20 JUNI 1928
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economisch~Statistische
Berichtèn
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
I3EJAARGANG
WOENSDAG 20 JUNI
1928
No. 651
INHOUD.
Blz.
Mededeelingen van de Centr. Commissie voor de Rijnvaart
522 Ha’r
BRAZILIAANSOHE GELDWEZ1DN 1
door
J. Baruch.. 523
De contrble in de Ziektewet II (Slot) door
Mr. Dr. J.
vanBruggen ………………………………525
De Rijkemiddelen ………………………………
527
AANTEEKENINGEN:
Het Rapport van den Commissaris van de Duitsche
Rijksbank ……………………………….
528
Suikerstatistieken van de wereldproductie, het we-
reidverbruik en den in- en uitvoer …………
531
Indexcijfers van scheepsvrachten …………….
532
MAANDCIJFERS:
Posterijen, Telegrafie en Telefonie ……………
532
Overzicht der Rijkamiddelen …………………..
533
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
……….. . ….
533-540
Geidkoersen.
Bankstaten.
1 Goederenhandel.
Wisselkoersen.
1
Effectenbeurzen.
1
Verkeerswezen.
INSTITUUT VOOR ECONOMISCiIE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Mr. Q. J. Terpstra.
ECONOMISCH-STATISTISOHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Jiasselt
;
Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Jr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr. E. Moresco;
iIr. Dr. L. F. II. Regout; Dr. E. van Welderen Bwron
l?ungers; Prof. Mr. ii. R. Ribbius; Jan Schilthuis; Mr.
Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedcleeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: S. Posthumo.
Secretariaat: Pieter de ilooehweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 3000. Posti
–
ekening 8408.
Abonnements prijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f20,—. Buitenland en Koloniën f23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van liet Instituut uitgaande ont-
vangen de abonn’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
vol gen8 tarief. Administra lie von abonnementen en adver-
tenties: Nijgh
d
van Ditmor’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdain, Amsterdam, ‘s-Grovenhoge. Postchèque- en giro-
rekening
lb
r
O
6729.
19 JUNI
1928.
De verruiming van de gel’d’markt bleef aanhouden,
zood’at paJicui’.i.er djisco,nrto tot 4
1
/16
p0t.terugliep
en de prolongatie-rente ‘bot 3% .p0t. kon dalen. Ook het aanbod van cal’1ge1’d bleef ‘toenemen.; ‘de rente
hiervoor kon van 3% pCt. tot 3 pOt. teiug1oopen. Het
aanbod van wissels bleef echter vrij omvangrijk, waar-
door in het laatst ‘der week ‘de plaatsing minder ge-
makkelijk ‘ging. Gi,steren-octhteurd werd zelf’s ireder
48/ pOt. toegestaan, maar ‘daarna kwam er weder
‘meer aanbod van gl’d met afnemend ‘aan’bod van wis-
mis,
waardoor de rente weder ‘bot
41
á4
1
./i6
pOt.
terugliep.
Op den weekstaat, ‘van de Nederi’audsc’he Bank ver
–
toonen zoo’wel de post ‘binnenianidsc’he wissels alg ‘de
‘heisen’iingen een vermindering, en ‘wel van respeotie-
valijpk ruim
f
3 ‘miljoen en bijna
f
4 miljoen. De
p:ost papier ‘op ihet ‘buitenland vermeerrlei-de met bijna
f
0,1 mi’llioen; ‘de diverse rekeningen onder heb actief
‘daarentegen liepen terug met ru,iim
f
2 milli’oen.
Het renteloos voorschot aan het Rijk, op de vorige
weeIcbalans nog bijna
f
5,2 millioen ‘hedragen.de, heeft
thans ‘plaats .gemaaik’t voor een aaldo in rekening-
oouran’t, groot bijna
f
4,9 milioen. Door een ‘Ideine
toename van de voorraden gouden en zilveren munt,
steeg de ‘rnetaalvoorraa’d ‘der Bank ‘met ruim
f
0,4 .m’ill’ioen.
De .rekenin’g-coiu-antsal’di van anderen ‘daalden
met bijna
f
6,2 mi’lliioen. De bankbiljetten in omloop
daalden van ruim
f
190,5 m’illioen met bijna
f
12,5
‘mii]Iioen tot ruim
f
718 ‘miljoen. Het beschikbaar
•m.e’taalsaldo s’teeg van ‘bijrna 290,1 imilli’oeu met ruim
tf
3,1 rni’llioen tot ruim
f
293,2 miljoen. Het ‘dek-
lcin’gsparcentage bedraagt ruim 55.
* *
*
De wisselmarkt was ‘weder zeer stil. In de meeste
‘koersen kwam geen verandering van ‘beteekenis, hoe-
:wel de stemming voor ‘bijna alle wissels iets vaster
a’as. Alleen Spanje was vriji sterk ‘aangeboden. Na ‘een
vrijî lange rustperiode kwam er in het laatst der
‘veek veel aaihod en ‘de flauwe stemming bleef ook i.n
‘de nieuwe
.nreek
•aanihou’den. De koers daalde ‘daardoor
van 41,25 tot 40,92% op gisteren.
LONDEN,
18
JIJNI
1928.
Over ‘het algemeen bleef ‘de gel’dma.rkt erik deze
-week ruim voorzien, zood’ab aan alle ‘haai- gestelde
“eischen. gemakkelijk ‘kon worden voldaan. Er zijn
echter aanduidingen, ‘dat de gel’drui.nste geleidelijk af-
neemt en ‘daar deze week wederom 3 ‘mill’i’oen pond
meer scha’t’kistwiis’sels moeten worden ‘opgenomen ‘dan
vervallen, zal ook deze ‘week het voor de ‘markt be-
sc’hik’bare saldo verder inkrimpen. Verdere go’urlin-
voeren zouden natuurlijk weder een verririmen,den in-vloed hebben. Deze
webk
komt ,weder een ‘belangrijk
‘bedrag uit Zuid-Afri’ka aan ‘de markt. De weeks’taat van ‘de Ban;k van Engeland met een
vermeerdering van 4 miill’ioen in ‘den go’uidvoor’ra’ad
is een van de ‘gunstigste, clie in langen ‘tijd gepubliceerd
zijn. De proportie van ‘kas tegen ‘opeischJbare vorde-
ringen á pOt. is ‘dan ‘ook zeer hoog.
Disconto ‘bleef onder deze omstandigheden ‘op 3%
pOt. genoteerd, terw’iji ‘de ondertodn niet zwakker ge-noemd kon worden.
Een lagere noteer’ing is ‘dan ook haast niet mogelijk,
waar ‘de
‘clearin,gIbanken
geen geld ‘onder 3% pOt.
.’voor ‘de makelaars en voor ‘de disc’ontom.ark’t in het
al gemeen ter ‘beschikking stellen. ‘De diiscontoaria’rk’t
werkt ‘dan ‘ook ‘Aon’der marge en zou een terugkeer tot
meer normale n’oteeringen met vreugde begroeten.
Want ‘zelfs indien ‘de Bank van Engeland tot een
verlaging van ‘haar disconto met % percent ‘mocht
overgaan, hetgeen zeer onwaarschijnlijk is, is ‘de no-
teerin’g van 3% maar ‘weinig ‘of niets te hoog.
Dollars blijven n’ietitegens’taancle de groote gou’dui’t-
voeren op ongeveer hetzelfde niveau van 4.88%, het.-
geen wel eenige verwondering ‘wekt.
522
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE
VOOR DE RIJNVAART.
VERSLAG VAN HET BUREAU OVER DE WERK-
ZAAMIFJ]fDJfN VAN DE CENTRALE COMMISSIE
IN HET JAAR 1927.
T.
De Cenrtrale Commissie voor e Rijnvaart heeft iii 1927
twee zittitigen gehouden, in it[an,rt/A
1
priil en iii November.
S amen stelling van de Commi sstie.
i)e samenstel]ing van de Commissie heeLt in 1927 de vol-
gende wijzigi’ngeû ondergaan
De heer de Vissoher is vervangen door den beer de
Ruelle. Sir Cenil ]Eturst heeft ziji oRtsla.g ingediend.
Aan liet eind van ,het jaar 1927 was de Centrale Com-
missie ‘dus als volgt samengesteld:
President: de heer Jean Gout.
liet Rijk en de Duitsche Oeverstaten:
de iheeren Seel.i.ger (gedelegeerde voor Hessen) ; Peters
(gedelegeerde voor Pruisen); Euchs (gedelegeerde voor
Baden); Grenling (gedelegeerde voor Beieren) ; Er
,
hiih Ier, adjunct-gedelegeerde.
België:
de heeren Briuiet, de Ruelle.
Frankrijk:
‘de heeren Mahieu, Silvein Dreylus, Fr.omageot, Her-
rensohmidt.
Engeland:
de heer Baldevin.
Italië:
• de heeren Ï{ossetti, Sinigai.ia.
Nederl
a
nd:
de hereii Jhr. van Eys’inga, Kröller, SclllingemarLn.
isert and:
• de’ heeren ilerold, J. Vallotton
Het Secretaraat is als volgt samengesteld:
•Secretariis-Ceneraal: de keer Hostie (Belg)..
Adjnnct- Secretaris-Generaal
de heer Oh arguéraud-
Hartmann (Fransohman).
Leden van ht Secretariaat: de beeren de l’Espivassè
(Hollander), Gerlaoh (Duitscher).
Secretaris-Arch vist: de keer Corthésy (Zwitser).
•Scheepvaartinspecteurs 7ij.n:
–
voor het Zavitsersche district: de heer Moor, , Kantons-
ingenieur” te Bazel;
voor het district T A: de theer Peltier, ,,Ingénieur des
Ponts et Chan.ssées” te Straa’tsburg;
voor het district T B: de ‘heer Beer, ,,Oberhaurat” te
Mann’heim;
voor het district II de heer Hiiusel, ,,Obetbauiat” te
Maine;
voor het district III’ ……….
1);
voor het district TV: Jhr. Dittlinger te ‘s-Gravenhage.
Herziening van de Akte van Ma’nn’he,im.
De werkzaamheden, betreffende de herziening van de
Akte van MannJieim, welke gedurende beide zittingen voortgezet zijn, hebben betrekking géhad op verkeers-
(transit) en douane-aangelegenheden. Ook ‘ditmaal heeft
‘het’ indertijd opgeri6.hte dounne-comité, welks samenstel-
ling in den loop van, .het jaar iniet is gewijzigd, de teksten
voorbereid, welke ‘de Centrale Cor missié in eerste lezing
heeft ‘bewerkt.
Betrekkingen met andere internationale
lichamen.
De Commissie heoft zich voortdurend op de hoogte ge-
houden van de werkzaamheden van de Verkeerscommissie
van den Volken.bond.
Derde algemeene Ver keer soon ferentie.
De Centrale Commissie is ,,ad audieudum” vertegenwoct-
digd geweest op de derde algemeene Verkeersoonferentie.
welke te G’enëve in Augustus/September 1927 plaats had.
Rapport Hd.ies.
2.
Concurrentie der spoorwegen..
Het gemengde Comité, waarvan de oprichting in het
vorige verslag vermeld is,, heeft in 1927 zijn werkzaamhe-
den nog niet beëindigd.
b. De Î’ransche Surtawe.
Het hoofdstuk van het Rapport-iines, getiteld: ,,Sur.taxe
t rançaise”, heeft gedurende de twee zitti.ngen in 1927 aan-
1)
De heer Kaufnioht, ,,Oberregieru:ugs- und Baurat”, op-
‘olger vaii den heer Degener, die zijn ontslag had inge-
diend, is in December 1927 overleden en aan het eind van
het jaar nog niet vervangen. •
leiding gegeven tot groiidige besprekingen. Besloten is de
processen-verbaal der besprekingen aan de Verkeerscommis-
sie van den VolkeiLbonal te doen toekomen.
P r i
v
a a t
S 0
.h e e p ” a a r t r e cht.
Het Comité voor het privaatreclnt van den Voikenhond
heeft wedercrni in samenwerking met het Comitd voor het
•ijri.vaatreoht van de Centrale Commissie zijn werkaaamhe-
den voortgezet. Voornamelijk wat de sociale wetgeving
in-
treft, zijn rapporteurs ‘benoemd met thet oog op ,het bestu-
(leeren van de door het Internationale ,Arbeidsbureau ver-
zamelde clocumentatde.
Sc hee
p
smet ing.
De Centrale Commissie heeft nota genomen van een
mededeeling van den Secretaris-Generaal van deti Volken-
bon,d dat, ovet-eenkomstig het voorstel valt de Commissie
(‘zie vorig verslag
1)
in artikel 7 van de Overeenkomst, be-
treffende de soheepsmeting van November 1925, ‘de datum,
va,]i 1 October 1926 ‘vervangen is door 1 October 1927.
Anderzijds heeft de Belgische delegatie aan de Centrale
Co:nim’issie den tekst medegedeeld vati twee verklaringen,
den Sen’ Maart 1927 te Brussel onderteekenci door ‘dle Sta-
ten onderteekenaren van de Overeenkomst van Brussel,
welke door de Algemeene Overeenkomst vin 1925 moet
wol-ten ‘vervangen; deze verklaringen waren eveneens door
Zwitserland onderteekencl.
• D)e eerste verklaring luidt als volgt:
,,Duitsohland, België, Frankrijk en Nederland zijn tot
overeenstemming gekomen, om gedurende een periode valt vijf jaar, te rekenen van 1 October 1927 af, de meetbrieven,
welke door Zwitserland voor dezen dhttiut uitgereikt zijn,
als gelijkwaardig te erkennen met. die, welke volgens de
bepalingen van artikel 1 der Overeenkomst ‘van Brussel
van 4 Februari 1898 uitgereikt zijn; Zwitserland van zijn
kant erkent gedurende dezelfde periode de véSr den len
October 1927 volgens deze bepalingen uitgereikte certifi-
caten als geIijkMaarcU:g aan die, uitgereikt op zijn eigen
grondgebied.”
In de tweede verklaring komen Dit itsohiand, België
Frankrijk, Nederland en Zwitserland overeen de nieuwe
Overeenkomst op hetzelfde tijdstip te bekrachtigen om roo-doende, overeenkomstig het voorstel der Centrale Commis-
sie, het iiiiwerkingtreden der nieuwe bepalingen evenals
‘het buiten ‘werking stellen vad cle vroegere overeenkomst,
voor zoover het ‘hun grondgebied betreft, gelijktijdig te doen
Plaats hebben,
• In de voorjanrszitting heeft de Commissie nota genomen
‘.a1i ‘deze verklaringen en de delegaties verzocht er bij
hunne Regeeringen op aan te dringen, dat de bekraehti,ging
véér den 3en Juli 1927 zou kunnen plaats hebben. In cle
herfstwitting kon de Cmmi’ssie nota nemen van de
in-
krachtigiiig der nieuwe Overeenkomst ‘door Duitsch.land,
België, Frankrijk, Nederland en Zwitserland op 2 Juli 1927
en van .hare inwerkingtreding op 1 October 1927.
Gelijktijdig herinnerde zij de delegaties aan het ‘vroegere
besluit (zie vorig verslag
1)
volgens heitwelk de delegaties
der belanghebbende Staten verzoekt ‘worden de adm’in,istra-
.tieve bepalingen en ‘de technische instructies, welke in ver-
band niet de uitvoering der Overeenkomst van Parijs op hun
grondgebied moeten uitgevaardigd w’ordeti, aan de Com-
missie mede te deelen.
De bestaande metingsvoorschrif tea ‘zijn van 1 April 1928
afniet meer geldig.
• Bi n’n enscieepvaarts’Lat’istieken.
De Centrale Commissie heeft aan de Verkeerscommissie
van den V.olken’bo,nid de resultaten der werkzaamheden van
het Jaarverslagcomité, het Technische Comité en het Se-
cretariaat ‘medegedeeld. Een speciaal Comité is door de
Verkeerscommissie ‘ingesteld met het oog op de studie van
dit onderwerp. De werkzaamheden van dit Comité worden
voortgezet.
Eveneens heeft eeh voorloopige gedaehtenavisseling in de
voorjaarsaitting’ der Centrale Commissie plaats gehad
over de resultaten van liet door de Regeeriugen ingestelde
onderzoek, betreffende de aanwijzingen en voorstellen om
tr.apsgewijze tot een unificatie der binnenscheepvaartsta-
tistieke.n te komen. Daar ‘het door cle ‘belanghebbende admi-
iiistraties ingestelde onderzoek nog niet beëindigd was, ‘is
besloten de ‘besprekingen tot de eerste zitting in 1928 uit
te stellen. –
De Centrale Commissie heeft deelgenomen aan ‘de feesten
ter viering van het 50-jari
g
bestaan van den ,,Verein vur
Wabrung der Rheinschiffa.hrtsinteressen”, welke met veel
succes den 6en October 1927 te Dnisburg ‘hebben ‘plaats ge-
had en gedurende welke de ,,Vere,in”, hiermede gelijk-
tijdig de Nederlandsche Regeeriug
en de
Centrale Commis-
– 1)
Zie
E.-S. B.
van 11 Mei 1927 N’z. 426.
20
Juni
1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
523
sie willeatle eeren, anti Jonkheer van Evainga, Neder-
landsch Coitunissaris, te eervolle onderscheiding van de
Rij’nvlag heeft uitgereikt.
Conveiutioneele en reglementaire
bep alingen.
[ii 1927
is slechts een enkele wijaigillg in de oonven-
tioneele cii reglementaire bepalingen aangebracht. Deze wijziging heeft betrekking op de
S uit ee psp at ei ten.
De Belgische Delegatie had aan do Centrale Commissie
verzookt de maatregel en te oti derzoeken, welke eventueel
genomen zouden kunnen worden om, overeenkomatig arti-
kel 356 van liet Verdrag van Versailles, de vaartuigen van
niet-oevorstaten welke den Rijn bevaren, van de ver-
plichting vrij te stellen zich tot de bevoegde autoriteit der
oeverstaten te moeten wenden om •het certificaat van .deug-
delijkheici, voorgeschreven in artikel
22
van de Akte van
Man nheiiui, te kunnen verkrijgen; de Nederlaiidsche dele-
gatie lieeft daarop, in overleg en in overeenstemming met
lé Belgische delegatie, voorgesteld in de reglementen voor
het onderzoek der vaartuigen een nieaw artikel op te iie-
men, liepalende, dat de scheepspatenten, uitgereikt door de
oeverstaten en inhouutlenle, dat het vaartuig beantwoordt
aan de gestelde eischen voor het onderzoek van Bijnsehe-
peit, als gelijkwaardig worden erkend met die, uitgereikt
door te niet-oeverstateut, vertegenwoordigd in de Centrale
Comnt issie.
i)it voorstel werd aangenomen. De nieuwe bepaling is
1
November
1927 iii
werking getreden.
•De Centrale Connuissie heeft nota genomen van een ver-
klariug van de Zw’itsersche delegatie, volgens ‘welke de
publicatie
in
Zwitserland valt het gemeenschappelijke poli-
tieregleinent, met te door de Comnneissie erin aangebrachte
wijzigingen, binnenkort te verwachten is.
(Slot volgt.)
HET BRAZILIAANSCHE GELDWEZEN.
I.
Het is geen lichte taak aan lezers, waarvan de
meeste slechts zijdelings of oppervlakkig op de hoogte
kunnen worden geacht van de vôôrgeschiedenis van het Braziliaansche muntwezen en de tegenwoordige
economische en financieele constellatie van dit land,
in kort bestek een duidelijk inzicht te geven in het
wezen van de jongste, bij de wet gesanctionneerde
munthervorming van Brazilië.
Ten einde niettemin een min of meer volledig, zij het dan ook schetsmatig overzicht van deze materie
te verschaffen, stellen wij ons voor bij onze bespreking
de onderstaande indeeling te volgen en deze punts-
gewijze te behandelen:
T. Vôôrgeschiedenis van het Braziliaansehe Munt-
wezen.
De belangrijkste bepalingen uit de Wet van 18
December 1926 No. 5108, waarbij
,,het monetaire
systeem wordt veranderd en economische en
fenancieele maatregelen
worden
vastgesteld”,
als-
mede de belangrijkste bepalingen uit de beide
aanvullende decreten ul. die van 5 Januari 1927
No. 17617 en van 5 Januari 1927 No; 17618,
waarbij resp.
,,de
Banco do
Brasil gemachtigd
wordt voor rekening van de schatkist wissels in
vreemde munt te koo pen en te vericoopen”
en
,,de oprichting van de Stabilisatie-Kas wordt ge-
reg eld”.
Nadere interpretatie van deze Wetten.
Practijk van deze Wetten.
Algemeene beschouwingen betreffende de Munt-
hervorming.
Conclusie.
I. Véo’rgeschiedenis van het Brazitiaansche
Muntwezen.
Een gedetailleerde studie van de geschiedenis van
het Braziliaansche muntwezen van vôôr November
1926 doet zien, dat overmatige uitgifte van papieren
circulatiemiddelen vrijwel constant aan de orde van
den dag zijn geweest.
Dit euvel vond zijn oorsprong in de flnancieele
politiek, welke werd gevoerd toen Brazilië nog een
kolonie van Portugal was en heeft zich ook voort-
gezet, nadat Brazilië een Keizerrijk en vervolgens
een Republiek was geworden, zij het dan ook, dat
van
tijd
tot
tijd
pogingen werden aangewend om tot
revalorisatie van de munt te geraken.
In 1808 was de officieele wettelijke pariteit van
de Milreis
gelijk
aan 67Y2 d.; deze pariteit daalde
in 1833 tot 43Y2 d. als gevolg van inflatie en ver-
volgens in 1846 tot 27 d., welke laatste koers officieel’
gehandhaafd is gebleven voor omrekeningsdoeleinden,
b.v.
bij
de berekening der invoerrechten, welke voor
een deel in goud en voor een deel in papier moeten
worden voldaan.
Intusschen zette de koers
zijne
daling verder voort
en werd in 1906 voor de toen opgerichte Conversie-
Kas een koers van 15 d., een jaar later verhoogd tot
16,d., als basis aangenomen.
Nadat gedurende enkele jaren de koers zich onge-
veer op deze hoogte had gehandhaafd, faalde ook
de Conversie-Kas in hare roeping, hoofdzakelijk als
gevolg van de ongunstige handelsbalans en nieuwe
uitgifte van papieren geld, waarna
zij
in 1914 werd
gesloten.
Vervolgens zette de verdere daling van den wissel-
koers zich voort; de gemiddelde koers gedurende de
jaren 1915 tot en met 1923 bedroeg respectievelijk:
12
2
/
64
d.,
11″5/16
d., 12164 d., 121e4 d., 14
25
16
4
d,
14132 d., 8/32 d.,
7/32
d,,
5318
d., terwijl deze in
Augustus 1924 ± 5
3
18 d., in Januari 1925 + 6 d. en
in Juni 1926 ± 7171 d. bedroeg.
De tijdvakken, waarin de Milreis in waarde daalde,
hetzij ten gevolge van uitgifte op groote schaal van
circulatiemiddelen (meestal om tekorten op de begroo-
ting te dekken), hetzij als gevolg van ongunstige beta-
lings-balansen in slechte exportj aren, wisselen af met
betrekkelijk korte perioden, waarin de regeeringen
trachtten tot revalorisatie van de Milreis te geraken
door te streven naar vermindering der biljetten-
circu,latie, het ‘scheppen van gunstige betalingsba-
lansen en dergelijke maatregelen.
De voorganger van den tegenwoordigen President
van Brazilië, Arthur da Suva Bernardes, die van
1922-1926 het bewind voerde, volgde een politiek van
revalorisatie van de munt;
hij
had hierbij succes,
hoofdzakelijk als gevolg van den gmmnstigen export, de
vrij gunstige betalingsbalans (mede door -leeningen
welke in de Vereenigde Staten werden afgesloten),
de opheffing van de begrootingstekorten, alsmede de
vermindering van de flduciaire circulatie, n.l. van
2.964.000Contos .in
1924 tot 2.625.972 Contos in
Mei 1926.
