Jrg. 6, editie 293

10
AUGUSTUS 191

AUTEURSRECHT
VOORBEHOUDEN.

EconomischowStatistische

Berichtén

ALGEMEEN WEEKBLAD
VOOR HANDELNI:iVERHEID, FINANC1N EN VERKEER
*

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

6E JAARGANG

WOENSDAG 10 AUGUSTUS 1921

No. 293

INHOUD

Blz.
HET VERLOOP DER WISSELKOERSEN
door
Prof. Mr. G. ‘W.
J
. Bruins

………………………………..
669
De verzwakking der Arbeidswet door
J. E. Schaper ..

672
Goud in het Tweede Kwartaal
1921
.. . ……………
673
Londensche Correspondentie …… . ………………..
675
AANTEEKENINGEN:
De recente economische ontwikkeling van Zuid-Amerika.
676
De Zuid-Afrikaansche mijnbouw in
1920
…………
678
De Economische toestand van Zwitserland ……….
679
OVERZICHT VAN TIJDSCHRIFTEN
………………….
680
MAANDCIJFERS:
Ontvangsten van Spoor- en Tramwegmaatschappijen,
Maart 1921
…………………………….
631
Handelsbeweging over de maand Juni
1921
……..
682
Emissies in Juli
1921
…………………….. ..
683
Rijkapostspaarbank …………………………
683
Giro-kantoor der Gemeente Amsterdam …………
683
Giro-omzet bij de Nederlandsche Bank ………… ..
683
STATISTIËKEN EN OVERZICHTEN
………………
683-691
Geidkoersen.

Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.
Bankstaten.

Verkeerswezen..

INSTITUUT

VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

Algemeen Secretaris: Mr.
G.
W. J. Bruins.
Assistent-Redacteur voor het weekblad: D. J. Wansink.

Secretariaat: Pieter de Hooghweg
12e, Rotterdam.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 37.
Telef. Nr. 3000. Tele gr.adres: Economisch Instituut.
Postch.eque en girorekénring Rotterdam No. 8408.

Abon.nemerttsprijs poor het weekblad franco p. p.
in Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 25,-
per
jaar. Losse nummers 50 cents.

Leden en donateurs van het Instituut ontvangen
het weekblad gratis.
Advertentiën f 0.50 per regel. Plaatsing bij abonne-ment volgens tarief. Administratie van abonnementen
en advertenties: Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
iilaatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhag e.

8 AUGUSTUS

Tegen het einde van deze berichtsweek viel op de

geldniarkt een verruiming van de beschikbare mid-

delen te constateeren. Wissels werden veer k 48/8,

ook een enkele maal
lt
4. pOt. geplaatst. Ook cail-

gelden waren in grootere bedragen aangeboden, doh

deze werden vlot opgenomen hetgeen doet zien, dat

de geldruimté nog niet algemen is.

* ‘S
*

De wisselkoersen bleven zich deze week niet alleen

op liet verhoogde niveau handhaven, doch zetten

hunne opwaartsche beweging nog voort.

Voor Duitsche rekening werden hier op de. markt

vera ere ankoope.n van buitenlan dsch japier gedaan.

Opmerkzaamheid verdient nog de ‘buitengewone

vastheid van don Zwitserschen franc, die pim. 54,40

noteert.

Over liet geheel genomen was do handel tamelijk

levendig.

-,

LONDEN,
0
1Aug. 1921.

Do toestand in ‘do ‘geldimarkt wordt eenigsnins

vaster, vlottend crediat iets minder ruim. Daggeld

‘gewoonlijk 3 pOt., terwijl rseven:d,aagsgelid 4 pOt.

deed.

In de discontomarkt waren weinig zaken, hoewel

schatldstbiljette.n tegen hnoger koersen werden aan-

geboden. Tsveiemaandiabiletben deden 4%—”/1(1 pOt.,

drieraan’debiljetton 4Y2 pOt., vtiermaan;dislbilj etten

011e—% pOt. en nesm’aanclbiljetten 4Y8 pOt.

HET VERLOOP DER WISSELKOERSEN.

Het ver.looj dier wiisadl’koeirsen blijft terecht hier te
lande dc aandacht trekken. Sedert de daling van en-

kele niaanden geleden is toch in de laatste weken
een hernieuwde stijging ven jden dollar ingetredein,
waardoor de koers thans weder de
f
3.25 te ‘boven gaat,
terwiij,l ook andere valuta’s, in de eerste plaats het
pond sterling, een w’el’is•waar l’angnam, maar ni’ett’e-
nin oninriakenibare neiging tot stijgen vertoonen.
Vooral in die laatste weken treedt deze neiging ‘dui-
de1ijk aan den dag.

De becloouiiioig ven de enkele opmerkingen, welke
ten geileiilde ‘van de bijgevoegde graphienhe voorstel-
linig hieronder ivoligen, is niet ‘dle vragen van gelid-
politiek en ‘van all’gomeen belang, welke in dit verband
kunnen en ‘moeten wo.rd}en gesteld, wederom ten prin-

cipa’le naar ‘voren te brengen. Voorzooiver eenigo
strekikting is ‘bedoeld, is het deze, dat wie op de vra-
gen, of en in lioe-v’erire in de laatste anderhalf jiaar
onze Nederlandsche gulden is afgezakt en in hoeverre
deze afzaikkiing aan on’ze eigen munteenheid en
de te haren• opridhte gevoerde
politiek
mag worden
geweten, een antwoomi tr’aght te vinden, eter doet
niet in de ‘eerste plaats te kijken nam den stand van
ded Amerikaanschen dollar – van hoe ernstige ge-
volgen deze stond np zic,hizelf ook is – doch ‘mede en
zelfs veeleer naar diien van liet ponid sterling en iii
het algemeen van dle ‘valuta’s van die Europeesche
landen, diie
zich
in dcii laatsten ‘tijid niet of niet meer
aan naunbvers’iecliteriing in den vorm van toenemende
uitigifte ‘van papiergeld hObben schuldig gemaakt.
Tegen ideze stelling, diie, wat betreft de partiëela
wraiking van den ‘dollar, reeds besloten lag in de be-
sehouwinigen van oin’dergeteekende onder den titel
,,Disoontopo]iitiek, Een teruig{bthk”. .in het nummer van
ii Mei j.]. is het voor ide hand
iiggenid
argument dit, dat do ‘dollar de eeni.ge ‘op goudparitei’t staande uut-
eenlheiid is en mitsdiien ‘in den ‘hui’diigen nionetaliren
chaos het eenige wezenlijke vaste punt vomt, voor-
zoover althans het tgoud al’s zoordinig rnag worden eain.

gemerkt. Zien wij dus d’en ‘dollarkoets in ons land en

10 Augustus
1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

v1l

In de hiernevens afgedru’kte graphische voorstel-
linig ijs ‘voor heit tijdperk Mei 1920—,half Juiuii 1921.
een overzidht gegven van cle procentueele afwijkiin-gen van de wisselkoersen ‘van New York, de neutrale
landen
vuii
Europa en Frankrijk ten opzicihte van hert

pond stes-ling. Ook de dollar ‘had uiteraard als uit
gangspuint gekozen kunnen zijn, in wolk geval alle
o’verri,ge wisselkoersen een iiriánking zouden hbber
vertoond, waar thans de dollar een stijging te aan-
schouwen geeft. Hetor4
e
r]iing verloop der Europee-
sche koersen zou ‘dan eehtr niet zoo duidelijk naar
voren zijn igerbreden.

B:eziet men deze statistiek, dan blijkt reeds ‘cladelij.k.
dat feitelijk alleen New York ‘in de periode ‘van Jun’i
’20 tot Februari ’21 een golfb’wegiing vertoont, die

siicli in geen der andere weerspiegelt en die zich even-min weerspiegelt
in
het koersverloop van de verdere
niet opgenomen landen. Reeds de wet ‘van ‘het grgote getal doet hier vermoeden, dat, n’en déplaise de goud-
waarde van ,dn ‘dollar, de oorzaak ibij. deze muntoort
gelegen ‘heft en niet bij alle ain,dere. Dit vermoeden
wordt tot zekerheid, ‘wranneer iman zich ‘het verdere
economisahe gebeu.ren van dit tijdvak te binnen
brengt. In ,dezen tijd toch rvalt de buitengewoon em-
stige coujunctuuronislag, ‘diie geleid heeft tot der
bekenden val in de groot’hanclolsprijzen en alle ver-
dere resultaten van dien. In ‘het reeds aangehaalde
artikel van 11 Mei j.l. is ‘op dit cni,sisgebeuren reeds
uitvoerig ingegaan, zoodat ‘hier met een enkel woord
kan worden volstaan. Hoofdzaak was, ‘dat ‘de Vereen.ig-
de Staten ‘volstrekt ‘de leiding ‘hadden. Daar vertoon-
den nicih cie spannripgeu in .het credietwezen en in het
econotniisahe leven in ‘het algemeen. De overige landen
hadden bij ‘dit alles een geheel passieve rol. De prijs-
‘verschuivingen hehben zich natuurlijk ‘oo’k ‘binnen. hun
grenzen vo:oirtgeplant en ‘høbben ook daar ‘hun ‘weer-
slag op de er ietverhondin,gen uitgeoefend. Overal
gevoelde men echter dat wat gesahied’de, was een wil-
loos volgen ‘van New York in een nate als in 4e econo
miscihe geschiedenis van v66r iden oorlog onbekend
was en ondenkbaar zou rzijn geweest. In de V. S. met
hun onbzagljke surpiusprodructie ontstonden de ‘span-niinjgeja en kwam d’e ‘breuk. Duidelijk blijkt zulks ook
hij vergelijking ‘van ‘het wisseJikoerverloop met .dat
van de groothandeisprijzen en ‘van ‘het icali mon’ey op
de New Yonksche gel,dmarkt. Ht ism’ar’kwaard,ig hoe-
zeer ‘het verloop dezer drie lijnen parallel gaat.

Neeinst ‘men draai-bij in aanmierkiing,ciat in ide mone-
taire positie der overige landen in deze periode gee.
nedei wijziging kwam, ‘reUs in verschillende ‘het bank-
disconto ‘verdere veilhooging on’der,giinig, dan is men
m.ii. wed genooidkaakt ‘het ‘verloop ‘van den ‘dollar ria de
bedoelde periode in de eerste plaats toe te schrijven
aan de interne toestanden in ide V. S., zoordat de etij-
ging van den dollarkoers rin de eerste helft van deze periode ‘zooniin aan een verawekldnrg ‘vm de munt-
eenheden der ovierrige landen is toe te schrijven, als de
‘daling van den dollar tu’sschen November ’20 en Mei
j.l. aan een hernieuwde rvester;king dier orverige ‘valu-
ta’s. Anders gezegd: ‘het ‘verloop van den dollar, en
met ‘den ‘dollar van ‘het goud, was in ide bedoelde
periode een andere ‘dan dit ‘verloop zou zijn ‘gevieest,
indien de conjunctuuromslag in de V. S. mijdt had
plaats gevonden.

Sedert Mei
ja.
heeft nu de dollar opnieu’w een
snelle stijging ondergaan, ‘wederom tegenover alle
andere valuta’s gezamenlijk. Van een feitelijk wissel-
koersverloop gedurende een zekere periode een afdoen-
de verklaring te geven, is een ondoenlijke taak. Hoog-
stens kan men somwijlen, gelijk in de zooeven bespro-
ken periode, wijzen op een alles oyerheerschende fac-
tor, die in het gebeuren naar voren treedt. Op het
oogeorblik. nu
van een nieuwe soortgelijke conjunc-
tuurgolf geen sprake is, wordt gewezen op de voor
de tdeux
,
staande betalingen van Europa ‘voor een
nieuwe graan- en katoenoogst. Reeds thans zouden
deze betalingen de wisselmaxk.t extra belasten. Het

kan ‘zijn. Wat echter ‘de gansche financieele verhou-
ding van ‘de V. S. en Europa, en daarmede ook in
meerdere of mindere mate ‘de wisselkoersen zoor-
loopig zal blijven heheersc,hen en verstoren, is ‘de
totale ommkeer in de betalingsbalans van eerst-
genoemd land. Men kan volhouden, idat ‘het
ton deele slechts eei q’ucestie is van. ‘te’chiiie.Ic.
Wanneer één persoon veel meer produceert ‘dan
hij zelf cousumeert, dan geeft de ornizetting ‘van
dit surplus in den ‘leening aan derden geenerlei nioei-‘
lijkheid. Hij, bij wrien zich ‘het surplus ‘vormt en die
den derde leent, zijn één en dezelfde persoon. Wat voor ‘het individu geldt, geldt ook voor een geheel
volk. Is er een reëel productiesuilus, dan is er ook
een aequivalent aan onverbruikte beschikkingsmacht,
dat den vreemdeling ‘in den vorm van geldieeningen
kan worden overgedragen. ‘De uiteindelijke bezitter
van deze .beschiklringsmacht is evenwel in 99 san de 100 gevallen een geheel andere dan de exporteur van
het uit te voeren goed, zoodat een geheel organisme
noodig is om naast de verplaatsing van het goed, ook.
die van de’ bedoelde besc!hi’kking.smnacht te ‘doen plaats
vinden. In tegenstelling van de groote van oudsher
kapitaal-uitvoerende landen van West-Europa drie een
dergelijk apparaat voor den oorlog in de’ perfectie
bezaten, is voor de V. S., zoowel voor het bankwezen
als voor den particulieren ‘belegger, bij wien men
uiteraard ten slotte terecht moet konen, dit alles
nieuw. Varurdaair voor Oen deel de moeilijkheden, nog
‘vermeerderd met ide exta-bezwaren, ‘die, in verband
met de valutaverhoudingen en in ‘het algemeen met
de economische toestanden in Europa, het onder’pand-
vraagstuk mede’brengt. Dit alles maakt, dat men, ook
al is thans, g,elijk red:s werd opgemerkt, een ‘soort
gelijke coinjunctuuroitw’ikke]in,g als een jaar geleden
niet aanwezig, met het trekken ‘van directe conolu-
sies uit dei ‘stand van den dollar voor de geidpouitiek
van een speciaal land van Europa uitermate voor-
zicihtig moet zijn.
Proef op de som iis ‘wel het feit, dat, terwijl ‘de
versdhillen’de landen ‘van Europa in de idoOT ‘hen ‘ge-
volgde geld- en credrietpolitiek sterke afwijkingen en
zelfs tegenstellingen vertioonen – tegenover landen
met een uiterst gereserveerde politiek kar gewezen
worden op landen, waar vrijwel een. om’gekeer:d’ stelsel
wordt aan’gerhan,gen – toch zoowel gedurende de
‘door ide grapbische voorstelling hestreken periode als
daarna de verschillende Europeesche ‘valuta’s orp
vrijwel parallelle rwijze op d
ein
dollar ‘roageeren. Ver-

schuiwingen zijn ook tusschen die verschil] ende Euro-
peesche valuta’s onderling niet uitgebleven. V66r
alles staat evenwel Europa als geheel tegenover
Amerika. In. Januari 1920 maakte de beer Goode-
nmgh, president van Barcay’s Bank, in zijn jaar-
rede de opmerking, ‘dat ,,the rate for dollar excihange
ij
s
now really a ,,New Yor;k-Eu•rorpe” rate and not a
,,New York—London” rate. De ‘latere ontwikkeling
‘heeft de juistheid dezer opmerjein,g ‘volkomen be-
vesti,gid. Ook ‘de ‘heer Hintzen wijst in een bela.ngrij’kb
door prof. V’erijn Stom-t geopende ‘polirrnriok, welke
enkele weken geleden in ‘de ,,Nieuw’e Crt.” plaats
-ron,d, op dit verband tussohen de verschillende Euro-peesche ‘valuta’s tegenover den V. S. dollar.
In deren gedachtengang komt dus in plaats van de
verhouding tegenover den ‘dollar de vraag naar voren
hoe verhouden zich de valuta’s ‘van de verschillende
Europeesche landen’ onderling, en in het ‘bijzonder,
h’oe staat onze gulden tegenover de overige: het pond, de Scandin’avische muntsoorten, de Zwitsersche franc
en dergelijke munteenheden. De ‘graphische voorstel-
ling, die slechts de periode van Mei 1920 tot half
Juni ’21 omvat, moet in dit verband een gunstiger
indruk maken dan ïn werkelijkheid ‘het geval is. Vol-
•gens deze statistiek toch zou de stand van de gul-
den in het algemeen vrijwel stationnair zijn. ‘Neemt
men echter het voorafgaand tijdvak, b.v. sedert den
wa,penstilstand, en voorts de na half Juni j.l. ver-
loopen weken in aanmerking, dan ‘wordt het oordeel

672

–

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

eenigiszirls anders en blijkt van een weliswaar gelei-
delijke doch onmaken’bare aftakking. Vooralde voort-
durende stijging van het pond in de laatste weken
moet in dit verband ernstige bezergdheid wekken.

Over het algemeen valt echter jaiet te ontkennen, dat de bewegingen tussehen de betere Europeesche
valuta’s onderling slechts betrekkelijk gering zijn en dat voor een uitgesproken neiging tot stijgen eener-
z.ijds en tot dalen anderzijds al naar gelang van den
aard der gevolgde geld- en credietpolitiek geen of
slechts geringe aanwijzingen te vinden, zijn. Wat wel
leiden moet tot de conclusie, dat men voorzich,tig
moet zijn aan deze politiek – zoolang tekorten op
het evecheidabudge.t en directe infltie buiten spel
blij ven – teveel en te uitsluitend gewicht toe te

kennen.

Eén opmerking nog tot slot. Zooeven werd erop gewezen, hoe de gulden in den laatsten tijd tegen-
over het pond sterling van ernstige verawakking
blijk geeft. Welk beginsel de Engelsche politiek in
dezen beheerscht, is enkele weken geleden weder eens
scherp uitgesproken in hetgeen Sir Felix Schuster op
de vergadering der Internationale Kamer van Koop-
handel zeide in antwoord
up
een betoog van prof.
Cassel, die tegen verdere deflatie waarschuwde e.n
ook voor landen als Engeland een fixatie van het hui-

dig disagio in’ overweging gaf.
Siir Felix Sohustor – om zijn eigen wo:ordoa te ge-
bruken – ,,djitted that it – i.e. idefdat.on – miight

be carried
011
loo rapidly, and that a certhin anzount.

of injury might he inflictecl thereby. But whether it
was this year, next year, or in lijve, aix, or 10 years,
that was the poliicy wbioh Jie believed we, in the
United Kingdom, must have constantly before us, and lie diid not thiin.k we should rest un.tiil we were back
upon the ahs(>lute sound gold basis. Unt.il that was
obtained we must deflate TJaere would ne no stahility
of exchanges, stability of trade, and harmonious corn-
meraihd relations until all currencies were regu.laited upon the basis of a common standard, and that corn-
mon standard – at present – could only tbe gold”.
Het aliclus door den vertegenwooiidiiiger. van het
Engelsche bankwezen weergegeven Engelsche stand-
punt, waarmede de genoemde vergadering zich ver-
eenigde, geldt ook voor Nederland. Dat ons land, bui-
ten den oorlog als het gebleven is, ihierbij minstge-
nomen den voorsprong, dien de gulden tot voor enkele
weken boven het pond sterling bezeten heeft, ha’nd
haaft, is wel de minste eisch, die mag worden gesteld.
B.

DE VEEZWAKKINO DER ARBEIDS WET.

Het demissionnaire karaktar zijner ministerieele
positie
i)
heeft mr. Aalberse niet belet, bij den Hoogen
Raad van Arbeid een ontwerp in te dienen tot aan-
merkelijke veizwakking der Arbeidswet 1.919. Qn-
danks de fier]ieid, waarmede hij kort na de November.
gebeurtenissen van 1918 zijn wet tot instelling van
den 8-urigen werkdag en de 45-urige twerkweekindien-
de, is hij thans Ibeiweken voor den herhaaiden aan-
drang van ondernemerszijde, om de toepassing van een
integreerend deel van zijn wet in handen te stellen
van de organisaties van werkgevers en arbeiders. En
dat nog ver vô6rdat zijn wet in haar geheel in wei-
king is getreden. Arbeiders, buiten fabrieken en werk-
plaatsen arbeid verrichtende, koffiehuisbedienden,
kantoorbodienden, verplegenden en apothekers-adsis-
tenten zijn nog onbeschermd ten aanzien van den
werkduur. Al deze groepen ‘wachten nog met onge-
diiid op do verdere toepassing der wet. Doch vôôraf
zal de wet reeds voor de arbeiders in fabrieken cii
werkplaatsen worden verslechteid.
Anders dan van een verslechtering kan toch, met
het voorstel in de hand, moeilijk worden gesproken.
Wel worden ettelijke kleine verbeteringen aange.
bracht, doch in hoofdzaak zijn de voorgestelde wij-

i) [Dit artikel werd geschreven voor de reconstrueti.e cvai
‘het Kalbinet bekend was. – Red.]

zigingen van dien aard, dat zij de strekking hebben,
den arbeidsduur te verlengen. De voornaamste wijzi-
ging, door mr. Aalberse voorgesteld in zijn vooront-
werp, is de aanvulling van art. 28, welke aanvulling
bepaalt dat, indien zoowel vakvereenigi’ngen van
werkgevers als van arbeiders in een bedrijf van oor-
deel zijn, dat het gewenscht is in een onderneming
of ‘in een groep van’ ondernemingen af te
‘wijken
van

het ‘bepaalde omtrent den Zo.ndagsarbeid den arbeid
op Zaterdagnaimiddag, de 45-urige werkweek en den
arbeid tusschen 6′ uur des avonds en 7 uur des mor-
gens, de minister voorwaardelijk of onvoorwaardelijk
daartoe vergunning kan verleenen. Bij het verleenen
dezer vergunning kan worden toegestaan, dat vrou-wen en jeugdige personen 10 uren, mannen 11 uren per dag arbeiden, een man in een continu-bedrijf op
den dag der ploegwisseling 18 uren arbeid mag ver-
richten; terwijl een persoon beneden 16 jaar 45 uren,
een jeugdiig persoon van 16-18 jaar of een vrouw
55 uren, een man 62 uren per week ‘zal mogen arbei-
den; met ‘dien verstande dan, dat in een ‘kalenderjaar
een arbeider van 16 jar of ouder per jaar niet lan-
ger arbeid mag verrichten dan 2500 uren. Dat is
de gemiddelde 48-urige werkweek, over
een jaar

gerekend.
Daarbij komt’ dan nog, dat in de bedrijven, waarin
op grond van de ast. 26 en 27 nu reeds 48 uren per
week mag worden gewerkt, die verlenging van dcii
arbeidsduur er
bovenôp
mag komen.
Bovendien evenwel blijft de minister ‘bevoegd, op grond van de eerste leden van art. 28, overwerk-ver-
gunningen toe te staan voor de bekende opeenhoo-
ping van werk”. Daarbijis de grens van 7500 jaar-,
uren blijkbaar
niet
voorgeschreven, zoodat daarmede
ook de gemiddeld
9
48-urige werkweek verre kan wor-
den overschreden. Neemt men in aanmerking, dat
hiervoor het verleenen van overuren wordt verge-
makkelijkt, zonder dat hierin de vakvereenigingen
iets te zeggen hebben, dan beseft men, welk een ver-
zwakking de zoogenaamde 8-urenwet ondergaan zal.
als dit voorontwerp wor’dt aangenomen.
Evenwel wordt door de berekening van die gemid:
delde werkweek over 2500 jaar-uren de deur openge-
zet voor allerhand gekn.oei. Immers,
1w’èl
geldt deze
begrenzing den arbeidsduur in
ondernemingen.
Maar

practisch zal het toch neerkomen op den arbeid van
personen
aan wier arbeid boven opgenoemde grenzen
zijn gesteld.
Zijn
deze personen gedurende eenige
maanden of weken werkloos, dan gebruiken izij de
2500 jaar-uren niet op en hebben duá het voornaamste
deel des jaars eenvoudig van 50-62 uren per week
arbeid verricht: De 8-urendag is voor hen verloren en
het zal een onmogelijke taak zijn, met name in wat
de arbeiders betrft nog slecht georganiseerde be-
drijven, een afdoende contrôle te voeren.
Het is zeer aannemelijk, dat werkgevers en liberale
ekonomen, die al spoedig na den angstroes yan. 191.8
met verbeten en onverbeten woede de instelling van
den 8-urendag gadesloegen, met onverholen vreug-
de dit voorontwerp begroeten. Doch dat een man als
mr. Aalberse, die op het gebied der arbeid’ersboscher-
ming toch een naam te verliezen heeft, met zulk
een ontwerp durft te komen, is iwel veilbijsterend.
Ik weet wel, .dat de vakvereenigingen ‘der hiibeiders
tot de voornaamste verslapping toestemming zullen,
moeten geven. (Dat een minister als mr. A. bij een aanvraag door zijn veto eenig gewicht in de schaal
zal leggen, is niet aan te nemen. Wie op deze wijze
zijn vijf vingers aan liet ondernemerdoin geeft, is
spocclig den gelieelen arm en veel moer krijt!)
Doch dan ve’rzwaart men daarmede exhorbitant •de
taak der vak-organisaties. Deze heb’ben reeds de zware
taak, den levensstandaard der arbeiders in dezen tijd
van malaise ‘op eil te houden en voor al te groote
inzinking te behoeden. Op velerlei wijze moeten zij
dit doen. Ook de toepassing der arbeidswetten, hebben
zij te controleereri. Indien dit voorontwerp onver-
anderci wet wordt, zal de verlenging van den arbeids-
duur één der elementen van den strijd op ekonomisch

10 Augustus 1921:

ECONOMISCH-STA

BERICHTEN

673

terrein worden. De steun der wet is voor een belang-
rijk deel verloren gegaan. Zij zullen tegen eigen on-
rijpe leden hebben te kampen, indien de verleiding
komt om een of ander voordeeltje tegen een langeren
arbeidsdag in te ruilen. Eerst verlokt door het hoo-
gere loon, dat wordt vô6rgehouden om verlengiïFg
van den arbeidsduur te verkrijgen, zal spoedig de
ware aard dezer verlokking blijken, zooals deze reeds
hij herhaling bleek, dat het nl. alleen te •doen is
om
meer arbeid voor hetzef de of minder loon.

