
216
4,01
4,49
89,1
93,1
87,0
98
100,4
370
1925……….
1926 ………
124
96,9
103,2
26,2
14,71
7,3
4,2
3.068
1.713 928
218
3,71
4,24
85,1
91,4
81,8
95
100,7
381
1927 ………
142
99,2 100,8
30,2
18,3.
7,1
4,14
3.276
1.766
948
237
3,56
4,16
84,4
91,6 80,7
95
99,8
365
1928 ………
139
96,3
104,0
21,1
13,3
4,5 3,3
3.328
1.800
991
229
4,58
5,31
82,2 87,4
79,4
94
100,2
345
112
99,4
100,7
19,6 10,6
5,8
3,2
3.232
1.801
963
264
2,36
2,62
72,0
75,4 69,7 90
981
369
98,7
101,8
.7,4
3,5
3,1
0,8
2.651
1.760
957
270
2,92
3,57
62,7 67,0 60,3
84
97,1
339
1929……… 1930………
112,4
90,3 9,4
7,0
2,4
–
.
1,64
1,94 95
1931 ………87
1932 ………84
Januari 1931
96
103,5
96,8
12,3
7,8
1,1
3,4
3.389
1.873
924
330
1,87
2,,7
64,3
68,1
62,4
87
981 426
Februari
94
98,5
101,8
9,6
6,0
13,8
–
2.841 1.820 925
301
2,50
2,52
63,9
67,1
62,1
86
971
398
Maart
95,5
99,6
100,6
13,4
7,4
3,6
2,4
2.849
1.764
936
240
2,23 2,62
63,7
66,6
62,1
84
971
441
April
91
00,2 99,9
1,7
1,4
–
0,3
2.893
1.736
940
211 2,31
2,61
63,6
67,4 61,5
84
97
315
Mei
.
.
80
103,0
97,6
11,0
0,9
10.1
–
3.045
1.738
935
224
1,98
2,26
6,8
67,8
60,1
83
97
395
Juni
82
104,01
96,0
12,8
4,4
5,3
3,1
2.808
1.782 923
266
1,56
2,12
62,1
67,7
59,1
84
97
422
Juli
86
101,5
98,7
5,2 2,3 2,9
–
3.156
1.788
913
281 1,75
2,14
61,5
65,5
59,2
83 97
438
Augustus
82
99,2
101,3
1,7 1,7
–
–
2.447
1.745 908
264
3,58
4,31 59,9
64,6
57,3
83
96j
313
September
78
97,9
102,9
1,3
1,3
–
–
2.328
1.712
911
237
3,69
4,28 59,7 64,7
57,0
83
961
343
October
87
92,6
108,1
2,5
2,5
–
–
2.204
1.724
910 237
4,31
5,71
62,8
67,7 60,2
84 96
413
Novembe
92
94,0
106,5 4,4 4,3
0,1
–
1.887
1.706 900 240
5,02
5,76 64,0
69,1
61,4
85
961
365
Decémber
81
90,2
111,2
2,7 2,7
–
•-
1.969 1.737
900
246
4,21
5,84
63,7
68,0
61,5
84
96j
400
Januari 1933
82
93,4
107,5
2,9
0,3 2,6
–
2.046
1.714
905
239
4,46 5,65
63,7
69,0 61,0
84
961 435
Februari
80,5
93,7
107,2
1,0
9,1
2,9
–
1.875 1.659
.
902 208
4,27
5,11
63,4
68,7
60,7 84
95j
431
Maart
86
103,4
.97,0
12,1
11,1
1,0
–
2.572
1.676
90′
217
2,48
2,64
63,0 69,5
59,7
83
95j
470
April
83 104,5
9′,0
18,0
9,6
8,4
–
2.210
1.681
881
240
1,98
2,36
61,6
69,2
57,8
82
951 468
Mei
.
77
109,4
91,7
12,3
8,9
3,4
–
2.317
1.699
871
246
1,38
1,57
60,6
68,8 56,5
81
95j
390
Juni
73
108,8
92.5
17,5 15,4
2,1
–
2.443
1.764
852
278
0,94
1,06
58,9 66,8
55,0
82
95j
375
Jali
8,
121,7
82,7
3,:1
3,2
0,1
–
2.91)2
1.804
836 317
0,61
0,98 58,8 64,9 55,7
81
95j
413
Augustus
86 120,2
83,9
0,1
0,1
–
–
2.192
1.851
816
374
0,71
0,72 59,9 64,5 57,5
81
95,
383
September
,
90
121,5
82,7
–
-.
–
–
2.072
1.865 803
392
0,65 0,69 61,4 64,6
59,7
82
951
435
October
90
126,8
.79,0
19,7
11,8
7,9
–
2.398
1.893 795
390
0,71
0,84
60,8 63,6 59,3
82
95
November
92 122,9
81,8
10,8 10,3
0,3
0,2
2.281 1.898
785
391
0,69 0,77
60,8
64,0
59,1 82
94
December
91
122,7
81,9
4,31
4,0 0,3
–
1
1
0,75
0,93
1
94
2)
London and
Cambridge
Econoniic
Service.