De koers was, na in Augustus 1924 ± 5/ d. te
hebben bedragen, in 1926 op een peil van ±
71
12 d.
gekomen; de toenmalige President van den Staat Sao
Paulo, Washington Luiz Pereira de Souza, candidaat
gesteld voor het Presidentschap van de Republiek
voor de periode 1926-1930, voerde zijn verkiezings-
campagne met ,,de stabilisatie van de Braziliaansche
munt” als hoofdpunt van het programma, hetwelk bij zijn eventueele verkiezing door zijn Regeering
zou worden gevolgd. Gelijk in de meeste Republi-
keinsche landen is constitutioneel de macht van den
President veel grooter dan in een gematigd monar-
chaal geregeerd land de macht van het Staatshoofd.
Na zijn verkiezing aanvaardde Washington Luiz
op 15 Novembér 1926 zijn ambt, onder groote popu-
lariteit
bij
het volk.
Uit de voorgaande beschouwingen blijkt, dat, terwijl
in de meeste Europeesche landen de devalorisatie van
de munt haar oorsprong vond in de economische wan-
verhoudingen, ontstaan door den grooten oorlog 1914-
1918 en de onlangs in vele dezer landen plaatsgevonden
stabilisatie
(zij
het dan, dat deze in de meeste gevallen
niet samenging met volledige revalorisatie) derhalve
na betrekkelijk korten tijd tot stand is gekomen, de
geleidelijke waardevermindering van de Braziliaansche
munt veel verder terugligt.
524
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
Verder zagen wij, dat reeds in 1908 een ernstige
poging werd gedaan om tot stabilisatie van de Milreis
te geraken en wel door de stichting van de Oonversie-
Kas, welke poging evenwel als niet geslaagd, na ènkele
jaren moest worden opgegeven.
Het, stabilisatieplan san Washington Luiz kan
derhalve als het ware als een zuiver intern Brazi-
liaansch verschijnsel worden beschouwd, doch het valt
merkwaardigerwi.jze samen met een soortgelijk en met
succes bekroond streven in andere ex-belligerente
landen, iets, wat uit psychologisch oogpunt beschouwd,
niet anders dan Brazilië ten goede kan komen, in
aanmerking nemende, dat hier stabilisatie zonder
gelijktijdige buitenlandsche •credietverschaffing niet.
wel
mogelijk
kan worden geacht.
II. De
belangrijkste
bepalingen uit de wetten, betrekking
hebbende op hét Stabilisatie-plan.
De meest relevante bepalingen en zinsneden zullen
wij door cursiveering aangeven.
De wet No. 5108 van 18 December 1926, waarbij
,,het monetaire systeem wordt veranderd en econo-
mischê en
financieele
maatregelen worden vastgesteld”,
bepaalt o.m. het volgende:
– a) Het goud wordt als monetaire standaard inge-
voerd
en
een nieuwe munteenheid,
Oruzeiro genaamd,
zal worden aangemunt op basis van 90011000 gram
fijn goud en 10011000 gram alliage
en zal deelbaar
zijn in centesirno’s.
b) Al het papiergeld, dat op het tijdstip
van de in-
voering van de wet in circulatie is
(en 2.569.304 Contos
bedraagt) zal in goud wrden geconverteerd op dus-
danige basis, dat 20011000 gram overeenstemt met
1 Milreis.
Deze basis. beteekent, dat 1 Milreis overeenstemt
met 5.911 d. = 5/e4 d. = 29.85 cents Hollandsche
usance en dat 1 Cruzeiro, gelijkstaande met 5 Milreis
papier, correspondeert met 29.555 d.
= ± f
1.49.
c) Het tijdstip,
waarop deze conversie zal plaats
vinden,
alsmede de
wijze
waarop
,deze zal geschieden;
zal worden vastgesteld door een Decreet van de
Uitvoerende Macht,
terwijl
deze conversie eerst 6
maanden na de publicatie van dit Decreet in werking
zal treden.
d) De financieele bronnen, waaruit het fonds zal
worden gevormd,.hetwelk
zal dienen
ter converteering
van het in circulatie zijnde papiergeld, zullen worden
samengesteld uit:
de op het oogenblik van invoering van de wet
reeds- aanwezige goudreserve, welke in overeenstem-
ming met de reeds bestaande wetten bestemd wa
voor inlossing, garantie en conversie van het papier-‘
geld. (Deze goudreserve bedraagt circa £ 10.000.000.)
de goudreserve, welke op grond van de onder 1
genoemde wetten alsnog zal kunnen worden gevormd.
de batige saldi van de begrooting.
de opbrengst van crediet -transacties, welke worden.
afgesloten met het speciale doel om de papiercirculatie
in goud te converteeren.
de bedragen, welke verder voor ditzelfde doel
zullen worden bestemd, zooals b.v. een deel van de
winst van de Banco do Brasil, zulks in overeen-
stemming met clausule 3 van het tusschen de Banco
do Brasil en de regeering afgesloten contract van
24 April 1923, hetwelk werd geautoriseerd bij de wet
No. 4635 A van 8 Januari 1923 en welk contract
deel zal uitmaken van de thans geautoriseerde her-
vorming.
e)
Voor de periode, gedurende welke het Decret
van de Uitvoerende Macht, genoemd onder No. c, nog niet zal
zijn
uitgevaardigd, wordt
een Stabili-
satie-Kas ingesteld, welke zal dienen voor de omwis-
seling van biljetten in goud en van goud in biljetten
en zulks op de onder b genoemde basis.
Deze Stabilisatie-Kas zal t. z. t. deel kunnen uit-
maken van de Banco do Brasil,
zoodra laatstgenoemde
instelling zal zijn hervormd.
f)
Het ontvangen goud, hetwelk bestemd is voor de’
conversie van de biljetten, zal
bij
de Stabilisatie-Kas
of bij hare filialen te Londen en New York worden be-
waard; onder geen voorwaarde mag het goud ge-
bruikt worden voor eenigerlei ander doeleinde dan
voor de conversie der uitgegeven biljetten; de Schat-
kist garandeert deze biljetten, welke wettig betaal-
middel zullen zijn.
g) De Uitvoerende Macht verlcrjgt de bevoegdheid
handel te drijven in vreemde munt, teneinde den bij de wet gedachten koers •van
559
d. te handhaven.
Opdat dergelijke operaties kunnen worden uitge-
voerd (hetgeen niet geschieden kan door de Stabili-
satie-Kas) zal de Uitvoerende Macht -. zoodra de
hervorming van de Banco do Brasil een ,,fait
accompli” zal zijn geworden het goudfonds mogen
gebruiken, hetwelk de dekking vormt voor de biljetten-
uitgifte van de’Banco do Brasil; hiertegenover zal
de Staat de garantie ‘dezer bankbiljetten op zich
nemen.
‘h)
Zoodra de inwisselbaarheid welke onder
b is
besproken, een feit zal worden, zal de Uitvoerende
Macht
bij
Decreet kunnen vaststellen: het aanmunten,
het gewicht, de waarde, het model, alsmede de namen
van de goud-, zilver-, nikkel- en koperstukken,
onderverdeeld in decimale eenheden.
Dezelfde verhouding tusschen goud en papier,
welke vôôr de conversie bestond in de invoerrechten
en buitenlandsche betalingen, zal ook na de conversie
ongewijzigd gehandhaafd blijven.
De Uitvoerende Macht verkrjgt de bevoegdheid het
contract met de Banco do Brasil te hervormen en dit
contract in overeenstemming te brengen met deze wet.
De Uitvoerende Macht verlcrijgt verder bevoegd-
heid om in binnen- en buitenland de voor de uit-
voering van deze wet noodig geachte crediet -transacties
af te sluiten
en daarvoor termijn, rente, amortisatie
en garantie vast te stellen.
Het Decreet No. 17617 van 5 Januari 1927, waarbij
,,de Banco do Brasil gensachtigd wordt voor rekening
van de schatkist wissels in vreemde munt te koopen
en te vericoopen”,
bepaalt o.m.:
dat de Banco do Brasil gemachtigd wordt om
voor rekening van de Schatkist wissels in vreemde
munt te koo pen en te verlcoo pen,
opdat de koers, vast-
gesteld in Art. 2 van de Hoofdwet (conversie op
basis 20011000 gram = 559154 d.) gehandhaafd blijve,
en
herhaalt de onder bovengenoemd nummer
g
van
de wet No. 5108 genoemde bepaling, inzake de be-
nutting van de goudreserve van de Banco do Brasil
op de daarin gestipuleerde voorwaarden.
Het Decreet No. 17618 van 5 Januari 1927, waar-
bij ,,de oprichting van de Stabilisatie-Kas wordt gere-
geld”,
bevat o.m. de volgende
belangrijkste
bepalingen:
In de eerste plaats worden de verschillende in
de hoofdwet genoemda clausules, voor zoover deze
betrekking hebben op de oprichting van de Stabili-
satie-Kas, herhaald. De Kas zal ontvangen goud in baren of gemunt
goud,
hetzij van Braziliaanschen of buitenlandschen
oorsprong, waartegenover den aanbieders biljetten
ter hand zullen worden gesteld, welke in waarde ge-lijlcstaan aan het ontvangen goud en wel op de in de
Hoofdwet vastgestelde basis. Deze biljetten, welke wettig betaalmiddel zullen
zijn, zullen, bij aanbieding
;
door de Stabilisatie-Kas
op zicht en zonder eenigerlei restrictie
van tijd of
hoeveelheid tegen goud worden ingewisseld.
Indien de houdèr van deze biljetten zulks wenscht,
of wanneer zulks het Gouvernement past, kan de
Stabilisatie-Kas tegen de in Rio de Janeiro ontvan-
gen biljetten, het goud leveren in Londen of New
York.
De Kas zal te dien einde een schriftelijke mach-tiging ten gunste van den houder van deze biljetten
afgeven, tegen aanbieding waarvan de filialen in
Londen of New York op zicht de hoeveelheid goud
20 Juni 1928 –
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
525
ter hand zullen stellen, welke correspondeert met
het bedrag van de door de Stabilisatie-Kas in Riô
de Janeiro ontvangen biljetten.
De biljetten, welke door de Stabilisatie-Kas
zullen worden uitgegeven, zullen zijn van 10, 20, 50, 100, 200, 500 Milreis en 1 Conto de Reis, correspon-
deerende resp. met 2, 4, 10, 20, 40, 100 en 200 gram
goud, samengesteld uit
90011000
gram fijn en 100
1
1
1000
gram alliage.
III. Nadere interpretatie van de Wetten.
De wetten, waarvan hier de voornaamste bepalin-
gen
zijn
aangehaald, zijn volgens de algemeen heer-
schende opvatting technisch tamelijk gebrekkig ge-
formuleerd en zonder de aanvullende mondelinge
verklaringen, welke
bij
de indiening van het wetsont-
werp door den toenmaligen ,,leader” van de meer-derheid in het Parlement zijn verstrekt, voor onin-
gewijden buitengewoon moeilijk te begrijpen.
Blijkens deze mededeelingen beoogt de wet:
volledige inwisselbaarheid in goud van de bin.
nenlandsche papiercirculatie;
de stabiliteit van de Braziliaansche munt ten
opzichte van de buitenlandsche op basis van 559154
d., hetwelk de koers is, welken de wet als basis
heeft aangenomen.
Het ligt in de bedoeling de hervorming niet ineens
doch in 3 stadia te bewerkstelligen en wel op de
volgende wijze:
kunstmatig zal de wisselkoers op de bij de wet
vastgestelde basis van
5
/64 d. worden gehouden, het-
geen
mogelijk
is door het mechaiiisme van de Stabi-
lisatie-Kas, waardoor
stijging
wordt voorkomen in ver-
band met de
mogelijkheid
om te allen tijde goud in
Brazilië in te. voeren en dit goud bij deze Kas in te
wisselen tegen biljetten, tot den daarvoor vastge-
stelden koers,
terwijl
daling kan worden tegengegaan,
doordat de Schatkist zelve, of door bemiddeling van
de Banco do Brasil, op de wisselmarkt kan inter-
venieeren en een eventueel dreigende daling van den
koers door verkoop van buitenlandsche valuta kan
voorkomen.
De uit Schatkist-biljetten en Banco do Brasil-
biljetten bestaande circulatie ad 2.569.304 Contos
blijft voorloopig bestaan, doch zal in geen geval
kunnen toenemen.
De
nieuwe
biljetten, welke in circulatie zullen
mogen komen, zullen uitsluitend bestaan uit biljetten,
uitgegeven door de Stabilisatie-Kas, welke hiertoe
slechts overgaat, indien haar de tegenwaarde in goud
ter beschikking wordt gesteld; deze Stabilisatie-Kas-.
biljetten zijn
bij
de Kas te allen tijde en onmiddellijk
weder in goud inwisselbaar.
na volkomen aanpassing van het geheele econo-
mische leven aan den nieuwen koers van
5S9164
d.
zal na een voorafgaande periode van zes maanden
per Decreet de totale papiercirculatie (dus tevens
omvattende de oude circulatie ad 2.569.304 Contos)
van Brazilië inwisselbaar worden verklaard in
goud op deze basis van
5164
d. Dit Decreet zal
tevens nauwkeurig vaststellen op welke
wijze
deze
conversie zal geschieden.
Het fonds, waartegen deze inwisseling zal plaats
vinden, zal dienen te zijn gevormd uit de bronnen,
genoemd onder No. d van de Hoofdwet.
als laatste fase zal de nieuwe muntsoort
Cruzeiro (alsmede hare fracties) worden aangemunt
en dit gemunte goud in circulatie worden gebracht,
waarbij vanzelfsprekend een bepaalde verhouding
tusschen Cruzeiro en tegenwoordige Milreis dient te worden vastgesteld, welke verhouding, naar men al-
gemeen aanneemt, zal zijn 1 Cruzeiro = 5 Milreis,
dus 1 Cruzeiro = 29.555 d.
De invoering van de nieuwe munteenheid Cruzeiro
is derhalve,
gelijk
veelal ten onrechte wordt aange-
nomen, nog geenszins een ,,fait accompli” en zal
volgens het thans bestaande plan eerst in laatste
instantie plaats vinden.
J. BARUOU.
(2lot
volgt.)
DE CONTRÔLE IN DE ZIEKTEWET.
II
(slot).
Meer uitvoerig werd in ‘het nuimnner van 13 Juni.
door mijl uiteengezet, dat de loonlijten voer de Onge-
vallenverzekering geen ‘hr iijic’baar .contrôle.rniddel op-
leveren, eenerzijicla om na te gaan. ‘door welken risico-
drager ‘het zidkteris’ico voer een ‘bepaalden arbeider
wordt gedragen en anderzijds om vast te stellen, of een
bepaald arbeider ‘aJs verzekerde voor
,
de ZieJk’teiwet ‘be-
kend is. Op grond der oubruikbaar.heid van dit con-
trôie-rni’ddel werd een algemeene registratie van alle
verzekerden bui de ‘openbare organen, gelijk in ‘de en-
gewijzigde Ziedotewet-Talm’a is voorgeschreven, nood-
zakelijk geacht.
In ‘de Mem’orie van Toelichting wordt tegen inidi-
vidu’eele boeking van ‘alle verzekerden ‘bij’ de Raden
van Arbei’d, aangevoerd, dat ‘dit niet onaanzienlijke
kosten nou vorderen, ini.mers, wiji leren (.p’aig. 4): ,,De
inichrijiving voor de eerste maal van alle arbeiders
in den ‘zin der Ziektewet zonde, naar eene door den
t•oen,m’aligen Voorzitter van de Vereenii.gi.nig van Ra-
den van Arbeid in zijne in ‘het j’aar 1926 hij de her-
denking van ‘het eerste lu,srtru’m ‘dier Ve-reeniging ge-
houden rede gegeven ‘berekening, met zich brengen een uitgaaf van 400.000 ‘gulden. Daarbij’ zonde dan
komen het jaarlijks uit te geven bedrag voor het bij-
houden van het register der ingesclhrevenen, in ver-
band met verandering van werkgever, wijziging in
verdiende bonen, verandering van woonplaats enz. Stelt men het totaal ‘aantal arbeiders op 1.500.000,
waarvan ‘allicht ‘de helft verzekerd zal zijn
biji
bijzon-
dere instellingen, ‘dan ‘zonde met de algemeene in-
schrijving on’getwijeld jaarlijks een iriet te ven-waar-
loeren kos’ten.bedrag zijn gemoeid”.
Dit argument ‘moet thans nader worden getoetst, bij
welk ‘on’derzok ‘het ‘gaat om tweeërlei, vooreerst om
de kosten der eerste inschrijving en daarnaast om ‘de
blijrvenlde jaarlijiksehe kosten, clie voor het bijhouden
van ‘het r.egiis’ter benoo’digd ‘zullen zijn.
Wat ‘de eerste onkosten betreft willen wiji er op
wijzen, hoe door Mr. Witter’t van Hoogland reeds is
aangetoond in ‘d,it blad (,,E.-S.B.” 14 Dec. 1921, No.
624, pag. 1095 ie kolom) dat, indien de door ‘hem
‘destijds geschatte 400.000 ‘gulden in 10 jaarlijkscho
a.nnuï’teiten worden afgeschreven, ‘de ‘kosten per
,
jaar
2 cent per verzekerde zouden zijin, voodat ‘zij volstrekt
niet op ‘de premie zouiclen drukken.
Daarnaast merken wiji nog op, dat het bedrag,
doo
r
M’r Wittert van. Hoogland ‘destijds ‘genoemd, be-trekking ‘had op kosten, welke ‘gemaakt moesten ‘wor-
den ‘bij, een
nitschiftirng
uit cle Invaliditeitsverzeke-
ring van allen, die niet volgens de ten tijde van de –
boven’bedoelde berekening geldende Ziektewet (in-
clusief ‘hare wijzigingen) zouden verzekerd zijn,
waarbij’ onder ‘de toenonal’i’ge Ziektewet
een ge-
heel andere groep arbeiders viel
al’s thans het ge-
val zal zijn, zoodat dit cijfer ‘alle ‘beteekenis ‘heeft
verloren. Sedert de Minister in zijlu ontwerp (artikel
2) allen, ‘die in loondienst zijn, ‘tot arbeiders in den
zin der Ziektewet ‘heeft geproclameerd, vallen alle
verzekerden volgens de Invali’ditei’tisrwet – ‘behouclen,s de ‘zoogenaam’de slapers, id.w.z., ‘diegenen, welke, hoe-
wel ‘daartoe gerechtigd, geen verv’allenverkl.arin’g hh-
ben afgelegd (art. 55 I.W.) – vanzelf onder de Ziek-
tewet. Al deze menschen zijn. bij’ ‘de Raden van Ar-
beid mndi’vi;dneel geregistreerd, terwijli ‘de slapers bij ‘do
Raden van Arbeid ieed’s zijn nangeteokeinid, zoodat
om deze uit ‘te schiftein geen extra-arbeid en. -‘kosten
noodiig zullen
zijn.
Alleen ‘de arbeiders, welke niet
volgens de I,nvalldi’teitswet, maar wel volgens do
Ziektewet verzekerd zullen zijn, moeten worden op-
gespoord en dit betreft naar schatting 400.000 per-
sonen. Zelfs dit zal nog maar voor de helft waar ‘zijn,
omdat straks een belangrijk deel van deze 400.000
personen ‘bij ‘de mn.validiteitswet indlivi’d’ueel geregi-
s’treer’d zal worden, indien – gelijk het ontwerp
van wijziging ‘der Inva’liditei’tswet ‘bepaalt – de loon-
grens van ‘toelating (art. 4 1W.) tot
f
2000.— zal
526
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
. 20 Juni 1928
worden verhoo:gd en ook de leeftijdsgrens voor toela-
ting thooger ‘zal worden, gesteld. Gevoeglijk kan
daarom op ‘de uitvoering van de Invali’dirteitsw’et een
deel’ dezer kosten drukken.
Op grond van recente, voor vergelijking vatbare,
cijfeirs meenen wijl een benadering ‘te kunnen geven
van de ben oodigde eerste onkosten. Bij den Raicl van
Arbeid te Dordrecht werd in de jaren 1926 en 1921
een system.atis’dhe contrôle gehouden om na te gaan,
of wel alle 14-21-jarigen (d.w.’z. ‘zij, die op 3 Dec.
1.919, ‘den datum van het in werking treden der Irnva-
liclirteitswet, ‘geen. 14 jaar oud waren en ‘die ‘dus niet
bij( de eerste imschrijiv’inig in 1919 in ‘de ver’zeiceriing
konden worden opgenomen)’ als verzekerden ‘van dc
Irnrali.di’t.ei’tjswet ‘bekend waren. Uit deze 1,4-21-
jarigen werden uitgeschift zij, ‘die ‘niet en ‘zij die wel
in ‘loondienst waren en ‘werd voorts nagegaan wie als
v.erzekerin.gnpl i’dh.t’ig waren imgeschreven, om zee vast
te stellen, wie nog ontbraken.
Van de Genreente-Besturen werd ‘tegen betaling
ontvangen ‘een opgave van alle 14-21-jarigen’ in to
taal 28414 personen. Van ‘deze 28414 14-21-jarigen
werd nagegaan, wie reeds a.i s ver ekermn.sp licirtigen
beheerd waren. Ten aaTrzien van. de overigen – 13109
– werd een onderzoek in den ‘buitendienst gedaan om vast te stellen of door hen al dan niet in ‘loon-
dienst arbeid werd verricht.
Dit vrij omvangrijke entr’a-werk kostte 60 tent per nieuwe inschrijving. Gelet op ‘het feit, ‘dat ‘ongeveer
400.000 nieuwe ‘inschrijvingen, volgens de Ziektewet,
kunnen worden ‘verwacht, , ‘zuJl’en ‘raar onze meen’ing
‘do
•rte
on’k’ossten
naar deren norm gerdken’d hoog-
stens 240.000 gulden ‘bedragen; en. is men m’ert deze
schatting aan den veiligen kant.
Aangezien hij’ de uitbreiding van den kring van
‘verzehend’en, volgens de In’vra.lid iteirtsw’et, die
is vermeld, de onkosten ‘d’er daaraan
verbonden
ir’di-
vi’dueele registratie toch moeten worden gemaa’kt, ‘zal
ten laste van ‘de invoering ‘der Ziekteverzekerin’g
blijven een bedrag ines van ‘hoogstens
f
1.20.000.—.
Inderdaad, ‘deze ‘kosten kannen. gelet op ‘het groo’te
‘belang der ‘zaak, .dat in ‘de Memorie van Toelichting
wendt erkend, geen bezwaar
van’
bet
ee
k
e
ni
s
meer wor:
‘den ‘genoemd.
Werden echter de
kri,ngen der verzekerden volgens de Invaliditeritswet en de Zielckwet geljkgeste’ld. ‘zon-
als ‘deze’rzijids meermalen is bepleit, ‘dan ware ‘het
raags’tuk ‘der registratie op .een maal opgelost, zonder
dat het een cent zou kosten ‘en tevens een stap gedaan
in de ricdrti.n•g van unificatie. Gelet ‘op ‘het voorstel ;tot
uitbreiding van het ‘aantal vereckerden voor ‘de Inva-
li’d’itei’tsw&t ‘zijn ‘daartegen geen e overwegende bezwa-
ren ‘meer aan te voeren en zou ‘het wegen.s zijn een.-
vond alle aanlbeveli,ng verdienen.
