De economische groei in 1997
Aute ur(s ):
De Nederlandsche Bank
Ve rs che ne n in:
ESB, 82e jaargang, nr. 4092, pagina 119, 5 februari 1997 (datum)
Rubrie k :
Tre fw oord(e n):
conjunctuurindicator
De DNB-conjunctuurindicator, ditmaal vooruitblikkend tot en met april, blijft stijgen en duidt daarmee op een aanhoudend gunstige
ontwikkeling van de Nederlandse conjunctuur (zie figuur 1). In 1997 zal naar verwachting de groei van de binnenlandse consumptie
wat afzwakken, de groei van de uitvoer door het verwachte Europese conjunctuurherstel zal daarentegen weer wat aantrekken. Het bbp
zal dan per saldo met ongeveer hetzelfde percentage kunnen toenemen als vorig jaar.
Figuur 1. de DNB-conjunctuurindicator
Groeifactoren
Vorig jaar was de binnenlandse vraag de motor van de groei van het bbp en de industriële productie. De toegenomen werkgelegenheid is
een belangrijke verklarende factor voor de relatief sterke groei van de particuliere consumptie, vanwege het positieve effect op het
beschikbare inkomen en het consumentenvertrouwen. Maar er zijn meer factoren aan te wijzen. Zo zullen de vermogenseffecten van de
nu al een paar jaar durende hausse op de aandelenbeurs en met name ook de stijging van de huizenprijzen hebben bijgedragen aan deze
ontwikkeling. De vermogenseffecten lijken te worden gekapitaliseerd via de hypothecaire kredietverlening. In 1996 en ook in de
voorgaande twee jaren nam de hypothecaire kredietverlening fors toe en meer dan op grond van het aanbod van nieuwe woningen en de
stijging van de huizenprijzen alleen gerechtvaardigd lijkt. Een deel van het verkregen geld zal voor consumptieve doeleinden zijn
aangewend.
De verwachting is echter dat de groei van de particuliere consumptie in het komende jaar wat zal afzwakken. Het huidige tempo van de
consumptiegroei ligt boven dat van het beschikbaar inkomen (zie figuur 2). Over een wat langere termijn bezien blijkt de groei van de
consumptie weliswaar regelmatig af te wijken van de groei van het beschikbaar inkomen, maar gemiddeld genomen zijn beide groeivoeten
vrijwel gelijk. Ook gezien de ontwikkeling van het inkomen zal de toename van de particuliere consumptie dus naar verwachting wat
afzwakken. De teruggang op grond hiervan zal echter waarschijnlijk niet groot zijn. Bovendien zullen de positieve vermogenseffecten
naar verwachting vooralsnog aanhouden en blijft het consumentenvertrouwen hoog.
Figuur 2. Consumptie en beschikbaar inkomen van gezinnen in constante prijzen 1990
Uitvoer als trekker
Met de afzwakking van de particuliere consumptie zal de uitvoer de groei van de Nederlandse economie in 1997 moeten trekken. Veel
hangt daarbij af van het conjuncturele herstel in Europa. De tekenen zijn wat dat betreft niet ongunstig, maar de ontwikkeling in de grote
economieën op het continent zijn niet eenduidig positief (zie figuur 3). De conjunctuurindicatoren wijzen op een voortgaand maar niet
bijzonder krachtig herstel in Duitsland. Dit herstel zal vooral moeten worden gedragen door de export. De binnenlandse conjunctuur is
nog zwak en de werkloosheid hoog. Ook voor de Franse economie geldt dat vooral de externe sector de groei zal moeten dragen. De
binnenlandse vraag ontwikkelt zich slechts matig mede door de hoge en naar verwachting zelfs verder stijgende werkloosheid. In Italië
zijn de vooruitzichten eveneens weinig uitbundig. De toetreding tot het Europese wisselkoersmechanisme (ERM) ging gepaard met een
sterke appreciatie van de lire met nadelige gevolgen voor de export. De uitvoer was in vorige jaren de meest dynamische
bestedingscategorie. De binnenlandse conjunctuur blijft zwak, ook omdat verdere forse budgettaire ingrepen onontkoombaar zullen zijn
om in 1997 aan de EMU-eisen te kunnen voldoen.
Figuur 3. Conjunctuur in de EU
Wellicht lijkt dit wat somber, maar de groei van de Nederlandse uitvoer zal ten opzichte van 1996 slechts licht hoeven toe te nemen om
het huidige groeitempo van het bbp vast te houden. Eén en ander overziend lijkt de Nederlandse conjunctuur zich dus ook in 1997
gunstig te kunnen ontwikkelen.
Copyright © 1997 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)