6 AUGUSTUS 1919
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN
Economischp,Statistische
Beri”chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN
HET INSTiTUUT VOOR ECONOMISÇHE GESCHRIFTEN
4E JAARGANG
WOENSDAG 6 AUGUSTUS
1919
No. 188
INHOUD
BIz.
DE DUITSCHE INVOERRECHTEN
door
JIr.
E. C.
van Dorp
733
De Handelspolitiek van Zuid-Afrika
………………
734
De Industrieele en Commercieele Vooruitzichten van China
736
AANTEEKENINCEN:
De Kamer van Koophandel in het Buitenland ……..
.
737
De Engelsche handel in liet eerste halfjaar van
1919.
.
737
BOEKAANKONDIGING:
A.
G. Boissevain, Loonen en ‘Wisselkoersen, bespr. door Prof.
lIr. G. ‘1V. J. Bruins………………….
738
Mr. Di’. J. H. R. Siniiinghe Damsté, De Wet op de
Inkomstenbelasting, bespr. door
N. Polak……….
738
OVERZICHT VAN
TIJDSCHRIFTEN
………………….
739
MAANDCIJFERS:
Emissies………………………………….
739
STATISTIEKEN
EN
OVERZICHTEN
……
…… …. ..
740-748
Geldkoersen.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.
Goederenhandel. Bankstaten.
Verkeerswezen.
INSTiTUUT
VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J. Bruins.
WEEKBLAD ECONOMISCII-STATISTJSCIIE BERICHTEN
Secretaris-Redacteur: G. E. lluffnagel.
Secretariaat: Pieter de Hooghweg 122, Rotterdam.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 37.
Telef. Nr. 3000. Telegr.adres: Economisch Instituut.
Postcheque en girorekening Rotterdam No. 808.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland f 15,—. Buitenland en Kolortiën f 17,-
per jaar. Losse n.ummers 30 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het
weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande
ontvangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.
Advertentiën f 0,35 per regel. Plaatsing bi] abonne-inent volgens taricf. Administratie van abonnementen
en advertenties: Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s- Gravenhage.
4 AUGUSTUS
1919.
aangenaam’ aan. De koersen fludtueerden tamelijk
sterk, waarbij speciaal de daling van den Duitschen
icoers opvalt. Na de kleine hausse, waarvan in het
vorig nummer melding werd gemaakt, heeft de op-
nieuw ,j,n’getr’eden ‘daling van ‘den Markenkoers ‘verderen
voortgang gehad; een nog niet gelcende noteering van
14.40 kwam zelfs tot stand. Hierop volgde wel een
kleine reactie, doch over ]et algemeen blijft ‘het aan-
‘bod overwegend. Ook ‘heden waren weder beduidende
kooporders voor buiteniandsche rekening op de markt,
waardoor de koers aanvankelijk iets aantrok; op de
verhoogde prijzen kwamen echter verkoopers met zulk
-een overweldigend aanbod los, dat de koers onmid-
dellujk pl.’m. 5 pOt. daalde.
DE DUITSCHE INVOERRECHTEN.
N’aar de N. R. Ort. op 20 Juli vermeldde, heeft de
‘Duitsche Nationale Vergadering in alle drie lezingen
éen wetsotwerp goedgekeurd, volgens welke de
douanerechten voortaan in goud moeten worden vol-
daan.
Er kan wellicht aanleiding ‘bestaan dit besluit aan
,een korte beschouwing te onderwerpen, maar daarbij
moet een voorbekoud gemaakt worden. Het is eenigs-
zins ‘gewaagd, zich uit te laten over een wet, die
men slechts uit een couranjtenhericht kent. Zoowel
toelichting als beiaadsl agin gen over het wetsontwerp
zijn mij onbekend gebleven. Ik moet dus het voor’be-
‘houd maken, dat het bericht juist is, en dat ik de
strekking er van niet heb misverstaan.
In de eerste plaats zal de bedoeling van deren
maatregel natuurlijk zijn, ‘de opbrengst der rechten
te verhoogen, en zoo aan ‘den vrijwel redcleloozen toe-
tand der Rijksfinanciën tegemoet te komen. Ten
opzichte van den gulden is de Mark op ongeveer het vierde van de waarde gedaald. Bij het ontbreken van
een vrije goudmarkt is niet met juistheid na te gaan
•
of de gulden nog de volle goudwaarde heeft; zoo heel
veel zal dat echter niet schelen, zoodat men kan aan-
‘nemen, dat de Mark op ongeveer een vierde van de
goudwaarde is gedaald, cii de bepaling, dat de beta-
huig ‘der rechten in gou’d moet plaats vinden, das
neerkomt op een vervierv’oudiging der heffing, op
een verhooging met één slag van het geJieele tarief
van invoerrechten met ongeveer 300 pOt.
1)
• Zulk een verhoogiing kan intusschen niet alleen
een louter fiscale uitwerkinig hebben. ‘W’anneer men
den maatregel nu uit een oogpunt van handelspoli-
tiak wil bezien, dan moet men het volgende in het
oog houden. Het Duitsche tarief houdt, zoo ik mij
niet vergis, uitsluitend, in ieder geval grootendeels,
specifieke rechten in. Door de sterke prijsstijging
Groote veranderingen op ,d.e gelclxnarkt vallen ook
over dc afgeloopen week niet te constateeren.
De prolongatie-rente trok iets aan, in verband met
do grootere vraag naar geld voor cle stortin,gen op de
Indische leening; van
31%
kwam de noteering op
4 pOt.
Dc notoeririg voor privaat-clisconto bleef 4 pOt.;
enkele afdoeningen kwamen ook wei een fractie lager
tot stand.
De vraag naar gemeentepapier blijft van kleinen
omvang; voor 5 pOt. werden enkele posten onderge
bracht.
–
1
1)
[Naar de ,,N.R.C.” van 1 dezer mededeelt moet voor
e
*
1
het geval de betaling ‘niet in ‘goud maar in Duitsch papier
geschiedt, een agio worden betaald, dat op gezette tijden
Hoewel er over het algemeen flinke omzetten plaats zal worden vastgesteld. Voor het tijdvak van
1
ctot en met
vonden, deed de stemming op de wisselmarkt niet
1
9 Augustus is ‘dit agio bepaald op 240 pOt. – Red.]
734
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 Augustus 1919
zijn dus de rechten in procenten uitgedrukt autonia-
tish even sterk verlaagd. Hoeveel dat bugeveer zijn
moet, kunnen wij door een vergelijking met ons prijs-
niveau wel eenijgsziius nagaan: de volgeide cijfem
maken dan geen aanspraak op juistheid, maar ‘beoogen
alleen een althans een.ijgszins eijfermatigen indruk
van de
zaak,
waar het om gaat, te geven.
Wanneer mën aanneemt, dat het Nederlanidsc.lie
pijsniveau on’geveer met 100 pOt. gestegen is, zal men
niet ‘zoos-er van cie waarheid zijn; waar ide Mark nu
tegenover den gulden op het vierde van zijn waarde
gedaald is, moeten de prijzen der Duiteche invoer-
goederen ongeveer tot het aohbvôudige gestegen zijn.
Dart sou een vermindering der rechten beduiden met
ongeveer 87% pOt. De hoogste rechten van het
Duitsahe voorkenrtarief bedroegen ongeveer 30 pOt.,’
men placht .dat volstrekt niet hoog te vinden; het
algemeen tarief was veel h.00ger, maar kan men buiten
beschouwing laten, daar het alleen een strijdtarief,
een tarief voor. de leus was. Die 30 pOt. zou dus nu
automatisch verlaagd zijn tot pl.m. 3% pOt. Het is
duidelijk, dat zoo iets den protec’bionisten een doorn
in het oog moet zijn. De thans genomen maatregel
verhoogt diezelfde rechten weer tot ongeveer 15 pOt.
Geheel hetzeLfde heeft zich’ in Frankrijk adge-
speeld. Op hetzelfde oogenblik, dat men daar den
invoer weer openstelide, heeft men er hooge ,,surtaxes
ad valorem” ingevoerd; en wel met de motiveering:
dart de prijzen •zoo sterk gestegen waren, de rechten
daardoor automatisch sterk verlaagd waren, en dd
bescherming der Fransche industrie, vooral in den
overgangstijd op die
wijze
te zwak was geworden.
1
) Het
behoort ni. tot den’ ouwillekeurigen humor van het
pratectionisme, ‘dart
alle
landen op het oogenbliik be-
re
r
.
en
, dat hun industrieën niet tegen de buiten-.
landscihe concurrentie op kunnen!
Nu verhindert het vredesverdrag Diiiitschland, een-
zcifclën maatregel te nemen als waarvan Frankrijk liet
voorbeeld gaf. Immers, art. 269 van dat verdrag bc’
paalt, dat, gedeeltelijk ‘gedurende zes maanden, en
gedeeltelijk gedurende drie jaar, na het i.n kracht
treden van het tractaat, Duitschland van goederen
komende uit de landen der geallieerde en geasso-
c.ieerde mogendheden geen hoogere rechten mag hef-
Een dan volgens het gunstigste tarief, dat op 31 Juli
1914 van kracht was. De thans genomen madtregei
dus waarschijnlijk moeten dienen, om de genoemde
clausule uit het vredesverdrag althans zooveel doen-
lijk te ontgaan. E’r kan •billijkorwijs ‘door de Entente-
Mogencihoden geen aarnimerking op gemaakt worclen;
in 1914 werden de rechten betaald in een geld, dart
zijn volle goudwaarde bezat. iatusschen blijft voor de
protectionisrten de clausule nog
altijd
een hard gelag;
men zal in Duitschiand de rechten niet op ‘kunnen
roeren tot het percentage van v66r den oorlog, en dat
wel, doordat het specifieke rechten zijn.
Uit één ocpunt nu mag de maatregel toegejuicht
worden: de rechten zullen niet moer meegaan met’ de
schommelingen van cle Mark, maar in goud gefixeerd
zijn. Maar ‘dat’is ook al het goeds, dat er van gezegd
kan worden.
Al’s er ooit een oogen’blik geweest is; vaarop
Duritschland zich .in vrjhandelsbanen kon èn moest
begeven, ‘dan is het thans. Allereerst is ‘het groote
bezwaar, dat. in normale tijden tegen een tariefver-mintiering bestaat: de slag, dien men daarmede aan
reeds gevestigde industrieën toebrengt, vervallen:.
ceaerzijid.s is het bedrijfsleven toch geheel uit zijn
voegen gerukt en moet geheel overnieuw en op nieuwe
basis ivor’den opgebouwd; anderzijds is de besoher-
1)
[Bij
Decreet van den President d.d.
8 Juli ji. is
voor
iedere categorie van goederen, vermeld in het itarief, een
coëfficiënt vastgesteld, ‘welke te verhouding aangeeft tus-
schen de waarde der betrekkelijke goederen, ‘onderschei-
denlijk in
1913
en
1918,
als volgt uit de officieele waarde-
‘bepaling’ van de permanente commissie ‘voor de invoer-
rechten. De coëfficiënten waarmede verrnen.igvul’digd wordt
varieeren van
1,1
tot
3. –
Red.]
ming automatisch al zeer verminderd. Bovendien
wordt Duitscibiand door het vredostractaat geduren-
de enkele jaren tot vrjhandel met enkele gebieden
gedwongen: nI. met ‘die gebieden, die vroeger deel
van zijn .tolgebied iritmaakten. Gedurende vijf jaren
moet het de producten van Eizas-Lotharingen, en
gedurende ‘drie jaren, die van het vroegere Duitsche
Polen, Vrij ontvangen; terwijl het gedwongen kan
worden gedurende vijf jaar pok de Luxemburgsahe
producten Vrij to ontvangen; alles to.t bedragen door
de ‘betrokken gouvernementen (althans’ die van
Frankrijk en Polen; ton aanzien van Luxemburg laat
men zich er niet over uit wie het ‘bedrag zal vaststel-
len) nader te ‘bepalen.
Het beh’oort alweer tot den humor van het .protec-
bioniame, ,dat Duirtschlan’d zich over deze clausule
heftig beklaagt, terwijl zij zeker mèt de beperking der
tarieven tot de hoogte van Juli 1914, den grootsten
dienst inhoudit, dien men het verarmde land bewijzen
kan. Het moet niet alleen zooveed mogelijk produ-
ceeren, maar ook op zee gunstig mogeljken. voet
•importeeren; de tijd is er waarlijk niet naar om
bijzondere belangen te behartigen en bjendere
zakken te vullen, ten koste van het volk – zooais
bescherming altijd doet. Er is overigens nog ‘een
reden, waarom het oogeublik bijzonder gunstig is, om
‘den weg nam’ den vrijhandel in te slaan. De Duitsohe
protectie was uit haar aard en oorsprong agrarisch –
in ‘tegenstelling met de Amer.i’kaa.nrsche, die zuiver
industrieel was. In Duitsalilaard heeft de rindustrieele
protectie haar intrede gedaan als gevolg van een
zekere belangen-overeenkomst met de aigrariërs; en
men ‘kan vel voorspellen, dat daar op den duur
geen inidus.trieele protecrtië zal aarden zonder cle agrarische als tegenhanger. Nu is op het oogenblik
de agrarische bescherming van de baan; de tijd is er
niet naar, het volk duur brood’ te geven; en met den
invloed der agrarische joukers is het, zoolan.g als liet
duurt, gedaan. Zoo wijst alles op dit oogeublik terug
naar don Pruisischon vrijihanidel van het begin der
XÏXe eeuw, cru de aangewezen weg, voor ‘de nieuwe
Du.itsche regeering was deze geweest; de rechten wel-
iswaar op goud
to
fixeerén, maar dan volgens de
tegeniwoo’cdige waarde der Marken.
Dan was men zonder eeni’gen ‘schok tot een tarief
gekomen, z66 laag, dat het wel met vrijh’andel mag
worden ‘gelijkgesteld.
Het mag verwonderlijk heeten hoe, in wcemvil van
de algemeene verrukking over den’ Volkerenbond, geen
enkele rogeering schijnt in te zien, dat een ware Vol-
kerenboud slechts denkbaar is, waar men tot het in-
zicht van gemeenschappelijke belangen is gekomen,
en dat de vrijhandel van dat inricht ‘het ‘allereerste
uitvloeisel moet zijn. Van Duitschl’an’d, dat met zijn
geheele verleden gebroken ‘heeft, en welks regeeri’n.g
thans zulke liberale en democratische ‘beginselen be-
lijdt, mag het wel het allernieest verbazen, en wan-
neer de financieele toestand hier den doorslag heeft
gegeven, ‘dan kan men alleen maar zeggen, dit ‘het
een ‘kortzichtige politiek is, die ook dè schatkist indi-
rect meer schade ‘berokkenen, d’an winst bren’gen za].
Voor den Nederlandscien’ export is de maatregel
natuurlijk even schadelijk als voor ‘den Duitschen
import; naar in ieder geval ‘blijven de reëhten procen-
tueel beneden wat ze v66r ‘den oorlog waren; brengt
de ‘maatregel niet zulk een schok teweeg als het_geval zou zijn wanneer er reeds een druklce handel bestond;
en zal de Nederlandsche handel er evenmin ‘door
,,vernietigd” wôrden ‘als hij voor den ooilog vernie-
tigd is ‘door het protectionisme van ongeveer de heele
wereld.
– ‘ E. C. VAN DORP.
‘DE HANDELSPOLITIEK VAN ZUID-AFRIKA.
Het tegenwoor:dige Unietarief is in hoofdzaak een
voortzetting van ‘het tarief der Zuid-Afrikaansche
tolunie van 1903. Het eenige ‘doel van dit tarief was
het verkrijgen van inkomsten. Zonder veel economi-
6 Augustus
1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
735
sche overwegingen werden de voornaamste invoer-
artikelen belast, ‘hetgeen in dien tijd geen bijzonder
nadeelige uitweriring had. Ook toen konden wrijvin-
gn niet uitblijven, daar Transvaal als mijnbouwland
belang had bij lage levensmid’delenprijzen, terwijl de
agrarische kolonies, zooals. Kaapland en Natal hun
landbouwende bevolking gaarne besçhermd zagen.
De toenemende beteekenis van landbouw en indus-
trio versterkte het verlangen naar bescherming. Men
deed wel ednige stappen in deze richting, maar aan
de eisehen kon niet ‘geheel voldaan worden, daar men
in de eerste plaats de fiscale belangen behartigde.
Vooral toen ‘de productieve krachten van het land,
mede onder invloed van den oorlog, ingrijpende wij-
zigingen ondergingen, moest dit tarief wel hinderlijk
worden, zoodat de stemmen, die om hervorming rie-
pen, duidelijker verneembaar werden.
De laatste vooruitgang van de in•dustrieel en land-
bouwproductie van de Unie heeft den invoer van veel
han’delsprodueten zoo goed als stopgezet en die van
andere in sterke mate verminderd. Dit heeft niet
nagelaten invloed uit ‘te oefenen op de opbrengst der
invoerrechten.
De invoer van vleesch, boter, kaas, veevoeder, graan
en meel, is vooral in de laatste oorlogsjaren zeer aan-
zienlijk verminderd, zoodat de hooge invoerrechten
op ‘deze arbijkelen nagenoeg niets moer opleveren.
Gebrek aan scheepsruimte was wel een ‘der ‘belang-
rijke oorzaken, doch de toenemende productie van le-
vensmidelen in de Zuid-Afrikaansche Unie mag wel
als primaire oorzaak beschouwd worden, vooral daar
de economisch-geographische gesteldheid van het land
meerdere productie van l’an.dhouwartkelen niet in den
weg staat.
Wij kunnen daarom aannemen, dat de opbrengst
uit invoerrechten, welke 80 pOt. van ‘de indirecte he-
lastingen bedraagt, zijn hoogtepunt bereikt heeft. Alen
zal ‘dus in ‘de toekomst zijn toevlucht moeten nemen
tot vermeerdering der ‘directe belastingen. Van sociaal
.standpunt zou dit goed te keuren zijn, daar voigens
de bekende omstandigheid cle indirecte belasting,
vooral als deze op de eerste levensbchoeften drukt,
geen onderscheid maakt tussehen arm en rijk. Van welke beteekenis dit voor Zuid-Afrika is, blijkt uit
liet feit, ‘dat de helft van de bel’astingopibrengst uit
indirecte belastingen bestaat en wel £ 6.000.000 aldus
samengesteld
1),
uit:
Voedingsmiddelen (koffie, thee, enz.) . . . . 25 pOt.