In ‘de tweede plaats willen wij’ nagaan, hoe het staat
met de ,k’oster, ‘die voor het bi.jthrouiden van de registers,
in ‘verband ‘met ‘de ‘rautaties, nullen moeten worden
gemaakt. Zonder practi s’che ervaring ‘zijn deze ‘kosten
niet t’e ‘begroo’ten, omdat, alles zal afhaingen ‘v’an het
feit, ‘hoe groet het aantal bijvorn’dere risicodragers ‘zal
worden. Wij’ meenen echter, ‘dat deze kosten, welke,
gelet ‘op ‘de ervaring door ‘de Raden’ van Arbeid bij’ de
mutaties voor ‘do I.W. hij verhuizing van den eenen,
naar ‘den anderen Raad ‘opgedaan, ‘ongetwijfeld zullen
meevallen, geheel bui ten geding moeten blijven, om-
dat zij’ – onafhankelijk van het feit o’f een algemeene
registratie van alle veTzelrerdem
1bij
“de Raden van A.r-
beid ‘al dan ‘niet ‘zal plaatsvinden – toch zullen moe-
ten worden ‘gem,aa’kt.
In de Mn”ori’e van Toeiicihtinrg ‘w’ordt blijkbaar
over het ‘hoofd ‘gezièn, ‘dat ‘deze mti’ta,ties ook ‘bij’ de voorgestelde regeling ‘moeten word en aan’go’teekend.
In art. 96, lid 2 Z.W., ivord’t bepaald d’at ‘de aan-
spra.kelijkheid van ‘de ‘bijzondere z’ieken9cas eindigt op
den ‘dag volgende op ‘dien, ‘waarop aan den be’v’oegden
Raad van Arbeid niedecleei’ing is gedaan, ‘dat de ver’-‘
‘zekermng van een ‘bepaalden verzelrerd’e biji ‘die
dcve kas is geëindigd. Deze gegevenrs teelcen,t de Raad
van Arbeid natuurlijk aan.
Uit art. 101, 5
0
Z.W. volgt, dat ‘hij het ‘eindigen
van cie loon’d’ienstbeti’eldci.ng, tiissch’en ondernemer en
arbeider, het risico van. ‘de enderrnemii,n’gsziehenkas
eindigt en daaruit vloeit weer voort, ‘dat aan den
werkgever, wiens
1
personeel bij, zulk een kas is verse-
kei’d, de namen gevraagd m’oten worden van alle,ar-
boi’d’ers, ‘d,ie hij hem in en uit den dienst, ‘treden.
E’vennoo zal – gelijk uit art. 104a, lid 2 Z.W. volgt
‘de Raad van Arbeid een ‘opgave krijgen van de ‘aan-
‘sluiting en beëindiging ‘van lidmaatschap van werk-
gevers bij de bedrijfsve’reengingen verzekerd, hetgeen
vanzelf med.eibrengt, dat idaarna bijt deze w’ei”kgeve.rs
geïnformeerd ‘wordt, welke arbeiders im hun dienst
waren.
Een. en ‘ander wordt in artikel 11 en 104c der
Ziektewet met, n’ad.r’u.k vastgelegd. Al idoze gegevens
moeten individueel worden o’pgeteëkend, ‘anders zijn
zij waardeloos, ‘want ‘deze inlichtingen ‘zullen ‘n’ood’i,g
zijn om den” omvang
van
het risico der Raden van
Arbeid ‘vast te stellen.
Trornen ook de, ‘bijzondere ri’sic’odragers’ zullen er
vanzelf ‘toe kernen om een hooddelijike ‘administratie
voor alle ziek’tegevall’en in te voeren; d’aar’toe worden
zij ‘door de
v,rêt
zelf genoopt.
Op ‘enkele bepalingen ‘der wet, die – zu.11os wordt
nadrukkelijk ‘opgemerkt – ‘on’v’eropderd’ voorko’rnen in
het ‘ontwerp Zridkte- en Ongervall’en’wet, Aa’lberse, ten
aanzien waarvan de te maken opmerkingen ‘dus
even-
zeer
gelden, w’ilien wij ‘wijzen.
De ui’zonderi’ngen, die in ‘artikel 43 Z.W. genoemd
‘worden eischen Jzoofd’elijke boeking van de betrekken
personen. Met ‘het oog op herhaalde aanvraag bij den-
zeifden of later ‘bij een anderen risic’odrager, moeten
bijt ‘eIken rscodrager bekend blijven ‘de namen ‘van hen, aan wie op gr’on’d van ‘art. 44 Z.W. ‘ziekengeld
is geweigerd. Eveneens voert ,’de regeling voor de
wer’kloozen tot indivi.’dueele registratie, ‘daar ter vol-
doening ‘aan art. 46 Z.W. ‘moet ‘kunnen worden na-
gegaan, ‘o’f een bepaald asbei’der, die binnen een maand,
nadat hij werkloos is geword,en, ‘ziek wordt, geduren-
‘de ten minste twee maanden, aan ‘de werkloosheid
voorafgaande,
onafgebroken
bij een of meerdere risi-
oodragers verzekerd is geweest, odat hij’ ‘anders geen
recht heeft op ‘ziekengeld.
Nog sterker spreekt ‘de noodzakelijkheid van hoof-
‘delijke boeking van alle zidktegevailen, als ‘men hij
art. 38
Z.W.
‘de regeling voor herhaalde ziekte nagaat.
In een tijdvak van 12 maanden wordt bij herhaalde
ziekte isit ‘dezelfde ‘ziekte-oorzaak ‘hoogstens gedurende
1,80 dagen ‘ziekengeld uit’gckcerd, ‘terwijl voor elke
volgende tijdsperiodo van 1,2 maanden in dit geval 00
dagen ‘ziekengeld wendt betaald. Het bewuste tijdvak vangt aan. met ‘den eersten ‘dag, over welken wegens
ong’esc’hiitlheid tot werken kit ‘die oorzaak ‘ziekengeld
is uitbetaald en liet is duidelijk, ‘dat, waar ‘men van
geen enkel zielctegeval
á
priori ‘kan zeggen, ‘hoe lang
het zal ‘duren en ‘bijt een schijnbaar onschuldig uit’zieri’d
‘ziektegeval later kan blijken, ‘dat het is veroorzaakt
‘door een ziekte, ‘die van sleependen aard is, ‘het niet
mogelijk is dit artikel ‘toe te passen, tenzij terstond
bij elk z’iektegeval. de aarn,v’a.ngs’dag ere de ‘ziekte-oor-
‘zaak wordt ‘o’pget’eeke’n’d.
Daarom zal – ‘ten srpij’t van de collectieve premie-
in’ni’ng – de ‘zidkeii’gel’duitkee’rin’g er vanzelf alle ri-
sicodragers toe nopen om een Ihoofdelijke ‘boeking voor
alle voorkomende ssiektegevall’en in ‘te voeren, aange-
rien zijl anders’ hij’ toepassing van verschillende wets-
bepalingen vast “zullen ‘1 oopen.
Evenwel leert d’e ervaring, ‘dat na ongeveer 2 ii 3
jaren. vrijwel alle verzekerden minstens’ eenmaal zie-
kengeld ‘zuilen ‘hebben gdtrokkeu ce waar, naar
aantoon,d en, elk zi ektegev.al
ffioofdelj’k geboekt zal moe-
ten wor’den, ‘zuilen na 2 of 3 jaar vrijwel ‘alle verzeker-
den hoofdelijk zijn geregistreerd; alleen deze regis-tratie geschiedt ‘achteraf, niet ‘op uniforme ‘wijze en
is’ zeer verhrokkel’d.
20
Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
527
Daaroni rijst dc vraag, waarom
uien,
gelet op ‘dozo
feiten, ‘bezwaren heeft tegen een voorafgaande .regFs-
tratie van alle verzekerden, bij: welke registratie urii-
foirniteit kan worden betracuht en ‘aan eiken verzeker-
de een vast grori’dnummer kan worden aangewezen in
-de centrale klapper ‘der Raden ram A.ibe.id
, soodat
straks bij oorresponidentie tusachen -de Raden van Ar-
beid, de ris’icodrage.rs en de risicodragers onderling,
nImmer ‘twijfel omtrent ‘de identiteit van -den betrok-
ken arbeider ‘zal ‘kunnen bestaan.
Deze registrart,ie biedt ‘bovendien positieve voordee-
len. Zo-o’w’el ‘cie riisicodragers, als -de werkgevers en
de ‘arbeiders, kunnen steeds informeeren hij- de Ra-
den van Arbeid tbij ‘wolken risicodrager een ‘bepaald
at
4
bei’cler voor za1rte
as of is verzekerd.
Meermalen -komt het voor, ‘dat -de werkgever zelf
niet weet, •aan welke bedrij-fsveree’nigiug hij het risico
voerde verzekering voor ongevallen of ziekte van
zijn
personeel heeft over-gedragen, omdat all-es is ge-
gaan over een plaatselijk agent, met wien ‘de werk-
-gever alleen
–
te ‘nu&en heeft gehad. Bij moeilijkheden
t,ccsschen w’erkgev-ers -en auibeid-ers hebben ‘d-e laatsten
er groof belang
bij,
-dat zij, buiten ‘den werkgever om,
te -weten kunnen komen, tot welke ‘bedrijfavereeni-
gin.g ‘zij: zich moet-en wenden -om uibkeerin-g. Voor een
.ri-s.i-coci’rager heeft het beteekenis- te -weten welke riS’t-
cod-rager of rûsioo’dragers ‘vroeger ‘hot -risico -voor een
bepaald en verzekerde hebben gedragen. Daarbij: komt,
nat, indien het noodzakelijk is met het -oog op wets-
–
wijziging, -de. kosten van een ‘bepaald-en maatregel te
‘berekenen en ok voor tal van s’tatisti’sohe doeleinden,
een -algemeene in-dividueele registratie bij d-e R’aden
van Arbeid groot nut zal afwerpen. Trou%euzs ook
voor -een efficien’te toepassing van ‘de Invali’dit-ei’bswet
is -dit -alleszin.s gewenscht. – –
Daarom moge ‘de wen’sch nitgesprdk-en worden, dat
‘de behandeling der Ziektewet den Minister er toe zat
-voeren op ‘d’it punt tot d’e regeling van de ongewijzi’g-
‘de w-et-Talm’a terug ‘te -keere’n; hierdoor alleen zal een juiste en csverzichitelijike uitvoering der Ziektewet mo-
gelijk w’orden gemaakt.
Dordrecht.
– Mr. Dr. J.
VAN BRUGOEN.
DE RIJKSMIDDELEN.
In -d t uiunrrner treft men aan het -gebruikelijke
overzicht -van ‘do ‘opbrengst ‘d-er Rijksnni’dd-elen over ‘de
maand Mei 1928, in vergelijking gebracht met ‘de
overeen-k’omsbige cijfers van Mei 1927.
-IDe gewone -middelen brachten in- de af-geloopen
maanid
f
50.740.500 -op togen
f
48.497.200′ in Mei 1927 en vert-oonen mitjsdien -een – voonn’tiga.ng van
f
2.243.300. De totale -opbrengst overtrof de raniiaig
-met een bedrag van
f
11.909.100. In -dit accres ‘droeg
voor het leeuwendeel de inkomstenbelasting bij: (voor
ruim 84 ‘m’illioen) -en v-oorts de gron’dheias-ting -en de
registratierecht-en, welke middelen in de maand Mei
steeds zeer ruim plegen te vloeien. Z-ooa.ls’op denmi’d-
‘d-el-erustaat is ‘aan.getedkend, is een vergelijking van
r-and.n’g -en -opbrengst even-wei zeer onzuive-r, ‘daar in
‘de raining der ink-ouins’tenhe]-aisti-n’g een -belastingver-
laging van
f
15.000.000 is ‘opgenomen, ‘waarvan de
nvl’oecl zich eerst in ‘de tweede helft van dit jaar zal
‘doen gevoel-en. Ook ten -opzichte van. ‘de personeele
belasting geeft de vergelijking -geen juist ‘beeld, daar
-de geraamde opbrengst van dit middel
f
6.500.000
lager is gesteld, terwijl de ‘belastingverlaging, in ver-
-band waanmed-e de betreffende midide]enp:ost werd
–
verminderd, zich n-og slechts in beperkte mate ‘doet
gevoelen.
De totaal-opbrengst over ide -eerste vijf maanden
van dit jaar bedroeg
f
213.203.500, d.i.
,f
1.415.400
moer ‘dan in hetzelfde tij:clvak van het vorige jaar.
Voorts werd ‘de raming -in gen-oende periode met
f
19.046.400 -overtroffen. Ten aanzien van di-t, cijfer
in eet evenwel dezelfde -opm-eidsLng ‘worden -gemaakt als
hienbovan -ten ‘opzichte -van de laatste maando’p-
bren’gst. Past men -met het oog ‘hierop de noodige
correcties toe, d aarbij{ tevens ide rijwiel-belasting bui-
‘teii ‘bcsc’bou:v i ng laten-de, w-aai.-vaii in 1928 slechts
10 pOt. t-ogen in 19-27 40 pOt. nian de ‘gewone mid-
‘delen ten goede ‘komt, ‘dan ‘blijkt, dat bot -voordeeli-g verschil tussch’en raming ‘en. -opibrenigst feitelijk met
il)jjn:a 9 milli-oeu behoort te word-en verlaagd.
In
vergelijking
nmt de -ove.i-eenkomisti-ge maand van
liet vorig jaar vertoonden ‘de grondhelastin’g, -de
in-
konstenIbeiastin-g, ‘de vermogen ebel-asting, -de dividend-
en tantièmrbel-astiing, d-e rechten op den invoer, ‘de
geslacht-, ‘d-e wijn-, -de gedistilleerd-, de ‘bi-er- en de-
t’abakaccij
–
us, de belasting op ‘go-ad en en -zilveren wer-
ken, ‘de zegelreclite-n, de regist.ratier-ech’ten –en de -do-
mei-non -een h-ooger -opbreri
gs-tcijfer.
Daarentegen
brac-htn mi ncler op ‘de persoineele belasting, het sta-
tist’iekreeuht, ‘de zout- en ‘de ‘suil-eraccijn’s-, ‘de ‘belasting
op rijwielen, id-e rechten van successie, van overgang
hij overlijden en van scheickin’g en de ioodsgeic en. De
akt-en -voor ‘de jacht en visscherij brachten -slechts
f
500 meer -op -en ‘kunnen worden verwaarloosd. Uit
-een en ander ‘kan ‘blijken, dat de loop -der middelen
in cle -afgelo-open maand vrijHgun’sti’g mag worden
genoemd.
In tegenstelling met -de vorige maand gaf de grond-
belasting ‘ditmaal weer een ‘stijging in opbrengst te
zien (van
f
234.400), ‘waar’door’de’oplbren-gst over de
eerste vijf maanden
f
557.700 steeg boven die van
hetzelfde tijdvak van het vorige jaar. Ten Jeele valt
‘hierin ‘de factor -der snellere invordering te onder-
kennen. Oolc -de ranii-n-g weed in ide maanden J’anuari
t.m. Mei 1928 -overschreden (met
f
563.700), en dit-
‘dank zij de o’mst’an:digiheid, -dat de grondibelastin-g in
‘cie afgel-oopen maand
–
f
1.148.800 meer ‘dam
1
112 der
rami.ng in de schatldst braeht. Bij ‘dit laatste dient
in’tusschen ‘te worden bedacht, dat dit middel in de
maan’den Apri’l—Juni het ruiimst pleegt te vloeien.
De pepsoneel-e ibelas’bitIg liep in opbrengst ‘terug
(nadeelig verschil
f
414.100-), waarin. ‘de invloed ‘der
‘belastingverlaging, tot stand ‘gebracht -door ‘de wet van 28 December 1926, Staa:tsblaid No. 432, te be-
speuren is. Gerekend over vijf maanden kw’aini in het
ioo-pen’dc jaar w
f
185.300 ind-er binnen -dan in het
voorafgaande. 0-ch -de ramin-g werd in -dit -tijdperk
niet bereikt; ‘de n-cbtetsta.n-d beliep
f
2.423.100, waar-
‘hij i-n-tu-sschen moet worden opgemerkt, ‘dat ‘de eerste
maand-en van ‘het jaar voor de perso’neeie belasting
-onvoordeelig zijn. Overigens moge nogmaals- in hei-
irm-ering worden -ge]zrac’ht, ‘dat laatstgenoemd cijfer
feitelijk ‘met ongeveer
.
– 2 ‘m’il’li’oen meet worden ver-
‘boo’gd, daar -de ‘belastingverlaging, ‘met ‘het oog waar-op ‘de betreffende ‘middelen-post
f
6Y2 millioen lager
werd ‘geraamd, zich in de eerste maan-den ‘des jaars
slechts -in geringe ‘mate deed gevoelen.
De inkomstenbelasting gaf een flink accr-es te zien
(van
f
664.300) en leverde -zoo’d-oend-e de recordop-
br-en-gs-t op
van
f
15.622.600. Do ramiing werd met
ruim 8Y2 in ilioen overtroffen, waarbij .intussciien
niet -mag tw-orden vergeten, dat ‘de maand Mei voor ‘dit middel -de gnn’sti’gste ‘maand pleegt
to
zijn. Bijl
vergelijking van ‘de ontvangsten over de eerste vijif.
maand-en ‘van 1927 en 1928 blijkt, dat ‘de opbreng-
sten ‘als volgt 0v-er de verschillende ‘dienstjaren kun-
n en worden verdeeld:
–
Jan. t/m. Mei 1927
Jan. t/m.Mei 1928
1924/25….
f
716.000,—
–
1925126….
2.647.400.—.
f
518.300,-
1926127….
50.354.900,—
2.621.700,-
1927/28….
1.200,—
49.881 700,-
1928/29….
–
,,
300,-
Totaal.
f
53.719.500,—
f
53.022.000,-
De vergelijking valt in het nadeel van 1928 uit;
in het loopende jaar kwam tot ‘dujsver
f
697.500 ‘min-
der hi.’nnen ‘dan. i’n ‘het voorafgaande. De factor der
‘an eil-ere inv-orderi-ng schij:nt thans- alle -he,eelcmiis -te
hebben verloren. Daarentegen werd ‘de ram:ing met
niet ‘minder ‘dan
f
17.605.300 overtroffen. Deze over-
schrijdin
g
is -geh n
eel ormaal, ‘daar
‘in de
eerste vijf
maand-en van het jaar doorgaan-s meer -dan de helft
van -do ‘geheele jaar-opbrengst word-t ontvangen.
528
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
Neemt men voorts in aanmerking, dat de ‘opbren.gst
der inkomstenbelastitng voor 1928
f
15 niiliioen ‘lager
is gesteld, terwijl de, ‘belastingverlaging, in verband
waarmede het ram’ingscij’fer werd ‘ter uiggebr’acihrt, eerst
met 1 Mei in werking is getreden, dan ‘valt hieruit
af te leiden, dat de overschrijding ‘der raming feite-
lijk
f ‘/
mi’l’lioen orinider is ‘geweest.
De vermogensbelasti,ng liep op met
f
339.400. Door
de mindere ontvangsten in ‘het eerste kwartaal deies
jaars ‘kwam de totale in’komst’ over de eerste vijf
maanden echter slechts
f
220.500 boven die van het-
zelfde tijdvak van 1927 uit. De ramiing werd gerekend
over vijf maanden ‘met
f
923.000 overschreden. Ook
voor’cl,it middel zijn evenwel de eerste maanden van
het jaar niet de on,vqordeeligste.
De dividend- en taintièmbe1asting bracht het voor
•de maand Mei vrij ‘hooge ‘bedrag
van
f
1.276.100 op,
ijuide
f
315.300 meer dan in ‘de gelijknamige maand
van 1927. Tot ‘dusver gaf het loopenide jaar een sur-
plus van
f
869.700 ‘boven het vorige; echter werd
6
112
‘der ram’iinig niet gahaaid. Rot naideeli’g verschil
bedroeg
f
4.239.300, hetgeen ‘bij’ eén middel, dat ‘op
zoo onregelmatige wijze wordt geïnd, geen reden tot
ongerustheid behoeft te ‘geven en dit te minder, waar
d.e eerste maanden ‘van ‘het jaar voor deze belasting
steeds ongunstig zijn. In dit verband moge nog in
herinnering worden gebracht, ‘dat voor het l’oo’penjde
jaar een hoogere opbrengst van
f 6
milli’oen is ge-
raamd; op het oogenlbiiik ‘kan nog niet worden uitge-
maakt, of deze raming geredhtivaa’iidigd
zal
blijken
te zijn.
De rechten op ‘den invoer bleven zich in stijgende
lijn bewegen en leverden, evenals de eerste vier
maanden van het jaar, een hoo’gere inkomst (thans
van
f
271.400) •dani in Mei 1927. Vermoedelijk mag
hierin een gevol.g worden gezien van een door de
stabilisatie ‘voorbschrij!d’en’d.e verhooig,i,ng ‘der
,
prijzen
van verschillende ‘buiten’iandsche artikelen. Daarente-
.gen vertoonde het statistiejkrec’ht een geringe daling
in optbren’gs’t (van
f
2.300). Over de eerste vijf maan-
den hebben ‘beide middelen ruim gevloeid; het accres
boven ‘dezelfde maanden ‘van 1927 bedroeg onderschei-
denlijk voor de invoerrechten en het statistiekrec!h’t
f
2.310.300 en
f
115.800. Ook ‘de ram’i.ng ‘werd ‘bij
beide middelen orversc.hreden; het surplus ‘bedroeg
respectievelijk
f
3.219.600 en
f
51.100, een uiteraard
zeer ‘bevredigende uitkomst.
De accijnzen maakten over het algemeen geen
kwaad figuur. De noutaccijus liep opnieuw eenigsuins
‘in opbrengst terug ‘met
f 1.200).
‘Over 4 maanden
“beliep de teruggang
f
103.800, vermoedelijk weena
de ‘hoogere invoeren van geraffineerd zout, waarvan
wel in,voerreciht, doch geen accijns wordt betaald.
Daarentegen wees de geslaclhtaccijs een accres van
f
11.400 aan,
waarschijnlijk
toe te schrijven aan een
meerder ‘vex4bruik van rundvieesch wegens de hooge
prijken van varken svleesnh eii voorts aan het ‘afne-
mond verbruik van bevroren buitenlanidsc’h vleesdh. Voor de geringe
stijging
van den wijn’accijtns
(f
300)
is een bepaalde oorzaak niet aanrwijsba.ar; ‘de
oj-
bren’gst ‘van dit ‘middel is trouwens in de beide eerste ‘maanden van het kwartaal ‘van ‘weinig ‘beteken’is. De
gedistiil’eerd’accijns gaf een stijging
in,
opbrengst te
zien van
f
531.800, ‘d’och deze vooruitgang is slechts
schijnbaar, daar ‘in de ‘maand Mei ‘ditmaal een betaal-
‘dag muér viel dan in het vorige jaar; feitelj’k bleef
‘de loop ‘van dit middel ‘zich ‘in dalende richting be-
wegen. Gerekend over’ vijf maanden kwam reeds
f
79.800 beneden de opbrengst va’n dezelfde periode
van het jaar 1921 binnen en
f
645.000 minder ‘dan
1
12
der raining. 1-let bier gaf
f
68.900 méér te boe-
ken dan in Mei 1927; de raming werd i’n de afgeioo-
pen maand met
f
12.100 overschreden. De suiker-
‘accijin liep’ in ‘opbrengst achteruit (‘decre,s
f
46.100).
