T
De verwor
De geschiedenis van de Nederlandse maatschappij is de geschiedenis
van de klassenstrijd. De huidige samenleving, uit de turbulentie van de jaren zestig en zeventig voortgekomen,
heeft de tegenstelling tussen werkgevers en werknemers niet opgeheven.
Er zijn slechts nieuwe vormen van
strijd in de plaats van de oude gesteld.
Meer en meer splitst zich de maatschappij in twee grote vijandelijke
kampen, de werkgevers en de werknemers.
Met de technische ontwikkeling
neemt niet alleen het getal der werknemers toe. De werknemers worden zich
bewust van nun kracht en van de kwaliteit van hun inbreng in de maatschappelijke discussie. Zij kiezen het overleg, maar schuwen de barricaden niet.
De onderlinge botsingen van de werkgevers, alsmede hun verzet tegen de
opkomst van het proletariaat, bevorderen de ontwikkelingsgang van de vakbond en zijn leden. De werkgevers lokken door hun arrogantie van de macht,
hun diepe minachting voor de noden
van de werknemers, de strijd van de
jaren negentig uit. Zij hollen de SER,
als broedplaats van overleg en discussie, waar het meningsverschil het voertuig van de vernieuwing en vooruitgang is, uit door hun onverschilligheid
en maatschappelijke passiviteit.
De klasse van de werkgevers gaat
tegen het eind van de jaren tachtig de
verbale strijd met de werknemers uit
de weg. De werknemers verstaan de
tijd en verzoenen zich met de nieuwe
produktiemethoden en produkten,
maar willen deze wel modetteren naar
hun evenbeeld. Daartegen verzetten
de werkgevers zich met hand en tand
door de gerechtvaardigde maatschappelijke strijd te ontlopen. Het knooppunt van onze gemengde economische orde, de Sociaal-Economische
Raad, wordt niet van buitenaf maar van
binnen uit, bedolven onder het intellectuele puin van de ambtelijke vertegenwoordigers van werkgevers, die hun
historische taak verzaken en met hun
rug naar de toekomst staan.
De SER wordt van binnen uit, langs
endogene weg uitgehold door de klasse van de werkgevers. Met het oog
hierop komen de werkgevers niet zelf
tervergadering, maarzij laten zich vertegenwoordigen door afgestudeerden
met een slecht geweten, die zelf nooit
een onderneming van binnen hebben
gezien. De werkgevers accumuleren in
deeconomische onderbouw kapitalen,
terwijl hun ambtelijke derivaten in de
van de SER
A. Heertje
politieke bovenbouw penetreren. Kapitalist zijn betekent niet slechts een zuiver persoonlijke, maar een maatschappelijke plaats in de produktie innemen.
Het kapitaal is dus een maatschappelijke macht.
De werkgevers proberen hun macht
in stand te houden door in de SER essentiele onderwerpen uit de weg te
gaan. Zij vermijden de strijd met de
werknemers over het starten van nieuwe ondernemingen, het zwarte circuit,
de groei van de Nederlandse economic en de diffusie van het toepassen
van nieuwe technieken. Door deze
passieve en lafhartige houding menen
de werkgevers hun positie blijvend te
versterken, het uitbuiten van het proletariaat verder te kunnen verstevigen
en het herstel van redelijke inkomensen vermogensverhoudingen te voorkomen.
De klasse van de werkgevers onderhoudt een rechtstreekse lijn met de
woordvoerder van Economische Zaken, Rutten, die de economische ontwikkeling bezweert door tegen het proletariaat gerichte formules, die de
fundamentele tegenstellingen in de samenleving verhullen. Rutten onderhoudt een een-tweetje met De Korte,
die uitsluitend op de korte termijn kijkt
en zodoende het vestigen van de dictatuur van het proletariaat in zijn gedachten wegschuift.
De werknemers van Nederland verenigen zich al. De interne spanningen
nemen toe. Langzaam maar zeker ver-‘
dwijnt Pont al achter het toneel. De
Groeneveldts en de Van der Scheuren
(open zich al warm. De eerste stakingen worden reeds voorbereid. Excessieve looneisen zijn nog nauwelijks te
vermijden. De nieuwe werkloosheid
wordt voorbereid, terwijl de oude nog
niet eens weg is. De vakbeweging
wordt in de hoek gedreven door de onvermijdelijke, inwendige krachten van
het kapitalisme en door de kortzichtigheid van de werkgevers.
De SER is opgezet om dit voor werkgevers en werknemers desastreuze
perspectief te keren. Partijen zitten
rond de tafel onder leiding van een verstandige voorzitter om van gedachten
te wisselen over onderwerpen, die beider belang raken. Eenstemmigheid is
onnodig zolang de eeuwige tegenstelling tussen de klassen niet kan worden
overbrugd. Maar ook verdeelde adviezen zijn nuttig, zolang ze een nuchtere
inventarisatie van standpunten behelzen. Adviezen mogen gevraagd, maar
ook ongevraagd zijn. Alleen de ambtelijke vertegenwoordigers van de werkgevers vinden dat de adviezen gevraagd en eenstemmig moeten zijn,
zodoende zeker wetend dat de SER
vastloopt en niet beseffend dat ze zelf
vastlopen in het geprovoceerde maatschappelijke gewoel.
De werknemers versmaden het hun
opvattingen en oogmerken te verhelen. Zij verklaren openlijk dat hun doel
slechts kan worden bereikt door de
harde omverwerping van de bestaande machtsverhoudingen. De nu heersende werkgevers zullen sidderen
voor de sociaal-democratische evolutie. De werknemers hebben niets te
verliezen dan hun ketenen. Zij hebben
een wereld te winnen, waarin de vruchten van de technologie gelijkelijk worden verdeeld. Werknemers van Nederland, verenigt U!
Vrij naar Karl Marx en Friedrich Engels, Manifest der Kommunistischen Partei, London,
1848.