■ Bas Butler en Martin Admiraal (DNB)
Een van de verkiezingsbeloftes van president Trump is het terugbrengen van het handelstekort van de Verenigde Staten (VS). Bij zijn aantreden begin 2017 bedroeg het handelstekort 505 miljard dollar, en het grootste deel hiervan kwam destijds voor rekening van China, met 310 miljard dollar, gevolgd door Japan (55 miljard), Duitsland (45 miljard) en Mexico (40 miljard).
Volgens Trump is het Amerikaanse tekort het resultaat van oneerlijke handel, mede door dumping van goedkoop Chinees staal en slechte handelsakkoorden. Dit zou ten koste zijn gegaan van de werkgelegenheid in de VS. Om zijn verkiezingsbelofte in te lossen heeft Trump onder meer invoertarieven ingesteld op Chinese importgoederen ter waarde van 200 miljard dollar.
Nu, twee jaar later, kunnen we de voorlopige balans opmaken. Eind vorig jaar bedroeg het handelstekort van de VS 620 miljard dollar, een stijging van 115 miljard sinds zijn aantreden (figuur). Ook wanneer er gecorrigeerd wordt voor de omvang van de Amerikaanse economie, blijft er sprake van een toename van het tekort.
Onderliggend is deze toename toe te schrijven aan de stijging van de invoer, terwijl de uitvoer na een vergelijkbare stijging weer is afgenomen sinds 2018. Van de landen waar de VS een handelstekort mee heeft, is het tekort met China het sterkst toegenomen, tot 370 miljard dollar.
De verklaring voor het opgelopen handelstekort lijkt te liggen bij het gevoerde begrotings- en monetaire beleid in de VS. Zo heeft de Amerikaanse economie een positieve impuls gekregen met het doorvoeren van de belastinghervorming eind 2017 (een andere verkiezingsbelofte van Trump). De extra binnenlandse bestedingen die daarmee zijn uitgelokt, hebben geleid tot een stijging van de invoer. Daarnaast zijn de monetaire condities verder verkrapt door de Amerikaanse centrale bank, mede naar aanleiding van het stimulerende karakter van de belastinghervorming. De Amerikaanse concurrentiepositie is hierdoor verslechterd via een duurdere dollar, wat zijn weerslag heeft gehad op de uitvoer.