Neemt men evenwel in ‘aanmerking, dat ‘de maand
Mei. in 1921 5 versc’hijinidagen ‘van den crediettermijn
telde tegen 4 in 1928, ‘dan blijkt per saldo, dat ‘de
•aui’keraccij’ns dit jaar veel meer heeft opgdbraah’t,
•hetgeen wel eeiaigsni’xrs bevreemdt, gezien de ruime
ontvangsten uit dit middel in de eerste maanden van
dt Jaar en indien men bovendien bedenkt, ‘dat ‘de
sixi’k’erprijzen achteruit l’oopen. Vermoedelijk slaan de
handelaars nog steeds voorraden in ‘met ‘het ‘oog op
den onzékeren ‘toostand der sïn’ikcrm’arkt. Ten slotte
moge nog worden vermeld, dat ‘de
‘babakaccijut
op-
oieu’w een stijging in ‘opbrengst te ‘zien gaf; het siir’-
plus ‘bedroeg ditmaal
f
43.300. Gerekend over vijf
maanden werd reed’s
f
170.400 méér ‘dan in het vorige
jaar ontvangen en
f
428.200 boven
51
12
‘der raming.
De ‘belasting op gouden en ‘zilveren werken bi”aït f ‘3.400 mé6r op dan’ in Mei ‘1927; de voortd’urendt
stijging ‘dezer belasting, die reed’s 1 3’i j’aar aan’houdt,
demonstreert ‘ten duideljkste “de “opleving, ‘die in de
goud- “en ni’lverind’ustrie valt waar te nemen. ‘De
‘belasting ‘op rijwielen ‘leverde
f
127.500 minder voor
de ‘schatkist ‘op. Tot dusver werd i:n totaal uit dit
middel ontv’ain’gen.
f
5.672.500, waarvan 10 pOt. aan
de gewone middelen ‘ten goede ‘kwam’. De totale op-
brenigst over het tijdvak Jenuani—’Mei 1927 beliep
f
6.368.200′. Neemt men in aanimerk-ing, ‘dat ‘de prijs
van een’ rijwieip’laa’tj’e van
f
3 ‘tot
f
2.50′ is terug-
gebracht, dan
‘blijkt,
‘dat ‘dit jaar reed’s beduidend
meer plaatjes zij verkoçh’t ‘dan in ‘de eerste vijf ‘maan-
den van ‘het vorige jaar.
Van de ‘middelen, ‘die in ‘meer reclht’streelcsc’h ver
‘band staan met het ‘sakenieven, gaven ‘de zegelr’echten
een
‘stijging
te ‘zien van
f
350.600, die voo ‘het groot-
ste ‘gedeelte aan een vooruitgang der beurs’be’l’asting
(met
f
492.200) mag worden ‘toegeschreven. Ook d’e
regis’tr’atierechten leverden meer op
(f
1.381.300), en
brachten, ‘daardoor het sedert 1921 niet meer ‘gehaalde
bedrag van
f
3.191.400 ‘in de schatkist. Ook gerekend
over vijf maanden markt ‘deze ‘groep vn ‘middlen
een goed figuur. De raim’ing werd met reap.
f
660.600′
en
f
2.993.200 ‘overschreden, en ‘dit niettegeinntaan’d’e
de ramin’gscij’fers ‘voor 1928
f
5.000.000′ en
f
1.500,000
hooger rijd ‘gesteld.
De successierechten wezen een lagere opbrengst
aan (van
f
1.448.300), waarin ‘de droorwerkijng van ‘de
verlaging van het ‘recht ‘krachten’s ‘de wet van 28
December 1926, ‘St’aateblad N’o. 429, tot uitdrukking
komt. Van ,Ian’u’ari ‘t.’m. Mei ‘1928 ‘kwam reed’s’
f
5.284.900 minder ‘binnen. Weliswaar werd de ra-
mi’ng ‘overschreden (met
f
168.100), doch het op-
brengstcij’fer is voor 1928 dan ook
f
5.000.000 lager
geraamd ‘dan voor 1927.
De ‘d’omeinen gaven
f
19.700 muir, de ‘loorjagelden
daarentegen
f
18.100 minder te ‘boeken
,. Over vij:f
‘maanden ‘kwam van laatstgenoemd middel
f
9.100
minder binnen. Ook de raming werd niet gehaald
(riadeeli’g verschil
f
199.500).
De inkomsten ‘van ‘het ,,Leendngfond’s 1914″ be-
‘droegen in ‘de ‘a,€geloo,pen maand
f
9.963.600 tegen
f
12.188.600 in Mei
1921.
Van’ eerstgenoemd ‘bedrag
was ruim
f
6.700 aan ‘de Verded:igingsibelastingen te
danken. In ‘de ‘eerste vijf iia’aanden van 1928 ‘kwam in
totaal
f
31.349.300 ‘binnen (‘in ‘hetzelfde tijdvak ‘van
het ‘ori’ge jaar f41.356.300). V’oor het .,Wegenfo’nd’s” werd in ‘de ef’gel’oopen maand f 1.891.900 geïnd, waarvan
f
290.300 op re-
‘keni’ng komt ‘van ‘de Rijwiel’belas’tin’g. De opbrengst
over ‘de eerste ‘vijf ‘maanden van 1928 ‘bedroeg
f
10.374.900 (waarvan
f
5.105.200 rij’wJelbel’asting).
AANTEEKENINGEN.
Het Rapport van den Commissaris van de
Duitsche Rijksbank.
Het
tusschentijdsche
rapport, dat de Oommissaris
van de Rijksbank aan de Commissie van Herstel
uitgebracht heeft, omvat de periode van 1 Sept. 1927
tot 31 Mei 1928. Ten aanzien van de gebeurtenissen,
welke in de maanden September, October en November
plaatsgevonden hebben, wordt verwezen naar het
vorige rapport.
1)
1)
Dit rapport is besproken in de E.-S. B. van 21 Dec.
1927. (Bed.)
20 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
529
De dekking van de bankbiljetten door goud en
deviezen bedroeg in deze verslagperiode gemiddeld
53,6 pOt. Het hoogste percentage werd op 23 Nov.
met 59,8 pOt. bereikt, het laagste percentage op
31 Maart met 47 pOt. De goudvoorraad is van 31 Aug.
tot 30 April met R.M. 188,3 millioen toegenomen.
Het invoeroverschot van goud bedroeg R. M. 205 mii-
lioen, waarvan de industrie R. M. 30,6 millioen en
de Rijksbank R. M. 174,4 miflioen ontving.
De ontwikkeling van het geldlooze betalingsverkeer
heeft zich ook in 1927 verder voortgezet, zoowel voor
het giro- als voor het postchequeverkeer, zooals de
onderstaande tabel duidelijk aangeeft.
Omzetten van het Giroverkeer van de Rijksbank en van
het Postehequeverkeer.
(In Milliarden R.M.)
Girover
Rijksbank
keer van de
Jaar
Postchequeverkeer
1924
465,5
78,5
1925
472,4
110,8 1926
539,4
114,8
1927
628,8
136,1
Ook het telegraphische evenals het internationale
giroverkeer ontwikkelt zich bevredigend.
Sedert Februari van dit jaar worden door de Rijks-
bank in opdracht van het Ministerie van Financiën
schatkistpromessen mét een
looptijd van 80-90 dagen
op de open markt aangeboden. De afrekening heeft
plaats tegen particulier disconto.
Volgens de wet tot verandering van de bankwet
van 8 Juli 1926 mag de Rijksbank schatkistpromessen,
waarvoor, behalve het Rijk, ook nog een ander borg
staat, disconteeren en beleenen tot een maximum-
bedrag van R. M. 400 miljoen. Op 30 April ji. werd
voor het eerst door de Rijksbank voor een bedrag
van R. M. 1.000.000 aan schatkistpromessen gedis-
conteerd.
Op 1 April van dit jaar is de nieuwe verordening
op de Rijkskassen van 6 Augustus 1927 in werking
getreden. De kassen van het Rijk worden onderscheiden
in een centrale kas, hoofdkassen en bijkassen. Bij de
oprichting van de
Rijksbank
in 1875 werd de functie
van de centrale kas aan de
Rijksbank
overgedragen.
In 1924 werd de centrale kas weer
bij
het Ministerie
van Financiën ondergebracht. De nieuwe regeling
laat dezen toestand bestaan. Het saldo van de cen-
trale kas wordt in het algemeen
bij
de
Rijksbank
gehouden.
Het beleenen van schuldbrieven van het
Rijk
met
langen
looptijd
is door de bepaling van 26 Januari 1928,
uitgevaardigd door het Ministerie van Financiën,
veel gemakkelijker geworden. Volgens de bankwet
van 30 Aug. 1924 werd voor het beleenen van een
Rijksobligatie de garantie van twee borgen vereischt,
waarvan de één een bankfirma moest
zijn,
die in
Duitschiand werkzaam is. Onder leiding van de
Reichsanleihe A. G. heeft zich echter een groep van
banken gevormd, wier leden zich bereid verklaard
hebben de door de bankwet van 1924 vereischte
borgstelling provisievrij over te nemen. Degenen, die
geld tegen onderpand van rijksobligaties willen op-
nemen, behoeven met deze groep echter niet in ver-
binding te treden. De kantoren van de Rijksbanken
verstrekken de noodige inlichtingen en belasten zich
met de vereischte formaliteiten.
Ook in dit rapport wordt een overzicht van den
algemeenen economischen toestand gegeven. In het
najaar van 1927 bleef het in den zomer van dat
jaar bereikte niveau
vrijwel
gehandhaafd. De laatst
beschikbare cijfers toonen evenwel een dalende tendens.
Het is echter nog te vroeg om te kunnen zeggen,
of deze ontwikkeling tot een algemeenen teruggang
van de conjunctuur zal leiden.
Het rapport wijst dan op de toenemendé arbeids-
moeilijkheden, welke de conjunctuur beïnvloeden.
Karakteristiek voor den tegenwoordigen toestand
is ook het toenemende verschil tusschen de binnen-
landsche en buitenlandsche
prijzen
van een aantal
massaproducten ten nadeele van de eerstgenoemden.
Deze prijsverschillen
zijn
in Duitschiand reeds lang
bekende verschijnselen. Van den laatsten tijd dateeren
de verdere verhooging van de binnenlandsche prijzen
voor ijzer en staal en de verhooging van den steenkolen-
prijs met R.M. 2,— per ton, welke verhooging slechts
in die gebieden door te voeren was, waar de buiten-
landsche concurrentie aan de hooge Duitsche prijzen
geen afbreuk kon doen.
Bij de werkloosheidscijfers moet men in aanmerking
nemen, dat het tegen het einde van het vorige jaar
toenemende aantal ondersteunde werkloozen, naast de
in de eerste plaats werkzame economische factoren, ook beïnvloed is geworden door de nieuwe regeling
van de werkloosheidsondersteuning, die per 1 October
1927 in werking is getreden. Op dien datum is de
uit de openbare middelen betaalde werkloosheids-
ondersteuning door een werkloosheidsverzekering ver-
vangen, terwijl bepaald werd, dat het vroeger be-
staande onderzoek naar de
noodzakelijkheid
van onder-
steuning vervallen zou en door een
wettelijk
recht op
ondersteuning vervangen zou worden. De nieuwe wet
zal weliswaar tot een verhooging van het werkloosheids-
cijfer bijgedragen hebben, maar aan den anderen
kant is deze toeneming gecompenseerd, doordat de
vroegere trekkers van een gewone ondersteuning
naar de crisisondersteuning overgeplaatst zijn, waar-
door het aantal vaste ondersteuningtrekkenden ver-
minderd is.
Wat het prijsniveau betreft, blijkt uit een ver-
gelijking met dat van Engeland en de Vereenigde
Staten, dat sedert 1926 de
prijzen
in Duitschland
een stijgende tendens vertoonen, terwijl omgekeerd
de prijzen in Engeland sedert eind 1926 en die in
de Vereenigde Staten sedert het midden van dat
jaar zich op een lager niveau zijn gaan bewegen.
Uit de gegevens van het statistische Reichsamt
blijkt, dat de prijzen voor agrarische producten, die
sedert begin 1927 een dalende lijn vertoonden, zich
sedert Maart van dit jaar in stijgende richting be-
wegen. De
prijzen
der industrieele eindproducten
bleven stijgen, terwijl de productie-middelen sedert
December een gelijke tendens te zien gaven.
Bij de in- en
uitvoercijfers
zijn die van de indu-
strieele grondstoffen en halffabrikaten en die van de industrieele eindproducten van bijzondere be-
teekenis. De invoer van grondstoffen en halffabri-
katen, die gedurende het grootste deel van 1927 min
of meer stabiel was, begon in September opnieuw
te
stijgen
tot Februari, toen een reactie intrad en
het invoercijfer tot R.M. 600 millioen, overeen-
komende met dat van midden 1927, daalde. De uit-
voer van eindproducten is sedert het begin van het
vorige jaar over het algemeen gestegen.
De betalingsbalans over 1927 toont een groot
verschil met die van 1926. Terwijl in dat jaar de
goederenharidelsbalans een actiefsaldo van RM. 837
millioen aanwees, sloot 1927 met een passiefsaldo
van RM. 2.854 millioen, d.w.z. een verschil van ongeveer
RM. 3,7 milliard. De
cijfers
over het kapitaaiver.
keer met het buitenland toonen een gelijke ver-
schuiving. Na aftrek van de saldi van de goud- en
deviezenbeweging van de Duitsche circulatiebanken
ten bedrage van RM. 452 millioen,
blijkt
dat Duitschland
in 1927 voor RM. 4.142 millioen in het buiten-
land, zoowel op korten als op langen termijn ge-
leend heeft. Het eveneens hooge cijfer voor 1925
wordt daardoor, wanneer men eveneens de goud- en
deviezenbeweging buiten beschouwing laat, nog met
RM. 22 millioen overtroffen. Onderstaand volgt een
overzicht van de Duitsche betalingsbalans over de
jaren 1924 tot 1927, waarbij men rekening moet
houden met het feit, dat deze cijfers grootendeels
op schattingen berusten.
530
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
Saldi
van de Duitsche Betalingsbalans van 1924 tot 1927.
(In vIil1ioenen R.M.).
–
1924
1
1925
1
1926
1927
Goederenhandel..
–
1.803
–
2.400
+
837
–
2.854
+
212
+
321
—
316
+
144
+
80
–
90
–
200
–
430
Diensten
……..
Herstelbetalingen
.-
284
–
1.057
–
1.191
–
1.584
Interest
……….
Touristenverkeer.
–
65
–
85 75
–
70
Kapitaalverkeer
+
1
.860
+
3.311
+
313
+ 4.594
Uit het verloop- van den wisselkoers blijkt, dat, met
uitzondering van een kleine onderbreking in Januari,
de sedert Juni 1927 sterke positie van de Duitsche
Rijksmark zich tot einde Mei gehandhaafd heeft.
De jongste disconto-verhoogingen van verschillende
Federal Reserve Banken en met name die, van
de Federal Reserve Bank van New York op 17
Mii is voorshands zonder invloed gebleven, hoewel
in de laatste dagen van Mei de koersen van het pond
en den dollar aanzienlijk verbeterden. Deze sterke
positie van de Mark is voor een groot deel toe te
schrijven aan het voortdurend hooge renteniveau op
de Duitsche geidmarkt, waardoor vëel buitenlandsche
credieten op korten teriiijn worden aangetrokken.
Daarnaast zullen tot op zekere hoogte de vorderingen,
voortvloeiende, uit het
vrijgeven
van de in beslag
genomen Duitsche eigendommen in de Vereenigde
Staten niet zonder invloed geweest zijn. Aan den
anderen karft valt in deze periode het verbod van
de Beratungsstelle tegen het opnemen van buiten-
landsche leeningen door publiekrechtelijke instellin-
gen.
1)
De algemeene tendens van de geldmarkt was een
stijgende tot het eind van het jaar; in het begin van
dit jaar kwam eenige ontspanning, die in Januari
en Februari aanhield. Daarna volgde weer een stijging
tot einde Maart; van dit tijdstip af bleven de ver-
schillende koersen ongeveer gelijk, maar het niveau
ligt aanzienlijk hooger dan dat van het afgeloopen
jaar. Weliswaar toonen ook de buitenlandsche geld-koersen een stijging, doch deze bleef gering, zoodat
de aantrekkingskracht van de Duitsche markt voor
buitenlandsch geld over het geheel verhoogd is.
De jaarwisseling stelt steeds groote eischen aan
de geldmarkt; bij de gewone ultimo-behoeften komen
die voor couponbetalingen en die voor de publiek-
rechtelijke instellingen, die ditmaal
bijzonder
hoog
waren in verband met de aflossing van leeningen»
De uitbetaalde bedragen komen echter weer ter be-schikking van de banken; daarbij komt, dat door de
groo.te omzetten tegen Kerstmis en de uitverkoopen
aan het begin van het nieuwe jaar de voorraden der
detaillisten afnemen, die hierdoor weer hun bank- en
wisselschulden kunnen afbetalen. In de lente nemen
de seizoensbehoeften wederom toe en ultimo Maart
is geld meestal zeer schaarsch door de kwartaals-
betalingen (rente- en dividendbetalingen en belas-
tinTgen) en het afsluiten van de jaarrekeningen van
de meeste publiekrechtelijke instellingen. De Maart-
ultimo was dan ook. dit jaar
moeilijk,
hoewel er
tegenover stond, dat voor verschillende bedrijfstakken
het hoogtepunt van de in 1927 bereikte conjunctuur
reeds overschreden scheen te zijn.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de in
Duitschiand geplaatste emissies in 1927 en het iste
kwartaal van 1928, vergeleken met de in het buiten-
land opgenomen Duitsche leeningen. De
cijfers
over
de drie eerste kwartalen van 1927
zijn
gecorrigeerd en correspondeeren daarom niet alle met die uit het
vorige rapport, welke eveneens overgenomen werden
in onze reeds bovengenoemde bespreking.
2
)
Na de uitgifte van de Rijksieening van R.M. 500
millioen in Februari 1927, was de binnenlandsche
markt niet zeer ruim. De plaatsing van pandbrieven
Zie voor deze kwestie het artikel van Dr. Cari Kramer
,,De discussie over de buitenlandsche credieten van Duitsch-
land”, verschenen in de E..S. B. van 13 Juni ji. (Red.)
Zie E.-S. B. van 21 Dec. 1927. (Red.)
Emissies
in Duitschland
Duitsche leeningen
in het buitenland
,J
bo
!I
(In Millioenen R.M.)
ié kw. 271 867,5
570 2.000
–
39
81
119
2e
’27 46,0
480
950
99
2
52
153
3e ,, 27 –
500
800
122
260
334
716
4e
’27 –
.450
700
151
255
181
587
le ,, ’28 219,0
250
1.050
116
123
137
376
Pandbrieven en particuliere leeningen inbegrepen.
Hieronder zijn opgenomen die leeningen, welke naar de kwaliteit van hun debiteuren een publiekrechtelijk ka-
rakter hebben, volgens hun gebruik echter het dichtst bij privaatrechtelijke leeningen staan en daarom niet zonder
meer tot een van deze groepen gerekend kunnen worden.
was bijzonder moeilijk, terwijl de emissies van pu-
bliekrechtelijke leeningen en industrieele obligatiën
bijna geheel tot stilstand gekomen waren. Langza-
merhand herstelde de geldmarkt zich echter en tegen
het einde van het jaar kwamen aanzienlijke bedra-
gen vrij in verband met de couponbetalingen en de
amortisatie en aflossingen van-leeningen (alleen reeds
voor de aflossing van de Rijksleening R.M. 138 mil-
lioen). Dit was de oorzaak, dat verscheidene crediet-
instellingen in December met nieuwe emissies op de
markt kwamen, bijna’allen met het begin 1927 nood-
gedwongen weder ingevoerde 8 procent rentetype.
In Januari en Februari volgden enkele groote cre-
dietnemers (1. G. Farbenindustrie en de Rijksspoor-
wegen) en in Maart talrijke gemeenten, die in het
buitenland geen geld mochten opnemen en zich daar-
om tot de binnenlandsche markt wendden.
Dat het meerendeel van deze leeningen zoo ge-
makkelijk geplaatst werd, moet niet aan de ont-
wikkeling van de binnenlandsche markt toegeschre-
ven worden. Zeer waarschijnlijk heeft een groot deel
der pandbrieven en der nieuwe emissies
zijn
weg
naar het buitenland gevonden. Bovendien was de
plaatsing van de nieuwe leeningen slechts mogelijk,
omdat zij een rendement opleverden, dat in verge-
lijking met het buitenlandsche renteniveau zeer hoog
was te noemen.
De aandeelenemissies bleven in de laatste helft
van 1927 ongeveer op dezelfde hoogte als in de eerste
helft. Het eerste kwartaal van 1928 toont evenwel een
aanzienlijken achteruitgang. De sedert Augustus 1927
ingetreden onafgebroken daling van de aandeelen-
koersen kwam eind November tot stilstand, wat toe
te
schrijven
was aan de dekkingsaankoopen van baisse
speculanten, maar eveneens aan de steunaankoopen
van de groote banken in verband met het opstellen
van de jaarbalansen, zoodat in Januari weer een
reactie volgde. In Februari zette een nieuwe stijging
in; aanvankelijk stegen bepaalde groepen aandeelen,
hoofdzakelijk door buitenlandsche aankoopen, doch
langzamerhand begon ook het Duitsche publiek zich
in meerdere mate voor aandeelen te interesseeren.
De opwaartsche beweging werd krachtiger, omdat de
dividendbetalingen, die over het, algemeen hooger
waren dan in de laatste jaren het geval was, aan-zienlijk tot vergrooting van het vertrouwen in de
Duitsche N. V. bijdroegen.
Het rapport eindigt met de conclusie, dat de afge-
loopen periode voor de Rijksbank een
tijd
van verdere consolidatie is geweest. De toeneming van de binnen-
landsche wissel-portefeuille, waardoor 1927 zich ge-
kenmerkt heeft, is tot staan gekomen en heeft zelfs
voor een zekere inkrimping plaats gemaakt, terwijl
de krachtige positie van de Mark het de Rijksbank
mogelijk gemaakt heeft haar goud- en deviezen-
voorraad, ondanks groote onttrekkingen, zooals voor
de herstelbetalingen, te versterken.
20 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
531
Suikerstatistieken van de wereldproductie, het
wereidverbruik en den in- en uitvoer.
Dr. Gustav Mikuii te
Weenen
endt
ons 3 suiker-
statistilcen. De eerste heøt betrekking ep cle wereld-
productie van suiker in de laatste jaren.
Statistiek der Wereldsuikerproductié.
1913114 1925/26 1926/27 1927128
Bietsuiker.
in 1000 metrieke tonnen
Europa:
ruwsuikerwaarde
Duitschland …………
2.716
1.599
1.663
1.670′
Tsjechoslowakije
1.510
1.042
1.245
1
Oostenrijk …………
1.680
78
80
110
1
Hongarije …………
166
175
186′
Frankrijk …………
797 .
754
713
875′
België …………….
230
332
233
273
Nederland …………
231
300
277
254
Polen …………….-
581
556
553′
Rusland ……………
1.740
1.188
970
1.483′
Denemarken ……..
144
180
155
143
Zweden ……………
137
205
21
145
Italië …………….
330
159
310
281
Spanje …………..
188
273
242
218′
Joegoslavië ……….
6
63
78
85
Roemenië …………
39
123
147
148
Engeland …………
4
58
173
227′
Overig EEEEEEEEEEEEEE
17
30
81
110
Totaal Europa ……
8.259
7.599 . 6.916
8.006
Amerika:
Ver. Staten en Canada
753
944
938
1.115
Australië:
(Victoria/Maffra)
1
3
2
1
Azië:
(Japan, Korea, Mands-
joerije, Turkije)
–
19
20
26
Totale Bietsuikerpro-
ductie …………….
9.013
8.565
7.876
9.148
Verhouding tot
1913114
100
95.0
87.4 101.5
Rietsuiker.
Europa:
Spanje
…………..
8
9
13
10
Amerika:
Louisiana en Texas
283
134
45
68
1
Portorico en Maagden-
336
559
578
646′
eilanden …………
Hawaï …………….