Weeldeartikelen (spir:itus, wijn, motorwagens
eriz. inhegrepen)
………………….. 25
Andere persoonlijke en huishoudelijke benoo-
digdheden (kioeding, schoenen, zeep, ‘huis-
raald,
enz.)
……………………….40
Artikelen en gereedschap van handel en
nijverheid
………………………..10
Wij zien dus, dat 65 pOt. van de indirecte ‘belas
trngen, of anders gezegd een derde deel van de totale
l)alastingopbrengst in de Unie, geheven wordt op
eerste levensbehoeften. De accijnzen, behalve die op
suiker, spelen geen groote rol, terwijl ‘de differen-
tieelo bevoorrechting (3 pOt.) van &geland, Austra-
lië, Nieuw Zeeland en Oan’ada, geen noemenswaar’de
verlichting geeft. Onder de eerste levensbehoeften zijn
er nl. ‘die met niet minder dan 45 pOt. a’d valorum
Ielast worden.,,
Deze hooge belastingen op voedsel cii andere on-
misbare artikelen van dagelijksch gebruik, verhoogen den levensstandaard zeer, als gevolg waarvan de loo-
non stijgen en de geheele nationale productie duur-
der wordt. De ontwikkeling van de industrie w’ordt
onder deze omstandigheden uiterst bezwaarlijk.
We zien dus, •dat de tegenwoordige regeling verre van bevredigend is. Er bestaan dan ook in hoofdzaak twee opvattingen in de Unie, over de te vöeren haia-
1)
Dit
staatje is ontleend aan Het Zuidafrikaans Jour-
naal van Nijverheid, April
1919
:,,’N ‘oorsig van ‘die Unie
Belasting.sisteern,” door J. C. Sheridan. –
delspolitiek. Aan de eene zijde staat een partij voor-
namelijk bestaande uit Engelsche importeurs, welke
een liberale han-delspolitiek wenschen. Deze partij
vertegenwoordigt meer de belangen van de Engelsche
industrie en vindt daarom steun
bij
eenige semi-off i-
cieele lichamen en bij een groot deel der Engelsche
pers. Aan de andere
zijde
staat een partij, die prohibi-
tieve rechten wenschit. Het is een steeds meer groeien-
de nationale groep, die een eigen industrie in het
leven wil roepen. Dezepartij
schijnt
kans op succes
te hebben, al worden de gevaren, aan dit program
ver-
bonden, door velen ingezien.
De heer J. 0. Sheridan hiervoren genoemd, voelt
veel ‘voor het in den laatsten tijd veld winnende rustig
overleggénde inzicht, dat een ‘gematigde welgekozen
besciher’miin’g voor de ‘ontwikkeling der productieve
krachten der Unie wenschelijk acht. Voor de beoor-
dheling van het vraagstuk is inzonderheid van belang,
hoe in de Unie, het arbeiders-, ‘het transpor-tvraag-
stuk en de afzet der industrieele producten ‘met de
te voeren handelspolitiek ‘samenhangen.
Wij
zullen dus
‘hierop iets nader ingaan. –
Wanneer een der oog-merken van een tarief is het
verkrijgen van extra-inkomsten, dan moet men in het
oog houden, dat noch bescherming, noch vrjhan,del
op zichzelf einddoel is. Zij zijn slechts middel tot het
doel, waarbij het doel is ‘de beste ontwikkeling van cle
productieve krachten en het beste gebruik van het
paoducit’ieve vermogen van de natie.
De doelmatigheid van hooge inciustrieele rechten
zal er geheel van afhangen; of de iioodzakeljke econo-
mische voorwaarden, voor het ontstaan van industrie,
aanwezig zijn.
Wil een gr’oote ZÏLid-Afrilkaansche nijverheid ont-
staan, dan moet daarvoor een ruim afzetgebied be-staan. Nemen we de geringe bevolking van de Unie
in aanmerking, dans zien we, ‘dat voor een groote
industrie buitenlandsdhe afzetmogelijkheid een ‘hoof d-
v’ereischte is. Hier blijk-t reeds dajdeljk, dat de
geograpftsische ligging van Zuid-Afrika een groo’to
belemmering is. De groote afstand van ido wereld-
in
arkten en de daaruit voortvloeiende transportkos-ten, zoowol voor grondstoffen als voor industrieele
producten, is mede één van de oorzaken van den duren
levensstandaard. De groote bimnenlandso,h e afstand en
vermeerderen de kosten daarenboven nog. Het
transport biedt al even groote bezwaren aan een
exportindustrie. De ongun’stige voorwaarden
zijn
in
het oo’gloopend, daar we reeds zagen, dat
bijna
elke
groorte industnie op export aangewezen zou zijn.
Beschermende werking is aan het tegenwoordige
tarief niet gokeel en a’lte ontkennen; de lanrd’bouwoude-
bevolking is er mede gebaat, terwijl ook ‘de toestand
van de land’bouwiin’dustrie niet ongunstig te noe-
men iis.
Daarnaast heeit de lederinidustrie ook wel eetiige
ontwikkeling gekregen. Maar zoolang de hooge pro-
dttctiekosten-staudaarid blijftbostaan, zij o.de voorwaar-
den voor de industrie ongunstig. Buirtenlandsejic
afzetgebieden zullen moeilijk verovei-d kunnen wor-
den en de buitenlandsehe concurrentie levert steeds
gevaar op.
Alleen dan zou de hooge levensstandaard geen ge-
vaar met zich ‘brengen, wanneer hij gepaard gaat met
een evengroote vermeerdering van de geoefendheid
van -den arbeider. Hier komen we weer op een terrein,
waar naar onze meening ide
,
handeispolitiek niet
helpen kans en waar een belemmering voor een spoe-
di ge in’dus’triee]e ontwikkeling te zoeken is. –
Grooter productivi-teit van dozen -arbeid is voo’rloo’prig
in de Unie niet te verwachten. De handenarbeid
wordt door de blanken over het algemeen nog als
minder-waardig ‘beschouwd. Zelf-s ‘bij den ,,skill-ed.
la-bour” heeft men -die moeiijkhede. De Kaffer speelt
hier geen rol; de Britsch-Indier presteert ‘hier meer.
ZeHs proeven, welke op groorte schaal met blanke
immigranten genomen werden, mislukten na eemiigeni
tijd. In verband met deze moeilijkheden is het niet
736
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6
Augustus 1919
te verwonideren, dat het Gouvernement van Zuid-
opbl.oei
der
Qh.incesahe pers, waarvan eexie op.voe-
Afrika neg geen plannen maken kon voor immiigratie
dende ‘kracht uitgaat voer de publieke opinie; de ver-
op groete sahaa1.
lessiug van dan vloek van het epum, welke 2eer zeker
We zie.n, ‘dus. dat de transporttaestad ten eeneoa
als een der vodrnaamste factoren mag gelden; een
male in het uadeel van Zuid-Afrika is; de aribeida-
geest van nationalisme, welke aan het Ohineesohe
verhoudingen zijn ,00k ongunstig, teriwijl het tarief
volk meer øelfewustzijn gegeven heeft en waarvan
dan levensstandaard nog opsohroeft.
men in de toekomst, naar de sehrijver zegt, veel mag
i
Er is voorloopig weirg kans, dat hoog er e arbeids-
verwaehîten. Deze vijf factoren, meent ide heer Arnold,
prestaixies, het hooge levensonderhoud als kostenfactor
zullen de Ohineezen opvoeren tot een vrij en stork
voor de industrie, zullen neutraliseoren. Zoolang als
volk.
deze misstanden niet veribeteren, is weinig heil van
Ten
einde
Ohina’s
coimeroieele en industreole
een
beseheTmiug
der
industrie
door, prohibiiove
vooritzichten in het licht te stellen, maakt de heer
reehten to verwaohten. De dnvoerreehteu op de eerste
Arnold een vergelijkiug met de Vereeuig,de Staten
levenabhoeften
zijn
dus hoogst nadeelig voor
de
van Noord-Amerika, om de verschillende karwkter-
industrie en hun bestaaaa is in mea-ig opzicht niet
trekken,
welke
beide
landen gemeen hebben.
De
meer gerecJitvaardiigd, daar door de geschetste omstan-
buiten1andohe handel van Ohina geeft een bedrag
digiheden de binnenlandsche productie van landbouw-
van circa
$
2,50 per hoofd. (Ver. Staten
$
85, Japa.n
artiikelen groot geworden is en deinvoer nu onbeitee-
$
18, Australië
$
160). E.veuwel zou de buitenlajicl.snhe
kenend is en in menag opzaoht voor uitvoer plaats -handel van China dien der Vereenigde Staten kun-
gemaakt heeft, zoodat diit toltarief, uit fiacale over-
nen overtreffen omdat de arbeidskrachten veel goed-
wegingen
opgesteld
gelijk
gezegd, den fiscus niet
kooper zijn en er tevens een zeer -groote rijkdom aan
moer bevredigon kan.
grondstoffen in den bedem schuilt. Het mag mcgelijdc
Begrijpelijk
is
ook,
waarom
industrieën,
welke
geaoht worden OJiina’s handel jaarlijks met 30 pOt. te
hooggequalificeerden arbeid vereisehen niet tot ont
doen toenamen. In de eerste plaats moeten dan eohter
wikkeling kwamen; de diamantslijperijen ontbraken.
de verkeer&npiicljcielen aanzienlijk worden verbeterd en
bijvooreold tot op heden in de Unie.
i)
.
uitgebreid. Ohina verkeert hiervoor in een gunstiger
De opvatting, die de Nederlandsehe Oonisul-Gene-
positie dan de Vereenigde Staten omdat het aanleg-
raal te Pretoria onlangs in een rapport uitsprak
–
gen van wegen er maar half zoo veel kost en-het
zie jaarg. 1018, p. 204
–
dat nij, die de industrie in
leggen van een spoorweg met
1
/io van de in Amerika
de Unie van Zuid-Afrika in het leven willen roepen
benoodigde som kan geschieden.
door nog hoogere invoerrechten in de wet te brengen,
–
In de Ver. Staten loopen circa 5.000.0000 auto’s
precies aan .den verkeerden kant beginnen, schijnt dan
en zijn ei. circa 200.000 mij-Ier goede berij’d’bare weeir
ook niet voor tegenspraak vatbaar.
H. M. II.
in China loopen nog geen 10.000 auto’s en. liggen nog
geen 1000 mijlen weg. En toch is de on twiikikeiiug
DE INDUST.RIEELE EN COMMERCIEELE
VQORUITZICHTEN VAN CHINA.
zoo groote bevolking; het aantal mijlen spoorweg be-
Nu de wereld eindelijk uit den oorlogsroes is ge-
draagt
echter
•resp. 6.500 en 265.000.
Graanexport
raakt en men overal weer ernstig de hand aan het
kost in de Ver. Staten
7
Iio
cent per ton-mijl, in China
werk slaat, om, langs de vreedzame ‘binen van arbeid
8 a 18 cent Mcx.
en noeste vlijt, een nieuwe periode van voorspoed en
De spoorweg’po’li’tiek is in China niet zeer gelukkig
welvaart ‘in te luiden, is het zeer zeker hoogst mnteres-
geweest.
1)
Men heeft vaak concessies op zoordani’g&
sant, ‘te zien hoe de volken elkaars kansen afwegen en,
wijze verleend, dat de verdere ontwikkeling der spoor,-
meten en juist daarin ‘de kiem van den naijver leggen
wegen ‘werd tegengegaan ten ‘bate van één, en ton
met het heilzame gevolg, dat men overal gaat ‘komen
n’adeele
van
vele
andere
belangen. Wil men de
tot een maximale ontplooiing van wat de natuur in
schatten van
China
openleggen, dan zal men
–
haren schoot bergt en in hare bewoners heeft gelegd,
meent de schrijver
–
de spoorwegen moeten in
–
ter
–
Een land, dat niet in de geringste mate geschikt is
national-iseere
n
en de verschillende interessen,sferen
voor een dergelijke beschouwing is voorzeker China.
dienen op te ruimen. Dan pas kunnen ‘de honderd-
‘een
Wij
vinden
hierover in
recent nuninier van
duizenden mijlen vruohrtibaar land tot ontwikkeling
,,Economic World” een artikel opgenomen hetwelk
komen. Aan dit spoor-wegvraagstuk is nog een, toch-
de
heer
J.
Arnold,
,,United
States
Commercial
niisnhe zijde verbonden. In Amerika is
men van mee-
Attaché” te Peking in de ,,Peking Leader” gepubli-
‘
ning, dat eleotr-if’icatie der Spoorwegen de exploitatie-
ceerd heeft.
kosten belangrijk zal verminderen. Van ‘dit voordeel
Wanneer ‘men over China’s toekomst hoort spreken
zal China ineens kunnen profi-tee-ren wegons d’e out-
of er over leest, dan treft het hoe men dit land nog
zaglijke mogelijkheden, eiectrici’teit doo’r waterkracht
steeds blijft beschouwen als een achterlijk land, dat
–
te
verkrijgen.
Daarnaast bezit het land nog vele
voor ‘de toekomst weinig belooft. Toch, zegt de heer goede waterwegen. Per 10.000 inwoners heeft China
Arnold, is zulks verkeerd. Wel is het waar, dat ver- 1,3 mijl -telegraaflijn (Japan 4,6, Ver. S’taten 22,6).
sohillenide
factoren
China’s
ontwikkeling
hebben
Naast deze •verbeteiiiizgen in de veokeersmiddelen tegengewerkt, zooals d’aar zijn de uitgestrektheid van
treden de noodzakelijke verbeteringen in landbouw
het ‘land, zijn natuurlijke -grenzen, welke het van de
en industrie op iden voorgrond. De landbouw is de
buitenwereld hebben
afgescheiden,
een
eeuwenoud
basis van Ohina’s rijkdom. 70 pOt. der bevolking leeft
opvoedingssysteem, dat de geesten deed blikken in
er van (Ver. Staten 44 pOt.). Men zal den landbouw het verleden en geen ruimte liet voor hen, die liever
kunnen helpen ‘door ontwikkeling van het landibo-uw-
in de toekomst zagen, het ontbreken van een militaire’
crediet en coöperatie. Vooral de theecultuur gaat een klasse of een ari-stocratde, welke de -leiding kunnen
ongekenid-en bloei tegemoet. Zoo rekent men op een
hebben in de ontwikkeling van een land. Niettegen- belangrijke stijging der vraag in Amerika, daar men
staande deze .nadeeliig wenkenide factoren moet men
meent, dat thee goede kansen heeft de alcohol in het
echter thans toch toegeven, dat China zijn toekomst
dageljksc.h lever ‘te vervangen. Het blijft echter nood-
onder gunstiger auspiciën ‘tegemoet gaat. Zoo -is nu
zaak
voor ‘de Ohiieesche •tlieeverbouwers en hande-
ten dccle reeds gebroken met -het oude opvoedings-
laars rekening te houden met de concurrentie van
–
systeem en een nieuw, meer op Wester-sohen leest ge-
3apan, l,ritsch-I’nidië, Ceylon en Java.
schoeid,
daa
Ti
roo
r
in de plaats gesteld. Daarnaast
Naast de ‘theecultuur
is
de zijdecui.tuur van zeer -valt te wijnen op-de conetitutioneele regeering; den
groot belang. Amerika betrekt jaarlijks uit China voor
1)
Zie hierbij het artikel ,,Di-ama-nitbewerkin-g -in
Zuid-
1)
Men zie het werk van Dr. J. Nederbragt: Péndtration
Afrika” op -pag.
614 -van -den loopenden jaargang.
Pacifique in China.
–
–
6 Augustus
1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
737
$ 25.000.000 ruwe zijde. De tarwecuituur ‘vindt een
spoorslag tot ontwirkkeiing in de moiderne meelin-
dustrie. Hier kan coöperaitie veel verbetering brengen,
daar nu de tarwo, zooals ze aan de molens wordt
afgeleverd, een mengsel is van alle kwaliteiten ten.ge-
voige van het .groorte aantal tuaschenpersonen, welke
de
tariwe
‘in hoeveelheden van verschillende grootte
van de kleine verbouwers opkoopen. De jaarlijksohe’
productie bedraagt circa 200.000.000 bushels of
1/
van de productie der Vereenigde Staten. Ook de
soya-boon is voor China een belengrijk product. In
1917 exporteerde het land voor 63.270.000 tael’s (een
taal =
f
3,25). Van niet te onderschatten waarde
•is nog de gronidnoot. Ohina exporteerde hierfvaÂn v66r
den oorlog 70.000 tons en 50.000 tans groudnotenolie.
Een bijproduet van den landbouw zijn de eieren,
waarvan ide chport in ged,roogdeu vor.m ‘geschat wordt
op 350.000.000 pond per jaar. De veeteelt kan nog
veel verbeterd worden. Er is geen noemenswaardige
zuivelindustrie in China. Voor de olie- en vetindustrie
belooft China een groot produbent te worden van
grondnoten, sesaimzaad, katoenzaad, raapzaa’d.
Oek als katoenproducent neemt China reeds een
plaats in met 2.500.000 balen van 500 porrnd (Ame-
rika 12.500.000). Voor de ontwikkeling der katoen-
industrie werd dan ook de laatste jaren flink ge-
werkt. Zulks is van zeer veel belaug, daar katoeaigoe-
deren zoowat
1%
van Ohitna’s goheelen import
uitmaken. Op ‘het oo’genblik zijn er in China
1.300.000 spillen (Japa.n 3.000.000, Vereenigde Statin
33.000.000, Engeland 52.000.000). De heer Arnold
meent te mogen aannemen, dat binnen eenige tiental-
len van jaren China wel 30 i 40 millioen spullen zal
bezitten.