En sterk is, dat minister AalbersQ zich
n’ief beporli
tot de vakvereenigingen.11n het in te voegen zevende
lid van art. 28 wordt niet slechts gesproken van de
vakvereenigingen, maar ook, in parenthesi, van ,,bij
ontstentenis hiervan eene behoorlijke vertegenwoor-
diging van werkgevers en arbeiders uit een bedrijf”
is er dus geen vakvereeniging, geen nood, een ,,be.
hoorlijke vertegenwoordiging” is ook goed, en wat
behoorlijk is, maakt de minister uit, die zoo vreeselijk
ouder den indruk verkeert van de noodzakelijkheid
om den arbeidsduur te verlengen. Het is voor alle
werkgevers in achterlijke
bedrijven
om van te water-
tanden!.

Terloops mag ik er nog de aandacht op vestigen.
dat in dit voorontwerp de kwestie van verbindbaar
heid van het kollektjeve arbejdskontrakt voor hen, die
zich zelven niet gebonden hebben, ten aanzien van
den arbeidsduur implicite wordt opgelost. De ar-
beidsduur in een
bedrijf
kan wotden verlengd voor
een of meer ondernemingen op verzoek van vakver. cenigingen; het spreekt vanzelf, dat ook de niet-aan-
geslotenen in de termen vallen. Dit is op zich zelf
geen kwaad, maar het wordt dan toch tijd, dat ook
voor andere elementen van een kollektief kontrakt de
ongeorganiseerden in dezelfde plichten en rechten
zullen deelen als dè georganiseerden deelachtig zijn.
Dit is hier evenwel bijzaak. Hier is het de vraag,
of een stuk wetgeving, in het leven geroepen om de
arbeiderskiasse te beschermen tegen o’vermatige
exploitatie door de ondernemers, zeer beduidend mag
worden verzwakt ten bate der laatsten, op voorwaar
de, dat al of niet georganiseerden zich er toe laten
overhalen om er in toe te stemmen. Deze vraag moet
naar mijn oordeel ontkennend worden beantwoord.
Nu weet ik ook wel, dat het bezwaren regent tegen
den 8-urendag en in ‘t bizonder tegen de 45-urige
werkweek. Geen dankbaarder onderwerp voor een
jongen man, die wil zijn een ,,geleerde’ op ekonomisch
gebied, dan dat van de noodzakelijkheid van grootere
rentabiliteit van den arbeid, ,,meèr produktie” enz.
Toen er nog geen werkloosheid heerschte, was
alleen de behoefte aan grootere produktie de storm-ram tegen den 8-urendag; toen de werkloosheid in-S
trad, werd het, na eenige windstilte wegens verbazing
over de varieërende werkelijkheid, de behoefte aan
grootere rentabiliteit der ondernemingen in verband
met de buitenlandsche konkurrentie. Toevallig was in de oogen der officieele geleerden van beide ver-
schijnselen de konsekwentie: verlenging van den
arbeidsduur!

ik weet echter ook, dat er wel werkelijke bezwaren
zijn.
Het zou een wonder zijn als ze er niet waren
ten aanzien van zulk een doortastende hervorming.
Maar de vraag is, of die bezwaren zonder een ver-
knoeiïng der Arbeidswet niet zijn te ondervangen,
zooals de bezwaren tegen den vrijhandel in deze moei-lijke dagan ondervangen moeten worden, n.l. door ver-
hoogde energie bij de bedrijfsleiding, door betere
outillage, door een beter werksysteem desnoods, enz.
Protektie en verlenging van den arbeidsduur zijn de
middelen ‘van de onbekwame en indolente onderne-
mers, die liefst op de gemakkelijkete wijze, en wel ten
koste van arbeider en verbruiker, den strijd in de
wereldkrnikurrentie volhouden.

Nu wil ik aannemen, dat er enkele bedrijven zijn,
die ondanks alles door de buitenlandsche kornkurefitie
noodlijdend zijn, ook in verband met langeren ar-beidsduur in het buitenland, en dus wel eenigszins

geholpen kunnen worden door een verlenging van
den arbeidsduur. Wanneer men evenwel aan de arbes.
ders eenige medezeggenschap of inzage van de ouder-
nemers-gestie weigert, zoodat zij blindelings of op
slechts zeer vage, algemeene gronden zekere bewe
ringen moeten aanvaarden, welk recht heeft men dan,
hen terug te dringen op den weg van de kultuur,
door hen weer den eens bevochten verkorten arbeids-
dag te ontnemen en hen straks wellicht jweer 10
t
11 uren, ja langer per dag te doen arbeiden?
De arbeider zou licht voor rede vatbaar blijken,
a]s men hem
erkende
en ook een zekere mede-leiding,
althans eenige kontrôle gaf in de zaak, waaraan hij
zijn krachten geeft. Men z6u hem dan moeten
over,
tuigen,
dat de zaken niet marcheeren kunnen zonder
zekere te nemen maatregelen. Doch dat doet men niet:
Men streek de hooge winsten op toen de ,,hoog-kon-
junktuur” daartoe aanleiding gaf, en men schreeuwt
om langer werkdag en lager loon nu de buit binnen
is en de toestand verhoogde spankracht van den on.
dernemer eischt. En men zal de hooge winsten weer
opstrjken, zodra de toestand zich herstelt, en men
zal er niet aan denken den arbeidsduur te zullen
terugbrengen tot den duur van voorheen, als de
ondernemerswinsten dit weer redelijk zouden doen
zijn. Waar was de zorg voor den te langen, moorden-
den arbeidsdag, toen alles nog ,,pais en vrèe” was
en aan den arbeid schatten werden verdiend?
Ik wil hopen en vertrouwen, dat de arbeidersbewe-
ging zich sterk zal verzetten tegen het ontwerp, zooals
het er nu ligt. Zoolang de belangen van ondernemers
en arbeiders ekonomisch scherp tegenover elkander
staan, elke bizondere belangeugemeenschap is uitge-
sloten, zoolaug in een woord onze produktie staat in
het teeken van het kapitalistische stelsel, zoolang zal de arbeider verplicht zijn zich te verzetten tegen po-
gingen om de basis van zijn arbeidsduur wederom op
losse schroeven te zetten, zooals in dit voorontwerp
geschiedt.

j.
H. SCHAPER.

GOUD IN HET TWEEDE KWARTAAL 191
Aan het kwartaalsoverzieht der F i r m a H. D r ij f-
hout en Z o o n is het volgende ontleend:
De goudmarkt stond dit kwartaal in den vellen zin van
het woord in het teeken der ecônomische crisis en onderging
vooral in de tweede helft op gevoelige wijze de gevolgen
van de politieke gebeurtenissen.
De goudstroom naar de Vereenigde Staten, waarop wij
reeds in ons vorige overzicht’) de aandacht vestigden, bleef
onverminderd in dezelfde richting vloeien, waarvan gelijk
te voorzien was, de Vrije markt thans maar al te zeer den
invloed begint te onderVinden. Dat de goudnvoer der Ver.
eeiiigde Staten in den laatsten tijd buitengewoon groot is,
blijkt behalve uit de cijfers, nog duidelijker uit het sterk
afnemende enthousiasme, waarmede de aankomst van nieuwe
zendingen geel meaa.l thans wordt begroet.
Onder den druk van den langen duur der mijnwerkers. staking in Engeland, kon de stand van den dollar te Lon-
den, die zich gedurende de maanden April en Mei vrijwel
rondom den openingskoers van het kwartaal van 3.91 bleef
bewegen, tenslotte niet op dit niveau gehandhaafd blijven, zoodat mede onder den invloed van de bepaling der Com
missie van Herstel, waarop wij eiders nader terugkomen,
de maand Juni den dollar weder deed stijgen tot 172, aan
het einde van het kwartaal.
Gelijken tred met het koersverloop van den dollar hield
weder de exportprijs van het goud, waaruit dan ook volgt,
dat de eerste 2 maanden een voortzetting te -zien gaven van
de in het eerste kwartaal reeds ingetreden betrekkelijke sta-
biliteit. In April bleef de prijs zich bewegen tusschen
105
sh. 5
d. als hoogste, op den 4en, en 103 sh. 3 d. als laagste,
op den 29sten der maand, bij een openingskoers van 104 sh.
1 Od. en een slotnoteering van 103 ah.
4
d. In Mei was de
1 luetuatie van iets grooter beteekenis, doordien in het mid den der maand de sterlingkoers te New York bijzonder vast
van toon was, zoodat zeUs weder den stand van
$ 4,—
werd
overschreden en de goudprijs opnieuw, sinds langen tijd,
een laagterecord kon bereiken niet 102
5h.
8
d.
2)
op 19 en
20 Mei. In snelle opeenvolging trad echter een nieuwe

‘) Zie pgn. 390 van dezen jaargang.

–
2)
Laagste noteering in 1920, 102 sh.
7
d., 9 April.

674

ECONOMISCHSTATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

reactie in tot 3.87 op 31 Mei met het gevolg, dat het goud
op dien datum reeds weder gestegen was tot 106 sh. 4 d.
De gevolgen van de sinds 2 maanden uitgebroken mijnwer-kersstakiin.g kwamen meer en meer in den sterliugkoers tot
uiting, onder den invloed waarvan de dollarkoers te Lon-
den nog verdere stijgiiig onderging en de igoudprjs in Juni
gedurende de geheele maand op een verhoogd
niveau
bleef.
De maand opende op een noteering van 105 sh. 9 d. doch
op 10 Juni was bij een dollarkoers van 3.73 reeds weder
een goudprijs van 111 sh. bereikt, beneden welken stand de
noteering zich slechts met lichte schommelingen gedurende
het verdere deel der maand bleef bewegen, zoodat het kwar-
taal sloot op 110 sh. – d.
Van grooten invloed op de goudmarkt zijn de gevolgen
goweest van Duitschiands besluit op 11 Mei om de per
ultimatiun van 4 Mei gestelde voorwaarden der geallieerde Iogendheden, bepalenide het bedrag der schadeloosstelling
op 135 millnird goudmark, te aceepteeren. Het was vooral
ook de regeling, door de Commissie van Herstel getoff en,
omtrent de wijze, waarop de betaling had te geschieden van
een miljard, dat binnen 25 dagen na dagteekeuiiag van het ultimatum voldaan moest zijn, die nen belangrijke stijging
van den goudprijs, in het bijzonder op de vrije markt teweeg-
bracht. De bepaling, dat het bedrag van 150 miljoen goud-
mark, dat contant door Duitschiaad werd voldaan, in dol-
lars ter bescliikkin.g moest worden gesteld, was oorzaak van een ernstige verscherping der valuta-ellende, temeer
daar geenerlei zekerheid bestond of wellicht ook met be-
trekking tot het bedrag van 850 millioen, hetwelk in wissels
per eind Augustus werd -voldaan, niet eenzelfde voorwaarde
zou gelden. De stijging van den dollar, die sindsdien in alle
landen .verderen voortgang maakte, komt voor een groot
deel op rekening van deze maatregelen. Terwijl hierdoor
derhalve de exportprijs van het goud op gevoelige wijze.
werd beïnvloed, ondervond de goudprijs in het Vrije verkeot-
in hooge mate de gevolgen van de, tegen steeds hoogeren
prijs geplaatste koop-orders voor Dui.tsche rekening. Hierbij
werden geenszins de nauwelijks pariteit overschrijdencie,
door de Reiohsbank gepubliceerde noteeringen van 37.000,-.
tot 42.500,- papierinark. per K.G. fijn tot maatstaf geno-men, doch naar gelang de voorraden in het Vrije verkeer
meer en meer veraninderden, werden zelfs prijzen besteed
van 10 tot 15 pOt. boven pariteit. Bij beoordeeli’ng van den
invloed, die deze aankoopen op de vrije markt uitoefenden,
moet hiet uit het oog worden verloren, .dat het aanbod reeds
sinds eenigen tijd belangrijk was afgenomen, tengevolge
waarvan rogelmatige aanvulling der voorraden meermalen
uiterst moeilijk was.
De uitspraak van het Engelsche
gei:echtshof
inzake de,
mct het doel een beslissing uit te lokken, door de Russische
handelsdelegatie te Londen gedeponeerde kleine hoeveelheid
goud, bracht zekerheid, dat in Engeland ingevoerd Russisch
goud niet ten behoeve van houders van Russisehe fondsen
kan worden geblokkeerd. Het feit, dat Engeland voortaan
zonder bezwaar goud van Russische herkomst accepteerde,
verruimde in niet geringe mate het afzetgebied daarvan,
terwijl tenslotte zelfs ook de Vereenigde Staten boisje-
wistisch goud in ontvangst namen, onder garantie van de
stempels der Zweedsche Munt
Dat op deze wijze de mal-ge tusechen den exportprijs en
de noteering op de vrije markt meer en meer verdween, be-
hoeft nauwelijks nader aangeduid. Nadat de goudprjs in het
vrije verkeer ook in de maanden April en Mei vrij stabiel
gebleven was, trad reds begin Juni op alle Europeesche
markten een belangrijke stijging in. In Engeland was aan het einde van het kwartaal zelfs een prijs van 105 sh. per
os. op de vrije markt te bed.iingen, terwijl Frukrijk bij een
te New York tot 7.99 gestegen wisselkoers frs. 8100,- per
E.G. fijn noteerde. In welk een snelle opeenvolging de stij-ging plaats had, blijkt uit het koersverloop ten on.zent, het-
welk vrij nauwkeurig een weerspiegeling geeft van den loop
der noteeringen op de buitenlandsehe markten. Tot 7 Juni
bleef de goudprjs ongewijzigd op den openi.ngskoers van het
kwartaal van
f
1785,- per K.G. fijn voor ongefineerd en

f
1820,- per K.G. fijn voor gelieerd goud. Op 8 en 9
.Tuni ondergingen deze noteeringen achtereenvolgens stij-
gingen tot resp.
f
1800,- en
f
1840,- en tot
f
1815,- en

f
1855,- waarin op 13 en 14 Juni reeds weder nieuwe ver-
hoogingen tot reap.
f
1825,- en
f
1870,- en tot 1850,-
en
f
1900,- te boeken waren. O.p 16 Juds kon zelfs onder
levendige vraag voor gefineerd goud tegen een tot
f
1925,-
verhoogden prijs, de noteering voor ongefineerd tot
f
1875,-
per K.G. fijn stijgen.
Deze prijzen konden gedurende een tweetal weken ge-handhaafd blijven, doch langzamerhand nam ook zelfs op
dit niveau bij toenemende vraag, het aanbod meer en- meer

af, zoodat een nieuwe stijging niet kon uitblijven en de no-teering voor onigefineerd goud op den laatsten dag van het
kwartaal gesteld werd op
f
1900,-, in overeenstemming
waarmede de prijs voor gefineerd goud verhoogd, werd tot

f
1950,- per K.G. fijn.
– Wij behoeven slechts te verwijzen naar onze reeds vroe-
ger verschenen overzichten om te doen zien, dat de thans
ingetreclen prijsstijging op de vrije goudmarkt slechts een
logisch gevolg is van een zich, voortdurend in verder sta-
dium, outwikkelend proces. Bij herhaling en kratsteljk nog
in ons overzicht le kwartaal vestigden wij de aandacht op de zich, ten nadeele van de beschikbare voorraden, wijzi-
gende positie der goudmarkt en wezen er op, dat ten slotte, onafwendbaar, een schnarschte in hot vrije verker hiei-van
het gevolg moest zijn. Sneller nog dan bij een regelmatig
verloop het geval zou zijn geweest, hebben wij onder inwer-
king der hierboven omschreven bijzondere factoren, deze
verwachting zien verwezenlijken. Slechts een radicale wijziging van de tot dusverre gevoer-
de 1 ivancieele vereldpoli.tiek zal weder eenige ontspanning
op de goudmarkt kunnen brengen; langs andere wegen zijn
geen lichtpunten te ontdekken.
De productiecijfers blijven zich nog voortdurend in da-
lende richting bewegen, .niettegenstaande den lagen stand,
waarop zij inmiddels reeds gekomen zijn. De cijfers over de
eerste vijf maanden van het loopende jaar van Transvaal
en Iihodesia, die wij hieronder laten volgen, leveren het be-
wijs, dat cle positie, waarin de goudproductie-industrie vcr-
keert, nog verre van bemoedigend is-

T r a na van!.

–

1916

1920

1921
Jan – ——– K.G.

24.500 20.850 20.250
Febr-

……

–23.500 19.450 17.350
Maai
–
t

,,

24.800 22.000 20.850
April

23.500 21.350 21200
Mei

——–,,

24200 21.750 21.100

X.G. 120.500 105.400 100-750

o d es i a.

1916

1920

1921
Jan-

——– R.G

2.335

1.185

1.650
Febr.

……

,,

2.300

1.350

1.700
Maart

,,

2.460

1.130

800
April

,,

2.490

1.250

1.675
Mei

………..2.375

2.425

1.350

K.G.11.960

7.340

7.175

Sinds 1918, het jaar, dat tengevolge van de inmiddels ge-
stegen productiekosten, waartegen geenerlei compensatie in den goudprijs stond, zulke een buitengew.onen teruggang in de productie te aanschouwen gaf, is geen daling in het cijfer
van Trausvaal, gedurende eenzelfde periode, voorgekomen
als de vijf maanden a’an 1921 aanwijzen.
Gemiddeld kan worden aangenomen, dat de kosten weder
met ongeveer 10 pOt gestegen zijn in vergelijking met het
vorige jaar, zoodat het aantal mijnen, dat op een boven de
Qar.iteit van het goud gestegen kostprijs uitkomt, nog
steeds toeneemt. Het zijn dan ook slechts de ondernemingen,
beschikkende over hoog-gehalte ertsen, die het bedrijf nog
met een behoorlijk resultaat kunnen voortzetten, de laag-
gehalte mijnen zijn reeds zonder onderscheid alle gesloten,
terwijl ‘de middelmatige, voor zooverre ze niet trachten nog
met allerlei middelen het ibestaan te rekken, eveneens reeds
the struggie for life hebben opgegeven. Reeds vroeger ga-
ven wij vergelijkende cijfers omtrent de productiekosten der goudmijnen in de Engelsche bezittingen en in Amerika, vol-
lecligheidshalve laten wij hier nog volgen de desbetreffen4e
cijfers van een onzer vooraanstaande Indische ondernemin-
gen. Per ton vermaden erts bedi
–
oegen de kosten in 1915

f
15,30, 1916
f
17,52, 1917
‘f
19,35, 1918
f
19,78, 1919

f
21,73, 1920
f
25,81; over het afgeloopen jaar dus een
verkooginig van bijna 70 pCt. aanwijzenide tegen 1915. Deze
stijgende lijn is vrijwel in overeenstemming met die uit an-
dere centra, zoodat indien wij hier te
g
enover stellen, dat
in het gunstigste geval een ‘gemiddeld goudagio van 25 pCt.
gemaakt kon worden, de teruggang in de goudproductie
alleszins iverklaarbaar is.
Ook de vooruitzichten op de goudmai-kt stemmen nog niet
onverdeeld gunstig. Moeilijker dan ooit is het thans te voor-
zien hoe het verdere verloop zal zijn daar een atmospheer
van onzekerheid de markt omgeeft, doch verschillende fac-
toren wijzen er op, dat de loop der goudnoteering eenige
overeenstemming gaat vertoonen met het bestijgen van een
vulleaa,n: een tijdlang kan de opwaartsche richting wellicht
ongestoord gevolgd worden, de mogelijkheid eener uitbar-
sting dient echter, elk oogeablik, ernstig in het oog te wor-
den gehouden.

10 Augustus 1921

ECONOMISCH TATISTISCHE BERICHTEN

675

LONDENSCHE CORRESPONDENTIE.

Nieuwe commissie ter assistentie van
het cabmnet; de finncieele positie van
enkele publieke lichamen te Londen;
The Ke’y mndustries Bill; de vrouwen
in het
bedrijfsleven;
de stand der wer-

keloosheid;

Oiwe Londensche correspondent schrijft ons d.d

6 Augustus 1921:

The economy debate reached a new stage this week,
when the Government suddenly announced that there
would be set up a new Oommittee of Busi-
ness Men to assist the Cabinet, with Sir
Ene G-eddes, the retiring Minister of Transport, as
the Chairma.n. Some very well known names are
amongst those selected to -this new body, includrng
Lord Inchcape, Lord Faningdon of the British Trade
Corporation, and Sir R. Vassar-Smith of Lloyd’s
Bank. It would not be the function of the new Corn-
mittee to advise upon policy, thongh it might be asked
to advise upon the cost of any policy iniated or adopt-
cd tby the Cabinet, but its main function would
appcar to be the provision of advice on the Economy C&mpaign announced in the Treasury Circular some
time ago, and never serious-ly follow-ed hy the Depart-
ments. This circular insisted upon the necessity of
reducing the forthcoaning estimates by 20 per cent.
It is now known that the Estimates as presented by
the Departments have not shown reductions of any-
thing like this amount. The Government is thus
seeking advice from outside in it-s task of reform.
The plan bas, unfortunately for its authors, roused
instant nidicule and resentment. To begin with, the
selection of Sir Ene Geddes to act as chairman is
unpopular. The Ministry ofTransport has rightly or
wrongly acquired the roputation of being one of the
mest extravagant of the nawer departments of State,
and Sir Ene is kim-self not very popular. Then the
plan has roused the resentment of those who see in it
further weakening of. Parliamentary control over the Government. FinallSr, it is everywhene insisted
that the new body cannot possibly do the vork which
is expected of it. There is bound to be friction be-
tween it and the Treasury. One er other o-f these two
bodies must have the last word. 1f it is to be the
business men, the Treasury prestige will be seniously
weakened, if it is to be the Treasury, what ue will
the Comniittee bel
l’ublic opinioi, in other words, tend-s to regard this
new move as a purely tactical one on -the part -of the
Cabinet. It can now throw the respousiibilit* upon
other shoulders. 1f the plan is successful, the Govern-
ment reaps the benefit; if the plan does not go, then
the fault will be -ascnibed to the business men not
knowing the-ir job. We have here, in other wor-ds, an-
other instance of the, ,heads 1 win, tails you -lose”
policy, whieh is making this Government an object
of derision.
The real trouble with the economy campaign is just
that- no-one really takes itseniously. Th_e crowd, in-
spired by the newspapers, no donbt vote for anti-
waste candidates, het this is .hardiy instructed
opinion. The Government certainly desire-s to avoid
the loss of seats, and does not like being criticised,
and therefore bows to the storm as far as possible.
But this does not prevent it from s-pending money
freely and it is bound to foilow policies which inevit-
ably mean more expenditure, such as the construction
of more capital s-hips, because if it did not, it would
offend another group of its -supporters. The Opposit-
ion is in ex-aetly the same position. Economy is the
order of the day, but at the same time the Opposition
is always asking for more rnoney’ to be spent on Social
Reform projects whieh. appeal to the supporters of
the two group-s in Oppositioi. No doub-t a perfectly
wise and iinpartial persen might adjudicate bet,ween these two points of view, and mi-ght be able to come
to a decisi
–
on as to the proper division of. the Revenue, –

but it needs no argument to show that Panliament is

– not this wise and impartial per
– son. Both Government

and Opposition preach economy, and neither intend
to risk a serieus quarrel with their supporters by
eeönomising. .

