Jrg. 13, editie 658

S AUGUSTUS 1928 Economisch-Statistische Berichten ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER 13E Jaargang WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1928 No. 658 STOOMVAARTMAATSCHAPPIJ —NEDERLANDfl – Amsterdam ROTTERDAMSCHE LLOYD Rotterdam MAIL-, PASSAGIERS- EN VRACHTBOOTENDIENST HOLLANDŠJAVA vice versa via SUEZ KANAAL JAVA ŠNEW YORK UJN Geregelde vrachtbootendienst tus- schen Nederlandsch-Indië en de Oostkust van Noord-Amerika in samenwerking met andere Maat¬ schappijen. J AVAŠBENGALEN LIJN Geregelde dienst tusschen Neder- landsch-Indië, Rangoon en Calcutta. JAVAŠPACIFIC LIJN Geregelde vrachtbootendienst tus¬ schen Nederlandsch-Indië, Singa¬ pore en de Westkust van Noord- Amerika. Het Handelsblad 1 O o JAAR het familieblad der beschaafde kringen. Elke adverteerder weet wat dat zeggen wil 1 Algemeen Handelsblad Afd. Advertentiën – Amsterdam ARNHEMSCHE HYPOTHEEKBANK 4‚/2 % Pandbrieven a 99°/ Hyp. Kap. beschikbaar. Directie: Mr. S. J. v. ZIJ ST; Mr. J. F. VERSTEEVEN ROSSEMS HAVANA MELANGE Nederlandsche Hypotheekbank opgericht te Veendam in,89°- Directie: Mr. M. J. BOS Mr. J. WILKENS. Kapitaal . f 4.000.000,Š Reserves . ruim f 2.200.000,Š Hypotheken.plm. f 54.000.000,Š Pandbrieven.,.plm. f 51.000.000,Š 4’12°lo Pandbrieven a 99727o Bij omwisseling tegen uitgelote pandbrieven is de koers ^2 °io lager. PRACTISCH EFFECTENBOEK Ter vereenvoudiging van ad¬ ministratie en ten gebruike voor de Vermogensbelasting Prijs f 1.50 Alom verkrijgb. bij den Boekhandel en bij Nijgh & van Ditmar™s Uitg.-Mij, R™dam XV las. ** f! p ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING BOTTERDAM AMSTERDAM DEN HAAG KAPITAAL / 50. OOO. OOO RESERVE / 20. OOO OOO DEPOSITO ‘5 OmiC REKENINGEN MET RENTEVERGOEDING ALLE BANKZAKEN WIJ BEREIKTEN THANS HET IDEAAL : Kaartsysteem in Boekvorm Kasten en laden onnoodig. Belangrijk beter overzicht. Geen zoekraken of ver¬ keerd opbergen. Alle nadeelen van boeken en kaartsystemen vervallen. Ge¬ schikt voor elke administratie. Vele referenties. Brochure gratis. RJEESiZOONEN A« 1720 Bankiers en Assurantie-Makelaars ROTTERDAM Safe-Deposit Bezorging van alle Verzekeringen STEENKOLEN-HANDELSVEREENIGING (COAL-TRADING ASSOCIATION) Hoofdkantoor te Utrecht – Filialen te Amsterdam en Rotterdam ONTVANG- EN BETAALKAS NIEUWE DOELENSTRAAT 20Š22, AMSTERDAM Kapitaal … 5.000.000,Š Reservefonds … 1.000.000,Š Rentevergoeding voor gelden ifc deposito: direct opvorderbaar .. 2 % met 10 dagen opzegging. % Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden OPEN EN GESLOTEN BEWAARGEVING VOLGENS REGLEMENT SAFE-DEPOSIT. RAADGEVEND BUREAU VOOR ORGANISATIE Ir. V. W. VAN GOGH Ir. ERNST HYMANS HEERENGRACHT 125 AMSTERDAM ONDERHOOFD BIJ HET CENTRAALKANTOOR VOOR DE STATISTIEK TE WELTEVREDEN (NED. 1NDIË) Voor uitzending ter benoeming in bovengenoemde betrekking wordt een geschikte kracht gevraagd. Bijzonderheden bevat de Staatscourant van 26 Juli 1928, No J 45. Sollicitaties (ongezegeld) vóór 10 Augustus a.s. in te zenden bij het Commissariaat voor Indische Zaken (afd. B, eerste Bureau) bij het Departement van Koloniën, alwaar ook inlichtingen zijn te bekomen. -ZOO JUIST VERSCHENEN: Supplement op het Leerboek van het Boekhouden door W. B. BROCX Leeraar Ie H.B.S. A. (I e Gemeentelijke == Handelsschool) te Rotterdam = Speciaal bestemd voor studeerenden voor een particulier Prat^tij^diploma in het Boekhouden Prijs: Ingenaaid f 2.25 Š Gebonden f 2.60 Uitwerkingen ter perse. Nijgh & van Ditmar™s Uitgevers-Maatschappij, Rotterdam RESIDENTIE HYPOTHEEKBANK ™s-GRAVENHAGE Anna Paulownastraat 97 Trustee™s en Accountantscontrole Geplaatst Maatsch. Kap. f 1.400.000.Š Reserve f 601.000.Š 44pCt. Hypotheekbr. tegen 98f pCt. Opeischbaar h pari na 10 jaren Directie: K. E. Abbing, D. van Oordt. Werkloon- berekening Onmisbaar boekje voor allen die werklieden in hun dienst hebben. – Met berekeningen in uurloon van 5Š100 cent Prijs f 1.50 Geb. f 1.90 Verkrijgb. bij den boekhandel en bij NIJGH & VAN DITMAR™S UITG- MAATSCHAPPIJ, ROTTERDAM NIJGH & VAN DITMAR™S U1TGEVERS-M1J ROTTERDAM Wijnhaven 111-113 Te.784-42-4’i-‘6 Belast zich met het verzorgen van uit¬ gaven en tijdschrif¬ ten op elk gebied 8 AUGUSTUS 1928 AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN. Economisch-Statistische Berichten ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER ORGAAN VOOR DE MEDEDEEL1NGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN 13E Jaargang WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1928 No. 658 INH 3UD. Blz. De druk van Accijnzen en Invoerrechten door Prof. Mr. Dr. 0. M. Verrijn Stuart. 680 De In- en Uitvoer van Nederland 1927-1928, II (Slot) door W. G. H. v. d. Zweep. 682 De nieuwe financieele politiek in China, door Thos. T. H. Ferguson. 684 BUITENLANDSOHE MEDEWERKING: Het derde deel van het rapport der Balfour-com- missie door F. W. Forge. 686 De vermeerdering van de waterkrachtcentrales en de electrificatie in Oostenrijk door Dr. R. Kerschagl 687 A ANTEEKENINGEN: Een nieuwe wekelijksche statistiek van groothandels- prijzen . 689 Provinciale en gemeenteleeningen. 690 Indexcijlers van groothandelsprijzen. 693 Boekaankondigingen : Tien jaar Volksraad arbeid. 1918Š1928, bespr. door Prof. Dr. E. Mor esco. 693 Maandcijfers: Productie der Steenkolen-, Bruinkolen-en Zoutmijnen 694 Emissies in Juli 1928 . 694 Resumé uit het —Monthly Bulletin of Statisticsfl.. .. 695 Statistieken en Overzichten. 696Š702 Geldkoersen. 1 Bankstaten. 1 Goederenhandel. Wisselkoersen. | Effectenbeurzen. | Verkeerswezen. tot de stijging van de rente in Amerika en Engeland was de rijzing ‘hier slechts gering. * * * De -weekstaat van De Nederla-ndsche Bank geeft -weinig veranderingen van beteekenis t-e zien. De post binnenlandsche wissels blijkt met … 1,1 millioen te zij-n t-oegenomen. De foeleenin-gen vertoonen een stij¬ ging van … 400.000. Het renteloos voorschot van het Rijk verminderde met … 4.7 millioen. De goudvoorraad -der Bank bleef vrijwel o-nveran- -derd. Het zilver verminderde met -een kleine … 500.000. De post papier op het buitenland -geeft een vermeerde¬ ring van … 100.000 te zien, terwijl de -diverse rekenin¬ gen o-p -de actiefzede der balans met … 2,9 millioen blijken te zijn afgeno-men. De biljettencirculatie steeg met … 600.000. De- reke- ning-co’urant-saldi verminderden met … 7 millioen. Het beschikbaar metaalsaldo bedraagt f 900.000 meer -dan verleden week. Hét dekkingspercentage is 5414. * * » De wisselmarkt was -deze week zeer vast gestemd. De stijging van de geldrente in bijna alle landen tegen¬ over de vrij- ruime geldmarkt hier te lande -deed de wisselkoersen sterk o-plo-o-pen. Dollars stegen van 2,48% tot 2,4934 ; Ponden van 12,0774 tot 12,099/io en Marken, die -eerst wat lager waren, liepen tot 59,42 omhoog. Belga™s herstelden zich van de -daling -der vorige week en kwamen op 34,64, terwijl Zwitsersche Francs, die vooral door vraag van bezoekers opliepen, van 47,8734 tot 47,96 stegen. De overige wisselkoersen waren even¬ eens vast en stegen vrijwel evenredig met -den -dollar¬ koers. LONDEN, 4 AUGUSTUS 1928. Gedurende -de laatste week met -de plotselinge daling van -den Amerikaan schen koers en -den uitvoer van gou-d van de Bank van Engeland naar Duitschland, is disconto vaster geworden en sloot de week op 434 pCt. voor prima bankaccepten. Door -dezelfde o-orzaak zijn schatkistprom-essen wat hooger, a 47/32 pCt., toegewezen. Op -het oogenblik no- teeren 3-maan-ds wissel-s 434 pOt. vast en 6-maan-ds wissels 434 pOt. Condities op -de geldmarkt waren echter-gemakkelijk. De prijs van goud bleef o-p 84 sh. 1134 pence per fine ounce. War Loan steeg aanvankelijk -tot 1029/ie, daalde later tot 1027/i6, verder i-s er weinig levendigheid in gilt edged. -Slot Guldens 12,0934Š34. Dollars 48 57/io. INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN. Algemeen Secretaris: Mr. Q. J. Tcrpstra. ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN. COMMISSIE VAN ADVIES: Prof. Mr. D. van Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. II. van hennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. E. Mor esco; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen Baron Hungers; Prof. Mr. II. R. Ribbius; Jan Schilthuis; Mr. Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries. Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart. Redacteur-Secretaris: S. Posthuma. Secretariaat: Pieter de Iloochweg 122, Rotterdam. Telefoon Nr. 3000. Postrekening 8408. Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in Nederland f 20,Š. Buitenland en Koloniën f 23,Š per jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het weekblad gratis. De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont¬ vangen de abonné™s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo¬ ver daaromtrent niet anders wordt beslist. Aa?igeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg. Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver¬ tenties: Nijgh & van Ditmar™s Uitgevers-Maatschappij, Rot¬ terdam, Amsterdam, ™s-Gravenhage. Postchèque- en giro¬ rekening No. 6729. 7 AUGUSTUS 1928. In verband met de maand-swisseling was -de geld¬ markt deze week veel minder ruim. De prolongatie- ren-te steeg tot 4% pOt-, en eallgeld liep op van 234 tot 434 a 4/4 pCt. Ook particulier -disconto was -minder gemakkelijk -te plaatsen en alleen prima papier was voor AVs a 43/ie pCt. onder te brengen. Toch was de vraag naar geld niet overstelpend en in verhouding 680 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 DE DRUK VAN ACCIJNZEN EN INVOERRECHTEN. Over den druk van de belastingen op het inkomen en liet vermogen worden ‘hier te lande sinds eene reeks van jaren statistieken gepubliceerd. V:an den druk der gemeentelijke inkomstenbelasting worden jaarlijks mededeelingen verstrekt in den vorm van eene rang- schikbingslij’st der gemeenten naar den belastingdruk. Maar met betrekking tot den druk van accijnzen en invoerrechten, die inzonderheid voor den kleinen man van veel belang zijn, hebben wij1 tot dusverre in het duister moeten tasten. De Vereeniging voor Belastingwetenschap heeft nu eene poging gedaan om de op dit gebied bestaande leemte aan te vullen. Aan eene 0 ommis,sie uit haar midden heeft zij’ opgedragen om een onderzoek in te stellen naar den druk van accijnzen en invoerrechten, en deze Commissie, waarvan de heeran T. K. Jansma, Dr. A. Sternheim en Mr. Dr. J. H. van Zanten als rapporteurs zijn opgetreden, heeft in Juni jl. haar rap¬ port uitgebracht.1) Dit rapport is eene nadere beschouwing overwaard en bevat tal van belangrijke mededeelingen, terwijl voor het onderzoek het gebruikte materiaal op hoogst overzichtelijke wij’ze is gerangschikt. Wil men den druk van accijnzen en invoerrechten op de consumenten, die de aan belasting onderhevige goederen koopen, vaststellen, zoo zal men in de eerste plaats moeten weten, hoe de huis’houdrekening eruit ziet van degenen, die voor zich en hun gezin, de belaste goederen gebruiken. En in de tweede plaats zal men moeten nagaan, in welke mate de belasting, die niet wordt geheven van den consument, doch als regel op dezen wordt afgewenteld, ten slotte haar druk uit¬ oefent. De vraag rijst daarbij1, of deze druk tijdens het afleggen van den weg van producent naar consu¬ ment toe- dan wel afneemt, of gelijkblijft. Beide kanten van de zaak zijn door de hierboven genoemde Commissie onderzocht. Wat de huishoud- rekeningen der gebruikers van belaste goederen be¬ treft, zoo heeft zij) -zich gebaseerd op het budgetonder¬ zoek, dat over de periode 1 October 1923 tot 1 October 1924 is ingesteld door ‘het Bureau van Statistiek der Gemeente Amsterdam. Dit onderzoek strekte zich uit over 212 gezinnen, welke de Commissie in verband met het doel van haar onderzoek gesplitst heeft in twee groepen, t.w. 166 gezinnen, omvattende 727 per¬ sonen, met een maximum inkomen van … 3600,Š per gezin en een gemiddeld gezinsinkomen van … 2400,Š en 46 gezinnen, omvattende 212 personen, met een in¬ komen van … 3600’,Š tot … 19.000,Š per gezin en een gemiddeld gezinsinkomen van … 6000,Š. Ten aanzien van een aantal belaste artikelen heeft de Commissie onderzocht, hoeveel daarvoor door de ge¬ zinnen van het Amsterdamsche budgetonderzoek ge¬ durende den tijd, waarover zich dit onderzoek uitstrek¬ te, werd uitgegeven. Daarbij kon echter niet het ge- heele terrein van de heffing van accijnzen en invoer¬ rechten worden bestreken. Uit den aard der zaak vielen buiten het onderzoek de accijnzen en invoerrechten van goederen, die buitenshuis werden gebruikt. De accijnzen op bier, wijn en gedistilleerd zijn eveneens buiten beschouwing gelaten. De gezinnen, die zoo ge¬ regeld boekhouden, dat zij voor een budgetonderzoek in aanmerking komen, zijn voor het gebruik van deze dranken allerminst representatief. Bovendien geldt het hier geheel vrijwillige uitgaven, zoodat deze hef¬ fingen steeds een ietwat ander karakter zullen dra¬ gen, dan heffingen van meer noodzakelijke goederen. Ten slotte is ook de sigarettenaccijms buiten het on¬ derzoek gelaten, omdat de uitgaven daarvoor blijkbaar overwegend uit zakgeld worden betaald, in tegenstel¬ ling tot die voor tabak en sigaren, waarvan meer regel¬ matig wordt boekgehouden. Ook ten aanzien van de invoerrechten werd slechts 1) Verschenen bij J. Muusses te Purmerend. een deel der bestaande heffingen in het onderzoek betrokken. De Commissie bepaalde zich tot invoer¬ rechten op verbruiksartikelen, zoodat alle rechten, die daaronder niet vallen, buiten beschouwing werden gelaten, omdat de invloed van deze heffingen op de huishoudrekening natuurlijk moeilijk valt te schatten. Voorts werden buiten beschouwing gelaten invoer¬ rechten op zeer weinig waardevolle goederen, zooals macaroni en vermicelli, waarvan de berekening nauw- lijks de moeite zou kronen; het invoerrecht op meube¬ len, die ten deele tot de goedkoope massa-axtikelen behooren, waarbij! het invoerrecht een zeer geringe rol speelt, ten deele in zulk eene mate onderhevig zijn aan persoonlijke smaak van den kooper, dat- het in¬ voerrecht ook dan geacht kan worden nauwlijks ge¬ wicht in de schaal te leggen; en ten slotte het recht op aardewerk, waarvan de druk op de huishoudreke¬ ning door het cadeaustelsel zeer bezwaarlijk is na te gaan. Zoo is dan het onderzoek beperkt tot den accijns op suiker, vleesch, zout, tabak en sigaren, en tot de invoerrechten op bevroren vleesch, thee, chocolade, kleederen, schoeisel, petroleum, lucifers en zeep. De vraag moest natuurlijk onder ©ogen worden ge¬ zien, of de ver’hooging van ons tarief door de Tarief- wet 1924 en de verhooging van enkele andere heffin¬ gen, tot stand gekomen na de periode, waarover zich het Amsterdamsche budgetonderzoek uitstrekte, niet als een bezwaar moest worden aangemerkt om de con¬ sumptie Van een vroegeren datum als basis van het onderzoek te gebruiken. De Commissie is van mee- ning, dat het gebruik der verschillende goederen door deze heffingen niet of slechts zeer weinig zal zijn be¬ ïnvloed, zoodat over dit mogelijk bezwaar kan worden heengestapt. Wij komen thans tot de tweede der hierboven ge¬ stelde vragen, t.w. de afwenteling van de geheven belastingen op den consument. Wij meenen het best te doen de Commissie hier zelf aan ‘het woord te laten, die zich over de afwenteling op folz. 5 v.v. van haar rapport als volgt uitlaat : —Die afwenteling is aangenomen op grond van bet feit, Łdat, hoe de gang van zaken ook zij, als men den prijs, dien de consument betaalt voor een artikel, waarop accijns of invoerrecht drukt, in zijn onderdeelen ontleedt, daarvan noodzakelijkerwijze deel uitmaakt: le. het bedrag van den accijns, resp. het invoerrecht zelf en 2e het bedrag, waar¬ mee deze rechten eventueel, als deel van de productiekos¬ ten van hem, die ze betaalt, door winstneming ook daarop zijn verhoogd. Hiermee wil niet gezegd zijn, dat de produ¬ cent het bedrag, dat hij aan accijns of invoerrecht aan den fiscus heeft te voldoen, altijd afwentelt; het is mogelijk, dat door een verbeterde werkmethode de totale productiekosten met inbegrip van den accijns of het invoerrecht niet ver¬ hoogd worden of dat de fabrikant ooi een of andere reden in staat is, bijv. door zijn winstmarge te verlagen, zichzelf geheel of gedeeltelijk met het recht te belasten of wel dat de hoogere prijs, dien hij zich genoopt ziet te rekenen, den ‘afzet vermindert, zoodat hij ten slotte toch een deel van het recht draagt. Dit alles belet echter nief, dat men, als men de zaak van den kant van den consument beziet, mag zeggen, dat deze, als hij een accijnspliohtig artikel koopt, in den prijs tevens den accijns en de daarop gelegde winst betaalt. —In ieder geval is het niet de bedoeling der commissie hier het afwentelingsprobleem op te lossen, doch alleen aan te geven, wat geacht kan worden in maximum op den con¬ sument te drukken. Hoeveel deze dn werkelijkheid betaalt boven hetgeen de staat ontvangt, is moeilijk uit te> maken; hij de beoordeeling daarvan moet rekening worden gehou¬ den met den invloed, welken de accijnsheffing en het in¬ voerrecht op zichzelf reeds op den omzet en de winstper¬ centages van fabrikant, groot- en kleinhandelaar uitoefenen.fl De Commissie heeft, zooals ook hieronder nog zal blijken, in het afwentelingsvraags’tuk niet bepaald partij’ willen kiezen;, doch als mogelijkheid veronder¬ steld, dat de druk der belastingen stijgt door de winst¬ percentages van allen, door wier ‘handen de goederen gaan van het ©ogenblik, waarop de belasting wordt be¬ taald, tot het bereiken van het einddoel, den consu¬ ment. Het onderzoek der Commissie beoogt dus na te 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 681 gaan, wait als maximum mag worden beschouwd wan den druk der door haar onderzochte invoerrechten en accijnzen, een maximum, dat in feite niet steeds be¬ hoeft te worden bereikt. Bij de invoerrechten rijst nog eene speciale moei¬ lijkheid. Vele rechten worden geheven van goederen, die ook hier te lande worden geproduceerd. De vraag is, welke prijsverhoogende werking er dan van zulke rechten zal uitgaan. De Commissie neemt aan, dat de binnenlandsche prijs evenzeer wordt verhoogd met het bedrag van. het invoerrecht, als de importeur zulks bij invoer van goederen uit het buitenland doet, zoodat de omvang van den druk der invoerrechten wordt uit¬ gebreid in evenredigheid met de productie voor de ‘bin- -nenlandsche markt, waaromtrent echter geen voldoen¬ de statistische gegevens beschikbaar zijn. Nadat de Commissie op deze wijze ‘haar standpunt tegenover enkele methodische vragen heeft bepaald, komt zij1 tot ‘haar feitelijik onderzoek. Ten aanzien van de vroeger genoemde artikelen worden de gebruikte hoeveelheden voor de Amsterdamsche gezinnen nage¬ gaan, de inkoopprijzen en winstmarges worden vast¬ gesteld, mede aan de hand van een aantal feitelijke gegevens, waartoe de Commissie haar licht ‘heeft op¬ gestoken bij de Handelskamer te Rotterdam en de Coöp. Verbruiksvereeniging —Eigen Hulpfl te Am¬ sterdam. Ten aanzien van vrijwel alle artikelen blijkt, dat de winst der fabrikanten en handelaren ook berekend wordt over de betaalde belasting, zoodat volgens de Commissie de druk daarvan op den consument naar rato zwaarder wordt. Alleen bij het artikel petroleum blijkt de concurrentie zoo hevig, dat daar de winst slechts berekend wordt over het artikel zelf en niet ook over de daarop gelegde belasting. Het resultaat is dan, dat door de Amsterdamsche gezinnen van de laagste groep (gemiddeld inkomen … 2400,Š, gemiddeld aantal personen per gezin 4,4) maximaal wegens accijnzen werd betaald … 45,88, waarvan de Staat … 37,42 ontvangt, terwijl het verschil de op de belasting gelegde winst representeert; en wegens invoerrechten … 27,17, van welk laatste bedrag in verband met het feit, dat een deel der goederen binnenslands wordt geproduceerd, niet te zeggen valt, hoeveel daarvan aan den Staat ten goede komt. In totaal beloopt dus de druk op deze gezinnen … 73,05 of 3,04 pCt. van het inkomen, terwijl voor Inkomsten¬ en Yerdedigingshelasting gemiddeld 2,33 pOt. moest worden betaald. Bij de gezinnen van gemiddeld … 6000,Š inkomen (4,6 personen per gezin) beloopen deze cijfers resp. voor de accijnzen … 59,99 en … 49,31, voor de invoer¬ rechten …56,61, in totaal dus …116,60 of 1,94 pOt. van liet inkomen tegen 3,7 pCt, voor Inkomsten- en V erdedi gingsbelasting. De Commissie gaat dan nog na, in hoeverre