Big Bang
Aute ur(s ):
Financiële Diensten Amsterdam
Ve rs che ne n in:
ESB, 82e jaargang, nr. 4132, pagina 955, 10 december 1997 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
financiële, markten
Big Bang
De ontwikkelingen op de Japanse financiële markten zijn vooral toe te schrijven aan een toenemend pessimisme over de
vooruitzichten voor de Japanse economie. In het eerste halfjaar van het Japanse begrotingsjaar daalde het Japanse bruto
binnenlandse product 1,4% ten opzichte van het voorgaande halfjaar, vooral door sterk terugvallende binnenlandse
bestedingen. Concurrerende devaluaties in vrijwel geheel Azië dreigen nu ook de export, tot dusver het enige lichtpuntje voor
de Japanse economie, onder druk te zetten. Met een groot aantal stimuleringspakketten in de afgelopen jaren heeft de
regering, tevergeefs, getracht de economie een steviger fundament te geven.
Dit jaar heeft de regering getracht een begin te maken met de sanering van de overheidsfinanciën, die als gevolg van de
stimuleringspakketten in de voorgaande jaren sterk waren verslechterd. De economie is te broos gebleken om deze schok te
kunnen absorberen.
De economie worstelt dan ook met grote structurele problemen die met een simpele stimulering van de binnenlandse
bestedingen niet vallen op te lossen. Het Japanse bankwezen gaat al jaren gebukt onder de nasleep van de onverantwoorde
kredietverlening in de jaren tachtig en de daaropvolgende onroerend-goed en aandelencrisis begin jaren negentig. De hieruit
voortvloeiende berg oninbare leningen van Japanse banken bedroeg aan het eind van het boekjaar op 31 maart 1997 4,1% van
het totale omvang aan uitstaande leningen, overeenkomend met 27.900 mrd yen, ca. $ 225 mrd.
Dit bedrag is vrijwel zeker een onderschatting en het is waarschijnlijk dat in de loop van dit jaar de problematiek, onder invloed
van de zwakke conjunctuur en de Aziatische valutacrisis, verder is verergerd. Onder de naam Big Bang kondigde de Japanse
regering vorig jaar een hervorming aan van de financiële sector, die in de komende vijf jaar zou plaatsvinden. De sector wordt
meer blootgesteld aan buitenlandse concurrentie, de muren tussen banken, effectenhuizen en ander financiële instellingen
worden neergehaald en beleggers krijgen meer vrijheid. Een shake out van de sector zal daarbij het onvermijdelijke gevolg zijn.
Met het onlangs bewust laten vallen van het effectenhuis Yamaichi heeft de Japanse regering duidelijk gemaakt dat het haar
ernst is met de sanering van de financiële sector. De Big Bang heeft hiermee in feite een vliegende start gekregen. Voor de
financiering van de saneringsoperatie komt het aan op een juiste kanalisering van de in Japan ruimschoots beschikbare
binnenlandse besparingen. Zie figuur 1 en figuur 2.
Figuur 1. De dollar t.o.v. de Japanse yen
Figuur 2. Japanse ‘bad loans’ als % van de totale kredietverlening ultimo maart. Bron: OESO.
Copyright © 1997 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)