• Meanwhile the- financial position of
some public bodies is loading to
v
e
i
:y

senions resuits. In thë last few days the posit-
ion of the Loudon Local Governing’Bodies has rouse-ci
much attention owing to the action of the Poplar
Borough Oonneil in refusing to collect certain monies
which it is by law bound to collect for certain

superior bodies viz., the
–
London County Council and
the Metröpolitan Asylums Boai-d. It is as well to
explain’ that Loudon – is divided- into a series of
Boroughs for leal administrative purposes, of which
Poplar is one, whilst the Poor Relief is in the – hands
of special, bodies, the Poor-Law Guardians, and eer-
tain functions, such as Education, are in the hands
of bodies s-uperior to the Borough Couneils, who are
bound to collect funds in their distriets on the demand
of these higher bodis. This the Poplar Council refu-
ses to do, pleading a its exeu-se that the volume of
-destitution in its area is verST great, that the whoie
taxable capacity of the. inhabitants as absonbed in
earing for the local unemployed, and insisting that
the ‘arrangements fo-r equalisin-g the burden ibetween
the -different part’s of London are grossly in-adequate
and require instant revision As this will in any caso
take time, they desire temporary relief from the
Government. The Supenior Bodies have taken the
matter into Court, and -have now obtained judgrnent against the Poplar Council in two Courts. Unless the sums owing are paid fby the
–
end of this month, the
members of the Council will render themselves liablo
– to imprisonment for refusing to obey an Order of the
Court. At the -moment of writing it looks as if the
Oouncil would carry things – to their logical con-
elusion. The Government has already announeed that
it will set up a Royal Commission to look into the
whole questiou of the Government of Greater Londo-n,
but with this the Couneil is not content. The ac-tion of the Couneil would no doubt earrr greater weight,
were it not for the fact that the Poplar district has
earned an unenviable notoriety for extravagance in
the pas-t, and that some of the most prominent mom-bers of the Couneil, like Mr. Lansbury, are prominent
exponents of -direct action in other spheres of activity
as well. But though ‘matters are being carnied to an
extreme’in this cnse, there is no :doubt that the whole
qnestion of London Government stands in urgent
need of reconsideration. The produce of a given rate
of taxation in different parts of London is gnossly
unequal, with the resu-it that the nicher distriets,
whose ability to pay is undouibted-ly greater, have
also less to raise, because the expenditure is largely
concentrated in the poorer ‘districts.
The attempt of the Liberal Opposition in the House
of Lor-ds- to postpone the discussiori of some of the
more contentious of the Bills now submitted to the
House till the Autumn, has ended in defeat, thougli
the Government o-nly gained the day ivith a majority
of 25, after an impassioned speech by the Lord Chan-
eellor, who managed to make a s p e e c h i n d of en-
ce of t h e K e y In -dustries Bill, which neatly,

turned the ta-bles uport Lord Orewe, whô was deelared
to be in the position of a parent who was slaughtering
his own child. T h e future – of t h e Bill is n o w
as s u r ed, though protests against the measure grow
in intensity a-s the moment of enaetment comes ne-aren.
Au important -discussion took place in the House
of Oommons on Friday evening en the p os i t i o n
of wom.en in the Civil Service. The Op-
position dernanled full equality between men and
women and, now that the franchise kas been granted
to womon, this is not to beresisted. Unfortunately,
there is at the present time in this country a decided
reaetion against vomen in public life, fed very largely

676

,

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

hy the ex-service men, who declare that women have
unjustly taken their posts from them, and the result
has been that many women have been discharged from
the Service, and are finding it very difficult to obtain
situations elsewhere, for the popular idea is that the
women in the Departments •during the war had far
too easy a time, which in certain cases at any rate
cannot be denied. The Government announced a corn-
promise which is hardly likely to please the feminists,
though it was welcorned by Lord Robert Oecil, one of
the staunchest supporters of the Women’s Movernent
in .the Heuse of Commons. The present regulations
are to continue for another three years. At the end of
that time the conditions of en
–
try are to become the
same for men and women. But, this is to be subject
to the condition that appointment to ppsts is not to
follow directly the resuits of the examintions, when
other considerations can ie held to make a .difference,
such as the nature of the posts to be filled. Further,
l:he pay of men and woman is to continue to be une-
qual, altho-ugh -the question of the women’s pay is to be
ieopbned at the end of three years. This is the point
which is certain to arouse inost difficulty. The Govern-
ment support their attitude en the matter by refer ring
to the cost to the State were the iemuneration of the
two sexes to be at once equalised, but in the long run
it will not be easy to meet the charge that the Ojvil
Service should not be based on the sweating of women.
In the teaching profession there has long been an
acute strife en this poinit, it will now extend to the
Civil Service as well.

1-t is dificul-t to arrive at any con-
clusion as to tihe extent to which the
trade depressionislifting. One test is the
decline of unemployment. The Minister of Labour in
the House on Thursday evening, incidentally men-
tioned -that by July 15 ‘the number of unernployed had
decreased by some 300.000 persons, and the number
on short time had fallen by about the same figure.
On J’une 24, there were unernployed some 2.200.000
persons, whilst a further 800.000 were on systematic
short time. Assuming that the improvement con.tinued
throughout the month, this would mean that the volu-
me of short time workers had decreased to 200.000,
whilst the nuimber of unemployed had fallen to 1.5

million. Even these figures are very bad. The indu-
strial position will not be improved ‘by the latest
decision of the Referee that miners now unemployed
are not entitled to out-of-werk pay, as the cause of
their unemployment is to be directly treed back to
the strike in wJiich they took part. The resulit is that
many miners, – in some districts, it is alleged, one
third of the whole-are unemployed, and on the verge
of complete destituation. Their oxily resource is the

poor-law. This decision may no doubt be goed law, but its social effects are bad. What is to happen this
winter, when seasonal unemploymeut always occurs,
no one quite ¶knows. I’he theory of’a sudden rapid im-
provement sufficient to absorb the great mass of
unemployed, never had much b&dy in it, ‘and the rise in food rprices is going to make things worse, though
it may lead to old stocks being cleared off at profits
which were ‘foyer expected a few weeks ago.

AANTEEKENINGEN.

De recente economische on-twilcice-
ii n g v a n Z u i d-A m e r i ic ci.
1)
– Zuid-Amerika
had in 1920 ernstig te lijden van de algemeene daling
dr grondstoffenprijzen en van de afgenomen vraag
naar deze materialen. Elk der Zuidamerikaansche lan-
den is n.1. grootendeels afhankelijk van de productie van een klein aantal goederen, tot de productiè waar-van- het uich bijzonder leent. Deze landen verkeeren
in een stadium van economische ontwikkeling en han-gen af van den iimp,oTt van vreemd kapitaal voor den

1
)
Ontleend aan het Federal Reserve Bulletin.

groei der bi.nnenlanld,snhe iniciustrie en van een ex-
port-surplus, oifi interest en aflossing der aldus op-

genomen bdragen te kunnen voldoen.
Een gunstige handelsbalans is daarom voor deze
landen van groot belang. Toen de oorlog uitbrak
hield het binnenistroomen van vreemd kapitaal op en
de Zuiid-Ameiiikaaxische landen waren verplicht hun
economisch leven aan de nieuwe omstandigheden aan
te passen. Dit proces werd rvergenlakkelijlut, doordat
de vraag naar hun hoofclproduoten, nadat ‘de eerste
schok van den oorlog voorbij was, van een ongokenden
omvang werd en-de prijzen, die van koffie uitgezonderd,
hoog waren. Dientengevolge vertoonden deze landen groote exportoverschotten en werd het ‘hun mogelijk, stappen te doen in de richting van het opbou.wen van
meer uiiitsenloopenJde inidustxieën en moderne belas-
tingsteisels. Gednrenjde het adgeloopen jaar werd
deze ontwikkeling echter sterk geremd.
De volgende dai’ingen -vonden plaats in de prijzen
der- voornaamste exportproducten van Argentinië.
Taîrwe viel van $ 2.975 per ‘bushel in Mei 1920 tot
$ 1.6798 in Maart 1921, wol yan een maximum van
$ 1.2634 per lb. in October 1919 tot $ 0.5273 in Maart
1921. Voor Brasilië is het verloop idienoivereenkom-
stig. Koffie bereikte haar hoogtepunt van $ 0.2303 in
Juli 1919 en haar minimum in Maart 1921, nl.
$ 0.0639. Rubber viel van $ 0.525 in Janaiairi 1919 op
$ 0.1681 in Februari 1921. Wat Ohili betreft, de
maximumprijs voor salpeter was $ 4.45 gedurende de
eerste drie maanden
van
1919, terwijl de prijs in
Maart 1921 $ 2.60 was.

Niet slechts daalden de prijzen aanzienlijk, doch het
werd -moeilijk, de goederen af te zetten, tot wolken
prijs dan ook. De koopkracht van Europa was ver-
rhinderd en in vele gevallen werden goederen, •die vroeger naar Europa werden geëxporteerd, naar de
Vereenigde Staten uitgevoerd, waar een groots opeen-
hooping van grondstoffen ed dientengevolge een
demoralisatie van de markt ontstond.
Het verloop van de handelsbeweging der A. B. 0.
republieken blijkt uit nevenstaand staatje.
– De dollar, die in Februari 1920 slechts 1.06 pesos
waard was, steeg tot 1.305 pesos in Maart 1921
(pariteit 1.3065 pesos). In den- aanvang van 1920
had de Argentijnsche regeering een creditsaldo van
ongeveer 79 miljoen pesos bij de Federal – Reserve
Banks, dat ontstaan was gedurende den oorlog, toen
een goudemijbargo export van het gele -rnetaal uit de Vereenigde Staten verhinderde. Gedurende geruimen
tijd was dit saldo voldoende, om de Argentijnsche ver-
plichtingen in de V. S. na te komen. Toen het fonds
evenwel uitgeput was, begon de peso in N. York snel
te dalen en de dollar in Buenos Aires steeg dienoiver-
eenkomstig. Terwijl het fonds nog bestond, was de
dollar ook reeds gestegen, doch zeer weinig, n.l. van
1.018 tot 1.038 pesos gedurende de eerste vijf maan-
den van 1920. 31 October was het goudfonds uitgeput. Daarop volgde een snelle
stijging
van den dollar. Te-
zelfder tijd daalde de goudvoorraad der banken. te
Buenos Aires van $ 114.014.000 tot 46.179.000, terwijl
het goud in de Caja de Conversion dienovereenkom-
stig steeg van $ 399.421.000 tot 466.477.000. Argen-
tijnsche importeurs nl., die betalingen in New York
te verrichten hadden, stortten het bedrag hunner
schuld in goud bij de Oonversiekas en kregen daar-
tegen beschikking over een gelijk bedrag aan goud te
New York.

Tengevolge van de orijgunstige handelsbalans steeg
de -dollar in Brasilië van 3.637 milreis in Januari
1920 tot 6,9 ‘milreis in Maart 1921. In -Chili ateeg de
dollar van 4.63X pesos in April 1920 tot 7.53Y pesos
in December van hetzelfde jaar. De -toestand ‘is in
Oh-ili zeer eigenaaiidiig. Er is een g-roote goudreserve
waartegen de ci-rculeerende bankbiljetten ingewisseld
kunnen worden, maar de datum voor deze insw’isseling
is telkens weer uitgestald, zoodat het papiergeld fei-
tlijk oninwisselbaar is en de waarde van het ruiilmid-(Tel dus onderhevig aan -hevige fluctuaties, die tot 2

11
10 Augustus 1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

677

In duizenden
goudpesos
In duizenden
milreis
papier
In duizenden
goudpesos
496.227
519.156
22.922 1.007.495 972.731
–
34.764
329.518 396.310
66.792
1913

…………………
322.530
403.132
80.602
561.853 750.980
189.127
269.757
299.675
29.918 305.489 582.179 276.690
582.996
1.022.634
439.683 153.212
327.479
174.267 366.131 573.000
206.869
810.759
1.136.888
326.129
222.521
513.585
291.064

1914

…………………
1915

………………….

1917

…………………
380.321
550.170
169.849
837.738
1.192.175
354.437 355.077 712.289 357.212

1916

…………………

500.603 801.466
30.0.863
989.405
1.137.100 147.695
436.074
799.625
363.551 655.772
1.030.965
375.193
1.334.258
2.178.719 844.461
401.324 316.977
–
84.347
854.100
1.006.800
152.700
2.078.046
1.752.247
-325.799
350.000
765.000 415.000
64.600
90.600
26.000
89.338
167.706
78.368

1919

…………………

Februari ….

……
53.400 96.500
43.100
118.087 145.353
27.266

1918

…………………

1920

…………………
Januari

……………

73.200
121.100
47.900
101.671
191.703
90.032
April

…………..
73.500
109.700
36.200
114.550
157.615 43.065

Maart

…………….

63.600

..

99.000
35.400
162.963
146.978
Juni ….

. ………..
72.200

..

82.100
9.900
141.733
146.468
4.735

…………………………

80.900 100.500
19.600
173.815 121.673
–
52.142

–

15.985

…………………………. ………………………….

Mei

………………

Augustus …………
77.000
78.400
1.400
220.408
133.679
–
86.729

…………………………. ………………………….

88.100

..

58.900
-31.200
223.746 140.173
–
83.573

………………………….
Juli

……………..
.

67.000
63.600
-3.400
273.497
149.051
-124.446

………………………… …………………………
September,
…………
October …………..
70.400 48.600
-21.800
227.214
136.515
–
90.699

………………………… …………………………
November …………
December …………
70.200 59.800
-10.400
231.024
115.333
-115.691
………………………..
…………………………

? 3 pOt. van den eenen idagg op den anderen ‘beloopen
en van 5 tot 15 pOt. gedurende een anaand. Deze
fluctuaties geven aanleiding tot een uitgebreide sipe-

culatie, die op haar beurt weer werkt in ‘de richting
van een verslechtering der koersen. Voor de tdeprossie
begon, waren de voornit.chtan’ voor de salpeter-
nijverheid zeer hoopvol. Met de waarschijnlijkheid
werd gerekend, dat speciaal Europa na ‘vijf jaren van
verminderde ‘voedse.lproducti’e .groote hoeveelheden
kunstrtiest zou noodig hchben. Groote hoeveelheden
werden op termijn verkocht en de beste autoriteiten
op het gebied ider salpeterprodiictie pleitten voor uit-breiding liier•vsn. In Augustus echter zette ‘de reactie
in, voornamelijk tengevolge van de steeds grootere
moeilijkheden voor de Europeesche landen, hun ixe-
porten te betalen. l)e in 1919 ingezette daling in ‘de
vraag naar salpeter, als gevolg van het ohouden van
de vraag ‘voor oorloigadoeleinden, tezamen met de ont-
wikkeling van de aim.moaziakproductde uit de .lught in
Duitschiand, ging ‘in 1920 voort een .depr.iimeerenden
invloed op den salpeterhaindel uit te oefenen. De prijs
daalde beneden ide limiet, waarop ide Ni’tra,te Asso-
ciabion nog wenachte te verkoopen, ‘de productie werd
ingepeekt, groote werklooshejid ontston.d en tegen het
einde ‘des
jaars
bevond het land zidh in een .ernstige
f in anoieel crisis.

Do toestand werd nog verergerd, doordat van de
in het voorjaar, vooral in de Vereenigde Staten, ge-
plaatste orders vele eerst in het najaar uitgevoerd
werden. Dit leidde tot annuleering, opeenhooping van
voorraden in de havens van Zuid-Amerilça en finan-
cieele moelijkheden. Veel werd over’ moratoria gedis-
cussieerd, doch in Argentinië, Ohi.li, noch Brazilië
werd ‘een moratorium uitgevaardigd.
Ten eindë den export aan te modigen werden uit-
voerbelemmeringen ‘weggenomen, welke ingesteld wa-
ren, toen buitensporige export van grondstoffen leidde
tot een ongehoorde prijsstijging op de binnenlandche
markten. Verder verleenden verschillende landen cre-
dieten aan Europeesche statin, om den export te be-vorderen. Aldus werd aan Italië een crediet van 100
miljoen pesos verleend door Argentinië, terwijl ‘Bel-
gië een crediet van 25 millioen pesos door Brazilië en
een e’vengroot door Chili verleend werd. De credieten
moesten aangewend worden voor aankoopen in de
crediteurlanden.
Anderzijds verkregen sommige Zuid-Amerikaansche
landen credieten ter verbetering van den wisselkoers.
De staat Sao Paulo gaf een leening van 15 inillioen
uit, waarvan £ 2 millioen werd geplaatst in New York,
een even groot bedrag in Londen en de rest in Neder.

land. De te Londen geplaatste obligaties hebben een
looptij,d van 30 jaar, de andere van 15 jaar. De dienst
der leening wordt verzekerd door een speciale surtaxe
op koffie, geoogst in of ‘geëxporteerd uit den staat
Sao Paulo. Een leening van $ 24.000.000 ‘werd in
Februari te New York door Chili geplaatst. Eën
Ar.gentijnsche leening van $ 50.000.000, welke den vo-
rigen herfst te New York verviel, kon niet op voldoend
gunstige voorwaarden ‘vernieuwd worden. Een rege-
ling werd toen getroffen, waarbij Engeland het bedrag
afbetaalde en voor de tegenwaarde gecrediteerd werd
â conto van zijn. leeniug van 100 miljoen pesos, aan-
gegaan in 1918 en vervallende op 15 Januari 1921.
Deze Britsche leening is sindsdien geheel afgelost.

Aan pogingen, om •de situatie te verbeteren, heeft het niet ontbroken. In Argentinië werd de oprichting eener centrale bank aanbevolen. Hierbij is het echter
gebleven.

Hevig wer’d verder gediscussieerd over de kwestie
van ‘het al dan niet vrijgeven van het in de Oonversie-kas aanwezige goud. De voorstanders waren van mee
ning, dat de wisselkoers er door zou verbeteren en
,dat de goudstroom zou ophouden, zoodia de koers
meer normaal zou zijn, terwijl bij een gouduitvoer-
verbod de peso disagio zou ‘blijven doen. De Argen-tijnsche autoriteiten vreesden echter, dat goudexport
zou uitloopen op een complete uitputting der goud..
reserve en een dientengevolge nog ernstiger depre-
ciatie van het ruilmiddel. Zij voerden aan, dat zoo lang de export naar Europa op crediet geschiedde,
Argentinië niet in staat was,’ zijn creditsaldi in
Europa te gebruiken, zoodat de ‘ongunstige handels-
balans ten opzichte van de Vereenigde Staten een
ernstigen aanval op den goudvoorraad tea gevolge zou
hebben.

Ernesto Tornquist, de leidende particuliere bankier
van Argentinië, oriderwieip eenigen tijd geleden den
toestand aan een ‘beschouwing en stelde eenige genees-
middelen. voor. Hij gelooft, ‘dat het financieele sys-
teem van Argentinië evenzeer als de ‘algemeene
wereldtoestand verantwoordelijk is voor de heer-,
schande depressie. Hij gaf in overweging, dat de

Banco de la Nacion haar rentevergoeding, voor ter-
mijudeposito’s zal ‘verlagen, ‘haar werkzaarniheden op
het gebied der buitenlandsche wissels zal verminderen
en haar disconto-zaken mi reorganiseeren in ‘den
geest van. de Federail Reserve Bauks in de Vereenigde Staten. Verder ‘beveelt b1ij ‘de oprichting van een cen-
trale bank aan en de geleidelijke oanzettin.g van ‘de
Banco de la Nacion in een bank voor landbouw en.
veeteelt, teneinde lange credieten aan deze inctus-

II

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

trieën te geven. Ook zou ‘hij wensedien, dat de Regee-
ring leeniugen aan buitenlanders verstrekte, ciie

nationale producten
zooals, woL
lnaiiden, vieesoli en

granen koopen. Hij beveelt
ook
aan het onttrekken

van goud aan de Oonversie-Kas tot een beperkte hoe-
veelheid, van te voren vast te stellen en den export
hiervan en dit eëxportoerde goud aan te wenidei
voer het betalen ‘van rente en aflossing vn ‘de bui-

ten.iandsche schuld en voor ‘het saideeren van ongun-
stige Jianjde1ba1ansen.

Als een andere maatregel tot verbeteniin,g stelt hij
voor, idat ide Banco ide la Nanion .eh met heridiscon-

teeiiizig zal gaan hesigouden, speeiaal voor seizoen-
bdhoe€ten. Tenzij zulke maatregelen genomen worden
vreest hij, dat Argentinië den vooruitgang op corn-
meroieel gebied, welke gedurende de ageloepen vijf
jaren heeft plaats gevonden, weer ial inboeten.

In Brazilië rwerd een wetsontwerp tot instelling
van een Centrale Bank ingediend en bij decreet
werd mididellerwiji een afdeoling van de Bank van
Brazilië opgericht, met de bevoegdheid, handels-
wissels te herdisconteeren en papieren staatsgeld
hiertegen uit te gewen. De hoofdzaken van het
decreet zijn de volgende. De nieuwe afdeeling staat
onder leiding van een directeur, benoemd door den
president van de Republiek. Het maximum opereerend
kapitaal zal 100.000.000rnilreis zijn. De afdeeling zal
wissels disconteeren in Braziliaansche munt getrok-
ken en gegarandeerd door ten minste twee banken,
die gunstig bekend staan. De Bank, die met dze af-
deeling zaken wil doen, moet bij haar geregistreerd
zijn en voor deze registratie is een minimum gestort
kapitaal van 5.000.000 Milreis vereischt. De periode
gedurende welke een wissel in herdisconto wordt ge-
nomen is maximaal 4 maanden. Brazilië heeft ook een
regeeringscontrôle. op ‘bi.iitenlandsehe wissels inge-
steld, door alle banken aan voorschriften en toezicht
te onderwerpen, ten einde speculatie in vreemde valuta
tegen te gaan. Bovendien is de Regeering gemachigd
een speciaal fonds te Londen en te New York in te
stellen, waarvan het 50.000.000 Milreis mag aanwen-den voor het koopen van wissels ten einde den legitie-
men handel te steunen en de wisselkoersen te stabi-
liseeren.

In Chili zijn nog geen definitieve maatregelen ge-
troffen. De salpeterproducenten ‘hebben hun organi-
satie versterkt, ‘zoodat zij nu ongeveer
98
pOt. van de
industrie controleeren en in een positie, zijn te wei-
geren te verkoopen tegen prijzen beneden die, welke zij als winstgevend beschouwen. Practisch geen ver-
koopen hebben plaats gehad in het voorjaar van
1921.
Men is echter van oordeel, dat het ruime gebruik
van salpeter voor landbourw-doeleinden in Amerika en
een stijging van den Duitschen wisselkoers, de sal-
petermarkt verbeteren zal, daar onder normale om-
standiheden .de verkoopsprijs van natuurlijke salpeter
in Diiitschland waarschijnlijk lager zal zijn, dan de
productiekosten van kunstmatige salpeter.