deze cijfers, welke alleen op Amsterdam betrekking hebben, representatief geacht kunnen worden voor het geheele land. Zij onderzoekt, wat voor de behandelde goederen per hoofd der bevolking aan accijns en invoerrecht wordt betaald en vermenigvuldigt het aldus verkre¬ gen bedrag met 4,4, resp. 4,6. De resultaten, waartoe zij’ dan komt, zijn niet onbevredigend, daar de afwij¬ kingen ten deele gering zijn, en ten deele zeer wel verklaarbaar. Van de accijnzen drukt die op suiker het zwaarst. Onder de bijna 2 pCt., resp. ruim 1 pCt. van de wegens accijnzen betaalde bedragen is resp. 1% pOt, en 0,6 pCt. begrepen voor suiker. De cijfers leeren, dat, zooals te verwachten was, er in de heffing van accijnzen en invoerrechten aanmer¬ kelijke degressie zit, vooral ten aanzien van de eerst- genoemden. Een globaal onderzoek heeft aangetoond, dat bij inkomens van … 1600,-Š de percentages nog aanmerkelijk hoogbr worden. In hare samenvatting zegt de Commissie op blz. 4 van het rapport ten slotte nog het volgende: —Indden men aanneemt Š wat de Commissie in het mid¬ den laat Š dat alle accijnzen geheel op den verbruiker worden afgewenteld en daarop ook winst wordt genomen door fabrikant, groot- en kleinhandelaar, dan zou, indien, als in 1926, de Staat aan accijnzen (…. zonder gedistil¬ leerd, wijn, bier en sigaretten) ontvangt … 68.195,665, de druk op de bevolking ten hoogste kunnen zijn … 85.329.347 of 25 pCt. meer.fl Wij meenen hiermede wel het voornaamste uit het onderzoek van de Commissie te hebben weergegeven. Bij alle waardeering voor het onderzoek van een ge¬ bied, dat eigenlijk reeds lang door de Overheid ge¬ ëxploreerd ‘had moeten zijn, meen-en wij toch, dat het laatste woord over deze zaak nog niet is gesproken. In de eerste plaats komt het ons niet juist voor om de winst, welke fabrikanten en handelaren berekenen over het bedrag, dat de verhandelde goederen hun in¬ clusief belasting kosten en waarbij’ dus ook over deze belasting een zeker winstpercentage wordt geheven, te beschouwen als eene verzwaring. van den druh der belasting op den consument. *) Slechts schijnbaar heeft men hier met verzwaring van belastingdruk te maken. Wat toch is het geval? De consument krijgt zijn goederen via een reeks van tusschenschakels in ‘het economisch proces. Al deze tusschenpersonen bewijzen zekere diensten en ‘beoogen in de door hen te maken winst eene belooning voor deze diensten te vinden. Als regel vindt op het gebied van industrie en handel een levendige concurrentie plaats, zoodat het maken van overmatig groote win¬ sten daardoor op den duur en afgezien van overgangs¬ toestanden zal worden onmogelijk gemaakt, terwijl omgekeerd door te groote concurrentie de winsten zullen dalen beneden het peil, waarop een aantal zaken op loonende wijze zal kunnen worden voortgezet. En mochten ergens door monopolistische tendenzen lang¬ durig meer dan normale winsten ontstaan, zoo heb¬ ben deze met het probleem, dat ons hier bezighoudt, de verzwaring van den ‘belastingdruk ‘tijdens het proces der afwenteling, als zoodanig niet te maken. Nu doet het er uiteindelijk niet toe, of een hande¬ laar bij’ het vaststellen van een zeker winstpercentage ook over accijns of invoerrecht winst calculeert. Slechts op het in totaal door hem gemaakt bedrag aan winst komt het aan. Is dat abnormaal groot, zoo zal hij als regel concurrenten op het tooneel zien ver¬ schijnen, is het. klein, hij zal met de zaken uitschei¬ den. Maar of hij bij zijn eigen calculatie zijn winst omslaat over den inkoopprijs zijner goederen met be¬ lasting, dan wel deze laatste buiten rekening laat, maar dan ook noodwendig tot een hooger winstper¬ centage zal moeten komen, wil ‘hij’, economisch gespro¬ ken, het bestaan kunnen volhouden, dat schijnt oins onverschillig. Wij geven aanstonds toe, dat het in overgangstijden anders kan zijn. Bij’ invoering van een nieuwen accijns zal deze dikwijls niet aanstonds verhaald kunnen wor¬ den, zoodat de winst van den handel tijdelijk afneemt. Bij afschaffing van bestaande belastingen zal het om¬ gekeerde kunnen geschieden. Maar op den -duur zal zich hier als elders in het economisch leven een aan¬ passingsproces moeten voltrekken. Wij achten het daarom onjuist, dat de Commissie de winstberekening over de betaalde belasting als ver¬ zwaring van belastingdruk beschouwt. Zij komt op deze wijze tot een te hoog© schatting van den moge- lij’ken druk der invoerrechten en accijnzen, omdat zij bedragen, die feitelijik belooning voor bewezen dien¬ sten zijn, op één lijn stelt met verhooging van te be¬ talen. belasting. Wil men -den druk van accijnzen en invoerrechten op de juiste wijfee bepalen, dan zal men bij de uitgaven van den consument in aanmerking hebben te nemen het ‘bedrag aan werkelijk betaalde belasting, dat in den prijs schuilt, te vermeerderen met eene eventueele 6 Volgens bet in de pers gepubliceerde verslag van de Vergadering zijn ook door den Voorzitter der Ver. voor Bel. Mr. N. C. M. A. van den Dries, bedenkingen op dit punt geopperd. 682 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 prijs verhooging wegens renteverlies, voor zoover de belasting eerder moet worden betaald, dan de afreke¬ ning der goederen met den consument geschiedt, en met de meerdere administratiekosten, die in verband met de ‘belastingheffing moeten worden gemaakt en %€die inzonderheid bij! de tabaks-, sigaren- en sigaretten¬ belasting belangrijk zijn (de Commissie schat ze bij tabak op niet minder dan 25 pOt. van den kleinhan¬ delsprijs). Maar meer nog kan mem er, naar onze op¬ vatting, niet bijtellen. Een .tweede bezwaar gaat tegen de opvatting van de Commissie over den invloed van onze invoerrechten. Zij neemt aan, dat de prijzen -der binmenlandsehe productie evenzeer als die van den import zullen wor¬ den verhoogd en dat er dus over de geheele linie een zuiver protectionistische werking van de rechtenhef¬ fing uitgaat. Of dit in zijne algemeenheid juïsr is, schijnt oms nog niet. vast te staan en in elk geval nader bewijs te behoeven. De Commissie, die de hierboven bedoelde werking der’ invoerrechten als vanzelf spre¬ kend aanneemt, houdt, naar het ons voorkomt, haar eigen opvating ook niet consequent vol, waar zijl op blz. 17 van haar rapport bij’ de behandeling van het artikel zout, waarvoor het invoerrecht hooger is dam de accijns, als hare meening te kennen geeft, dat het hoogere bedrag aan invoerrecht geen invloed heeft op den prijs, zonder dat overigens voor de uitzondering, die ‘het zout op den algemeenen regel zou maken, na¬ dere bewijzen worden aangevoerd. Als het bij’ zout zoo is, dan kan het ook bij andere artikelen zoo zijn. en is dus minstgenomen een nader onderzoek gewenscht. Ten slotte vergelijkt de Commissie de betaalde in¬ voerrechten en accijnzen met de Rijks-Inkomsten- en Yerdedigingsbelasting. Het komt ons voor, dat hier¬ door een ietwat eenzijdig beeld van de zaak wordt ge¬ geven. Wil men de plaats van de accijnzen en invoer¬ rechten tegenover >de belasting naar het inkomen be¬ palen, dan zal men ten minste ook met de Gemeente¬ lijke en Provinciale heffingen hebben rekening te houden.1) Om een globaal beeld te geven van den belastingdruk op gehuwden met twee kinderen bij inkomens van … 2000,Š, … 3000,Š en … 5000,Š, ontleenen wij! aan de Rijksstatistiek betreffende den totalen belasting¬ druk op het inkomen de volgende cijfers: Aantal Gemeenten, waarin in 1927/28 de totale belasting¬ druk voor gehuwden met 2 kinderen in o/0 van het zuiver inkomen bedraagt: 0-21 2J-5 5-7* O 1 H En Ł M- OT5 2.456 155 6.487 351 256 65 1.102 129 199 73 772 m 11.272 911, -393 +346 + 4? 4- 75 8 + 104 4- 18 4- +784 + 107 In honderdsten van den geheelen invoer 1927 1928 15,27 10,35 45,47 25,21, 2,04 +83 8,71 .9,07 0,70 hM 5,44 10,96 77,63 6+89 17,24 11,53; 45,56 26,11 1,80 +83 7,73 .9,5.9 1,39 Sr 5,42 10,1,9 79,14 67,98 Uitvoer le half). 1928 Ł7-, ü ” M 2.081 76 1.480 918 61 904 206 150 90 117 27 5.650 682 + 153 Š 1 + 14; _ 3 4- Š128 13 70 + 308 + 9 In honderdsten van den geheelen uitvoer 1927 1928 28,16 8,61 19,47 25,01, 12,68 7,87 15,07 2+36 1,16 6,85 1,46 2,89 78, _ 75,02 29,12 8,13 20,71 23,76 12,84 6,53 12,65 22,05 2,10 9.63 1.63 2,89 79,05 7 2,99 rekening er mede worden gehouden dat de achteruit¬ gang van den afzet in Engeland, behalve in het ver¬ minderen van den, uitvoer van suiker, zijn verklaring vindt in het afnemen van de bunkering van Britsche schepen in onze havens. Voorts is de achteruitgang van den uitvoer naar Duitschland het gevolg van het dalen van den afzet van aardappelen met 4,5 en van dien van aardappelmeel met 3,5 .millioen gulden, beide als gevolg van den slechten oogst. Ook op het stuk van den uitvoer waren de handels¬ betrekkingen met Nederlandsch-Indië uitermate leVendi£- V. D. ZWEEP. Rectificatie. In het eerste gedeelte van bo¬ venstaand artikel, opgenomen in de E.-S. B. van 1 Aug. jl. is een storende fout ingeslopen. De regels 1 en 2 v.o. van kolom 2 van blz. 639 moeten luiden: —geeft de uitkomst voor sommige maanden en voor den uitvoer gedurende het geheele eerste halfjaar een lagere waarde dan in het vorige jaar.fl Voorts moet in de statistiek, boven deze regels staande, het gewicht van den uitvoer gedurende het le halfjaar 1928 7.146 KG. zijn i.p.v. 6.146 KG. en op blz, 658, kolom 2, moet in den zin na de 2de statistiek voor het woord —uitvoerenfl —handelfl worden gelezen. DE NIEUWE FINANCIEELE POLITIEK IN CHINA. Volgens de jongste uit China ingekomen berichten schijnt het nu vast te staan, dat er een belangrijke wending is gekomen in de financieele politiek van de C’hineesch-nationalistische regeering, meer in het bij¬ zonder wat betreft de Ibinnenlandsche leeningen. Naast en geheel ‘buiten het bestaande complex van de onder buitenlandsche administratie of controle meer of min¬ der gewaarborgde, tot en met de totaal ongewaarborg¬ de, hopeloos in gebreke gebleven leeningen, is er nu een systeem van binnenlandsehe controle gekomen, waaronder sinds Mei 1927 eenige leeningen zijn ge¬ plaatst die, volgens het zooeven verschenen eerste jaarverslag, met succes op een bevredigenden grond¬ slag moeten zijn gebracht en gehouden. Ten einde den lezer in staat te stellen de beteekenis van deze belangrijke ontwikkeling in de leeningpoli- tiek van China te begrijpen, wil ik hier zeer in het kort de verschillende rubrieken van de binnen- en ‘buitenlandsche leeningen van China en hun tegen¬ woordig bevinden resumeeren. Met —buitenlandschefl 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 685 leerlingen ivordt natuurlijk verstaan die, welke door tusschenkomst van buitenlandsche syndicaten of ban¬ ken geplaatst zijn. Wat de tegenwoordige houders der effecten betreft,- mag men vermoeden, dat een zeer groot deel van sommige van deze leeningen reeds in Chiiieesche handen is gekomen. De schulden van China laten zich aldus splitsen in: 1. Douane-leeningen, een viertal ‘buitenlandsche lee¬ ningen, gewaarborgd door de opbrengst der douane¬ rechten onder effectieve buitenlandsche administra¬ tie. Deze zijn nog ruim solvent, doch niet immuun tegen militant nationalisme, indien deze nog eens in acuten vorm mocht uitbreken. 2. Zout-leeningem. In hoofdzaak drie buitenlandsche leeningen, gewaarborgd door de opbrengst der zout- rechten onder algemeene Š niet effectieve Š1 buiten¬ landsche controle. Nog solvent, doch in vrij hachelij- ken toestand verkéerend wegens de vervreemding van alle zoutrechten. 3. Spoorwegleeningen. In hoofdzaak buitenlandsche leeningen betreffende een twaalftal spoor weglijn en. Slechts enkele nog solvent, doch laag aangeschreven. De andere sinds eenige jaren in gebreke. 4. Diverse ongewaarborgde buitenlandsche leenin¬ gen, schulden, schatkistbiljetten, enz. Een ongeloofe¬ lijk groote lijst, waarvan zoo goed als alles reeds ver¬ scheidene jaren in gebreke is. 5. Gewaarborgde binnenlandsche leeningen, een zestal emissies, gefundeerd op het surplus der douane¬ rechten onder persoonlijken waarborg van den buiten- landschen inspecteur-generaal der douane. Deze zijn nog solvent, schoon eenigszins ten achter wat de amortisatie betreft. 6. Ongewaarborgde binmenlandsche leeningen, een ontzettende menigte leeningen en schulden, aangegaan door de diverse centrale of plaatselijke regeeringen, ministeries, militaire autoriteiten, enz., enz., waar¬ van slechts met een zeer groote dosis optimisme ver¬ wacht kan worden, dat er nog ooit iets terecht komt. Toen nu in 1927 de nationalistische regeering zich te Nanking had gevestigd en daarmede de beschikking verkreeg over o.a. de groote douane-inkomsten van Shanghai, kwam als een der eerste punten op haar programma het plaatsen van leeningen met de 2 Vv pCt. ad valorem surtaxes (d.w.z. 50 opcenten) op de douane¬ rechten als onderpand. Maar de termen onderpand, zekerheidstelling, enz. waren in verband met Chinee- sche binnenlandsche leeningen (trouwens ook met buitenlandsche) al zoo dikwijls in absoluut ijdelen zin gebezigd geweest, dat zij voor den belegger letterlijk niets meer beteekenden, De —leeningenfl der militaire autoriteiten in China gedurende de laatste jaren waren dan ook meestal min of meer gedwongen heffingen, contributies voor propaganda, afkoopsommen, of nog erger, waaraan handel en kapitaal zich nolens-volens onderwierp. Men zag dus in, dat Š waar er nu een werkelijk vloeiende nieuwe bron van inkomsten in het leven was gekomen, die zich als effectief onder¬ pand voor den dienst van een leening liet aanwenden Š hier in de allereerste plaats een bijzondere regeling geboden was om het zieltogende vertrouwen weer eenigszins te doen herleven. Deze regeling kwam tot stand door de instelling van een commissie van controle, Š de —Sinking Fund Board of Trustees of the Nationalist Government Treasury Notesfl geheeten, samengesteld uitsluitend uit niet-politieke Chineesche kooplieden, bankiers en industrieelen, die, werkend door middel van een uit¬ voerend comité ŁŠ de —Sinking Fund Trustee Com¬ mitteefl Š een streng toezicht zou verkrijgen over den dienst der onder hare auspiciën uit te geven schatkistbiljetten of te plaatsen leeningen. Zoo zou deze commissie een zekere waarborgsom in hare han¬ den krijgen, een strikte controle uitoefenen over dat deel der inkomsten Š in de eerste plaats de douane- surtaxes Š dat voor de leeningen aangewezen was, en verder alle schikkingen mogen nemen betreffende de uitbetaling der sommen benoodigd voor interest en amortisatie. Met het principe van volledige periodieke publici¬ teit hierbij gevoegd, verkreeg men aldus een vrij ge¬ trouwe nabootsing van het systeem van buitenlandsche controle op sommige der Chineesche leeningen toege¬ past, met dit verschil echter, dat het hier geldt een zuiver binnenlandsche en niet-politieke instelling, die, weliswaar nog grootendeels afhangend van den goeden wil van de regeering, eenmaal op dreef zijnde toch een macht zou kunnen ontwikkelen, waarmede de regee¬ ring terdege rekening te houden zou hebben. Het is slechts de vraag of de Chineesche bankiers en kooplieden door de uitoefening van deze preroga¬ tieven al gaandeweg hun .macht als geldschieters zou¬ den gaan beseffen en terugkeeren van hun weergalooze kleinhartigheid tegenover de intimidatie, omkooperij, misleidende propaganda, enz, der militaire overheer- schers, welke het verschaffen der groote sommen heeft mogelijk gemaakt ter financieering van de oorlogen der laatste vier jaren. Onder het hovengenoemde systeem van controle heeft de nationalistische regeering gedurende het af- geloopen jaar drie leeningen in den vorm van sehat- kistbiljetten-uitgiftein geplaatst, die zich tot dusverre op gezonde, apprecieerende koersen hebben weten te handhaven. De ietwat curieuze condities van deze emissies waren weliswaar meer op een buitengewone aantrekkelijkheid voor den -belegger dan op een econo¬ misch rendement voor de regeering berekend, maar men moet niet vergeten, dat het hier gold het schep¬ pen van een zeker crediet uit een toestand van vol¬ slagen credietloosheid. In zooverre, althans, kan de proef als goed geslaagd beschouwd worden. De bedoelde emissies waren als volgt: 1. Een uitgifte van schatkistbiljetten tot ©en be¬ drag van 30 millioen dollars, in Mei 1927 geplaatst tegen 7 per mille per maand, dus 8pCt. per jaar. De interest over de eerste twee maanden werd ter¬ stond vergoed door aftrekking van het te storten bedrag en voorts werd van 1 Juli 1927 af elke maand één-dertigste van de hoofdsom (dus! $ 3,33 per1 stuk van $ 100) aan den houder terugbetaald benevens de verschenen interest op het nog niet afgeloste bedrag. Op deze wijze zal dus de geheel© leening zijn afgelost tegen eind December 1929. In Juni jl— dus met 11/30ste van hun waarde afgelost, standen de stukken op 57 koers, dus slechts 6 pCt. beneden de nominale waarde. 2. Een tweede emissie in October 1927 en Januari 1928, van J0 millioen dolla/rs, op dezelfde wijze als de eerste emissie gefundeerd. De rente van deze be¬ draagt 8 per mille per maand, dus 9,6 pCt. De aflos¬ sing is voor ieder stuk een-veertigste per maand, zoo- dat tegen eind April 1931 de geheele leening afgelost zal zijn. De inkomsten, waaruit de dienst bestreden moet worden zijn eenigszins samengestelder dan die der eerste emissie, maar tegen dat deze afloopt ‚komt in hoofdzaak de pOt, douane surtax weer. in zijn geheel disponibel. De tweede emissie noteerde on¬ langs, rekening ‘houdende met de reeds afgeloste ter¬ mijnen, een equivalent van 81 pOt. der nominale waarde. 