Apocalypticus

Het is officieel: globalisering is voorbij.

Morgen geen Australische wijn of tropisch fruit meer. Op het volgende model van onze iPhone moeten we al flinke invoerrechten betalen. Eerder mochten we al afscheid nemen van de euro, het kapitalisme, de democratie en nog wat obsolete historische verworvenheden.

Stoppen met lezen

Ik heb een moeilijk te onderdrukken neiging te stoppen met lezen als er zich weer een nieuwe apocalypticus aandient met een even vurig als incoherent betoog. Maar dit keer was het ceo Jeffrey Immelt van General Electric, een van de allergrootste bedrijven in de wereld. Immelt kopte in Fortune het einde van zeven decennia globalisering.

Nuance

Er pleiten een paar dingen vóór hem. Zo heeft de Fortune journalist de distopische kop bedacht en is Immelt in het stuk juist genuanceerd. Immelt is geen goeroe of getormenteerde academicus die wetenschap met activisme verwart. Hij moet zijn geld verdienen met strategieën die rekening houden met de veranderende wereld. Toch maar doorlezen.

Verandering

Na eerst alle windrichtingen van globalisering gezegend te hebben, concludeert Immelt dat de handelswereld veranderd is. Burgers accepteren handel niet zomaar meer, zeker als de baten oneerlijk verdeeld worden of als zakendoen niet op eerlijke gronden gebeurt.

Lokaal

So far so good, maar deze tendens is doorgeslagen in dolgedraaide vormen van nationalisme en protectionisme. Het antwoord van GE is om de schaalvoordelen van een globale productiecapaciteit te combineren met een sterkere lokale strategie. Eén die beter rekening houdt met lokale voorkeuren en gewoonten en daarmee minder gevoelig is voor protectionistische oprispingen.

Schuld

Wat verder voor Immelt pleit, is dat hij populisten niet de schuld geeft, maar de hand in eigen boezem steekt. Hij vindt dat het bedrijfsleven niet voldoende heeft geïnvesteerd en de lonen ten onrechte laag heeft gehouden. Leest u mee, Hans de Boer?

Protectionisme

Ook China of Europa is geen mikpunt van zijn kritiek maar vooral de VS zelf. Immelt hekelt het protectionisme van alle presidentskandidaten. Globalisering krijgt in de verkiezingsretoriek de schuld van alles, terwijl productiviteitswinst en groei gebaat zijn bij een pact van redelijkheid tussen bedrijfsleven en overheid.

Problemen oplossen

General Electric wil daarom mondiale groei realiseren door locale problemen op te lossen, op gebieden zo divers als duurzame energie, gezondheidzorg en onderwijs. Daarbij worden risico’s genomen, zoals het opstarten van een bedrijf met 3000 Saoedische vrouwen, geleid door een vrouw.

Eerst zien

Het blijft een eerst-zien-dan-geloven verhaal. Feit is dat het moeilijk is een bedrijf te haten dat banen creëert en lokale problemen beter oplost dan de overheid. Wie had dat gedacht, het grootkapitaal als lijmer van de vertrouwensbreuk tussen staat en burger.