De Zuida.fri1cacsrsche mijnbouw in
19
2
0. – Het dezer dagen verschenen 3aarverslag
over
1920
van d’e Nederlandsdhe Kamer van Koop-
handel en Monsterkamers in Zuid-Afrika, bevat een beschouwing over den invloed van de crisis
op
het
economisch leven aldaar. Het volgende is er ten aan-•
zien van de diverse takken van mijnbouw aan ont-
leend:

Einsti.g in hare gevolgen last zich ook cle crisis in den
iliamanthandel voor de Unie aanzien. Bij de wereidprod actie
van het kostbaar minera,al sterk betrokken – in 1920 heeft
de opbrengst aan diamanten in de linie 2.551.665 karaat,
waarde £ 14.762.956, bedragen – ondervindt zij in hevige
mate dan terugsieg van de markt. De mijnen zijn deels tijde..
lijk stop gezet en werken deels met ingekrompen personeel,
terwijl op de aiUuvisle .diamantvelden armoede en gebrek
onder de onbemiddeldén met den dag toenemen. Als onwer-
mijdelijk gevolg van een en ander is het aantal werkloozen
met een.ige duizenden vermeerderd. Verder is het duidelijk,
dat de aanzienlijke daling van alle diarnautmijn-aandeelen.

aan cle fiunneicelc pdsitie van de ibevolking als een gebed
nadeel toegebracht beeft.
Hoezeer de oorlog en de gevolgen daarvan ook overigens
dee natuiu-lijkea gang van zaken in Zuid-Afrika verstoord
hebben, blijkt verder uit den aanzienlijk vermeerderden in-voer van levensmiddelen
mi
1920, welke, vergeleken met
dien in 1919, verdrievoudigcle. Ongetwijfeld moét dat voor een groot deel toegeschreven worden aan de droogte, welke
in het laatst van 1919 en het begin van 1920 heerschte,
maar ook is de oorzaak geweest, dat het laad teveel uit-
gevoerd had onder de verlokkiing van hooge ierkoopprjzen.
Bij alle reeds genoemde ongunstige omstandigheden komt
deze, dat tengevolge van de thans toenemende invoeren en
cle lagere prijzen va]1 nagenoeg alle ingevoerde goederen de
douane-ontvangsten van de Unie niet onbelangrijk lager
zullen worden. Daarin zal moeten worden voorzien door be-
lastingverhoogiag, hetzij langs direct.en, hetzij langs mdi-
recten weg. Men zie echter niet over het hoofd, dat tenge-
volge van de algemeene prijsverlaging ook de levenskosten
verminderen en dus belasting-verhooging minder di-ukkenci
is. In elk geval verkeert (ie Unie, vergeleken met verschei-
dene andere landen, die dit-eet of zijdelings tengevolge van
den oorlog onder zware lasten gebukt gaan, op ht punt
van belastingdruk nog steeds in eene bevoorrechte positie.
In tijden van tegenslag ontstaat er in het algemeen eene
neiging tot donkere inzichten, welke niet altijd ten volle
te rechtvaardigen zijn. Het valt ook nu ie constateeren ter zake van de goudindustrie in Zuid-Afrika. De tijdens den
oorlog steeds stijgen,cle prijzen van .mijnmaterinlen, levens-
middelen en bonen hadden, direct en indirect, tengevolge,
dat een aantal goudmijnen voor het feit kwam te staan,
dat het slechts met verlies of met eene kleine en afnemende
winst het werk zonde kunnen voortzetten. De toestand gaf
aanleiding tot de benoeming, in Juni 1919, van eene regee-
ringsoozosnissie, welke de positie van de 21 mijnen, bij het
geval betrokken, onderzoekt.
1)
Blijkens rapport, door de corn-
missie uitgebracht, zouden bedoelde mijnen voor het meeren-
deel onder de voor den oorlo
g
heerschende voorwaarden met
eene kleine winst hebben kunnen werken. De productiekosten
waren echter gemiddeld 17/5 per ton gestaimpte erts in
1914 tot 22/9 in het eerste kwartaal van 1919 gestegen, ter-
wijl de prijs van het voortgebrachte goud stationnair was
gebleven en de kosten aan vracht, assurantie, enz. bij de
verzending van het goud naar Londen hooger waren gewor-den. Bovendien werd krachtens overeenkomst het goud aan
de ,,Bank of England” geleverd teged den in 1914 gelden
den prijs en verrekend in Ponden Sterling, niettegenstaande
de wast-de van het Engelsche geld in vergeljki’ng met de
goudwaarde gedeprecieerd was. Eerst in het midden van 1919 werd overeengekomen, dat de opbrengst der goud-
mijnen te Londen in open markt verkocht zou worden, waar-door de hoogst mogelijke prijs kon worden verkregen. Alscu
werd de positie van de ,,low grade mines” gunstiger en ge-
stadig verbterde zij nog, al naar de goudprijs steeg – in
het begin van Februari 1920 zelfs tot .12716 per ons fijn,
gelijk men zich herinnert. Nu zou de sedert ingetreden da-
liagvan den goudprijs ten slotte tengevolge kunnen hebben,
dat verdere enploitatie van een aantal der bedeelde mijnen,
waarvan vooral de Knight Central, Geldenhuis Deep, East
Rand Proprietary Mines, Aurora West, Luipaardsvlei en
Roodepoort United zeer zwak staan, opgegeven zou moeten
worden. Echter rijst de vraag, .of de daling van de prijzen
van nagenoeg alle materialen en levensmiddelen, welke de
laatste jaren druk uitgeoefend hebben op de productie-
kosten der goudmijnen, tezamen met ongetwijfeld te ver-
wachten nieuwe iooaregelingen, niet zullen blijken voor een
groot deel op te wegen tegen de daling van den goudprijs. liet staat nog te bezien, of de sluiting van mijnen zich niet
zal behoeven te bepalen tot slechts enkele, welke bovendien
nagenoeg uitgewerkt waren.
Het aandeel der 21 mijnen, waarover het rapport der
commissie loopt, in de jaarlijksche goudopbrengst van de Unie is in een rond cijfer £ 12.300.000, dus ongeveer een
derde van de totale jaarlijksche opbrengst aan goud in
Transvaal (in 1920 heeft de opbrengst eene waarde beloo-
pen van £ 34.654.922). Inn het ernstigste geval zou dus eene
zeer aanzienlijke bron van inkomsten aan cle linie ontval-
len, maar zelfs dan nog zou er met kaimte geoordeeld die-
nen te worden. Er zij aan herinnerd, dat de goud-industrie
reeds sinds vele jaren opgehouden keel t de voornaamste
bron van inkomsten van de Unie te zijn. Zij is ver over-
vleugeld door de landelijke en de aan deze verwante be-
drijven, welker productiviteit aan de buitenwereld (vol-
doende gebleken is uit de, zij het dan wel eenigszins over-
dreven uitvoeren tijdens den oorlog en nog geruimen tijd
daarna.

) Izie pgu. 784, jaargang 1920. – Eed.]

10 Augustus 1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1

679

lutlerdaaci kan, volgens eene der jongste ramingen, al.
die van Senator White,
41e
jaarlijksche opbrengst van land-
bomv en veeteelt en aanverwante industrieën (zuivelberci-
ding, haai- en apekrookerij en cle productie van zeep en vet op boerderijen) in de Unie geacht worden eene waarde van meer dan £ 100.000.000 bedragen. Op grond van door hem
gepubliceerde cijfers meent hij, dat het duidelijk is, dat de
genoemde takken van bedrijf, ofschoon zij zich reeds gedu-
rende de laatste vijftien jaren sterk uitgebreid hebben, zich
nog tot eene niet te schatten hoogte kunnen ontwikkelen.
Verder zie men niet over het hoofd, dat het bezit der
Unie aan delfstoffen niet beperkt is tot liet goud. Het is
te verwachten, dat de opbrengst van alle andere mineralen
dan goud binflen niet te langen tijd die van genoemd edel
metaal op zijde zal streven, waarschijnlijk overtreffen. Grof
gesteld, is de verhouding tussehen de opbrengst aan goud
en die aan andere mineralen in de Unie op het oogenblik
ongeveer
60
percent tegen
40
percent.
vooral de ontginning van de steenkoolmijnen maakC voort-
durend vordering. 9 In het jaar
1909,
toen de tJnie tot stand
is gekomen, was de opbrengst
6.272.165
ton. In
1919
was zij
10.266.135
ton en sedert is deopbrengst nog met ongeveer
3.000.000 gestegen. Bij dalende kolenprijzen is het niet
waarschijnlijk, dat de [lxiie de levering aan landen in Euro-
pa, waarheen zij in
1920
voor liet eerst op eenigszins be-
langrijke schaal kolen exporteerde, zal kunnen voortzetten,
maar er zij aan herinnerd, dat voor haar nog andere afzet-
gebieden openliggen. Zoo hadden in liet jaar 1 April
1919-
31 Maart
1920
de volgende uitvoeren van steenkool uit Dur-
ban plaats:
65.283
ton naar Argentinië,
62.218
ton naar
Soedan,
45.165
ton naar Ceylon,
39.516
ton naar Dhjibouti,
39.019
ton naar het Maleiselie Sehiereilancl,
32.760
ton naar
Aden,
29.352
ton naar Bombay en Calcutta,
28.805
ton naar
West-Afri.kaansche havens en
44.441
ton naar Madagascar,
Mauritius en Béunion.
Ook de levering van bunkerkolen is aanzienlijk loegenö
men en zoo wordt meer en meer bewezen van welke onschat-
bare waarde genoemde delfst.of is, niet alleen voor het ver-
keer in de Unie, maar ook voor de ontwikkeling van hare
verschillende takken van nijverheid, de scheepvaartbewe-
ging in h.are havens en haren uitvoerhandel.
Wie met aandacht den loop van zaken volgt, moet het de
laatste jaren telkens opgevallen zijn, hoezeer niet alleen het
buitenlaudsch kapitaal, maar ook het binnenlandsch zich
steeds meer interesseert voor ondernemingen in de Unie.
Minerale ondei-nemin:gen en die op het gebied van de
fabrieksnijverheid bekleeden daaronder cciie voorname
plaats; het blijkt uit de tegenwoordig ook in Nederland
geregeld gepubliceerde bijzonderheden betreffende nienw
geregistreerde maatschappijen in de Unie. Geleerd door op-
gedane ondervindi.ng
, zorgt men over het geheel voor eene
betere voorbereiding en eene degelijker uitvoering van ont-
worpea plannen dan voorheen. Wat de beteekenis van den
onderneningsgeest betreft,is op grond van officieele cijfers
aan te nemen, dat de laatste jaren alleen voor zoover nieuwe
maatsohapijen aangaat, jaarlijks gemiddeld een bedrag van
£ 12 ft £ 15.000.000
in de Unie fbelegd is.
Intusschen, al moet het een sterk verouderd denkbeeld hecten, dat de gouduijverheid eigenlijk de kurk zou zijn,
waarop Zuid-Afrika drijft, het is duidelijk, dat die in-
dustrie voor liet land van groot belang blijft, al zou hare
opbrengst dan vermunderden. Na tot dusver voor ruim
£ 600.000.000
voortgebracht te hebben, zullen, zelfs al zou-
den alle ,,low grade snines” atallen, de goudmijnen in
Transvaal, naar wetenschappelijk vastgesteld .is, ‘nog voor
een bedrag in ponden sterling opleveren idat in de tien
cijfers loopt.

De econonsische toestand va.n Zwif-
,s
e r 1, a is d.
– Reeds in ons nummer van. 31 Decem-
ber 1919 werd er op geweren, hoe men in Zwitserland
onder den Ihoogen stand van den Zwitserschen Frank
tegenover andere valuta’s zeer gebukt ging. Dit is
daar nog steeds het geval, zooals blijkt uit een over-
zicht van den economischen toestand ,van liet land,
dat in een recent nummer van het ,,Board of Trade
Journal” wordt aangetroffen. Daarin wordt er op
gewezen, dt bijkans geen land zoo op de welvaart
van zijn buren is aangewezen als Zwitserland. Vier
vijfde van den Zwitserschen invoer zijn industrie-
artikelen en een groot deel van de rest bestaat uit toe-
bereide levensmiddelen: chocolade, kaas en geconden-
seerde melk. De voornaamste exportindustrieën staan

[Zie pgns.
810
én 842
van den a’oi-igen jaarga.ng. –
-1

Rcd.]

zeer dicht bij de categorie der luxe bedrijven: zijde,
borduursels, horloges, bijoiiterieën enz., die liet eerst
den invloed der slechte tijden ondervinden. Een ver-
gelijking met onze diamantiiij’verheid dringt zich
hierbij onmiddellijk op. Het zeer voorname hotelbe-
drijf en daarmede in verband staande takken van nij-
verheid voelen oök zeer spoedig de uitwerking van slechte economische toestanden elders. Voegt men
daar nu lbij den ongunstigen invloed, welke tegen-
woordig voor de afnemers der prodncten van de hier-
boven genoemde industrieën uit den hoogen stand van
het Zwitsersche ruilmiddel voortvloeit, dan baart
het geen verwondering, dat de crisis ziek hoe langer
hoe scherper heeft doen gevoelen, in het bijzonder in
de laatst verloopen maanden.
Sinds den winter van 1919/20 heeft de hooge stand
van d
en
Zwi-tserschen Frank een domuneerenden in-,
vloed op het Zwitsersehe economische leven gehad.
De gevolgen waren een belemmering van den expoet,
en een prikkelen van den import. Deze eerste trad met
haar volle soherpte in, toen de wereldprij-zen begonnen
te dalen, daar in de ,,boom”periode veeÏ afncmei-s
ovei- de hooge prijzen heenstapten om slechts goede-
ren machtig te kunnen worden. De Zwitsersche in.-
voer had in 1920 een waarde van 4.24 milliai-d Fran-
ken hetgeen 1.84 milliard moer is dan in 1918 en 7.09
nvillioen meer dan in 1919. De prijsstijging sinds
1918 moet hier echter bij in aanmerking worden ge
nemen. Gedurende de laatste twee kwartalen van
1920, toen de Zwitsersche uitvoer een duidelijke da..
ling vertoonde (820 en 691 millioen Franken, tegen
1.069 en 1015 millioen in de overeenkomstige kwar-talen van 1919), stegen de invoeren tot 1069 en 1029
millioen Franken, tegen 995 en 1001 millioen gedu-
rende de laatste kwaj-talen van 1919.
1)

Een ‘verder ernstig gevolg van don stand der wis-selkoersen was de waardedaling der buitenlandsche
beleggingen. Groots bedragen toch waren uitgezet
hoofdzakelijk in Duitschland, doch ook in de vroe-
gere Donau-monarchie, Italië, Frankrijk en Rusland. Verscheiden holding-compagnies in Zwitserland ge-
vestigd met grooten Duitschen invloed in hun lei-
ding en uitgebreide aotiva in Duitsehlan’d hebben ook
aanzienlijke verliezen geleden, evenals Zwitsei-sche in
Duitschland werkende bypotheekbanken.
2)
Sommige
openbare spaarbanken, in het bizonder aan de Duitseh-
Zwitsersehe grens, geraakten ook in groote finanbieele
moeilijkheden tengevolge van de daling van de mark.
Het totale bedrag aan Zwitsersche vorderingen op
andere landen (Rusland, Hongarije, Oostenrijk en de
Balken-Staten) voortspruitende uit handelstrans-
acties en thans praktisch niet te realiseeren, moet
ook een zeer groot bedrag beloopen. Aanzienlijke
verliezen zijn verder geleden door Zwitsers, die, groo-
tendeels in 1919, Duitsche cMarken kochten. Het be
drag hiervan wordt op vele milliardea Mark geschat.
Wat de hotelindustrie ‘betreft, waarin een kapitaal
van 1.2 milliai-d Franken ingevesteerd is in pl.m. 3000 hotels, waarin ongeveer 43.000 personen werk vinden,
voor den oorlog was bijna een derde der bezoekers
Duitschers en ongeveer een nesde Fi-anschen. Het
spreekt van zelf, dat deze categorieën thans zoo goed
als geheel zijn uitgevallen. – –
Hoewel het disagio van het pond sterling ten op-
zichte van-de Zwibsersche valuta gering is, heeft het
toch ook zijn invloed op het bezoek van Engelschen
doen gelden.

Zijn tot dusverre slechts nadeelen van den hoo-
gen stand der Zwitsersche valuta opgesomd, ook niet
als grootimporteur van levensmiddelen, van grond-
stoffen en van talrijke eindproducten heeft Zwitser-
land voordeel gehad van zijn gunstigen wisselkoers,’
De voornaamste behoefte aan voedsel moest hoofd-
zakelijk in Noord- en Zuid-Amerika gedekt wos-den.
De helft van de steenkool kwam uit de Vereenigde Staten en de rest meerdendeels uit landen met spe-
ciale exportprijzen.

i) Zie pag.
289
van dezen jaargang.
2)
Zie pag.
268
van dezen jaargang.

680

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

0
10 Augustus 1921

Ook op ander gebied maakten de importeurs ken.

nis met een systematische differentiatie tnsschen
binnenlandsche en exportprijzen. De omvang van het cadeel kan eenigermate hieruit blijken, wanneer men
er zich rekenschap van geeft, dat in 1913 meer dan
de helft der geïmporteerde eindproducten uit Duitsch land kwam, (3.53 van de 0.35 millioen Franken). Men
klaagde in Zwitserland in de afgeloopen jaren ook
over de hooge Bri’tsche exportprijzen, die men ge-
middeld. 30 k 40 percent boven den binnenlandschen
prijs in Engeland schatte. Duitschiand en andere lan-
den verkochten aan Zwitserland stapelartikelen zoo-

als:
ijzer,
staal, machiinerieën, wollen goederen, ge.
breide goederen, papier enz. tegen lagere prijzen en in het bizonder in de tweede helft van het jaar kwa-
men de Duitschers hun coniracten met groote nauw-

keurigheid na
i)
en stonden lange credieten toe. Er
schijnt weinig twijfel te bestaan, zegt het Journal,
dat het grootste gedeelte van de prijsver.schilen tus-
schen Britshe en andere leveranciers toegeschreven
moet worden aan de veel grootere depreciatie van den
Duitschen, Belgischen, Franschen en Tsjecho-Slowa-kischen wisselkoers, welke den exporteurs in die lan-
den woonachtig in staat stelde beneden den door En-
gelschen gevraagden prijs aan te bieden en toch nog
met winst te verkoopen, dank zij de zeer sterk ge-
daalde prodructiekosten in hun landen.

OVERZICHT VAN TIJDSCHRIFTEN.

S o c i a 1 e V o o r z o r g. – Â.msterdam, Maart
1921.

J. C. van’ Dam,
De moeilijkheden der werkloosheids-
verzekering; Dr. Ir. J. van’ Heinga Tromp,
Afwij-

king van de Wet bij collectief contract;
E. Kupers,

De nieuwe koers in zake de ziekteverzekering.

1 d e m. – Amsterdam, April 1921:

Mr. M. J. A. Moitzer,
Nogmaals de wettelijke ver-
zekering tegen zeeon’gevallen;
Dr. J. van Brug gen,
Sociale verzekering en loonregeling. (Verzekering ‘van
kindergeld); G.
H. Bertrar,4,
Vrouwenverzorging en

voorzorg;
B. H. Sajet, De instelling van gezondheids-

diensten.

Id e in. – Amsterdam, Mei 1921.

Mej. Mr. G. J. Sterrtberg, De doktersquestie, 1;
Dr. Ir. J. van’ Hetiin’ga Tromp,
De kosten eener ver-
zekering van kindergeld;
J. C. Schröder,
De herzie-
ning der Ongeivallenwet;
L. Heyermans.
De gezond-

heidsdiensten.

The American Economie Review.-
Cambridge, Mass., Maart 1921.
H. J.. Daven’port,
The postiwar outlook;
0. M. W.

Sprague,
Discorunt policy of Federal Reserve ‘Banks;
L. Wolman’,
The theory of production;
W. W. Ste-

wart,
Au index nuinber of production;
J. B. Corn-
mons, The Webbs’ Oonstitution for the socialist.

D e E c
0fl 0
in
i
S
t. – ‘e-Gravenhage, 15 Juni 1921.
Anna Polali,,
Geen afzonderlijke vrouwenarbeidsbe-

sëherming!
W. J. de Lang en’,
Progressieve inkomsten-

belasting en wisselende inkomens;
Mr. W. M. J. van

Lutterveld.
Eenige gegevens betreffende ‘t vlottend

kapitaal.

Political Science Quarter.ly. – New-
York, Maart 1921. J. T. Shotweli,
Demooracy and political morality;

E. Lederer,
Social e’volution during war and revo-

lution;
R. L. Bueli,
France and the Vatican;
H. J.

Carm,a’n.,
England and the Egyptian problem;
B.

Kumar Sarkar,
The Hindu theory of the state;
G. A.

Mal colm,
The Maloloe constitution;
M. S. Handman’,

The sentiment of nationalism.

The quarterly Journal of Economics.
– Cwnrbridge, Mass, Mei 1921.
Th. S. Ada,nis,
Should the excess profits tax be

1)
Zie pag. 274 van dcii vorigen jaargang.

repealed?
F. W. Taussig, Is
market price determinate?

L. D. H. Weld,
The meat-packing investigation: a
reply;
A. N. Holcombe,
The government of the Pa-

bian socialist commonwealth.

The Economie Journal. – Londen, Juni
1.921.
H. F. Howard,
The Imperial Bank of India;
H.

Strakosch,
The South African Reserve Bank;
J. F.

Dulles,
The reparation problem;
L. Darwmn’.,
Popula-

tion and civilisation; Prof.
A. L. Bowley,
Au index of

the physical vohme of production.

Weltwir’tschaftliches Archiv. – Jena,
lApril 1921.
Dr. H. Bdchtold,
Der einheitliche Zusamimenhang
der modernen Wel.tpolitik;
J. H. Jones,
The inter-

national Linancial situation;
Prof. Dr. A. Salz,
Die

Mohammedaner in China;
Dr. G. von’ Below, Soziolo-

gie rund Hoohschulreform.

D ie B a nk. – Berlijn, Mei 1921.
A. Lansburgh,,
Die Umlaufsgeschwindigkeit des
Geldes II;
W. Zimmermawa,
Arusfuihrförderung.

1 de in. – Berlijn, Juni 1921.
A. La,n’sburgh,
Kriegsentsch.digungen;
Dr. lh.

Weinschenlc,
Das Kreditprinzip der Banken.

1′
i n a n z-A r c h i
‘v.
– Stuttgart, Berlijn, Jahrg.
XXXVIII, Bnd. 1, 1921.
Dr. G. Wilke,
Die Entwicklun.g der Theorie des
staatlichen Steuersystems in der deutschen Finanz-
wissenschaft des 19. Jahrhunderts;
Dr. R. Schilling,
Die Bewertung des Selbstverbrauchs vom Standpunkt
der direkten Besteuerung aus (Schluss);
Dr. A. Hart-
wig,
Realkreditinstitute und Sparkassen in Chile.

Schmollers Jahrbuch. – München, Leip-
zig, 45ste Jahrg. istes Heft, 1921.
R. Kjellén’,
Die Koalitionspolitik in Zeitalter 1871
—1914;
G. Roffenstemn’,
Das soziologische Prohlem
der Gleichheit;
A. v. d. Le yen’,
Die Eisenbahnpolitik
der Vereinigten Staaten von Amerika bis zu.m Ends
des Weltkrieges;
W. Lotz,
Die Brüsseler internationale
Finanzkonferenz von 1920. II;
Oestaldio,
Die Sozia-
lisierung des Kohlerbergbaues;
H. F. Crohn—Wolf-
gang,
Die baltischen Randstaaten und ihre handels-
politische Bedeutung;
G. von’ Below,
Die wirtschaft-liche Auffassung W. Sombarts.

D e 1 n d i,s c h e G i d s. – Amsterdam, Juli 1921.
F. Treffers,
Gouverneur-Generaal of legercomman-
dant?
Prof. An’t. te Wechel,
De dalende lijn bij het
boschwezen in N. 1.;
W. Bumn’en,,
Sagopalmen en
hunne beteekenis voor de Molukken (slot);
P. J. van
Houten’,
Nieuw-Guinea en Java.

Journal des Econornistes. – Parijs, 15
Juni 1921.

Yves-Guyot,
Les dépeuses recouvrables et les Ac-
cords de Londres;
W. M. J. Williams,
Le budget do
Royaum.e-Unii pour 1921-1922;
G. B. Hurst,
Le rc
tour k l’école de Manchester;
A. Baffalovich, La

dette publique des Etats-Unis ‘de 1789 h 1861;
X. X.,
Riviières can’alisées et canaux;
J. Le fort,
Revue de l’Académie des Sciences morales et politiques (du 16
février am 15 mal 1921); J. L. S.,
Le crédit indus’triel
et commercial;
Takashi Hara,
Les prblèmes du Japon
et les solurhions qui en sont proposées;
G. de Nouvion.
La situation éconoinique et financière du Japon en
1920;
A. R.,
Quelques erreurs et tromperies de la
science médicale moderne;
B. L. L.
E., La ligue du
libre-éohaaige (min 1921).

Sociale Voorzorg. – Amstea-daim, Juni1921.
Mej. Mr. G. J. Stemb erg,
De doktersquestie (slot):
Dr. Ir. J. van Hettinga Tromp,
Nog even de verzeke-
ring van kindergeld;
W. F. Detiger,
Monopolistische
overheidszorg op het gebied der arbeidsmarkt.

Political Science Quarterly. – New
York, Juni 1921.
F. M. Russeil,
The Saar Basin governing commis-

CHE ÉERICHTEN

681
10 Augustus 1921

ECONOMISCH-STA

sion;
W. T. Morgon,
The ininisterial revolution of
1710 in England;
W. L. Miller,
Government aid in
foreign trade;
1. J. Cox,
The Mexican problem: self-
help or intervention;
A. Bergiund,
The ferroalloy in-
dustries and tariff legislation;
W. R. Sni,iih,
British
imperial fëderation;
D. S. Muzzey,
Mr. Well’s Utopinn
pessimism.