3. Ten slotte (vooralsnog) verscheen de derde emissie onder de aegis van d© commissie van controle, wederom in den vorm van ©en uitgifte van Nanking- sche schatkistbiljetten, ditmaal voor 16 millioen dol¬ lars, tegen 8 per mille per maand, dus 9,6 pOt., met als onderpand de tabaksrechten, waarvan de opbrengst direct in handen van de commissie wordt geplaatst en door deze beheerd ten bate van de ‘biljettenhouderB. De terugbetaling geschiedt ook maandelijks, en wel ten bedrage van éên-twee-en-dertigste van de ‘hoofd¬ som per maand voor elk stuk. Goed ingelichte lezers zullen zich wellicht herinne¬ ren, dat de diverse tabaksinkomsten van China reeds’ een keer of zes voor verschillende binnen, en buiten¬ landsche leeningen zijn gehypothekeerd, Š maar dat 686 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 is bezijden onze ‘kwestie! De ‘bonding van de Chih.ee- eebe regeeringen tegenover bare niet-nagekomen vroe¬ gere verplichtingen was nog steeds blijven steken in de vraag: —well, what are you going to do about it?fl, waarop het buitenland bet antwoord schuldig is ge¬ bleven. Dus werd veimoedelijk geconcludeerd, dat de onderpanden vanzelf weer vrij1 kwamen voor nieuwe leeningen. Tot zoover de inlichtingen ontleend aan het jaar¬ verslag uitgebiacht door den heer Li Ming, General Manager van de Industrieele Bank van Tsjekiang en voorzitter van bovengenoemde —Sinking Fund Com¬ mitteefl. Volgens dit rapport beeft de regeering van Nanking steeds loyaal bare verplichtingen tegenover de commissie gestand gedaan en zonder aarzelen steeds gevolg gegeven aan elk voorstel van de zijde der com¬ missie, dat een versterking der zekerheid of verhoo- ging van bet publiek vertrouwen in de leeningen be¬ oogde. De —North China Daily Newsfl, anders geen blad dat zich met een kluitje in het riet laat sturen, zegt van deze leeningen, dat zij —in vele opzichten een nieuw tijdperk in de geschiedenis van Chineesche staatsfinanciën hebben ingeluidfl, in hoofdzaak doe¬ lende op het feit, dat nu voor het’ eerst de niet-poli- tieke Ohimeesche banken en kooplieden een stem heb¬ ben verkregen in het beleid der leeningen, en deze stein bobben weten te doen eerbiedigen. Veel van de verdienste van deze verbetering komt den tegenwoor- digen minister van financiën, T. V. Soeng, toe. Het hangt van hem (of van hen, die hem in zijn tegen¬ woordige positie kunnen handhaven) af, of de nieuwe ontwikkeling het uitgangspunt ‘zal worden van een beduidende saneering van den schuldenlast van China, of wel dat na eenige jaren alles weer zal vervallen in nog grooteren chaos dan te voren. In het bovenstaande overzicht heb ik miji onthouden van ingaande critiek of van een meer ‘bijzondere be¬ spreking der zaak in verband met reeds bestaande schulden van China. Het gaat hier slechts om het feit, dat een nog niet volledig erkende plaatselijke regee- ring zonder veel moeite binnen één jaar tij’ds drie emissies van schatkistbiljetten ten bedrage van 86 millioen dollars op één enkele markt (die van Shang¬ hai) heeft kunnen plaatsen, hetgeen wel aanduidt, hoe iijkelijk de middelen van China nog kunnen vloeien, en hoe het mogelijk zou zijn om door een ruimere toepassing van hetzelfde principe een hreede fundee- ring voor China™s geheele schuldenlast te verkrijgen. Maar de verleiding is groot, dat de nationalistische regeering in de diepte gaat werken in plaats van in de breedte, en door het verpanden van allerlei andere bijzondere bronnen van inkomsten (men noemt nu reeds weer de benzine- en petroleumrechten als on¬ derpand voor een nieuwe emissie van 40 millioen dol¬ lars) het onderste uit den kan tracht te halen op de oude, ons zoo goed bekende wijze. Tot dusverre heeft men nog mogen aanvoeren, dat de gestadige verwording van ‘het staatscrediet van China hoofdzakelijk te wijten is geweest aan de ge- wetenlooze handelingen der diverse plaatselijke macht¬ hebbers. Nu echter volgens de officieele verklaring geheel China binnen den Groeten Muur onder één regeering vereenigd is, mag de wereld zeker wel nauwkeurig acht gaan slaan op de methoden en po¬ gingen (om nog niet te veeleisc’hend te zijn omtrent de resultaten), welke in het werk worden gesteld om het verloren crediet te herwinnen. Met dezen toets Š in veel sterkere mate dan met eiken anderen Š staat of valt alles wat Nanking voor zich ópeiseht aan ™s werelds achting en erken¬ ning van gelijkwaardigheid. Thos. Th. Ferguson. Bilthoven, Juli 1928. BUITENLANDSCHE MEDEWERKING. HET DERDE DEEL VAN HET RAPPORT DER BALFOUR COMMISSIE. De heer F. W. Forge te Londen schrijft ons: Met de publicatie van hoofdstuk 3 en 4 van het derde deel naderen de leden van de Commissie voor Handel en Industrie, die in Juli 1924 tijdens de Labourregee- ring benoemd werd, het einde van hun onderzoek. De twee eerste deelen behandelen den buitenlandschen handel en de industrieele verhoudingen, terwijl de eerste helft van het derde deel de factoren voor de %€efficiency in handel en industrie ter sprake brengt. In de twee hoofdstukken, die nu besproken zullen worden, verandert het gezichtspunt. In plaats van spe¬ cifiek economische problemen in hun algemeens aspect te behandelen, geeft de commissie een overzicht van ‘de afzonderlijke industrieën; hoofdstuk 3 is gewijd aan de textielindustrie en hoofdstuk 4 aan de metaal¬ industrie met een overzicht over de kolenmijnen. Met de verschijning van het laatste deel, dat de conclusies, gebaseerd op het onderzoek zal weergeven, zal het rapport volledig zijn. Dit laatste gedeelte wordt op zijn vroegst aan het eind van het jaar verwacht, zoo- dat dan het geheele onderzoek meer dan vier jaren heeft geduurd, maar het resultaat zal blijken den tijd en de moeite, die eraan besteed zijn, overwaard te zijn, want het volledige rapport bevat een overzicht van de industrieele voorwaarden in de tweede vijfjarige periode na den oorlog. Ofschoon de Balfour-Commis- sie, zoo genoemd naar haar voorzitter Sir Arthur Bal¬ four, ‘door de Labourregeering werd benoemd, is het een partijloos lichaam en het behoeft geen verwonde¬ ring te wekken, indien dit. rapport gedeeltelijk de basis vormt van het industrieels programma voor de aan¬ staande algemeene verkiezing. Bij1 een nadere beschouwing van de nieuw gepubli¬ ceerde hoofdstukken blijkt, dat hoofdstuk 3 slechts de drie textielindustrieën behandelt, die van het meeste belang voor het land zijn, nl. de katoen-, wol- en kunstzijde-induistrie. Daar de laatstgenoemde van jongen datum is en bovendien in buitengewoon gun¬ stige omstandigheden verkeert, wordt er slechts wei¬ nig aandacht aan besteed, en kon de commissie daarom haar geheele aandacht op de beide andere industrieën concentreeren. Bij’ beide industrieën onderzoekt het rapport, na een inleidend hoofdstuk over de geschie¬ denis van die industrieën, hun bestaande organisatie en economische verhoudingen, hun productie-capaci- teit, hun binnenlandschen handel en hun uitvoer, be¬ nevens de absolute zoowel als relatieve veranderingen van den uitroer in vergelijking met den totalen wereld- uitvoer. Wat de katoenindustrie betreft, wordt de geheele organisatie van de verschillende bedrijfstakken en haar onderlinge verhouding weergegeven. Duidelijk wordt aangetoond, dat ‘het industrieele gedeelte van den katoenhandel tusschen de katoenbeurs te. Liverpool aan den eenen kant en de markt voor afgewerkte goe¬ deren te Manchester aan den anderen kant ligt. Eerst¬ genoemde is wellicht de hoogst gespecialiseerde ter- mijnmarkt van de wereld, terwijl van de laatstgenoem¬ de markt het meest in het oog valt de individualiteit van het product en de specialisatie van particuliere kooplieden op bepaalde markten. Hoe dichter het eigenlijke fabrikatieproces bij’ de ruwe katoen staat, des te gemakkelijker is het zichzelf tegen verliezen door —hedgingfl van de beurs te Liverpool te bescher¬ men, terwijl aan den anderen kant van de ketting de eenig ‘mogelijke protectie de bereidwilligheid van den koopman is om goederen af te nemen, waarvoor hiji op dat moment geen markt heeft. Onder deze omstandig¬ heden is het eigenaardig, dat juist de spinners, die verantwoordelijk zijn voor het eerste werkelijke fabri- katieproces, het zwaarst getroffen zijn. De wevers zijn erin geslaagd den storm met geringe verliezen door te komen, terwijl de eindbewerkers, zooals de drogers, bleekers en drukkers, dank ziji hun organisatie in 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 687 groot© vereenigingen, die reeds van vóór den oorlog dateeren, een zekere mate van voorspoed hebben kun¬ nen handhaven. Het grootere succes van de wevers is in geen geval toe te schrijven aan het ontbreken van buitenlandsche concurrentie, want de uitvoer van katoenen goederen is meer gedaald dan die van katoenen garens. Deze daling in den uitvoer kan in de laatste j aren. tot op zekere hoogte gecompenseerd zijn door stoffen, die met kunstzijde ‘bewerkt zijn, welke bij1 de in- en uit- voercijfers onder deze groep opgenomen worden. Dit kan echter slechts een klein gedeelte van het verschil uitmaken en uit het rapport van de Balfour-Commis- sie blijkt duidelijk, dat twee geheel verschillende fac¬ toren wel het meest tot dezen achteruitgang hebben bijgedragen. In de eerste plaats is bet eenige jaren lang voor den kleinen man gemakkelijker geweest om zich op het weven dan om zich op het spinnen toe te leggen en het is bijna zeker*, dat het aantal zeer kleine bedrijven in de weefindustrie grooter was dan. in de spinindustrie. Terwijl zoowel het aantal personen, dat in de spinindustrie werkzaam is, als het totale aantal spillen sinds 1913 toegenomen is, daalt op het ©ogen¬ blik het aantal wevers en weefgetouwen. De natuur¬ lijke gevolgtrekking is, dat de zwakste bedrijven ten gunste van de sterkere uitgestooten zijn. De tweede fac¬ tor betreft de reorganisatie van bet spinbedrijf in de —boonr™-periode na den oorlog. In de jaren 1919/™21, toen niet alleen de prijzen, maar ook de rente op of bij het hoogste punt stonden, besloten vele katoenspinners of werden er toe overgehaald hun bedrijven te ver- koopen aan vennootschappen, welke opgericht werden met kapitalen, die voor de tegenwoordige verhoudin¬ gen veel te groot zijn. Was deze kapitaalinflatie be¬ perkt tot bet aandeelenkapitaal, dan zouden de ge¬ volgen niet zoo groot geweest zijn, maar in vele ge¬ vallen werden er obligatieleeningen uitgegeven tegen voorwaarden, die :nu zeer zwaar blijken te zijn. Dien¬ tengevolge zijn de spinners voortdurend groote be¬ dragen aan bun bankiers schuldig gebleven, die op hun beurt meer en meer in moeilijkheid kwamen, toen de depressie voortschreed. Ongelukkigerwijze is het aantal bedrijfseenheden zoo groot, dat het tot nu toe ónmogelijk is. geweest om, hetziji een algemeene over¬ eenkomst inzake de bedrijfspolitiek tusschen hen tot stand te brengen, hetzij’ voor de banken om tot een onderlinge overeenkomst met hen te komen, zooals onlangs het geval is geweest bij’ verschillende reorga¬ nisaties van concerns in de zware industrieën, waai¬ de bankiers in plaats van hypotheken als zekerheid voor de verstrekte leeningen, genoegen namen met inkomsten obligaties of zelfs met preferente aandeelen. Als algemeene oorzaak voor de depressie in de in¬ dustrie als geheel, vermeldt het rapport, dat Lan¬ cashire in staat is om zichzelf staande te houden in de vrije concurrentie met de -goede en beste soorten van katoenen kleeding, maar dat, wat de grove soor¬ ten betreft, veel terrein is verloren in concurrentie met het Oosten. Er bestaat weinig hoop, dat dit ter¬ rein herwonnen zal worden en het is zelfs twijfelachtig of het mogelijk zal zijn datgene- te behouden -wat nog staande gebleven is. Tusschen deze twee uitersten bestaan er nog heel wat soorten goederen, en de toe¬ komst van de industrie zal in hooge mate afhangen van -het aandeel, dat Lancashire in dezen handel zal weten te behouden. Het rapport sluit met een waarschuwing, dat de internationale concurrentie op dit gebied zeer scherp is en dat Lancashire ervoor zal moeten zorgdragen, dat haar methode en organisatie zich snel zal kunnen aanpassen aan een veranderde vraag en veranderde voorwaarden, terwijl de geheede industrie een zoo hoog mogelijke trap van efficiency zal dienen te. hand¬ haven. Ongelukkigerwijze zijn er op het oogen¬ blik slechts weinig teekenen, die erop wijzen, dat de industrie, ondanks de krachtige pogingen van een aantal bedrijven, spoedig haar interne moeilijkheden zal beslechten, hetgeen een noodzakelijke vereisc’hte is voor iederetn maatregel, die met succes den ongunsti- gen toestand het ‘hoofd wil bieden. Het is echter mo- ‘gelijk, dat de publicatie van de feiten en de conclusies van -de commissie door middel van de publieke opinie oen heilzame invloed zal uitoefenen op de weerspan- ni’gen. DE VERMEERDERING VAN DE WATERKRACHT CENTRALES EN DE ELECTRIFICATIE IN OOSTENRIJK. Di. 11. Kerschagl te Weenen schrijft ons: Een van de economische vraagstukken, die het nieuwe Dnitsch-Oostenrijk ten tijde van zijn vorming in het jaar 1922 het sterkst hebben -bezig gehouden, is ‘de vraag van.de vermeerdering van zijn waterkracht¬ centrales en daarmede het begin van een periode van toenemende electrificatie. De resultaten, die op dit gebied bereikt zijn, laten zich reeds in een tabel, die den stand op eind 1926 aangeeft, opstellen, welke tabel gemakkelijk tot op heden bijgewerkt kan worden, doordat de zich gedurende 1927 in aanbouw bevin¬ dende waterkrachtcentrales op het oogenblik voltooid zijn. Overzicht van de vermeerdering van de waterkracht¬ centrales in Oostenrijk. In alle Bondsstaten: Gemiddelde Maximum Maximum Aantal capaciteit capacitet capaciteit Installaties p. jaar p. jaar p. jaar in Toestand einde 1918 in PK mill. K.W. Ondern. voor stroomlev. 58 99.138 136.020 564.0 Electr. centrales voor de spoorwegen. 6 10.220 16.800 60.9 Eigen installaties. 135 90.542 141.763 520.3 Totaal. 199 199.900 294.583 1145.8 Gebouwd 1918-1926 Ondern. voor stroomlev. 34 89.745 196.212 529.2 Electr. centrales voor de spoorwegen. 2 6.600 32.000 37.8 Eigen installaties. 35 28.015 41.978 156.5 Totaal. 71 124.360 270.190 723.5 1927 in aanbouw Ondern. voor stroomlev. 8 84.200 380.500 501.8 Electr. centrales voor de spoorwegen. 2 14.500 68.000 84.0 Eigen installaties. 8 16.800 25.960 96.6 Totaal. 18 115.500 474.460 682.4 De huidige toestand Ondern. voor stroomlev. 100 273.083 712.732 1.595.6 Electr. centrales voor de spoorwegen. 10 31.320 116.800 182.7 Eigen installaties. 178 135.357 209.701 773.4 Totaal. 288 439.760 1.039.233 2.551.7 Een aanvulling van deze tabel vindt -men in het volgende overzicht van de lengte van ‘het hoogspan¬ ningsnet in alle Bondsstaten: tot 1918 was aangelegd . 2.712,16 K.M. van 1919 tot eind 1927 werd aangelegd.. 7.526,46 — van 1 Januari 1928 af zijn in aanleg…. 62,86 — Totaal. 10.301,48 K.M. Het cijfer van het zich in aanleg bevindende net is zoo gering, doordat de aanleg van nieuwe leidingen weinig tijd ei-sclht. Het gebruik van den aldus opgewekten stroom is drievoudig. In de eerste plaats wordt de stroom ge¬ bruikt in -de particuliere industrieën, verder voor openbare doeleinden, in het bijzonder voor de verlich¬ ting van steden en gemeenten, en ten slotte voor de electrificatie van de spoorwegen. Van deze drie fac¬ toren speelt de laatste een bijzonder groote rol. Ter¬ wijl de industrieele productie in het inieuwe Oosten¬ rijk in verband met de afzetmogelijkheid zeer be¬ perkt is, terwijl aan den anderen kant bet gebruik voor verlichting en andere doeleinden in ‘de steden en gemeenten op het oogenblik een voorloopig hoogte¬ punt wel bereikt zal hebben, is aan de electrificatie van de spoorwegen in de naaste toekomst, ten minste zuiver technisch, nauwelijks een grens gesteld, daar 688 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 het electriciteitsverbruik door een overgang van het geheels Oostenrijiksche spoorwegnet in eleetriseh be¬ drijf bijna onbeperkt, ten minste voor de eerstkomen¬ de jaren, kan toenemen. De eleetrificatie van de spoorwegen is met het in 1920 opgestelde ontwerp begonnen, dat spoedig daar¬ na in een wet werd neergelegd. Zij begon in het Wes¬ ten met ‘de Arlberg-lijn. Men bouwde vier nieuwe elcctrische centrales en sloot bovendien een leverings¬ contract met het Achenseewerk van de Tiroler Was- serkrafts A.-G. De lijn tusschen de Oostenrijiksche grens en Kufstein is reeds geëlektrificeerd en men is beizig met de lijn naar Salzburg, die op zijn laatst einde 1928 voltooid zal zijn. Om twee redenen heeft men juist de keus op deze streek laten vallen. In de eerste plaats door de mogelijkheid van een directe aansluiting aan reeds geëleetrificeerde Duitsche en Zwitsersche lijnen en verder de nabijheid van ‘bijzon¬ der groote waterkrachtbronnen. Aan een electrifica- tie van de Zuidelijke lijmen kon op dit tijdstip niet gedacht worden, daar de kwestie over het eigendom van dezen spoorweg, die voor1 den oorlog in particu¬ lier bezit was, destijds nog niet geheel opgelost was. De streek, welke op het oogenblik het eerst in aan¬ merking komt voor eleetrificatie, is die van Salsburg naar Weenen, die bijna geheel Oostenrijk in de rich¬ ting van Oost naar West doorkruist. De eerste ernstige geschillen over de vraag vam de voortzetting van de eleetrificatie van de spoorwegen hebben zich in het begin van dit jaar voorgedaan, toen de spoorwegen verklaarden, dat zijl de verant¬ woordelijkheid voor de vefdere eleetrificatie niet meer op zich konden nemen, daar zij niet langer overtuigd waren van de rentabiliteit. Op deze verklaring is een zeer heftige discussie gevolgd, waarin de redenen voor en tegen de voortzetting van de eleetrificatie met vuur verdedigd werden. De belangrijkste argumenten voor een voortzetting van de eleetrificatie zijn de volgende: 1. De toenemende onafhankelijkheid van Oosten¬ rijk, dat zelf slechts een zeer geringe kolenproductie heeft, het nadeel van den grooten invoer van bui- tenlandsohe kolen, grootere economische zelfstandig¬ heid, het, te werk stellen van inheemsche arbeids¬ krachten en een vermindering van het passief der handelsbalans. De invoer van kolen in Oostenrijk bedraagt in de laatste jaren: Invoer (in tonnen) 1924 1925 1926 1927 Steenkolen…. 4.537.919 4.252.789 4.141.615 4.568.509 Bruinkolen… 847.533 505.483 493.275 459.226 Invoer (waarde in duizenden Schillings) 1924 1925 1926 1927 Steenkolen…. 226.673 177.312 159.449 175.834 Bruinkolen… 28.332 15.645 13.179 12.458 Dit beteekent met andere woorden, dat een vierde tot een vijfde van het tekort van de Oostenrijiksche handelsbalans aan den invoer van kolen is toe te schrijven. 2. De mogelijkheid van het inloggen van doorgaande treinen van en naar Zwitserland en gedeeltelijk ook van en naar Duitschland op die lijnen, welke geëlec- trificeerd zijn. 3. Werkverschaffing voor de Oostenrijiksche in¬ dustrie, hetgeen bij de groote werkloosheid in Oosten¬ rijk zeer belangrijk is, vooral ook met het oog op het feit, dat vele industrietakken onmiddellijk in hun be¬ staan bedreigd worden, indien het eleetrifieatiewerk neergelegd zou worden. 4. Een aantal technische voordeelen, zooals min¬ der last van rook, prettiger reizen, grootere snelheid der treinen, enz. De tegenstanders van het plan baseeren hun verzet op credietpolitieke factoren. Hun belangrijkste argu¬ ment is tweeledig. 1. Men kan den aanleg slechts met geleend kapi¬ taal doorvoeren; de kosten van dit ‘kapitaal zijn min¬ stens 7 pöt., terwijl bij de tegenwoordige verkeers¬ capaciteit de gemiddelde rentabiliteit, voor zoover men die vooruit berekenen kan, vermoedelijk 3Š4 pCt. zal bedragen, hetgeen noodzakelijkerwijs een pas- siefsaldo1 zal op leveren. 2. De verbetering van de handelsbalans wordt weder ongedaan gemaakt door de ongunstige positie van de betalingsbalans in verband met de opgenomen buiten- landsche leeningen. De scherpste tegenstellingen bleken uit twee be¬ rekeningen, die eenerzijids door de Oostenrijksche spoorwegen, anderzijds door eleetriciteitsfirma™s op¬ gesteld waren, waarin de laatstgenoemde in tegenstel¬ ling met den eerstgenoemden onvoorwaardelijk voor de eleetrificatie opkwam. Om slechts op de belang¬ rijkste verschillen te wijzen, geven wij eenige cijfers. Het rapport van de directie van de Oostenrijiksche spoorwegen rekent voor de eleetrificatie van de lijn Weenen- S alzbur g 200 millioen ‘Sch. aan kosten; de wederkeerige voorstellen van de Electro-indus- trie en van Professor Seefehlner geven een be¬ rekening van resp. 151 en 150 millioen Seih. De bere¬ kening van de kosten geschiedde echter van verschil¬ lend standpunt. De electro-industrie calculeerde met een tegenwoordig verkeer van 2,24 milliard bruto tonnen per KM., de spoorwegen met een van 2,89 milliard bruto tonnen per KM., d.w.z. met het in 1926 bereikte verkeer, vermeerderd met 20 pCt. in verband met een aangenomen toeneming van het ver¬ keer in de eerste vijf jaren. De spoorwegen rekenen voor -onvoorzien met 9 pro¬ cent van de aanlegkosten, d.i. 18 millioen Sch., ter¬ wijl de electro-industrie hiervoor slechts 2% procent, d.i. 4 millioen Sch. uitgetrokken heeft. De spoorwegen berekenen in hun rapport de trans¬ portkosten voor een ton kolen van de grensstations tot aan de centrales op 4,76 Sch. of voor de t-otaal- kosten van de locomotiefkolen ten bedrage van 213.850 tonnen op 1.042.000 Sch., de electriciteitsfirma™s daarentegen op een bedrag van 2.019.000 Sch. De spoorwegen beweren, dat het door hen aangenomen tarief nog steeds hooger is dan hun kostprijs; het door de tegenpartij’ aangenomen bedrag is daarentegen aanmerkelijk hooger dan dat, hetwelk iedere parti¬ culiere kolenvervoerder op grond van het officieele tariefschema aan de lOostenrijfesche spoorwegen te betalen heeft. De spoorwegen rekenen voor het door hen aange¬ nomen verkeer met een energieverbruik van 118 mil¬ lioen K.W.U. Op het oogenblik staan op het eigen baanvak van de Oostenrijiksche spoorwegen, naar men zegt, ongeveer 25 millioen K.W.U. ter beschikking, zoadat in plaats van de vereischte 118 millioen K.W.TJ. per jaar slechts ongeveer 93 millioen K.W.U. nieuw opgewekt zou hoeven worden. De spoorwegen verkla¬ ren, dat, indien het verkeer in vergelijking met 1926 op de lijn Weenen-Salziburg met 20 pCt. gestegen zal zijn, het verkeer ook op die lijnen zal toenemen, welke hij het tegenwoordige eigen baanvak van de spoorwegen aan¬ gesloten zijn, zoodat de stroom, welke op liet oogen- blik nog beschikbaar is, waarschijnlijk op de reeds geëleetrificeerde resp. op de zich nog in het stadium van eleetrificatie bevindende lijnen gebruikt zal worden. De spoorwegen nemen aan, dat de kosten voor het onderhoud van elektrische locomotieven 78 pOt. be¬ dragen van die, welke vereischt zijn voor ‘het onder¬ houd van stoomlocomotieven bij gelijke verkeerscapa¬ citeit, zoodat het verschil in de kosten van onderhond der locomotieven 2.415.000 Sch. wordt, waarbij: de ‘kosten voor het onderhoud van stoomlocomotieven op 11.035.000 Sch. per jaar gesteld zijn. De electriei- teitsfirma™s rekenen de onderhoudskosten voor elec- trische locomotieven op 6 millioen Sch., d.i. 55 pCt. van de onderhoudskosten der stoomlocomotieven, waardoor het verschil 5.035.000 Sch. wordt. De erva¬ ringen van de spoorwegen op de reeds geëlektrificeer¬ de lijnen geven een coëfficiënt van 93 pCt. aan; de spoorwegen hebben echter in de