China is ook gezegend met een rijken voorraad
kolen en ij’zererts, de twee hiof’dvereisohtei voor cle
ontwikkeling der industrie. Doch deze schatten
moeten nog vrijwel geheel worden ontsloten. In 1917
werden 14.000.000 tans kolen ingevoerd, terwijl het land zelf 20.000.000 ton produceert. Men vermoedt,
dat er aanzienlijk meer kolen aanwezig zijn daS. in. de
Vereenigde Staten, die in .918 650.000.000 tons
produceërden. De aanwezige voorraad ijzererts wordt
geschat op 700.000.000 tans. Verder in. den bodem zijn
tin en antiimon’ium in niet onbelangrijke mate aan-
wezig. –
Dat, ten spijt van dit alles, de Ohineesche indu,strie
nog eerst zoo rwei’nig ontwikkeld is kan ook nog blij-
ken uit de weinige bescherming en aanmoediging,
welke u’itvindiin’gen daar te lande voorshands onder-
vinden, zegt de keer Arnold. In d.e Ver. Staten
worden jaarlijks 40.000 patenten uitgereikt, in China
ontbreekt eene patentrege1i’ng nog.
Van zeer groot belang is, dat de intellectueele
Ohineezen zih baw’ust zijn van de mogelijkheden,
welke de toekomst hun biedt en – zoo eindigt het
opstal dat wij hier resumeerden – besloten zijn, met
de hulp van het Westen, hun land een plaats te geven
in de rij der bloeiende beschaafde naties. F. C.
AANTEEKENINGEN.
De Kamer van Koophandel in
h e t B u it e n 1 a n d. –
In een recent nummèr van
,,the Economist” vinden wij een berichtje,- dat een
go ede illustratie geeft van het werk, dat door de
Nationale Kamers van Koophandel in den vreemde
verricht ‘kan worden en wellicht de aandacht zal vin-
den van de lezers, waar in dan laatsten tijd ook h.t..l.
deze instellingen zoozeer in het centrum der belang-stelling gestaan hbben. Men zal zich herinneren, dat
Spanje zijn handelsverdrag met ons land heeft opge-
zegd – wij verwijzen naar pag. 91 van deren jaar-
gang. – De handelsverdragen van Spanje loopen alle
in September a.s. af: Het is de bedoeling, naar gezegd
wordt, het Spaansche tarief van invoerrechte.n ver-
volgens te herzien. ,,The British Chamber of Corn-merce in Spa.in” is nu actief geworden en heeft het
volgende aan ‘de redactie van ,,the Economist” be-
richt. Door het Spaansche Gouvernement is reeds een
oommiasie ingesteld om de kwestie der herziening
van de douane-tarieven te bestiiideeren en een ontwerp
voor ‘te bereiden dat ‘aan de Cortes zal’ worden
voorgelegd. De vorengenoemde ‘Britsche Kamer van
Koophandel heeft in verband hiermede uit haar mud-
den •een sub-commissie gevormd om een overzicht te
verkrijgen van de invloeden, diie het huidige of even-
tue”el itoekomstige toitarief in Spanje op ide belangen
van het moederland uitoefent resp. uitoefenen zal. De
Kamer wil ‘door de Kamers van Koophandel in Enge-
land zelve .omstandigheden, d’ie
bij
de aangelegenheid
in kwestie zullen gelden, onderzocht zien. Een streven
de rechten ‘bovenmatig te verhoogen, meent de Kamer
in Spanje te moeten voorzien. Door een splitsing van
het onderzoek zou men spoedig over resultaten kun-
nen beschikken. Zoo zou b.v. ‘de Kamer van Koep’han-
dal te Bradford zich bezig kunnen houden met de
mate, waarin de wollen textielbranche door een ver-
hooging van ‘het Spaansohe tarief zou worden getrof
f en; de Kamer te Manchester zou zich ‘kunnen bezig-houden met de belangen van ‘den katoenhandel, die te
Sheffield met die betrekking hebbende op ijze- en.
staalproducten. Ten slotte schijnen de Kamers te
:Birmingham en Leads inzonderheid aangewezen om
te onderzoeken hoe de voortbrengselen van de metaal-
industrie en machinefabrieken
ibij
hun afzet getroffen
zuilen worden. Een Engelsche bewerking ‘van het
huidige SpaanscJie tarief kan men voor
f
0,224
bij
de Enigelsahe ,,Landsdr’uikkerj” koopen. Het ontwerp
van de Spaainsche herzieningscommissie wordt in
October bij de Cortes ingaw.aoht.
De Engelsche handel in het eerste
h a 1f j a ai v a n 1919. –
De ,,Board of Trade”
heeft sinds ‘het sluiten van den Wapenjs’tilstand de
Enigelsc,he statistiek van In- en Uitvoer weder met
veel gegevens uitgebreid, zoodat hoeveelheids- en
waarde-cijfers weder ter vergelijking beschikbaar zijn.
Do Engeische Econornisit heeft daarom ‘de uitgifte
van het kwartaaisgewij s ,,Overseas-trade-isupplemeint”
hervat. Bij het nummer van 19 Juli was het suppie-
ment voor het eerst weder gevoegd. De cijfers van’ den
Baard of Trade voor ‘het eerste halfjaar 1919 geven
gelegenheid tot het samenstellen van het biervolgende
overniciht, dat een beeld kan geven van de mate,
waarin de Br’i’tisahe overzeesche handel zich reeds
weder na het beëindigen der vijandeljkhaden heeft
kunnen herstellen. Allereerst volgt hier een verge-
‘lijking, ‘in panden sterling, van de maanden Jan,uari
tot Ju’ui in 1918 en 1919.
Juni
1918
Juni
1919
Verschil in Juni
1919
Invoer ..
101.544.719 122.945.655 +
21.400.936
+ 21,0
0/
Br. uitv..
45.026.231 64.562.346 +
19.536.115
+ 43,3
0/
Wederuitv.
2.114.777 11.964.079 + 9.849.302 +466,8
0/
Tot. uitv.
47.141.008 76.526.425 +
29385.417
+ 62,0
0/
Inv.salclo
54.403.711 46.419,230 – 7.984.481 – 14,6
0/
Van belang is vooral, dat het importsaido vermin-
dérd is, waaruit dus blijkt, dat de herleving van clan
exporithandel ‘voldoende was om de aanzienlijke ver-
grooting in evenwicht te ‘honden, die uit den aard
‘der zaak door den zeer noodigen invoer van aanzien-
lijke hoeveelheden grondstoffen plaats heeft gevonden..
Voorts is van veel bateekenis de belangrijke wijziging
ten goede ‘in den zoogenaainden entrepôt-hendel, clie
– zooals men weet – in de laatste jaren van den
oorlog bijna geheel had stilgestaan. Nu ‘de vrede ge-
teekend is, kan een overzicht gegeven wor,den van de
cijfrs van Engeland ‘in het verloop van den otrlo’g.
Het volgende staatje is ontleend aan de Econ,omist
d!ie naast de gegeven cijfers plaatst ‘zijn mudexcijfers
voor de medio van de overeenkomstige tijdva’kken.
,,As a roug{h rem,inder” – zegt het blad – van dan
invloed op waarde-cijfers der groote veranderingen
in het prijsniveau. (De cijfers zijn in ‘duizauidert afge-
ond en drukken ponden sterling uit.)
738
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 Augustus 1919
Totaal
Totaal Invoer Index-
invoer
uitvoer . saldo
cijfer
1914
Aug./Deceniber
261.368 159.231 102.137 2732
1915
…………….
851.893 483.931 367.462 3250
1916
……………..
949.153 604.155 344.998 4213
1917
…………….
1.064.165 596.757 467.408 5616
1918
…………….
1.316.151 532.364 783.787 6105
1919
late halfjaar..
717.034 390.190 326.844 5708
Indien men de Jia1fjaars-cijfer.s van 1919 met die van.
1918 vergelijkt, blijkt, dat in het laatst verloepen tijd-
vak voor £ 80 miii. voedingsmiddelen en grondstof-
f en werden ingevoerd en rond £ 14 miii. minder bij
de rubriek geheel of gedeeltelijk bewerkte goederen.
Aan de exportaijde waren voedingsmiddelen en grond-
stoffeuf
26
miii. honger vergeleken met 1918, terwijl de fabrikaiten £ 66 nziii. hooger waann.
BOEKAANKONDIGING.
A. 0.
Boissevain. Loonen en Wissel-
koersen. N.V.
Drukkerij Jacob van
– Campen 1919. 39b1z.
De schrijver, die zich reeds in een vorig geschrift’
als tegenstander van de 4uantiteitstheorie had doen
kennen, richt in deze bladzijden opnieuw een direc-
ten aanval tegen deze theorie. In het geschrift is
veel, dat overweging waard is. In deze tijden is in de
economisch-wetenschappelijke wereld en den sterk
uitgedijden kring van belangstellenden daaromheen
aan vragen, betrekking hbbend op de waarde van het
geld en den invloed van veranderingen in die waarde
op de verdeeling der goederen, een bijzondere belang-‘
stelling gegeven. Die belangstelling, hoc gerechtvaar-‘
digd op zich zelf, kan inderdaad den schijn hebben
gewekt, als zouden ,,00rzaken bij het geld gelegen” -‘ een begrip, dat de schrijver zelfs zonder wezenlijken
zin acht – in het prjsstijgingsproces van deze jaren
de sterkste stuwende kracht.hebben geoefend. De
schrijver wijst daartegenover op den kringloop: goe-
derenschaarechte, prijsstijging, loonstijging, een
proces, dat, zoolang de goederenschaarschte blijft aan-
houden, voortdurend verderen voortgang heeft en in
zijn nasleep de behoefte aan ruilmiddel voortdurend
doet aanzwellen en dat op zich zelf voldoende ver.kla-
ring schijnt te geven van wat plaats vond.
Aan deze uiteenzetting verbindt de schrijver zijn
reeds genoemden aanval op de quantiteitstheorie. De
vraagstukken, die hij hiermede aanroert, zijn van te
diepgaanden aard, dan dat zij hier in enkele regels
kunnen worden besproken. D.it zou ik er echter van
willen zeggen, dat de schrijver het zich in zijn be-
strijding wel wat al te gemakkelijk maakt. Een zoo
eenvoudige absoluté ioorsteiiing als de schrijver geeft
van de door hem aangevochten theorie zal hij in
ernstig-wetenschappelijke beschouwingen van dezen
tijd ‘niet licht meer aantreffen. Hij. zal daar de erken-
ning vinden, dat de papieruitgifte tegen partiëele
gouddekking en nog meer •de toeneming van chègue-
en giroverkeer in het vraagstuk van de waarde van
het geld elementen hebben ingebracht, die de oude
eenvoudige hoeveelheidsredeneering niet zonder meer
voor onzen tijd bruikbaar doen zijn. Hij zal daarin
tevens het nauw verband tusschen wijzigingen in dé
waarde van het geld en de koopkracht der bevolking
erkend vinden, zij het niet in den eenzijdigen, uit-
sluitend op de koopkracht den nadruk leggenden
vorm, waarin zulks door den schrijver geschiedt. En
wellicht ware ook nog deze reserve te maken, dat de
kern van waarheid, die velen en daaronder ook de
schrijver dezei aankondiging voorshands nog in de
quantiteitsgedachte meenen aan te treffen, voor haar
feitelijke doorwerking een langdurig tijdperk en een
gevoelig, aan het Vrije spel der economische krachten
onderworpen verker tot voorwaarden heeft. Hoe dit
evenwel zij, een discussie wordt hier niet beoogd.
In het voorwoord drukt de schrijver de vrees uit,
dat bij aanbieding van zijn ,,onpopulaire denkbeelden”
aan een tijdschrift, hij kans zonde hebben geloopen
op weigering. Zou inderdaad voor die vrees gegronde
reden hebben bestaan? De toon van het geschrift moge
van tijd tot tijd een weinig afwijken van dien, welken
men het liefst in een bespreking van een vraagstuk
als dit zoude willen aantreffen, het standpunt, dat de
schrijver in zijne, overigens voor een eenigszins diep-
gaand betoog wel wat korte beschouwingen, innéemt,
kan toch waarlijk voor die vrees geen reden geven.
B.
Mr. Dr. J. H. R. Sinninghe Damsté.
De wei op de Inkomstenbelasting.
Zwolle. W. E. J. Tjeenk Willink, 1919.
Op onze fiscale wetten bestaan tal van commenta-
ren, die elk min of meer uitvoerig, min of meer
oppervlakkig een onderdeel van het belastingstelsel
behandelen. Een bonte verzameling, zonder eenheid
van behandeling, een doolhof voor wie bij zijn contact
met den fiscus voor]ii,chting behoeft.
Het is daarom een goed denkbeeld van Prof. Mr.
J. Ph. Suy]in.g om over te gaan tot het uitgeven van
een serie werken over het Nederlandsoh Belasting-
recht,, werken, voor het schrijven waarvan hij zich de medewerking heeft verzekerd van bij uitstek deskun-
digen, terwijd hij zelf naast het schrijven van een der
onderdeelen de hoo’fddeidin’g op zich heeft genomen,
ten einde in het geheel eenheid en evenwicht te bren-
gen en te behouden.
Het eenste deel van de serie, het aan hoofde
dezes
genoemde werk, doet van het geheel de beste y.er:waoh-
tin,gen koesteren. Het behandelt de nog tamelijk
nieuwe, vrij ingewikkelde wet op do inkoxnsteube]as-
tin.g op eene wijze, die duidelijk toont, dat deze wet
voor den schrijver wel tal van moeilijkheden, maar
geen duisteriheden in zich sluit. Dit commentaar op
onze belangrijkste perm’anexite beIastingwet onder-
scheidt zich zeer gunstig van de reeds bestaande èn
door beknoptheid èn door uitgebreide behandeling
van ‘de essentieele gedeelten. Terwijl andere schrijvers
zich tevreden stellen met enkele opsomming van
citaten uit Kamerstukken, ‘mibisterieeie ‘voorsohriften
en jurisprudentie, de onbelangrijke beslissingen niet
supprimeeren, en de algemeene beteekenis van som-
mige, in schijnbaar speciaje kwesties gewezen arres-
ten niet naar voren brengen, bespreekt Mr. Damsté
de algemeene beteekenis der wetsbepalingen aan de
hand van litteratuur en jurisprtLdentie, maakt hij
zoowel van het artikel als van de rechterlijke uit-
spraak de bedoeling duidelijk, geeft hij zijn boek
groote instruetieve waarde.
Om een voorbeeld ‘te noemen, het arrest van den
Hoogen Raad van 29 Maart 1917 (B. No. 1672),
waarbij als opbrengst van een boschbedrjf’wor.dt be-
schouwd ,,heitgeen het aanwezige op stam staande
hout bij het einde van het jaar meer waard is, dan bij
het begin, na aftrek der jaarlij’ksche ‘lasten en kos-
ten, terwijl, wanneer er in een jaar hout ‘gekapt is,
de opbrengst daarvan wèl onder de opbrengst der
onderneming over ‘dat jaar moet worden opgenomen,
doch niet dan na aftrek van de waarde van dat hout
bij den aanvang van het jaar,” dit arrest heeft voor
Mr. I)amsrté een verdere strekking dan alleen voor
het boseh’bed.i’ijf: hij ziet daarin het algemeene begin-
sel’ uitgesproken, dat vermeerdering ‘van voorraad ver-
meerderingg van winst beteekeut.
Op tal van plaatsen geeft de schrijver zulk een
breeden kijk op de beteakemis van de bepalingen en
beslissingen, waarbij het steeds opvalt,, hoezeer hij
zich rekenschap heeft gegeven van de opvattingen
van het praktisch handeisieven. Waar de jurist en de
ambtenaai door hun denkwijze en opvattingen den
koopman niet zelden prikkelen, daar is het een geluk-
kig verschijnsel, dat deze hoofdambtenaar, wiens
werk zonder twijfel ook den belastingambtenaar tot
leiddraad zal strekken, er naar heeft getracht,
de
begrippen van den handel zooveel mogelijk te bena-
deren. Iets, waarin hij over het algemeen zeer wel is
geslaagd.
6 Augustus 1919
ECONOMISCHSTATISTISCHE .BERICHTEN
739
Hoezeer Mr. Dam’sté ook met de begrippen van het
dagelijksch leven wenso.ht rekening te houden, blijkt
ook op blz 47, waar hij Prof. Van Gijn’s opvattmg
bespreekt, ,,idat op grond van Böhm-Bawerks agio
theorie tusschen kapitaaltoenemin g en kapitaa’lop-
breiagst geen verschil in wezen zou zijn.’ T’heor.efjisoh
wordt dit door Mr. Damsté toegegeven, maar hij
huivert er voor, om ,,het inkomen.abegrip uit te brei-
den ver buiten de grenzen, welke ide practijk des levens
er aan stelt.”
•
Zou ditzelfde argument niet kunnen worden aan-
gevoerd tegen de brongewijze belastingheffing? De
praktijk des levens voelt voor retroapeetieve belasting
–
heffing en kan zich moeilijk indenken in het systeem
van begrooting der jaarlijksc1he opbrengst van een
bron, die nog geen jaar opgebrâcht heeft. Omtrent
deze materie geeft de schrijver niet zijn eigen mee-
ninig te ‘kennen, welke op tal van andere punten de
behandeling juist zoo aantrekkelijk maakt.
Dit alles over ‘de ar.tikelsgewijae behandeling van
de wet, welke het zwaartepunt van het werk uitmaakt
blz. 40
t/m.
329).
Minder gelukkig lijkt mij de inleiding, handelende
over het Nederlanidach Belastingstelsel en de geschie-
denis der wetgeving. Daarin stelt de schrijver als
doel van den belastingwetgever, reeds in
1821,
voorop
de ‘belasting naaT draagvermogen of wegens vermeer-
dering van draagermogen en verklaart hij het eerst
in
1892/93
tot stand komen van een (gesplitste) inikom-
steibelasting uit ‘technische bezwaren tegen belasting
van niet uiterlijk zichtbare bronnen van ink-oelen.
