Conjunctuur onveranderd gunstig
Aute ur(s ):
De Nederlandsche Bank
Ve rs che ne n in:
ESB, 82e jaargang, nr. 4115, pagina 595, 31 juli 1997 (datum)
Rubrie k :
Monitor
Tre fw oord(e n):
conjunctuurindicator
De Nederlandse economie ontwikkelt zich onveranderd gunstig. Het CBS raamde onlangs de toename van het reële bbp in 1996 op
3,3% , fors hoger dan een eerdere raming op basis van de kwartaalrekeningen (2,7% ). Volgens de voorlopige ramingen van de
kwartaalrekeningen zette de groei in het eerste kwartaal van 1997 krachtig door indien wordt gecorrigeerd voor werkdageffecten (3 á
4% ). De DNB-conjunctuurindicator, ditmaal vooruitlopend tot en met oktober, duidt op een ook in de nabije toekomst opgaande
conjunctuur (zie figuur 1). Daarbij zij aangetekend dat de eerder voorziene verzwakking van de conjunctuur niet heeft
plaatsgevonden.
Figuur 1. De DNB-conjunctuurindicator t/m oktober 1997
Hoewel de groei breed werd en wordt gedragen is het met name de particuliere consumptie die in vergelijking met eerdere jaren een
krachtige toename liet zien. Dat terwijl de economische ontwikkeling in de ons omringende landen minder voorspoedig is. Dit doet
vermoeden dat de indicator in de recent verstreken periode te weinig recht deed aan de relatief krachtige groei van de vraag uit het
binnenland en te veel aan de ontwikkelingen in het buitenland. Om na te gaan of dit een reden kan zijn geweest voor het feit dat de
indicator de aanhoudend positieve ontwikkeling van de conjunctuur niet voorzag is op basis van de huidige indicator een alternatieve
indicator samengesteld.
Twee van de vijf reeksen waaruit de indicator is opgebouwd zijn min of meer te beschouwen als een indicator voor de ontwikkeling in het
buitenland: de Ifo-conjunctuurtest voor Duitsland en de verwachte omzet van NCM-polishouders. De Ifo-conjunctuurtest is en blijft een
logische en waardevolle variabele. Hoewel het verschil in trendmatige groei tussen Nederland en Duitsland momenteel onmiskenbaar is,
blijft de conjuncturele ontwikkeling, gemeten als afwijking van de trend, nog altijd vrijwel synchroon verlopen 1. De verwachte omzet van
NCM-polishouders blijkt juist in de recente periode een duidelijke verbetering te hebben laten zien. Omwille van de voornoemde vraag of
de indicator wellicht te weinig rekening hield met de binnenlandse ontwikkeling en te veel met de buitenlandse zijn beide reeksen
weggelaten in de alternatieve indicator.
Als additionele factor die de invloed van het binnenland weergeeft is het beloop van de CBS/ANP koersindex algemeen toegevoegd. De
toegenomen particuliere consumptie wordt immers mede verklaard door een stijging van het vermogen van particulieren, waarvoor de
beursindex een indicator vormt. Daarnaast weerspiegelen de aandelenkoersen de verwachtingen ten aanzien van de ontwikkeling van het
bedrijfsleven in Nederland. Over het verleden bezien vertoonde de koersindex een duidelijke correlatie met de ontwikkeling van de
productie in de verwerkende industrie, bij een lead van negen maanden. Verder is de reeks voor de feitelijke orderontvangst van de
verwerkende industrie vervangen door de deelreeks voor de verbruiksgoederenindustrie. Dit om het belang van de particuliere
consumptie in de recente periode wat te benadrukken.
De alternatieve indicator bestaat dan uit vier samenstellende reeksen, de reële geldhoeveelheid en de verwachte bedrijvigheid uit de
eigenlijke indicator, aangevuld met de feitelijke orderontvangst in de verbruiksgoederenindustrie en de de beursindex. Het beloop, in
figuur 2 weergegeven, wijkt echter nauwelijks af van die van de eigenlijke indicator. Ook de alternatieve indicator voorzag een
afzwakking die niet heeft plaatsgevonden, zodat deze afzwakking niet aan de invloed van het buitenland in de indicator mag worden
toegeschreven. De alternatieve indicator wijst er overigens net als de eigenlijke indicator op dat in de komende maanden met een
aanhoudend gunstige conjunctuur mag worden gerekend
Figuur 2. Alternatieve conjunctuurindicator
1 zie bijvoorbeeld de DNB-conjunctuurrubriek in ESB van 4 juni j.l.
Copyright © 1997 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)