opstelling van hun 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 689 ‘bedrijfskosten met een bedrag van 8.620.000 Sch., d.’w.z. met een coëfficiënt van 78 pCt. gerekend. Om deze hoogst belangrijke vragen tot een defini¬ tief resultaat te ‘brengen heeft de verkeerscommissie van de Oostenrijksche Natiomalrat de regeering ver¬ zocht een commissie van experts te ‘benoemen, welke dan ook door de regeering in het leven geroepen is. Deze commissie bestaat uit acht leden, onder wie zich de President van de Oostenrijksche Nationalbank, Prof. Dr. ft. Reiseh, bevindt. Dit college heeft op 21 Juni jl. zijn advies uitgebracht, doch is er niet in geslaagd een gelijkluidend oordeel uit te spreken. Het eenige punt, waarover alle leden het eens waren, was, dat men alle vragen, welke de regeering gesteld heeft, slechts op één manier, nl. door middel van cal¬ culaties, kan beantwoorden. Daartegenover zij’n de experts het over de vraag van het al of niet voortzetten der electrificatie niet eens. In het eindcijfer komt het meerendeel der voor¬ stellers tot het resultaat, dat de electrificatie vermoe- d el ijk. een vermindering in de jaarlijksche bedrijfs- rekening van 926.000 Sch. tegenover het stoombedrijf ten gevolge zal hebben; deze experts zijn echter van meening, dat het ook van zuiver economisch stand¬ punt beschouwd absoluut aan te raden is de electri¬ ficatie van Salzburg naar Weenen voort te zetten, doch het is natuurlijk noodzakelijk dit werk harmo¬ nisch en doelmatig in het geheel© plan van de Oosten, rijbsche spoorwegen in te voegen. Een korte onder¬ breking in de electrificatiewerken zal geen belang¬ rijke voordeel en brengen, maar zou daarentegen sto¬ rend werken op het economisch leven en op de arbeids¬ markt, E’en langere onderbreking daarentegen schijnt met het oog op den maatregel tot electrificatie van de naburige staten en in het belang van een doelbe¬ wuste toenemende ontwikkeling van het Oostenrijk¬ sche verkeerswezen niet doelmatig. De minderheid van deze commissie rekent echter in geval van electrificatie met een vermindering van 2.425.000 Sch. tegenover het stoombedrijf. Zij staat op het ‘Standpunt, dat een onderbreking na beëindi¬ ging van de zich in aanleg bevindende werken van groot nut ban zijn. Wat bij’ dit voorstel dadelijk in het oog springt is het feit, dat ook de pessimistische groep tot een resul¬ taat komt, dat toch nog in wezen gunstiger is dan de berekening, die destijds door de spoorwegen op- gesteld werd. Aan den anderen kant moet men echter niet over het hoofd zien, dat de experts het. er over eens waren, dat dé electrificatie zonder twijfel het tekort van de spoorwegen zal vergrooten. De voordeelan van deze werken zijn daarom van maatschappelijk standpunt in hooge mate beperkt. Ove¬ rigens is het zeer kenmerkend, dat zelfs de experts, die het meest voelden voor de beteekenis van de crediet-politieke factoren, ziöh voor een onderbreking uitgesproken hebben. Š Intusschen heeft de tegen¬ woordige President van de Oostenrijksche Republiek, Dr. M. Hainisch, enkele weken geleden in een rede, waarbij hij’ dit voorstel aanhaalde, zich voor de voort¬ zetting van de electrificatie uitgesproken, omdat de voordeelen aan het gansche economisch leven ten goede zouden komen. Het laatste woord in deze kwes¬ tie is dus nog niet gesproken. Zij’ staat in het nauw¬ ste verband met de vraag of men de noodzakelijke middelen zal kunnen vinden. AANTEEKENINGEN. Een nieuwe wekelijksche statistiek van groothandelsprijzen. Met ingang van dit nummer zal aan onze rubriek Marktberichten een algemeen statistisch overzicht worden toegevoegd, waaruit ©enerzijds het prijsverloop van een aantal van de belangrijkste groothandelsartike- len over een reeks van jaren blijkt en anderzijds door een daaraan toegevoegde herleiding van de prijsfluc¬ tuaties in procenten de relatieve beteekenis van deze verschuivingen en de verhouding van het prijsverloop der verschillende artikelen onderling in een enkele oogopslag zichtbaar wordt. Daartegenover zullen eenige tot nog toe voorkomende, meer gedetailleerde opgaven van prijzen en koersen vervallen. Wij zijn ons bewust, dat zulk een statistisch over¬ zicht steeds elementen van willekeurigheid bevat en derhalve met eenige reserve moot worden gehan¬ teerd. De verschillende voor ons doel belangrijke grO’Othandelsaritikelen zijln onder ,te verdeelen in zooveel typen en kwaliteiten, dat het prijsverloop van een enkel dezer nooit volstrekt representatief is voor dat van de geheele groep. Zoo geeft, om een voorbeeld te noemen, het prijsverloop van één enkele theesoort nooit volledig uitsluitsel over de prijstendens van andere soorten of kwaliteiten van hetzelfde groothan- delsartikel. Het bomt herhaaldelijk voor, dat de prij¬ zen van oranje pecco en van pecco souchon of van ge¬ broken en ongebroken soorten een geheel tegenoverge¬ stelde tendens vertoonen. Hetzelfde geldt voor duur¬ dere en goedko’opere kwaliteiten wol. Soortgelijke moeilijkheden doen zich ten slotte bij alle groot’han- delsartikelan voor en geven aan ieder samenvattend overzicht, dat niet tot in details afdaalt en daardoor weer aan overzichtelijkheid verliest, een betrekkelijk willekeurig karakter. Een korte uiteenzetting van de wijze, waarop ons overzicht werd samengesteld en van de motieven, die aan de keus van eenige der door ons opgenomen notee- ringen ten grondslag liggen is derhalve niet overbodig. Als basisjaar namen wij’ 1925, dat van de jaren na den oorlog een Ibatrekkelijk normaal karakter vertoont. De hausse en de daarop volgende crisis behoorden tot het. verleden, het bedrijfsleven was sinds eenigen tijd bezig zich geleidelijk van de voorafgaande prijsfluc¬ tuaties te herstellen. De invloed van de Roerbazetting deed zich niet langer gelden, de Engelsche lcolensta- king vormde nog geen storend element. De stabili¬ satie van de Mark was een feit geworden en had aan het meest storende geval van inflatie in Europa een einde gemaakt. ..Behalve de belangrijkste grondstoffen voor mensche- lijk en dierlijk voedsel (tarwe, rogge, maïs, gerst, lijh- zaad, suiker), voor verkeer en industrie (steenkolen, ijzer, ‘koper, tin, wol, katoen), vindt men de prijzen van de ‘belangrijkste producten uit onze overzeesche ge¬ westen . (met uitzondering van tabak, dat door de kwaliteitsverschillen en de wijze van verkoop al te groote moeilijkheden bood), die, behalve als genot¬ middelen (suiker, koffie, thee) of als grondstoffen voor voedingsmiddelen en industrie (suiker, rubber en tin) van overwegende beteekenis zij’n voor den Groot-Nederlandschen uitvoer en het nationaal inko¬ men. Eene noteering betreffende petroleum hopen wij’ hieraan eerlang te kunnen toevoegen. De jaar- en maand gemiddelden van tarwe, maïs, lijn¬ zaad, steenkolen, koper, tin, rubber, suiker en koffie zijn berekend op -grond van de noteeringen op de Maan¬ dagen, van katoen op die van de Vrijdagen en van wol op die van de Donderdagen. Voor rogge en gerst wer¬ den tot, eind 1927 de prijzen op de Zaterdagen aam de berekening ten grondslag gelegd, nadien op de Woens¬ dagen. Voor de theeprijzen werd gebruik gemaakt van de gegevens van de Nederlamdsch-Indische theeveilin- gen te Amsterdam. Ongetwijfeld ware het formeel juister geweest niet slechts de noteering van één dag in de week aan de statistiek ten grondslag te leggen, doch alle noteerin- gen in aanmerking, te nemen. De moeite, aan derge¬ lijke. uitvoerige berekeningen verbonden, bleken ech¬ ter in het geheel niet op te wegen tegen de daardoor te verkrijgen meerdere nauwkeurigheid. Voor het —wegenfl van de verschillende prijsnoteeringan op grond van de verhandelde hoeveelheden bestond geen reden, aangezien de prijs van het verhandelde artikel niet gebezigd is als component van een algemeen’ indexcijfer, doch slechts als een aanduiding van het prijsverloop van een geheele groep verwante artikelen. Zooals wij- hierboven reeds deden opmerken, bleek 690 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 de keuze van de soort of de kwaliteit van liet artikel, dat als representatief kan gelden voor de géheele ge¬ lijknamige groep, niet altijd gemakkelijk. Benige korte verklaringen daaromtrent mogen hier volgen. In de eerste plaats tarwe. Hier doet zich de groote moeilijkheid voor, dat, wil men zich niet tot de termijnmarkt bepalen, de toonaangevende soorten en kwaliteiten wisselen in verband met de oogstresul- taten en met het jaargetijde. De continuïteit in de kwaliteit van het artikel, die. voor ieder statis¬ tisch overzicht noodzakelijk is, ontbreekt derhalve. Een herleiding op grond van de gemiddelde prijs- afwijkingen tusschen de verschillende soorten tarwe in de verschillende seizoenen geeft geen oplossing, omdat juist bij granen dergelijke gemiddelde prij’s- afwijikingen uiterst willekeurige resultanten van een reeks sterk uiteenloopende grootheden zijn, zooa¬ dat reeds spoedig zou blijken, dat de1 op deze wijze verkregen resultaten botsen met de feiten. Bepaalt men zich daarentegen tot de termijnnoteeringen, waar¬ door het bezwaar der soortverschillen wegvalt,. dan doet zich een andere minstens even groote moeilijk¬ heid voor, en wel ‘het verspringen van den termijn. Het elimineeren van de uit deze ‘termijnverschuivingen voortvloeiende prijsveranderingen geeft door eenzelf¬ de gebrek aan regelmaat, als wij hierboven reeds con¬ stateerden ten opzichte van de prijsverschuivingen in verband met wijzigingen in de verhandelde soort, of kwaliteit, een even weinig bevredigende oplossing. Toch mocht tarwe in ons overzicht niet ontbreken. In verband met het feit, dat de geheel© statistiek op loco- prijzen gebaseerd is, hebben wij1 gemeend, ook hier aan de loco-noteeringen te moeten vasthouden. Daar¬ bij’ hebben wij’ ons zooveel mogelijk tot de noteeringen van dezelfde soort tarwe bepaald, zelfs op dagen, dat deze ‘tarwesoort het marktbeeld niet meer in ieder op¬ zicht geacht kon worden te beheerschen. Wanneer wij ons echter in verband met de wijzigende marktomstan¬ digheden volstrekt gedwongen zagen op de noteerin- gen van een andere tarwesoort over te gaan, hebben wij’ dit in een noot vermeld. De lezer kan zoodoende zelf constateeren, wanneer de continuïteit het sterkst wordt onderbroken. Ofschoon men soortgelijke bezwaren te berde zou kunnen brengen bij’ het opmaken van de statistieken van maïs, gerst en lijnzaad, achten wij deze niet van zoo overwegend belang om niet aan onze berekening de noteering van één enkel type ten grondslag te leggen, en wel wat betreft rogge de noteering van American No. 2; dat over het algemeen als een voort¬ zetting mag worden beschouwd van de vroeger beken¬ de —Westernfl. Slechts gedurende enkele maanden zijn de door ons opgegeven prijzen en de daarmede co-rres- pondeerende indexcijfers op andere kwaliteiten geba¬ seerd. In een noot is dit aangegeven. Voor maïs kozen wij La Plata. Voor gerist namen wij American No. 2, hetgeen cor¬ respondeert met de vroeger in de noteering opgenomen —Maltingfl. Voor lijnzaad kwam uitsluitend La Plata in aan¬ merking. Voor steenkolen viel onze keus op ongezeefde West- faalsche bunkerkolen. Voor ijzer stonden wij voor de moeilijkheid, dat, terwijl de noteering van lux 3 f.o.b. Antwerpen fei¬ telijk het beste de tendens van de wereldmarkt van het gieterij-ijzer aangeeft, eerst sedert kort voor lux 3 een vaste noteering gegeven wordt. Indien wijl ook hier prijzen uit een vroegere periode willen geven, zou bij een dergelijke keuze gébrek aan continuïteit onaf¬ wendbaar blijken. Wij’ hebben ons derhalve bepaald tot de noteering van Cleveland Foundry No. 3, hetgeen te minder bezwaar heeft, daar de prijslijken voor beide ijzers’oorten vrijiwel parallel loopen. Voor koper kwam ons inziens slechts —standaardfl Londen in aanmerking. Hetzelfde geldt voor tin. Voor katoen namen wij’ de noteering van —Middlingfl New York. Wat wol betreft wezen wij er reeds op, ‘dat de prijs- curve der duurdere en goedkoopere kwaliteiten lang niet altij’d parallel loopt, zoodat wij’ ten slotte besloten hebben, twee noteeringen op te nemen, die respectie¬ velijk voor de duurdere en goedkoopere kwaliteiten als representatief mogen gelden. Voor rubber achten wij! de noteeringen van —stan¬ daard ribbed smoked sheetsfl eerder in aanmerking komen dan die van crêpe, hetgeen overigens, wat het prijsver loop betreft, van weinig belang is. Voor suiker namen wij1 witte kristalsuiker in entre¬ pot, zoodat de prijs niet door den accijns beïnvloed is. De koffienoteering heeft betrekking op -de Robusta- soorten. Van de moeilijkheden, aan de opneming van een representatief theebericht verbonden, hébben wij- hier¬ boven reeds met een enkel woord melding gemaakt. Wij hebben de moeilijkheid getracht te omzeilen door den gemiddelden prijs voor Java- en Sumatrathee op de Amsterdamsche theeveilingen te nemen. Ook deze noteering is niet zonder bedenkingen, aangezien de duurdere en goedkoopere kwaliteiten, die op deze vei¬ ling worden aangeboden, niet steeds in dezelfde ver¬ houding tot elkaar staan. De hieraan verbonden be¬ zwaren bleken echter belangrijk minder groot dan die aan de noteering van ©en enkele.kwaliteit verbonden. Ten slotte hebben wij’ aan het overzicht de index¬ cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek en van de —Economistfl ter vergelijking toegevoegd. Provinciale en gemeenteleeningen. Zooals békend worden door het Centraal Bureau voor de Statistiek sinds 1 Mei 1924 elk kwartaal een aantal -gegevens gepubliceerd betreffende de door pro¬ vinciën en gemeenten gesloten leeningen. In de Eco- nomisch-Statistische Berichten van 15 Februari 1928 werden de voornaamste cijfers over het tijdvak 1 Mei 1924 tot 1 November 1927 opgenomen, die thans ver¬ volgd worden in verband met de nieuwe gegevens der beide kwartalen na laatstgenoemden datum. Deze in de Maart- en Juni-aflevering van het Maandschrift van genoemd bureau gepubliceerde cijfers stellen thans in staat een vierjarig tijdvak in beschouwing te nemen. Allereerst moge worden nagegaan, welke eischen door provinciën en gemeenten aan de kapitaalmarkt zijn gesteld in de acht achtereenvolgende halfjaren. In dit staatje wordt tevens melding gemaakt van het aantal provinciën en gemeenten, dat deze leeningen heeft aangegaan._ Perioden Aantal provinciën, die gelden hebben opgenomen Opge¬ nomen bedrag Aantal gemeenten, die gelden hebben jopgenomen Opge¬ nomen bedrag 1 Mei ™24-1 Nov.™24 1 Nov.™24-l Mei ™25 1 Mei ™25-1 Nov. ™25 1 1 8 X … 1000 4.000 252 X … 1000 39.097 2.200 339 121.372 45.869 349 135.001 1 Nov.™25-l Mei ™26 4 1 Mei™26-1 Nov.™26 6 1 Nov.™26-1 Mei ™27 5 1 Mei™27-1 Nov.™27 4 1 Nov.™27-lMei™28 5 8.805 12.587 22.820 11.768 14.131 445 365 360 309 363 177.518 135.697 97.593 107.629 117.688 In elk der kolommen is het hoogste cijfer vet ge¬ drukt, voor ‘de provinciën worden deze aangetroffen voor de periode 1 MeiŠ1 November 1925 en voor de gemeenten voor de periode 1 November 1925 1 Mei 1926. De kleinste cijfers vallen voor de provinciën in de periode 1 November 1924Š1 Mei 1925 en voor de gemeenten in de periode 1 MeiŠ1 November 1924. In elk der perioden blijkt door een groot deel van de 1079 gemeenten een beroep op de kapitaalmarkt te zijn gedaan. Vervolgens worden in het navolgende staatje de in bovengenoemde perioden gesloten leeningen gesplitst naar de doeleinden, waarvoor geleend is, waarbij de onderscheiding gevolgd is, die sinds 1924 geldt voor de gemeentébegrootingen en -rekeningen. 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 691 De totaalcijfers van dit staatje zijn niet steeds gelijk aan die van ‘het eerste staatje, omdat in de gevallen, waarbij’ een leening in verschillende gedeelten wordt opgenomen, in den verdeelingsstaat naar de doeleinden reeds dadelijk het totaalbedrag der leening wordt ver¬ antwoord in de periode, waarin voor het eerst gelden worden opgenomen, terwijl in het eerste overzicht een dergelij’ke leening meermalen voorkomt, doch telkens slechts voor het gedeelte, dat in een bepaalde periode wordt opgenomen. In de rubriek der overige doeleinden zijn voor en¬ kele perioden ook leeningen verantwoord, waarvan bij het sluiten nog niet bekend was, welke bedragen voor de verschillende doeleinden zouden worden bestemd. perioden biji de provinciale leeningen en slechts een periode bij’ de gemeenteleeningen de grootste bedragen voor conversiedoeleinden zijn besteed. In het vooraf¬ gaande staatje zijn deze bedragen nog eens gesteld naast de voor andere doeleinden geleende bedragen en naast het totaal van alle leeningen. Zoowel voor de provinciën als voor de gemeenten is i;n de periode 1 MeiŠ1 November 1925 de verhou¬ ding van de voor conversie tot de voor andere doel¬ einden gesloten leeningen het grootst. Toch blijken ook voor de verdere perioden nog zeer belangrijke bedragen voor conversiedoeleinden te zijn opgenomen en is eerst in de periode 1 MeiŠ1 November 1927 het geconverteerde bedrag kleiner dan de voor andere Nominaal bedrag der geconsolideerde leeningen, verdeeld naar de doeleinden (in duizendtallen guldens). Perioden Doeleinden *) Volksgezondheid . Openbare werken. Eigendommen niet voor denpubl. dienst bestemd . Ondersteuning aan behoeftigen en werkloozen. Handel en nijverheid . Bedrijven . Conversie . Overige doeleinden . Totaal der provinciale leeningen …. 1 Mei ™24- 1 Nov.™24 1 Nov.™24- 1 Mei ™25 1 Mei ™25- 1 Nov.™25 l Nov.™25- 1 Mei ™26 1 Mei ™26- 1 Nov.™26 1 Nov.™2Q- 1 Mei ’27 1 Mei ™27- 1 Nov.™27 1 Nov.™27- l Mei ™28 141 Provinciale leeningen 600 809 368 6.306 42 4.000 4.000 2.200 2.200 110 2.000 43.418 200 45.869 682 3.000 4 070 452 4.000 8.087 500 t.000 19 920 1.091 22.820 960 70 4.686 2.140 2.389 16.968 10.931 1.000 11.931 8.805 j 12.587 Vroegere diensten. Algemeen beheer . Openbare veiligheid. Volksgezondheid … Volkshuisvesting . Openbare werken. Eigendommen niet voor den publ. dienst bestemd . Onderwijs, kunsten en wetenschappen Ondersteuning aan behoeftigen en werkloozen. Landbouw . Handel en nijverheid . Belastingen. Bedrijven. Kasgeldvoorzieningen . Geldleeningen. Conversie . Overige doeleinden ….:. Totaal der gemeenteleeningen . Gemeenteleeningen 9 410 419 1.107 17 192 228 1.807 9.141 9.097 7.512 5.446 264 53 326 9.852 5 17 268 344 44.575 189 596 491 729 0.378 6.763 2.543 9.571 1.065 22 659 15 22.807 362 65 50.050 17.921 120.227 44 298 174 1.291 6.111 3.392 614 7.176 95 3 63 7.154 95 101.682 10.215 138.406 10 1.295 073 1.088 6.887 6.7:6 2.520 4.847 1.164 8 402 38.373 72 111.737 254 176.017 13.334 8.778 931 3.975 403 17 90 30.925 10 226 73.208 979 134.829 355 674 402 346 8.942 10.702 6.795 3.495 147 2 118 13.600 342 51.133 948 98.007 38 2.436 330 1.074 4.608 10.539 6.250 17.92 4 1 335 10 1.643 191 18.342 177 39.851 1.543 106.290 1.516 856 530 2.418 5.154 24.327 2.834 9.118 727 3 283 23.950 142 42.084 4.723 118.671 !) Voor een nadere omschrijving van de uitgaven ressorteerende onder de verschillende rubrieken zij verwezen naar het begrootingsmodel A der gemeenten, opgenomen in het Provinciaal Blad over 1923 van elk der provinciën. Tot de rubriek —Vroegere dienstenfl behooren de achterstallige uitgaven van vorige dienstjaren. Voor elke periode is ‘het grootst© bedrag, voor een der doeleinden ingevuld, wederom vet gedrukt, waar¬ uit onmiddellijk blijkt, dat met uitzondering van twee doeleinden opgenomen bedragen. Voor de»^<5meente- 1 leeningen is dit eveneens het geval in de periode 1 No¬ vember 1927Š1 Mei 1928. Perioden 1 Mei ™24Š1 Nov. 1 Nov. ™24Šl Mei l Mei ™25Š1 Nov. 1 Nov. ™25Š1 Mei 1 Mei ™26Š1 Nov. 1 Nov. ™26Š1 Mei 1 Mei ™27Š1 Nov. 1 Nov. ™27Š1 Mei ™24. . ™25. . ™25.. ™26. . ™26.. ™27. . ™27.. ™28.. Totaal der leeningen Waarvan bestemd voor conversie andere doeleinden doeleinden X … 1000 | X … 1000 | X … 1000 Provinciale leeningen 4.000 2.200 45.869 8.805 12.587 22.820 16.968 11.931 2.200 43.418 4.070 8.087 19.920 2.146 10.931 4.000 2.451 4.735 4.r.00 2.900 14.822 1.000 Na de conversie komen bijna steeds de grootste be¬ dragen voor bij’ de bedrijven. Bij de provinciën is steeds geleend ten ‘behoeve van electriciteitsbedrijven, met uitzondering van een bedrag van … 2.186.000, dat in de periode 1 MeiŠ1 November 1927 geleend is ten be¬ hoeve van een waterleidingbedrijf. Van de ten behoeve der gemeentebedrijven geleende bedragen worden hier¬ onder die van enkele bedrijven afzonderlijk genoemd. Verder blijken over alle perioden nog belangrijke bedragen geleend te zijn voor volkshuisvesting, open¬ bare werken, onderwijs, kunsten en wetenschappen, als¬ mede ten behoeve van eigendommen niet voor den pu- 1 Mei ™24Š 1 Nov. ™24Š 1 Mei ™25Š 1 Nov. ™25Š 1 Mei ™26Š 1 Nov. ™26Š 1 Mei ™27Š 1 Nov. ™27Š 1 Nov. ™24. . %€1 Mei ™25. . 