De oudere ibeastjiiigt1heorieön (het prestatie- en het
verekerinigsbegrip), gebaseerd op de. staatsleer van
het maa’tsdbappe.lijk kontrakt, laat de schrijver geheel
onbesproken, hoewel die leer. in den tijd, dat alleen
grondbelasting en patentbelasting (naast in.voerreah-
ten en accijnzen) werden geheven, de wetgeving onimis-
kenbaar heeft beïnvloed. Zelfs de Gerneeiitwet geeft
in het slot van art.
240
nog blijk, dat in het midden
der vorige eeuw het ruilbegrip ter veHdaring der
belastingen nog bestonid. En diezelfde wet geeft blijk,.
dat ten tijde van ….heerseihappij der ,,Manohester
liberalen” de gedachte ,,belasting naar draagverno
gen” toen nog weinig algemeen wes, waar zij in art.
243-1V
het ontbreken van progressie bij de gemeen-
telijke inkomstenbelastingen als regel stelde.
Intussehen, de groote waarde van het weik ligt.,
zooals gezegd, in de commentaren op de verschillende
wetsartikelen, waarbij een zeer uitgebreide inhouds-
opgave aan het eind den gebruiker eec gemakkelijk
overhinht iverschaft. Waar ide toepassing ider belas-
tin’gwetgevin.g tegenwoordig weteiischappelijker en be-
wuster geschipdt dan voorheen en de verhoo,ging der tarieven het belang van juiste aanslagen vergroot, zal
do belastingplichtige meer dan vroeger naar een werk
moeten grijpen, dat hem de ingewi]-kelde wet ver-
kiaart. Het bok van Mr. Daimsté zal hem daaivoor
een uitmun-teude vraagbaak zijn.
P.
OVERZICHT VAN TIJDSCHRiFTEN.
De Economi st. — ‘s-Gravenhage, Juli
1.919.
Prof. Dr. C. A. T’errijr ,S’iva?:i,
De Vrede;
Mr.
G. G.
Pelvelharing,
De gerantsoeneerde distributie e.i
de omzet
van
de winkeliers
; Dr. P. Endi,
Een
Zvitersche theorie der voedselvoorziening; A.
Polak,
Nieuwe verschuiving van mannelijke en vrouwelijke
arbeidskrachten.
Journal des Economistes. – Parijs,
15 Juli
1919.
Yves-Guyot,
Le tiaité de Versailles; Y.-G’.-Les
meneés socialistes et les uationalisations;
M. Ke-
bedgy,
La questioii de Constantinople etles intérêts
de la France;
G.
DelanioUe,
Le mouvement des
prix avant et depuis la guerre;
W.
M. J. Williams,
Notes complémentaires conceinant les finances pu-
bliques de la Grande Bretagne
(1919-1920); Fr.
Mathews,
Une politique du charge; G.
Schelle,
Une
entreprise d’origine française aux Etats-Unis;
A.
Barriol ei 1. Brochu,
L’emprunt municipal de la
ville de Paris en
1919.
The Journal of political economy. –
Chicago, Juni
1919.
• A.
M. Bing, The work
–
of the wage-adjustment
boai’ds;
E. F. Lloyd,
The américan automatic tool;
E. G. Nourse,
The place of agricultire in modern
:industrial society 1;’
Oh. Piez,
The development of
oor merchant marine.
The American economie review. –
Prineeton, Juni
1919.
G. Eoy eind G. C. Blakey,
The revenue act of
1918;
0. H. Kn.ibbs,
Oonsideration of the proposal to sta-
bilize the uni.t of money;
I.
Fisher,
Rejoinder by
Professor Fisher;
D. J. Tiwnes,
An ameiican standard
of value;
T.
Frank,
Agriculture in early Latium;
A. S.
Dewing,
The purposes achieved by Railroad
reorganization;
D. J. Tinnes,
Commu’nieation: expe-
rimental. definitions;
P.
D. Co’niverse,
The camied
salmon industry;
J. H. Parmelee,
Proposals for a
solution of the railway problem;
J. H. Pa,rnielee,
Annual report of the director general of railroads;
P. H. Douglas,
Methods of computing lalbor ‘turnover;
J.
Fisher,
The equation of exchange for
1.918.
The B ankei’ s’ Mag azi ne. — Londen, Juli
1919.
Financing peace; The banilting half year; After
the wiir; the reconstruction period; The Scottish
banking outlook; Progress of bankirg in – Great
1 Britain and Ijeland during
1918.
MAANDCIJFERS.
EMISSIES IN JULI
1919.
Staatsleeningen ……………….
f 180.900.000,-
zijnde:
Nederlandsch-Indië f 180.000.000,-
6
0
/0
obi.
S 100’/
0
/0
tProvinc. en Gemeentelijke leeningen
5.888.190,-
zijnde:
Noord-]J,ollnncï f4.914.000,— 5
1
/
0
/0
obl.
S 100
0
/o
‘s.Hertogenbosch
f
500.000,— 5
0/
obi.
S
95/4
Of
Soest
f
66.000,—
5’/2
0/
obl. 5,99
O/o.
Harderwijk f440.000,—
51Io
0/
obi.
5
97/
0/
Bank- en Oredit-instellingen …… ..
28.445.000,-
zijnde:
Incasso-Bank f2.000.000 aand. 5127
0
/0
N.
V.
Seheurleer & Zoonen’s Bank
f1.000.000,— aand.
S
103
0/•
Ban k-Associatie Werthei
in & (
lom-
pertz 1834 en Credietvereeniging
1853
f
2.500.000,— aand.
S 110
0
/0.
Geldersche Cied.vereen. /1.500.000,-
aard.
S
150
O
/o.
C. V. De Maas- en Waalsche Bank, firma Kneppert& Cie /300.000,-
aand.
5.
125
0
/0
Nederlandsche ilandel-Maatschappij
/10.000.000,—
aand.
S
195
0/
Hypotheekbanken (Scheepsverband
Maatschappijen) …………..,,
750.000,-
zijnde:
Maatschappij voor Scheepscrediet
f 750.000,-51/,°/opandbr.ftlOO°/o.
Industrieele Ondernemingen …… ..
45.347.875,-
zijnde:
N.
V.
Machinefabriek ,Jaffa” voorh.
Louis Smulders &
Co.
/590.000,-
6
0/
le hyp. obi. S 100
0
/0.
Eerste Nder1. Kogellager- en Schroe-
venfabriek / 250.000,— aand.
5
120
O/o.
Transporteeren.. f 261.331.065,-
740
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
•6 Augustus 1919
Transport. .
f
261.331.065,-
N.V.
Koninki. PharwL Fabriek v/h.
Brocades & Stheeman
f
510.000,-
aanci.
ft
125
0
/o
N. ‘. Intern. Kapok-Maatschappij v,’h.
v. Aarsen & v. Gelder f500.000,-
aand,
a 115 01
N. V.
Netleri. Edelmetaal Bedrijven
Van
Kempen,
Bègeer
&
Vos
f2.700.000,-
6
0/
cum.
pref.
winstd. aand. k
100
0
/0.
Industrieele Maatschappij Palembang
f
237.500;- aand.
ft
125
0/,
Van den Bergh’s Fabr. f16.000.000,-
8
0/
cum. pr
. winstd. aand.l.100
°/o.
N. V.
Chemische
fabriek
,,Genibo”
f700.000,- aand. 0. 120
0/s.
N.V. Machinefabriek Braat
I. C. f 500.000,-
–
aand.
0.
135
O
/o.
N.V. Anton Jurgens’ Vereen.Fabrieken
f 3.302.000,- aand.
0.
175
0/,
f7.000.000,- 6
0/
cmxi. pref.aand.
0.
100
0
/0.
f 8.400.000,-
6
0/
cum.
pref.
winstd. aand.
0.
100
0
/o.
Hollandsche
Kuastzijde
Industrie
f1.300.000,- aand.
0.
100
0/,
N.V. Mij. tot Expi. van
Cucad- en
Chocoladefabrieken.
v/h.
Erven
Caspor Flick.
f 100.000,- aand.
0.
105
O/
o
.
f 150.000,-
6V3
0
10
cum.
pref.-
winstd. aand.
0.
100
0
/0
Oultuurondernemingen, ilandeisver-
eenigingen en Haudelsvenn…….
3.125.000,-4
zijnde:
Handelsvereenigiiig ,,Anisterdam”
f2.500.000,- aand.
0.
100
0/•
Mij, voor Voortzetting der zaken van
Deutekom & Waal te Bandoeng
500.000,- aand.
0.
125
0/.
Mijnbouw-Ondernemingen ……..
..
3.950.000»9
zijnde:
Mij. tot Expi. van Limburgsche St4eu-
kolenmijnen
f
4.000.000,- 5
1/,
o/Ü
obh
0.
98/4
0
/0.
Scheepvaart-Maatschappijen
……
..
8.250.000,-
zijnde:
Koninklijke Hollandsche Lloyd
f
5.000.000.- aand.
0.
165
0/.
Diversen ………. . …………..
..
1.168.750,-.;
zijnde:
Parochiekerk van het Allerheiligste
Sacrament te Delft f 250.000,-
4’/
0/
obl.
0.
100
01
R. K. Jongens- en Meisjessehool te
Assendeift
f
250.000,- 5
0/
obl.
0.
100
0/5
,,Luxor” Mij, tot Expl. van Bioscoop-
theaters, hotels, restaurants enz.
f100.000,- aand.
0.
100
0/o.
N. V.
Gemeenschappelijk
Eigendom
tot ExpI. van Woon- en Winkel-
huizen f 500.000,- 8
0
15
cum. pref.
winstd. aand. 0. 100
0
/0
N.V. Nedcrl. Transport-Verzekering-
Mij.
f
500,000,- aand.
it
110 s/s
(waarop te storten 12
/,
0/
0
.)
Totaal ….
f
277.824.815,-.
Totta1 der emissies in Januari
. .
f
351.300.909,-
–
Februari ..
,,
32.726
.
200
,
_l
Maart
. . . .
,,
35.629.547,56,
April
. . . .
,,
16.512.875,-
Mei
……
..
42.243.720-
Juni ……
,,
80.519.075,-‘–
Juli
……,,
277.824.815,-i
•
Algemeen Totaal ……
f
836.757.141,50
terwijl
voorts ook hier te lande gelegenheid bestond tot
1
inschrijving op. de uitgifteu van £ 268.800,- aand. North
Caucasion Oilfields
0.
100
0/
en
$ 5.000.000,-
7 o/
o
cum. pref.
aand.
General Cigar Co.
4h. United Cigar Manufacturers Company
P,
110
0/s.
‘t
Ned (Disc.Wissels.
4′!, sedert 1Juli’15
3
1
/2sedert23 Mrt. ’14
BanBeBin.f.
k
41/2
,,
1
,,
’15
4
,,
23
’14
!.Vrsch.inR.C.
5
1
/3
,,
19Aug.’14
5
23
,,
’14
Bank van Engeland
5
,,
5 Apr.’17
3
29 Jan. ’14
Duitache Rijkabank
5
,,
23 Dec.’14
4
5 Febr.’14
Bank vauFrankrjk
5
,,
21Aug.’14
3
1
!,
29 Jan.’14
Ooatenr. Hong. Bk.
5
12 Apr.’15
4
,,
12 Mrt. ’14
Nat.Bankv.Denem.
511′
4 Jan.’19
5
GFebr.’14
Zweedsehe Rijksbk.
6
,,
13Juni’19
41/2
6
’14
Bankv. Noorwegen
51/2
,,
11Mei ’19
4
1
/1
,, 11
’14
ZwitserscheNat.Bk.
5
1
!1
3 Oct. ’18
3
1
/3
,,
19
,,
’14
Belgische Nat. Bk.
4
12Juni’19
4
30 Jan,’14
Bank van Spanje..
4
,,
22 Mrt. ’17
4
1
1,
24 Sept.’03
Bank van Italië ..
5
,,
10Jan.
1
18
5
9 Mei ’14
Feder.Res.Bk.N.Y.
34
.
44
.Javasche Bank….
31/2
,,
1Aug.’00
3
1
!,
1 Aug.’09
OPEN MARKT.
Amsterdam
Londen
I
Berlijn
I
Parijs
1
N. York
Data
1
Part.
1
Prolon.
Part.
Part.
Part.
1
Cail.
1
disconto
1
galie
1
disconto disconto disc.
money
1 Aug. ’19
3
7
!8
4
35/8 ‘)
4-1!,
–
0…5
28J.-1A.’19
37/_4
1)
3
1
/2.4
3
1
/s
4’/s
–
4’/-16
21-25 J. ’19
38/4_7/5
3_1/
39/j_018
4…5/
–
51/_7
14-18 J. ’19
38/4_4
3
1
/_4
3r5r-r°r
4_5/
–
6-7
1
!,
29J.-3A.’18
2
1
!,
2V2
3171,2 4…1/
3h/2_6
30J.-4A.’17
2-
1
!8
2
1
/2-3
444-44
4..i1/8
–
1’/2-2’/2
20-24Juli’14
3
1
/8
8
/j,
2’/-
8
/4
2
1
/-
3
/
2
1
/6-
1
/,
2
8
/
1’I-2’/,
1) Noteering van 2 Augustus..
1) Het particulier disconto der
gem’entewisseIs
was in de algeloo-
pen week
8
!-11/
8
pCt. hooger.
WISSELKOERSEN.
WISSELMARKT.
Londen over het algemeen aangeboden, hoofdzakelijk uit
Zwitserland en Skandinavij. België, met uitzondering van
Vrijdag, trad als flink kooper op. Het gevolg was de bui-
tengewone rjzing van den Zwitserschen frank van 46.80
op 47.90 (slot heden 47.65 eerder. aangeboden) en de daling
van den Belgischen koers van 35.50 op 34.75, met een her-
stel op 35.15 (heden slot 35 brief). Londen eindigde tea
elotte 11.56 latend. Dol.lar-noteering 2.65-2.64-2.65 3..
Parijs na aangeboden te zijn, weder iets beter 36.60-
36-36.40. Slot heden 36.25 brief.
Kopenhagen flauw 59.10-58.45, hoofdzakelijk veroor-zaakt door het plaatsen van Marken in Denemarken.
Markenkoers daalde tot 14.40, niettegenstaande er
ook nu wëder beduidende orders voor buite.ulandsche reke-
ning werden uitgevoerd. Slot na 163- gedaan, ca. 15.50.
Oostenrijksche kronen met weinig zaken ook aangebo-
den 7?%-6?%. Ditzelfde valt ook van de Tsjechische kronen
te vermelden 13Y2-12%. Spanje eerder aangeboden met
weinig koopers 50%-50.40. Buenos Aires stationair 111-112.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
1
Londen
1
Parijs
1
Berlijn Weenen
1
Brussel
1
Nee,
II
1
“) 1
York”)
II-‘
28 Juli
1919..
11.60 36.60
16.60
7.25
35.474
2.65/4
29
,,
1919..
11.59
36.40
15.75
7.-
35.074
2.64’/
30
,,
1919..
11.59
36.15
15.324
6.80
34.75
2.64
1
/
31
,,
1919..
11.584
36.10
14.45
6.65
84.80
2.64′!,
1 Aug. 1919..
11.574 36.45
15.374 6.50
35.30
2.65
1
.!,
2
,,
1919..
– – –
– –
–
Laagste d.w.’)
11.55 35.95
1420
6.25
34.60
2.63
1
/4
Hoogste ,,
,,
)
11.61 36.75
16.90 –
7.25
36.30
2.66
25 Juli 1919..
11.64
2
‘
37.-
16.-
7.50
35.85
2.64′!2
18
,,
1919..
11.56
37.-
17.05
8.-
35.90
2.64)!2
Muutpariteit..
12.104
48.-
59.26
50.41
48.-
2.48
3
/
5)
Noteoring te
Amsterdam.
5*)
Noteering
te Rotterdam.
1) Particuliere opgave.
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELD KOERSEN.
BANKDISCONTO’S.
–
• 2Aug.
1919
20
Juli
1914
6 Augustus 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
741
NEDERLANDSCHE BANK.
Stock-
Kopen-
1
ChrI,-
IZuilt3er-
Spanje
1
Batavla
1)
.
Data
ho1m)
hagen)
tianhi*)I
1and)
1)
telegTajisch
Verkorte Balans op 2 Aug. 1919.
28 Juli 1919
65.50
59.05
62.90
46.90
50.60
99f- 1OO-
Activa.
29
1919
65.55
59.10
63.-
47.45
50.50
99-1OO
30
,,
1919
65.60
59.-
63.-
47.70
50.10
99-1OO*
Binnenl.Wis.{H..bk.
f
93.201.144,45V2
sels, Prom.,
B.-bk.
970.337,65
31
,,
1919
65.75
59.10
62.85
•
47.50
50.40
99-100
enz. in disc.
Ag.sch. ,, 25.080.508,36
119.251.990,46/2
1 Aug. 1919
66.15
58.75
62.90
47.45
50.40
99,9
1-1001T
Papier o. h. Buiteni. in
2
,,
1919
–
–
–
—
50.40
99f.-100*
–
disconto
.
L’ste d. w.’)_ 65.40
58.70
62.30
46,70
50.-
99/8
Idem eigen portef.
.
f 25.585.646,-
‘
FL’ste
,,
,, 1)
66.30
59.30
63.20
48.-
50.80
100I8
Af:Verkochtmaarvoor
26 Juli 1919
65.852 59.05
2
62.602
46.8050.60
991′,-100
debknognietafgel
.
.
18
1919
65.40
59.85
63.-
46,90
51.-
997-100
,,
25.585.646,-
Muntpariteit •66.67
66.87
66.67
48.–
48.-
100
Beleeningen
H.-bk.
f162.882.988,85
*)
Noteering te Amsterdam.
1)
Particuliere opgave.
2)
Noteerngv.25Juli.
mci. vrsch.
B..bk
12.384.39O,99
/
i
rek.-crt.
{
op
onderp.
Ag.sch.
63.952.266,19
KOERSEN TE NEW YORK.
f239.219.64 6,03
‘Is
O3 Effecten
……
f233.919.046,03’Is
CoMe
Londen
Zicht
Parijs
Zicht
Berlijn
Zicht
Amsierd.
Data
(in
,
(In
frs.
