.
Redactioneel ESB
Permanent deeltijdontslag
H
maar permanent deeltijdontslag
et Financieele Dagzou een structurele maatregel zijn.
blad heeft een disVoor de werknemer is de mogelijkcussie aangewakheid van permanent deeltijdontslag
kerd over de vraag
weliswaar een verlies van arbeidszeof we ons moeten neerleggen bij
kerheid, maar het is van belang te
structureel lage economische groei.
realiseren dat het hier in wezen om
Op 13 maart organiseert de KVS
een schijnzekerheid gaat. Het altersamen met Metaforum en ESB een
natief is namelijk dat de werkneeconomencafé over dit thema (zie
mer een groter risico loopt zijn hele
links).
baan te verliezen.
Economische groei kan worden
Bedrijven die zich in sectoren beaangezwengeld door een hogere
vinden waar technologie in rap
arbeidsproductiviteit per gewerkt
tempo grote delen van het takenuur, of door meer gewerkte uren
pakket van werknemers verdringt,
in de samenleving als geheel. Techbedienen zich in de praktijk van
nologische innovatie wordt vaak
Sandra Phlippen
hun eigen methoden om het aangeassocieerd met een hogere arHoofdredacteur ESB
tal arbeidsuren van hun mensen te
beidsproductiviteit. Maar Eric Bars.phlippen@sdu.nl
reduceren. Maar al te vaak vertrektelsman wijst ons in het groeidebat
ken werknemers via de voordeur
ook op het negatieve effect van
om een deel van het werk in een
technologie op het aantal gewerkte
uren in de samenleving. Veel banen zullen overbodig wor- ‘pseudo’-zzp-constructie toch weer via de achterdeur uit te
den in een meer door technologie gedreven samenleving, voeren. Eenmaal in deze situatie moet de pseudo-zzp’er een
tenzij de overheid – in samenwerking met werknemers en echte zzp’er zien te worden door nog twee gerelateerde kluswerkgevers – in staat is om nieuwe en bestaande arbeids- sen uit te voeren dat jaar. En ja hoor, zo hebben we onze
krachten naar banen te loodsen die juist ontstaan door deze 800.001ste zzp’er in Nederland.
technologie. In het groeidebat van het FD buitelen de deel- Een werknemer wiens arbeidsuren gereduceerd worden,
nemers over elkaar heen om te zeggen hoezeer nieuwe tech- heeft drie mogelijkheden. Om niet in inkomen achteruit te gaan, zou de werknemer op zoek kunnen gaan naar
nologieën tot massale baanvernietiging gaan leiden.
Gelukkig is er dan onze eigen Bas ter Weel die in zijn blog een tweede kleine aanstelling, waar hij dezelfde taken kan
fijntjes wijst op het graduele aanpassingsproces van de ar- uitvoeren. Een tweede mogelijkheid is dat de werknemer
beidsvraag. Niks massaal baanverlies, maar de baan als ver- gebruik maakt van de mogelijkheden voor opleiding en
zameling van taken en vaardigheden, waarvan sommige be- training om zijn set aan vaardigheden uit te breiden met
staande taken door technologie vervangen zullen worden. nieuwe vaardigheden waarnaar vraag is. Tenslotte kan de
Daartegenover staan nieuwe taken en vaardigheden waar werknemer uiteraard ook kiezen voor meer vrije tijd.
Het signaal van de structurele verschuivingen in de sector is
vraag naar zal zijn.
Of bedrijven met deze nieuwe technologie ook een concur- daarmee voor de werknemer in ieder geval helder: de werkrentievoordeel zullen behalen hangt mede af van hun moge- nemer zal een deel van de aanpassingskosten dragen die de
lijkheden om de arbeidsproductiviteit op te schroeven. Dit ontwrichtende technologieën in sommige bedrijfstakken
kan alleen als bedrijven ook in staat zijn om sommige taken veroorzaken.
uit het takenpakket van hun werknemers te halen en te ver- Je zou kunnen zeggen dat permanent deeltijdontslag een
vangen door technologie. Dit wil niet zeggen dat bedrijven nieuw type werknemer creëert, die de bestaande arbeidszedirect hun mensen willen ontslaan. Niet alle vaardigheden kerheden binnen kleine contracten combineert met nieuwe
zijn immers overbodig. Daarbij verschillen werknemers in vormen van flexibiliteit. Die flexibiliteit van een portfolio
de specifieke mix van vaardigheden die zij bezitten. Werk- aan kleine contracten bij verschillende werkgevers vergroot
gevers zouden in staat moeten worden gesteld om arbeidsu- de noodzaak van coördinatie op bedrijfstakniveau. Het gaat
ren te reduceren voor die taken die door technologie kun- dan om zaken zoals opleiding en outplacementtrajecten.
Hier ligt een mooie nieuwe taak voor de polder.
nen worden overgenomen.
Permanent deeltijdontslag zou een instrument kunnen zijn
dat deze graduele aanpassing mogelijk maakt. Er bestaat al
deeltijdontslag zodat bedrijven tijdens een conjuncturele
neergang tijdelijk hun loonkosten kunnen terugschroeven,
Jaargang 99 (4678) 7 februari 2014
De auteur heeft verklaard dit artikel alleen te publiceren in ESB en niet elders
te publiceren in wat voor medium dan ook. Het is wel toegestaan om het artikel voor eigen gebruik
en voor publicatie op een intranet van de werkgever van de auteur aan te wenden.
65