1 Nov. ™25. . %€1 Mei ™26. . .1 Nov. ™26.. -1 Mei ™27.. %€1 Nov. ™27.. %€1 Mei ™28.. Gemeenteleeningen 44.575 120.227 138.406 176.047 134.829 98.007 106.290 118.671 268 50.050 101.682 111.737 73.208 51.138 39.851 42.084 44.307 70.177 36.724 64.310 61.621 46.869 66.439 76.587 blieken dienst bestemd. Een inzicht in de daling van den rentevoet kan men verkrijgen uit onderstaand overzicht, waarin de opge¬ nomen bedragen, waarvan de halfjaarlijiksche totalen in kolom 5 van het eerste staatje werden vermeld, verdeeld zijn naar de afzonderlijke kwartalen en naar het rentepercentage. Voor de niet tegen den parikoers gesloten leeningen is telkens’ berekend, hoe groot de 692 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 Bedrijven Perioden 1 Mei ™24- 1 Nov.™24 1 Nov.™24- 1 Mei ™25 1 Mei ™25- 1 Nov.™25 1 Nov.™25- 1 Mei ™26 1 Mei ™26- 1 Nov.™26 1 Nov.™26- 1 Mei ™27 1 Mei ™27- 1 Nov.™27 1 Nov.™27_ 1 Mei ™28 Electriciteitsbedrijven. Gasbedrijven . Grondbedrijven. Woningbedrijven . Waterleidingbedrijven. Overige bedrijven .. Totaal. 2.866 865 1.533 1.759 542 2.287 10.969 5.005 2.627 717 1.651 1.838 Ir 1.094 724 362 4.221 722 31 duizendt 4.080 2.996 3.184 4.418 6.431 17.264 illen guide 2.018 3.305 8.353 907 1.870 14.472 ns 3.595 2.104 2.812 47 2.476 2.566 5.113 3.913 2.034 2.369 1.909 3.004 5.083 3.363 1.485 2.339 3.086 8.600 9.852 22.807 7.154 38.373 30.925 13.600 18.342 23.956 rentevoet zou geweest zijn, wanneer deze leeningen tegen parikoers waren uitgegeven. Tevens zijn in dit staatje de verhoudingscijfers vermeld t.a.v. het totaal¬ bedrag, dat in elk kwartaal is opgenomen. Voor elk kwartaal zijn de hoogste bedragen vet ge¬ drukt. Perioden Rentepercentages Ben. 4,5 o/o 4,5-5 »’o 5-5,50/0 5,5-6 0/0 6-6,5 0/0 6,5-7 «/o Mei ™24-Aug.™24 Aug.™24-Nov. ™24 Nov. ™24-Feb. ™25 Feb. ™25ŠMei ™25 Absoli 186 12 111 11 ite bedr 198 68 86 55 agen in 457 337 2.946 40.595 duizen 792 527 15.502 37.072 dtallen 16.948 16.496 19.916 3.895 guldens 1.263 1.813 1.047 136 Mei ™25-Aug.™25 Aug.™25-Nov.™25 Nov. ™25-Feb. ™26 Feb. ™26-Mei ™26 M 89 6 713 459 142 24.571 70.362 52.295 66.302 26.758 43.726 8.459 9.801 1.827 1.489 14 395 33 0.3 40 36 Mei ™2ö_Aug. ™26 Aug. ™26-Nov. ™26 Nov. ™26-Feb. ™27 Feb. ™27-Mei ™27 152 62 56 137 68.686 55.161 72.990 22.376 5.710 5.796 1.487 546 14 108 8 Š Mei ™27-Aug.™27 Aug.™27-Nov.™27 Nov. ™27-Feb. ™28 Feb. ™28-Mei ™28 532 2.109 243 86 43.172 57.854 34.666 80.453 2.183 1.774 1.418 820 5 2 Š Š Mei ™24-Aug. ™24 Aug. ™24-Nov. ™24 Nov.™24-Feb. ™25 Feb. ™25 -Mei ™25 0,93 0,06 0,29 0,01 In 1,00 0,35 0,21 0,07 o/0 van 2,30 1,75 7,44 49,65 het to 3,99 2,74 39,14 45,34 taal 2) 85,41 85,68 50,28 4,76 6,37 9,42 2,64 0,17 Mei ™25-Aug.™25 Aug.™25-Nov.™25 Nov. ™25-Feb. ™26 Feb. ™26-Mei ™26 0,11 0,01 0,61 0,75 0,17 46,16 60,51 85,41 81,09 50,27 37,60 13,82 11,99 3,43 1,28 0,02 0,48 0,06 0,00 0,05 0,07 Mei ™26_A.ug. ™26 Aug. ™26-Nov.™26 Nov. ™26-Feb. ™27 Feb. ™27-Mei ™27 0,20 0,10 0,08 0,59 92,12 90,23 97,93 97,04 7,66 9,48 1,99 2,37 0,02 0,18 0,01 Š Mei ™27-Aug.™27 Aug.™27-Nov.™27 Nov. ™27-Feb. ™28 Feb. ™28-Mei ™28 1,16 3,41 0,67 0,11 94,07 93,71 95.41 98.86 4,76 2,88 3.91 1.01 0,01 0,01 Š Š *) In dit cijfer is niet begrepen de door Amsterdam opge¬ nomen premieleening van … 5.000.000,Š, rentende 3 pCt., die in verband met baar bijzonder karakter in deze tabel buiten rekening is gelaten. 2) De som van de verlioudingseijfers der periode 1 MeiŠ1 Augustus 1925 is kleiner dan 100 in verband met de in noot 1 genoemde omstandigheid en de percenteering op het totaal opgenomen bedrag. De bedragen, die tegen een lageren rentevoet dan 4,5 pöt. of geheel renteloos werden opgenomen, zijin van betrekkelijik weinig belang, in de perioden van November 1925 tot Augustus 1926 en Februari 1927 tot Februari 1928 komen grootere bedragen voor als gevolg van het sluiten van enkele leeningen van het 4 pCt. type. Kwamen over de eerste drie kwartalen nog de hoog¬ ste percentages voor in de groep van 6Š6,5 pöt., in de drie volgende kwartalen is dit het geval voor de groep van 5Š5,5 pCt., terwijl voor alle verdere kwar¬ talen het hoogste percentage reeds valt in de groep van 4,5Š5 pCt. In de periode van 1 November 1925 tot 1 November 1926 is in totaal slechts … 8300 geleend, waarvoor 6 pCt. of meer moest betaald worden, terwijl daarna in totaal nog slechts … 7000 is geleend tegen een ren¬ tevoet van 5/4 tot 6 pöt. De concentratie op een rentevoet van 4,5 tot 5 pöt. is het sterkst voor het kwartaal 1 Februari tot 1 Mei 1928 (bijna 99 pöt.), in de perioden 1 November 1926 tot 1 Mei 1927 zijn deze percentages iets lager (resp. 98 en 97 pöt.), voor geen der kwartalen na 1 Mei 1926 daalt het percentage beneden 90. De aandacht zij; erop gevestigd, dat bovenstaande cijfers uitsluitend betrekking hebben op door provin¬ ciën of gemeenten nieuw gesloten leeningen. Daar¬ naast heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek in de kortgeleden verschenen inleiding tot de —Statistiek der gemeentefinanciën 1927 gegevens gepubliceerd betreffende den bestaanden- schuldenlast der gemeen¬ ten. We ontleenen hieraan de navolgende cijfers, die het totaalbedrag der schulden voor alle gemeenten te zamen aangeven op 1 Januari 1924, 1925 en 1926, ver¬ deeld naar enkele percentagegroepen, zoowel in abso¬ lute cijfers als in pöt. tot het totaal. Det vetgedrukte cijfers, die voor elk jaar het groot¬ ste bedrag aaingeven, doen in dit staatje een tegenge¬ stelde beweging zien als in het voorgaande. Op 1 Januari 1924 valt het grootste bedrag nog in de groep van 4Š4K p’C.t., doch als gevolg van de in 1924 en 1925 nieuw gesloten leeningen tegen een rentevoet van 6 pCt. en hooger, komt op 1 Januari 1925 en 1926 het hoogste cijfer voor in de groep van 5Š5% pöt. Op laatstgenoemden datum blijkt ruim 30 pCt. van alle gemeenteschulden in deze groep geconcentreerd te zijn. Voor meer uitvoerige bijzonderheden zij voor de nieuw gesloten leeningen verwezen naar de hiervoren reeds genoemde driemaandeljjfcsehe statistiek, opgeno¬ men in het Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek, waarin ook gegevens voorkomen betreffende de kaspositie der provinciën en gemeen¬ ten, en. voor de bestaande schulden der gemeenten naar de ‘Statistiek der gemeentefinanciën, die behalve ge¬ gevens der schulden een aantal cijfers bevat betreffen¬ de de inkomsten, de uitgaven, de bedrijven en de soor¬ ten van belastingen. V. 1 Januari Rentepercentages Beneden 4 o/o 4-41/2 o/0 41/2-5 0/0 5-51/2 «/o 51/2-6 0,0 6-61/2 0/0 61/2 o/o en meer Onbekend 1924 1925 1926 1924 1925 1926 Totaal 241.757 236.707 233.010 15,79 13,37 12,15 Absolute cijfers in duizendtallen guldens. 336.020 354.285 367.761 21,94 20,02 19,18 171.891 170.259 200.382 11,22 9,02 10,45 317.404 365.002 578.912 In 20,73 20,62 30,20 °/o 157.280 187.593 220.145 van het totaal. 10,27 10,60 11,48 200 566 348.745 250.671 13,10 19,70 13,08 98.953 99.773 58.457 0,46 5,64 3,05 7.481 7.703 7.870 0,49 0,43 0,41 1.531.352 1.770.067 1.917.206 100,_ 100,Š 100,Š 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 693 Indexcijfers van groothandelsprijzen. —The Economistfl schrijft: De prijsdaling zette zich in de afgeloopen maand verder voort, zoadat ons index¬ cijfer van 3,963 tot 3,892 terugliep. Zes maanden ge¬ leden bedroeg dit cijfer 3,887 en eind Juli 1927 4,002. Zooals uit onderstaande tabel blijkt, is de daling van de laatste maand hoofdzakelijk toe te schrijven aan een aanzienlijke daling in de prijzen der voornaamste voe¬ dingsmiddelen : Data Basis (gemidd. 1901Š5) … Einde Julil914 — Nov.1918 — Dec. 1923 — Dec. 1924 — Dec. 1925 — Dec. 1926 — Juli 1927 — Aug. — — Sept. — — Oct. — — Nov. — — Dec. — — Jan. 1928 — Feb. — — Mrt. — — Apr. — — Mei — — Juni — — Juli — 500 579 1289 853 992 936* 875 872 883 860* 837 820 845* 839 852* 882 913* 948* 893* 837 | %€S-5 § c”g §, ^ g e 300 352 782* 815* 789* 679 736* 707 731 748* 731* 732 716* 700 676 669 655 647 644* 500 616* 1848 1382* 1452 1120 859 1068 mi 1098* 1088 1050 1029* 1031 1050* 1087* 1100 1096* 1103* 1088 e «21 I § Q C 3 « ^ £?« v £ e h Si? E’S1 * ŁSf-s ‘t e 400 464* 903 774 815* 733 773* 650* 640 617 620* 630* 620* 609 594* 598* 602* 609* 601 602* 500 553 1389* 755 806 782* 731 704* 706 713* 719 724* 733 722* 723* 723 754* 724* 718* 720 2200 2565 6212 4580 4855 4251 3975 4002 4071 4038 3996 3957 3945 3887 3921 3967 4039 4034 3963 3892 100,0 116,6 282,6 208,2 220.7 193.2 180.7 181.9 185,0 183.5 181.6 179.9 179.3 176.7 178.2 180.3 183,6 183.4 180,1 176.9 In de groep granen en vleesch werd de grootste verandering teweeggebracht door een aeizoensdaling in den prijs van aardappelen. Buitenlandsche tarwe, bloem, haver en rundvleesc’h waren ook aanmerkelijk goedkooper. In de groep der textielgoederen daalden de prijzen van ruwe katoen en eveneens, hoewel in ge¬ ringere mate, die van garen. Jute wees een kleinen vooruitgang aan. De prijzen van delfstoffen vertoon¬ den weinig verandering en zoo was er ook geen be¬ langrijke wijziging in de diversengroep der handels¬ artikelen. In de volgende tabel geven wij de stijgingen en dalingen van het indexcijfer der verschillende han¬ delsartikelen, vergeleken met einde Juni, waarbij’ het cijfer 50 telkens het gemiddelde voor de basis 1901Š™5 voorstelt: Łn c o Š 2 Koper Delfstoff. Hout (Baltisch) Hout (Amerik.) Leder Petroleum Oliën Oliezaden Talk Indigo Soda Rubber Diversen Totaal H- Is 93 77* 75 875 79® 666 67 765 855 12 is +™i* 1 + 2 + 1« 720 + I5 Tarwe (btl.) 84Š5 !Katoen(Am.) 105 Š 5 Koper 52* — (Eng.) 84* -p 1 — (Egypt.) 136 Meel 74Š8 Garen 1016 Gerst 81 Š 35 Laken 112 Haver 94-7 Wol (Eng.) 148® Aardapp. 81 Š 35 — (Austr.) 107 Rijst 102 Š 2 Zijde 68 Rundvl. 72Š8 Vlas 1385 Schapenvl. 845 Š is Hennep 525 Š i Varkensvl. 80 Š9 Jute 119 -f- 5 Gr an. en vl. 837 Š36* Weefstoffen 1088 Š75* Thee 125 Š 4 Ruw-IJzer 71 Koffie 1335 .. Stalen rails 71 Rietsuiker 91 Š 5 nz. staven 79 Bietsuiker 945 Š 1 Kolen (st.) 92 Š 1 Boter 84 -}- 3 — (huisbr.) 616 Tabak 1165 .. Lood 89 And. voed. Tin 86» -f- 3 en genotm. 644* Š 2* De volgende tabel geeft een overzicht van de ver¬ anderingen van ons indexcijfer, waarbij de prijzen op einde Juli 1914 als basis aangenomen zijn. De stijging boven het vooroorlogspeil is dns nu 51,7 pCt. tegen 56,1 pCt. verleden jaar. Vergeleken met den stand van einde Juli 1927 heb¬ ben de prijzen van voedingsmiddelen en delfstoffen een daling ondergaan, terwijl de textielgoederen een weinig stegen. IJet indexcijfer van deze laatstgenoem¬ de groep is aanzienlijk hooger in verhouding tot de andere artikelen. ^ O «s § c § Ł. -kT *4 c a « w o ^ c U m U ||s Juli December December December December December Juli Augustus September October November December Januari Februari Maart April Mei Juni Juli 1914 1918 1923 1924 1925 1926, 1927, 1928. 100 226 148 171 162 151 151 152 149 144 142 146 145 147 152 158 164 154 145 100 222 231 224 193 209 201 208 213 208 208 204 195 199 192 190 186 184 183 100 293 225 235 182 139 173 180 178 176 170 167 167 170 176 178 178 179 176 100 186 167 175 158 167 140 138 133 134 136 133 131 128 129 130 131 129 130 100 241 136 146 141 132 127 128 129 130 131 132 131 131 131 136 131 130 130 Voorts volgt hier nog een overzicht van het verloop in een aantal belangrijke landen: 100 237.5 178.6 189.3 165,8 155,0 156.7 158,1 157.4 155.8 154.3 153.8 151.5 152.8 154.7 157.4 157,3 154,0 151.7 prijs- 1913 Novemb. 1918 Hoogste 1920 Decemb. 1923 Decemb. 1924 Decemb. 1925 Decemb. 1926 Mei 1927 Juni _ Juli Augustus — September, October — November , December — Januari 1928 Februari — Maart — April — Mei > M loot 1015 985 1035 1005 94 94 94 95 96 97 97 97 96 96 96 97 99 1006 358 591 (Apr.) 458 507 632 627 629 623 621 619 601 588 595 605 608 610 624 624 633 100 438 679 (Apr.) 577 640 715 619 536 509 491 485 484 484 484 483 490 489 491 493 496 3 nj Q~ 100 1375 1425 137 137 138 138 138 140 140 140 140 139 138 138 139 141 %€s N 1007 325 (Jan.) 183 171 156 148 141 140 140 142 144 145 147 146 145 144 145 146 145 N 100 367 366 (Juni) 160 168 156 150 145 146 146 146 148 147 148 148 148 147 149 151 152 100 392 297 (Juli) 154 160 155 147 145 149 151 149 150 150 151 151 153 150 152 153 152 100 214 322 (Mrt.) 211 214 194 170 171 173 170 167 169 170 168 168 169 169 169 170 172 9 Bureau of Labour. ») Stat. Reichsamt. 3) Sedert 1922 gebaseerd op 4) 1926 = 100. 5) Jaargemiddelde. «) Sedert October 1923: Juli 1914 = 100. 7) Midden 1914 = 100. De volgende opmerkingen zijn ontleend aan de des¬ betreffende maandpublicatie van het Centraal Bureau voor de Statistiek en hebben betrekking op de Neder- landsehe indexcijfers met basis 1913 = 100. Bij1 beschouwing der cijfers over Juni 1928, in ver¬ gelijking met de maand Mei 1928, blijkt, dat zoowel het algemeen indexcijfer als dat voor voedingsmidde¬ len e.d. met één punt is gestegen. Tegenover een prijsstijging van 11 artikelen met in totaal 121 punten, staat, een prijsdaling van 11 artike¬ len met in totaal 84 punten. Met 10 of meer punten steeg alleen het artikel aardappelen (81 punten), daar¬ entegen daalde met 10 punten of meer alleen het arti¬ kel peper (21 punten). BOEKAANKONDIGING. Tien. jaar Volksraad arbeid. 1918Š19S8. In dit boekje geeft Mr. W. H. van Helsdingen, secre¬ taris van den Volksraad, een handig overzicht van de bepalingen die den Volksraad regelen en van den arbeid door dat lichaam in de eerste tien jaar van zijn bestaan verricht. Nuttig niet zoozeer voor hem, die van die dingen niet afweet, want zoo iemand kan voor- loopig niet veel anders doen dan vertrouwen op het subjectieve oordeel van zijn toevalligen Indischen vriend of kennis. Maar juist voor hen, die de instel¬ ling van een lichaam van openbare kritiek op het regeerbeleid met groote belangstelling volgden, is zoo™n recapitulatie, mits van deskundige en betrouw¬ bare zijde, van groot nut, omdat zij’ hun gelegenheid 694 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 geeft, hun noodzakelijkerwijze nogal afwisselende in¬ drukken te ordenen, de vergeten onderwerpen van be¬ handeling in het geheugen terug te roepen, kortom een meer volledig en gelijkmatig oordeel te vormen. En uit dit oogpunt kan men gerust zeggen, dat de heer Van Helsdingen een zeer nuttig werk heeft ver¬ richt. De portretten zijn authentiek: de magere, de dikke en de gemiddeld-omvangrijke heeren, die elkaar op den voor zititerszetel op volgden, zijn geen sym bolen van aard of omvang der debatten of resultaten. E, M. ONTVANGEN: Doelmatige Overheids-bemoeiing. Verslag van het congres, gehouden op Maandag 26 Maart 1928, te elf ure, in het Hotel —De Twee Stedenfl te ™is-Gravenhage. Uiig. v. d. Nederlandsche Maat¬ schappij voor Nijverheid en Handel te Haarlem. Banking and Currency Development in South-Africa (1652Š1927). Dr. E. IT. D. Arndt. Juta & Co. 1928. Beknopte Geschiedenis der Staathuishoudkunde in theorie en, practijk door Siegfr. Polak. 2e herz. druk. Amsterdam, 1928; Mij. voor Goede en Goedkoope Lectuur. Rapport et Actes de la Conférence Economique Inter¬ nationale, tenue d Genève du 4 au 23 mai 1927. Volume I et II. Genève, 1927; Société des Nations. Memorandum sur la Production et le Commerce 1913 et 1923Š1926. Section Economique et Finan- cière de la Société deis Nations. Genève, 1927; Société des Nations. Proeve van wettelijke regeling der Naamlooze Ven¬ nootschap met Toelichting door Dr. R. Brandeis de Roos, W. G en Mr. A. Wolfsbergen. Amster¬ dam, 1928; N.V. H. van der Marckïs Uitg.-Mij. De Ethiek van de Bedrijfsleiding door Dr. J. Gou- driaan Jr., Buitengewoon Hoogleeraar aan de Nederlandsche Handelshoogeschool te Rotter¬ dam. Amsterdam, z.j.; N.V. H .v. d. March™s Uitg.-Mij. De druk der accijnzen en invoerrechten. Verslag van de Commissie voor de Statistiek. Uitgave van de Vereeniging voor Belastiogwetenschap. Pur- merend, Juni 1928; J. Muusses & Co. Roiterdamsche Straatnamen,, geschiedkundig ver¬ klaard door Dr. H. 0. H. Moquette en J. M. Droogendijk. Geheel bijigewerkte en geïllustreer¬ de tweede druk. Rotterdam, 1928; W. L. & J. Brusse™s Uitg. Mij. Memorandum sur le Commerce International et sur les Balances des Paiements 1912Š1926. Volume II. Statistiques du Commerce, extérieur de soixante-quatre pays (y compris chiffres som- maires provisoires pour 1927). Genève, 1928; So¬ ciété des Nations. MAANDCIJFERS. PRODUCTIE DER STEENKOLEN-, BRUIN¬ KOLEN- EN ZOUTMIJNEN. (Gegevens verstrekt door den Hoof dingen ieur der mijnen.) I. Gezamenlijke Steenkolenmijnen. Mei 1928 Jan./Mei 1928 Jan./Mei 1927 Prod. Steenkolen in tonnen. 873.979 19.947 25 4.376.539 92.263,4 126 3.675.809 54.134 125 Aantal normale werkdagen . II. Bruinkolenmijn —Carisborgfl. Mei ‘ 1928 Jan./Mei 1928 Jan./Mei 1927 Netto-productie in tonnen. . Aantal normale werkdagen 17.858 25 88.433 126 81.718,8 77 III. Zoutmijnen. (Kon. Ned. Zoutindustrie te Boekelo.) Mei 1928 Jan./Mei 1928 Jan./Mei 1927 Afgeleverd: Geraff. zout.(ton) Industriezout .( — ) Afvalzout.( — ) Aantal normale werkdagen 2.920 30 174 25 13.440 302,5 711 127 12.649,9 254,5 457 126 Arbeiders. Aantal. Gezamen¬ lijke Steenkolen¬ mijnen Bruin¬ kolenmijn —Carisborgfl Zoutmijnen … 9.4891) ( 24.3842) … 9.0961) 24.2162) 167 179 136 131 1 Juni 1927 . l) bovengronds. a) ondergronds. EMISSIES IN JULI 1928. Prov. en Gemeentelijke Leeningen . . f 7.705.000,Š zijnde: Nederland Bank voor Ned. Gemeent. … 2.000.000 o/0 schuld¬ brieven a 99% o/o.… 1.990.000 Brazilië Staat San Paulo £ 500.000 6 o/0 bel. vrije 40 jar. buit. Sterling-obl. van 1928 a 95)f o/—.… 5.715.000 Bank- en Credietinstellingen. — 7.631.250,Š zijnde: Nederland Aandeelen De Rentekas te ™s-Graven- hage … 500.000 aandeelen a 110 o/0.… 550.000 Vereenigde Staten Aandeelen New York & Foreign In¬ vesting Corporation $ 2.750.009 o/— cum. pref. aand. a 103 o… 7.031.250 Hypotheekbanken . — 1.805.000,Š zijnde: Nederland Pandbrieven Mpij. voor Buitenlandscli Hypothecair Kerkel. Cre- diet … 800.000 6)^ «/—winst- deel. pandbrieven a 97 o/u … 776.000 België Pandbrieven Hypothecaire Beleggings- bank, Belga 3.000.000 °/o 5el. vrije pandbr. a 88 o/—.… 1.029.000 Industrieele Ondernemingen. — 16.238.900,Š zijnde: Nederland Aandeelen N.V. Gemeenschappelijk Bezit van Aand. Philip™s Gloeilampenfabrieken …4.427.000 aand. a 250u/0 … 11.067.500 N.V. Gemeenschappelijk Bezit van Aand. Philip™s Gloeilampenfabrieken … 1.758.000 6 o/0 cum. pref. winstd. aand. a 130 o/0 . . … 2.285.400 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 695 Duitschland Aandeelen Ver. Korkindustrie A.G. R.M. 2.000.000 aandeelen è 115 o/01).… 1.380.000 Engeland Aandeelen Kirklees Ltd. aand. a 125h— £ 100.000 0/01) ….…1.506.000 Electr.-, Gas-, Tel.-, Telegr.- en Wa- terl. Maatschappijen . zijnde: Belgisch-Kongo Obligation Société générale des For¬ ces Hydro-Electriques- du Katanga … 5.000.000 6 o/0 bel. vrije obi. a 97 »/0 … 4.850.000 Spanje Aandeelen Compafiia Iiispano Ame¬ ricana de Electricidad (Chade) S.A. Ps. 5.000.000 aand. E. a 546 o/0 .. . . … 13.650.000 Diversen . zijnde: N ederland Aandeelen Hyg. Melkstal —De Vaanfl … 113.000 aand. a 100 o/— … 113.000 N.V. Magazijn —De Bijen- kori ™ … 1.000.000 aand. a 115 o/—.… 1.150.000 18.500.000, N.V. Magazijn —De Bijen¬ korffl … 2.000.000 6 o/0 cum. pref. aand. a 100 o/# … 2.000.000 Duitschland Obligation Prosper-Hospit. … 600.000 lehyp. 15 j. 7 o/0 bel. vrije obi. a96«/0.… 576.000 Totaal. f 65.719.150,- *) Introductie ter beurze; eerste koers van afgifte. 3.839.000,Š Totaal der emissies in Januari Februari Maart April Mei – Juni . Juli . Algemeen Totaal f 51.704.447,50 — 66.561.262,50 — 88.269.392,50 — 37.665.310,Š — 65.445.950,Š — 48.421.770.Š — 55.719.150,Š f 413.787.282,50 Voorts werd in de afgeloopen maand de inschrijving ge¬ opend op de volgende obligatieleeningen : Rente- Emissie- Guldens voet koers Katholischer Erziehungsverein. 125.000 7 o/— 99 o/0 Orde der E.E. Zusters Ursulinen te Diiren . 