The America’n Econom.ic Review. –
Princeton, N. J., Juni 1921.
A .C. MiUer,
Federal Reserve policy;
J. E. Boyle, Marketing of agricultural. products;
F. E. Cla1c,
Cri
teria of marketing efficiency;
A. Hobsor,
Farmers’
co-operative assoiations;
H. B. Price, Grain stand-
ardization;
B. H. Hibbard,
Stabi1ization of prices;
Th. M. Av-Lallema.n,t,
The collective labor contract;
H. Feis,
The industrial situation in Great Britain
from the armistice to the beginning of 1921.

The Journal of political Economy. –
Chicago, Januari 1921.
H. B. Drury,
The labor poiicy of the Shipping
Board;
E. B. Biggar, The Outario power coiumis-
sion: its origin and development;
H. L. Reed,
The
werk of the Federal Reserve Board.

T de •m. – Chicago, Februari 1921.
P. H; Dou glas, Shop
cowmittees: Suibstitute for, or suppiement to, trades-Unions?
J. G. Thom.pson,
Mobility •of the factors of productio’n as affecting
variation in their proportional relation to each other
in farm organi.zation;
0. C. Loekhart,
The develop-
ment of interbank browing in the national system,
1869-1914.

1 d e m. – Chicago, Maart 1921:
L. D. White,
The origin of utility commissions in
Massachusetts;
C. R. Noyes,
,,The stabilizing of the
dollar”;
G. R. Davies,
The quantity theory and recent
statistical studies;
0. C. Lockhart.
The developrnent
of interbank borrowing in the national system, 1869
—1914. H.

1 d e m. – Chicago, April 1921.
A. C. Kelley.
Federal taxation of income from the
prodiiction of minerais;
G. E. Putna.m.,
Joint cost in
the pacicing industry;
F. H. Kr&zght,
Oost of product-
jou and price over long and short periôds.

Idem. – Chicago, Mei 1921.
0. Tead,
The probiem of graduate training
–
in per-
sonnel administration;
H. G. Mouiton,
Possiibilities
of a general-surrvey course in finance;
Ch. W. Oer-
stenberg,
Special preblems of content and presen-
tation iii fivaînce instruct.ion in .large schools of com-
merce;
D. Sto.rch,
Courses in advertising.

The geographical Journal. – Londen,
April 1921.
Fred. C. Correell,
The lower reaches of the Orange
River;
R. T. Gould,
The history of the chronometer;
The Mount Everest expeditibn: organization and
equipment. Members of the expedition and of the
cemmittee;
A. H. Saycè,
Sir Pdehard Frsncis Burton;
E.
C.
Abendanlon,
Au important atlas in the British
Museum.

Tijdschrift voor Economische Geo-
g r a p h i e. – ‘s-Graven.hage, 15 Juni 1921.
Prof. Dr. H. Blinlc,
Mesopqtamië;
Ir. E. R. J. W.
Hondelin.lc
,
De Engelscihe spoorwegen; Argentinië.
zijn economisch.geôgraphische positie en wereldbe-
schouwing, naar Albert Haas; De landbouw in de Ar-
gentijnsche Pampas; Inlandsche en niet-inlandsche
nijverheid in Nederlandsch-Inclië.

The Amerjcan Jourual of Interna-
t i on al La w. – New-York, April 1921.
D. Schindler,
The administration of justice in the
Swiss Federal Court in intercantonal disputes;
P. B.
Poiter,
The nature of American territorial expan-
sion;
Th. Baty,
Enemy goeds and house of trade.
Part. I.

ONTVANGEN: .

Fi&.ands Exporire gister, published
by
the Export
Asrociaiio’,v of Finlan4.
1921. Prijs F. Mk. 75.
De nog jeugdige Finsche Exportvereeniging –
zij
werd
opgericht in
1920 –
heeft bovenstaande publicatie het
licht doen zien, uit- en inwen!dig keurig verzorgd. Zij
bevat de gewone rubrieken van dergelijke exportregisters,
terwijl event. bij de namen der firma’s naar hun adver-
tentie achter in het boek verwezen wordt, waardoor nen
zich nog wat nader omtrent hun pro(lucten kan oiiëntee-ren .Wie wil weten, wat Finland produceert, zal dit boek
met vrucht opslaan.

Eenigen tijd geleden verscheen ibij J. J. Roman en
Zonen te Roermond: De Dictatuur vak het
proletarjaat in Hongarije, door Karl
Huszar, voor Nederland bewerkt en met
teelichtingen voorzien door Mr. H.
S c h a a p v e 1 d. ,,Men kan toegeven”, zegt de schrij-
ver in zijn voorbericht, ,,dat de grieven der bolche-
wisten tegen de uitwassen der hedendaagsche kapi-
talistische maatschappijordening gerechtvaardigd zijn
en tegelijkertijd erkenflen, dat de geneesmiddelen,
door hen danbevolen, erger zijn dan de kwaal. En dit
laatste kan alleen worden aangetoond door hen, die
het bolchewisme in de practijk hebben medegeleefd.”
Een uiteenzetting van de practijk van het ‘bolsje
Voor het vervolg zie pag.
683.

MAANDCIJFERS.

ONTVANGSTEN VAN SPOOR- EN TRAMWEGMAATSOHAPPIJEN MAART 1921.

(Ontleend aan ,de Ingenieur”.)

Namen der
.
Maatschappijen.
Personenvervoer.
Goederenvervoer.
–

Totale ontvangsten.

Maart
1921.
Maart.
1920.
Maatach. tot Expl. van S.S., N. C.-S., Noord-
Brab.

Duitsche

Spoorwegmaatschappij

en
Hou.
IJzeren Spoorwegmaatschappij
f

7.191.006,—
f
8.080.268,—
f 15.547.030,—
f15.068.578,—
‘)
Tramwegmaatschappij ,,De Meijerij”
–.
,.

35.287,—
39 282,36
,,

70.566,19
105.830,63
181.367.02
166.163,56
571.453,78
1
1
–
571 .453,78’/
,,

443.52546
‘/
Rotterdamsche Tramwegmaatschappij ………
,,

100.746,51
72.618,56
173365,07
145.311,1.8
33.119,77
10.438,53
,,

49.706,82
37.786,14
1
12
Nederlandsch-Indische Spoorwegmaatschappij
854.000,—
,,

1.465.000,—
1.043.958,-
0o8t-Java Stoomtramwegmaatschappij

Nederlandsche Tramwegmaatschappij

………..

lijn Modjokerto—Ngoro

………… ……

…

582.000,—

–
29.900.—
..

16.400,-

Rotterdamsche Electrische Tramwegmij………….

–
–
104 700,.—
79.600,-

Westlandsche Stoomtramwegmaatschappij ……….

Semarang—Cheribon Stoomtramwegmaatsch
–
–
582200,
–
395.100,-
Samar.—Joana Stoomtramwegmaatschappij

….-

–
–
408.000,—
.,

306.300,-

lijn Soerabaja—Krian
…………………..

Serajoedal Stoointramwegmaatschappij
–
–
72.500,—
5 2.600,-
lijn Maos—Bandjarnegara
………………
lijn. Bandjarnegara—Wonosobo …………
..-
–
13.900,—
10.700,
Madoera Stoomtrammaatschappij
……………
–
—
158.000,—
,,115.000,—
De ontvangsten der groote maatschappijen, die in ,de Ingenieur” ontbreken, zijn aan
het .,Maaudschrift Oentr. Bureau Statistiek” ontleend.
‘)
Definitieve opgave.

[4

682

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10Augustus 192Ï

HANDELSBEWEGING OVER DE MAAND JUNI 1921

(vol.ens de 2roeoen der naamlijst van tzoederen. onresteld door het Oentraal Bureau voor de Statistiek.)

Invoer Uitvoer
Saldo Invoer
Saldo Uitvoer
Groepen
Gewicht

1
Waarde
Gewicht
Waarde
Gewicht
Waarde
Gewicht
1
Waarde

K.G.
Gulden
K.G.
Gulden
K.G.
Gulden
K.G.
Gulden
1 Dieren en dierlijke
producten
13.845.251
9.848.567
38.730.493
32.808.917
– –
24.885.242
22.960.350

II Plantaard.

voort-
204.731.934
41.682.991 58.241.417
10.610.606
146.490.517
31.072.385
– –

III Mineralen,metalen
en niet in andere
groepen

opgeno-
men fabrik. daarv.

950.206.321
36.794.882
313.785.691
25.944.767 636.420.630
10.850.115
–
–

IV Meel en meelfabri-
34.159.476
7.191.921
22.116.039
4.420.285
12.043.437
2.771.636
– –

V Chemische ‘produc-
-ten,

geneesmidde-
len,verfwaren en
‘kleurstoffen

..
18.755632
5.144.408 5.875.625 2.856.900
13.380.007
2.287.508
–
–

VI Olie, hars, was, pek,
teer en distillatie-
producten van teer;
fabrikaten van deze
stoffen, n. a. g.
38.577.093
9.634.778 25.929.323 9.897.191
12.647.770
–
262.413

brengselen

……..

VII Hout en fabrikaten
van hout en derge-
lijke stoffen; meu-

katen

…………

belen, v.a.s …….
103.619.968
10.707.131
4.361.189
1.121.899
99.258.779 9.585.232
–

VIII Huiden, vellen, le-
der, lederwerk en
2.681.886 3.921.918
2.619.355
2.973.342
62.331 948.576
–
–

-IX Garens,

touw

en
touwwerk, weefsels
en
stoffen, kleede-

..

ren en modewaren
5.533.021 17.201.713
3.929.538
12.870.031
1.603.483 4.331.682
–
–

schoenwerk ……..

X Aardewerk, porse-
lein,

potten hak-
kerswerk,

gebak-
ken stéen en an4ere
113.678.454 2.752.870 2.650.655
750.536
111.027.799
2.002.334
–
3.024.401
1.101.100 2.627.068 809.744 397.333
291.356
–
–
4.295.261
2.395.312
9.414.567
3.092.094
–
–
5,119.306
696.782
XIII Voedings- en ge-
notmiddelen,

niet
genoemd in de groe-
pen 1,11, IV en VI
30.165.476
16.953.972
26.959.390
14.576.959
3.206.086
2.377.013
–
–
XIV Rijtuigen, voertui-
–
gen, vaartuigen en

kunststeen

……..

luchtvaartuigen ..
4.743.093
6.922.170
3.680.714 3.743.579 1.062.379
3.178.591
– –

-Xl Glas …………..
:
X11 Papier …………

XV Andere

goederen
dan gebracht onder
–
de groepen 1 tot
en met XIV

. .
..
16.906.879 19.406.759
5.678.360
7.530.415
11.228.519
11.876.344
–
–

1.544.923.946
191.660.492
526.099.424
134.007.265
1.018.824.52
57:653.227
–
–

WaarvanGouden Zilver,

Totaal
.
……….

al of niet gemunt .(op-
.
genomen in groep III)
3.201
3.100.773
34.524
13.191.357
–
– ‘
31.323
10.090.584

OVERZIOHT van de waarde van den In- en Uitvoer voor elke maand van het loopende jaar en de
drie daaraan voorafgaande jaren, met uitzondering van Munt en Muntmateriaal, in guldens. *)

Invoer
Uitvoer
Maanden
1918
1919 1920
1921
1918 1919
1920
1921

Januari …………..
68.009.520 75.073.388
256.207.615 214.136.278
51.437.578
41.321.453 135.932.785
115.985310
Februari

…………
45.903.517 106.229.028
233.591.043
170.494.270 54.372.261
.

44.543.205
113.309.645 120.956.498
48.897.456
148.758.852
187.916.138 213.830.220
47.372.422 52.660.723 68.210.466
107.204.662
April ……………..
35.302.563
189.565.086
203.592.812 195.781.602
30.702.241
50.827.142
99.448.337
108.819.697
Mei

……………..
35.055,767 257.009,336 298.514.162
188.114.951
35.843.354
96i68.708
170.393.137
93.818.710
30.330.163
258.183.821
345.402.373
188.559.710
23.040.469
126.270.353
179.478.445 120.815.908
Juli

…………….
47.764.858
274.264.390 314.861.366
–
35.046.826
133.623.129 177.114.162
–

Maart

…………….

Augustus

. ………..
40.567.746

.. ..

313.403.619 267.956.122
–
25.501.391
163.771.619
130.018:883

Juni

………………

Septmber

……….
67.610.188 298.107.886
317.368.670
–
27.641.796
162.131.110 165.965.569
–
67.702.922
319.833.079
337.338.332
–
12.704.155
214.577.467
148.140.438
–
November …………

.. ..
..

57.929.799

..

296.351.809
270.811.334
–
15.278.909
171.171.804
156.557.011
–
October …………….

December …………
63.282.114

..

..
288.958.920 298.867.128
–
2.268.327
154.241.692
156.922.833
–

Totaal …….
608.356.613

..

2.825.739.214 3.332.427.090 1.150.917.04
381.209.729 1.411.308.405
1.701:491.711
667.450.785

) in 0e Statistiek over Vecember
lt’19
zijn ce bearagen vermelO met inbegrip van1gouUen en zilveren munt en muntmateriaal.

/

10 Augustus 1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

683

wisme is dit boek dus, waarvoor Karl H-uszar slechts
een inleidend hoofdstuk schreef, terwijl de verdere
hoofdstukken door schrijvers, in de diverse onderwer-
pen thuis, zijn samengesteld. .Ten einde het systeem
van het bolsjewisme scherper te doen uitkemen heeft
de bewerker aan het eind van elk hoofdstu’k de theorie
toegevoegd, uiteengezet in het werk van Bucharin
,,Programm der Kommunisten” en in het Program-
ma der Russische Communistische Partij. Daarnaast
vermeldt de bewerker hetgeen in de brochures der
,Nederlandsche Oomlmunistische Partij, ,,De Tribune”,
,,De Nieuwe Tijd” en ,,de Nieuwe A-msterdanimer”
over, de behandelde onderwerpen als wenschelijik en
zelfs noodzakelijk wordt voorgesteld:.

Ongevallenista4-istielc betreffende het 1aZenderjaar 1913
en het lcalenderjcusr 1914
(tweede gedeelte),
samengesteld ter voldoening aan de Ibepaling van
art.
17
der Ongevallenwet; Amsterdam
1921.

EMISSIES
INJULI 1921.

Staatsleeningen ………………
f

75.000000,-
•

zijnde:

–
Nederlandseh-Indië
f
75.000.000,-
7
0
/0
obi. â 100
O
lo.

Provinc. en Gemeentelijke leeningen ,,

301.800,-
zijnde:
Halsteren f50.000,- 6 ‘/
0
/0
obi. 100
0
/0,
Fijnaart f95.000,- 6
1/2 O
loobl. i1100
°
/
0.
Steenwijkf 160.000 ,-6
1
12
O/o
.obl 598
0/.

Industrieele Ondernemingen …….,

2.125.000,-
zijnde:
N.V. Marchmann & Faassen’s Machine-

–
fabriek, Ketelmakerij en Scheeps-
bouwwerf
f
125.00O— 7
0/
obi.
II. 100
0
/0.

– N.V. Hollandsche Mij. tot het maken
van Werken in Gewapeûd Beton
f
2.000.000,— T
Q/
obi. S 100
0
/0.

Oultuurondernemingen, Handels-
vereen. en Handelsvenn. ……
…
1.825.000,-
zijnde:

–

–
N.V. Cultuur Mij. ,,Panggoongredjo”
f
625.000,— aand. 5. 100
o
lo.

Cultuur Maatichappij ,,Tjieampora”

–
f 200.000,— aand. 5. 100
O
lo.

N.V. Handeismaatschappij v/h. F. A.
Witlich-Hoek
f
500,000,— aand. 5.
100
0
/0. –
itotterdam-Tapanoeli Cultuur M.ij.
‘f500.000,- 8
0/
pref. aand. 5.100
0/

Scheepvaart-Maatschappijen …… …
9.800.000,-
zijnde:
Koninklijke Nederl. Stoomboot Mij.

f
10.000.000,— 6,12
0/.
obl.ft 98
o/o.

Tabaksondernemingen …………,,

-1.050.000,-
zijnde:

–

f
300.000,— aand. 9. 350
0/.
Spoorweg-Maatschappijen …….. …
14.700.000,-
zijnde:
Hollandsche IJzeren Spoorweg Mij.
f 15.000.000,— 6
0/
obl, 9. 98
‘/o.

–

Tôtaal . .. .
f
104.801.800,-

Totaal der emissies in Januari ..
f
49.295330,-
Februari

,,
29.964.250
1
–
Maart

,,
69.463.000,-
April

,,
19.416.000,-
Mei ……,,

36.486.931,25
Juni

–
49.850.500,-
Ju1i ……,,
104.801:800,-

Algemeen
–
Totaal

Bovendien:

f
-457720O0,— 3/m. Schatkistpromessen
5.
f

987,72
6.450.000,— 6/m.

,,

,, ,,

976,80

terwijl voorts ook hier te lande gelegenheid bestond tôt
inschrijving op de uitgiften van Deutsch-Niederl. Bank A. G.
Mrk. 15000:000,— aand.
5.
120
0/
en Basalt A. G. Linz am
Rhein Mrk. 12.500.000,— aand.
9.
1521,
O
lo.

RIJKSPOSTSPAARBANK.

JUNI
1919
1

1920
1921

f

11:551;334
f

10.005.753f
10 138 993
Terugbetali-ngen

–
,,

8.877.602
10.310.437
9.542.191.
Tegoed der inleggers

Inlagen

………..

256.288.803 ,, 264.255.748 ,, 274.632.863
op ultimo ………..
Nom. bedr. der uitst.
staatsschuldboekjes
op ultimo ………..
34.874.900
40.064.650
,,

43.501.600
Spaarbankboekjes:

–

12.893
10.827 9.922
Aantal nieuw uit-
gegeven ………
Aantal

geheel af-
betaald
7.009
8.458
8.702
Aantal in omioop
op ultimo
1.859.9241 1.900.4531
1.912.355

GIRO-KANTOOR DER GEMEENTE AMSTERDAM.

Mei 1921

II

Mei 1920

Posten
1

Bedrag

II
Posten
1

Bedrag-

Ontvangen erf

betaald:
in contanten.
26394
f
15.999.574 95193
–
f

11.090.926
door over-
schrijving
Q.

–
66566
,, 86:433.033
51574
,,

55.262.976
Particuliere
–
rekeningboud.
108572)

23.039.337

79922)
,,

19.559.910
Saldo te goed
part.
rek.
u°.
—
,,

7.752.191
–
,,

8.290.237
1)

Inclusie1e
verrekeningen tusscben
gemeentediensten, zijnde
pIm.
f
29.479.308,02 per maand.

1)
Aantal.
GIRO-OMZET BIJ DE NEDERLANDSOHE BANK.

Juli 1921

II

Juli 1920

Posten
1

Bedrag 11 Posten 1

Bedrag

Voor reke. –
ninghouders 44.361 f2.399.056000 37.859
f
1.931.931.000

waarvan door

–
de 11.-bank plaatselijk… 21.716 ,,2.052.004.000 14.715 ,,1.517.064.000

Ter voldoe

.

–
ning van

–
Rijkebelast.

1.274 ,,

9.729.0001
1
1.563 ,, – 10.956.000

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.
•S*
beteekent: Cijfers nög niet ontvangen.
–

GELDKOERSEN. –

BANKJMSCONTO’S.

Ned (Disc. Wissels. 43
1 J-nli ’15
Zweeds. R.ksbk 6
6Juli ’21
Bel.Binn.Eff. 53 19Oct. ’20
Bk.v.Noorw.. 63
6Juli ’21
Bk- ‘
(Vrech. in R.C. 63
19Oct. ’20
Zwits. Nat. Bk. 43
11 Apr.’21
Bk. van Engelad 5
22Juli ’21
Belg.Nat.Bk. 5-5 3
19Mei ’21 Duitsche Rijksbk. . 5
23Dec. ’14
Bank v. Spanje 6
4Nov.’20
Bk. van Frankrijk 5328
Juli ’21
Bank v. Italië. 6
20Mei ’20
Oostenr. Hong.Bk. 5
25Juli ’21
F.Res.Bk.N.Y. 53
20Juli ’21
Nat. Bk. v. Denem. 6
5Mei ’21
Javasche Bank 33
1Aug.’09

OPEN MARKT.

-Data
Amsterdam
Lonoen
1

Part.
Rerlijn
Part.
Parijs
Part.
N. YOrk
Cdl.
Part.
Pralon-
a’tsconlo
galie
dIsconto
disconto
disc.
moncy

6
Aug.
’21
–
3
0
4118

–
4_51
—
1-6 ,,

’21
–
3112
41/
2
.J/
5

4_518
—
5_6
1
12

25-30 J.
121
–
3_11
4
0
1_
11
4_51s
–
3- 5’1
18-23
,, ’21
4
1
18
8
I
2143
451_71
4
0
18
–
4’12-61

2-7 A.
’20
3-‘/
3’/-4
6I8-1
4_11

.
–
6-8 2)
4-8 A. ’19
3’/-4
4
3218
4_
2
1
—
3
1
1,-6
20-24Juli14
3’/s-/io
2/-1
214-14-
2h/s_h12

2’14
5’/t7’12
1) Noteering
wn
5 Aug. 1921.
2)
Idem van
6
Aug. 1920.

–

– – – WISSELKOERSEN.

WISSELMARKT.

–

Voor het pond sterling bestond deze week weder een
flinke vraag; heden werd er voor 11
)
81 afgeffaan. Dollaïs
waren aanvankelijk gezocht; doch liepen heden plotseling
f
359.277.811,25

684

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

op 323h
terug. Van cle franos-deviesen was het Zwitsersche
het meest gezocht; slot
54,40.
Parijs en Brussel eveneens
vast.
25-25,40
en
24,25-24,55.
De Marken, die in het
rsidden der week tot
3,94
terugliepen verbeterden tot
4,0334;
slot
4,-.
Oostenrjksche kronen
35-37-3434.
Budupest
82-7834-80.
Lei waren nu eens zeer aange-
boden, dan weer gezocht, zonder dat er veel werd, omge-
zet (pl.m.
4,15).
Praag
4,05-4,15—4;07/.
Zweedsche kro-
nen sloten op
67,05.
Overigens geven de Skandinavische
koersen geen aanleiding tot bijzondere bemerkingen.
Onafgestempelde Oostenrijksche kronenbiljetten verbeter-
den in koers tot:
0,24.
Zeer goed waren ook Braziliaansehe
milreis (slot ca.
39).

KOERSEN IN NEDERLAND.

D ata
Londen
Partij
Berlijn
Weenen
Brussel
New
York”)

1 Aug.
1921..
11.66
26.02+
4.03
0.36 24.16
3.25
8
/4
2

,,

1921..
11.67+
24.92+
3.95 0.35
24.05
3.271/8
3

,,

1921..
11.66+
24.90
3.95+

0.35
23.97+ 3.27
4

,,

1921..
11.69+ 25.02+
3.98
0.36+
24.01
3.27/t
1921..
11.74+
25.25
4.03
0.36+
24.25
3.26
8
/8
6

1921..
–
–
–
–
–
–
Laagated.w.
1)

11.58
24.80
3.94+

0.34
23.90
3.24
1
12
aoogste
,,

,,

)
11.77
25.27+
4.05
0.37
24.30
3.28
29
Juli
1921..
11.58+
24.90
4.-
0.36 24.06
3.2481
4

22

,,

1921..
11.41+
24.70
4.14+
0.42
24.07+
3.171
.4untpariteit..
12.10+
48.-
69.26
50.41
48.—-
2.48’I

)
Noteering te Amsterdam. “) Noteering te Rotterdam.
t)
Particuliere opgave.

Data
Stock.
holm ‘1
Kopen-
hagen’)
Chris.
tiania’)
Zwitzer-
land’)
Spanje
1)
Batavin
1)
telegrafisch

1 Aug.
1921
66.65
49.45 41.90
53.50
41.90
97
2

1921
66.75
49.60 41.60
54.02+
41.80
97
3

.,

1921
66.50
49.75
41.50
53.80
41.75
97
4

1921
66.50
49.95 41.45
54.-
41.70
97
5

,,

1921
66.90
50.25
41.75
54.10
41.80
97
6

1921
–
–
–
–
41.75
97
L’ste d.
W.t)
66.30
49.15
41.40
53.26
41.60
97
H’ste
,,

,,

)
66.95
50.20
41.95
54.10
42.-
97
29
Juli
1921
66.40 49.25
41.60
53.35
41.70
97
22

,,

1921
65.35
48.45
41.-
52.30
41.12+
97
Muntpariteit
66.67
66.67 66.67
48.-
48.-
197
5)
Noteering te Amsterdam.
t)
Particuliere opgave.