560
717
739
760′
Cuba …………….
2.638 . 4.956
4.580
4.081′
Britsch W.I. en Br.
Guyana …………
251
321
324
363′
Frausch West-Indië
81
84
75
741
San Domingo en Haïti
107
368
328
369
1
Mexico …………..
130
190
185
185′
Overig Midden.Amerika
59
115
133
135′
Peru
…………….
179
270
376
350′
Argentinië’) ………
278
396
476
422
Brazilië …………..
203
887
851
850
OverigZuid.Amerika’)’)
47
81
86
100
Totaal Amerika ……
5.152
9.078
8.776
8.403
Azië:
Britsch.Indië ……..
2.478
3.212
3.476
3.440′
Java …………….
1.531
2.446
2.104
2.567
Formosa en Japan
261
607
511
609′
Philippijnen):
……..
233
436
580
610′
Overig Azië
1)
320
252
260
260
Totaal Azië ……..
4.823
6.953
6.931
7.486
Afrika:
Egypte …………..
69
96
72
90′
Mauritius …………
272
268
214
2401
Zuid-Afrikaansche Unie
84
218
220
224
Overig Afrika’)
81
138
)51
144
Totaal Afrika
506
720
657
698
Australië:
Queensland en Nieuw
Z. Wales…………
270
526
420
500
Fidji …………….
94
72
96
108
Totaal Australië
364
598
516
608
Totale Rietsuikerpro-
ductie …………
10.853
17.358 16.893 17.205
Verhouding tot
1913114 100 159.9 155.7 159.1
Wereldsuikerproductie…
19.866 25.923 24.769 26.353
Verhouding
1913114.. .. 100 130.5 124.7 132.7
1)
Schatting.
2)
Suiker tel quel.
8)
Met uitzondering van
de productie der kleine molens, die niet in een statistiek
onder te brengen zijn.
4)
Zonder de in het binnenland ver bruikte.,,1uskovaden” suiker.
De ‘cinderstaande ‘tabel geeft een everaic,ht van
suidce.rverbruik in cle wereld, gedurende het earn
paginejaar
1926/27,
vergeleken, met
1925126.
Het
totaaicij.fer van Europa en Amerika toen;t een daling,
terwijl ‘dat van Azië en Afrika een s’tij;ging te zien
geeft. Het veibruik van Au,st.i’ai’ië is s-tation’n’airge-
bi even.
Suikerverbruik der wereld.
1925126
1926127
Verbr. Verbr. Verbr. Verbr.
in
p. hoofd
in
p. hoofd
1000 t. in K.G. 1000 t. inK…
ruwsuiker-
ruwsuiker-
Europa:
waarde
waarde
Duitschiand ……….
1.432
22.6
1.521
23.9
Tsjechoslowakije
408
28.6
370
25.7
Oostenrijk …………
198
29.8
176
26.3
Hongarije …………
91
11.0
103
12.4
Zwitserland ……….
155
39.4
135
34.3
Frankrijk …………
979
24.2
816
20.1
België …………….
193
24.7
173
21.9
Nederland …………
213
28.7
219
29.2
Groot-Brittannië ……
1.898
41.6
1.888
41.1
Polen …………….
297
10.6
343
11.5
Sovjet-Unie ……….
1.013
7.1
1.068
7.4
Denemarken ……….
186 .
53.8
170
48.5
Zweden …………..
223′
36.8
230′
37.9
Italië …………….
361
8.9
367
8.9
Spanje…………….
233
10.8
255
11.7
Overig EEEEEEEEEEEEEE
776
10.1
784
10.1
Totaal Europa . . .
8.656
16.7
8.618
16.5
Azië:
China en Hongkong
1.000e
2.3
1.010′
2.3
Britsch.Indië ……….
4.100′
12.6
4.2502
13.0
Japan en Formosa
782
9.3
789
9.3
Java
…………….
220
2
5.7
240
6.1
Overig Azië ………..
346
4.1
403
4.7
Totaal Azië ……
6.448
6.5
6.692
6.7
Afrika:
Egypte …………..
120
2
8.6
120′
8.5
Zuid-AfrikaanscheUnie
157
19.1
170
2
20.6
Mauritius …………
7
17.9
72
17.9
Overig Afrika ……..
260
2
2.3
2712
2.4
Totaal Afrika …
514
4.0
568
4.2
Amerika:
Vereenigde Staten
.
6.200′
2
53.5
6.000′
2
51.2
Elawaï …………….
13
2
40.0
132
38.8
Portorico en Maagden-
eilanden …………
50
2
35.1
552
38.2
Cuba
…………….
150
2
43.9
1552
44.9
Canada
…………..
400′
41.3
378′
2
38.5
Britsch.West-Indië
en
Guyana
…………
24
2
11.4
24
2
11.3
Fransch-West-Indië …
52 10.2
52
10.1
Haïti en San Domingo
13′
4.1
13′
4.0
Mexico
…………..
itiO’
11.2
160′
11.2
Overig Midden-Amerika
83′
2
13.2
89′
2
13.9
Argentinië’) ……….
344
34.1
343
33.2
Brazilië
…………..
840′
25.2
8302
24.5
Peru
…………….
57′
9.8
52′
8.9
Overig Zuid-Amerika
.
216
9.9
210
.
9.5
Totaal Amerika
. –
8.555
37.5 8.327
36.1
Australië:
–
Australië (Vasteland) ..
380′
63.3
380′
62.1
Overig Australië …..
74′
26.9
742
26.6
Totaal Australië
454
51.9
454
51.0
Wereld
…………..
24.657
13.1
24.659
13.0
1)
Kalenderjaar
1927,
resp.
1926.
2)
Schatting.
8)
Suiker
tel quel.
Het laatste overzicht geeft de in- en ui’tvoercijfers
‘an suiker voor ‘de vijf wereiddeelen in het oogatjaar
1926/27
vergeleken ‘met cliie van
192.5/96.
532
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
1n- en uitvoer van Suiker.
1925126
1926127
Invoer Uitvoer Invoer Uitvoer
in 1000 metr.
Ruwsuiker
Europa:
tonnen
waarde
Duitschiand ……….80
128
142
205
Tsjechoslowakije
– 1.080
–
708
Oostenrijk …………119
1
98
–
Hongarije …………-
84
–
72
Zwitserland ………..148
–
127
–
Frankrijk ………….518
248
395
225
België ……………..53
202
80
126
.-
Nederland …………396
407
287
347
Groot Brittannië ……2.066 91 1.710 99
Polen ……………..
Sovjet-Unie ………..
Denemarken………..
Zweden ……………
Italië……………..
Spanje…………….
Overig Europa ……..
Totaal Europa
Azië:
China en Hongkong.
Britsch-Indië……….
Japan en Formosa …..
Java ……………..
Overig Azië ………..
Totaal Azië …….
Afrika:
Egypte …………….
Zuid-Afrikaansche Unie
Mauritius………….
Overig Afrika ………
Totaal Afrika …..
–
262.
–
228
38
,
51
–
136
24
3
10
12
108
1
–
1151
–
40
10
60
7
527
16
513
29
4.117
.
2.583
3.537
2.194
7741
102
790
12
10
2
909
10
804
26
481
194
483
209
–
1.841′
–
2.163
1
331
417 378
524
2.495
2.472
2.455
2.932
541
52
402
52
6
59
32
582
–
251
– –
201
241
‘
122
247′
1202
301
437
290
384
Amerika:
Vereenigde Staten
3.959
260
4.073
116
eilanden ……….
Cuba ………………
–
4.783
._.-
4.233
Canada ……………
523′
143
1
442′
99′
Britsch-West-Indië en
Guyana ………….
1′
281′
1′
302′
Fransch-West-Indië..
–
77
–
69
Haïti en San Domingo
–
344
.
1
306
Mexico
……………
30
–
25′
Overig Midden-Amerika
–
321
–
4612
Argentinië
3
)
……….
1
–
1
63
Brazilië
…………..
17′
–
488
Peru
……………..
–
208′
–
329′
Overig Zuid-Amerika
163′
28′
153′
3112
Totaal Amerika ..
4.647
6.203
4.671
5.667
Australië:
Australië (Vasteland)
4′
81′
_’
132′
Overig Australië…….
71
2
66
2
712 912
Totaal Australië
75
147
71
223
Wereld ……………
11.635
11.842
11.024 11.400
‘) Kalenderjaar 1927, resp. 1926.
2)
Schatting;
‘) Suiker
tel quel.
lndexcijfers van scheepsvrèchten.
Ons indexcijfer over Mei van s leepsvraclllten voor
volle ladingen geeft 109,12 aan. of
0,85
pOt. minder
dan in de voorafgaande maand, schrijft ,,The Econo-
mist”. Het huidige cijfer is echter ongeveer
16
pOt.
beneden dart van de overennkoms’tige maand van ver-
leden jaar en nagenoeg
5 pOt. lager dan. het Meicijrfer
van 1925. Onderstaande ‘tabel ‘toont het verloop van
de i.ndexcijfers ‘der verschillende groepen.
De tweede tabei geeft de wijkigingon
weer,
die
gedurende de afgeloopen maand in ‘het indexcijfer,
van de ‘afzonid•ei-lij’ke groepen en suib-groepen hebben
plaats gevonden, waaribij ‘heb cijfer 100 telkens het..
gemiddeld niveau gedurende de periode
1898-1913
voorstelt.
Uitgaande kolenvrachten waren iets vaster.
Thuis-
vrachten van graantonnago werden ‘belemmerd door
de onrustige ‘aibeidsomstand.igheden in de Argen-
tijinscihe havens, terwijl ‘daar aieohts een, geringe vraag
van Noord-Amerika en Austra.lië tegenover stond.
De.
Datum
‘
E
‘
‘c
–
2)
o
Basis
(Oemiddeldev.
100
1
00
100 100 100
100
100
(Gemidd.v.1913)
110,0
113,1
123,4
106,3
117,4
127,9
116,3
Febr.
1920
814,3 529,9 757,5
744,8
587,0
712,2
691,0
Dec.
,,
268,9 277,2
244,1
256,8 286,7
347,2 280,1
Dec.
1921 160,1
164,1
163,7
144,4 141,3
166,5 156,7 Dec.
1922 137,1 135,2
129,2
122,6
136,1
159,3
136,6
Dec.
1923 134,0
132,7 120,1
124,4
125,1
144,2
130,1
Dec.
1924
117,4
129,2
119,5 119,8 129,3
161,1
129,4
Dec.
1925
117,0
121,6
117,0
110,1
110,1
154,9
121,8
Dec.
1926 139,7
156,1
145,9 132,9 129,2 179,8 147,3
Mei
1927
118,3 131,4
.134,3
130,9 122,3
140,7 129,6
Juni
,,
114,0
118,1
121,6
126,2
121,4 142,4
124,0
Juli
,,
110,5
113,2 111,9
115,8
119,9
138,0 118,2
Aug:
108,8
122,2 118,2
121,4
121,8 144,2 122,8
Sept.
111,7 130,8 115,3
119.3
123,7
150,0
125,1
Oct.
109,8
128,1
116,4
116,4 123,6
144,2
123,1
1Tov.
108,8
128,9
120,1
117,6 125,8
140,7 128,6
December,,
105,6 116,2 113,6
114,2
124,9
139,8 119,0
Januari1928
106,7 106,9
111,4 113,6 121,4 127,3
114.6
Februari ,,
105,6
106,4
106,2
112,4
114,1
114,0
109,7
Miaart
,,
101.7
104,8
102,8 106,7
115,1
119,3
108,4
.pril
101,6 103,7
106,8 105,9
116,2
126,4
110,1
Miei
101,5
100,7
106,0 110,1 111,9 124,6
109,1
Index-
cijfer
+
of-
Golf vaji Biscaye; uitgaande vracht..
106,42
–
1,84
thuisvracht ………
120,96
–
1,62
113,71
+
2,18
99,84
–
1,05
Middeli. Zee; uitgaande vracht……..
Noord-Amerika ………………..
100,70
–
2,98
thuisvracht ……………
Zuid-Amerika; uitgaande vracht
77,59
—
3,97
thuisvracht………
…
134,31
–
5,30 107,37
+
6,32
Indië; uitgaande vracht …………….
112,73
..
+
2,08
thui8vracht
………………….
Het verre Oosten, enz …………….
111,94
–
4,24
Australië … …. …………………
.124,83
..
–
1,78
vraag van Indië was iets levendiger, siiaar in de
Europeesche havens was de handel lustel•o’os en waren
de tarieven laag. De volgende ‘tabel toont ‘de verho’u-
ding van ‘hot ind’excijfer tot het gemiddelde van
1913,
waarbij het jaar
1926
is weggelaten in verband ‘met
de kolemstaking in dat jaar.
(1913= 100)
Maand
1924 1925
1
1927
1
1928
117,11
114,49
118,59 98,47
123,78 115,96
120,54
94,33
Maart ………
122,09
106,83
118,58 93,17
Januari
………..
Februari……….
117,22
104,24
111,06
94,59 Mei
…. ………
114,27 98,23
111,41
93,79
108,62
106,54
April . ….
………
103,75
..
94,90
101,61
Juni
…………..
104,43 95,87
105,51
September ……
110,50
98,19
107,51
Juli
……………
Augustus ………
115,55
99,49
105,78 112,76
..
102,23 106,27
October ………..
l7ovember
……..
111,21
104,67
102,31
December ……..
laan
gem.iddefd
113,44
102,22
109,64
Waarsc’hijrnlijlk is de ,,’tramp”-ton,nage die naar
lading zocht, ‘ians, aanaienlijk grooter dan ‘deonmii’d-dellijke vraag en een opleving vroeg in het seizoen zal
noodzakelijk zijn om te voorkomen, dat een groot aan-
tal schepen in ‘de zomermaanden stil zal moeten
li’ggen.
POSTERIJEN, TELEGRAFIE EN TELEFONIE.
Opbrengst
Mei 192S
Mei 1927
Posterijen ……..
…….
.f
3.629.912,-
f
3.786.550,-
Telegrafie ……. . ……
.,,
624.083,-
577.074,-
Telefonie ……………,, 1.269.693,-
1.112.995,-
20 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
533
MAANDCIJFERS.
OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN.
(In Guldens)
Mei
Sedert
1 Januari
1928
Overeen-
komst/ge
periode 1927
Directe belastingen.
9.313.708 8.756.056
Personeele belasting ..
2.119.250
.
5.622.640
6.951.894
7.137.175
Inkomstenbelasting
..
53.022.009
53.719.469
Vermogensbelaating …
1.845.046
6.548.039 6.327.489
belasting
………..
1.276.123
4.510.703
3.640.953
5.243.005
26.844.569 24.474.253
Statistiekrecht.
..
.
.. ..
365.656 1.848.780
1.733.021
Accijnzen.
Zout
……………..-. .-.
160.761
850.681
954.513
986.165
4.416.578 4.053.307
Grondbelasting
…….2.898.841
Wijn
………………
50.903
770.945
792.576 4.040.487
18.105.000 18.184.765
Bier
._. …………….
1.137.093
4.977.314 4.568.504
Invoerrechten.
.
..
.
…….
3.390.198
19.082.236 17.773.652 2.154.801 9.844.891
9.074.528
Belasting op gouden en
Dividend- en tantième-
84.128 430.102
402.570
Gedistilleerd ………….
Suiker
……………….
Belasting op rijwielen..
1
32.261
1
567.248
2
2.547.282
Tabak… … …………….
Indirecte belastingen.
Geslacht
… ._
…………
8
2.765.819
4
12.327.230
5
12.463.147
Registratierechten
3.79
.391
12.159.845
9.349.982
Zegelrechten …………
Successierechten……
2.029.102
16.835.366
22.120.261
zilveren werken ……..
Domeinen, wegen en
362:898 1.505.051 1.414.841
Staatsloterij
…………
–
17.014
235.725
235.270
Jacht en visscherij …..
973
5.107 4.327
vaarten .
… …
..
…
…….
Loodsgelden
……….
365.970
2.050.454 2.060.170
Mijnen
………………
–
–
–
50.740.525
213.203.475 211.788.111
Totaal-Generaal..
1) 10
°/o
der werkelijke opbrengst; art.
39
der Wegenbe-
lastingwet.
2)
40
0
/0
der werkelijke opbrengst; art.
39
der
Wegenbelastingwet.
8)
Hieronder begrepen
f 983.799
wegens
zegelrecht van nota’s van makelaars en commissionnairs in
effecten, enz. (Beursbel.).
4)
Id.
f3.627.835.
5)
Id.f
2.745.776.
HEFFINGEN VOOR HET LEENINGFONDS
1914.
Mei.
1928
Sedert
Januari
1928
Overeen-
komst/ge
periode 1927
Verdédigingsbelaat. la
584.084
2.028.610
1.912.632
Verdedigingsbelast. Ib
2.030.717 7.311.630
6.808.509
Verdedigingsbelast. II
4.060.856 13.970.844 13.034.206
Opcent en:
Grondbelasting ……
582.107 1.874.510
1.754.756
Personeele belasting
395.640
1.464.048 1.459.639
Inkomstenbelasting
207.453
1.148.690
13.065.618
Vermogensbelasting
487.263
1.683.758 1.616.768
Dividend- en tantième
421.120 1.488.532
1.201.515
Accijns op Suiker
678.040
3.816.447
3.554.730
Wijn
10.181
154.189
158.515
belasting
…………
404.049
1.810.500
1.818.477
Gedistilleerd
………..
Zegelrechtvan buitl.eff
102:084
597.591 970.947
Totaal.
.
9.983.594 37.349.349
47.356.312
HEFFINGEN VOOR HET WEGENFONDS.
Wegenbelasting ………..
1.601.587
5.269.647
–
Rijwielbelasting ……..
1
290.347
1
5.105.227
2
3.820.923
Totaal ………..
1.891.934 10.374.874
–
90
ol.
der werkelijke opbrengst; art.
39
der Wegenbel.wet.
60
ol.
der werkelijke opbrengst; art.
39
der Wegenbel.wet.
SPLITSING VAN DE OPBRENGST DER GROND-, PERSO.
NEELE-, INKOMSTEN- EN VERMOGENSBELASTING
SEDERT 1 JANUARI
1927.
Dienstjaren
Orond-
belasting
Personeele
belasting
Inkomsten-
belasting
Vermogens-
belasting
1925126
– –
518.299
–
1928127
25.324 380.254 2.621.672
21.993
1927128
3.896.439
4.120.288 49.881.679 6.526.042
1928129
5.391.945
2.471.352
859
4
Totalen
9.313.708
6.951.894 53.022.009 6.548.039
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. *** beteekent: Cijfers nog niet ontvingen.
GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.
d
rBel.
sc. Wissels.
413 Oct.’27
Zwits. Nat. Bk.
3 22 Oct.’25
Bknn.E
5 13 Oct.’27
N.Bk.v.Denem.
5 23Juni’27
rsch. inR.C.
6 iS Oct.’27
ZweedscheRbk
4 30 Apr.’28
Javasc he Bank…..
4 14Juli’26
Bankv.Noorw.
5426 Mrt.’28
Bank van Engeland
421Apr.’27
Bk. v. Tsjecho-
Duitsche Rijksbank
7 5 Oct.’27
slowakije
..5 8Mrt.’27
Bank v. Frankrijk.
3419 Jan.’28
N.Bk.v.O’rijk.
6 27 Jan.’28
Belgische Nat. Bnk.
4416 Nov.’27
N. Bk. v. Hong.
6 26Aug.’26
Fed. Res.BankN.Y.
4417 Mei ’28
Bank v. Italië.
6 31 Mrt. ’28
Bank van Spanje..
5 23Mrt.’3
Z.-Afr.Res.bnk
54 9Jan.’28
OPEN MARKT.
1928
1927
1926
1914
16 juni
11116 419
28Mei!
13118
14f19
20124
Juni
Juni
2Juni
Juni Juni
Juli
Amsle idem
Partic.disc.
4
1
j8
4
1
/16_
1
8
4
I16116
43I8-711
31/3_5/5
2
3
14_I
3
116
3
1
16_
3
116
Prolong.
1)
331
4
33/
4
_411
4
411
3
4114113
3114
3.11
4
211
4
3/
4
Londen
Daggeld ..
2
3
1-3
1
I2
3.
1
12
2-311 2
1
12_4
231-41I2
3.411
4
131
4
-2
Partic.disc.
3
3
14
13
116
3
3
/4.
1
5/16
3
3
/4/6
318
1
6116
451_3/
4
1
/4_
5
116
2
1
14-/
4
Berlijn
Dageld ..
4
1
16
1
12
4-612
4
1
13.812
5
1
119
1
12
3h11_6
1
12
35112
–
Partic.dlsc.
3015
d.. .
6
1
12
6113
611
3
51
5
6
5
15-14
5-
18
4
1
12
–
56-90
d.. –
6
112
611
2
6
1
13-11a
61-
3
14
5-
1
1s
4
1
12
2
1
I-
1
I2
Waren-
wechsel.
6814
61-1
6
3
J4-7
7
55j
8
_71
8
5_31
–
New York
Cail mon.’)
51/3_314
5-614
5
1
12.7
1
14
5
1
/263/4
4
1
14
31/
3
_41/
4
181421/
3
Partic. disc.
4I1
41/
5
_114
4
1
1
41
18
1
14
314-16
33J
–
1) Koers van
15 Juni
en daaraan voorafgaande weken t/m. Vrijdag,
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavla
York)
‘.1
)
•)
•)
1)
12
Juni
1928
2.4771
8
12.09+
59.21
9.75 34.63
99%
13,,
1928
2.4771
8
12.0971,
59.24 9.744
34.64
995%
14
,,
1928
2.47to/,
12.1011
5
59.23
9.744 34.634
995%
15
,,
1928
2.477/,
12.10
59.234
9.744
34.634
99%
16
,,
1928
–
– –
–
–
993%
18
,,
1928
2.47151
5
12.10.
8
59.284
9.744
34.634
99% Laagste d.w.1)
2.47%
12.095
8
59.20
9.73
34.60
99%
Hoogste d.wl)
2.48
12.1081
8
59.26 9.76 34.66
100
11
Juni
1928
2.4771
8
12.10
59.23 9.75
34.624
99%
4
,,
1928
2.471
8
12.09178
59.26
59.26
9.744
48.-
34.574
99%
100
Muntpariteit
2.48%
12.10%
134.59
Data
sr”aod
Weenen
Praa
Boeka-
Milaan
Madrid
12
Juni
1928
47.76
34.87%
7.34
1.51
13.024
41.17
13
,,
1928
47.76
34.8731
7.34
1.51
13.03
41.19
14
,,
1928
47.76 34.90 7.344
1.51
13.034
41.19
15
,,.
1928
47.77
34.90 7.34
1.50
13.044
41.10
16
1928
–
–
7.34
1.52
–
—
18
,,
1928
47.80 34.90
7.34
1.51
13.05
40.95
Laagsted.w.l)
47.72
34.80
7.32
1.474
12.98
40.90
Hoogsted.w
1
)
47.78%
35.-
7.374
1.55
13.074
41.274
11
Juni
1928
47.76% 34.90 7.344
1.524
13.04
41.234
4
,,
1928
47.7434
34.90
7.34 1.54
13.05
41.344
Muntpariteit
48.-
35.-
2)48._
48.-
48.-
D a a
Stock-
Kopen-
°
o 1
*
Buenos-
Mon- holm
)
hagen’s)
5
fOl)
Aires’) treal
1)
12
Juni
1928
66.524
66.50
.66.40
6.234
105/,
2.47%
13
,,
1928
66.524 66.50
66.40
6.234
105%
2.47s1,
14
,,
1928
86.524
66.50
66.40
6.24
1058/
4
2.47o1,
15
1928
66.524
66.50 86.40
6.24
105%
2.47o
8
16
1928
–
–
–
6.24
105%
2.47′,
18
1928
66.55
86.50
66.424 6.24
1050/
8
2.47o
8
Laagsted.w.l)
66.45
66.45
66.35
6.21
105%
2.47i1
Hoogste d.wl) 66.58
66.55
66.45
6.26
106
2.47s1
8
11
Juni
1928
66.5211
68.524
66.40
6.234
1055/,
2.47%
4
,,
1928
66.50
66.50
66.40
624
105%
2.47i,
Muntpariteit
66.67
1
66.67
1
66.67 6.264
105o1
5
2.48%
•) Noteering te Amsterdam.