120.000 7 o/0 99 »/0 RESUMÉ UIT HET MONTHLY BULLETIN OF STATISTICS (VOLKENBOND). Maandgemiddelde 1927 1913 1925 1926 Oct. Nov. Dec. 1928 Jan. Febr. Maart April Productie van steenkool (1000 tons) Productievan ruw ijzer (1000 tons) Import (voor binnenl. verbruik) Export (bin- nenlandscke producten) Inklaringen (1000 tons) Aantal werk- loozen in 1000 Engeland 7) .. Ver. Staten .. Frankrijk 2).. Duitschland 3) Engeland …. Ver. Staten .. Frankrijk 4).. België. Duitschland 6) Engeland 1000 £ 6) Ver. Stat. 1000 $ FrankrijklOOOFrs.7) Italië 1000 Lire8 D™land 1000 M. ») Engeland 1000 £ 8) Ver. Stat. 1000 $ FrankrijklOOOFrs.10 Italië 1000 Lire’ D™land 1000 M. °) Engeland (geladen)6 Ver. Staten (gel. en ballast).. Frankrijk (geladen) Italië (gel. en ballast) Engeland n). Italië 12). Duitschland 13) .. 24,337 43,088 3,338 15,842 869 2,601 434 207 1,397 54,931 147,932 701,778 303,803 897,474 43,771 204,024 573,351 209,303 841,436 4,089 2,827 2,876 1,560 20,590 43,988 3,921 11,052 530 3,082 708 212 848 97,223 348,018 3712,700 2183,373 1030,171 64,448 401,560 3882,676 1522,855 733,208 4,026 4,231 3,667 1,440 10,692 50,144 4,285 12,114 208 3,308 783 283 804 93,105 95,584 367,340, 353,612 4959,560 2155,945 333,451 54,324 392,643 4961,221 1555,883 815,265 5,348 4,354 3,677 1,485 Indexcijfers Ver. Staten14) van aandeel- Engel.16 (1913 = 100) koersen Zweden 16) (nom. waarde = 100) Zwitserland 17) (id.) Nederland 18) (1921-25 = 100) !] Voor den verkoop beschikbaar. Vanaf einde 1921 zonder Ierland. 2] Inch bruink. Vanaf 1918 inch Elzas-Lotharingen. Vanaf 1920 inch, sedert Jan. 1927 excl. het Saargebied. °] Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotharingen. Vanaf 1920 zonder Saargebied en de Pfalz. Vanaf Juli 1922 zonder Poolsch Opper-Silezië. t] Vanaf 1919 inclusief Elzas-Lotharingen. 5] Zonder Luxemburg. Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotharingen, vanaf 1922 zonder Poolsch Opper-Silezië. 6] Vanaf 1 April 1923 met inbegrip van den handel van Groot-Brittannië en Noord-Ierland met den lerschen vrij¬ staat en uitgezonderd den buitenlandschen handel van den lerschen vrijstaat. 7] Sedert Januari 1921 gedeclareerde waarde. 8] Sedert Januari 21,572 43,118 4,101 12,864 585 2,691 764 313 1,119 96,861 347,217 4631,779 1434,803 1284,915 61,167 70,610 480,428 452,868 21,095 46,633 4,291 13,094 606 2,829 796 322 1,139 4475,972 1384,626 1240,077 21,182 42,918 4,323 13,238 568 2,739 796 317 1,150 95,080 329,420 5215,962 1870,475 1265,967 1357,036 5049,987 961,831 960,434 5,444 4,806 4,138 1,649 1,156 332 177 188,6 213 181 209,8 112 4870,540 912,762 909,625 4,999 4,741 4,162 1,649 1,210 376 294 193,1 211 180 213,4 110 58,834 398,344 5020,340 953,875 953,027 4,647 5,102 4,031 1,649 1,194 414 520 198,5 210 181 223,2 103 21,889 45,266 4,350 13,421 569 2,916 809 315 1,180 90,082 341,118 4123,922 1560,163 59,743 401,913 4016,537 861,967 862.117 4,578 3,396 3,563 1,703 1,261 439 464 198,9 216 193 242,6 111 20,982 42,486 4,164 12.926 560 2,947 784 302 1,122 87,183 341,957 4320,805 1708,103 1247,045 57,236 362,623 4423,363 942,231 942,257 4,163 3.926 3,053 1,703 1,228 413 432 195,6 217 207 242,3 115 22,438 44,862 4,470 14,118 602 3,251 858 327 1,170 99,243 371,695 4525,495 1818,403 1229,355 64,958 410,805 4318,909 1021,644 1022,070 4,737 18,500 35,468 4,053 11,715 572 3,237 834 313 1,045 85,841 34523919 4604,248 1922,035 1174,702 55,268 36414410 4291,078 1054,894 923,764 4,840 4,271 4,253 I 4,413 1,703 1,128 412 383 204,0 225 214 241,6 116 1,168 357 295 211,7 239 218 247,4 118 1922 nieuwe schatting op grond der gedeclareerde waarden. *Ł] Vanaf Januari 1922 in goudmarken. 10] Met ingang van 1925 officieele waarde¬ cijfers. u] Verplichte verzekering. Sedert April 1922 excl. den lerschen Vrijstaat. 12j Geheel werklo’os. 13j Leden van vakvereenigingen; geheel werkloos. Sedert Jan. 1927 mijnwerkers inbegrepen. jvall Street Journal: 20 gewone aand. Maandgem. in $. «] London and Cambridge Economie Service: 20 gew. aand. 16] Officieel: Industrieele en Scheep- vaartaand. 17J Nationale Bank: 32 industrieele aandeelen. i8] Officieel: 49 gewone aandeelen. 10] Voorl. cijfer. 696 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN. N.B. *** beteekent: Cijfers nog niet ontvangen. GELDKOERSEN. BANKDISCONTO’S. — , (Disc. Wissels, 4$13 Oct.™27 7Bel.Binn.Eff. 5 13 Oct.™27 ™ (Vrsch.inR.C. 6 13 Oct.™27 JavascheBank… . 4 llfJuli‚26 Bank .van Engeland 4$8I Apr.’27 Duitsche Rijksbank 7 5 Oct. ™27 Bank v. Frankrijk. 3$79 Jan.™28 Belgische Nat. Bnk. 4 30Juni™28 Fed. Res. Bank N.Y. 5 12 Juli ™28 Bank van Spanje— 5 23Mrt.™23 Zwits. Nat.Bk. 3£22 Oct. ™25 N.Bk.v.Denem. 5 23 Juni™27. ZweedscheRbk 4 30 Apr.™28 Bank v.Noorw. 5$26 Mrt.™28 Bk. v. Tsjecho- slowakije ..5 8Mrt.™27 N.Bk.v. O™rijk. 6$I6 Juli ™28 N. Bk. v. Hong. 6 26Aug.™26 Bank v. Italië. 5^25 Juni™28 Z.-Af r.Res.bnk 5$ 9Jan. ™28 OPEN MARKT. 1928 | 1927 1926 1914 4 Aug. 30 Juli/ 4 Aug. 23/28 Juli 16/21 Juli 1/6 Aug. 2/7 Aug. 20/24 Juli Amsterdam Partic.disc. Prolong. i) Londen Daggeld .. Partic.disc. Berlijn ]) Daggeld .. Partic.disc. 30-55 d… 56-90 d… Waren- wechsel. New York Daggeld l) Partic.disc. 4Vs 33/4 2%-3% 43/18-1/4 5- 7 65/8 65/s 67/8-7 6- 1/8 47/8 41/8 33/4-41/4 21/2-41/4 43/16Š1/4 5- 91/j 65/8-3/4 65/8-3/4 67/8-71/4 6- 81/4 47/8 4-1/8 31/2-4 2’/2-4i/4 4-3/l6 51/2-73/4 63/4 63/4 7-1/4 51/2-3/4 43/4-7/8 41/16Š3/16 33/4-41/4 2-41/4 4- 41/8 61/2-83/4 63/4 63/4 1 7 5- 61/4 45/8-8/4 1 33/8-9/i6 23/4-31/4 3-5 45/16-3/g 51/4-81/2 57/8 57/8 6-1/2 33/4-41/4 31/4 21/2-3/4 21/4-3 31/2-41/4 4i/4-5/i6 3- 61/2 45/8-3/4 41/2 47/8-53/8 4- 3/4 31/2 31/8-3/16 21/4-3/4 13/4-2 21/4-3/4 21/8-1/2 13/4-21/, i) Koers van 3 Aug. en daaraan voorafgaande weken t/m. Vrijdag. WISSELKOERSEN. KOERSEN IN NEDERLAND. Data New York *) Londen V Berlijn V Parijs V Brussel V Batavia l) 31 Juli 1928 1 Aug. 1928 2 — 1928 3 — 1928 4 — 1928 6 — 1928 Laagste d.w.1) Hoogste d.w1) 30 Juli 1928 23 — 1928 Muntpariteit 2.48# 2.48u/16 2.48i5/16 2.49»/,, 2.49i/— 2.485/8 2.495/,, 2.48n/— 2.48»/,, 2.48# 12-08* 12.08* 12.0841 12.09# 12.09 12.07»/, 12.10 12.08 12.08# 12.10# 59.38$ 59.381 59.38 59.40 59.38$ 59.35 59.43 59.36$ 59.32$ 59.26 9.74 9.74 9.74 9.741 9.73f 9.72 9.76 9.73f 9.73 9.75 34.61$ 34.621 34.62$ 34.65 34.64$ 34.60 34.67 34.61 34.62$ 34.59 993# 993# 99# 99# 99# 99# 99# 100 99# 99# 100 Data Zwit¬ serland V Weenen V Praag l) Boeka¬ rest !) Milaan **) Madrid Łv 31 Juli 1928 1 Aug. 1928 2 — 1928 3 — 1928 4 — 1928 6 — 1928 Laagste d.w.1) Hoogste d. w1) 30 Juli 1928 23 — 1928 Muntpariteit 47.90 47.92 47.92 47.95 47.95 47.87 47.98 47.88# 47.86 48_ 35.10 35.10 35.10 35.12# 35.15 35_ 35.25 35.10 35.07# 35Š 7.36$ 7.36$ 7.36$ 7.38 7.37$ 7.37$ 7.35 7.40 7.36 7.36 %€) 1.52 1.52 1.52 1.51 1.51 1.51 1.47$ 1.55 1.52 1.51$ 48_ 13.01$ 13.02 13.02 13.02$ 13.03$ 13_ 13.06 13.02 13.02 13.09 40.92$ 40.92$ 40.94 40.94$ 40.93$ 40.87$ 41Š 40.91$ 41.02$ 48Š Data Stock¬ holm *) Kopen¬ hagen*) Oslo *) Hel¬ sing¬ fors i) Buenos- Aires!) Mon¬ treal !) 31 Juli 1928 1 Aug. 1928 2 — 1928 3 — 1928 4 — 1928 6 — 1928 Laagste d.w.1) Hoogste d.w1) 30 Juli 1928 23 — 1928 Muntpariteit 66.55 66.57$ 66.62$ 66.60 66.62$ 66.50fi 66.67$ 66.55 66.55 66.67 66.40 66.45 66.45 66.50 66.47$ 66.35 66.55 66.40 66.45 66.67 66.40 06.40 66.42$ 66.47$ 66.47$ 66.35 66.52$ 66.40 60.42$ 66.67 6.25$ 6.25 6.25$ 6.26 6.26 6.26 6.23 6.28 6.26 6.25 6.26$ 105 105 105 105 v, 105i/6 105 104# 105# 105 105 105»/, 2.48# 2.48# 2.48# 2.48# 2-48# 2.48# 2.48$ 2.495 2.4811/,, 2.48 2.48# *) Noteering te Amsterdam. **) Noteerlng te Rotterdam. 1) Particuliere opgave. *) Wettelijk gestabiliseerd tusschen 7.53% en 7.21%. In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen. KOERSEN TE NEW YORK. (Cable). Data Londen (% per &) Parijs (%p. 100 fr.) Berlijn (% p. 100 Mk.) Amsterdam (%p.l00gld.) 31 Juli 1928 1 Aug. 1928 2 — 1928 3 — 1928 4 — 1928 6 — 1928 8 Aug. 1927 Muntpariteit.. 4,85»/, 4,85»/,, 4,85# 4,85»/,, 4,85»/,, 4,85# 4,86i/— 4,8667 1# 3,91# 3,91 3,91 3,91 3,91 3,91»/, 13,92 23,87# 23,87# 23,853,, 23,85 23,85 23,85 23,79 23,81# 40,19# 40,19i/, 40,14# 40,11# 40,13# 40,14# 40,08 40»/,, KOERSEN TE LONDEN. Plaatsen en Landen Noteerings- eenheden 21 Juli 1928 28 Juli 1928 30 Juli 14 Laagste 4 ug. 1928 Hoogste 4 Aug. 1928 Alexandria. . Athene .. — Bangkok … Budapest . B. Aires . .. Calcutta .. — Constantin.. Hongkong .. Kobe …… Lissabon Mexico. Montevideo Montreal R.d. Janeiro Shanghai .. . Singapore… Valparaiso 4). Warschau — Piast. p.£ Dr. p. £ Sh. p.tical Pen. p. £ d.p.$ iSh. p. rup. Piast. p. £ Sh. p. $ Sh.p.yen Escu. p. £ d. per $ d. per $ $ per £ d. per Mi). Sh. p. tael id. p. $ $P-£ Zl. p. £ 97# 3751/s 1/10»/, 27.91 47»/, 1/Bf* 952i/, 2/0»/,, 1 104 3 1 / luvï 109 23# 50# 4.87* 2/8‚/— 2/3# 39.68 43# 97# 374«/— 1/10# 27.88$ 47»/, 8 l/529/32 955 2/021/33 1/10»/, 108# 23# 50# 4.86 069/s, 2/8»/, 2/3# 39.66 43.30 07»/,, 374# i/10* 27.85 «fii*. 1/5 IJ 940 2/01/, i/io* 104# 23 50# 4.85»/, 529/s2 2/7# 2/3ll/,, 39 66 43.25 97»/,, 375# 1/10* 27.91 47# l/559/,4 960 2/0»/, 1/10* 109 23# 51 4.86»/, 559/64 2/811/,B 2/3i»/,, 39.70 43.75 97# 375i/, 1/10* 27.86$ 472?/ ‚ ’64 1/6» 947# 2/0* 1/10* 105# 23# 50# 4.86 » 569/64 2’8 1 2/3»/4 39.69 43.50 ‚>90 dg. ZILVERPRIJS Londeni) 30 Juli 1928.. 27‚716 31 — 1928.. 27»/, 1 Aug. 1928.. 27# 2 — 1928.. 27# 3 — 1928.. 27»/, 4 — 1928.. 27i/— 6 Aug. 1927.. 25»/,, 20 Juli 1914. . 241»/,, N.York *) 59# 59:>/a 59# 59# 58»/, 58# 54»/, 59 GOUDPRIJS *) Londen 30 Juli 1928…. 84/U# 31 — 1928…. 84/11# 1 Aug. 1928… . 84/11# 2 — 1928…. 84/11# 3 — 1928…. 84/11# 4 — 1928…. 84/11# ö Aug. 1927…. 84/10# 20 Juli 1914… . 84/11 ») in pence p.oz. stand. ») Foreign silver in Sc. p. oz.fine. ») insh. p.oz. fine STAND VAN ™s RIJKS KAS. De Minister van Financiën maakt bekend: Vorderingen. 14 Juli 1928 23 Juli 1928 Saldo bij de Nederlandsche Bank…. Saldo b. d. Bank voorNed. Gemeenten Voorschot op ultimo Juni 1928 aan de gem. op voor haar door de Rijks¬ administratie te heffen gemeentelijke inkomstenbelasting en opcenten op de Rijksinkomsten belasting. Voorschotten aan Suriname. Kasvord. weg. credietverst.a/h. buitenl. Daggeldleeningen tegen onderpand van Staatsschuldbrieven . Saldo der postrekeningen van Rijks¬ comptabelen . Vordering op het Staatsbedrijf der P., T. enf.i). ld, op andere Staatsbedrijven »)…. f 462.936,43 , 4.257.731,52 , 9.298 264,35 , 144.813.781,94 , 7.500.000,Š , 16.451.728,39 , 2.635.348,03 … 111.229,30 — 384.646,95 — 4.257.731.52 — 9.298.204,35 — 144.130.121,40 — 14.500.000,- — 18.567.178,52 — 2.815.348,03 Verplichtingen. Voorschot door de Nederl. Bank …. … 5.731.487,22 Schatkistbiljetten in omloop1). — 103.526.000,- Schatkistpromessen in omloop. Waarvan direct bij de Ned. Bank . Zilverbons in omloop.. 11.468.997,- Schuld a. d. Bank v. Ned. Gemeenten»). ld. aan Ned.-Indië . — 9.179.349,17 ld. aan Curacao. — 233.366,68 ld. a. h. Alg. Burg. Pensioenfonds ») .. — 7.451.596,70 ld. a.h. Staatsbedrijf d. P.,T. en T. »).. — 30.623.818,98 ld. aan andere Staatsbedrijven»). — 1.565.000, ld. aan diverse instellingen »)..,. — 6.774.297,67 !) Waarvan … 12.056.000 vervallende op 1 Juli 1929. 2) In rekg.-crt. met ™s Rijks Schatkist. … 103.526.000,- 11.271.571.50 10.440.335,31 233.555,68 6.565.073,67 36.180.824,84 1.565.000,Š 6.738.512,51 NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD. Vorderingen: 28 Juli 1928 4 Aug 1928. Saldo bij ™s Rijks kas. Saldo bij de Javasche Bank … 8.712.000,- — 15.769.000,Š f 12.761.000,Š — 14.257.000,Š Verplichtingen: Metaalmiddelen in ™s Lands Kas. Waarvan muntbiljetten. Schatkistpromessèn in omloop. Muntbiljetten in omloop . Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfonds.. Idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank. — 150.000,Š — 37.089.000,Š — 1.200.000,Š — 923.000,Š — 37.048.000,Š — 1.200.000,- . 942.000,Š 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 697 NEDERLANDSCHE BANK. Verkorte Balans op 6 Augustus 1928, Binnenl. Wis-fHfdbk. f 35.236.542,01 seis, Prom.J Bijbnk. — 1.239.801,29 enz.in disc.f Ag.sch. — 10.507.792,26 Papier o. h. Buitenl. in disconto. Idem eigen portef. . f 203.710.302,Š Af :Verkochtmaarvoor de bk. nog niet af gel. — _ | Hfdb^ 41.159.104,58′ in rek. crt! bijbnk. — 8.370.172,50 Ag.sch. op onderp. f 46.984.135,56 203.710.302,- 59.966.453,18 / 109.495,730,26 Op Effecten___— f Op Goederen en Spec. — Voorschotten a. h. Kijk .. Munt en Muntmateriaal Munt, Goud —. . — f Muntmat., Goud — — 104.378.530,26 5.117.200,Š 67.404.685,Š 367.520.895,85 109.495.730,26 8.064.300,22 434.925.580,85 22.922.955,17 Munt, Zilver, enz.. Muntmat., Zilver . . Belegging i/5 kapitaal, reserves en pen¬ sioenfonds . Gebouwen en Meub. der Bank —. Diverse rekeningen .. 457.848.536,02 24 653.449,62 5.000.000,Š 30.864.386,38 Passiva. Kapitaal. Reservefonds.. … Bijzondere reserve. Pensioenfonds . Bankbiljetten in omloop. .. . Bankassignatiën in omloop. Rek.-Cour. ( Het Rijk f Š saldo™s: Anderen — 29.652.530,46 Diverse rekeningen .. —. Beschikbaar metaaisaldo.—.. Op de basis van s/, metaaldekking Š M iii(ier bedrag aan bankbiljetten in om¬ loop dan waartoe de Bank gerechtigdis. f_886.620.840,06 7 20.000.000,-T — 7.157.903,12 — 8.000.000,Š — 5.497.805,Š — 810.485.210,Š — 234.764,55 — 29.652.530,46 — 5.592.626,93 f 886.620.840,06 f 289.270.316,25 — 119.195.815,25 1.446.351.580,- Voornaamste posten in duizenden guldens. Data 6 Aug. 30 Juli 23 — 16 — 9 — 2 — 8 Aug. 25 Juli Goud Munt Muntmat. 67.405 67.405 67.459 67.460 67.513 67.521 68.053 65.703 367.521 367.521 367.525 367.525 367.528 367.528 318.276 96.410 Circulatie 810 809 784, 796, 806. 828. 804. 310. ,485 918 138 ,436 579 755 356 437 Andere opeischb. schulden 39.887 37.097 44.311 43.126 36 465 45.884 40 625 6.198 Beschikb. Metaai¬ saldo 289.270 288.399 292.352 289.839 289.001 283.110 245.011 43.5211) Dek- kings perc. 54J 54 55 54J 54 52 50 54 Data 6 Aug. 1928 30 Juli 1928 23 — 1928 16 — 1928 9 — 1928 2 — 1928 8 Aug. 1927 25 Juli 1914 Totaal bedrag disconto’s 46.984 48.859 47.282 50.914 55.890 41.592 161.165 67.947 14.300 0 Op de basis van 1/5 raetaaldekkii Schatkist- promessen rechtstreeks Belee- ningen 109.496 109.107 102.773 105.623 107.947 143.155 128.790 61.686 Papier op het buitenl. 203.710 203 628 201.017 200.891 195.738 195.765 126.726 20.188 Diverse reke¬ ningen ») 30.864 33.747 34.847 32 570 35.285 28.087 31.436 509 g. 2) Sluitpost activa. SUR1NAAMSCHE BANK. Voornaamste posten in duizenden guldens. Data Juli Juni Juli Juli 1928. 1928.. 1928 Š 1928- 1928.. 1927.. 1914.. . Metaal 986 1.030 1.050 1.055 1.060 1.011 645 1) Sluitpost der activa. Circu¬ latie 1.597 1.660 1.471 1.492 1.540 1.530 1.100 Andere opeischb. schulden 632 516 527 580 529 491 560 Disco nt. 829 826 832 815 823 947 735 Div. reke- ningen1) 456 462 445 475 478 402 396 JAVASCHE BANK. Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok- ^en cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen Data 4 Aug. 1928 28 Juli 1928 21 — 1928 7 — 1928 30Juni1928 23 — 1928 16 — 1928 6 Aug.1927 7 Aug.1926 25 Juli 1914 Goud Zilver 187.400 187.600 187.000 173.784 173.907 174.040 174.111 184.332 194.567 22.057 Data 14.882 15.241 15.294 15.362 20:377 32.728 31.907 Circulatie Andere opeischb. schulden 314.900 312 700 314 200 316.889 310.741 307.594 309.831 327.049 337.493 110.172 4 Aug.1928 28 Juli 1928 21 — 1928 7 — 1928 30 Juni 1928 23 — 1928 16 — 1928 6 Aug. 1927 7 Aug.1926 25 Juli 1914 ‘) Sluitpost activa. Dis¬ conto’s Wissels, buiten N.-Ind. betaalb. Belee- ningen 153.400 147.200 147.500 15.330 15.218 15.379 15.470 13.061 11.876 7.259 20.929 20.536 20.549 21.307 29.520 25.081 6.395 85.332 ‘ 83.986 79.399 75.541 89.901 57.929 47.934 56.800 57.500 50.200 38.875 49.515 50.013 48.379 54.234 45.575 12.634 Beschikb metaai¬ saldo 38.720 39.520 114.120 46.36) 45.045 118.160 118.147 128.853 151.114 4.842*) Diverse reke¬ ningen ‘) a) Basis */i *** *Ł* *** 53.093 58.619 60.144 63.600 46.331 58.414 2.228 metaaldekking. Dek- kings- percen- tage 50 51 51 53 53 53 53 54 59 44 BANK VAN ENGELAND. Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes, in duizenden ponden sterling. Data Metaal Circulatie Currency Notes Bedrag Bankbilj. Gov. Sec. 1 Aug. 1928 25 Juli 1928 18 — 1928 11 — 1928 4 — 1928 27 Juni 1928 3 Aug. 1927 22 Juli 1914 173.659 176.020 175.944 174.357 173.428 172.287 152.269 40.164 137.216 136.016 135.891 136.361 137.166 136.256 138.342 29.317 297.647 295.124 297.088 296.927 300.157 296.030 300.885 56.250 56.250 56.250 56.250 56.250 56.250 56.250 248.515 245.770 247.706 247.641 250.791 246.606 252.169 Data Oov. Sec. Other Sec. Public Depos. 1 Aug.™28 29.202 48.424 12.171 103.540 56.193 25 Juli ™28 28.279 -(8.418 11.537 106-838 59.755 18 — ™28 31.389 50.241 16.389 106.992 59.803 11 — ™28 30.629 50.588 16.210 104.703 57.746 4 — ™28 28.769 79.741 19.687 126.829 56.012 27 Juni™28 30.779 60.868 23 873 105.593 55.781 3 Aug.™27 52.077 44.741 9.522 102.840 33.677 22 Juli ™14 11.005 33.633 13.736 42.185 29.297 ]) Verhouding tusschen Reserve en Deposits. BANK VAN FRANKRIJK. Voornaamste posten in millioenen francs. Other Depos. Reserve Dek- kings- perc. i) 48,4′ 50>/8 48 s/8 47^ 38% 43 30 52 Data Goud*) Zilver Te goed in het buitenl. Wis¬ sels Waarv. op het buitenl. Belee- ningen Renteloos voorschot a.d. Staat2 27 Juli ™28 20 — ™28 12 — ™28 6 — ™28 28 Juli ™27 23 Juli™14 29.918 29.662 29.403 29.176 5.546 4.104 732 732 732 732 343 640 16.811 16.569 16.540 15.920 55 15.937 15.095 14.836 14.891 1.759 1.541 12.642 12.788 12.727 12.703 6 8 1.987 2.017 2.014 2.034 1.623 769 3.200 3.200 3.200 3.200 Data Bons v. d. zelfst. amort, k. Diver¬ sen 3) Circulatie Rekg. Courant Staat Zelfst. amort.k Parti¬ culieren 27 Juli ™28 20 — ™28 12 — ™28 6 — ™28 28 Juli ™27 23 Juli ™14 5.930 5.930 5.930 5.930 1.321 1.298 1.325 1.330 24 551 60.436 59 866 60.162 60.295 52.756 5.912 7.835 7.218 6.793 5.989 534 401 1.519 322 620 620 5.869 6.845 6.209 5.791 12.629 943 gewaardeerd volgens de nieuwe waarde van den franc.2) De schuld van den Staat aan de Banque de France is op 25 Juni afgelost. 3) Sluitpost activa. 698 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 DUITSCHE RIJKSBANK. Voornaamste posten in millioenen Reichsmark. Data Goud Daarvan bij bui- tenl. circ. banken !) Deviezen als goud- dekking geldende Andere wissels en cheques Belee- n in gen 30 Juli 1928 23 — 1928 15 — 1928 7 — 1928 30 Juni 1928 30 Juli 1927 30 Juli 1914 2.199.7 2.148.8 2.127.3 2.105.4 2.083,8 1.801,0 1.356.9 85,6 85,6 85,6 85,6 85,6 57,9 183,7 194,0 200,1 239,5 250,0 179,1 2.510,5 2.083,2 2.242,0 2.304.2 2.477.2 2.512,1 750,9 76.9 34,0 43.9 27,3 138,3 63,6 50,2 Data Effec¬ ten Diverse Activa2J Circu¬ latie Rekg.- Crt. Diverse Passiva 30 Juli 1928 23 — 1928 15 — 1928 7 — 1928 30 Juni 1928 30 Juli 1927 30 Juli 1914 i) Onbelast. 2) W 94,0 94,0 94,0 94,0 94,0 92,3 330,8 .o. Rente 578,9 608,4 598,0 604.3 684,2 470,7 200.4 nbanksche 4.569.3 3.987.4 4.225,0 4.426,7 4.674.2 3.928.2 1.890,9 ne 30, 15, 7 541,5 668.3 558.4 423,8 525.2 553.3 944,- Juli, 30, 23 236,9 234,3 230,2 218,8 215,1 364,7 40,0 Juni ™28, 30 Juli ’27, resp. 21; 33; 28; 21; 58; 37 mill. NATIONALE BANK VAN BELGIË. Voornaamste posten in millioenen Belgas. Data 1928 Goud Zilver i) Binnen- en buitenlandsche wissels Beleeningen op Belgische Staatsfondsen Voorsch. aid. Staat voor inge¬ trokken marken Circulatie Rekg. Crt. %€w <3 Is « O,-*-* ~ O C ^ co 5? Ł*-* o 3 Ło è *. c CU Ł2 ŁS a Łc; tü £ 2 Aug. 26 Juli 19 — 12 — 5 — 4 Aug.2 803 803 803 803 799 650 468 468 465 471 447 445 44 44 44 41 540 559 548 553 543 459 60 43 46 51 48 49 380 384 383 400 2.185 2.140 2.130 2.153 2.138 1.932 17 20 31 17 20 20 67 114 102 109 71 63 l) Aan de schatkist gecedeerd. 2) 1927. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA. FEDERAL RESERVE BANKS. Voornaamste posten in millioenen dollars. Data Goudvoorraad Wettig betaal¬ middel, Zilver etc. Wissels Totaal bedrag Dekking F.R. Notes In her- disc. v. d. member banks In de open markt gekocht 18 Juli ™28 11 — ™28 3 — ™28 27 Juni™28 20 — ™28 13 — ™28 20 Juli ™27 2.599,6 2.594.9 2.546,5 2.583.3 2.580.9 2.580.4 3.011,7 1.204.4 1.228.5 1.191.7 1.191.8 1.198,4 1.189,7 1.704.9 159.2 152.4 146,1 155,0 156.4 153,6 159.3 1.011,8 1.089,3 1.191,0 1.031,9 990,8 1.042,9 403,3 181,0 187.6 209.7 223.4 223,9 240.4 185.4 Data Belegd in U. S. Gov. Sec. F.R. Notes in circu¬ latie Totaal Depo¬ sito™s Gestort Kapitaal Goud- Dek- kings- perc. i) Algem. Dek- kings- perc. 2) 18 Juli™28 209,3 1.618,9 2.349,0 143,1 65,5 69,5 11 — ™28 217,8 1.640,2 2.407,4 143,2 64,1 67,9 3 — ™28 219,6 1.660,1 2.459,3 141,2 61,8 65,4 27 Juni™28 211,9 1.604,6 2.381,8 140,3 64,8 68,7 20 — ™28 222,9 1.599,4 2.366,2 140,3 65,1 69,0 13 — ™26 223,3 1.605,4 2.436,1 139,7 63,8 67,6 20 Juli™27 385,8 1.676,4 2.346,3 129,8 74,9 78,8 !) Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opeischbare schulden: F. R. Notes en netto deposito. 