Termijnnoteeringen der Valuta-Kas.

Ecarts tusschen termijnnoteering en contanten koers.

(week van
1-5
Augustus
1921.)

New-York.
Ultimo Aug.
Ultimo Sept
1
tjltinio Oct.

Hoogste B Koers
disagio

t/g
ct.
disagib
1’/s
ct.
disagio
2

ct.
Laagste B

,, ,,

11
5

,
,,

1
,
18

,, ,,

1
8
18
n:oogste J
–

,, ,,

Is

,,
,,

’14
1
,
14
Laagste L

,,
gelijk
.

i/

,,

Lonn.

Hoogste B Koers disagio

ct.
disagio

/s ct.
disagio

814
ct.
Laagste B

,,
gelijk
gelijk
gelijk
Hoogste L

,,
agio

1

,,
agio

1
agio

1
Laagste L

,,
i/

,,
,,

214

,
,,

21
4

Parijs.

Hoogste B Koers
disagio
7
1
12
ct.
disagio 10, ct.
disagio
12+
ct.
Laagste B

,,
gelijk gelijk
Hoogste L

,,
agio

2
6
12
gelijk
disagio

5
Laagste L

,,
gelijk
)
gelijk

België.

Hoogste B Koers
disagio
212
ct.
disagio
5

ct.
disagio
5

ct.
Laagste B

,,
gelijk
gelijk
agio

2
1
12
Hoogste L

,,
agio

5

,,
agio

712

,,
7
1
12
Laagste L

,,
2’12

,,
gelijk
gelijk

B er 1 ij n.
Hoogste B Koers
disagio 1

ct.
agio

2
1
12
ct.
agio

4
1
/i
ct.
Laagste B

,,
gelijk gelijk
2
Hoogste L

,,
agio

3
agio

5
6
Laagste L

,,
,,

–
1

,,’
,,

2
4

KOERSEN TE NEW YORK.

Da
°
CableLond.1
(in
,
per £)
Zicht Parijs
1
(in eis. p.frs.)
Zicht Berlijn
(In ct.
P.
Mrk.)
1ZichtAmsterd.
(in
ds.
P.
gid.)

6
Aug. .
.1921
3.60.87
7.77
1.23
30.70
Laagste d. week
3.56.50
7.63
1.21
30.55
Hoogste,,

,,
3.60.87
7.77
1.23
30.73
30
Juli . .
1921
3.57.12
7.63
1.23
30.76
23

,,

..
1921
3.58.25
7.74 1.28 31.41
Muutpariteit. –
4.86.67
5.1811
95114
40/.

KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN
Plaatsen en
Landen
Noteerings. eenheden
22Juli
1921
2910
1921
30Juli/5 Aug.
21
1L.agtel-H.ogtel

5Aug.
1921

Alexandrië . .
Piast. p.
97151
t2

971I10
97
18
1t2
97
11
12
97″131
1
B

Aires
1
)..
d. p. $
43118
4412
43
5
18
44
437/
Calcutta .. . .
£ p. rup.
113
3
/st
113
15
/
113
13
1,
11381
4

113
11
/
it

Hongkong ..
id. p.
$
219 219
8
18
219
2110
219
3
1s
Lissabon .. . .
d. per Mii.
7114
7
2
12
6
7’/4
6’12
Madrid

….
Peset.p..0
27.76 27.85
27.75 28.15
28.08
Montevideo
1

d. per $
40
41
40
4212
4261
4

Montreal …. $ per £
4.03
1
1
4.01/,
3.98
4.04 4.03
‘R.d.Janeiro.
d. per Mil.
7
5
1e2
3
1
/1
7
23
1
8°/i
Lires p. £
80.50 85.75 83.00 85.50
83.50
Shanghai….
£ p. taal
318
7
18
3181
319
311092
319814
Rome

…….

Singapore

..
id. p. $.
213
27
182
2,’3
28
142
213’/io
214
1
182
21’3
88
1s
8
Valparaiso..
peso p. £
35.80 36.00 35.50 35.70 35.60
Yokohama ..
£peryen
21811
4

218118

2/81/
4

21818
218’/s
Koersen der
voorafgaande
dagen.
1)
TeIera6ach tranafert.

NOTEERING
VAN ‘ZILVER
Noteering
te Londen
te
New
York
6

Aug.

1921

…..

..
38t
611
30

Juli

1921

…..

..
–
611
23

,,

1921

…….
38
60’14
16

1921

…….
37’1
60
1
1
8

7

Aug.

1920

……..
58e/s 95
9
Aug.

1919

… … ..
58/a
lll/s
20
Juli

1914

……..
24’/is

–
541/8

NEDERLANDSÇHE BANK.

Verkorte Balans op
8
Augustus
1921
Activa.
Binneni. Wis-[ H.-bk.

f186.953.481,11’/,
sels, Prom.,

B.-bk.

,,
25.461.840,5511
2

enz. indisc.!. Ag.sch. ,,
63.400.651,65112
275.815.923,32
l/
Papier o. h. Buiten 1. in disconto
–
Idem eigen portef.. (
47.888.467,-
Af: Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.

••

–
47.883.46,-
Beleeningen H.-bk.

t
36.316.812,89’13
mcl. vrsch.
in rek.-crt.

B.-bk.

13.312.008,07
1
12

{
op onderp.

Ag.sch.

$0.599.710,94
1
12

f130.228.531,91
1
12

Op Effecten

……f128.900.781.91
11,

Op Goederen en Spec.,,

1.327.800,-
130 228 531 91’J
Voorschotten a. h. Rijk …………….

..
i2.834.6ii,i6
1
,
Munt en Muntmateriaal
i1unt, Goud
……f 56.237.620,-
Muntmat., Goud ..
,,649.730.929,59

(605.968.549,59
Munt, Zilver, enz..

10.791.657,13
1
1,
—
Muntmat., Zilver

Effecten
616,
760.206,72’/

Bel.v.h.Res.fonds.. (

5.256.094,75
id. van 1/sv.h.kapit. ,,

3.899.306,87112
9.155.401,6211i
Geb.enMeub. der Bank …………….,,
3.747.500,-
Diverse rekeningen ……………… ..

17.446.885,06

f1.113.872.526,8112

Passiva.
Kapitaal

……………………..
f

20.000.000,-
Reservefonds

…………………..
..-
6.386.728,62
1
/,
Bankbiljetten in omloop …………
in omloop ………..
,,1.453.264,63
Rek.-Cour.

Het Rijk
f

–
saldo’s:

J Anderen

59.513.741,04 59.513.741,04
Diverse rekeningen . … …………….

9.342.587,52
(1.113.872.526,81612

10 Augustus 1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

685

NED. BANK 8 Augustus 1921 (vervolg).

Beschikbaar metaalsaldo…………..f 400.190.938,50 Ii
Op de basis van
2
15 metaaldekking ……
M in der bedragaan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is..,, 2.000.954.690,-

Verschillen met den vorigen weekstaat:
,Wee#

Minder
Disconto’s …………6.569.634,48
Buitenlandsche wissels
847.813,-
Beleeningen

………..
28.081.898,66’I
Goud

… . …………
–

–
Zilver
205.686,71
1
/i
Bankbiljetten
20.411.575,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s..
3.721.656,24 Vi
Vooriaanisteposten in duizenden guldens.

Data
Goud
Zilver
B

1-
bllje tea
Andere

8 Aug. 1921 ……
605.969
10.792
1.018.176
60.967
605.969
..
10.997
1.038.588 65.621
25 Juli

1921 ……
605.969 11.159 1.012.790
55.867
605.969
11.323
1.019.299
55.418

1

,,

1921 ……..

605.969
11.422
1.027.764
81:280
18

1921 …….

9 Aug. 1920 ……
636.338

..

15.579 1.027.587
102.687

11

»

.

1921 …….

9 Aug. 1919 ……
646.533
5.822
1.004.122
76.992

25 Juli

1914 …….
162.114
8.228
310.43.7
6.198

Dat a

________________

Totaal
be drag
disconto’,
rs,ervan
1

Schatkist-
1

promessen
rechtstreeks

Belee-
ntn gen

oescnie.
t

baar
1

Metaal-
1

saldo

i

vice-
1

kings-
1
percen-
hoge

8 Aug. 1921
275.816
138.700 130.229 400.191
57
1

,,

1921
269.256
118.700 158.310 395.383
56
25 Juli

1921
260.225 118.700
131.777
402.655
56
18

,,

1921
262.090 114.700 132.560 401.595
57 11

,,

1921
297.873
128.700 132.803
394.841

.
56

9 Aug. 1920
88.734
– .
313.078
425.067
58
9 Aug. 1919
107.751 52.000
234.038
435.244
60

25 Juli

19141
67.947 14.300
61.686
43.521
1
)
75
1)
Op de basis
van gl
a

metaaldekking.

Uit de bekendmaking van den M i n i s te r
v a n Fi
na n-
ci ë n blijkt, dat uitstonden op:

1
Augustus 1921
1
8
Augustus 1921

Aan schatkistpromessen.. f
489.250.000,-
f 491.050.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst ,, 118.700.000,- ,, 138.700.000,-
Aan schatkistbiljetten .. ,, 187.122.000,- ,, 192.509.000,-
Aan zilverbons ………., 40.189.589,75 ,, 39.327.460,25

DE SURINAAMSCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.

–
Dato
Metaal
Clrculatie
Andere
opcischb.
schulden
Disconto’s
Div, reke.
ningen’)

25 Juni 1921

..
1.113
1.889
1.430 2.074
237
18

,,

1921

..
1.112 1.990
872
2.076
299
11

,,

1921

..
1.112 2.057
872
2.069
291
4

,,

1921

..
1.125
2.159
927
2.074
262
23 April 1921

. .
1.129
2.126
928
2.081 392
16

,,

1921

..
1.127
2.235

.
885
2.059
399

26 Juni 1920

..
1.072 1.900
1.111
1.666
356
5 Juli

1919

..
933
1.565
953
1.516
405

25 Juli

1914

..
645
1.100
560
735 396
‘)
S
luatpost
der activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes,.
in duizenden pond sterling.

Dato

Metaal

Circulatk

Currenc Notes.

Bedrag

Goudd. Go,s. Sec.

3 Aug: 1921 128.382 128.699 329.220 28.500 293.038
27 Juli 1921 128.370 128.283 325.214 28.500 288.736
20 ,,

1921 128.367 127.718 323.966 28.500 287.635
13 ,,

1921 128.374′ 127.956 325.503 28.500 289.097
6 ,,

1921 128.369 129.108 325.407 28.500 288.892
29 Juni 1921 128.367 129.006 323.884 28.500 287.750

4
Aug. 1920 123.108 126.489 366.680 28.500 336.481
6 Aug. 1919

88.312

80.128 340.441 28.500 324.327
22 Juli 1914 40.164 29.317

–

–

–

Dato
Gou.
Sec.
Other
Sec.
Public
Depos.
Other
Dcpos.
Re-
verve
Dek-

3Aug.’21
47.597
77.281 16.318
108.710
18.133 14,50
27Juli ’21
43.188
78.001
15.374
106.436
18.557
15,20
20

,,

’21
82.718
82.275 16.936 149.286
19.100
11,49
13

,,

’21
76.003
77.613 19.665 134.964 18.868
12,20
6

,,

’21
63.798 85.102
19.721 129.041
17.711
11,90
29 Juni’21
61.203
85.828
15.297
131.740
17.810
12,10

4 Aug.’201
76.266
74.789 17.462
130.686
15.0691
10,20
.6 Aug.’19
33.675
80.493
22.935
99.845
26.634 21,70
22Juli
’14
11.005 33.633 13.735
42.185
29.297
52/,
1)
Verhouding tusachen Reserve en
Deposits.

30 Juli

1921
227.250
300.000
140.500
23

,,

1921
227.000
302.500
128.000
16

,,

1921
231.500
308.500 117.000

25 Juni

1921 …….
‘
226.457

16.340
310.892
121.852
18

,,

1921 ……
224.737

15.806
317.782
133.380
11

,,

1921 ……224.938
15.510
319.042
138.100
4

,,

.1921 ……225.090
14.913 312.237
151.348
31 Juli

1920 ……
204.722

6.139
334.549
192.162
5 Aug.

1919.
……142.286
4.726 256.933
87.580
25 Juli

1914 ……
.
22.057

31.907 110.172
12.684
Wissels,
Diverse
,Beschl..-
Dek..
ata
Dis-
butten
Bdee-
me
baar
kings-
conto’s
N.-!nd.
ntngen ntngen
,
metaal-
pe,cen-
___________
betaalbaar
.
saldo
tage

30 Juli 1921
196.500
es
139.150
52
23

,,

1921
198.000
.
‘
140.900
53
16

,,

1921
191.000
000
14.400
54

25Juni1921
33.413 19.895 105.990 23.507 156.678
.

56
18

1921
35.554
21.509
106.409
35.728
150.720
53
11

,,

1921
39.804 20.522
113.071
35.124
149.424
52
4

,,

1921
38.156 21.039
121.432 34.926 147.679
51
31 Juli 1920
27.902 22.878
165.154
24.020
105.665
40
5Aug.1919
11.221
16.883 91.288
22.524
78.384
42
25 ,Juli 19141
7.2591 6.3951
47.934
2.228
4.842e
44
‘)
Sluitpoat
der activa.
5)
Op
de basis
van
5
15
metaaldekking.

DUITSCHE RIJKSBANK.

Voornaamste posten, onder bijvoeging der Darlehens-
kassenscheine, in duizenden Mark.

Dato Metaal
Daarvan
Goud
Kassen-
scheine
Circu-
latie
Dek-

28 Juli

’21
1.105.815
1.091.557
5.397.594
77.890.858
9
21

,,

’21
1.105.645
1.091.556
6.344.943
74.987.125
10
14

,,

’21
1.102.994
1.091.544
5.511.748
75.352.635
11
7

,,

’21 1.102.628
1.091.560
6.677.169 75.839.226
12
30 Juni ’21
1.102.768 1.091.563 8.311.208 75.321.095
13
23

,,

’21
1.102.163
1.091.564
10.477.006
71.986.713
16

31 Juli

’20
1.096.208
1.091.677
17.829.748
5 5.6 3 2.2 5 51
34
31 Juli

’19
1.129.127 1.109.348 8.824.334
29.268.889
34

23 Juli

’14
1.691.398
1.356.857
65.479 1.890.895
93
) Dekking
der circulatie
door metaal
en
Kaasenscheine.

JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldenn.De samengetrokken
cijfers der laatste weken zijn telegraphisch ontvangen.

Bank

1
Andere
Data

Goud

Zilver
1
biljetten

opeischb.
t
schulden

Data
Wissels
Rek. C
,
t.
Darlehenskassensche inc
Totaal
in kas bij de
uitgegeven
Reichsbank

28 Juli

1921
1.135.529
15.824:156
13.802.200 5.323.700
21

,,

1921
1.470.787 9.928.184 14.673.700 6.273.000
14

,,

1921
1.516.264
14.584.808 14.045.000
5.441.900
7

,,

1921
1.494.519 9.927.014
15.355.300
6.606.800
30 Juni 1921
1.565.406
20.392.708
17.068.000
8.240.900
23

,,

1921
1.862.354
11.112.483
19.179.900
10.403.100

31 Juli

1920
48.427.450
19.834.069 31.279.300 17.831.100
31 Juli

1919
30.680.853
10.362.127
20.851.500 8.802.600

23 Juli

1914
750.892 943.964
–
–

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

‘
BANK VAN FRANKRIJK.

Voornaamste posten in duizenden france.

Data
Goud
Waarvan
in het
Buitenland
Zilver
Te goed
In hef
Buitenland

Buit.geco.
voo,sch.
old. Staat

4 Aug.’21
5.521.286
1.948.367
275.535
626.325 25.200.000
28 Juli’21
5.521.076
1.98.367
275.285
632.191 25.100.000
21

’21
5.520.888 1.948.367
274.947 633.868
25.000.000
14

’21
5.520.736
1.948.367
274.925
637.034 26.200.000

5Aug.’20
5.589.479
1.978.278 247.980 600.178
25.900.000
7 Aug.’19
5.567.649 1.978.278 298.860 874.118
23.400.000

23Juli’14
4.104.390
–
639.620
–
–

Wissels
Uitge-
stelde
Wissels
Bclee.
uiig
Bankbul.
jdut
Rek. Cri.
Parli.
culieren

Rek.
Cr1.
Staat

2.989.636
73.507
2.158.062
37.364.5962.788.876
36.285
2.769.361
74.740
2.167.242
36.941.460 3.229.368
22.265
‘
2.686.578
76.123
2.208.310 37.269.951 2.770.225
31.306
2.708.782
78.482
2.214.061
37.555.470 2.703.190
23.437

2.360.513
503.592
1.918.835
38.213.259 3.235.152
56.974
923.410
741.621
1.272.000
35.258.465
1
2.865.144
87.041

1.541.080
–
769.400
5.911.910
942.5701400.590

BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.
Voornaamste posten in duizenden franca.

1 Metaal
Ti.
van
Rek.

Data
1
mcl.
1Beleen.
van
wissels
1

Clrcu.
Cr1.
1

buiienl.
l,uitenl.
prom. d.
en
1

laffe
1

parltc.
1

saldi
vorder.
provine.
bdeen.
1
1

4Aug.’21
325.178
84.653
480.000
768.724
6.170.097
340.860
28 Juli’21
325.109
84.653
480.000
720.372
6.138.109
317.882
19

,,

’21
325.453
84.652
480.000
697.199 6.092.590
381.067
14

,,

’21 327.176
84.653
480.000
728.590
6.126.750
398.082

6Aug.’20
356.974
84.653
480.000
721.883 5.464.632
1.571.854

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.

Voornaamste posten in duizenden dollars.

Data
Goudvoorraad
Zilver
dc.
1

Notes In
circu.
____
Toiaal
Dekking
I. hel
bedrag
1
F. R. Notes
buitenl.
latie

13 Juli

’21 2.492.544
1.737.965
–
155.0502.603.833
6

,,

’21
2.477.806
1.735.703
–
153.405
2.671.916
29 Juni ’21
2.461.931
1.730.795
–
163.527
2.634.475
22

,,

’21
2.450.488
1.734.175
–
169.517
2.639.319

16 Juli

’20
1.971.421
1.297.218 111.531
147.626
3.135.893
18 Juli

’19
2.112.100
1.247.100
–
65.381
2.512.048

Data
Wissels
Totaal
Deposilo’s Cestori
Kapitaal

Algem. 1
Dek.

1
kings-

1
perc.’)I

Percent.
Goud.
dekking
cir’ul.
)

13 Juli

’21 1.729.115
1.693.991
102.090
61,6
78,9
6

,,

’21
1.832.499 1.713.152
102.103 60,0
76,0
29 Juni ’21
1.803.165
1.685.788
102.184 60,8
77,3
22

,,

’21
1.793.451
1.697.247
102.177
60,4
76,8

16 Juli

’20
2.846.619 2.577.495
94.730
43,9
48,7
18 Juli

’19
2.200.428
2.626.690
82.958 49,6
62,0
i) Verhouding tusschen: den totalen goudvoorraad. zilver etc., en de
opeischbare echulden: F. R. Notes en netto deposito’s.
5)
Na aftrek
van 35 pCt, der totale dekkingemiddelen als dekking voor de netto
depositoe.

PARTICULIERE BANKEN
AANGESLOTEN BIJ HET

FED. RES. STELSEL. Voornaamste posten in duizenden dollars.

Daia
Aantal
t

Totaal
1

uitgezette

1
Reserve
1

hij de
Totaal
Waarvan
time
banken
t

gelden en
F. R. bank,
deposilo’s deposils
beleggingen

6Juli ’21
816
11.809.327 1.251.237
13.275.884
2.920.580
29 Juni’21
817
11.873.241 1.241.465
13.366.894
2.933.118
22

,,

’21
817
11.863.069
1.254.660
13.371.133
2.919.332
15

,,

’21
817
11.877.921 1.442.890
18.737.497
2.942.901

9Juli ’20
814
16.904.770 1.402.700 14.204.512
2.698.969
11 Juli ‘191
770
14.501.9161
1.335.020112.925.4621
1.763.394

Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

EFFECTENBEURZEN.

Annsterdani, 8 Aug. 1921.

lIet wordt deu schrijver van oen overzicht der interna-
tionale en duheemsche beurzen waarlijk niet gemakkelijk gemaakt, wekelijks een artikel sa.men te stellen, dat klaar
en beknopt de voornaamste gebeurtenissen op de ‘diverse
markten in het ‘licht stelt. Eenvoudig omdat er van
beurtenissen”, hoeveel te minder van ,,voorname gebeur-
tenissen”, ook tmaa’r in liet minst te gewa
.
gen valt. ,,Les
semaines se suivent et so ressembient” kou jmen hier met
een ‘kleine variant op een bekende spreekwijze uitnemend
kunnen toepassen .Eener.zijds ‘is een voortdurende en uer-
veuze ‘ievendigheid op te merken, anderzijds is de handel
zóó gering, dat er ‘feitelijk van ‘het houden van een beurs
geen sprake meer ‘is.

Het laatste is speciaal het geval te 2 a r ij s. Nu ‘de poli-
tieke besprekingen, mede onder den invloed van de vacau-
tie-perlode, tot stilstand eijn gekomen en de financieele
verhoudingen in de laatste ‘weken ongewijzigd
zijn
geble-
ven, ‘heeft tek minste de helft au de Parijsehe beurs-bezoe-
kers er de voorkeur aan gegeven Of de markt in het geheel
niet meer te bezoeken, Of slechts een vertegenwoordiger
van de firma aanwezig te doen aijn. Orders uit het’ publiek
waren er reeds lang ‘niet te constateeren en blu do oet-
tea van de beroepshandelaren ook ontbreken, bhoef t het
geen verwondering te ‘wekken, dat variaties aoo goed als
ni’et voorkomen en dat de gansehc beurs een a.pathisoh
bestaan rvoert.

Iets beter is het te L o n d e n gesteld; doch ook ‘daar is
een zeer scherpe tegenstelling te constateeren met de over-
eeukomsfigc weken ‘van een jaar geleden. Het ‘best wordt
dit ‘wel gedemonstreerd aan de houding van mijn, en van
peti’oloumwaardeu. In deze afdeel’ingen heerselit een ‘bijna absolute stilte, hetgeen er op ‘wijst, dat iedere specuilatieve
stimulans uit ‘het sakenleven verdwenen is. De eenige
markten, waar nog ontzetten Iworden ‘gevonden zijn ‘die
van spoorwegwaardea en van inheemsche. en ‘koloniale
staatsfondsen. Ook is in den laatstto tijd wat grooter
animo
01)
te merken voor I{ussische waarden, in verband
met de herleving van den handel met het ‘voormalige
Tsar.eurij.k.

Ook te N e
w
Y o rk rijn tde omzetten zeer veel geringer
geworden, ‘hetgeen wel een gewoon verschijnsel is in de
vacantie-maanden, dooh alleen nu iets duidelijker naar
voren ‘treedt. ‘Zelden ‘is de ‘omvang van den ‘handel grooter
dan een half mi’i’lioen shares per dag en hierbij zijn ‘de
fluctuaties uitermate miniem. Toch zijn er teekenen, dio
op een verhoogde activiteit, wellicht reeds in cle naaste
toekomst, wijzen. ’11e berichten omtrent de sta.alnij.ver’heid
toch rijn iets beter, terwijl de cijfers omtrent den te ver-
wachten oogst goede verwachtingen doen koesteren. Ook
de automobiel-industrie is rweder op bijna volle capaoiteit
werkzaam en vooral dit ‘is teekenend, waar dc malaise thet eerst ‘dezen tak van nijverheid heeft aangegrepen. Aan den
anderen kant bestaat vrees voor duur ‘geld ‘in de komende
maanden en voor een beperking ‘van den export ‘als gevolg
van don steeds honger worden’den koers van den dollar.
Toch ‘worden deze factoren als niet ‘overwegenid behuw
en toont cle beurs een hoewel niet zeer opgewclte, dan toch
kalme tendens.