(In cents (in cents
Op
Goederen en Spec: ,,
5.300.600,-
239.219.646,03’/
,,
per
£)
‘
P. 3) P.
4 Rrn.)
________
per gid.)
Voorschotten a. h. Rijk …………….
2 Aug…..1919
4.36.-
7.29
non’.
37/2
)
Munt enMuntmateriaal
Laagste.d. week..
4.36.25
7.17
nom.
371/s
Munt, Goud ……
f
56.511.375,-
Hoogste,,
,,
..
4.38.-
7.29
noni.
37
1
/2
Muntanat., Goud
..
»
590.027.311,05
26 Juli ….
1919
4.35.50
7.20
non’.
372/
4
2)
(646.538.686,05
18
…..1919
4.39
6.98
nom.
377/
8
8)
Munt, Zilver, enz..
6.088.610,77
Mun
,
tpariteit….
4.86.67
5.18’1
95114
40/i
Muntmat., Zilver…
1)
Noteering van 1 Augustus.
2)
idem van 25 Juli.
3)
idem van
14
Juli.
652.627.296,82
Effecten
KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN. Bei.v. h. Res.fonds..
f
4.539.607,50
id. van ‘/
s
v.h.kapit. ,,
3.976.588,87
1
/s
,,
8.516.196,37
1
/2
Tijdperk
Plaatsen en
Noteertngs.
181u11
26Juli
28
Juli-2 Aug.
1919
2
Aug.
Geb.enMeub. der Bank …………….,,
3.3 12.000,-
Landen
eenheden
1919 1919
1919
Diverse rekeningen ………………,,
71.878.627,10
Laagste
1
Ho
ogste
f
1.120.3 91.40 2,79
1/
Alexandrië.. Piast. p.4C 9721122
971/ja 977/
0
977/9
97
1
/,6
Paggiva.
B. Airesl).. d.p.gd.pes.
53
52
1
/s
52/io
53
52°Is
Kapitaal
……………………….f
20.000.000,-
Calcutta
. . . .
sh/d.p.rup.
118
1
/35
1/8’1
118
118/,o
118′.182
Reservefonds
………………….
..
id. p.
$
3/62/
4
316I4
3/68/4
317’/
3/7
1
14
Bankbiljetten in omloop
………….
….
d.p.escudo
30
1
/
29
28
29/4
28’/4
Bankassignatiën in omloop ……….
..2.532.029,46
Madrid
….
Peset. p.4C 22.89
22.82
22.74
22.95
22.79
Rekening-Courant saldo’s:
*Montevideoi
d.ppeso
5684
56
0
/s
55°/s
561/
56/4
Van het Rijk
….
f
7.389.917,47
Montreal….
$
per
£
4.52
4.52
4.54
4.58
4.57
1
/2
•
Van anderen
….
56.829.263,65
1
/
tR.d.Janeiro.
d.p.milr.
14
15
/82
14
1
°/3
14
9
/ia
14’/t
14
9
/it
64.219.181,12V,
Diverse rekeningen
………………
5.748.427,21
Shanghai
– .
sh/d.p.tael
5/5
5/6
5/5’/2
5/6
515/2
.
.
–
fl.120.391.402,79
1
/3
Rome
…….Lires
p. £
37.50
37.64
37.40
37.75
37.64
Sinpore
..
id.
p. $
2/
7
/s
214
7
/8
214
1
/8
2/4
6
/ifl
214
7
182
*Valparaiso.. d.p.pap.p.
10″/si
10V4
918/1
lOt/
ic
10
1
/82
Beschikbaar metaalsaldo …………..
f
433.810.450,97
Yokohama
..
sh/d.p.yen
213
8
/4
2132/4
213
2
18
2/4
1
2132/,,
Op de basis van
1/
metaaldeicking …..
,
215.881.855,85V2
*
Koersen van den dag voorafgaande aan de data in het hoofd vermeld.
Minder bedragaan bankbiljetten inomloop
1)
Telegrafisch transfert.
2)
Noteering van
4
Juli.
dan waartoe de Bank gerechtigd
is ..
2.169.052.250,-
GOUD EN ZILVER.
Verschillen met den vorigen weekstatj.t:
Sedert 29 Juli 1916 worden de dagelijksche ontvangsten
Meer
Minder
en onttrekkingen van goud door de Bank van Engeland
Disconto’s
……………..6.716.058,47
tijdelijk niet bekend gemaakt.
Buitenlandsche wissels……109.667,-
Beleeningen
……………31.061.777,48’/s
NOTEERING VAN ZILVER.
Goud
………………..
4.864.477,20
Noteering te Londen
te New York
Zilver
328.179,39/2
2
Aug.
1919 ……..
56’/s
108
t)
Bankbiljetten
…………
19.601.575,.-
26 Juli
1919……..55
106’/2
Part. Rek.-Crt. saldo’s
….
11.258.101,93
18
1919……..54
1
/4
105
‘Is
Voornaamste posten in duizenden guldens.
12
1919 ……..
53’/
106’/8
Data
.
Goud
Zilver
Bank
Andere
opelschbare
3 Aug.
1918……..482)
995/8
4 Aug.
1917 ……..41
80/4
8)
bilJetten
schulden
20
Juli
1914 ……..24’°/jo
548/8
.
2’Aug.
1919
….
646.539
6.089
1.022.892
66.751
1)
Noteering van
1
Aug.
2)
id. van 2Aug. 1918.
3)
id; van
3
Aug.
1917.
26 Juli
1919
….
651.403
6.417
1.003.290 70.823
N. U. M.
–
19
1919
….
651.403
6.635
1.010.346
70.147
Weekstaat der Nederlandsche [Jitvoermaatschappij.
12
1919
….
652.622
6.982 1.015.918
66.429
Voornaamsteposten in duizenden guldens.
1
5
1919
….
28 Ji
1919
….
121
,,
1919
….
657.716
657.722 662.602
7.507
8:214
8.702
1.024.922
1.018.076 1.001.959
59.968
73.433 83.591
Bulten!.
Debet
5
pCt.
Credit
Data
Bankiers
Schat.
Diverse
Schuld-
Diverse
14
1919
..
.
–
661.969
8.492 1.009.394
67.100
kist
bïlj.
reken.’)
brieven
reken.
1)
7
.
,,
1919
.. ..
31 Mei
1919
….
661.969
661.969
8.175
7.938
1.015.654 1.025.962 79.187 85.180
31 Juli 1919..
2.415
58.650
771
17.164
40.783
24
1919..
3.110
58.650
727
17.164
40.437
,,
24
1919
….
t
17
661.979
662160
.7.725
1.024.837
85.531
17
1919..
3.153
58.650
658
17.164
39.149
,,
,,
1919
.. . .
7.545
1.042.667
104.18
10
1919..
3.307
58.650
646
17.164
38.879
110
,,
1919
….
662.389
7.359
1.061.881
74.220
31 Juli
1918..
14.618
19.100
53.100
14.243
67.348
3 Aug.
1918
….
713.251 7.860
‘
927.020
53.851
1)
Beide rekeningen omvatten, behalve gaeantiewissels in portefeuille
4 Aug.
1917
….
647.041
7.060
778.969 57.932
tot het bedrag der buiteni. schatkistbiljette’n, in hoofdzaak garantiewissels
in depbt bij de Ned. Bank.
25
Juli
1914
….
162.114 8.228
.310.437
6.198
742
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.
6 Augustus 1919
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN. Disconlo’s
Bcschik-
Dek-
Schatk
Htervan
i3i-
Data
2dec-
6aar
king3.
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven Totaal
ningen
Metaal-
percen-
•
p,omej,en
3aldo
lage
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
rec/itstreck3
BANK VAN ENGELAND.
2 Aug. 1919
119.252 65.500
239.220
433.810
60
26 Juli 1919
112.536 66.500
208.158
442.070
61
Vooriaamste posten, onder bijveging der Currency Notes,
19
,,
1919 113:747
61.000
208.275
441.012
61
.
in duizenden pond sterling.
12
1919
117.136
59.000 210.762
442.197
61
Currency Note_,.
5
,,
1919
113.156
59.000 217.128
447.269
61
Data
Metaal
Circulatle
28 Juni 1919
108.940
59.000 225.185
446.657
61
.
Bedrag
Goudal.
Cov. Sec.
21
,,
1919
109.648
64.000 202.859
453.176
62
,
14
,,
1919
103.179
57.000 203.703
454.785
62
30 Juli
1919
88.415 79.387
338.787
28.500
323.327
7
1919
118.617 72.000
216.039
450.799
61
•
23
1919
88.331
78.895
340.967
28.500 325.328
31 Mei 1919
117.372
72.000
234.150 447.302
60
1919
,,
88.704 78.897
342.167
28.500
326.328
24
1919
125.459
78.000
212.287
447.254
60
1919
88.670 79.595
‘
342.983
28.500
327.328
.
17
,,
1919
153.333
101.000 228.517
439.960
58 10
,,
1919
147.102
88.000 226.085
442146
69
31 Juli
1918
67.259 56.870 263.300 28.500
240.359
3Aug.1918
51.430
82.000.
110.082
524.086
74
–
1 Aug. 1917
52.456
40.476
168.542
28.500
141.591
4Aug.1917
45.467
34.000
75.101
485.707
78
22 Juli
1914
40.164 29.317
–
–
–
25 Juli 1914
67.947 14.300
61.68.6
43.521
1
)
54
1)
Op de basis
van
5/
metaaldekking.
.
_5__•
Data
Gag.
.Other
Public
Other
Re-
kings-
Uit de bekendmaking van den
Minister
van Finan-
Sec. Scc.
Depos.
Depos.
serve
percen-
ciën blijkt, dat
uitstonden
op:
lage’)
30 Juli ’19
43.144
81.746
17.881
116.554
27.4.78
20l8
26
Juli
1919
2
Aug.
1919
23
’19
49.823
81.863
19.687
122.013
27.886
19,68
Aan schatkistproiesen..
f436.350.000,-
f404.650.000,-
16
,;
’19
44.691
82.406
24.915
112.623
28.257
20,54
waarvan rechtstreeks bij
9
,,
’19 136.946
83.336
24.795
205.216
27.516
12,-
•
de Ned. Bank geplaatst
66.500.000,-
,,
65.500.000,-
Aan schatkistbiljetten ..
81.536.000,-
,,
81.536.000,-
31 Juli ’18
58.601-
106.787
37.789
138.441
28.839
16,37
Aan zilverbons
……..
.
46.078.234,50
,,
45.667.207,50
1 Aug. ’17
50.440
110.655
44.812
128.744
30.430
17,53
22Juli’14
11.005
33.633
13.735
42.185
29.297
52
1
/8
JAVASCHE BANK.
1
‘,-
Voornaamste posten in duizenden guldens.
1)
Verhouding tusschen Reserve en
Deposits.
Naast de per mail ontvangen gegevens worden de telegrafisch
bekend geworden totaalcijfers der obligo’s en uitzettingen en het beschikbaar metaalsaldo van latere data opgenomen.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaaniste posten, onder bijvoeging der Darleheus-
Andere
Data
Goud
‘Zilver Bank
biljetin
opetschb.
kassenscheine, in duizenden Mark.
schulden
Dek-
26 Juli
1919
311.400
Data
M
etaal
Daarvan
Kassen-
Circu-
kings-
19
1919
339.200
,,
a
.,Ou
schema
t
latie
1
parcen-
toga’)
12
1919……..
340.600
23 Juli
1919
1.131.533 1.111.757
8.844.925 29.345.861
34
129.536
7.292
232.597
15
.
1919
1.132.898 1.113.068
8.930.852
29.596.356
34
128.729
7.684
226.384
105.696
7
1919
1.134.469 1.114.529
9.005.663 29.817.464
34
31 Mei
1919 ……
126.806
7.907
221.973
106.569
30 Juni 1919
1.136.346 1.116.403
9.058.465 29.968.388
34
14
Juni 1919 …….
7
,,
1919 …….
127.075 8.171
222.170
105.645.
24
,,
1919 …….
101.951
12.446 193.483
62.204
23 Juli1918
2.467.696 2.348.083
1.851.526 12.704.503
34
13
Juli
1918 …….
14
Juli
1917 ……
.
81.03 18.407
171.903
43.620
23 Juli
1917.2.458.001
2.402.191 525.244
8.852.737
34
25
Juli
1914 ……..
22.057
31.907
110.172
12.634
.
23 Juli
1914
1)
Dekking der
Ï.691.398 1.356.8571
circulatie door
metaal
65.479
en Kassenecheine.
1.890.895
93
Dis-
Wii5,
kuilen
–
Belee.
–
Diverse
.
ijkT
.
baar
kings-
–
Data
conto’s
N.-Ind.
ningen
reec.
nngen
i
,
metaal-
)
perccn-1
Data
Wissels
Rek. Crt.
Darlehanskassenschelne
betaalbaar
saldo
tage
26Juli 1919
202.000.
79.300
***
.
Totaal
I
in kas bij
19
,,
1919
200.000
73.600
“”
uitge-
t
geven1
de Retch,-
bonk
12
1919
205.100
73.500
**
23 Juli
1919 28.589.066
8.170.764
20.740.700
8.823.300
14Juni1919
8.522 1 18.742 1 73.795
12.796
70.169
41
.
15
,,
1919 29.999.332
9.642.901
20.915.400
8.009.500
7
,,
1919
8.267
1
18.611
1
74.378
10.027
70.233
41
7
,,
191e 29.501.648
9.144.253
21.146.000
8.984.700
31 Mei 1919
8.189
1
18.717
1
74.502
13.047
69.230
41
30 Juni 1919 33.292.875
13.729.631
21.185.000
9.037.600
24
,,
1919
8.131
20.505
1
75.727
11.695
69.910
41
13 Juli 1918
8.036
1
22.995
1
72.369
24.643
63.401
45
23 Juli
1918
15.988.653
8.454.876
9.692.900
1.836.200
14 Juli 1917
7.026
35.172
65.264
14.196
56.622
46
23 Juli
1917
11.127.026
5.847.971
5.351.000
508.400
25Juli 19141
7.259
1
6.395
147.934
2.228
4.842
2
)
44
23 Juli
1914
750.892
943.961
–
1)
Sluitpost der activa.
2)
Op de basis van
9/
metaaldekking.
SURINAAMSCHE BANK.
..-
OOSTENRIJKSCH-HONGAARSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
–
Voornaamste posten in duizenden Kronen.
Data
Metaal
Circulatie
1
Andere
1
opeischb.
1
Disconto’s Div. reke.
ningen’)
____________
1
Metaal en
Disc, en
1
Bijzondere
schulden
1
Data
.
goud-
belee-
schuld van
1
Oostenrijk
Bank.
biljetten
Rek. Cr1.
saldi
14
Juni 1919
..
1.026
1.489
•
902
1.414
151
wissels
ningen
en Hongarije
7
1919
1.023
..
,,
1.540
873
1.408
144
-”
31 Mei
1919
..
1.021
1.460
745
1:382
139
23JUli’19
9328.122
11.643.393 32.954.000 41.534.534 6.760.505
24
1919
..
993
,,
1:359
793
1.363
118
15
,,
’19
327.733 11.606.078 32.954.000 41.378.527 6.922.798
-‘
7
,,
’19
328.619 11.589.274 32.954.000 41.948.386 6.395.346
15 Juni 1918
..
674
1.363
853
1.134
606
30Juni’19
331.356 11.591.857 32.954.000 41.761.391 6.474.796
16 Juni 1917
..
756
1.183
1.014
898
605
23Juli’14 1.589.267
954.356
–
–
•
2.159.759
291.270
25 Juli
1914
. –
645
1.100
560
735
396
1) waarvan 262.247 goud,
.127 buitenlandsche
goudwissels en
56.748
1)
Sluitpost der activa.
.
‘
•
munt- en muntmateriaal zilver.
6 Augustus
1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
743
•
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in duizenden francs.
Data
Goud
Waarvan
in hei
Buitenland
Zilver
,Te goed
in hei
Buitenland
Buii.gew.
voorsch.
old. Slaat
31 Juli ’19
5.567.076
1.978.278
299.80
897.352
23.300.000
24
’19
5.566.429
1.978.278
300.742
90.7.40
23.250.000
17
,,
’19
5.566.290
1.978.278
301.206
912.817 23.450.000
10
’19
5.556.052
1.978.278
301.999
858.358
23.600.000
2 Aug.’18
5.432.510
2.037.108
286.285
1.477.062 18.900.000
2 Aug217
5.302.600
2.037.108
261.323
785.040 10.800.000
23Juli’14
4.104.390
–
639.620
–
Wissels
Uitge-
stelde
wissels
BeIge-
ning
Bankbil-
jetlen
Rek. C,t.
Pont.
culieren
Rek.
.
Cr1.
Staat
tj
.
945.253
750.617
1.247.169
35.024.725 2.919.888
48.801
862.225
757.487
1.251.678
34.931.600
2.951.571
103.849
RL
847.290
769.759
1.255.464
34.976.725
3.060.097
90.178 874.938 786.440 1.262.387
35.007.823
3.185.997 73.880
0
1.477.062 1.069.360 839.309 29.320.647 3.701.856
29.470 655.007 1.181.163
1.114.055 20.312.498
2.619.336
60.531
1.541.080
–
769.400
5.911.910
942.570 400.590
SOC19T GÉNÉRALE DE BELGIQUE.
t)
Voornaamste posten in duizenden francs.
Data
Metaal
inc1.
buitenl.
saldi
Beleen. van
buiteni.
vorder.
Belcen.
van
prom. d.
provinc.
1
Binn.
1
wissels
J
en
.
t
belgen.
Circu.
latic
Rek;
Cr1.
saldi
17Oct. ’18
1.216.753 100.082
480.
‘
000
97.728 1.507.912
377.440
10
,,
’18 1.219.743
100.021
480.000
100.040
1.508.011
382.595
3
,,
’18
1.144.781
100.011
480.000
95.287
1.452.612
358.318
26Sept.’18
1.145.778
99.982
480.000
101.783 1.452.948
365.452
18Oct. ’17
476.043
90.903
480.000
100.351
1.172.474
91.204 19 Oct. ‘161
352.8721
76.0331480.0001
39.8341
828.739
110.068
‘)
Sedert einde 1914 met de functie van
circulatiebank
belast.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FBDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in duizenden dollars.
