Dure gezondheidszorg?
Aute ur(s ):
CBS (auteur)
C. van Mosseveld (auteur)
De informatie in dit artikel komt voort uit het project Internationale vergelijking van gezondheidszorgdata, dat op verzoek van het ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport is uitgevoerd om de vergelijkb aarheid van gezondheidszorggegevens tussen landen te verb eteren. In het b oek
International comparison of health care data (Kluwer Academic Publishers, 1999), worden gezondheidszorgsystemen van de deelnemende landen
b eschreven.
Ve rs che ne n in:
ESB, 84e jaargang, nr. 4214, pagina 567, 30 juli 1999 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
economie, samenleving
Wat geven verschillende Europese landen uit aan gezondheidszorg? In dit stukje zullen we enkele mogelijke berekeningswijzen naast
elkaar zetten, en de resultaten toelichten. Een blik op de figuren verraadt al een deel van de concusie: Nederland behoort niet tot de
landen die het meeste aan gezondheidszorg uitgeven.
Zorguitgaven als deel van het inkomen
Allereerst kijken we naar cijfers van de totale kosten van de gezondheidszorg als percentage van het bruto binnenlands product. De
OESO berekent dit op basis van nationale gegevens. In Denemarken wordt dan het minste geld aan gezondheidszorg uitgegeven (6,4%).
In Duitsland is het het meeste: 10,3%. Nederland behoort hier tot de middenmoot, met 8,8%. (figuur 1). Zoals gezegd gaat het hier om
cijfers gebaseerd op nationale gegevens. Dat kan betekenen, dat vormen van zorg in het ene land wel worden meegeteld, en in het andere
land niet. Dit vertekent de vergelijking. Om dat te voorkomen, zijn ook cijfers berekend op basis van vergelijkbare pakketten van zorg. De
verschillen tussen landen blijken dan kleiner te zijn. Het minste geeft opnieuw Denemarken uit, nu 7,2%. Frankrijk is met 10,4% het
duurste uit.
Figuur 1. Kosten gezondheidszorg in % van het bbp, 1995
Zorguitgaven per hoofd
Een andere veel gebruikte manier om te vergelijken is deze per hoofd van de bevolking te berekenen. In Nederland wordt voor een
‘vergelijkbaar pakket’ per inwoner meer uitgegeven dan in België, maar minder dan in Denemarken, Frankrijk en Duitsland. In Zwitserland
wordt aan de gezondheidszorg per inwoner het meest uitgegeven.
Zorguitgaven naar soort
Bekijken we de soorten van zorg waar het geld aan uitgegeven wordt, dan zien we ook per land grote verschillen. De uitgaven aan
intramurale zorg (waarin naast de ziekenhuizen, verpleeghuizen en de psychiatrie ook o.a. de verloskundige hulp en de ambulante
geestelijke gezondheidszorg worden gerekend) vertonen een gelijk beeld als de totale uitgaven aan de gezondheidszorg. In België zijn de
uitgaven het laagst ($ 1.109 per inwoner) en in Zwitserland het hoogst ($ 2.016 per inwoner). In Nederland is het vergelijkbare bedrag $
1.192 per inwoner. In alle zes landen speelt de intramurale zorg een grote rol in de gezondheidszorg als totaal.
De uitgaven voor extramurale zorg (die naast de huisartsen onder meer ook de zorg verstrekt door fysiotherapeuten, de thuiszorg en het
ambulancevervoer omvatten) zijn het laagst in Nederland ($ 347 per inwoner), gevolgd door Denemarken en België. Per inwoner wordt in
Duitsland ruim twee keer zoveel uitgegeven als in Nederland. In Zwitserland wordt per hoofd van de bevolking ook voor de extramurale
zorg het meest uitgegeven ($ 1.113).
In belangrijkheid de derde categorie zijn de uitgaven aan de genees- en verbandmiddelen. In deze groep van goederen zijn naast de
medicijnen op recept en de niet op recept gekochte medicijnen, ook alle medische hulpmiddelen opgenomen, variërend van brillen en
steunzolen tot rolstoelen. De uitgaven hiervoor zijn het laagst in Denemarken ($ 297 per inwoner) en het hoogst in Frankrijk ($ 506 per
inwoner). Nederland geeft er per inwoner $ 314 aan uit.
Preventieve gezondheidszorg is erg belangrijk. Veel van de preventie wordt echter niet afzonderlijk verantwoord. Vandaar dat
vergelijking van preventie in geld gemeten moeilijk is. In de vergelijking van de preventie zijn alleen de afzonderlijk financieel
verantwoorde programma’s en activiteiten opgenomen (zie figuur 2).
Figuur 2. Kosten gezondheidszorg per inwoner voor de verschillende soorten zorg, $
Copyright © 1999 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)