2)
Volgens
Midiatid Bank
Ltd.
3)
London
I3anker’s
Clearing-House Returns.
4)
Wekelijksche
geniiddelden.
5)
Board
of Trade.
6)
M’nistry
of Labour.
7)
London
and Carnbridge Economie
Service.
8)
Société
des Nations.
25 Januari 1933
CONJUNCTUURGEGEVENS BETREFFÈNDE DE VEREENIGDE STATEN.
XXXV
Productie
1),
Handel en Verkeer
Productie-index van
–
—
—
Buitenlandscite liandei.i)
b
invoer
Uitvoer
.!.2
l)atuui
–
,
.
.2.
–
5
–
i
TotaaitTotaaI(
Gemiddelde van 1923-1925
=
100
192325
Miii.
$
1925
104
105 99
99
104
106
106
104
107
122 103
–
99.6 100.9
352
146
409
154
50
1926 –
. –
108
108
108
110
105 110
113
104
108 129
108
1092
101.4
104.3
369
149
401 163
32
1927
….
106
106.
107
99
122 105
104 113
86
129
103 122
98.8
102.0 349
133
405
165
56 1928
111
112 106 96 122 115
119
107 110
135
103
107
97.2
101.8
341
122
427
188
86
119 119 115 102 137 127
130
115
135.
117 106 115 101.1
107.7
367 130 437
211
70
1929
…..
1930
96
95
99
88 122 87 95
91
85 92
92
87
87.8 87.4
255
84
320
158
65 1931
….
81
80 84
72
115
–
59
94
60
63
75
88
74.4
66.0
374 54
202
93
28
Jan. ’31
83 83
88
77
110
72
70
86
63
71
82
82
76.4
68.4
183
59
250
117
67
Februari
86 86
86
73
110
76 73
95
68
79
80
86 77.3 73.2
175
56
224
116 49
Maart
87 87
89
76
112 70
75 97
67
77
80 89
78.1
74.9
210
64
236
110
26
April
88
87
91 77
121
69
70
96
77
73
80 92 77.9
73.6
186 55
215
111
29
Mei
87 87
87
75 122 68
67
97
78
65
79
90
77.1
72.1
180
55
204
103
24
Juni
83 82
86
74
122
67
61
96
85
63
77
90
75.0 67.6
173
52
187
98
13
Juli
82 82
86
74 123 59
58
100
60
61 76
93 73.8
64.4
174
50
181
88
7
Augustus
18
78 79
70
107
59
50
99
52
59
72
92
74.2
64.3
167
48
165
84
-2
Septemb.
76 75
77
70
102
60
45
100
40 59 69
93
74.7
61.8
170
53
180
83
10
October
73
71
82
71
116
–
45 93
26
55 69 85
71.4
59.4
169
52
205
77
36
Novemb.
73
71
81
67 122
–
51
89
36
49 68
84
68.7 56.2
149
48
194
67
45
December
74
73
84 64
121
–
42 88 66 38 69
86
67.9 55.8
154
50
184
65 30
Jan. ’32
72
71
77
58
111
43
89
45
31
64 83
66.3 52.4
136
38
150 55
14
Februari
69 68
78
63
109
–
41
86 35 27 62
85
67.3 53.5
131
37
154
57
23
Maart
67
65
84
70
109
–
34 82 28
26
61
85
66.3 52.3
131
36
155
61
24
April
63
61
79
55
112
–
32 65
35
27 59
68
64.0
48.7
127
36
135 58
S
Mei
60 58
67
49 109
–
29
59 45 26
54
63
61.3
46.2
112
132 20
Juni
59
58
63
45
105
–
25 83
47
27
52 64
59.1
42.6
110
.
114
4
Juli
58
57
64
46
104
–
25
69
33
27
51
63
57.2
39.6
79
107
28
Aug.
60 59
65
50
104
–
23
90
23
30
51
82
58.6
40.1
91
109
18
Sept.
66 66
70
58
104
–
28
104
24
30
54
99
61.5
42.1
98 132 34
Oct. 66v
65v
74
67
1
103
–
31
99
17
29 57 96
1
62.0
4 3. 5 106%
1
1
153vl
47v
De iiidexcijfers
ontleend aan
het Federal
betretfeuide
Reseive
de productie,
Bulletin.
Wat
de
de index
wagonverladingeui,
van
de industrieele
liet katoenverbruik,
productie
liet aantal
betreft,
deze
tewerkgestelden
is samengesteld
en de
uit
betaalde
de gegevens
iooneii
zijn
van 58
iiidustrietn
ii. 50
van fabrikaten en 8 van mineralen.
Gemiddelde
van
Maart
–
Dec.
1)
De
cijfers
der jaren
1925-1929
zijn naandgemiddelden.
v)
=
voorloopig.
1)
Is4excijfers
van
Standard
Statistics
Co.
2)
Einde
v.
h.
jaar
(resp. maand).
9
Ontleend
aan
The Coniniercial
and
Finaiicial
Chronicle
D
eijtgrs.11er
jaren
i925.!-l929
zijn niaandgemiddelden.
4)
Stock
exchange
eau
loans.
2)
Renewal
ratc.