2) Verhouding totalen voorraad munt- materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem. PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET FED. RES. STELSEL. Voornaamste posten in millioenen dollars. Data Aantal banken Dis¬ conto™s en beleen. Beleg¬ gingen Reserve bij de F. R. banks 1.748 1.787 1.739 1.721 1.765 1.710 Totaal depo¬ sito’s Waarvan time deposits 10 Juli ™28 3 — ™28 27 Juni™28 20 — ™28 13 — ™28 13 Juli™27 637 637 640 641 641 662 15.837 16.089 15.750 15.785 15.878 14.500 6.613 6.647 6.679 6.692 6.658 6.015 20.419 20.728 20.450 20.532 20.719 19.617 6.959 6.992 7.004 6.989 7.002 6.186 Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten. EFFECTENBEURZEN. Amsterdam, 6 Augustus 1928. Nog steeds blijven de beurzen een zeer kalm aan-zien be¬ houden. De orders van het publiek zijn van weinig betee- kends; blijkbaar geeft men er de voorkeur aan eens aan te zien hoe de zaken zich na de vakantieperiode willen gaan ontwikkelen. Deze afwaohtende houding maakt dat ook de beroepshandel zich gereserveerd houdt. Trouwens factoren, die een ingrijpen naar de eene of naar de andere zijde zouden wettigen, zijn ook welhaast niet aanwezig. Op alle terrein is de berichtgeving uiterst schaarsoh. Pessimistisch schijnt men intussehen nergens gestemd te zijn. Ook niet te New York, hoewel de situatie van de geldmarkt daar nog hoogst onzeker blijft. Na een tijdelijke verruiming, die een gevolg was van de omstandigheid, dat de geldkoersen van New York zich een tijdlang bewogen boven die van een groot deel van het binnenland, is naderhand weer eendge verstijving irigetreden en bestaat de verwachting, dat deze nog wel «enigen tij d zal aanhouden ook, nu de vergadering van de New Yorker Clearinghouse Association besloten heeft, in haar strijd tegen de speculatie, aan de credietverleening zekere beperkende maatregelen in den weg te leggen. De gunstige berichten, die er uit verschillende takken van industrie worden gepubliceerd, bieden echter een zekeren weerstand en doen de markt haar kalm aanzien behouden, waarbij de koersen der fondsen weinig of geen verandering ondergaan. Te Berl ij n is de stemming aanvankelijk vrij zwak geweest, doordat men daar blijkbaar iets vooruitliep op de mogelijke gevolgen, die er van een verslechtering van de New Yorksche geldmarkt zouden kunnen uitgaan. Ook vreesde men een verhooging van het disconto van de Bank van Engeland. Voorts baarde het sterk terugloopen van enkele fondsensoorten eenigé zorg, zooals o.a. van aan- deelen Polypho-n werken, welke bijzonder sterk fluctueerden. Ook Glan-zsto-ffen waren aanvankelijk flauw. In het ver¬ dere verloop wijzigde de tendens zich evenwel meer dn over¬ eenstemming met die der overige Europeesche markten en het slot was zelfs vast, als gevolg ook van een ruimer worden der geldmarkt. Te Londen zijn de zaken van zeer beperkten omvang gebleven, bij: een over ™t geheel genomen vaste stemming. Niettemin waren Engelsche Staatsfondsen eer iets luier en konden ook Britsche spoorwegen zich niet ten volle hand¬ haven. Olie-aan deel en en Margarinewaarden echter vast. Peruvio-ns beter op geruchten omtrent een interim-dividend op de prefs en op een mogelijke conversie der 6 pCt. obliga- tieleening. Wel. werden beide tegengesproken, doch van een groep aandeelhouders schijnt er toch inderdaad een voorstel tot conversie der bedoelde leening te zullen uitgaan. Kunst- zijde-aandeelen waren Onregelmatig. Een emissie van £ 2 millioen pref. British Celanese mislukte. Rubbers zwakker, doch later iets herstellend. Zette de beurs van Par ij s de afgeloopen week niet be¬ paald geanimeerd in, later heeft een opgewekte stemming hier de overhand gekregen, ten deele vermoedelijk ook als gevolg van het gunstige verslag omtrent den toestand der Fransche staatsfinanciën. Vooral Fransche Bankaandeelen hebben hiervan geprofiteerd. Ten onzent heeft de markt hij voortduring in vaste stemming verkeerd, doch hebben de zaken veel te wen-schen overgelaten. Slechts in enkele fondsensoorten was de affaire niet geheel zonder -beteeken-is. Beleggingswaarden zijn bijna geheel ongewijzigd gebleven. Brazilianen waren er iets vas¬ ter ; de nieuwe oblig. San Paulo werden met een ldein agio verhandeld. 6 pCt. Ned. Werk. Schuld 1922: 104%, 1049/16; 4% pCt. Ned. Werk. Schuld 1917: lOH/ie, 101%; 4% pCt. Ned.-ïndië 1926: 99%, 99% ; 5 pCt. Brazilië 1903 £100: 86%, 871/ie; 8 pCt. Sao Paulo: 106%, 10-6%. Op de aandeelenmarkt hebben indmtrieele auncteelen het sterkst de aandacht getrokken. Vooral Philipsaandeelen zijn weer levendig gevraagd geweest, waardoor ze ca. 30 pCt. in koers konden verbeteren, hoewel het slot -weer wat lager was. De van goede zijde afkomstige vraag lokt steeds tot medekoopen uit. Margarine Unies waren eveneens zeer vast, in overeenstemming met Londen, waar ze voor beleg- gingsdoeleinden gekocht worden. Ook verluidde dat de com¬ binatie weer enkele onafhankelijke fabrieken in Duitschland heeft overgenomen. Kunstzijde-aandeelen aanvankelijk flau¬ wer op Berlijn, hebben zich later we,er flink kunnen herstel¬ len, hoewel het slot heden weer weifelend was. Hoewel de berichten nog steeds melding maken van werken o-p volle capaciteit en van een vlotten af-zet, -zijn er hier en daar -toch prijsverlagingen ingevoerd geworden, met name in Frankrijk, waarin het schijnt na-gevolgd te zullen worden door Duitschland. Centrale suiker goed prijshoudend. Van Ber-kel-s opnieuw in prijs verbeterd. Intern. Gewapend Be- 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 699 ton enkele procenten hooger op het verkrijgen van 2 be¬ langrijke orders van resp. 8 en 5 ton. Ook buitenlandsdhe aatul celen soorten waren algemeen vast, zooals o.a. 0 agree. Z.weedsehe Lucifers, enz. Centrale Suiker Mij. : 82, 80; Holl. Kunstzijde Industrie: 209, 217; Internationale Viscose: 97%, 102; Margarine Unie: 223%, 227; Maekubee: 187%, 192%; Ned. Kunstzijdefabriek: 425%, 440; Philips Gloei¬ lampenfabriek: 750, 772; Ougrée Marihaye: 331, 320 (ex div.), 452%; Separator: 163%, 168%!; Zweedsohe Lucifer Mij.: 403%, 414%. Tab aks aandeelen met zeer kalmen handel, en voor de groote Sumatra-soorten met weinig variatie. Aandeelen Deli Batavia, die op het einde der week onder eenig gering aan¬ bod te lijden hadden, herstelden zich later weer. Java-soor- ten waren algemeen aan den vasten kant. Besoeki™s stegen bijna 20 pCt. Arendsburg: 655; Besoeki Tabak Mij.: 522, 538; Deli Batavia Mij.: 551, 546; Deli Mij.: 439%, 436%:; Ngoepit: 384, 375; Oostkust: 180%, 188%; Senembah: 537%, 539%. Van suiker aandeelen valt ook weinig bijzonders te ver¬ tellen. De koersfluctuaties bleven gering en per saldo is er ook weinig of geen verandering in de koersen gekomen. De New Yorksehe suikerprijzen brokkelden een kleinigheid af, daarentegen scheen de Indische Suikermarkt eer iets vaster. Cultuur Mij. der Vorstenlanden: 163%., 163%; H.V.A.: 688, 682; Javasche Cultuur Mij.: 373, 379%.; Kalibagor: 401, 400; Maron: 257; Moormann: 327, 320 ; Ned.-Ind. Suiker Unie: 243%, 207% ; Poerworedjo: 105; iSindanglaoet: 412%, 409; Tjepper: 726, 735; Watoetoelis Poppoh: 763, 755. . Bleef het in suikeraandeelen stil, evenmin hebben rubher- aandeelen het tot eenige activiteit kunnen brengen. Wat in- tusschen niet wegneemt, dat de eindstemming tamelijk vast is geweest en de meeste soorten op hooger koersen kwamen. Voornamelijk schijnt dit te moeten worden toegesohreven aan een iets betere. stemming op de rubbermarkt, teweeg¬ gebracht door een gunstiger statistische positie. De rubiber- verschepingen uit. Indië hebben in het eerste half j aar 1928 48.789 ton minder bedragen dan in dezelfde periode van 1927. De productie van bevolkingsrubber nam met ca. 10′ pCt. af. Amsterdam Rubber: 228%!, 233; Deli Batavia: 155%, 164; Hessa Rubber: 294, 302; Indische Rubber: 245, 260; Java Caoutchouc: 137, 149; Kali Telepak: 236, 242; Ken- deng Lemboe: 297%, 306; Majanglanden: 278, 285; Ned.- Ind. Rubber & Koffie: 285, 289% ; R™dam Tapanoeli: 112, 115; Serbadjadi: 186%, 185%; Sumatra Caoutchouc: 175, 178; Sumatra. Rubber: 178, 188; Ver. Ind. Cultuur Ond.: 131%, 136%; Intercontinental Rubber: ÏO1^, 10%!. Petroleumaandeelen zijn vast gedisponeerd geweest voor aandeelen Koninklijke, waarin af en toe meer omging dan gewoonlijk. Deze gunstige stemming ging uit van Wallstreet, wegens p r ijs ver hoogi n gen zoowel voor olie en benzine, ter¬ wijl tegelijkertijd de gemiddelde dagelijksche productie af¬ nam. Dordtsche Petr. Mij.: 385%, 394%; Gee. Holl. Petr. Mij.: 197; Kon. Petr. Mij.: 405%, 414% ; Perlak Petroleum: 80%, 80; Peudawa: 20, 19; Marland Oil: 35%, 38%. Seheepvaartaandeelen bleven verwaarloosd, gelijk dit reeds langen .tijd het geval is. Door gebrek aan belangstelling brokkelden de koersen hier en daar iets af. Holland-Ame- rikaLijn: 75%!, 75%; Java-China-Japan Lijn: 131%, 130%; Kon. Ned. Stoomboot Mij.: 85%, 85%:; Ned. Scheepvaart Unie: 209%, 207%; Nievelt Goudriaan: 113%’, 110%; Stoomv. Mij. Nederland: 196%, 195%. Op de mijnenafdeeling is een zeer vaste stemming voor Boetons blijven bestaan, zonder dat men weet waaraan deze eigenlijk moet worden toegeschreven. Redjangs bleven tame¬ lijk prijshoudend en Exploraties eveneens. Aaixd. Singkep vaster op een beteren tinprijs. Alg. Exploratie Mij.: 105%, 105%; Billiton la Rubriek: 875, 860; Boeten Mijnbouw Mij.: 181%, 182; Muller & Co.™s Mijnbouw Mij.: 106%, 107; Redjang Lebong: 148, 150; Singkep Tin Mij.: 356, 362%. Bank aandeelen stil en onveranderd. Amsterdamsche Bank: 181%, 181%!; Holl. Bank voor Zuid-Amerika: 64, 64%; Incasso Bank: 127%; Koloniale Bank: 245%!, 247%; Ned.-Ind. Handelsbank: 166%, 165; Ned. Handel Mij. C. v. A. :.177%, 176; R™damsche Bankverg.: 99%, 99%; Twent- sche Bank: 141%, 140. De Amerikaansohe af dueling liet alleen nog eenige affaire in iMilwaukees zien, die echter zeer weinig in prijs ver¬ anderden. Wabash licht fluotueerend, doch per saldo ook op ongeveer vorigen slotprijs. Steels beantwoordden niet aan het gunstige kwartaalsverslag en bleven een paar pro¬ centen onder het slot van de vorige week. Anaconda Cop¬ per : 135%, 133%; Studebaker: 715/16, 7211/1—; U. S. Leather Corp.: 455/ig, 45%; U. S. Steel Corp.: 142%, 140; Atchison Toipeca: 189%, 189; Erie: 54%j 53; Missouri Kansas & Texas: 36%, 36; St. Louis & San Fransisoo: 114%, 113% ; Union Pacific: 192%, 191%; Wabash Railway: 73%, 73%. GOEDERENHANDEL. GRANEN. 7 Augustus 1928. Tot onze spijt hebben wij ditmaal het overzicht der granen niet ontvangen. Zie voor den staat volgende pagina. SUIKER. De verschillende suikermarkten blijven nog steeds luste¬ loos gestemd. Op de N. e w Yorksc h e markt bleven prijzen verder afbrokkelen en waren de noteeringen aan het slot der voor¬ afgaande week a.v.: S.C. 4,14; Sept. 2,18; Dec. 2,32; Maart 2,35; Mei 2,42 en Juli 2,50., De ontvangsten in de Atlantische havens der V. S. be¬ droegen de afgeloopen week 43.000 tons, de versmeltingen 68.000 tons tegen 58.000 tons in 1927 en de voorraden 490.000′ tons tegen 203.000 tons. Eindelijk Š sedert vele maanden Š overtreft het cijfer de,r versmeltingen deze week dat van 1927, terwijl het cijfer der voorraden thans op eenige vermindering wijst. In Cuba- en andere koloniale suiker ging slechts zeer weinig om tot 2% d.c. a 2% d.c. c. & Fr. op basis van prompte Cuba suiker. De laatste C u b a-statistiek is a.v.: 1928 1927 1926 Ton Ton Ton Cubaansehe prod, tot 31/7 .. 4.037.833 4.508.521 4.880.516 Consumptie. 87.959 82.521 80.000 Weekontv. afscheephavens. .. 37.066 40.037 49.742 Totaal sedert 1/1. 3.164.138 3.555.016 3.952.500 Weekexport. 69.595 105.715 76.404 Totale export sedert 1/1 . 2.119.500 2.556.807 2.756.842 Voorraad afscheephavens. 1.016.592 998.209 1.195.658 Voorraad Binnenland. 822.782 867.984 850.158 F. O. L i e h t bericht, dat er na het te koude en te natte weer, ‘hetwelk in Juni over vrijwel geheel Europa heersehte, een achterstand was ontstaan in de wasdom der bieten. Wegens het fraaie weer in Juli werd aanvankelijk een groot Industrieele Disconto Maatschappij AMSTERDAM LONDEN BERLIJN PARIJS KOPENHAGEN MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL … 10.000.000.- VOLGESTORT GEPLAATST EN RESERVES / 7.900.000.Š Financiering van den afzet van industrieele producten. 700 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 AANVOEREN in tons van 1000 KG. Artikelen Rotterdam Amsterdam Totaal 29 JuliA Aug. 1 Sedert Overeenk. 1928 | 1 Jan. 1928 j tijdvak 1927 29 Ja lil A Aug. 1928 Sedert 1 Jan. 1928 Overeenk. tijdvak 1927 1928 1927 Tarwe. Kogge … Boekweit.. , Maïs. Gerst. Haver.. Lijnzaad.. Lijnkoek. Tarwemeel. Andere meelsoorten …. 48.714 4.937 127 19.429 5.324 5.531 1.494 4.343 2.128 1.242.155 132.513 12.562 556.782 206.909 117.106 115.414 118.321 69.028 5.736 1.221.059 246.943 11.450 851.40&* 263.398 132.981 156.023 114.226 69.223 7.664 823 845 5.890 737 42.385 120.923 3.540 383 218.927 1.184 24.081 39.001 100 67 120.020 6.829 2.728 146.868 23.273 1.284.540 132.513 12.562 677.705 210.449 117.489 334.341 119.505 93.109 5.736 1.260.060 247.043 11.517 971.429 270.227 135.709 302.891 114.226 92.496 7.664 gedeelte van dezen achterstand weder ingehaald. De al te langdurige droogte en warmte hadden echter aan het einde van Juli den achterstand (thans op andere wijze) weder tot de vorige verhouding teruggebracht. Dit geldt voor bijna alle Europeesohe bietsuikerlanden. Sindsdien werden in de laatste dagen van Juli en de eerste dagen van Augustus bijna overal zware regens gerapporteerd. Wat het hietareaal van Europa betreft, heeft Licht geen aanleiding gevonden zijn raming van einde Juni te wijzigen. In E n g e 1 a n d verlaagden raffinadeurs den prijs van hun product met 3 d. De noteeringen op de teruiijnmarkt te Londen waren aan het slot: Aug. Sh. 13/8% ; Dec. .Sh. 14/-; Maart ™29 Sh. 14/3% en Mei Sh. 14/6. Van Java wordt nog een kleine afdoening door de V.I.S.P. gemeld van No. 16 en hooger tot … 12,25. De markt voor tweed ehandsch suiker was stil en noteeringen bleven nagenoeg onveranderd. Het rendement van 144 fabrieken bedroeg op half Juli ruim 20 pCt. meer dan op dat tijdstip in 1927. Hier te lande brokkelden de noteeringen op de ter- mijnmarkt in den loop der week ongeveer … % af. Het slot was kalm met … 15% voor Augustus (koopers) en … 15% voor December; … 15% voor Maart en …16 voor Mei (alles verkoopers). De omzet bedroeg deze week 5200 tons. KATOEN. Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons. Manchester, d.d. I Augustus 1928. Er ontbreekt nog steeds eenige stabiliteit in de Aineri- kaansehe katoenmarkt, zoodat wij wederom een kalme week en lagere prijzen te vermelden hebben. Ook Egyptische soor¬ ten hebben sterk gefluctueerd. De vorige week Donderdag was er een stijging van 50 punten in F.G.F. Sakel —spotfl in Liverpool, doch op Vrijdag daalden prijzen 25 en Zater¬ dag 20 punten. Maandag had er weder een stijging van 20 punten plaats, doch gisteren bracht een daling van 25 pun¬ ten prijzen terug op het niveau van verleden Woensdag. Deze ongeregelde toestanden maken zaken zeer moeilijk, en ten gevolge daarvan hebben locoverkoopen gedurende de. af¬ gelopen week slechts 29.000 balen bedragen. Het is wel ver¬ meldenswaard, dat bij het slot van het seizoen een jaar geleden, Mid-American spot in Liverpool 10,05 d. noteerde, doch op 8 Augustus tot 9,17 d. daalde, wat het laagste punt was van dit seizoen tegen 12,67 het hoogste op 9 September. In Egyptische F.G.F. Sakel spot was de laagste prijs van het seizoen 16,60 op 2 Februari en het hoogste 21,95 d. op 16 April jl. In de Amerikaansche garenmarkt gaat slechts weinig om. Spinners van grove nummers hebben een rustige maand ge¬ had en het aantal orders in de orderboeken begint sterk te verminderen. Naar medio en de fijnere nummers bestaat een goede vraag, doch slechts een zeer beperkte hoeveelheid is geboekt tegen geringere marges. Over het algemeen zijn er voldoende biedingen aan de markt, doch de prijzen wor¬ den door de meeste producenten van mule- en ringgarens als te laag beschouwd, zoodat ten slotte uitsluitend die spinners, die om orders verlegen waren deze lage biedingen hebben geaccepteerd. Intusschen wordt de productie hoe langer hoe meer ingekrompen, terwijl meerdere fabrieken sluiten. De kwestie over het tewerkstellen van een niet bij de vakver- eenigingen aangesloten arbeider in een fabriek kan een al- geheele uitsluiting op 11 Augustus beteekenen, indien vóór dezen datum ten minste geen oplossing wordt .gevonden. In getwijnde garens zijn goede zaken voor Bombay ‘gedaan, terwijl andere lage biedingen voor verhooging zijn terug¬ gewezen. In Egyptische garens hebben de fluctuaties van het ruwe materiaal een stilstand in zaken veroorzaakt, daar verschillende koopers nog weinig vertrouwen hebben in het tegenwoordig prijsniveau. In sommige kringen veronderstelt men, dat deze condities de geheele maand zullen voortduren totdat over den tegenwoordigen oogst wat meer bekend is. Verschillende spinners rapporteeren, dat er weinig omgaat TARWE HardWinter No. 2 loco Rotterdam/ Amsterdam per 100 K.G. Jaargemidd. 1925 Januari 1926 Februari — Maart — April — Mei — Juni — Juli Augustus — September — October — November — December — Januari 1927 Februari — Maart — April — Mei — Juni — Juli Augustus — September — October — November — December — Januari 1928 Februari — Maart — April — Mei — Juni — Juli 6 Aug. — 11,11875 11,35 12,0 12,0625 12,2375 12,485 12,85 12,14 12,63125 13,05 12,75 fl. 17.21 16,90 *16,31 *15,37 *16,10 16.33 *16,13 *16,19 15.34 14,81 15,75 16,02 15.40 15.22 15,22 15,06 14.81 15,74 15.59 15,10 14,88 14,69 13,73 13,44 13.40 13,50 13.81 14.59 15.30 15.31 14,38 14,25 12,30 !) = Western vóór de invoering van de * Manitoba No. 3 °/o 100 98.2 94,8 89.3 93.6 94,8 93.7 94.1 89.1 86,0 91.5 93.1 89.5 88.4 88.4 87.5 86.1 91.5 90.6 87.7 86.5 85.4 79.8 78,1 78.9 78.4 80 2 84.8 88.9 89,0 83.6 82,8 71.5 ROGGE American No.21) disponibel Rotterdam per 100 K.G. fl. 13,31 11,52 10,85 11,025 14,275 13,3375 11.92 11,475 12,00 11,525 12,0375 12,56 12,65 12.92 14,15 14,86 15,45 14,00 12,83 °/o 100 86,6 81,5 82,8 83.5 85,3 90.2 90.6 91,9 93.8 96,5 91.2 94.9 98,0 95,8 107.3 100,2 89.6 86,2 90.7 86,6 90.4 94.4 95,0 97,1 106.3 111,6 116,1 105,2 96.4 MAÏS La Plata disponibel R™dam/A™dam per 2000 K.G. fl. 231,40 190.25 174,0 167.8 177.5 168.6 171,0 175.25 170,6 170,0 175.5 177.8 173.5 165,0 167,125 164.5 173,0 172.8 175.375 171.5 178.6 179,5 178.8 184.75 201,0 207.4 226.5 240.75 239.4 238.5 234,0 246.8 246,0 °/o 100 82,2 75.2 72.5 76.7 72.9 73.9 75.7 73.7 73.5 75.8 76.8 75,0 71.3 72,2 71.1 74.8 74.7 75.8 74.1 77.2 77.6 77.3 79.8 86.9 89.6 97.9 104,0 103,5 103,1 101,0 106,7 106,3 GERST Amer.No.22) disponibel Rotterdam per 2000 K.G. fl. 241.8 185,0 175.5 175,0 193.5 194.1 200,0 197,0 191,0 204.75 215,3 224.5 212,0 226.75 231,0 229.75 238.8 259.75 255,0 239.2 258,0 239,25 235,0 236.5 247.3 248,0 246.8 255,0 259.8 260.4 251,0 240,0 °/o 100 76.5 72.6 72.4 80,0 80.3 82.7 81.7 79,0 84.7 89.1 92.8 87.7 93.8 95.8 95,0 98.8 107.4 105.5 98.9 106.7 98,9 97.2 97,8 102.3 102.6 102.1 105,5 107.4 107.7 103.8 99.3 LIJNZAAD La Plata disponibel R™dam/A™dam per 1960 K.G. fl. 462.6 370.75 353,0 330,0 335.8 334.6 360,25 382.5 376.6 360.25 367.75 382.6 373.75 362.6 373.75 354.75 351.5 373.8 372.75 367.75 368.2 369.5 359,0 349.75 348.25 361,0 361,0 350.75 358.2 372,0 365.25 359.8 357,0 °/o 100 80,1 76.3 71.3 72.6 72.3 77.8 82.7 81.4 77.9 79.5 82.7 80.8 78.3 80,8 76.7 76,0 80.8 80.6 79.5 79.6 79.9 77.6 75.6 75.3 78,0 78,0 75,8 77.4 80.4 79,0 77.7 77,2 STEENKOLEN Westfaalsche bunkerkolen, ongezeefd f.o.b. R™dam/A™dam per 1000 K.G. fl. 10,794 10,075 10,2 9,80 10,0 13.125 13,875 16.375 17.25 25,5 31.125 38.25 19,0 13.375 12.125 11.25 11,0 10,95 11,0 11.125 11,05 10,9 10,9 10,675 10,625 10,28 10,Š 9,95 10,075 10,625 10.125 10,08 °/o 100 93.3 94.5 91.4 92.6 121,6 128,5 151.7 159.8 236.2 288.4 354.4 176,0 123.9 112.3 104,2 101.9 101.4 101,9 103,1 102.4 101,0 101,0 98,9 98,4 95,3 92,6 92.2 93.3 98.4 93,8 93.4 TIN locoprijzen Londen per Eng. ton Sh. 261.17/- 283.6/- 286.3/11/2 285.14/- 282.19/41/2 268.14/6 268.13/9 283.6/- 294.10/71/2 307.19/41/2 314.14/41/2 308.1/4 307.