) Noteering te Rotterdam.
Particuliere opgave.
Wettelijk gestabiliseerd tussehen
7.534j6
en
7.2111
3
.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
534
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
KOERSEN TE NEW YORK.
(Cable).
D
.
af a
Londen
Parijs
Berlijn Amsterdam
‘$
per
£)
($
P. IOOfr.)
($ P. 100 Mk.)
($ p. 100
gldj
12 Juni
1928
4,88
3
18.6
3,93
23,89%
1
40,34%
13
,,
1928
4,881/
3,93
23,89%
40,34
14
,,
1928
4,883/
16
3,93
8
/8
23,89%
40,34
15
,,
1928
4,88%
3,93
,
1
8
23,89%
40,34%
16
,,
1928
4,8811
8
3,93
,
1
8
23,89%
40,34
18
,,
1928
4,88
1
18
3,9311
9
23,90
40,33
8
12
20 Juni
19271
4,8591,
3,91%
23,69%
40,06
Muntpariteit..
1
4,8667
19,30
23,813/
,
4031
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
Nofeerings-
eenheden
2Juni
1928
9Juni
1928
1I116Juni 1928
LaagstelHoogsfe
1
16juni
1928
AIexandrTë
PTiast.p.
97%
97%
97
1
97
1
9
1,
97%
Athene
,.
.
Dr. p. £.
37471
t
37451
8
374
375h
Bangkok
Sh.p.ticai
1110
1/10%
1/10%
111021
t
1110%
Budapest
.
Pen. p.
£
27.97
27.9%
27.95
28.00
27.981
B. Aires’). .-
d. p.
$
47%
4
7
,
11,
6
4791,
6
47%
4761
9
Calcutta .. …
.Sh. p. rup.
1
1
;6
1/6
115811,,
116
1
1
84
1j5
61
1
Constantin
Piast.p..g
947%
9471,
940
960 952%
Hongkong
Sh. p.
$
2/11/,,
2/0111
2/0%
2111/
4
21061
s
Kobe
……
Sh.p.yen
l/lOft
ljlO
1
/
1
OU
1/11
1/10
Lissabon
Eseu.p.,
..
113%
110% 104
111
108%
d.per$
24
24 23%
24%
24
Montevideo
1)
d. per
$
.
50
11
/
32
50%
4971
9
50%
50%
Mexico ……..
Montreal’)
$
per
£
4.89%
4.89
4.891/
8
4.89%
•89H
R.d.Janeiro
1)
d. per Mii.
5591
5291
33
571
8
5591
94
5571
Shanghai ..
Sh. p. tael
291f
9
218231
33
2;8%
2/971
33
218.;
Singapore.
id. p.
$
2/3si
23%
213
11
1j6
2/3+
2/3%
Valparaiso
2)
$
p.
39.43
39.49 39.45 39.52 39.52
Warschau
Zi. p.
£
43.511 43.511
43.25 43.75 43.521
J
etegranscn transTert.
‘)J
ag.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
8)
Londen’) N.Yorkl)
Londen
11 Juni 1928.. 27%
6051
5
11 Juni 1928….
84/10%
12
,,
1928..
2791,
6
60%
12
,,
1928….,
84110%.
13
,,
1928.. 27%
60%
13
,,
1928….
84110%
14
,,
1928..
2781
9
5971
9
14
,,
1928….
84110%
15
,,
1928.. .272/,
59%
15
,,
1928….
84111 16
,,
1928..
2731
to
60
16
,,
1928…..
84111
18 Juni 1927.. 268/
9
56%
18 Juni 1927….
84111%
20 Juli
1914.. 24″1,
59
20
Juli
1914…
.
84111
‘)in pence
p.
oz.stand.
3)
Foreign silver in
ge.
p.oz.fine.
3)
in sh.
p.
oz.fine
STAND VAN
‘s
RIJKS
KAS.
De.Minister van Financitn maakt bekend:
Vorderingen.
1
7 Juni 1928 15Juni 1928
Saldo bij de Nederlandsche Bank…
–
/
416.221.45
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
f
967.251,82
,,
1.399.549,88
Voorschot
op
ultimo Mei
1928 aan
de gem.
op
voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten
op
,
13.132.183,93
de Rijksinkomsten belasting……….37.209.570,083
Voorschotten aan Surinae…………
ni
,,8.960.922,85
.
,,
8.875.370,70
iCasvord. weg. credietverst.ajh. buiteni.
,,
40.919.301,29
,,144 688.487,38
Daggeldleeningen
tegen onderpand
van Staatsschuldbrleven
. ………
9.500.000,-
,,
5.000.000,-
Saldo der postrekeningen van Rijks-
15.032.834,66
,,
16.425.792,15
comptabelen
…………………….
Vordering
op
het Staatsbedrijf der
P.,
…
–
…………………………..
T.
en
T.’)
Id.
op
andere Staatsbedrijven
2)
–
,,
2.575.348,03
,,
2.575.348,03
Ve r.pli chtin gen.
Voorschot door de Nederi. Bank….
/
8.125.535,79
–
Schatkistbiljetten in Omloop’) ……..
103.526.000,-
Schatkistpromessen in omloop
–
fl03.526.000,-
–
Waarvan direct bij de Ned. Bank..
–
–
Zilverbons in omloop
…………….
12.050.553,50
..
,
11.644.275,50
Schuld a.
ci.
Bank
v.
Ned. Gemeenten
2)..
– –
…
16.722.713,07
Id. aan
Curaçpo ………………….
,,
239.618,25
238.080,40
Id. aan
Ned.-Indië
…………………12.551.419,46
Id. a. h. Alg. Burg. Pensioenfonds
1) ..
4.628.740,55
137.606,75
Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T.
3)..,,
36.028.015,82
.
34.265.023,01
Id. aan andere Staatsbedrijven’)……..,,
1.315.000,-
,,
1.315.000,-
Id. aan diverse Instellingen’)
……..
.,,
5.777.138,19
,,
5.811.616,75
‘)
Waarvan
/
12.056.000 vervallende
op 1 Juli
1929.
2)
In rekg.-crt. met
‘s
Rijks Schatkist.
3)
Ultimo April.
NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE
SCHULD.
9 Juni1928
1
16 Juni 1928
Vorderingen: fl2.459.000,-
/16.723.000,- ,,l3.498.000,-
,,
11.911.000,-
Verplichtingen:
Saldo
bij
‘8
Rijks
kas
.
……………..
Voorschot uit
‘s
Rijks kas aan N.-Indië
–
–
Saldo bij de Javasche Bank
…………
Voorschot Javasche Bank aan N.-lndië
–
–
150.000,-
,,
150.000,-
Schatkistpromessen in omloop…………
34.148.000,-
•
34.879.000,-
Muntbiljetten in Omloop
…………..
Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfonds..
,,
852.000,-
852.000,–
Idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank.
,,
1.058.000,-
,,
751.000,-
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 18 Juni 1928.
Activa.
Binneni.Wis:(Hfdbk.
/
38.719.245,70
aeis,Prom.,
Bijbuk.
1.050.582,62
enz.indisc.(Ag.sch.
10.640.602,08
,t
50.410.430,40
Papier
o.
h;Buitenl.
in
disconto.
.. . ..-.
–
Idem eigen portef.
. /
196.567.688,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nognietafgel.
«
196.567.688,
.-.
Beleeningen
mcl.
vrsch.i
t
Hfdbk.
f
36.935.644,64
ç
In rek.-crt.i
Bijbuk.
5.979.596,-
op
onderp.(
Ag.sch.
61.954.220,97
f
104.869.461,61
Op
Effecten..
……. /
100.998.261,61
Op
Goederen en Spec.
3.871.200,-
104.869.461,61
Voorschotten a. h. Rijk
… ……………
-.
Munt en Muntmaterjaaj
Munt, Goud
……
f
67.567.240,-
Muntmat., Goud
.. ,,
367.468.818,36
f
435.036.058,36
Munt, Zilver, ena.,
23.375.457,09
Muntmat. Zilver..
–
Belegging
11
kapitaal, reserves en pen-
458.411.515,45
.
sioenfonds
……………………,,
23.575.585,96
Gebouwen en Meub.der Bank
…….-
5.000.000,-
Diverse rekeningen
……. . ………….
36.634.753,43
Paselva
f
875.469.434,85
Kapitaal
…………..
f
20.000.000,-
Reservefonals
………, . … . ……. …. ..
,,
7.027.840,39
Bijzondere reserve
………………..
8.000.000,-
Pensioenfonds
…………………..
5.165.183,40
Bankbiljetten in omloop………….. ..
778.058.895,-
Bankassignatiën in omloop ………..
..
335.684,75
Rek.-Cour.
Ç
Het Rijk
f
4.872.732,92
saldo’s:
Anderen
40.281.908,10
45.154.641,02
Diverse rekeningen
……….
……. .
11.727.190,29
J875.469.434,85
Beschikbaar metaalsaldo
………….
f
293.254.979,70.
Op de basis van
ij
s
metaaldekking…
….
128.545.135,55
Minder bedrag aan.bankbiijtten in om-
ioop
dan waartoe de Bank gerechtigdis. 1.466.274.895,-
Voornaamste posten in duizenden
guldens.
Data
Goud
Circulatie
Andere
opeischb.
Beschikb.
Metaal-
Dek- kings Munt
1
Muntmat.
schulden
saldo
oerc.
18 Juni ’28
67.567
367.469 778.059
45.490
293.255
55
11
’28
67.563 367.469
790.555
46.753
290.097
55
4
’28
67.616
367.469
811.834
34.961
289.607
54
29 Mei
’28
67.625 367.469 797.333 35.975
292.386
55
21
1
28
67.675
367.469
794.461
42.112 292.401
55
14
1
28
67.680 367.469
811.535
37.650
289.788
54
20
Junf’27
68.559
341.498 779.530
64.147
269.197
52
25 Juli
‘14165.7031
96.410
1
310.437
6.198 43.521
1
)
1
54
i7âi
Schatkist-
,
ee- •
e
1
Papier
Diverse
Data
bedrag
disconto’s
promessen Irechtstreeks
ningen
op het
reke-
1
buifenl.
ninsen
2)
18 J,ini 1928
50.410
–
104.869
196.568
36.635
11
1928
53.449
–
108.647 196.473
38.696
4
1928
57.484
–
109.161
196.397
40.880
29 Mei
1928
52.613
–
112.722
193.884
41.508
21
1928
57.788
–
111.073
193.781
40.397
14
1928
64.658
-.
118.942
193.630
40.499
20 Juni 1927
146.862
–
134.632
117.486
39.803
25 Juli
1914
137.947
14.300
61.686 20.188
509
‘) Op
de basis
van
1
1
metaaldekking.
1)
Sluitpost
activa.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden auldena.
Data
Metaal
/
And
e
re
opeischb.
Discont.
Dk
12 Mei
1928..
1.090
1.472
554
809
442
5
,,
1928-
1.090
1.612
508 805
444
28
April
1928-
1.090
1.658
543 816 450
21
1928..
1.090
1.413 576 817
437
14
1928-
1.090 1.498
581
.
817
453
14 Mei
1927-
1.030
1.492
582
961
555
Juli
1914,…
645
1.100
560
735 396
-, flwLIJ,JDt
uc, activa.
20 Juni 1928
‘
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
535
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
–
Andere Beschikb. Data
Goud
. Zilver
Circulatie opeischb. metaal-
schulden saldo
16Juni1928
1800
309.800
48.400 118.160
9
1928
191.200
311.200
47.800 119.400
2
1928
191.400
306.400
44.000 121.320
19 Mei 1928 174.401
17.885′ 304.589
43.780 122.910
12
1928 174.261
18.411 306.290
38.528 124.043
5
1928 174.446
18.638 304 994
39.893 124.463
28Apr.1928 174.445
18.950 303.568
48.804 123.277
18 Juni1927 185.044
25.305 316.634
54.388 138.731
19 ,, 1926 195.309
36.652 327.578
47.364 158.869
25 Juli 19141 22.057
31.907 110.172
12.634
4.842
2
)
1
Wissels,
–
1
1
Dek-
Data
____________
1
Dis-
conto’s
buiten
N.-Ind. betaalb.
Belee-
ningen
1
‘-‘
1
reke-
1
ningen’)
ktngs-
percen-
1
tage
16Juni1928
1
130300
‘
53
9
1928
126.100
.5*
53
2
,
1928
120.300
.5*.
1
55
19Mei1928
ï4T188
17.913
64.941
65.903
55
12
,,
1928
13.487
18.193
63.180
63.787
56
5
1928
13.417
20.004
64.380
60.324
56
28Apr.1928
13.256
22.368
67.710
61.879
55
18Juni1927
14.242
20.387
88.536
56.305
57
19
,,
1926 10.876
20.753
43.420
64.182
62
25 Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228
44
‘) Sluitpost
activa.
‘)
Baai.
2
/5
metaaldekklng.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste
posten, onder bijvoeging der Currency
Notes,
in duizenden pouden sterling.
Data
Metaal
‘7irculat,e
II
Currency Notes
Bedrag
1
Bankbil/. 00v. Sec.
13 Juni 1928
168.100 135.074
296.508
56.250
247.055
6
,,
1928
164.074
135.662
295.651 56.250
246.185
30 Mei
1928
162.902 135.985
293.697
56.250
243.935
23
,,
1928
162.187
135.064
290.285
56.250
241.251
16
1928
161.947
134.834
294.655
56.250
245.057
9
1928
161.905 135.218
295.084
56.250
245.463
1
Juni 1927
152.111
136.500 305.825
56.250
249.214
22 Juli
1914
40.164 29.317
–
– –
a a
D t
00v.
Other
Public
Other
R eserve
Dek-
kings-
Sec. Sec.
Depos.
Depos.
13 Juni’28
34.440 51.668
18.250
102.793 52.776
43
6
,,
’28
36.187
52.579
8.853
110.273
48.168
40318
.
30 Mei ’28
28.967
53.985
22.284
89.568 46.668
423
23
,,
’28
29.582 54.924
13.095 100.518
46.873
41(
16
’28
29.577 55.846
19.165
95.377
46.863
40i1,
9
,,
’28
29.457 55.695
13:075
100.782 46.437
40
15Juni’27
50.386
49.162
19.113
97.923
35.361
3031
22 Juli
’14
11.0051
33.6331
13.736
1
42.185 29.297
52
1)
Verhouding tusschen ieserve en ueposns.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen franca.
Waarvan’
ITe
goed
Wis-
Belee-
Data
Joud
in het
IZilverJ
in h t
ee
n!.
sels
buiten!.’)
buit
b
14Juni’28
5.543
1.864
343
63
1.890
16
1.909
7
,,
’28
5.543
1.864 343
62
1.696
15
1.921
31 Mei ’28
5.543
1.864
343
62
2.822
13
1.810 25
,,
’28
5.543
1.864 343
61
2.072
13
1.848
18
,,
’28
5.543
1.864
343
62
1.686
13
1.776
16Juni’27
5.547 1.864
345
51
1.634
8
1.687
23Juli
1
14
4.104
–
640
–
11.5411
8
1
769
Buit.gew.
1
Schat-
1
Diver-
Rekg. Courant
Data
voorsch.
1
kist bil-
1
sen
2)
Circulatie
fc’;ni Staat
a(d. Staatl letten
‘)J
14Juni’28
18.400 5.930
31.183 59.190
7.609
85
7
,,
’28
21.300
5.930
31.243
59.856 8.341
130
31 Mei’28
21.700
5.930 30.743
59.195
8.882
149
25
’28
22.600
5.930
30.924 58.995
10.512
180
18
»
’28
22.700 5.930 29.749
59.719
8.459
59
16Juni’27
26.950
5.726
21.300
52.381
12.003
125
23Juli’14
–
– –
5.912
943
401
‘)Waarvan beschikiaar
4W
mulioen. ‘) in nisconto genomen wegens
voorsch. v. d. Staat aan buiteni. regeeringen.
2)
Sluitpost activa.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichamark.
Daarvan
Deviezen
Andere
a a
ou
bij bui-
als goud-
ws
isels
B elee-
ten!. circ.
dekking
en
ningen
banken
1)
geldende
cheques
7 Juni 1928
2.040,8
85,6
266,9
2.238,1
21,6
31 Mei
1928
2.040,8
85,6
274,1
2.489,4
43,0
23
,,
1928
2.040,7
85,6
229,5
2.035,2
27,4
15
1928
2.040,8
85,6
212,9
1.985,9
59,7
7
1928
2.040,9
85,6
197,5
2.280,4
.
39,2
7 Juni 1927
1.815,5
69,1
86,9
2.338,2
54,9
30 Juli
1914
1.356,9
– –
750,9 50,2
Da a
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
Activa
2
)
latie
Crt.
Passiva
7 Juni 1928
94,0
602,4
4.218,0
532,7
204,8
31 Mei
1928
94,0
666,7
4.486,9
581,5
197,9
23
,,
1928
94,0 553,7
3.821,6
675,1
195,7
15
,,
1928
94,0
566,4
3.987,1 463,5
208,2
7
,,
1928
94,0 558,1
4.238,9
430,5
189,5
7 Juni 1927
92,9 464,9
3.689,2
650,9
252,6
30 Juli
1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-
40,0
‘ jnueias,.
•,i w.o.
rçentenoangscneine
1 JUfli, 2., ?.i, 13,
1
MI
za,
7
Juni
1
27,
resp.
47; 24; 60;
60;
43; 61
mlii.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.
Data
Goud
‘.•
.
‘
.
L
9
Rekg. Crt.
–
1928
L L
0
0
CQ
__-
14 Juni
787 466
44
568
54
387
2.108
12
148
7
,,
787
429
1
4
541
56
387
2.122
20
65
31 Mei
780 476
44
543
97
391
2.155
26
114
24
772
455
44
553
48
390
2.119
26
83
17
772
489
44
556
51
389 2.127
20
99
16Juni
2
644
435
41
478
32
400
1.867
16
115
Aan de scnaticlst gecedeerd.
) 1921.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS. Voornaamste posten in mihioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel,
Totaal
Dekking
In her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zilver
etc.
member
markt
banks
gekocht
29 Mei ’28
2.606,9
1.186,2
150,6
943,8
304,0
23
,,
’28
2.634,3
1.198,5
161,1
847,5
330,6
16
,,
1
28
2.640,8
1.225,6
160,8
807,4
347,3
9
,,
’28
2.690,1 1.228,5
157,8
777,1
365,1
2
,,
’28
2.709,4
1.249,7 159,0 757,1
363,1
25Apr.’28
2.723,3
1.266,8
162,6
709,1
365,8
1 Junit27
2.993,0
1
1.665,1 160,7
1
496,5
229,0
Belegd
Totaal
–
ïi-
Algem.
Data
in
u. s.
Gov. Sec.
Notes
in circu-
.°
sito
Gestort
Kapitaal
Dek-
kin es-
Dek-
kings-
lat ie
perc.
1) perc.
2)
29 Mei ’28
219,4 1.593,3
2.407,6
139,6 65,1
68,9
23
,,
’28
230,5
1.579,4
2.416,5
139,6
65,9
70,0
16
,,
’28
262,3
1.583,1
2.434,2
139,2
65,7
69,7
9
,,
’28
277,4
1.591,2 2.474,1
138,1
66,2
70,1
2
,,
’28
292,3
1.590,6
2.493,5
137,6
66,3
70,2
25Apr.’28
304,8
1.572,6
2.474,6
137,6
67,3 71,3
1
Juni’27
362,5
11.740,4 12.366,6
129,0
1
72,8 76,8
-, v c. flu..ui.ig
lutancil euuuvuurrauu iegenuver opeisenuare sdflUiUefl:
F. R.
Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. BES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Data
Aantal
banken
D
conto’s
en
beleen.
1
Beleg-
1
gingen
1
Reserve
t
bij de
1
F.
R.
Ibanks
Totaal
dep9-
sito
s
Waarvan
time
deposits
23 Mei’28
642
15.851
6.689
1.758
20.699
6.985
16
,,
’28
642
15.937
6.654
1
1.763
20.897
6.972
9
’28
643
15.897
6.647 1.804
20.862 6.948
2
’28
643
15.951
6.637
1.816
20.966
6.911
25Apr.’28
644
15.722 6.616
1.804
20.737 6.878
25 Mei’27
668
14.429
6.044
1.687
19.433
6.150
Aan net eind van ieuer icwartaa.i worat een ovorzient
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
536
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 18 Juni 1928
De houding van de internationale markten is in de
achter ons liggende ber’ic]ztsperiode nogal verschillend ge-
weest. Te N e w Y o rk heeft men
zich
eenigszins weten te
herstellen van – den schok, welke de vorige week door cle
ernst.ige daling van het algemeene koerspeil is toegebracht.
Hiermede is gepaard gegaan het feit, dat ‘de makelaars-
leeningen Vrij aanmerkelijk zijn verminderd en dat de geld-
markt diets ruimer is geworden, dit laatste vermoedelijk
door het toevloeien van nienwe geldmiddelen uit binnen-
en buitenland. Toch is de markt nog niet vast van. toon
geworden. Een gerucht iwas reeds voldoende om een in-
zinking te vçroorzaken en de vermoedens omtrent een
nieuwe verhooging van den discontovoet zijn tevens weder
sterker geworden. Desniettemin heeft een aanmerkelijk
herstel plaats gevonden.
Uit den aard der zaak heeft deze gang van zaken invloed
uitgeoefend op de andere beursplaatsen. Toch heeft men
zich iets losser gemaakt van de leiding van New York.
Vooral te B e r 1 ij n is dit tot uitilnig gekomen. Wel heeft
men daar ter plaatse groote voorzichtigheid betracht en
op dagen, waarop de markt te ‘New York bijaonder enge-
animeerd was, heeft men, ook ‘te Berlijn verkooporders kun-
nen opanerken, doch over het algemeën is een opgewekte
stemming overheerschend gebleven. De factoren, welke de
grootste tegenwerking hebben verschaft, waren de onze-
kerheid omtrent de vorming, van de regeering eenerzijds en
de vooruitzichten van de geidmarkt aan den anderen kant.
Deze tegenwerking wss echter niet zon groot, dat een daling
op te merken is geweest; integendeel konden de koers-
verliezen van de vorige week in de meeste gevallen weder
worden uitgewischt.
De markt te L o n de ii is gevoeliger gebleven voor in-
ternationale invloeden, vooral voor de zwakke houding
vali de beurs te Brussel. In een aantal speculatieve fondsen
zijn omvangrijke verkoopo’rders voorgekomen. Hierbij zijn
op den voorgrond getreden diie papieren, welke een, inter’
nationaal karakter bezitten. Daarentegen heeft de beleg-
gingsafdeel ing grooten ‘deerstand getoond.
Te Pa r ij s is, na een tijdelijke inzinkin, weér een
herstel van beteekenis ingetreden. Opnieuw is de verwach-
ting van een spoedige stabilisatie van het betaalmiddel
naar voren getreden en dit is gepaard gegaan met een
aanmerkelijke verbetering van tal van fondsen. Op den
voorgrond hebben hierbij lbankaandleelen, spoorwegaandee-
len, enz. gestaan, doch ook voor Fransche beleggingspa-
pieren heeft zich een zoodanige vraag ontwikkeld, dat
koersverschillen van groote beteekenis zijn voorgekomen.