1
Waarvan
Wa.r.
F.R.
Data
Goud
voor dekking
von In
het bui.
Zilver
eic.
Notes in
circu.
F.
R. Notes
tenland
laiie
3Juli
1
19
2.128.6
1.281.713
–
66.407
2.552.348
7 Juni
’19
2.147.784 1.236.603
–
68.472
2.499.180
20
,,
’19 2.165.725
1.251.811
–
88.737
2.488.253
13
,.
’19
2.193.874
1.255.388
–
68.114
2.499.265
5 Juli ‘181 1.959.110
1
996.608
1
16.2721 56.053 1.791.569
6Juli
‘171
1.317.703
1
423.463
152.6001
38.314
1
527.459
Algem.
Percent.
Tolaal
Waar.
Dek.
Goud-
Daia
Wissels
D epos
0
van kings.
dekking
Kapitaal
percen.
circu.
lage
1)
latie
3Juli
’19 2.225.707
2.514.530
82.811 47,8 50,2
27 Juni
’19 2.122.598
2.436.757
82.764
50,1
49,5
20
,,
’19 2.112.176
2.619.486
82.756
51,6 50,3
13
,,
’19 2.112.711
2.630.132
82.674 52,3
50,2
5 Juli
’18 1.288.729
2.143.184
76.163 65,3
55,6
6Juli
‘171
331.517
1.446.561
1
57.657
76,1
80,3
1)
Verhouding tusschen: den totalen
goudvoorraad,
Zilver etc.,
en
de
opeischbare schulden:
F R. Notes en netto depositos met
inbegrip van
het kapitaal.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ
HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste postei’ in duizenden dollars.
Data
Aantal
Totaal
uitgezette
Reserve
hij de
Totaal
Waarvan time
banken
gelden en
F.
R. bank,
deposito’s
deposiis
beleggingen
20 Juni ’19
771
14.349.049
1.323.267 12.825.091
1.756.894
13
’19
770
14.927.429
1.257.213
13.247.063 1.729.562
6
,,
’19
770
14.945.439 1.303.769
13.282.989 1.727.163
29Mei ’19
972
14.617.230
1.285.891 12.712.783 1.729.689
21 Juni ’18
695
12.422.617
1.147.421 11.203.532 1.369.809
EFFÈCTENBEURZEN.
Amsterdam, 2 Augustus 1919.
Met ui4zoaderin.g van de beurzen in de landen van Cen-
traal Europa hebben de internationale effectenmarkten
in de afgeltopen acht dagen blijk gegeven van een opti-
mi:Srne, dat moeilijk te rijmen valt met de zeer oubevre-
cligende toestanden op allerlei gebied in die rijken, ten
minste indien men hiervan 1e neutrale fondsenmarkten uitsluit. De oorzaken van de levendigheid dier markten
moet dan ook elders gezocht worden. In vroeger itijden be-
diende men zich gaarne van het gezegde, dat de beurs de
barometer van het bedrijfsleven. tn een land was. Deze
stelling is den weg gegaan van zoovele, in welker juistheid
men vOör den oorlog onvoorwaardelijk meende te kunnen
gelooven. Hebben wij niet in de meest critieke tijdperken
van den oorlog op de Berlijnscheeu andere Duitsche beur-
zeti, zoo goed als op die te Weenen en te Boedapest, op-
waartsche bewegingen aanschouwd, die slechts in weinig
gevallen, – namelijk slechts daar waar het een onder-
neming gold, die door den oorlog in belangrijke mate profi-
teerdo – gerechtvaardigd mochten heeten, terwijl toch
zoo goed als zonder onderscheid elke groep van aandeelen
en elke vertegenwoordiger van die groep werd aangegrepen
om tot het onderwerp van dikwijls phenomenale rjzingen
te worden gemaakt? Tot in de laatste maanden vdOr den
wapenstilstand, toen, zooals thans uit de debatten in de
volksvertegenwoordiging in Duitschiand ten duidelijkste
blijkt, de oorlog voor de Centralen als absoluut verloren
moest worden beschouwd, duurde aan de genoemde beurzen
cle koortsachtige bedrijvigheid der speculatie voort, die
door geen enkelen maatregel van regeeringswege kon wor-
den geremd. Wel een bedroevende kijk is het dien men
thaus, nabetrachtend, verkrijgt op de enorme koersverhef-
fin-gen, bijvoorbeeld. Van de aaudeelen dier oor.logsbedrij-
ven, die itoch in de naaste toekomst ten doode varen opge-
sehrcven t Destijds hebben wij in deze rubriek het ontstan
en het verloop dier bewegingen gechetst en willen thans
slechts in liet ‘kort er aan herinneren, dat zij voortkw-amen
uit het door den oorlog ontstane gebrek aan behoorlijk
rendeerende beleggingsmogelijkheid in handel en industrie.
Ten deele is de tegenwoordige levendigheid der beurzen
in cle landen der Entente aan een zelfde oorzaak toe te
schrijven. Nu de beurshandel er geleidelijk Vrijer wordt, nu
de beperkingen van allerlei aard door den oorlog opgelegd,
de een na de ander beginnen te verdwijnen, blijkt het, dat
voot -den beurshandel op gioote schaal kapitalen te Vin-
den, zijn, die niet of nog niet kunnen afvloeien naar ha’ndel
en. industrie, welke beide zich eerst in het beginstadium van den over-gangstijd van oorlog naar vrede bevinden.
])aarbij speelt echter ,,het dure leven” een rol van beteeke-
nis, doordien de hoogere levensstandaard naar ruime ikom-sten vraagt, die op de beurs in veel gevallen gemakkelijk te
verkrijgen zijn.
Het behoeft nauwelijks betoôg, dat dit veischjnsel er
niet een van gezonden aard is, en al is de waarschijnlijk-heid groot, dat het einde dezer rijzing nog niet nabij ligt,
toch mag er niet aan worden getwijfeld, dat de ontgoo-
cheling in dit spel te eeniger tijd zal volgen, en deze te
ernstiger zal zijn naarmate de schijnbare bloei sterker door
koersverheffingen geaccentueerd is. Er komt een tijd dat de
koopers, die zich thans ter beurze verdringen, elders ge-
roepen worden waar men -hunne kapitalen zal vragen, het-
zij ter leniging der oorlogssehulden, ‘hetzij ter bevrediging
van de eischen, die het bedrijfsleven wder zal gaan stellen.
Wellicht zal dan het keerpunt -gekomen zijn, doch, wanneer
dit zijn zal, ligt op dit moment nog geheel in het duister.
Te L o n den waren in de afgeloopen week verschillende
factoren aanwezig om steun aan de markt te v-crleenen. De
kolener.isis is -dank zij een tusschen de regeering en de
mijnwerkers gesloten ,,wapenstilstancl” voorloopig geëin-
digd. Onder de verschillende oorlogsbeperkingen in den
vrijen handel, die thans worden opgeheven, is wel een zeei
belangrijke die betreffende het herstel van de vrije markt van goud, •dat thans bereikt is door een ,,agreement” ge-
sloten tnsschen de Bank of England en vertegenwoordigers
der Transv-aalsche goudmijnen. Tijdens den oorlog mocht
het Transvaalsche goud uitsluitend naar de Bank of En
–
-land geëxporteerd worden, die ook de eeni-ge was wie gou –
export uit England was toegestaan. Van welke beteekenis
deze restrictie was, blijkt uit de cijfers van de goudpro-
ductie van Transvaal tijdens de oorlogsjaren, die niet min-
der dan J
.
36 millioen bedroeg. Voor de mijnen van den
,,Rand” beteekent dit een groote verlichting, al is het nog
moeilijk te overzien, welke gevolgen de opheffing zal heb-
ben. Te Londen hecht men nogal aan het feit, dat reeds
50.000 oz. als proef naar Amerika zijn verkocht; de op-
744
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 Augustus 1919
brengst was circa 85 sh. 6 d. per oz., il.i. ongeveer 10 pCt.
boven den oudcfn prijs. Ten onrechte is men nu al begonnen
met het maken van berekeningen voor de resultaten der
,,Randmines” op deze basis, hoewel het zeer de vraag is,. of
de geheole productie, die per jaar circa 84 millioen oz.
beloopt, wel met het zelfde verschil zal kunnen worden
geplaatst. Zeer waarschijnlijk is dit niet, en deskundigen
schatten de meerdere opbrengst op circa 7 pCt. Maar zelfs
indien dit zoo mocht zijn, dan is het nog cle vraag of er
van ‘dit meerdere veel overblijft, na aftrek van de hooge
income-tax en van andere belastingen die nog zullen wor-
den ingevoerd, zooals de ,,provincial golci-tax” en de
,,Miners’ phthisis-bill”. Ecuig tegenwicht tegen deze -lasten
wordt weliswaar gevormd door de waarschijnlijke daling
der productiekosten, die tijdens den oorlog abnormaal hoog
vaxeft, doch ‘de omvang van dit alles laat zich nog niet bij
benadering shatton, zoodat de hausse, die te Londen voor
zon goed als alle aandeelen der Raiicïmijnen is begonnen,
allicht prematuur mag heeten. Oliewaarden lagen te Londen
eveneens vast, waarbij Shelis een nieuw hoogterecord’ be-
reikten •in verband met de vestiging van een markt voor
dit fonds te New York door den verkoop van- 750.000
shares aan’ de 1 irma Kuhn, Loeb & Co.; een speciale hausse-
factor was daarbij de omstandigheid, dat Amerika de aan-deelen te Londen wel kan koopen, doch in verband met ‘de
nog steeds geldende bepalingen, niet tot verkoop kan over-
gaan. Verder was ook een gunstige stemming te bespeuren
voor de aandeelen van rubbermaatschappijen, waarbij vooral
de – ,,Rubber- en koffiesoorten” op den voorgrond stondn, in verband -met een ‘rapport van den Engelschen zaakge-lastigde te Rio de Janeiro, ‘die de opbrengst voor de eerste
twee jaren ten gevolge van den strengen vorst van ver-
leden jaar nauwelijks voldoende acht om de bestaande
vraag te dekken. Het bericht geeft taxaties volgens welke
de -zichtbare wereldvooi-raacl op 1 Juli ji. rond 10.500.000
balen ‘bedroeg. Op 1 Juli 1020 zouden hiervan niet meër
dan 434 .millioen balen en in Juli 1921 niet
–
meer -dan
2 millioen balen over zijn. Deze opgaven werkten in aan-
sluiting met de berichten omtrent voor-deelige verkoopén
van Robusta koffie door eenige maatschappijen, de gun-
stige houding der genoemde aandeelsoorten in de hand.
Ten aanzien van de daling van den dollarkoers te Londen
verdient vermelding, dat de ,,Commercial Section” der Lok-
-densche Kamer van Koophandel eenige dagen geleden in
eene zitting tot het besluit kwam, dat zij geen speciale
stappen zou voorstellen om tot verbetering van dien koers
te komen. Het is niet te gewaagd te veronderstellen, dat de
Commercial. Section hier geen raad op wist, wat bij de
huidige verhoudingen op handelsgebiecl tusschen Engdliid
en de ,,States” ook geen verwondering mag wekken. Tee-
kenend
wat
de slotsom tot welke cle vergadering te dezer
zake kwam. Deze luidde ni., dat -nationale zuinigheid en
hard werken de middelen tot verbetering moesten ziji.
Hier werd wel duidelijk aangetoond ‘waar ‘de schoen
wringt, maar de vraag b]ijft, -hoe deze middelen te ver-
krijgen.
De voortzetting der debatten in de Fransche Kamer heeft
in de afgeloopen week niet veel nieuws opgeleverd, hoewel
het rapport van Millids-Lacroix, rapporteur gdnéral van
de financieele commissie uit de Senaat, waarin met enkele
heteekenisvolle cijfers de moeilijkheden van den financiee-
len toestand werden aangetoond, niet -naliet ter beurze
indruk -te maken, vooral in het Parquet, waar de 3 pCt.
Fi-ansche rente tot 61, de 5 pet. tot 87,60 en de 4 pCt.
1918 tot 71,10 reageerde. Uit ‘dit verslag over de begrootiilg
van 1919 volgt, dat de totale uitgaven 47 milliard zullen
beloopen, tegen 38 mi]liatd aan inkomsten. De aan de
Banque de Frauce terug te betalen bedragen inbegrepen,
taxeert het rapport het ddficit op 12 milliard, die dus uit
de volgende leeniug zouden moeten worden verkregen. Aan
den ongunstigen stand der wisselkoersen schijnt men in
Frankrijk geleidelijk te wennen; ‘de verdere stijging van
-den dollarkoers tot 7,28 en van het pond sterlin’g tot 31,79,
maakte schijnbaar, niet veel indruk. De P a r ii s ch e
b e u r s had een opgewekt voorkomen. Gedeeltelijk in
sy6-
pat’h’ie met de houding van’ Londen werden Afrikaansche
mijnwaarden tot ‘betere prijzen gekocht, terwijl ook olie-
aandeelen belangstelling ontmoetten; Koninklijke Petrd-
llm zijn te Parijs intusschen tot boven de frs. 27.000 g-
stegen. Volgens Parijsehe berichten ‘droeg tot de gunstige stemming ter beurze ook een gerucht bij, volgens hetwelk
binnenkort Amerikaansche kapitalen op de continentale
effectenbeurzeri plaatsing zouden zoeken. Te Parijs, waar
dit ook in belangrijke mate het geval zou zijn, zou dit ‘ge-schieden hetzij door aankoop van waarden, hetzij door het uitleenen van gelden tegen ond’erpand, zoodra de termijn-
markt in fondsen heropend zou zijn. Ten slotte valt van
de opgewekte houding van sommige rubberaandeelen – te
gewagen. Hierin overeenstemmende met Londen, verwacht
men te Parijs een hausse in rubber, in verband met de
stijgende vraag naar het product nu de oorlog voorbij is.
De verdere daling van den markenkoers in het neutrale
buitenland ontstemde de D u i tse h e b e u r z e n in – de
afgeloopen week. Daarbij leidden de maatregelen, die thans besproken wbrden om tot uitvoering der vermogingsheffing
te geraken, tot belangrijke verkoopen van effecten, daar
zooals te verwachten was in vele kringen plannen wor-
den gesmeed om zoo veel mogelijk -kapitalen te verstoppen,
die daarom in stijgende mate in zeer kost’bare goederen, zooals platina, goud en juweelen worden belegd. Verder
werkten ook de verschillende nog altijd voortdurnde sta- • ki-ngen, zooals die der Berlijneehe Metaalbewerkers, tot
versterkiug der onigunstige opvattingen mede. Oorlogslee-
ningen waren flauwer (83/2), ‘daar uit een publicatie van
de ,,Reichsanleihe A.G.”, zooals de maatschappij, van wel-
kar oprichting wij in ons vorig nummer te dezer plaatse
gewag maakten, is genoemd, volgde, dat men’ er niet aan
denkt om de tegenwoordige koersen der leeningen kunst-
matig te handhaven.
T e
0
n z e n t heeft in de afgeloopen week ‘ter beurze min-
der levendigheid geheerscht dan de Week tevoren, hoewel
de gro’ndstem’mirg ten slotte gunstig gebleven is. Suiker-
aan-doelen, die de laatste weken ‘de leiding hadden ‘geha’d,
waren thans minder gefavoriseerd en eerder aangeboden. En zooals de stemming van die af d’eeling ter beurze, die
gedurende een zeker tijdperk de leiding heeft, gewoonlijk
ook ‘de overige afdeeli-ngen beïnvloedt, zoo was ook thans
over ‘de geheele beurs iets van die •matheid, ‘die in de ,,sui-
kers” -heerschte, te bespeuren.
De Nedcrfcandsehe staatsschulclsoorten
bewogen zich met
fractioneele verschillen om de vorige noteeringen, van bui-
tenlanders waren Oostenrijkers in verband ‘met de verdere
daling van den wisselkoers ,zeer flauw, terwijl ook aanbod
voor Russen bestond.
28Juli 31Juli 4Aug.
j1gOf
.
5
0
/
0
Ned. W. Sch. . . .
92I
2
/
92/12 93
+
I/
is
434
0
/
0
-,,
,,
,,
1916
87
1
/2
88
1
/
11
87
2
/2
4
0/
,,
,,
,,
1916
802/
4
801/
8
81
-1–
2/4
334
0
/0
,,
,,
,,
. . . .
67 /o
682/
8
68 ‘/o
_4_
114
3
°/o
,,
,,
,,
59/16
597/8
5971
-1—
/o
234
°Io
Cert. N. W.
S…..
51’/B
521/
4
52/8 + 118
5
0/
Oost-Indië 1915
95
‘Ii’
95/8
95ij
4 °/Hongarije Goud . . –
24
15
/la 22
1
22
_2
11
11
4
0/
Oostenr.Kronenrente 201/
2
17/4
18’/2 – 2
5
0
1
Rusland 1906 ……41/o
41/a
41I8 434 01 Iwangorod Dombr
211/
2
20
20
–
1I/
2
4 0/
Rusland Cons. 1880 21
20
I/o
20Vo
-7
/8
4
0/
RusI. bij Hope & Co
24
24
25
+ 1
4
0
1
Servië 1895 ………46
46
46
434 0/ China Goud 1898 .
71
1
1a
71/4
71’/4
4
0
/
0
Japan 1899 ……..’ 69/o
69’/8
–
4 0/ Argentinië Buiteul.
681h
682/2
65
– 3/2 –
5
0/ Brazilië 1895 ……711/
8
71/8
71/
5
0/
,,
1913 ……511/
t
512/
4
–
–
In
indnstrieele ondernemingen
is de rijzin-g der vorige
week niet in ‘dezelfde mate voortgezet; zeer vast echter
waren aandeelen Philips’ Gloeilampenfabrieken, die tot
688 stegen.
–
28 Juli 31 Juli
4 Aug.
Rizgof
‘Amsterdamsehe Bank
. . –
199
198
198
–
1
Ned.Handel-Mij.cert.v.aaud
2072/
4
212
1/4
228/4
+
21
Rotterd. Bankvereeniging.