De markt van D u i t s c h ‘1 a n d echter vormt een ab-
solute tegenstelling met alle hier genoemde plaatsen. Hier
heerscht nog steeds een opgewon’den,heid, d’ie enkelen doet
vreozen, dat ‘het binnenkort op een catastrophe moet uit’
loopen. Er wordt ‘niet meer het geringste onderscheid ‘tT.ls-
schen de verschillende fondsen gemaakt; met ijver wordt
zelfs gezocht naar objecten, ‘die ,,verwaarloosd” zijn’ geble-
ven en die derhalve in aanmerking mogen komen voor een koers-stijging, ongeacht ‘het motief, waarop diê ,,’verwaar-
1 eozing’ tot nu toe heeft berust. Ook nieuwe emissies ‘wor-
den’ door gegadigden als het ‘ware ‘bestormd, rwaaubij ook
de ‘beambten van de bankinstellingen het hunne voegen.
Een teekenend voorbeeld heeft ‘de jongste emissie van
Mk. 4
4
millioen aandeel en der •I{heinische Masehinen-
ieder- and Riemenfwbri.k von A. Cahea-Leudesdorff A. G.
ter beurze rvan Frankfurt a/M. geleverd. Deze aandeelen werden inschrijvers aangeboden 1 180 pCt., doch op den
eersten dag van den openbaren beurshandel waren er 600
verschillende koop-orders ter beurze te constateeren, waar-
door de eerst-genoteerde koers zich op 230 pCt. stelde.
Hierbij is ‘dan nog de krachtigste ra’ntsoencering ten aan-
zien van die koo’porders toegepast. Inmiddels is geen ver-
dei’e noteering meer tot stand gekomen, daar deze dan
ten minste 300 pCt. ‘bad moeten zijn en het ‘heursbestuur
er niet voor te vinden was een dergelijke noteering te laten,
passeeren, die den oorsproukolijken inschrijvers een zeer

i
k

II
10
Augustus
1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

687

gemakkelijk winstje bezorgd boven ieder criterium van rentabiliteit zou hebben ge-
bracht.
Te B e r 1 ij n is het al ‘niet veel anders. Hier doet aic.h
de vraag voor, op welke wijze men den stroom ‘ven orders
uit het publiek kan ‘remmen. Het vorderen van contante
betaling is reeds geen middel meer; lieden, die op de
renbanen duizenden winnen of verliezen, zien ei- natuurlijk
ook niet tegen op, ter ‘beurze hun kans te wagen: Door
dergelijke prakUjken is de beurshandel thans dan ook niet
anders dan een hazardapel geworden en het is niet meer
dan natuurlijk, dat hierop vroeger of later een zeer lief-
tige reactie moet volgen. Te eer, daar thans werk gemaakt
yord’t van het doorvoeren der nieuwe belastingen, die alle berekeningefl omtrent winst en voorspoed van onderschei-,
den ondernemingen zoo die berekeningen dan al lgemaakt
zijn) op losse hasis stellen.
T e o n z e n t heeft de mai-kt als geheel een vast verloop
gehad. Vooral voor staatsfondsen bleef, groote belaugstel-
Iing ‘bestaan, eensdeels in verband met den ruinnen ‘toestand
van de geichnarkt, anderdeels als gevolg, van het groote
succes, ‘waarin zich de jongste emissies vnn het Indische
gouvernement en van de Indische Gemeenten hebben kun-
nen verheugen. Natuurlijk is hier het element v’n ,,majo-
ratie” niet te ‘verwaarloozen, doch het koersverloop van
de kortelings aan de markt gebrachte obligaties bewijst
toch wel, dat zeer veel voor bona-fide belegging wordt aan-
gehouden.

2 Aug. 5 Aug
8 Aug.

5

0
/0
Ned. W. Sch.

1918
91
2
18
91

–
91101

–

412
0/

,,

,,

,,

1916
89
9
/ja
89
0
Iio
89
1
18

4

5
/16
4

0/

,,

,,

,,

1916
83
7
116
83
83e18

–
1/16
3
1
/2
01

,,

, ………
732/4
7411,5
74
8
1

+
1
3

0
/0

,…..

……
62e/s
63
8
14
63
3
/is

-f-
‘°Iic
212
0
1e Cert. N. W. S.

……
52/8
63’/2
53’18

+ 1
5

0/
Oost-Indië 1915 ..
90I8
90’1
90
0
14-

+

18
6

0
10

,,

1919

. . .
94i1/10
94
11
1i6
94118 + 114
4

0/
Oosteur. Kronenrente
2/is
202/ij

21i6
5

o/o Rusland 1906

……
8
1
/4 8e18
8′.fao +
‘
t
/is
4

°Io
Rusl. bij Hope & Co
718
8’1
8’/

+ 518
4112
0/o
China Goud 1898
63
63 63
4.

0/

Japan 1899 ……..
58’/s

,
58k18
58
1
/s
4

0
/o
Argentinië Buiteni..
54
1
/s
55
2
18
5518

+ 1
2
12
.

5

°Io
Brazilië 1895

……
54 551/
55118

+ 1’/8
7

0/

Staatsspoor ……..
103
1
14
103
1
/
103
15
/io +
”Ijs
7

0/

Amsterdam ……..
102
0
/4
10214
1020/4

Dc
aa?cZeelen-rnar1Gt
was als geheel ook vast, al zijn
‘hier enkele uitzonderingen te constateeren. Het scherpst zijn wel petroleum-aandeelen uit den toon gevallen, niet
alleen voor aandeelen Koninklijke Petroleum 1j., die’ aan
geboden
waren
in vei-‘baud met de verlaging der olieprij-
zen in de Vereenigde Staten, doch ook ‘voor – aafidcel’eu
Gecousolideerde, die aangegrepen weiden door het besluit
om nieuwe nandeelen uit te geven in verhpuding van
1 nieuw op 6 ‘oude aandeelen. Aanvankelijk wei-d dit be-
richt gunstig opgenomen, .zoo lat de koers zich’ zelfs .niet
onaanzienlijk kon herstellen, om onmiddellijk daarop een
reactie ‘te aanschouwen te geven, dis de aandtelen op het
laagste niveau van de iberichisperiode bracht. Alle bij de
petroleuim-nfdeeling betrokken fondsen verlaten de wech
dan ook in lustelooze stemming.

Geheel andra zag het ei’ in deafdeeli’ng voor
suiker-
wees
–
den
uit. Hoewel per saldo hier de verschillen niet
zeer groot zijn geworden, is de grpndtoon uitermate vast
geweest. De ‘berichten van de Indische suikermarkt, mel-
ding makende van verkoopen door de V. J. S. P. á
f
15,–
per picol en de oploopende , iioteering voor Cabasuiker te New York hebben het hunne hiertoe bijgedragen. De ver-
beteringen konden echter n.iet gehandhaafdblijven, in
hoofdzaak wel als gevolg van het uitblijven ‘van koop-
orders uit het publiek. De omzetten waren hier wei van
Vrij groote lbeteekenis, doch beperkten zich toch slechts
tot ‘den beroepchan’del.

Eand aan hand met de betere et’mming voor suiker-
waarden is die voor aandeelen. in kandels-oudernemingeii

gekomen. Alleen aandeelen Compania Mercantil Argentina
vormden hier een uitzondering.

Tevens waren
industs-ieele fondsen
goed gevraagd, met
name aandeelen Jui-gens Vereenigde Fabrieken, welke ge-
kocht werden in verband met ‘de verhoogde vraag naar
margarine in Duitschland. 1
Bepaald wi’l.lig zijn
tabaks-aancleelen
geweest. Zonder
gréoten handel, zonder ,,open hoek” zelfs wezen de diverse
fondsen een gestadig stijgende lijn aan, waarvan de groote
soorten alle hdbben kunnen profiteeren, hoewel enkele meer

speciaal vooraan stonden Tot die laatste behooren met
name aandeelen Deli-Bat&tia Tabak en aandeefsn Senembab.

Dezelfde tendens hehbeu
rubberwaarden.
aangetoond. Er
bestaat nog absoluut geen overeen.stamlrning tusschen de
Hollandsche planters onderling en tusschen dezen en de
Engelsche confrères aangaande de te nemen maatregelen
van inkrimping, vailoristie, en.z. waaromtrent zeer uit-
voerige en interessadte ‘beschouravingen, ook ‘i.n ‘dit blad,,
zijn verschenen. Toch schijnt het, dat de beurs niet zoo
‘heel veel interesse meer heeft voor het werkelijk totstandi-
komen der overeenkomst, vooral na gebleken is, dat ‘het
optimisme onder de Holland’sche planters vrij groot is ge
bleven. ‘Men is van meenin, dat zelfs zonder ‘de specialt
hulpmiddelen de ergste tijd ‘voor prodnct’ en voor onder-
nemingen voorbij is. De toekomst zal moeten leeren, of
men hierbij niet al te veel factoren hèef t u’itge:schakeld.

2 Aug. 5 Aug. 8 Aug.

Amsterdamsche Bank
159
1
1
160
161
± 1’12
Koloniale Bank ……….
l42
1
/
146
14014
+1i4
Ned.Haûdël-Mij.cert.v.aand
160
165
165e1s
+ 50/s
Rotterd. Bankvereeniging
111/4
111
11
111
1
1
Amst. Superfosfaatfabriek
110 110 110
Van Berkel’s Patent ……
95
96-
95V,
+
11

Insulinde Oliefabriek ……
391/t
38
1
/,
39
3
/s
+ ‘/s
Jurgns’ Ver. Fabr. pr. aand
90 90
90’/4
+
14
Hollandia Melkproducten ..’
200 210
210
+ 10
Philips’ Gloeilampenfabriek
295 30012 300
1
11
+ s’i
R. S. Stokvis & Zonen
578 678 578
Vereenigde Blikfabrieken
92
90 –
90
—2
Compania Mercantil Argent.
122
12512
120
—2
Cultuûr-Mij. d. Vorstenland
172
1
12
175
1
12
173’1
+ 014
Handelsver. Amsterdam.
426
42
423 ,
Roll. Transatl. Handelsver.

34
37
371
+ 3
1
1
Linde Teves & Stokvis
100V,
105
107
+ 6’/,
VanNierop&Co’sllandel-Mij
45
1
1
50
49

–
+ 3
2
14
Tels & Co.’s Handel-Mij
49′ 56
65’/
+ 6’1
Gecons. Hou. Petroleum-Itij
176
181
170%
–
5I2
Kon. Petroleum-Mij. ……
4930/4

503
491
– 2/
Orion Petroleum.Mij.
Afgest. Aand
43
44
44
+ 1
Steaua Romana Petroleum
Mij. .. Afgest. Aand
51
5113 5112
+
1
12
Amsterdam-Rubber-Mij
1021
105

‘
104214
+ 2
Nederl..Rubber-Mij ……..
46
54
5411t
+ 811
2

Oost-Java-Rubber-Mij.

….
150

‘
163V,
159I2
±
412
Deli-Batavia …………..
339’i,
361
-360
+ 201/i
Deli-Maatscha
pp
i
j
‘
331
350
350
+ 19
……. .
MedanTabak-Maatsëhappij
306 312
812

–
+ 6
Senembah-Maatschappij
413
42801
4

427
1
1,
+ 14
1
/

* Ex. div.

Scheepvaartwaarden
hebben
zich
goed kunnen
handha
ven;

de slotkoersen geven
alle

flinke
nccressen
te aan-
schouwen, ‘hoewel de omzetten in
de laatste dagen zeer
klein zijn geworden.

‘

2 Aug.
5 Aug.
8 Aug.
Rii
d
Z
g
OI

Holland-Amerika-Lijn

….
209
220
220
+ 11
,,gem.eig.
205 215
216
+ 11
Holland-Gulf-Stoomv.-Mij…
– 95
95
95
Hollandsche Stoomboot-Mij.
86
1
1,
86’/,
86’/,
Java-China-Japan-Lijn ….
141
140/4
140
– 1
Kon. Hollandsche Lloyd. ..
‘

70
70
70
Kon. Ned. Stoomb.-Mij…..
117
120 119
+ 2
Koninkl.-Paketvaart Mij. ..
114
3
1
117 116
1
1s
+ 1
2
18
Maatschappij Zeevaart ….
95

–
95
95
Nederi. Scheepvaart-Unie..
12112
123
1
1
124
4
1,
+ 3
1
18
Nievelt Goudriaan ……..
220
230 ,
231
+ 11
Rotterdamsche Lloyd.. .-…
155

:
155
1
14
158
51
+ 3314
Stoomv.-Mij.,,Hillegersberg”
95
95 95
,,Nederland” ..
183
184
2
14
181
5
I8
Plo
,,Noordzee” . ..
38
8
14
40
41
1
18
+ 218
,,Oostzee”…..
100
100
100

De
Aunerikaansche merkt
was
buitengewoon
kalm en
vrijwel zonder handel.

2 Aug.
5 Aug. 8 Aug.
Riiziçof
nz

American Car & Foundry.:
160 160
160
Anaconda Copper ………
96
1
/á
97
7
18
95
– 1114
Un. States Steel Corp…..
97
2
!,
97112
957/5
– 1
1
18
Atchison Topeka ……….
111
1
/,
111
107
1
12
—4
Southern Pacific ……….
101
1
/1
101
1
1
97
– 4′!,
Union Pacific …………
155
156 154
1
18
ho

688

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

Rijzing of 2 Aug. 5 Aug. 8 Aug.
daling.

Int. Mere. Marine orig, Corn. 14
8
1

14

14
1
/ + 1/,

prefs.
61
1
!,

63
1
12

631/,
+ 2

De
.gel&nzarkt
bleef ruim; prolongatie 3 pCt.

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.
Over het algemeen kan gezegd worden, dat de droogte”
periode gebroken is. Over heel West-Europa zijn regen:s ge
vallen en het weer is nog steeds buii’g. Toch is de neerslag bijna nergens zeer hevig geweest, en indien het niet voort-
gaat met regenen, zullen ongetwijfeld weder spoedig
klachten over droogte vernomen worden. Ook was nergens
de regen van dien aard, om belemmerend te werken op de
oogsiwerkzaamheden. De berichten betreffende het win-ter.graan blijven overal in West-Europa zeer gunstig. De
opbrengst in Frankrijk wordt op weinig’ minder geschat
dan vSdr den oorlog, en dientengevolge aal er slechts be
trekkelijk weinig tar.we behoeven te worden geïmporteerd.
De handel in tarwe was in de afgeloopen week rweinig
levendig en de prijzen zijn in het algemeen wat afgebrok-
keld. De berichten uit de export-landenzijn over het alge-
meen gunstig, zoowel Argentinië als Indië melden gun-
stigen regen, doch de verschepingen van tarwe van de
La Platarivier blijven nog abnormaal klein. Indien de
oogst-raanin’g juist geweest is, zullen de verschepingen toch
spoedig moeten toenemen, wil Argentinië ‘aan het eind van
dit jaar, wanneer de nieuwe oogst binnenkomt, niet met
minstens nog een halven oogst tarwe blijven nitten.
Het melkwaardi’ge feit doet zich voor, dat de- versche
pingen van- maïs nog steds toenemen, terwijl hetzelfde
geldt van de verschepingen van lijuzaad, die van dien aard zijn, dat, indien de offioieele schatting. van ‘de Regeerin-g
juist ware, er over drie of vier weken geen Kil:o ‘lijnzaad
meer in Argentinië aanwezig zou zijn. Dit nu hljkt uitge-
sloten, daar zich dan toch nu reeds de schaarschte in veel
grootere mat&
ZOU
doen geveal-en, en oawillekeuri’g vraagt
men zich af, of, waar de of ficieele schattingen zoo weinig betrouwbaar ‘blijken, ook de tarweoogst niet over-schat is.
daar het toch moeilijk aan te nemen is, dat de boeren al hun maIs en lijnzaad zoo gereede aan de markt brengen
en alleen de tarwe zouden terughouden.
De prijzen van mais toonden in de afgeloopen week
neiging tot dalen, daar de markt te Chicago al bijzonder
slap was. De consumptie van m-aïs in Europa is zeer be-
vredigenci, maar ‘de aïla.dingen zijn van dien aard, dat het
niet te verwondëren is, dat de prijzen voor spoedige leve-
ring iets gedaald zijn. Ook Argentinië volgde deze daling aanvankelijk, doch later gingen de noteeringen weder op.
In ge r st en h a v e r -ging in de afgeloopen week weinig om, terwijl ‘ljnz-aad na aanvankelijk kalm -geweest te zijn,
weer vaster sluit. Niettegenstaancde. de groots ‘verschepin-

Noteeringen.

gen, blijft ljnolie voor directe levering een premie -waard.
M a,r k ten i ii N cd e r 1 a n d. Ook hier was de stem-
ming voor tartve kalm; de omzet was •gering. Verschillen-
de partijen buitenlandsoh meel drukten o-p de mairkt, en
door gchrek aan vraag zien houders zich gedwongen tot
veiling ?ver te gaan om zich van hun goed te ontdoen.
De prijzen v-an m als ondergingen een scher’pe daling
ben gevolge van de zwakke koersen van Noord-Amerika,
vat door-den terugloopenden dollar-koers nog versoh-erpt werd.
De consumptie bleef evenwel de aangekomen partijen goed
opnemen, zij het clan ook tot lage prijzen, waardoor zich
‘allihans van Noord-Amerikaansche maIs geen ophooping
voordoet. La P’lata’tnaï-s en Donau-soorten trekken weinig
attentie. Ge r s t blijft betrekkelijk ‘vast met geringen, om
zet. In 1 ij usa ed werd aanvankelijk uit de tweede ‘hand
tot aanmerkelijk lagere prijzen aangeboden; later giageti
de prijzen weder op, vooral toen ook olie va.ster werd.

KATOEN.

Noteering voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands).

(8Aug.’21 1Aug’21
25Juli’21(8Aug.’20
(8Aug.’19

New York voor
Middling .. 13,20e 12,90e 12,25e 39,-
C
32,15e
New Orleans
voor Middling 12,13e 11,75 e11,50e 36,250 31,50e
Liverpool voor
Fy Middling 8,91′
2)j
8,33d’) 8,73d 28,20d
1
19,13 d
1)
30 Juli 1921.
2)
5 Aug. 1921.
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansehe havens.
(In duizendtallen halen).

1 Aug.
’21
Overeenkomstige perioden
tot
–
5 Aug.
’21 1919-1920 1918-1919

Ontvangsten Gulf-Havens..
74
.

14

–
42
,,

Atlant.Havens
19
4
46
Uitvoer naar Gr. Brittannië,
9
15
110
‘t Vasteland.
60
12 70
Japan ete…

Voorraden in duizendtallen

1
5
Aug.
’21
6Aug.
’20
8Aug.
’19’

Amerik. havens ………..
.1303
741
1071
Binnenland …………..
1101
793
727 39 80
New York

……………157
New Orleans …………
.
.

‘

220 342
Liverpool

…………..
.435
673
991 770

Locoprijzen te
Rotterdam/Amsterdam.

Chicago

1′

Buenos Ayres

Dato
Tarwe
MaTs
Hauer
Torwe
MaT,
Lijnzaad
Aug.
Sept.
Sept. Sept.
–
Sept. Sept.

6 Aug. ’21
119’I’)
56’/
36
5
14
18,50 ‘)
8,95
23,05
3
)
30Juli’21
123,-
62
1
12
.

35’12
18,75-
9,30
24,45
6 Aug. ’20
226,- 147,-
73
5
/s
22,50
5
)
9,45
25,80
6 Aug. ’19
226,-
181
1
/2
72
5
/8
116,80
10,05
40,-
6Aug. ’18 226,- 162V4

– 68/s . 11,65
8
)
5,858)
25,308)
20Juli’14 82
t)

56’/a
0
36/,
l)j
9,40
3
)

5,38 2)113,70
t)

‘) per Dec.
1)
per Sept.
‘)

–

ANVOEREN in

Rotterdam

Soorten

1 8
Aug.
1

1
Aug.

1

8
Aug.
1921

1

192

1
920

Tarwe.

…………..
0
20,-
22,-
35,50
Rogge (No. 2 Western)
1)
19,-
20,-
30,-
Mais (La Plata)

……’)
238,-
248,-
350,-
1)
Gerst (48 ib. malting)

.’)
300,- 302,- ‘ 460,-
Haver (38 lb. white cl.) .
.1),
16,-
14,50
25,-
Lijnkoeken (Noord-Ameri-
ka van La Plata-zaad)’)
196,-
202,50
215,-
Lijnzaad (La Plata) ….
4)
510,-
500,-
755,-
1
)
p. 100 K.G.

‘) p. 2000
K.G.

‘)
p. 1000 K.G.
‘)

per
1960 K.G.
1)
n.o.

) NE 2 Hard/Red Winter Wheat.

ons van 1000 K.G.

Am,ierdam

Totaal
Aritkelen.

1-6
Aug.
1

Sedert

J
Ocereenk.
II
1-6
Aug.
1

Sedert

1
Overei,LII

1921

920
1

1921

1
Ijan.
1921
t
tijdvak
1920
II

1921

1
1Jan.1921 1 –
tijdvak
1920 II

Tarwe …………….
34.535
778.411 285.234
–
12.010 95.521 790.421 380.755
Rogge ………………
2.384
87.359
54.061
–
325
515
87.684
54.576
–
3.500 2.825
–
500
–
4.000 2.825
.
Mais

……………
551.077 209.297
2.727
44.407
31.729 595.484
241.026
6.544
150.454
18.615
–
6.398 918 186.852
19.533

Boekweit
.
……….
……

1.955
47.813
20.178
–
1.154
–
48.967 20.178
Gerst

……………..
12.
.730

2.759
74.261
24.732
2.711
53.459
8.798
127.720
33.530
Haver ……………..

2.657
73.554
26296

‘
–
15.370 1.406

–
88.924
27.702
Lijnzaad
……………
Lijnkoek ……………
Tarwemeel

………….
2.563 32:270
19.181
–
–

1.070
-I
–
33.340
19.181
Andere meelsoorteu.
2.623
25.852
5.287
–
1.263
100
27.115
5.387

10 Augustus 1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

• Marktbericht van de heeren Sir Jacob Behrens & Sons,

Manchester, d.d. 27 Juli 1921.
Het aanhoudend knopen van Amerikaanache katoen ge-durende den laatsten tijd schijnt; opgehouden te zijn en ss
katoen gedurende de laatste week dan ook veer wat flau-
we!’. Dit is zeker een teleurstelling met het oog op den
Jaugeren tijd, dien de verschillende spinnerijen thans Wer-ken, maar de afname is ongetwijfeld ook minder geworden
door de jaarlijksche vacant,ies, die thans in de verschil-lende we’verijcentra week in week uit plaats vindei. De
verkoopen van Liverpool van katoen waren dan ook zeer
micidelmatlg en lager dan clie van de laatste weken. Egyp-
tilche katoen is vrijwel onveranderd, ofschoon de spot-
noteering op Maacclag 50 punten verloor.
In Amerikaansehe garens is het nog steeds stil en weinig
vraag voor cops voor de weverj. De vraag voor enport-
garen houdt aan. De Eng.-Inclische markten, voornamelijk
llombay, vragen enkele garens zon-wel als getsvijnde garens,
terwijl Calcutta interesse heeft voör 40er mule en fijne
Ègyptischo garens. China heeft meer 42/2 gekocht en
verdere partijen gegaste.gar ons. In
–
het algenieen is gedu-.
rende de laatste paar weken de vraag voor gegaste, ge’
donbleerdegarens beter geweest. –
De kooptactiek in de goederenmarkt is thans zeer voor-
zichtig. Over het algemeen is het wat stiller, maar is de
toesta’nd zeer gezond. Er zijn niet zooveel zaken gedaan
als de optimisten verwachtten, maar prijzen zijn vast en
fabrikanten slagen erin kleine orders te plaatsen. De vraag’
– van Indië is zeer zeker minder geworden, maar komt er
daarentegen meer vraag van China en andere overzeesnhe markten. De markt neemt over het algemeen een afwach-
tende houding aan, wat ongetwijfeld toe te schrijven is
aan het vacantienemen van vele beursmenschen en verder aan het’ feit, dat iii cle verschillende overzoesche markten
nergens bijzonder veel leven is.

20 Juli 27Juli

Oost.koersen.