6
Bureau
of
Labor
Statistics.
7)
Exel.
t3523Q?.
voor leecingen
van
de Reconstruction
Finance
Corp. aan gemeenten.
8)
Id.
$
94.192.845.
9)
Id. 25.950.135.
Kapitaalmarkt
Effecieiibciirs
ssies
Geldmarkt
Prijzen
Indexcijfer van
1)
Binnen- en buitenl. Binnenlaiidsche
–
‘
2
.-..
.
0
.
.
.
ç..
‘
‘
•-
‘
0
‘0
‘0
00
00
0.59
0’a
0
2.
E
2
co
LLI
,
5.
.Eo
.
0
o
1926
=
100
miii.
0
in miii joenen dollars
1926=100
1923
=
lilO
1925
90 88
90 95
95.3 2.336
518
76
101
417
391
300
91
127
4.205
3 4
1
/
104
110
103.8
1926
100
100
100 100
97.0
3.293
28
91
98
430
433
313
120
95
4.50e
3
q
100
100
103.8
927
118
118
119
116
98.9
4.433
649
179
126
5231
519 388
131
130
4.05
3
q
95 99
101.6
1928 150
154
129
149
98.7
6.440
676
156
256
4201
566
446
120
110
6.05
4
‘f,
q
97
106
100.4
1929
19fl
189
1147
235
95.7
3.990 849
117
508
341
786
668
118
63
7.74
5i
/
5
95 105
100.0
1930
150
141
125
215
98.3 1.894
585
54 129
456
501
374
127
84
2.87
2i3v/.
86 88
96.2
1931
94
87
72
148
95.9
587
259
76
26 233
238
129 109
21
1.74
1
,
55f,
73
65
86.7
1211.31
112
103
100
163
99.6
1.720
467
182
45
422
:335
55
280
132
1.50
1–
2-3
78 73
91.1
lebr.
120
110
105 178
99.4
1.840 206
15
27
179
202
74
128
4
1.50
1-3
77
70
89.6
Mrt.
.122
112
97
189
100.0
1.909 566
135
9
557
553
295 294
13
1.56
1
2
76
71
89.1
April
109
100
87
.170
99.6
1.651
387
204
102
285
369
267
102
18
1.57
4
2-
75
70
88.2 Mei
-98
89
77
156
99.7 1.435
344
84 29
315
334
161 173
10
3.45
}
-1
*
2
-j
73
67
86.9
Juni
95 87
74
153
99.4
1.391
251
151
6
245
225
106
119
26 1.50
2
72
65
85.9
Juli
99 90
75
158
99.4
1.344
226
45
2
224
226
115
111
1.50
.
2
72 65
85.9
Aug.
96 89
66
154
98.5
1.354
120
7
12
108
120 46
74
–
1.50
.
2
72
64
85.9
Sept.
82
76
50
132
95.6
1.044
271
43
12
259
221
106 115
50
1.50
_I
2 71
61.
85.6
Oct.
70
65 48
112
89.4
796
45
1
4
41
45
17
28
–
2.10
1_3
2_4
70
59
84.9
Nov.
72
68
46
1115
89.0
730
110
21
24
86
110
50
(10
–
2.50
2_3:
70
59
83.9
Dec.
58 54
33
96
81.6 587
–
119
21
39
80
119
67
52
2.73
3
31_4
69
56 83.1
jan.’32
59 54
37
94
81.0
512
180
14
4
176
180 47
133
–
2.61
2..3 3_4
67
53
81.4
Febr.
5fl
53
34.,
93
80.3
525
73
21
4
69
73
39 34
–
2.50
2.4
3_4;
66
51
80.1
Mrt.
57
54
32
‘
93
90.8
533
161
29
1
160
161
48
113
–
2.50
214
3_
66
50
79.6
April
Mei
44
40
42 38
22.
17
’73
68
79.4
75.2
379 300
70
91
72′
32
-.
–
70
70
91
91
15
7
55
–
–
2.50 2.50
2
*
06
.
49
78.8
84
2._3
64
.,
47
77.9
Juni
34
34
14
55
72.2
244
78
64
–
78
78
4
74
–
2.50
2_3
64
46,77.2
Juli
3636
16
55
74.2
242
104
50
1
103
104 63
41
–
208
j1
2_
65
48
7,7.9
Aug.
53 52
9
84
83.2
332
62
108
2
106
60 26
34
2
2.00
2_2
65
49
76.8
Sept.
58
56
35
91
85.8
380 937
47
–
93
73
‘7
66
7
20
2.00
2_.
65
4
76.6
OQt,.
50
48
28
81
84.1
325
98
248
2
96
94 49
458
4
1.35
1
3
2
64
47
.76.1
NQV.
48
78
81.9
338
449
339
2
42
44
11
339
–
1.00
/2
4-
64
75.6
Dec.
t:
‘
–
S
:
–
.
.–
‘:
–
.
S
‘
t
–
S•
.’
:.
.
‘
‘
.
.
.
‘S
t
t
.
S
–
,
–
t.
S
S
S
‘
t’
t
-.
–
.5
.5″.
S
•S’
t’
,
S.
S
‘
S-