1521/2
15124
151’/i
–
1
Amst. Superfosfaatfabriek
157
1/t’
157
1
!2
–
Vnu
Berkel’s Patent ……
156
2
/
8
156
155
‘-
1
2
18
Insulinde Oliefabriek
….
292
1
!2
261
.272
1
/
–
–
20*
Jurgens’ Ver. Fabr. pr.aand.
104
105
101
2
/2
–
2
1
/
Ned. Scheepsbouw-Mij. ….
177’/
177
1
!,
Philips’ Gloeilampenfabriek
652
682 688
+
36
R. S. Stokvis
&
Zonen ….
539
539 539
Vereenigde Blikfabrieken.
.
131
1
/2
131
1
/2
131
1
/o
CompaniaNercant’ilArgent.
3431/4
334
3462/4
+
3
Cultuur-Mij.
cl.
Vorstenland.
2781/4
2681/2
289
1
/
±
11
1
/4
Handelover. Ansterdam
. .
546
1
!,
540
573
+
26
1
!2
Roll. Transati. Handeisver.
142 140 140
–
2
Linde Teves
&
Stokvis
. .
..
235
235
235
VanNierop&Co’s Handel-Mij
215
191’/o
188
–
27
Tels
&
Co’s Handel-Mij
. . . .
164 164
164/
+
2/4
Gecons. Roll. Petroleum-Mij.
3541/4
345
I/o
354l/
+
1/4
Kon. Petroleum-Mij. ……
782′!,
‘
776
7781/g
–
4’/
Orion Petroleum-Mij …….
95/,
95
1
/
lOS/o
+
102/8
Steaua Romana Petr.-Mij..
–
155
1
/
153
153
2/4
—2
*
ex div. 20
O/o
§
ex.
div. 22
0/o
6 Augustus 1919
.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
745
28 Juli 31Juli 4 Aug.
9zigof
Amsterdam.Rubber-Mij…..243
239
244
+
1
NederL-Rubber-Mij. ……. 112
108
110/2 – 1
1
/1
Oost-Java-Rubber-Mij…..305
284
1
/8
303/4
– 1
1
/
4
Deli-Maatschappij ……..
5492/
2
.
550
550
+ 1/2
Medan-Tabak-Maatsehappij 244/g 234
240
48/4
Senembah-Maatschappij
549112′ 5441/4 541
–
8’/2
In cle eenigszins vermoeide stemming op de markt der
suikeraandeelen
kwam eerst tegen het einde der week ver-
andering, ‘toen berichten uit Indië meldden, dat belangrijke
quantiteiten suiker van oogst 1920, waarvoor volgens
oudere berichten aanvankelijk weinig kooplust had be-
staan, tot
f
32 per pikol waren afgedaan. Alen geeft er
zich hier ter beurze rekenschap van, dat het boekjaar 1920
voor cle suikercultuurma atschappijen, indien bovengenoemde
prijs gehaii-dhaaftl kan blijven, en indien de te verwachten
belastingen niet de stoutste taxaties beschamen, schitteren-
de resultaten zal gaan opleveren. In yer.band daarmede werd
ht aanvankelijk verkochte materiaal laatweek dan ook
weder tot stijgende prijzen teruggenomen, waardoor de
meeste suikeraandeelen, inclusief ‘clie der Koloniale ‘Bank-
instellingen, op hoogere prijzen de markt verlieten.
Petroleumwaarden
waren doorgaans kalm doch vast
gestemd, vooral, op den laatsten beursdag, de aandeelen
Geconsolideerde.
Rubber’waarden
konden zich na een voorbijgaande inzin-
king Vrij snel, doch bij beperkten bandel, herstellen. T-Toe-
wel ook hier de grondtoon ook verre van ongunstig is, is
het wel merkwaarlig, •dat men te onzent omtrnt rubber
minder ‘optimistisch is dan te Londen en te Parijs, hoewel
hier het rendement der rubberaandeelen in ‘erhouding tot
alle te l’arijs genoteerde rubberfondsen en een deel ‘der te
Londen verhandelde, zeet gunstig mag heeten.
In
tabalcsaandeelen
ging weinig om.
Scheepvaartaandeelen
‘hadden vooral in ‘het begin van de
week geen opgewekt voorkomen.
–
28Juli 31 Juli 4 Aug.
9
Z
al
?
5
f
ng
Holland-Amerika-Lijn . . .. 4651/
4
473
475
+
9°/4
gem.eig. 442
1
/
452’/
452’/2 + 10°/8
Iiolland-Gulf-Stoomv.-Mij.. 310
308
308
– 2
Roll. Alg. AtI. Stooniv.-Mij. 180
181
1
/
183
+ 3
Hollandsche Stoomboot-Mij.
227°I
225
222
– 58/
4
Java-China-Japan-Lijn…. 351
352’/s 3
+ 3
Noteeringen.
Chicago
1
Buenos Ayres
Data
Tarw
Mars
Haver ‘ Tarwc 1 May,
1
Ltjnzood
1
Sept.
Sept.
Scpt.
1
Sept.
Aug.
1
Sept.
28 Juli 31 Juli
4 Aug.
RzgoE
daling
Kon. Hollandsche Lloyd
. .
201/
204
1
/
203
+
1/
Kon. Ned. Stoomb.-Mij.
. –
265
1
/
261
260
–
Kon. Paketvaart-Mij…..
250’/
252’/2
253/2
+
3
Maatschappij Zeevaart
– .
352
1
/
352
1
/2
352
1
1
Nederl. Scheepvaart-Unie
aoi
3008/
4
303 2/2
+
2
1
!2
Nievelt
Goudriaan
……
565
575 575
+
10
Rotterdamsche Lloyd……
321
‘
316
318
–
3
Stoomv.-Mij.,,Hillegersberg”
365
361 361
–
4
,,Nederland”
– –
353
1
/2
350 /2
346
1
f2
–
7
,,Noordzee”
– –
175
1
/1
177
1
/i
184
-4-
8/2
,,Oostzee”
4098/
4
397
397
–
128/
4
Na een v6orbijgaand vaste stemming trad
in de
Amori-
kaansche af declinçj
een reactie in, waardoor de aanvanke-
lijk behaalde koersavance5
weder moesten worden
prijs ge-
geven. Anaconda’s gingen
van
172
op
165
terng,
Steels
noteerden 116, 120, 116.
Prolongatie Aeeg tot 4 pCt.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
5 Augustus 1919.
De berichten van tarwe uit Noord-Amerika zijn niet
verbeterd. De opbrengst der wintertarwe blijkt op ver-
schillende plaatsen zeer tegen te vallen en voLgens een
particuliere raming zal waarschijnlijk de laatste officieele
oogs’tsch.atting met ongeveer ’10 pCt. verminderd moeten
worden. Ook dc zomertarwe blijkt sterk geleden te hebben
en men verwacht een sterke reductie in de of ficieele cijfers, welke binneiL enkele dagen gepubliceerd zullen worden. Op
basis der gereduceerde cijfers zou een export van winter-
en .zomertarwc uit de Vereenigde Staten van ca. 9 millioen
toas mogelijk zijn; dit is weliswaar nog een groote hoe-
veelheid, ‘doch op verre na niet voldoende voor de groote. bekçef te van Europa en men zal derhalve, meer dan in de
laatste maanden het geval was, de oogen naar de andere
produotiela’nden richten. Het Canadeesche Gouvern,ement
heeft besloten den oogst tot $ 1.75 per bushel over te nemen
en het eventueele voordeel in prijs hij verkoop onder de
landbouwers pro rato te verdeelen. Het schijnt in de ‘be-
doeling van het Gouvernement te liggen de ‘tarwe tot
marktprijs te vorkoopen. De graanmarkten van Noord-Amerika gingen de laatste
Locoprijzen te Rotterdam/Amsterdan. – – –
Soorten.
t
4 Aug.
1
28
Juli. 1
4 Aug.
1
1919
1
1919
t
1918
Tarwe……………….
2 Aug.’19 226
185
76 ‘/4
18,50
10,60
41,30
–
Rogge (No. 2 Western)
26Juli’19 226
195
791/8
8)
19,50 10,80
41,60
lvlaïs (La Plata)
……..
1
485,-
1
500,-
–
2Aug.’18 223
159
7
/8
68/4
11,75
1
5,85
25,30′)
Gerst (46 ib. feeding)
..
.
.1
490,-
1
510,-
1
–
2 Aug.’17 231
117’/
60/8
18,454)1
12,90
21,70′)
Haver(38 Ib. white clipped)
1
24,50
1
25,-
1
–
2Aug.’16 130
8
/8
79
8
/8
42
8,35
,
4,70
13,15
Lijnkooken (Noord-Arne-
1
20Juli’14
82
‘)
563/s
1)
361/
8
1)
9,40
1
)
5,382)
13,702)
rika van La Plata-zaad)I
347,50
1
347,50
1
–
Lijnzaad (La Plata)
……1 1245,-
1
1265,-
1
–
‘)
per Dec.
2)
per
Sept.
8)
per
Juli.
4)
per
Aug.
.
AANVOEREN
in
tons van
1000
K.G. voor verbruik in Nederland.
Rotterdam
”
Amsterdam
Tota,ii
Arttkeien
28
Juli-
1
Sedert
1
Overeenk.
28
Juli-
1
Sedert
1
Ove,eenk
1919
1918
2
Aug.
1919
1
Jam
1919
tijdvak
1918
2
Aug.
1919
1
Jan.
1919
tijdvak
1918
5.790
64.214
1.9.44
, –
42652
2.920
106.866 4.864
–
5.840
–
–
19.953
–
25.793
–
Tarwe
………………
–
2.675
–
–
–
–
2.675
–
Rogge
……………….
Boekweit
……………
4.004 34.145
–
, –
.
1.968
‘
4.590 36.113
4.590
5.598 52.868
–
.9.144
51.459
–
–
104.327
–
Haver
…………….
–
22.582
,
–
–
.
7.333
–
29.915
–
Mais
………………
Lijnzaad
…………..
–
5.956
–
.
$.381 13.865
–
19.821
–
Gerst
………………
–
..
24156
–
‘-
200
–
24.356
–
Lijnkoek:
…………..
Tarwemeel
…………
-.
..
47.737
756
–
37.435
6.068
85.172 6.824
Andere meelsoorten….
.206
,
23.648
‘
10.104
‘ –
10.708
4.286
34.356 14.390
AANVOEREN
in
tons van
1000
K.G. voor
het Buitenland.
–
193.840
137.549
– –
–
193.840
137.549
–
14.372
90.191′
-‘.
–
.
-.
–
14.372
90.191
Tarwe
………………
Rogge
…………….
–
4.725
5.174
–
– .
–
44.725
5.174
Mais
……………..
mn
–
.
144.506
52.130
– ‘
144.506
52.130
Tarweeel
………….
Gerst
……………..
–
62.373
22.509
–
– –
62373
22.509
Haver
…………….
*
119.600
– –
–
–
119600
–
–
2.412
-‘
–
–
–
2.412
–
Lijukoeken
………….
Andere meelsoorten
–
116.040
1.964
–
–
–
‘
116.040
1.964
746
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6. Augustus 1919
dagen aanmerkelijk achteruit tengevolge van stemmen
in het Congres om middelen te beramen de prijzen op een
lager niveau te brengen. Mïs op December verloor zelfs
ruim 13 c. Het zal zonder twijfel zeer moeilijk zijn een
goed middel te viiiden,’ daar -men den weg van vraag en
aanbod zal moeten verlaten; buitendien zullen lagere prij-
zen bij de landbouwers in Noord-Amêrika eene sterke oppo-
si-tie verwekken, daar zij reeds een nadeel door ide mindere
opbrengst der wintertarwe hebben en de nog op het veld
staande gewassen een mindere opbrengst beloven. Berichten
uit Argentinië betreffende het weer luiden in de laatste
dagen gelukkig beter.
N e der l-a.n d. De 2500 ton gerst, welke -de Reeeri’ng
Maandag M. weer deed veilen, werden van
f
488
. f
492
verkocht. De lagere prijs is een gevolg van de flauwe stem-
niin.g in mais, welke stemming door de meer ruimere aan-voeren veroorzaakt werd. JFlaver is prijshoudend, doch de
prijs’ is vrij gering.
Lijnkoeken stil; de prijzen zijn nagenoeg onveranderd.
Lijnzaad is zonder eenige attenitie wegens de uiterst
flauwe s’temmin.g van ljnolie. De prijs van het laatste
artikel is nu van het hoogste punt ongeveer
f
18 omlaag
geloopen.
–
SUIKER.
NOTEERINGEN.
1
Londen
–
m
Aierdom
.,nerIC. New York
Data
1
per
Taiej
1
W/,iie
96%
Augu,ius
Cuhe,
1
Javao
Cent rifugals
No.
1
fo
1 Aug. 1919..
f
6/9
55/-
7,28
25 Juli 1919..
,, –
6419
58/-
–
7,28
1 Aug. 1918..
,, –
6419
–
–
6,05
1 Aug 1917.. ,, 24,- 53/9
18/-
3716
7,02
21 Juli
1914.. ,, 11
18
18
o 18/-
–
–
3,26
In ons land kwam de reeds lang voorbereide vereeniging –
tot stand van de grootste raffinaderijen en ruwsuiker-
ftbrieken, welke combinatie nu het grootste gedeelte van
de suikerin-dus-trie ‘hier te lande omvat.
Na de vochtige weersgesteldheid ‘der laatste weken begint
-men in de -b.ietsuikerdistricten van D u i t s c h -1 a n d naar
warmer weer,
– te verlangen. Volgens F. 0. Licht bédraagt
de achterstand van het gewas in doorsnee •nog 10-14
dagen.
In , B o h cm e n en M o r a v i ë werd de achterstand
eeiiigszilis ingehaald en wordt .’erder naar warm zomer-
weer verlangd. ‘
De zichtbare voorraden bedragen volgens F. 0. Licht:
1919
1918
1917
Duitschiand 1 Sept.
1)
290.278
322.991
166.194 toiis
Oostenrijk
1
) 200.000e 250.000
305.000
Frankrijk
1
1)
10.416
26.680
39.012
België
1
‘1)
48.500*
50.539
13.824
Nederland
1 Juli
41.523
60.766
106.753
Engeland
1
,,
427.778
316.839
129.863
Totaal Europa 1.018.495 1.027.815
760.646
V. S. v. N. A. 12 Juni
103.809
80.339
331.663
Cubahavens
9 ,.
1.200.678 1.056.100
760.921
Totaal ……2.322.982 2.164.254 1.853.230 tons
* Raming.
1)
1918/17/16. . –
Bij bovenstaande statistiek dien-t in aanmerking geno-
men te worden, ‘dat de voorraden op Java dit jaar aan-
merkelijk kleiner zijn dan een jaar ‘geleden.
In E n g e 1 -a iid zal -de Royal Sugar Commission waar-
schijnlijk nog -niet in
–
het ‘najaar ontbonden worden, zooals
het iiorspronkelijk de ‘bedoeling der Regeering -geweest moet
zijn. De voortdurende stijging der suikerprijzen in de pro-
ductielanden en dii in andere landen sooals Frankrijk op-gedane ervaringen, waar, zoodr-a de vrijstelling van dcii
suikerhandel plaats had, onndddelljk eene groote rjzing
der prijzen intrad, zonde vol
–
doende cciie dergelijke wijzi-
‘ging in de Engelsch’e suikerpolitielç verklaren. Wel mag
verwacht worden, dat onder contrôle der Royal Commission
de bio.nen’la-n’dsche prijzen. eenigszins’ verhoogd zullen n’or-
den, in verban-d met den verhoogden wereldprijs voor
suiker, aangezien de Regeering op den duur wel niet igld
zal willen blijven toeleggen bij-de suikerinkoopen- voor het –
land. –
Uit J a,v a worden de eerste groote verkoopea van de
Vereenigde Javasuik-ar Prodicenten gemeld van oogst
1920 op basis van
f
32,- eerste kosten voor Superieur,
f
30,50 voor No. 16 en hooger, en
f
30,- voor Muscovados,
op welke basis ongeveer 2
1
/
2
-millioen picols afged-aad werden
en wel hoofdzakelijk voor Japansche rekening. Deze ver-
k-oopen beloven aan de suikerin-dustrie op Java voor het
volgende jaar schitterende resultaten. Vôor suiker uit den
-ditj-arigen oogst was ‘de J’avamarkt kalm gestemd. Eenigen’
tijd geleden verkochten de V.J.P. nog ongeveer 1y
2
mil-
lioen picois i
–
estanjt oogsten No. 16 en hooger tot
f
35,- en
Muscovados tot
f
34,50-35,50 eerste kosten, en kan -daar-
mede de geheele oogs’t van dit jaar als verkocht worden
beschouwd. Alleen ‘bij speculanten kan nog het een en ander
te koop zijn. Het rendement van 68 fabrieken was op 15
Juli gemiddeld 14 pCt. beneden verleden jaar op hetzelfde tijdstip, doch het is niet onmogelijk, dat h’et ‘nacleelig ver-
schil met verleden jaar gaandeweg wat kleiner wordt.
• De laatste Cuba-statistiek luidt als volgt:
1919
1918
1917
Ontv. der week tot 19Juli
32.490
29.142
24.000 tons
Totaal sedert 1 Dec.
1) ..
. . 3.362.228 2.993.000 2.711.885
Werkende fabrieken
12
15
14
Exp. d. week tot 28 Juni. .
82.692 100.456
60.464
Tot. exp. 1 Jan.-28 Juni.. 2.140.091 1.914.590 2.026.127
Exp. Engel. 1Jan.-21Juni’ 367.301 369.476 482.423 Frankrijk ,,
31.741
7.400
28.4.19
Totale voorraad 30 Juni.. 1.158.409 904.502 698.233
1)
1918/17116.
RUBBER.
– De markt verkeerde in de afgeloopen week in een vaste
stemming en de omzetten waren levendig. Amerika trad
eveneens als kooper op.