Deze laatste varen voornamelijk gebaseerd op de vervach-
ding, dat een revalorisatde van den franc de definitieve
stabilisatie voôraf zou gaan; ware het niet, dat Brussel
en New York een tegen.werkende tendens aan den dag ge-
legd zouden hebben, dan zou de opwaartsche beweging wel-
licht nog grootere vormen hebben aangenomen.
T e n en z en t ‘is de markt over het algemeen stil, doch
niet al te lusteloos geweest, behoudens enkele uitzonde-
ringen. Tegen het einde van de berichtsperiode echter
is hierin verandering gekomen. Op de
bcieqgingsafdeeling
is deze omschrijving uit den aard der zaak niet v.an toepas-
sing. Hier viel eerder een betere stemmIng op te merken,
welke in verband moet worden gebracht niet de ruimere
houding van de geldmarkt. 6 pOt. wed. Werk. Schuld
1922: 10434, 104%, 104%, 10434; 4 Ct. Ned. Werk.
Schuld 1917: 10034 ,100
7
1
o
, 100
5
/8; 43/21 ‘pOt. Ned.-Indië
1926:
985
116,
98
/s, 9834; 8 ,pCt. Sao Paulo 1921: 10734,
10634, 107
7
/
16
.
De scherpste verschillen zijn in do af cleeling voor
bis-.
nenlandsche indnstrieele aandeelen
vdorgekomen. Hier wa-
ren ,het vooral aandeeleii in ‘kunstzij’defabrieken, welke een
gevoelige daling in het licht, hebben gesteld. De leiding heb-
ben aandeelen Enka en Maekubee gehad. De groote ver
koepen in deze aandeelen werden ‘in jverhand gebrtoht met
cle onlangs plaats gehad hebbende creatie van aandeelen
van kleine coupares, welke nochtans het volledige stem-
recht bezitten. Onder deze omstandigheden zouden groote
groepen aandeelhouders het niet meer wenschelijk achten
hun bezit aan te houden. Het spreekt vanzelf, dat dierge-
lijke opvattingen niet voor contrôle vatbaar zijn, doch die
algemeen geldende opvatting ter beurze heeft toch verkoo’-
pen van particuliere zijde uitgelokt. Tegelijkertijd bleek
ruim aanbod te bestaan in aandeelen Philips Gloeilampen-
fabrieken, .zoodat ook hier de reactie vrij scherpe vormen
heeft aangenomen. 1) aarentegen waren aandeélen Margari.ne
Unie tamelijk vast, terÉwijl de overige soorten uit deze af-
deeling weinig belangstelling’ ‘hebben getrokken. Centrale
Suiker Mij.: 79%, 78%,
7
9%, 7134; HolI. Kunsitzijde md.:’
2207/, 210, 214, 212, 214; Margarne Unie: 199, 196, 201%,
201; Maekubee:’ 226
1
/
2
Ç 220%, 224, 21034; N’ed. Ku.nsticijcle-
fabriek: 515, 498, 494, 490,
480%;
Philips Gloeilampen:
740, 732, 742%, 731; ZiveedscheIju’cifers: 416, 413, 41534,
422.
In de af deeling voor
petroleumaandeelen
hebben aan dec
len Koninklijke een verbetering te zien gegeven. De mede-
deelingen van den heer Deterding op de laatste algemeene
vergadering hebbeii een goeden indruk gemaakt, voorna-
melijk ‘die, welke in betrekking stonden tot de kwestie van
de Russisohe olie. Ter beurze heeft men niet zooveel aan-
dacht meer besteed aan de mogelijkheid’ van, uitgifte i’au
nieuwe aandeelen, hoewel dit punt door den heer Deterding
in het midden is gelaten. ‘Dordtsche Petroleum I’ud. Mij.:
365,
37134,
375, 377; (lee. HolI. Petr. Cy.: 226, 221, 226;
Koninkl. Petroleum: 387
1
/8, 386, 391%1, 394
5
/
8
, 397
1
/8; Per-
lak Petroleum: 7734, 7934, 8134; Peu’ciawa: 19
5
/8, 2034,
20%; Marland 011: 3491
16
, 34, 3421/32, 369/.
De
rubbermarkt is
vrijwel onbewogen geneest. De rubber
–
prijs .heef t opnieu,w tweinig variatie te zien gegeven en de
hernieuwde vermindering van de voorraden te Londen ‘is
‘bekeicl gemaakt in ecn marktstemming, welke over het
algemeen niet sterk voor optimisme toegankelijk bleek te
zijn, zoodat ‘hiervan geen effect is uitgegaan. Amsterd’m
Rubber: 232, 234,
23
5%,
2
33%; Deli Batavia: 173, 170,
171, 167; Hessa Rubber: 314, 31034, 318, 321%; Java
Caoutchouc: 143, 146, 147%, 147; Majanglanden: 291, 290,
293, 292, 286; Ned.-Ind. Rubber & Koffie: 266, 262, .265%,
265; R’dam Tapanoeli: 112, 114%, 113%, 111; Serbadjndi:
2.11, 210, 212, 215, 212; Sumatra Caoutchouc: 17534, 171,
179%; Sumatra Rubber: 18134, 182, 181
1
/
4
, 188, 183;
Ver. Inzl. Cultuurond.: 137, 135, 140, 130; linteroontin. Rub.
her: 12, 11
16
1
32
, lO/g,
1034.
Tabeksaandeelen
zijn doorgaans tamelijk vast gebleven,
zoowel voor de Sumatra- als ijoor cle Javasoorten Veel is.
er niet omgegaan, doch, behoudens een enkele uitzondering,
heeft de vraag het aanbod bijna voortdurend overtroffen.
A,rendsburg: 633, 63434, 633; Besoeki Tabak Mij.: 513, 510,
515, 524, 520; Dcli Batavia:
521%,
528,
53234., 534; Deli
Mij.: 455 34, 453, 455, 459, 457; Ngoepit: 360, 355; Senem-bali: 49234, 486%, 401, 496, 499.
De
suikermsr/ct
was kalm, doch, onder den invloed van
INDUSTRIEELE DISCONTO MAATSCHAPPIJ
AMSTERDAM LONDEN
BERLIJN
PARIJS
KOPENHAGEN
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL! 10.000.000.-
VOLGESTORT GEPLAATST EN RESERVES
t
7.900.000.-
Financiering van den afzet van industrieele producten.
20 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
537
cle ongunstige berichten omtrent den suikerprijs en cle mo-
gelijkheid van verkoop van het product, lusteloos gestemd.
Speciaal is dit tot uiting gekomen in den koers van aan-
deelen EV.A., welke een scherpe daling heeft ondergaan en
waarvan het slot nagenoeg op het laagste peil is gekomen.
De concentratie van den achteruitgang op aandeelen H.V.A.
is vermoedelijk ook toe te schrijven aan het feit, dat men
algemeen geen nieuwe emissie en dus ook geen claim”
verwacht. Cult. Mij. der Vorstenlanden: 188, 174 (ex
div., 170, 166% ; H.V.A.:
710%,
706, 693, 687%; Javasc’he
Cult. Mij. 385, 383.!4, 371, 366% ; Kaliibagor: 417, 415, 405,
400; Poerworedjo: 117, 115%, 111%, 112%; Sindanglaoet:
444, 435; Tjepper: 850, 762 (ex div.) ; Watoetoelis Poppoh:
789, 788, 782, 775.
&heepvasrtaaadeelen
hadden eentille markt, doch in
verband met den toestand op de vrachtenmarkt was de
koersbeweging eerder iets omlaag gericht. Roll aincl-Ameri –
ka Lijn:75%,
7
5%, 75; Java-China-Japan Lijn: 137
3
/s (ex claim), 135, 135%, 132%; Kon. Ned. Stoomb. Mij.: 86%,
86, 85%; Nievelt Goudriaan: 114
11
/, 114%, 112%; Stoom-
boot Mij. Nederland: 193,
194%,
191, 193%.
De af deeling voor
avijicaancleeien
was bijzonder rustig;
voor zoover affaires tot stand zijn gekomen, geschiedde dit
echter op een iets hooger niveau. Algem. Exploratie Mij.:
95%, 95%, 98, 95% ; MUller & Co. Mijnbouw Mij.: 96, 95%,
97, 98%; Recijang Leboug: 132%, 144%, 142, 140; Siiigkep
Tin Mij.: 380, 375, 368, 371, 366. Bankandceicn
waren vast, in overeenstemmug met de
houding van de beleggingsmarkt. Anisterd. Bank: 181%,
182,
182%;
Incasso Bank: 125%, 125%, 125%; Koloniale Bank: 270%, 269, 270, 267; Ned..Ind. Randelsbank: 182,
184, 181, 182; Ned. Haaclels Mij. C. v. A.: 181, 179
3
/
4
, 178%;
Rotterd. Bankvercenigiug: 98, 97%, 98, 97%, 98%.
De
Arnerikaensche afdeeling is stil
gebleven. Door cle scherpe koersbewegiagen van de markt te New York is men
ten oiizent eeaigszins afgeschrikt van het ondernemen van
nieuwe transacties, zoodat de afcleeling alleen de Amen-
kaansehe noteeringen heeft overgenomen. Anaconda Cop-
per: 130%, 128, 133%, 130%; Studebaker Corp.: 69%,
66%, 69%, 67% ; U. S. Leather Corp.: 39%,
371/,
417/321
40; U. S. Steel Corp.:
139%,
138, 141%, 139%; Atohison
Topeca: 185, 187%; Baltimore & Oh’io: 110, 107, 108%;
Union Pacific: 191%, 194; Wabash Railway: 7513/, 7251i6,
76%, 73%.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
19 Juni 1928.
T a r we: Gedurende de afgeloopen berichtsweek zijn cle
prijzen van tarwe dagelijks gedaald. Dit is een feit; •dat zeer
weinig voorkomt. Als gevolg is de totale prijsverlaging van
zeer groote beteekenis en algemeen zijn de markten ge-
drukt. In Argentinië toonde de markt al evenveel neiging
tot dalen als in Noord-Amerika. De Julitermijn te Buenos
Aireg
,
daalde van 11 tot 18 juni van 11,65 tot 10,95, terwijl
iii Chicago dezelfde termijn daalde van 1417/
s
tot 135
1
/4
en
te Win.nipeg van 141% tot 133. De grootste daling heeft
dus plaats gevonden, te Winnipeg en dit is begrijpelijk, om-
dat zich ook in Canada het grootste surplus bevindt van
den ouden oogst. De zichtbare voorraad in Canada is ook
in de afgeloopen i’eek slechts weinig verminderd en is niet
bijna 75 millioen bushels zeer groot (in vergelijking met
38 mill.ioen bushels verleden jaar. In de Veneenigde Staten
verminderde •de zichtbare voorraad van 47 millioen tot
43,7 millioen biisiels, doch oök deze hoeveelheid is groot
in vergelijking met verleden jaar, toen ze slechts 22,7
milljaoen bushels bedroeg. Bovendien scheiden ons nog
slechts enkele weken van den nieuwen oogst van w’inter-
tarwe in de Vereen’igde Staten. i)eze groote hoeveelheden,
(lie er ‘soowel in Noord-Amerika cvenals in Zuid-Amerika, nog voor export beschikbaar zijn, zijn wel de hoofdoorzaak van de baisse. Verder is de oorzaak een negatieve, namelijk
het uitblijven van slechte oogstberichten. In den laatsten
tijd zijn de berichten uit het Noord-Westen der Vereenigde
Staten zoowel als uit Canada van dien aard geweest dat
men een goeden, misschien zelfs een zeer grooten oogst
van zoniertarwe moet verwachten en daar toch ook hoogst-
wraarschijnlijk de oogst van wintertarwe niet minder dan
clie van een gemiddeld jaar zal zijn, zoo wordt het diii-
•delijk dat degeen die de prijzen van tarwe wil opecliroeven,
bereid moet zijn een ongewoon groote hoeveelheid tarwe
vast te houden. Dat speculanten daarvoor te vinden zijn,
gelooven wij nauwelijks, terwijl wij bovendien van meaning
zijn dat men over ‘t algemeen de macht van den Cana-
cleeschen tarwepool te hoog aanslaa,t. Wanneer de pool veel
t;u-we heeft, wanneer er veel tarwe aan de markt komt en
wanuieer de oogst.vooruitzichten giuistig zijn, dan môet cle
pool wel verkoopen. Doet hij dit iiiet, dan wordt de toe-
stand voor hem wel zeer gevaarlijk, want zelfs al sou hij
aan de zeer zware fina]1ciëele verplichtingen het hoofd kuti-
nen bieden, desnoods met regeeningssteun, dan blijft toch
zeer onzeker of een lang terughouden van groote voor-
raden tenslotte wel gunstige resultaten zal kunnen ople-
veren. Wij meenen tenslotte dat de dagelijksche fluctuaties
wel grooter kcuiuen en zuilen zijn, indien de oogst niet,
zooals in Ca.nacla, voor een groot deel door een centrale
organisatie gemanipuleerd wordt, maar dat tenslotte het
gemiddelde niveau niet veel ilooger of lager zal zijn dan
in het geval dat deze centrale organisatie niet bestaat.
Mcii heeft zeer vaak gesproken over de lu
–
acht van dcii pool door ‘ het terughouden van offertes in tijden dat er
geen overvloed van tanive was, maar men kan licht aan-
nemen dat in zulke tijden de prijzen ook gestegen zouden
zijn, ook zonder dat de pool daarin de hand gehad had.
Argentinië is in de afgeloopen week niet alle artikelen
zeer flauw gestemd geweest. Wat tarwe betreft ‘heeft men
ook daar blijkbaar nog zooveed tarwe over, dat men iedere
verlaging in Noord-Amerika zoet een overeenkomstige ver-
laging in Argentinië beantwoordt. Men vraagt zich af hoe
lang dit spel nog voort zal duren. Het spreekt vanzelf
dat de Europeesche markten tegenover een dergelijken druk
geen stand konden houden en als clan de prijzen in Europa
weder lager afkcwaimen, dan openden Noord- en Zuid-Ame-
rika w’eder lager op flauwe berichten van Europa. liet
eenige ivat de tarwemarkt weer vaster kan maken is mis-
schien het ‘feit dat de prijzen te veel gedaald blijken
te izijn; maal- vooral nu in te afgelooen week ook cle
m aï sprjzen een scherpe verlaging ondergingen, heeft dit
argument op tarwe nog niet veel vat gehad.
De oogstberichten in Europa geven weinig aanleiding tot
bespreking; over het algemeen zijn ze gunstig.
Er zijn ivel markten waar men spoeclige tarwe zeer goed
gebruiken kan en, nu en dan vonden er ook wel afdoeiringen
van eeiuige beteekenis plaats. ZoonIs gezegd, heeft de loop
der buitenlaindsche markten den kooplust zeer doen verniin-
t
eren. In onze markt is nog steeds ccci groote loco voor-
raad, ofschoon men wel verwachten mag dat die, nu de
staking op den Rijn geëindigd is, spoedig verminderen zal.
Ho g ge: De roggemarkt is lang zoo flauw niet ge-
weest als die van tarwe, althans niet de laatste dagen.
Van 11 tot 13 Juni daalde de Juli-termijn te Chicago van
128 tot 122%, doch op’ 18 dezer sluit dezelfde termijn op
121
1
/8.
Voor den nieuwen oogst is de teruggang nog min.
der. September daalde namelijk van 1.22
1
/
8
tot 117. Het is
begrijpelijk dat onder deze omstandigheden ‘de handel in
rogge wel heel gering is. De Noord-Ainenikaa.nsehe prijzen
zijn bovendien ‘te duur tegenover offertes van den nieuwen
oogst van Rumenië. Men was van die zijde meen dringend aan de markt, ofschoon nog niet met groote kwa.rititeiten.
Voor coover ons bekend, zijn er evenwel bijna geen zaken tot stand gekomen.
Mais: Wij schreven reeds hierboven, dat ook de maïs-markt in de afgeloopen week een gevoebgen knak heeft
ondergaan. Argentinië verscheepte ineen mais dan ooit te
voren, maal- men vraagt zich af waarheen al deze mais
gedestineerd is en of inderdaad alle als verscheept’ opge-
geven partijen zich in thans reeds stoomende booten be-
vinden. Het gevolg van het groote cijfer der wekelijksehe
verschepingen ‘was, dat de markten in Europa in elkaar
zakten en Argentinië volgde on.micldellijk. Zoo is Juli te
Buenob Aires gedaald van 8.35 tot 7.70 en de of ferte
es naar
Europa geven een getrouwe weerspiegeling van deze daling.
Het is iveer eens duidelijk geworden dat A.rgeutin’ië over
een zeer grooten oogst beschikt en dat het nog veel te vroeg is om nu reeds het kwantum te schatten dat nog voor export beschikbaar blijft. De handel is over ‘t al-
gemeengeneigd geweest om aan te iicnien dat dit aanzienlijk
minder zou zijn ‘clan een jaar geleden, ofschoon do offici-
eele schatting den oogst nog iets hooger aangeeft clan ver-
leden jaar.
Met dat al hebben de loconiarkten in Europa in verhou-
ding tamelijk goed standgehouden. Wel zijn ook voor loco
de prijzen gedaald, maar de laatste dagen is er veer vraag
ontstaan, doordat blijkbaar de consumenten niet langer
konden afwacht en. Hierdoor is dus het pnijsverschil tus-
schen loco maIs en nog af te laden maIs weer aanmerkelijk
grooter gew’orden, en intien deze vraag voor spoedig lever-
bare mais nog mocht aanhouden, is het waarschijnlijk, dat
daardoor de geheele markt zich zal herstellen, aangezien
daardoor ‘het vertrouwen zal terugkeeren. Waar dit ver-
trouwen op het oogeublik ontbi-eekt, is het begrijpelijk dat
er weinig eerstehandsch zaken tot stand kwamen. De stem-
ming was op de meeste dagen van dien aard dat het vaak
moeilijk was de waarde van zoals te bepalen.
. Ook de maispnijzen in Chicago zijn nogal wat terugge-
538
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
Noteeringen.
Chicago
Buenos
Aires
Data
Tarwe
Mais Haver
Tarwe Maïs
Lijnzaad
Juli
Juli
Juli
Juli Juli
Juli
16Juni’28
136s,
102
1
1
8
5351,
11,20 7,90
15,65
9
,,
’28
1427/
5
103h
5551
g
11,80
8,40
16,05
16Juni’27
146h
101k
485/
8
12,25
6,35 15,90
16Juni’26
1405/
715
415/
13,55
6,75
17,10
16Juni’25
149h
108
48
13,50 8,75 20,55′
20Juli’14
82
5681
36
9,40
5,38 13,70
LocoprijzenteRotterdam/Amsterclam.
Soorten
18Juni
11 juni
20Juni
Tarwe (Hardwinter II)
I
4,-
14,50
15,75
Rogge (No. 2
Western)
….’
14,_
14,50
13,25
Mais
(La
Plata)
… …..’
230,-
238,-
175,_
Gerst
(No. 2 barley)
.
248,-
253,-
241,-
Haver
(Canada 3)………
1
13,60
14,25
13,._..
Lijnkoeken (Noord-Ameri-
ka
van
La Plata-zaaci)
•1
13,65
13,60 12,10
Lijnzaad (La Platai …..
8
360,_
369,-
374,-
1)
per 100 KG.
2)
per
2000
KG.
8)
per 1960 KG.
AANVOEREN in tons van 1000 KG.
Rotterdam
II.
Amsterdam
Totaal.
Artikelen
10116
Juni
Sedert
1
Ovèreenk.
10116
Juni
1
Sedert
‘1
Overeenk.
1928
1927
1928
1
Jan.
1928
tijdvak
1927
1928
1Jan.
192$
tijdvak
1927
Tarwe
……………..
45.901
973.159 1.047.792
–
34.738
33.065
1.007.897
1.080.857
Rogge
………….
10.714
99.208
177.353
–
– –
100
99.208 177.453
408
.
10.434
11.328
–
–
67
10.434
11.395 Boekweit
……………….
19.351
437.662
611.380
1.956
98.015 97.567
535.677 708.947
5.369 159.316
218.605
–
3.540
6.529 162.856
225.134
Mais ………………..
Haver.
.- …………-
5.855
83.254 87.730
‘
–
210
2.728 83.464 90.458
Lijnzaad
…………..
1.519
100.791,
126.627
912
174.230
121.888 275.021
248.515
Gerst
……
………….
‘
1.906
94.020 85.369
–
1.184
–
95.204 85.369
Lijnkoek
…………..
6.479
59.629 56.750
262
20.529
18.377
80.158
75.127
Tarwemeel
………….
Andere meelsoorten
60
-__
5.530
7.486
–
–
5.530
7.486
loopen, maar deze prijsverlaging is niet Van dien aard
dat er voorloopig sprake van export van Noord-Aanerika
kan
zijn.
Wel vraagt men zich af of.cle nieuwe oogst, die zich blijkbaar gunstig oniiw’ikkelt, niet een, flink export-
saldo zal opleveren, doch ‘dit zal eerst in December van
dit jaar export ‘ten gevolge kunnen hebben. Op d,it oogen-
blik zijn de Ameri.kaansche prijzen, ook voor latere alla-
ding, nog .te hoog ‘ten opzichte van de prijzen van Argen.-
t,i:nië. Niettagenstaande de ‘gunstige berichten van den
ILieuwen oogst, daalde’ de Deeeniier termijii te Chicago
slechts van 86% tot 85. De zichtbare voorraad clie ca.
3 millioen buahels verminderde, bedraagt op het oogenblik
20,324,000 ‘bushel’s tegen 32,952,000 bushels een jaar ge.
leden. De mogelijkheid dat mei, ‘vôOr ‘der, .nieawen oogst aan
de ‘markt ‘komt nog een tekort zal hebben, wordt door
(leze cijfers wei aangegeven.
G er St: Orde.r’in.vloed van ma.ïs l:ipen ook de gerst.
prijzen terug, maar ‘waar ook voor dit artikel de voorraden
in de Veieenigde Staten gering zijn,, iijn de prijsverlagin-
gen niet evenredig aan die van andere artikeen. in Ca-
nada evenwel liepen cle noteeri.igen scherp terug, vooral
op IS dezer en. tegen een noteering per Jii]i van 92% op 11
dezer, sluit dezelfde terndjn op 18 dezer op 86%. Ook de
offertes van. Dotiangerst zij:ii nogal ‘wat verlaagd, maar het is ‘begrijpelijk dat onder de tegenwoordige omstandigheden
cle koopers uiterst belioedia.am zijn.
II
a ve
i’:
Het ‘is ‘begrijpelijk dat over haver al heel weinig
nieuws te vermelden valt. De noteeringen ondergiiigeri oii-
der druk van de andere granen een zeer scherpe verla-
ging voora.l in Canada, w’aar Juli daalde van 67%. tot
60%. Dit is dus circa 10 pOt. in ‘de Vereenigde Staten zijn
de prij’sversehi.11en evenwel veel geringer. De vraag in
Europa ‘had weinig te heteekenen
cii
bepaalde zich hoofd-
zakelijk tot kleine partijtjes voor directe behoefte.
SUIKER.
De verschillende suikermarkten varen de afgeloopen
week flauw gestend.
In N eiw Y o rk waren de fluctuaties op de termijnmarkt
na eene ‘inzinking hij de opening verder niet noemens-
waard. De slo’tiioteeri.ngen waren als volgt: Sp. C. 4,21
Juli 2,55; Sept. 2,64; Dec. 2,72; ‘Mci. 2,63 cii Mei 2,70.
‘De ontvangsten in ‘de Atla’n’tische havens ‘der Ver. Staten
bedroegen deze week 62.000 tons cle versmeltiiigen 54.000
tons tegen 74.000 toiis iii 1927 en dc voorr.a:len 567.000 tons
tegen 261.500 tom.