-/71/2 299.13/6 309.8/9 312.15/- 304.1/3 295.12/- 296.9/41/2 289.15/10 292 -/71/2 287.12/6 264.2/6 264.4/41/a 266.13/9 255.1/- 233.10/71/2 233.17/6 234.6/- 230.13/11/2 218.8/9 211.19/- °/o 100 108,2 109.3 109.1 108.1 102,6 102,6 108,2 112.5 117.6 120,2 117.7 117.3 114.4 118.4 119.4 116,1 112.9 113,2 110.7 111.5 109.8 100.9 100.9 101.8 97.4 89.2 89.3 89.5 88,1 83.4 80,9 IJZER Cleveland Foundry No. 3 f.o.t. furnace Middlesbrough per Eng. ton Sh. 71,68 69,82 70.17 70.5 70,5 73,0 77,02 87.18 90,53 93,77 116,55 120.5 85.66 83,54 81,26 80,0 73,71 70,0 70,0 68.63 67,5 67,5 66.67 65,0 65,0 65,0 65.64 66,0 66,0 67,080 67,25 °/o 100 97.4 97,9 98.4 98,4 101,8 107.4 121,6 126.3 130.8 162,6 168,2 138,0 119.5 116.5 113.4 111.6 102.8 97,7 97.7 95.7 94,2 94,2 93,0 90.7 90,7 90.7 91.6 92,1 92,1 93.6 93.8 KOPER Standaard Locoprijzen Londen per Eng. ton Sh. 62.1/9 59.3/U/2 59.ll/lOi/2 58.15/6 57.7/6 56.9/71/5 56.17/6 58.2/- 58.19/41/2 58.15/- 58.7/6 57.6/6 56.19/41/2 55.7/6 54.16/3 55.16/IOI/2 55.2/6 54.14/- 54.2/6 53.19,2 55.5/71/2 54.13/11/2 55.5/- 59.1/3 6O.I/IO1/2 62.-/- 6l.ll/lOi/2 61.3/9 61.14/6 62.15/- 63.16/101/2 62.18 °/o 100 95.3 96,0 94.7 92.4 91,0 91.6 93.6 95,0 94.6 94,0 92,3 91.8 89.2 88.3 89.9 88,8 88,1 87,2 86.9 89,0 88,0 89,0 95.1 96.8 99.9 99.2 98.6 99.4 101,1 102,8 101,3 huidige officieele noteeringswijze (Januari 1928). 2) = Mating vóór de invoering van de huidige officieele noteeringswijz^ 23, 20, 20,. 19, 19, Ï8,! 18,. 18,™ 18/ 17,: 13, : 12,1 12,: 13/ 14, : 14,: 14; 16,1 16,* 17,* 19,1 22, ( 20, ( 20; 19A 19,: 18* 19, c 20, e 21′ 212 21J 19,8 ^nt 8 Augustus 1928 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 701 en slechts in enkele gevallen vernamen wij, dat de produc¬ tie verkocht was. De lage prijzen door sommige Egyptische spinners van fijnere copgarens voor het Continent geaccep¬ teerd, hebben nogal eenig commentaar veroorzaakt. Naar getwijnde garens, bestaat zoowel voor het binnenland ais voor export, weinig vraag. In de doekmarkt gaat weinig om en noteeringen zijn voor het grootste gedeelte onveranderd. De toekomstige loop’ van prijzen hangt ten nauwste samen met de, oogstvooruitziehten en elke flauwere stemming van het ruwe materiaal doet onmiddellijk zijn invloed op de doekmarkt gelden. Wat Indië betreft is er zeker meer vraag van deze markt ge¬ weest, speciaal naar Sarries, zoowel voor Bombay als Cal¬ cutta. Zooals wij de vorige week reeds schreven zijn fabri¬ kanten van deze lichtere soorten het best gesitueerd en er schijnen enkele flinke posten in de afgeloopen week te zijn afgesloten. Wat de andere markten betreft valt er weinig nieuiws te rapporteeren. In zaken blijft het kalm en over het algemeen komt men niet veel verder dan prijsaanvragen. Er zal waarschijnlijk eerst wat meer bekend moeten zijn over den vermoedelijken loop van het ruwe materiaal, voor¬ dat men verdere ontwikkelingen kan verwachten. Liverpoolnoteeringen Oost. koersen 24 Juli 31 Juli 25 Juli lAug. T.T. opBr.-Indië 1/5’J 1/5fl F. G.F. Sakellaridis 19,45 18,95 T.T.op Hongkong 2/0*/* 2/0/5/ G. F. No. 1 Oomra 7,75 7,45 T.T. op Shanghai 2/8/^ 2/8 Voorraden. (In duizendtallen balen). Amerik. tavens. Binnenland. New York. New Orleans Liverpool .. *) Officieel verbeterd. 21 Juli ™28 625 328 73 158 462 Overeenkomstig tijdstip 1927 984 372 219 264 884 1926 510 817 55 158 483 Noteering voor Loeo-Katoen. (Middling Uplands.) 3 Aug. 1928 27 Juli 1928 20 Juli 1928 3 Aug. 1927 3 Aug. 1926 New York voor Middling . — New Orleans voor Middling Liverpool voor Middling . .. 19,85 c 19,70 c 10,80 d 21,05 c 20,92 c 11,73 d 21,20 c 20,89 c 11,81 d 17,Še 16,41 c 9,33 d 19,15c 18,59 c 10,04 d Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansehe havens. (In duizendtallen balen). 1 Aug. ™21 tot 27 Ju li ™28 Overeenkomstige periode 1926/27 1925/26 Ontvangsten Gulf-Havens. — Atlant.Havens Uitvoer naar Gr. Brittannië — —™t Vasteland etc. » m J apan…… | 8510 1473 5262 1070 130961 2574 6767 1843 9893 2279 4644 1239 KATOEN for Middling locoprijzen New York per lb. $ ets. 23,25 20.775 20,55 19,40 19,12 18,95 18,4625 18.776 0 18,475 6 ! 17,35 0 13,24 3 I 12,925 8 12,58 2 ! 13,475 3 1 14,15 14,2875 8 14,74 ‘ 16,175 16,8625 17,89 19,725 22,05 — 20,675 1 20,2375 8 i 19,7 9 ! 19,2375 2 1^3625 6 i 19,33 4 20,65 1 21,55 8i 21,372 3 21,7625 1 19,85 zt Januari °/o 100 89,0 88,0 83.1 81.9 81.2 79,1 80,4 79.1 74.3 56.7 55.4 53.9 57.7 60,6 61 ;2 63.1 69.3 72.2 76.6 84.5 94.4 88.5 86.7 84.4 82.4 78.6 82.8 88.4 92.3 91.9 93.6 85.4 1928). 3) 2 WOL gekamde Australische, Merino, 64™s Av. loco Bradford per lb. pence 55,08 48.75 46.5 47.5 47,5 47,5 47,5 47,5 47,875 48.8 47,625 44.75 44.8 44,9375 46,25 47,85 47.5 4 ï,0 47,3 48.5 48.5 49 9 50,3125 52,375 51,65 53,0 54,6875 55.1 54.5 54.2 53.9 53,0 52,0 3) Aug. °/o 100 87.8 84.4 86,2 86,2 86,2 86,2 86,2 86.9 88,6 86.5 81,2 81.3 81.6 84,0 86.9 86,2 85.3 85.9 88,1 88,1 90,6 91.3 95.1 93.8 96.2 99.3 100,0 99,0 98.4 97.9 96,2 94.4 WOL gekamde Australische, Crossbred Colo¬ nial Carded, 50™s Av. loco Bradford per lb. pence 29,533 26 25 25.5 25 24.1875 24 23,85 24,5625 25,35 24.875 24 24.6 25.1875 26 26,5 26.1875 26 26 26,5 26,5 26.5 26.875 28.5 28.7 29,8125 31,75 33.2 32,9 32.2 31.8 31,375 30,0 3) °/o 100 88,0 84,7 86.3 84.7 81,9 81.3 80.8 83.2 85.8 84.2 81.3 83.3 85.3 88,0 89.7 88.7 88,0 88,0 89.7 89,7 89,7 91,0 96,5 97.2 100,9 107.5 112.4 111.4 109,0 107,7 106,2 101.6 RUBBER Standaard Ribbed Smoked Sheets loco Londen per lb. Sh. 2/11,57 3/4,25 2/7,6875 2/5,1 2/1,3125 1/10,45 1/8,4375 1/8,375 1/7,6 1/8,1875 1/8,9375 1/8 1/6,5625 1/7,4 1/7,125 1/8,25 1/7,9375 1/7,8 1/6 1/4,8125 1/5,2 1/4,3125 1/4,35 1/6,5 1/7,75 1/7,25 1/3,8125 1/0,8125 -/9,35 -19 -/9,25 -/9,325 °/o 100 113,2 89.1 81,8 71.2 63.1 57.5 h7,3 55.1 56.8 58.9 56.2 52.2 54.5 53.8 56.9 56.1 55,7 50.6 47.3 48.4 45.9 46,0 52,0 55.5 54.1 44.5 36,0 26.3 25.3 26,0 26.2 SUIKER WiUe kristal¬ suiker loco R™dam/A™dam. per 100 K.G. fl. 18,765 16.90625 17.125 16,375 16,410 16,46875 16.625 16,71875 16.375 17,3125 17,9375 19,65 21.90625 21,95 21.125 20.625 20,3 20.275 18,383 18,59375 18,45 17,875 16,9 17,3125 17.875 17.375 16,8125 16.875 16,84375 16,6875 15,75 15,498 15.625 °/o 100 90.1 91.3 87.3 87.5 87,8 88.6 89.1 87.3 92.3 95.6 104.7 116.7 117,0 112,6 109.9 108,4 108,0 98,0 99.1 98.3 95.3 90.1 92.3 95.3 92.6 89.6 89.9 89.8 88.9 83.9 82.6 83.3 KOFFIE. De stemming b’eef in de aigeloopen week vrijwel onver¬ anderd. De kost- en vraoht-aanbiedingen van Brazilië waren den eenen dag iets hooger om den volgenden dag meestal wederom iets in te zakken, waardoor bij het afsluiten van dit bericht de prijzen van Santos en van Rio onveranderd h een fractie hooger zijn dan een week geleden. Ook de Robusta-prijzen in Nederlandsch-Indië ondergingen dn enkele gevallen slechts een minimale wijziging. Aan de termijnmarkt zijn de noteeringen voor den Sep- tember-termijn bijna 1 ct. hooger dan verleden week, doch die van de verder verwijderde maanden sluiten na onbedui¬ dende dobberingen % ft % ct. onder die, welke in het vorig weekoverzicht werden vermeld. Aan de loco-markt was Robusta hij regelmatige vraag hooger dn prijs en de offioieele noteering dezer soort werd dan ook gebracht van 50 % op 51 %. ct. In Santos daaren¬ tegen liet de afzet veel te wenschen over en algemeen wordt geklaagd, dat de vraag naar deze soort op het oogenblik zeer gering is. Van de verschillende gewasschen Centraal- Amerikaansche soorten is de afzet regelmatig, doch de voor¬ raad hiervan ‘is niet groot. Volgens gisteren alhier ontvangen telegram wordt de limiet der dagelijksohe aanvoeren uit het binnenland dn de haven van Rio, ingaande 10 dezer, verlaagd van 11.000 balen op 9.700 balein. In Brazilië is de nachttemperatuur, welke in den loop van de vorige week in sommige distrikten tot bedenkelijk dicht bij het vriespunt daalde, in de laatste dagen weder gestegen, waardoor berichten betreffende vrees voor vorst en daaruit voortvloeiende schade aan den bloei van den volgenden oogst niet meer werden vernomen. Wel wordt van verschillende zijden bericht, dat de boorkever (Stephanode- res), welke reeds vroeger dn verschillende distrikten was opgetreden, thans dn zoodanige mate ds verschenen, dat het noodig is geworden energieke maatregelen voor te be¬ reiden om de plaag met kracht te bestrijden, doch er wordt tevens over geklaagd, dat vele planters het gevaar van beschadiging van den oogst door dit -insect niet voldoende inzien en dientengevolge er te zorgeloos tegenover staan. KOFFIE Robusta Locoprijzen Rotterdam per 1/2 K.G. fl. 61,42 57.5 58,0 57.2 54.25 55,0 56,0 57,0 57.8 57.25 53.5 51.6 50,0 50,0 48,75 48,0 48,0 47,0 47,0 47,0 45.4 44.25 45.2 46,0 46,0 46,0 46,0 47,0 47,0 48.25 49,0 49.9 51.5 °/o 100 93,6 94.4 93.1 88.3 89.5 91.2 92.8 94.1 93.2 87.1 84,0 81.4 81.4 79.4 78.2 78.2 76.5 76,5 76.5 73.9 72,0 73.6 74.9 74,9 74,9 74,9 76,5 76.5 78.6 79.8 81.2 83.8 THEE Afl. N.-I. theev. A™dam gem. pr. Java- en Suma- tratheep.J/2KG. fl. 85,3125 103,5 103.5 100.25 97.625 102.25 100,- 89.375 87,75 89.5 85.375 79.25 71,0 71.25 70,0 72.25 86.5 81.375 84,0 94.5 93,0 96,125 89.25 84.5 79.625 79,0 74.25 78.25 73.25 71.25 % 100 121,3 121.3 117.5 114.4 119,9 117.2 104.8 102.9 104.9 100,1 92.9 83.2 83.5 82,1 84,7 101.4 95.4 98.5 110,8 109,0 112,7 104.6 99,0 93.3 92.6 87,0 91.7 85.9 83,5 Indexcijfers v. prijzen van 48 grooth. art. Centr. B.v. d. St. 1913= 100 155 153 149 145 143 143 144 141 139 140 143 147 147 145 146 144 143 145 149 151 149 150 150 151 151 153 150 152 153 152 153 Indexcijfers v. grooth. prijzen The Economist 1901-5= 100 203.8 190.4 188,1 185.8 184,2 183.1 183.4 183.9 188.9 193,0 192.6 190.2 180.7 178.6 18-VI 179.3 178.2 181.2 182,0 181.9 185,0 183.5 181.6 179.9 179,3 176.7 178.2 180.3 183,6 183.4 180,1 176.9 É 702 ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN 8 Augustus 1928 De dezer dagen verschenen Statistiek van de Firma G. Duuring & Zoon te Rotterdam geeft aan, dat in Juli de aan voer geweest is als volgt: 1928 balen in Europa . 878.000 — Ver. Staten v. Amerika 836.000 1927 1926 balen balen 798.000 691.000 730.000 822.000 Totaal…. 1.714.000 1.528.000 1.513.000 De Aan voeren dn Europa en in Amerika tezamen gedu¬ rende de eerste zeven maanden van het jaar bedroegen 13.925.000 balen tegen 12.191.000 balen in 1927 en 11.608.000 balen dn 1926. De Afleveringen in Juli waren: 1928 1927 1926 balen balen balen 886.000 784.000 755.000 847.000 884.000 779.000 1.733.0ÜÖ 1.668.000 1.534.000″ in Europa.. — Ver. Staten v. Amerika Totaal…. De Afleveringen in Europa en dn Amerika tezamen ge¬ durende de eerste zeven maanden van het jaar waren 13.311.000 balen tegen 12,256.000 balen dn 1927 en 11.932.000 balen in 1926. De zichtbare voorraad was op 1 Augustus in Europa 2.180.000 balen tegen 2.188.000 balen op 1 Juli. In Amerika bedroeg hij 850.000 balen tegen 861.000 balen op 1 Juli. In Europa en in Amerika tezamen was de zichtbare voor¬ raad dus op 1 dezer 3.030.000 balen tegen 3.049.000 balen op 1 Juli. Hij bedroeg op 1 Augustus 1927 2.410.000 balen en op 1 Augustus 192)6 2.200.000 balen. De zichtbare wereldvoorraad was op 1 Augustus 5.721.000 balen tegen 5.729.000 balen op 1 Juli en 4.842.000 balen ver¬ leden jaar (in deze cijfers zijn niet begrepen de voorraden in het binnenland van Sao Paulo, waarvan het cijfer van 1 Augustus nog niet bekend is, doch die op 1 Juli bedroegen 11.672.000 balen en op 1 Augustus 1927 5.289.000 balen). De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos op prompte verscheping zijn thans ongeveer 105/6 S. 107/- per cwt. en van dito Prime ongeveer 108/6 a 110/-, terwijl zij van Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte verscheping, bedragen 76/- a 77/-. Van Robusta op aflading van Nederlandsch-Indië zijn de prijzen in de eerste hand op het oogenblik: Palembang Robusta, Augustus-verscheping, 37% ct.; Ben- koelen Robusta, Augustus-verscheping, 39 ct.; Mandhéling Robusta, Augustus-verscheping, 43% ct., alles per Y EG., cif., uitgeleverd gewicht, netto contant. De officieele looo-noteering bleef onveranderd 65 ct. per % KG. voor Superior Santos, doch die van Robusta werd, zooals hierboven reeds vermeld, verhoogd van 50 % op 51% ct. De noteeringen aan de Rotterdamsehe termijmmarkt wa¬ ren aan de ochtendcall als volgt: Santos-contract basis Good Gemengd contract basis Santos Good Sept. Dec. Mrt. Mei Sept. Dec. Mrt. Mei 7 Aug. 31 Juli 24 — 17 — 58s/8 58 s/8 58*,* 58 B/g 57»/8 57s/8 57./, 57./s 1 1 1 1 1 1 1 1 50 491/, 49 50 47»/, 48 46% 48 46./, 47 45% 47 46 46./, 45% 46% Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in Balen. Data te Rio te Santos Afgeloopen week Sedert 1 Juli Afgeloopen week Sedert 1 Juli 4 Aug. 1928…. 6 Aug. 1927.. .. 72.000 74.000 320.000 382.000 173.000 199.000 858.000 1.089.000 Statistiek der firma G. Duuring & Zoon. Zichtbare voorraad op 1 Augustus in duizenden balen. 1928 1921 1926 1925 192Jf Vöorraad in Europa., 2.180 1.776 1.510 1.648 1.624 Stoomend fBrazilië … 482 563 537 588 491 n. Europa lOost-Indië. 161 62 72 38 25 Voorraad Ver. Stoomend | naar V Ver.StatenJ Staten Brazilië .. 2.823 850 501 2.401 634 643 2.119 690 515 2.274 804 409 2.140 868 242 4.174 1 16 85 284 1.136 25 3.678 3.324 3.487 3.250 17 44 263 840 23 267 1.087 20 196 1.511 22 294 812 Voorr. in Pernambuco — — Bahia ….. — — Victoria .. — — Hio . — — Santos …. — — Paranagua . Totaal.*5.721 *4.842 *4.701 *5.214 *4.378 Op 1 Juli..«5.729 *4.720 «4.571 *5.085 *5.071 * Niet inbegrepen de binnenl. voorraden in Sao Paulo. 1 Juli 1924 4.592.000 balen De binnenlandsche voor¬ raden te Sao Paulo… 1 Juli 1925 1 Aug. 1925 1 Juli 1926 1 Aug. 1926 1 Juli 1927 1 Aug. 1927 1.786.000 1.298.000 2.833.000 3.098.000 3.312.000 5.289.000 1 Juli 1928 11.672.000 THEE. Van de theemarki te Londen vallen geen bijzondere feiten te vermelden. Het aanbod bestond uit groote hoeveelheden Briitsch-Indisohe en Ceylon theeën. Uitgezonderd eenige Darjeeling en Dooar-thee was de Britsch-Indische thee van middelmatige kwaliteit, hetgeen eveneens met een deel der Ceylon-thee liet geval bleek. De mididenprijzen voor deze theeën liepen dan ook een kleinig¬ heid achteruit, maar niettemin bleken koopers in het alge¬ meen bereid voor krachtige schenken de vorige en zelfs iets hoogere prijzen te betalen. Vandaar dat de middenprijs voor Java-thee iets kon stijgen. De aanvoeren bij het Thee-Etablissemant beliepen in Juli 24.089 kisten, terwijl afgeleverd werden 25.626 kisten. De voorraad, die per Uo. Juni 86.337 kisten bedroeg, vermin¬ derde dus tot 84.800 kisten op Uo. Juli (vorig jaar 86.337 kisten). De Londensche cijfers over Juli melden voor invoer tot verbruik in Juli 27,7 millioen Lbs. (v. j. 25,5 millioen) en voor uitvoer 7,2 millioen, Lbs. (v. j. 4,7 millioen). Amsterdam, 6 Augustus 1928. De slot-noteeringen te New-York van het aldaar gel¬ dende gemengd contract (basis Rio No. 7) waren: Sept. Dec. Maart Mei $ 15,82 — 16,05 — 15,61 — 15,86 $ 15,85 — 16,10 — 15,70 — 16,09 $ 15,65 — 15,93 — 15,45 — 15,99 $ 15,55 — 15,80 — 15,20 — 15,90 23 — . 16 .. Rotterdam, 7 Augustus 1928. (Mededeeling van de Vereeniging voor den Goederenhandel te Rotterdam.) Noteeringen en voorraden in Brazilië. Data te Rio te Santos Wisselkoers te Rio op Londen Voorraad (In Balen) Prijs No. 71) Voorraad (In Balen) Prijs JVo. 4i) 6 Aug. 1928 30 Juli 1928 23 — 1928 8 Aug. 1927 295.000 303.000 313.000 273.000 28.600 28.450 27.925 23.150 1.234.000 1.193.000 1.162.000 897.000 33.500 33.500 33.500 24.500 5127W ®127/128 5127/l28 55’/64 i) In Reis. VERKEERSWEZEN. RIJNVAART. Week van 29 Juli t/m. 4 Augustus 1098. De aanvoeren van zeezijde, hoofdzakelijk erts en hout, waren tamelijk levendig. De beschikbare scheepsruimte bleef beperkt, in het laatst deor week zeer sehaarsch. Er was voort¬ durend veel vraag, zoodat de stemming over het algemeen vaster werd. Voor erts naar de Ruhrhavens betaalde men 60 et. met % en 70 ct. met Y lostijd per last in het begin der week. Deze vrachten liepen op tot resp. … 0,70 en … 0,80: Naar den Bovenrijn betaalde men in het begin der week … 1,50 k … 1,60 voor ruwe producten met res,p. % en % lostijd; deze vrachten liepen op tot resp. … 1,70 en … 1,80 per last. Hoofdzakelijk werd echter in daghuur gecharterd op basis van 2%: & 2% cent met aflevering Ruhrhavens. Het sleeploon bedroeg 35 a 37 Y cents tarief. De waterstand bleef vallend. Naar den Bovenrijn werd op M. 1,90 a M. 2,Š%€en naar de Ruhrhavens op M. 2,40 a M. 2,50 afgeladen. In de Ruhrhavens bleven de verschepingen van kolen tamelijk levendig. Scheepsruimte was tamelijk sehaarsch. De algemeene toestand werd iets gunstiger. Nederlandsche Handel-Maatschappij Amsterdam Gestort kapitaal f80.000.000.Š Statutaire’Reserve f 40.000.000_ AGENTSCHAPPEN TE ROTTERDAM EN ™S-GRAVENHAGE Vestigingen in Nederlandsch-Indië, Straits-Settlements, Britsch-Indië, China en Japan 2 In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten. – Incasseeringen en Financieeringen. – Schrifte¬ lijke en Telegrafische Credieten. – Reiscredietbrieven. -Deposito™s. – Rekeningen-Courant. – Aan- en Verkoop van Effecten. – Administratie van Vermogens. – Open en Gesloten Bewaarnemingj SAFE-DEPOSIT KOFFERKLUIS Een correcte uitvoering van Uw reclame¬ drukwerk is een eerste vereischte wil het zijn doel bereiken. Vraagt NIJGH & VAN D I T M A R ™ S Handelsdrukkerij om modellen en advies. Een verzoek per briefkaart of tele¬ foon brengt U een vertegenwoordiger Wijnhaven 113 Rotterdam Telefoon 7841 (vier lijnen) Waarom adverteeren in, en ™n exempl. koopen van KELLY™S DIRECTORY? Omdat deze uitgave jaarlijks wordt gekocht en geraadpleegd door tien- duizende groote firma™s over de geheele wereld, en U, wanneer Uw naam daarin opvallend is gedrukt, voortdurend exportaanvragen zult ontvangen. Op Uw beurt vindt U er de adressen in van alle handelslichamen, welke in Uw artikel belang stellen, zoodat de gelegenheid om het aantal Uwer relaties uit te breiden, voor het grij¬ pen ligt. Wanneer U Exporteur, Importeur, Fabrikant of Groothandelaar is, moogt U niet nalaten zich tenminste van de uitstekend bekend staande ICelly™s Directory op de hoogte te stellen. Vraagt kosteloos prospectus of bezoek van een vertegenwoordi¬ ger aan NIJGH & VAN DITMAR™S UIT GE VERS-MA ATS CH APPIJ WIJNHAVEN 113 Š ROTTERDAM TELEFOONNUMMER 7843 Nederlandsch Indische Handelsbank AMSTERDAM ™S-GRAVENHAGE ROTTERDAM BATAVIA AMOY, AMPENAN,BANDOENG,BOMBAY,CALCUTTA, CHERIBON, GORONTALO, HONGKONG, KOBE, MAKASSAR, MEDAN, MENADO, PALEMBANG, PASSOE- ROEAN, PEKALONGAN, PROBOLINGGO, SEMARANG, SHANGHAI, SINGA¬ PORE, SOERABAYA, TEGAL, TJILATJAP, TOKIO, WELTEVREDEN, YOKOHAMA 8 AUGUSTUS 1928 1SE JAARGANG No. 658 10 talen! —Het grootste talenblad van Europafl De Spiegel van Handel en Wandel De beste aanvulling van alle taalstudie ! Hoofdredacteur: Dr. E. E. J. Messing, Walenburgerweg 49, Rotterdam Administratie: Wijnhaven 113,R™dam f 5.Š per jaar proefnummer gratis Kleine Advertentiën in de Nieuwe Rott. Courant f 1.50 per 10 woorden – Iedere 2 woorden meer 25 cents Worden aangenomen voor de rubrieken: Vraag en aanbod, Huur en Verhuur, Betrekkingen gezocht en aangeboden. Gevonden en verloren goederen, Voorschotten gevraagd en aangeboden, Lessen gevraagd en aangeboden, Diversen, bij: de Bureaux en Agenten van de N.R.C. te Rotterdam, Amster¬ dam, ™s-Gravenhage en alom in den lande waar Agenten zijn gevestigd. Erkende Advertentiebureaux, Boekhandelaren, Kantoorboekhandelaren, Kantoorhouders der Posterijen en bij alle Kiosken. Zooeven verscheen de TWEEDE DRUK VAN Naamlooze Vennootschappen WET tot wijziging en aanvulling van de bepalingen omtrent de naamlooze vennootschap en regeling van de aansprakelijkheid van het prospectus Van aanteekeningen voorzien door G. VLUG – Notaris te Rotterdam Prijs f 1,25 Bij den Boekhandel verkrijgbaar NIJGH & VAN DITMAR™S UITGEVERS-MIJ, ROTTERDAM Verschenen: Tweede, omgewerkte druk van Inleiding tot de Studie der Bedrijfshuishoudkunde door J. GROOTEN Dir. der Levensverzekering- Mij. N. O. G., Leeraar M.O Wiskunde en Boekhouden, Amsterdam Ingenaaid f 7.50 Gebonden f8.50 NIJGH & VAN DITMAR™S UITGEVERS -MAATSCHAPPIJ ROTTERDAM VERSCHENEN: Lessen over den Handel door J. GROOTEN Prijs f 8.Š Geb. f8.90 Alom verkrijgbaar bij den Boekhandel en bij Nijgh & van Ditmar™s Uïtg.-Mij Rotterdam Naamlooze Vennootschap Wilton™s Machinefabriek en Scheepswerf Rotterdam Scheepsbouw en Machinefabricage. Speciale inrichting voor reparatiën van eiken omvang. Vijf droogdokken met licbtvermogen tot 46000 ton. Dwarshelling. Drijvende kranen met een lichtvermogen tot 120 ton. Telefoon: 6707, 6708, 7303 7304, 7305, 7325 Telegramadres: —WILTONfl Rotterdam NIJGH & VAN DITMAR™S BOEK- EN HANDELSDRUKKERIJ, ROTTERDAM