– De prijzen konden zich daarom weder eenigszins verbe-
teren en de noteeringen op het einde der week luidden als
volgt:
Prima Hevea Crêpe loco.. 1/I1
1
h eindevoorafg.week 1111
sm. sheets
,,
1/10
…………1/9 1L 1/91/
3
Crêpe Oct./Dec.
21-
1
/
……………..
2/-
Jan./Juni . .
2/1
1
/
…………….
2/-/g
11
Para loco …………..2/6 ……………..215
8
/g
KOFFIE.
(Mededeeling van de Makelaars G. Duurig & Zoon, Kolf 1
& Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
Noteeringen en voorraden.
Rio
Sanios
–
Data
IVisselkoe,,
Voorraad
1
1
No. 7
I
Voorraad
2 Aug. 19191 519.000 15.450 1.800.000 20.000 – 1417/
26 Juli 19191 524.000 15.450 1.791.0,00 19.500
14′
°
/ii
19 ,,
1919 431.000 15.200 1.827.000
–
2 Aug. 1918′ 669.000
– 2.842.000 6.900 – 13/16
JAVA THEE.
(Herleid tot 1/1 Kisten.)
Voorraad 30 Juni 1919 …………….63903
Aangevoerd ……………………..38762
–
102665
Sedrt afgeleverd ………………….21074
Voorraad heden …………………….81591
Waarvan in ae eerste hand …………51909
–
KATOEN.
Noteeringen voor Loco-Katoen.
–
(Middling Uplands).
–
2
Aug.19 28Juli’19 121 Juli’19 2Aug.18 2Aug’l7
New York voor
Middliug .. 34,80e 35,15e 36,65e 30,45e 25,65e
New Orleans
voor Middling 34,25e 34,- c 34,50e 27,75e 25,- e
Liverpool voor ‘ –
Middling .. .. 19,88d) 21,27(1 21,45 d 21,02 dij 19,35d
i)
1 Aug. 1919.
3)
Good Middling Texas.
Ontvangsten.
Rio
Sontos
Data
Afgeloopen
Sedert
Afgeloopen
I
Sedert
week
1 Juli
week
1 Juli
tons
2 Aug. 1919.. ..
42.000
202.000107.000
402:000
–
,,
2 Aug. 1918……33.000
197.000
118.000
1
607.000
6 Augustus 1919
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
747
• Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)
1
Aug. j
Ooerecnhomsllgé perioden
lol
-‘
1Aug.
19
1917-18
1916-17
Ontvangsten Guif-Havens..
6000
” 4000
}
4000
Atlant. Havens
)
Uitvoer naar Gr. Brittantil3
–
27000
‘t Vasteland.
3000
–
18000
Japan etc…
– –
Voorraden in duizendtallen
1
Aug.
19
2 Aug.
18
‘3 Aug.
17
Amerik. havens ……….
1201
974
539
Binnenland …………..
800
681
330
New York
……………
‘7
.
140
66
7
.. ..
315
–
146
New Orleans
………….
Liverpool
……………
7
232
239
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester, d.d. 16 Juli 1919.
Prijzen van Amerikaansche katoen zijn onmiddellijk na
ons vorig bericht sterk gestegen en gaan ook nu nog dage-
lijks hooger. De weerberichtcn blijven slecht en er zijn
slechts weinig verkoopers. De hervatting van den handel
met tluitschland heeft de exportpositie sterk verbeterd, zoo-
dat men zelfs verwacht, dat de hooge prijzen van verleden
jaar weer bereikt zullen worden. Op winstuemingen rea-
geerde de markt gisteren, terwijl ook de weerberichten iets
gunstiger luidden. Ivlessrs. Neill Brothers taxeeren den aan-plant van dit seizoen op 36.000.000 acres. Prijzen van Egyp-tische katoen blijven ouveran derd.
De Lancashire fabrieken zijn Maandag weer beginnen te
werkeu en is men tot overeenstemming gekomen op een
basis van een werkweek van 48 uur en 30
0
/0
loonsverhoo-
ging. De spinners hebben huuueirijzen belangrijk verhoogd,
daar alle voorraden verdwenen zijn en hun productiekosten
zeer veel duurder zijn geworden ook in verband met de
vermoedelijke vrhooging van kolenprijzen. Over het alge-
meen zijn garenprijzen zeer onregelmatig, doch de vraag
blijft goed en ook de binnenlandsche weverijen blijven ge-
regeld doorkoopen. Momenteel is er veel vraag naar pincops,
doch nu dc productie van garens belangrijk zal verminde-,
ren, is het Diet waarschijnlijk, dat prijzen lager zullen wor-
den. . ])e exportvraag is goed, maar niet zoo levendig als
die voor het binenland. Egyptische gareus van alle soorten
worden goed gevraagd en prijzen zijn duurder geworden,
terwijl spiuners voor fijnere gareus zoo bezet zijn, dat zij
liever geen offerte, maken. –
Prijzen van manufacturen zijn vaster dan ooit en bijna
even hoog als in Augustus van verleden jaar, toen groote
orders voor Indië werden afgesloten. Van daar komen ook
thans weder orders binnen, zoodat feitelijk de geheele wereld
nog tracht bij te koojen. De levering wordt zeer moeilijk
en vele fabrikanten zijn tot ver in het volgende jaar uit-
verkocht. Prijzen blijven geregeld stijgen, zoodat vele expor-
teurs de inkomende orders maar best mogelijk dekken,
zonder rekening te honden met dc limites, daar zij anders
vreezen toch weer, meer te ‘moeten betalen. Ook de binnen-
landsche vraag blijft zeer gezond.
9Juli 16Juli
9Juli 16Juli
Liverpoolnoteeringen (loco)
T.T.opindië ….1/S
1/6
F.G.’F.Sakellaridis 27,09 27,09 T.T.opflongkong 3/6′!2 316/4
G.F. No. 1 Oomra 15,10 15,85. T.T.opShanghai 5/4
5141/2
Manchester, dcl. 23 Juli 1919.
Wat Amei’.ikaansche katoen betreft, is de markt deze
week weder gestegen, speciaal voor de wintermaanden, die
nu in Liverpool hooger noteer.en dan de locotermijn. Zulks is in lang niet geschied, doch indiende weerberichten aiiet ‘beter
wonden, zullen latere iuiaanden in verhouding nog wel ver-
der stijgen. Er zijn ‘echter ook verschillende factoren tegen
een nieuwe hausse cii wel voornamelijk de stijging van ‘den
dollarkoers. Bovendien is men in Amerika eenigszins teleur-
gesteld over de hervatting van den ‘handel met Duitsch-land, terwijl ook de staking in het scheepvaartbedrjf on-
guutig op de stemming werkt. Enkele Spinners koopen
ook weinig, omdat de voorraden langer duren, dan ‘zij ver-
wachtten, voornamelijk door de kortere arbeidsuren en verder door de kans op stilstand der fabrieken, wegens
gebrek aan kolen.
Prijzen van Amer.ikaansche garens ‘blijven verder stijgen
en de kwestie van levering vooral voor k’ettinggarens, spelen
bij elke transactie een belangrijke rol. De gevolgen van de
werkstaking an ook ‘de gewone vacantieweken hebben de
levering van alle oude côntracten vertraagd, terwijl nu de
productie belangrijk verminderd is. De ibinnenlandsche
vraag blijft goed en prijzen zijn zeer vast. De exportvraag
is minder levendig, doch voor dc markten in de Levant
zijn zooivel in 16/24cr water, alsook in extra harde garens flinke partijen geplaatst. Bombay heeft 30cr en 40cr enkel
en 406r getwijnd gekocht en is ook verder in d ‘markt;
40/44cr mule voor de verveiijen blijven goed gevraagd,
maar de exportvraag voor deze nummers is wel wat ver-
minderd. Holland en de kleinere markten op het Continent
blijvén op beerkte schaal koopen. Voor Egyptische ‘garens,
speciaal weft voor de twijnerijen en goede 60cr twist,
bestaat goede belangstelling bij stijgen’de prijzen.
De toon in de doekmarkt is bepaald rustig, doch blifren
prijzen ‘geregeld stijgen.. Er komen aanvragen vah alle
markten, maar fabrikanten zijn zeer bezet en nemen alleen die orders aan, die hun passen. Isa vele gevallen gaan koo-
pei’s niet accoörd met de late levering, die nu gevraagd
wordt, zoodat ook daarom verschillende orders afspringen.
Fabrikanten van fancies zijn goed bezet en meest allen
v000-
maanden uitverkocht. Van de koloniën, komen gere-
geld orders binnen, terwijl ook de binnenlandsche vraag
verbeterd is. De zaken met Iudië worden nog zeer belem-
merd door de vertraging in ‘het telegramverkeer, doch de
vraag van daar is zeer, gezond. China is de laatste dagen
wat rustiger.
1
6Juli 23Juli
1
6Juli 23Juli
Liverpoolnoteeringen (loëo)
T.T.opindië …. 118
118
F.G.F. Sakellaridis 27,09 27,09. T.T.opHongkorig 3/6
3/4
316
3/4
G.F. No. 1 Oomra 15,85 15,85 T.T.opShanghai 5/4′!2 515′!,
KAPOK.
(Opgave van de Makelaars Gebrs, van der Vies, Amsterdam.)
Kapokstatistiek op 31 Juli 1919.
Aanvoer’
Verkoop
Importeurs:
tot tot
31 Juli 31 Juli
S.
&
W. Birnbaum ……
.
3818 picols 3918 picols
H. G. Th. Crone ……..
1847
‘
,
1847
–
Edgar
&
Co………….
964
479
Van Eeghen
&
Co . ……
1412
Hermans Marsrnan
&
Co
807
100
Ind. Handels Comp
260
Mirandolle Voûte
&
Co.
–
7011
,,
7011
Nederlanclsche Regeering
6059
6059
Order………………
‘
3750
3750
•
W. Tengbergen
&
Co
200
..
–
26128 picols 23064 picols
‘WOL
Bericht van Gebrs. van der Vies:
‘De heden gehouden 3e wolveiling te Amsterdam werd
door een flink aantal belanghebbenden bijgewoond. Koopers waren over het algemeen zeer gereserveerd, zöo-dat vele kavelingen door verkoopers werden opgehouden. Totaal werden aangeboden:
130 balen Kaapwol
waarvan verkocht 45 balen.
447
HolI. wol
107 64
La Plata-wol
8
641 balen totaal
,
waarvan verkocht 158 balen.
Prijsnoteeringen:
Cape medium snow white …… El. 8,25
p. K.G.
Hollandsche scheerwol, le soort ,, 4,15/25
in vet.
Montevideo-Pieces & Bellies la.
6,95
gew.
Z.
1 Augustns 1919.
[waschkosten.
HUIDEN.
Bericht van cle firma Grisar & Co.:
De afgeloopen week was zeer levendig voor alle ‘soorten
b u .i t e n 1 a n d s c h e huiden. Maandag werden te Londen
de eerste ladingen Liebig Colon en Fray Bentoshuiden,
totaal 23.000 stuks, verkocht, ivelke 24 J. opbrachten. De
iüeiiive offerten luiden allen wederom 5 pCt. hooger dan
dd vorige week en worden ‘op deze verhoogde prijzen
nieuwe zaken af’gedaan. De ])insdag j.l. in veiling aange-
boden 15.500 huiden ex ,,Ieolda” werden op 3000 stuks na
afgegeven tot prijzen, wel’ke, de qu•aliteit in aanmerking
genomen, bevredigend waren. Na afloop van de veiling
werden ongeveer 10.000 huiden van de loco waar gekocht,
zoowel voor Neclerlandsche als voor buitenlandsche rekenin’g.
In 1 a n d s c h e huid’en: eenigszins kalmer. De Neder-
.landsche looierj onthoudt er zich over het algemeen van
om inlandsche huiden ‘te yerwerkeu. Voor buitenlandsche
rekening zijn nog Vrij bedui’dende zaken gedaan tot prij-
zen van ongeveer 95 cent.
DORDRECHT.
Juli1919
.Juli 1918
A.ntai
Anta1
N.R.T.
N.R.T.
schepen
schepen
2
3
2
3
(Gerard Mauritz.)
VLISSINGEN.
Juli 1919 Juli 1918
Aantal
N.
R
.
Aantal
N. R.T.
schepen
schepe,n
-2
-.
338
-.
–
18
17.474
–
–
2
210
–
–
3
430
–
–
25
18.452
–
–
21
18.052
–
–
2
138
–
–
1
170
– –
1
92
–
–
25
18.452
–
–
B. Stofkoper
&
Co.)
IJMUIDEN.
–
748
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
6 Augustus 1919
1
K a 1f s v ei 1 e ii worden, niettegenstaancie de belemme-
ringen in den uitvoer,tot wederom ‘hoogere prijzen ge
.
kocht.
L o o i t o 1f e
II:
zeer levendige viaag,. zoowel vooi
vaste als voor korte looistoffeli; Er viuien beduidende f-
Landen van
doeningen
plaats,
in loco quebracho tot zeer vaste prijzen,
herkomst
Korte looistoffen met eene rijzing van 5-10 ‘pot. – zoowel
voor Myrabo.lanen als voor Valonea en Mimoa, op grond
‘dat de Oceaanvrachten’ op Engeland wederom verhoogd Biunenl. Havens
zijn.
Groot-Brittannië
–
2 Augustus 1919. –
–
Totaal
Nationaliteit.
–
VERKEERS WEZEN.
-:
Nederlandsche..
Britsche
……
INKLARINGEN.
Totaal
NIEUWE WATERWEG..
Juli 1919
Juli 1918
Landen van
Aantal
–
N.R.T.
Aantal
N.R.T.
herkomst
schepen schepen
Binrieni. havens
23
1.924
8
481
Groot-Brittannië
186
117.717
25
10.412
Duitschland
– .
..
36
18.958
–
–
Noorwegen
….
6
2.572
4
298
.
12.972
5
212
Denemarken..,
–
–
1
Rusland-Oostz.h.
1
1.378
–
Finland ……..
1
660
–
–
België
……..
.
0
6.668
–
–
18
12.419
1
‘
109
1
1.328
–
–
Zweden ……….19
Portugal
……
3
638
–
Over. Wk. Afrika
4
…
7.287
– –
Frankrijk ………
Zuid-Af i
–
ika….
1
…
3.500
–
-.
Spanje
………..
Achter-Indië
..
…
1
3.606
–
Ned.
Oost-Indië
S
15.494
–
–
2
9.169
– –
Australië ………
Veren. Staten..
57
1.6,7.608
22
61.798
Argent,Uruguay
11
.20.785
–
–
385
404.683
66
–
7555
Totaal….
Periode 1 Jan.-
.
31Juli …….
2.684
2.584.812
548
488.502»
Nationaliteit.’
‘
Nederlandsche
155
121.250
25
14.750
Britsche
128
110.847
–
18
9.110
Duitsche
21
,
10.513
– –
Noorsche
14
14.929
12
30.874′
Belgische
3
‘
2.757
6
16.321′
Fransche
5
.
265
–
Zweedsche….’
9
4.853
4
4.147′
]Yeensche
–
..
. .
–
3
.
–
5.466
‘
–
1
‘
5
Vereen. Staten
43
122.564
– –
Andére
4
.
11.239
–
–
385
404.683
66
75.255
Totaal
. . . .
1)
1913, 6.663 schepen met 8.035.307 N. R. T.
(Dirkzwager’s Scheepsagentuur.)
DELFZTJL.
Juni 1919
Juni 1918
Landen van
herkomst
Aantal
N. R. T.
Aantal
N. R. T.
schepen
schepen
.Binnenl. havens
4
488
–
–
Duitschland
29
3.316
20
14.644
Zweden
6
1.470
8
7.937
Denemarken
–
–
1
249
Finland
5.
– 1.793
–
–
j
–
Totaal ….
44
7.067
29
22.836 –
Nationaliteit.
.
j
‘)
1913, 1.362 schepen met 1.551.766 N. R. T.
Neclerlandsche
11
‘ 2.010
–
–
(Ralverhout & Zwart’s Scheepsagentuur.)
Britsche
1
344
–
–
In den staat van inklaringen voor de maand Juni wijzige
Duitsche
.
32
4.713
29
22.830
men de tonnenmaat der schepen van Nederlandsche nationa-
liteit in 82.874 N,R.T; de tel1in wordt dus overeenkom-
Totaal ……
44 –
7.067. .
29 . . 22830
stig 122.850 N;R:T., hetgeen ook de telling voor de landen
-.
(A. van Dijk. van herkomst behoort ,aan te wijzen.
– ‘ –
Landen van
herkomst
Binneol. havens.
Groot-Brittan nië
België ……..
Frankt ijk
.
……
Totaal –
Na t i o al i t ei t.
Nederlandsche..
Britsche ……
Belgische ……
Fransche ……
Totaal
Juli 1919 Juli 1918
Landen van
–
Aantal
schepen
N.R.T.
Aantal
schepen
N.R.T.
herkomst
Binnenl. havens
7
3.782
4
6.193
Groot-Brittannië
35
16.522
–
–
Duitsehiand
6
3.152
–
–
Noorwegeii
..
1
‘
478
1
85
Zweden
13
6.105
.
4
542
Einland
7
6.451
–
–
België
1
261
–
–
Frankrijk
8
4.686
,
–
–
1.154
–
2.017
–
1.896
-.
Oosteor.-Hong.,
Griekenland ..
‘
4
3.520
–
Spanje
………2
Portugal
…….4
Ned. Oost-Indië.
6
23.274
–
–
Vereen. Staten..
.0
21.657
.
2
7.187
Ned. West-Indië- Nèderl. Antillen
1
2.635
–
–
Italië ………..2
Argent.,Uruguay
5
11.326
—
–
Overige Zuid- Amerika
.. ..
2
4.556
–
–
Totaal ….
‘114
113.472
11
14.007
Periode 1 Jan.-
31 Juli
519
551.052
124
48.659*)
Nationaliteit.
–
Nederlandsche
80
93.800
10
13.942
Britsche
14
6.025
–
–
Duitsche
10
:4.868
– –
4
2.067
–
–
Zweedsche-. …..
‘-
4
1.773
1
65
Noorsche ……..
Vereen. Staten..
2
..
4939
–
Totaal ,.
. .
114
113.472
11
14.007