20Juli 27Juli
Liverpoolnoteeringen: T.T.op Indië.. .. 1/3k
1
13H
F.G.F. Sakellaridis 16,50 16,00 T.T. op Hongkong 217
81
4
219
1
1
,

G.F.No.1 Ooxnra 5,10 5,10 – T.T.opShanghai.3/7
1
/
3
318
1
1

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,

Manchester, d.d. 3 Augustus 1921.
Prijzen van Amerikaansche katoen gingen na het bekend
worden van het Bureaubericht, dat een oogstconditie van
slechts 64,7 rpOt. aangaf tegen 74,1 pCt. verleden jaar en
67,1 in 1919 na een periode van kaimte, plotseling naar
boven. Sinds 1895 is dit het laagste percentage en zelfs
3 punten ibeieden algemeene verwachtingen, doch heeft
deze verhooging eéhter niet geheel stand gehouden. Egyp-Lische katoen stag 50 punten.
Garens waren gisteren over het algemeen een kwart pen-
ny per 1h. duurder, maar werden cle meeste zaken nog
tegen de pr

ijzen der vorige week geboekt. Er bestaat goede
vraag van het binnenland, doch er woedt betrekkelijk
weinig verkocht, ook al omdat er in verschillende *everij-
districten nog vacantie is, zoodat het niet direct noodiza-
kelijk is voorraden aan te vullen. Hoewel de ,.short tIme”
niet langer- ‘veuplichtend is, hooren wij nog niet van vele
fabriekon clie ,,full time” wOrken, hetgeen ook
wOl
niet
vroeger zal gebeuren dan na •de Oldliam holidays, die in
cle laatste week van deze maand plaats vinden. Van India
bestaat nog goede ‘vraag naar bundelgarens, doch meestal
• voor directversoheping en tegen de oude prijzen, terwijl
– Bolton garens beter gevraagd worden en pri,zeu een ver-.
betes’ing aantoonen.

De doekmarkt toont geen’ verandering en er heerscht
over het algemeen een vacantiestemming, tes’wij’l geen
zaken van belang gedaan zijn. Indië is kalm, doch van
Ohina en andere markten komen nog wel aanvragen bin-
nen, die er echter weinig toe bijdragen om cle positie •van/
fabrikanten to verbeteren. Prijzen blijven vast’ en de toe-
stand is over ‘het algemeen onveranderd.

27 Juli 3
Aug.

Oost. koersen.

27 Juli 3 Aug.
Liverpoolnoteeringen.

T.T. op Indië .,, 113+ 1/3
F.G.F. Sakellaridis 16,00 16,00 T.T. op Hongkong 219
,
14
219
,
1
4

G.F. No. 1 Oomra 5,10 5,00 T.T. op Shanghai 3’8
‘/,
319

SUIKER.
Op de
3
a v a ma r k t Jseerschte in de afgeloopon week
groote activiteit en kwamen belangrijke transacties tot
stand. Na belangrijke afdoeningen tot
f
14,—, verkochten
dc Vereenigde Producenten . hunne restanten Superieure
suiker tot -den verhoogden prijs van
f
15,— o.k.,
terwijl
ook
groote partijen bruine suikers tot oploopende prijzen –
f ii,—
tot
f
12,50 e.k. – afgedaan werden. Een geçleelte

dezer aaiikoopen geschiedde voor Bi’itsch-Inclische rekening,
groote kwantiteiten gingen echter slechts naar de tweede
hand op Java ovei-. De verkoop naar Eusopa wordt tea
zeerste bemoeilijkt door de schaarse.hte aan sdheepsrui.mte
in Oost-Azië.
De Amerikaansche markt was eveneens vast
gestemd en verkocht cle Cubaansche Commissie ongeveer 20.000 tons tot de vérboogde limite van 3Y4 cents c. &. 1.
New York. De noteeringen luiden: 4,86 ets. voor Spot Con-
trifugals, 3,26 voor September, 3,18 October, 3,06 December
en 2,97 voor Januari. De laatste C uh a-statistiek luidt:
1921

•

1920

•

1919

Weekontvangst t. 30 Juli

18.000

42.873

47.614 ton Tot. ontv.1 Dec.’20-30 Juli 3.012.000 3.370.000 3.540.000
Werkende fabrieken

4

5

6
Weekexport tot 30Juli

42.000

61.774

71.421
Tot. exp. 1 Jan.-20 Juli

1.600.000 3.272.110 2.459.625
Totale voorraad 30 Juli

1.410.000 383.868 1.024.000

In de En r op e es ch e bietsuikerdistricten hebben in’
de laatste week eenige regenbuien aan het te veld staande
gewas goed gedaan, doch wordt er nog naar meer neerslag
verlangd.

NOTEERINGEN

Dato

Amater-
dom
pt,
looPende

Londen
Neu, York
96 pCt.
Ceniri-
Tate,
C’ukei

WhIte Java
–
,f.ok. per
Amer.
Gra- nu/ated c.jJ.
d
No.
/
Augu,Ium
Augustu3
fugala

Sh.

Sh.
5h.

$ ets.
3Aug. 21
f
3414

641-

2216
311L

4,86
27Juli ’21 ,,28
1
1

631-

2013 2919

‘

4.61
3 Aug.’20
,,

–

1161-

911-
–

16,30
3 Aug.’19
,,

–

6419

551-
–

•

7,28
11 Juli

’14 ,,11’/z,

18/,-

– ‘
–

3,26

JAVA THEE.

(Opgave Pakhuismeesteren van de Thee.)
(Herleid tot 111 Kisten.)

Voorraad 30 Juni

1921 …………….
235.946

Sedert aangevoerd

……………….
15.810

251.756
Sedert

afgeleverd …………………..
23.407

Voorraad heden

………………….
228.549

Waarvan

in de eerste hand …………
121.668

Amsterdam,. 30 Juli 1921.

THEE.

(Opgave van den makelaar J. van Eck:)

Bericht van den afloop Theeveiling op 28 Juli 1921.

Aanbod in veiling bestond uit:

Heden:
18781, 2014 kn. Java thee
341

–

Sumatra thee
1783

,, Java thee ex voorgaande veiling,
.73

., Sumatra thee ex voorgaande veil.

Totaal. . 20978, 2014 kn. thee
29 Juli 1920
15398, 6014 ko. Java thee
–

2293

,, Sumatra thee
–

249

,’

,, naveiling

Totaal.. – 17940, 6014 kim, thee

–

Aanbod 1 Januari j.l.totheden: idem 19’20 idem 1919
10 veilingen 8 veilingen 8 veilingen
Java thee

179676 kn. 127100 kn. 83386 kim.
Su’matrathee
–
7747 ,.

9525 ,,

332

Totaal ……….187423 kim. 136625 kh.

83718 kn.

De stemming was vast, verloop, de warmte in het lokaal
in aanmerking genomen,
–
vrij vlug, weder varen vele theeën
van betere kwaliteit dan in voorgaande veilingen, het .aan-
bod van ordinair wild stelig blad was Vrij gering doch nog
ruim voldoende.
Voor prima mooi’ spieri.g blad met veel geel was een zeer
goede vraag en brachten vele theeërt 5 tot 15 ets. boven
taxatie op. De -prijzen geboden voor midden kwaliteiten
Oranje Pecco’s liepen uiteen van. 3 ets. onder tot 5 ets.
boven afloop vorige veiling, doch werden vrijwel niet onder
taxatie afgedaan. Midden kwaliteiten Peeco en Pecco Sou
chon bedongen gemiddeld 2
di
.3 ets. meer.

690

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

10 Augustus 1921

Gebroken theeën, prima mooi gruis met goede ‘vraag
liep van
4
tot 6 cts. boven taxatie, midden kwaliteiten en
ordinair gemiddeld 2 0 3 ets. hooger. Dust, Fannings, Ge-
broken thee vrijwel onveranderd. Voor Witpunt was weinig
vraag en kwamen slechts 24 en 10/k kn. tot afdoening. Volgende veiling zal plaats hebben op Donderdag 1 sep-
tember e.k., aanbod waarschijnlijk ruim 23.000 kn. thee.
Axnstendam, 28 Juli 1921.

KOFFIE,
(Mededeeling van de Makelaars G. Duuring & Zoon,
Kohl
& Witkamp en Leonard Jaoobson & Zonen).

Noteeringen en voorraden.

Data
RIo Santoa
Wisselkoers
Voorraad
Voorraad

6 Aug. 1921
1.383.000 12.325
3.024.000
14.800
81,
2

30 Juli

1921
1.351.000
12.525
2.932.000
15.000
8
1
/8
23

,,

1921
1.331.000 12.525
2.903.000
14.700
71/4
6 Aug. 1920
327.000
8.450
1.618.000
11.000
14

Ontvangsten.

Rio
Santo,
Dato
Afgdoo pen Sedert
Afgdoopen
Sedert
week
1 Juli
week
1

1 Juli

6 Aug. 1921….
88.000
492.000
185.000
918.000

1

6 Aug. 1920….
55.000 294.000
227.000
836.000

Statistiek der firma G. Duuring & Zoon.

Zichtbare voorraad op 1 Augustus 1921, in duizenden balen.

1921 1920 1919 1918 1914

Voorraad in Europa..
1.997
2.220 2.470
1.462 3.265

Stoonzend
633 275
758
272
293

n. Europa
fVer.
Oost-Indië.
52
–
83
7
Staten
–
– –
–

2.682 2.495
8.311 1.734 3.658
Voorraad Ver. Staten
1.761 1.783
914
2.175
2.548
Stoomend
J
‘
Brazihië
430
543
648 641
314
naar
V
er
.St
a
t
en
l
00
St
1
h
1
d
1

7
7 7
7
7

4.873
4.821
4.873 4.550
6.420
Voorraad in Rio ….
1.351
322 628 796 196
Santos..
2.932
1.567
4.714
5.762
1.843
Bahia ..
36
19 10
81
35

Totaal. …..
9.192
6.729
10.225
11.189
7.994
Op

1

Juli

………..
8.700 6.750 10.386 11.702
7.778

1920 1919 1918 1917

1913
Op 1 Juli ……….6.750 10.336 11.702

7.778 10.275

KAPOK.

(Opgave van de Makelaars
Gebrs.
van der
Vies, Amsterdam.)

Kapokstatistiek
op
31 Juli
1921.

Voorr. Aanv.
Verk.
Voorr.
Importeurs:
1 Jan.
tot
tot
op
1921
31 Juli 31 Juli
31 Juli
H. G. Th. Crone ……..
507
3822
4329
–
Edgar & Co
.

……….
–
1412
1412
–
Van Eeghen & Co. ……
334
10793 11127
–
Hand. iVenn. Maintz & Co
–
3568 3568
–
Hoving & Beer ……….
200
1013
1213
–
Internationale Prod. Cie
1058
232
1290
–
Landb. Mij. ,,Geboegan”
–
226
226
–
Mij. v.
Hand.. md. en Cult
—
417 417
–
Mendes De Jong
&
Co..
–
1014
1014
–
Mirandolle Voûte
&
Co
2253 13462
15534
181
Ned. Mij. v. Overzeehandel
500
7976
8478
–
S. L. van Nierop
&
Co. 933
6221
6755 399
W. Tengbergen
&
Co
–
600
600
–
Voûte
&
Co………….
–

.

1200
1200
–
Weise & Co………….
270
6391
5907
754
Order ………………
–
240
240
–

6055 58587

63308

1334

RUBBER.

De prijzen hebben zich gedurende de afgeloopen week niet
noemenswaarci gewijzigd, ofschoon de noteeringen lang-
zamerhand wel iets hooger werden. Er was echter zeer
weinig aanbod tegen marktprijzen; koopers wilden hunne
prijzen echter nog niet verhoogen.

De noteeringen zijn:

einde voorafgaande week:
Prima Crpe loco

……….
49
1
/2
c.
……….

46′!,

c.
Aug./Sept…..
50

,
………..
47
Oct./Dec…….
51
11
48
12
Smoked Sheets loco

……..
47

…………
431/s

Aug,/Sept

..
47
1
1

…………
47
Oct./Dec……..
48
112

,………..
46
8 Augustus 1921.

COPRA.

De markt was aanvankelijk zeer vast gestemd, en werd
er veel gekocht door consumenten. Voor stoomend waarvan
het aanbod gering werd, zijn hooge premies betaald.
Wij noteeren:
Java f.m.s. stoomend ………………
1
43,-
Augustus aflading ………. ,, 42,50
11

Juli/September aflading ……42,25
11
Augustus/October aflading ..

42,-
alles naar Holland/Hamburg/Bremen.
8 Augustus 1921.

HUIDEN.

Bericht van de firma Grisar & Co.
E x o t is c h e h u
1
de n: De toestand van de markt is
onveranderd; prijzen blijven, vast. Duitschlaud heeft groote
hoeveelheden droge huiden gekocht in de La Plata, waar
men ook o.m. heeft verkocht 5000 British & Argentine
frigorifique ossenhuiden, Juli
a
9V
4
d. c.i.1. Liverpool en
4000 Wilson ossen, Augustus slachting, tegen pariteit van
9Y2 d. c.i.f. Hamburg. Te Rotterdam zijn o.m. verkocht ca.
4000 droge Buenos Aires paardehuiden en ca. 2200 droge
Columbiahujden.
Waarschijnlijk zal in de maand September te . Rotter-
dam een veiling van exotische huiden worden gehouden.
1 n lan d s eb e Ii u i d en: zonder verandering: Men
verwacht met interesse de publieke veiling ‘van de Am-
sterdamsahe Huidenclub op 9 dezer.
Kalf s v e 11 en: veel zaken tegen hoogeve prijzen.
L o o is to f1 e ii: zaken in Quebracho, Mimosa, Myra-
bolanen en Mangrove blijven doorgaan. Quebrac.ho wordt
genoteerd op ca. 25
Y
£ voor Ordinary en ca. 27 £ voor
Crown. Misnosa op ca. 11 .
Rotterdam, 6 Augustus 1921.

VERKEERS WEZEN.

SCHEEPVAART.
GRAAN.

Data
Petra-
grad
Londen/1
R’dam

1
Odesaa
Rotter-
dam
.4t1. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo

Rotter-
J
Bristol
Rotte,-
En ge
dom
Kanaal
dam
land

1-6

Aug. 1921
–
616
516
–
4613
25-30 Juli

1921
–
–
61- 61-
451-
451-
2-7

Aug. 1920
–
–
1116
1116
85,
1
–
801
4-9

Aug. 1919
–
–
f90,-
1
)
816
2
)
2101-
651-
2
)
Juli

1914
11 d.
713
1/11’/
1/111/
4

121-
121-

KOLEN.

Dato
Cardiff 1 Oosik. Engeland

Bar-
deaux

t
1Genua
Port
Sald
Plato
Rotte,-
da,,,
Gothen-
burg
Rtoier

1-6 Aug. 1921
8/5
1716
1616
14
714
101-
25-30 Juli 1921
813
1713
1616
146
713
101-
2- 7Aug 1920
2216
351-
3216 3716 1716
–
4-9 Aug.1919
2516
‘
481-
4716
401-
f 10,-
Kr.80-
Juli

1914
Ir.
7,-.
71-
713
1416
312
41-

DIVERSEN.

Bomba5
Birma
Vladivo- Chili
1)
ata
West
West
stock
West

1

Europa
Europa
West
Europa (d. w.) (rijst)
Europa
(salpeter)

1-6

Aug.

1921….
3216
801-
–
–
25-30 Juli

1921….
2216
–
6216
351′-
2-7

Aug.

1920….
601-
–
–
–
4-9

Aug.

1919….
2201-
–
– –
Juli

1914.. .
.
1418 1613
251-
2213
•
2)
Per ton stukgoed.
2)
Voor Britsche schepen.
Graan Petrograd per guarter van 496 iks. zwaar. Odessa per unit. Ver. Staten
per guarter van 480 Iks. zwaar.
Overige noteeringen per ton aan 1015 K.G.

10 Augustus
1921

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

INKLARINGEN.

IJMUIDEN.

Juli 1921

Aantal
N.R.T.
schepen

18
29.202
95
63.166
36
33.898
2
728
10
4.949
5
1.797

17
9.842
2
1.198
13
7.613
1
694

5
4.056

2

2.436

1

735

2

1.929

1

3.645

7

30.004

2

6.297

6

23.138

2

2.693

1

1.940

2

6.226

6

16.707

3

5.169

4

24.254

3

15.614

2

4.624

7

22.064

235

264.615

244

1 214.116

1.327

11.541.107

1.108

11.081.790

110
177.868
129 138.416
60
50.817
18
16.705 49
21.289
73
35.617
4
940
10
11.064
–
–
2
3.248
4
‘

1.383
2
242
6
4.048
4
2.799
–
–
1
.

595
2
8.270
1
1.387
–
–
4
4.043

235

1
264.615
II

244

1
214.116

(Vereenigde Scheepsagenturen van
Halverhout & Zwart en Zurmiih!en & Co.)

DELFZIJL.

Juli 1921
Juli
1920
Landen van
her kom s t
Aantal

N. R. T.
Aantal

N.

T.
–
schepen schepen

Binneni. havens
1

–
259
1
–
131
Groot-Brittanië –
1
684
4
1.117
Duitsch!and
13
1.541
47
5.128
Zweden ……..
–
–
17
4.306
Denemarken
3
197
3
296
Rusland-Oostz.h
–
–
2
1.770
.

4
1.458
14
3067
België
–
–
1
172
Chili ……….
–

..

–
t
3.379

Finland……….

Totaal ….
22
4.139
90
19.386

Nationaliteit.

..

Nederlandsche
–
9
1.092
17
2.557
Britsche
1
684
2
601
Duitsche
11
2.078
65
14.633
Noorsche
–
–
1
270
Zweedsche
–
–
3
215
Deensche
–
–
2
1.100
Andere
1
285
–
–

Totaal .. ..
22
–
4.139
1

90
19.366

(A. van Dijk.)

VLISSINGEN.

Juli 1921 Juli 1920
Landen van

herkomst
Aantal

1
BrutoM’.
schepen
Aantal
BrutoM
5
.
schepen

Groot-Brittannië
30
210.822
1

27
161.220
Duitschland
1
2744
–
–
Rusland-Oostz.h
1
2.793
1
3.571
België
–
7
2.406
Italië
1)
1
283
–
–
Levant
10
5
258
1
136

Totaal ….
43
221.9C0
.6
167.333

Nationaliteit.

Nederlandsche
30
208.411
35
163.762
Britsche
3
4.192
– –
Duitsche
2
5537
1
3.571
Belgische
8
3.760
–
–

Totaal ….
–
43
221.900
36
1

167.333
‘) Bijleggers. 1)
Sleepbooten.

(B. Stofkoper.)

Landen van
ho om s t

Binnen!, havens.
Groot-Brittannië
Duitachiand
Noorwegen
Zweden…….
Denemarken
Rusl.-Oostzeeh.
Finland……..
België ……….
Frankrijk ……
Spanje ……..
Portugal -. –
Italië ……….
Oostenr.-Hong.,
Griekenland..
Levant ……..
And. Midd. Zeeh. Over.W.k. Afrika
Oostkust Afrika.
Ned. ,Oost-Indië.
Vereen. Staten..
Canada ……..
– Midden -Amerika
Ned. West-Indië-
Nd. Antillen..
Argent., rJruguay
Chili ……….
Over. Z.-Amerika

Totaal –

Periode 1 Jan. –
31 Juli ……

Nationaliteit.

Nederlandsche
Britsche ……
Duitsche ……
Noorsche ……
Belgische ……
.Fransche ……
Zweedsche……
Deensche ……
Verenigde Stat.
Andere ……..

Juli 1920

Aantal N. R. T.
schepen

13

7.493
57

36.204
39

25.143
6

9.266
32

21.851
1

2.481
2

1.024
42

29.194
2

762
12

4.618
2

1.349
2

1.195

2

2.124
5

6.996
1

3.486
1

927

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.

DORDRECHT.

Juli 1921 Juli 1920
Landen van
herkomst
Aantal

N. R. T.
schepen
Aantal

1′. R. T.
schepen

Binnenl havens
–
–
3
548
Groot-Brittannië
–
–
4
467
Duitschland
5
835
–
–
4

–
1.186
–
–
Zweden ……….
Finland
5
2.541
2
384
Letland
2.
621
2
661
Danzig
4
1.429
–
–

Totaal ….
20
6.612
11
2.060

Nationaliteit.

Nederlandsche
2
270
4
1.056
Danziger

……
3
1.041
4
270
Duitsche
15
5.301
2
384
Noorsche
–
–
1
350

Totaal ….
20
6.612
11
2.060

(Gerard Mauritz.)

Verschenen:

Bedrijfsleven en de.strijd tegen

–
de Armoede in Nederland

door Dr. CH. A. VAN MANEN. -.

Prijs ingenaaid f
3,-.

Gebonden
f
4.75.

Voor leden der Vereeniging en geabon-

neerden op het Weekblad wordt dit werk

beschikbaar gesteld tegen den prijs van

2,50 ingenaaid en
f
4,- gebonden.

Bestellingen richte men tot het Secretariaat van het

Instituut, Pieter de Hooghweg 122, onder gelijk-

tijdige remise per postwissel of op postchèque- en

–

girorekening No. 8408, Rotterdam.

692

Hollandsche

Stoomboot lïlaatschappij.

Amsterdam— Rotterdam.

Londen en HuII.

Leith (Glasgow, Edinburgh),
Aberdeen en Dundee.

Liverpool, Manchest., Belfast,

Cork en Dublin.

Southampton, Plymouth, Fo-
wey, Bristol en Swansea.
oz

(GoudkustliJn).

West-Afrika (Kameroenlijn).

(Congoiijn).
Zuid-en Oost-Afrika Walfisch-

baai tot Beira
(md.)

Ruime loodsen. Spoorwegaansluiting.
Billijke vrachten. Afvaartkaarten ‘worden
desverlangd geregeld toegezonden. De
stoomschepen vervoeren een beperkt aan-
tal passagiers.

10Augustus 1921

VEREENIGDE CHEMISCHE FABRIEKEN

Telefoon: 3461 en 3508

Hoofdkantoor: Maliebaan No. 81

Telegrana.Adres: ,,RODUMA”

UTRECHT
KUNSTMESTSTOFFEN

Fabrieken te: KRAUNGSCHEVEER., ZWIJNDRECHT en GRONINGEN

Shan 9
Fhai
–
Insurance Office

•

(Shanghai Assurantie Kantoor)
•

Telegram.Adres:

3 Ezra Road

«RELIANCE”

Shanghai, China

GeneraalAgenten van Brand en Zeeverzekering Maatschappijen

Belasten zich met het aanstellen van Agenten in het verre
Oosten en het controleeren van portefeuilles van Verzekering

Maatschappijen.
A r rang eer en herverzekeringscontracten.

–

Treden op als Schade-Agenten (Average Adjusters).

R. A. KREULEN, Directeur.

KONINKLIJKE

HOLLANDSCHE

LLOYD

AMSTERDAM

PASSAGIERS-, VRACHT- FN

POSTDIENSTEN
NAAR

ZUID-AMERIKA

CUBA
EN
MEXICO

EN

NOORD -AMERIKA

ONTVANG-
EN
BETAALKAS

NIEUWE DOELENSTRAAT
20
–
22
AMSTERDAM

DEPOSITO’S. VOOR
1
JAAR FIXE â
4
1
/z
PCT.

GELDEN, OP DEZEN, TERMIJN GESTORT, ZIJN NA AFLOOP

VAN HET JAAR ZONDER OPZEGGING BESCHIKBAAR.

NIET OPGEVORDERD ZIJNDE, WORDT DE POST STIL-

ZWIJGEND VOOR GELIJKEN TERMIJN VERLENGD.

DE RENTE KAN NAAR VERKIEZING PER KWARTAAL, PER

HALF JAAR OF PER JAAR ONTVANGEN WORDEN.

Accountantskantoor

James Polak.

(Lid Ned. Inst. v. Accountahts)

‘Mauritsweg 13
B
Rotterdam

Brinkstraat 9 Hengelo (0.)

fiehroedersMerells i

HAARLEM t

FABRIKANTEN VAN

TECHNISCHE

CAOUTCHOUC,

ASBEST-

EN EBONIET-

ARTIKELEN

Telefoon 103

Telegr.adr:
Gomfabriek,
Haarlem

•….S..S..S.S.S…..S..S……..•………….

PRACTISCH EFFECTENBOEK

Prijs
f
1,50

Verkrijgbaar
bij
den Boekbandel én
bij
NIJGH&VAN DITMAR’SUI £G.-MIJ, R’DAM

NEDERLANDSCH INDISCHE HANDELSBANK

AMSTERDAM

BATAVIA

‘s-GRAVENHAGE

AMPENAN BANDOENG, BOMBAY, CALCUTTA, CHERIBON, GORONTALO,
HONGKONG, KOBE, MAKASSAR, MEDAN, MENADO, PALEMBANG, PEKALON-
GAN, PROBOLINGGO, SEMARANG, SHANGHAI, SINGAPORE, SOERABAYA,
TEGAL, TJILATJAP, WELTEVREDEN.

Kapitaal f55.000.000,
–

Reserven /47.750.000, –