Iii Cu!bn,_ of andere koloniale suiker ging zoogoecl als
niets om, aangezien houders zich vrijwel uit de markt had-
den .teresggetrokketi ; een klein partijtje ging ‘in andere
handen over tot ongeveer 2% cle. c. & Ir.
De ]aatste C u b a-sta,.tistiek is als volgt:
1928
1927
1926
Tons
Tons
Tons
Cubaansche prod. tot 1216 .. 4.000.000 4.499.000 4.839.168
Consumptie …………….44.587
58.000
63.000
Weekontv. afscheephavens ..
21.255
38.976
46.432
Totaal sedert 111′ ……….2.94),.043 3,255,961 3.646.735
Werkende fabrieken
–
3
9
Weekexport …………….45.058 90.805 75.097
Totale export sedertlll ……1.686.138 2.001.145 2.266.299
Voorraad afscheepbavens … 1.232.348 1.268.082 1.380.436
Voorraad Binnenland ……1.036.927 1.185.039 1.129.433
In. L.o
ii
‘den vonden verdere groote liquidaties van
Augustu seen trante n op de tei’.mijnm arkt plaats waardoor
prijzen vertlr in.zakten; het slot ‘1as: Juni 5h. 14/3; Aug.
Sh. 1413%; Dec. Eb. 1415%; Met. ’29 S’h. 1418%.
De I3oard of T
,,rade Statistiek over Mej wordt met de
volgende cijfers bekend gemaakt:
Mei ’28. Mei ’27 J./M.’28 J./M.’27
Tons
Tons
Tons
Tons
Import Ruwsuiker…. 186.763 119.322 724.937 484.109
,,
Geraffineerd .. 40.225 501.418 151.162 243.522
Totaal……226.988 620740 876.099 727.631
Voorraad Binnl. suiker’ 16.750
‘5.050
–
–
Voorraad in entrepôt. 264.250 310.600
–
–
Voorraad in raffinaderij 33950
78.100 ‘
Tot. binneni, verbruik 191.216 121.823 659.795 005.386
Totale export ……..6.545
7.305
28.537
25.862
Op J a v a ‘brokkelden. de noteeri.ngen voor tweedehandsch
suiker tusschen
f y
s
en
f
% verder af. De afsôheep .van
Java bedroeg gedurende Mei 91.000 tom.
Mi er te 1 a n d e liepen ‘de noteeringcn
01)
cle termijn-
nia.rkt
na
prijsh.oudende opeu.iig
f % S. f
% terug, waar-
la zij echter wegens ‘dekkingsvrnag en eenige aaci.koepeir
weder wat aantrokken. De nominale waarde is ongeveer:
Aug.
f
15%; Dec.
f
15% cii Mrt.,f
16%.
De omzet be-
droeg deze week 4100 ton’s.
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.
Manchester, d.d. 13 Juni 1928.
De Aeri.kaansche katoenniarkt heeft iveer een rustige
week gehad. Er waren slechts geringe prjsfluot’uaiies ge-
durende te ‘laatste ‘helft van cle vorige week en cle totaal-
verkoopen van ‘spot” in Liverpool bedroegen slechts
26.000 balen. Gisteren daalden prijzen ‘in Liverpool circa
10 .pmus.teii en New York sloot ruim 30 punten lager. Van-
‘dlaag opent Liverpool 9/12 punten lager. De o.n’tiangsten
in de ‘havens bedragen circa 8% tegen 12% mil’lioen balen.
verleden jaar, terwijl cle export ruim 7 millioen halen be-
draagt tegen 10% niil’lioen verleden, jaar. Egyptische katoen
is aainmerkelijk ‘fl’au.wer geworden en noteert F. G. F. ‘Sakel.
gisteren 20.55 d., ee,, cijfer, dat wij sedert pri1 ‘niet gezien
hebben. Stocks in A.lexar,drië bedragen 2% milliioen can-
tars, tegenover 3 m’illioen eantars een jaar gelecleu, ‘ter-vijl de berichten, over ‘den te velde staande,, oogst over
l,et al.genieen gunstig luiden. De vrang
,
naar Ainerikaa.nsclie garens is over liet alge-
20 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
539
meen gering. SpiLulers van grove nummers rapporteeren
een flauwe markt met weinig vraag. In medio cinggarenS en twist en weftcops woiclen slechts kleiiie hoeveelheden
voor direct gebruik omgezet. In fijnere dhootygarens ech-
ter hebben kier en daar enkele •sp.inners gedurende de laat-
ste dagen van de vorige week goede zaken gedaan. Naar
bancielgarens, zoowel enkele als getwijncle, bestond slechts
wei i ig vraag, hoewel sedert ons laatste bericht, enkele
flinke hoeveelheden getwijnde naaligarens voor Indië zijn
afgesloten. Iii Egyptische garens heeft de prijsdaling van
het ru,we materiaal een einde aan zaken gebracht, terwijl
hierdoor juist flinke verkoopen van twistgarens mogelijk
zijn geworden. Men kan echter wel zeggen, dat koopers nog
geen vertrouwen hebben in de huidige katoenprijzen en men is over het algemeen wvit ,,bearish” gestemd. Men
heeft momenteel moeilijkheden met de arheidersorganisa-
ties, zoowel in de spinnerijen als in cle weverijen, clie ook
een beletsel zijn voor geregeld zakendoen.
In de doekmarkt is weinig verandering te rapporteeren.
I.rijzcn kunnen zich goed handhaven en de toon schijnt
gezond te zijn. De ,,monsoon” is in Indië doorgekornen.
Calcutta toont meer belangstelling dan den laatsten tijd
het geval is geweest en zendt meer aanvragen voor dhooties
en gebleelote goederen. Biedin.get zijn in den regel veel te
laag, hoewel hier en daar zaken voor fknke hoeveeLheden
gerapporteerd worden. China en de kleinere Oostersche
markten leveren hun gewoon aandeel in de zaken, voor-
namelijk in fancy goeds, doch deze zaken zijn niet toege-
norlien, terwijl ook geen bpaaide style op den voorgrond
treedt. Over het algemeen zijn de vooruitzichten van de
markt meer hoopvol, hoewel er nog geen bepaalde verbe-
tering in cle positie vail Lanchire is gekomen.
Liverpoolnoteeringen
Oost. koersen
5 J. 12 J.
6 J. 13 J. T.T.opBr.-Indië 115
115li
F.G.F. Sakellaridis21,70 20,30 T.T.op Hongkong 2/0k 2/0
G.F. No. 1 Oomra 8,05 7,80 T.T. op Shanghai 218X 2189
Noteering voor Loco-Katoen. (Middling iJpiands.)
15Juni
1928
8Juni
1
1928
1Juni
1
1928
15
Juni
1
1927
15juni
1
1926
New York voor
Middling
.
…
21,15 c 21,05 c
21,05e
16.95 c
18,05 c
New Orleans
voor Middling
20,55 c
20,51 c
20,52e
16,65 c
17,03 c
Liverpool voor
Middling
.
..
11,39 d
11,45 d
–
d
9,10 d
1
9,64d
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In clulzendtallen balen).
1 Aug.’21
Overeenkomstige periode
9Juni’28
tot
1926127
1925126
Ontvangsten Gulf-Havens.
}
8275
12788
9481
Atlant.Havens
tJitvoernaarGr.Brittannië
1353
2501
2167
‘t Vasteland ete.
4823
6300
4281
Japan…. ..
960
1712
1156
Voorraden.
(In dulzendtallen balen).
Overeenkomstig tijdstip
8Juni’28
‘–
1927
1926
Amerik. havens. .
_. .-. .-
1136
1502
794
Binnenland …………..523
575
1185
New York ………
91
221
46
New Orleans ………….290
367
234
Liverpool …………….587
1008
527
KOFFIE.
De afgeloopen week was over het algemeen vrij onbe-
duiclend. Alleen in stownencle of spoedig af te laden Robtista
kwamen in de eerste liond nogal wat zaken tot stand, doch
overigens was het stil. In de kost- en vracht-aanbiedingen
van Santos kwam ook ditmaal feitelijk geen verandering,
vaartegenovef die van Rio een fractie opliepen. De cif-
prijzen van Robusta, op aflading van Neclerlandsch-Indië,
zijn hier en daar iets lager dan een week geleden, doch
de prijzen der gewasschen Centraal-Amerikaansche soorten
bleven meorendeels onveranderd.
De afzet in loco was, vooral wat Sanjtos betreft, zeer
matig; in cle nadere soorten ging het een en ander om ter
voorziening in directe behoefte, zoowel voor binnen.landscb
verbruik als voor uitvoer.
Ook aan de termijnmarkt waren de prijsverschillen zeer
klein en bij het opmaken van dit bericht zijn de no.teeri.n-
gen ten onzent ten slotte gelijk of bijna gelijk aan die
van een week geleden.
Volgens een heden alhier aangekomen telegram zou te
New-York per draad van particuliere zijde te San.tos be-
richt zijn ontvangen, dat de eerste bloei van den Santos-
oogst 1929/’30 (welke als altijd verwacht werd teegeir liet
einde van Juli) ten. gevolge van zeer warm weder nu reeds
heef t plaats gehad. Er wordt bijgevoegd, dat eveatueele
lichte vorst of kende winden, welke in Brazilië meermalen
in de maanden Juli en Augustus optreden, ditmaal zeer
groeten invloed zouden hebben op den volgenden oogst nu cle eerste bloei zooveel vroeger heeft plaats gehad dan ge-
woonlijk. Wat hiervan is, valt voor het oogenblik alhier
nog niet te beoordeelen, doch in elk geval lijkt het wenscbe-
lijk i.iaclere bevestiging betreffende dozen vervroegden bloei-
tijd af te wachten.
De prijzen van gewoon goed beschreven Snperior Santos
op prompte verscheping zijn thans ongeveer 1051- t 107/-per owt. en van dito Prime ongeveer 1081- t 110/-, terwijl
zij van Rio type New-York 7 niet beschrijving, prompte
verscheping, bedragen 751- t 7516.
Van Robusta op af lading van Nederlaiadsch-Indië zij ii
de prijzen in de eerste hand op het oogenblik:
Palembang Robusta, Juiii-versoheping, 3SY2 ct.; Palem-
bang Robusta, Juli-veracheping, 3SY4 ct.; Benkoelen Ro-
busta, Ju.nii-verscheping, •ct.; Mandheling Robusta,
Juni-verscheping, 42 et.; W.I.B. f.a.q. Robusta, Juni-ver-
scheping, 47 ct., alles jper
1%
KG. eif., uitgeleverd gewicht,
netto . contant.
De officieele loco-noteeringcu bleven onveranderd 65 ct.
per
1
12
EG. voor Superior .Saiitos en 49 cl. voor Robusta.
De noteeringen aan de Rotterdamsche termijnmarkt wa-
ren aan de ochtend-call als volgt:
Santos-contract
Gemengd contract
basis Good
11
basis Santos Good
Sept.1 Dec.
1
Mrt.
1
Mei
11
Sept.1 Dec.
1
Mrt.
1
Mei
19 Juni
1834 57
–
– 463, 4544
437
12
,,
583
57
–
– 468s 44/
118
4371,>
5
,,
58l
571f –
– 4651
8
4511,
44 14K
30 Mei
58
56
–
– 453
8
44
4381
6
4381
De slot-noteeringen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:
1
Sept.
1
Dec.
1
Maart
1
Mei
18 Juni
$
15,25
$
15,36
$
15,30
$
15,20
11
,,
15,07
,,
15,15
,, 15,-
,,
14,91
4
,, ,,
15,30
15,41
,,
15,38
,,
15,30
29 Mei
,,
14,93
,, 15,-
,,
14,90
,,
14,82
Rotterdam, 19 Juni 1928
(Mededeeling van de Vereeniging voor den Goederenhandel
te Rotterdam.)
Noteeringen en voorraden in Brazilië.
Data
te Rio
te San los
Wisselkoers
te Rio
op
Londen
Voorraad
1
Prijs
Voorraad
Prijs
(In
Balen)
1
No.7
1
)
(In Balen)
1
No.4′)
18 Juni 1928
285.000
27.375
1.085.000 33.500
51/
8
11
1928
2119.000
27.500
1.014.000
33.500
5311
32
4
,,
1928
310.000
27.225 994.000
33.500
51271
128
20 Juni 1927
250.000 22.325 935.000
1
23.700
558j,
4
Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in Balen.
te Rio
te
San
tos
Data
–
Afgeloopen
Sedert Afgeloopen
Sedert
week
1Juli
1
week
1 1Juli
16 Juni 1928….
50.000
1
3.701.000
1
215.000
1
9890.000
18 Juni 1927.. ..
79.000 3.464.000
178.000 9.214.000
1)
In Reis.
THEE.
De theema.rkt bad in de afgeloopen week een flaaw ver-loop. Te Londen was de stemming voor superieure soorten
prijshoudend, doch alle overige thee werd tot lagere prijzen
verkocht. De gemiddelde prijsdaling van de gewone midden-
en ordinaire soorten beliep 1 tot 2 d.
Volgens de laatste teelegrammen uit Calcutta zou de
Noordeljk-Britsch-Incliische thee op het einde van Mei
34.658.400 11w. hebben bedragen, hetgeen 43.
,
2
millioen lbs.
meer is dan het vorige jaar.
Geen ongunstigen indruk maken echter
do
cijfers van den
Board of Trede. De invoeren over Mei in het Vereenigd
Koninkrijk beliepeil 23′ millioen lbs. tegenover 24,8 nijl-
540
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
20 Juni 1928
lioen ‘bbs. in Mei 1927. De afleveringen naar het binnen-
en buitenland bedroegen in de a.fgel.00.pen ni:t.aiid te zanieii
47
zn.illioen Ihs. tegen 43 iiiïllioen bbs. in 1927.
De voorraden in entrepôt zijn belangrijk yerininderd. Zij
geven per einde Mei een cijfer te zien van 196 mi’llioeri lbs.
of. 27 nijIlioen bbs. minder clan aan liet begin van Mei.
Op einde Mei 1927 beliepen de voorraden in totaal 1.57 nul-
li,oen lbs.
De uitvoeren gedurende Jan/Mei van Java en Sumatra
bedroegen rosp.: 25.457.000 KO. en 3.509.000 KG. tegen
23.370.000 KG•. en 3.282.000 KG in de clieitovereenkom-
stige perIode van 1927.
Amsterdam, 18 Juni 1928.
STEENKOLEN.
Op •deai Rijn loopt de staking van de Duitsche suhij pers
01) hiaar laatste heel] en ctoor de verbinden d verklaring van
cle arbitrale ccitspraa.k. Hetzelfde geldt voor cle beucaniningen
van den gemonopol.iseerc1en sleepclien.st op het Rijn-Hern’e-
kanaal, zoodat verwacht mag ivorden, dat binnen enkele
dagen cle iverkzaaniheden zullen worden hervat, waaronder ook clie vallen .anii de ti.ppecr in Rubrort, di wekenlang stil
gelegen hebben door een staking ter ondersteuning .van de bemanningen van cle Rijn.schepen. Blijft dan nog over cle
omstandigheid, dat cle mijnen de productie ingekrompen hebben ei .dat de tippen, die zoolallg door de sympathie-
staking stil gestaan hebben, lang niet hot kwantum ‘werk te
verzetten zullen krijgen, dat zij jii normale tijden haticten
mogen veiwviachten.
De .ngelsohe mijnen wachten nog steeds op de meerdere
aanvragen, clie liet gevolg zouden moeten zijn van ‘de wei-
gering van Westialen om tot verliesbrengende prijzen te
exporteeren.
IDe prijzeli Zijn
N’orth.ciniberland O.n.gezeefcle ………
f
9,50
.Durhain Ongezeef de ……………. …10,25
Oardiff 213 ]a.rge 1.f3 smalls’ …….. .. 12,25
Sc.hotsche Geizeefde (Prime Loth!iccns) .,, 9,75
ïorkzhire Gewasschen D.oubles …… ..10,75
WettfaalscheVetför.der …………. ..13,75
Vetstukked ………… ..1.5,—. Srneenootjes ………….14,50
Gasvlamförder ……… ..13,75
Gieteokes …………. ..16,75
Holla.uclsche Eierbriketten ……….. ..14,90
alles pci to.]] van 1.000 KO. franco station Botterdam.fAm.
sterdani.
Ongezeeîcle biunkerkolen f.o.’b. RotterclamfAmsterdam
Markt flauw.
19 J mii 1928;
IJZER.
Sedert het vorige overzicht is er in de positie van de
riiwijzerznarkt geen verandering gekomen. De prijzen zijn
vast. In Engeland gaat men nog steeds beneden de officieele
noteeringen De hausse op de staalmarkt is tot stilstand
gekomen, de prijzen hebben zich op een zeer hoog niveau
weten te stabiliseerei.t.
Noteering in de week van
4110Juni
111117 Juni
13/l9Junj
1928
1928 1927
Ruwijzer.
t. o. t. furnace
Sh. Sh.
8h.
Cleveland Foundry no. 1
68*
68
*
72*
,,3
66
66 70
,,4
65
65
69
Hematite East Coast
mixed numbers
70
69
771
Wagon clépart Longwy
(Lot
haringen)
Frs.
Fra.
Frs.
440
440
460
Semi-phosphoreuse
475
475 495
Moulage
……………
abWerkRheinl..Westfafen
Mk.
Mk.
Mk.
Qiesserejroheisen no. 1
86
*
86
*
88
21
3
82
82
86
87
87*
Hrnatit. ..-
…………….
f.o.b. Antwerpen
Sh.
8h.
Sh.
Gieterij ruwijzer no. 3
6
1_62*
61
_62*
60-6 1
1V
als p r o duet
en.
–
f.o. b. Antwerpen (vrijbi.)
Sh.
Sh.
Sh.
115
Stafijzer
.
…………115-116
Plaatijzer 5 mM.. .
..
128-12
8*
128
120-12 1
11
3.
,……….
132* 132k
125-1271
METALEN.
Loco-Noteeringen te Londen:
Data
.
_______________
Koper
Stan-
daard
Koper
Electto-
lytisch
,
Tin
Lood
Zink
18Juni 1928—
63.1716
69.26
216.1216
20.17;6
25.10/-
11
,,
1928-
64.716
692,6
222.216
21.716
25.1716
4
,,
1928..
64-/-
69.-,-
223.1716
21.1216
25.1716
29 Mei
1928..
64.2/6
68.15/-
227.17j6
21.26
25.1716
20 Juni 1927..
53.1716 60.113
296.716
24 26…
28.1216 20
Juli 1914…
61.-/-6
145.151-
19.-;-
1
21.101-
VRACHTENMARKT.
Ofschoon de Noor’d-Anierikaansche graan ‘raehtennaarkt niet levendig kon worden genoemd, zijn ei- toch gedurende
de nfgeloopen week circa 20 booten .be’,’raoht. Er was hooI d-
zakelijk vraag naar J’unii-iielacli’rig naar het Continent en
de vracliten naar deze hestemaiiiing zijn
134
tot 2 cents op-
geloopen. Viii Montreal werd naar het Continent tot 12
cents betaald, basis Antwerpen en Rotterdam, doch tegen
het einde der week scheen de vraag naar Juni-tonnage ria-genoeg afgeloopen te zijn. Per eerste helft Jul,i is 11 cents
gedaan naar Antwerpen cii Rotterdam, terwijl naar de
M.iddelland.sche Zee (Genua, Livorno of Napels) 15 cents
is gedaan voor Juni en eerste helft Juli.
Dc markt wun
do
Nort’lj-Pacific bleef zeer kalm. Van
Vancouver is per Juli bevracht tegen 261- naar U.K./Con-
tijieut, 6 d. minder voor Antwerpen of Rotterdam.
Een buiteugewoi.e opleving heeft plaats gehad
mi
de vraag
naar tonnage van La Plata en het aantal ‘bevrachtingen dat
gedurende de afgeloopen week is gedaan, is boven de veer-
tig gekomen. De vraohten zijn voor alle posities gestegen.
Voor Juni-belading werd van ‘boven La. Platahavens tot 22/6
betaald naar UK/Continent, terwijl voor Juni/Juli, waar-
naar de meeste vraag was, .tot 231- is gedaan. De meeste
lievrachtingen werden gedaan van boven La Platahavens;
van Bahia Blainea averden slechts 3 booten gedaan, waai
–
van twee spotpronipt naar het Gontinent tegen 19/. en een per Juli/Augustus naar dezelf cle bestenuning tegen 1916.
Tegen liet einde der week iwerd cle markt kalmer.
De oostelijke afdeolingen waren over het algemeen’ kal-
nier, doch van 1 of 2 markten zijn de vrac.hten gehand-
haafd door het tekort aan tonnage. Van Kaapatacl/Durba.n
range werd een 5700 tonner gedaan per laatste helft Juli naar U.K./Continent op basis van 221.. terwijl een 5500
ton.ner per laatste helft Augustus 22/- ‘heeft ‘bedongen.
Van den ‘Donau is ‘meer vraag naar tonnage gekomen
voor ‘n,ieulwe oogstbehading. Tonnage met ligdagen, bijv. nut
vÔdr 20 Augustus, van ca. 6000 tons, kan geplaatst worden
tegen 151-. De Zwarite Zee was kalm. Per Juni/Juli werd
10/6 ‘betaald naar het Continent, 111- U.K. en 121. naar
Scandinavië.
Van de Middellan’dsche Zee ‘is de vraag naar tonnage
voor erts naar Rotterdam grooter geworden, doek daar
voldoende tonnage beschikbaar was, zijn de vrachten niet
gestegen. Er werd o.m. betaald: Benisaf/Rotterdam 413,
Mel’illa/Rotiter.dam 411034, Almeria Pier/Rotterdam 51-, Cai
t’hagena/Antwer’pen 71-. Voor fosfaat werd een 5500 tonner
gedaan van Sfax naar Antwerpen’ en Gaat bevracht tegen
617
34.
Naar Rotterdam wordt 71- in uitzicht gesteld.
De markt van de Golf ven B’iscaye is vast en tonnage
wordt niet overvloedig aangeboden. Bilbao/Rotterdam be-
taalde 5/6, Glasgoiv 616 en Cardif t
519.
De uitgaande Engelsche kolenvrachten bleven flauw ge-
stemd. Van Zuid-Wales werd o.m. betaald: Ronaan 4/-,
Piraeus 913, Pernambuco 9/7 34, Buenos Aires 1016 en van
de Oostkust: Brevig 513. Rotterdam 3/6, Ham’bnr.g 3/9,
Genna 716, Buenos Aires 10/3, Montreal 71-.
RUN VAART.
Week
van 10 t/m. 16 Juni 1928.
De aanvoeren van zeezijde ivaren, wat erts ‘betreft, min-
der, dan de voorafgaande week. Soheepsruimte was, ‘hoewel’
beperkt, voldoende om in de vraag te voorzien De vrach-
ten oudergingen geen wijziging. Voor erts betaalde men
f
0,45 met
34
en
f
0.55 met 34 lotijd. De oponthoud.sclau-
snle voor Hollandsche schepen, bij staking, twam succes-sievelijk in den loop der ‘week geheel te vei
–
vallen. Alleen
voor Hollandsche schepen, bestemd voor den ‘Bovenrijn,
bleef deze clausule van kracht.
In de Ruhrhavens bleven de verschepingen van kolen ge-
ring. In weerwil van de staking der Mono’pol-boote’n op het Rhein-Hernekanaal, was er tamelijk veel vraag naar kanaal-
ruimte. De vrachten bleven ongewijzigd. Verschillende groo-
te schepen, hoofdzakelijk toebehoorende aan Hollandsche
reederijen, welke in de Rulhrhaven’s niet’ onmiddellijk em-
pldoi konden vinden, sleepten ‘ledig naar Rotterdam.