Nederlandse bedrijfskredietverlening bezig aan opmars

De groei van de Nederlandse binnenlandse bancaire bedrijfskredietverlening loopt sinds eind 2021 weer meer in de pas met de gemiddelde groei in het eurogebied. Sinds juni 2024 is de groei zelfs voor het eerst in ruim tien jaar gedurende meerdere maanden hoger.

Tussen 2014 en 2020 sprak men in Nederland van ‘kredietloze groei’: hoewel de Nederlandse economie na de financiële crisis herstelde, bleef de bedrijfskredietverlening achter. Relatief restrictieve bancaire financieringscondities voor het midden- en kleinbedrijf (hoge rente, strenge acceptatiecriteria) en omvangrijke aflossingen door bedrijven om hun relatief hoge schuldquote te reduceren werden wel als verklaringen hiervoor genoemd.

In 2020 werd de kredietgroei positief door de monetaire verruiming van de Europese Centrale Bank om de schok van de coronacrisis te dempen. Banken konden targeted longer-term refinancing operations afnemen tegen gunstige leenvoorwaarden, mits ze dat geld uitleenden aan huishoudens en bedrijven. Ondanks het verkrappende monetaire beleid vanaf 2022 en een stijging van de beleidsrente om de toegenomen inflatie te bestrijden, bleef de kredietgroei overwegend positief. Met het ruimere monetaire beleid sinds juni 2024 groeit de bancaire bedrijfskredietverlening in Nederland zelfs harder dan in het eurogebied. Eind maart 2025 stonden bij de Nederlandse banken voor 277 miljard euro aan binnenlandse bedrijfskredieten uit, een groei van 5,0 procent ten opzichte van een jaar eerder.

De groei van de bedrijfskredietverlening neemt toe door een samenspel van aanbod- en vraagfactoren. Het aanbod door banken kan zijn gestegen door gunstigere financieringscondities en een relatief lagere risicoperceptie van de kredietrisico’s van bedrijven. De vraag van bedrijven door lagere rentekosten en een groter verwacht rendement van hun investe­ringen. Ook de gedaalde kredietverlening door niet-bancaire financiële instellingen en afname van andere vormen van financiering kunnen de vraag naar ban­caire bedrijfskredietverlening hebben gestimuleerd. Zo is sinds mei 2024 de netto-uitgifte van schuldpapier door het Nederlandse bedrijfsleven afgenomen. Hogere winsten van bedrijven, als bron van interne finan­ciering, hebben de vraag naar bancaire kredietverlening niet verminderd.