Tussen 2019 en 2022 namen bij Nederlandse beursgenoteerde bedrijven de winsten en uitkeringen aan aandeelhouders sneller toe dan de omzet. Dat blijkt uit een analyse van de jaarverslagen van 49 beursgenoteerde bedrijven aan de AMX en AEX sinds 2019.
Terwijl de winsten met 36 procent en de uitkering aan de aandeelhouders met maar liefst 59 procent toenamen, steeg de omzet met slechts 21 procent (figuur). Gevolg is een stijgende winstmarge: de nettowinst steeg van 7,5 cent in 2019 naar 8,5 cent per euro omzet in 2022. De uitkering aan aandeelhouders steeg zelfs van 6,1 cent naar 8,0 cent per euro omzet. De gestegen marges sluiten aan bij een internationale trend: Fabio Panetta, bestuurslid van de Europese Centrale Bank gaf aan dat de marges in de EU naar gemiddeld 8,5 cent per euro omzet stegen.
De uitkering aan aandeelhouders is vooral toegenomen door het inkopen van eigen aandelen: die inkoop steeg van 9 miljard naar 23 miljard in 2022. Aandeelhouders kregen zo een steeds groter deel van hun uitkering via de inkoop van eigen aandelen: in 2019 werd 34 procent van de totale uitkering aan aandeelhouders uitgekeerd door middel van de inkoop van eigen aandelen, in 2022 was dit 51 procent.
Omdat de beloning van het bestuur vaak gekoppeld is aan de aandelenkoersen, is de verschuiving van dividend naar inkoop van eigen aandelen waarschijnlijk vooral voor de bestuursleden zelf gunstig. Ook kan het voor groepen aandeelhouders fiscaal voordeliger zijn. In de Verenigde Staten is al langer een toename in de inkoop van eigen aandelen zichtbaar.
Dat de winstmarges toenemen is mogelijk problematisch. Onderzoeken naar de prijsontwikkeling in de eurozone door de Europese Centrale Bank en die in de Verenigde Staten door Isabelle Weber maken aannemelijk dat de toegenomen winstmarges daar de inflatie stuwen. Dat de winstmarges ook in Nederland zijn toegenomen, roept de vraag op of ook hier de toegenomen winsten de inflatie opdrijven.
Het opvallendste is echter dat de personeelskosten in Nederland achterbleven bij winst, de uitkeringen en zelfs de omzet. Ondanks een personeelstekort trekt het personeel blijkbaar aan het kortste eind bij het verdelen van de koek.
Categorieën
